Você está na página 1de 56

UNIVERSIDAD DEL ZULIA

FACULTAD DE MEDICINA
ESCUELA DE MEDICINA
DEPARTAMENTO DE CIENCIAS FISIOLOGICAS
ASIGNATURA FARMACOLOGA

Anual 2014

INHIBEN SNTESIS DE
PARED CELULAR
Betalactmicos:
Penicilinas:
Naturales
Antiestafilocccicas
Aminopenicilinas
Antipseudomonas
Cefalosporinas
Carbapenmicos
Aztreonam
Glucopptidos:
Vancomicina
Teicoplanina
Lipoglucopptidos:
Telavancina
Dalvavancina

INHIBEN SNTESIS DE
ACIDO FOLICO
Sulfonamidas
Trimetoprim

Polimixinas
Daptomicina

Inhiben ADN girasa:


Quinolonas
Produccin de radicales
libres que daan el ADN:
Metronidazol

THF
DHF
PABA

CITOPLASMA

Inhiben ARN
polimerasa:
Rifamicinas
50S
30S

Bacitracina
ALTERAN LA
MEMBRANA CELULAR

INHIBEN SNTESIS DE
ACIDOS NUCLEICOS

30S
Aminoglicsidos
Tetraciclinas

50S
Macrlidos
Cetlido
Clindamicina
Estreptograminas
Cloranfenicol
Linezolid
INHIBEN SNTESIS DE
PROTEINAS

FARMACODINAMIA ANTIMICROBIANA
BACTERICIDA: Produce muerte de la bacteria.
BACTERIOSTATICO: Inhibe el crecimiento y la replicacin bacteriana.

BACTERICIDAS

BACTERIOSTATICOS

Beta lactmicos
Aminoglicsidos
Rifampicina
Vancomicina
Polimixinas
Quinolonas
Metronidazol
Daptomicina
Trimetoprim
TMP/SMX

Tetraciclinas
Cloranfenicol
Macrlidos
Clindamicina
Sulfonamidas
Trimetoprim
Tigeciclina

TRATAMIENTO ANTIMICROBIANO
TRATAMIENTO EMPIRICO:

Empleo de antimicrobianos antes que se conozca el agente etiolgico y la


susceptibilidad de ste a un antimicrobiano especfico.

Indicado cuando hay riesgo importante de complicaciones.

Tener en cuenta el posible agente etiolgico.

TRATAMIENTO DEFINITIVO:

Empleo de antimicrobianos cuando se conoce el microorganismo patgeno que


interviene en la enfermedad (diagnstico microbiolgico especfico, pruebas de
sensibilidad in vitro).

TRATAMIENTO PROFILACTICO:

Empleo de antimicrobianos para prevenir las infecciones (pacientes con mala


respuesta inmunitaria, intervenciones quirrgicas, procedimiento odontolgicos,
profilaxia post-exposicin.

SELECCIN DE UN ANTIMICROBIANO
1. Identificacin etiolgica: microorganismo responsable

Datos clnicos.

Estudios bacteriolgicos.

Perfil de susceptibilidad.

2. Sitio de la infeccin.
3. Edad.
4. Embarazo y lactancia.

Otros factores:
a) Pus o tejido necrtico, hematomas.
b) Procesos obstructivos.
c) Cuerpos extraos.
d) Microorganismos intracelulares.
e) Anaerobiosis.

5. Funcin renal y funcin heptica.


6. Estado inmunolgico del paciente.
7. Antecedente de hipersensibilidad a los antibiticos.
8. Uso previo de antibiticos (tipo, dosis, duracin).
9. Coexistencia de enfermedad de base.
10. Factores farmacolgicos: LADME, eficacia y seguridad, interacciones, espectro.
11. Disponibilidad.
12. Costo.

CATEGORIAS DE
RIESGO DURANTE EL
EMBARAZO
A: Estudios en embarazadas, sin riesgo
B: Estudios en animales, sin riesgo. No hay
estudios controlados en humanos, o
Toxicidad en animales, sin riesgo en
estudios en humanos.

