Você está na página 1de 44

1

2
ssPhssh-hn[y ]cn-]m-e\ kanXn
Biodiversity Management Committee (BMC)

{]hÀ¯\ ssI¸p-kvXIw

tIcf kwØm\ ssPh-ssh-hn-[y t_mÀUv


(tIcf kÀ¡mÀ)

3
2015

tIcf kwØm\ ssPh-ssh-hn-[y t_mÀUv


ssPhssh-hn[y ]cn-]m-e\ kanXn
Biodiversity Management Committee (BMC)

{]hÀ¯\ ssI¸p-kvXIw

amt\PnwKv FUn-äÀ : tUm. D½³ hn. D½³


sNbÀam³, sI.Fkv._n._n.
No^v FUn-äÀ : tUm. sI.]n. emem-Zm-kv
: sa¼À sk{I-«-dn, sI.Fkv._n._n.

FUn-tägvkv : Pn. Fkv. D®n-Ir-jvW³ \mbÀ


: : kbâ n-^nIv Hm^o-kÀ
: tUm. Fkv. cmP-ti-J-c³
: ko\n-bÀ t{]m{Kmw tImUn-t\-äÀ
: an{Xmw-_nI F³. _n.
: t{]mPIvSv Atkm-kn-tbäv

ssS¸v skänwKv : {]nb Fkv. \mbÀ


: APvan bp. BÀ.

Unssk-\nwKv : tUm. ss_PpemÂ

{]kn-²o-I-cWw : tIcf kwØm\ ssPh-ssh-hn-[y t_mÀUv

4
BapJw

\½psS \mSnsâ hne-s¸« ssPh-ssh-hn-[-y-¯nsâ ImhÂkwL-§-fmbn


{]hÀ¯n-t¡­ kan-Xn-I-fmWv ssPh-ssh-hn-[y ]cn-]m-e\ kan-Xn-IÄ.
{]tZ-in-I-ambn \S-¡p¶ ]mcn-Øn-XnI {]iv\-§fpw ]cn-ØnXn \io-I-cW
{]hÀ¯-\-§fpw kX-zc - a- mbn Is­¯n A[n-Im-cn-I-fpsS {i²-bn sIm­p-
h-cm³ Cu kanXn-Isf Npa-X-e-s¸-Sp-¯n-bn-«p-­v. {]mtZ-inI ssPh-ssh-hn-
[-y-¯nsâ B[n-Im-cnI tcJ-bmb `P\-Iob ssPh-ssh-hn-[-y cPn-ÌÀ’ X¿m-
dm-¡-en\pw Cu kan-Xn-IÄ {][m\ ]¦phln-¡-Ww. tZiob ssPh-ssh-hn-
[y BIvSv 2002 Dw 2008 Â cq]o-Ir-X-amb kwØm\ ssPh-ssh-hn-[y
N«- § fpw A\p- i m- k n- ¡ p¶ {]hÀ¯- \ - § fpw Cu kan- X n- I fnÂ
\n£n-]vX-am-Wv.
ssPh-ssh-hn-[y ]cn-]m-e\ kan-Xn-IÄ iàhpw kpk-Ö-hp-ambn {]hÀ¯n-
¨m ]cn-Øn-Xn-bp-sSbpw ssPh-ssh-hn-[-y-¯nsâbpw timj-Ws¯ ^e-{]-
Z-ambn XS-bm³ Ignbpw. Ch-bpsS {]hÀ¯-\-§Ä¡p klm-b-I-c-amb Hcp
amÀ¤-tc-J-bmWv Cu ssI¸p-kvX-Iw. CXp Cu Zni-bnse {]hÀ¯-\-§Ä¡v
B¡w Iq«p-sa¶ {]Xo-£-tbmsS,

tUm. sI.-]n. emem-Zmkv tUm. D½³ hn. D½³


sa¼À sk{I-«-dn sNbÀam³

5
Df-f-S¡w

t]Pv \w.
1) ssPhssh-hn[y BIvSv, 2002 (Kh¬saâ v H^v C´-y), 9
tZiob ssPhssh-hn[y AtXm-dnän (NBA)
2) ssPhssh-hn[y BIvSnsâ \nÀÆ-lW kwhn-[m\w 9
3) F´mWv ssPhssh-hn[y ]cn-]m-e\ kan-Xn- (BMC) 9
4) BMC IfpsS cq]o-I-cWw 10
5) BMC bpsS LS\ 10
6) BMC sNbÀt]-gvk¬, sk{I-«dn 11
7) BMC bpsS Imem-h[n 11
8) hntÃ-Pp-Xe kan-Xn-I-fp-ambn BMC bpsS GIo-I-cWw 11
9) BMC bpsS IÀ¯-hy-§-fpw Npa-X-e-Ifpw 12
10) BMC IÄ þ {]mtZ-inI ]cn-ØnXn ImhÂkwLw 13
11) BMCþ tbmK \S-]-Sn-{I-a-§Ä 14
12) BMC bpsS IÀ½ ]²Xn 15
13) BMC Ifp-sS Imcy-£-aXm \nÀ½mWw 15
14) ssPh-ssh-hn[y cPn-Ìdpw (PBR )AXv X¿m-dm-¡p¶ coXnbpw 16
15) PBR X¿m-dm-¡p-¶-Xn-\pÅ ^­v 16
16) kmt¦-XnI klm-b- hn`mKhpw (TSG-Technical Support Group) 17
Ah-cpsS IÀ¯-hy-§fpw
17) PBR sâbpw AXnse hnh-c-§-fp-sSbpw kq£n¸v 17
18) BMCbpsS t\Xr-Xz-¯n-epÅ AwKo-Imc \S-]-Sn-IÄ 18
19) [\-k-lmbw 19
20) Xt±i ssPh-ssh-hn[y ^­pw (Local Biodiversity Fund - LBF) 19
D]-tbm-K-§fpw
21) LBFþ]cn-]m-e-\hpw \nco-£-Whpw 19
22) {]tbm-P-\-§-fpsS ]¦p-h-bv¡Â coXn-IÄ 20
23) ssPh-ssh-hn[y ss]XrI tI{µ-§Ä (Biodiversity 21
Heritage Sites - BHSs)
24) BMC bv¡pÅ {]tbm-P\w 21

7
Annexures

t]Pv \w.
Annexure 1 23
Annexure 2 25
Annexure 3 27
Annexure 4 29
Annexure 5 30
Annexure 6 31
Annexure 7 32
Annexure 8 33
Annexure 9 34
Annexure 10 35
Annexure 11 36
Annexure 12 37
Annexure 13 38
Annexure 14 39
Annexure 15 40
Annexure 16 41
Annexure 17 42

