Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Warszawa
City Guide
2012
Punkt informacyjny
xxxxxxxxxxx info
Wmiejskiej dungli atwo si zgubi. Na szczcie, dla Twojej wygody wprowadzilimy system piktogramw.
informacja rozrywka historia wane miejsce zakupy sztuka nauka sport autobus metro
taxi pocig parking samochd pieszo tramwaj niepenosprawni lotnisko odlego nocleg
Witamy wWarszawie!
Wkadej sytuacji zagraajcej zdrowiu, yciu lub mieniu moesz skorzysta znumeru alarmowego 112, dostpnego ztelefonw stacjonarnych ikomrkowych. Numery alarmowe sub (24/7) Policja 997 Pogotowie 999 Stra Poarna 998 Stra Miejska 986 Infolinia miasta ds. EURO 800 80 2012
Telefony alarmowe
erdecznie witam wgocinnej isportowej Warszawie! Czekalimy na Was, przygotowalimy si na Wasze odwiedziny, tak jak si przygotowuje na przyjazd miego ispodziewanego gocia. cigna Was do Warszawy ch przeycia wielkich sportowych emocji, dobrej zabawy, poznania miasta, wktrym by moe jestecie po raz pierwszy. Jestem przekonana, e si nie zawiedziecie. Pi meczw rozgrywanych na Stadionie Narodowym dostarczy Wam niezapomnianych sportowych emocji. Po dobr zabaw zapraszam do Strefy Kibica wsamym centrum miasta. Atrakcje, jakie tam znajdziecie, nie pozwol si Wam nudzi. Warszawiacy chcieliby, abycie wich miecie poczuli si dobrze ibezpiecznie. Ten przewodnik uatwi Wam poruszanie si po nim, znajdziecie wnim wiele praktycznych informacji od transportu po zaproszenie do stoecznych restauracji. Zachcam take, obok uczestnictwa wwydarzeniach sportowych, do zwiedzenia Warszawy, poznania jej zabytkw iurokliwych miejsc. Mam nadziej, e nasze haso Zakochaj si wWarszawie stanie si Wam bliskie izachci do ponownego przyjazdu. Serdecznie zapraszam iycz wspaniaych emocji podczas mistrzostw UEFA EURO 2012TM wWarszawie.
Spis treci
euro strefa
Wszystko oturnieju UEFA EURO 2012 wWarszawie. Opis Strefy Kibica, wane informacje, atrakcje przygotowane dla fanw futbolu. Niezbdnik turysty jak porusza si po miecie, informacje o komunikacji miejskiej, takswkach, cenach przejazdw, dworcach kolejowych i lotnisku. Hotele, obiekty uytecznoci publicznej, transport i uatwienia dla osb niepenosprawnych.
transport
zdrowie
kalendarium
Imprezy, koncerty, wystawy, wernisae igalerie. Wydarzenia, ktre trzeba osobicie odwiedzi, zobaczy ipoczu.
miasto
Miejskie atrakcje wszystko, co powiniene wiedzie, przyjedzajc do Warszawy. Ciekawostki, legendy, stoeczne zwyczaje oraz historia stolicy. Kocioy i witynie. Wszystko o warszawskich smakach, daniach i napojach. Sodkoci i bardziej wytrawne potrawy.
smaki miasta
Zielone puca Warszawy. Parki, lasy, ogrody i miejskie skwery. cieki rowerowe i trasy idealne na piesze spacery.
troch dalej
Atrakcje turystyczne najbliszych okolic Warszawy. Muzea, parki, orodki sportw wodnych.
info
City Guide
Wydano na zlecenie Miasta Stoecznego Warszawy.
Warszaw atwiej si zwiedza, gdy si wie, czego wniej szuka. City Guide zosta podzielony na kilka sekcji, z najwaniejszymi informacjami omiecie ijego atrakcjach.
City Guide
2012
opis strefy
euro strefa
Warszawa kibicuje!
Nawet bez biletu led na ywo zinnymi kibicami, jak radzi sobie Wasza druyna! Przeyjcie emocje wStrefach Kibica wMiastach-Gospodarzach turnieju UEFA EURO 2012TM!
7.06
7 czerwca
impreza otwarcia
1.07
od 8 do 31 czerwca 1 lipca
poegnalne party
18:00
1:00
12.00
1:00
12:00
Pomoc
4:00
Po prostu NAJ!
Jest najwiksza, jest najbliej Stadionu Narodowego, jest wsamym sercu pikarskich zmaga! Stoeczna Strefa Kibica!
a 120 000 m2 mieci 100 000 fanw pikarskiego szalestwa! Wsamym centrum stolicy, zdoskonaymi drogami na Stadion Narodowy iwprost do rozrywkowego serca Warszawy. Ado tego tu obok najwyszego budynku wmiecie, 231-metrowego Paacu Kultury iNauki! Na Placu Defilad na wielkich telebimach obejrzysz transmisje zmeczw, wemiesz udzia wimprezie, spotkasz innych kibicw, kupisz oficjalne pamitki, zjesz lunch, anawet znajdziesz Centrum Prasowe! Tu bawi si fani futbolu!
147
Na terenie Strefy Kibica s ratownicy medyczni. Stref monitoruj piesze patrole medyczne wczerwonych uniformach. Punkty pomocy zaznaczone s na mapach Strefy Kibica. Wpogotowiu czekaj ambulansy pogotowia ratunkowego. Szukaj namiotw zbiaym krzyem na zielonym tle to punkty medyczne!
W przewiewnym namiocie transmitowane s na ywo mecze UEFA EURO 2012. Od 7 czerwca do 1 lipca Strefa VIP umila przeywanie pikarskich emocji. Stefa VIP otwarta jest codziennie. Wstp do tej loy jest patny.
Strefa VIP
City Guide
2012
Znajdziesz tu:
euro strefa
pLan strefy
Ogromn scen Telebimy Informacj Turystyczn Pomoc medyczn Stref VIP Strefy Sponsorw Ekipy telewizyjne WIETN ZABAW!
City Guide
2012
syrenki
euro strefa
Nasze bezpieczestwo
Nad dobr zabaw fanw piki czuwaj suby porzdkowe oraz regulamin Strefy Kibica.
Regulamin Tego trzeba przestrzega!
Zabrania si: rzucania przedmiotami, rozniecania ognia, niszczenia mienia znajdujcego si na terenie imprezy masowej, wprowadzania zwierzt, skuterw, motocykli oraz rowerw na teren imprezy, uywanie wulgarnego iobraliwego sownictwa, naruszajcego dobre obyczaje; obraania kogokolwiek, wchodzenia na elementy infrastruktury technicznej, atake na obszary, ktre s niedopuszczone dla uczestnikw (np. scena ijej zaplecze, stanowisko realizacyjne, itp.). Na teren imprezy mona wnie: amatorskie aparaty cyfrowe omatrycy do 5 Mpix oraz tradycyjne amatorskie aparaty kompaktowe.
Organizator odmwi wstpu lub usunie zterenu imprezy masowej osoby: bdce pod widocznym wpywem alkoholu, narkotykw, rodkw odurzajcych lub innych podobnie dziaajcych rodkw, zachowujce si agresywnie, prowokacyjnie bd winny sposb stwarzajcy zagroenie dla bezpieczestwa iporzdku publicznego. Zabrania si wnoszenia na imprez oraz posiadanie na niej: broni, ostrych narzdzi iinnych mogcych stanowi zagroenie przedmiotw, materiaw pirotechnicznych iatwopalnych, napojw alkoholowych, rodkwodurzajcych oraz substancji psychoaktywnych, innych przedmiotw, ktre mog stanowi zagroenie bezpieczestwa, zdrowia lub ycia innych uczestnikw imprezy, profesjonalnych aparatw fotograficznych, kamer, sprztu nagrywajcego audio iwideo (niedozwolone jest wnoszenie sprztu fotograficznego, mogcego mie profesjonalne zastosowanie, np. lustrzanek maoobrazkowych, lustrzanek cyfrowych, aparatw rednioiwielkoformatowych, aparatw zwymienn optyk etc.), napojw wopakowaniach szklanych dowolnej pojemnoci, napojw wopakowaniach opojemnoci powyej 500 ml.
Gdzie one s?
Strefa Kibica Plac Teatralny Rondo de Gaullea Plac Konstytucji Centrum Nauki Kopernik Multimedialny Park Fontann Rynek Nowego Miasta Plac Trzech Krzyy Krakowskie Przedmiecie Plac Zamkowy Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie Stacja metra Centrum
www.facebook.com/warsaw
10
11
City Guide
2012
kaLendarz rozGryWek
euro strefa
Group A Poland (POL) Greece (GRE) Russia (RUS) Czech Republic (CZE)
Group C Spain (ESP) Italy (ITA) Republic of Ireland (IRL) Croatia (CRO)
12
WPolsce mieszka 13 z16 reprezentacji narodowych. Pikarze druyn trenuj na lokalnych obiektach: Warszawa Polska, Rosja Gdask Niemcy Wrocaw Czechy Krakw Holandia, Anglia Gniewino Hiszpania Sopot Irlandia Wieliczka Wochy Opalenica Portugalia Jachranka Grecja Koobrzeg Dania Warka Chorwacja
Centra pobytowe
Ekipa Rosji mieszka wwarszawskim hotelu Le Meridien Bristol, atrenuje na boiskach wSulejwku. Grecy wybrali hotel Warszawianka Spa wJachrance oraz baz sportow wLegionowie. Reprezentacja Chorwacji zdecydowaa si zamieszka itrenowa worodku Sielanka wWarce. Zkolei podopieczni Franciszka Smudy zakwaterowani s wstoecznym hotelu Hyatt, asportow form szlifowa bd na obiektach warszawskiej Polonii.
Otwarte jest dla akredytowanych dziennikarzy. Centrum wyposaone jest wkomputery oraz dostp do internetu. Organizowane s wnim take konferencje prasowe. Znajduje si na drugim pitrze PKiN na placu Defilad 1.
Centrum Prasowe
Siedziba miejskiego sztabu odpowiedzialnego za bezpieczestwo kibicw imieszkacw mieci si przy ulicy Mynarskiej 43/45.
Centrum Bezpieczestwa
Midzynarodowe Centrum Medialne (IBC) UEFA EURO 2012 zlokalizowane jest whalach EXPO XXI przy ulicy Prdzyskiego 12/14.
Centrum Medialne
13
City Guide
2012
euro strefa
stadion
kioskw gastronomicznych
1758
18 ha
204000 m2
cakowita powierzchnia
12
sal konferencyjnych
360
kamer monitoringu
70 m
wysoko iglicy
2600
miejsc biznesowych
70000
powierzchni biurowej
250
2500 m2
powierzchni klubu kibica
58000
miejsc na trybunach
8000 m2 7
wej na muraw
240 m x 270 m
rozpito konstrukcji dachu
72
wierfina, 21 czerwca, godz. 20.45 Pfina, 28 czerwca, godz. 20.45 Bramy stadionu s otwarte na 3 godz. przed meczem.
Fot. PZ Studio
924 m
30
111
Korona Nie ma w Polsce wikszego Stadion Narodowy w Warszawie mieci nawet 70 tysicy widzw!
15 15
City Guide
2012
Tu znajdziesz pomoc wjzykach wszystkich krajw grajcych na turnieju. Adresy: Stacjonarna: Krakowskie Przedmiecie 83 (12.0000.00) Mobilna: Krakowskie Przedmiecie 4/6, pomnik Kopernika (dziaa dzie przed, wdniu meczu idzie po jego zakoczeniu)
euro strefa
Ambasady Kibicw
pLan stadionu
3000
Pomagaj kibicom, mieszkacom idziennikarzom. Kady wolontariusz ubrany jest woficjalny strj. Wolontariusze s wkluczowych punktach miasta iAmbasadach Kibicw.
Wolontariusze
16
17 17
City Guide
2012
transport
Dobre poczenia
Na Prag najatwiej dojecha tramwajem, na Stary Mokotw autobusem, a do centrum metrem. Warszaw atwo si odkrywa!