ANTIBACTERIANO
Aminoglicsidos

Betalactmicos

Cloranfenicol

Fluoroquinolonas

Clindamicina

Daptomicina

Linezolid

Macrlidos:

C: Estudios en animales muestran toxicidad,


estudios en humanos inadecuados (el
beneficio de su uso puede superar los
riesgos)

Eritrominina/Azitromicina
Claritromicina

D: Evidencia de riesgo en humanos (pero los


beneficios pueden ser mayores)
X: Anomalas fetales en humanos (riesgo
mayor que beneficio)

CATEGORIA

B
C

Metronidazol

Nitrofurantoina

Polimixina B

Quinupristina/Dalfopristina

Rifaximina

Sulfonamidas/Trimetoprim

Telavancina

Telitromicina

Tetraciclinas, Tigeciclina

Vancomicina

RESISTENCIA A ANTIBACTERIANOS
MECANISMOS
a) Disminucin de la concentracin
intracelular del frmaco: disminucin
de la captacin o activacin de
bombas de eflujo.
b) Modificacin del sitio de accin.
c) Sobreproduccin de la protena diana.
d) Inactivacin del frmaco.
e) Desarrollo de vas alternas a las
inhibida por el frmaco.
f) Alteracin de las protenas que
transforman profrmacos en
metabolitos activos.

FARMACODINAMIA ANTIMICROBIANA
ASOCIACIONES DE ANTIMICROBIANOS
SINERGIA: la accin combinada es mayor que la suma de ambos cuando
se administran por separado.
ANTAGONISMO: La accin combinada es inferior a la del producto ms
eficaz cuando se emplea solo.

Se justifica en las siguientes situaciones:


- Como terapia inicial en infecciones graves
- En infecciones mixtas
- Produccin de sinergias
Desventajas:
- Mayor riesgo de efectos adversos
- Erradicacin de la flora normal del hospedador
- Mayor costo

FARMACODINAMIA ANTIMICROBIANA
ASOCIACIONES DE ANTIMICROBIANOS
Mecanismos principales de sinergia antimicrobiana:
Bloqueo de pasos sucesivos en una secuencia metablica
(Trimetoprim-Sulfametoxazol).

Inhibicin de la inactivacin enzimtica


(Ampicilina + Sulbactam).

Aumento de la penetracin del frmaco antimicrobiano


(Penicilinas + Aminoglicsidos)

Mecanismos principales del antagonismo antimicrobiano:


Inhibicin de la actividad bactericida por bacteriostticos.
Induccin de la inactivacin enzimtica.

INHIBEN SNTESIS DE
PARED CELULAR
Betalactmicos:
Penicilinas:
Naturales
Antiestafilocccicas
Aminopenicilinas
Antipseudomonas
Cefalosporinas
Carbapenmicos
Aztreonam
Glucopptidos:
Vancomicina
Teicoplanina
Lipoglucopptidos:
Telavancina
Dalvavancina

INHIBEN SNTESIS DE
ACIDO FOLICO
Sulfonamidas
Trimetoprim

Polimixinas
Daptomicina

Inhiben ADN girasa:


Quinolonas
Produccin de radicales
libres que daan el ADN:
Metronidazol

THF
DHF
PABA

CITOPLASMA

Inhiben ARN
polimerasa:
Rifamicinas
50S
30S

Bacitracina
ALTERAN LA
MEMBRANA CELULAR

INHIBEN SNTESIS DE
ACIDOS NUCLEICOS

30S
Aminoglicsidos
Tetraciclinas

50S
Macrlidos
Cetlido
Clindamicina
Estreptograminas
Cloranfenicol
Linezolid
INHIBEN SNTESIS DE
PROTEINAS

BETALACTAMICOS
GENERALIDADES

Antibiticos ms usados en la prctica mdica.


Potente accin antibacteriana, de carcter BACTERICIDA.
Amplio espectro de muchos de sus derivados.
Existencia de preparados que resisten la inactivacin
enzimtica.
Caractersticas farmacocinticas favorables (absorcin
oral, buena difusin tisular).
Escasos efectos adversos.

BETALACTAMICOS
MECANISMO DE ACCION
Inhibicin de las etapas
finales (reacciones de
transpeptidacin) de la
sntesis del peptidoglicano
o murena (glicopptido)

BETALACTAMICOS

MECANISMOS DE RESISTENCIA

Penicillium

PENICILINAS
CLASIFICACION

PENICILINAS NATURALES.
PENICILINA G:
Sdica
Potsica
Procanica
Benzatnica
PENICILINA V.

PENICILINAS SEMI-SINTTICAS.
ANTIESTAFILOCCCICAS:
Meticilina
Nafcilina.
Isoxazolil penicilinas:
- Oxacilina
- Cloxacilina.
- Dicloxacilina.
- Flucloxacilina.
AMPLIO ESPECTRO
(Aminopenicilinas):
Ampicilina.
Amoxicilina.
ESPECTRO EXTENDIDO
(Antipseudomona):
Ticarcilina.
Piperacilina.