8
ssPhssh-hn[y BIvSv, 2002 (Kh¬saâ v H^v C´-y),
tZiob ssPhsshhn[y AtXm-dnän (NBA)
ssPhssh-h n[y kwc-£Ww, ssPh- hn-` - h- §- fpsS kpØn-t cm-] -
tbmKw, Ah-bp-ambn _Ô-s¸« Adnhv F¶n-h-bn \n¶pw e`y-am-
Ip¶ {]tbm- P \§fpsS \oXn- ] qÀÆamb ]¦p- h - b v ¡ Â Dd- ¸ m-
¡pIsb¶ e£y-t¯msS 2002 emWv C´y³ ]mÀe-saâ v ssPhssh-hn[y (BD)
BIvSnsâ \n-b-a-\nÀÆ-lWw \S-¯n-b-Xv. BD- BIvSv {]tbm-K-¯n hcp-¯p-¶-Xn\p
th­n 2003þÂ tZiob ssPhssh-hn[y AtXm-dnän (NBA) Øm]n-X-ambn. \nb-a-]-c-
ambn kzbw-`-c-Wm-[n-Im-c-apÅ NBA, ssPhssh-hn[y BIvSnse hyh-Ø-IÄ \nÀÆln-
¡p-¶-Xn\pw, kpK-aambn Imcy\nÀÆlWw \S-¯p-¶-Xn\pw IqSmsX, _Ô-s¸« Imcy-
§-fn tI{µ-þ-kw-Øm\ kÀ¡m-cp-I-fpsS D]-tZ-iI kan-Xn-bmbpw {]hÀ¯n-¡p-¶p.

ssPhssh-hn[y BIvSnsâ \nÀÆ-lW kwhn-[m\w


{XnXe kwhn-[m\w D]-tbm-Kn¨p sIm­v A[n-Imc hntI-{µo-I-c-W-¯n-eq-sS-bmWv
ssPhssh-hn[y BIvSv \S-¸n-em-¡p-¶-Xv. tZiobXe-¯n sNss¶ BØm-\-ambn
{]hÀ¯n-¡p¶ NBA, kwØm-\X - e
- ¯
- n Øm]n-¡-s¸-«n-«pÅ kwØm\ ssPhssh-
hn[y t_mÀUp-IÄ (SSBs), Xt±-iob Xe-¯n (]-©m-b¯v/ap³kn-¸m-enän/tImÀ¸-
td- j ³)- cq]h¡- c n- ¨ n- « pÅ ssPhssh- h n[y ]cn- ] m- e\ kan- X n- I Ä (BMCs)
F¶nhbmWh.

F´mWv ssPhssh-hn[y ]cn-]m-e\ kan-Xn- (BMC)


ssPh-hn-`-h-§-fpsS kwc-£Ww Dd¸phcp-¯pI, Ah-bpsS kpØn-c-amb D]-tbmKw
t{]mÕm-ln-¸n-¡p-I, IqSmsX Bhm-k-hy-h-Ø-I-fpsS ]cn-]m-e\w, ]mc-¼cy C\-§Ä,
\mS³ C\-§Ä, Irjn-bn-\-§Ä, hfÀ¯n-\-§Ä, I¶p-Im-en-IÄ, kq£- vam-Wp-¡Ä
Ch-bpsS kwc-£-Ww, BZn-bm-b-hsb kw_-Ôn¨ hnh-c§ - Ä tcJ-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\pw,
_Ô-s¸« Adn-hp-IÄ Imem-\p-kr-X-ambn tiJ-cn-¡p-hm\pw FÃm Xt±-i-kz-bw-`-cW
Øm]-\-§fpw ssPhssh-hn[y BIvSnsâ hIp¸v 41, kwØm\ ssPh-ssh-hn[y
9
\nb-a-§Ä 2008 hIp¸v 20 F¶nh {]Imcw Ah-cpsS ]cn-[n-bn ssPhssh-hn[y
]cn-]m-e\ kan-Xn-IÄ (BMCs) cq]o-I-cn-t¡-­-Xm-Wv. tZiob ssPh-ssh-hn[y AtXm-
dn-änbpw kwØm-\- ssP-hssh-hn[y t_mÀUpw, {]mtZ-inI ssPh-hn-`-h-§-fp-sSbpw,
ssPh-ssh-h n[y kw_- Ô- amb Ad-n hp-I sfbpw kw_Ôn¨v GXv Xocp-a m- \hpw
ssIs¡m-Åp-¶-Xn\v B {]tZ-is¯ BMC -bpsS A`n-{]mbw ]cn-K-Wn-¡p-¶-Xm-Wv.

BMC IfpsS cq]o-I-cWw


BMC cq]-h-Xv¡-cWw kpK-a-am-¡p-¶-Xn\v {]mtZ-in-I-am-bn-«pÅ BZn-hmkn kaq-l-¯n-
sâbpw aäv kmap-Zm-bnI kwL-S-\-I-fp-sSbpw kmt¦-XnI klmb hn`m-K-¯n-sâbpw
(TSG) -k m- a q- lnI kwL- S- \- I -f p- sSbpw hnZ- K vZ m-` n- { ]mbw ]cn- K -W n- t ¡- ­- X m- Wv .
Xt±iØm]-\-§-fpsS `cWkan-Xn-bw-K-§Ä¡v BMC cq]o-I-c-W-¯n Xocp-am-\-sa-
Sp-¡m-hp-¶-Xm-Wv. Xocp-am-\-¯nsâ icn-¸-IÀ¸v kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUv
sa¼À sk{I-«-dn¡v \ÂtI-­-Xm-Wv.

BMC bpsS LS\


ssPhssh-hn[y BIvSv, 2002 hIp¸v 41(1), ssPhssh-hn[y N«-§Ä, 2004, \nb-aw
(22), kwØm\ ssPhssh-hn[y \nb-a-§Ä, 2008, hIp¸v (20) F¶nh {]Imcw cq]-
h-XvI-cn-¨n-«pff F«p-t]-c-S-§p¶ Hcp I½n-än-bm-Wv BMC. sNbÀt]-gvk¬, sk{I-«dn
F¶n-h-sc- Iq-SmsX Xt±-i-Øm-]-\-§-fpsS `cWkanXn \nÀt±-in-¡p¶ Bdv AwK-
§Ä Cu I½n-än-bn D­m-bn-cn-¡-Ww. \ma-\nÀt±iw sN¿p¶ AwK-§-fn 1/3 (2
t]À) h\n-X-Ifpw HcmÄ (18%) ]«n-I-PmXn/]«n-I-hÀ¤-¯nÂs¸-«Xpw Bbn-cn-¡-Ww.
Xnc-sª-Sp-¡-s¸-Sp¶ hyàn-IÄ, \m«psshZy-·mÀ, IÀj-IÀ, XSn -C-Xc h\-hn-`-h-§Ä
tiJ-cn-¡p-¶-hÀ/hn¸-\-¡mÀ, aÕy-_-Ô\ Poh-\-¡mÀ, ssPh-ssh-hn[yw D]-tbm-
Kn-¡p-¶-h-cpsS kwL-S-\I-fnse AwK-§Ä, kmaq-lnI tkh-IÀ, A²ym-]-IÀ, Kth-
j-IÀ, BMC {]hÀ-¯-\-§Ä¡v `mK-`m-¡m-hm³ Ign-bp-sa¶ hnizm-ka - pÅ GsX-¦nepw
k¶-²-kw-L-S-\-bnse hyàn-IÄ XpS-§n-b- hn`mK-¯nÂs¸«-h-cm-I-Ww. \ma-\nÀt±iw
sN¿s¸Sp-¶-hÀ Xt±-i-kz-bw-`-c-W - Øm-]-\-¯nsâ ]cn-[n-bn Xma-kn-¡p-¶-hcpw
thm«À]-«n-I-bn t]cp-Å-h-cp-am--bn-cn¡m³ {]tXyIw {i²n-¡-Ww.