Fot. PZ Studio
Fot. ZTM
Bilet jednorazowy: 3,60 PLN Uprawnia do przejazdu jednym rodkiem transportu. Jest wany przez 120 minut od momentu skasowania. Bilet dobowy: 12,00 PLN Uprawnia do nieograniczonej liczby przejazdw wszystkimi rodkami komunikacji. Jest wany przez dob od momentu skasowania. Bilet trzydniowy: 24,00 PLN Uprawnia do nieograniczonej liczby przejazdw wszystkimi rodkami komunikacji. Jest wany od momentu skasowania do 23.59 trzeciego dnia terminu wanoci. Godzina idata wanoci biletw jest nadrukowywana na bilecie wmomencie jego skasowania. LINIE DZIENNE INOCNE Autobusy linii dziennych kursuj od ok. 5.00 do ok. 23.00. Linie nocne kursuj od ok. 0.00 do ok. 4.00.
przebiega przez ca dugo Warszawy. Pocigi kursuj codziennie wgodzinach 5.000.00. Wgodzinach szczytu co 34 minuty ico 78 minut poza nim. Wpitki isoboty wgodzinach 0.152.30 kursuj co kwadrans. Rozkady iinformacje: www.ztm.waw.pl, tel. 194 84 (ztelefonu komrkowego +48 22 194 84) Koleje Mazowieckie: www.mazowieckie.com.pl tel. (+48 22)364 44 44
arszawa ijej okolice s doskonale skomunikowane. Rozlega sie transportu publicznego oraz dua liczba korporacji takswkowych pozwalaj szybko ikomfortowo dotrze do kadego punktu miasta. Zkolei trzy dworce kolejowe oraz nowoczesne lotnisko cz stolic zreszt Polski iwiatem.
Fot. ZTM
18
Transport publiczny skada si zlinii autobusowych, tramwajowych,metra ikolei miejskiej. Na przejazdy tymi rodkami komunikacji obowizuj jednakowe bilety Zarzdu Transportu Miejskiego. Kady bilet musi zosta skasowany zaraz po wejciu do pojazdu albo przed wejciem na peron metra. Teren miasta iokolic zosta podzielony na dwie strefy. Warszawa wewntrz granic
Komunikacja miejska
miasta naley do strefy 1. Strefa 2 obejmuje tereny podmiejskie. Bilety mona kupi wkioskach oraz biletomatach, ktre znajduj si na stacjach metra iwpobliu waniejszych wzw przesiadkowych. 50-procentowa znika obejmuje osoby posiadajce wan midzynarodow legitymacj ISIC (International Student Identity Card). Prawo do bezpatnych przejazdw maj dzieci w wieku do 7 lat i osoby, ktre ukoczyy 70 lat. CENY BILETW NORMALNYCH WSTREFIE 1 Bilet 20-, 40-, 60-minutowy: 2,60 PLN, 3,80 PLN, 5,20 PLN (take wstrefie 2) Uprawnia do nieograniczonej liczby przejazdw wcigu 20, 40 lub 60 minut od momentu skasowania.
Na parkingach Parkuj i Jed (Park and Ride) mona zostawi samochd, by kontynuowa podr transportem publicznym. S one wpobliu najwaniejszych wzw komunikacyjnych. Podczas turnieju UEFA EURO 2012 parkingi bd czynne wdni meczowe od 10.00 do 10.00 dnia nastpnego. Korzystanie zparkingw bdzie moliwe na podstawie jednego zponiszych biletw ZTM: dobowego, trzydniowego, 30-dniowego, 90-dniowego, oraz innego dokumentu uprawniajcego do bezpatnych przejazdw rodkami lokalnego transportu zbiorowego organizowanego przez m.st. Warszaw. Na parkingach jest moliwo zakupu biletu uprawniajcego do parkowania ipodry komunikacj miejsk.
Parkingi P+R
Metro Warszawskie to linia czca poudniow cz Warszawy (Kabaty, Ursynw) zpnocn (Bielany). Stacje kocowe to na poudniu Kabaty, na pnocy Mociny. Linia metra
Metro
19
City Guide
2012
transport
500
20
samochodw przypada na 1000 mieszkacw Warszawy. To okoo 850 000 aut poruszajcych si codziennie po miecie!
Parkingi P+R przyczyniaj si do zmniejszenia korkw wWarszawie. Dlatego coraz wicej mieszkacw miasta i okolic z nich korzysta. Warto zostawi auto na parkingu!
21
City Guide
2012
Parkingi Parkuj i Jed
Kierunek przyjazdu
Krakw, Katowice, Wrocaw Pozna Gdask Gdask Pozna, Biaystok Pozna, Biaystok Lublin, Terespol Krakw, Katowice, Wrocaw
transport
Lokalizacja
Tor Wycigw Konnych Suewiec, ul. Puawska 266 Warszawski Rolno-Spoywczy Rynek Hurtowy S.A. Bronisze, ul. Poznaska 98 Cmentarz Pnocny, ul. Wycickiego 14 Centrum Hal Targowych, ul. Marywilska 44 FSO S.A., ul. Jagielloska Dawny tor testowy FSO S.A., ul. Jagielloska Hipodrom, Wesoa, ul. I Praskiego Puku Centrum Handlowo-Rozrywkowe Blue City, Al. Jerozolimskie 179
Liczba miejsc
ok. 4000 ok. 1500 ok. 500 ok. 2000 ok. 500 ok. 5000 ok. 2000 ok. 500
Ze wzgldw bezpieczestwa imajc na uwadze jako usug, naley korzysta wycznie ztakswek, ktre s licencjonowane przez miasto. Takie pojazdy oznakowane s herbem Warszawy (Syrenka) na przednich drzwiach, to-czerwonymi pasami naklejonymi wzdu przednich drzwi, numerem bocznym, hologramem znumerem licencji inumerem rejestracyjnym pojazdu, naklejonym wgrnym prawym rogu przedniej szyby. Maj rwnie naklejony na szybie tylnych drzwi cennik opat za 1 km przejazdu. Kurs mona zamwi przez telefon. redni czas oczekiwania na pojazd to 1020 minut. Uwaga! Nie korzystaj ztakswek, wktrych nie ma cennika, taksometru (licznika) oraz oznakowa wymaganych przez miasto! makSymaLNE OpaTy Za pRZEjaZD TakSWk: Opata pocztkowa: 8 PLN Kada rozpoczta godzina postoju: 40 PLN Taryfa dzienna wstrefie miejskiej: 3 PLN za km
Takswki
Taryfa nocna wstrefie miejskiej oraz dzienna wniedziele iwita: 4,50 PLN za km Taryfa dzienna wstrefie podmiejskiej: 6 PLN za km Taryfa nocna wstrefie podmiejskiej oraz wniedziele iwita: 9 PLN za km LISTA WARSZAWSKICH KORPORACjI TAKSWKOWYCH Patno kart potwierd podczas zamawiania takswki. City Warsaw 194 59 www.citytaxi.waw.pl Ele Taxi 22 811 11 11 www.eletaxi.pl Halo Taxi OK 196 23 www.halotaxiok.pl Korpo Taxi 196 24 www.taxikorpo.pl Merc Taxi 22 677 77 77 www.6777777.pl MPT 191 91 www.taximpt.com.pl Plus Taxi 196 21 www.taxiplus.com.pl Prestige Taxi 22 866 66 66 www.prestige4u.pl Sawa Taxi 22 644 44 44 www.sawataxi.com.pl Super Taxi 196 22 www.supertaxi.pl
22
Warszawa posiada trzy due dworce kolejowe obsugujce ruch midzynarodowy idalekobieny krajowy. Warszawa Centralna Al. Jerozolimskie 54 Najwaniejszy dworzec kolejowy wWarszawie, pooony wcisym centrum miasta. Pooony jest u zbiegu Al. Jerozolimskich ial. Jana Pawa II. Ma bardzo dobre poczenie komunikacyjne ze wszystkimi warszawskimi dzielnicami. Od pnocnej strony dworca znajduje si ptla autobusowa Dworzec Centralny, zktrej odjedaj autobusy miejskie do praktycznie wszystkich czci miasta. Okoo 500 metrw od dworca Warszawa Centralna znajduje si stacja metra Centrum. Wbezporednim ssiedztwie dworca znajduje si Paac Kultury iNauki, Strefa Kibica na placu Defilad oraz centrum handlowe Zote Tarasy. Whali gwnej
Transport kolejowy
dworca jest punkt Warszawskiej Informacji Turystycznej. Warszawa Wschodnia ul. Lubelska 1 Najwaniejszy dworzec kolejowy prawobrzenej Warszawy. Pooony jest midzy ulicami Lubelsk, Kijowska iTargow. Okoo 1,5 km od dworca znajduje si Stadion Narodowy. Warszawa Wschodnia poczona jest liniami tramwajowymi iautobusowymi zcentrum miasta oraz pozostaymi dzielnicami. Warszawa Zachodnia Al. Jerozolimskie 144 Dworzec kolejowy pooony wzachodniej czci miasta, okoo 3 km od centrum. Wbezporednim ssiedztwie Warszawy Zachodniej znajduje si midzynarodowy dworzec autobusowy. Rozkady jazdy oraz informacja kolejowa: www.pkp.pl, www.intercity.pl, tel. 197 57 (ztelefonu komrkowego 22 197 57), abonenci TP tel. 194 36 (ztelefonu komrkowego 22 194 36), tel. +48 22 511 60 03 zzagranicy.
23
City Guide
2012
transport
9,3 miliona
24
Dojazd z i do Lotniska Chopina moliwy jest praktycznie z kadej czci Warszawy. Linie 148, 175, 188, 331 oraz nocna N32 dojedaj wprost pod wejcie do lotniskowego teminalu.
25
City Guide
2012
Ile to zajmie
i jak to jest daleko?
transport
CENY BILETW KOLEjOWYCH Ceny biletw kolejowych zale od dystansu podry, klasy przedziau istandardu pocigu. Koszt krtkiego przejazdu lokalnego Kolejami Mazowieckimi (np. Warszawa Otwock) waha si od okoo 5 do 10 PLN. Podr midzymiastowa pocigiem Intercity, wprzedziale pierwszej klasy to wydatek rzdu 170 PLN.
Stadion Narodowy
3,5 km 45 min pieszo 10 min pocigiem
Warszawa Wschodnia
1,5 km
4 km
Warszawskie Lotnisko Chopina jest nowoczesnym izarazem najwikszym portem lotniczym wPolsce. Obsuguje poczenia krajowe, midzynarodowe oraz transkontynentalne. Pooone jest ok. 10 km na poudniowy zachd od centrum Warszawy. Dojazd do portu lotniczego moliwy jest autobusami miejskimi lub takswkami i pocigiem (w cenie biletu ZTM). Przybliony koszt przejazdu takswk zlotniska do centrum miasta wynosi 40 PLN.
Lotnisko Chopina
15 min pieszo
10 min pocigem
Warszawa Zachodnia
6,5 km
3,5 km
15 min pocigiem
10 min pocigiem
Warszawa Stadion
0,5 km
3,5 km
5 min pieszo
45 min pieszo
Ceny wynajmu samochodu zalene s od wielkoci, klasy samochodu, liczby dni wypoyczenia samochodu oraz od stawek opat wposzczeglnych firmach. Ceny wahaj si od okoo 250 PLN do ponad 1000 PLN za jeden dzie wynajmu. Na Lotnisku Chopina punkty wynajmu samochodw znajduj si woglnodostpnej strefie hali przylotw Terminalu A. Kilka wypoyczalni samochodw ma swoje biura wbudynku hotelu Marriott wcentrum miasta. Wykaz wypoyczalni znajduje si na stronie www.warsawtour.pl
Wypoyczalnie samochodw
Lotnisko Chopina
12 km
8 km
autobus 175 30 min, nastpnie tramwaje 7, 8, 9, 22, 24, 25, 77 wkierunku wschodnim (ok. 10 min) pocig 30 min
26
27
City Guide
2012
transport
10 minut
28
jazdy dzieli centrum miasta od Stadionu Narodowego. Jednak spacer w gronie tysicy kibicw to czysta przyjemno.
Zapewnienie blisko 60 000 kibicw bezpiecznego powrotu po meczu do dowolnej czci miasta to wyzwanie. Nie jest to jednak problemem dziki dobrze zorganizowanej sieci komunikacyjnej.
29
City Guide
2012
Przyjazna stolica
W Warszawie kady jest mile widziany. To miasto jest dostosowane do potrzeb osb niepenosprawnych.
cigu ostatnich lat poczyniono wiele stara, by miejskie atrakcje turystyczne, budynki uytecznoci publicznej irodki transportu byy dostpne dla osb oograniczonej sprawnoci ruchowej oraz z innymi rodzajami niepenosprawnoci.
