Você está na página 1de 47
ee yaca. 1) GEOMETRICO INDICE Pag. Construgées fundamentals 2.0.00. ee eee ee cece eee eee 8 Problemas resolvidos .... 6.6.2.2 ec ee ee Liovalemienacawavaure 15 CfeRR GR Aa ALTRI, siccirg sceig wie yr smsnr trainer teins egvewinsery 8 18 Gastsiihnerney econ Seren ER Taal NCN ists Hi tnd Se 27 Clreunferingia sissies sess wees 29 Segmento capaz de um Angulo dado . . 31 Circunferéncias tangentes . . ‘ 32 Retificacdo da circunferéncia e de um arco .....-.--.-. eee see eee 42 Divisdo da circunferéncia,........ Breer nero nent eereesenes 47 Concordncia das retas e dos arcos de circunteréncis : 54 Espirais policéntricas — Espiral de Arquimedes . 62 Tiegad OUR ONE so giniescnesanienaenrienes 64 Evolvente do cfreulo ‘ iaeeewa (68 Cunvas clelloes «ies cedivaieid ecieieaieslees sane ee a 6 Curvas usuais: elipse — hipérbole — parébola..... 6.06. cece eee n Equivaléncia de figuras a Construgao de figuras semelhantes a1 Alguns problemas de inscrigdo de figuras . 92 Escalas — Construclo de uma escala gréfica 93 Preblarnas QWOEOE 6 5 ys tis 6 064 60g Hose ees es ewes Cee OSES 97 10 CONSTRUGOES FUNDAMENTAIS 5) Tomaimos BD igi # CA ecbemor panto Dili 8. [AD oi ot gules ater internos ABC 1 BAD se yu por exec, ‘OUTRA CONSTAUGAO ‘Trapamos pot A arta AB perpendicular a © por Aa peipandcar # ret AB. (He. Oh sineapas MEF acts pom ACL AB 2 Tragr 8 regnrs de vm sgt AB. Equt ra dvdr sorento AB em us pres ‘ou 19 Com centro ern A 9 rio qusauer wages lam ae ew las € cut de AB. 21 Com enzo arn B 4 mesmo rao entrar sotemes C « D. {CD madiavie de AB, got C # D ditar, ‘gusimante de Ae 8 OBSERVAGAO odo pont ds mars de un segment dite Tpotinente dor ertomen deus sogrerto lprocament, todo panto ave dt usimente dor extras de um sepmet,perteee 8 ne vie dese serant (Teovema de Geometries) a x 41 Consratru Angulo gst # um gl ea te 8. E Sein ADS 0 dngulo dado. 11-Com eanra wn © # rao quaker OA, amos © aco AB. 2) Tomanios CD ius! » OA e DE igus» AB, ‘orem ig. OGE = Ing, AOB, got mcr: | cnferdcie un» acon gu core Cem Anguis eonrals quo. CONSTRUGOES FUNDAMENTAIS ” 16) Trogar»tnere dew Angulo ao. Cuil 1 ido Angulo em uae pare ua 1) Gum cna ¢m © erie qualausr OA wae smosum we AB, 2} Com cova tm A 0 dais em 8 mesmo fain drwren 0 ponto C. 0 € bet ‘bo gu ‘oasenvacho ‘Teo ponto bist de um tule dita [guar dot ladon dea Argue, recor: tment, todo porto iquiditnte ds Iados de Um Anglo parece 2 bere dese Sng, Dir um sgmento AB om n pate quis Pare example do proces, que & gl, fave wot no. 1) racemes por A #8 rts pala: ACD. 2) Marcanon om AC # BO partir de Be A sneezes ete a] um sgranto aula 2) Unindosa of pontor AB, I-4, 2-2 3-2, 41,65, ebtamon a duo do sepnerto AB. ‘OUTRO PROCESSO 1 Tapas ua rte qualquer AC. 2) Tomas A= 12-23 =34~ 46, 431 Unimon o porto 6 wo porto Be traganon por 3, 2.01 os poralles 088, (fg 1, 17 Divi um sogranto AB om partes poperlo- 1 Trgamos uma eta qualquer AS. 2) Mureamon! AG“ ou am Co2b ov bx DE-e ov ex 2) Unit 0 ponto € 40 ponte Be treamot or Oe Cas pull EB, Ese paleo ‘idem 0 sorento AB. wn partes prope lorie on ndmaos a b,c (Teor de Tale. 2 CONSTRUGOES FUNDAMENTAIS 18) Dado o segment cua medi & , determiner -——— segment exja macds & 1. linveno de a. 1) Temames AB igal a 2) Troms AC LAB © AC gut 01 (unk de mad 1) Teagamon por © 4 perpendicular 4 CO « sbtemor 0 pono 0.'No witrglo BCD, ‘mos que 9 fturnreernte igor 6 [A i {Tinka roporionl write oF dos sgme tor que ela determina na tipotraa, de (RO) «DK. AB oy 1-0K.0 ov A= Logs 8) Dao o semen ula made & 4, dotrmioar naegmenton cn mein boa V2, 0/3 Var av. ae . 1) TomamotAB «4 ¢ SCLAB # OC 8 * 21 No" vlingilo tetirqulo.worcees ABC, |" . Be=a8 6 3) Tgamos CDLAC © CD= a. No virgo tetingulo ACD. 0 tore de Pith os . gi AD- a3. 4 Teagamos DELAD, endo DE=s e arenes ae dewey. 8) Tomando EF.LAE © EF =a eremos apnay8. 10) Oates dois egrentos cj medi sio a BD = 309, 0 qe Hisicn«constusta, 110 Sangalo ao & eto. Neste cao a como io pode sr fia ‘xataente com rig #0 cmp. Dr Femor um ole aroximada. 1) Com cane om © # rio qualquer vee ‘mon uma creunfericia voile. 