ARITMETIČKE OPERACIJE

POJEDINIH BROJNIH SISTEMA

 Binarni brojni sistem

• Sabiranje:

Binarno sabiranje obavlja se isto kao i decimalno

sabiranje, osim što se prenos na sledeće značajno
mesto obavlja nakon postignutog zbira (1+1).

0+0=0
0+1=1
1+0=1
1 + 0 = 1 ( i 1 prenos)
 Binarni brojni sistem

Primeri
 Binarni brojni sistem

• Oduzimanje:

Binarno oduzimanje obavlja se kao i decimalno

oduzimanje, osim što se posuđuje 1 od bita veće
težine.

0-0=0
1-0=1
1-1=0
0 - 1 = 1 ( i 1 prenos)
 Binarni brojni sistem

Primeri
 Binarni brojni sistem

• Množenje:

Kod binarnog množenja delimičan umnožak pomera

se se za jedno mesto udesno po navedenim
pravilima, a zatim se umnošci saberu .

0·0=0

0·1=0

1·0=0

1·1=1
 Binarni brojni sistem

Primeri
 Oktalni brojni sistem

Sabiranje:

Sabiranje u oktalnom brojnom sistemu obavlja se

isto kao i kod dekadnog brojnog sistema.
Ukoliko je zbir veći od 8 delimo s bazom 8, pa
rezultat prenosimo za sledeće sabiranje , a ostatak
predstavlja rezultata sabiranja .
 Oktalni brojni sistem

Primeri
 Oktalni brojni sistem

Oduzimanje:

Oduzimanje u oktalnom brojnom sistemu obavlja se

kao i u dekadnom brojnom sistemu .
 Oktalni brojni sistem

Primer

Prvo oduzimamo 5 -6. S obzirom da je 5 manja vrednost

dodajemo bazu 8: 5+8=13.
Sada oduzimamo 13-6=7 i pišemo 1 prenos.
Dodajemo ovaj prenos sledećoj cifri 3: 1+3=4. Oduzimamo
(3+8)-4=7 i pišemo jedan prenos. Dodajemo ovaj prenos
sledećoj cifri 5: 1+5=6.
Oduzimamo (0+8)-6=2 i pišemo 1 prenos.
Dodajemo 1 iz prenosa i oduzimamo 1-1=0.
 Oktalni brojni sistem

Primer
 Oktalni brojni sistem

Množenje:

Množenje u oktalnom brojnom sistemu obavlja se

množenjem svake cifre jednog broja sa svim
ciframa drugog broja. Rezultati množenja se
potpisuju pomeranjem za jedno mesto udesno ili
ulevo.
 Oktalni brojni sistem

Primer
 Oktalni brojni sistem

Primer
 Heksadecimalni brojni sistem

• Sabiranje:

Sabiranje u heksadecimalnom brojnom sistemu

obavlja se isto kao i kod dekadnog brojnog sistema.

Ukoliko je zbir veći od 16 delimo s bazom 16,

pa rezultat prenosimo za sledeće sabiranje , a
ostatak predstavlja rezultata sabiranja .
 Heksadecimalni brojni sistem

Primeri
 Heksadecimalni brojni sistem

• Oduzimanje:

Oduzimanje u oktalnom brojnom sistemu obavlja

se kao i u dekadnom brojnom sistemu .
 Heksadecimalni brojni sistem

Primeri
 Heksadecimalni brojni sistem

• Množenje:

Množenje u oktalnom brojnom sistemu obavlja

se množenjem svake cifre jednog broja sa svim
ciframa drugog broja. Rezultati množenja se
potpisuju pomeranjem za jedno mesto udesno ili
ulevo.
 Heksadecimalni brojni sistem

Primer