wstecz

Lomo Compact Automat

FlatEric
Automatyczny aparat kompaktowy LOMO Compact Automat (ros. [omo kompakt awtomat]) w skrcie LC-A (-) - wszed do produkcji w leningradzkich zakadach OMO w roku 1983 i wytwarzany by do pocztku lat dziewidziesitych. Jak to si czsto w ZSRR zdarzao, nie by on oryginaln radzieck konstrukcj, a jedynie naladownictwem produktu zagranicznego - w tym przypadku japoskiej cosiny CX-2. Zmodyfikowan wersj aparatu by stosunkowo nieliczny model LC-M (-), w ktrym dodano gniazdo wyka spustowego, zrezygnowano natomiast z kontrolki stanu baterii, dziki czemu aparat zasilany by dwoma, a nie trzema ogniwami. W roku 1991 LC-A zosta odkryty w Pradze przez wiedeskich studentw, stajc si impulsem do powstania rok pniej Lomographic Society (Towarzystwa omograficznego), propagujcego tyle spontaniczn co tanioefekciarsk i snobistyczn fotografi "artystyczn" podbudowan rozbuchan filozofi, w czym trudno si nie dopatrzy wyranych pobudek komercyjnych, zwaszcza majc na uwadze ceny po jakich LS oferuje adeptom omografii odpowiedni sprzt fotograficzny. Przedstawicielom LS udao si nawet namwi zakady OMO do wznowienia wytwarzania aparatu. Gdy w roku 2005 fabryka musiaa z przyczyn programowych zaprzesta produkcji LC-A, z inicjatywy LS aparat skopiowany zosta w Chinach i wszed tam do produkcji jako LC-A+, posiadajc tym razem w wielokrotn ekspozycj, gniazdo wyka spustowego, szyn do mocowania nasadek przed obiektywem i zakres czuoci rozszerzony do 1600 ASA, ale za to brak jest moliwoci rcznego doboru otworu przysony, a korpus wykonano z gorszej jakoci plastiku. W niewielkiej iloci wytwarzany jest te model LC-A+RL wyposaony w oryginalny rosyjski obiektyw montowany nadal przez OMO w St. Petersburgu - niewielka produkcja obiektyww ogranicza wytwarzanie tej wersji do 500 sztuk miesicznie. Obie wersje sprzedawane s przez LS za skrajnie wygrowane ceny - odpowiednio 250 i 280 EUR lub USD za podstawowy zestaw.

LC-A wzity do rki robi bardzo pozytywne wraenie. Aparat jest zwarty i solidny, o rzetelnej obudowie z plastiku i

metalu; ksztatem zawsze kojarzy mi si z zenitem pozbawionym obiektywu... Jest te bardzo may - co trudno uzna za wad.Na spodniej stronie obudowy obiektywu znajduje si wygodny suwak, za pomoc ktrego przesuwa si blaszane zasonki obiektyww zdjciowego i celownika - w pozycji zasonitej zablokowany zostaje take spust migawki, a aparat staje si naprawd pancerny; tak naprawd mona by nosi go bez futerau, co jednak nie jest najlepszym pomysem choby ze wzgldu na kurz.Umieszczony centralnie nad obiektywem celownik posiada wyrane wiecce ramki wskazujce kadr, wraz ze znacznikiem paralaksy dla odlegoci 0,8 m. W grnej czci celownika znajduj si dwie czerwone diody - lewa z nich peni rol kontrolki baterii i zapala si przy kadym naciniciu na spust, prawa ostrzega, e czas ekspozycji ustawiony przez automatyk jest duszy ni 1/30 s. W dolnej czci celownika znalaza si ruchoma wskazwka, ukazujca aktualnie nastawion odlego zdjciow - sugestywne piktogramy (portret, portret grupowy, grupa, pejza), znane choby ze smien, odpowiadaj dystansom 0,8 m, 1,5 m, 3 m i nieskoczonoci. Celownik jest jednak do ciasny oferuje niewielkie powikszenie i w celu kontroli caego kadru wymaga mocnego przyoenia oka do aparatu, nie ma mowy aby korzysta ze wygodnie w okularach. Na grze korpusu zlokalizowano z prawej strony automatycznie resetujcy si licznik zdj oraz spust migawki. Spust zasuguje na same pochway cho niewielki, jest jednak do wystajcy, wygodnie zlokalizowany i z dobrze dobran twardoci uywa si go pewnie i bez ryzyka poruszenia zdjcia. Po lewej stronie znajduje si wygodna skadana korbka zwijania powrotnego, penica jednoczenie rol zamka tylnej cianki - w celu otwarcia aparatu naley j wycign do gry, podobnie jak np. w zenicie 12XP. Centralnie na aparacie umieszczono szyn do montau flesza wyposaon w kontakt synchronizacyjny (gorc stopk). Znajduje si ona niedaleko spustu, co rodzi pewien problem - na aparacie montowa mona jedynie flesze ze stosunkowo wysokimi stopkami, w przeciwnym bowiem razie (np. w przypadku popularnych unomatw 20B czy B24) nisko osadzony korpus flesza zasania sob spust i uniemoliwia, a przynajmniej bardzo utrudnia jego dosignicie palcem! W ostatecznoci mona zamontowa flesz na dodatkowej kostce przejciowej, co nie wpywa jednak pozytywnie na pewno jego osadzenia. Do tego mae rozmiary aparatu sprawiaj, e z wikszymi lampami byskowymi staje si on niezbyt porczny. Transport filmu realizowany jest za pomoc pokrta zlokalizowanego z prawej strony korpusu - moe nie najszybsze rozwizanie, ale cakiem wygodne i w tej klasie aparatw standardowe. No i mae zaskoczenie - od spodu korpusu zlokalizowano kontakty elektryczne i sprzgo do mechanicznego windera! Niestety, winder ten nigdy nie zosta wyprodukowany... Na dole znajduje si te przycisk odblokowujcy zbatk do powrotnego zwijania filmu oraz komora mieszczc trzy 1,5 V pastylkowe bateryjki alkaliczne LR-44 zasilajce aparat.