2) prolongemor ot Inkon do Boule cbt fot of pontos Ce D nw cweuntertoca. ‘9 Tracamon a bsietia do Bgulo tome mot nels EF = OF, 4) Unimos 9 pemo F aot pants Ce De ‘obtunos na rounfernca x potas CONSTRUGOES FUNDAMENTAIS Haque die 0 are AB dado em tis Deve apranradarare ial austiFicacho ‘Chamemot de 280 Angulo dio: AO - 20 tide 20 HOG © Bogle obi pla cont fio fot No titgulo OG ty 21 dons a : ean }ieend 2 my sg ts Jie) wn aan) sen emma: mpejrm pony? Didindo por cor cor ml 459, » equagbo (1) rot db x lav!» 16008" wo ence de 182 Prien 1 “rast # sti do Angulo ormado pelt rats 4 am uss @ steeds Bgl 1 Tepamos ama rea qualquer MN. 2) Achamoe a bist dos tngulos que forma com rv Ess Dose escort fm 0B. AB sok. baserie pedi. susTiFieacéo 0 ponte A lovsimant de #8 de ME ‘por partener 3 isevie do Boule «com TiN, Max A pertnce'bbseie do Sngulo de Som Me portato dstiquamene oes ee 6 16 CONSTRUGOES FUNDAMENTAIS 256 pete, enti, bsetrit do nguto ‘deuns s reasAnsloge racicetnia faremos ‘om 0 ponte B. Probleme 2 Constr Snglos de 459,600 308 1) 08.08 OC bissis do fngulo AOR. (Ns 20 2) 0A = 05» At, donde AOD = 80, pols 0 AOU é equisters por eonstust (26) 0A bie do bngulo db 60° nor dard 0 Aqua de 30 onsenvagho demos ands comin oe 22090, 1, 780,120 nowy » $82 780 = 459 00, 1200 2x @09 ossenvacdo 1 dhitlo de um Angulo om um mimeo qustqes de partes gui seh fie ape ot oa reutcno Probiens 3. Trac vta que pasa peo porto A # la Inweraerbo de dos rots aga 8 sem sat wea Inert. 1) Trarmos por A a perpendioares 9 8 2} Urimos ot pontos Be © « wages por ‘perpendicular # BC Es perpen 8 ‘te padi ausTiFicagao ‘Tomimos © pono A come Inacio des surat do eideulo formade peas rts 1, ac. CONSTRUGOES FUNDAMENTAIS Ed EXERCICIOS 1 Pa gt ad A ee ie te au pr camer on ‘in sega am crimens ed 20 Cader do paris A 8 ue i, mia pone dg ne st F fe sm gl 600, ora um pom a Sou De ‘quire, 1 e i p iE ie z frp npr 8 am min sarin pr 6B ce i i : i ¢ 18 CONSTRUGOES FUNDAMENTAIS ww caso Contre um Wingo, soncande um Ido A «08 dot dngulosajcanar A 6 1) Temamos 6 lado AB # consumes tm A © B of bnguls dodo, intrneco des ds aos oad a0caso Conte un wigs eonteeenéo doi aor [AB WAC #0 drgulo A compreendee. 1) Tomamos AB 2 corstulncs em A. Boglo ramos AC igual 90 otro ado daa, 1 Ce tomes © tng peck Constr um igus contvenndo of ses tet lado. 1 Tomamos lado AB 2) Gom canto am A alo AC tra um ae 5) Com eanvo wm 8 + rio BC cortanor 9 aco Imitrior# obtemos © panto ae caso Conti um wilrgul tingle conhecendor 40» hipotensn eum cae, 1) Conseuimos um gue veto A. 2} Moreamos AB ius a0 cateo dade 1 Canto wm B «rao vl &hipotena ote mot 59 caso Const um ving eetdnglo conhecmdo 1 hipoteruse eum Sngue aud, 19 Consrvimok em B 0 Soqulo ago dado. 2) Marearot 8C isa bhpoteuse dad 3) De C tacamos 8 oerpeniculer 20 Indo AB & ‘btamos 6 pants A DE TRIANGULOS 2 COnsTRUGAO DE TRIANGULOS Problems 4 ‘Cast um wirgulo conbacendose dot I potion dels x onion or Ao Angulo dk y 2) Com canto wm B rao ial 40 out Indo y ‘da ebteros os portos C= C. Temos nse mo duet voneber ABCe ABC. |, iscussAo Siam AB BC ot Indo datos © Ao dqula, LOW22 yo caso. © bngulo A & manor que 908 Tomas AB & eorstuimat@ gue Ae 0a amor BD LAC 19) 8¢-< 0D. 0 problems nfo tn ste 1b) BC = BD, © problema sb tem ume solvcio: “i 06 ZN ©) AB > BC > 60, o probtema tem dus shi tritpgulor ABC « ABC 4) Se 80> AB, ue Gi solute, mn 29 caso (Angulo A 6 msior ipa « 900 18) BC-< AB, no Mt sou. 1) BC > AB, uma nen sucha Contam wing ioc, cortecondo se base eo tgule apsto 8 bee 1 Tomamot UC qu! Abit dad consuls 0 traule 9 ado. 2) Tames a bsetris do Bogle BCD ons. twsron ert 8 um Single igi 80 Sng ACE fe obtemor A. 2 CONSTRUCAO DE TRIANGULOS Prabionse 6 CONSTRUGAD DE TAIANGULOS Contr wy titnglo eoneande © peime 110 os dois Anquan dba, 1-Temamot MN gual 0 peciatr dco con Ltuimor em Me as metas do gio dan blancs 0 pono 6 2) Teogamos # mediate de ME « obtanos Ai smadie de CN obtamce 0 panto B. Tero nto ang. CAB = ae mg. CUA =b, 0-008 Fesieam » ros Conse Probie 7 one um edn 1 8ibenos que mms de um Wingo encotem num porta ue ed «dean ui pair do vite. Supond orcas mobi «sndo ABC 0 targa presto tremor = OF e oninar A soporte | ‘Agra AOCG, tendo mf gent catands ‘ot ponte mila sets pra low: AG=0C= ZF rgsle conocer a ts Loan 0 ite AO wt pat aa 3 de colt din as raha ple dado seve pats {Ganev um te aiin ROG ce Yaar am 2 csi 1) Prolene OG um compan 8 = 06 fim 8c pono A «1 Tomar goto alo E 606 + wi 20 mo & ten mis ar Co AE tm em em 8 “Tage 0 lite erito a.m wdrgula dad asta raga a beret do tingle. pos © sas ponto de encanto aro eenvo do eal procurado, Do porto © wages a perpmdi- Fat aor Ios par os pots de tanginci Probleme 9 “raga 0 efraulo eveumerho aco. iste agar a medals dos aos doi tila, pot 0 te poto de encorvo srk entra te cielo procuras. um iingulo ‘Problems 10 ar Constr um Wwdagua bce, conecendose 4 ban, #0 alo do elo arouse 1) Trgamot 8 malate da bave AB # lama 45) Unimos os pontar A e pontor E01 8 chtemat o verti C. reepccvamente wor | £ stias| Probleme 11 ‘Conti rm tdngulaconnecerdo-e um Ia, urs dngulaacbeets«aifermgs ere or oton ds ta 1) Tomamos AB igual lado dado conus em Ao tng dado 2) Marcamor AD dterenca do, 5} Trasamon « medatvie de 6D ¢ebtemos 0 pons ola do gato A ion ‘Como G8 = CO, ABC srt ttnqulo pide 2 CONSTRUGAO DE TRIANGULOS Problems 12 ‘Constr un vingule vednaul,eonbacendo se « hipoteavi + «sma dor do caatoe 1 Tomamos AD igual 8 soma dos dos cateton « oratruimas arn D um Boguto de 89, 21 om centro en Ae 10 iil} hpctenuse ‘dua, wae um sre pia aber @ onto ABC 4-0 vidrguo procuredo, pos HC ~ 8D. Poder provar que 0 auto tinglo obtide ‘contra, 6 ABC, & ual a0 ABC. Oe fone. ates ietobone aBo 64-00 No BARC, tos 343800 2 Lege ABC = 48°C por wom ists 546 um ngulo gio tespectvaent ul, Problems 13 Const um wilngule,conbeeendose ot pis is ots atc 1) Soja A, 8 «© 08 ps dan tb auras 2} Unimos 06 8 pontos A, Be Cw agama at Dissevizes externas dese tdrgla, ann bl sates vo w encontrar nos pontos ©, EF (que th o¢ vrteas do Wibegilo procrada, Anglos do ingle evan vires so ops ds stron (Teorara de Geometi Probleme 14 Constr Um writgule eonmecendose doit ‘dos ee biwetrs do ingulo por elas trmeda. oe CONSTAUGAO DE TRIANGULOS 2 Supondo 0 probleme reohido, wis ABC 0 tingle peda, Tescran por As pari 00 fdo'BC eb encontar 4 bse dads BD no onto E, Tam Peto Teor ADE semethant ne 48C0, ope: DE ‘ode concise AES AD=e e DE=g™ ‘Temos portnto saute conse: 1) Coneuimos © tng wxar ABE isso ‘concord se os lads, pols AB = AE = SBE ts sored bhoetrie dade 6 da quarts Proporeindl ack serentos a em (Gansta ‘io — pg. 13h 21 Gom canto om Be tio 4 ebtame © ponte ‘Cina protonrante de AD. Pretene 18 Conv um glo concede dit solr # ro do la oes 11 Tracans un ceunerie am al 2 Forum pont. unger A de eine {ior tara 4 ceuntetncl Peper tet 3 O41 3 Tomar: Aino ado iting do nine 8», tenor o wiegule ABC tm sll. susrieeacKo Oo Abn GN «Bo LAER eo CONSTAUGAO DE TRIANGULOS Probl 16 Constuie ur trigale conhcardose a6 su web stra, embrace primsiro que ar todo witgalo & onsante © produto de ead ado pele at's co respondent, pois ws produto & qual 29 dobro ‘een do A hy =bmehy ea Vers que 0 tidrguo prosirid, de dor be smhante wo wpa cus ado hoon irwrton ds atures dada. Daw souls const ae a rT) 1) Corsruimos ot grants culos madide so on overcs da aso dd Comtuedo 8 | ag le 12), paral, tomamos OA = 1 (aide Se medida» um segments qualquer) « mare. Aah, op" 108 ACh, @ raeamer OC" 1.0C AD=m 00"1 00 [AB AC'« AD’ so times datas dads 21 Consuls o trig con Ian 8 oie eros strat Mp =A MN = a0" N= AC AS 3) Por N tactmos » perpendicular a MP e oma: ‘mot ela ature que #0 nvero de MP, ita &, | Om EF EF ye 4) Por F taganos as pereas «NP NM FGH #0 tidgule pda, fon CONSTRUGAO DE TRANGULOS eo EXERCICIOS 2) Conti en Septet, carom 0 timate # «Mr rotten {3 Condit om tire sonnmnoe dele an #8 eden rob om don 4 can un wa concn do net 9 mean torte 90 de none se ohana 2? on 2 8 conan pte contnedo bam um Agu a ba ar ©) Canute comers om nce 6+ at reat # ne 2) com un ted enrcands » bv, um gl i sr de ete ‘Swe rns pi 2, © cana um singe ola contdom + Mpotme «1 Saree ‘saa, or pesto 12 pb 320 1 Cana ig sontatndo Angin # ode wis fra a ot fermen 6 ingle 10) Com um wine rege onhego «Rte # wu aH econo 11) Contre trl te needs Rpt aun sternid Nacte 12) cova wm lagoon © geri # ergs av st de Ho wool saw rumars sea ve he comgo 7 oly 12) Comic un wirylo wut, conandone ur Ingle apo # sr ee So ‘own. or prams 9 12 oh 2, 14) Conti lmao reg, conten © maga 18) Tre ume aret s bs