www.ziekenhuiskrant.

nl
V E R S C H I J N T T WE E WE K E L I J K S O P WO E N S D A G I N Z I E K E N H U I Z E N E N V E R Z O R G I N G S H U I Z E N I N N E D E R L A N D
Ambities?
Word Master in zorg of welzijn!
www.han.nl/masters
HAN Masteropleidingen zijn door de NVAO geaccrediteerd
open dag 16 juni nijmegen
Operaties Rookvrij Ziekenhuisarts
De operatieve zorg is de afgelopen vijf jaar
verbeterd, concludeert de Inspectie voor de
Gezondheidszorg.
De rookvrije werkplek heeft geleid tot een ver-
mindering van het aantal gevallen van acute
hartstilstand in Zuid-Limburg.
De nieuwe Ziekenhuisarts verricht de
algemene basiszorg bij patinten in het
ziekenhuis.
03 07 09
Jaargang 6 nummer 11 6 juni 2012
ki j k op: scoremedi . nl
Zadel kr uk Jumper
Vraag gratis catalogus
aan via info@scoremedi.nl
zitten met zorg
Volgende week, van 11 tot en met 17 juni,
vindt de International Mens Health Week
plaats. Het doel van deze week is om de
bewustwording van mannen over vermijd-
bare gezondheidsproblemen te vergroten
en vroege opsporing en behandeling van
ziekten bij mannen aan te moedigen.
In zeven ziekenhuizen in Nederland worden
er voorlichtingsbijeenkomsten en informa-
tiemarkten georganiseerd door urologen, in
samenwerking met sportartsen, cardio logen,
verpleegkundigen en vasculair inter nisten.
Deze vinden plaats in het Ziekenhuis Amstel-
land in Amstelveen, het Amphia Ziekenhuis
in Breda, het Catharina Ziekenhuis in Eind-
hoven, het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den
Bosch, het HagaZiekenhuis in Den Haag, het
Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden en het
BovenIJ Ziekenhuis in Amsterdam.
Mannen doen het slechter in alle ziekte-
categorien. Tijdens de bijeenkomsten willen
we ze bewust maken van de risicos die ze
lopen, zegt dr. Cobi Reisman. Niet alleen
de levensverwachting is lager bij mannen,
maar ook de levenskwaliteit. Bij suikerziekte
bijvoorbeeld is deze aanzienlijk lager. Maar
ook bij erectieproblemen. Dit kan leiden
tot intimiteitsproblemen, maar het kan ook
een eerste signaal zijn van een toekomstige
hart- of vaatziekte, een hoge cholesterol of
hoge bloeddruk. Wij willen meegeven dat je
met goede voeding en regelmatig bewegen,
veel aan je gezondheid kunt doen. De Inter-
national Mens Health Week is een jaarlijks
terug kerend initiatief van verschillende inter-
nationale organisaties. Nederland neemt dit
jaar voor de derde keer deel aan deze week,
op initiatief van de Wetenschappelijke Vereni-
ging voor Seksuele Disfuncties (WVSD), en in
samenwerking met het Dutch Mens Health
Forum (DMHF).
Doel van Mens Health Week is om aan te geven dat goede voeding en regelmatig bewegen belangrijk zijn.
Mannen doen het
slechter in alle
ziektecategorien
Europees beleid
alcohol faalt
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
Slokdarmkanker
De overlevingskans van slokdarmkanker-
patinten met een tumor die nog opera-
tief verwijderd kan worden, stijgt met een
derde wanneer zij voorafgaand aan de ope-
ratie chemotherapie en bestraling krijgen.
Dat blijkt uit een grote Nederlandse studie
van vijf academische instellingen en twee
ziekenhuizen onder leiding van Erasmus MC
in Rotterdam. Wereldwijd komen er jaarlijks
480.000 nieuwe patinten met slokdarm-
kanker bij. De vijfjaarsoverleving van patin-
ten die kunnen worden geopereerd is ongeveer
veertig procent. In de studie werd aangetoond
dat dit percentage met dertien procent stijgt
wanneer de patinten voorafgaand aan de
operatie een gecombineerde behandeling van
chemotherapie en bestraling kregen.
De Europese Unie heeft een alcohol-
probleem: per jaar drinkt men gemiddeld
twaalf tot dertien liter pure alcohol per
persoon (vanaf vijftien jaar en ouder), een
hoeveelheid die het laatste decennium
constant is gebleven.
Dit komt mede doordat EU-landen afgelo-
pen jaren de verkeerde beleidsmaatregelen
hebben ingezet om consumptie te verminde-
ren. Er werd vooral gefocust op meer educa-
tie (voor jonge mensen) en meer commu-
nity action, terwijl weinig aandacht was voor
prijs- en reclamebeleid, volgens onderzoek
effectievere maatregelen. Dit zei prof. dr.
Peter Anderson tijdens zijn oratie op woens-
dag 30 mei, waarmee hij het ambt aanvaardde
van bijzonder hoogleraar Alcohol and Health
aan de Universiteit Maastricht. En op de acht
sterfgevallen (binnen de leeftijdsgroep vijf-
tien tot 64 jaar) in Europa houdt verband met
alcoholgebruik.
Mannen en gezondheid
Professionele weegapparatuur
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
2 Actueel
Nummer 11
6 juni 2012
VUmc in Amsterdam heeft vanaf het begin
het mediaproject 24 uur tussen leven en
dood onderschat. De besluitvorming over
dit project heeft niet op het juiste bestu-
ringsniveau plaatsgevonden. Bovendien
moet vooral de werkwijze van de commu-
nicatieafdeling worden bekeken. Deze en
andere conclusies worden getrokken na
intern onderzoek binnen het VUmc naar de
gebeurtenissen van begin dit jaar.
Begin 2012 werkte VUmc samen met produ-
cent Eyeworks en met de tv-zender RTL 4 aan
het nieuwe televisieprogramma 24 uur tussen
leven en dood. Er kwamen zoveel klachten,
van zowel patinten als medewerkers dat na
een aevering werd besloten de uitzending
van het programma stop te zetten. Dit kostte
het VUmc 188.000 euro. Om inzicht te krijgen
in wat er feitelijk is gebeurd en hoe dit heeft
kunnen gebeuren, heeft VUmc een intern
onderzoek verricht. Doel van dit onderzoek
was ook om de belangrijkste leer- en ver-
beterpunten voor VUmc in kaart te brengen.
Uit het onderzoek blijkt dat zowel in de voor-
bereiding en uitvoering van de tv-opnames
als bij de afhandeling van klachten en in de
optredens in de media fouten zijn gemaakt.
Deze gebeurtenissen hebben onder patin-
ten en medewerkers tot verdriet, boosheid en
frustratie geleid. Niet alleen het vertrouwen
van patinten is beschadigd, maar ook dat
van de medewerkers van VUmc. De Raad van
Bestuur zegt zich dit zeer aan te trekken. Na
dit onderzoek kwam men onder meer tot de
conclusie dat niet is ingezien dat de aard en
omvang van deze mediaproductie anders
waren dan eerdere producties waaraan VUmc
medewerking heeft verleend. Hierdoor is het
project onvoldoende beoordeeld op medisch-
ethische en juridische risicos.
Bovendien waren het medisch beroepsgeheim
en de aspecten van privacy van patinten
onvoldoende geborgd in dit mediaproject en
binnen het mediabeleid. Opnames hadden
alleen gemaakt mogen worden als patinten
en medewerkers hiervoor vooraf en op basis
van gedegen informatie hun uitdrukkelijke
toestemming hadden gegeven. Dit is niet in
alle gevallen gebeurd. VUmc wil nu de cultuur
van samenwerken en het met elkaar commu-
niceren binnen het ziekenhuis aanpakken.
Daarbij wordt met name gekeken naar de
werkwijze van de dienst communicatie.
Het project is onvol-
doende beoordeeld op
medisch-ethische en
juridische risicos
Kinderbeestfeest
Boeken
Social media
Tweede leven
Jawoord op het randje
De Sliedrechtse Peggy Blom werkt op de preoperatieve poli van het Albert Schweitzer ziekenhuis (locatie Amstelwijck).
Zij vindt de nieuwbouw van haar werkgever op de locatie Dordwijk zo mooi, dat ze er een perfecte plek in zag om
bruidsfotos te maken op de spreekwoordelijk mooiste dag van haar leven, vrijdag 25 mei. De Raad van Bestuur was
z vereerd dat Peggy en haar bruidegom, Dordtenaar Erik Henkel, hiervoor het ziekenhuis uitkozen, dat het paar bij
uitzondering toestemming kreeg om een bijzondere plek te betreden: het 45 meter hoge platte dak van de kantoortoren.
Daar, met een weids uitzicht op onder meer de wijk Sterrenburg waar het jonge stel woont, balanceerden bruid en
bruidegom voor de fotograaf nog even op de rand, voordat ze elkaar die middag een veilig ja-woord gaven (foto ASz).
Er kwamen zowel van patinten als van medewerkers klachten over de opnamen.
S
t
e
l
l
i
n
g