10
BMC sNbÀt]-gvk¬, sk{I-«dn
Xt±- i - k z- b w- ` - cW Øm]- \ - ¯ nsâ (]- © m- b ¯v / ap\n- k n- ¸ m- enän/tImÀ¸- t d- j ³)
{]kn-Uâ v/sNbÀt]-gvk¬/tabÀ, sk{I-«dn F¶n-hÀ bYm-{Iaw Ahn-Sps¯ BMC
sNbÀt]-gvk¬, sk{I-«dn Bbn-cn-¡pw. ssPh-ssh-hn[y ]cn-]m-e\ kan-Xn-bpsS tbmK-
§-fn h\w-þ-h-\y-Po-hn, Irjn, arK-kw-c-£-Ww, Btcm-Kyw, ^nj-do-kv, hnZym-`ymkw,
Kth-jWw F¶o hIp-¸p-I-fnse DtZym-KØ {]Xn-\n-[n-Ifpw IqSmsX, Øew MLAbpw,
MPbpw {]tXyI £Wn-Xm-¡-fm-bn-cn-¡pw.
BMC bpsS Imem-h[n
Hcp Xt±-i-kz-bw-`-cW Øm]-\-¯n Hcp BMC \ne-hn h¶m AXnsâ Imem-
h[n A©v hÀj-am-bn-cn¡pw. Imem-h[n ]qÀ¯n-bm-bmepw ]pXnb I½nän D­m-Ip-¶-
Xp-hsc \ne-hnse BMC XpS-cm-hp-¶-Xm-Wv. Hcp BMC Ah-cpsS {]hÀ¯\ Ime-b-f-
hn Ah-cn \n£n-]vX-am-bn-«pÅ IÀ¯-hy-§Ä \S-¸n-em-t¡-­-Xm-Wv.
hntÃ-Pp-Xe kan-Xn-I-fp-ambn BMC bpsS GIo-I-cWw
BMC cq]o-I-cn-¡p-t¼mÄ Xt±-i-Øm-]-\-¯nsâ {]mtZ-in-Im-h-Ø-bv¡-\p-k-cn¨v Ahn-
Sps¯ {]IrXn/h\-hn-`-h-§-fpsS ]cn-]m-e\ kan-Xn-I-fnse AwK-§- sftbm, tXm«-Ir-
jn-bn sshZ-KvZy-ap-Å-h-tc-tbm, ]c-¼-cm-KX NnIn-Õm-coXn ]n´p-S-cp¶ sshZy-·mÀ,
l¡n-ap-IÄ, {]tZ-is¯ kky-im-kv{X-Ú-·mÀ, BZn-hmkn aq¸-·mÀ/tKm{X-¯-e-h-
·mÀ XpS-§n-b-h-cpsS ]¦m-fn¯w D­m-tI-­-Xm-Wv. Bh-iy-sa-¦n kwØm\ ssPh-
ssh-hn[y t_mÀUnsâ \nÀt±iw ]cn-K-Wn-¡m-hp-¶X - m-Wv. Kh¬saânsâ Iogn \nb-
a-]-c-amtbm/`c-W-]-c-amtbm D­m¡nbn«pÅ \ne-hnse I½n-än-bw-K-§-fn \n¶pw \dp-
s¡-Sp-¸n-eqsSbp-w BMC AwK-§sf Xnc-sª-Sp-¡m-hp-¶-Xm-Wv.

11
BMC bpsS IÀ¯-hy-§-fpw Npa-X-e-Ifpw
Xmsg-¸-d-bp-¶-h-bmWv BMC bpsS IÀ¯-hy-§fpw Npa-X-e-I-fpw :
 P\-Iob ssPh-ssh-hn[y cPn-ÌÀ (PBR) X¿m-dm-¡Â.
 ssPh-ssh-hn[y kwc-£-Whpw ssPh-hn-`-h-§-fpsS kpØn-tcm-]-tbm-Khpw
Dd-¸p-h-cp-¯p-I.
 {]mtZ-inI ssPh-ssh-hn-[y-¯nsâ ]p\-cp-²m-cWw.
 _u-²nI kz¯-h-Im-iw (IPR), ]c-¼-cm-KX \m«-dn-hv (TK), ssPh-ssh-hn-[y-
hp- a mbn _Ô- s ¸« {]mtZ- i nI {]iv \ - § Ä XpS- § n- b h kw_- Ô n¨
IrXy-amb hnh-c-§Ä kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUn-t\bpw NBA bpw
Ad-nbn-¡p-I.
 ssP-h-ssh-hn[y ss]XrI tI{µ-§-fp-sS (BHSs) (-DZm: Imhp-IÄ, Pem-i-b-
§Ä XpS-§n-bh) ]cn-]m-e-\w.
 ssP-h-hn-`-h-§-sfbpw Ah-bp-ambn _Ô-s¸« \m«-dnhpw hmWn-Py-þ-K-th-jW
Bh-iy-§Ä¡v D]-tbm-Kn-¡p-¶Xv \nb-{´n-¡p-I.
 hm-Wn-Pym-h-iy-§Ä¡v ssPh-hn-`-h-§Ä D]-tbm-Kn-¡p-¶-Xn-eqsS D­m-Ip¶
t\«-§-fpsS ]¦p-h-bv¡Â.
 km¼¯nI t\«-apÅ/{]m[m-\-y-apÅ ]c-¼-cm-KX C\-§-fmb kky-§-fp-
sSbpw P´p-¡-fp-sSbpw kwc-£-Ww.
 ssP-h-ssh-hn[y ]T-\hpw t_m[-h-Xv¡-c-W-hpw.
 ssP-h]
- c
- hpw kmwkv¡m-cn-I]
- c- h
- p-amb HutZym-KnI tcJbv¡v Bh-iy-amb hkvXp-
X-IÄ tiJ-cn¨v AXv cq]-s¸-Sp-¯p-¶X - n\v th­ \S-]S- n-{I-a§
- Ä sN¿p-I.
 kp-Ønc D]-tbm-Khpw t\«-§-fpsS ]¦p-h-bv¡epw.
 P\- I ob ssPh- s sh- h n[y cPn- Ì dn (PBR) tcJ- s ¸- S p- ¯ n- b n- « pÅ
]c-¼-cm-KX Adn-hp-I-fpsS kwc-£-Ww.

