Alergeni potencijal prodice

Pinaceae
 Alergijske bolesti

 Među najraširenije bolesti današnjice

ubrajamo alergijske bolesti.
 Alergija ili preosjetljivost je neuobičajena i
prekomjerna reakcija imunološkog sistema
na različite, inače neškodljive, faktore
okoliša.
 Razne biološke čestice prenosive zrakom
glavni su uzročnici respiratornih bolesti.
 Pelud je definiran kao najsnažniji prirodni aeroalergen
i najčešći uzročnik alergijskih bolesti dišnog sistema,
osobito u razvijenim zemljama.
 Zbog svoje veličine peludna zrnca ne mogu prodrijeti
duboko u dišne puteve već uzrokuju simptome tipične
za alergijski rinitis, djelujući na oči, nos i nosnu
šupljinu.
 Osnovno je obilježje polinoza godišnja periodičnost,
tj. pojavljivanje simptoma u vrijeme polinacije biljaka.
 Alergeno djelovanje se ispoljava preko specifične
ornamentike površinskog sloja i preko fiziološki
aktivnih materija koje sadrži polen.
 Zrela polenova zrna sadže karbohidrate (šećer i skrob),
lipide, bjelančevine, aminokoiseline, nukleinske kiseline,
fermente (citohromoksidazu, peroksidazu i dr.), vitamine,
karotinoide, mineralne soli

 Broj osoba alergičnih na biljni polen je sve veći, naročito u

velikim gradovima i industrijskim zonama. Alergijski rinitis
jedna je od najčešćih alergijskih bolesti, a često se javlja s
alergijskim konjunktivitisom i astmom.

 Velike količine peluda nađene su i za porodice Pinaceae,

Taxaceae i Cupressaceae, koje nisu smatrane
alergogenima.
Građa polenovog zrna
 Karakteristike alergenih biljaka

 Da se oprašuje vjetrom

 Mora proizvoditi polen u većim količinama

 Polen mora imati alergene osobine

Popis alergenih biljaka Kantona Sarajevo iz porodice
Pinacaeae (Redžić, 2010)

Porodica Pinaceae

(Borovi, smrče, jele)

Pinus sp.

P. nigra Arnold.

P. mugo Turra

P. sylvestris L. borovi pines umjereno

Abies alba Mill

Picea abies (L.)