v
a
n

d
e

m
a
a
n
d
Het Universitair Medisch Centrum
Groningen (UMCG) introduceert een
unieke App die het mogelijk maakt om de
nazorg voor (ex-)kankerpatinten zorg-
vuldig en op maat te laten plaatsvinden.
Belangrijk voordeel van de App is dat ge-
bruikers - samen met de zorgverleners -
hiermee voor eengroot deel zelf de regie
over de follow-up krijgen.
De zogenoemde Survivor Care App is ont-
wikkeld door het oncologisch team van het
UMCG onder leiding van ICT-deskundige
Anja Koopman en medisch oncoloog prof.
Jourik Gietema. Voor overlevers van kanker
(survivors) en hun zorgverleners is het
noodzakelijk om de beschikking te hebben
over een samenvatting van de gegeven behan-
deling en een op maat gemaakt nazorgplan,
ook wel survivorship care plan genoemd. Zo
wordensurvivors - en hun zorgver leners - ge-
holpen om de follow-up fase goed te door-
lopen. In het begin richt de follow-up zich
vooral op het vroegtijdig vaststellen van de
mogelijke terugkeer van de ziekte. Later zal
de focus meer liggen op ontwikkeling van
mogelijke late effecten van de behandeling
en het behoud van gezondheid. De App bevat
behalve relevante informatie over de behan-
delgeschiedenis van de betreffende patint,
ook het persoonlijke survivorship care plan,
waarin alle controleafspraken en de daarbij
behorende onderzoeken staan. Dit plan, dat
is samengesteld door de behandelend arts,
kan door de patint op de polikliniek wor-
den ingescand in een smartphone (voorals-
nog alleen iPhone) met een QR-code. Na
het inscannen kunnen de gemaakte afspra-
ken worden toegevoegd en gesynchroniseerd
met de kalender van de iPhone. Gebruikers
kunnen vragen en aantekeningen noteren en
de verkregen antwoorden opnemen. Daar-
naast kunnen zij beeldmateriaal archiveren
en recente publicaties (zoals documentaires
en artikelen) raadplegen, die speciek van
toepassing zijn op hun ziekte. De Survivor
Care App wordt als eerste aangeboden aan
mannen die zaadbalkanker hebben gehad.
Binnen deze patintengroep is al uitgebreide
ervaring opgedaan met het langdurig volgen
van patinten langere tijd na een behande-
ling tegen zaadbalkanker. De verwachting is
dat de App hierna ook voor andere patinten-
groepen ingezet zal gaan worden. De Survivor
Care App is gratis te downloaden vanuit de
iTunes App-store.
App voor nazorg kankerpatinten
De eerste vrijdag in juni was het Kinder-
beestfeest. Wereldwijd zijn op deze dag
s avonds dierentuinen speciaal open voor
VICs: very important children. Vanuit het
Gemini Ziekenhuis in Den Helder, bijvoor-
beeld, mocht ook dit jaar weer een groep
patintjes naar Artis. Vrijdagmiddag 1 juni
vertrokken zij met bijzonder vervoer naar de
dierentuin in Amsterdam. De stichting Kinder-
beestfeest (voorheen Dreamnight at the Zoo)
zorgt er voor dat dierenparken jaarlijks een
avond gratis toegankelijk zijn voor uitsluitend
(chronisch) zieke en gehandicapte kinderen.
VUmc erkent fout
bij tv-opnames
GUN EEN GEHANDICAPT KIND
EEN BLIJER LEVEN
en doneer
1,50!
Sms
steun
stinafo
naar 4414
WWW. STINAFO. NL
Ziekenhuizen in Nederland lopen van alle
West-Europese ziekenhuizen voorop met
social media. Dat blijkt uit onderzoek van het
Radboud REshape and Innovation Centre in
Nijmegen. LinkedIn is met ruim tachtig pro-
cent het populairst onder de Nederlandse
ziekenhuizen, gevolgd door Twitter. Daar is
iets meer dan de helft van alle Nederlandse
ziekenhuizen op actief. Op YouTube zijn
Nederlandse ziekenhuizen samen met Engelse
ziekenhuizen koploper. Alleen met Facebook
lopen Nederlandse ziekenhuizen achter. Maar
vijftien procent maakt hiervan gebruik.
Het Brandwondencentrum van het Rode Kruis
ziekenhuis in Beverwijk zamelt drukkleding
in voor het kinderbrandwondencentrum in
Cochabamba, Bolivia. Deze drukkleding is
gedragen door Nederlandse kinderen die lit-
tekens hebben opgelopen door brandwon-
den. De dure drukkleding, die ervoor zorgt dat
de littekenontwikkeling minder vervelend is,
krijgt zo een nuttig tweede leven. De kinder-
afdeling voor brandwonden in het Viedman
ziekenhuis in Cochabamba, Bolivia, draait
op donaties. De ouders van de kinderen met
brandwonden hebben weinig of geen geld
voor de behandeling. Ook drukkleding is duur
en schaars.
Zonder de tucht van de marktwerking
blijven de zorgkosten te hoog en zou het
idee van particuliere investeerders
daarom door moeten gaan.
Toelichting
Minister Schippers van Volksgezondheid wil particuliere partijen de mogelijkheid
geven te investeren in ziekenhuizen. Op die manier wordt een ziekenhuis een
bedrijf met aandeelhouders die kritisch zijn op de kosten omdat ze ook een winst-
uitkering willen. Het parlement wil dit voorlopig niet.
Het Helen Dowling Instituut (HDI) lanceerde
vorige week de website www.boekenover-
kanker.com; de eerste webwinkel met boeken
over kanker. Uit ervaring weet het instituut
dat kankerpatinten en hun naasten troost
en kracht halen uit een boek. De boekensite
biedt ook vakliteratuur voor hulpverleners en
professionals die met kankerpatinten en hun
naasten werken. Het HDI heeft in de loop der
jaren boeken en vakliteratuur verzameld en na
vele vragen van clinten en hulpverleners over
wat zij het beste kunnen lezen, is besloten deze
webwinkel op te richten. Het Helen Dowling
Instituut in Utrecht biedt psycho sociale hulp
aan mensen met kanker en hun naasten.
Een meerderheid in de Tweede Kamer wil
het voorstel van het kabinet controver-
sieel verklaren om private partijen te
laten investeren in ziekenhuizen zodat ze
voor taan de winst kunnen opstrijken. Dat
bleek vorige week tijdens een overleg in de
Kamer.
De Volkskrant meldde vorige week dat minis-
ter Schippers met het wetsvoorstel wilde be-
reiken dat het voor ziekenhuizen makkelijker
wordt om geld aan te trekken van pensioen-
fondsen, investeringsbedrijven en buitenland-
se zorg instellingen.
Lange weg
KNMG-voorzitter Kruseman denkt dat er nog
een lange weg te gaan is voordat in de zorg
investeerders over de brug komen met vreemd
kapitaal. Voor de zorg moet gelden dat in-
houdelijke ambities de kwaliteit van de zorg
bepalen en dat de middelen en de vorm waar-
in deze worden ingezet daaraan dienend zijn.
Vorm volgt inhoud en niet andersom, schrijft
hij in zijn column op knmg.nl.
3 Actueel
Nummer 11
6 juni 2012
Door betere naleving van professionele
normen en richtlijnen is de operatieve zorg
in Nederlandse ziekenhuizen de afgelopen
vijf jaar aantoonbaar verbeterd. Inspec-
tiedruk was daarbij echter wel noodzake-
lijk en is dat nog steeds. Dit concludeert
de Inspectie voor de Gezondheidszorg op
basis van het laatste van vijf onderzoeken
die zij sinds 2006 uitvoert naar de veilig-
heid van het operatieve proces.
Het operatieve proces in ziekenhuizen is n
van de meest risicovolle processen met de
hoogste kans op schade bij de patint. Om
die reden doet de inspectie al jaren onder-
zoek naar het operatieve proces om risicos
voor de patinten te verminderen en de
patintveiligheid structureel te verbeteren. De
inspectie kijkt daarbij naar de naleving van de
voorwaarden voor verantwoorde zorg en naar
de manier waarop ziekenhuizen met grote
risicos in het proces omgaan. De kwaliteit in
het operatieve zorgproces is in de afgelopen
vijf jaar aantoonbaar verbeterd.
De kwaliteitsverbetering is vooral tot stand ge-
komen door de invoering van de time-outpro-
cedure (het vlak voor de start van de operatie
met het gehele operatieteam controleren van
naam, geboortedatum van de patinten en
de operatiebenodigdheden), het beter tellen
van gebruikte operatiematerialen en een sterk
verbeterd infectie preventiegedrag. Voor deze
maatregelen hebben betrokken professionals
goede richtlijnen ontwikkeld. De medicatie-
veiligheid blijft nog een zorgelijk punt waarop
de inspectie actief zal blijven toetsen. Ook
blijft er aandacht nodig voor de invoering van
de richtlijn preoperatief traject. De invoering
van de richtlijn verloopt voorspoedig, maar
deze is nog nergens volledig operationeel.
Met name de invoering van de zogeheten
stop momenten is nog niet in orde. De stop-
momenten zijn ingebouwd om te controleren
of de patint de benodigde stappen in het
proces heeft doorlopen. Gebleken is volgens
de inspectie dat aanhoudende en intensieve
inspectiedruk helaas nodig is en blijft voor
sommige ziekenhuizen om verder te verbete-
ren. Opnieuw is voor de inspectie zichtbaar
geworden dat waar de Raad van Bestuur en het
bestuur van de Medische Staf zij aan zij op-
trekken, de beste en snelste resultaten worden
geboekt in het realiseren van veilige zorg en
het beperken van patintschade.
Het operatieve proces in ziekenhuizen is n van de meest risicovolle processen met de hoogste kans op schade bij de patint.
De kwaliteits-
verbetering is vooral
tot stand gekomen door
de invoering van de
time-outprocedure
Prinses Mxima
opent centrum
Lezing winnaar
nobelprijs
Prinses Mxima opent vrijdagmiddag 8 juni
het Moeder-Kindcentrum Bronovo in Den
Haag.
De naast elkaar gelegen kraam-zwangeren-
afdeling Amalia, kinderafdeling Willem-
Alexander en de verloskamers zijn na
renova tie ondergebracht in n centrum. De
kraam-zwangerenafdeling Amalia beschikt
over zestien eenpersoons kraamstudios en
twee tweepersoonskamers, waar de partner
ook kan overnachten. De kinderafdeling
Willem-Alexander heeft drie couveusesuites,
waar ouders de mogelijkheid hebben 24 uur
per dag bij hun kind te blijven. Daarnaast is er
een ruime couveuse-/wiegenkamer met zeven
plaatsen en zijn er meerpersoonskamers be-
schikbaar waar kinderen kunnen verblijven
of terecht kunnen voor een dagbehandeling.
De afdeling heeft een grote speelkamer voor
kinderen van alle leeftijden.
Professor Mario Capecchi spreekt op
7 juni op het International Student Con-
gress of (bio)Medical Sciences (ISCOMS) in
Groningen. Capecchi ontving in 2007 de
Nobelprijs voor de Geneeskunde voor zijn
onder zoek naar genmodicaties in muizen.
Tijdens ISCOMS kunnen studenten hierover
met hem in gesprek. ISCOMS vindt dit jaar
plaats van 5 tot en met 8 juni in het Univer-
sitair Medisch Centrum Groningen. ISCOMS
wordt voor de negentiende keer georgani-
seerd en staat bekend als een van de meest
vooraanstaande biomedische studentencon-
gressen in Europa. Ruim 500 studenten uit
ongeveer veertig verschillende landen bezoe-
ken het congres. Medische en biomedische
studenten uit de hele wereld presenteren er
hun onderzoek; voor hen biedt ISCOMS vaak
een eerste podium in een wetenschappelijke
carrire. Andere bekende sprekers tijdens
het congres zijn professor Dick Swaab en de
Amerikaan Nicholas LaRusso, medisch direc-
teur van de Mayo Clinics Center for Innova-
tion in de Verenigde Staten.
Prof.dr. Onno van Schayck bood afgelo-
pen donderdag namens ruim 2100 natio-
nale en internationale ondertekenaars en
een tiental gezondheidsorganisaties een
petitie aan aan de woordvoerders Volks-
gezondheid in de Tweede Kamer.
De ondertekenaars willen hiermee de regering
wijzen op haar verplichtingen die voort-
vloeien uit artikel 5.3 van het internationale
tabaksverdrag FCTC. Ook Nederland moet
hierbij transparant zijn over de invloed van
de tabaks industrie op het volksgezondheids-
beleid. Vanuit de Tweede Kamerfracties
hebben Esme Wiegman (CU), Marianne
Thieme (PvdD), Pia Dijkstra (D66) en Renske
Leijten (SP) de petitie in ontvangst ge nomen.
Vervolgens hebben de Kamerleden de petitie
ook persoonlijk ondertekend. Alle woord-
voerders verklaarden dat ze zich in hun
verkiezings programma hard willen maken
voor een sterk en effectief rookontmoedigings-
beleid. Prof. dr. Onno van Schayck, voor zitter
van de Alliantie Nederland Rookvrij!, leidde
de petitie in en vermeldde daarbij dat het
Nederlandse kabinet door de NATT de Marl-
boro Man Award heeft toe gekend ge kregen
voor het recent teleurstellend en levens-
gevaarlijk ontmantelen van het ooit zo trotse
Nederlandse rookbeleid. De petitie werd
overhandigd namens STIVORO, Corporate
Accountability International, KWF Kanker-
bestrijding, de Hartstichting en het Astma
Fonds. Medeondertekenaars zijn CleanAir-
Nederland, KNMP, KNMG, KNCV Tuberculo-
sefonds en de longartsen Pauline Dekker en
Wanda de Kanter van het Rode Kruis Zieken-
huis Beverwijk. De inhoud van de petitie is te
vinden op www.hollandsmokefree.nl. De cen-
trale boodschap is dat de Nederlandse over-
heid de nauwe banden met de tabaksindustrie
verbreekt en opereert volgens internationale
afspraken. Als de tabaksindustrie daadwerke-
lijk geen invloed heeft op het Nederlandse
volksgezondheidsbeleid, dan is er geen be-
lemmering om zo snel mogelijk afbeeldingen
op sigarettenpakjes in te voeren die de kennis
over de schade van tabak vergroten. Dit maakt
volgens de opstellers van de petitie de tabaks-
verpakking minder aantrekkelijk: een afbeel-
ding zegt meer dan duizend woorden. Met
name voor jongeren die overwegen met roken
te beginnen zal dit effectief zijn. Veel Europese
landen plaatsen al afbeeldingen op de pakjes.
Overhandiging petitie rookbeleid aan Tweede Kamer
Winstuitkering
ziekenhuizen
Operatieve zorg verbeterd
Prof. Van Schayck en de Kamerleden tonen een sigarettenpakje in plain package. V.l.n.r. Prof.dr. Onno van Schayk,
Renske Leijten (SP), Esme Wiegman (CU), Pia Dijkstra (D66) en Marianne Thieme (PvdD)
4 Advertentie
Nummer 11
6 juni 2012
Easy-to-Eat is een ware traktatie: een lekker tussendoortje of nagerecht op basis van
frisse zuivel in de heerlijke smaken Framboos en Tropical. Easy-to-Eat is speciaal
bedacht voor mensen die moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare
voeding kunnen eten. Dit lekkere en energierijke tussendoortje draagt,
mede dankzij de toevoeging van eiwitten en mineralen, bij aan een betere
weerstand.
Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust af. Ze zijn te moe om
te eten of ze eten bewust zo min mogelijk, uit angst voor verslikken. Juist
mensen die moeite hebben met slikken, hebben behoefte aan extra voedings-
stoffen, waaronder eiwitten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat; fris en zo zacht dat
het smelt in de mond en daardoor gemakkelijker is te slikken. Om een of meerdere
keren per dag van te genieten als aanvulling op de dagelijkse voeding.

Fris en gemakkelijk te eten
Easy-to-Eat wordt gemaakt op basis van zuivel. Het is verkrijgbaar in de smaken Framboos en
Tropical. Na het eten blijft een fris gevoel in de mond achter. Het is daardoor ook heel geschikt om na
medicijngebruik te nuttigen. En Easy-to-Eat bevat maar liefst 8 gram hoogwaardige eiwitten. Van frambozen is bovendien
bekend dat ze geneeskrachtige stoffen en veel anti-oxidanten bevatten. Dat maakt van Easy-to-Eat een tussendoortje dat
goed voor u is en waar u vaak van kunt genieten.

In diepvries en koelkast
U koopt de Easy-to-Eat diepgevroren in doorzichtige vierkante bakjes. Ze zijn verpakt per 6
stuks. Eenmaal ontdooid, kunt u ze nog vier dagen in de koelkast bewaren.

Prijswinnend recept
Bij de ontwikkeling van Easy-to-Eat zijn zowel een logopedist als een wetenschap-
per op het gebied van slikproblemen betrokken. Het zijn de banketbakkers van
Patisserie Unique die het uiteindelijke recept tenslotte samenstelden, werden
daarvoor met twee verschillende innovatieprijzen beloond.

Easy-to-Eat:
een fris en smeltend tussendoortje voor elk moment van de dag.
Voor meer informatie zie www.Bouwsteentjes.nl
EASY-TO-EAT
akt per 6
Easy-to-Eat is
frisse zu
bedac
voe
me
w
Bij
te e
mense
stoffen,
het smelt
keren per d
Fris en gemakk
Easy-to-Eat wordt g
Tropical Na het eten blijft e
De productie van vlees, zuivel en eieren
heeft een inke impact op het milieu. Met
de SuperWijzer, een gratis app voor iPhone
en Android, kan sinds kort in n oog opslag
worden gezien hoe milieu(on)vriendelijk
een product in de supermarkt is, door de
streepjescode van het product met de
camera van een telefoon te scannen.
De SuperWijzer bevat nu al zon 16.000 pro-
ducten, waaronder vlees, kaas, eieren en vlees-
vervangers. Ook vleeswaren en toetjes met
zuivel zijn in de app opgenomen. Varkens in
Nood heeft de SuperWijzer in samenwerking
met Greenpeace gemaakt. Bij elk product staat
ook vermeld hoe het scoort op het vlak van
dierenwelzijn. De scores zijn gebaseerd op
studies die speciaal voor de SuperWijzer zijn
uitgevoerd. Zo heeft onderzoeksbureau CE
Delft de scores voor milieu- en klimaatimpact
berekend. Hierbij is met veel factoren reke-
ning gehouden, zoals de kap van regenwoud
in Zuid-Amerika, waar op het vrijgekomen
land soja voor veevoer wordt verbouwd en
runderen worden gehouden. De SuperWijzer
is gratis beschikbaar voor zowel iPhone als
Android via www.superwijzer.com.
Wie tien jaar lang elke dag een reep pure
chocola eet, loopt minder risico op hart-
aanvallen en beroertes. Het gaat dan wel
om erg bittere chocola, met tenminste
zeventig procent cacao.
Onderzoek onder 2013 Australirs toonde aan
dat het zeventig dodelijke hartaanvallen kan
voorkomen op elke 10.000 chocolade-eters
in een periode van tien jaar. Deze donkere
chocola kan een alternatief zijn voor of een
aanvulling op medicijnen voor hartpatin-
ten, stelde onderzoekster Ella Zomer van
de Monash University in het British Medical
Journal. Veel mensen blijken liever chocola
te eten dan pillen te slikken. Chocola met
veel cacao dankt zijn voordelen aan de vele
antioxidanten. Die verwijden de bloedvaten,
waardoor de bloeddruk daalt. Hetzelfde effect
werd gemeten bij groene thee en felgekleurd
fruit zoals rode appels en bosbessen. Deskun-
digen waarschuwen opnieuw dat buiten sporig
veel chocola eten echter ook dik maakt en
dat dit juist weer kan leiden tot hart- en vaat-
ziekten. Maar de onderzoekers adviseren een
chocoladieet te combineren met voldoende
beweging.
Veel kinderen uit groep acht van de basis-
school kennen het belang van ontbijt,
weten wat de Schijf van Vijf is en wat ze
moeten doen als ze honger krijgen tussen
de maaltijden door. Dit blijkt uit een quick-
scan die het Voedingscentrum heeft laten
uitvoeren.
Ruim negentig procent van de leerlingen uit
groep acht weet hoe belangrijk het ontbijt is
en een ruime meerderheid weet ook hoe je
gezond ontbijt. Meer dan negentig procent
kent de Schijf van Vijf en zeventig procent
weet dat je het best een boterham kunt eten
als je tussen de hoofdmaaltijden door trek
hebt. 763 kinderen die representatief zijn voor
groep acht in Nederland vulden online een
enqute in van twintig vragen. Niet alleen de
gezondheidsaspecten blijken bekend, maar
bijna ieder kind weet waar yoghurt van wordt
gemaakt en driekwart begrijpt waar de aan-
duiding biologisch op duidt. Kinderen zijn
nog wel onzeker over de hoeveelheid groente
en fruit die zij dagelijks nodig hebben en de
helft kent niet de betekenis van de houdbaar-
heidsdatum. Het Voedingscentrum stelt dat
kennis alleen niet voldoende is en dat scholen
en ouders kinderen dienen te helpen om
gezond eetgedrag in praktijk te brengen.
GGD wil dat jongeren van energiedrank-
jes afblijven. Jaap Seidell, hoogleraar
voeding en gezondheid, is het met hen
eens. Kinderen krijgen een hoge dosis
energiedrank in een klein lichaam, hun
hersenen zijn nog in ontwikkeling, ze
worden er onrustig van en slapen slecht.
Als je lang in de auto zit en je zakt wat
weg dan is zon drankje goed voor de alert-
heid. Maar voor kinderen is het niet goed. Ik
ben voorstander van een verbod om het in
super markten te verkopen. Verkoop het dan
in winkels waar volwassenen komen, die
kunnen nadenken wat ze het en niet willen,
zegt Seidell. Ik heb niets tegen energie-
drankjes, maar die zijn dan wel voor volwas-
senen en niet voor kinderen. Er zitten allerlei
stoffen in waarvan we de veiligheid niet goed
kennen bij kinderen in hoge dosis en lang-
durig gebruik. Waar we ons vooral zorgen
over maken zijn de jonge kinderen die nog
geen cafene aankunnen en de oudere kinde-
ren die het gaan mengen met alcohol. Bron:
Artsennet.
Uit een onderzoek van het Nederlands
Bakkerij Centrum blijkt dat 72 procent van
alle Nederlanders volkorenbrood lekker-
der vindt dan witbrood.
Het onderzoek, dat is uitgevoerd onder
ruim duizend ondervraagden, laat zien dat
vol korenbrood veruit het populairst is in
Neder land. Hiermee scoort volkorenbrood
hoger dan meergranenbrood en tarwebrood.
Respec tievelijk 71 en 63 procent van de res-
pondenten vindt dit lekkerder dan witbrood.
Het Voedingscentrum is blij met deze uit-
komst, want volkorenbrood is de gezondste
keuze. Het wordt gemaakt van de hele graan-
korrel en het bevat de meeste voedingsvezels,
vitaminen en mineralen van alle broods-
oorten. Ook zijn de meeste Nederlanders
hiervan overtuigd, want uit het onderzoek
blijkt dat volkorenbrood wordt gezien als
het gezondste ontbijtproduct. Nederlanders
geven vol korenbrood een 8,5 gevolgd door
bruin(tarwe)brood met een score van 7,9.
Om genoeg vezels en andere voedingsstoffen
binnen te krijgen, adviseert het Voedingscen-
trum zes tot zeven sneetjes brood per dag te
eten.
5
Al jaren wijzen deskundigen op het dieet
dat mensen rond de Middellandse zee
volgen en dat voor een belangrijk deel be-
staat uit fruit, groenten, vis en olijfolie. Dat
dieet houdt de mensen relatief slank en be-
schermt ze tegen hart- en vaatziekten. Toch
blijkt uit een Europese studie dat de dikste
kinderen in Europa inmiddels in zuidelijke
landen zijn te vinden.
Itali staat aan de top, gevolgd door Grieken-
land, Cyprus en Spanje. In Itali kampt zelfs
veertig procent van de twee- tot tienjarigen
met overgewicht. De wetenschappers van
het Duitse instituut voor Epidemiologie en
Preven tieonderzoek van de Universiteit in
Bremen wijten de oprukkende vetzucht in
de zuidelijke landen aan verandering van het
eetpatroon.
Er wordt minder fruit en groenten gegeten,
terwijl de consumptie van chips en frisdran-
ken sterk is toegenomen. Inmiddels doet
zich het omgekeerde effect voor omdat het
mediterrane dieet steeds meer ingeburgerd
raakt in de noordelijke landen van Europa.
Zo eten Zweedse kinderen mediterraner dan
hun leeftijdgenoten in de landen rond de
Middellandse Zee. Te weinig slaap is ook een
dikmaker in Itali. Italiaanse kinderen maken
minder slaapuren dan hun Europese leeftijd-
genoten. Basisschoolleerlingen die minder
dan negen uur per nacht slapen zijn twee keer
zo vatbaar voor overgewicht als kinderen die
elf uur slapen, aldus de onderzoekers. Wat ook
niet helpt in Itali zijn nationale gerechten als
pizza, pasta en ijs, die juist onder kinderen
populair zijn.
SuperWijzer
toont milieuprijs
Minder hartaanval door pure chocola
Kinderen weten
wat gezond is
Energiedrank
niet voor kind
Volkorenbrood meer in trek dan wit brood
Te weinig slaap is ook
een dikmaker in Itali
Voeding
Nummer 11
6 juni 2012
Zuid-Europese kinderen dik
Veel mensen eten liever chocolade dan dat ze pillen
slikken.
Ruim negentig procent van de leerlingen uit groep acht
weet hoe belangrijk het ontbijt is.
6 Advertentie
Nummer 11
6 juni 2012
UW COMMUNICATIEPARTNER:
SNEL, FLEXIBEL EN VAKKUNDIG
KVhiZiZaZ[dc^Z
BdW^ZaZiZaZ[dc^Z
6jidbVi^hZg^c\
CZilZg`WZ`VWZa^c\
K^YZdWZlV`^c\
Noordkade 56a
2741 EW Waddinxveen
T 0182 63 09 66
Kijk voor meer informatie op
www.excom.nl
Flexcom is ofcieel business partner van KPN