PENICILINAS
ESPECTRO

PENICILINA G:
Espectro reducido y mixto.
Aerobios estrictos y facultativos, bacterias gram+ y cocos gram Anaerobios estrictos (excepto Bacteroides)
Otras: Espiroquetas.
PENICILINAS ANTIESTAFILOCOCCICAS:
Tienen accin contra estafilococos (resisten a la hidrlisis por la penicilinasa)
Menos eficaces contra otras bacterias sensibles a penicilina.
No tienen accin contra enterococos, bacilos gram+, cocos y bacilos gram No tienen accin sobre anaerobios (excepto Peptoestreptococcus)

PENICILINAS
ESPECTRO

AMINOPENICILINAS:
Espectro AMPLIO y MIXTO
Mejor actividad que PEN G contra gramnegativos (algunas enterobacteriaceas).
Enterococcus y Listeria monocytogenes son ms sensibles.
Contra anaerobios es mejor Pen-G.
PENICILINAS ANTIPSEUDOMONAS:
Menos potentes que aminopenicilinas contra cocos grampositivos y Listeria.
Activas contra bacilos gramnegativos (Enterobacter, Proteus, Providencia,
Morganella).
Accin contra Pseudomona. Ticarcilina es inferior a piperacilina en el tratamiento
de infecciones graves por P. aeruginosa

PENICILINAS ANTIPSEUDOMONA
ESPECTRO

GRAM POSITIVAS

BACTERIAS AEROBIAS

PEN G

OXA

AMP-AMOX

TIC

PIP

S. pneumoniae

Sb

S. pyogenes

S. bovis

S. agalactiae

S. viridans

E. faecalis

Sc

Sb

S. aureus (SASM)

S. aureus (SARM)

B. anthracis

C. diphtheriae

Erisipelotrix

L. monocytogenes

S: Sensible, R: Resistente. b: Existe un % de cepas resistentes, c: Necesaria asociacin con aminoglicsido


(sinergia) TIC: Ticarcilina, PIP: Piperacilina

PENICILINAS ANTIPSEUDOMONA
ESPECTRO

GRAM NEGATIVAS

BACTERIAS AEROBIAS

PEN G

OXA

AMP-AMOX

TIC

PIP

N. gonorrhoeae

N. meningitidis

P. multocida

H. influenzae

Sd

Sb

Sb

E. coli

Sb

Sb

Klebsiella sp.

Rd

Enterobacter

Citrobacter

Serratia

Salmonella

Sb

Sb

Shigella

P. mirabilis

Sb

Sb

Providencia

Morganella

Rd

P. aeruginosa

b: Existe un % de cepas resistentes, c: Necesaria asociacin con aminoglicsido (sinergia)


d: % variable. Valorar asociacin con inhibidores de betalactamasas

PENICILINAS ANTIPSEUDOMONA
ESPECTRO

BACTERIAS ANAEROBIAS

PEN G

OXA

AMP-AMX

TIC

PIP

Actinomyces

P. melaninogenica

C. perfringens

Peptostreptococcus

B. fragilis

PENICILINA G
INDICACIONES

PRIMERA ELECCION:
Infecciones por estreptococos:
Infecciones por neumococos (se han aislado cepas resistentes).
Faringitis estreptocccica (Strep. pyogenes).
Endocarditis infecciosa (Strep. viridans, Enterococcus),
combinada con Gentamicina.

Infecciones por anaerobios (excepto B. fragilis).

Infeccin por meningococo.

Sfilis.

Actinomicosis.

Erisipeloide.

Infeccin por P. multocida (infeccin de heridas por mordeduras)

AMINOPENICILINAS
INDICACIONES

PRIMERA ELECCION:
Infeccin de vas respiratorias: Strep. pneumoniae (PEN-S): Amoxicilina.

Endocarditis bacteriana (Strep. viridans, Strep. agalactiae): Ampicilina + Gentamicina.

Infeccin por Enterococos (PEN-S): Ampicilina + Gentamicina

Infeccin por H. pylori: Amoxicilina

Infeccin por P. multocida (infeccin de heridas por mordeduras): AMP o AMX.