Wikszo pojazdw wyposaonych jest wwywietlacze elektroniczne isystem informacji gosowej otrasie ikolejnych przystankach. Komunikaty audio zawieraj nazw aktualnego przystanku oraz gdy pojazd jest ju wruchu nastpnego.
Miejsca dla osb na wzkach inwalidzkich zlokalizowane s na gwnej promenadzie. Na tym samym poziomie znajduj si take sanitariaty przystosowane do potrzeb osb oograniczonej sprawnoci ruchowej. Rwnie kioski gastronomiczne maj lady na wysokoci odpowiedniej dla osb na wzkach. Przy Stadionie Narodowym znajduje si take parking dla osb niepenosprawnych, poczony zpromenad windami.
Hotele
Wikszo warszawskich hoteli jest dostosowanych do potrzeb osb niepenosprawnych. Zazwyczaj kilka pokoi jest im przyjaznych brak wnich progw, s uchwyty wazienkach iprzyciski do wezwania pomocy. Wbudynkach hotelowych czsto s take windy iudogodnienia wrestauracjach. Naley tylko pamita, by podczas rezerwacji zaznaczy obecno osoby niepenosprawnej.
Atrakcje turystyczne
Instytucje kulturalne przyjazne osobom niepenosprawnym to m.in. Zamek Krlewski, Muzeum Narodowe, Galeria Zachta, Muzeum Powstania Warszawskiego oraz zoo. Zwiedzajcy te obiekty mog korzysta zwind izpodjazdw. Instytucje te akceptuj obecno psw przewodnikw osb niewidomych oraz opisuj eksponaty za pomoc alfabetu Braillealub audioprzewodnikw. Chcc zwiedzi wybrany obiekt, powinno si wczeniej sprawdzi na jego stronie internetowej lub telefonicznie, czy ijakiego rodzaju uatwienia dla osb niepenosprawnych oferuje. Wicej informacji odostpnoci poszczeglnych instytucji iobiektw znajduje si na stronie: www.niepelnosprawnik.eu
Transport publiczny
Ponad 90 procent autobusw iblisko 20 procent miejskich tramwajw to pojazdy niskopodogowe. Ponadto s one wyposaone wspecjalne platformy, ktre uatwiaj wprowadzenie wzka do pojazdu. Pochylnie zamontowane s wdrugich, liczc od kabiny kierowcy, drzwiach pojazdu. Kursy autobusw itramwajw niskopodogowych s oznaczone wrozkadzie jazdy. Wszystkie stacje metra wyposaone s wwindy prowadzce na perony.
Zamawiajcy ponosi odpatno zryczatowan za kurs (do 30 km wobrbie m.st. Warszawy) wwysokoci 15 z brutto. wiadczenie usugi odbywa si od poniedziaku do pitku wgodz. 6.0022.00 oraz wsoboty iniedziele wgodz. 8.0020.00 wsystemie od drzwi do drzwi. Kierowca iasystent (przeszkoleni wzakresie udzielania pierwszej pomocy) zapewniaj kompleksow pomoc osobie niepenosprawnej. Podczas mistrzostw, tak jak wcigu roku, dziaa usuga Asystenta Osoby Niepenosprawnej. Usuga wiadczona jest przez 7 dni wtygodniu wgodzinach 8.0022.00. Asystenta mona zamwi od poniedziaku do pitku wgodzinach 8.0018.00. Koszt realizacji usugi to 4 z za 3,5 godziny. Asystenta mona zamwi: 1. Telefonicznie 22 887 33 20 lub 22 620 66 60 2. Przez e-mail: zamawiam@ asystent.warszawa.pl 3. Wypeniajc formularz na stronie www.asystent.warszawa.pl
Stadion Narodowy
Na Stadionie Narodowym jest przewidzianych 111 miejsc dla osb poruszajcych si na wzkach inwalidzkich ityle samo stanowisk dla osb im towarzyszcych.
30
31
City Guide
2012
zdrowie
Opieka medyczna
Zwyke przezibienie moe popsu nawet najlepszy urlop. Na szczcie wWarszawie znalezienie lekarza nie stanowi adnego problemu.
ul. eromskiego 13, tel. 22 834 24 31 Dyur: poniedziaekpitek, 8.0018.00 (8 VI do 22.00; 12, 16, 21, 28 VI do 24.00) ul. Konwiktorska 3/5, tel. 22 831 35 52 Dyur: poniedziaekpitek, 8.0018.00 (8 VI do 22.00; 12, 16, 21, 28 VI do 24.00) ul. Chmielna 14, tel. 22 827 83 55 Dyur: poniedziaekpitek, 8.0020.00, sobota 9.0012.00 (8 VI do 22.00; 12, 16, 21, 28 VI do 24.00)
Gabinety EURO
Jeli nie masz objaww stanowicych bezporednie zagroenie dla ycia, ale Twoje samopoczucie odbiega od stanu normalnego (infekcje grnych drg oddechowych, drobne skaleczenia, lekkie zatrucia, itp.) zgo si do jednej zprzychodni. Cz personelu tam pracujcego posuguje si jzykiem angielskim, niemieckim irosyjskim na poziomie co najmniej podstawowym. Wczasie trwania UEFA EURO 2012 moesz korzysta tam zpomocy wolontariuszy-tumaczy.
Strefa Kibica
ul. Malczewskiego 47a, tel. 22 844 13 76 Dyur: czynna caodobowo ul. Grochowska 339, tel. 22 870 43 83 Dyur: poniedziaekpitek, 8.0018.00 (8 VI do 22.00; 12, 16, 21, 28 VI do 24.00) ul. Abrahama 16, tel. 22 673 81 66 Dyur: czynna caodobowo ul. Dbrowszczakw 5a, tel. 22 619 77 71, 22 619 34 81 Dyur: czynna caodobowo ul. Grzybowska 34, tel. 22 620 46 81 wew. 100, 22 620 35 01 Dyur: poniedziaekpitek, 7.0019.00 (8 VI do 22.00; 12, 16, 21, 28 VI do 24.00) ul. Szajnochy 8, tel. 22 832 44 35, 22 833 14 71 do 75 Dyur: czynna caodobowo
Przychodnie
Na terenie obiektu dziaa osiem punktw pierwszej pomocy, teren jest monitorowany przez patrole piesze oraz zespoy wyjazdowe. Pomoc wiadczy bd lekarze, pielgniarki oraz ratownicy medyczni.
Stadion Narodowy
Leki, ktre zostay przepisane przez lekarza, mona kupi wycznie waptece, na podstawie wanej recepty. Wadnym wypadku nie naley nabywa lekw na recept poza oficjalnymi aptekami lub punktami aptecznymi. Leki OTC (Over The Counter), gwnie preparaty przeciwblowe, na przezibienie, witaminy ipreparaty na dolegliwoci odkowe mona kupi bez recepty wsupermarketach, kioskach oraz aptekach. WWarszawie wikszo aptek czynna jest od poniedziaku do pitku wgodzinach 8.0020.00, awsoboty do godz. 14. Wkadej dzielnicy jest kilka aptek penicych dyur caodobowy.
Apteki
Placwki, ktre wiadcz usugi wramach ubezpieczenia zdrowotnego, oznaczone s wwidocznym miejscu znakiem Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Mog korzysta znich bezpatnie take cudzoziemcy, ktrzy posiadaj Europejsk Kart Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) lub certyfikat j zastpujcy. EKUZ musi by wydana przez inny ni Polska kraj czonkowski UE lub EFTA. Osoby nieposiadajce ubezpieczenia nie s objte systemem bezpatnych wiadcze zdrowotnych. Kada zplacwek ma wasny cennik usug medycznych dostpny wrecepcji. Koszt wizyty ulekarza pierwszego kontaktu to zazwyczaj 50120 z. Konsultacja uspecjalisty to wydatek rzdu 80150 z.
32
Ambulatoria ipunkty doranej pomocy medycznej maj za zadanie wiadczy pomoc wnagych wypadkach. Mona tam uzyska podstawowe formy opieki (opatrunki, niektre lekarstwa itp.). wiadczenia udzielane wdodatkowych punktach opieki medycznej s bezpatne.
Ambulatoria
pl. Mirowski 1 lok. I/Z ul. Mokotowska 12 ul. Franciszkaska 14 lok. 102 al. Jana Pawa II 52/54 al. Solidarnoci 149
33
City Guide
2012
kalendarium
Miasto si bawi
Warszawa ttni imprezowym rytmem i to nie tylko klubowym! W okresie od maja do wrzenia w stolicy odbywa si naprawd wiele wydarze kulturalnych.
Wianki
23 czerwca www.estrada.com.pl
Festyn nawizujcy do prastarych obrzdw witojaskich powiconych ywioom wody iognia. Rytua wrzucania wiankw do Wisy poprzedza trwajcy od wczesnych godzin popoudniowych piknik
rodzinny iliczne kiermasze. Po puszczeniu na wodzie wiankw odbywa si koncert zudziaem polskich izagranicznych gwiazd. Cao wieczy pokaz sztucznych ogni.
Fot. D. Senkowski
Wystawa powicona jest fundamentalnemu problemowi spoeczestw ludzkich: napiciu midzy hierarchi a rwnoci. Konflikt ten istnia ju w dawnych spoeczestwach hierarchicznych,
a obecnie rysuje si take w ustrojach demokratyczno-parlamentarnych, w reimach autorytarnych i totalitarnych oraz we wspczesnej cywilizacji medialnej.
34
Festiwal co roku zmienia miejsce i termin, ale zawsze cieszy si ogromn frekwencj jest wyczekiwanym wydarzeniem muzycznym w Warszawie. Si festiwalu s gwiazdy wiatowego formatu oraz oprawa wykorzystujca najnowoczeniejsze technologie multimedialne.
Anton Graff, Portret Dorothei de Biron, ksinej kurlandzkiej iagaskiej, 1791, Muzeum Narodowe wWarszawie Lady Gaga wsukni zsurowego misa, 2010, fotogram, fot. Hubert Boesl/ Photoshot/ Glinka-Agency.com
35
City Guide
7 czerwca
Oficjalne otwarcie ioddanie do uytku Strefy Kibica pod Paacem Kultury iNauki. Od 8 czerwca Strefa jest otwarta w godzinach od 12.00 do 1.00. Gromadz si tu kibice z caej Europy.
2012
kalendarium
9 czerwca16 wrzenia, muzeum plakatu wWilanowie Oddzia muzeum Narodowego w Warszawie www.postermuseum.pl
Jedna znajbardziej liczcych si na wiecie imprez prezentujcych sztuk plakatu. Prezentowane na niej s prace autorstwa zarwno najwybitniejszych grafikw, jak i debiutantw wtej dziedzinie. Organizator Muzeum Plakatu wWilanowie posiada ogromn (ponad 55 tysicy prac!) kolekcj plakatw artystycznych, uznawan za najznakomitsz na wiecie.
15 czerwca
36
Pokazy mody polskich izagranicznych projektantw, wiatowe marki, stoiska makijau istylizacji, konkursy, koncerty, gry oraz zaba-
wy dla najmodszych. Tak mona podsumowa Warsaw Fashion Street. Scena gwna sta bdzie na Krakowskim Przedmieciu.
Strefa sztuki ogarnie tej nocy ca Prag Pnoc. Bd trwa imprezy klubowe i koncerty, lokale bd ttni yciem, podobnie jak galerie isklepy. Caoci dopeni pokazy artystyczne. Jak si bawi, to tylko na Pradze! Zapraszamy wszystkich sPRAGnionych kultury na niepowtarzalny, energetyczny spektakl!
Noc Pragi
37
Fot. wosp.org.pl
City Guide
Imprezy cykliczne
Odbywa si ich wWarszawie ponad 60. S wrd nich wydarzenia sportowe, kulturalne, muzyczne, artystyczne, filmowe, zwizane zhistori miasta, nauk isuce publicznej zbirce pienidzy na szczytne cele.
2012
kalendarium
Znana na caym wiecie irlandzka grupa rockowa ijej charyzmatyczna wokalistka Dolores ORiordan zapiewaj wWarszawie! Bdzie mona usysze najwiksze hity zespou, wtym Zombie, Linger, Dreams iSalvation! The Cranberries zaprezentuj rwnie utwory znajnowszego albumu Roses, na ktry fani zespou czekali ponad 10 lat.