ent u geinteresseerd in het entwerpen van

nieuw zergaanbed veer uw patinten waarbij veeraI
integratie van het zergaanbed een reI speeIt?
6fIN1fkfSSffk?
0e mulIidiscilinaire VasIer lorgIrajecI 0nIwer biedI u de
mogelijkheid om o basis van vraagsIuring, weIenschaelijk
ondertoek en bedrijIskundige rincies de besIaande torg Ie
verbeIeren en vernieuwen.

0ete Iweejarige deelIijd VasIer biedI o.a. kennis over Lvidence
8ased PracIice, roces en roducImanagemenI, vraagsIuring,
Inancien, keIentorg, managemenI van imlemenIaIie en
ersoonlijke eIIecIiviIeiI.

Voor inlichIingen kunI u naar links sIaande websiIe gaan oI
direcI bellen meI Varlou de Kuier: 65322899.
Master Zorgtraject Ontwerp
voor:
verbeteren en vernieuwen van zorg en welzijn
managers en beleidsmakers
vakmensen en docenten
h6fSChl u1kfCh1
w
w
w
.
m
a
s
t
e
r
s
.
h
u
.
n
I
/
A
I
I
e
M
a
s
t
e
r
e
p
I
e
i
d
i
n
g
e
n
/
M
a
s
t
e
r
%
2
0

e
r
g
t
r
a
j
e
r
t
%
2
0

n
t
w
e
r
p
.
a
s
p
x
Bij moderne zorg hoort een
goede maaltijd. Gezond, smaakvol,
voedzaam en gepresenteerd alsof
de kok deze la minute met uiterste
zorg heeft bereid.
Met CuliSteam serveert u de
maaltijd die blijk geeft van streven
naar de beste zorg, met de mogelijk-
heid van flexibele service op maat en
met een lage integrale kostprijs.
CuliSteam is een hoogwaardig
concept. De verse maaltijden
worden aan de hand van het
seizoensaanbod samengesteld.
Ingredinten worden alleen
geleverd door leveranciers
die gecertificeerd zijn op
gebied van kwaliteit, hygine
en voedselveiligheid.
Goed
verzorgd!
Met een hoogwaardig vers concept
is een merk van CuliCare
| Tel. 0527-635900 | www.culicare.nl
Whistler (de WHeezing Illnesses STudy
LEidsche Rijn), een onderzoek naar lucht-
wegklachten bij kinderen, bestond zater-
dag 2 juni tien jaar. Kinderen geboren in
Leidsche Rijn worden al tien jaar gevraagd
mee te werken aan het Whistler-onderzoek.
Inmiddels nemen bijna 3000 kinderen met
hun huisartsen en apothekers aan deze studie
deel. Zaterdag 2 juni werden in de Utrechtse
wijk Leidsche Rijn allerlei activiteiten georga-
niseerd ter gelegenheid van het jubileum.
Klachten van hoesten en piepen komen veel
voor bij jonge kinderen en vormen de belang-
rijkste reden voor doktersbezoek op deze leef-
tijd. Om inzicht te krijgen in de prevalentie, de
impact en de determinanten van deze klach-
ten werd in Nederland tien jaar geleden een
grootschalige geboortecohortstudie gestart
(de Wheezing Illnesses Study Leidsche Rijn -
WHISTLER).
Het HagaZiekenhuis (Den Haag) en het
Erasmus MC (Rotterdam) hebben een spe-
ciale portaal gelanceerd voor naasten van
patinten die op de Intensive Care (IC) af-
delingen zijn opgenomen. Met het portaal
krijgen naasten en familieleden informatie
op maat en kunnen zij bijvoorbeeld een
dagboek bijhouden, bezoeken plannen en
familiegesprekken aanvragen.
De opname van een patint op een IC is voor
de naasten vaak een heftige gebeurtenis waar-
bij ze worden overladen met informatie. Het
HagaZiekenhuis en Erasmus MC geven via
het beveiligde webportaal op n centrale
plek informatie die helemaal is afgestemd
op de situatie van de patint. Op het portaal
staat relevante, betrouwbare informatie over
het ziektebeeld van de patint, de behande-
ling en de apparatuur die rond het bed staat.
Deze informatie wordt indien nodig meer-
dere malen per dag geactualiseerd. Daarnaast
is het portaal een communicatiemiddel voor
de naasten van de patint. Door het bijhou-
den van een dagboek kunnen zij elkaar op
de hoogte houden van de toestand van de
patint. Via een agenda kunnen afspraken
en bezoek onderling worden afgestemd. Ook
kunnen familiegesprekken worden aange-
vraagd en voorbereid. De contactpersoon van
een patint krijgt van de IC-afdeling de inlog-
gegevens voor het beveiligde portaal. Hij kan
daarna andere naasten van de patint ook uit-
nodigen om toegang te krijgen tot het portaal.
Zo ontstaat voor de naasten van een patint
een centraal informatiepunt waar alle belang-
rijke informatie 24 uur per dag geraadpleegd
kan worden. Het webportaal is gerealiseerd
door het HagaZiekenhuis en Erasmus MC en
mede mogelijk gemaakt door Funatic.
Jaarlijks komen zon 7500 patinten hun af-
spraak in het ziekenhuis niet na. Niet alleen
zitten daardoor vele mensen onnodig lang
te wachten, ook kost dit het Waterland-
ziekenhuis zon 100.000 tot 150.000 euro
per jaar. In het kader van de kostenbespa-
ringen in de zorg hanteert het Waterland-
ziekenhuis per 1 juni een wegblijftarief van
vijftig euro. Het ziekenhuis voldoet daar-
mee aan het verzoek van minister Schip-
pert van VWS.
Om patinten te stimuleren de gemaakte af-
spraak na te komen brengt het Waterland-
ziekenhuis per 1 juni 2012 een wegblijftarief
in rekening als de patint - zonder bericht
- de gemaakte afspraak niet nakomt. Patin-
ten worden verzocht om 24 uur van tevoren
af te zeggen bij de betreffende polikliniek of
afdeling. Derk Vermeer, ad interim bestuurs-
voorzitter van het Waterlandziekenhuis: Wij
kunnen korte toegangs tijden aanhouden mits
patinten die niet op een afspraak komen
tijdig afbellen. Door rekening met elkaar
te houden, kunnen we er gezamenlijk voor
zorgen de kosten beheersbaar te houden.
7
De invoering van de rookvrije werkplek in
2004 heeft geleid tot een vermindering
van het aantal gevallen van acute hartstil-
stand in Zuid-Limburg. Het horecarook-
verbod dat in 2008 volgde, had - tegen de
verwachting in - geen verdere daling in
het vrkomen van acute hartstilstand tot
gevolg.
Dit blijkt uit een studie van de Onder -
zoeksschool CAPHRI van de Universiteit
Maastricht, waarin het wekelijkse aantal acute
hartstilstanden tussen 1 januari 2002 en 1 mei
2010 werd geanalyseerd, vr en n invoering
van de rookverboden. Het is de eerste keer
dat deze relatie in Neder land is onderzocht.
De resultaten werden vorige week donderdag,
op Wereld Niet Roken Dag, gepubliceerd in
het internationale vaktijdschrift voor cardi-
ologie Heart. Voor dit onderzoek werd ge-
bruik gemaakt van ge gevens van de Regio nale
Ambulance Voorziening van de GGD Zuid-
Limburg. In de analy ses werden drie perioden
onderscheiden: de periode voor invoering
van de rookverboden (1 januari 2002 tot
1 januari 2004), de perio de waarin de rookvrije
werkplek ingevoerd werd (1 januari 2004 tot
1 juli 2008) en de periode waarin de rook-
vrije horeca van kracht was (1 juli 2008 tot
1 mei 2010). In de studie werden in totaal
2305 gevallen van acute hartstilstand geteld.
In de periode vr invoering van de rookver-
boden steeg het aantal met 24 procent. In de
periode na invoering van de rookvrije werk-
plek daalde het aantal met twaalf procent.
Omgerekend in absolute aantallen en voor de
hele Nederlandse bevolking impliceert deze
afname dat er meer dan 16000 gevallen van
acute hartstilstand voorkomen zijn in de hele
periode tussen 2004 en 2008. Bijna negentig
procent van de patinten met een acute hart-
stilstand overlijdt hieraan. Dat de invoering
van het rookverbod in de horeca in 2008 niet
leidde tot een verdere afname kan mogelijk
verklaard worden doordat de grootste daling al
in 2004 behaald was. De onderzoekers sluiten
echter ook niet uit dat het verbod vanwege
de chaotische manier van invoering en hand-
having van de rookvrije horeca in Nederland
geen of een gering effect heeft gehad op de
volksgezondheid. Naar aanleiding van diverse
rechts zaken werd het rookverbod in 2009 op-
geschort voor kleine cafs zonder personeel,
maar in 2010 weer heringevoerd. De huidige
regering besloot echter om kleine cafs zonder
personeel vanaf januari 2011 opnieuw uit te
zonderen. Bij controles werd in 73 procent
van de cafs die onder de uitzondering vielen
weer gerookt, en opvallend genoeg ook in vijf-
tig procent van cafs die nog wel onder het
rookverbod vielen. Vorige week werd bekend
dat het aantal voorstanders van een rookvrije
horeca in Nederland sterk gestegen is.
De invoering van de rookvrije werkplek in 2004 heeft geleid tot een vermindering van het aantal gevallen van acute hartstilstand in Zuid-Limburg.
Luchtwegklachten
in Leidsche Rijn
Webportaal voor familie van IC-patinten
Niet verschijnen
kost vijftig euro
MCA en regionale
zorg gaan samen
Een dermatoloog van Centrum Ooster-
wal of Dermicis die aanschuift bij een
multi disciplinair - oncologisch - overleg
in Medisch Centrum Alkmaar (MCA). Dat
kan sinds 1 april. In deze vorm van samen-
werking draagt een arts, die niet aan een
ziekenhuis is verbonden, zijn patint niet
over aan het ziekenhuis, en praat mee over
de te volgen behandeling.

De werkwijze geldt voor patinten die te

maken hebben met een melanoom, een vorm
van huidkanker. Nadat dit bij een patint is
vastgesteld wordt de behandeling in gang
gezet. Dit doet een team van deskundigen van
verschillende disciplines, zoals chirurgie, der-
matologie, oncologie, radiotherapie enz. Zij
bespreken de situatie tijdens een multidisci-
plinair overleg (MDO). Het is voor de patin-
ten in onze regio heel prettig dat zij tijdens de
behandeling hun eigen dermatoloog als eerste
aanspreekpunt houden. Of die nu werkzaam
is bij Centrum Oosterwal, Dermicis, MCA of
Gemini Ziekenhuis, aldus Hermien Schreurs,
oncologisch chirurg in MCA.
Na de invoering van
de rookvrije werkplek
daalde het aantal
gevallen van acute
hartstilstand met
twaalf procent
Patintenzorg
Nummer 11
6 juni 2012
Rookvrije omgeving werkt
De opname van een patint op een IC is voor de naasten vaak een heftige gebeurtenis waarbij ze worden overladen
met informatie.
8 Advertentie
Nummer 11
6 juni 2012
Verpleegkundige/Verzorgende IG
Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5 of verzorgende IG?
En ben je op zoek naar een afwisselende baan in de zorg?
Neem dan eenseen kijkje op onze vernieuwde website:
www.care4care.nl
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende arbeidsvoorwaarden!

Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?
ZOEKT:
VOOR ZZPERS IN DE ZORG
QAREWORKPARTNERS
Eerste Hulp Bij Overstappen?
Ga dan snel naar www.tmi-interim.nl
Je bent best nog blij met je baan, maar ergens voel je ook de behoefte om weer eens verder te kijken. Maar waar? En vind je
het dan wel leuk daar? Wat ons betreft is de diagnose dan al snel gemaakt. Je bent toe aan een gesprek met TMI, d detacheerder
in de Zorg. Want bij ons kun je in verschillende omgevingen werken, met een vast contract. Zo is elke dag anders, ontmoet je
nieuwe mensen en leer je telkens weer bij in een andere omgeving. TMI is altijd op zoek naar de meest gemotiveerde mensen in
de zorg, dus meld je nu aan op www.tmi-interim.nl voor Eerste Hulp bij Overstappen. Je kunt ons ook mailen op info@tmi-interim.nl
of bellen op 020 717 35 27.
Een nieuwe carrire-injectie?
Een plaquette aan het radiotherapeutisch
centrum in aanbouw, pal naast het Maas-
ziekenhuis Pantein (Boxmeer), is vorige
week donderdag onthuld. De plaquette
markeert de samenwerking tussen Maas-
ziekenhuis Pantein en UMC St Radboud op
het gebied van kanker. In het radiothera-
peutisch centrum worden twee speciale be-
handelruimtes gerealiseerd waar mensen
met kanker in het najaar terecht kunnen
voor bestraling.
Het Radboud Universitair Centrum voor
Oncologie (RUCO) is een in kanker gespe-
cialiseerd centrum waar alle oncologische
expertise van het UMC St Radboud samen-
komt. Het RUCO heeft een satellietlocatie in
het Maasziekenhuis Pantein. Oncologische
specialisten van het UMC St Radboud en van
het Maasziekenhuis werken er nauw samen
om de patinten met kanker uit de regio Box-
meer dicht bij huis de beste zorg te bieden.
In het RUCO Boxmeer wordt inmiddels al
bijna een jaar intensief samengewerkt op
het gebied van gynaecologie, hematologie,
urologie, borstkanker, longkanker, chirurgie,
klinische genetica, radiotherapie en pijn-
bestrijding. In het najaar opent het radiothera-
peutisch centrum haar deuren. Mensen uit de
regio die nu nog naar het UMC St Radboud
moeten voor bestraling kunnen dan ook bij
het Maas ziekenhuis Pantein terecht. Patinten
komen in het RUCO Boxmeer voor (vervolg-)
afspraken met hun specialist, niet-complexe
poliklinische ingrepen en voor vormen van
dagbehandeling, waaronder chemo- en radio-
therapie. Dat scheelt patinten en hun be-
geleiders veel (reis)tijd. Alleen voor complexe-
re problematiek of high care wordt de patint
naar het UMC St Radboud in Nijmegen door-
verwezen.
Moleculair bioloog dr. Hans Jonker van
het Universitair Medisch Centrum Gronin-
gen ontvangt een Vidi-beurs ter waarde van
800.000 euro van NWO. NWO kent deze
subsidie toe aan onderzoekers die hebben
aangetoond vernieuwende ideen te ontwik-
kelen. Jonker wordt met de beurs in staat
gesteld om zijn onderzoeksgroep ink uit
te breiden. Hij onderzoekt de rol van het
hormoon FGF1 in de vethuishouding en in
de ontwikkeling en de behandeling van type
2 diabetes.
Johan de Leeuw is per 1 juni benoemd tot
voorzitter van het bestuur van Stichting IZZ.
Hij volgt daarmee Andr Postema op, die de
organisatie per 31 december 2011 heeft ver-
laten. Johan de Leeuw heeft een brede erva-
ring vanuit bestuurlijke functies op diverse
ministeries en is sinds 2008 secretaris-
generaal bij het ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid. Per 1 september 2012
wordt hij consultant bij ABD Top Consult,
wat hij zal combineren met het voorzitter-
schap van CTGB (college voor de toelating
van gewasbeschermingsmiddelen en bio-
ciden). Johan de Leeuw is voormalig lid van
de Tweede Kamer en was tot voor kort ook
voorzitter van de Raad van Toezicht van het
IJsselland Ziekenhuis in Capelle aan den
IJssel. Stichting IZZ is in 1977 opgericht
door werkgevers en werknemers in de zorg
als collectiviteit en opdrachtgever voor de
IZZ Zorgverzekering: een eigen, specieke
zorgverzekering zonder winstoogmerk voor
medewerkers in de zorg.
9
Basisartsen die hun geneeskundestudie
hebben afgerond kunnen vanaf septem-
ber 2012 kiezen voor de vervolgopleiding
tot Ziekenhuisarts. Deze nieuwe drie-
jarige opleiding biedt basisartsen die wl
in een ziekenhuis willen werken, maar
geen langdurige medisch specialistische
opleiding (zoals Chirurgie, Neurologie,
Interne Geneeskunde, etc.) willen volgen,
de mogelijkheid om een generalistische
medische vervolgopleiding te volgen: de
nieuwe opleiding tot Ziekenhuisarts. De
opleiding wordt door vier ziekenhuizen
gezamenlijk ontwikkeld en aangeboden.
Er is een dringende behoefte aan artsen die
vanuit een generalistisch perspectief algemene
ziekenhuiszorg kunnen verlenen. Tot nu toe
wordt die zorg vooral verleend door jonge
basisartsen zonder verdere opleiding. De
nieuwe opleiding is daarom gericht op basis-
artsen die zich verder willen specialiseren
in het uitvoeren van algemene basiszorg bij
patinten die zijn opgenomen in het zieken-
huis. Tijdens deze opleiding van drie jaar staat
de verdieping centraal op het gebied van de
algemene medische kennis en het medisch
handelen, vooral met betrekking tot alge-
mene ziektekunde, patintveiligheid en con-
tinuteit van zorg. De grote maatschappelijke
behoefte aan meer generalistisch opgeleide
artsen komt voort uit de noodzaak om de
minder complexe ziekenhuiszorg door een
goed geschoolde medicus uit te laten voeren.
Nu kiezen ziekenhuizen voor uitvoering van
deze algemene, laag complexe zorg ofwel voor
net afgestudeerde basisartsen die vaak weinig
klinische ervaring en vaardigheden hebben, of
voor dure en schaarse medisch specialisten.
Volgens de KNMG vraagt de huidige zorg om
een betere balans tussen generalisten en spe-
cialisten, en een betere afstemming tussen
(aspecten van) de zorgvraag en de zorgaanbie-
ders die hiervoor de juiste competenties bezit-
ten. Dit wordt onderstreept door twee recente
rapporten die zich richten op vernieuwing
van medisch specialistische opleidingen met
meer functiedifferentiatie en taakherschik-
king. Het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven),
het Jeroen Bosch Ziekenhuis (Den Bosch),
het VU medisch centrum (Amsterdam) en
het Universitair Medisch Centrum Groningen
ontwikkelden gezamenlijk de opleiding tot
ziekenhuisarts. Het ministerie van VWS stelde
daarvoor subsidie beschikbaar. Doelstelling
van de opgerichte Stichting Opleiding Zieken-
huisGeneeskunde (SOZG) is het efcint en
effectief opleiden en inzetten van ziekenhuis-
artsen, die net zo als de Spoedeisendehulp-
arts, naar verwachting van grote meerwaarde
voor de ziekenhuizen zullen zijn. Dit initia-
tief wordt ondersteund door onder meer de
KNMG, de NFU, STZ, NVZ en SAZ. In sep-
tember 2012 kunnen de eerste twintig assis-
tenten-in-opleiding tot Ziekenhuisarts aan
de driejarige opleiding beginnen. De bedoe-
ling is dat er voorlopig jaarlijks twintig artsen
instromen in de opleiding, verdeeld over de
vier deelnemende ziekenhuizen. Erkenning
voor de opleiding is inmiddels aangevraagd
bij het College Geneeskundige Specialismen
(CGS). Na de eerste fase waarin alleen de
vier initiatiefnemers de opleiding aanbieden,
zal de opleiding tot Ziekenhuisarts ook door
opleidingsziekenhuizen elders in Nederland
aangeboden kunnen worden. Meer informatie
over de opleiding is te vinden op de website
van de SOZG (Stichting Opleiding Ziekenhuis
Geneeskunde),
www.ziekenhuisgeneeskunde.nl.
De grote maatschappelijke behoefte aan meer generalistisch opgeleide artsen komt voort uit de noodzaak om de minder complexe ziekenhuiszorg door een goed geschoolde medicus
uit te laten voeren.
Onthulling plaquette radiotherapeutisch centrum
Typeservice
vijf jaar
Danille Kruger
Na vijf jaar was het tijd om eens een ander
jasje aan te trekken. Je moet mee met de
tijd en dus nog breder inzetbaar zijn, zegt
Danille Kruger.
Na de eerste jaren vooral als medische secre-
tarile ondersteuning inzetbaar te zijn ge-
weest, is er nu nog veel meer mogelijk. Denk
bijvoorbeeld aan een typiste, doktersassis-
tente, administratief medewerkster, notulist,
etc. Vraag vrijblijvend een brochure aan of
neem een kijkje op de vernieuwde website
www.typeservice.nl voor meer informatie.
Er is een dringende
behoefte aan artsen die
vanuit een generalis-
tisch perspectief
algemene ziekenhuis-
zorg kunnen verlenen
Werken in de Zorg
Nummer 11
6 juni 2012
Opleiding Ziekenhuisarts
Mensen in de Zorg
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
De plaquette van het radiotherapeutisch centrum Maasziekenhuis Boxmeer werd vorige week onthuld (foto Ger
Loeffen).
*
Het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk is
een afdeling rijker. De afdeling Handchirur-
gie. Inclusief een eigen, gespecialiseerde
operatiekamer. De handchirurgen, hand-
therapeuten en gipsmeesters van het RKZ
werken ook nog nauwer samen dan voor-
heen.
Mick Kreulen, handchirurg: Handen zijn heel
belangrijk: het allereerste fysieke contact met
een ander is via de hand. En je voedt, troost
en liefkoost met je handen. Handen en
polsen opereren, spalken zetten, revalideren,
het kan allemaalin het RKZ. Maar het kon en
moest beter, vooral slimmer georganiseerd,
vonden de handchirurgen en -therapeuten.
Daarom werd besloten een eigen handen-
operatie kamer in te richten, nauwer samen
te werken, en een afdeling Handchirurgie
te realiseren. In augustus 2009 werd het RKZ
ofcieel erkend als Europees Hand Trauma
Centre. Hiervan zijn er vijf in Nederland. Mick
Kreulen en Jan van Loon zijn onderdeel van
het team plastisch chirurgen in het RKZ en
werken nauw samen met traumachirurgen en
revalidatieartsen.
Gelre ziekenhuizen in Apeldoorn gaat over
op een Elektronisch Voorschrijfsysteem
(EVS). Voor de zomer wordt het systeem in
gebruik genomen op alle poliklinieken, na
de zomer volgen ook de verpleegafdelin-
gen.
Tegelijk met de ingebruikname van het EVS
gaat de verpleging het toedienen van genees-
middelen in het software systeem vast-
leggen via het scannen van de barcode van
de geneesmiddelen. Dit wordt elektronische
toedien registratie (TDR) genoemd. Door de
toepassing van het EVS en de elektronische
toedienregistratie verwacht Gelre ziekenhui-
zen dat de medicatieveiligheid nog verder
wordt verhoogd. Ziekenhuisapotheker Gelre
ziekenhuizen Hans Ros: We zijn uiteindelijk
een vrij lange periode bezig geweest om het
systeem goed te ontwikkelen. Onze wensen-
lijst was niet gering, omdat we de medicatie-
veiligheid ink wilden stimuleren. Het neer-
zetten van de structuur vanuit de optiek van
de ziekenhuisapotheker, maar ook vanuit de
optiek van de arts en de verpleegkundige bleek
lastig.
10 Kliniek
Nummer 11
6 juni 2012
De behandelmogelijkheden binnen het
Catharina Hartcentrum in Eindhoven voor
mensen met ernstige vernauwing van de
aortaklep zijn uitgebreid. In het Catharina
Ziekenhuis is onlangs succesvol de aorta-
klep vervangen via een katheter die via de
aorta is ingebracht. Het is een goed alter-
natief voor patinten die niet voor de al be-
staande methoden in aanmerking komen.
Een succesvolle hartklepvervanging ver-
betert direct de kwaliteit van leven en
heeft een levensverlengende werking.
Op een speciaal poliklinisch spreekuur en in
een uitgebreide teambespreking tussen cardio-
logen en cardiothoracaal chirurgen van het
Catharina Hartcentrum wordt samen met de
patint bepaald wat de meest optimale in-
greep is voor de betreffende patint. Patinten
die niet voor een operatieve aortaklepvervan-
ging in aanmerking komen, kunnen sinds
2009 een hartklepvervanging via een kathe-
ter krijgen. De hartklepvervanging via een
katheter werd tot voor kort via de lies (trans -
fe moraal) of via de punt (apex) van het hart
uitgevoerd (transapicaal). Wanneer het van-
wege de conditie van de bloedvaten niet
mogelijk is om via de lies de klep te plaatsen
kan nu, naast de techniek via de punt van het
hart, toegang verschaft worden tot het hart via
de aorta (grote lichaamsslagader) in de borst-
regio. Het Catharina Hartcentrum was n
van de eerste centra in Nederland die via een
katheter aortaklepvervangingen uitvoerde.
In 2011 ontving het centrum de vergunning
van het ministerie van VWS voor deze behan-
deling. Het Catharina Hartcentrum voert op
jaarbasis 475 aortaklepvervangingen uit, waar-
van 75 tot 100 via een katheter. Het Catharina
Hartcentrum, onderdeel van het Catharina
Ziekenhuis, is het grootste interventie- en elec-
trofysiologisch centrum van Nederland en het
op n na grootste cardiochirurgisch centrum
van Nederland.
Positief jaar
voor Rijnland
RKZ opent een
palliatieve kamer
Nieuwe afdeling
Handchirurgie
Gelre schrijft
elektronisch voor
Een succesvolle
hartklepvervanging
verbetert direct de
kwaliteit van leven
Hartklep direct via
aorta aanpakken
Dr. Erwin Tan, cardiothoracaal chirurg in het Catharina Ziekenhuis, die onlangs succesvol de aortaklep bij een patint
heeft vervangen via een katheter die via de aorta was ingebracht.
Opening Oncologisch Centrum
Het Jeroen Bosch oncologisch centrum en
Verbeeten Den Bosch openen op donder-
dag 7 juni o cieel hun deuren door middel
van een openingssymposium. Met dit
nieuwe samenwerkingsverband is de wens
gerealiseerd om de zorg voor de patint
met kanker in de regio Den Bosch zo opti-
maal mogelijk te laten verlopen. Olym-
pisch en wereldkampioen hockey, Minke
Booij, zal samen met de beide voorzitters
Raad van Bestuur de o cile openings-
handeling verrichten.
In het najaar van 2000 is het Jeroen Bosch
Ziekenhuis gestart met een Multidisciplinair
Oncologisch Centrum (MOC), toen nog op
de oude Willem- Alexander locatie. In het
MOC werken meerdere specialismen samen
aan de behandeling van kankerpatinten.
Ook radiotherapeuten van Instituut Ver-
beeten maakten deel uit van het MOC-team.
