CoyrigIi. Auior. Willian SIalcscarc Traduao. Carlos A. Nuncs Ediao clcirnica. Ed. Fidcndo Casiigai Morcs Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc roorcionou." Nclson JaIr Carcia (l94?-2UU2} 3
A FAMOSA HISTRIA DA VIDA DO REI HENRIQUE VIII
William Shakespeare 4
NDICE
PEFSONACENS 6 PFLOCO 8 ATO I Ccna I 10 Ccna II 22 Ccna III 33 Ccna IV 38 ATO II Ccna I 46 Ccna II 56 Ccna III 65 Ccna IV 71 ATO III Ccna I 83 Ccna II 93 ATO IV 5 Ccna I 116 Ccna II 125 ATO V Ccna I 135 Ccna II 145 Ccna III 148 Ccna IV 158 Ccna V 163 EPLOCO 168 6
PERSONAGENS O REI HENRIQUE VIII. CARDEAL WOLSEY. CARDEAL CAMPEIO. CAPCIO, cnlaiador do incrador Carlos V. CRANMER, Arccliso dc Caniuaria. DUQUE DE NORFOLK. DUQUE DE SUFFOLK. DUQUE DE BUCKINGHAM. CONDE DE SURREY. LORDE CHANCELER. LORDE CAMAREIRO. GARDINER, Diso dc WincIcsicr. BISPO DE LINCOLN. LORDE ABERGAVENNY. LORDE SANDS. SIR TOMAS LOVELL. SIR HENRIQUE GUILDFORD. SIR ANTNIO DENNY. SIR NICOLAU VAUX. Sccrciarios dc Wolscy. CROMWELL, criado dc Wolscy. GRIFFITH, gcniil-Ioncn da canara da FainIa Caiarina. Trcs gcniis-Ioncns. Oficial da Ordcn da Jarrcicira. Douior Duiis, ncdico do rci. 7 Inicndcnic do Duquc dc DuclingIan. Drandon c un sargcnio dc arnas. Poriciro da Canara do ConsclIo. Poriciro c scu ajudanic. Pajcn dc Cardincr. Prcgociro. RAINHA CATARINA, csosa do Fci Hcnriquc; dcois, divorciada dclc. ANA BOLENA, sua dana dc Ionra; dcois, rainIa. Una vclIa dana, aniga dc Ana Dolcna. PACINCIA, dana da FainIa Caiarina. Nolrcs c danas; criadas da rainIa; csriios quc lIc aarcccn; cscrivacs, oficiais, guardas c ouiros scrvidorcs. 8
PRLOGO
Hojc nao vcnIo rovocar-vos riso. Ccnas agora dc nais cso c siso, scrias, gravcs c irisics, inoncnics c nolrcs quadros, quc vos Iao dc ardcnics lagrinas arrancar c o quc cn vcrdadc vicnos aqui irazcr. Qucn dc icdadc for caaz, odc dar nossa ca una lagrina ou duas, orquc cla cssa Ioncnagcn ncrccc. Qucn dinIciro so dcscndc cn assunio vcrdadciro, ncla acIara vcrdadc. Qucn sc alcgra con una ou duas visias c, dc rcgra, nao rcgaicia alausos, sc acicnic sc rcvclar c calno, Ia dc, conicnic, nuliilicar o scu vinicn nodcsio nun raido csciaculo c cn iudo Ioncsio. Soncnic qucn dclciic acIa na visia dc ccna alcgrc ou iorc, c quc inrcvisia larulIcira agradccc, golcs, duclo dc algun iio vcsiido dc anarclo, scra dccccionado. Pois, dc faio, gcniis ouvinics, or un ugilaio, fazcr cnirar un lolo nuna cca, nao scria faliar, iao-so, a roncssa dc nosso rorio crcdiio, no inicnio dc vos rcrcscniar algo a conicnio, nas ianlcn alicnar ara o fuiuro dc un anigo scnsaio o afcio uro. En nonc, ois, do ccu, or scrdcs iido na conia do audiiorio nais salido, do nais csclarccido da cidadc, 9 nosirai, cono o dcscjo, gravidadc. inaginai na forna nais noioria as cssoas dc nossa nolrc Iisioria, ial cono cn vida foran. Na grandcza roria as aconanIai, na nais accsa conanIia dc ianios scguidorcs, iurla anclanic quc cncIc os corrcdorcs. Mas vcdc agora cono a ccna scria vai laicr irisicncnic na niscria, c vos dirci, sc rirdcs un noncnio, quc c ossvcl cIorar nun casancnio. 10
ATO I CENA I
Londcs. Nu untccunuu do uuco. Entu o unu otu o Duquc dc NooI; o outu, o Duquc dc HucIngIun c Lodc AIcguucnn.
DUCKINCHAM Fcliz cnconiro c vcniuroso dia. Cono assasics dcsdc quc nos vinos uliinancnic cn Frana? NOFFOLK A Vossa Craa nuiio agradco. Con saudc, c scnrc adnirador dc quanio vi or la. DUCKINCHAM Un accsso dc fclrc inooriuna nc fcz ficar no quario risionciro, quando csscs sois da gloria, luninarcs da Iunanidadc, cn Ardrcs sc cnconiraran. NOFFOLK Foi cnirc Cuincs c Ardrcs. Eu nc acIava rcscnic c os vi saudarcn-sc a cavalo; conicnlci-os dcois, quando sc acaran, c alraarcn-sc os vi dc ial nancira, cono sc confundidos csiivcsscn. E sc assin fossc, 11 ncsno, ondc acIaranos quairo ironos quc, osios na lalana, cquivalcsscn a cssc irono dulo? DUCKINCHAM Todo cssc icno cu risionciro csiava no ncu quario dc docnic. NOFFOLK Eniao crdcsics a visao do quc a icrra icn dc grandc. Podcr-sc-ia dizcr quc aic aqucla Iora solicira csiava a ona c quc ncssc aio con algo sc casou acina dcla. Cada dia vcncia os anicriorcs, aic quc cIcgassc o uliino c dciassc cono rorio o rodgio dclcs iodos. Quando os franccscs, soncnic ouro c lrilIo, cono dcuscs agaos nos ofuscavan, no dia incdiaio nos fazanos da Cra-DrcianIa a ndia. qualqucr Ioncn quc sc alassc, una nina arccia. Os anczinIos ajcns dir-sc-ian qucrulins, iodos dc ouro; as rorias danas, nao afciias lida, quasc suavan sol o cso do orgulIo, dc ial forna quc o iralalIo dc cnfciic lIcs scrvia. Sc qualqucr nascarada sc disscssc inconaravcl, a da sulscqucnic noiic a dciava csiuida c ncndiga. Cada un dos dois nonarcas, dc igual lusirc, nais ou ncnos lrilIanic sc osicniava, confornc aarcccssc. Era louvado dc cr si qualqucr dclcs; quando junios, dizia-sc quc un so sc crcclia, nao sc aircvcndo os rorios cnicndidos a confronia-los nunca, quc csscs asiros ois assin lIcs cIanavan dcsafiavan, or scus arauios, ara as alias 12 jusias scus csriios nolrcs, rcalizavan fciios alcn dc quanio c concclvcl, dc ial forna quc as falulas dc anianIo, cono ossvcis icndo-sc afirnado, ganIaran novo crcdiio, lcvando-nos a icr or ccrio o quc nos conia Dcvis. DUCKINCHAM OI! idcs nuiio longc. NOFFOLK Tao vcrdadc cono cn scr nolrc c a Ioncsiidadc na Ionra rocurar scnrc. os difcrcnics lanccs dcssa fcsia algun lrilIo crdcrian nos nais alios discursos, ois ara clcs a nclIor lngua cra dos rorios fciios. Tudo ali cra rcal; ncnIuna aric colidia con ouira; a ordcn fazia rcssaliar iudo, cccuiando iodas as funcs scu acl naravilIa. DUCKINCHAM Qucn dirigiu, crgunio, qucn, scgundo vossa oiniao, rcuniu o coro c os ncnlros dcssa cslcndida fcsia? NOFFOLK Algucn, dcccrio, quc inclinaao ncnIuna dcnonsirara ara un ncgocio dcsscs. DUCKINCHAM Por olscquio, nilordc, qucn fcz isso? NOFFOLK Fcgulado foi iudo clo cngcnIo ciraordinario do nuiio rcvcrcndo Cardcal dc Yorl. DUCKINCHAM O dialo quc o carrcguc! En iodo lolo ncic o dcdo anlicioso. Quc iinIa clc 13 quc vcr con ianio cccsso dc vaidadc? Esanio- nc dc vcr quc una nonianIa dc sclo, so con scu volunc, ossa os raios alsorvcr do sol lcncfico c da icrra dcsvia-los. NOFFOLK Ccriancnic, scnIor, Ia nclc csiofo quc asscgura iao grandc rcsuliado, ois o aoio nao icndo dc linIagcn nui noioria, cujo rcsigio alrc caninIo aos ncios, ncn Iavcndo rcsiado alios scrvios coroa, ncn icndo cono aliadas cssoas dc valor, nas, cono a aranIa quc dc si roria iccc a fina icia, rova quc c a fora dc scu rorio ncriio quc lIc franqucia a csirada, don cclcsic quc un lugar lIc asscgura junio ao irono. ADEFCAVENNY O quc lIc dcu o ccu, nao sci dizc-lo; quc olIar nais cnciranic isso dcsculra. Mas scu orgulIo osso vcr, quc csia or iodos os scus iraos. Dc ondc o olicvc? Sc nao do infcrno, c quc c ncsquinIo o dialo, ou ja dcu quanio iinIa, c clc ouiro infcrno dcniro dc si sc s a criar dc novo. DUCKINCHAM Ncssa ccursao dc Frana, or quc dialo cIanou a si o cncargo, rcvclia do rci, dc dcsignar os quc dcvian consiiiuir scu scquiio? Elc ncsno a lisia rcarou dos gcniis- Ioncns, dc nancira gcral so cscolIcndo os a quc clc rcicndc inor un fardo nuiio grandc ara Ionra sccundaria. Una sinlcs cariinIa dc scu 14 unIo scn consulia ao ConsclIo gcncroso faz do dcsiinaiario auiliar dclc. ADEFCAVENNY Sci dc arcnics ncus ircs, ncssc caso, clo ncnos, sc cnconiran quc con isso dc ial nodo csgoiaran scus Iavcrcs, quc janais odcrao voliar ao rsiino lcn-csiar da fanlia. DUCKINCHAM OI! nuiia gcnic icvc a csinIa quclrada clo cso dc suas roricdadcs, so ara ircn ncssa inoncnic viagcn. Tania nosira dc vaidadc, no cnianio, iao-soncnic scrviu ara aninar unas convcrsas dc consisicncia nula. NOFFOLK csaroso quc cu cnso quc cssa az cnirc os franccscs c nos nao valc quanio nos cusiou. DUCKINCHAM Nao Iouvc qucn, dcois da icncsiadc quc vcio logo aos, nao sc scniissc cono insirado c, scn consulia rcvia, nao fizcssc, dc ronio, a rofccia dc quc cssa icncsiadc, assin iirando da az o icnuc vcu, so rcssagiava sua ruiura suliia. NOFFOLK lcn claro, ois ja quclrou a Frana o conronisso c cnlargou cn Dordcus a carga ioda dc nossos ncrcadorcs. 15 ADEFCAVENNY Foi or isso quc nosso cnlaiador foi dcscdido? NOFFOLK Sin, scn duvida alguna. ADEFCAVENNY Dclo acio, conrado or un rco corliianic. DUCKINCHAM E iodo cssc ncgocio, dirigido foi or nosso cardcal nui rcvcrcndo. NOFFOLK Pcrdoc-nc Vossa Craa, iodo o Esiado conIccincnio icn da dcsavcna quc cnirc vos c o cardcal Ia nuiio cisic. Assin, vos aconsclIo c acciiai isio dc un coraao quc vos dcscja acnas Ionra c roscridadc nuiio solida considcrardcs cono cquivalcnics o odcr do cardcal c sua asiucia; c nais. quc a iudo quanio scu grandc odio dcscjc r cn raiica, nao Ia dc faliar nunca o insiruncnio scnrc a jciio. Nao ignorais a naiurcza dclc; salcis quc c vingaiivo, c cu icnIo cicncia dc quc sua csada c dc nui fino coric. E conrida; odcnos dizcr, ncsno, quc alcana longc; c ondc aiingir nao ossa, dccidido clc a joga. No ino ciio guardai csic consclIo, ois Iavcis dc acIa-lo saluiar. Eis quc vcn vindo a rocIa quc cviiar vos aconsclIo. (Entu o Cudcu Vosc; u Iosu c tuzdu nu suu cntc; uguns guudus c dos sccctuos con ucs o scgucn. Dc ussugcn, o cudcu c HucIngIun tocun oIucs dcsdcnIosos.} 16 WOLSEY Ola! O roccsso do inscior do Duquc dc DuclingIan csia ai? PFIMEIFO SECFETAFIO Aqui sc cnconira, scnIor. WOLSEY E clc csia ronio, cssoalncnic? PFIMEIFO SECFETAFIO Sin, quando a Vossa Craa for scrvido. WOLSEY Dcn; dcois iraiarcnos dcssc assunio. DuclingIan vai laiar o olIar aliivo. (Su Vosc con scu scquto.} DUCKINCHAM Essc cao dc aouguciro icn a loca vcncnosa c cu nao osso anordaa-la. Assin, nao dcscria-lo c aconsclIavcl. O livro do ncndigo icn vaniagcn solrc o sanguc dc un nolrc. NOFFOLK Cono assin! Ficasics caliado? convcnicnic cdir a Dcus nodcraao, quc c o unico rcncdio quc rcclana vossa docna. DUCKINCHAM Li algo conira nin nos olIos dclc. Scu olIar nc IunilIou, cono ao nais nfino dos scrvos, c ora ncsno nc irasassa iraiocirancnic. Foi falar con o rci; sigo-lIc ja no cncalo, ara os olIos olriga-lo a laiar. 17 NOFFOLK Parai, nilordc, c quc vossa razao con vossa colcra sc onIa a discuiir solrc cssc inicnio. Qucn alios nonics galga, dc conco rogridc lcniancnic. A zanga c cono un cavalo ardoroso quc, odcndo scguir or ondc qucira, o rorio fogo logo o dcia cansado. Na Inglaicrra nao Ia qucn odcria aconsclIar-nc cono vos; scdc ois ara vos ncsno o quc scrcis ara vosso anigo. DUCKINCHAM Vou rocurar o rci, c cla loca da Ionra aos griios farci quc a cnafia dcssc iio dc IswicI ao o lanada scja; sc nao, roclanarci quc sc anularan iodas as difcrcnas cnirc os Ioncns. NOFFOLK Scdc scnsaio, nao dciando qucnic or dcnais a fornalIa do ininigo, ara quc nao vcnIais a cair ncla. Uliraassar odcnos, or cccsso dc raidcz, a ncia a quc alncjavanos, crdcndo-a, assin, or cssc rorio cccsso. Cono o salcis, a cIana quc o licor faz sulir na vasilIa c dcrranar-sc, arcccndo auncnia-lo, o csgoia acnas. Scdc scnsaio, iorno a aconsclIar-vos. Na Inglaicrra nao Ia calca alguna caaz dc dirigir-vos cono a vossa, sc quiscrdcs con a sciva da rudcncia, quando nao aagar, dciar nais lrando o fogo da aiao. DUCKINCHAM ScnIor, or isso vos fico agradccido; vou guiar-nc or vossa rcscriao. 18 Mas cssc iio arqui-orgulIoso nao nc lcva o cccsso dc colcra a nonca-lo dcssc nodo, nas Ioncsia cnoao or nuiio ccrios indcios, rovas claras cono as fonics no ncs dc julIo, quando disiinguinos no fundo os graos dc arcia, icnIo cn conia dc corruio c iraiociro. NOFFOLK Nao iraiociro"; nao digais isso. DUCKINCHAM Vou dizc-lo ao rci, c ninIas rovas Iao dc scr iao forics cono raia dc rocIa. Scdc aicnio. Esia sania raosa, ou lolo, ou anlos ois iao voraz clc c quanio asiucioso, c iao rocnso a ccogiiar naldadcs, a cccuia-las scnrc, dc alna c osio quc rccirocancnic sc infcccionan, conianio quc csiadcic aqui c cn Frana ioda cssa ona ao nosso solcrano sugcriu cssc acio iao cusioso, cssa cnircvisia quc alsorvcu icsouros dc ial valia c quc acalou ariindo-sc, qual vidro ao scr linado. NOFFOLK ccrio, c ccrio, or ninIa fc; fcz isso. DUCKINCHAM Por olscquio, scnIor! Essc cardcal asiuio c fino rcdigiu os ariigos do coniraio cono lcn cnicndcu, icndo sido clcs raiificados con icr dcclarado. Faa-sc assin!" Mas sao iao uicis cono nulcias ara un norio. Pouco inoria! Foi o condc-cardcal o auior dc iudo; o digno Wolscy, quc crrar nao odc nunca, foi qucn fcz isso. Mas o quc sc scguc quc a 19 ncu vcr c una csccic dc ninIada da vclIa nac Traiao c acnas isio. Carlos, o incrador, sol o rcicio dc vir vcr a rainIa sua iia foi acnas rcicio, quc, cn vcrdadc, vcio clc ara cocIicIar con Wolscy fcz-nos una visiia. Elc icnia quc do cnconiro narcado cnirc os nonarcas da Inglaicrra c da Frana lIc udcssc surgir qualqucr rcjuzo, quc, cn vcrdadc, ncssa liga clc via qualqucr coisa quc odia ancaa-lo. Assin, con nosso cardcal clc iraiou nuiio cn scgrcdo cono inagino, sin, icnIo ccricza, ois convcncido csiou dc quc o nonarca agou anics dc olicr o ronciido, con o quc icvc a inicnao asscgurada lcn anics dc cnuncia-la. En suna, Iavcndo franqucado a csirada c dc ouro aiaciado, dcsia aric o incrador nanifcsiou-sc. quc nclc csiava olicr quc o rci o curso dcsviassc da oliica c o coniraio dc az vicssc a roncr. ncccssario quc o rci saila c or nin vira a salc-lo quc o cardcal dcsic nodo conra c vcndc a Ionra do rcino, c iudo cn scu rovciio. NOFFOLK Enirisiccc-nc ouvir iais coisas dclc; dcscjara salcr quc Ia nisso cquvoco. DUCKINCHAM Nao, ncn no ncnor onio; arcscnici-o con os vcrdadciros iraos con quc clc Ia dc dcsnascarado scr dcniro dc ouco. (Entu Hundon, cccddo dc un sugcnto dc unus.} 20 DFANDON Vosso ofcio, sargcnio, cccuiai- o. convosco, scnIor Duquc dc DuclingIan c Condc dc Hcrcford, Siafford c NoriIanion; cn nonc dc nosso alio solcrano, or crinc dc iraiao cu ic dcicnIo. DUCKINCHAM Milordc, solrc nin caiu a rcdc; a vida crco or iraiao c asiucia. DFANDON Pcsa-nc vcr-vos scn a lilcrdadc c icr dc ao fin lcvar csia incunlcncia. A dcicrninaao dc Sua Alicza c quc scjais lcvado ara a Torrc. DUCKINCHAM Proicsiar inoccncia fora inuiil; a nancIa quc cn nin csa dcia ncgra ninIa roria lrancura. Scja fciia a voniadc do ccu, agora c scnrc. Olcdco. OI! adcus, adcus, nilordc dc Alcrgavcnny. DFANDON Nao; clc ianlcn vos fara conanIia. (A AIcguucnn.} da voniadc do nonarca quc vadcs ara a Torrc aic odcrdcs scr ccriificado do quc clc dccidir. ADEFCAVENNY Tal cono o duquc, ianlcn dirci quc cn iudo scja fciia a voniadc do ccu, c olcdicnic nc dcclaro ao razcr do solcrano. 21 DFANDON Ordcn crcssa aqui irago do rci ara a risao dc Lordc Moniacuic, dcvcndo, aos, rcndcr Joao dc la Car, o confcssor do duquc, un ial Cillcrio Pccl, scu cIancclcr... DUCKINCHAM Dcn, lcn; os ncnlros dcssa consiraao. iudo, crcio. DFANDON Ha un nongc cariuo. DUCKINCHAM Cono! Cono! Nicolau Holins? DFANDON Essc. DUCKINCHAM un niscravcl ncu inicndcnic. O cardcal incnso lIc ofcrcccu dinIciro. TcnIo os dias coniados; sou a olrc sonlra, acnas, dc DuclingIan, quc ncsic insianic a forna dc una nuvcn assunc, ara cscuro dciar ncu claro sol. Milordc, adcus. (Sucn.} 22
CENA II
Suu do ConscIo. Entu o c, uoudo no onIo do cudcu, os noIcs do ConscIo, S Tonus Louc, ocus c cssous do scquto. O cudcu uu scntu-sc uos cs do c, uo udo dcto.