Jeden koncert festiwalowy gromadzi nawet 4000 ludzi, ajeden festiwal do 40 000 mionikw jazzu. Scena znajduje si wsercu warszawskiej Starwki na Rynku Starego Miasta. Kady letni sobotni wieczr jest okazj do posuchania gwiazd wiatowego jazzu. Spot promujcy festiwal ukaza si m.in. wBBC World iCNN, aTV Deutsche Welle zrealizowaa onim reporta.
W czasie trwania tego festiwalu Rynek Starego Miasta zamienia si wwityni jazzu. Setki, anieraz nawet tysice osb spotyka si, by sucha dobrej muzyki.
Koncerty chopinowskie
38
Proporce, trofea ikoszulki pikarskich asw m.in. Niemca Karla-Heinza Rummeniggego, Bugara Christo Stoiczkowa, Francuza Zinedinea Zidanea, Duczyka Alana Simonsena ilegendy Realu Madryt Francisca Genty to zaledwie czstka eksponatw wystawy prezentowanej na szstym pitrze PKiN. Ekspozycja ma take walory edukacyjne ipatriotyczne.
Jedno znajstarszych inajwaniejszych wydarze muzycznych wWarszawie. Koncerty chopinowskie odbywaj si wazienkach Krlewskich od ponad p wieku. Wielbiciele twrczoci Fryderyka Chopina spotykaj si wletnie niedzielne popoudnia pod pomnikiem kompozytora, by wpiknym otoczeniu sucha jego dzie wwykonaniu wybitnych pianistw.
39
City Guide
2012
Warszawski hejna rozbrzmiewa codziennie zwiey Zamku Krlewskiego o11.15. Na tej godzinie
miasto
Zakochaj si wWarszawie!
Zwiedzanie tego miasta to prawdziwa przygoda. Wanie si zaczyna!
Fot. PZ Studio
Stare Miasto
plac Zamkowy 1
Fot. PZ Studio
umieszcz si najwysze urzdy pastwowe, siedziby najwikszych prywatnych przedsibiorstw, midzynarodowych koncernw iorganizacji spoecznych. To wtym miecie znajduj si redakcje najbardziej wpywowych mediw, najmodniejsze galerie sztuki, najgortsze kluby, wspaniae zabytki, muzea ikawiarnie znajsmaczniejsz kaw. WWarszawie zabawa trwa cay rok. Tu bije serce Polski. Stolica ma wsobie ogromny urok, wdzik ipowab. Nie bez powodu jest kobiet... Tak jak posta Syreny wjej herbie. WWarszawie wychowywali si itworzyli tacy wybitni ludzie, jak Maria Skodowska-Curie, Fryderyk Chopin, Pola Negri iIsaac Bashevis Singer. Witamy wWarszawie! Miecie moliwoci, sukcesu idobrej zabawy!
www.warsawtour.pl www.um.warszawa.pl/uefaeuro2012 www.polishguide2012.pl Jak rozpozna warszawiaka? Na Stare Miasto mwi Starwka. Bez wzgldu jednak na nazewnictwo, jest to historyczne centrum inajstarsza cz Warszawy. Jego pocztki sigaj XIII wieku. Pozostaoci czasw redniowiecznej wietnoci s mury miejskie ifosa okalajce Stare Miasto. Podczas II wojny wiatowej Starwka zostaa zniszczona w90 procentach. Zrekonstruowano j zniesamowit precyzj dziki XVIII-wiecznym obrazom, ktre wyszy spod pdzla Bernarda Bellotta, zwanego Canalettem. Wysiek iskala odbudowy sprawiy, e ta zabytkowa cz Warszawy zostaa wpisana w1980 roku na List wiatowego Dziedzictwa
Musisz zobaczy!
Fot. Tomasz Nowak Fot. Jan Kucharzyk
Rondo 1
40
Zamek Krlewski
Kulturowego UNESCO. Centralnymi punktami Starwki s Rynek Starego Miasta oraz Plac Zamkowy, przy ktrym stoj Zamek Krlewski iKolumna Zygmunta. Te dwa zabytki s jednymi znajbardziej charakterystycznych obiektw Warszawy. WZamku mieci si midzy innymi galeria zobrazami Rembrandta. Zkolei pod Zamkiem, od strony wilanej skarpy, znajduj si Arkady Kubickiego malownicze podcienie otoczone ogrodami. Odbywaj si tam wystawy ikoncerty. Plac przy Kolumnie Zygmunta jest popularnym punktem spotka. Na szczycie wysokiego na 22 metry cokou stoi pomnik krla Zygmunta III Wazy, ktry przenis stolic zKrakowa do Warszawy. Na Rynku Starego Miasta mona rwnie spotka Syrenk.
Fot. PZ Studio
41
Fot. PZ Studio
City Guide
Zielone miasto!
Niemal 25 procent obszaru miasta stanowi parki oraz ogrody. S nawet na dachach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego i Centrum Nauki Kopernik. >> Ciekawe? Czytaj wicej na str. 60.
2012
miasto
Krakowskie przedmiecie
Jest jedn znajpikniejszych ulic stolicy. Stanowi pocztek historycznego Traktu Krlewskiego, czcego centrum miasta zdawn rezydencj krla Jana III Sobieskiego. Obecnie, po gruntowym remoncie Krakowskie Przedmiecie jest dwukilometrowym deptakiem zszerokimi chodnikami. Wzdu ulicy mieszcz si dziesitki kawiarni ibutikw. Na caej dugoci ulicy ustawione s szecienne szklane bryy, na ktrych umieszczono reprodukcje obrazw XVIII-wiecznej Warszawy pdzla Canaletta. Wletnie weekendy ulica jest zamykana dla ruchu koowego.
Monumentalny, liczcy 231 metrw wysokoci socrealistyczny gmach zosta wzniesiony w1952 roku. To dar narodu radzieckiego. Pomysodawc prezentu by sam Jzef Stalin. Paac Kultury iNauki to najmodszy zabytek wWarszawie ma zalewie 50 lat. PKiN jest najbardziej charakterystyczn inajwysz budowl miasta. Widoczny jest zniemalkadego zaktka stolicy. Wewntrz paacu znajduje si ponad 3000 pomieszcze, przeznaczonych na biura, sale konferencyjne, muzea, teatry, restauracje, szkoy. Warto wjecha na 30. pitro paacu, by zobaczy zapierajcy dech wpiersi widok panoramy miasta. Na szczycie PKiN znajduje si najwyej pooony zegar wieowy na wiecie, azarazem drugi co do rednicy tarczy wEuropie. Wie zamieszkuje take niezwyka para Wars iSawa. To stoeczne sokoy wdrowne!
Fot. PZ Studio
www.chopin2010.um.warszawa.pl
UEFA EURO 2012 Na przylegajcym do PKiN placu Defilad znajduje si Strefa Kibica.
Fot. Piotr Wierzbowski
Fot. PZ Studio
42
Prawie poow swojego krtkiego bo zaledwie 39-letniego ycia Fryderyk Chopin spdzi wWarszawie. Tu pobiera nauki, dorasta igra pierwsze koncerty. Tu przey take modziecz mio iwstolicy spoczo jego serce. Cho miasto dzi wyglda diametralnie inaczej ni wXIX wieku, warszawskie lady genialnego kompozytora s wci wyrane. Najwaniejsze miejsca na chopinowskim szlaku to: koci w. Krzya (ul. Krakowskie Przedmiecie 3), wktrym spoczywa serce kompozytora, supernowoczesne muzeum (ul. Oklnik 1) oraz pomnik wparku azienki Krlewskie (ul. Agrykola 1), gdzie wkad niedziel od maja do wrzenia odbywaj si recitale powicone kompozytorowi. Ponadto wzdu Krakowskiego Przedmiecia ustawione s multimedialne aweczki. Na kadej znajduj si mapka ztras spaceru, historia powizana zChopinem oraz fotokod do aplikacji zmuzyk oraz informacjami oyciu ipodrach kompozytora. Nacinicie przycisku umieszczonego na aweczce uruchamia odtwarzanie fragmentu jednej zjego kompozycji.
Fot. NIFC
43
City Guide
2012
miasto
Multimedialne inowoczesne Muzeum Powstania Warszawskiego otwarto w60. rocznic wybuchu zrywu z1944 roku. Jest ono jednym znajchtniej odwiedzanych stoecznych muzew. Zlokalizowane jest na terenie starej elektrowni
tramwajowej na Woli dawnej fabrycznej dzielnicy. Oprcz gmachu gwnego obejmuje take Park Wolnoci, Mur Pamici iBunkier. Jedn zlicznych atrakcji muzeum jest replika (wskali 1:1) bombowca Liberator B-24J.
Godzina W 1 sierpnia ogodzinie 17 rozlegaj si syreny alarmowe ina kilka chwil zamiera ruch uliczny. Tak Warszawa czci pami powstacw. Godzina W to kryptonim rozpoczcia Powstania Warszawskiego.
To nie jest po prostu muzeum to jedna znajnowoczeniejszych multimedialnych placwek edukacyjnych wEuropie. Do tego pooona tu nad brzegiem Wisy. Wszystkie niezwyke eksponaty prezentowane wmuzeum s wpeni interaktywne idotykalne. Na 22 000 metrw kwadratowych mona samodzielnie przeprowadza eksperymenty ijednoczenie wietnie si przy tym bawi. Planetarium Niebo Kopernika pozwala widzom przenie si do najodleglejszych zaktkw kosmosu, do wntrza wulkanu lub nawet cofn si do pocztkw ycia na Ziemi. Wplenerowym Parku Odkrywcw za porednictwem specjalnych instalacji akustycznych onazwach Echo, Konferencja iZwierciada akustyczne mona komunikowa si na odlego iodkrywa tajemnice fal dwikowych. Latem wkinie na terenie Parku Odkrywcw odbywaj si pokazy filmw popularnonaukowych iorganizowane s koncerty.
Fot. PZ Studio
Zogrodu na dachu CNK (na zdjciu) wida Wis ijej praski brzeg, most witokrzyski, Stadion Narodowy, atake ssiedni ogrd na dachu Biblioteki Uniwersyteckiej.
Fot. PZ Studio
44
45
Fot. PZ Studio
City Guide
Dzika rzeka
Przepywajca przez Warszaw Wisa, jako jedna z nielicznych rzek w Europie, zachowaa naturalny charakter. Jest azylem dla wielu gatunkw zwierzt, gwnie dzikich ptakw. >> Ciekawe? Czytaj wicej na str. 61.
2012
miasto
Muzeum Narodowe w Warszawie to jedna znajwaniejszych instytucji kultury wPolsce inajwiksza wstolicy. Wgaleriach staych prezentowane s m.in. zabytki sztuki wczesnochrzecijaskiej, rzeba, malarstwo tablicowe oraz zotnictwo ze wszystkich regionw zwizanych historycznie zPolsk. Znajduje si tu take najbogatsza w kraju kolekcja dzie sztuki redniowiecznej. Najwiksz dosownie iwprzenoni atrakcj muzeum jest ogromny obraz Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem. Imponujce wymiary tego ptna to 426 cm 987 cm.
Fot. MNW; Aleksander Gierymski, W altanie, 1882
Fot. PZ Studio
46
Tryskajce strumienie wody owietla 295 reflektorw diodowych. Pozwalaj one uzyska a 16 mln kolorw! Pokazy w czasie UEFA EURO 2012: 811, 13, 1517, 20, 2224, 27, 29 i 30 czerwca oraz 1 lipca.
Multimedialne fontanny na podzamczu znajduj si blisko Starego Miasta iWisy. Strumienie wody, tryskajcej zponad 300 dysz, podwietlane s kolorowymi reflektorami.
Na rozpylanej mgiece pokazywane s laserowo rysowane obrazy ianimacje. Pokazom, odbywajcym si od maja do wrzenia, towarzyszy muzyka.
47
City Guide
Syrenki
Syrena jest od wiekw wgodle Warszawy. Wstolicy znajduje si niezliczona liczba jej podobizn. Warszawiacy maj do symbolu miasta sentyment. W mitologii wystpuj syreny, wWarszawie o wiele milsze Syrenki.
2012
miasto
48
Wmuzeum znajduje si kilkaset eksponatw zwizanych zhistori Legii Warszawa zarwno Klubu Pikarskiego, jak iinnych sekcji sportowych, ktre niegdy jej podlegay. Najbardziej okazaa jest kolekcja zbiorwfutbolowych, mocno zwizana znajlepszym polskim pikarzem XX wieku Kazimierzem Deyn. Oprcz trofew sportowych, takich jak Zote buty lub Zota pika, znajduj si tam take osobiste pamitki pikarza. Wmuzeum prezentowane s take eksponaty nalece do innej legendy klubu Lucjana Brychczego.