Listeriosis: Ampicilina + Gentamicina

Actinomicosis: Ampicilina

Erisipeloide: Ampicilina

Ampicilina+Sulbactam, Amoxicilina+Acido Clavulnico.


Infeccin de vas respiratorias (otitis, sinusitis, neumona) por H. influenzae, M catarrhalis.

Alternativa:
Infeccin por S. aureus SAMS
Infeccin urinaria (E. coli, Klebsiella)
Infeccin por B. fragilis

PENICILINAS

FARMACOCINETICA
Administracin: oral, EV e IM.
Distribucin: buena en general. LCR, ojo y prstata poca
penetracin en condiciones normales. Atraviesan
placenta (categora B en el embarazo) y se excretan por
leche materna.
Metabolismo: Poco metabolizadas (excepto
antiestafilocccicas y antipseudomonas, ajuste de dosis
en IH).
Excrecin: Renal en su mayora (ajuste de dosis en IR).
Biliar: antiestafilocccicas.

FARMACOCINETICA DE LAS PENICILINAS


ANTIBIOTICO

VIA

ABSORCION
ORAL (%)

ABSORCION
CON ALIMENTOS

UNION A
PROTEINAS
(%)

PENICILINA G*

IV-IM

PENICILINA V

ORAL

60

NO

80

ORAL-IV-IM

30

SI

94

CLOXACILINA

ORAL

50

SI

94

DICLOXACICLINA

ORAL

50

SI

97

FLUCOXACILINA

ORAL-IV-IM

50

SI

95

AMPICILINA

ORAL-IV-IM

40

SI

17

AMOXICILINA

ORAL

75

NO

17

TICARCILINA

IV- IM

50

PIPERACILINA

IV-IM

50

OXACILINA

55

* Penicilina G sdica y potsica: IV-IM, Penicilina G benzatnica, procanica: IM

FARMACOCINETICA DE LAS PENICILINAS


ELIMINACION
RENAL
(% ACTIVO)

LCR
(%)

VIDA
MEDIA (h)

VIDA
MEDIA
CON IR*

VIDA
MEDIA
CON IH

CONTENIDO
DE Na**
(mEq/gr)

PENICILINA G

75

2-6

0.5

10

2.7

PENICILINA V

40

CLOXACILINA

40

0.5

++

DICLOXACICLINA

0.5

1.5

++

FLUCOXACILINA

2.5

25-40

8-13

70

5-10

1.2

15

++

4.7

15

1.3

++

1.8

ANTIBIOTICO

AMPICILINA
AMOXICILINA
TICARCILINA
PIPERACILINA

50-75

*: depuracin de creatinina <10ml/min, **: Contenido de Na en preparados IV

2.2
3.4

PENICILINAS

EFECTOS ADVERSOS

REACCIONES DE HIPERSENSIBILIDAD (1-5%):


Efecto adverso ms frecuente y ms importante.
Causa ms comn de alergia a medicamentos.
De aparicin inmediata (2-30min), acelerada (1-72h), tardas (72h).
Gravedad variable.
Hipersensibilidad cruzada entre las diversas penicilinas.
La hipersensibilidad puede ser cruzada entre -lactmicos.

Exantema maculopapular de etiologa no alrgica (AMP, AMX).

Alteraciones GI Nuseas, vmitos, diarrea (VO). Dosis dependiente.

Infecciones secundarias (candidiasis vaginal).

PENICILINAS

EFECTOS ADVERSOS

Aumento de las transaminasas (raro, + Oxacilina). Hepatotoxicidad


asociada a Amoxicilina/Ac. Clavulnico (colestasis).

Alteraciones de la funcin plaquetaria (PenG, TIC, PIP).

Hipokalemia (Ticarcilina).

Neurotoxicidad (ms frecuente en: IR, lesiones en SNC e


hiponatrenia).

IM: Dolor y reacciones inflamatorias estriles en el sitio de inyeccin.


Aumento de niveles de transaminasas sricas y deshidrogenasa
lctica (dao local del msculo).

EV: Flebitis o tromboflebitis.

INHIBIDORES DE
BETALACTAMASAS
ACIDO CLAVULANICO, SULBACTAM, TAZOBACTAM
Tienen similitud estructural con los betalactmicos
Potentes inhibidores competitivos de muchas betalactamasas.
No tienen actividad antibacteriana propia (excepto Sulbactam,
intrnsecamente activo contra Acinetobacter).
Protegen a las penicilinas hidrolizables de la inactivacin.
Disponibles solo en combinaciones fijas con penicilinas especficas.