LC-A wyposaony zosta w obiektyw Minitar-1 o ogniskowej 32 mm i maksymalnym otworze wzgldnym 2,8, charakteryzujcy si prost konstrukcj optyczn - tworz go ledwo cztery pojedyncze soczewki. Ostro ustawiana jest rcznie za pomoc niewielkiej acz wygodnej dwigienki z lewej strony obudowy obiektywu - posiada ona opisan w metrach skal ostroci odpowiadajc piktogramom widocznym w celowniku i zaskakuje w tyche pooeniach; oczywicie mona j ustawia i na wartociach porednich. Obiektyw, jak na may kompakt przystao, nie posiada moliwoci zastosowania filtrw, ani osony przeciwsonecznej, osadzony jest jednak do gboko w korpusie, co zapewnia mu jako takie wysonicie. Niestety - obiektyw jest bez wtpienia najsabszym elementem aparatu, rzutujcym na jego przydatno do wykonywania zdj - tak prosta i niewyrafinowana konstrukcja po prostu si w tym przypadku nie sprawdzia. Bez dwch zda, skorygowany jest po prostu bardzo sabo - o ile ostro w centrum kadru jest bardzo dobra, to ku brzegom spada ju znacznie, zwaszcza przy wikszych otworach przysony. Do tego Minitar-1 bardzo wyranie i silnie winietuje (do tego stopnia, e winietowanie wspomniane jest w instrukcji, a okrelone jako "dopuszczalne w tej klasie aparatw"), ciemnienie brzegw rozciga si do gboko w kadr, a co ciekawe przy przysonie 16 objawia si cakowite zaciemnienie naronikw klatki, wygldajce niczym np. winietujca osona przeciwsoneczna! No i na koniec - dystorsja; obiektyw wykazuje do kompletu swych wad wyran dystorsj poduszkowat, co w zasadzie dyskwalifikuje go do fotografowania motyww prostoliniowych. Szkoda, bo poza tym aparat jest naprawd fajny... Elektronicznie sterowana migawka centralna posiada dwie lamelki i realizuje zakres czasw od 1/500 s do imponujcych 2 s, a zakres przyson wynosi 2,8 - 16. Co ciekawe, przy jeszcze niszym poziomie owietlenia ni wymagany dla ekspozycji 2 s migawka po prostu automatycznie przecza si na czas B - czy jest on jako ograniczony, pojcia nie mam. Jeli o charakterystyk programu chodzi, to jak mniemam, przy czasach duszych ni 1/30 s lub 1/60 s, tj. w zakresie od 2 do 8 lub 9 EV, regulowany jest jedynie czas ekspozycji przy penym otworze przysony, nastpnie za nastpuje rwnoczesne bezstopniowe przymykanie przysony i skracanie czasu nawietlania do ich minimalnych wartoci przy 17 EV. Ekspozycja mierzona jest za pomoc fotokomrki CdS zlokalizowanej za malutk soczewk na korpusie po lewej stronie obudowy obiektywu - wbrew pozorom jest to miejsce do bezpieczne i nie grozi jej przypadkowe zasonicie rk. Obok fotokomrki znajduje si okienko czuoci filmu i niewielkie, niewygodne pokrteko suce do jej wprowadzania - dostpne s wartoci 25, 50, 100, 200 i 400 ASA. Po przeciwnej stronie obiektywu zlokalizowano dwigienk wyboru trybu ekspozycji - w pooeniu A dziaa pena automatyka ekspozycji, za w pooenia 2,8, 4, 5,6, 8, 11 i 16 pozwalaj wykonywa zdjcia z dan wartoci przysony przy staym czasie otwarcia migawki 1/60 s - su one w zaoeniu do wykonywania zdj z fleszem (wycznie elektronowym). Skok tej dwigni jest jednak niewielki i ustawienie podanej wartoci przysony wymaga nieco uwagi. LC-A nie posiada blokady ani korekty ekspozycji, jednake w razie potrzeby mona korekt wprowadza odpowiednio przestawiajc czuo filmu - niestety, tym maym, niewygodnym pokrtekiem. Przyzna trzeba, e mimo swej prostoty, pomiar ekspozycji dziaa naprawd dobrze i mona na nim polega, a w sytuacjach trudnych zawsze mona zastosowa ekspozycj rczn (zakres nastaw rcznych umoliwia bezproblemowe stosowanie filmw o czuoci do 100 ASA, przy wyszych czuociach zdjcia wykonywane w penym wietle sonecznym bd przewietlone). Duy zakres czasw migawki zachca do wykonywania zdj przy niskim poziomie owietlenia zastanego - c jednak z tego, skoro do aparatu nie ma gdzie wkrci wyka spustowego... Wracajc jeszcze do synchronizacji z lamp byskow - ciekawostk jest, e w LC-A odbywa si ona na zamknicie migawki (a nie na otwarcie, jak to zwykle bywa), co daje bardziej naturalne przedstawienie poruszajcych si obiektw przy mieszanym owietleniu zastanym i byskowym - wykorzysta to mona szczeglnie przy dugich czasach otwarcia migawki w trybie A; warto wtedy ustawi czuo bony w aparacie dwukrotnie wiksz od rzeczywistej, a automatyk flesza na przyson 4. <!--[if !supportLineBreakNewLine]--> <!--[endif]--> Reasumujc - trzeba przyzna, e LC-A jest bardzo zgrabnym i porcznym aparatem. Niewielkie wymiary i solidna budowa sprawiaj, e praktycznie zawsze mona mie go ze sob. Moliwoci fotograficzne oferuje spore, trzeba mie tylko na uwadze, e jest to konstrukcja do stara, co rzutuje np. na brak blokady ekspozycji - acz mimo tego aparat radzi sobie z doborem nawietlania naprawd dobrze. Zalet jest te duy zakres czasw otwarcia migawki i szerszy ni zazwyczaj w tej klasie kt widzenia obiektywu, cho ustawianie ostroci w niektrych sytuacjach, zwaszcza zdj z bliska w sabych warunkach owietleniowych, moe by cokolwiek zbyt uproszczone. Niestety - obiektyw jest te najwiksz z wad LC-A, na skutek swej niskiej jakoci optycznej - sabej ostroci brzegowej, bardzo silnego winietowania i dystorsji. Z tej te przyczyny Lomo Compact Automat nadaje si moim zdaniem gwnie do wykonywania zdj pamitkowych o charakterze towarzyskim... Naprawd szkoda, bo LC-A z dobrym obiektywem byby zaiste znakomitym w swej klasie i do wszechstronnym aparatem (co ciekawe, wanie wady optyczne "legendarnego" obiektywu, ze szczeglnym uwzgldnieniem winietowania, su Lomographic Society do budowania kultu LC-A). A tak, lepiej ju chyba zainwestowa w aparat pokroju Zorki 10 czy innego FEDa 35A...