Rozbudowana jest ekspozycja zwizana zmeczami Legii Warszawa, ktre klub rozgrywa, walczc oeuropejskie puchary. Ponadto wystawiane tu s medale znajwaniejszych wiatowych imprez sportowych bokserskich, ciarowych, siatkarskich, szermierczych orazzapaniczych. Muzeum organizuje cykliczne wystawy czasowe. Od 1czerwca 2012 roku mona wnim oglda pamitki zmeczw reprezentacji Polski, ktre rozgrywane byy na Stadionie Wojska Polskiego pikarskim domu Legii Warszawa.
49
Fot. W. Hansen
City Guide
Zmiana warty
Przed Grobem Nieznanego onierza warta peniona jest nieustannie. Zmiany dokonywane s co godzin, a w niedzielne poudnie maj charakter uroczysty. Grb skrywa urny z ziemi z pl bitewnych XX wieku, na ktrych ginli Polacy.
2012
miasto
50
Dzi wWarszawie yje okoo tysica Polakw wyznania mojeszowego. Przed II wojn wiatow jednak polscy ydzi stanowili ponad 30 procent mieszkacw stolicy. Warszawa bya drugim co do wielkoci wEuropie skupiskiem ludnoci ydowskiej. Wydawano tu ponad 130 gazet wjzyku jidisz. WWarszawie mieszkali m.in. noblista, pisarz Izaak Bashevis Singer, pianista Wadysaw Szpilman oraz wybitna aktorka Ida Kamiska. Niemieccy okupanci, 16 listopada 1940 roku, utworzyli wcentrum Warszawy getto, ktre zostao otoczone trzymetrowym murem. Na 307 hektarach uwiziono ponad 400 000 ydw. Zmaro 100 000... Pozostaych wywieziono do hitlerowskiego obozu zagady wTreblince. 19 kwietnia 1943 roku wgetcie wybucho powstanie, krwawo stumione przez oddziay SS pod dowdztwem Jrgena Stroopa. Obszar getta zosta zrwnany zziemi. Ocalao tylko kilka budynkw, wtym istniejcy do dzi koci w. Augustyna na ulicy Nowolipki. Wspczenie na terenie getta znajduje si dzielnica Muranw. Pamici oZagadzie strzeg wmurowane wchodnik kontury dawnego muru getta oraz tablice zinformacjami wjzyku polskim iangielskim.
Warszawskie judaica
Zaoone w1952 roku muzeum jest jedn znajstarszych tego typu placwek wEuropie. Jego zbiory licz ponad 45 tysicy eksponatw. Na staych wystawach prezentowane s tam m.in. cenne medale, puchary, odznaki sportowe oraz proporce isztandary polskich reprezentacji olimpijskich. Muzeum gromadzi rwnie
zwizane ze sportem zbiory filatelistyczne, fotografie iliteratur. Wstaej ekspozycji s take dokumenty audiowizualne. Gmach Centrum Olimpijskiego, wktrym mieci si muzeum, nawet wizualnie zwizany jest ze sportem. Szyb windowy przypomina znicz olimpijski, aksztat dachu nawizuje do architektury stadionowej.
51
City Guide
EURO ekumeniczne
6 czerwca 2012 roku o 16.00 wkatedrze w. Floriana wWarszawie zostanie odprawione naboestwo ekumeniczne wintencji UEFA EURO 2012. Zapraszamy wszystkich kibicw bez wzgldu na to, komu kibicuj!
2012
miasto
Warszawa sakralna
Wikszo Polakw to katolicy, jednak stolica ma wielkie tradycje tolerancji religijnej. S tu witynie i domy modlitwy wielu religii i wyzna.
Msze katolickie wjzykach obcych
Jzyk angielski Kaplica Niepokalanego Poczcia NMP ul. Radna 14, tel. 22 826 73 95 Msze wniedziele o11.30. Jzyk hiszpaski Koci w. Szczepana Kaplica wdomu parafialnym ul. Melsztyska 12, tel. 22 848 22 79 Msze wniedziele o10.45. Koci w. Trjcy Kaplica MB Czstochowskiej ul. Solec 61, tel. 22 628 74 71 Msze wniedziele o12.00. Jzyk francuski Koci w. Andrzeja Boboli Koci dolny ul. Rakowiecka 61, tel. 22 542 87 07 Msze wniedziele o10.45. Jzyk niemiecki Kaplica Sistr Uczennic Boskiego Mistrza ul. ytnia 11, tel. 22 636 29 73 Msze wniedziele o10.30. Jzyk woski Dom Prowincjalny oo. Barnabitw ul. Smoluchowskiego 1, tel. 22 857 59 89 Msze wniedziele o11.00. Koci Wszystkich witych pl. Grzybowski 3/5, tel. 22 620 46 77 Msze wniedziele o17.00 (oprcz wakacji). Jzyk litewski Kaplica Res Sacra Miser ul. Krakowskie Przedmiecie 62 Msze wdrugie niedziele miesica o15.00.
Dojazd ze Stadionu Wyjcia od al. Zielenieckiej iRonda Waszyngtona: linie 7, 138, 166, 509, 517. Msze wjzykach polskim, angielskim, woskim iniemieckim.
kocioy chrzecijaskie
Cerkiew metropolitalna w. Marii Magdaleny al. Solidarnoci 52, tel. 22 619 84 67 Msze wniedziele: 7.30, 8.30, 10.00. Msza wtygodniu: 9.00. www.katedra.org.pl Cerkiew w. Jana Klimaka ul. Wolska 138/140, tel. 22 836 68 16 Msze wniedziele: 10.00. Msza wrody (za zmarych): 9.00. www.prawoslawie.pl Koci Ewangelicko-Augsburski Wniebowstpienia Paskiego ul. Puawska 2a, tel. 22 849 77 05 Msze wniedziele: 10.00. www.pulawska.luteranie.pl Koci Ewangelicko-Augsburski w. Trjcy pl. Maachowskiego 1, tel. 22 556 46 60 Msze wniedziele: 10.30, 19.00. www.trojca.waw.pl Koci Ewangelicko-Reformowany al. Solidarnoci 76a, tel. 22 831 23 83 Msze: wiosnalato o10.00, od 1 listopada do pierwszej niedzieli po Wielkanocy o11.00. www.reformowani.org.pl Koci Ewangelicko-Metodystyczny ul. Mokotowska 12, tel. 22 628 53 28 Msze wniedziele: 11.00. www.metodysci.pl Koci Katolicki Mariawitw ul. Wolska 186, tel. 22 243 12 55 Msze wniedziele: 8.00, 11.00. Wokresie wakacji: 9.00. www.mariawita.waw.pl Koci Adwentystw Dnia Sidmego ul. Foksal 8, tel. 22 313 14 31 Naboestwa wsoboty: 9.30. www.adwentysci.waw.pl
Duszpasterstwa kibicw
Katedra w. Michaa Archanioa iw. Floriana Mczennika ul. Floriaska 3 Odlego od Stadionu Narodowego ok. 2,5 km. Dojazd ze Stadionu Wyjcia od al. Zielenieckiej iRonda Waszyngtona: linie 138, 166, 509, 517. Wyjcia od ul. Wybrzee Szczeciskie iul. Sokoa: pieszo ok. kwadransa. Msze wjzykach polskim, angielskim, woskim, hiszpaskim ifrancuskim. Konkatedra Matki Boej Zwyciskiej ul. Grochowska 365 Odlego od Stadionu Narodowego ok. 2,5 km. Dojazd ze Stadionu Wyjcia od al. Zielenieckiej, Ronda Waszyngtona, al. Ksicia Poniatowskiego: linia 8. Msze wjzykachpolskim iangielskim. Parafia Matki Boej Nieustajcej Pomocy na Saskiej Kpie ul. Alfreda Nobla 16 Odlego od Stadionu Narodowego ok. 2,5 km. Dojazd ze Stadionu Wyjcia od al. Zielenieckiej: linie 123, 147, 509. Wyjcia od al. Ksicia Poniatowskiego: linie 111, 507. Msze wjzykach polskim iangielskim. Parafia w. Wincentego Pallottiego ul. Skaryszewska 12 Odlego od Stadionu Narodowego ok. 2,5 km.
Koci Chrzecijan Baptystw ul. Walicw 25, tel. 22 624 27 83 Naboestwa wniedziele: 10.00, 12.00. Msze wjzyku angielskim wrody o18.00. www.dlajezusa.pl/dj Koci Zielonowitkowy Zbr Soneczny ul. Sienna 68/70, tel. 22 595 18 22 Naboestwa wniedziele: 10.00, 12.00. Spotkania modlitewne wpitki o18.00. www.sienna.waw.pl
Synagogi
Synagoga Noykw ul. Twarda 6, tel. 22 652 28 05, 22 620 43 24 Synagoga ortodoksyjna. Naboestwa odbywaj si od poniedziaku do pitku o7.15. Wszabaty, niedziele iwwita o9.00. Godziny modlitw popoudniowej iwieczornej zgodnie zczasem zachodu soca. www.warszawa.jewish.org.pl Beit Warszawa ul. Wiertnicza 113, tel. 22 885 26 38 Synagoga reformowana Towarzystwa Kultury ydowskiej Beit Warszawa. Naboestwa odbywaj si regularnie o19.00 w szabaty oraz wwita waciwe tradycji judaizmu postpowego. Wszystkie modlitwy prowadzone s wjzyku hebrajskim. Dostpna jest take aciska transliteracja treci posugi; naboestwa s tumaczone na jzyk polski iangielski. www.beit.org.pl
52
53
City Guide
2012
smaki miasta
Smacznego!
Kto ma apetyt na zwiedzanie, nie moe zapomnie o sprbowaniu lokalnych przysmakw!
rzede wszystkim trzeba zaznaczy, e warszawska kuchnia to duo wicej ni tylko kotlety ibigos. Stoeczn specjalnoci s bowiem, niczym we Woszech, makarony, potrawy mczne ikasze. Na stoach krluje wieprzowina, ale izwoowiny oraz ryb powstaj wietne dania. Godne polecenia s sycce zupy. Najbardziej popularne ciasta to sernik, makowiec, szarlotka ipiernik. Zmocniejszych trunkw pierwsze miejsce zajmuje polska wdka, ale wostatnich latach zaczyna wypiera j piwo.
Polski barszcz czerwony to wrzeczywistoci danie... ukraiskie. Co ciekawe, wredniowieczu tej zupy nie robio si jak dzi zburakw, ale z kiszonej,rosncej wcaej Europie iAzji, roliny onazwie barszcz zwyczajny.
urek
urek
To bulion drobiowy lub woowy, wzmocniony wywarem zwoszczyzny. Tradycyjnie podaje si go zcienkim makaronem iposypuje natk zpietruszki.
Ros
To sycca zupa zsuszonego grochu. Bardzo czsto gotowana na wywarze zwdzonki zdodatkiem ziemniakw, czosnku imajeranku.
Grochwka
Wywar zburakw icebuli, doprawiony kwaskiem cytrynowym izioami. Najczciej podaje si klarown zup, ktr popija si paszteciki zmisnym nadzieniem.
Barszcz czerwony
Spcialit de la maison. Podobnie zreszt jak grzyby, ktre wPolsce jada si pod wieloma postaciami.
Fot. Ewelina Majdak Fot. Ewelina Majdak
Grzybowa
54
55
City Guide
Dzielnica smakoszy
Na Starwce mionicy dobrego jedzenia bd czu si jak w raju. W historyczej czci miasta znajduje si bowiem wiele restauracji, kawiarni i barw. Wszystkie ciesz si w Warszawie zasuon renom.
2012
smaki miasta
Zygmuntwka
Babka
Makowiec
Pczki s sodkim codziennym przysmakiem, ale najwicej zjada si ich w ostatni dzie karnawau.
56
Sztandarowy ako znanej warszawskiej firmy E. Wedel, zaoonej w1851 roku. Torcik zrobiony jest zwafli, kremu orzechowego isynnej wedlowskiej czekolady. Torcik jest rcznie dekorowany.
Torcik Wedlowski
Ciastko skadajce si zkakaowego biszkoptu nasczonego sodkim alkoholem, przekadanego kremem imarmolad. Ozdobiona jest bit mietan ipolew czekoladow.