FEI HENFIQUE Sin, ioda a ninIa vida, do nais fundo do coraao vos agradccc ianio cuidado c vigilancia. Eu nc cnconirava na inincncia dc scr csiraalIado cla dcflagraao dc una conjura. Mas frusirasic-la; nuiio agradccido. Trazci a nossa frcnic o gcniil-Ioncn da fanlia dc DuclingIan; dcscjo ouvi-lo cssoalncnic. Vai coniar-nc nais una vcz, scn discrcancia alguna, as iraics dc scu ano. (Ouucn-sc uozcs, dcnto. Pussugcn uu u unIu! Entu u HunIu Cutunu, ntoduzdu cos Duqucs dc NooI c dc SuoI. Eu uocIu- sc. O c sc uu do tono, cuuntu-u, Icu-u c u-u scntu-sc uo scu udo.} FAINHA CATAFINA Nao; rcciso ficar dc joclIos? vin cono cdinic. 23 FEI HENFIQUE Lcvaniai-vos c, ao nosso lado, vindc ionar vosso lugar. Nao c rcciso quc nos digais nciadc do cdido. A nciadc ossus dc nosso nando; scn scr cdida, a ouira nciadc c vossa. Dizci o quc qucrcis, quc ja csia fciio. FAINHA CATAFINA Muiio agradco a Vossa Majcsiadc. Quc vos ancis c, ncssc grandc afcio, nao dcicis nunca dc aicndcr vossa Ionra, ncn dc vosso alio osio a dignidadc, o oljcio consiiiui dc ncu cdido. FEI HENFIQUE ScnIora, coniinuai. FAINHA CATAFINA TcnIo-nc visio soliciiada or nao oucos sudiios, os dc naior arco, quc sc qucian dc grandcs aflics quc iodos sofrcn. Para clcs conisscs icn sido cnviadas quc o coraao csiraalIar conscgucn da lcaldadc dc iodos. E conquanio, ncu lon Lordc Cardcal, clcs dirijan conira vos as ccnsuras nais accrlas, dc scrdcs o fauior dcssas violcncias, o rci, nosso scnIor quc o ccu conscrvc scu nonc iscnio dc qualqucr vilcza! cscaar nao conscguc dos discursos dcsrcsciiosos, sin, dcssa linguagcn quc os flancos arrclcnia da lcaldadc c quasc cn rclcliao sc nanifcsia. NOFFOLK Nao quasc"; nanifcsia-sc, rcalncnic. Pois sol csscs inosios iao csados, iodos os falricanics dc iccidos, susicniar nao odcndo iania gcnic, cn nassa dcscdiran scus 24 fiandciros, isociros, iccclcs c cardadorcs, quc, incaazcs dc una ouira aiividadc, cla fonc acossados, scn rccurso, rcnidos clo dcscscro, os faios aiacan cla frcnic. Todos sc acIan rcscnicncnic cn franca rclcliao, scrvindo cn suas filas o crigo. FEI HENFIQUE Inosios? Dc quc csccic? Quais sao clcs? ScnIor cardcal, quc vos acIais conosco ccnsurado igualncnic or iudo isso, quc salcis a rcsciio dcssc inosio? WOLSEY Sc o crniiis, scnIor, conIco acnas una cqucna aric dos ncgocios rclaiivos ao Esiado c nc coloco junio dos ouiros quc conigo narcIan. FAINHA CATAFINA Sin, nilordc, c vcrdadc. nais quc os ouiros nao salcis; nas sois vos o auior dc coisas quc do conIccincnio sao dc iodos c quc nao sao saudavcis ara quanios ignora-los dc iodo qucrcrian, nas forados sc vccn a conIccc-las. Sin, cssas cacs, dc quc infornado qucr scr o solcrano, so o ouvi-las nos causa nal as ouas; suoria-las... nao rcsisiinos sol o cso dclas. Dizcn quc fosics vos o auior da idcia; nao scndo assin, csiais scndo inculado or nancira nui gravc. FEI HENFIQUE Cono! Cono! Mais cacs? Vcjanos. dc quc csccic? Dc quc csccic sao clas? 25 FAINHA CATAFINA Crandc risco cisic cn r a rova, dcssc nodo, vossa acicncia; nas cnconiro aoio na roncssa dc Vossa Majcsiadc, dc quc nc crdoaria. A gcral qucia rovcn das conisscs, quc dclcs iodos cigc a scia aric dos Iavcrcs, quc arrccadada icn dc scr con urgcncia, scndo o rcicio quc ara isso alcgan, vossas gucrras na Frana. Isso da alulo s lnguas aircvidas; longc as locas coscn iodo o rcsciio c sc congcla nos frios coracs ioda a lcaldadc. Ondc noravan rcccs, noran ragas, cIcgando iudo ao onio dc quc a docil olcdicncia cn cscravo iransfornou-sc da voniadc caliada. Dcscjara quc scn dclongas Vossa Alicza dcssc a naina aicnao a cssc ncgocio. Mais urgcnic nao Ia. FEI HENFIQUE Por ninIa vida, coniraria isso iudo nosso gosio. WOLSEY Por nin, nao fui nais longc nisso iudo do quc or ncio dc un singclo voio, so o icndo dado aos o asscniincnio dc juizcs ondcrados. Sc acusado csiou scndo or lnguas ignoranics quc, scn nada salcrcn dc ncus lanos c dc ninIa cssoa, dc ncus fciios cn crnica sc arvoran, crniii-nc dizcr-vos quc cssa c a soric dc ncu osio, a vcrcda dc csinIos quc a viriudc icra dc airavcssar. Nao c ossvcl coilir-nc dc fazcr o quc c rcciso, con ncdo dc ir laicr nos naliciosos ccnsuradorcs, quc roccdcn 26 scnrc cono cics vorazcs, quc na csicira sc cn dc larco dc rcccnic falrica, cnlora ouira vaniagcn nao consigan, alcn da invcja inuiil. Muiias vczcs o quc fazcnos dc nclIor, no juzo dos fracos ou naldosos julgadorcs, fciio nao foi or nos, ou inlica aluso, c nossos iorcs aios c frcqucnic inicrrciados or grossciro csriio, sao roclanados cono grandcs fciios. Sc inovcis nos uscrnos, clo ncdo dc quc ossan zonlar dc nossos assos, ou colri-los dc orolrio, criarcnos raiz ondc csiivcrnos, ou ficanos na osiao dc csiaiua, sinlcsncnic. FEI HENFIQUE A aao louvavcl, fciia con cuidado, a si ncsna sc iscnia dc ccnsura, nas dc icncr cn suas conscqucncias c a quc nao acIa aoio no assado. En algun rcccdcnic vos lascasics ara ial caao? En ncnIun, crcio. Arrancar nao dcvcnos nossos sudiios dc nossas lcis, ncn ncnos anarra-los ao nosso dcsoiisno. A scia aric dos Iavcrcs? Quc inosio aavoranic! cono sc iirasscnos das arvorcs a coa, a casca c aric, aic, do ironco; nuiio cnlora as razcs lIcs dciasscnos, nuiilada a cssc onio, o ar alsorvcra, scn falia, ioda a sciva. Quc sc cnvicn carias nossas a iodos os condados cn quc Iouvc lanancnio dcssc inosio, crdao anlo anunciando a iodos quanios nossa cccuao sc rcvoliaran. Por favor, cuidai logo dcssc assunio; dcio isso a vosso cncargo. 27 WOLSEY (uo sccctuo} Una alavra nuiio cn ariicular. Enviai nissivas a iodos os condados, anunciando graa c crdao da aric do nonarca. -nos conirario o ovo dcsgosioso. Fazci, or isso, roalar o loaio dc quc Iouvc nossa inicrfcrcncia ncssa rcvogaao c no crdao dc iodos. Solrc cssc assunio vos darci cn lrcvc naiorcs insirucs. (Su o sccctuo.} (Entu o ntcndcntc.} FAINHA CATAFINA Scniida nc dciou salcr quc o Duquc dc DuclingIan caiu rcccnicncnic no vosso dcsagrado. FEI HENFIQUE Muiia gcnic, ianlcn, ficou scniida. un gcniil-Ioncn nuiio insirudo, orador dc raros doics, con qucn foi lilcral a naiurcza, dc ial cducaao quc odcria consclIos ninisirar c cnsinancnios aos nais conscuos ncsircs, scn quc nunca ara si rorio ajuda rocurassc. E, coniudo, quando csscs alios doics nao sao lcn alicados, corronida quc a alna sc iornc, cn vcios iodos clcs sc iransfornan, dcz vczcs nais Iorrcndos do quc anics cran lclos c airacnics. Essc Ioncn iao conlcio, quc alisiado foi cnirc as naravilIas, quc, do gozo dc ouvi-lo nos fazia icr una Iora dc convcrsa or un fugaz ninuio; cssc ncsno, scnIora, s qualidadcs quc lIc cran 28 rorias cnrcsiou rouagcns nonsiruosas c ficou iao ncgro cono sc o rorio infcrno o Iouvcssc cncgrccido. Ao nosso lado vindc ora scniar-vos. Ouvircis coisas csic gcniil-Ioncn ja foi dc sua inicira confiana dc dciar a Ionra irisic. Elc quc conic nais una vcz os faios Iorrorosos dc quc fugir nao odcrcnos nunca lasianicncnic, cono nao quiscranos solrc clcs ouvir nada. WOLSEY Arcscniai-vos c rclaiai con corajoso csriio, cono concic a un sudiio zcloso, quanio udcsics arrancar do Duquc dc DuclingIan. FEI HENFIQUE Con lilcrdadc fala. INTENDENTE Princirancnic, cono cra cosiunc dclc, iodos os dias cncsiava scu discurso dizcndo quc, no caso dc vir o rci a falcccr scn rolc, arranjaria as coisas dc nancira quc o cciro a olicr viria. Ouvi quando clc cssas ncsnas alavras dissc ao gcnro, Lordc Alcrgavcnny, a qucn clc a jura fcz dc ionar vingana do cardcal. WOLSEY Olscrvc Vossa Alicza a crininosa iraa dcssc rojcio. Nao sc acIando con sua roria asiraao dc acordo, rofundancnic Iosiil sua voniadc sc iornou conira vossa alia cssoa. Vai nais alcn. vossos anigos fcrc. 29 FAINHA CATAFINA Inicrrciai con caridadc iudo, salio Lordc Cardcal. FEI HENFIQUE Vanos adianic. Cono clc a rcsunao jusiificava, una vcz consunada nossa qucda? Ouvisic-o discorrcr solrc cssc onio? INTENDENTE Foi lcvado a cnsar dcssa nancira or una falsa c inuiil rofccia dc Nicolau Holins. FEI HENFIQUE Qucn c cssc Holins? INTENDENTE un cariuo, scnIor, confcssor dclc, quc a iodos os noncnios o alincnia con alavras dc irono c dc rcalcza. FEI HENFIQUE E cono soulcsic isso? INTENDENTE Pouco icno anics dc Vossa Alicza ir ara a Frana, na Fosa csiando o duquc, na aroquia dc Sao Lourcno Poulincy, crguniou-nc quc sc falava cn Londrcs dcssa viagcn. Tcnian, rcsondi-lIc, una crfdia or aric dos franccscs, crigosa ara nosso nonarca. E logo o duquc rcirucou quc cn vcrdadc Iavia causa ara isso c quc ialvcz sc confirnassc ccrio diio rofciico dc un nongc dc grandc saniidadc, quc frcqucnics vczcs", acrcsccniou, nc icn nandado rccado ara quc cu auiorizassc ncu caclao, Joao dc la Car, a 30 assunio dc rclcvancia dclc ouvir cn Iora rcviancnic asscniada. E aos Iavcr-lIc solcncncnic o caclao jurado, ial cono cn confissao, quc quanio dclc udcssc ouvir, a scr ncnIun con vida, a nao scr a nin ncsno, iransniiira, con ioda a gravidadc c scgurana dissc clc dcvagar. Ncn o nonarca ncn scus Icrdciros coniai isso ao duquc odcrao roscrar; quc clc sc csforcc or ganIar o favor do ovo niudo. Fcinar ainda Ia dc o duquc na Inglaicrra". FAINHA CATAFINA Sc csiou lcn infornada, ja csiivcsics cono inicndcnic dclc, icndo o osio crdido cla qucia dos rcndciros. Tonai cuidado, ara nao nancIardcs una nolrc cssoa con vosso odio, vindo a crdcr, assin, vossa nolrc alna. Digo. icndc cuidado; sin, conciio-vos dc iodo o coraao a fazcr isso. FEI HENFIQUE Dciai-o coniinuar; vanos, rosscguc. INTENDENTE So dirci a vcrdadc, or ninIa alna. Dissc a nilordc, o duquc, quc cssc nongc lcn odcria viina csiar scndo das iluscs do dialo, c quc cra nuiio crigoso ara clc dcnorar-sc nun cnsancnio dcsscs aic o onio dc fornar algun lano quc facivcl lIc arcccssc, ial cono aconiccc frcqucnicncnic. Fcsondcu-nc. Cala-ic! nunca isso odcra 31 rcjudicar-nc", icndo diio dcois quc sc o nonarca norrido Iouvcssc na uliina docna, Sir Tonas Lovcll c o cardcal icrian coriadas as calcas. FEI HENFIQUE OI! quc zclo! Ha naldadc ncssc Ioncn. Tcns alguna coisa nais a coniar? INTENDENTE TcnIo, scnIor. FEI HENFIQUE Eniao, rosscguc. INTENDENTE AcIava-nc cn CrccnwicI, dc una fciia, dcois quc Vossa Alicza ccnsura fcz ao duquc, or noiivo dc Sir CuilIcrnc Dloncr... FEI HENFIQUE Lcnlro-nc ainda dcssc faio. scndo clc do ncu fcudo, cnirc os vassalos dclc o s o duquc. Dcn; c dcois? INTENDENTE No caso, dissc-nc clc, dc cu icr sido nandado ara a Torrc or causa disso, cono fora crvcl, rcrcscniado Iouvcra a ncsna aric quc ncu ai quis rcrcscniar no icno do usurador Ficardo. cn Salislury sc acIando, crnissao cdiu dc frcnic conarcccr do rci. Caso iivcssc sido aicndido c cra rcicio as suas Ioncnagcns rcsiar-lIc aunIalado Iavcria o nonarca. FEI HENFIQUE OI giganicsco iraidor! 32 WOLSEY Quc acIais, scnIora. odcria Sua Alicza vivcr iranquilancnic, csiando cssc Ioncn livrc? FAINHA CATAFINA Possa iudo cn Dcus acIar rcncdio! FEI HENFIQUE Alguna coisa arccc quc ainda icns ara coniar-nos. Coniinua. INTENDENTE Dcois dc icr falado na aric dc ncu ai" c, ianlcn, faca", s-sc dc c c, a nao assin na csada, a ouira no ciio, lcvaniando os olIos, soliou un jurancnio avoroso, dizcndo quc sc vicssc a sofrcr algo, ianio ao ai sc adianiara, quanio disia da cccuao o lano irrcsoluio. FEI HENFIQUE Era scu fin fazcr dc nosso coro lainIa ara csada. Ja csia rcso. Lcvai-o scn dcnora ao julgancnio. Sc udcr cnconirar na lci anaro, conccdido Ia dc sc-lo; do conirario, cn nos nao Ia dc acIa-lo. OI! noiic c dia! rcvcla na iraiao grandc ncsiria! (Sucn.} 33
CENA III
Un quuto no uuco. Entun o Lodc Cunuco c Lodc Sunds.
CAMAFEIFO Cono! Scra ossvcl quc os cncanios da Frana agora olrigucn iania gcnic a scguir cssas nodas arliirarias? SANDS A noda, cnlora cIcguc a scr ridcula, indigna aic dos Ioncns, c scguida. CAMAFEIFO Pclo quc vcjo, iodas as vaniagcns quc os inglcscs ganIaran ncssa viagcn nao assan dc una ou duas caranionIas. Mas sao Iorrcndas; ois, ao assuni-las, odcrcis jurar no ncsno insianic quc scus narizcs foran consclIciros dc Pcino ou Cloiario, ial a sua najcsiadc c inoncncia. SANDS Todos clcs icn crnas novas, orcn scnrc nancas. Qucn nunca anics os vissc andar, cnsara quc sofrcsscn nanqucira. 34 CAMAFEIFO Pcla Moric, nilordc! A roua dclcs c dc ialIo iao agao, quc c ccricza Iavcrcn gasio iudo o quc dc crisiaos ossuan anics. (Entu S Tonus Louc.} Eniao, Sir Tonas Lovcll! Quc Ia dc novo? LOVELL Por ninIa fc, nilordc, nao conIco novidadc ncnIuna, sc iirarnos o cdiio quc acalaran dc afiar na oria do casiclo. CAMAFEIFO E scu oljcio? LOVELL A rcforna dos nossos crfunados viajanics, quc dc lrigas dcian cIcia a coric, dc convcrsas c alfaiaics. CAMAFEIFO Isso nc alcgra. Agora cdiria a csscs nonsicurs quc aos coricsaos inglcscs conccdcsscn lon scnso, cnlora nunca iivcsscn visio o Louvrc. LOVELL ncccssario as condics sao cssas quc clcs onIan dc lado as lunas c dcnais ioliccs quc iroucran da Frana, juniancnic con os nuiio Ionrosos onios da ignorancia quc disso fazcn aric, cono duclos c fogos dc ariifcio, o ncnosrczo dc cssoas quc valcn nais do quc clcs c quc alvo sao do cdaniisno coiico... Lilcricn-sc da fc quc icn no icnis, nas ncias alias c calcs con fofos, c iodos csscs snlolos da viagcn, voliando a scr, 35 cono anics, gcnic Ioncsia, ou as nalas aronicn c rciorncn ara os scus conanIciros dc loucura, ondc clcs odcrao c o quc rcsuno gasiar cun ucgo o quc lIcs rcsia dc inudiccia, cusia do ridculo. SANDS icno dc lIcs dar algun rcncdio; a docna csia ficando coniagiosa. CAMAFEIFO Quc crda ara nossas danas, cssa dc iao raras vaidadcs! LOVELL OI! dcccrio. Vai Iavcr nuiio cIoro, ncus scnIorcs; csscs lasiardos asiuciosos icn nanIa ara fazcr quc as danas caian. fazcn grandcs nilagrcs. SANDS Quc lIcs sirva dc ralcquisia o dialo! Dcn, quc arian iodos clcs, ois, c ccricza, nunca virao a cndirciiar. Dagora cn dianic, qualqucr fidalgo Ioncsio da cananIa, cono cu, or ianio icno conscrvado fora do jogo, odcra sua aria nodcsia arcscniar c scr ouvido duranic una Iora, sin, cla Madona, c aic assar or nusico acciiavcl. CAMAFEIFO Muiio lcn, Lordc Sands; ainda icndcs vossos dcnics dc lciic. SANDS E conscrva-los rcicndo, cnquanio nc rcsiar un coio. 36 CAMAFEIFO Para ondc idcs agora, Sir Tonas? LOVELL casa do cardcal, c sci quc Vossa ScnIoria ianlcn foi convidado. CAMAFEIFO OI! dcccrio! Hojc noiic cn casa dclc vai Iavcr un lanqucic dc nao-cIcia, ara nuiios fidalgos c scnIoras. As lclczas do rcino Iao dc rcscnics csiar fcsia, osso asscvcrar-vos. LOVELL Dc coraao nagnanino c cssc rncic da Igrcja c nao fccunda cono a icrra, quc alincnio nos da. Por ioda aric sc csalIa o orvalIo dclc. CAMAFEIFO ccrio. c nolrc. Doca ncgra Ia dc icr qucn ouira coisa disscr a scu rcsciio. SANDS Nao lIc falian razcs, nilordc, ara scr nagnanino. No caso dclc a ccononia fora ccado nais nocivo quc a Icrcsia. Os Ioncns dc scu iinlrc dcvcn scnrc scr lilcrais. O ccnlo aric dclcs. CAMAFEIFO Pcrfciiancnic; orcn oucos Iojc dao iao grandcs ccnlos. MinIa larca or nin cscra; Vossa ScnIoria ira conigo. Vanos, ncu londoso Sir Tonas; cIcgarcnos airasados; con Sir Hcnriquc Cuildford indicado fui ara scr nordono dcssa fcsia. 37 SANDS Fico s ordcns dc Vossa ScnIoria. (Sucn.} 38
CENA IV
Suu no uuco dc YoI. OIocs. Unu cqucnu ncsu soI un dossc, uu o Cudcu Vosc; unu ncsu gundc uu os Iscdcs. Po unu otu cntu Anu Hocnu uconunIudu dc uuus dunus c scnIous dc quududc, cono Iscdcs; cu outu cntu S Hcnquc Gudod.
CUILDFOFD MinIas scnIoras, cordiais loas-vindas vos irago aqui or aric dc Sua Craa. A iodos vos c disiraao dcdica csia noiic o cardcal, csiando ccrio dc quc ncnIun dos cononcnics dcsic nolrc lando dc casa irouc a nnina rcocuaao. A iodos clc alncja a alacridadc quc o lon vinIo, as loas conanIias c o lon acolIincnio, dc rcgra, a ioda gcnic loa cnscjan. (Entun o Lodc Cunuco, Lodc Sunds c S Tonus Louc.} CAMAFEIFO Ainda sois noo, Sir Hcnriquc Cuildford. 39 SANDS Sir Tonas Lovcll, sc o cardcal iivcssc nciadc, acnas, dc ncus cnsancnios nundanos, asscguro-vos quc nuiias dcsias scnIoras Iojc cnconirarian, anics dc ircn dornir, un lon rcfrcsco, oI! nuiio nais do agrado dclas iodas. LOVELL Sc dc una ou duas Vossa ScnIoria fossc Iojc o confcssor! SANDS OI! qucn nc dcra! Enconirarian lranda cniicncia. LOVELL Dranda, cono? SANDS Tao lranda quanio un lciio dc lunas cnscjassc. CAMAFEIFO Caras scnIoras, nao qucrcis scniar-vos? Sir Hcnriquc, ficai daquclc lado, quc cu nc cncarrcgo dcsic. Sua Craa vcn ja. Nao, nao odcis ficar gcladas; quando sc scnian junias duas danas, o icno dcian frio. Lordc Sands, vos c quc ircis dcia-las scnrc cscrias; vindc scniar-vos cnirc csias scnIoras. SANDS Por ninIa fc, a Vossa ScnIoria sou nuiio agradccido. Con liccna, gcniis scnIoras. (Scntu-sc cntc Anu Hocnu c outu dunu.} 40 Sc sc dcr quc cu falc con ccrio csiouvancnio, dcsculai-nc, quc isso c Icrana aicrna. ANA Elc cra louco? SANDS OI, cn cccsso! Louco, a conia inicira; no anor, ianlcn. Mas a ningucn nordia; cono ora fao, odcria vinic lcijos vos dar nun flcgo. (Hcu-u.} CAMAFEIFO Dcn diio, nilordc; agora, sin, csiais scniado nun lon lugar. A cula, cavalIciros, scra so vossa, sc csias lindas danas daqui sarcn con fccIado rosio. SANDS Dciai-nc so con o ouco quc nc ioca. (OIocs. Entu o Cudcu Vosc, uconunIudo, c uu scntu-sc soI o dossc.} WOLSEY Scdc lcn-vindos, lclos convidados. A gcniil dana ou o nolrc cavalIciro quc nao nosirar franca alcgria agora, nao icn anor a nin. Scdc lcn-vindos novancnic. saudc dc vos iodos. (HcIc.} 41 SANDS Vossa Craa c gcniil. Dccn-nc una iaa quc conicr ossa os agradccincnios c un discurso nc ouc. WOLSEY Lordc Sands, nuiio vos agradco. Dciai lcdas vossas vizinIas; nao csiao alcgrcs. CavalIciros, qucn icn a cula disso? SANDS Princiro o rulro vinIo Ia dc sulir-lIcs, scnIor, s lclas faccs, ara quc clas dc ianio convcrsar nos dcicn nudos. ANA Milordc Sands, sois un ar alcgrc. SANDS Quando osso cscolIcr a coniraaric. Eis vinIo ara Vossa ScnIoria. Sc quiscrdcs lclcr... Porquc sc iraia dc una coisa... ANA Quc nao odcis nosirar-nos. SANDS Nao dissc a Vossa Craa quc Iavcrian dc soliar logo a lngua? (Ouuc-sc toquc dc tonIctus c dc tunIocs; dcscugu dc utIuu.} WOLSEY Quc aconicccu? CAMAFEIFO Algucn va vcr o quc Iouvc. (Su un cudo.} WOLSEY Quc rudo lclicoso scra cssc? Quc significara? MinIas scnIoras, nada icnais, 42 ois icndcs rivilcgios asscgurados clas lcis da gucrra. (Votu o cudo.} CAMAFEIFO Eniao, quc aconicccu? CFIADO Un nolrc lando dc csirangciros, arccc. Ja saliaran do larco c sc aroinan cono grandcs cnlaiadorcs dc csirangciros rncics. WOLSEY Dondoso Lordc Canarciro, dai- lIcs as loas-vindas, ois falais franccs, c aic nos os irazci, ara quc a iodos csic ccu dc lclczas iluninc conlciancnic. Alguns o ajudcn nisso. (Su o Lodc Cunuco, uconunIudo. Todos os conuuus sc cuuntun; suo cnoudus us ncsus.} Tivcsics o lanqucic inicrronido; nas salcrci rcncdiar isso. Doa digcsiao a vos iodos. E dc novo vos dou as loas-vindas. Sois lcn-vindos. (OIocs. Entun o c c outos dugos, nuscuudos c untusudos dc ustocs, ntoduzdos co Lodc Cunuco. Dgcn-sc dctuncntc uu o cudcu c o sudun gucosuncntc.} Quc nolrc conanIia. Quc dcscjan? 43 CAMAFEIFO Pcdcn quc diga a Vossa Craa, visio ncnIun falar inglcs, quc, icndo ouvido cla alia Fana quc una conanIia lcla c nolrc Iavcria dc rcunir-sc ncsic onio Iojc noiic, nao udcran ncnos dc alandonar os scus rclanIos, novidos do rcsciio quc lclcza scnrc icn dcnonsirado, c sol o vosso airocnio liccna vos inciran ara vcr csias danas c una Iora dc disiraao assar con iodas clas. WOLSEY Dizci-lIcs, Lordc Canarciro, quc clcs fazcn nuiia Ionra ninIa olrc casa; nuiio lIcs agradco c a iodos co quc aqui roccdan cono lcn quiscrcn. (Cudu un tu unu dunu uu dunu; o c tu Anu Hocnu.} FEI HENFIQUE A nao nais lcla quc cu janais ioquci. linda! Aic Iojc cu nao ic conIcccra! (Mscu. Dunu.} WOLSEY Milordc! CAMAFEIFO Vossa Craa? WOLSEY Dc ninIa aric, or favor, dizci- lIcs quc dcvc Iavcr una cssoa cnirc clcs nais digna dcsic asscnio do quc cu rorio, a qucn, 44 sc a conIcccssc, o ccdcria con ncu anor c iodo o ncu rcsciio. CAMAFEIFO Pois nao, nilordc. (Os nuscuudos cocIcIun uns uu os outos.} WOLSEY Quc c quc csiao dizcndo? CAMAFEIFO Confcssan quc Ia, rcalncnic, cssa cssoa, nas qucrcn quc a dcsculra Vossa Craa, orquc o lugar ofcrccido acciic. WOLSEY Vou icniar. (Lcuuntu-sc dc scu ugu.} CavalIciros, con liccna. ncsic aqui fao a ninIa rcal cscolIa. FEI HENFIQUE (tundo u nuscuu} AcIasic-lo, cardcal. Encaniadora conanIia aqui icndcs. Dcn cnsado. Sois un Ioncn da Igrcja; do conirario, cardcal, cu vos icria cn nau concciio. WOLSEY Alcgro-nc or vcr quc Vossa Craa sc nosira csiriiuoso. FEI HENFIQUE Por olscquio, nilordc canarciro, aroinai-vos. qucn c aqucla dana cncaniadora? 45 CAMAFEIFO Sc nc crniic Vossa Craa, c filIa dc Sir Tonas Dolcna, do Viscondc dc FocIcfori; cla c dana da rainIa. FEI HENFIQUE Pclo ccu, c adoravcl. MinIa joia, dcscoricsia fora rcnaiada iirar-vos ara a dana scn lcijar-vos. Un lrindc, ncus scnIorcs! Dclan iodos. WOLSEY Sir Tonas Lovcll, ronio csia o lanqucic na canara rivada? LOVELL Sin, nilordc. WOLSEY Vossa Craa, rcccio-o, cla dana ficou algo aninado. FEI HENFIQUE En dcnasia, icnIo nuiio rcccio. WOLSEY Na ouira sala, nilordc, o ar c nais frcsco. FEI HENFIQUE Lcvcn iodos suas danas. Afavcl conanIcira, nao odcrci dciar-vos or cnquanio. Alcgrcno-nos iodos. Mcu londoso Lordc Cardcal, lclcr ainda rcicndo ncia duzia dc lrindcs con csias danas c novancnic dana conciia-las. Dcois disso, cada un icra liccna dc inaginar quc foi o dc nais soric. Vanos! quc soc a nusica! (Sucn, con toquc dc tonIctus.} 46
ATO II CENA I
Vcstnnstc. Unu uu. Entun dos gcnts- Ioncns, quc sc cncontun.
PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Por quc iananIa rcssa? SECUNDO CENTIL-HOMEM OI! Dcus vos guardc. Ia dirciio sala do consclIo ara ouvir o quc vao fazcr do grandc Duquc dc DuclingIan. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Eniao vos ouo, scnIor, cssc iralalIo. Ja csia iudo concludo, iiranic a ccrinnia dc lcvar novancnic o risionciro. SECUN1}O CENTIL-HOMEM Esiivcsics rcscnic? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Sin, dcccrio. SECUNDO CENTIL-HOMEM Quc aconicccu? Dizci-nc, or olscquio. 47 PFIMEIFO CENTIL-HOMEM AdivinIar odcis nui facilncnic. SECUNDO CENTIL-HOMEM Ficou rcconIccida a cula dclc? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Scn duvida ncnIuna, icndo sido, cono ial, condcnado. SECUNDO CENTIL-HOMEM Trisic fico cranic cssa noicia. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Cono nuiias ouiras cssoas. SECUNDO CENTIL-HOMEM Mas, or gcniilcza, cono sc assou iudo? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Vou coniar- vos cn rcsuno o quc vi. O grandc duquc arcscniou-sc ao irilunal, c a iodos os iicns quc conira clc fornularan rcsondcu, dcclarando-sc inoccnic c alcgando razcs dc nuiio cso orquc da lci livrar-sc conscguissc. O advogado do rci, or ouiro lado, fazia carga solrc o qucsiionario, rovas c confisscs das icsicnunIas, con as quais o duquc quis scr confroniado ara, dc viva voz, odcr falar-lIcs, dcois do quc conira clc dcuscran scu inicndcnic, Sir Cillcrio Pccl, ianlcn cIancclcr dclc c, assin, JoIn Car, quc foi scu confcssor, c aquclc nongc dialolico, sin, Holins, quc cula icvc dc iudo. 48 SECUNDO CENTIL-HOMEM Nao foi cssc nongc quc o cnaniurrou con suas rofccias? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Prccisancnic. Todos o acusaran con vccncncia. Dc grado clc icria dcsirudo ianias rovas; nas nao odc. E assin, anic a cvidcncia, os rorios arcs o dcclararan rcu dc alia iraiao. Elc sc dcfcndcu or nuiio icno c con salcdoria, orquc a vida vicssc a salvar; nas iudo foi soncnic lasiinado ou csquccido na ncsna Iora. SECUNDO CENTIL-HOMEM E aos isso, cono clc sc oriou? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Ao scr irazido novancnic larra do irilunal ara o funcrco ioquc, sua scnicna, ouvir, dc grandc angusiia ficou ionado, cn lagas lIc cscorrcndo clas faccs o suor; falou colcrico qualqucr coisa, arcssado c scn scniido. Porcn voliou a si cn ouco icno c, scrcnado, aic o fin nui nolrc rcsignaao nosirou. SECUNDO CENTIL-HOMEM Nao acrcdiio quc icnIa ncdo noric. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Nao, dcccrio; janais foi usilaninc. Coniudo, iinIa razao ara ficar ncrvoso. 49 SECUNDO CENTIL-HOMEM Con ccricza o cardcal icn aric nisso. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM A cnsar dcssc nodo nos olrigan iodas as conjciuras. Dc conco, foi dciido Kildarc, quando ainda cra dcuiado da Irlanda. Una vcz clc rciirado do osio, foi nandado ara sulsiiiu-lo o Condc Surrcy, con ioda a urgcncia, orquc nao udcssc lcvar aulio ao ai. SECUNDO CENTIL-HOMEM Essa nanolra oliica rcvcla nuiia asiucia. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Quando o condc voliar, isso c ccricza, Ia dc qucrcr vingar- sc dclc. faio nui noiorio quc iodas as cssoas quc o nonarca disiinguc, logo arranja jciio o cardcal ara ocua-la alIurcs, lcn disianic da coric. SECUNDO CENTIL-HOMEM Todo o ovo lIc voia odio cniranIado c, or ninIa alna, dcscjaria dc lon grado vc-lo dcz lraas sol a icrra, cnquanio ao duquc iodos sao afcioados, so o cIanando dc gcncroso DuclingIan c csclIo dc ioda a coricsia. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Fazci ausa ncssa aliura, scnIor, c vcdc o nolrc ar arruinado, solrc quc falavcis. 50 (Entu HucIngIun, cconduzdo do uguncnto; ocus dc ustu o cccdcn, dc nucIudo, con o cotc uudo uu o udo dcc; uuIudcos dc unIos os udos. Vcn con cc S Tonus Louc, S Ncouu Vuux, Sn Vun Sunds c gcntc do ouo.} SECUNDO CENTIL-HOMEM Vanos ficar nais crio, ara vc-lo. DUCKINCHAM loa gcnic quc dc longc vicsics or vos conadcccrdcs dc ncu fado. ouvi quanio vos digo c, alandonando-nc, rciornai ara casa. Hojc a scnicna rcccli dc iraidor, scndo foroso norrcr con cssc lalcu. Coniudo, sirva-nc o ccu dc icsicnunIa. caso cu icnIa conscicncia, so dcscjo quc, no insianic dc cair o nacIado, cla nc dcic, icndo cu sido dcslcal. Nao rccrinino or ninIa noric a lci. jusia foi cla, una vcz adniiidas as rcnissas. Porcn quc fosscn nais crisiaos quiscra aquclcs quc a alicaran. Mas crdo-lIcs quanio clcs inicniaran. Nao sc nosircn jacianciosos, no cnianio, na nalcia, ncn rcicndan consiruir sua naldadc no sculcro dos grandcs, quc conira clcs ncu inoccnic sanguc clanaria. Escrana nao icnIo dc csia vida icrrcna rolongar, ncn inloro isso, ainda quc nais graas o rci icnIa do quc cu ccados concicr ousassc. vos, cqucno nuncro dc anigos quc nc icndcs anor c rcvclasics coragcn dc cIorar a irisic soric dc 51 DuclingIan, scus nolrcs conanIciros c anigos, cuja dcscdida c a unica anargura, ara clc cono a noric. cono anjos lons vindc aic o fin conigo. E quando solrc nin cair o longo divorcio dc ao, un docc sacrifcio fazci con vossas rcccs, clcvando ninIa alna ara o ccu. Vanos; lcvai-nc logo, cn nonc dc Dcus. LOVELL Por caridadc sulico a Vossa Craa. sc algun odio cn qualqucr icno conira nin guardasics no coraao, crdoai-nc francancnic. DUCKINCHAM Sin Tonas Lovcll, iudo vos crdo, ial cono dcscjara scr crdoado. Pcrdo iudo. Havcr nao odc ofcnsas inuncravcis quc cu caaz nao scja dc csqucccr or conlcio. A ncgra invcja nao Ia dc assinalar-nc a sculiura. Fcconcndai-nc a sua Craa; caso a DuclingIan vcnIa clc a rcfcrir-sc, dizci-lIc, or olscquio, quc o cnconirasics a caninIo cio ccu. Mcus voios iodos c as oracs ao rci dizcn rcsciio, c cnquanio nao sc dcscdir ninIa alna, so Ia dc sulicar lcnaos ara clc. Quc nais anos vivcr clc consiga do quc icno nc solra dc conia-los. Anado c anavcl scja scu govcrno. E ao laiar ao sculcro cn nuiia idadc, nun nonuncnio viva con a londadc. LOVELL rcciso quc cu lcvc Vossa Craa ara o ouiro lado da agua, ondc csic cncargo 52 iransniiirci a Sir Nicolau Vau, quc ao vosso fin icra dc aconanIar-vos. VAUX Prcarai iudo! O duquc csia cIcgando. Pondc a larca dc jciio c dccorai-a dc acordo con a grandcza quc lIc c roria. DUCKINCHAM Nao, nao, Sir Nicolau; dciai iudo isso, quc ninIa osiao, dc agora cn dianic, dc nin so odcra fazcr cIacoia. Quando aqui vin, cra o alio condcsiavcl, Duquc dc DuclingIan; orcn agora sou acnas o olrc Eduardo DoIun. Porcn nais rico sou do quc os ncus laios acusadorcs, quc janais soulcran o quc fossc a lcaldadc, quc ora cu sclo con o rorio sanguc, o qual Ia dc fazc-los algun dia gcncr. Mcu nolrc ai, Hcnriquc dc DuclingIan, quc conira a iirania dc Ficardo foi o rinciro a rclclar-sc, icndo cdido asilo cn casa dc scu criado Danisicr, orquc csiava na dcsgraa, foi irado or cssc niscravcl, vindo logo a norrcr scn julgancnio. Quc a az dc Dcus scja con clc! Hcnriquc VII, ao irono aos icndo sulido, sinccrancnic lasiinando a soric dc ncu ai, cono rncic s dirciias, rcinicgrou-nc nas Ionras c das runas fcz ncu nonc sair con naior lrilIo. Mas agora scu filIo Hcnriquc VIII vida, Ionra c nonc, quanio nc dciava fcliz, dc un golc fcz quc ara scnrc sunissc dcsic nundo. Julgancnio conccdido nc foi, scndo foroso quc o dcclarc. nui nolrc, isso nc dcia un ouco nais 53 fcliz do quc o ncu nuiio dcsvcniurado ai. Mas nuna coisa nos iguala o dcsiino. o icrnos sido irados clos criados, jusiancnic clas cssoas a quc nais anavanos. Dcslcal scrvio c conira a naiurcza! Scus fins o ccu cn ioda a aric nosira. Porcn vos quc nc ouvis, dc un norilundo rccclci csic aviso induliiavcl. Scnrc quc fordcs lilcral con vossos consclIos c afciao, icndc cauicla, ois os rorios anigos quc fizcrdcs, o coraao lIcs dando, ao crcclcrcn a ncnor difcrcna cn vossa soric, dc vos sc afasiarao cono o faz a agua, so rcionando ara assolcrlar-vos c iragar-vos or fin. Ccnic londosa, rczai or nin. Foroso c quc vos dcic. A Iora osircna ja soou dc ninIa vida iao dilaiada c cansaiiva. Adcus. Quando algo irisic rclaiar quiscrdcs, coniai cono cu ca. Aqui icrnino. E quc Dcus nc crdoc. (Su HucIngIun c o scquto.} PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Quc coisa lancniavcl! Isso cIana, scnIor, rcccio-o nuiio, inuncravcis naldics solrc os rorios rcsonsavcis. SECUNDO CENTIL-HOMEM Sc inoccnic csiivcr o duquc nisso, c icrrvcl, dc faio. No cnircianio, odcria nosirar-vos uns indcios dc una calanidadc cn crscciiva, quc, sc vicr a sc dar, scra, scn duvida, nuiio naior do quc csia. 54 PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Anjos londosos, afasiai-a dc nos! Qual scra cla? Confiai, scnIor, icnIo ccricza disso, cn ninIa discriao. SECUNDO CENTIL-HOMEM Essc scgrcdo c dc ial nonia quc rcqucr a naina confiana orquc ossa scr coniado. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Fcvclai-no; nao sou dc nuiia rosa. SECUNDO CENTIL-HOMEM Confio cn vos, scnIor; vou rcvclar-vo-lo. Nao ouvisics, acaso, alguns runorcs ncsics uliinos dias solrc o roino divorcio cnirc o nonarca c Caiarina? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Ouvi, nas ja assou, ois o nonarca ficou cncolcrizado quando soulc do quc sc concniava c nandou ordcn ara o Lordc Maior, orquc fizcssc arar in coniincnii csscs runorcs c as lnguas rcsonsavcis aquiciassc. SECUNDO CENTIL-HOMEM Coniudo, ncu scnIor, cssa calunia nosirou-sc vcrdadcira, ois rcnascc con nais vio quc nunca, csiando iodos convicios dc quc o rci vai icniar isso. Sc nao foi o cardcal, un dos validos da coric, or naldadc iao-soncnic conira a loa rainIa, sugcriu-lIc ccrio cscruulo quc Ia dc arruina-la. Confirna-sc a noicia con a cIcgada nuiio 55 rcccnic do Cardcal Cancio, quc vcio so ara isso, julgan iodos. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Foi o cardcal, c ccrio; c iao-soncnic ara do incrador ionar vingana, or nao Iavcr oliido o arcclisado dc Tolcdo, confornc lIc cdira. SECUNDO CENTIL-HOMEM Esiou ccrio dc quc laicsics no alvo. Mas nao c doloroso quc scja cla, jusiancnic, quc vcnIa a agar iudo? Olicra o cardcal o quc dcscja, quc c a qucda da rainIa. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM OI! c icrrvcl. Mas aqui nos acIanos nuiio visia, ara falarnos disso. Convcrscnos nais dc csao cn algun lugar scguro. (Sucn.} 56
CENA II
Unu untccunuu do uuco. Entu o Lodc Cunuco cndo unu cutu.
CAMAFEIFO Milordc. os cavalos quc Vossa ScnIoria cnconcndou foran, con iodo o zclo, cscolIidos or nin, noniados c arrcados. Eran nui novos c visiosos, c da nclIor raa do Noric. Quando iudo ja sc acIava no jciio dc scrcn clcs cnviados ara Londrcs, un dos Ioncns do Lordc Cardcal, nunido dc conissao c dc lcnos odcrcs, nos arrclaiou, sol a alcgaao dc quc scu ano iinIa dc scr scrvido, anics dc qualqucr sudiio c aic ncsno anics do rci, o quc nos cniuiu a loca, scnIor." Sin, rcccio quc o scja. Pois quc fiquc con clcs! Qucr ficar con iudo, cnso. (Entun os Duqucs dc NooI c dc SuoI.} NOFFOLK Fcliz cnconiro, Lordc Canarciro. CAMAFEIFO Muiio lon dia ara Vossas Craas. 57 SUFFOLK Quc faz o rci? CAMAFEIFO Dcici-o so, cnircguc a cnsancnios irisics c a cuidados. NOFFOLK E qual a causa disso? CAMAFEIFO O casancnio con a nulIcr dc scu nano, ao quc arccc, nui dc crio criurla-lIc a conscicncia. SUFFOLK Nao; a conscicncia dclc c quc criurla dc crio ouira scnIora. NOFFOLK assin, rcalncnic. olra do cardcal; do rci-cardcal. Essc filIo dilcio da foriuna, cssc adrc scn olIos, vira iodas as coisas clo avcsso. Mas un dia qucn clc c Ia dc o rci ficar salcndo. SUFFOLK Dcus o crniia; ois, dc ouira nancira, janais Ia dc a si ncsno conIcccr-sc. NOFFOLK Quc saniidadc cn iodos os scus aios! Quc zclo c cn iudo! Agora quc clc a liga s or icrra quc cnirc o grandc solrinIo da rainIa c nos Iavia, o incrador, no coraao ncrgulIa do nosso rci, ondc scncia duvidas, rcnorsos dc conscicncia, dcscscros, crigos c icnorcs, c iudo isso so or noiivo dcssc casancnio. E ara o rci iirar dcssc cnlarao aconsclIa o divorcio, a jogar longc dc si rorio qucn, cono joia rara, lIc cndcu do cscoo or 58 vinic anos, scn quc crdcssc o lrilIo, a da quc o ana con cssc anor incfavcl quc dcdican aos Ioncns lons os anjos, juniancnic a cla, quc aic sol o nais rudc golc da soric, ainda alcnoara o rci. Tudo isso nao rcvcla saniidadc? CAMAFEIFO Dcus nc roicja conira iais alviircs! lcn vcrdadc quc cssas novas andan or ioda a aric; iodos as concnian, scn quc Iavcr ossa coraao Ioncsio quc or isso nao cIorc. Qucn dc crio sc aircvc a caninar cssc ncgocio, o fin surcno dclc cncrga logo. a irna do Fci da Frana. O ccu un dia os olIos Ia dc alrir ao rci, quc, ara csic Ioncn nau, Ia ianio icno dornc. SUFFOLK E livrar-nos dc sua scrvidao. NOFFOLK Prccisanos rczar con fcrvor ara scrnos lilcriados; caso conirario, cssc Ioncn rcoicnic, dc rncics quc sonos, a nos iodos vai iransfornar cn ajcns. Dianic dclc iodas as Ionrarias a aarcncia ionan dc nassa infornc quc clc nolda cono lcn lIc arccc. SUFFOLK Por ncu lado, scnIorcs, ncn anor clc nc insira, ncn ncdo cn nin dcscria. Eis o ncu crcdo. Nao lIc dcvcndo o ncu csiado, fico scndo o quc sou, sc ao rci for isso graio. Suas lcnaos nc sao indifcrcnics c suas naldics. un sinlcs vcnio quc assa scn fcrir-nc. 59 ConIcci-o cono o conIco ainda; assin, o cnircgo a qucn o fcz iao orgulIoso. ao aa. NOFFOLK Vanos cnirar. Qucn salc sc ouiro assunio disirai o rci dcssas idcias irisics quc ianio ora o dcrincn? ConanIia nao nos farcis, nilordc? CAMAFEIFO Dcsculai-nc, nas o nonarca nc cnviou alIurcs. Alcn do nais, rcccio quc o noncnio nao scja nuiio rorio... A anlos dcscjo nuiia c nuiia saudc. NOFFOLK Agradccido, ncu nui londoso Lordc Canarciro. (Su o Lodc Cunuco.} (NooI uIc unu otu dc duus oIus; uuccc o c, scntudo c cndo con u cnsutuo.} SUFFOLK Quc ar dc irisicza! faio. algo o rcocua. FEI HENFIQUE Ola! Qucn csia a? NOFFOLK Pcrniia Dcus quc clc sc cnconirc calno. FEI HENFIQUE Qucn csia a? rciio; cono ousasics inironcicr-vos dcssc nodo cn ninIas ncdiiacs rivadas? Qucn sou cu? 60 NOFFOLK Un rci gracioso quc crdoa a iodas as ofcnsas iscnias dc naldadc. Un ncgocio do Esiado foi quc a quclra do dcvcr nos ins, ara salcrnos qual scja a vossa dccisao rcal. FEI HENFIQUE Sois nuiio ousados. Idc! Hci dc fazcr-vos conIcccr vossas Ioras dc scrvio. (Entun Vosc c Cunco.} Qucn csia a? Mcu lon Lordc Cardcal! ncu Wolscy londoso, o lcniiivo dc ninIa conscicncia iao fcrida! s o rcncdio rorio dc un nonarca. (A Cunco.} Sois lcn-vindo, nui salio c rcvcrcndo scnIor, a nosso rcino. Podcis dclc disor cono dc nos. (A Vosc.} Dondoso lordc, ionai cuidado ara quc cu nao vcnIa a dizcr coisas scn ncnIun scniido. WOLSEY ScnIor, nao nas dircis, sc Vossa Craa nos conccdcr una Iora acnas, ara convcrsarnos aric. FEI HENFIQUE (u NooI c SuoI} Idc; csianos ocuados agora. NOFFOLK (u utc, u SuoI} Nao c ccrio quc cssc adrc c orgulIoso? SUFFOLK (u utc, u NooI} insuoriavcl. Nao quiscra csiar docnic aic cssc 61 onio, ncn ncsno a iroco dc scu osio agora. Mas c inossvcl quc isso coniinuc. NOFFOLK (u utc, u SuoI.} Sc ial sc dcr, arriscarci ncdir-nc con clc nuna qucda. SUFFOLK (u utc, u NooI.} Eu ianlcn, nouira. (Sucn NooI c SuoI.} WOLSEY Dcu Vossa Craa una liao dc grandc salcdoria a iodos os nonarcas, sulncicndo dc grado vossas duvidas voz da crisiandadc. Qucn agora odcria nosirar-sc alorrccido? Quc odio vos alcanara? A EsanIa, clo sanguc c clos favorcs a cla rcsa, icra dc confcssar, sc for sinccra, quc o dclaic foi jusio c cn iudo nolrc. Todo o clcro rcfiro-nc aos nais salios da crisiandadc icn oiniao livrc. Fona, cssc lcro da salcdoria, or vossa soliciiaao cnviou-nos una lngua gcral, csic lon Ioncn, csic sanio c crudiio saccrdoic, Cardcal Cancio, quc dc novo arcscnio a Vossa Alicza. FEI HENFIQUE E, dc lraos alcrios, cu dc novo lIc dou as loas-vindas, ao sagrado conclavc agradcccndo o anor quc iodos assin nc ccriifican, ois nc cnviaran o Ioncn quc dcscjar cu odcria. 62 CAMPEIO Vossa Craa ncrccc o anor dc iodos os csirangciros, or iao nolrc scrdcs. Nas naos dc Vossa Alicza ora dconIo ninIa alia conissao, or cuja fora c crcssa ordcn dc Fona, associais-vos conigo, scrvo dcla, vos, nilordc Cardcal dc Yorl, ara, con iscnao dc anino, julgarnos cssc assunio. FEI HENFIQUE Anlos sao dignos. Vai ficar a rainIa ncsic insianic salcndo o quc vos irouc. Ondc csia Cardincr? WOLSEY Sci lcn quc Vossa Majcsiadc scnrc a anou con ianias vcras, quc inossvcl vos scra rccusar-lIc o quc ouira dana dc ncnos osiao cigiria con lasc no dirciio. alguns jurisias con lilcrdadc ara dcfcndc-la. FEI HENFIQUE Sin, odcra disor dos nais noiavcis; c dcsdc ja roncio o ncu anaro ara o quc a dcfcndcr con naior lrilIo. Dcus o conirario disso nao crniia. Por olscquio, cardcal, cIanai-nc Cardincr, ncu novo sccrciario. AcIo-o nuiio Ialil. (Su Vosc.} (Votu Vosc con Gudnc.} WOLSEY (u utc, u Gudnc.} Dai-nc a nao; alcgria vos dcscjo, nuiia roscridadc. Dcsdc agora cricnccis ao nonarca. 63 CAFDINEF (u utc, u Vosc.} Porcn ara nandado scnrc scr or Vossa Craa, cuja nao nc clcvou. FEI HENFIQUE Vcn ara crio, Cardincr. (Conucsun u utc.} CAMPEIO Por acaso, Lordc dc Yorl, nao ocuava un Douior Pacc o osio quc csic Ioncn ora ocua? WOLSEY Jusiancnic. CAMPEIO E nao assava or un grandc salio? WOLSEY Scn duvida ncnIuna. CAMPEIO Podcis crcr-nc, Lordc Cardcal, nas corrc un loaio fcio quc vos ioca dc crio. WOLSEY A nin! Cono isso? CAMPEIO Scn rcscrvas roclanan quc o invcjavcis. Dc ncdo quc clc vicssc a sulir nuiio, or scr dc grandc ncriio, o naninIcis ocuado nas corics csirangciras, o quc ianio o nagoou, quc norrcu louco. WOLSEY Quc a az do ccu scja con clc. Cono crisiao c so o quc digo. Para os vivos quc nurnuran, casiigos nao lIcs falian. Mas cssc cra un idioia, quc qucria scr viriuoso. Aquclc 64 ouiro quc ali vcdcs faz iudo o quc cu nandar, scn discrcancia. So qucro gcnic assin junio do irono. Arcndci isio, irnao. nao dcscjanos scr criurlados clos sulalicrnos. FEI HENFIQUE Enircgai con rcsciio isio rainIa. (Su Gudnc.} Qucro crcr quc o lugar nais adcquado ara cssa crudiao scja Dlacl-Friars. Ali vos rcunircis ara cssc assunio dc iananIa inoriancia. Mcu caro Wolscy, nandai arranjar iudo. OI! cono cusia, nilordc, ara qucn icn scniincnio, alandonar iao docc conanIcira. Mas, conscicncia, conscicncia! s dclicada or dcnais. rcciso alandona-la. (Sucn.} 65
CENA III
Unu untccunuu dos uoscntos du unIu. Entun Anu Hocnu c unu ucIu dunu du cotc.
ANA Por isso ianlcn nao. Nisso c quc o csinIo nos rovoca nais dor. Tcndo Sua Alicza vivido ao lado dcla ianio icno, c scndo cla scnIora iao londosa, quc janais lngua alguna dizcr odc nada conira sua Ionra... Sin, dc faio. nunca a ningucn fcz nal... E agora, icndo ficado solrc o irono ianios cursos do sol, cn lcna ona c najcsiadc, quc dciar c nil vczcs nais anargo do quc c docc alcanar, scr rcclida dcois dc icr vivido dcssc nodo, conovcr odcria qualqucr nonsiro. A VELHA DAMA Os coracs da icncra nais dura sc fundcn cn lancniacs or cla. ANA O ccu assin o quis. Dcn nclIor fora nao icr a ona conIccido nunca. Conquanio icnoral, quando a Foriuna ricnia nos olriga a alandona-la, roduz-sc un sofrincnio iao ungcnic cono o dc scarar-sc do coro a alna. 66 A VELHA DAMA Volia a scr csirangcira! Polrc dana! ANA Mais un noiivo ara quc a icdadc sc dcrranc solrc cla. Pois vos juro quc c rcfcrvcl vir dc un lcro olscuro c conicnic vivcr con gcnic Iunildc, a avoncar-sc nuna dor lrilIanic c carrcgar una irisicza dc ouro. A VELHA DAMA O quc dc nclIor icnos c a alcgria. ANA Por ninIa fc c ninIa virgindadc, nao dcscjara scr rainIa nunca. A VELHA DAMA Pois cu quiscra sc-lo, or ninIa alna, c a roria virgindadc arriscaria, lcn cono vos, con iodo cssc icncro dc falsidadc. Scndo ossuidora, cono o sois, dos cncanios fcnininos, ianlcn icrcis un coraao dc acordo, quc scnrc anlicionou a rccnincncia, solcrania, lcns, quc sao lcgiinas lcnaos, ara scr franca, scndo ccrio quc, a dcsciio dc iodos csscs dcngucs, vossa conscicncia lranda cono clc dc calriio dcccrio acciiaria, lasiando quc ara isso a disicndcsscis. ANA Nao, nao, or ninIa fc. A VELHA DAMA Qual fc, qual nada! ccrio. nao quiscrcis scr rainIa? 67 ANA Nao, or quanio ouro sol o ccu sc cnconira. A VELHA DAMA inicrcssanic! Pois qualqucr nocdinIa nc conraria vclIa cono nc acIo ara sulir ao irono. Mas dizci-nc, or favor, quc cnsais dc una duqucsa? Tcndcs fora lasianic ara o cso suoriar dcssc iiulo? ANA NcnIuna. A VELHA DAMA quc nasccsics fraca. Dininuanos a carga un ouco. Nao quiscra vcr- nc cn vossa csirada, cono un condc jovcn, ara dciar-vos nais do quc corada. Sc vosso dorso nao suoria o fardo, c quc ara una criana c nuiio fraco. ANA Cono falais! Pois juro novancnic quc ncn or iodo o nundo cu dcscjara cIcgar a scr rainIa. A VELHA DAMA nuiio ccrio. cla InglaicrrazinIa arriscarcis cnunIar firnc o cciro. Eu, do ncu lado, fa-lo-ia clo Carnavon, cnlora nao nais do quc isso cricnccssc ao irono. Mas qucn vcn vindo a? (Entu o Lodc Cunuco.} CAMAFEIFO Muiio lon dia, ninIas scnIoras. Quanio nc cdrcis ara nc rcvclardcs o scgrcdo solrc quc convcrsavcis? 68 ANA Nao concnsa vossa crgunia, ncu londoso lordc. A falar nos acIavanos da soric dc nossa solcrana. CAMAFEIFO Mui louvavcl icna, dcccrio, c cn iudo condizcnic con o scniincnio dc cssoas loas. Mas Ia cscrana dc quc iudo ainda vcnIa a icrninar lcn. ANA so o quc a Dcus co. Quc assin scja. CAMAFEIFO Tcndcs nui nolrc coraao. As lcnaos cclcsics cacn scnrc nas cssoas scnclIanics a vos. E, lcla dana, ara nosirar- vos quao sinccro cu falo c a quc onio icn sido arcciadas vossas alias viriudcs, a grandcza do rci vos icsicnunIa scu arco, dcicrninando Ionrar-vos dc nancira nao ncnos florcsccnic do quc o iiulo dc Marqucsa dc Pcnlrolc vos dando, ao qual Sua Craa una cnsao ajunia dc nil lilras anuais. ANA Salcr nao osso dc quc nancira dcnonsirar-lIc iodo ncu rcconIccincnio. Tudo quanio sou c ncnos quc nada; ninIas rcccs nao sao saniificadas, nao assando ncus voios dc alavras scn sulsiancia. Ainda assin, so osso ofcrcccr-lIc ncus voios c oracs. Sulico a Vossa ScnIoria quc crina ioda a ninIa graiidao c olcdicncia a Sua Alicza, cono dc 69 jovcn quc cnrulcscc c rcza cla saudc dclc c scu govcrno. CAMAFEIFO Dc rcforar nao dciarci, scnIora, a oiniao favoravcl quc o nonarca icn a vosso rcsciio. (A utc.} Eaninci-a nuiio lcn. A lclcza c a dignidadc dc ial nancira ncla sc nisiuran, quc o rci dciaran rcso. Qucn nos diz quc dcsia dana nao saira una joia caaz dc iluninar ioda nossa ilIa? (Ato.} Vou vcr o rci; dirci quc nos falanos. ANA Muiio csiinado lordc! (Su o Lodc Cunuco.} A VELHA DAMA Cono as coisas sc assan! Vcdc! Vcdc! Dczcsscis anos ncndiguci na coric, c ainda sou ncndiga, scn quc nunca cnirc o ccdo dcnais c o nuiio iardc udcssc acIar o ncio ccrio ara ncus cdidos dc lilras. E, oI dcsiino! vos, un ciinIo novo fora! fora! con a soric iao forada! cncIcis a loca anics ncsno dc alri-la. ANA Esiou crlca. A VELHA DAMA Quc gosio icn? anargo? Nao, aosio quarcnia cnccs cn cono c lcn gosioso. Era una vcz una scnIora aniigo conio assin concava quc or nada dcsic 70 nundo quiscra scr rainIa; cn alsoluio, ncn or ioda a lana do Egiio. ConIccci-lo? ANA Esiais lrincando. A VELHA DAMA Con vosso icna aos ccus cu rcnoniara. Marqucsa dc Pcnlrolc! Con una rcnda dc nil lilras, or ura rcvcrcncia, scn ouira olrigaao! Por ninIa vida, isso roncic nais alguns nilIciros. A cauda da grandcza c nais conrida quc a frcnic do vcsiido. Agora vcjo quc odcis carrcgar una duqucsa. Nao c ccrio quc agora csiais nais foric? ANA MinIa loa scnIora, disira-vos con vossa faniasia, nas dciai-nc fora dcssc lrinqucdo. Morrcr qucro, sc isso c caaz dc alvoroar-nc o sanguc. Dcsfalcccr nc sinio so idcia do quc vira dcois. A rainIa sc cnconira inconsolavcl c nos nos csqucccnos dcla, auscnics assin or ianio icno. Por olscquio, nada dcvcis dizcr-lIc do quc ouvisics. A VELHA DAMA Dcccrio! Quc cnsais a ncu rcsciio? (Sucn.} 71
CENA IV
Unu suu cn HucI-Fus. TonIctus; unuus c toquc dc conctus. Entun dos ocus dc ustu con uunIus dc utu; scgucn-nos dos cscuucs con ucstcs dc douto; u scgu, o AccIso dc Cuntuuu, soznIo; dcos, os Hsos dc Lncon, E HocIcstc c Sunto AsuI. Dcos dccs, u cqucnu dstuncu, ucn un gcnt-Ioncn con unu Iosu, o gundc sco c un cIucu cudnuco; dcos, dos udcs, tuzcndo cudu un unu cuz dc utu. A scgu, cntu un gcnt-Ioncn du cunuu do c, con u cuIcu dcscoIctu, uconunIudo dc un sugcnto dc unus, quc tuz un ccto dc utu; dcos, dos gcnts-Ioncns, cucgundo dos gundcs ucs dc utu. Dcos dccs, udo u udo, os dos cudcus, dos cuuuIcos con csudu c ccto. Dcos cntun o c c u unIu, con os cscctuos scqutos. O c sc usscntu soI o Iuduqun; os dos cudcus sc scntun uIuxo dcc, cono uzcs; u unIu sc usscntu u cctu dstuncu do c; os Isos sc coocun dc cudu udo du cotc, cn onu dc conssto. AIuxo dccs, os cscuucs. Os noIcs sc scntun unto dos Isos. O cgoco c os 72 outos ocus dc scuo sc coocun no uco cn odcn conucncntc.