In de afgelopen jaren is er hard gewerkt om
een nieuwe locatie van Instituut Verbeeten bij
het Jeroen Bosch Ziekenhuis te realiseren om
de zorg voor de oncologische patint in de
regio Den Bosch zo optimaal mogelijk te laten
verlopen. Met het betrekken van het nieuwe
Jeroen Bosch oncologisch centrum in mei
2011 en de start van de radiotherapie in Ver-
beeten Den Bosch in september 2011, is deze
wens gerealiseerd. Met de fysieke bundeling
van medisch specialisten, verpleegkundigen,
ondersteunende disciplines en faciliteiten op
n plek is het nu mogelijk de complexe zorg
rond de patint met kanker beter te organise-
ren. Door de komst van Verbeeten Den Bosch
kunnen de patinten uit deze regio dicht bij
huis worden behandeld. De reisafstanden
zijn voor de patinten beduidend korter ge-
worden. Instituut Verbeeten levert als specia-
listisch ziekenhuis topklinische zorg op het
gebied van radiotherapeutische oncologie en
nucleaire geneeskunde. Instituut Verbeeten
heeft locaties in Tilburg, Breda en Den Bosch.
Met zon 250 medewerkers wordt er gewerkt
aan de behandeling van jaarlijks ongeveer
3800 patinten op de afdeling Radiotherapie
en zon 7000 onderzoeken en behandelingen
op de afdeling Nucleaire Geneeskunde.
Rijnland Zorggroep heeft een positief jaar
achter de rug. De jaarcijfers laten zien dat
het aantal patinten dat Rijnland Zieken-
huis heeft bezocht groeide met 3,2 procent
(2011 ten opzichte van 2010). Rijnland
Zorggroep boekte in 2011 een positief
nancieel resultaat van 6,8 miljoen euro.
Het percentage poliklinische en klinische
patinten dat in het ziekenhuis werd behan-
deld, is in 2011 verder gestegen. En de ligduur
in het ziekenhuis was met 4,7 dagen weer
korter dan in 2010. Ron Treffers, voorzitter
Raad van Bestuur: We zijn nancieel gezond.
Maar om dat te blijven en tegelijkertijd de
kwaliteit hoog te houden, moeten wij keuzes
maken in ons zorgaanbod. Wij hebben daar-
om gekeken naar wat de maatschappij echt
aan zorg nodig heeft. Zo zien wij bijvoorbeeld
dat onze regio meer vergrijst dan de rest van
Nederland en daarmee de behoefte groeit aan
specieke zorg voor de kwetsbare ouderen.
Het Rode Kruis Ziekenhuis (RKZ) in Bever-
wijk opende afgelopen vrijdag een specia-
le kamer waar terminale hart- of long-
patinten samen met hun naasten de
laatste dagen van hun leven kunnen door-
brengen. De opening van de kamer past
in het streven van het ziekenhuis om deze
laatstefase zo draaglijk mogelijk te maken.
Dit doen we door de klachten van de patint
tot een minimum te beperken en het comfort
voor patint en naasten te vergroten, aldus
Jan Kramer, cordinator palliatieve zorg. De
voorheen tweepersoonskamer is huiselijk in-
gericht met een zitje, (slaap)bank en eigen
koelkastje en geschilderd in frisse kleuren.
Daarnaast biedt de kamer meer comfort door
de extra ruimte die is gecreerd. De terminale
patint en zijn naasten kunnen hier in rust
de laatste dagen doorbrengen. De kamer is in
eerste instantie bedoeld voor patinten van de
cardiologie/CCU en longafdeling.
Medicijnlijst mee naar specialist
Directeur Guus Bruins van het Refaja Ziekenhuis in Stadskanaal startte op woensdag 23 mei ofcieel het project
medicatievericatie. Hij deed dat met de overhandiging van een bos bloemen aan mevrouw Hut-Wolgen. Voortaan
moeten alle patinten, voordat ze voor een operatie of ingreep worden opgenomen, een actueel overzicht meenemen
van alle medicijnen die ze gebruiken. Deze lijst kunnen ze gratis ophalen bij de hun apotheek of hun apotheek-
houdende huisarts. Ook alle middelen die via de drogist worden gekocht (bijvoorbeeld paracetamol of een homeo-
pathisch middel) horen op het medicatieoverzicht te staan. Vanaf 1 januari 2013 zullen ziekenhuizen getoetst gaan
worden door de IGZ op naleving van de richtlijn Overdracht van medicatiegegevens.
Ter gelegenheid van het 120-jarig bestaan
van het Sint Franciscus Gasthuis in Rotter-
dam presenteerde het ziekenhuis donder-
dag 24 mei een bijzonder fotoboek. Het
boek Sint Franciscus Gasthuis 1892-2012
geeft een kijkje in de historie van het
ziekenhuis. Tijdens de feestelijke bijeen-
komst werd het eerste exemplaar van het
boek uitgereikt aan zuster Agnita, n van
de Zusters Augustinessen. Zij is 81 jaar en
was van 1960 tot 1990 als verpleegkundige
werkzaam in het Sint Franciscus Gasthuis.
In het boek komt de historische ontwikkeling
van het Sint Franciscus Gasthuis uitgebreid
aan de orde. Daarnaast wordt extra aandacht
besteed aan de Tweede Wereldoorlog en de
religieuzen. Zo werd tijdens de bezetting in
de Tweede Wereldoorlog in het ketelhuis de
illegale krant De Wacht gedrukt en schaats-
ten de Zusters Augustinessen in de strenge
winter van 1963 op de binnentuin van het
ziekenhuis. Het Sint Franciscus Gasthuis
heeft een rijke historie en de Zusters Augus-
tinessen hebben hierin een bijzondere rol
vervuld, vertelt Aad Koster, voorzitter van
de Historische Commissie. Het Gasthuis is
in 1892 begonnen op de bovenste etage van
een distilleerderij aan de Oppert, opgericht
met geld dat uit liefdadigheid bijeen is ge-
bracht. De Zusters hebben daar de zorg voor
arme Rooms-katholieke patinten op zich
genomen. Zij hebben het fundament gelegd
van een Gasthuis dat zich in 120 jaar heeft
ontwikkeld tot een modern topklinisch oplei-
dingsziekenhuis. Het boek is samengesteld
door de Historische Commissie van het Sint
Franciscus Gasthuis. Aad Koster: Toen bij
renovatiewerkzaamheden aan het ziekenhuis
de historische toegangspoort uit 1915 verloren
dreigde te gaan, hebben wij ons met verschil-
lende partijen ingespannen voor het behoud
van de poort. Deze werd in juli 2009 op het
terrein van het Gasthuis in ere hersteld. Naar
aanleiding daarvan is de Historische Commis-
sie in februari 2010 in het leven geroepen.
11
Leon de Windt
wint Galenus prijs
Met microscoop
tumor herkennen
Kliniek
Nummer 11
6 juni 2012
Boek over historie van het Franciscus Gasthuis
Bijna twee op de drie artsen vinden dat
artsen patinten in de laatste levensfase
langer doorbehandelen dan wenselijk
is. Dit blijkt uit een online enqute van
Medisch Contact onder het KNMG-leden-
panel.
De respondenten zien vier belangrijke rede-
nen voor overbehandeling. Ruim de helft zegt
dat de arts in de behandelmodus staat en
graag wil behandelen, precies zoals hem dat
geleerd is. De patint heeft te hoge verwach-
tingen van de behandeling, zegt ruim de helft,
en legt zich er niet bij neer dat hij zal sterven
(45 procent). En ook de familie wil dat de arts
alles doet om het leven van hun dierbare te
rekken (46 procent).
Arie Kruseman, naast KNMG-voorzitter ook
internist-endocrinoloog in het MUMC+,
reageert in Medisch Contact: Ik stel me zelf
altijd de vraag waarm ik behandeling inzet.
Toch behandel ook ik wel eens langer door
dan wenselijk. Dokters hebben de neiging de
wereld rooskleuriger voor te stellen dan ze is.
Uit een positieve intentie, maar naderhand
blijkt dan toch dat ze het beter niet hadden
kunnen doen. Maar liefst 67 procent van
alle respondenten vindt dat artsen te lang
wachten met een gesprek over het naderend
levens einde. Op 14 juni organiseert de KNMG
een symposium over doorbehandelen in de
laatste levensfase en presenteert daar met
diverse patintenorganisaties een brochure
voor patinten over het tijdig aangaan van
een gesprek over het levenseinde. Dan zal ook
een geactualiseerde versie verschijnen van de
handreiking voor artsen. (Bron: KNMG)
Dokters hebben de
neiging de wereld
rooskleuriger voor
te stellen dan ze is
Doorbehandelen patinten
Een reden om lang door te gaan met behandelen, is dat de patint zich niet altijd wil neerleggen bij het feit dat hij gaat sterven.
De Galenus Researchprijs 2012 is onlangs
in Leiden uitgereikt aan cardioloog prof.
dr. Leon de Windt van het Maastricht Uni-
versitair Medisch Centrum+ voor zijn baan-
brekende cardiovasculaire onderzoek, met
name op het gebied van hartfalen.
Leon de Windt is ht voorbeeld van een
jonge veelbelovende wetenschapper, schrijft
de jury in haar rapport. Hij studeerde in Maas-
tricht, en promoveerde daar ook binnen de
Faculteit Geneeskunde op een cardiovascu-
lair-fysiologisch onderwerp. Als post-doc
werkte hij via de American Heart Association
in het Childrens Hospital Cincinnatti Ohio.
Daarna in het Hollandse Hubrecht labora-
torium onder leiding van de onderzoekers
Plasterk en Clevers. Sinds 2010 werkt prof. De
Windt als hoogleraar Moleculaire Cardiovas-
culaire Biologie binnen het research-instituut
CARIM van het Maastricht UMC+ / Univer-
siteit Maastricht. Prof. De Windt ontving de
prijs in Leiden uit handen van dr. Ton Rijn-
ders, wetenschappelijk directeur TI Pharma
in Leiden en prof. dr. Paul Smits, hoogleraar
Klinische Farmacologie, decaan, voorzitter
Raad van Bestuur, UMC St. Radboud Nijmegen
en ook jurylid van de Internationale Galenus-
prijs. De prijs bestaat uit een geldbedrag van
5.500 euro en een gouden medaille. Meer
informatie: www.galenusprijs.nl.
Tijdens de feestelijke bijeenkomst werd het eerste exemplaar van het boek uitgereikt aan zuster Agnita, n van de
Zusters Augustinessen. Zij is 81 jaar en was van 1960 tot 1990 als verpleegkundige werkzaam in het Sint Franciscus
Gasthuis.
Neurochirurgen van de Isala klinieken
(Zwolle) werken sinds vorige week bij
microchirurgische ingrepen met een
nieuwe operatiemicroscoop. Het bijzonde-
re aan deze microscoop is een ingebouwd
ltersysteem, dat speciek voor de ver-
wijdering van kwaadaardige hersentumo-
ren is ontwikkeld.
De techniek (de uorescentie-techniek) van
de microscoop is een hulpmiddel om tumor-
weefsel tijdens het opereren beter te herken-
nen, zodat zoveel mogelijk tumorweefsel kan
worden verwijderd. Binnen de Isala klinieken
gaat het om circa 75 patinten per jaar die aan
een kwaadaardige hersentumor geopereerd
worden. Met de introductie van deze nieuwe
techniek, staat het verhogen van de kwaliteit
van de zorg voor deze patintengroep voorop.
De aanschafkosten van de nieuwe microscoop
bedragen circa drie ton. Onderzoek wijst uit
dat de prognose voor de patint verbetert naar-
mate de tumorverwijdering vollediger is. De
mate van tumorverwijdering tijdens de ope-
ratie blijft echter altijd een inschatting van de
chirurg. De uorescentie-techniek kan helpen
beter de grenzen van de tumor te bepalen. Het
streven blijft een zo volledig mogelijke tumor-
verwijdering met een zo klein mogelijk risico
op schade voor de patint. Recent onderzoek
uit Duitsland toont aan dat met deze techniek
op een veilige manier een radicalere tumor-
verwijdering mogelijk is.
12 Advertentie
Nummer 11
6 juni 2012
Binnen een halve dag
een uitgebreide en
uitgebalanceerde diagnose
De groep die hier komt wordt in het reguliere
circuit niet snel genoeg geholpen of is daar al ge-
weest en ontevreden. Ook zijn er mensen die vin-
den dat er te weinig aandacht was voor hun klacht.
In al deze zaken kunnen wij voorzien. Niet alleen
doordat we multidisciplinair werken, maar ook om-
dat we meer tijd hebben. Als ik het vergelijk met
mijn werk in een ziekenhuis, zie ik nu in dezelfde tij-
dacht mensen waar dat er vroeger soms dertig wa-
ren. Dat is niet alleen prettig voor de patint, maar
ook voor de specialist, zegt Henk Gitz, als orthope-
disch specialist verbonden aan Mediferia.
Tijdswinst
Bij het consult krijgt de patint meteen hulp van
professionals die in zijn klacht zijn gespecialiseerd
zoals een radioloog, een neuroloog of orthopeed
en eventueel een therapeut. Bij bewegingsgerela-
teerde klachten denken we onder meer aan proble-
men met de wervelkolom van schedel tot bekken,
armen en benen. Het multidisciplinaire team vult
samen het consult in, -eventueel met aanvulling
van een MRI- kan een diagnose stellen en vervol-
gens een behandelplan opstellen. Bovendien be-
schikt Mediferia over een open MRI, zodat het be-
nauwde tunnelgevoel niet aanwezig is. En dat met
state of the art hulpmiddelen. Voor een ingreep
of therapie moet een patint elders terecht. Maar
deze heeft dan inmiddels wel in n dag een objec-
tieve diagnose, een verwijzingsbrief en eventueel
beeldmateriaal op zak. De patint hoeft dus geen
verdere actie te ondernemen. Enorme tijdswinst,
zegt directeur Willy Smeets. Voor een behandeling
kan de persoon terecht bij n van de 250 aan Me-
diferia gelieerde adressen, maar ook zeker bij een
ziekenhuis of therapeut naar eigen keuze. Medife-
ria is gevestigd in Amersfoort en ontvangt patin-
ten uit heel Nederland.
Meer tools
Het voordeel is dat er meteen overleg is met de
andere professionals uit het team. Bovendien is er
een rechtstreekse samenwerking met een orthope-
dische instrumentmaker. Daarnaast zijn hier revali-
datie-artsen en sport- en bedrijfsartsen werkzaam.
Specialisten hebben meer tools omdat ze bijvoor-
beeld direct over een MRI kunnen beschikken, zegt
Gitz. Dat de beelden meteen met de patint kun-
nen worden besproken, betekent dat deze meer
inzicht krijgt en meer betrokken raakt.
In de toekomst realiseren we een poli voor bek-
kenklachten en doen ook gynaecologen en urolo-
gen hier hun werk. Mediferia heeft contracten met
bijna alle verzekeraars, waardoor iedereen hier ver-
goed terecht kan voor een objectieve en uitgeba-
lanceerde diagnose, zegt Smeets.
www.mediferia.nl
Wie een bewegingsgerelateerde
klacht heeft, kan niet altijd met-
een terecht voor een diagnose.
Bij Mediferia wel. Een consult bij
deze multidisciplinaire polikli-
niek is namelijk binnen vijf werk-
dagen geregeld.
Entree Mediferia: Foto: Geert@CheeseWorks.nl Open MRI.: Foto: Geert@CheeseWorks.nl
Anesthesiewagens, Computerwagens, Crashwagens, Dossierwagens, Medicijnwagens, Infuuswagens, Servicewagens, Transportwagens, Verbandwagens