eum vant gunae de, d mode ae © marie ‘inpannie tm gona we um eongrmata se 161 Commi um tingle vena, coarse um ca # swe denne ‘Noo eso su em gu mages pobma mein «str» hoot Inia tr occa ancranseg, sons tai un" rng up eno © ‘aus «sso ou alenon em tpi Wet sma 8 Mtn ‘Soe idle one 6 CONSTRUCAO DE TRIANGULOS 19) caver om ttegordnt conan mtr shin hare ae 181 Com tingle tio canbe om cama «ae la act 1) Conon ioe rd conse eo ce 21) In u be trehee ad 2 Cana ui nga A erent un gs A de pot prima 2p ‘Sm Spen ptosis AW per semtan © sD {pstangemnta sr AG Vota gue hie BOA tial ered Su Ate. sch say ono perma eV a QUADRILATEROS A song de quieres ci const ode irgion Proviems 17 Constuit um wapttle conhecndo a dus se eon auton ol ladon ‘Suponhamot 0 grab resvio eset ABCD ‘tpn pedo, Tracer CE? AB. teremos: CE-AB ¢ AE=8C, donde ED= AD~ BC. Portnt, pire obtrmes © wepkle, consi ror rialmen o tdnglo aus CED do qual Concern cts ladon. Em suis, eomelea ‘ron 0 Hop ‘probes 18: ‘Constr um quadrad eonhacendo oma goal com o ido Resoliendo "Leder re ems, portant, que o ado ‘ured &alerenca sre a dagoral de um gus ‘radocujo lao + este lo. Tomos ani ‘ia corso the, ‘ouTRO PRocESsO Supomes 0 prablems reavdo wi ABCD 0 ‘quarto pronirado fig. 50) Prolongueros a da fama AC deur comprinnto CE = CO emo 1 ponto Dao porto. Obtumos aim 0 ADE ‘onde AE soma da dagonl corn o Ido, ase « AgD= 48. EAD= 489 « Ago = 492. Pars cbtermen o undead: constrvimot eto, 94 mur ADE (18 caso ~ pi. 18). 0 ado AD ‘due wrikrguo sth 0 lado do quad, 4a 28 QUADRILATEROS 29 Provona 19 CIRCUNFERENCIA oni um anda ccd ian ene» cago © 0 td Paden tab rtcer ate prblee sige beamenieeeberanos: Lo ay/2 4. tbls ae ‘urna soLUucao. f Por hs ports do ‘em inh ret pas “ 1 Constsinos um guided auelar MNPO de ua cheofetn'n = ‘ado usu. ot Som A,B 6 C.F poor dado - A 2) Tomaror PR =PO « AAA dada k % “Trocmor 8 mesa do segment AB # do 090 ago MO segrono BC. 0 pono de econo des Sus me . Emer noe db ocotodncneuneinco pedis. ose | AD ser 0 lado do qusdrado pedido to vad pa ” ‘Probie 20 De um pont dado a cunt, vaca z Corte um purer, concen wm argent Bae cae 19 Saat fata asa erpendcur 9 ro que vl Sd ARGO o palelograro procured, Com ‘0 pono dado, Eu perpendicular sal agente convoem Ae io AB tema o porta Ten bedi fe age €= ono (0 problems dio coraistic ento em conse widngule BDE, no qual DE » set parma do barielgeano, 804 » diagonal dade E = metase {bo ngulo dado BAD. Corstidoo iinglo BOE, 1) Union 0 porta ido bo centre O do elev. pi 2) Trogamot'& malate AO e com certo no aida 20 tno EDs por Do onto milo M de AO + rato MO cbwmos o: een Domes Bs C na cheunertcin, Proce 26 (De um ponte dado, traar af tngentes # umd ‘eoierincn dads, ‘A 2 AG std targus por sre perpen lure aoe ios 08 OC, pols os Angson ABD © [ACO sho tor como Imcics ru mer sem irae vapiie contaceedo a dust bs ses eat das dagonain Sejn ABCD 0 traptaio pido. Tomamos, v0 prolorgamento a ba meer, OE - AB = baw rneror Para richer portato © nas preblema ‘st contuir um tingle BCE eo lads 350 corns» Soe dos duns base cada una lors ac 101 Tangentas comune antrores: eg ee es 1) Canto O rai [R= RY trams ue nga, compleanos o tata auntrenie aoe Proiems 25: ‘Ondo dust ceunencas de aioe Re Rw sour OO" trgar uae tangetes comuns 30 CIRCUNFERENCIA 2) Do panto O° traamos at tangents 3 tobe. 13) Unimes O 88 &ebtemos Os Com esto fem 0 # r3io 30" eotames © porto 0: [Arulogementecotemor or pontr & ¥E: [As tigeates comune exerores ao 00) eee 19) Towem somrs hts Sree ronan iy on 2 Sis Bets gow comereare ‘utr ee 0 58 onsenvacko Contre + gee she do Sxtets dan» ests tine pe ‘cute vases Ia tn) ns oe ines mee ta Come ete ort tr apr’ Sraminthon ‘ihe oct raana we cowane wingts Problems 26 Constr um wiigule enteesndoae dol dot wa altura vlna 0 Todo dotcom 11 Tomames AB, um ido ded, # om centro ar ‘Avera igh» ature dada Warames un ‘euntetne "wocimot uma tangent & ceo 31 Com eat om A # ei gil 80 ctr Ino, ortamos a tangente am C8 © Tomos oun sues: wibguios ABC © ABC. Probes 27 ‘Consul um wrikrglo contecendone um ldo (dae alee. my CIRCUNFERENCIA a reeaso. Um do ars & eat 20 la dado, 1) Tomemos AB. ual a0 ado dio « racamoe BO AS BO igual a altura vlave » AB. 2) Com eats em Ae ao