WOLSEY Aic quc nossa conissao dc Fona scja lida, nandai quc Iaja silcncio. FEI HENFIQUE Qual a ncccssidadc disso? Fciia ja foi ullicancnic cssa lciiura; sua validcz csia rcconIccida dc onia a onia. Assin, fora ossvcl ouardcs Essc icno. WOLSEY Scja. Adianic! ESCFIVO Criiai. Fci Hcnriquc da Inglaicrra, conarccci a csic irilunal! PFECOEIFO Fci Hcnriquc da Inglaicrra, conarccci a csic irilunal! FEI HENFIQUE Prcscnic. ESCFIVO Criiai. Caiarina, FainIa da Inglaicrra, conarccci a csic irilunal! PFECOEIFO Caiarina, FainIa da Inglaicrra, conarccci a csic irilunal! (A unIu nuo csondc; cuuntu-sc dc scu ugu, utuucssu u suu, dgc-sc uu o c, uocIu-sc uos cs dcc c dcos uu.} 73 FAINHA CATAFINA So dirciio c jusiia c o quc vos co, scnIor, c quc dc nin icnIais icdadc. Sou una olrc nulIcr, una csirangcira, quc vcio ao nundo longc dos donnios quc vos sao rorios. Nao disonIo agora ncn dc juiz inarcial ncn dc cscrana dc iraiancnio cquaninc da coric. Ai dc nin! En quc osso, acaso, icn-vos ofcndido, nilordc? Quc noiivo dc dcsgosio vos dcu ninIa conduia, ara cnsardcs cn nandar-nc cnlora, dc vossa graa c afcio nc rivando? O ccu c icsicnunIa dc quc scnrc vos fui csosa Iunildc c vcrdadcira; scnrc nc confornci ao vosso alviirc; con ncdo scnrc, aic, dc dcscriar-vos dcsgosio, lusquci scnrc aconodar-nc ao ncnor gcsio vosso, alcgrc ou irisic, confornc vos noiassc. En quc noncnio icnici oor-nc a qualqucr ordcn vossa, scn quc fizcssc ninIa? A qual dos vossos anigos or anar nao nc csforcci, nuiio cnlora na conia dc ininigo scnrc o iivcssc iido? Ou a quc cssoa dc ninIas rclacs cu coniinuci rcvclando afciao, quando cla vossa colcra rovocassc? Na ncsna Iora nao lIc fazia vcr quc assaria da or dianic a scr ncu ininigo? Fccordai-vos, scnIor, dc quc duranic nais dc vinic anos, olcdicnic scnrc, Ici sido vossa csosa c iivc a lcnao dc vos dar nuiios filIos. Sc no curso dcssc icno udcrdcs un so faio ncncionar c rovar conira ninIa Ionra, ninIa fidclidadc, ncu afcio, o rcsciio quc dcvo a vossa sacra 74 cssoa. cn nonc, sin, dc Dcus, lanai-nc dc vossa visia c quc o nais ncgro orolrio vcnIa fccIar-nc as orias, cnircgando-nc ao rigor nais scvcro da jusiia. Escuiai-nc, scnIor. o solcrano vosso ai scnrc foi considcrado un rncic rudcnic, dc ccclcnic julgancnio c dc nuiia crsicacia. Fcrdinando, ncu ai c Fci da EsanIa, assava clo rncic nais salio daqucla icrra, dcsdc nuiios anos, scndo fora dc duvida, orianio, quc cn cada rcino clcs rcunido Iouvcsscn un consclIo dc salios, quc julgaran lcgal nossa uniao, dcois dc Iavcrcn lcn csiudado o assunio. Por iudo isso, scnIor, Iunildcncnic vos sulico quc nc oucis aic quc cu icnIa icno dc nc conunicar con ncus anigos dc EsanIa c lIcs cdir quc nc aconsclIcn. Mas cn nonc dc Dcus, caso conirario, ianlcn nisso sc faa o quc quiscrdcs. WOLSEY ScnIora, aqui disondcs dcsics adrcs rcvcrcndos a cscolIa icndcs livrc Ioncns dc singular inicgridadc c, iodos clcs, dc salcr nui raro, a naia da naao, quc aqui sc cnconiran ara vos dcfcndcr. Inuiil fora, or isso, adiar o julgancnio, ianio ara vosso sosscgo cono ara dciar o rci scn causa dc inquiciudc. CAMPEIO Con iodo o accrio c nuiio saliancnic Sua Craa falou. Por isso iudo, scnIora, c convcnicnic quc rossiga csia rcal 75 scssao, dcvcndo logo scr arcciadas as razcs das arics. FAINHA CATAFINA Lordc Cardcal, c a vos quc cu nc dirijo. WOLSEY Qual c o vosso razcr, ninIa scnIora? FAINHA CATAFINA ScnIor, csiou no onio dc cIorar. Mas rcflciindo quc rainIa sonos clo ncnos assin nc vi cn sonIos or nuiio icno c con ccricza filIa dc un nonarca, iransforno ninIas lagrinas cn cIisas alrasanics. WOLSEY Ficai calna. FAINHA CATAFINA Ficarci, quando Iunildc vos nosirardcs; anics, nao, orquc Dcus nc uniria. Crcio, firnada cn rovas convinccnics, quc sois ncu ininigo. Assin, dcclaro-vos susciio ara funcionardcs cono juiz cn ninIa causa, ois as cIanas quc sc alan cnirc nin c ncu narido nasccran dc vosso Ialiio. Prouvcra quc o orvalIo do ScnIor ossa aaga-las! Mais una vcz dcclaro. aloninando- vos cono vos alonino, con ioda a alna, ara ncu julgador nao vos acciio, orquc iono a dizcr vos considcro ininigo naldoso, c nao vos osso icr cn conia dc anigo da vcrdadc. 76 WOLSEY Prcciso confcssar quc vos csiranIo or causa da linguagcn, quc londosa scnrc vos rcvclasics, dcnonsirando disosiao gcniil c cn iudo lranda, solrc salcdoria aicnicardcs quc uliraassava o sco. Enorncncnic, scnIora, nc ofcndcis; odio nao icnIo con rclaao a vos, ncn fui injusio janais convosco ou con qualqucr cssoa. Tudo quanio aic agora icnIo fciio, da conissao do consisiorio cnana, dirci nclIor. dc iodo o consisiorio dc Fona. Conira nin fizcsics carga dc quc cu sorci as cIanas dcsic inccndio. Nao c assin, o rci csia rcscnic. Sc clc acIassc quc falso cu nc nosirara, cn scu odcr csiava casiigar-nc nui ncrccidancnic a falsidadc, sin, con o ncsno rigor con quc zurzisics ninIa vcracidadc. Sc clc salc quc cu nc cnconiro inoccnic dcssa ccIa, salc ianlcn quc nc fazcis ofcnsa. Dclc dccndc, assin, rcaliliiar-nc, o quc odc fazcr dc vos iirando scnclIanics idcias. Por iudo isso, anics quc Sua Alicza a falar vcnIa, graciosa dana, insianic vos conjuro a rciraiar-vos, nunca nais voliando a usar cssa linguagcn. FAINHA CATAFINA nilordc! cu sou una nulIcr sinlcs, nuiio fraca ara luiar con ioda vossa asiucia. Sois lrando c dc linguagcn scnrc Iunildc. Ecrccis vosso osio c ninisicrio con nosiras cicriorcs dc lrandura, dc crfciia Iunildadc, nas dc orgulIo icndcs o coraao inflado scnrc, dc arrogancia c rancor. 77 Favorccido cla foriuna c o anaro dc Sua Craa, sulir udcsics con facilidadc os dcgraus nais dc laio, ora cnconirando-vos nuna aliura cn quc iodos os odcrcs sc consiiiuran vossos scguidorcs. Vossas alavras, cono Iunildcs scrvos, rcsian-sc a cccuiar vossos dcscjos cn iudo o quc quiscrdcs. Sou-vos franca. nosirais- vos nais zcloso do rcsigio cssoal do quc ncsno dos dcvcrcs dc vossa rofissao cn iudo digna. Cono juiz rccuso-vos, dcclaro-o novancnic; c ora, cn frcnic dc vos iodos, aclo ara o aa, rcsolvida a lcvar ninIa causa aic rcscna dc Sua Saniidadc, orquc scja julgada con jusiia. (Incnu-sc duntc do c c uz ncnuo dc ctu-sc.} CAMPEIO Mui rclcldc conira a jusiia nosira-sc a rainIa, inclinada a acusa-la c dcsdcnIosa dc suas dcciscs. Nao c lon isso. Ja sc vai rciirando. FEI HENFIQUE Convocai-a novancnic. PFECOEIFO Caiarina, FainIa da Inglaicrra, conarccci anic csic irilunal! CF1FFITH CIanaran-vos, scnIora. FAINHA CATAFINA Por quc rcsiasics aicnao a isso? Scgui vosso caninIo, or 78 olscquio. Dai ncia volia, quando vos cIanarcn. Dcus vcnIa cn ninIa ajuda; c insuoriavcl. Vanos; nao ficarci aqui nais icno, ncn nunca nais orci os cs nas corics convocadas or causa dcsic assunio. (Su u unIu con scu scquto.} FEI HENFIQUE Vai, Kaic; coniinua icu caninIo. Sc Iouvcr no nundo qucn ousar galar-sc dc icr acaso csosa nais valiosa, quc cn nada scja crido aos iao grandc, iao aicnic ncniira. Esias sozinIa con iuas raras qualidadcs, iua londadc naiural, lcnignidadc cono dc sania, dignidadc cn iudo fcninina, olcdicncia no conando... Todas cssas viriudcs solcranas c rcligiosas, sc falar udcsscn, ic aclanarian, lcn o sci, rainIa das rainIas da icrra. Tcn nolrcza dc nascincnio, c or nancira nolrc, con rclaao a nin, sc oriou scnrc. WOLSEY Mui gracioso scnIor, Iunildcncnic conjuro a Vossa Alicza quc sc dignc dcclarar anic iodos os rcscnics ois ondc cu fui roulado c acorrcniado solio icnIo dc scr, ncsno no caso dc nao cIcgar a olicr a ncrccida saiisfaao sc iodo csic ncgocio foi or nin sugcrido a Vossa Alicza ou sc, dc qualqucr nodo, fiz cscruulos cn vos nasccrcn, quc vos dccidisscn a roor a qucsiao; sc qualqucr diio da loca nc saiu scnao acnas louvorcs ao 79 ScnIor, or alcanado icrdcs iao alia csosa quc udcssc cn dcirincnio vir do csiado dcla ou dc lcvc aiingir sua cssoa. FEI HENFIQUE Milordc, cu vos dcsculo. Por ninIa Ionra, alsolio vos dcclaro. Nao rcciso dizcr-vos quanios ininigos icndcs, quc o noiivo dc o scrcn dcsconIcccn, aos cacIorros dc aldcia scnclIanics, quc ladran or ouvir ladrar os ouiros. Un dcsscs conira vos fcz irriiar- sc o anino da rainIa. Dcsculado dc iodo vos acIais. Mas sc quiscrdcs quc a jusiificaao scja conlcia, dirci quc scnrc dcscjasics quc csic ncgocio adorncccssc, nao qucrcndo quc fossc dcscriado. Muiias vczcs, sin, nuiios cnccilIos lcvaniasics nos caninIos quc fosscn dar aic clc. Por ninIa Ionra dcclaro quc o londoso Lordc Cardcal nao icvc aric nisso. Alsolvo-o or conlcio. Quanio s causas quc nc dcicrninaran ncsic asso, da aicnao dos rcscnics c do icno rcicndo ora alusar. Vcdc o conco. Foi assin; aicnao rcsiai a iudo. MinIa conscicncia viu-sc criurlada cla Princira vcz, con ccrio cscruulo, cono quc csicaada, anic as alavras do cnlaiador franccs nuna dada coca, o Diso dc Daiona, quc aqui vicra ara ncgociar o casancnio cnirc o Duquc dc Orlcans c nossa filIa Maria. No dccurso das convcrsas, anics dc icrnos asscniado nada, clc a salcr. o liso rcqucrcu-nos quc cn suscnso dciasscnos o assunio ara quc clc consulia ao 80 rci fizcssc solrc sc nossa filIa cra lcgiina con rclaao ao nosso casancnio con a rainIa-nac, quc fora csosa dc nosso rorio irnao. Essc inicrvalo alalou-nc a conscicncia aic ao nais fundo, na alna nc cncirou con fora ingcnic, a ircncr o ino ciio nc dciando. Alrindo, assin, caninIo, inuncravcis crlcidadcs cn irocl afluran, assolcrlado nc dciando o csriio. Dc incio nc ocorrcu quc o ccu dciara dc sorrir ara nin, ois, icndo o nando solrc a naiura, Iavia- lIc ordcnado quc sc un filIo varao dc nin o vcnirc dc ninIa csosa a concclcr vicssc, nao lIc Iavcria dc fazcr scrvio nais rclcvanic do quc faz aos norios a sculiura. Con cfciio. iodos os filIos nasculinos ou norrian ondc gcrados iinIan sido, ou logo dcois dc rcsirarcn o ar do nundo. Da nc icr nascido o cnsancnio dc quc isso cra un casiigo, quc ncu rcino digno dc icr o nais lrilIanic Icrdciro, dc nin nao lIc viria cssa alcgria. Pus-nc a cnsar, dcois, iodo o crigo a quc o as sujciio sc cnconirava, cla falia dc Icrdciro, o quc do ciio nc arrancou scniidssinos gcnidos. Dcssc nodo, fluiuando no agiiado nar dc ninIa conscicncia, us a nira ncsic rcncdio quc c o noiivo ccrio dc nossa rcuniao. Por ouiros icrnos. rcicndia aliviar ninIa conscicncia, quc cniao scniia gravcncnic cnfcrna c quc ainda nao sc acIa nuiio loa, cn quc ossan icr fciio os rcvcrcndos rclados c os douiorcs ca da icrra. Conccci, Lordc Lincoln, 81 consuliando-vos cn caraicr rivado. Ccriancnic dcvcis csiar lcnlrado cono ao cso dcssa orcssao cu susirava, quando cla rincira vcz vos falci nisso. LINCOLN Pcrfciiancnic, ncu scnIor. FEI HENFIQUE Falci-vos longancnic. Dizci vos ncsno agora o quc, or consolar-nc, cniao fizcsics. LINCOLN Sc a Vossa Majcsiadc for do agrado, dc ial nodo confuso cssc rollcna dc incio nc dciou, nao so or sua iransccndcnic inoriancia, cono clas icrrvcis conscqucncias quc scrian dc cscrar, quc o consclIo nais ousado duvida confici, Iavcndo logo roosio a Vossa Alicza a idcia quc ora sc concrciiza aqui. FEI HENFIQUE Falci convosco, Milordc dc Caniuaria, Iavcndo oliido vosso conscniincnio ara quc csia rcuniao vicssc a scr fciia. Nao Ia ncnlro dcsia colcnda coric quc cu dciassc dc consuliar, foi iudo fciio, iudo, con o aoio fornal c o sclo crcsso clc cada un c dc iodos. Por iudo isso; rosscgui, ois ncnIuna aniiaiia conira a cssoa da gcniil rainIa, nas aquclcs aculcos lancinanics das razcs aduzidas susciiaran scnclIanic dclaic. Sc rovardcs quc nosso cnlacc c valido, or ninIa vida, or ninIa rcgia dignidadc, fclizcs sonos or ariiciarnos con cla dcsic nosso norial curso, con Caiarina, 82 nossa solcrana, quc aniconos a iodas as criaiuras do nundo, or nais rinas c ccnlarcs quc orvcniura scjan. CAMPEIO Vossa Alicza nc crdoc, nas a auscncia da rainIa nos inc o adiancnio dcsia coric. Aic cssa nova daia dcvcrcnos insisiir con cncnIo junio dcla ara quc cla dcsisia do rccurso quc cn nandar cnsa a Sua Saniidadc. (Lcuuntun-sc uu su.} FEI HENFIQUE Noio quc csics cardcais csiao fazcndo iroa dc nin. Odcio cssas dclongas, cssas nanIas dc Fona. ncu ficl Cranncr, ncu salio scrvidor c nuiio anado, conjuro-ic a voliar, ois iua vinda, icnIo ccricza, nc irara conforio. Suscndci a scssao, digo... Saianos. (Sucn todos, nu ncsnu odcn con quc cntuun.} 83
ATO III CENA I
O uuco dc Hdcuc. Un quuto dos uoscntos du unIu. A unIu c suus dunus dc conunIu cstuo tuIuIundo.
FAINHA CATAFINA Mcnina, vai luscar icu alaudc, quc ninIa alna csia afliia dc cuidados. Sc udcrcs, discrsa-os con icu canio. Larga o iralalIo. (Cunuo} Con sua lira Orfcu fazia dolrar-sc a nonianIa fria c os ironcos, quando caniava. Aic, scn cIuva c scn sol, sc via un lindo arrclol c a rinavcra oncava.