Wuzetka
wksztacie korony. Nazwa nawizuje do postaci krla Zygmunta III Wazy, ktry przenis stolic zKrakowa do Warszawy.
Warszawska babeczka migdaowa wypeniona musem czekoladowym, konfitur urawinow ibit mietan. Przykryta jest bez
Zygmuntwka
Polskie sodkoci to m.in. sernik, szarlotka, makowiec (nazywany te strucl makow), ciasto drodowe (wokresie Wielkanocy piecze si z niego babki) oraz piernik.
Ciasta
57
Fot. Stock.XCHNG
City Guide
Lorneta ihaki
Wgwarze warszawskiej lorneta zmeduz oznacza dwa kieliszki mocno zmroonej wdki iporcj zimnych nek wgalarecie. Zkolei zamwienie jasnego zhakiem zaowocuje piwem, wzmocnionym kieliszkiem wdki.
2012
Saw typowo stoecznych potraw zyskay flaki, pyzy, tatar inki. Wniektrych lokalach wmenu dopisuje si do nich okrelenie po warszawsku.
Gsta zupa zmisa woowego. Aromatyczna ilekko pikantna. Bardzo sycca. Nazwa pochodzi od gwnego skadnika, ktrym s pokrojone wpaseczki fragmenty woowego odka.
smaki miasta
Pierogi uchodz za typowo polskie danie. Mog by nadziewane misem, serem, ziemniakami, grzybami lub owocami. Wszystkie s pyszne!
Flaki
Gotowane kule ciasta ztartych ziemniakw zdodatkiem mki pszennej. Mog by nadziewane misem albo grzybami. Nieraz podawane s bez farszu, okraszone tylko skwarkami.
Pyzy
Gobki
Bigos
Kotlet schabowy
Bigos
Przystawka zsurowego, drobno siekanego misa woowego zmieszanego zsurowym tkiem, cebul oraz ogrkiem kiszonym. Czasem take zmarynowanymi grzybami. Miso na tatara musi by najwiesze inajwyszej jakoci.
Tatar
Jest to owinite limi kapusty mielone miso, czasem zmieszane zryem. Polewa si je sosem pomidorowym lub grzybowym.
Gobki
58
Zimne nki
Zazwyczaj s podawane jako przystawka. Jadane surowe woliwie iposypane posiekan cebul lub woccie, zdodatkiem ogrkw kiszonych, marchwi iprzypraw. Mona je rwnie podawa wmietanie, pomidorach lub smaone zcebul.
ledzie
Potrawa znana wcaej Europie rodkowej, Woszech, anawet Japonii iwChinach. WWarszawie jest wiele lokali specjalizujcych si wpierogach zpysznymi nadzieniami idodatkami. Najczciej spotykane farsze to ser, miso, ziemniaki zcebul ibiaym serem, pieczarki, kapusta zgrzybami, szpinak.
Pierogi
Drobne kostki soniny usmaone na chrupko. Do smalcu dodaje si te cebul ijabko. Smalec jest doskonay do smarowania chleba.
Smalec ze skwarkami
Wci najbardziej popularna jest czysta wdka. Wostatnich latach jednak coraz wiksz popularnoci cieszy si polskie piwo, ktrego jest ponad 50 marek iodmian! Wkraju dziaa ponad 70 browarw, wtym wiele maych iregionalnych, ktre warz piwa niepasteryzowane. Wniektrych warszawskich restauracjach, np. Bierhalle lub BrowArmia, mona skosztowa piwa warzonego wlokalu.
Alkohole
59
City Guide
2012
Wrd europejskich stolic Warszawa wiedzie prym pod wzgldem liczby parkw.
zielona Warszawa
Ogrody miasta
Warszawa jest miastem nowoczesnym. Wyraa si to nie tylko w liczbie wieowcw, ale take parkw, ogrodw, cieek rowerowych oraz miejskich lasw.
iemal 1/4 obszaru Warszawy stanowi parki. S wrd nich tereny historyczne, stanowice niegdy cz krlewskich imagnackich rezydencji. Do nich zaliczaj si m.in. azienki Krlewskie, Wilanw oraz Ogrd Saski. WWarszawie s take nowoczesne ogrody, ktre znajduj si na dachach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego iCentrum Nauki Kopernik.
Warszawa jest jedn zniewielu wiatowych stolic, wktrej lasy rosn wgranicach miasta. Stoeczne tereny lene zajmuj blisko 8000 hektarw. Wbezporednim ssiedztwie miasta znajduje si m.in. drugi pod wzgldem wielkoci park narodowy wPolsce Kampinoski Park Narodowy. Ze wzgldu na jego bogactwo irnorodno biologiczn UNESCO uznao Kampinos za istotny weuropejskiej skali rezerwat biosfery.
Lasy miejskie
Przepywajca przez Warszaw Wisa, jako jedna znielicznych rzek wEuropie, zachowaa swj naturalny bieg. Jej brzegi tylko czciowo zostay uregulowane waami ibetonowymi promenadami. Na nadwilaskich terenach zielonych gniazduj chronione prawem ptaki wodne oraz yj dzikie zwierzta. Ochrona tego unikatowego biosystemu jest priorytetem. Dziki dziaaniom podejmowanym na rzecz jego zachowania wstanie naturalnym, Wisa zostaa objta europejskim programem Natura 2000. Jego celem jest zachowanie siedlisk przyrodniczych igatunkw, ktre uwaa si za cenne izagroone wskali caej Europy.
Dzika rzeka
Prawy brzegi Wisy pozostaje w stanie naturalnym. Dziki temu jest siedliskiem ptakw oraz zwierzt.
Fot. PZ Studio
60
Najbardziej popularn tras rowerow jest lewobrzeny Szlak Wisy. Rozciga si od pooonych na pnocy miasta Mocin, ulic Wybrzee Gdyskie przez Stare Miasto iazienki Krlewskie, a na poudnie do Powsina. Zkolei po praskiej, prawej stronie Wisy, na ktr prowadz mosty Gdaski, witokrzyski iSiekierkowski, dostpny jest Szlak Soneczny. Jego prawie 10-kilometrowa trasa biegnca ulicami Wybrzee Helskie, Wybrzee Szczeciskie, Wa Miedzeszyski wiedzie przez dziki nabrzeny las, wktrym atwo zapomnie, e si jest wcentrum europejskiej stolicy. Obowizkowym przystankiem na trasie Szlaku Sonecznego s warszawskie piaszczyste plae. Znajduj si one na wysokoci ogrodu zoologicznego, Stadionu Narodowego oraz ulicy Krynicznej na Saskiej Kpie. Na plaach s boiska do siatkwki, wypoyczalnie piek ileakw oraz oglnodostpne grille.
Zielona turystyka
61
City Guide
Rybitwy
Zdaniem ornitologw, tylko wzdu warszawskiego odcinka Wisy yje od 40 do 80 procent caej populacji rybitw wPolsce. Aby je chroni, miasto buduje sztuczne wyspy, na ktrych ptaki te mog gniazdowa.
2012
Prom
zielona Warszawa
Pomidzy lewo- iprawobrzen Warszaw mona przemieszcza si nie tylko mostami. Wokresie wiosenno-letnim wpoprzek Wisy kursuj bowiem promy. Ich przysta znajduje si (na lewym brzegu) na wysokoci Zamku Krlewskiego, przy mocie lsko-Dbrowskim, na wysokoci mostu Poniatowskiego oraz Cypla Czerniakowskiego. Wcigu dnia odbywa si kilkanacie rejsw. Na kadym zpromw zamontowane s stojaki rowerowe, dlatego przeprawy promowe popularne s wrd cyklistw. Informacje orejsach promem s stronie www.ztm.waw.pl.
azienki to jeden znajpikniejszych wEuropie ogrodw, wktrym znajduj si cenne zabytki architektury isztuki. Pooony wcentrum Warszawy park stanowi ulubione miejsce spacerw. Jest rwnie obowizkowym punktem wycieczek zkraju izagranicy. Historia azienek siga czasw
poprzedzajcych okilka stuleci rzdy ostatniego krla Polski, Stanisawa Augusta (XVII wiek). Jemu jednak park zawdzicza swoj nazw. Wzia si od zaprojektowanego przez niderlandzkiego architekta Tylmana van Gamerena pawilonu ogrodowego ani. Za czasw krla Poniatowskiego obiekt ten zosta przebudowany izamieniony na paac Na Wyspie obecnie najwaniejszy zabytek wazienkach. Paac sta si galeri krlewskiej kolekcji malarstwa oraz rzeby
XVII- iXVIII-wiecznej. Wletniej rezydencji odbyway si rwnie wzorowane na paryskich salonach literackich Obiady Czwartkowe spotkania krla zhumanistami iliteratami, podczas ktrych dyskutowano oOwieceniu iniezbdnych reformach. Obok paacu Na Wyspie wazienkach Krlewskich znajduj si liczne zabytkowe obiekty: Amfiteatr, paac Mylewicki, Stara Pomaraczarnia, Teatr Stanisawowski, Biay Domek, Podchorwka, atake inne pawilony oraz rzeby.
Kibice mog korzysta z wodnej takswki. Wypywa ona z postojw Port Starwka, Plaa Wisa i dopywa do Portu Stadion.
Water taxi
Lewobrzene bulwary wilane to popularna trasa wycieczek rowerowych, biegw i spotka towarzyskich. Podczas niektrych imprez, np. wiankw, bulwary zamieniaj si w kolorowy jarmark.
Fot. PZ Studio
62
63
Fot. Arch. BO
City Guide
Powsin
Na poudnie od Warszawy ley Park Kultury w Powsinie. S tam m.in. ogrd botaniczny, basen, bary, kemping, wypoyczalnie sprztu sportowego orazboiska. Do parku dojeda autobus linii 519.
2012
zielona Warszawa
Parki Wilanw
www.wilanow-palac.pl
Paac wWilanowie to dawna letnia rezydencja krlewska Jana III Sobieskiego, anastpnie krla Augusta II oraz wielu najznakomitszych rodw magnackich. Nazwa rezydencji oraz caej dzielnicy wywodzi si od okrelenia Villa Nova, ktr wXVII wieku nada tym ziemiom Jan III Sobieski. Paac wWilanowie jest imponujc budowl czc wsobie elementy dworu szlacheckiego, woskiej willi ogrodowej ipaacu wstylu Ludwika XIV, francuskiego Krla Soce. Paac jest jednym znajpikniej-
szych zabytkw europejskiego baroku iwiadectwem wietnoci dawnej Rzeczypospolitej. W1805 roku Stanisaw Kostka Potocki (wczesny waciciel Wilanowa) udostpni publicznoci swoj kolekcj dzie sztuki, zgromadzon wpaacu, tworzc wten sposb jedno zpierwszych muzew wPolsce. Midzy paacem aJeziorkiem Wilanowskim rozciga si dwupoziomowy, barokowy ogrd woski. Wczci poudniowej zlokalizowano romantyczny park wstylu angielskim. Zesp paacowo-parkowy wWilanowie jest wanym miejscem wydarze kulturalnych ikoncertw. Wmiejscu dawnej ujedalni paacowej mieci si Muzeum Plakatu.
Fot. PZ Studio
Jest najwikszym (58 hektarw powierzchni) zabytkowym parkiem krajobrazowym prawobrzenej Warszawy. Park Skaryszewski pooony jest wbezporednim ssiedztwie Stadionu Narodowego. Ciekawe uksztatowanie terenu, rozarium, malownicze sztuczne jeziorka iwodospad oraz bujna ipikna rolinno (a 280 gatunkw drzew ikrzeww) tworz niezwyk atmosfer. Wokresie letnim park oferuje wiele rnych rodzajw czynnego wypoczynku. Po znajdujcym si wparku Jeziorku Kamionkowskim mona pywa rowerem wodnym, kajakiem lub dk. Sprzty mona wypoyczy na brzegu jeziora. Szerokie aleje dostosowane s do potrzeb tak pieszych, jak irolkarzy orazrowerzystw. Wparku Skaryszewskim organizowane s wieczory kina plenerowego oraz koncerty. Potocznie park jest nazywany Skaryszakiem.
64
65
City Guide
2012
troch dalej
Witamy na Mazowszu
Zwiedzanie Warszawy wciga. Ale i Mazowsze oferuje wiele atrakcji! W najbliszym otoczeniu stolicy jest wiele miejsc, ktre warto odwiedzi. Poznajmy kilka najwikszych hitw turystycznych!