12
BMC IÄ þ {]mtZ-inI ]cn-ØnXn ImhÂkwLw
{]mtZ-inI Xe-¯n ]cn-Øn-Xn-tim-jWw Hgn-hm-¡p-¶X - n-\mbn ssPh-ssh-hn[y ]cn-]m-
- f (BMC) \ntbm-Kn¨p sIm­v kwØm\ kÀ¡m-cnsâ ]cn-ØnXn hIp¸v
e\ kan-Xn-Is
13.05.2013-Â D¯-ch - n (-k.-D. (A¨-Sn)- \w. 04/13/]cn.). ‘]cn-ØnXn ImhÂkwLw’
- n-d¡
F¶ \ne-bn BMC IÄ Xmsg-¸d- b - p¶ Npa-Xe - I
- Ä \nÀÆ-ln-t¡-­X - m-Wv.
i AXmXv {]tZ-i-§-fn D­m-bn-«pÅ/D­m-Im-hp¶ ]mcnØn-XnI {]iv\-§Ä
_Ô-s¸« A[n-Im-cn-Isf IrXy-k-a-b¯v Ad-nbn¨v \nb-am-\p-krX \S-]-Sn-
IÄ ssIs¡m-Åp-I.
ii {]mtZ-inIambn Gähpw Xmgv¶ Xe-¯n {]mY-anI ]cn-ØnXn ]cn-]m-e\w
P\-Io-b-ambn \S-¸n-em-¡p-I.
iii. ]cn-ØnXn \nb-a-§Ä, N«-§Ä, hnÚm-]-\-§Ä ChbpsS ewL\w, ]mcn-
Øn-XnI timj-Ww, a\pjy Poh\pw Btcm-Ky-¯n\pw `oj-Wn-bm-Ip-¶-tXm/
BIm-hp-¶tXm Bb ØnXn hntijw Ch D­m-Ip¶ ]£w \nb-am-\p-kr-
X-ambn taÂ\S-]Sn kzoI-cn-¡m³ Npa-X-e-s¸-Sp-¯n-bn-«pÅ A[n-Im-cn-Isf
hnhcw Adn-bn-¡p-I.
iv. ]cn-ØnXn ]cn-]m-e\-¯n\pÅ \nÀt±-i-§Ä ]©m-b¯v I½nän aptJ-\ -\-S-
¸n-em-¡p-I, ]mcn-Øn-XnI A\p-aXn hyh-Ø-IÄ (DZm: ]md-a-S, aWÂ J\-
\w, ap³IqÀ ]cn-ØnXn A\p-aXn \ÂI-s¸-«n-«pÅ hnI-k\ ]²XnIÄ) ewLn-
¡-s¸-Sp¶ kµÀ`-§-fn \nb-am-\p-krX A[n-Im-c-Øm-\-§sf AX-mXp-k-
abw Ad-nbn-¡p-I.
v. Btcm-Ky-I-c-amb ]cn-ØnXn kwc-£-Whpw ipNn-Xzhpw Dd-¸m-¡p-¶-Xn-\mbn
t_m[-h-Xv¡-cW ]cn-]m-Sn-IÄ¡v t\XrXzw \ÂIp-I.
vi. Pe-t{km-X-Êp-I-fpsS kzm`m-hnI kwc-£Ww Dd-¸m-¡p-Ibpw ]mcn-Øn-XnI
tim-jWw kw`-hn-¨-h-bpsS ]p\-cp-Öo-h-\-¯n\pw kpØnc kwc-£-W-
¯n\pw km[y-amb P\-Iob ]²-Xn-IÄ¡v ap³ssI FSp-¡pI.

13
vii. {]mtZ- inI Xe-¯ n ]cn-Ø nXn kwc- £W/ipNo- I -cW \S- ] -S n- I Ä¡v
t\XrXzw \ÂIp-I.
viii. {]mtZ-in-I-ambn {]hÀ¯n-¡p¶ hnZym-`ym-k- Øm-]-\-§Ä, kmwkvIm-cnI
tI{µ- § Ä, ]cn- Ø nXn kwL- S- \ -I Ä, ]cn-Ø nXn {]hÀ¯- I À, k¶-² -
kw-L-S-\-IÄ F¶n-h-cp-ambn tNÀ¶v Ahn-Sps¯ ]cn-ØnXn hnj-b-§-sf-
¸än NÀ¨-I Ä, skan- \ m- d p- IÄ, t_m[- h -X v ¡ - cW ]cn-] m- S n- I Ä F¶nh
kwL-Sn-¸n-¡p-I.
ix. {]tZ-i s¯ ]mcn- Øn-X nI Ah-Ø, {]IrXn hn`- h-§- fpsS A\- [n-I rX
Nqj-Ww, Bhm-k-hy-h-Ø-I-fpsS XÂØnXn apX-emb Imcy-§Ä t\cn«v
a\-Ên-em¡n _Ô-s¸-«-hsc Ad-nbn-¡p-I.
x. {]mY-anI ]cn-ØnXn kwc-£W \S-]-Sn-IÄ {Kma-k-`-bn Ah-X-cn-¸n-¨v
Xt±-iØ
- m-]\
- ¯
- nsâ ]²-Xn-If
- n DÄs¸-Sp-¯m-\pÅ {]hÀ¯-\§
- Ä sN¿p-I.
xi. ]cn- Ø nXn kwc- £ - W hp- a mbn _Ô- s ¸« kÀ¡mÀ ]² - X n- I Ä
(DZm: ssPhIrjn, \mS³ kky-þ-P-´p-hÀ¤ kwc-£W - w, _tbm-Kymkv D¸m-
Zn-¸n-¡Â, agshÅkw`-c-Ww, Pe-t{km-X-Êp-If- psS kwc-£W- w, ac-§Ä h¨p-
]n-Sn-¸n-¡Â, kutcmÀÖw apX-em-bh) \S-¸n hcp-¯p-I. `]mcn-ØnXn-
ImhÂkwLw’ F¶ \ne-bn BMC IÄ¡p ^e-{]-Z-ambn {]hÀ¯n-¡p-¶-
Xn-\m-h-iy-ambn kmt¦-XnI ]n´pW kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUv
PnÃm-X-e-¯n cq]o-I-cn-¨n-«pÅ kmt¦-XnI klmb hn`m-Kw (TSG-Technical
Support Group) aptJ\ e`y-am-Ip-¶-Xm-Wv.