Apotheekkasten, Combinatiekasten, Elektronische Uitgiftekasten, Kluisjes, Medische Koelkasten, Medicijnkasten, Opiatenkastjes, Verpleegmiddelenkasten

Medicijncupjes, Dispensers, Medicijn-etiketten, Medicijncassettes, Weeksystemen, Medicijnzakjes, Medicijnvermalers, Tabletsplijters, Verantwoordingskaarten

Bakken, Bladen, Manden, Ladeverdeling, Containers, Proelwanden, Uittrekbare Frames, Kantelbakken, Afvalbakken, Dossierbakken, Universele houders n, Manden, Ladeverdeling, Containers, Pro
www.logimedical.nl
Logimedical B.V.
Molenbaan 6
2908 LM
Capelle aan den IJssel
T: 010 - 258 2929
F: 010 - 442 3004
I: www.logimedical.nl
E: info@logimedical.nl
ecint
werken
veilige
zorg
Hersenonderzoekers van het UMC Utrecht
krijgen 1,5 miljoen euro voor onderzoek
naar autisme. Ze maken deel uit van een
grote Europese samenwerking. We denken
dat autisme in de toekomst te behandelen
is.
Het gehele project omvat dertig miljoen euro
en er werken zes farmaceutische bedrijven en
ongeveer twintig universiteiten uit heel Europa
in samen. Het is het grootste bedrag dat ooit
in n keer aan autisme-onderzoek is uit-
gegeven. Vanuit Nederland nemen onder meer
de divisie Hersenen van het UMC Utrecht en
het Hubrecht Instituut deel. De Utrechtse
bijdrage loopt van klinisch onderzoek met
patinten naar beeldvorming van de herse-
nen tot aan proefdier- en stamcelonderzoek.
Het UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut
ontvangen daarvoor 1,5 miljoen euro. Het
UMC St. Radboud in Nijmegen neemt ook
deel aan het consortium.Vroeger dachten we
dat autisme niet aan te pakken was, vertelt
hersenonderzoeker prof. dr. Peter Burbach van
het UMC Utrecht. Hij is penvoerder namens
het UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut.
Wij hebben van de genetische afwijking
fragiel X-syndroom geleerd dat ontwikkelings-
stoornissen van de hersenen mogelijk wel te
benvloeden zijn. In proefdiermodellen voor
autisme is het al gelukt om gedragsverande-
ringen deels te herstellen. We denken nu dat
ontwikkelingsstoornissen in de hersenen van
mensen met autisme misschien ten dele terug
te draaien zijn. Dat zou kunnen resul teren
in minder stereotiep gedrag en verbeterde
communicatie.
Mensen met overgewicht die ink afvallen,
kunnen bruin vet aanmaken. Dat is geble-
ken uit een studie die onderzoekers van
het Maastricht UMC+ hebben gedaan. Bruin
vet werd enkele jaren geleden als het ware
herontdekt. Bruin vet is goed vet, omdat
het het lichaam warm houdt en energie
verbrandt als men het koud heeft.
De Maastrichtse onderzoekers, arts-onder-
zoeker drs. Guy Vijgen en humaan bioloog
dr. Wouter van Marken Lichtenbelt, wilden
weten wat er gebeurt met de hoeveelheid
bruin vet in mensen met zwaar overgewicht
(morbide obesitas) die een maagbandje
krijgen en als gevolg daarvan fors afvallen.
Mensen met zwaar overgewicht hebben heel
veel wit vet, maar niet of nauwelijks bruin
vet. Van de tien onderzochte personen bleken
er vijf een jaar na de maagband-operatie sig-
nicante hoeveelheden bruin vet te hebben
(terug)gekregen. Dat is een belangrijke ont-
dekking, aangezien het betekent dat bruin vet
exibel is, en ook als het helemaal verdwenen
is, weer teruggewonnen kan worden. Waarom
de ene proefpersoon wel bruin vet terugkrijgt,
en de ander niet, is niet bekend. Nader onder-
zoek zal dat moeten uitwijzen. Het onderzoek
naar bruin vet krijgt wereldwijd aandacht,
omdat het de sleutel zou kunnen zijn tot de
oplossing van het nog steeds toenemende
probleem van overgewicht en obesitas. Slanke
mensen hebben relatief veel bruin vet, in
tegenstelling tot dikke mensen. De onderzoe-
kers denken dat het mogelijk moet zijn het
bruin vet farmacotherapeutisch te stimuleren
of manipuleren, waardoor mensen zouden
kunnen afvallen door het slikken van een
pilletje. Overigens is er ook een nog simpeler
remedie: de verwarming een paar graden lager
zetten in de winter, of een trui minder aantrek-
ken, activeert het bruin vet ook. Af en toe kou
lijden is dus gezond, en was in vroeger tijden
ook heel normaal, maar is in de hedendaagse
samenleving die volledig op comfort is inge-
steld, zo goed als uitgebannen.
In tegenstelling tot wat artsen hoopten,
blijken patinten met een subarachnodale
bloeding geen baat te hebben bij magne-
siumzout. Neurologen van het UMC Utrecht
wilden met het zout hersenschade na deze
beroerte voorkomen. Dat schreven ze
vorige week in het tijdschrift The Lancet.
Tussen 2004 en 2011 onderzochten neuro-
logen van het UMC Utrecht Stroke Center
1200 patinten met een subarachnodale
bloeding (het MASH-II-onderzoek). Naast de
gewone behandeling gaven ze de helft van de
patinten via een infuus magnesiumzout. De
andere helft van de patinten kreeg alleen een
normaal infuus. Na drie maanden vergeleken
ze de gezondheid van de beide groepen. De
patinten die ook magnesium kregen waren
niet beter af dan de patinten die de stan-
daardbehandeling kregen. In beide groepen
liep de bloeding voor ongeveer een kwart van
de patinten slecht af: ze konden erna niet
langer zelfstandig functioneren of overleden
zelfs.
13
Een groep onderzoekers uit Maastricht,
Leuven, Bristol en Cambridge heeft met
een publicatie in het tijdschrift The Lancet
de eectiviteit aangetoond van een nieuwe
behandeling tegen tinnitus (oorsuizen).
Tinnitus is de continue waarneming van een
geluid zonder dat er een bron in de omgeving
aanwezig is. Ongeveer vijftien procent van de
bevolking heeft daar in meer of mindere mate
last van, en kampt onder andere met concen-
tratie- en slaapstoornissen, angst, somberheid
en extreme vermoeidheid. Soms worden zij
hierdoor zo ernstig gehinderd dat zij hun
dagelijkse activiteiten niet meer kunnen uit-
voeren. Helaas bestaat er geen behandeling
die de tinnitus wegneemt of geneest. Het
onderzoek van Rilana Cima en haar colle-
gas levert echter aanwijzingen dat cognitieve
gedragstherapie tinnituspatinten helpt beter
te functioneren. Deze onderzoeksresultaten
zijn zo opzienbarend dat The Lancet een
redactioneel commentaar aan de publicatie
heeft gewijd, onderde titel Tinnitus: The end
of therapeutic nihilism. In de studie, uitge-
voerd binnen Adelante Audiologie & Commu-
nicatie, zijn 492 volwassen tinnituspatinten
gevolgd over een periode van twaalf maanden.
Daarbij werd de effectiviteit van een innova-
tief tinnitus-behandelprotocol vergeleken met
de gebruikelijke zorg, zoals deze in de rest van
Nederland wordt aangeboden.
De innovatieve trapsgewijze behandeling be-
staat uit cognitieve gedragstherapie, die psy-
chologische elementen en elementen uit de
audiologie combineert. De therapie is gericht
op vermindering van negatieve gedachten en
gevoelens ten aanzien van de tinnitusklach-
ten, bijvoorbeeld door blootstellingstech-
nieken, beweging en ontspanningsoefenin-
gen, en aandachtgerichte therapie. Dit wordt
aangevuld met elementen uit de zogeheten
tinnitus retraining therapy (TRT), waarbij
er wordt gekeken naar de problemen op ge-
luidsperceptie niveau. De behandeling wordt
gegeven door een multidisciplinair team van
audiologen, psychologen, spraak-, bewegings-
en fysiotherapeuten en sociaal werkers. De
studie is uitgevoerd met een subsidie van
ZonMW, programma doelmatigheidsonder-
zoek, toegekend aan Johan W.S. Vlaeyen,
hoogleraar aan de KU Leuven en Universiteit
Maastricht. De resultaten leveren overtuigend
bewijs dat deze innovatieve gespecialiseerde
trapsgewijze tinnitus-zorg effectiever is dan de
gebruikelijke zorg. De algemene gezondheid
van tinnituspatinten is verbeterd en de ernst
van de tinnitus-klachten en ervaren belemme-
ringen in het dagelijks leven zijn verminderd
na de therapie. Bovendien is de nieuwe be-
handeling effectiever in het verminderen van
de algemene negatieve gemoedstoestand,
dysfunctionele gedachten over tinnitus en
tinnitus-gerelateerde vrees. De gespecialiseer-
de tinnitusbehandeling blijkt effectief voor
zowel mildere vormen van tinnitus als erns-
tige tinnitusklachten. De onderzoekers pleiten
daarom voor wijdverspreide invoering van het
nieuwe behandelprotocol.
Ongeveer vijftien procent van de bevolking heeft last van tinnitus en kampt daardoor onder meer met angst, somberheid en extreme vermoeidheid.
Autisme wellicht
te behandelen
Bruin vet komt terug als mensen afvallen
Magnesium blijkt
niet te helpen
Medicijn voor
MELAS syndroom
Het UMC St Radboud, de Nijmeegse be-
drijven Khondrion en Mercachem en drie
patintenorganisaties (VSN, VKS en IMP)
hebben als consortium drie miljoen euro
van ZonMW ontvangen.
Daarmee willen de partijen een behandeling
ontwikkelen voor het MELAS syndroom, een
ernstige mitochondrile ziekte die zowel bij
kinderen als volwassen voorkomt.
De behandeling
bestaat uit cognitieve
gedragstherapie, die
psychologische
elementen en
elementen uit de
audiologie combineert
Gezondheid
Nummer 11
6 juni 2012
Behandeling van oorsuizen
De verwarming lager zetten of een trui minder aantrekken, activeren het bruin vet.
14 Advertentie
Nummer 11
6 juni 2012
Bussman is gespecialiseerd in het realiseren van tijdelijke
en semipermanente accommodatie.
Met name in de hoogwaardige marktsegmenten, zoals de
gezondheidszorg zijn wij heel actief.
Denkt u daarbij bijvoorbeeld aan:
- huisartsenpraktijken (Solo, HOED of AHOED);
- praktijkruimten voor fysiotherapie
- apotheken;
- consultatiebureaus;
- (poli-)klinieken;
- dialysecentra;
- woonvoorzieningen zoals verpleeg-
en verzorgingsinstellingen.
De tijd dat tijdelijke en semipermanente bouw synoniem
stond voor noodgebouwen ligt inmiddels ver achter ons.
Op basis van unitbouw wordt tegenwoordig zeer hoog-
waardige huisvesting gecreerd met als belangrijk
voordeel een zeer grote flexibiliteit. Door de toepassing
van voorzetgevels krijgt het gebouw het door u gewenste
design en een permanente uitstraling.
Wilt u snel aan de slag met een uitbreiding of nieuwe
vestigingslocatie, en wilt u niet wachten tot de tijdverslin-
dende bouwplannen voor nieuwbouw zijn afgerond? Dan
heeft Bussman voor u de oplossing. Met unitbouw kan
binnen enkele weken tijd uw ruimteprobleem opgelost
worden.
Bussman Verhuur BV
IJzerwerf 1
6641 TK Beuningen
T 024-6790100
F 024-6790101
E info@bussman.nl
www.bussman.nl
Thuis in tijdelijke accommodatie
WORDEN UW PATINTEN GASTEN?
,
12 5YEARS
Parkeerservice
Golfkarservice
Thuisbrengservice
Gastheren / vrouwen
Ontslagbegeleiding
met mantelzorg
t Jeeves BV t T 010 43 33 921
t Steupelstraat 40 t I www.jeeves.nl
t 3065 JE Rotterdam t E info@jeeves.nl

De zorg wordt steeds competitiever. Om
patinten loyaal aan uw ziekenhuis te laten
zijn, moet u hun verwachtingen overtreffen.
Jeeves is met haar unieke diensten reeds
veertien ziekenhuizen dagelijks van dienst.
Deze diensten worden geheel onder hun
eigen vlag aangeboden, zonder dat het
ziekenhuis er omkijken naar heeft. Wilt u
weten wat Jeeves voor uw ziekenhuis kan
betekenen? Ga naar Jeeves.nl of neem con-
tact met ons op: 010-4333921.
Download nu de app!
Verpleeg met passie en plezier
tijdens een Zonnebloemvakantie!
Ben jij verpleegkundige of ziekenverzorgende en wil je langdurig zieken
en gehandicapten de vakantie van hun leven bezorgen? En doe je dat
graag met tijd en ruimte voor persoonlijke aandacht? Sluit je dan aan bij
ons supergemotiveerde team vakantievrijwilligers!
Bel (076) 564 63 65 of
kijk op www.zonnebloem.nl
Zelfde werk... ...andere zorg
www.readspeaker.com
Geef uw website een stem
Zodat uw gebruikers kunnen
naar wat u te zeggen hebt!
luisteren
ReadSpeaker voegt spraak toe aan uw
online content, op PC en mobiel
ReadSpeaker
Dolderseweg 2A
3712 BP Huis ter Heide Tel: 030-692 4490 | nederland@readspeaker.com
Als iemand de diagnose Aplastische
Anemie (AA) of Paroxismale Nachtelijke
Hemoglobinurie (PNH) te horen krijgt, staat
zijn leven totaal op zijn kop. De patint en
zijn naasten gaan een onzekere tijd tege-
moet. Dan kan ondersteuningdoor mensen
die uit eigen ervaringsprekeneenbelangrijk
medicijn zijn.
Daarom staat de Stichting AA & PNH Contact-
groep dag en nacht klaar voor de patint
en zijn naasten, om hen van allerlei nut-
tige informatie te voorzien en hen in contact
te brengen met lotgenoten. Men kan als
hematoloog, oncoloog en verplegend perso-
neel, patinten op de hoogte brengen van
het bestaan van deze Contactgroep en het
belang daarvan overbrengen. Wij hebben
uw hulp in ieder geval hard nodig! Ook om
deze zeldzame bloedziekten meer onder de
aandacht te brengen. Voor meer informatie:
www.bloedziekten.nl.Men kan natuurlijk ook
rechtstreeks contact opnemen: (085) 210 06
50, info@bloedziekten.nl.
Zorgmedewerkers kunnen weer deelnemen
aan de Mooi Mens Verkiezing van IZZ. Voor
de zesde keer organiseert de zorgverzeke-
raar deze verkiezing om zorgmedewerkers
de waardering te geven die ze verdienen
voor het mooie werk dat ze verrichten.
Op www.izz.nl kan iedereen iemand die werk-
zaam is in de zorg aanmelden voor de ver-
kiezing, met een toelichting waarom hij of zij
Mooi Mens 2012 moet worden. Op 31 oktober
maakt Anita Witzier tijdens de naleavond de
winnaar bekend. Tot 6 juli is het mogelijk om
Mooie Mensen aan te melden op de website
van IZZ. Daarna zal de jury uit alle aanmel-
dingen 25 genomineerden selecteren, op wie
vervolgens heel Nederland kan stemmen.
Dit jaar reikt Anita Witzier een publieksprijs
en een vakjuryprijs uit. De publieksprijs gaat
naar de zorgmedewerker die de meeste stem-
men heeft gekregen op de website. De vakjury
kijkt naar de impact van het werk van de Mooi
Mens voor de zorg in Nederland. De winnaar
van de vakjuryprijs krijgt de ofcile titel Mooi
Mens 2012.
15
Het aantal mensen dat in Nederland de
diagnose kanker krijgt, groeit nog steeds.
Steeds meer patinten overleven hun ziek-
te, maar houden klachten die hen hinderen
in het dagelijks functioneren. Oncologische
revalidatie kan (ex-)patinten helpen om
de gevolgen van kanker te boven te komen.
Meander Medisch Centrum (Amersfoort)
biedt patinten met kanker een revalidatie-
programma op maat. Bovendien is Meander
samen met IKNL (Integraal Kankercentrum
Nederland) gestart met het uitvoeren van
de multidisciplinaire IKNL-richtlijn Oncolo-
gische revalidatie.
Kanker is een ingrijpende ziekte. Veel patin-
ten hebben, zelfs lang na hun behandeling,
last van vermoeidheid, conditievermindering,
angst en onzekerheid. Een revalidatiepro-
gramma kan dit soort problemen voor komen
of verminderen. IKNL streeft ernaar dat alle
aanbieders van oncologische revalidatie in
Nederland volgens de nieuwste internationale
wetenschappelijke inzichten gaan werken.
Bovendien wil IKNL dat iedereen die oncolo-
gische revalidatie nodig heeft, dit ook daad-
werkelijk op maat krijgt. Daarom heeft het
kankercentrum de richtlijn Oncologische re-
validatie ontwikkeld. Zes zorginstellingen in
Nederland zijn nu gestart met het uitvoeren
van deze richtlijn. Meander Medisch Centrum
is er n van.
Revalidatiearts dr. Jan Paul van den Berg van
Meander Medisch Centrum is consulent on-
cologische revalidatie bij IKNL. Hij heeft
meegewerkt aan de totstandkoming van de
richtlijn en is er trots op dat Meander voor-
loper is op het gebied van oncologische
revalidatie. Jan Paul van den Berg: De richt-
lijn beoogt dat alle medisch specialisten en
verpleegkundigen die mensen met kanker
behandelen, op dezelfde manier klachten
signaleren. Patinten kunnen in alle fasen
van hun ziekte een revalidatieprogramma
volgen. Dus niet alleen als ze hun behande-
ling hebben afgerond, maar ook al tijdens de
behandeling. Ook patinten die niet meer
beter kunnen worden, kunnen in Meander
revalideren voor behoud van functies en kwa-
liteit van leven. We bieden onze programmas
op maat. Bijvoorbeeld een combinatie van
fysieke training, psycho sociale begeleiding,
arbeidsintegratie, voeding en dieet. Patinten
kunnen deze modules zowel individueel als
in groepsverband volgen. Bij de revalidatie-
behandeling worden diverse deskundige be-
handelaars ingezet: medisch maatschappelijk
werkers, fysiotherapeuten, ergotherapeuten,
medisch psychologen, ditisten en geeste-
lijk verzorgers. Advies en be geleiding bij het
omgaan met de ziekte, herstel en conditiever-
betering staan centraal. Ook de partner kan
bij de behandeling worden betrokken. Sinds
2010 is oncologische revalidatie onderdeel
van de basisverzekering. Meer informatie over
het revalidatieprogramma is te vinden op:
www.meandermc.nl/revaliderennakanker.
Meander Medisch Centrum biedt patinten met kanker een revalidatieprogramma op maat.
Ondersteuning patinten met zeldzame bloedziekten
Start Mooi Mens
Verkiezing IZZ
Patinten kunnen
in alle fasen van hun
ziekte een revalidatie-
programma volgen
Patintenzorg
Nummer 11
6 juni 2012
Revalideren bij kanker
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
De Stichting AA & PNH Contactgroep maakt zich sterk voor alle AA en PNH patinten, zowel kinderen als volwas-
senen, in Nederland. Niet alleen willen we de kwaliteit van hun leven bevorderen, wij staan ook voor een maatschap-
pelijk sterke positie van onze contribuanten.
Weten hoe het
hoort
Ik denk dat ze dood is. De wijkverpleeg-
kundig belde die avond de huisartsenpost en
zij wist hoe het hoorde. Het constateren van
de dood, ook al lijkt dat soms zeer eenvoudig,
was voorbehouden aan dokters en daarom
zei ze erbij dat ze dcht dat het zo was. Het
schouwen van overledenen in de avonden en
weekenden is weliswaar geen spoedeisende
hulp maar wel een taak van de huisarts.
Meestal vormt het een waardig rustpunt
tussen de spoedritten door. De dode vertelt de
dokter hoe het kan aopen als deze zijn best
niet doet. En de dode vertelt de dokter dat het
nu eenmaal zo gaat in het leven. Vervolgens
praat de dokter met de familie, er wordt kort
teruggeblikt op de aanloop naar de dood en
voordat de familievetes op tafel komen wor-
den de noodzakelijke formulieren ingevuld
waarin de dokter verklaart dat iemand dood
is. De wijkverpleegkundige deed open en
begeleidde me naar de slaap kamer. Het was
stil in huis. Meestal is er familie aanwezig,
is er gepraat en gesnik, of is er een onrust
over hoe het verder moet. Nu was er niemand
en deed de dode het woord: hier was sprake
van een kilte. Nadat ik instemde met het ver-
moeden van de wijkverpleegkundige vroeg
ik haar of er al familie was gebeld. Er was
inder daad al gebeld met de dochter, maar
die wilde die avond niet komen want het
kwam niet zo goed uit. Zij zou morgen wel
even langs komen. Perplex vroegen we ons
af of dit onder Oudermishandeling viel. Was
hier al een Meldpunt voor? Of lag hier een
markt voor een handige Online ondernemer
(www.stervenshulpterwijluslaapt.nl)?
Ik vroeg me af of een dode nog eenzamer kon
zijn dan de dood zelf al met zich meebracht.
In ieder geval zou de verpleegkundige een
begrafenisondernemer bellen
zodat de oude vrouw mooi
opgebaard zou liggen de
volgende ochtend. Zij
wist hoe het hoorde.
Peter Leusink, huisarts
www.dehuisarts.info
Column
len
i
*
16 Advertentie
Nummer 11
6 juni 2012
REGIONALE BEURS VOOR
SLECHTZIENDEN EN BLINDEN
Reinecker
D
e
z
e