BACTERIA

AMP-AMX

AMP+ SULBACTAM
AMX+ AC. CLAVULANICO

S/R

E. coli

S/R

P. mirabilis

S/R

P. vulgaris

K. pneumoniae

M. morgagni

S. tiphy

S/R

S. disenteriae

S/R

E. cloacae

C. diversus

S. marcescens

Ps. aeruginosa

S/R

S. aureus (SASM)
E. faecalis
M. catarralis

H. influenzae
B. fragilis

BACTERIA

TICARCILINA

TICARCILINA +
AC CLAVULANICO

S. aureus (SASM)

E. faecalis

M. catarrhalis

E. coli

S/R

P. mirabilis

S/R

P. vulgaris

M. morgagni

C. diversus

S. tiphy

S/R

S. disenteriae

S/R

E. cloacae

K. pneumoniae

S. marcescens

Ps. aeruginosa

S/R

H. influenzae
B. fragilis

BACTERIA

PIPERACILINA

PIPERACILINA +
TAZOBACTAM

S/R

E. coli

S/R

P. mirabilis

S/R

P. vulgaris

M. morgagni

C. diversus

S. tiphy

S/R

S. disenteriae

S/R

E. cloacae

K. pneumoniae

S. marcescens

Ps. aeruginosa

H. influenzae

B. fragilis

S. aureus (SASM)
E. faecalis
M. catarrhalis

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS AEROBIAS GRAMPOSITIVAS
PEN G

OXA

AMP/
AMX

AMX+
AC

AMP+
SULB

TIC

TIC +
AC

PIP

PIP +
TAZO

Streptococcus
(grupos A, B, C, G)

Strep. pneumoniae

Strep. viridans

Enterococcus faecalis

Enterococcus faecium

S. aureus (SASM)

S. aureus (SARM)

S. epidermidis

L. monocytogenes

in vitro

in vitro

in vitro

Microorganismo

Usualmente susceptible

Variable: Susceptible/Resistente

Usualmente resistente

in vitro

Activo in vitro,
vitro, pero no se utiliza clnicamente
No hay datos

PEN G: Penicilina G

SULB: Sulbactam

OXA: Oxacilina

TIC: Ticarcilina

AMP: Ampicilina

PIP: Piperacilina

AMX: Amoxicilina

TAZO: Tazobactam

AC: Acido Clavulnico

The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2014. 44th Edition

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS AEROBIAS GRAMNEGATIVAS
PEN G

OXA

AMP/
AMOX

AMOX
+ AC

AMP+
SULB

TIC

TIC +
AC

PIP

PIP +
TAZO

N. gonorrhoeae

in vitro

in vitro

in vitro

in vitro

N. meningitidis

M. catarrhalis

H. influenzae

E. Coli

Klebsiella sp

+
+

+
+

+
+

Enterobacter sp

Serratia

Salmonella

Shigella

Proteus mirabilis

Proteus vulgaris

Providencia

Morganella

Citrobacter

Acinetobacter

Ps. aeruginosa

Legionella

P. multocida

Y. enterocolitica

Microorganismo

The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2014. 44th Edition

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS ANAEROBIAS
PEN G

OXA

AMP/
AMOX

AMOX
+ AC

AMP+
SULB

Actinomyces

B. fragilis

P. melaninogenica

Microorganismo

Clostridium difficile
Clostridium (no difficile)
Peptostreptococcus sp

in vitro

+
+

Usualmente susceptible

Variable: Susceptible/Resistente

Usualmente resistente

in vitro

TIC +
AC

+
+

+
+

+
+

PIP +
TAZO

PIP

in vitro

Activo in vitro,
vitro, pero no se utiliza clnicamente
No hay datos

TIC

in vitro

+
+

+
+

+
+

PEN G: Penicilina G

SULB: Sulbactam

OXA: Oxacilina

TIC: Ticarcilina

AMP: Ampicilina

PIP: Piperacilina

AMX: Amoxicilina

TAZO: Tazobactam

+
+

AC: Acido Clavulnico

The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2014. 44th Edition

INHIBEN SNTESIS DE
PARED CELULAR
Betalactmicos:
Penicilinas:
Naturales
Antiestafilocccicas
Aminopenicilinas
Antipseudomonas
Cefalosporinas
Carbapenmicos
Aztreonam
Glucopptidos:
Vancomicina
Teicoplanina
Lipoglucopptidos:
Telavancina
Dalvavancina