BMCþ tbmK \S-]-Sn-{I-a-§Ä


aq¶p am-k-¯n-sem-cn-¡Â Hsc®w F¶ \ne-bn Ipd-ªXv \mev BMC tbmK-
§-sf-¦nepw Hcp hÀj-¯n IqSn-bn-cn-¡-Ww. BMC sNbÀt]-gvk¬ Bbn-cn¡pw
tbmKm-²y-£³. At±-l-¯nsâ A`m-h-¯n aäw-K-§Ä Ah-cn \n¶pw Xnc-sª-Sp-
¡p¶ Hcp hyànsb A²y-£-\m-¡m-hp-¶-Xm-Wv. Hmtcm tbmK-¯n\pw HutZym-KnI
AwK-§sf IqSmsX BMC AwK-§-fn \n¶pw sNbÀt]-gvk¬ DÄs¸sS aq¶p t]sc-
s¦epw D­m-bn-cn-¡-Ww. tbmK-Xo-cp-am-\-§Ä AXXp Xt±i Øm]-\-§Ä¡v kaÀ¸n-
t¡-­-Xm-Wv. tbmK-Xo-cp-am-\-§Ä tcJ-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\pw, cPn-Ì-dp-IÄ kq£n-¡p-¶-
Xn\pw NBA bpsS \nÀ±n-jvS t^md-§Ä D]-tbm-Kn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. C{]-Imcw sN¿p-¶-
Xn-eqsS cPn-Ì-dp-IfpsS \ho-I-c-Ww, HmUn-änwKv F¶nh kpK-a-amIp-¶p.

14
BMC bpsS IÀ½ ]²Xn

Hmtcm BMC bpw Xmsg-¸-d-bp¶ Imcy-§Ä tI{µo-I-cn¨v Ah-cpsS IÀ½]²Xn


X¿mdm-t¡-­-Xm-Wv.
1 ssP-h-hn-`-h-§-fpsS kwc-£-W-¯n\p th­n-bpÅ \S-]-Sn-IÄ.
2 BMC AwK-§Ä¡v Bh-iy-am-bn-«pÅ ]cn-io-e-\-§Ä.
3 Pn-tbm-{K-^n-¡Â C³Un-t¡-ä-dm-bn (GI) cPn-ÌÀ sN¿m-hp¶ LS-I-§-fpsS
]«nI X¿m-dm-¡p-I.
4 Hu-j[kky-§fpw Ah-bp-ambn _Ô-s¸« \m«-dn-hp-Ifpw DÄs¸-Sp¶ {]mtZ-
inI ssPh-ssh-hn-[y-¯nsâ kpØn-tcm-]-tbm-K-¯n\p th­n-bpÅ sNdp-
InS ]²-Xn-IÄ cq]-s¸-Sp-¯p-I.

BMC bp-sS Imcy-£-aXm \nÀ½mW

BMCIfp-sS Imcy-£-aX hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn\v \nÀt±-in-¡-s¸-«n-«pÅ {]hÀ¯n-IÄ


Ah-bpsS ap³K-W\m {Ia-¯n Xmsg tNÀ¡p-¶p.
1 ssP-h-ssh-hn[y cPn-ÌÀ (PBR) \nÀ½mWw.
2 BMC Ifp-sS `c-W-]-c-amb \S-]Sn{Ia-§Ä.
3 I-W-¡p-IÄ ssIImcyw sN¿pI.
4 _u-²nI kz¯-h-Imiw (IPR) kw_-Ôn¨ {]iv\-§Ä t\cn-SpI.
5 ssP-h-hn-`-h-§-fpsS D]-tbm-Khpw AXn-eqsS e`y-am-Ip¶ t\«-§-fpsS \oXn
]qÀÆ- a mb ]¦p- h - b v ¡ - e n- \ p- a p- Å (ABS-Access and Benef it Sharing)
km[y-X-IÄ Is­-¯p-I.
6 ^okv Npa-¯pI.
7 IÀ½-]-²Xn X¿m-dm-¡p-I, t{]mPIvSv dnt¸mÀ«v, hmÀjnI dnt¸mÀ«v F¶nh
X¿m-dm-¡p-I, ssPh-ssh-hn[y kw_-Ô-amb FÃm-hn[ \nb-a-§-sfbpw N«-
§-sfbpw Ipdn¨v t_m[-h-Xv¡-c-Ww \S-¯p-I.

15
ssPh-ssh-hn[y cPn-Ìdpw (PBR )AXv X¿m-dm-¡p¶ coXnbpw
ssPh-ssh-hn[y BIvSv 2002, kwØm\ ssPh-ssh-hn[y N«-§Ä 2008 F¶nh A\p-
im-kn-¡p¶ {]Imcw PBR X¿mdm-¡pI F¶Xv AXXv BMC Ifp-sS D¯-c-hm-Zn-Xz-am-
Wv. {]mtZ-inI ssPh-hn-`-h-§sf (kky§fpw P´p-¡fpw) kw_-Ôn¨ Adnhv, Ah-
bpsS e`y-X, Huj-[-aq-eyw, aäv D]-tbm-K-§Ä, _Ôs¸« ]c-¼-cm-KX Ad-nhp-IÄ
XpS§nb hnh-c-§Ä DÄs¡m-Åp¶ cPn-Ì-dmWv PBR. \ne-hn PBR X¿m-dm-¡p-¶Xv
NBA bpw kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUpw tNÀ¶v X¿m-dm-¡n-bn-«pÅ \nÀ±njvS
amXr-I-bn-em-Wv. hnZymÀ°n-IÄ, Kth-j-IÀ, _Ô-s¸« taJ-e-bn Adn-hpÅ hyàn-
IÄ XpS-§n-b-h-cpsS klm-b-t¯msS PBR X¿m-dm-t¡-­-Xv BMC bmWv. cPn-ÌÀ
X¿m-dm-¡nb tijw AXXv PnÃ-bnse TSG bpsSbpw t_mÀUn-sâbpw klm-bt- ¯msS
AXv hne-bn-cp-t¯-­-Xm-Wv. PBR F¶Xv \nb-a-]-c-amb enJn-X-am-Wv. AXn \n¶mWv
BIvSn {]Xn-]m-Zn-¡p-¶Xp t]mse ssPh-hn-`-h-§sf F{]-Imcw D]-tbm-Kn-¡-W-
sa¶pw Ah-bpsS t\«-§-fpsS ]¦p-h-bv¡epw Dcp-¯n-cn-bp-¶-Xv. Bb-Xn-\m ssPh-
ssh-hn[y cPn-Ì-dnsâ kq£n-¸v ]qÀ®-ambpw BMC bn \n£n-]vX-amWv.

