Franco 1 ETAPA

Setembro 2004, Setembro 2008

O sculo XX comeza cunha grave crise a tdolos niveis e cun forte intervencionismo dos militares na vida poltica que desembocar nunha ditadura militar liderada polo xeneral Miguel Primo de Rivera. Trala cada do ditador e a proclamacin da II Repblica a sociedade espaola vaise a polarizar conformndose os 2 bandos que se enfrontaran na Guerra Civil. Por unha banda temos o bando dos sublevados contra a repblica liderado por xenerais como Mola ou Franco e por outra os republicanos e de esquerdas. O bando sublevado triunfar na guerra e instaurar unha ditadura o fronte da cal estar o xeneral Francisco Franco que durar dende o ano 1939 ata o ano 1975. Xa durante a guerra Franco asumir todo o poder concentrando na sa figura a xefatura do Goberno e a xefatura do Estado. No documento 1 Francisco Franco explica brevemente cales sern os seus principais fundamentos ideolxicos, as pois explica que ante a ameaza das esquerdas as que se refire como roxos e comunistas el establecer un sistema totalitario que inculcar os seus principais ideais mediante o Movemento Nacional que foi o nico partido poltico permitido no franquismo e que xurdiu da fusin entre o Partido falanxista e as JONS. O novo rxime instaurado definitivamente en 1939 tivo claro dende un principio os seus fundamentos ideolxicos. Estableceu a concentracin do poder poltico en Franco, o anticomunismo que ser unha faceta que o rxime resalte logo da derrota das potencias nazis na II Guerra Mundial, o nacionalcatolicismo xa que a Igrexa foi unha das grandes lexitimadoras da ditadura. Dominou a vida social e a educacin e impuxo unha estricta moral catlica convertndose nun dos chamados piares do rxime. Os outros piares eran o exrcito debido a forte militarizacin da sociedade, e os grupos conservadores da dereita que logo da unin da Falanxe e das JONS, formarn o xa mencionado Movemento Nacional. O ltimos principio do rxime era o tradicionalismo, dicir unha tendencia a conservar as tradicins que segundo Franco estaba en perigo coa Repblica. A ditadura baseou o seu sistema poltico na estrita prohibicin dos partidos polticos, unida a unha brutal represin contra os que apoiaran Repblica. Pouco a pouco o rximen foi aprobando nos primeiros anos novas leis logo de derrogar as da Repblica. No 1938 co Foro do Traballo, prohibronse os sindicatos e seguindo o modelo fascista, s se permitiu un nico sindicato controlado, o Sindicato Vertical. A dura represin tia o seu amparo legal na Lei de Responsabilidade Poltica de 1939. A represin da posguerra propiciou un clima de terror xeneralizado entre gran parte da poboacin, especialmente nas cidades e nas zonas industriais co que explica a debilidade da oposicin durante anos No plano econmico, o pas estaba arruinado debido guerra civil, por iso o rxime decidiu establecer unha poltica econmica baseada na autarqua dicir na autosuficiencia econmica cuxas lias principais estn recollidas no documento 3. Suprimiranse as exportacins que non sexan indispensables e aquelas que tean un sustitutivo no territorio nacional reduciranse, fomentarase a industria dando lugar creacin do Instituto Nacional da Industria (INI) e primarnse as exportacins. Ademais nacionalizarase o ferrocarril dando lugar empresa

RENFE e crearanse novas empresas estatais como ENDESA, da electricidade ou IBERIA, da aviacin. A poltica exterior do rxime variou segundo o contexto internacional. Primeiramente, e ante o inminente comezo da II Guerra Mundial, Espaa ser aliada das potencias fascistas, e Franco fixo pblica a sa adhesin Pacto Antikomitern, o acordo anticomunista que asociaba Alemaa nazi, Italia fascista e a Xapn. En outubro de 1940, trala invasin nazi de Francia tivo lugar a entrevista entre Franco e Hitler en Hendaya da que podemos ver unha fotografa no documento 3. Nesta entrevista Hitler tia como obxetivo involucrar noso pas no conflicto, anda que finalmente non foi as debido s ambiciosas de Franco sobre o Marrocos francs e a que a incorporacin guerra dun pas arruinado pola guerra non era de gran interese para o Eixo. A pesar de todo Espaa enviou un exrcito chamado a Divisin Azul a loitar xunto coas tropas nazis no frente ruso. As derrotas do Eixo fixeron que a partires de 1942 Franco comezara un cauteloso xiro na sa poltica internacional buscando a conciliacin cos pases aliados. O que marcou este novo perodo de conciliacin foi a destitucin do seu cuado Serrano Ser que ata entn era o Ministro de Exteriores. Tras o final da II Guerra Mundial na que as potencias fascistas resultaron derrotadas creouse a Organizacin das Nacins Unidas, que pretenda evitar novos conflictos blicos mediante a diplomacia. O noso pas quedou illado internacionalmente como se ve no documento 4 no que a ONU condena o rxime totalitario de Franco por consideralo fascista. As pois esta organizacin recomenda que se prohiba noso pas entrar nos organismos internacionais e mesmo que os pases retiren s seus embaixadores en Madrid. A esta condena internacional seguiron anos de aillamento econmico e poltico, anda que os Estados Unidos trataba de non romper completamente as relacins cun rxime que poda ser aliado na recn comezada Guerra Fra, que enfrontaba s das grandes potencias mundiais, os Estados Unidos que representaban a democracia e o capitalismos e a Unin Sovitica que representaba o comunismo. A pesar de todo, Espaa non recibiu ningunha axuda do Plan Marshall, nin foi admitida na OTAN. Entre tanto, a ditadura tratou de lavar a sa imaxe internacional, reducindo o pratagonismo dos falanxistas e de toda a simboloxa desta ideoloxa coma o sado fascista que recordaban s potencias do Eixo. Paralelamente os catlicos obtian unha maior presenza na ditadura xa que o apoio da Santa S era esencial para sar do illamento internacional. Mis adiante o rxime consolidarase e contar co apoio dos EEUU. Podemos afirmar que a Guerra Fra salvou o rxime de Franco xa que a hostilidade cara a URSS provocou un xiro na posicin internacional norteamericana. EEUU recomendou a fin do illamento diplomtico de Espaa e en 1953 firmronse acordos bilaterais entre Espaa e os Estados Unidos mediante o cal se permitiu a instalacin de bases militares en territorio nacional a cambio dunha axuda econmica, moito inferior a que recibiron outros pases europeos co Plan Marsahll. Tamn se firmou o Concordato coa Santa S. O fin do illamento internacional quedou claramente exposto coa visita do presidente norteamericano Eisenhower a Espaa no ano 1959. A aperta entre o xeneral que interviera de xeito clave na derrota de Hitler e o ditador que fora aliado do Fhrer mostraba como a Guerra Fra cambiara a poltica internacional.