INHIBEN SNTESIS DE
ACIDO FOLICO
Sulfonamidas
Trimetoprim

Polimixinas
Daptomicina

Inhiben ADN girasa:


Quinolonas
Produccin de radicales
libres que daan el ADN:
Metronidazol

THF
DHF
PABA

CITOPLASMA

Inhiben ARN
polimerasa:
Rifamicinas
50S
30S

Bacitracina
ALTERAN LA
MEMBRANA CELULAR

INHIBEN SNTESIS DE
ACIDOS NUCLEICOS

30S
Aminoglicsidos
Tetraciclinas

50S
Macrlidos
Cetlido
Clindamicina
Estreptograminas
Cloranfenicol
Linezolid
INHIBEN SNTESIS DE
PROTEINAS

CEFALOSPORINAS

Ms estables ante muchas betalactamasas (espectro ms amplio).

Todas son de espectro AMPLIO y MIXTO

Se clasifican en cuatro generaciones, en base a caractersticas generales


de la actividad antimicrobiana.
PRIMERA
GENERACION
Cefazolina
Cefalotina
Cefradina
Cefadroxilo
Cefalexina

SEGUNDA
GENERACION
Cefuroxima
Cefaclor
Cefoxitina
Cefprozil
Cefamandol

TERCERA
GENERACION
Cefotaxima
Ceftriaxona
Cefoperazona
Ceftazidima
Ceftibuten
Cefixima
Cefpodoxima

CUARTA
GENERACION
Cefepima

CEFALOSPORINAS
Primera generacin: poseen actividad satisfactoria contra
grampositivos y relativa contra gramnegativos.
Segunda generacin: actividad un poco mayor contra
gramnegativos, pero menos activas que las de tercera.
Tercera generacin: menos activas que las de primera
contra cocos grampositivos, mucho ms activos contra
Enterobacteriaceas.
Cuarta generacin: espectro de actividad amplio en
comparacin con las de tercera.

CEFALOSPORINAS
MECANISMOS DE RESISTENCIA

Inactivacin enzimtica (betalactamasas).


Incapacidad para llegar a su sitio de accin.
Modificacin de las PBP.

CEFALOSPORINAS
ESPECTRO ANTIMICROBIANO
Las Cefalosporinas de IG tienen mayor actividad contra S. aureus y S.
epidermidis (sensibles a meticilina).
A medida que se avanza en las generaciones se amplia el espectro y
aumenta la actividad contra Gram - aerobios y facultativos ( Neisserias,
Haemophilus, Enterobacteriaceas).
La actividad sobre ANAEROBIOS en general es pobre, con excepcin
de la CEFOXITINA (IIG), la cual incluye adems B. fragilis.

CEFALOSPORINAS
ESPECTRO ANTIMICROBIANO
CEFOTAXIMA y CEFTRIAXONA, en general tienen un espectro similar.
Actividad contra P. aeruginosa: CEFTAZIDIMA y CEFOPERAZONA,
siendo la primera mucho mas activa. Cuando se trata de cepas
productoras de BLEE la ms activa es CEFEPIMA.
CEFTRIAXONA es considerada como la de mayor actividad contra:
S. pneumoniae (PenR) neumona, artritis, sinusitis, otitis (o Cefotaxima)
N. gonorrhoae, N. meningitidis.
H. influenzae (o Cefotaxima)
S. typhi
H. ducreyi
B. burdorgferi

CEFALOSPORINAS
ESPECTRO ANTIMICROBIANO

NINGUNA CEFALOSPORINA es activa contra:


S. aureus y S. epidermidis (MET-R)
Enterococcus
L. monocytogenes
L. pneumophila
Cl. difficile
C. jejuni
B. anthracis
C. jeikeium
Mycoplasma
Chlamidias.