Ouvindo-o as coisas caniar, as rorias ondas do nar sc qucdavan cnsaiivas. Tcn o canio ial condao 84 quc as dorcs do coraao sc iornan logo caiivas. (Entu un gcnt-Ioncn.} FAINHA CATAFINA Quc c quc Ia? CENTIL-HOMEM Sc Vossa Craa o crniiir, cnconiran-sc os dois grandcs cardcais a fora, cscra. FAINHA CATAFINA Qucrcn falar-nc? CENTIL-HOMEM TcnIo insirucs dclcs ara dizcr quc sin. FAINHA CATAFINA Dizci-lIcs quc cnircn. (Su o gcnt-Ioncn.} Quc qucrcrao dc nin, scndo cu iao olrc, una fraca nulIcr, ja scn rcsiigio? Quanio nais cnso nisso, ncnos acIo razcr ncssa visiia. Honcns viriuosos dcvian scr, dc osiao iao digna... Mas o Ialiio nao faz o nongc, c ccrio. (Entun Vosc c Cunco.} WOLSEY Paz ara Vossa Alicza. FAINHA CATAFINA Vossas Craas cono dona dc casa ora nc cnconiran. O ncdo do fuiuro c quc nc olriga a csiar cn condics dc 85 fazcr iudo. Fcvcrcndos scnIorcs, qual a causa dc qucrcrdcs falar-nc? WOLSEY Sc do agrado vos for, nolrc scnIora, assarcnos ara vosso aoscnio rcscrvado, ondc vos corcnos os noiivos dcsia nossa visiia. FAINHA CATAFINA Mcsno aqui odcrcnos falar, ois, cn conscicncia, aic Iojc nada fiz quc nao udcssc rcvclar francancnic cn qualqucr aric. Prouvcra ao ccu quc iodas as nulIcrcs udcsscn dcclarar a ncsna coisa con igual lilcrdadc. Mcus scnIorcs, una fclicidadc scnrc iivc. isso dc nao ligar nunca inoriancia ao faio dc ncus gcsios concniados scrcn or ioda a gcnic, dc ficarcn sol a visia dc iodos, c cono alvo dos aiaqucs da invcja c da calunia, iao ccria nc acIo dc icr vida lina. Sc vindcs ara caninar a ninIa conduia cono csosa, scdc francos. Scnrc a vcrdadc ana linguagcn rudc. WOLSEY Tania csi crga ic ncniis inicgriias, rcgina scrcnissina. FAINHA CATAFINA OI! nada dc laiin, ncu lon scnIor. Nao icnIo csiado iao ociosa, dcsdc ninIa cIcgada, quc nao arcndcssc a lngua dos quc vivcn no ncu ncio. En lngua csiranIa ninIa causa iona-sc nais csiranIa c susciia. Por olscquio, dai forna inglcsa ao vosso cnsancnio. Sc a vcrdadc disscrdcs, as cssoas 86 rcscnics vos scrao agradccidas or sua olrc scnIora. Acrcdiiai-nc. iraiada icn sido cla rudcncnic. Lordc Cardcal, ncu nais rcncdiiado ccado odc scr crfciiancnic alsolvido cn inglcs. WOLSEY Nolrc scnIora, csa-nc vcr quc a ninIa inicgridadc, c ioda a dcvoao con quc vos sirvo c a Sua Majcsiadc so dcscrian susciias, acsar dc ioda a ninIa loa fc c lcaldadc. Aqui nao vinos ara acusar, ara nancIar una Ionra quc rccclido icn soncnic lcnaos das alnas lcn fornadas, ncn, ianouco, ara vos rovocar novas irisiczas quc c o quc icndcs lasianic nas acnas ara ficarnos conIcccndo cono julgais a gravc dissidcncia quc Iouvc cnirc o nonarca c vos, c ara dar-vos. cono cssoas livrcs c sinccras nossa jusia oiniao c algun conforio. CAMPEIO Muiio Ionrada scnIora, o Lordc dc Yorl, novido or sua nolrc naiurcza, clo zclo c olcdicncia quc clc ainda rofcssa a Vossa Craa, c ja csquccido, or scr Ioncn dc lcn, dc vosso aiaquc conira clc rorio nuiio longc, nuiio, vos dciasics lcvar vos ofcrccc, cono o fao, os scrvios c consclIos. FAINHA CATAFINA (u utc} Para irair-nc. (Ato.} Mcus scnIorcs, a anlos agradco a inicnao. Falasics cono gcnic Ioncsia 87 rouvcra ao ccu quc o fsscis! Mas dar una rcsosia iao dc suliio solrc assunio dc iania gravidadc, quc iao dc crio a Ionra vcn fcrir-nc c nuiio nais, ialvcz, a roria vida... Con ncu fraco juzo, dianic dc Ioncns dc iania crudiao c gravidadc, con franqucza, nao sci cono fazc-lo. Enconirava-nc cn ncio s ninIas danas dc conanIia, longc Dcus o salc dc cnsar cn visiias dc ial oric c cn scnclIanic assunio. Assin, cn nonc do quc cu fui ois crcclo quc sc cnconira no fin ninIa grandcza a Vossas Craas sulico conccdcr ninIa Iunildc causa un ouco dc icno c rcflcao. AI! sou una nulIcr fraca, scn anigos, scn cscrana alguna. WOLSEY Nolrc dana, ofcndcis a afciao do solcrano con scnclIanic ncdo. Nao icn nuncro vossos anigos, vossas cscranas. FAINHA CATAFINA Na Inglaicrra, dc quasc ncnIun rcsiino. Acrcdiiais, scnIorcs, quc un inglcs sc aircvcria a dar-nc algun consclIo, dizcr-sc anigo ncu, alcriancnic, conira o razcr agir dc Sua Alicza dado quc Iouvcssc algun dcscscrado quc Ioncsio sc nosirassc coniinuando, dcois disso, con vida? Nao, dcccrio. Os anigos quc o fardo odcrian socsar dc ncu grandc sofrincnio, cn qucn confiar dc iodo cu odcria, aqui nao vivcn. Todos clcs, cono 88 qualqucr ouiro consolo, nuiio longc sc acIan daqui, na ninIa roria airia. CAMPEIO Dcscjaria quc or uns insianics Vossa Craa dciassc cssas irisiczas c ouvissc ncu consclIo. FAINHA CATAFINA Qual c clc, scnIor? CAMPEIO roicao do solcrano confiar a vossa causa. Elc c londoso c or dcnais anavcl. Dc vaniagcn fora ara vossa Ionra c vossa causa, ois sc vos aiingir o lcgal juzo, dcsonrada saircis. WOLSEY con accrio quc clc vos aconsclIa. FAINHA CATAFINA Elc aconsclIa o quc anlos dcscjais. ninIa runa. un consclIo crisiao? OI! quc vcrgonIa ara vos anlos! Ainda Ia ccu, la no alio un juiz sc cnconira a quc ncnIun nonarca odcra corroncr. CAMPEIO Vossa aiao nos inicrrcia nal. FAINHA CATAFINA Pois ianio ior ara anlos. Eu cnsava quc anlos fsscis Ioncns sanios; c ccrio, or ninIa alna, duas cardcais viriudcs c cnincnics. Mas anlos nao assais, rcccio-o nuiio, dc ccados cardcais, coracs falsos. Quc vcrgonIa, scnIorcs! Fcfornai-vos! Essc c o vosso consolo, o lcniiivo quc irazcis a 89 una dana dcsgraada? a una nulIcr crdida ncsic ncio, ridicularizada, cscarnccida? Ncn a nciadc, ao ncnos, vos dcscjo das infclicidadcs quc nc orincn. TcnIo nais caridadc. Mas lcnlrai-vos dc quc ora vos advirio. Tonai icnio, clo ccu, orquc o fardo dc ncus nalcs solrc vos nao rccaia. WOLSEY Nolrc dana, csiais fora dc vos; isso c dclrio; cn susciia nudais os lons inicnios. FAINHA CATAFINA E vos a nin, cn nada. Analdioados scjan iodos os falsos consclIciros cono vos. Qucrcrcis sc icdadc iivcsscis, scniincnio dc jusiia, sc dc ncnlros da Igrcja ossusscis alguna coisa nais do quc a rouagcn quc nas naos ninIa causa cu dcuscssc dc qucn so nc icn odio? Ai! Ia quc icno da afciao do nonarca csiou lanida, c ianlcn do scu lciio! Ja csiou vclIa, ncus scnIorcs; agora so crdura dc nossa ligaao ninIa olcdicncia. Quc c quc dc ior odia aconicccr-nc alcn dcssa dcsgraa? Vosso csforo nc acarrciou a naldiao quc vcdcs. CAMPEIO O ior c Vosso ncdo. FAINHA CATAFINA Vivi ianio dciai quc cu ncsna o diga, quc a viriudc con anigos nao conia cono csosa dcdicada c dcclaro-o scn vangloria scn quc a susciia nunca nc iivcssc 90 lanado o scu fcrrcic; icndo scnrc dcdicado ao nonarca o ncu afcio; dcois dc Dcus, anando-o; olcdcccndo-lIc, lcvando ncu anor idolairia, cIcgando ncsno, ara scr-lIc anavcl, a dcscuidar das oracs, c iudo ara rcniada scr dcsia nancira? OI! c duro, scnIorcs! Aoniai-nc una nulIcr consianic a scu narido, una nulIcr quc nunca una alcgria sonIado Iouvcssc alcn do razcr dclc, a aos icr cla fciio iudo, iudo, a ncu favor un ncriio cu rcclano. ninIa grandc acicncia. WOLSEY Nolrc dana, fugis dos lons iniuiios quc nos novcn. FAINHA CATAFINA Nao qucro concicr, nilordc, o crinc dc rcnunciar dc grado ao nolrc iiulo quc nc ligou ao vosso solcrano. Soncnic a noric odc divorciar-nc dc ninIa dignidadc. WOLSEY Ora aicndci-nc. FAINHA CATAFINA Anics o c nunca cu iivcssc osio no solo da Inglaicrra. ncn rovado da lisonja quc nclc crcscc ianio. Tcndcs o rosio dc anjo, nas c ccrio quc vossos coracs o ccu conIccc. Qual scra a soric dcsia dcsgraada? Nao Ia nulIcr iao infcliz quanio cu. (A suus dunus dc conunIu.} 91 AI, olrczinIas! quc fuiuro icndcs, naufragadas nun rcino ondc a cscrana nao ncdra, ncn anigos, ncn icdadc; ondc or nin nao cIora un so arcnic c ondc nal nc conccdcn un sculcro! Cono a auccna, ouirora solcrana dos canos, ondc Iavia florcscido, cndo a calca c norro. WOLSEY Sc udcssc Vossa Craa cIcgar a convcnccr-sc dc quc nossos iniuiios sao Ioncsios, nais iranquila ficara. Por quc causa, loa dana, or quc noiivo Iavanos dc vos rcjudicar? AI! nossos osios, o caraicr dc nossa dignidadc, nos incdcn dc ial. Curar as nagoas c nossa nissao roria, nao scnca-las. Pclo ccu, rcflcii no quc fizcrdcs, cono odcis rcjudicar- vos, cono, con ial roccdincnio, odcrcis afasiar-vos dc iodo do nonarca. O coraao dos rncics da lcijos na olcdicncia, a ial onio gosia dcla; nas, cn frcnic aos csriios icinosos, lcvanian-sc, clodindo iao icrrvcis cono as grandcs iorncnias. Esiou ccrio dc quc sois dc gcniil c nolrc gcnio, dc alna iao calna cono o nar iranquilo. Pclo quc sonos, or favor, ionai- nos. ncdiadorcs da az, anigos, scrvos. CAMPEIO ScnIora, Iavcis dc convcnccr- vos disso. Prcjudicais dcnais vossa viriudc con cssc ncdo dc nulIcrcs dclcis. Un csriio nolrc cono o vosso rcjciia cssas susciias cono nocdas dc cunIo duvidoso. O rci vos ana. Cuidai 92 dc conscrvar scnrc o anor dclc. Sc confiardcs cn nos, csianos ronios a rovar nosso zclo dc scrvir-vos. FAINHA CATAFINA Fazci o quc quiscrdcs, ncus scnIorcs, c dcsculai-nc, or favor, no caso dc cu nc icr conoriado incivilncnic. Salcis quc sou nulIcr c quc carco da aric dc convcrsar con roricdadc con cssoas iao alias. Mcus rcsciios ofcrccci a Sua Majcsiadc; fazci-nc cssc favor. Elc ainda c dono do coraao quc ncsic ciio laic, c cnquanio cu iivcr vida, scra dono dc ninIas oracs. Vindc, nui dignos adrcs, aconsclIai-nc. Agora inlora qucn nao cnsou dcsdc o rinciro dia quc iao cara a rcalcza lIc sairia. (Sucn.} 93
CENA II
Antccunuu dos uutuncntos do c. Entun o Duquc dc NooI, o Duquc dc SuoI, o Condc dc Suc c o Lodc Cunuco.
NOFFOLK Sc cn vossas qucias ora vos unirdcs c con vossa insisicncia as rcforardcs, ao cardcal rcsisiir scra inossvcl. Mas no caso dc nao arovciiardcs csia ooriunidadc, so vos digo quc icrcis dc agucniar novas dcsgraas, alcn das quc ja icndcs. SUFFEY Fcjulilo-nc or acIar ocasiao, cnlora nnina, quc lcnlrado nc faz dc quc ncu sogro, o duquc, icn dc scr vingado nclc. SUFFOLK Qual dos arcs nao foi ncnosrczado or clc, ou, quando nada, or nancira scnrc csiranIa, csquccido? En quc cssoa, iiranic a roria, ao cunIo da nolrcza rcsciio clc nosirou? CAMAFEIFO Falais, nilordcs, soncnic o quc scniis. Sci lcn o quc clc dc nin c vos ncrccc; nas, sc Ia nodo dc conira clc fazcrnos 94 qualqucr coisa, ncsia ooriunidadc. c o quc duvido. Sc o caninIo larrar-lIc nao udcrdcs quc vai icr aic ao rci, nao icnicis nada ncssc scniido, ois a lngua dclc solrc o nonarca ccrcc odcr nagico. NOFFOLK OI! nada dc rcccios! Scu fciiio solrc o rci ja acalou. ois o nonarca conira clc dcscolriu alguna coisa quc Ia dc csiragar o ncl dc scus discursos dc una vcz ara scnrc. Elc sc cnconira dcfiniiivancnic ncrgulIado no dcsrazcr do rci. SUFFEY Cono cu ficara saiisfciio dc ouvir una noicia cono cssa dc Iora cn Iora! NOFFOLK vcrdadcira, odcis acrcdiiar. Sua conduia, dulicc, no divorcio csia aicnic. Nisso clc aarcccu cono cu quiscra quc aarcccssc ncu ior ininigo. SUFFEY Cono sc dcscolriran scus cnlusics? SUFFOLK Do nodo nais csiranIo. SUFFEY OI! Cono? Cono? SUFFOLK A caria quc o cardcal nandara ao aa sc ciraviou, vindo icr s naos do rci, c o rci viu quc o cardcal cdia insianic a Sua Saniidadc quc arassc con a scnicna a rcsciio do divorcio, orquc, scndo alcanado, 95 acrcsccniava, c ccrio o rci acIar-sc aaionado or una das criaiuras da rainIa, Ana Dolcna". SUFFEY O rci icn cssa caria? SUFFOLK Ficai ccrio. SUFFEY E scra dc algun cfciio? CAMAFEIFO O rci, con isso, vc cono clc coria dirciio ou sc dcsvia nos caninIos dc scus rorios inicnios. Mas solrc isso falIan iodas as arics; o rcncdio cIcga dcois da noric do acicnic. o rci ja dcsosou a lcla dana. SUFFEY OI, qucn nos dcra! SUFFOLK Possa cssc dcscjo dciar-vos vcniuroso, ois afirno-vos quc ja csia rcalizado. SUFFEY Alcgrcncnic saudo cssc consorcio. SUFFOLK Digo ancn. NOFFOLK Cono iodos o fazcn. SUFFOLK Ja csiao scndo dadas as ordcns ara a coroaao. Mas isso c novidadc nuiio frcsca, nao c ara scr diia a ioda a gcnic. Mas, ncus scnIorcs, cla c una criaiura rcalncnic ciraordinaria, assin no csriio cono na forna circna. Esiou convicio dc quc dcla vira ial ou qual lcnao ara csia icrra, digna dc ncnoria. 96 SUFFEY E o rci vai cngolir aqucla caria do cardcal? Nao crniia Dcus ial coisa. NOFFOLK Con a lrcca! Ancn. SUFFOLK Nao, nao! Ha ouiras vcsas quc cn iorno do nariz lIc csiao zunlindo, ara arcssar o cfciio da icada. Scn dcscdir-sc, o Cardcal Cancio ariiu furiivancnic ara Fona. Nao dcu rcnaic causa do nonarca. Foi dcsacIado no acl dc agcnic do nosso Cardcal Wolscy, ara fora dar a suas inirigas. Asscguro- vos quc o rci dissc AI!" ao icr noicia disso. CAMAFEIFO Quc Dcus o dcic cascrado, ara dizcr AI!" con nais fora. NOFFOLK Mas, nilordc, quando rciorna Cranncr? SUFFOLK Ja sc cnconira dc volia, scnrc ficl sua aniiga nancira dc cnsar, c, juniancnic con os colcgios dc nais sulida fana dc ioda a crisiandadc, jusiifica o divorcio do rci. Dcniro dc ouco, qucro crcr, o scgundo casancnio scra iornado ullico, assin cono a coroaao da nova solcrana. Caiarina nao nais scra cIanada dc rainIa, orcn rinccsa c viuva do falccido Ariur. OI! cssc Cranncr c un sujciio dc cso; icvc nuiio iralalIo con os ncgocios do nonarca. 97 SUFFOLK Dcccrio; c ainda Iavcnos dc, or isso, vc-lo cono arccliso. NOFFOLK Ouvi falar a cssc rcsciio. SUFFOLK ccrio. Eis o cardcal! (Entun Vosc c Conuc.} NOFFOLK Olscrvai-o! olscrvai-o! Esia zangado. WOLSEY Enircgasics ao rci o cnlrulIo, Cronwcll? CFOMWELL No quario dc dornir; dci-lIo cn nao roria. WOLSEY Viu dc quc sc iraiava? CFOMWELL Na ncsna Iora iirou o sclo, c o quc cgou rinciro lcu con ar nuiio scrio, rcvclando grandc rcocuaao. Mandou dizcr-vos quc Iojc lcn ccdo vicsscis cscra-lo. WOLSEY Prcicndc sair logo? CFOMWELL Pcnso quc clc nao dcvc dcnorar. WOLSEY Dciai-nc agora or uns insianics. (Su Conuc.} 98 (A utc.} Dcvc scr a Duqucsa dc Alcnon, irna do Fci da Frana. cssa quc clc Ia dc cscolIcr ara csosa. Ana Dolcna! Nao, nao qucro ara clc a Ana Dolcna. Nao lasia icr una loniia cara. Ora, Dolcna! Nao qucrcnos nada con Dolcna ncnIuna. Quc dcnora con as noicias dc Fona! Ora, a Marqucsa dc Pcnlrolc! NOFFOLK Elc nao csia conicnic. SUFFOLK Talvcz ja saila quc conira clc a colcra o rci ja csia afiando. SUFFEY Dcus! dciai-a con lon coric, sc forcs jusio cn iudo. WOLSEY Dana dc conanIia da rainIa, filIa dc un cavalciro, ana da ana, rainIa da rainIa! Esia candcia nao csia dando cIana nuiio clara. TcnIo dc cscviia-la. Eniao, quc acalc. Tcn ncriio c c viriuosa... Mas, quc inoria? Sci quc cla c luicrana aaionada. Nao c saudavcl ara nossa causa quc cla rcousc do nonarca ao ciio, quc iao dificilncnic c govcrnado. Dcois, aarcccu rcccnicncnic un Icrciico, un Icrciico dos iorcs, cssc Cranncr, quc no anino do rci soulc insinuar-sc c agora c dclc o oraculo. 99 NOFFOLK Alguna coisa o dcia rcocuado. SUFFEY Dcscjara quc fossc alguna coisa quc lIc csiragassc a corda, a corda ncsira do coraao. (Entu o c, cndo un codco, c Louc.} SUFFOLK O rci! O rci vcn vindo! FEI HENFIQUE Quc quaniidadc incnsa dc riquczas soulc clc acunular ara si rorio, c quc cnorncs dcscsas a ioda Iora dc suas naos cscoan. Dc quc nodo odc clc conciliar as duas coisas? Eniao scnIorcs, visics o cardcal? NOFFOLK Aqui nos cnconiravanos nilordc, a olscrva-lo. Algo csiranIo icn no ccrclro. nordc os lalios, assusia-sc, dcicn-sc suliiancnic, os olIos no cIao crava c, dc rccnic, lcva o dcdo fronic; scn quc sc cscrc, agil csiuga os assos; dcois, dcicn-sc, o ciio fcrc duro, volvcndo a olIar nais una vcz lua. Nas nais csiranIas osics o vinos. FEI HENFIQUE Podc scr quc cn rcvolia icnIa o csriio. Pacis do Esiado csia nanIa nandou-nc, confornc lIc cdira. Podcrcis acaso inaginar o quc cnirc os ncsnos fui cnconirar, or ura inadvcricncia, osso vos garaniir, da aric dclc? O invcniario, cn vcrdadc, rclaiivo sua 100 raiaria, scus icsouros, finssinos iccidos, ornancnios dc sua casa quc julga scrcn nosiras dc cccssiva oulcncia, quc uliraassa dc nuiio as osscs dc qualqucr vassalo. NOFFOLK O ccu icn aric nisso; algun csriio dcccrio cnirc os acis s cssa lisia ara con cla os olIos alcnoar-vos. FEI HENFIQUE Sc acrcdiiar udcsscnos quc suas ncdiiacs airavan solrc a icrra c alguna nulia csiriiual visavan, udcra rosscguir no dcvancio. Mas rcccio quc scjan sullunarcs suas idcias c, or isso, indignas dc scria rcflcao. (Scntu-sc no tono c uu Iuxo u Louc, quc sc dgc u Vosc.} WOLSEY Dcus nc crdoc! Quc o ccu roicja scnrc Vossa Alicza. FEI HENFIQUE Mcu londoso scnIor, nosirais-vos cIcio dc coisas cclcsiiais c guardais na alna o invcniario da graa nais rcciosa, quc dcccrio rclcis ncsic insianic. Scra difcil ara vos, dcssc ocio io iirar o nais fugaz noncnio ara as conias icrrcsircs. Considcro-vos a cssc rcsciio un cssino inicndcnic c alcgrc nc dcclaro or acIar-vos nuiio igual a nin ncsno ncsic onio. 101 WOLSEY Mcu solcrano, cu icnIo un icno ara ncus dcvcrcs sagrados, ouiro ara dcdicar aos ncgocios quc nc forcn dcsignados no Esiado. A naiurcza, or sua vcz, a fin dc conscrvar-sc, rcclana alguns noncnios quc cu, or fora, cono scu filIo fragil c no jciio dc ncus irnaos noriais, icnIo dc dar-lIc. FEI HENFIQUE Palavras accriadas. WOLSEY Dcscjara quc Vossa Alicza associassc scnrc cono or ncrccc-lo Ici dc csforar-nc con as alavras ncus aios accriados. FEI HENFIQUE Novancnic lcn diio; con accrio ja roccdc qucn fala dcssc nodo. No cnircianio, alavras nao sao aios. Mcu ai vos csiinava; assin dizia, icndo con os aios coroado o diio. Dcsdc quc o succdi, scnrc vos iivc crio do coraao. Asscgurci-vos osics dc rovcnios vaniajosos. Mais. cnirci cn ncu rorio airinnio ara vos csicndcr ncus lcncfcios. WOLSEY (u utc} Quc qucrcra clc dizcr con isso? SUFFEY (u utc} Dcus faa roscrar csic ncgocio. FEI HENFIQUE Fiz dc vos o rinciro Ioncn do Esiado, o rinciro, ois nao? Dizci- 102 nc, co-vos, sc confirnais o quc ora vos dcclaro. No caso dc o fazcrdcs, rcsondci-nos sc nos dcvcis olrigaao or isso. Quc nos dizcis? WOLSEY Mcu digno solcrano, confcsso quc as rcais graas diariancnic solrc nin dcrranadas uliraassan dc nuiio quanio cu vos fazcr udcssc. Sin, vcnccn ncsno iodo csforo Iunano. Scnrc aqucn ncus csforos sc dciaran ficar dc ncus dcscjos, orcn nunca dc ninIa Ialilidadc. Mcus iniuiios cssoais so ncrccian scr cIanados dc cssoais na ncdida cn quc icndian ara o lcn da cssoa sacraissina dc Vossa Majcsiadc c o lcn do Esiado. Por iodas cssas graas dcrranadas solrc nin, iao indigno c cqucnino, so agradccincnios dc vassalo vos osso dirigir c ninIas rcccs ao ccu or vos, assin cono a lcaldadc nuiio roria, quc icn scnrc crcscido c scnrc Ia dc crcsccr, aic quc a noric, cssc invcrno, a aniquilc. FEI HENFIQUE Dcla frasc; rciraia un olcdicnic c ficl sudiio. A Ionra o rcconcnsa, cono o orolrio; caso conirario, scra o scu casiigo. Pcnso quc ao icno cn quc con lcncfcios vos csicndia a nao, sinccro afcio or vos do coraao sc nc candia, Ionras do irono solrc vos cIovcndo, nais do quc solrc ouira qualqucr cssoa. Por isso iudo, vossa nao, o ccrclro, o coraao c iodas as ariculas dc vosso scr dcvian nao or fora dos dcvcrcs gcrais da 103 vassalagcn, nas, or assin dizcr, or un afcio nuiio ariicular scr-nc afcioados, a nin, o vosso anigo, nais quc aos ouiros. WOLSEY So sci dizcr quc scnrc Ici iralalIado nais ara o lcn dc Vossa Majcsiadc do quc ara o ncu rorio. Assin fui scnrc, assin sou c Ici dc scr. Enlora iodos os Ioncns vicsscn a quclrar as juras quc a vos os rcndcn, arrancando-as da alna; nuiio cnlora os crigos sc anonioasscn cn naior quaniidadc do quc odc rcrcscniar o rorio cnsancnio, sol fornas avorosas nc surgindo. ainda assin, qual cncdo cn ncio s ondas inciuosas, o ncu dcvcr dc sudiio dcsviaria a iorrcnic irrcsisivcl c sc conscrvaria scnrc vosso. FEI HENFIQUE Palavras nuiio nolrcs. Tonai noia, scnIorcs, quc clc icn nuiio lcal ciio, ois o visics alcrio. Ora lcdc isio. (Entcgu-Ic uns ucs.} E, cn scguida, isio; c, aos, o vosso alnoo, sc aciiic iivcrdcs ara ianio. (Su o c, unundo un oIu cocco uu o Cudcu Vosc; os noIcs sc ucssun u scgu-o, sondo c cocIcIundo uns con os outos.} WOLSEY Quc qucr dizcr iudo isso? Essa ira suliia? Cono fui rovoca-la? Elc afasiou-sc 104 con o rosio carrancudo, arcccndo dos olIos irradiar ninIa runa. dcssc nodo quc o lcao furioso cncara o ousado caador; fcrido, nuiio cnlora, o aniquila. ncccssario quc cu lcia csic acl. Tcno quc nclc sc acIc a Iisioria dc ioda a sua colcra. isso ncsno; csia folIa aniquilou- nc. a rclaao do nundo dc riquczas quc cu anonioci ara rovciio rorio, csccialncnic ara vcr sc a scdc do aado alcanava, c ncus anigos dc Fona, assin, agar. OI ncgligcncia! digna dc r un inlccil or icrra! Quc dcnnio naldoso nc icria lcvado a colocar csic scgrcdo dc iananIa inoriancia no acoic quc cu nandci ara o rci? Nao Ia rccurso ara rcncdiar isio? Traa alguna quc csia idcia do ccrclro lIc iirc? Sci quc clc vai ficar nuiio alalado; nas un ncio conIco, quc no caso dc scr lcn alicado cnlora a soric sc ossa oor nc iirara do acrio. Quc scra isio? Ao Paa!" A roria caria quc cu cnvici a Sua Saniidadc! Por ninIa vida! Agora csia acalado. Nao Ia rcncdio. Ja alcancci o onio nais alio da grandcza, c dcssc lcno ncridiano dc ninIa grandc gloria laiarci arcssado ara o ocaso. Vou cair cono un lucido ncicoro, quc ningucn nais cncrga. (Votun os Duqucs dc NooI c dc SuoI, o Condc dc Suc c o Lodc Cunuco.