PBR X¿m-dm-¡p-¶-Xn-\pÅ ^­v


Funds earmarked for the preparation of PBRs at different level

(*The amount may vary with number of wards) N.B. - The fund left unutilised may transfer to Local
Biodiversity Fund for updating the PBR in subsequent years.

16
kmt¦-XnI klm-b- hn`mKhpw (TSG-Technical Support Group) Ah-cpsS
IÀ¯-hy-§fpw

BMC IfpsS {]hÀ¯-\-§Ä¡v Bh-iy-amb amÀ¤ \nÀt±iw \ÂIp-¶-Xn\p th­n


kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUv TSG cq]o-I-cn-¨n-«p-­v. h\w, Irjn, tXm«Irjn,
arK-]-cn-]m-e-\w, aÕyw XpS-§nb hIp-¸p-IÄ, hnZym-`ymk Kth-jW Øm]-\-§Ä,
kzbw `c-Wm-[n-Im-c-apÅ PnÃm-Xe Iu¬kn-ep-IÄ, kÀ¡mÀ CXc kwL-S-\-IÄ
(NGO), \m«p-ssh-Zy-·mÀ XpS§nb taJ-e-bn \n¶pÅ {]Xn-\n-[n-Isf DÄs¸-Sp¯n
PnÃm-X-e-¯n-emWv TSG IÄ {]hÀ¯n-¡p-¶-Xv. ^okv tiJ-cn-¡p-I, t\«-§-fpsS ]¦p-
h-bv¡Â, ss]XrI tI{µ-§Ä, Imhp-IÄ, Pem-i-b-§Ä F¶n-h-bpsS ]cn-]m-e\w
XpS-§nb Imcy-§-fn TSG bpsS klmbw BMC bv¡v e`y-am-Ip-¶-Xm-Wv. PBRÂ
tcJ-s¸-Sp-¯n-bn-«pÅ kky-§-sfbpw P´p-¡-sfbpw _Ô-s¸« ]c-¼-cm-KX Adn-hp-
I-sfbpw Ah-bpsS {]mtZ-inI \ma-¯n Xcw-Xn-cn¨v B[n-Im-cn-I-ambn hne-bn-cp-¯p-
¶-Xn\v TSG klm-bn-¡p-¶-Xm-Wv. ssPh-ssh-hn[y kwc-£-W-¯n\pw ]cn-]m-e-\-
¯n\pw {]mtZ-inI Xe-¯n sN¿p¶ {]hÀ¯-\-§sf PBR DÄs¸-Sp¯p-¶Xn\v
TSGbpsS klmbw e`n-¡p-¶-Xm-Wv.

PBR sâbpw AXnse hnh-c-§-fp-sSbpw kq£n¸v


ssPhsshhn[y cPn-Ì-dnsâ kq£n-¸p-ImÀ Xt±i kzbw-`-cW Øm]-\-§fnse
BMCIfm-Wv. cPn-Ì-dnse ssPh-ssh-hn[ys¯bpw ssPh-hn-`-h-§-sfbpw kw_-Ôn¨
hnh-c-§-fpw ]c-¼-cm-KX hnÚm-\hpw ]pd-sa-bpÅ hyàn-IÄ¡pw GP³kn-IÄ¡pw
{]m]y-am-ImsX kwc-£n-t¡­ Npa-X-ebpw Ch-cn \n£n-]vX-am-Wv. PBR ]cn-]m-e-\-
¯n ssPh-ssh-hn[y \nb-a-§Ä, N«-§Ä F¶n-h-bnse hyh-Ø-IÄ IÀi-\-ambn
]cn-]m-en-¡p-Ibpw, kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀtUm kwØm\ kÀ¡mtcm
AXXv hnj-b§-fn _m[-I-am-Ip¶ coXn-bn A\p-h-Zn¨ {]Imcw am{Xta PBRse
hnh-c-§Ä ]pd-ta-bpÅ hyàn-IÄt¡m GP³kn-IÄt¡m {]m]y-am-¡m³ ]mSp-Åq

17
(07/02/2013 se ]cn-ØnXn hIp¸v kÀ¡p-eÀ \w.3784/A2/12). ssPh-hn-`-h-§Ä
hmWn-Py-]-c-amb D]-tbm-K-¯n-t\m, ssPh-hym]vXn \nÀ®-b-¯nt\m, ssPh-D-]-tbm-K-
¯nt\m kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUnsâ ap³IqÀ A\p-aXn e`y-am-ImsX
ssIh-i-s¸-Sp-¯-cp-Xv (ssPh-ssh-hn[y BIvSv hIp-¸v (7)). F¶m Xt±ihmkn-IÄ,
\m«p-ssh-Zy-·mÀ, l¡n-ap-IÄ F¶n-hÀ¡v Cu \nbaw Cfhv sNbv-Xn-«p­v.
PBRse ssPh-hn-`-h-§sf¡pdn-¨pÅ Adnhpw hni-Zmw-i-§fpw BÀs¡ms¡ {]m]y-
am¡n F¶p-Å-Xv, tiJ-c-W-^okv Npa-¯Â, t\«-§fpw Ah-bpsS ]¦p-h-bv¡epw
XpS-§nb hnh-c-§-fpsS Hcp cPn-ÌÀ BMC kq£n-t¡-­-Xm-Wv. Cu cPn-ÌÀ BMC
sNbÀamt\m At±lw Npa-X-e-s¸-Sp-¯p¶ asämcp hyàntbm kq£n-t¡-­-Xm-Wv.
asämcp hy-àn-bn kq£n¸v \n£n-]vXam-Ip-t¼mÄ ssPh-ssh-hn-[y BIvSv 2002, tI{µ
ssPh-ssh-hn-[y N«-§Ä 2004, kwkvYm\ ssPh-ssh-hn[y N«-§Ä 2008 F¶n-h-bnÂ
\njv-IÀjn¨n-«pÅ Imc-y-§Ä A\p-k-cn¡m³ B hyàn _m[-y-Ø-\mWv.

BMCbpsS t\Xr-Xz-¯n-epÅ AwKo-Imc \S-]-Sn-IÄ


{]mtZ-in-I-ambn GsXmcp ssPh-hn-`-h-¯n-sâbpw D]-tbm-Khpw Ah-bp-ambn _Ô-
s¸« Adn-hn-s\bpw kw_-Ôn-¡p¶ Xocp-am-\-§Ä ssIs¡m-Åp-¶-Xn\pw, ssPh-
ssh-hn[y BIvSv {]Imcw ssPh-hn-`-h-§-fpsS D]-t`m-K-¯n-\pw AXn-eqsS e`y-am-Ip¶
t\«-§f - psS \oXn-]qÀÆ-amb ]¦p-h-bv¡-en\pw(ABS) th­n-bpÅ At]-£I - f
- n-t·-epÅ
Xocp-am-\-§Ä FSp-¡p-¶-Xn\pw, \mj-W _tbm-ssU-th-gvknän AtXm-dn-än(NBA)bpw
kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUpw AXmXv {]tZ-is¯ BMCIfpsS A`n-{]m-b-
amWv IW-¡n-se-Sp-¡p-¶-Xv. Hcp PnÃ-bnse BMCIÄ X½n Fs´-¦nepw XÀ¡w
D­m-Ip¶ ]£w PnÃm aPn-kv t{S-än-t\tbm PnÃm ]©m-b¯v No^v FIvkn-Iyq-«ohv
Hm^o-k-dn-t\tbm(CEO) t\mUÂ Hm^o-k-dn-t\tbm kao-]n-t¡-­-Xm-Wv.