Microorganismos
RESISTENTES a TODAS las
CEFALOSPORINAS

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS AEROBIAS GRAMPOSITIVAS
CEFALOSPORINAS
Microorganismo

Primera Generacin

Segunda Generacin

Cefazolina

Cefadroxilo

Cefalexina

Cefaclor

Cefoxitina

Cefuroxima

Streptococcus
(grupos A, B, C, G)

Strep. pneumoniae

Strep. viridans

Enterococcus faecalis

Enterococcus faecium

S. aureus (SASM)

S. aureus (SARM)

S. epidermidis

L. monocytogenes

Usualmente susceptible

Variable: Susceptible/Resistente

Usualmente resistente

in vitro

Activo in vitro,
vitro, pero no se utiliza clnicamente
No hay datos

The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2014. 44th Edition

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS AEROBIAS GRAMPOSITIVAS
CEFALOSPORINAS
Microorganismo

Tercera Generacin

IV G

Cefotaxima

Ceftriaxona

Ceftazidima

Cefixima

Ceftibuten

Cefepima

Streptococcus
(grupos A, B, C, G)

Strep. pneumoniae

Strep. viridans

Enterococcus faecalis

Enterococcus faecium

S. aureus (SASM)

S. aureus (SARM)

S. epidermidis

L. monocytogenes

Usualmente susceptible

Variable: Susceptible/Resistente

Usualmente resistente

in vitro

Activo in vitro,
vitro, pero no se utiliza clnicamente
No hay datos

The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2014. 44th Edition

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS AEROBIAS GRAMNEGATIVAS
CEFALOSPORINAS
Microorganismo

Primera Generacin

Segunda Generacin

Cefazolina

Cefadroxilo

Cefalexina

Cefaclor

Cefoxitina

Cefuroxima

N. gonorrhoeae

N. meningitidis

M. catarrhalis

H. influenzae

E. Coli

Klebsiella sp

Enterobacter sp

Serratia

Salmonella

Shigella

Proteus mirabilis

Proteus vulgaris

+*

Providencia

+*

Morganella

Citrobacter

Acinetobacter

Ps. aeruginosa

Legionella

P. multocida
Y. enterocolitica

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS AEROBIAS GRAMNEGATIVAS
CEFALOSPORINAS
Microorganismo

Tercera Generacin

IV G

Cefotaxima

Ceftriaxona

Ceftazidima

Cefixima

Ceftibuten

Cefepima

N. gonorrhoeae

N. meningitidis

M. catarrhalis

H. influenzae

E. Coli

Klebsiella sp

Enterobacter sp*

Serratia

Salmonella

Shigella

Proteus mirabilis

Proteus vulgaris

Providencia

Morganella

Citrobacter

Acinetobacter

Ps. aeruginosa

Legionella

P. multocida

Y. enterocolitica

+
+

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS ANAEROBIAS
CEFALOSPORINAS
Microorganismo

Primera Generacin

Segunda Generacin

Cefazolina

Cefadroxilo

Cefalexina

Cefaclor

Cefoxitina

Cefuroxima

0
+

+
+
0
+
+

0
+

Actinomyces
B. fragilis
P. melaninogenica
Clostridium difficile
Clostridium (no difficile)

Peptostreptococcus sp

Usualmente susceptible

Variable: Susceptible/Resistente

Usualmente resistente

in vitro

+
+

Activo in vitro,
vitro, pero no se utiliza clnicamente
No hay datos

The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2014. 44th Edition

COMPARACION DE ESPECTRO ANTIMICROBIANO


BACTERIAS ANAEROBIAS
CEFALOSPORINAS
Microorganismo

Tercera Generacin
Cefotaxima

Actinomyces
B. fragilis
P. melaninogenica
Clostridium difficile
Clostridium (no difficile)
Peptostreptococcus sp

0
+
0
+
+

Usualmente susceptible

Variable: Susceptible/Resistente

Usualmente resistente

in vitro

IV G

Ceftriaxona

Ceftazidima

Cefixima

Ceftibuten

Cefepima

+
0

0
+

0
+

0
0
0

+
+

+
+

0
+

Activo in vitro,
vitro, pero no se utiliza clnicamente
No hay datos

The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2014. 44th Edition

CEFALOSPORINAS
PRIMERAS ELECCIONES
PRIMERA GENERACION:
Profilaxis quirrgica: CEFAZOLINA.
SEGUNDA GENERACION:
H. influenzae (otitis media, sinusitis, neumona).
TERCERA GENERACION:
S. pneumoniae (Pen-R): (neumona, otitis, sinusitis, artritis): CTX o CEFOTAXIMA
S. pneumoniae (Pen RI, Pen R): (endocarditis, meningitis): CTX o CEFOTAXIMA
(+Vancomicina o Teicoplanina Rifampicina)
N. gonorrhoeae (Pen-R): CTX o CEFIXIMA.
Enterobacteriaceas: E. coli, K. pneumoniae (1G, 2G, 3G); P. vulgaris, Serratia, M.
morgagni (3G) P. rettgeri, P. stuartii (4G); Salmonella (CTX).