Twierdza Modlin
Nowy Dwr mazowiecki, ul. Mickiewicza 99 www.twierdzamodlin.pl
Twierdza Modlin to pomnik architektury obronnej omidzynarodowym znaczeniu. Jest jedn znajwikszych inajlepiej zachowanych twierdz wEuropie. Pierwsze fortyfikacje powstay wokolicy Modlina wczasie potopu szwedzkiego wXVII wieku. Budow waciwej twierdzy
rozpoczto zrozkazu Napoleona. W1920 roku toczyy si tutaj walki polsko-bolszewickie. Na terenie Twierdzy Modlin zobaczy mona midzy innymi Wie Tatarsk, zktrej rozpociera si pikny widok na ujcie Narwi do Wisy, Koszary Obronne odugoci ok. 2250 m, ktre s najduszym budynkiem wEuropie, neogotyck Wie Wodn z1847 roku, Bram Pnocy jeden znajstarszych obiektw wtwierdzy oraz Redut Napoleona, prawdopodobnie zaprojektowan przez samego cesarza. WTwierdzy odbywaj si imprezy, np. zlot pojazdw militarnych.
66
Genialny kompozytor Fryderyk Chopin urodzi si woficynie dworu rodziny Skarbkw welazowej Woli. W1812 roku drewniany dwr spon. Dopiero wlatach 30. XX wieku zrewitalizowano oficyn, nadajc jej wygld romantycznego dworku. W2010, jubileuszowym Roku Chopinowskim, elazowa
Wola zyskaa nowy wygld. Oddano do uytku dwa nowoczesne pawilony, zmodernizowano park, awdworku otwarto now ekspozycj. Od maja do koca wrzenia wniedzielne popoudnia wdworku odbywaj si koncerty chopinowskie. Zwiedzajcy mog wypoyczy odtwarzacz audio zprzewodnikiem lub te pobra specjaln aplikacj na telefon. Jest ona darmowa i dostpna wwersji polskooraz anglojzycznej.
67
City Guide
2012
Muzeum Kolei Wskotorowej wSochaczewie
troch dalej
Sochaczew, ul. Towarowa 7 tel. 46 862 59 76 www.muzeumkolejnictwa.waw.pl Odlego od Warszawy: ok. 55 km na zachd
Fot. Ewa widerska
Wmuzeum znajduje si najwiksza wPolsce ekspozycja wskotorowych pojazdw szynowych. Kolekcja liczy ponad 100 parowozw, lokomotyw spalinowych ielektrycznych, drezyn oraz wagonw. Wdwch salach wystawowych znajduj si rwnie pamitkowe fotografie, mundury kolejowe, latarki, modele pocigw, dokumenty, bilety ipiecztki. Jedn znajwikszych atrakcji muzeum s wycieczki kolejk cignit przez parowz zepoki. Pocig turystyczny kursuje od czerwca do wrzenia wkad sobot; przejadce towarzyszy spacer po Puszczy Kampinoskiej oraz ognisko.
Muzeum Motoryzacji jest najwiksz tego typu placwk wPolsce ijedn znajwikszych wEuropie. Otwarte w 1995 roku nie tylko gromadzi zabytkowe pojazdy, lecz take zajmuje si ich restaurowaniem. Wrd zbiorw znajduje si ok. 300 pojazdw. S to samochody osobowe, ciarowe, autobusy, samoloty, wzki dziecice, rowery, motocykle, atake sprawne czogi.
68
Muzeum, ktrego gwn siedzib jest odrestaurowana idostosowana do potrzeb ekspozycyjnych secesyjna kamienica zpocztkw XX wieku, posiada najwiksz obecnie kolekcj sztuki secesyjnej wPolsce. Zbir zawiera m.in. kolekcje szka, cyny, sreber, biuterii, ceramiki, rzeby, malarstwa, strojw iakcesoriw, mebli oraz innych sprztw wyposaenia wntrz. Chlub Pocka jest cykl 80 grafik Francisca Goi Kaprysy, ktre s przechowywane wBibliotece im. Zieliskich Towarzystwa Naukowego Pockiego. Ze wzgldu na niszczce dziaanie wiata, synne grafiki s eksponowane jedynie na wystawach czasowych.
69
City Guide
2012
Fot. UM yrardowa
troch dalej
Fot. UM Siedlce
Siedlce, ul. Biskupa Ignacego wirskiego 56 tel. 25 644 98 65 www.muzeum.siedlce.pl Odlego od Warszawy: ok. 90 km na wschd
Fot. UM yrardowa
To jedyna wEuropie zachowana wcaoci XIX-wieczna osada fabryczna. Zakady yrardowskie byy najwiksz wEuropie fabryk lnu. Jej produkty sprzedaway sklepy firmowe wParyu iSzanghaju. Nazwa miasta pochodzi od nazwiska wynalazcy maszyny do przdzenia lnu idyrektora technicznego fabryki Philippeade Girarda. Projekt przyszego miasta uwzgldnia wszelkie potrzeby socjalne jego mieszkacw izosta konsekwentnie zrealizowany. Obecnie wdawnych halach fabrycznych powstaj modne lofty, eleganckie sklepy irestauracje. Park noszcy imi Karola Dittricha odzyska XIX-wieczny wygld ipierwotny blask. Wyrardowie co tydzie odbywaj si wydarzenia kulturalne.
Ekstaza w. Franciszka El Greca jest jedynym obrazem tego XVI-wiecznego hiszpaskiego malarza znajdujcym si wPolsce. Co istotne, nie wiemy, jak to ptno znalazo si wnaszym kraju. Dopiero w1964 roku podczas inwentaryzacji prowadzonej wjednym zprowincjonalnych kociow natrafiono na obraz El Greca. Ponadto wmuzeum mona zobaczy unikatowe przedmioty sztuki sakralnej zPodlasia. Wrd eksponatw znajduj si starodruki, dokumenty krlewskie ibulle papieskie przesyane na teren diecezji od XVI do XX wieku. S te stare monety, zabytkowe kielichy mszalne, relikwiarze imonstrancje.
70
71
City Guide
2012
troch dalej
Zalew Zegrzyski
www.jezioro.zegrzynskie.pl Odlego od Warszawy: ok. 20 km na pnocny wschd
Fot. PZ Studio
Zalew Zegrzyski to najwikszy sztuczny zbiornik wokolicach Warszawy. Ma 33 km2 powierzchni. ZWarszaw czy go Kana eraski. Zalew to przede wszystkim miejsce wypoczynku. Wmiejscowociach pooonych wjego bezporednim otoczeniu Zegrzu, Jachrance, Biaobrzegach powstao wiele orodkw wypoczynkowych igospodarstw agroturystycznych. Od wiosny do jesieni, wkady weekend, tysice warszawiakw przyjeda tu szuka relaksu iochody. S tu wypoyczalnie sprztu wodnego, jachtkluby, atake trasy rowerowe ialejki spacerowe. Na Jeziorze Zegrzyskim panuj doskonae warunki do eglowania, uprawiania windsurfingu ikitesurfingu. Gdy nastaje zima iwody zamarzaj, jezioro staje si placem zabaw dla pasjonatw bojerw.
Uzdrowisko Konstancin-jeziorna
www.konstancinjeziorna.pl, www.konstancin.com Odlego od Warszawy: ok. 15 km na poudnie
Fot. www.konstancinjeziorna.pl
72
Wbezporednim otoczeniu Warszawy znajduje si drugi pod wzgldem wielkoci park narodowy wPolsce izarazem jedyny wEuropie pooony tak blisko stolicy pastwa. Kampinoski Park Narodowy zosta utworzony 16 stycznia 1959 roku, by chroni najlepiej zachowany wEuropie zesp wydm rdldowych, naturalnych zbiorowisk lenych ibagien. Na terenie parku yje ponad 5000 gatunkw zwierzt, wtym osie, bobry, rysie, orliki krzykliwe, bociany czarne iurawie. Obszar Kampinosu zosta uznany przez UNESCO za rezerwat biosfery, aprzez Parlament
Europejski za ostoj ptakw europejskiej rangi. Lasy Kampinoskiego Parku Narodowego byy wiadkiem wielu wydarze historycznych, oktrych przypominaj liczne miejsca pamici narodowej. Jednym znajbardziej znanych jest cmentarz-mauzoleum wPalmirach. Wczasie II wojny wiatowej hitlerowcy zgadzili tam 2115 Polakw.
Miejscowo Konstancin-Jeziorna jest jedynym na Mazowszu uzdrowiskiem. Zarazem jest tam jedyna wtym regionie Polski tnia solankowa. Konstancin-Jeziorna to take modne iekskluzywne miejsce do ycia mieszkaj tu gwiazdy, znani pisarze, aktorzy, malarze. Atrakcj jest lokalne Muzeum Papiernictwa, wktrym mona obejrze nie tylko jak powstaje papier, lecz take jak proces ten zmienia si przez wieki. Wmuzeum mona nauczy si czerpa papier iwasnorcznie zrobi kilka arkuszy.
73
infoGuide
City
2012
Hotele i kempingi
Warszawa dysponuje obiektami noclegowymi na kad kiesze od ekskluzywnych hoteli oraz obiektw nalecych do popularnych sieci hotelowych, poprzez hostele i schroniska modzieowe, a do pl kempingowych.
cznie w Warszawie jest ponad 200 obiektw, zapewniajcych ponad 30 000 miejsc noclegowych, w tym ponad 21 000 w hotelach. Kibice, ktrzy przyjad na UEFA EURO 2012 bd mie moliwo skorzystania ze specjalnie przygotowanych baz namiotowych w Warszawie i baz noclegowych na Mazowszu i w ssiednich wojewdztwach dzkim i lubelskim. W zasigu dwch godzin jazdy samochodem bdzie wic do ich dyspozycji ponad 80 000 miejsc noclegowych.
Wicej informacji o miejscach noclegowych: www.warsawtour.pl i www.polishguide2012.pl
KEMPINGI
W Warszawie znajduj si trzy pola kempingowe na ok. 700 miejsc noclegowych. Dwa z nich Rapsodia i Majawa s w zachodniej czci miasta, ok. 4 km od centrum. Kemping WOK pooony jest w poudniowo-wschodniej czci miasta, okoo 12 km od centrum.
WOK kemping****
wok@campingwok.warszawa.pl www.campingwok.warszawa.pl
Funkcjonuje w terminie: 1 VI30 VI ul. Zaruskiego 6 00-468 Warszawa tel. +48 501 430 208, +48 22 339 07 24
info@miastocypel.eu www.miastocypel.eu
Miasto Cypel
74
Rapsodia kemping***
rapsodia@rapsodia.com.pl www.rapsodia.com.pl
Lis
ka Bos
11
ark
ska kow
oc M
Z.
Dzika
O SKIEG MI SO
orna Pok
a
ow
Mi
n c ka
wk Sta
ka N is
Stawk
M wno a sk
w Kon uraSa
4.
i kt o
a rsk
Sa ng u
wa zo tus Ra
A LID SO
RN
d Gro
O d Z. SOMISKI EG Wene
Za k ro
a
s ka czym
K r a j e w s ki e g o
sk le Wi
C O
zie
ska
h oc
eck a
YBR
LO EL
ena ej ski ow
yl a sa
g kie ws
ruty Bo
row Bo
a ock Ot w
WY
ZE
KA S
o eg ski
Folw
z yp
ska y pie
POW
D ug a
ki
O KO
Schillera
Mia
Esp e rant o
. An
za wic iele
ia Paw
k olip Now i
o Bell
a eln Dzi
Ni ec aa
a Dzieln
w No
ie olip
Przech o
SO AL.
e l
a ra ln kto E le
pl. J. Pisudskiego
So
No
ARN LID
d nia
OC
Fre dr y
ko la
e lipi wo
N z ejowy a zd Biel a s k pl. pl. a o Bankowy zzieg Teatralny a Cor ier rska n al z e t ta ato Sen
wiDa n c zo iows ka
na tor
E. Wedla
Lubelska
yna asz J. P
Gocawska
Ba r oko wa
ug a
So k o la
Kapu
a le Mi od ow a
cyska
pl. Zamkowy
ska
a Furm
T OS
ZE ES ZCZ EC
Gucha
SK
Lubelska
w arto ew J. L
o skie g
BR
szaBlana
ka Nis
le w Na
BR D O-
ki Staw
Nis
ka
a Mi
St. Du bois
ka as szk mu nci wa Goickie Fra sto l go ska Mo om jer iejs o ka it w Kili ka pl. skie tojers go wi Krasiskich
tu Ra
wa szo
Lisie ck Dziaiego dka
. i w y l a g o Cytrode e M
pl. Wileski
arcz na
zd o Obja
A . Daw
Boska
EE BRZ
ok
KIE ELS EH
a ow
Ka
wa
id o w
icka Wojn
Ka
n ral me
na
Bonifra
CENTRUM
s ki
E SKI A GD ybaki
c Tysi Al.
eg
ego W. ukasiski
ters k
Se
Gr anicz n a
orows
ka
Przyokopowa
a Prost
Sienn
Twa
ka Pas
rd a
a Prost
Kruczkowskiego
ska zybow
a owsk Grzyb
Wronia
a Perec
rd Twa
yska tokrz wi
pl. Delad
kiego Grs
Cz
al Foks
Al.
ja 3 Ma
to
ka
rska Kotla
a W-wy Wareck
ygla Szcz
uta K r yw
Gruziska
ska bow Gr zy
cki
n Ba g
nacka Ordy
go yskie Gacz
sk
i eg
2.