18
[\-k-lmbw
BMCbv¡v Ah-cpsS A[n-Imc ]cn-[n-bn DÄs¸-Sp¶ ssPh-hn-`-h-§-fpsS kam-l-c-
W-hp-ambn _Ô-s¸«v GsXmcp Øm]-\-¯n \n¶pw tiJ-cW ^okm-bn«v Hcp
XpI(sehn) Npa-¯m-hp-¶-Xm-Wv.

BMCbv¡v [\-km-lmbw e`n-¡p¶ aäv amÀ¤§Ä

 NBA, kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUv, kwØm\ Kh¬saâ v F¶n-hn-S-


§-fn \n¶pw {Kmâp-Ifpw temWp-Ifpw BMCbv¡v e`y-am-¡p-¶-Xm-Wv.
IqSmsX, tI{µ-Kh
- ¬saân-sâbpw kwØm\ Kh¬saân-sâbpw ]e-hn[ hIp-
¸p-I-fn \n¶pw, aäv tI{µ-kw-Øm\ t_mÀUp-I-fn \nt¶m, Øm]-\-§-fnÂ
\nt¶m kw`m-h-\-bmbn BMCbv¡v [\-k-am-l-cWw \S-¯m-hp-¶X- m-Wv.
 tdmbÂän, tiJ-cW ^okv, \nIpXn Npa-¯Â XpS-§n-bn-\-§-fn [\-k-am-
l-cWw \S-¯m-hp-¶-Xm-Wv.

ta¸-dª c­p-Xcw ^­p-IÄ¡pw Hmtcm BMCbpw {]tXyIw _m¦v A¡u­v


XpS-t§-­-XmWv. BMCIfpsS {]hÀ¯\w hne-bn-cp-¯p-¶-Xn\v kwØm\ ssPh-ssh-
hn[y t_mÀUnsâ \nÀt±-i{- ]-Imcw kwØm\ Kh¬saân\v Hmtcm PnÃ-bnepw t\mUÂ
Hm^o-kÀamsc \nb-an-¡m-hp-¶-Xm-Wv.

Xt±i ssPh-ssh-hn[y ^­pw (Local Biodiversity Fund - LBF)


D]-tbm-K-§fpw
BD BIvSv hIp¸v 43(1) A\p-im-kn-¡p-¶Xp t]mse kwØm\ kÀ¡mÀ hnPvRm-
]\w sNbvXXpw, GsX-¦nepw kzbw-`-cW Øm]\w {]hÀ¯n-¡p-¶-Xp-amb Hmtcm
{]tZ-i¯pw, Xt±i ssPh-ssh-hn[y ^­v (LBF) Øm]n-¡-s¸-tS-­-Xm-Wv. kwØm\
kÀ¡mÀ, NBA, kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUv F¶n-h-bn \n¶pw {Kmâmtbm
temWmtbm e`n-¡p¶ XpI-IÄ, ssPh-hn-`-h-§-fpsS tiJ-cW NmÀÖv/^okv F¶n-
§s\ BMCbv¡v e`n-¡p¶ XpI-IÄ LBFÂ hchv hbvt¡-­-Xm-Wv. Cu ^­nsâ
]cn-]m-e\ coXn kwØm\ Kh¬saâ v \nÀt±-in-¡p-¶-Xm-Wv. Hcp Xt±iØm]-\-¯n-
sâ A[n-Imc ]cn-[n-bnÂs¸-Sp¶ ssPh-ssh-hn-[ys¯ kwc-£n-¡p-¶-Xn\pw A`n-hr-
²n-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\pw ssPh-ssh-hn[yw Im¯p kq£n¨ P\-k-aq-l-¯nsâ D¶-a-\-
¯n\pw th­n Cu ^­v hn\n-tbm-Kn-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
LBFþ]cn-]m-e-\hpw \nco-£-Whpw
BcmtWm LBF ssIImcyw sN¿p-¶-Xv, B hyàn FÃm km¼-¯nI hÀj-¯n-sâbpw
Ah-km\w B hÀjw LBF A¡u-­n sNbvX {]hÀ¯-\-§Ä hni-Zo-I-cn-¡p¶
hmÀjnI dnt¸mÀ«v X¿m-dm-¡-Ww. AtX hyàn LBF sâ A¡u-­p-IÄ kq£n-¡p-
Ibpw kwØm-\s¯ A¡u­â v P\-dep-ambn IqSn-bm-tem-Nn¨v Ah HmUn-än\v hnt[-
b-am-¡p-Ibpw thWw. AXn\p tijw hmÀjnI dnt¸mÀ«nsâ tIm¸n, HmUnäv sNbvX
A¡u­v F¶nh HmUnädpsS dnt¸mÀ«v klnXw _Ô-s¸« Xt±iØm]-\-¯n\v
kaÀ¸n-¡-Ww. Xt±iØm]\w Ah-cpsS A[n-Imc ]cn-[n-bn hcp¶ PnÃm aPn-kvt{S-
än\v {]kvXpX hnh-c-§Ä ssIam-td-­-Xm-Wv.

19
{]tbm-P-\-§-fpsS ]¦p-h-bv¡Â coXn-IÄ
ssPh-ssh-hn[y BIvSv {]Imcw {]m]vX-am-¡nb ssPh-hn-`-h-§-fp-sSbpw, Ah-bpsS
D¸¶-§fpsSbpw Dt]m¸¶-§-fp-sSbpw hy-h-km-bo-I-cWw \S-¯p-t¼mÄ e`-y-am-
Ip¶ {]tbm-P\-¯nsâ \oXn]qÀÆ-amb ]¦phbv¡-em-Wv (km¼-¯n-Ihpw km¼-¯n-
tI-X-chpw), {]tbm-P-\-§-fpsS/t\«-§-fpsS ]¦phbv¡Â F¶Xp sIm­v Dt±in-¡p-
¶-Xv. IqSm-sX, ssPh-hn-`-h-§-fpsS D]-tbm-K-hpw, {]tbm-K-hp-ambn _Ô-s¸« \S-]-Sn-
Ifpw, Ahsb kw_-Ôn¨ Adnhpw, AwKo-Im-c-¯n\v At]-£n-¡p¶ hyàn-bpw,
_Ô-s¸« Xt±iØm]-\-§fpw, {]tbm-P\w ]¦p-h-bv¡p-¶-hcpw ]c-kv]cw k½-Xn¨
hyh-Ø-I-tfmSpw \n_-Ô-\-ItfmSpw s]mcp-¯-s¸-Sp-¶p-­¶pw Dd-¸m-t¡-­-Xm-Wv.