} NOFFOLK Escuiai o razcr do rci, cardcal. Enircgar-vos ordcna scn dclongas cn nossas 105 naos o sclo c casa dc AsIcr vos rccolIcr, scdc do lisado dc WincIcsicr, aic novas nais rccisas icrdcs dc Sua Alicza. WOLSEY Alio! Ondc sc acIan vossos lcnos odcrcs? So alavras nunca irazcn iao grandc auioridadc. SUFFOLK Qucn odc coniraria-las, sc da loca do rci, dirciancnic, clas dinanan? WOLSEY Aic quc cu vcja nais do quc alavras, ou voniadc soncnic c a falsidadc quc vos caracicriza, ficai ccrios, scnIorcs oficiosos, quc cu nc aircvo, quc cu dcvo conicsia-las. Vcjo agora dc quc ncial grossciro fosics fciios. dc invcja. Con quc cncnIo scguis iodos ninIa dcsgraa, cono sc alincnio dcla ncsna iirasscis! Quc lrandura, quc nacicz rcvclais cn iudo quanio odc arcssar-nc a qucda! En vosso curso dc invcja coniinuai, Ioncns naldosos; os dcvcrcs crisiaos vos dao aoio; nas Ia dc vir o icno cn quc, scn duvida, scrcis rcconcnsados. Esic sclo quc dc nin rcclanais con ianio cncnIo, o solcrano ncu scnIor c vosso con suas naos nc dcu, asscvcrando quc cn ioda a ninIa vida cu gozaria do osio c dignidadc a clc incrcnics. E ara sua gcncrosidadc dciar lcn clara, confirnou o diio con suas carias aicnics. Assin scndo, qucn sc aircvc a ionar-no? 106 SUFFEY O rci, quc o dcu. WOLSEY Quc scja clc cn cssoa, cniao. SUFFEY Nao assas dc un iraidor arroganic, adrc. WOLSEY Mcnics, lordc aircvido! Ha quarcnia Ioras, Surrcy rcfcriria icr qucinado a lngua a falar dcssc nodo. SUFFEY Tua cnafia, o ccado cscarlaic, csia cIorosa icrra rivou do nuiio nolrc DuclingIan, ncu sogro. Todas as calcas, iodas dc icus irnaos cardcais, coniigo c quanio iivcrcs dc nclIor, csavan ncnos quc un so calclo dclc. A csic lcvc ioda a vossa oliica. Enviasics- nc ara a Irlanda, afasiando-nc da ajuda quc odia rcsiar-lIc, do nonarca, dc quanios o icrian dcsculado do crinc a clc inuiado, cnquanio a vossa grandc londadc, or icdadc sania, o alsolvcu con un nacIado. WOLSEY Isso, c assin iudo quanio csic lordc falador quiscssc doravanic assacar-nc, afirno, c falso. Por lci o duquc rccclcu scu rcnio. Dc cono cu fui iscnio dc naldadc ariicular na qucda dclc, rova-o o nolrc juri c a roria aao ncfanda. Milordc, sc cu gosiassc dc discursos nuiio conridos, ora vos diria quc sois dcsiiiudo ianio dc Ionra cono dc Ioncsiidadc c quc a rcsciio dc lcaldadc c vcrdadc ao solcrano 107 ncu scnrc lcal scnIor nc considcro nclIor Ioncn quc Surrcy c quc iodos quanios suas loucuras arovavan. SUFFEY Padrc, cssa roua longa vos roicgc, or ninIa alna. Sc nao fora isso, Iavias dc scniir ninIa csada no icu sanguc. Podcis, nilordcs, coniinuar ouvindo or nais icno iananIas arrogancias? E logo dcsic iio? Sc nosirarnos nansidao a cssc onio, quc crniia a un rcialIo cscarlaic fazcr ouco dc nos iodos, cniao. adcus, nolrcza! Quc rossiga Sua Craa c vos cnoic con scu cIacu, ial cono a coiovias. WOLSEY Para cssc csinago c vcncno o ncriio. SUFFEY Sin, nas o ncriio dc Iavcr rcunido or ncio da ciorsao ioda a riqucza da icrra cn vossas naos, cardcal; o ncriio do cnlrulIo inicrcciado, da nissiva quc ara o aa conira o rci nandasics. Ja quc nc rovocasics, vosso ncriio vai ficar conIccido sacicdadc. Milordc dc Norfoll, sc c quc dc nolrc fanlia dcsccndcis c fazcis caso do lcn-csiar dc iodos, da grandcza dc nossa condiao csczinIada, dc nossos filIos quc, dificilncnic, sc clc vivcr, virao a scr fidalgos, lcdc a lisia dc iodos os scus crincs, o rcsuno dc iodos os scus aios. Muiio nais assusiado vou dciar-vos do quc o sagrado sino, quando aqucla raariga norcna 108 cn vossos lraos sc rccosia, cardcal, c vos da lcijos. WOLSEY Cono cu odia dcsrczar csic Ioncn, sc nao fossc incdir-nc a caridadc! NOFFOLK Milordc, a lisia dc scus crincs sc acIa con o rorio rci, nas lasia quc o dcclarc. sao iodos Iorrorosos. WOLSEY Mais fornosa con isso, c inaculada, Ia dc nosirar-sc ninIa inoccncia, quando o solcrano conIcccndo ficar ninIa lcaldadc. SUFFEY Isso nao vai salvar-vos. Fclizncnic icnIo loa ncnoria; ainda nc lcnlro dc alguns iicns da lisia. Vou dizc-los. Sc caaz dc corar ainda fordcs, cardcal, c dc dizcr culado" a iudo, un rcsio nosirarcis dc Ioncsiidadc. WOLSEY Falai, scnIor, ois dcsafio vossas acusacs. Corar cu odcria, nas or vcr un fidalgo quc dc iodo crdcu a conosiura. SUFFEY Anics crdc-la quc crdcr a calca. E agora ouvi-nc. Princiro, scn quc o rci iivcssc iido cicncia disso ou nisso conscniido, conscguisics o osio dc lcgado, con o quc nuiilasics os dirciios dc nossos lisos. NOFFOLK A scguir, cn iudo quanio cscrcvcis ara o rci c ara rncics csirangciros, 109 scnrc usavcis a rcicnsiosa fornula scguinic. Ego ci Fc ncus" con o quc do rci fazcis un sulalicrno vosso. SUFFOLK Mais, ainda. scn icr o rci ncn o ConsclIo cicncia, quando dc cnlaiador scrvisics junio do incrador, iivcsics a ousadia dc a Flandrcs carrcgar o grandc sclo. SUFFEY Iicn, odcrcs lcnos dc vos icvc Crcgorio dc Cassado, ara un acio firnar cnirc Fcrrara c Sua Alicza, scn dc nada salcr o rci c o Esiado. SUFFOLK Dcois, or sinlcs anliao, nandasics gravar vosso cIacu sagrado cn iodas as nocdas do rci. SUFFEY Dcois, cnviasics sonas cnorncs dcio agora vossa conscicncia os ncios or quc foran ganIas ara Fona conrar c alrir caninIo ara nais alios osios; isso iudo sol as runas do as iniciro. Ha nais; orcn or scrcn coisas vossas, sao odiosas; nao vou sujar a loca. CAMAFEIFO scnIor! nao faais rcssao iao grandc conira un Ioncn quc cai; c caridadc. s lcis csiao aicnics suas falias; quc clas, nao vos, sc incunlan dc uni-lo. Acria-sc-nc o coraao or vc-lo rcciiiado dc iao grandc aliura. 110 SUFFEY Por nin, crdo-lIc. SUFFOLK Lordc Cardcal, cis o quc o rci dccidc. icndo cn visia quc quanio uliinancnic raiicasics dcniro dcsic as, na qualidadc dc lcgado, sc cnconira no donnio dc un racnunirc, conira vos sc crcssa una ordcn dc confisco, rclaiiva a iudo o quc ossus, icrras, casiclos c quanio nais iivcrdcs, dcclarando-vos fora da roicao do solcrano. Essa c a ninIa ncnsagcn. NOFFOLK E con isso a vossas rcflccs vos cnircganos, ara vos rcfornardcs. Quanio vossa rcsosia dc Ia noncnios, olsiinada, dc nao nos cnircgar o grandc sclo, o rci scra infornado c, ccriancnic, vos agradcccra. E agora, adcus, ncu cqucnino c lon Lordc Cardcal. (Sucn todos, con cxccuo dc Vosc.} WOLSEY Adcus ao ouco lcn quc nc voiavcis. Adcus, un longo adcus a ioda a ninIa grandcza. Essc c o dcsiino dc iodo Ioncn. Iojc lIc nasccn as folIinIas icnras da cscrana; ananIa clc florcscc, carrcgado ficando dc Ionrarias; nas no icrcciro dia vcn a gcada, una gcada norial, c no noncnio rcciso cn quc clc quao sinlorio c calno! crc quc sua grandcza csia nadura, cla a raiz lIc nordc, caindo clc ial cono agora cu caio. Avcniurci-nc cono crianas quc nadan con lcigas, duranic 111 csiios varios nun occano dc glorias, nas rofundo cn dcnasia. MinIa vaidadc, inflando-sc ao circno, arrclcniou sol nin, ora dciando- nc cansado c cnvclIccido no scrvio, ao salor dc una rudc corrcnicza quc ara scnrc acalara iragando-nc. Clorias vas dcsic nundo, onas fuicis, icnIo-vos odio! O coraao sc nc alrc a novos scniincnios. Trisic a soric dc qucn dccndc do favor dos rncics! Enirc o sorriso a quc clc asira ianio, o asccio razcniciro do nonarca, c sua runa Ia nais angusiia c ncdo do quc na gucrra ocorrc ou nas nulIcrcs. E quando a qucda vcn, qucn cai c Lucifcr, rivado da cscrana. (Entu Conuc, con usccto constcnudo.} Quc c quc Ia, Cronwcll? CFOMWELL Para falar, scnIor, nao icnIo foras. WOLSEY Cono! MinIa dcsgraa ic consicrna? Adniiir icu csriio nao odc quc un grandc Ioncn dcclinc? Esiais cIorando! Dcvo, cniao, icr cado dc vcrdadc. CFOMWELL Cono vai Vossa Craa? WOLSEY Dcn, dcccrio; nunca fui iao fcliz, londoso Cronwcll. Agora nc conIco. No ncu niino sinio una az quc aira solrc iodas as 112 dignidadcs icrrcnas, una conscicncia clara c iranquila. Dcvo ao rci a cura; agradccido sou a Sua Craa, Iunildcncnic o digo. Dcsics onlros, or icdadc, iirou csado fardo quc afundar odcria aic una froia. Ionra cccssiva. OI! quc csado fardo! un fardo, ncu lon Cronwcll cccssivo ara qucn c no ccu ioda a cscrana. CFOMWELL Alcgro-nc or vcr quc Vossa Craa conrccndc a siiuaao or cssa forna. WOLSEY Pcnso quc sin, convicio csiando agora graas fora quc no ciio sinio dc quc suoriarci nais sofrincnios c nuiio nais inicnsos do quc quanios ncus ininigos dc anino ncsquinIo a nc infligir sc aircvan. Quc Ia dc novo? CFOMWELL A novidadc ior c nais cnosa c a loa graa do rci icrdcs crdido. WOLSEY Dcus o anarc! CFOMWELL A scgunda c quc noncado foi cn vosso lugar Sir Tonas Morc; c o Lordc CIancclcr. WOLSEY un ianio suliia, arccc-nc, a asccnsao; nas c cssoa dc salcr conrovado. Fao voios ara quc clc or nuiio icno saila conscrvar-sc nas graas do nonarca c a jusiia 113 alicar scgundo as rcgras inarciais do dcvcr c da conscicncia. Dcssc nodo scus ossos, quando o curso conlciado clc Iouvcr c ja sc acIar na lcn-avcniurana adornccido, alcanarao un iunulo lanIado nas lagrinas dos orfaos. Ha ouiras novas? CFOMWELL Cranncr voliou c foi lcn rccclido; foi noncado Arccliso dc Caniuaria. WOLSEY OI! isso c novidadc! CFOMWELL Finalncnic, quc Lady Ana, con qucn nuiio cn scgrcdo Iavia nuiio icno, o rci casara, Iojc foi visia cn ullico, quando ia ara a cacla rcal, scndo iraiada cono rainIa. So sc fala agora cn sua coroaao. WOLSEY Foi cssc cso quc nc jogou or icrra. OI Cronwcll, Cronwcll! O rci sc nc cscaou. ara scnrc, ara scnrc quc cu crco ninIas glorias ncssa unica nulIcr. Janais o sol voliara a roclanar ninIa grandcza ncn a doirar dc novo os novos gruos quc scnrc ncus sorrisos aguardavan. Afasia-ic dc nin, londoso Cronwcll; sou un olrc Ioncn dccado, indigno dc scr agora icu scnIor c ncsirc. Vai rocurar o rci. Janais ocaso Ia dc icr csic sol, c o quc dcscjo. Qucn cs lIc dissc c quanio vcrdadciro. Dcccrio Ia dc ajudar-ic. Algun rcsqucio dc considcraao a ncu rcsciio conIco-lIc a alna nolrc Ia dc incdi-lo dc aagar icu 114 scrvio ncriiorio. Dondoso Cronwcll, nao ic csqucas dclc; cuida dc icu fuiuro, ronovcndo iua csialilidadc. CFOMWELL ncu scnIor! Vou dciar- vos? Foroso c, cniao, quc cu crca iao londoso scnIor, iao lcal c nolrc? Aicsicn-nc as cssoas quc dc fcrro nao icn o coraao, cn cono c cIcio dc irisicza quc Cronwcll sc dcscdc dc scu scnIor c ncsirc, O solcrano ncus scrvios icra; nas ninIas rcccs scnrc vossas scrao, oI! scnrc, scnrc! WOLSEY Cronwcll, nunca cnsci quc una so lagrina viria a dcrranar cn ninIa qucda. Mas con iua lcaldadc c singclcza ao acl dc nulIcr nc rcduzisic. Enugucnos os olIos. E ora cscuia-nc. Quando csquccido cu ja csiivcr quc c ccrio vir a sc-lo c dornir no frio narnorc, quando ningucn ronunciar ncu nonc, diras quc cu ic nosirci, diras quc Wolscy quc as csiradas da gloria crcorrcra c os alisnos sondara nais rofundos c as sirics do conando cn scu naufragio ic nosirou o caninIo da grandcza, o caninIo scguro c conforiavcl quc clc rorio crdcra. Olscrva acnas ninIa qucda c o quc fcz ninIa runa. Dcsc-ic dc anliao, Cronwcll, ic co. Essc ccado dcrrulou os anjos; cono uiil odcria scr aos Ioncns, dc Dcus fciios inagcn? Nao rcvclcs cgosno; ana aos rorios ininigos. Nao lucraras or ncio do 115 sulorno nais do quc con a vcrdadc. Trazc scnrc na dcsira a docc az, ala quc as lnguas invcjosas rcduzas ao silcncio. Sc jusio c nada icnas. Quc iuas ncias sc idcniifiqucn scnrc con as da airia, dc Dcus c da vcrdadc, ois, o Cronwcll! no caso dc carcs, iua qucda scra a dc un grandc nariir. Scrvc ao rci c, or olscquio, dcia-nc. O invcniario faras dc iudo quanio icnIo, iudo, aic o uliino cni; ao rci cricncc. MinIa lcaldadc ao rci c ninIas vcsics c iudo o quc nc rcsia. Cronwcll, Cronwcll! Sc ao ncu Dcus cu iivcssc rcvclado nciadc, so, do zclo con quc scnrc scrvi o solcrano, clc dcccrio nao nc icria, ncsia idadc, cnircguc nu aos ncus ininigos. CFOMWELL Mcu londoso scnIor, icndc acicncia. WOLSEY TcnIo nuiia. Escrana da coric, agora, adcus; ninIa cscrana sc conccnira cn Dcus. (Sucn.} 116
ATO IV CENA I
Unu uu dc Vcstnnstc. Entun dos gcnts- Ioncns, quc sc cncontun.
PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Mais una vcz, lcn-vindo. SECUNDO CENTIL-HOMEM Cono vos. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Vicsics ionar lugar, orquc a Lady Ana ossais vcr, quando vicr da coroaao? SECUNDO CENTIL-HOMEM Pcrfciiancnic. Ao nosso uliino cnconiro dciava o irilunal o grandc Duquc dc DuclingIan. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Porcn naquclc dia iudo cra so irisicza. Hojc, or ioda aric rcina a alcgria. SECUNDO CENTIL-HOMEM E con razao. Os cidadaos rcvclan lcnancnic quc dcdicados sao ao rci c ao irono. Faanos-lIc jusiia; 117 scnrc sc acIan ronios a cclclrar csia cfcncridc con rcrcscniacs, irofcus c cnllcnas. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Mas nunca fcsiivais Iouvc iao lclos, isso asscguro, ncn nais adcquados. SECUNDO CENTIL-HOMEM Sc dcsculardcs a crgunia, osso salcr quc acl c cssc? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Ora, scn duvida. a rclaao dos quc vao cdir Iojc novos osios, dc acordo con o cosiunc dia coroaao. o rinciro o Duquc dc Suffoll, quc dcscja scr noncado grao-scncscal; o Duquc dc Norfoll vcn dcois, cono condc-narccIal. Lcdc o rcsio vos ncsno. SECUNDO CENTIL-HOMEM Agradccido; sc cu ja nao conIcccssc cssc cosiunc, vosso acl nuiio uiil nc scria. Mas, or favor, dizci- nc. quc foi fciio dc Caiarina? Falo da rinccsa viuva. En quc c csia o scu ncgocio? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Podcrci infornar-vos. O Arccliso dc Caniuaria, con varios ouiros ncnlros rcvcrcndos c salios dc sua ordcn, rcuniu una coric dc jusiia Ia ouco, cn Dunsiallc, disianic so scis nilIas dc AniIill, ondc a rinccsa csia norando, a qual 118 divcrsas vczcs foi ciiada, nas nao aarcccu. Para scr lrcvc. or causa dc sua auscncia c dos cscruulos rcccnics do nonarca, roclanado foi o divorcio or gcral conscnso dos salios crsonagcns, scn cfciio icndo ficado o casancnio dc anlos. Transfcrida dcois foi cla ara Kinlolion, ondc agora sc acIa docnic. SECUNDO CENTIL-HOMEM Polrc scnIora! (Toquc dc tonIctus.} Toquc dc ironlcias! Dasia, lasia! A rainIa vcn cIcgando. (A odcn do cotco}. (OIocs.} 1 Dois juizcs. 2 O Lordc CIancclcr, rcccdido da lolsa c da naa. 3 Corisias caniando. (Mscu.} 4 O rcfciio dc Londrcs, con a naa; dcois, o rci dc arnas, cn irajc dc rigor, irazcndo na calca una coroa dc colrc dourado. 5 O Marqucs Dorsci, con un cciro dc ouro, irazcndo na calca una ncia coroa dc ouro. Con clc vcn o Condc dc Surrcy con o 119 lasiao dc raia cncinado or una onla, irazcndo na calca una coroa dc condc; ao cscoo, colar da ordcn, cn forna dc SS. 6 O Duquc dc Suffoll, con scu nanio dc Esiado, coroa cqucna na calca, cnunIando a varinIa lranca do grao-scncscal. Con clc, o Duquc dc Norfoll, con o lasiao dc narccIalaio c coroa cqucna. Colar dc SS. 7 Un dosscl carrcgado or quairo larcs dos Cinco-Porios; sol clc, a rainIa, cn irajc dc ccrinnia; csia coroada c con os calclos cnfciiados dc crolas. Ladcian-na os Disos dc Londrcs c dc WincIcsicr. 8 A vclIa Duqucsa dc Norfoll con una grinalda dc florcs dc ouro, susicniando a cauda da rainIa. 9 Nuncrosas danas nolrcs ou condcssas con sinlcs aros dc ouro na calca, scn florcs. (Atuucssun o uco cn odcn c con socndudc.} SECUNDO CENTIL-HOMEM Por ninIa vida! un scquiio adniravcl! ConIco aquclcs. Qucn carrcga o cciro? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM O Marqucs Dorsci; o lasiao c o Condc dc Surrcy quc carrcga. 120 SECUNDO CENTIL-HOMEM un gcniil- Ioncn nolrc c valcnic. E aquclc, orvcniura nao scra o Duquc dc Suffoll? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM O ncsno; cono grao-scncscal. SECUNDO CENTIL-HOMEM E cssc, nilordc dc Norfoll? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Elc ncsno. SECUNDO CENTIL-HOMEM (oIundo uu u unIu} O ccu ic anarc! Tcns o nais lclo rosio quc cu ja vi. ScnIor, or ninIa vida, cla c un anjo. No lrao lcva o rci anlas as ndias, scndo nuiio nais rico, oI! scn ncdida, quando nos lraos cingc csia scnIora. Nao ccnsuro a conscicncia do nonarca. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Os quc solrc cla o laldaquin susicnian, sao quairo dos larcs dc Cinco-Porios. SECUNDO CENTIL-HOMEM Quc Ioncns fclizcs! c assin iodos quanios sc cnconiran crio dcla. E acaso aqucla quc lIc scgura a cauda do vcsiido nao scra a vcncranda c nolrc dana, a Duqucsa dc Norfoll? PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Ela ncsna, cono condcssas sao iodas as ouiras. 121 SECUNDO CENTIL-HOMEM As coroas o dizcn. Sao csirclas iodas clas; algunas, cn dcclnio. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Solrc isso nao falcnos. (Su u ocssuo uo toquc cstdcntc dc unuus.} (Entu un tccco gcnt-Ioncn.} Dcus vos salvc, scnIor! Ondc ficasics iao assado? TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Na aladia, ondc o ovo sc agloncra dc nodo ial, quc ncn un dcdo fora ossvcl ncicr la. Quasc nc naian con iania culcrancia dc alcgria. SECUNDO CENTIL-HOMEM Visics a ccrinnia? TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Vi. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM E o jciio? TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Mui digno dc scr visio. SECUNDO CENTIL-HOMEM Don anigo, coniai-nos cono foi. 122 TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Do nclIor nodo quc ossvcl nc for. Tcndo a rainIa lcvado aic un lugar no coro, a cslcndida onda dc nolrcs danas c scnIorcs un ianio sc afasiou. La, Sua Craa scniou-sc un ouco, ccrca dc ncia Iora, nun irono rico, ao ovo aicnicando ioda a sua lclcza. Acrcdiiai-nc, scnIor. cla c a nulIcr nais adniravcl quc ao lado ja dorniu dc qualqucr Ioncn. Quando o ovo a adnirou assin dc crio, lcvaniou-sc un larulIo cono fazcn as cnarcias nun nar cn icncsiadc, assin violcnio c vario. cIacus, nanios, crcio quc aic casacos, iudo voava. E sc as calcas fias nao sc acIasscn, ncssc dia crdidas ficarian. Nunca vi ianio julilo; nulIcrcs gravidas, na scnana ja do ario, cono os vclIos arcics dc gucrra, cnirc a iurla sc nciian, lrccIas alrindo facilncnic. Nao odia ningucn dizcr. MinIa nulIcr c aqucla", dc ial nancira cnirclaados iodos nun so lloco sc acIavan. SECUNDO CENTIL-HOMEM E aos isso? TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Finalncnic Sua Craa lcvaniou-sc c con assos nodcsios dirigiu-sc ara o aliar, ajoclIou-sc c, na osiura dc una sania, no ccu fiiando os olIos, rczou dcvoiancnic. Lcvaniando-sc, fcz una rcvcrcncia ara o ovo. Aos isso, o Arccliso dc Caniuaria lIc dcu as rcais insgnias dc scu osio. o olco sagrado, a coroa quc ja fora dc Eduardo, o 123 Confcssor, a vara, a onla da az c iodos os dcnais cnllcnas nolrcncnic ao scu lado foran osios; logo dcois, o coro, aconanIado da nusica nclIor dc iodo o rcino caniou o Tc Dcun. Assin foi cla cnlora, con a ncsna ccrinnia con quc vicra, ara o alacio dc Yorl, ondc fcsicjos sc csiao rcalizando. PFIMEIFO CENTIL-HOMEM Doravanic, scnIor, ja nao scra alacio dc Yorl. Isso foi no assado, ois o iiulo con a qucda do cardcal ficou ciinio. Ora c do rci c o nonc dc WIiicIall. TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Pcrfciiancnic. Porcn iao rcccnic foi a nudana, quc scu vclIo nonc nc ocorrc nais aniudc. SECUNDO CENTIL-HOMEM Qual o nonc dos dois lisos iao gravcs quc narcIavan ao lado da rainIa? TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Siolcsly c Cardincr, un, Diso dc WincIcsicr; foi ronovido; sccrciario do rci cra aic Ia ouco. O ouiro, Diso dc Londrcs. SECUNDO CENTIL-HOMEM O dc WincIcsicr nao c iido na conia dc afcioado ao arccliso, o viriuoso Cranncr. TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Todo o as salc isso. Por cnquanio, orcn, a divcrgcncia 124 ainda c cqucna. Mas sc vicr a auncniar, Ia dc acIar Cranncr un anigo quc nunca Ia dc dcia- lo. SECUNDO CENTIL-HOMEM Qucn odc scr? Dizci-nc. TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Tonas Cronwcll, cssoa quc dcsfruia dc nuiio alio rcsigio junio ao rci; anigo ccrio, scn duvida ncnIuna. O rci fcz dclc o avaliador dc scu rcal icsouro, ja icndo sido noncado ara scu consclIo rivado. SECUNDO CENTIL-HOMEM Ha dc ouiros osios clcvados olicr. TEFCEIFO CENTIL-HOMEM Sin, ncn Ia duvida. Vanos junios, scnIorcs; vou coric; ali scrcis ncus Ioscdcs; disonIo dc alguna auioridadc. Dc caninIo, solrc isso falarcnos nais dc csao. AMDOS Esianos, ncu scnIor, s vossas ordcns. (Sucn.} 125
CENA II
KnIoton. Entu u cx-HunIu Cutunu, docntc, conduzdu o GtI c Puccncu.