.K er w
rzy
lez eg o
o eg
Po
T MOS
Estoska
ID
NO AR
kie go
Jar ac S. za
CI
dna Cho
maln Kroch
Strefa Kibica o
na Ziel
Dowc
Rysi
no E. Koy s cz
ka Tam
M
. w SaF.
OS
a od n Ch
Mazowiecka
ys ia
o p i a s ka
Okrg
Mok otow
HoeneWroskiego
RASZYSK A
L. Krzywickieg
Lwowsk a
ARYSKIEGO
cka
Tar cz
GR JE
Referendarska
torska
aco ie g o
h Ja ka
ka
.Z
worzy-
G . Harrisona
aru
Filtrowa
o wskie
Joteyki
l.
s kie g
go
Supecka
1. Skw. S. Ryder Nowowiejska 2. Skw. J. Salamuchy 3. Supiskiego 4. Orzechowska T r ybunal5. Rudawska ska Filtrowa Filtrowa
Asny ka
Su ska ew Tere w. sy
. J.Jiade n
Natoli sk
Niem cewic za
Kaliska
CK A
ys k
Da lek a
Koszykowa
za Wilc Pikna
Ponie
a pl. Fr. Chopin Zauek Braci Konstytucji Kosz ykow Pakulskich a Al. R a Al. i ich Przyjac ck
Sieroszewskiego
Pikna
M IE
Lota ry
DZE
SZY
EJ DOW I LU I ARM
A
azienkowska
o
S KI
A te
sk
ln Wsp
a
ter E. Pla
Ho
za Wilc
J. i Matejk
Pikna
zyMasego ski
czki W. O Koszykowa
Grnolska
Jazdw
WA
ska
T MOS
AZI
W ENKO
SKI
Ge
jowa Kole
a ow laty n
Fra s
Arg en
w. bar y Bar
a rn g Za ka rnols
zde sk a
cat i
rna Sreb
ielna Chm
a Tw
a rd
ielna Chm
KIE
wia ura
u bo w ko r Graiego S sk
ura
wia
ln Wsp
Hoa
sa B. Pru
J. Stanka
Zak
ska
y n i c z na
J. Stanka
Kr
ska
ska ow
a leci
iam nd o Foskieg
k Zb
Br ze sk a
ka ows
Ma r k
o ws
aka ors
In
W.olao D kieg s
.K Al
E GEN. W. AN D
I SK OW
S.
rze Ok
na p
TA R
GO
W A
SK A OW KIJ
Blisk a
ra Sta
owsk Chodak
ka
o a N Fret la Ko
Waowa
pomniki
a nicz u p a Blis wane budynki icz le w ska ose M i B. J
ka
lick me K ar a
n Pa
ka Wawers a
Zam
ie
Rybn
Sprzeczna
J. Zamoyskiego
zew r ys Ska
Lu ska bel
ofa enh
RSA
ska
WY
w a n Piw
sk a
w Pod
Kauszyska
Drewnicka
a ocz Sm
wa odo Ogr
ka s oja
Waw
5.
sk Mi
. Boh ta Get
ionkowska
Rybna
Kar
AL.
JAN
a lick me
OCHOWSK A
IE SK I
AW AP A II
Pr
Do
bra
sk
a back Tr
Ossolisk
ich
Stadion Narodowy
IELEN AL. Z
iera Mol
YB W
k ows Krak
KO SZ CIU O EK bra E Do RZ
zyn Mid
Ca
Sm ocz
wa bo
E RZ YB W
rn wa Bro
ie Pr
Ptasia
pl. Mirowski
Rondo Kercelak
Obona
ys zcz Les
ka
o ttieg
wa arodo
a Orl
e l a zn
a
e ieci zedm
Z WAS AL. J.
A IECK
r z a Dosb iego k
Zim
SK
na
w er yn Sew
IE
cz Z aj
m Ta
ka
sk
ie g
N ED
IC
OW
GO SKIE
1. Finlandzka 2. Elsterska
2.
p To
K ar a
as y Dy n
a Bia
T. Czac kiego
iel
J.
sia
wko o uli Sm
AL. JA
azn a
a Cich
bra Do c le So
Mi
ska Sa
wi a t Nowy
ia Wron
K ru
ch czny Wale
a dzyn
W NA PA
Jasn
c zk
lna Szko
ow
nik Okl
wa rodo a ysk Lo n d
Walecznych
z Wa le c
ny c h
Hole
rsk nde
Ko per
w Walic
A II
Ciepa
ka ias Mar
E. ter Pla
WA
nika
lo Kr
a szowsk
WA ARO TOW
lska Pose
Chm Bra c
Zot
Zota
iePankza wic
Rondo ok Ch.de Gaulle'a Wid 1.pl.Mynarskiego B Rondo dzka racka Dmowskiego o g ro Now
ka
Z ERO A L. J
Al.St
.Lore
lna Sm o
So lec
r sk a
ntza
w Obroc
cka owi Kat
cw Obro
o Wi
cw ciz Zwy
ela zna
zia Mied
na
Mi
la
k iec
Sosn
K s i c a
M. noK o kiej pnic
a Ludn Cz ern
ia sk kow a ra Sza
ka ws no ila W ul.
Cz ern iak
ska Nur pl. w Przymierza ska c syka ciz zioMek Zwy Rad ka s w zyc Szczu ka ka s as Kub
ll oty r Fl wa Bul
r late E. P owa
Saska
M. za wic Oro
Brazylijsk
ia y w Now
ej ilan iW
Hoa
Fr Nu l.l o
j ckie
ow sk a
N STA AL.
ka Par ys
ne
j ska ady a Kan tyskn Sas I K dy j k a R u oreaska sk m Gre uska a s k ka Rondo Bugacs a Alz r ac K.E. Wolframa ka
Z NOC ZJED W
C ONY
z ela na
Sk Al. Na
za Kruc
ing Park
MAR
Urugka w a js
Li
SOLEC ow
arpie
k o Idkieg s
at zb r Ro
owa
K SZA
o Al. Ujazd
CHA IE ISK UB
e js Wi
Ba
SK OW
a Pozn
jo
ka
pki
wskie
in W. L
w sk
B ru
kse lska
ka
ska Kumi
ska
za Kruc
Wersalska
t Rozbra
A. Calinescu
iecka liw
GO
J. Lennon
ska S pi
W ie
AL. NIEPODLEG
iecka Myliw
Sdziowska
lna Po
info
Narodowy Bank Polski jest wycznym emitentem monet ibanknotw wPolsce. Wobiegu gotwkowym znajduj si banknoty zserii Wadcy Polscy onominaach: 10 z, 20 z, 50 z, 100 z i200 z. Polskie banknoty zostay zaprojektowane wtaki sposb, aby mona byo atwo sprawdzi ich autentyczno. Banknoty maj charakterystyczne dla kadego nominau cechy: zrnicowan kolorystyk, rny format, stosowne zabezpieczenia oraz specjalne oznaczenia dla osb niedowidzcych. Na kadym banknocie umieszczone s nastpujce elementy: portret wadcy godo Rzeczypospolitej Polskiej warto nominalna wyraona sownie warto nominalna wyraona cyfrowo podpisy Prezesa iGwnego Skarbnika NBP nazwa emitenta Narodowy Bank Polski Jak rozpozna autentyczno polskiego banknotu? Dotknij: poczujesz wypuke elementy graficzne Obejrzyj pod wiato: zobaczysz znak wodny, nitk zabezpieczajc, druk dwustronny (recto verso) Przechyl: zauwaysz farb zmienn optycznie, efekt ktowy Przypatrz si uwanie: spostrzeesz mikrodruk
Co powiniene zrobi, jeeli podejrzewasz, e dostae faszywy banknot? Nie wprowadzaj banknotu do obiegu Zgo si do najbliszej jednostki policji albo do kasy banku Wicej informacji: www.nbp.pl/zabezpieczenia
Browarnej na Powilu. Hot spot obejmuje rwnie ca stref kibica. Miejsca zdostpem do bezpatnego miejskiego internetu s oznakowane tabliczkami informujcymi odostpnoci usugi. Bezpatny dostp do internetu oferuj m.in. wszystkie kawiarnie Coffee Heaven, Starbucks oraz restauracje Pizza Hut, KFC iMcDonalds (naley poprosi ohaso wkasie). Dostp do hot spotw ma rwnie wikszo warszawskich hoteli, hosteli ischronisk modzieowych.
Palenie papierosw jest zabronione wmiejscach publicznych, na przystankach komunikacji miejskiej, dworcach, wurzdach, klubach, pubach, kawiarniach irestauracjach. Wikszo lokali gastronomicznych posiada wydzielone sale dla osb palcych. Za zamanie zakazu grozi mandat karny.
Dworzec Zachodni Hala dworca autobusowego Biuro AURA Al. Jerozolimskie 144 Strefa Kibica UEFA EURO 2012TM plac Defilad 1 Carlsberg Fan Camp ul. Wybrzee Gdyskie (obok Centrum Olimpijskiego) Miasto Cypel Cypel Czerniakowski ul. Zaruskiego Biuro Prasowe Miasta Paac Kultury iNauki plac Defilad 1 Midzynarodowe Centrum Medialne Centrum EXPO XXI ul. Prdzyskiego 12/14
Napiwki
Wrestauracjach, ufryzjera itp. przyjo si dawa napiwki wwysokoci ok. 10% wartoci usugi. Zwykle zaokrgla si opat, pacc za kurs takswkarzom.
WWarszawie mona korzysta zbezpatnych hot spotw na Starym Miecie, wzdu ulic Krakowskie Przedmiecie iNowy wiat, placu Trzech Krzyy, pasau Wiecha (na tyach Domw Towarowych Wars iSawa), placu Defilad, placu Grzybowskim oraz okolicach ulicy
Hot spot
WWarszawie zabronione jest spoywanie alkoholu wmiejscach publicznych (parki, place, ulice itp.) poza wydzielonymi miejscami, takimi jak ogrdki restauracji ipubw. Za zamanie zakazu grozi mandat karny. Alkohol ityto jest sprzedawany wPolsce wycznie osobom powyej 18 roku ycia.
HIV nie wybiera kady moe si zakazi. Dla HIV nie ma znaczenia Twj wiek, wyksztacenie, status majtkowy ani kolor skry. Uprawiaj seks zzabezpieczeniami! Prezerwatywa daje prawie 100-procentowe bezpieczestwo. Nie bj si powiedzie partnerowi, e nie godzisz si na ryzykowne zachowania seksualne. Nie wstyd si rozmawia oprzeszoci seksualnej swojego partnera. Pytaj, bo od tego zaley Twoje zdrowie iycie!
Paac Kultury iNauki plac Defilad 1 (wejcie od strony ul. Emilii Plater, pomidzy Sal Kongresow aMuzeum Techniki) tel. 194 31 (ztelefonu komrkowego 22 194 31), e-mail: info@warsawtour.pl Dworzec Warszawa Centralna Hala gwna Al. Jerozolimskie 54 Stare Miasto Rynek Starego Miasta 19/21/21a Lotnisko Chopina Terminal A, wyjcie 2 ul. wirki iWigury 1 Kordegarda Krakowskie Przedmiecie 15/17