p
o
s
t
e
r

i
s

o
n
t
w
o
r
p
e
n
,
g
e
d
r
u
k
t

e
n

g
e
s
p
o
n
s
o
r
d

d
o
o
r

I
V
A

G
R
O
E
P

B
V



-


w
w
w
.
i
v
a
g
r
o
e
p
.
n
l
www.regionalehulpmiddelenbeurs.nl
De Regionale Hulpmiddelenbeurs is mede mogelijk gemaakt door:
Communicatiesponsor
www.ivagroep.nl
Bartimus ziet mogelijkheden
en wil de samenleving
toegankelijker maken voor
slechtziende en blinde mensen.
Koninklijke Visio
Expertisecentrum voor
slechtziende en blinde
mensen.
Bartimus ziet mogelijkheden
en wil de samenleving
toegankelijker maken voor
slechtziende en blinde mensen.
r
e
Babbage ...
Zichtbaar beter.
Saarberg
Grootste assortiment
voorlezende
beeldschemloepen.
slechtziend.nl
De kleur groen van slechtziend.nl brengt
innerlijke kracht en zorg voor anderen tot
uitdrukking.
Loket aangepast-lezen
Lezen kan altijd!
ORIONWebbox
TV ondertiteling
en de dagelijkse
krant......laat ze
voorlezen
Lexima Reinecker Vision
De betere hulpmiddelenzorg
bij slechter zien.
Viziris
Oog voor een
toegankelijke wereld.
Ergra
Low vision
onderzoek en advies
Optelec
Verbetert de kwaliteit van
leven van mensen met een
visuele beperking en dyslectici
door simpele en effectieve
oplossingen aan te reiken.
Iris Huys
Moeite met lezen?
Dan bent u bij
Iris Huys aan het
juiste adres!
Komfa Media
WERELDPRIMEUR:
TV & DVD Ondertiteling
-spraakmakend en
toonaangevend-
Worldwide Vision
Brengt kwaliteit in uw leven.
Leverancier van producten
voor mensen met een
visuele, auditieve en/of
leesbeperking.
Freedom Scientic Benelux
...laat je meedoen!
Leverancier van alle
hulpmiddelen voor blinden
en slechtzienden!
Low Vision Totaal
Optische hulpmiddelen en
optometrie aan huis.
BEURSKALENDER 2012
9 februari Deventer Luxor theater Boreelplein 37 0570 - 618822
1 maart Dordrecht Dordrechts Museum Museumstraat 32 078 - 7708708
15 maart Heerhugowaard Bibliotheek Kennemerwaard Parelhof 1 A 072 - 5764800
29 maart Nijmegen Bibliotheek Gelderland Zuid Marienburg 29 024 - 3274911
12 t/m14 april Houten ZieZo beurs - Euretco Expo Center Meidoornkade 22 030 - 6349200
13 september Zoetermeer Bibliotheek Stadhuisplein 2 079 - 3438200
27 september Lelystad Agora theater Agorabaan 12 0320 - 239230
11 oktober Almelo Theaterhotel Schouwburgplein 1 0546 - 803020
1 november Den Bosch Libma Exhibitions Beurs 1931 Diezekade 2 073 - 6293292
15 november Roermond Theaterhotel de Oranjerie Kloosterwandplein 12-16 0475 - 391491
29 november Assen Hotel de Jonge Brinkstraat 85 0592 - 312023
Toegang
G
R
A
T
IS
voor meer informatie:
www.regionalehulpmiddelenbeurs.nl info@hulpmiddelenbeurs.nl
06 - 24 23 29 72
Open tussen 10:00 en 16:00 uur
Ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten
begint met een speciaal verpleegkundig
eczeemspreekuur. Dit spreekuur is bedoeld
om extra de tijd te geven aan patinten met
eczeem en om de kwaliteit van zorg voor
patinten met deze aandoening te ver-
hogen.
Een dermatologisch verpleegkundige heeft
tijdens het spreekuur aandacht voor het be-
handelen van eczeem, maar ook voor psycho-
sociale problematiek die komt kijken bij deze
aandoening. Dermatoloog Kirsten van Duinen
weet dat veel mensen met eczeem vragen
hebben. Wij kunnen eczeem vaststellen en
een bepaalde zalf voorschrijven, maar er komt
meer bij kijken. Tijdens het eczeemspreekuur
krijgen patinten uitleg over eczeem. De
m ogelijke oorzaken, de behandeling, de ge-
volgen van eczeem en hoe je het beste omgaat
met eczeem. Eczeem is voor patinten heel
ver velend. Je hebt veel jeuk en daar moet
je mee leren omgaan, we hebben dan ook
veel aandacht voor zelfmanagement. Dat wil
zeggen dat we de patint uitleg geven hoe hij
of zij zelf om kan gaan met eczeem, zonder
vaak in het ziekenhuis te hoeven komen.
Het Lievensberg ziekenhuis in Bergen op
Zoom startte op 25 mei met de invoering
van het Digitaal Dossier. Senior verpleeg-
kundige Diana Kodde: Door minder
papier werk hebben we nu meer tijd voor
onze patinten. Het Lievensberg zieken-
huis voert het Digitaal Dossier gefaseerd en
binnen een jaar ziekenhuisbreed in.
Het Digitaal Dossier is de verzamelnaam voor
een aantal patintendossiers: het Medisch
Basisdossier (inclusief specialisme-specieke
dossiers) en het Verpleegkundig Dossier. Het
Basisdossier bevat informatie over een patint
die elke specialist in Lievensberg nodig heeft
voor het verlenen van medische zorg. Het
Verpleegkundig Dossier bevat de medische ge-
gevens die nodig zijn voor het verlenen van de
verpleegkundige zorg. Hiermee beschikt elke
zorgverlener op alle plaatsen en tijden over
de meest recente patintgegevens. Algemene
vragen hoeven slechts eenmaal te worden be-
antwoord. De privacy wordt zoveel mogelijk
gewaarborgd. De uitrol van het Verpleegkundig
Dossier startte op 25 mei ofcieel op de ver-
pleegafdeling Algemene Chirurgie. Project-
manager Bastiaan van der Zeijst: Dit dossier
bevat alle gegevens die tot voor kort in de
papieren verpleegkundige status werden vast-
gelegd, zoals standaard en specieke verpleeg-
plannen, onderzoeks aanvragen, metingen van
bloeddruk, temperatuur en vochtbalansen. De
veiligheid neemt toe doordat de ingevoerde
gegevens op een gestandaardiseerde wijze
leesbaar worden vastgelegd. Zorg manager
Marcel Swijnenburg benadrukt vooral het
veiligheidsaspect: Daardoor neemt de kwali-
teit van de zorgverlening ink toe. De kans
op lees- en schrijffouten is bijvoorbeeld veel
kleiner. Voor de verpleegkundigen is de over-
stap even wennen. Uiteindelijk levert het meer
tijd op voor onze patinten en komt er een
einde aan de papieren periode. Senior ver-
pleegkundige Diana Kodde bevestigt dat. Zij
en haar collegas hebben geruime tijd kunnen
proefdraaien met de mobiele computers. Het
digitaal invullen van de dossiers gaat sneller
dan het bijhouden van de papieren dossiers.
Dat levert ons inderdaad tijdwinst op.
Sommige papieren lijsten werden door zowel
de medisch specialisten als door de verpleeg-
kundige ingevuld. Dat is nu niet meer nodig.
Het systeem herinnert ons ook aan bepaalde
automatische handelingen die we voorheen
zelf moesten onthouden, zoals de controle
op doorligwonden. De verpleegkundigen
zijn na een uitgebreide opleiding aardig ver-
trouwd geraakt met de digitale wereld. Hans
Ensing, Raad van Bestuur: Hun taakinvulling
is door de jaren heen grondig veranderd. De
veiligheidseisen nemen toe. Dat zorgt ook
voor meer papierwerk. Maar waar eerst een
serie pennen in de borstzak staken, komt de
verpleegkundige nu met de mobiele computer
de afdeling op. Dat geeft het werk een nieuwe
impuls. In de komende maanden volgen
alle andere afdelingen, totdat elke specialist
en elke verpleegkundige met digitale dossiers
werkt.
17
Chronisch zieke jongeren tussen twaalf en
negentien jaar willen betrokken worden bij
de zorg en vinden dat de zorg beter op hun
leeftijd moet worden afgestemd. Dat blijkt
uit promotieonderzoek van AnneLoes van
Staa, die de overstap van kinderzorg naar
volwassenzorg bekeek.
In de spreekkamer zijn de jongeren nog
weinig actief en voeren hun ouders meestal
de regie, laat Van Staa zien. Ook besteden
zorgverleners nog te weinig aandacht aan
andere dan medische zaken, terwijl jongeren
dat juist belangrijk vinden. Van Staa ontdekte
dat er los van de aandoeningen die jongeren
hebben, vier typen patinten kunnen worden
onderscheiden. De meeste jongeren voelen
zich thuis bij het proel Betrokken en
Therapietrouw, maar er zijn ook jongeren
die als Achterbankpatint kunnen worden
getypeerd, of die Eigenwijs en Onafhankelijk
of Bezorgd en Onzeker zijn.
Elk type patint vraagt van zorgverleners een
andere aanpak. In alle gevallen is het doel dat
jongeren met chronische aandoeningen ge-
traind worden om partners in hun eigen zorg
te worden. De overgang van kinderzorg naar
volwassenenzorg gaat niet altijd goed. Jonge-
ren en ouders hebben last van de cultuur-
verschillen en merken dat er weinig sprake
is van samenwerking en afstemming tussen
kinder- en volwassenenzorg. Om te voor-
komen dat jongeren buiten de boot vallen en
hun gezondheid daardoor verslechtert, vindt
meer dan 85 procent van de zorgver leners
dat het verbeteren van zelfmanagement,
therapietrouw en zelfredzaamheid van jonge-
ren een hoge prioriteit heeft en dat er transitie-
programmas moeten komen. AnneLoes van
Staa promoveert 6 juni op haar proefschrift
On Your Own Feet.
Chronisch zieke jongeren tussen twaalf en negentien jaar willen betrokken worden bij de zorg.
Eczeemspreekuur
in Nij Smellinghe
Lievensberg start met invoering papierloze dossiers
Rol darmora
bij overgewicht
De overgang van
kinder- naar
volwassenenzorg
gaat niet altijd goed
Patintenzorg
Nummer 11
6 juni 2012
Zorg afstemmen op jeugd
Het Lievensberg ziekenhuis in Bergen op Zoom startte op 25 mei met de invoering van het Digitaal Dossier.
De darm, en dan met name de darmora,
blijken in tegenstelling tot wat tot voor kort
werd gedacht, een rol te spelen bij over-
gewicht enbij diabetes type 2. Dat conclu-
deert arts-onderzoeker Froukje Verdam van
het Maastricht UMC+ in haar proefschrift
Is the gut the key to obesity? The invol-
vement of the intestine in obesity type 2
diabetes mellitus and fatty liver disease in
man waarop zij vrijdag 1 juni promoveer-
de.
Lange tijd gold voor mensen met overgewicht
elk pondje gaat door het mondje. Toch komt
er steeds meer wetenschappelijk bewijs dat
ook lichamelijke factoren (zoals bruin vet)
een rol spelen bij overgewicht en obesitas.
Het is relevant te onderzoeken of het ben-
vloeden van darmgerelateerde factoren, zoals
het optimaliseren van de darmora, therapeu-
tisch effectief is, aldus Verdam. Mensen met
ernstig overgewicht bleken een karakteristieke
darmora (de daar aanwezige micro-organis-
men, voornamelijk bacterin) te hebben.
Daarnaast gaat de darmora van mensen met
overgewicht samen met zowel een lokale ont-
steking in de darm en als een algehele ontste-
king in het bloed. De Panethcellen, cellen in
de dunne darm die mede verantwoordelijk
zijn voor de samenstelling van de darmora,
blijken bij obese mensen minder antimicro-
bile eiwitten te bevatten. Dit zou de gevon-
den veranderingen in de darmora bij mensen
met overgewicht kunnen verklaren en een
mogelijke richting kunnen aangeven voor het
herstellen van dat evenwicht.
Agenda
18 Agenda
Nummer 11
6 juni 2012
Donderdag 7 juni
Dag van de Zorginnovatie
Over: Innovatieve concepten om zorgkosten in de hand te houden, cases uit
binnen- & buitenland
Bestemd voor: directies, managers, beleidsmedewerkers in de Cure & Care sector
en medisch specialisten
Locatie: Capgemini congresgebouw, Utrecht
Organisatie: Reed Business Events i.s.m. Zorgvisie
Info: www.reedbusinessevents.nl/dagvandezorginnovatie
Donderdag 7 juni
Voor jezelf opkomen
Over: Assertiviteit op de werkplek
Bestemd voor: medewerkers in de zorg
Locatie: Utrecht
Organisatie: Eendaagse workshop, de Bode Nascholingen
Programma en aanmelden: www.debode.nl
Donderdag 7 juni
Seminar Duurzame Zorg, Communicatie & Samenwerking
Doelgroep: Zorgverleners, managers, teamhoofden, medische cordinatoren,
huisartsen, verzekeringsartsen, patintenorganisaties, specialisten en professionals
Locatie: Enschede, Vrijhof Universiteit Twente. Van 12.30 tot 17.30 uur met
inlooplunch
Kosten: 225 euro (excl. 19 procent btw) per persoon. Voor kortingsacties zie
www.tri.nu
Informatie: zie www.tri.nu Aanmelden via tri@tri.nu
Vrijdag 15 en zaterdag 16 juni
Symposium Prikkel Je Zorg - Integrative Care
Symposium staat in het teken van palliatieve en terminale zorg
Sprekers: onder andere geestelijk verzorger en auteur Marinus van den Berg,
pijnspecialist Paul Vogelaar, Huntington deskundig verpleegkundige Carin van Eijl,
psycholoog Ronald Geelen en Korsakov deskundige Netti de Bruijn
Programma en aanmelden: www.levensboom.com
Donderdag 21 juni
Congres: IGZ congres Medicatieveiligheid: en nu aan de slag met good practices
Locatie: Congresgebouw De Doelen, Rotterdam
Tijd: 9.00 uur tot 17.00 uur
Kosten: 275 euro per persoon
Informatie: www.igz.nl
Donderdag 21 juni
De praktijk van zelfsturende teams
Over: Praktijkervaringen bij het succesvol invoeren van een zelfsturende organisatie
Voor: Middel- en hogermanagement uit de zorg
Locatie: ReeHorst, Ede
Info: www.reedbusinessevents.nl/zelfsturendeteams
Deelnemers krijgen bovendien het boek Zelfsturende teams in de praktijk cadeau
Dinsdag 18 september
Zorgvisie Bouwcongres: Zorgvastgoed, kansrijk!
Over: Buig nancieringsrisicos om naar een kansrijke situatie
Bestemd voor: bestuurders, beleidsmakers, managers, directeuren van
zorginstellingen
Locatie: ReeHorst, Ede
Info: www.reedbusinessevents.nl/bouwcongres
Vroegboekkorting tot en met 14 augustus
Dinsdag 25 september
Congres Oncologische revalidatie & Hartrevalidatie
Nationale studiedag over begeleiding bij psychisch herstel en sociale participatie
als onderdeel van oncologische revalidatie en hartrevalidatie. Ochtendprogramma:
oncologische revalidatie en het middagprogramma: hartrevalidatie. Men kan zich
inschrijven voor een dagdeel of voor beide dagdelen.
Locatie: Amersfoort, Leerhotel Het Klooster, vanaf 9.00 uur
Informatie en aanmelden: www.medilex.nl/onco_hartrevalidatie
Donderdag 4 oktober
Congres voor Kinderverpleegkundigen. Samen op weg naar veiligheid
Organisatie: V&VN kinderverpleegkundige Symposium
Locatie: Utrecht, het Vechthuis
Schrijf je nu in! En proteer van een vroegboekkorting tot en met 30 juni 2012
Informatie en http://kinderverpleegkunde.venvn.nl/InformatieCongres.aspx
2 2012
nda
2220000001112 2222 2012
Overzicht
www.hulpmiddelenbeurs.nl

Inspirerend en leerzaam netwerkevenement voor ambitieuze
vrouwelijke leiders in de Zorg. Met als motto Verbinden van care,
cure en hun stakeholders in het belang van de clint en patient.
Plus:
Inzichtgevende presentaties en masterclasses rond het thema
Presentatie en Performance
Kennis delen en sparren op niveau
Thematafels en stands met producten en diensten
Netwerken met gelijkgestemden
Congres
Vrouwelijke Leiders in de Zorg
Voor informatie en aanmelden: www.vrouwelijkeleidersindezorg.nl
Wegens succes herhaald!
19 juni 2012 - Achmea Congrescentrum - Zeist