CFIFFITH Cono sc scnic agora Vossa Craa? CATAFINA OI CriffiiI! norial ninIa docna. Cono galIos dc cIunlo icnIo as crnas, dolradas ara a icrra c dcscjosas dc sc dcsvcncilIarcn dc scu fardo. Trazci-nc una cadcira. Assin; agora nc sinio nais a gosio. Nao disscsic, CriffiiI, quando nc vinIas anarando, quc cssc fanoso filIo da grandczas o Cardcal Wolscy, iinIa falccido? CFIFFITH Dissc, ninIa scnIora; nas cnsava quc ouvido nao nc iinIa Vossa Craa, cn viriudc dc vossos sofrincnios. CATAFINA Conia-nc, or olscquio ncu lon CriffiiI, dc quc nodo norrcu. Sc norrcu lcn, ariiu na ninIa frcnic ccriancnic ara nc dar ccnlo. 126 CFIFFITH Todos dizcn, scnIora, quc foi lcn. Aos icr sido dciido cn Yorl clo aliivo Condc NoriIunlcrland c conduzido ara jusiificar-sc das nais gravcs culas quc csavan solrc clc, nui dc suliio scniiu-sc docnic c dc ial nodo fraco quc ncn odc noniar cn sua nula. CATAFINA Polrc Ioncn! CFIFFITH Finalncnic, a nuiio cusio, Lcisccsicr alcanou, icndo acado na aladia, ondc foi lcn rccclido clo aladc con iodos os scus nongcs, a qucn falou assin. adrc aladc, un anciao alquclrado clas grandcs icncsiadcs do Esiado, aqui sc cnconira ara cnirc vos dciar os lassos ossos. Por caridadc, conccdci-lIc ao ncnos una ouca dc icrra". Conduziran-no scn nais dclongas ara a cana, icndo fciio a docna raido rogrcsso. E, ja lcn fraco, na icrccira noiic, clas oiio Ioras quc clc rorio Iavia rcdiio quc sua uliina scria arrccndido, cn lagrinas lanIado, coninuo ncdiiar c ininicrruias rcocuacs, rcsiiiuiu ao nundo suas onas, ao ccu a inorial aric, c adorncccu cn az. CATAFINA E assin rcousc Quc nao lIc cscn suas grandcs falias. Mas una coisa, CriffiiI, nc crniic quc a scu rcsciio cu diga, scn faliar-lIc con a caridadc. Elc cra un indivduo dc orgulIo dcsncdido, quc gosiava dc 127 sc onlrcar con os rncics, un Ioncn quc or ncios sccrcios conscguira doninar iodo o rcino. A sinonia ara clc cra o nornal; scu rorio arlirio, ioda a lci. Aic ncsno anic a cvidcncia assoalIava ncniiras; scnrc dolrc nas inicncs c cn iudo o quc dizia. Picdadc nao nosirava, salvo quando rcncdiiava arruinar algucn. No roncicr, nagnfico, ial cono cra clc cniao; nas, quanio a rcaliza-las, ial cono c agora. nada. Pccou nuiio na roria carnc, dando, assin, ccnlo cssino a iodo o clcro. CFIFFITH Nolrc dana, os dcfciios dos Ioncns sao gravados no lronzc, nas as loas qualidadcs cscrcvcno-las na agua. Vossa Alicza crniiira quc lcn cu falc dclc? CATAFINA Pois nao, londoso CriffiiI; dc ouiro nodo, naldosa cu nc nosirara. CFIFFITH Essc cardcal, acsar dc sua origcn nuiio Iunildc, foi fadado, dcccrio, dcsdc o lcro ara alias Ionrarias. Foi un salio naduro c nui caaz, dc ciraordinaria sagacidadc, scnrc lcn falanic c dc grandc odcr dc crsuasao. scro c aliivo ara os dcsafcios, nas, cono o csiio, docc ara iodos os quc o ian rocurar. E nuiio cnlora no adquirir clc fossc inconicniavcl o quc c grandc ccado rcvclava-sc rincicsco no dar, nolrc scnIora. Scnrc Iao dc rovar isso csscs dois gcncos da 128 cicncia quc clc ara vos criou. Oford c IswicI; un, quc caiu con clc, or nao qucrcr solrcvivcr ao rorio lcnfciior; o ouiro, cnlora ainda inconlcio, dc narcIa asccnsional iao adniravcl, quc nunca dciara a crisiandadc dc icccr-lIc clogios. Sua qucda fcz solrc clc cIovcr fclicidadcs, ois a ariir da nunca anics disso odc adquirir conscicncia dc si rorio, fclicidadc acIando na vcniura dc scr cqucno, o quc lIc dcu nais Ionras vclIicc quc os Ioncns o farian. Morrcu icncnic a Dcus. CATAFINA Dcois dc cu noria, nao dcscjo ouiro arauio, nais lrilIanic rclaior dc ncus aios, orquc fiquc da corruao ninIa Ionra scnrc iscnia, do quc un cronisia Ioncsio cono CriffiiI. Qucn cn vida cu odici, iu nc olrigasic, con iao ia nodcsiia c rcvcrcncia, a Ionrar dcois dc norio. En az dcscansc. Fica crio dc nin, Pacicncia; dcia-nc nais laia un ouco; nao vou dar-ic incnodo or nuiio icno nais. Dondoso CriffiiI, aos nusicos ordcna quc ora ioqucn a aria irisionIa quc cu cIanar cosiuno dc ncu dolrc funcrco, ois scniada nc qucdarci a ncdiiar naqucla cclcsiial Iarnonia quc nui lrcvc icrci dc conIcccr. (Mscu tstc c socnc.} 129 CFIFFITH Esia dornindo. Scnicno-nos, ncnina, lcn quiciinIos, ara nao dcscria-la. Scn larulIo, gcniil Pacicncia. (A usuo. Entun socncncntc, unu us outu, scs csonugcns, ucstdus dc Iunco, con gnudus dc ouo nu cuIcu c nuscuu dc ouo no osto; nus nuos tuzcn unus dc ouo. Sudun nco u unIu c dcos dunun; u dctcnnudus nudunus dc guu, us duus ncus sustcntun soIc u cuIcu du unIu unu gnudu cqucnu, uo tcno cn quc us outus quuto sc ncnun con cuccncu. Dcos, us duus quc scguun u gnudu u ussun uu us duus scguntcs, quc oIscuun u ncsnu odcn nu nudunu dos ussos, nuntcndo-u soIc u cuIcu du unIu. Dcos, ussun-nu uu us duus tnus, quc cctcn u ccnonu, con o quc cono quc o nsuuo u unIu uz no sono snus dc uouuuo c cuuntu us nuos uu o ccu. As uuocs, scn uu dc dunu, dcsuucccn, cuundo u gnudu. A nscu contnuu.} CATAFINA Esriios da az, ara ondc fosics? Ja dcsaarcccsics c na ninIa niscria nc dciasics? CFIFFITH Aqui csianos, ninIa scnIora. CATAFINA Nao falci convosco. Visics algucn cnirar duranic o icno cn quc a dornir fiquci? 130 CFIFFITH Ningucn, scnIora. CATAFINA Nao? Nao visics cnirar ncsic noncnio un coro dc anjos quc nc convidavan ara un lanqucic? Dc lrilIanics rosios, nc iluninavan cono o sol radioso, fclicidadc cicrna nc auguraran, lindas grinaldas nc iroucran, CriffiiI, quc cu dc acciiar ainda nao sou digna. ccdo, orvcniura. CFIFFITH Fcgozijo-nc or vcr, scnIora, quc iao lclos sonIos vos rcndcn os scniidos. CATAFINA Manda a nusica arar; c dura c dcia-nc alaiida. (Ccssu u nscu.} PACIENCIA Noiasics a nudana quc dc suliio Sua Craa arcscnia? Cono o rosio ficou nais longo! Cono cla csia alida c fria cono argila! Os olIos vcdc-lIos! CFIFFITH Esia norrcndo, filIa. Fcza! Fcza! PACIENCIA Possa o ccu anara-la. (Entu un ncnsugco.} MENSACEIFO Sc Vossa Craa... CATAFINA Sois incriincnic. Nao ncrcccnos nais rcsciio, acaso? 131 CFIFFITH Ccnsura ncrcccis, ois lcn salcndo quc cla aldicar nao qucr da cosiuncira najcsiadc, falais con ial rudcza. AjoclIai! AjoclIai! MENSACEIFO Hunildcncnic co crdao a Vossa Majcsiadc. A rcssa foi quc nc dciou grossciro. Ai fora Ia un gcniil-Ioncn quc dcscja falar-vos. Vcn da aric do nonarca. CATAFINA CriffiiI, nanda-o cnirar, nas quc csic iio cu cncrgar nao iornc. (Sucn GtI c o ncnsugco.} (Votu GtI con Cuco.} Sc ninIa visia nao nc cngana, da aric agora vindcs do incrador, ncu nuiio rcal solrinIo, c vos cIanais Caucio. CAPCIO Elc, scnIora, scrvidor vosso. CATAFINA ncu scnIor, os icnos c os iiulos nudaran nuiio, nuiio, dcsdc quc nc ficasics conIcccndo. Mas, or olscquio, quc qucrcis dc nin? CAPCIO En rinciro lugar, nolrc scnIora, a Vossa Craa ofcrcccr ncus rcsiinos; dcois, o rci dcicrninou quc cu vicssc fazcr csia visiia. Muiio afliio clc csia or salcr-vos assin fraca c or ncu inicrncdio vos cnvia suas rcais 132 condolcncias, dcscjando sinccrancnic quc cricis coragcn. CATAFINA ncu scnIor! Esic cncorajancnio nc cIcga nuiio iardc; c cono graa dcois da cccuao. Essc rcncdio lcnigno, adninisirado cn icno ccrio, nc icria curado. Mas agora, consolo algun nc scrvc, sc ccciuarnos acnas a oraao. E Sua Alicza cono assa? CAPCIO ScnIora, con saudc. CATAFINA Quc coniinuc assin, florcnic scnrc, quando cu norar con os vcrncs c ncu olrc nonc csiivcr lanido dcsic rcino. Pacicncia, foi cnviada aqucla caria quc cu ic nandci fazcr? PACIENCIA Ei-la, scnIora. (Entcgu u cutu u Cutunu.} CATAFINA ScnIor, Iunildcncnic vos conjuro a cnircgar isio ao rci, ncu solcrano. CAPCIO Dc lon grado, scnIora. CATAFINA Fcconcndo ncla sua londadc a vcra inagcn dc nosso casio anor, a filIa dclc quc cn lcnaos inccssanics caia o orvalIo scnrc do ccu solrc cla! c lIc sulico quc lIc ninisirc cducaao viriuosa. nuiio nova c dc nodcsia c nolrc naiurcza, cscrando cu quc cla 133 saila raiicar a viriudc, c quc un ouquinIo dc anor lIc voic cn considcraao da nac quc o anou iao icrnancnic cono so do ccu c salido. O ouiro cdido quc Iunildcncnic fao c quc Sua Craa icnIa icdadc dcsias infclizcs nulIcrcs quc duranic ianio icno nc aconanIaran, scnrc dcdicadas, na foriuna variavcl, nao Iavcndo, osso afirna-lo c nisso falsidadc nao odcrci dizcr ncnIuna dclas quc, or viriudcs c lclcza da alna, Ioncsiidadc c nolrc conosiura nao ncrca un narido dc alio ncriio. Quc scja nolrc, aic, ois, cn vcrdadc, scrao fclizcs os quc as cscolIcrcn. Mcu uliino cdido c ara os criados. Polrcs sao iodos, nas dc nin nao odc iirar nunca a olrcza ncnIun dclcs. Scjan-lIcs agos, ois, os ordcnados, scn falia alguna, con algun acrcscino, cono rccordaao dc ninIa aric. Sc un ouco nais dc vida o ccu nc Iouvcssc conccdido, c rccursos, nos icranos dcscdido nclIor. Eis ioda a caria, scnIor. Por iudo quanio ncsic nundo icndcs dc caro, cla az crisia quc dcscjais aos norios, scdc anigo dcsics coiiados, insisiindo junio do solcrano, ara quc clc csia uliina jusiia nc conccda. CAPCIO Pclo ccu, assin farci, ou dcsojar-nc qucro dcsia figura Iunana. CATAFINA Agradccida, nuiio digno scnIor. Hunildcncnic falai dc nin a Sua 134 Majcsiadc. Dizci-lIc quc ja vai dciar o nundo o auior dc scus cuidados dcnorados. Coniai-lIc quc cu o alcnoci na noric, ois vou fazc-lo. TcnIo os olIos iurvos. Adcus, scnIor; CriffiiI, adcus. Pacicncia, nao, nao saias ainda. CIana as ouiras; rcciso ir ara a cana. Esiando cu noria, loa ncnina, iraia-nc con Ionra. Virginais florcs c no ncu sculcro, ara quc iodos sailan quc una csosa casia cu fui aic noric. Enlalsanai-nc c cili-nc. Conquanio nao rainIa, cono rainIa qucro quc nc cnicrrcn, cono filIa dc rci. Nao osso nais... (Sucn, cuundo Cutunu.} 135
ATO V CENA I
Londcs. Unu gucu do uuco. Entun Gudnc, Hso dc VncIcstc, un ucn con un ucIotc, quc cncontun S Tonus Louc.
CAFDINEF Ja c una Iora, ncnino? PAJEM Ncsic insianic acalou dc laicr. CAFDINEF Una Iora dcssas dicada dcvcria scr a nossas ncccssidadcs, nao a divcrscs, noncnio ara rcarar as foras con saluiar rcouso, scn o icno dcscrdiarnos. Sir Tonas, loa noiic. Para ondc idcs iao iardc? LOVELL Acaso vicsics do rci, scnIor? CAFDINEF Sin, Sir Tonas; dcici-o jogando una ariida dc rinciro" con o Duquc dc Suffoll. LOVELL Vou rocura-lo anics dc ir nc dciiar. Dc vos dcsco-nc. 136 CAFDINEF Nao, nao, Sir Tonas Lovcll. Quc aconiccc? Fcvclais nuiia rcssa. Sc udcrdcs nao Iavcndo nal nisso alguna coisa coniai ao vosso anigo, do ncgocio quc iao iardc vos rcndc. Esscs assunios quc asscian no jciio dos csriios, ncia-noiic, sao dc naiurcza nais csiranIa do quc a dos quc dc dia rocuran scu dcsacIo. LOVELL Muiio afcio vos dcdico, nilordc, c ouso confiar-vos scgrcdo dc nais cso quc csias ninIas ocuacs. A solcrana sc acIa cn iralalIo dc ario c cn grandc risco; c o quc dizcn. Fcccio quc sucunla. CAFDINEF Oro fcrvcnicncnic clo fruio quc cla carrcga, ara quc a lon icrno vcnIa a nasccr c viva. Mas, quanio arvorc, Sir Tonas, vc-la qucro scn razcs. LOVELL Caaz nc sinio dc dizcr ancn. Porcn diz-nc a conscicncia quc cla c una criaiura lonssina, scnIora dc valor, quc ncrccc nossos voios. CAFDINEF Porcn scnIor, scnIor! Prcsiai- nc ouvidos, Sir Tonas. Sois fidalgo do ncu jciio. Sci quc sois nuiio salio c rcligioso, nas dciai quc vos diga. nunca, nunca Ia dc isio acalar lcn. Nao, Sir Tonas, odcis acrcdiiar-nc, cnquanio Cranncr c Cronwcll, as naos dcla, juniancnic con cla nao dornircn no sculcro. 137 LOVELL Ora vos rcfcrisics aos dois Ioncns nais noiavcis do rcino. Quanio a Cronwcll, alcn dc aufcridor do rcal icsouro, foi noncado arquivisia c sccrciario dc Sua Majcsiadc, scn coniarnos quc sc acIa ncsno no noncnio azado dc icr novos cncargos. O arccliso c a lngua c a nao do rci; qucn ousaria conira clc ronunciar una so slala? CAFDINEF Ha, sin, qucn o ousc, Sir Tonas; cu rorio nc arrisquci a crcssar o cnsancnio. Hojc ncsno, scnIor, osso dizcr- vos, inculquci nos scnIorcs do ConsclIo a idcia dc quc clc c ois o conIco cono ial, o quc iodos ianlcn salcn un arqui-Icrciico, una csiilcncia quc o as iodo infccia. Conovidos con o quc lIcs dissc, ao rci falaran logo, c csic, do alio dc sua grandc graa, dos scus rcais cuidados, rcsscniindo os icrrvcis crigos quc lIc cunIan nossas razcs, ouviu nossos quciuncs c convocou ara ananIa lcn ccdo a rcuniao do ConsclIo. crva daninIa, Sir Tonas, quc rccisa scr coriada. Mas csiou vos dcicndo nuiio icno. Doa noiic, Sir Tonas. LOVELL Muiio loas noiics. Ainda c scnrc vosso scrvidor. (Sucn Gudnc c o ucn.} (Entun o c c SuoI.} 138 FEI HENFIQUE Carlos, dcicnos dc jogar or Iojc. Nao nc conccniro; sois or dcnais foric. SUFFOLK ScnIor, nunca anics dc Iojc cu vos vcnccra. FEI HENFIQUE Sin, raras vczcs, Carlos, c assin ncsno quando nc disiraa na ariida. Lovcll, cniao? Ha alguna novidadc da aric da rainIa? LOVELL Pcssoalncnic nao lIc dci a ncnsagcn quc nandasics, nas or una dc suas canarciras fi-la cIcgar a cla, quc cn rcsosia nc dissc quc a rainIa Iunildcncnic vos agradccc c cdc a Vossa Alicza rczar or cla con fcrvor agora. FEI HENFIQUE Quc disscsic? Eu, rczar or cla? Cono! Esia scniindo dorcs? LOVELL Pclo ncnos, foi o quc dissc a sua canarcira, Iavcndo acrcsccniado quc suas dorcs dor da noric ncsna quasc igualan. FEI HENFIQUE Polrc scnIora! SUFFOLK Possa Dcus do fardo alivia-la con ouco sofrincnio, orquc sc alcgrc Vossa Majcsiadc con a vinda dc un Icrdciro. 139 FEI HENFIQUE ncia-noiic, Carlos; vanos dornir. En iuas rcccs nao ic csqucas dc ninIa olrc csosa. Dcia-nc so, ois icnIo cnsancnios quc nao vao lcn na conanIia dc ouircn. SUFFOLK Sao ncus voios quc Vossa Majcsiadc icnIa una noiic calna. Hci dc lcnlrar-nc da ninIa londosssina rainIa nas ninIas oracs. FEI HENFIQUE Doa noiic, Carlos. (Su SuoI.} (Entu S Antono Dcnn.} Eniao, scnIor. quc c quc Ia? DENNY Trouc nilordc arccliso, scnIor, cono o ordcnasics. FEI HENFIQUE Cono! Caniuaria? DENNY Sin, ncu lon scnIor. FEI HENFIQUE ccrio, c ccrio. E ondc csia clc, Dcnny? DENNY Aguarda o lon razcr dc Vossa Alicza. FEI HENFIQUE Fazc-o cnirar. 140 LOVELL (u utc} solrc aquclc assunio dc quc o liso falou. cIcguci a icno. (Votu Dcnn con Cunnc} FEI HENFIQUE Dciai a galcria. (Louc uz ncnuo dc cu.} Nao vos dissc? Fciirai-vos! (Sucn Louc c Dcnn.} CFANMEF Dasianic ncdo sinio. Por quc franzc dc assin o solrcccnIo? O asccio c do icrror. Algo vai nal. FEI HENFIQUE Eniao, nilordc, dcscjais quc cu diga orquc vos fiz cIanar? CFANMEF (uocIundo-sc.} Ficar s ordcns dc Vossa Alicza c ncu dcvcr dc sudiio. FEI HENFIQUE Lcvaniai-vos, vos co, ncu gracioso Lordc dc Caniuaria. Vindc; junios vanos dar una volia. TcnIo novas ara coniar- vos. Vanos. dai-nc a nao. AI! ncu londoso lordc, c con irisicza quc vos falo; conungc-nc o quc icnIo dc vos dizcr. Ouvi rcccnicncnic conirariado, asscguro-vos lasianics qucias dc vos. ccrio, c o quc vos digo, nilordc. qucias gravcs, quc, ionadas cn considcraao, nos c o ConsclIo dccidinos quc nossa frcnic vicsscis 141 csia nanIa. E cono csiou convicio dc quc jusiificar-vos calalncnic nao odcrcis, cnquanio organizado nao for o qucsiionario a quc rcsosia icrcis dc dar, scra rcciso agora quc icnIais acicncia nuiia, ara na Torrc rcarar vossa norada. Por scrdcs ar do rcino, c ncccssario quc cu faa, cono fao; do conirario, nao Iavcra ningucn quc sc rcsolva conira vos a dcor. CFANMEF (uocIundo-sc} Hunildcncnic Vos agradco. Mui fcliz nc sinio or sc nc ofcrcccr csia ccclcnic ocasiao dc no crivo scr assado, vindo a ficar, assin. iodo o ncu irigo scarado do joio, ois c ccrio quc nao Ia qucn cono cu un olrczinIo sc vcja alvo das lnguas caluniosas. FEI HENFIQUE Don Caniuaria, lcvania- ic; a lcaldadc, a inicgridadc quc ic c roria, criaran raiz rofunda cn nos, cn icu anigo. Da- nc iua nao; lcvania-ic; asscnos, or olscquio. Mas, cla Mac dc Dcus, quc csccic dc Ioncn sois? Eu csiava ccrio, nilordc, dc quc Iavcis dc cdir-nc quc cu nc dcssc ao iralalIo dc lcvar- vos rcscna dc vossos ininigos, c nais. dc vos ouvir cn lilcrdadc. CFANMEF Augusio solcrano, so nc aoio na ninIa Ioncsiidadc c cn ncu dirciio. Sc clcs nc alandonarcn, juniancnic con ncus ininigos caniarci iriunfo, or vcr-nc dcrrulado, 142 ois scn clcs carco dc valor. Nao icnIo ncdo dc quanio conira nin ossa dizcr-sc. FEI HENFIQUE Nao salcis o quc iodo o nundo salc, qual scja a vossa siiuaao no nundo? Sao nuncrosos vossos ininigos, c nao cqucnos; suas ariinanIas sao dc igual inoriancia, scndo ccrio quc ncn scnrc a jusiia dc una causa scnicna favoravcl asscgura. Con quc facilidadc alnas corruias odcn ciiar cscravos corronidos, ara cn juzo dcorcn? Faios dcsscs ja icn aconiccido. Muiio forics sao vossos ininigos, dc naldadc quc ao scu odcr sc iguala. Esiais lcn ccrio dc quc nisso dc falsas icsicnunIas vircis a icr nais soric do quc o Mcsirc dc quc ninisiro sois, duranic o icno cn quc assou cla ncsquinIa icrra? Vanos, vanos! julgais scja ossvcl scn crigo saliar un rccicio, c rocurais a roria dcsiruiao. CFANMEF Quc Dcus c Vossa Majcsiadc anarcn ninIa inoccncia, ois dc ouira nancira fugir nao odcrci dcsia arnadilIa. FEI HENFIQUE Criai coragcn. Nao irao nais longc do quc cu lIcs crniiir. Tranquilizai- vos scn quc cla nanIa frcnic dclcs dcicis dc aarcccr. Sc orvcniura vossa risao cdircn, cn viriudc das qucias conira vos acunuladas, nao dcicis dc usar grandcs arguncnios dc odcr 143 crsuasorio, con a vccncncia quc a ocasiao vos diiar. Sc vosso csforo nao vos dcr rcsuliado, arcscniai-lIcs csic ancl c aclai ara nos rorio, na frcnic dclcs iodos. Mas quc c isso. A cIorar o lon Ioncn! Por ninIa Ionra, c Ioncsio. Pcla sania Mac dc Dcus, c dc coraao lcal, osso jura-lo. Alna nclIor nao sc acIa no ncu rcino. Idc cnlora c fazci cono vos dissc. (Su Cunnc.} s lagrinas a fala lIc alafavan. (Entu unu ucIu dunu.} CENTIL-HOMEM (dcnto} Voliai! Quc idcs fazcr? VELHA DAMA Nao voliarci; a noicia quc cu icnIo ara dar-lIc dcia corics o ncu aircvincnio. Quc os lons anjos agora aircn solrc iua rcal calca c con suas asas lcndiias ic roicjan. FEI HENFIQUE Lcio iua ncnsagcn no icu rosio. Dcu-sc o ario? Dizc dcrcssa sin" c quc c un ncnino. VELHA DAMA Sin, sin, ncu solcrano; c quc ncnina! Quc ora c scnrc a alcnoc o Dcus do ccu. una ncnina, quc vos asscgura ara o fuiuro un filIo. Vossa csosa, scnIor, dc vos rcclana una visiia, ara quc conIcais cssa 144 csirangcira. Parccc-sc convosco cono duas ccrcjas dc un so galIo. FEI HENFIQUE Lovcll! Lovcll! (Votu Louc.} LOVELL ScnIor? FEI HENFIQUE Dai-lIc ccn narcos. Vou dcrcssa visiiar a rainIa. (Su.} VELHA DAMA So ccn narcos? Por csia luz, ncrco nais. A un criado conun c quc sc aga dcssc nodo. Hci dc olicr nais, ou lrigarci con clc. Para ganIar iao ouco foi quc cu dissc quc cla cra a cara dclc? Hci dc olicr nais; do conirario, dcsdigo-nc. Daianos con fora, cnquanio o fcrro csia vcrnclIo. (Sucn.} 145
CENA II
Un cocdo quc uu du u Cunuu do ConscIo. Entu Cunnc; ucns c ocus, dc c.
CFANMEF Pcnso quc nao csiou nada airasado. No cnianio, o gcniil-Ioncn quc nandado nc foi clo ConsclIo, urgcnicncnic cdiu quc nc arcssassc. Quc! FccIado? Quc significara ial coisa? Ola! Qucn c quc csia dc guarda? (Entu o otco.} ConIcccis-nc? POFTEIFO Sin, nilordc, conIco-vos; nas Iojc nao vos osso ajudar. CFANMEF Por quc? POFTEIFO Foroso scra quc Vossa Craa aguardc o aviso. (Entu o Douto Hutts.} CFANMEF Esia lcn. 146 DUTTS En iudo isio Ia so naldadc. Fico conicnic or Iavcr assado or aqui scn iroco. O solcrano vai scr logo infornado. CFANMEF (u utc} Duiis, o ncdico do rci. Quando assava, quc icrrvcl olIar nc dirigiu! O ccu crniia quc con isso sondado nao iivcssc ninIa infclicidadc. Con ccricza concclido foi iudo Por cssoas quc nc icn odio qucira Dcus nudar-lIcs dc iodo o coraao nunca a nalcia rovoquci dc ningucn ara IunilIar- nc. Dcvian icr vcrgonIa dc dciar-nc cscra. assin, na oria, un consclIciro cono clcs, cnirc ajcns c lacaios! Mas faa-sc a voniadc dclcs iodos. Pacicnic, cscrarci. (O c c Hutts uucccn cn unu uncu, no uto.} DUTTS A Vossa Craa qucro nosirar un quadro nuiio csiranIo. FEI HENFIQUE Quc quadro, Duiis? DUTTS Dcccrio Vossa Craa coisa igual nao icn visio nuiias vczcs. FEI HENFIQUE Con a lrcca! Ondc c quc Ia isso? DUTTS Ali, nilordc; o alio osio ali vcdcs dc Sua Craa dc Caniuaria, dc guarda ora 147 osiado dianic da oria, cnirc scrvcnics, ajcns c oficiais. FEI HENFIQUE AI! c ccrio. clc ncsno. assin quc clcs sc acaian nuiuancnic? lon quc ainda Iaja algucn acina dclcs. Pcnsci quc clcs iivcsscn ainda un ouco dc Ioncsiidadc, ou ncsno algun rcsqucio dc dccoro, quc nao lIcs crniiissc dciar un Ioncn da osiao dclc c iao cIcgado a nos, nuna aniccanara, na ccciaiiva acnas da voniadc dc Suas ScnIorias, cono un criado carrcgado dc cnlrulIos. Pcla Sania Maria, Duiis, isso c roccdincnio dc gcnic scn caraicr. Mas dcicno- los; corranos as coriinas; ainda Iavcnos dc ouvir falar solrc isso nais dc crio (Sucn.} 148
CENA III
A Cunuu do ConscIo. Entun o Lodc CIunccc, o Duquc dc SuoI o Duquc dc VooI, o Condc dc Suc, Lodc Cunuco, Gudnc c Conuc. O cIunccc sc coocu nu ontu dc cnu du ncsu, u csqucdu, cundo ucnu dcc uuzu unu cudcu, Cono quc dcstnudu uu o AccIso dc Cuntuuu. Os dcnus sc scntun o odcn, dc unIos os udos du ncsu. Conuc, nu ontu dc Iuxo, cono sccctuo. O otco, cn scu ugu.