Karsten

P. omorika
(Panč.)Purkinje

Picea sp.
 Pinus sylvestris L., bijeli (obični) bor

 Polen bijelog bora karakteriše se vazdušnim

mjehurovima koji mu omogućavaju raznošenje putem
vjetra na velike udaljenosti.
 Prema Popnikola, N. (1971) navodi da se razlike u
veličini polenovih zrna unutar jednog stabla javljaju kao
posljedica različitih uslova ishrane kada se muške cvasti
formiraju na granama stabala.
 Pored uticaja ishrane na svojstva polena, prema Gigov,
A. i dr. (1957), Marcet, E. kod bijelog bora razlike u
veličini polenovog zrna su uslovljene različitim ekološkim
uslovima pod kojim rastu stabla.
Polenovo zrno
 Alergijske reakcije se javljaju na niz eteričnih
ulja. Alergijska reakcija je kontroliran imunološki
proces.
 Nastaju specifična protutijela koja, kod sljedećeg
nanošenja te iste tvari, počinju snažnu
imunološku reakciju.
 Javlja se crvenilo, oteknuće, vrućina, ponekad i
mali vodeni “prištići”, te jak svrbež.
Picea abies (smreka)
Opis polena
Oblik: sakatno polenovo zrno, okruglo ovalno
centralno tijelo sa dvije bočne, poluloptaste
vazdušne kese, nema značajnih suženja između
vazdušnih vreća i centralnog tijela (proksimalni
ugao vazdušne vreće je tup).
Veličina: 107.7 (97-124,4) mikrona (najduži promjer,
mjeren sa vazdušnim vrećama).
Otvor: inaperturni polen
Polenov zid: centralno tijelo: debeli, izduženi
elementi egzine, debela intina;
Zračne vrećice: polenski zid čini gruba, nepravilna
mreža, skulptura egzine je zbog zraka često
nejasano prepoznatljiva (Slika 6).
Napomena: sličan polen nalazi se kod drugih
predstavnika Pinaceae (Abies, Picea, Cedrus).
Polen u optičkom presjeku Picea abies (L.)
Karsten
 Kliničko iskustvo
 IgE-posredovane reakcije: usmeni dokazi ukazuju na to
da su astma i polenska groznica moguće nakon
izlaganja polenu od ovog drveta.
 Međutim, nekoliko specifičnih studija o ovome su
prijavljeni do sada.
 Profesionalna astma, deficitna plućna funkcija, i povišen
nivo respiratornih simptoma kod radnika izloženih na
piljevinu su dokazani.
 Od ostalih reakcija javlja se i profesionalni alergijski
kontaktni dermatitis.
Nivoi do kojih se obično vrši određivanje za aerobiolološke
analize: Picea, Pinaceae
Pinus nigra (crni bor)
Opis polena
Oblik: sakatno polenovo zrno, polenovo
zrno se sastoji od okruglog ovalnog
centralnog tijela sa dva bočna, poluloptasta
zračna jastuka sa primijetnim suženjem
između vazdušnih jastuka i centralnog
tijela.
Veličina: 75.7 (67-87) mikrona (najduži
promjer, mjeren je sa vazdušnim vrećama)
Otvor: inaperturni polen
Polenov zid: centralno tijelo: izduženi
elementi ekzine ,debela intina
Zračni jastuk: polenski zid čini gruba,
nepravilna mreža, skulptura je zbog zraka
često nejasano prepoznatljiva
Dodatni atributi: granularna citoplazma
Napomena: sličan polen nalazi se kod
drugih predstavnika Pinaceae (Abies,
Picea, Cedrus).
Polen u optičkom presjeku Pinus nigra
(Arnold.)
 Alergija na polen Pinusa se općenito smatra rijetkom.
Pelud bora već dugo se smatra nealergijskim polenom.
 Velika veličine zrna i niske koncentracije proteina su
glavni razlozi u objašnjavanju njihove male alergenosti.
 Pelud bora treba uzeti u obzir kao potencijalni alergen
posebno kada se nalazi u izobilju.
 Pinusi oprašuju obilato i doprinose velikim količinama
polena koji predstavlja često vidljive slojeve preko ulica i
prozora automobila kada je u sezoni oprašivanja.
 Međutim, oni se rijetko smatraju posebno alergijskim
polenom.
 Kliničko iskustvo
 IgE-posredovane reakcije: pelud Pinusa može izazvati
astmu, alergijski rinitis i alergijski konjunktivitis.
 Iako se pelud bora pušta u velikim količinama, utvrđeno
je da se IgE-senzibilizacija dogodi u samo 1,5% -3%
atopijskih pacijenata.
 Za razliku od rijetkost senzibilizacije od polena bora,
radnici za obradu bora u pilanama pokazali su vrlo
visoke frekvencije IgE senzibilizacije na ekstrakt borove
prašine.
 Profesionalna astma, deficit plućne funkcije, i povišen
nivo respiratornih simptoma mogu se javiti kod radnika
izloženih piljevini, ali ovi simptomi ne moraju nužno biti
IgE-posredovane.
 Alergijske reakcije na borove
 Ljudi koji razvijaju osjetljivost prema borovima mogu
imati alergijske reakcije dodirivanjem ili udisanjem
njihovih alergena.
 Pinus vrste sa malim polenom imaju tendenciju da
uzrokuje polensku groznicu, dok oni sa teškim biljnim
sokom imaju tendenciju da stvaraju alergijske iritacije
kože.
 . Ljudi sa alergijom na borove mogu reagovati na bilo koji
član porodice Pinaceae, uključujući i munike, Ponderosa
borove i balzam jele, te popularno božićno drvce.
 Proizvodi koji sadrže borove sastojke, kao što je eterično
ulje za miris, također može izazvati alergijske bolesti kod
pacijenata.
 Alergije na bor mogu izazvati svrab i respiratorne
simptome kod osjetljivih ljudi udisanjem alergenog
polena.