Sem|nor
Duurzome
Iorg
N| euw Le| derschap & at| ntve| | | ghe| d
Commun| cat|e, Samenwerk| ng & at|ntve| | | ghe| d
konde 1afe| D| scuss| es met prakt| [ kcasus
Mede moge| | [ k
gemaakt door

Donderdog 7 jun|
bn| vers| te| t Iwente





Kort| ngoct| e &
Aonme| den www. tr| .nu
VERSCHIJNT
WOENSDAG
29 AUGUSTUS
www.sIechtziendenkrant.nI
D
E Sl chtziendenkrant
De Hermitage Amsterdam toont van
16 juni 2012 tot en met 13 januari 2013
met Impressionisme: sensatie & inspiratie
de wereldberoemde impressionisten uit
de omvangrijke collectie van het Staats-
museum de Hermitage St.-Petersburg in
hun context. Topstukken van baanbrekers
als Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir,
Alfred Sisley en Camille Pissarro zijn te zien
samen met werk van andere invloedrijke
Franse schilders uit de tweede helft van de
negentiende eeuw als Eugne Delacroix en
Jean-Lon Grme.
Het contrast tussen de verschillende kunst-
stromingen is een belangrijk aspect van de
tentoonstelling. Zo wordt de sensatie van
het impressionisme zichtbaar en concreet; de
stroming die een nieuw tijdperk zou inluiden.
Alle schilderijen, tekeningen en beeldhouw-
werken komen uit de collectie van de Hermi-
tage St.-Petersburg. Het impressionisme
ontleent zijn naam aan Monets schilderij
Impression, soleil levant uit 1872; de naam
werd spottend gebruikt door een journalist
maar groeide snel uit tot een geuzennaam. De
impressionisten schilderden vluchtige impres-
sies, puur voor het plezier van het schilderen,
zonder grootse gedachte, met levendige kleu-
ren, in de openlucht met steeds veranderend
licht. Daarmee brachten zij vernieuwing in
een starre kunstwereld. De onderwerpen zijn
toegankelijk en naast stadsgezichten en land-
schappen zijn vaak de aantrekkelijke kanten
van het alledaagse leven van de bourgeoisie
weergegeven: de cafs en boulevards van
Parijs, uitstapjes naar de kust, informele por-
tretten en roeitochten net buiten de stad. De
revolutionaire opvattingen van de vernieu-
wers druisten regelrecht in tegen de heersende
academische traditie. De kleurrijke impres-
sies werden als schokkend en radicaal er varen
en in het begin belachelijk gemaakt. De breuk
in stijl, techniek en thematiek bleek echter
zeer inspirerend voor veel kunstenaars. Er
ontstond een nieuwe kijk op de werkelijkheid,
een nieuwe schoonheid, een nieuw tijdperk.
Het impressionisme is destijds ontstaan als
een reactie op het classicisme van de Parijse
Salon, waar ofcieel geselecteerde kunst jaar-
lijks werd getoond. De vertegenwoordigers
van deze stroming schilderden alles precies
zoals ze geacht werden het te schilderen, ge-
construeerde scnes, scherp omlijnd en met
oog voor detail. Zij kozen mythologische,
historische of religieuze onderwerpen. De be-
langrijkste kunstenaars van de (neo)classisisti-
sche tradities zijn Alexandre Cabanel (Portret
van gravin Jelizaveta Vorontsova-Dasjkova,
1873) en Jean-Lon Grme (Verkoop van
een slavin in Rome, 1884). Van de Franse
romantici is Eugne Delacroix (Leeuwenjacht
in Marokko, 1854) een van de bekendste.
Schilders als Thodore Rousseau (Landschap
met werkman, 1860-1865) en Charles-Fran-
ois Daubigny (De vijver, 1858) vertegen-
woordigen de Barbizon-school. Zij zijn te zien
als voorlopers van de impressionisten omdat
zij hun realistische landschappen en plein
air schilderden. De tentoonstelling plaatst de
impressionisten bewust tussen voorlopers,
tijdgenoten en navolgers, tussen geestverwan-
ten en tegenstanders. Favorieten als Dame in
de tuin van Monet en Portret van de actrice
Jeanne Samary van Renoir hangen straks naast
werk van Delacroix, Daubigny en Grme. En
naast magnieke werken van Paul Czanne
(De roker circa 1890-1892) en Paul Gauguin
(Vrouw met fruit, 1893) die genspireerd door
het impressionisme tot een volstrekt eigen stijl
kwamen. Zo is de tijdgeest met alle controver-
ses in het uiterst bewogen artistieke klimaat in
Frankrijk tussen circa 1850 en 1900 overzich-
telijk en sprekend verbeeld.
Waar blijft de ooievaar? is de titel van
een boek dat vorige week verscheen over
zwanger worden en vruchtbaarheids-
behandelingen. De schrijvers zijn fertili-
teitsarts Grada van den Dool van het Albert
Schweitzer ziekenhuis en gezondheids-
zorgpsycholoog Sanne Koemans (voorheen
ook werkzaam in het Albert Schweitzer
ziekenhuis, nu in het Amsterdamse Sloter-
vaartziekenhuis).
Van den Dool is ruim tien jaar vrucht-
baarheidsarts op de fertiliteitspoli van het
Albert Schweitzer ziekenhuis in Zwijndrecht.
Hoewel zij daar vrouwen helpt bij wie het
zwanger worden (nog) niet wil lukken, richt
haar boek zich niet uitsluitend op aanstaande
ouders die een vruchtbaarheidstraject door-
lopen. Het is informatief voor alle stellen met
een kinderwens. Van den Dool: Het staat
vol praktische vragen en antwoorden, begin-
nend bij het moment dat de vrouw met de
pil stopt. Het gaat ook over de invloed van
levensstijl op het zwanger raken en op de
zwangerschap: denk aan roken, drinken,
overgewicht. Gaandeweg in het boek komt de
mogelijkheid in beeld dat zwanger worden
niet lukt. Daar beschrijf ik de onderzoeksfase
en tenslotte de mogelijke vruchtbaarheids-
behandelingen. Co-auteur Sanne Koemans
heeft het tweede deel van het boek voor haar
rekening genomen. Dit gaat over de emotio-
nele impact van (niet) zwanger worden of
een vruchtbaarheidsbehandeling. Vragen die
hierin aan de orde komen zijn onder meer
Hoe houd ik grip op mijn emoties tijdens
mijn kinderwens?, Hoe ga ik om met goed-
bedoelde, maar pijnlijke opmerkingen van de
buitenwereld? en Moet je op kraambezoek
gaan als je zelf niet zwanger raakt?. Dit deel
bevat ook tips, ontspanningsoefeningen en
gesprekstechnieken om de relatie op peil te
houden.
Het 270 paginas tellende boek is bedoeld voor (hetero-,
homo- of lesbische) paren met een kinderwens. Het boek
wordt uitgegeven door Kosmos Uitgevers (ISBN 978 90
215 5128 9, prijs 19,95 euro).
De rijke historie van water en vaar routes,
daar draait het om tijdens het Gouda
Waterstad Festival op zaterdag 23 juni.
Langs de eeuwenoude vaarroute door
de stad is een levendige afwisseling van
straattheater, terrasjes, verhalenvertellers
en muziek te vinden.
Na de feestelijke opening op vrijdag 22 juni
volgt op zaterdag 23 juni het hoofdprogram-
ma. Zondag 24 juni vertrekken de schepen
weer. Er is deze drie dagen van alles te beleven
in Gouda. Zo kunnen bezoekers onder be-
geleiding van de Goudse kanovereniging
peddelen onder de historische panden van
Gouda en om de slotgracht van de motte
van de Heren van der Goude. Opstappen kan
bij de Visbanken aan de Lage Gouwe. In de
Museum haven tussen de Mallegatsluis en
Guldenbrug liggen normaal gesproken acht-
tien historische bedrijfsvaartuigen afgemeerd,
waarvan sommigen meer dan honderd jaar
oud zijn. Ze worden door enthousiaste lief-
hebbers permanent bewoond en verzorgd.
Voor Gouda Waterstad zijn er ook schepen
uit andere havens uitgenodigd. De schippers
vertellen graag over hun schip. Ze organise-
ren rondleidingen en demonstraties over het
laden en lossen, over hijsen en strijken, over
het leven aan boord, over smeden en andere
noodzakelijke ambachten. Kijk voor het meest
actuele programma en overige informatie op
www.goudawaterstad.nl.
19
Service
Nummer 11
6 juni 2012
Sensatie en inspiratie
Waar blijft de ooievaar? Gouda Waterstad Festival
Colofon
Uitgever, tevens redactie-adres:
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
F (0182) 322 466
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Eindredactie:
Marja den Otter
Opmaak en fotograe:
Gouda Media Groep B.V.
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Anneke de Pater
Bram van Boven
Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
samengesteld, kan geen van betrokken partijen aan-
sprakelijk worden gesteld voor eventueel voorkomende
fouten.
Algemene servicevragen:
Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
E info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artikelen
niet te plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld
in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in
Nederland. Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan
leidinggevenden onder wie de hoofden inkoop in de
ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 30.000 exemplaren.
Webkrant:
De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.ziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks
actueel medisch nieuws.
Komende verschijningsdata 2012:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322 456
Edmond-Georges Grandjean (1844-1908), Parijs, avenue des Champs-lyses. Gezicht vanaf het place de ltoile
[Lavenue des Champs- lyses, vue de la place de l toile], 1878. Olieverf op doek, 85,5 x 136,5 cm. State Her-
mitage Museum, St Petersburg.
Grada van den Dool
Langs de eeuwenoude vaarroute door de stad is een levendige afwisseling van straattheater, terrasjes, verhalen-
vertellers en muziek te vinden.
20
Nummer 11
6 juni 2012
ADVERTORIAL
Collasense
Voor het behoud van soepele gewrichten
en gezond gewrichtskraakbeen
Goed voor kraakbeen en immuun-
systeem
Collasense helpt de gewrichten soepel te houden door
een beschermde werking op het gewrichtskraakbeen.
Collageen is het belangrijkste structurele eiwit in het
bind- en steunweefsel van het lichaam. Het collageen in
gewrichtskraakbeen bestaat voor 85-90%uit collageen
type II.
Het ongedenatureerde collageen II in Collasense be-
invloedt op natuurlijke wijze het immuunsysteem dat
aanwezig is in de darmwand. Dit zorgt voor het behoud
van collageen in het gewrichtskraakbeen.
Intact collageen
Het gepatenteerde productieproces van Collasense
zorgt er voor dat de specieke ruimtelijke structuur van
het collageen type II intact blijft en niet denatureert. Dit
is essentieel voor de werking.
Ongedenatureerd is belangrijk
Ongedenatureerd collageen type II bestaat uit een drie-
voudige helixstructuur van drie onderling verbonden
(cross-linked) collageenvezels en bevat elementen die
de werking via het immuunsysteem mogelijk maken.
Collasense hoeft slechts in een kleine hoeveelheid (mil-
ligrammen) collageen II te worden gebruikt. Daarente-
gen moet
gedenatureerd collageen, zoals in gelatine-producten,
in grote hoeveelheden genomen worden (grammen).
Veilig
Het collageen II in Collasense wordt gewonnen uit het
borstbeen (sternum) van kippen. De veiligheid van Col-
lasense is bevestigd en aangetoond in studies bij men-
sen en dieren.
Collasense is samengesteld volgens recente weten-
schappelijke inzichten en ondersteunt het behoud van
soepele gewrichten beter dan chondrotine en glucosa-
mine.
Aanbevolen gebruik:
Het aanbevolen gebruik is slechts een kleine capsule
per dag. Collasense bevat 10 mg ongedenatureerd col-
lageen type II (UC-II) per capsule.
Een verpakking Collasense bevat 60 V-caps. - goed voor
twee maanden - en kost 39,95.
Verkrijgbaar bij drogisten en gezondheidswinkels.
Springfld Mulraculicals, T oB6 6z 6 ;, E infoGspringfldnulra.com

Zuivere EPA-rijke visolie &

omega-6 vetzuren met GLA
Een bijzondere, natuurlijke, EPA-rijke visolie. Kwalitatief hoogwaardig en zuiver.
Eye Q wordt met speciale zorg gezuiverd en verwerkt. Tijdens dit proces zijn geen synthetische
elementen of chemicalin toegevoegd en eventuele vervuilingen zijn er uit gewassen. Hiermee wordt de
structurele identiteit van de olie behouden; het is nog steeds olie zoals in de natuur voorkomt.
Nutritioneel werkzaam om kinderen te helpen zich beter te concentreren.
Ondersteunt bij het leren, lezen en schrijven.
eye q
Van vissen word je rustig...
...en geconcentreerd
Eye Q in verpakkingen met 60 capsules voor 11,95 consumentenprijs. Eye Q 210 capsules voor 36,95
Eye Q Chew 180 capsules met aardbeismaak voor 36,95 en 200 ml liquid citrussmaak voor 19,50.
Onder andere verkrijgbaar bij De Tuinen, Vitamin Store, Gezond & Wel, gezondheidswinkels, DIO, DA , drogisten en apothekers
Eye Q omega-3 & -6 vetzuren voor kinderen (en ouders):
al vele jaren eerste keus.
Goede voeding is belangrijk voor groei en ontwikkeling. Met de juiste voedingsstoen voor
lichaam en vooral geest is een maximale ontwikkeling mogelijk, ook op school!
Het advies van de Gezondheidsraad is om twee keer per week (vette) vis op tafel te zetten.
Hopelijk lukt dit bij veel mensen. Mocht dat niet zo zijn, dan kan een visoliesupplement zoals Eye
Q de voeding aanvullen met de belangrijke visvetzuren.
Eye Q is een bijzonder voedingssupplement met een combinatie van omega-3 (EPA en DHA) en
omega-6 vetzuren (GLA). Zowel de ogen als het hoofd bestaan voor 20% tot 30% uit de hoogon-
verzadigde omega-6 en omega-3 vetzuren. Het lichaam kan deze vetzuren in kleine hoeveelhe-
den zelf maken, maar is verder afhankelijk van voeding.
School vraagt om inspanningen van de kinderen. Een goede aanvulling op de voeding kan dan
bestaan uit visolie en teunisbloemolie.
OMEGA-3 VETZUREN
Uitsluitend visolie bevat grote hoeveelheden van de belangrijke omega-3 vetzuren EPA en DHA.
DHA is vooral belangrijk tijdens de zwangerschap en de eerste levensjaren. In deze periode vindt
de grootste groei van het hoofd plaats. Vervolgens is EPA van belang om te leren en concentre-
ren en kan het de prikkeloverdracht tussen cellen bevorderen. Vandaar dat EPA vooral vanaf het
2e levensjaar van belang is.
Veel visoliesupplementen bevat een bijna evenredige hoeveelheid EPA ten opzichte van DHA.
Eye Q bevat een EPArijke visolie in de natuurlijke verhouding van 3 delen EPA en 1 deel DHA.
Dit is de hoogst haalbare, natuurlijke verhouding.
OMEGA-6 VETZUREN
Teunisbloemolie is een rijke bron van Gamma Linoleenzuur (GLA), een gunstig omega-6 vetzuur
voor het lichaam. GLA ondersteunt onder andere de conditie van de huid.
RUSTIGE EN GECONCENTREERDE (SCHOOL-)KINDEREN
De laatste jaren wordt steeds meer aangetoond dat Eye Q visolie & teunisbloemolie nutritio-
neel werkzaam is voor kinderen. In het Engelse Durham schooldistrict vonden ouders dat de
kinderen, die Eye Q namen, rustig en geconcentreerd bleven. Tevens zagen zij dat de lees- en
taalvaardigheid goed was . Ouders in het Australische Adelaide zagen hoe belangrijk de inname
van Eye Q was voor hun kinderen in de thuissituatie. Het gebruik van visolie kan kinderen helpen
om zich beter te concentreren en ondersteunen bij leren, lezen en schrijven.
HOOGWAARDIGE VETZUREN
De Eye Q producten bevatten natuurlijke hoogwaardige vetzuren uit teunisbloemolie (bron
omega-6 vetzuren GLA) en uit vis. Tevens wordt extra vitamine E (antioxidant) toegevoegd aan
de visolie om de vetzuren te beschermen. Eye Q bevat uitsluitend natuurlijke visolie, die een
minimale bewerking heeft ondergaan, is van hoge kwaliteit en voldoet aan de meest strenge
kwaliteitsnormen voor dagelijks gebruik. Deze visolie wordt uitsluitend op het zuidelijk halfrond
aangetroen en bevat een hoge, natuurlijke verhouding EPA ten opzichte van DHA.