igual 8 outa stu, tracamot ume cheunfringn + de 8 waramos = tangerten 9 er caurfronia 3) Do pont D vamos patel # AB « vamos blero pony Ce Crue e uta tgene 29.caso (As ute stra so reernte 04 doe dco: son 11 Toramos AB qual sp Indo di ca centro fem AB Waramos eure eos rok ‘ho as shurar dada 2) De A tragarot as tngenas 8 ceuner otro am Be de Brogan ab targets 8 ‘amfetncla de ean am A, (h.6 Otros as solusbe! igus ABC «ABC. SEGMENTO cAPAZ DE UM ANGULO DADO ‘Um seomanto druid caper dew rg fo dado, quireo todos bls ple srs Sho uns 20 Angulo do, Proboms 28 Conti 0 segmento eapat do Sngulo dado tno uma orca AB did 41 Tomamor ABC igual 20 equ dio. 2} Trocaos a mediate AB. 11 Tragamot por 8 a perpen ao tag 8 ath enconton's mediate de AB no porto 0, 41 Com certo em 0 « rio OB tocamos unt ‘iounferinla © spent ieee eapus do Ingo dado & ‘0B, pois x aon abe 2 CIRGUNFERENCIA Prootame 20 ‘Contr um tiegulo condemns a be, © irqio opesto hbo 8 altura 1) Consumes 0 samanto epse do Sule dado ‘tro AB por cords AB igs! hbo dads 21 Tomamos 8 prpendielo 9B o emacs (DE igual ature dase por € tapos 8 Parlls AB, aut vo arcontr a cvontet seen 0 Wingo ABC 6 oko do non problema, asERVACAO Dvemat lenbrar que, fdas cronfardnin lo trgenteh ore ave une oF centres orem © pono de tanginla do ovat eirouneinen, |_M 63 nto dado Awe target au eeu . {ida O run onto dae 8 “Tragamos 8 meats de AB # woimos 0 8B para tor © porto a reta OB. ‘C4 o-cotro us eveunerrcs rosin, [64 Proboms 31 “Tree ume cievfednie tangents 9 ua ret ‘rum ponte que pepo om pnt da \ 1 Trpams por x papeniar» 2) Teoeamot 4 meditiz ge AB que val contr 1 perperdiclarom 0, canto. cranford * i procured Luo * J Problems 32 ‘Trapr uma irunfrineia que pase por dol porosdados A 0B ese ‘angen a un at dd Supondo © problema retavido e ales um torema a3 Gaometa Bae CIRCUNFERENCIA 8 af conn que px rier 0 prblema, Bvt determina 8 mie propercona ate CA CB fcnetedo 10), Teme pei 8 mints consul: 1) Tomamce C8 come disreto ge um eraulo 2) Tras AD porpndicun 4 CB. 3) om cenio en C ¢ valo CO obteras na ret ot ponton EB que srfo oF anton gt taginea dt ranfertocin 4) Traarar por © pupandeulaes s+ qu io encanta made de AB en 0 0, emtor de ie cheunodrias que folds nok grates Probe 33 ‘Trac ume ceunfrinei de rio angie a um AX, 5) Achamos o ponte médlo de FF'e morcamos OA* OA" a Feesimos asim ra cosiugbo da lip 6 vst antrorment 7a Ly * oe ae 6 ‘cunvas usuats HIPERBOLE © ugar geomitrico dos panto do plan eva iteeren da sat dt iat» dois porto dados (ico) corsa [Condo de exatncia a hplbole: FF" maior que RAY Probleme Consvule ume hipktbole dada w constntn AA’ = 20 Fr a2e, cd 11 Tomamos OA ~ OA’ =metae do AA’ ¢ OF = OF = metatece FF 2} Para drurminar um porte M qualquer deur, tomase urs pont qubquer Coda rou FF exter v0 sepmento FF 31 Com cantro wm Fe rato AC taramos um ao; com canto wn Fw aio AC ‘ato aro que corto primi en M, porto da hipbile pis AIC AC = AR ‘Rprovetendoae oral AG, Tamas cero em Fe F” «ears Meat tira para baka de FF’ 9 mesmo fatero com 0 clo AC centro em F 41 Temandose cutrospontos um FF ropetinas mmssmssConstube © poser: chur tartos ponte ca hipérbole quarts gusts Uniniowe estes potas trermon a hindi “Tangentes © norma & nptrote “rapa trgunae 3 hiptibole dain pol eonmante AR’ pe foo FF cunvas usuais ” 2) Num ponte M dado na curva 1 Unie Ma Fe F « agamos 8 ite do bqulo FHF 2} kam beta batman, A perpen 8 argent no pono Ms normal sama te. WS) 0) Tangent 2 hplibole de um ponto exrior bur, 1 Gorm canto rm 6 tle AA’ rgamon um aro. 2) Com cero em Perio PE taaros outro arco gue orto antrior em 1G" que so smricon do toca Fon volar bs trgents 3) maar de FG nos dh ure tangete, Obes 9 panto de tangercia M nino Fe ‘munis de FQ" not db tr agent FG" 0 panto de tanger Mt (0 problems wrk uty ums ou renhuma solueha contrme a ercunertncle & canto P core 0 stelo deter de Fem dol um os renhum pont Mg 140, Tangents b Npaibole parle a uma wera dade, 1) Gam contro mF € alo AX, taka um area eles deter de 2) Tracames pr F 8 prpondeuar 2+ aut val cartr 0 aco antarior am | simreos de Fm rleio bs tngniee procured, 23 Aemadaults de FG « FG" om trgeres pias (pentose contects M «Mt edo obtidor unindo F' a Ge F9 G opseRvAcAo 1) Sea parpandoular de Fr crt ocitela drt de Fem got ports Ge Gr, tremos dias tangents € 0 wo visto no problema antaor. 