CEFALOSPORINAS
PRIMERAS ELECCIONES
TERCERA GENERACION:
Otros bacilos gram negativos:
P. aeruginosa: (IU): CEFTAZIDIMA o CEFEPIMA
P. aeruginosa: (neumona, meningitis, bacteriemia): CEFTAZIDIMA o CEFEPIMA +
(Tobramicina o Ciprofloxacina)
Acinetobacter: CEFTAZIDIMA + FQ
H. influenzae (Otitis media, Sinusitis, Neumona): II-G, III-G
H. influenzae (Meningitis, Epiglotitis): CEFTRIAXONA o CEFOTAXIMA
H. ducreyi CEFTRIAXONA
Espiroquetas: B. burdorgferi: CEFTRIAXONA

CEFALOSPORINAS
PRIMERAS ELECCIONES
CUARTA GENERACION: CEFEPIMA
Enterobacter
Pseudomona aeruginosa
Providencia rettgeri
Providencia stuartii
Proteus vulgaris
Morganella morgagni

Resistentes a III-G

Serratia marcescens

por produccin de BLEE y Bush tipo 1

CEFALOSPORINAS
FARMACOCINETICA

DISTRIBUCIN:
Alcanzan concentraciones efectivas en LCR: CEFOTAXIMA,
CEFTRIAXONA, CEFTAZIDIMA, CEFEPIMA.

METABOLISMO:
La mayora no son metabolizadas. CEFALOTINA y CEFOTAXIMA
sufren procesos de desacetilacin, dando lugar a metabolitos con
diferentes grados de actividad antibacteriana.

EXCRECIN:
La mayora de las Cefalosporinas son excretadas inalteradas por
el rin (filtracin y secrecin tubular). AJUSTAR dosis en IR.
Algunas son excretadas en alto porcentaje por va biliar:
CEFOPERAZONA (75%), CEFTRIAXONA (45%).

CEFALOSPORINAS
FARMACOCINETICA

PRIMERA
GNERACION

FARMACO

Administracin

t (h)

Cefalotina

IM-EV

0,6

Renal

Cefazolina

IM-EV

1,8

Renal

Cefradina

O-IM-EV

1,1

Renal

Cefadroxilo

O-IM-EV

1,5

Renal

Cefalexina

Oral

0,9

Renal

Administracin

t (h)

O*-IM-EV

1,7

Renal

IM-EV

0,7

Renal

Cefaclor

Oral

0,7

Renal

Cefprozil

Oral

1,3

Renal

SEGUNDA
GENERACION

FARMACO

Cefuroxima
Cefoxitina

*acetil cefuroxima

LCR (%)

LCR (%)

Excrecin

Excrecin

CEFALOSPORINAS

4ta G

TERCERA GENERACION

FARMACOCINETICA
FARMACO

Administracin

t (h)

LCR (%)

Excrecin

Cefotaxima

IM-EV

1,1

10

Ceftriaxona

IM-EV

8,0

8-16

Biliar ++

Ceftazidima

IM-EV

1,8

20-40

Renal

Cefoperazona

IM-EV

2,1

Biliar+++

Ceftibuten

Oral

2,0

Renal

Cefixima

Oral

3,5

Renal

Cefpodoxima

Oral

2,2

Renal

FARMACO

Administracin

t (h)

LCR (%)

Cefepima

EV

2,0

10

Renal

Excrecin

Renal

CEFALOSPORINAS
EFECTOS ADVERSOS

Reacciones de hipersensibilidad: Pueden ser cruzadas con las penicilinas (510%). Ceftazidima reaccin cruzada con Aztreonam.

Diarrea: Ms frecuente con Cefoperazona (mayor excrecin biliar)

Nefrotoxicidad (Cefalotina a altas dosis). Mayor riesgo: en deshidratacin, IR,


hipokalemia y uso concomitante de frmacos nefrotxicos (aminoglicsidos).

Parenteral: dolor localizado (IM), tromboflebitis (IV).

Efecto tipo DISULFIRAM: Cefoperazona, Cefamandol.

Trastornos hematolgicos: Eosinofilia, neutropenia, trombocitopenia.

Fenmenos hemorrgicos: Cefoperazona, Cefamandol, pacientes debilitados o


desnutridos.

Otros: Sobreinfecciones (Candida, Cl. difficile), aumento de las transaminasas


y fosfatasa alcalina, encefalopata.

Você também pode gostar