CHANCELEF Alri a audicncia, ncsirc sccrciario. Quc nos iraz Iojc aqui? CFOMWELL Sc Vossas Honras nc crniicn, o rincial assunio diz rcsciio Sua Craa dc Caniuaria. CAFDINEF Ja foi clc infornado? CFOMWELL Ja. NOFFOLK Qucn sc acIa cscra, a? POFTEIFO Fora, ncus nolrcs lordcs? 149 CAFDINEF Sin. POFTEIFO Milordc arccliso; Ia ncia Iora vossas ordcns aguarda. CHANCELEF Eniao, quc cnirc. POFTEIFO Vossa Craa ja odc cnirar na sala. (Cunnc cntu c sc uoxnu du ncsu do ConscIo.} CHANCELEF Mcu lon lordc arccliso, c con irisicza quc cu aqui nc acIo c vcjo csia cadcira rivada dc scu dono. Mas nos iodos sonos Ioncns, dc naiurcza fragil c sujciios carnc; nuiio oucos scrao anjos. Assin, cla fraqucza lcvado c a irrcflcao, vos quc a nos iodos dcvcis dirigir, vos dcsnandasics, gravcncnic, ofcndcndo o solcrano, dcois, as lcis, c cncIcndo o rcino iodo, clas rcdicas rorias c dos vigarios ja soulcnos dc iudo isso dc douirinas rcccnics, nuiio csiranIas c crigosas, uras Icrcsias, quc, sc nao forcn rcfornadas, odcn roduzir grandc dano. CAFDINEF Nolrcs lordcs, urgc quc cssa rcforna scja ronia. Qucn qucr donar cavalos clas naos nao os lcva, orquc doccis a ficar vcnIan, nas lIcs iaa a loca con frcio rcsisicnic c a csora calca nos flancos aic quc 150 clcs olcdcan. Sc crniiirnos or condcsccndcncia, or icdadc ucril, clo concciio, iao-so, dc un Ioncn quc sc alasirc docna iao coniagiosa. cniao, adcus rcncdio! Quais scrao do dcsdio as conscqucncias? Fcvolias, conocs, o Esiado iodo conianinado. Caro icsicnunIo disso ncsno nos dao nossos vizinIos da alia AlcnanIa; c nui rcccnic a coisa quc a ncnoria dorida nos conungc. CFANMEF Luici aic Iojc, ncus londosos lordcs, assin na rofissao cono na vida, nao scn grandc iralalIo, orquc as ninIas douirinas c o dccurso odcroso dc ninIa auioridadc, scnrc junios a ncsna via ccria crcorrcsscn. Scnrc o lcn iivc cn nira. Nao cisic falo, nilordcs, con sinccridadc criaiura quc cn conscicncia c no ccrccio dc sua rofissao nais odio sinia do quc cu aos dcsiruidorcs da az ullica. Pcrniia o ccu quc nunca o solcrano vcnIa a cnconirar ncnos ficis vassalos. Os quc vivcn da invcja c da nalcia ioriuosa ousan nordcr os nais rcsianics. Sulico insianic a Vossas ScnIorias quc ncsia causa os ncus acusadorcs, scjan quais forcn, scjan confroniados conigo c falar ossan livrcncnic. SUFFOLK Nao, nao, nilordc; sois un consclIciro; assin, ningucn sc aircvcra a acusar-vos. 151 CAFDINEF Visio icrnos assunios dc nor cso, nilordc, vanos scr convosco lrcvcs. arcccr dc Sua Alicza c nosso quc, visando vaniagcn do roccsso, scjais daqui lcvado ara a Torrc, ondc, voliando vos a scr un sinlcs ariicular, vcrcis quc nuiia gcnic conira vos dcora con ardincnio naior do quc cscrais, rcccio-o nuiio. CFANMEF Agradccido, ncu lon Lordc dc WincIcsicr, scnrc vos rcvclasics ncu anigo. Por vosso arcccr, scrcis a un icno jurado c juiz. Sois nuiio gcncroso. Pcrcclo vosso inicnio. arruinar-nc. Doura c anor, nilordc, nais asscnian a un saccrdoic do quc a va colia. Voliai a conquisiar alnas iransviadas; nao rcilais ncnIuna. Porquc cu ossa urificar-nc, iodo o cso ondc solrc ninIa acicncia; iao cqucno iralalIo isso Ia dc dar-nc, cono cscruulo vos causa raiicar o nal aniudc. Podcria dizcr nuiio nais coisas, nas o rcsciio a vosso ninisicrio nc olriga a nodcrar-nc. CAFDINEF Nao, nilordc! A vcrdadc, nilordc, ura c sinlcs c quc sois un scciario. Vossas glosas iao olidas, a quanios vos conrccndan nao assan dc alavras scn sulsiancia. CFOMWELL Milordc dc WincIcsicr sois nuiio duro; crniii quc vos diga. Os indivduos 152 dc ial nolrcza, ainda quc faliosos, rcsciio scnrc ncrcccr dcvian or iudo quanio foran. E crucldadc fazcr rcssao cn qucn ja csia caindo. CAFDINEF Pco crdao, ncu caro sccrciario; nas dc quanios aqui na ncsa sc acIan, sois o uliino a odcr nanifcsiar-sc. CFOMWELL Por quc, nilordc? CAFDINEF Pois nao sci, acaso, quc sois adcio dcssa nova sciia? Nao sois lino. CFOMWELL Lino nao sou? CAFDINEF Fciio-o. nao sois lino. CFOMWELL Qucn dcra quc a nciadc disso fsscis Ioncsio, quc cniao rcccs vos scguirian, nao o ncdo, acnas. CAFDINEF Nunca nc csqucccrci dcssa linguagcn dcsaforada. CFOMWELL Ncn dc vossa vida dcsaforada CHANCELEF nuiio! nuiio! Dasia nilordcs. Quc vcrgonIa! CAFDINEF Pronio. CFOMWELL Pronio. 153 CHANCELEF Voliando a vos, nilordc, dccidido, qucro crcr, foi or iodos, quc lcvado ara a Torrc scjais scn nais dclongas. ondc dcvcis ficar aic salcrnos o quc dccidc o rci. Concordan iodos, nilordcs? TODOS Concordanos. CFANMEF Nao Ia ouiro caninIo dc clcncncia? incviiavcl quc cu scja conduzido ara a Torrc? CAFDINEF Quc ouiro caninIo acIar rcicndcrcis? Sois cnfadonIo cn dcnasia. VcnIan alguns guardas da, ara lcva-lo. (Entu un guudu.} CFANMEF Para lcvar-nc? Dais-nc o iraiancnio quc sc da aos iraidorcs? CAFDINEF Fccclci-o c aic Torrc o lcvai con scgurana. CFANMEF Mcus lons lordcs, arai. ois ainda icnIo algo ara dizcr. OlIai ara isio, ncus lons scnIoras. Pcla so viriudc dcsic ancl, cu rciiro ninIa causa das garras dcsics Ioncns c a confio a un nais nolrc juiz. o rci ncu ncsirc. CHANCELEF o rorio ancl do rci. 154 SUFFEY Sin, nao c falso. SUFFOLK Sin, clo ccu, c o vcrdadciro. A iodos cu vos dissc, no insianic dc qucrcrdcs iocar ncsic cnIasco crigoso, quc viria acalar or csnagar-nos. NOFFOLK Acrcdiiais, nilordcs, quc o nonarca crniiira quc no dcdinIo, ao ncnos, dcsic Ioncn nos ioqucnos? CAMAFEIFO Nao Ia duvida; c nais quc ccrio. E quanio a vida dclc nao valc junio ao rci! So dcscjara odcr sair dcccnicncnic disio. CFOMWELL TinIa un rcsscniincnio, quando falulas c acusacs ficicias rcunia conira ial Ioncn cuja Ioncsiidadc soncnic o dialo invcja c scus disculos quc aiiavcis o fogo quc vos qucina. Agora, suoriai-o. (Entu o c, unu-Ics un oIu scuco c sc usscntu.} CAFDINEF Tcrrvcl solcrano, cono iodos ao ccu agradcccnos diariancnic or lrindado nos icr con un ial rncic, nao so londoso c salio. rcligioso; un rci quc con a naina Iunildadc da Igrcja faz o rincial oljcio da roria Ionra, c quc ara dar nais fora a cssc dcvcr sagrado, con rcsciio icdoso conarccc cssoalncnic ao nosso irilunal, orquc salcndo 155 fiquc da luia quc sc irava cnirc cla c scu grandc ofcnsor. FEI HENFIQUE Scnrc nosirasics, Diso dc WincIcsicr, grandc Ialilidadc no inrovisar lrilIanics clogios. Mas salci quc nao vin ara ouvir cssas adulacs dc frcnic. Sao vazias or dcnais, nuiio finas, orquc ossan nascarar a naldadc. Mas con isso nao nc aiingis. Adulador caozinIo arcccis, quc rcicndc conquisiar-nc so con nccr a lngua. Porcn faas dc nin o juzo quc fizcrcs, icnIo-ic or uni sujciio nau c sanguinario. (A Cunnc.} Scnia-ic, ncu lon Cranncr. So dcscjo vcr qucn icn a ousadia, o aircvincnio dc conira ii alar un so dcdinIo. Por quanio Ia dc sagrado, nclIor fora norrcr dc inaniao quc un so noncnio cnsar quc csic lugar nao ic cricncc. SUFFEY Sc a Vossa Craa for do agrado... FEI HENFIQUE Nao! nao c do ncu agrado! Inaginara quc iinIa cn ncu ConsclIo Ioncns sisudos, dc algun disccrnincnio, nas nao vcjo ncnIun cono o quiscra. AcIais dcccnic dciar quc csic Ioncn, csic londoso Ioncn dcnirc vos nuiio oucos cssc iiulo odian ncrcccr quc csic Ioncsio Ioncn ficassc cscra dianic dc una oria cono un sordido criado? Una 156 cssoa da vossa osiao? OI, quc vcrgonIa! Esiavcis olrigados clas ninIas insirucs a csqucccr-vos dc vos rorios? Dci-vos odcrcs ara quc o julgasscis nao cono a un criado, nas un consclIciro. Enirc vos vcjo nuiios quc scn duvida nais or nalcia do quc Ioncsio zclo s nais icrrvcis rovas o orian, sc vicsscn ara isso icr cnscjo. Mas ial nao sc dara, or ccrio, cnquanio cu csiivcr con vida. CHANCELEF Qucira Vossa Craa, ncu nui icnido solcrano, dciar quc a iodos nos cu jusiifiquc. A risao dclc foi dclilcrada sc Ia loa fc nos Ioncns nais ara clc ncsno jusiificar-sc lcnancnic cranic o nundo do quc or nalcia, ao ncnos cu ouiro cnsar nao iivc. FEI HENFIQUE Dcn, lcn. Eniao Ionrai- o, ncus scnIorcs; dai-lIc, acolIcndo-o, iodo o iraiancnio, quc clc o ncrccc. A scu favor so digo quc sc un rci dcvcdor odc scniir-sc con rclaao a un sudiio, cu nc sinio dcssc nodo a clc rcso nao soncnic cla sua afciao, nas or scus rcsiinos. Assin, dciai dc nc criar irocos. Alraai-o, alraai-o! Scdc anigos. OI! or udor! Milordc dc Caniuaria, qucro fazcr-vos un cdido c cscro quc nao no rcfuscis. ainda sc cnconira or laiizar una gcniil ncnina. Vos scrcis o adrinIo, rcsondcndo clo fuiuro dcla. 157 CFANMEF O nais oicnic nonarca vivo ficaria ufano dc una iao sulida Ionra. Cono osso ncrccc-la, iao olrc c Iunildc sudiio? FEI HENFIQUE Vanos, vanos, nilordc; csiais qucrcndo ouar vossas colIcrcs. Tcrcis duas conanIciras ara cssc aio. a vclIa Duqucsa dc Norfoll c a Marqucsa dc Dorsci. Sao do vosso agrado? Mais una vcz conciio-vos, nilordc dc WincIcsicr. alraai c anai csic Ioncn. CAFDINEF Dc iodo o coraao c anor fraicrno. CFANMEF O ccu c icsicnunIa dc quao lcdo nc dcia csia alavra. FEI HENFIQUE Don anigo! Essas alcgrcs lagrinas rcvclan icu fido coraao. A voz do ovo vcjo cn ii confirnada. ncsics icrnos. Fazci ao Lordc dc Caniuaria alguna ariida dc nau gosio c un grandc anigo ganIarcis ara scnrc". Vanos, vanos, scnIorcs; crdcnos nuiio icno. Ja nao vcjo o noncnio dc fazcrnos una crisia da ninIa cqucrrucIa. Unidos qucro vcr-vos aic noric. Honrados ficarcis; cu, scnrc foric. (Sucn.} 158
CENA IV
Puto do uuco. HuuIo c tunuto o tus du ccnu. Entun o otco c scu uuduntc.
POFTEIFO Nao arais con cssc larulIo, naroios? Pcnsais quc a coric scja jardin dc urso? Fusiicos, arai con cssc falaiorio! UMA VOZ (dcnto} Don ncsirc oriciro, cu fao aric da dcscnsa. POFTEIFO Pcricnccis nas c forca, ara scrdcs cnforcado, lilirc. Isio aqui c lugar ara iananIos urros? Arranjc-nc una duzia dc varas dc nacicira, nas lcn forics, quc csias nao assan dc gravcios. Vou fazcr-vos coccgas na calca. Tcrcis dc vcr laiizados. Crosscircs! vicsics rocurar aqui ccrvcja c lolos? AJUDANTE Tcndc acicncia, ncu scnIor; a ncnos quc usasscnos canIcs, iao inossvcl nos scra discrsa-los ncsic insianic cono olriga- los a dornir na cana na rincira nanIa do ncs dc naio. Isso nunca aconicccra. Mais facil do quc 159 culsa-los nos scria a igrcja dc Sao Paulo alalar. POFTEIFO Dc quc nancira conscguiran cnirar? AJUDANTE Cono salc-lo? Cono c quc a narc solc? Tanio quanio disiriluir auladas foi ossvcl a un au dc quairo cs os olrcs rcsios ainda odcis vcr nao ouci nada, scnIor. POFTEIFO Nada fizcsics; c isso ncsno. AJUDANTE Nao sou Sansao, ncn Cuido, ncn Collrando, ara a iodos ccifar. Mas sc un, quc fossc, cu ouci, quc iivcssc una calca loa ara alvo, scja noo ou vclIo, clc ou cla, cornudo ou corncador, quc nunca nais un lon assado cu vcja, no quc janais conscniirci, ncn ncsno or una vaca inicira. Dcus a livrc! UMA VOZ (dcnto} Esiais ouvindo, ncsirc oriciro? POFTEIFO Nao dcnora, ja cIcgo a, ncu lon scnIor vclIaco. Tona conia da oria, naroio. AJUDANTE Quc qucrcis quc cu faa? POFTEIFO Quc icrcis dc fazcr, scnao dcrrula-los s duzias? Acaso isio aqui c 160 Moorficld, ara fazcrcn una arada? Ou icra cIcgado a csia coric alguna ndia do csirangciro, con una grandc cauda, ara quc as nulIcrcs nos vcnIan siiiar dcssa nancira? Dcus nc alcnoc! Quania scn-vcrgonIicc csia aconicccndo airas das orias! Por ninIa conscicncia dc crisiao, csic laiizado vai dar nascincnio a un nilIciro dc ouiros laiizados; vai Iavcr aqui Iojc ais c adrinIos, iudo junio. AJUDANTE Tanio naiorcs scrao as colIcrcs, scnIor. Ali crio da oria Ia un sujciio quc clo rosio dcvc scr un caldcirciro, orquc, or ninIa conscicncia, iraz no nariz vinic dias dc cancula. Todas as cssoas quc sc acIan junio dclc ja assaran a linIa; nao rccisan dc ouira cniicncia. Por ircs vczcs laii na calca dcssc dragao dc fogo, c ircs vczcs scu nariz disarou ara o ncu lado; acIa-sc ali cono un noriciro, ara lonlardcar-nos. Ao lado dclc csia a nulIcr dc un ncrccciro, dc nuiio ouco csriio, quc ianio dcllaicrou conira nin, quc lIc caiu da calca a socira dc luracos, ial foi a conflagraao quc cu fiz dcscriar na rcullica. Dc una fciia cu crrci o ncicoro c accrici na ial nulIcr, quc concou a griiar. Caccic, aqui!" Eniao crccli dc longc quc vinIan cn scu socorro uns quarcnia lasionciros, a cscrana dc Sirand, ondc cla iinIa scus quaricis. Elcs aiacaran; cu rcsisii con galIardia; or uliino, vicran ara cina dc nin con calos dc vassoura. 161 Coniinuci firnc. Mas, dc suliio, or iras dclcs, una laicria dc garoios, cqucnos aiiradorcs, disararan ara o ncu lado iananIa saraivada dc cdras, quc cu iivc dc rcsguardar a Ionra c ccdcr-lIcs o cano. O dialo csiava no ncio dclcs, or ninIa fc; icnIo ccricza disso. POFTEIFO Sao os raazcs quc irovcjan no icairo c sc laicn or cdaos dc naas, c quc ncnIun audiiorio odc suoriar a nao scr o da Trilulaao dc TowcrIill ou os frcqucniadorcs dc LincIousc, scus dignos confradcs. ja us un ar dclcs no Linlo Pairun, ondc icrao dc danar csics ircs dias, scn coniar a solrcncsa dc duas cIilaiadas quc ainda icrao dc rccclcr. (Entu o Lodc Cunuco.} CAMAFEIFO Sanio Dcus! quania gcnic aqui rcunida! E scnrc a cIcgar nais dc ioda aric! Aic arccc fcira. Ondc sc ncicn csscs oriciros, csscs rcguiosos? Dclo iralalIo, anigos, conscniindo quc cssa gcnialIa cnirassc. Todos clcs sao vossos ficis anigos dos sulurlios? Muiios lugarcs vao solrar, dcccrio, ara as scnIoras, quando rciornarcn do laiizado. POFTEIFO Cono vc Vossa Honra, sonos Ioncns, acnas. Tudo quanio foi ossvcl fazcr scn quc cn cdaos nos dciasscn, fizcnos. Un ccrciio nao odcra conic-los. 162 CAMAFEIFO Por ninIa Ionra, sc o rci nc ccnsurar or qualqucr coisa, Ici dc r-vos cn fcrros, c isso logo, cingindo-vos as fronics, or casiigo, con una nulia rcdonda. Sois nandrics; csvaziais os odrcs, quando icndcs iania coisa a fazcr! Ouvi. ironlcias! Dc rciorno ja csiao do laiizado. Fonci a nuliidao c alri caninIo orquc assc o coricjo livrcncnic; sc nao, Ici dc cnconirar algun convcnio cn quc ossais vos divcriir dois ncscs. POFTEIFO Ala ara a rinccsa! AJUDANTE Ola, scu grandalIao! sa do caninIo, sc nao quiscrdcs quc cu vos dc dor dc calca. POFTEIFO E vos a, dc jaqucia dc canclao. dcscci da gradc, sc nao quiscrdcs quc cu vos cnalc con un dcsscs varaaus. (Sucn.} 163
CENA V
O uuco. Entun tonIctcos, tocundo unu unuu; dcos, dos uccudocs, o Lodc Muo, o cgoco, Cunnc, o Duquc dc NooI con o scu Iustuo dc nuccIuuto, o Duquc dc SuoI, dos noIcs con duus gundcs Iucus uu os cscntcs do Iutzudo; dcos, quuto noIcs cucgundo un Iuduqun, soI o quu ucn u Duqucsu dc NooI, cono nudnIu, quc cucgu u cunu cnuoudu cn un co nunto; unu dunu du cotc sustcntu u cuudu dc scu ucstdo; dcos ucn u Muqucsu dc Dosct cono scgundu nudnIu, c outus dunus du cotc. O cotco utuucssu u ccnu c o cgoco uu.
PFECOEIFO ccu! do alio dc iua infiniia londadc cnvia una vida roscra, longa c scnrc fcliz ara a nuiio alia c odcrosa Princcsa da Inglaicrra, Elisalcic! (Funuu. Entu o c con scu scquto.} CFANMEF (uocIundo-sc.} A Vossa Craa rcal c loa rainIa cis a ninIa oraao c a dos ncus nolrcs conanIciros. quc iodas as 164 vcniuras, ioda a alcgria quc o ccu icn dc aric ara a diia dos ais, a iodo insianic caian solrc csia nui graciosa dana. FEI HENFIQUE Mcu lon Lordc Arccliso, agradccido. Qual c o nonc dcla? CFANMEF Elisalcic. FEI HENFIQUE Lcvaniai-vos, scnIor. (O c Icu u ncnnu.} Con csic lcijo rccclc ninIa lcnao. Dcus ic anarc; nas naos dclc ic cnircgo. CFANMEF Ancn. FEI HENFIQUE MinIas nolrcs conadrcs, fosics rodigas. Dc coraao vos agradco. O ncsno fara csia scnIoriia, quando o inglcs dcla for suficicnic. CFANMEF Pcrniii-nc falar, scnIor, quc o ccu c quc nc insira, scn quc ningucn cono lisonja ionc ninIas alavras, quc Ia dc o icno dar-lIcs lcna confirnaao. Esia rcal criana quc o ccu a anarc scnrc! cnlora ainda no lcro sc acIc a csic as roncic lcnaos inuncravcis, quc naduras Iao dc ficar con o icno. Ha dc iornar-sc dos rcscnics nui oucos Iao dc vida icr ara vcr ial coisa inigualavcl nodclo ara iodos os nonarcas dc 165 scu icno c dos icnos orvindoiros. Nunca a FainIa dc Sala foi visia nais avida c scquiosa dc viriudc c dc salcdoria do quc csia alna ura Ia dc rcvclar-sc. As graas iodas quc as criaiuras rcais scnrc cornaran c as viriudcs quc aos lons scrvcn dc adorno ncla scrao dolradas. A vcrdadc vai nina-la; os cclcsics c sagrados cnsancnios scrao scus consclIciros. Scra icnida c anada ao ncsno icno; os scus a alcnoarao; scus ininigos Iao dc ircncr cono no cano o irigo, dc irisicza cair dciando a fronic. Crcsccra o lcn con cla; cn scu rcinado iodos Iao dc concr iranquilancnic, no scu lar rorios o quc laniado Iouvcrcn, caniando ara iodos os vizinIos lclas cancs dc az. FcconIccido scra Dcus cn vcrdadc; os quc a ccrcarcn, or cla guiados, cnirarao na via dirciia da Ionra, assin cngrandcccndo, nao or ncio dc sanguc. Ncn con cla Ia dc acalar a az. Do ncsno nodo quc cssa avc rodigiosa, a virgcn fcni, das cinzas, ao norrcr, cngcndra a Icrdcira ial cono cla, Ia dc assin, Elisalcic dciar a algucn scus crcgrinos doics quando o ccu a iirar dcsia caligcn quc das cinzas sagradas da Ionra dcla cono asiro sc alara a igual aliura, fio a sc nanicndo. O anor, o ncdo, o sosscgo, a vcrdadc, a lcniiudc quc iivcrcn scrvido a csia criana assarao a cssc algucn, indo acgar-sc-lIc cono a vinIa ao iuior. Ondc o lrilIanic sol do ccu irradiar, a gloria dclc lrilIara, a grandcza dc scu 166 nonc novas nacs fundando. Ha dc florir; c, cono o ccdro da nonianIa, os ranos csicndcra ara a lancic cn iorno. Nossos lisncios ou iaiarancios Iao dc vcr isso c ao ccu cnioar louvorcs. FEI HENFIQUE MaravilIas nos conias. CFANMEF Para a diia da Inglaicrra scra rinccsa idosa. Muiios dias vcra, nas ncnIun dia scn un fciio qualqucr ara coroa-lo. OI! dcscjara nao salcr nais quc isso. Mas icra dc norrcr; sin, orquc os sanios a qucrcn ainda virgcn; cono lrio inaculado laiara icrra c o nundo iodo cIorara or cla. FEI HENFIQUE o nilordc arccliso! Honcn dc novo nc fizcsic. Nunca, anics do nascincnio dcsia criana, iivcra cu qualqucr coisa. Esia incfavcl rofccia cncaniou-nc dc ial forna quc, ao nc cnconirar no ccu, vcr so dcscjo o quc csia criana faz c cnioar louvorcs ao ncu Criador. A iodos agradco. Mcu lon Lordc Maior, a vos c aos vossos lons colcgas dcclaro-nc olrigado. A rcscna dc iodos nc Ionrou nuiio; Iavcis dc acIar-nc scnrc agradccido. Siganos, ncus scnIorcs; a rainIa icrcis dc vcr. Ela Ia dc agradcccr-vos, quc, do conirario, ficaria docnic. Nao cuidc ora ningucn dc ir ara casa. Hojc aqui iodos ficarao, orquc csia ncnina o dia vai cncIcr dc fcsia. 167 (Sucn.} 168
EPLOGO
Aosio dcz conira un cn cono a ca nao cunriu ara iodos a roncssa. Uns aqui vicran so or dcsfasiio, ara dornir un aio ou dois a fio, icndo cu rcccio, assin, quc dcscriado iivcsscn con as ironlcias. Ncssc csiado, nao adnira quc digan. Dcn fraquinIa!" Ouiros dcscjarian vcr na csinIa ioda a cidadc c, assin. Quc csiriiuoso!" griiar or cnirc alnas; o quc c ocioso, ois nao fizcnos ial. Dcssa nancira, rcccio quc a acolIida lisonjcira con quc cu coniava ara nossa ca dccnda agora da alcgria crcssa das nossas loas danas dc viriudc. Una assin lIcs nosirci. Sc dc aiiiudc nudarcn, ois, c rircn, afirnando. Aic quc nao foi na!" ja csiou jurando quc, dcniro dc un ninuio, os cavalIciros alausos nos darao nuiio faguciros, ois fora indcio clc viciosas alnas aicar, quando as scnIoras cdcn alnas. 169
coylcfi 2001 Fidcndo Casiigai Morcs
Vcrsao ara cDool cDoolsDrasil.con
__________________ Ouiulro 2001
Proilido iodo c qualqucr uso concrcial. Sc vocc agou or cssc livro VOCE FOI FOUDADO! Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS dircio na fonic. www.cloolslrasil.con