 Svrbež, suzenje očiju, kihanje, curenje iz nosa i svrbež

nosa spadaju u simptome polenske groznice.

 Diranje borova ili njihovih proizvoda izaziva crveni, osip

kod nekih pojedinaca. Plikovi se mogu formirati i
zadržavati, dok nakon kontakta s alergenima prestaju.
 Pacijenti mogu upravljati alergijama na borove
izbjegavajući kontakt s kožom i pomoću lijekova.
 Polenska groznica se može upravljati sa
komercijalnim antihistaminicima i dekongestant
lijekovima.
 Zdravstveni problemi povezani sa borovim
polenom mogu se spriječiti ili smanjiti
korištenjem propisanih kortikosteroid sprejeva
za nos prije sezone polena.
 Dok je alergenost drveta bora dosta rijetka, veća briga
su alergije koje potiču iz pinjola i polena bora.

 Neke su pinjole jestive i koriste se u različitoj hrani,

uključujući Italijansko tijesto. Potrošnja pinjola povećana
je njihovom upotrebom u Mediteranskoj dijeti
.
 Polen se proizvodi prilikom reprodukcije bora tokom
proljeća. Za polen je specifično da može prelaziti velike
udaljenosti pomoću vjetra.

 Alergije na polen bora iste su kao i ostale alergije polena

i ljudi koji su alergični na polen bora alergični su i na
polen trave.
•
 Simptomi
 Simptomi borove peludi alergija kao što su mnogo
"peludna groznica", a obično uključuju:

plačne crvene oči koje svrbe

vrećice ispod očiju
curenje iz nosa, sa ili bez kihanje i zagušenja kašalj

 U nekim slučajevima pelud može pogoršati astmu.

 Pinjola alergije kao što su mnogo drugih drvo orah
alergija na koje oni mogu uzrokovati anafilaktičke
reakcije.
 Simptomi mogu varirati od blage do teške, a uključuju:
Stezanje u prsima i otežano disanje
Oticanja jezika, grla, nosa i usana
Osip ili osip
Bol u trbuhu, proljev i / ili povraćanje
Vrtoglavica i nesvjestica ili gubitak svijesti
Šok i zatajenje srca
 Metode ispitivanje alergije na
bor
 Najčešća metoda ispitivanja za alergiju na bor je
provođenje testa kože uboda. Vrlo mala količina bora
pelud ili pinjola se stavlja na kožu, a zatim se koža
lagano ubode, tako da maleni iznos ide u kožu.
 Nakon određenog vremenskog razdoblja ispituju se
crvenila ili druge promjene koje bi ukazivale na alergijsku
osjetljivost.
 U nekim slučajevima, analiza krvi može se provesti za
ispitivanje reakcije na bor. Mala količina krvi se uzima i
testira u laboratoriji da vidi da li su antitijela u njoj
odgovoriti na alergen.
 Nastanak alergije

 Da bi se razvila alergija nužna je interakcija dva

faktora.
 Osoba mora imati sklonost razvoju alergije
(genetski faktori) i mora biti izložena nekoj
alergogenoj tvari - tvari iz okoliša koja ima
potencijal razvoja alergije (najvažniji od okolišnih
faktora).
 U prilog djelovanja genetskih faktora govori
podatak o češćem pojavljivanju alergijskih
bolesti u djece roditelja koji imaju neku alergijsku
bolest (iako se alergija može pojaviti i u djece u
čijim obiteljima do tada nije bilo alergičara).

 Vezano uz okolišne faktore - postoje dvije teorije

koje objašnjavaju sve češću pojavnost
alergijskih bolesti.
 Prva je "ekološka teorija", prema kojoj sve izraženije
zagađenje okoliša potencira sve veću učestalost
pogrešnih reakcija našeg obrambenog sustava.

 Druga je "higijenska teorija" prema kojoj zbog života u

gradovima i reducirane uobičajene interakcije s
mikroorganizmima koju su ljudi imali dok su živjeli u
ruralnim područjima, izostaje normalan razvoj
obrambenog sistema u smjeru obrane od
mikroorganizama, odnosno, potencira se pogrešan
razvoj u smjeru "obrane" od alergogenih tvari.
 A N A PA Ž N J I!
• HVAL