1) Se aquale peipandictor for tangents ao stele distr de F ferenon ur 46. tangunta, co onto de tangent & um ponto maprio (pont ne infin. Esa tangents chamnse ASSINTOTA. ©) Se parpndulr oo corto leu ator de F, no tremos engerte Dhrlla rte dad, ~ CURVAS USUAIS PARABOLA o knw evoméico don poms do plano ae dtr ignated une ve dade let 6 den pom hs) wxiarar bet Probiena “Trap padbola dada a diate 0 feo F 11 Por F wacamos » perpen 2} Para ws deturninar doit poster da purdool mame um ponte C qualquer 90 fico OF 1 dieita de A ponto mio de OF) por ele agar pra 3 (Seti om sgl com cava om Fao OG, eortaron x paaela e B® IM que Ho pontor da parol, pot MF = TN = OC. Aralogaran obtemos futon potas da curve gue unis duro parton ta CURVAS USUAIS 79 “Tongenen «norma patos 1) De um ponte Homo ns ce Sr Unimos M u Fe traamos por M a petgendiclar & dee © 2) eure Angst FHP nck tangents edi, Dy Tangent de wm posto P extiior # pribola 4) Com cnt tm P#valo PF wacaos ura ceufaér'a qv cor fm 8 #6" (imieos do foro er ralsHo hs target. 2) targontas oan dies de FG de F". Obtemos pons de ‘ontncto Mt Wf trrando por G ea piraelos 29 tno OF dew iy {© Tangortes paraiso ua vets a 1 Trams or Fa perzrdicla & 4 « obtvon G 09 2) A mogaie de FG sera» trginte padi. Cbtemoso panto de targa M, ttagando por G a purses a0 8x0 OF Probleme ‘Const a partoo,conarost 0 1060 1 doe de sus pont mon. 1) Som cairo am Meo MF rama ua eure, 2 Gam envy em M1 «tao NF wapumos outa exeuteire 80 CURVAS UsUAIS ‘A tangents coma is dua crountoéncan serk a det ds pol, pot ME=M a NF NG, Mecalmos om eonstusto [6 vista, ass Problems Conse win pardbolneonacendose a elatnea do oso a uma tangents «rel vetor do ponto de ontacto M. 1) Tomamon FG «24 2) & mdlats de FG 6 9 targets, 3} Com centre am Frail a9 lo vetar dado cbtums M oa tangent 4) Unimos Ma @ # vacant por Ge pemendoulr a GM. Es perwniulr ser ard EXERCICIOS 2) contr un pero sone done 2 Conair wns Notte dao: 8 EQUIVALENCIA DE FIGURAS 1) Constuit um trigulo aquialnte «um quadiser quelque dado Sxie ABCD 0 quadridtere dade 1 Trvaros uma dagonel quaiqur BO « por G 4 palela ® 80, 2) Prlorgamos AD até encontar ¶lele em E. Temon que 0 widegto [DE @ auivalete ao tingulo BCD (rma Lee mesma stra. Logo, © trgulo ABE € euivlente 0 qundiitero ABCO, 2) Const um wiingulo eauivleta 4 um pertigono qualquer dado ABCDE. 1) Unimos un vrice qualquer & a6 vrtns C'# . 21 Prolrgomos @ ino CO « tamer por B pa 431 Tragamos por E 8 paralela « AD e ctemor E 0 trlingulo AB'E" cam ean igual a do pentdgono dado ABCD. 2 AC 6 obtamos oF fm 184 ‘Area ingle = re poligone = pa vemiperinetio x pbtemal, a2 FQUIVALENCIA DE FIGURAS 4) Consruir um qusdado sulalrte + um retingulo dado ABCD, 0 lado do qvarade srk 8 mia proporclonal dat de dimnses do retigule do 1) Gam canto wn A ¢ 180 AC cbtemos © pono E. 21 Tomamon EB como dienevo de urna cxeunerbcia 3) Prolomamos AG at encontrar a creunterincis gm F- AF 60 ldo do que Arado Doe: Ag? AE-AB AG. AB EQUIVALENCIA DE FIGURAS 83 1 Corse um qusdrad equivalent some ca deena de doit undredes Ade de lc 9 wb uma spleno data do wonema de igre 1) Connon o gol wtbnulo cus cate 880 8 # BA patra ‘ese inglo ek 0 lado do uaa pedis 1 diloerca: Gara ede um tig. edngulo toma ado ‘© cutolndo coma este, 5) Contr um quadeto ce dr ie dobre, © tila ou ‘um uakado dco ABCD de Indo 8 1. Com eantro em A @ rao, AC obtener AE~ACH AVE i AE = 2a? 2) Prlongamos BC até encontror EF om H, Aim JAE FHE ou ANP = 3.08 AH 60 ldo do quidrads de Ae tpi, Analogue: RinaVE ow AP tt AL 60 ldo do quidrado do 8 quis AL eV. lowe AU? ote eee er 7) Constr wm retrgulo conbacendoe uma de dats # 6 oie han wa ‘gua dan de um guedre de lado L. i188 £8) ado_um rerirguo, consul outro retingilck cuit beats © dobry © tibia, @ quirapio oa we, 11 Gonstruimos urn ume cue ea sje uel & do retried, 2} Reeaimes no prcbiema 5. pl, 30 a EQUIVALENCIA DE FIGURAS 91 Contr um widrglo eqlstro eqahstante 8 un tngilo dado ABC. W Corsi 0 wiingulo equiétra AGO + ‘asmor » aura DE dene dng 2) Torames DE como ditmetro de ume crounertnci, 3) Por 8 tacaros a perpendicular « DE # abt © pontoG ne ckeunterneie Fem OE. 41 Com canta em Erle EG obtemoso ponto M em DE. Por H tarimos at Pardes» AD # DC. 0 wing HId&aquiltr« quel a snl ROC dade susTiFicAco ~anpe: HE. EL AHEI~ BADE Ee SE gy ge ae HE ~ avec: £0. EF ‘tro ~ aoeg: £8. EF EG-HE « toa ABE © EI-HE cu ron ABC bee HL 0 100 10} Conse um tridngulo conbecendose ume ature « sabendo-s8 que ee & auivelene outro rg dodo ABC. 1) Com eantzo am 8 rio fun 9 ats dads taeamos um arco. 2) Do ponto A tacos «tangents a6 aco» por Ce paralla 4A @ oberon ponte 0. © vilngulo ABD 6 equvsene ao widogulo dado ABC, pos tm bas ial (AB) altura igual EQUIVALENCIA DE FIGURAS 85 “1 Commmir um avacrade equivalent «um elrulo dad de alo. (Quadra do cre, ‘solute &aproximada, Demos te: mR oy Patan Vemes pol, gue o lado do quad #1 médisproporiona entre 0 rao rata do comprimento do evourfertnia Ssgrenmin Sh Temaer At «meta d conor stl (re: eat 2) omames AC= R. 5) Troeamos ua ecunfarnce tando CB como dite. ') Troms AD perpendicular CB « tems: AD™= AC*AB= ANA) Devemos te rR? donde R=—L—- = 086s erat» spe caananto: 1V Tamamot @ pono mio M do ato AD vrinbo 49 pote € No titegio OHO, amos: cu = 4° + 4 ov co SY os601. 86 EQUIVALENCIA DE FIGURAS anor win ave patent ona SH cane isd hee eave ‘uncrado dado, comatand um ero tproxinadarente de 0005-L por fat, 13) Poe wm ponto O sobre um lado eum wirgulo ABC, Wee uma wa oe ‘ida eam tlbngla om Gust tigre events, 1 Uninet 0 aC « srxamot por 8 2 paaele 9 OC que vel encontrar 0 ‘rolangomento de AC em €. 2) Achar © porta mldio M de AE. ile AOM es eunbur BOME so ue, pt fre 220M = An, = AE ~ anne AC. aane~Aane: A¢ Sit 8 ye ousenvacoes ‘© ponto © for © ponte méalo de AB, Molnar C. 1) Se AD for menor que DB, 0 ponte mkdio M std extaior a. Tragot ent, por M 4 pila & BE que enconrs BC no ponts Ne ‘Teens © tlirguo BON squalente so quasriatre ADNC. Why 165). EQUIVALENCIA DE FIGURAS 7 “SN Log. ree » JusTiFICAGAG Unindose © soto MB, @ vitgute ADM 6 equivalents 8 matde do titgalo ABC. {emo visto e prnadah Provenot que @trrgule ADM fcuivione no guntitites AONE. Para Ino, bara prove que 0 tkrglo POM equileme 40 ‘ingilo PON. Consderamer @.taplslo NDC (ty 180. Trcamor NH perpendicular & OM « Cl papenleier« DM. Te WON 8000: BM ou FE =o {PCM equvalente a0 POW. 1) Be um modo ger podmos waew pelo ponte O tllnglo ABC. rm pte eguhalnts, basen pars ao dvi 0 tagranto ‘AE am n parte ine ¢ rpetie at consushes Indica hid um widogo ABC om mpares squalene, por reo de pan 8 ue Pare exampl, heamor n= 1) Tragamos AD prpanicular« AC « igi sure n do rita dado, 2} Diadimos AD om 3 partes unl: “DE = EG = GA, 31 Tragamos uma eieuntarnca uj chimetio see AD, 41 Traeamot por 0. 151 Com can DF « OH, obtmos os ports is 108 ta 107 68 EQUIVALENCIA DE FIGURAS wwsTiFicAgko ues in) DE =D een to ‘AaB, ‘Log, a ren do traptto 2) & igual un tga es do ingule ABC. 18). Conseuir um efeuto squante & mde um ecto dado de rao OA. WTragamos a media de raio OA do clreulo dado ¥ marctmor ula a= A, 2) 08 6 0 ro do cro oreeurado, poi: DEW? BE 2(AQ® a 2.58" OM? ou 9 OR 2 18) Consus eireuot aquivtnts 40 deb, 96 tp, ao gubduplo wc. de tum cele dado de tao OA, 1) Trams por A a perpandiuay so 110 OA. 2) Tomamat C= AO, 31 Tomames CE = CO, apo EF = ED, wt, (00 # 6 mio do elit de eer dia OE 0 tao do fro de hes tla, OF 0 lo do rule de dren que rupla JusTiFicagho No AOC: OG? DA? + AC? = 2-087 to: £08 2.9 OR EQUIVALENCIA DE FIGURAS 99 oar 17) DW um rule de ralo OA em n parts equalentes por meio de esos concer, example do procewo,feimet n=. 1) Dhaidinos Oar 3 paris use © trsamor ums chun evo dime # OR. 2} Palos poner dt dso de OA wacamot perpendicular # OA #obtemoe 1 € oe cheunfrtnia. 13} Com cent wm 0» aor OD « OE vacamos a cheunerbnle pada, JUsTiFICAGAO 00" 08-BR~ LOR We 08.4 tu. 18) Divi wma core creulr ar dunscovom aquhalentn, S¥o dador Rt 1 Contrvimcs 0 wiigulo ratngulo OAB eve eaten so OA = Ae am 90 EQUIVALENCIA DE FIGURAS 21 Tagaros « mediate de O8 « mucars rain MM = OM 5} Com carro em O # rio ON, acum auntertnia qu did a ron fda om de utes equivalent susTIFICAGAO No AOMN: ON = ow hints) Ara aoe) = ON = FON? = fr © i i 1 consuuto 9 epi 1 Tormmos AB=8C=CO=DE=,.ceseess84em, 2) Diidpan AS em der partes quai {9 Trasamot por A.B, G0, E+. 