Zalety + mae wymiary, zwarta budowa; + solidna konstrukcja; + intuicyjna obsuga; + jasny szerokoktny obiektyw; + duy zakres ekspozycji; + dobry pomiar wiata; + do maa minimalna odlego ogniskowania; Wady - sabo skorygowany obiektyw z dokuczliwym winietowaniem i dystorsj; - niewygodna zmiana czuoci filmu; - brak gniazda wyka spustowego (nie dotyczy wersji LC-M, LC-A+ i LC-A+RL); - utrudnione uycie niektrych modeli lamp byskowych; - brak samowyzwalacza; Dane techniczne LC-A: Typ filmu: 135 Format klatki: 24x36 mm Celownik: lunetkowy Obiektyw: Minitar-1, 32 mm, f/2,8 Kt widzenia obiektywu: 68 stopni Minimalna odlego ogniskowania: 0,8 m Migawka: centralna; w trybie automatycznym sterowana elektronicznie w trybie rcznym stay czas otwarcia 1/60 s Pomiar wiata: zewntrzny, fotoelementem CdS Zakres czasw migawki: 2 s 1/500 s, B Zakres przyson: 2,8 16 Zakres ekspozycji w trybie automatycznym: 2 17 EV Zakres ekspozycji w trybie rcznym: 9 14 EV

Zakres czuoci bony: 25 400 ASA Synchronizacja z fleszem: 1/60 s, stay Transport filmu: rczny, teoretycznie mechaniczny z opcjonalnym winderem Gwint statywowy: 1/4" Wymiary: 107 x 68 x 43,5 mm Masa: do 250 g