Defektologija i u~ewe za razvojot i

vospituvawe na decata so pre~ki vo

razvojot

Striktura na slo`eni oblici na odnesuvawe zaobikoleni pati{ta

- primer:
1. Grupa predmeti da se podelat
- direkten pat : delewe od oko
- zaobikolen pat : prvo prebrojuvawe
2. Ispituvawe na egocentri~en govor

Defektologija i u~ewe za razvojot i

vospituvawe na decata so pre~ki vo
razvojot

Ispituvawe na Klapared
-Sfa}aweto na sli~nosta i razlikata kaj decata

- direkten pat :sli~nosta

- zaobikolen pat :razlika

Dijalekti~ki pristap kon razvojot na decata

- priroden i kulturen -

Defektologija i u~ewe za razvojot i

vospituvawe na decata so pre~ki vo
razvojot

Vospituvawe na deca so pre~ki vo razvojot

- na{ata kultura odgovara na prose~niot ~ovek
- postoi rezidinuvawe na liniite na prirodniot
i
kulturniot razvoj
- potrebna e ve{ta~ka kulturna tehnika, specijalen
sistem na kulturni znakovi i simboli (zaobikolen pat)
- nedostatokot ima dvojno vlijanie na razvojot na
deteto 1. prepreka, pote{kotija
2. pottiknuva~ za razvoj na zaobikoleni
pati{ta

Definicija i klasifikacija
1. DECA SO PRE^KI VO RAZVOJOT
1. Postoi organski defekt

telesno invalidni

slepi

gluvi

mentalno retardirani
2. Postoi funkcionalno poremetuvawe

Vospitno zapu{teni deca -delikventi

Deca so poremetuvawe na li~nosta

Psihopati deca
3. Deca so sposobnosti nad normalata
-talentirani deca

Definicija i klasifikacija
2.

SELEKCIJA

Se vr{i vo vospitno-obrazovniot proces

Se koristat tradicionalnite metodski postapki
Celta e samo da se izdvojat ovie deca zaradi
ponatamo{no ispituvawe

Definicija i klasifikacija
3.

KATEGORIZACIJA

Vo zavisnost od funkcionalni ili organski oblik

na popre~enost
Kako princip se zema op{tite i intelektualnite
sposobnosti na li~nosta, a ne poedini
nedostatoci i simptomi

Mentalno retardirani deca

4.

Pri prou~uvawe na deteto so mentalna

retardacija ne se zema vo obzir samo stepenot
i te`inata na nedostatokot, tuku i
kompenzatornite procesi.
Trostepeno ozna~uvawe na kompenzacijata
-kompenziran
-subkompenziran
-dekompenziran

Mentalno retardirani deca

5.

MOTOREN RAZVOJ

Prou~uvawe na motorniot razvoj-po

metri~kata skala na Ozerecki
Motornoto zaostanuvawe ne sekoga{ e
prosledeno so mentalno zaostanuvawe i
obratno
Motornata sposobnost ~esto pretstavuva
centralno podra~je za kompenzacija na
mentalnata zaostanatost

Mentalno retardirani deca

6.

PRAKTI^NA INTELEGENCIJA

Pretstavuva poseben kvalitativen tip na

intelektualno odnesuvawe
Pretstavuva to~ka od koja po~nuva
kompenzacijata
Sretstvo za ubla`uvawe na drugi intelektualni
nedostatoci

Mentalno retardirani deca

7.LOGI^KO MISLEWE

Se sveduva na instrumentalno koristewe na

poznati kulturni znakovi

Se ispituva so pomo{ na eksperimentalnata

metoda za ispituvawe na formirawe na poimi

Mentalno retardirani deca

8.KVALITATIVNO PROU^UVAWE

Intelegencijata pretstavuva op{t poim za

razli~ni kvalitativni oblici na odnesuvawe
Nedostatok vo oblasta na eden oblik mo`e da
bide pokrien so razvojot na drug
Brojot na intelektualni aktivnosti raste,
naporedno na toa raste i brojot na nedostatoci
i mo`nosta za nivna zamena

Mentalno retardirani deca

9. DOLGOTRAJNO ISPITUVAWE

Se ispituva celokupnata li~nost na deteto

(emocionalnata, volevata i dr. sferi) so svojot
nedostatok, a ne samo nedostatokot
Se koristi sistematsko nabquduvawe po {ema
ili eksperiment vo procesot na vospituvawe

Mentalno retardirani deca

10.

SEKUNDARNI PSIHOLO[KI
KARAKTERISTIKI
Organskiot nedostatk se odrazuva vo
odnesuvaweto na deteto -~uvstvo na niska
vrednost
Dinamikata na nedostatokot se odreduva
spored socijalno-psiholo{kite pote{kotii

Te{ko vospitlivi deca

11.

Postoi psiholo{ki konflikt pome|u deteto i

sredinata
Pri prou~uvawe na deteto se trgnuva od
osnovniot konflikt

Te{ko vospitlivi deca

12.

[EMA NA V. Grule

1.Slu~ai na te{ka vospitlivost uslovena od

traumatizira~ko vlijanie na sredinata
2.Slu~ai usloveni od intrapsihi~ki faktori vo
razvojot na deteto
3.Kombinirani slu~ai

Te{ko vospitlivi deca

13.

METODI ZA PROU^UVAWE

Individualni metodi
Metodi koi prodiraat dlaboko vo intimnata
strana na detskata psiha

Te{ko vospitlivi deca

14.

[EMA ZA PROU^UVAWE

Modificirawe na {emata na Molo`av

-sodr`i metod na korelacija pome|
uodnesuvaweto i sredinata
Pomo{ni sretstva
-testovi za ispituvawe na voljata, fantazijata,
emociite, karakterot
Dolgotrajno nabquduvawe vo procesot na
vospituvawe, pedago{ki eksperiment, igrata

Nadareni deca
Izdvojuvawe na nadarenite deca vo smisla
na koristewe na nau~ni sretstva i specijalno
obrazovanie po posebni podra~ja (muzi~ko )

Kombinirani oblici
18.

Potreben e poslo`en integralen pristap

Se zemaat vo predvid:
-poedinite nedostatoci i poremetuvawa vo
odnesuvaweto
-kompenzacijata na organskiot nedostatok
-sekundarnite psiholo{ki komplikacii
-socijalno-psiholo{ki konflikti

Organizacioni pra{awa
19.

Timska rabota
-Ispituvawe na decata
-Rasporeduvawe vo ustanovi

Kabineti za konsultacija

Povrzanost na nau~no-istra`uva~kata
rabota so prakti~no-dijagnosti~kata rabota