8 pepandiulrs beta AE. ‘9 Maearos perpendicular tiada de, er yeas um comprimente quater {Al wagamos geen pontot ain abt 1, 23,4... 9 6 Mas arate # AE, 5) Tomames OM! Bt, unimot Be weeunos pilot cus potas disk de ‘AB a parllas «BN Termcs ain bln OM dio wm 10 partes gu Na etelscorstuida 0s sarents AB = HC = CO ot. woremntro a ‘ida [1 me no enol BY Sod 0 8a unde, it 6, a rapes 0.06 ds uniadm, poe: me. Be. 08:08. are 0087 ON 05 01-88” OB Come exempta de alco de ecla consti, © semanto FO ra ‘marcato roprsetart 584 00 sem 38H meron no neo cna 97 PROBLEMAS DIVERSOS 1) Dados duas poliss A e B cujos centros distam entre si de 220 cm e acham-se sobre uma linha inclinada de 60° sobre a horizontal; a polia A inferior, tem 8 raios e 0 diametro de 40 cm a polia B tem 10 raios eo diémetro de 80 cm. Desenhar as polias, construindo graficamente 0 ngulo de 60°. Indicar por tracas singelos os raios e as cambotas. Assinalar 03 pontos de tangencia de uma correia cruzada que aciona as dues polias, Fazer o desenho na escala de 1:20 — (ver pig. 30). 2) Por um ponto P fora de uma hipérbole tracar as duas tangentes a essa hipérbole, marcando-Ihes os pontos de contacto sem tracar a curva, Séo dados a diferenca constante 2a, a distancia focal 2c e a abscissa e ordenads do ponto P. — (ver pig. 76). 3) Construir uma escala gréfica de transversais de titulo 1:25 e assinalar sobre a mesma os segmentos correspondentes a0s soguintes valores: AB =383; CD -1,07 e EF =2,35. (ver pag. 94), 4) Dado 0 vao de 12 m entre duas paredes, tracar um arco de trés centros com flecha de 5 m. Desenho na escala de 1:100. — (ver pig. 60). 5) Em um cireulo séo dados 0 raio R, igual a 40 mm e uma corda AB, de 50 mm. Pede-se medir graficamente, com aproximacéo compativel com a preciso do desenho executado em escala natural, 0 angulo compreendido entre a corda AB e o raio que passa pelo ponto A, adotando o radiano como unidade de medida angular. — (ver pag. 42 e 94), 6) Construir graficamente na escala de 1:200 e em desenhos independentes, os heptagonos estrelados regulares inscritos numa circunferéncia de circulo que passa pelos trés pontos A, Be C. — (ver pag. 52). 7) Por um ponto dado tragar as tangentas a uma circunferéncia dada, sem usar 0 centro da circunferéncia, — (Tragar pelo ponto uma secante qualquer e determinar a média Proporcional entre a parte externa e @ secante inteira, Essa média proporcional seré a tangente). 8) Inscrever um quadrado num triangulo dado qualquer ABC. — (ver pag. 92). 9) Dadas duas retas AB @ CD convergentes (ponto de intersecgdo fora do desenho) assim como um ponto externa P, tracar pelo mesmo uma terceira rete convergente ao ponto de interseccao das outras duas. — (ver pag. 15). 10) Retificar uma circunferéncia, — (ver pig. 42). 11) Tragar duas circunferéncias passando por um ponto A e cada uma tangenciando os dois lados de um ngulo dado. — (ver pag. 36). 12) Construir um triangulo equivalente a um cfrculo, — (ver pag. 85). 13) Dividir um segmento AB em média @ extrema razio. — (ver pag. 13). 98 14) Tracar uma circunferéncia que seja tangente a outra num ponto dado e também tangencie uma reta dada. — (ver pig. 36). 15) Descrever sobre uma corda AB o segmento capaz de um Angulo dado. — (ver pag. 31). 16) Uma elipse & determinada pelos seus focos e pelo eixo maior. Pede-se tracar a elipse € tragar uma tangente paralela & reta MN, determinando o ponto de contacto. — (ver pigs. 72 e 74), 17) Tragar as tangentes externas a duas circunferéncias. Uma delas passa pelos pontos A, Be C e conhecemos a distancia entre os centros e 0 raio da outra, 18) Dados dois trechos de estrada de rodagem AB e CD retil/neos e paralelos, estabelecer a concordancia dos mesmos por curvas reversas, composta de dois arcos de circunferancia, assinalando os respectivos centros. — (ver pag. 56). 19) Tragar uma estrela regular de sete pontas, situando os vértices salientes e reintrantes respectivamente em circunferéncias de 4 e 2 cm, — (ver pag, 50 — questao 7). 20) Tragar uma circunferéncia pasando por dois pontos dados A e B e tangente a uma circunferéncia dada com © centro em O. — (ver pig. 36).

Você também pode gostar