{]tbm-P-\-§Ä ]¦p-h-bv¡p¶ coXn-IÄ

 _u²nI kz¯-h-Imiw þ NBAbpambn Iq«ptNÀt¶m {]tbm-P-\m-h-Im-in-


bpsS t]cntem \ÂIpI.
 kmt¦-XnI hnZy-bpsS ssIamäw.
 {]tbm-P\
- m-hI
- m-in-If
- psS PohnX \ne-hmcw sa¨-s¸-Sp-¯m³ km[n-¡p¶ {]tZ-
i-§-fn D¸m-Z-\-¯n\pw Kth-j-W-¯n\pw hnI-k-\-¯n-\p-apÅ Øm]-\-
§Ä Øm]n-¡p-I.
 ssPh-hn-`-h-§Ä, Ah-bpsS hym]vXn \nÀ®-bw, D]-tbmKw F¶n-h-bp-ambn
_Ô-s¸« Kth-j-W-þ-hn-I-k\ {]hÀ¯-\-§Ä¡v `mc-Xob imkv{X-Ú-
tcbpw, {]tbm-P-\m-h-Im-in-I-tfbpw, Xt±-io-b-cmb P\-§-sfbpw ]¦m-fn-I-fm-
¡p-I.
 {]tbm-P-\m-h-Im-in-Isf klm-bn-¡m³ {]tXyI aqe-[\ ^­v Øm]n-¡p-I.
 km¼-¯n-I-ambpw km¼-¯n-tI-X-c-ambpw {]tbm-P-\-§Ä \ÂIp-I.

20
ssPh-ssh-hn[y ss]XrI tI{µ-§Ä (Biodiversity Heritage Sites - BHSs)
ssPh-ssh-hn-[y BIvSv hIp¸v 37 {]Imcw ssPh-ssh-hn[y ss]XrI tI{µ-§Ä
(BHS) cq]o-I-cn-t¡­Xp­v. {]mtZ-inI ssPh-hn-`-h-§Ä IqSp-X-ep- ÅXpw, hwi-\mi
`ojWn t\cn-Sp¶ Poh-Pm-e-§-fp-ÅXpw Bhm-k-hy-h-Ø-bp-sS- \n-e-\n¸n\m-[m-c-amb
ssPh-Pm-Xn-I-fp-ÅXpw, ]cn-Wma {]m[m-\y-apÅ Poh-Pm-e-§Ä \ne-\n¡p-¶Xpw, ]cn-
ØnXnteme Bhmk tI{µ-§Ä \ne-\n¡p-¶-Xpw, hfÀ¯p-¶Xpw Irjn-sN-¿p-¶-
Xpamb Poh-Pme§fpsS ]qÀÆnI KW-¯nÂs¸-«Xpw h\y-_-Ôp-¡-fp-amb Poh-Pm-e-
§Ä \ne-\n¡p-¶-Xp-amb A-Xoh ssPh-ssh-hn[y {]m[m-\y-apÅ {]tZ-i-amWv BHS.
kmwkvIm-cn-Ihpw _u²n-I-hp-amb aqey-§-fp-ÅXpw a\pjy Ncn-{X-hp-ambn _Ô-ap-
ÅtXm AÃm-¯tXm Bb kmwkv¡m-cnI sshhn[yw \ne-\nÀ¯p¶ t^mkn X«p-
I-fpÅ {]tZ-i-§fpw BHS Bbn ]cn-K-Wn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. kwØm\ kÀ¡m-cn\v Xt±-
i-Øm-]-\-§-fp-ambn IqSn-bm-tem-Nn-¨v C¯cw {]tZ-i-§sf BHS Bbn HutZym-KnI
Kk-än hnÚm-]\w sN¿m-hp-¶-Xm-Wv.
BMC bv¡pÅ {]tbm-P\w
ssPh-ssh-hn[y {]m[m-\y-apÅ {]tZ-i-§sf Xnc-sª-Sp-¯v, AXmXv Xt±iØm]-\§ - -
fp-ambn IqSn-bm-tem-Nn¨v BHS Bbn {]Jym-]n-¡p-¶Xv kwØm\ kÀ¡m-cm-Wv. ssPh-
ssh-hn[y {]m[m-\y-apÅ Øe-§sf kwc-£n-¡p-¶X - n\v Hcp {]tNm-Z\ - mbn BMC IÄ¡v
- a
50,000/- cq] [\-k-lmbw NBA \ÂIp-¶p. B XpI BHS {]Jym-]n-¡-s¸« BMCbpsS
t]cn Hcp tZikmÂIrX _m¦n \nt£-]n-¡p-¶p. Cu \nt£] XpI-bpsS ]eni
D]-tbm-Kn¨v BMCbv¡v BHSsâ kwc-£W {]hÀ¯-\§Äv \S¯m-hp-¶-Xm-Wv.

21
22
Annexure 1

23
_tbm-ssU-th-gvknän amt\-Pvsaâ v I½n-än (BMC) Xmsg-¸-d-bp¶ Npa-X-e-IÄ
\nÀÆ-ln-t¡-­-XmWv

1) A[nImc]cn-[n-bnepÄs¸« {]tZ-is¯ ssPh-hn-`-h-§-fpsS kwc-£-Whpw


kpØn-tcm-]-tbm-K-hpw.
2) \nb-a-]-c-a-Ãm¯ Xc-¯n-epÅ ssPh-hn-`h
- §
- -fpsS D]-t`mKw \nÀ¯-em-¡p-I.
3) hnhn[ hnj-b-§-fp-ambn _Ô-s¸«v \mj-W _tbm-ssU-th-gvkn-än- AtXm-
dnänbpw (NBA) kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUpw A`n-{]mbw Bh-iy-
s¸-Sp¶ kµÀ`-§-fn Ah \ÂIp-I.
4) A[n-Imc]cn-[n-bnse ssPh-hn-`-h§Ä hmWn-Pym-h-iy-§Ä¡p th­n D]-
tbm-Kn¡-s¸-Sp-Itbm tiJ-cn-¡-s¸-Sp-Itbm sN¿p¶ ]£w Ah-cn \n¶pw
BIvS-\p-k-cn-¨pÅ ^okv CuSm-¡p-I.
5) ssPh-hn-`-h-§Ä D]-tbm-Kn-¡p¶ {]mtZ-inI sshZy-·m-cpsSbpw hyàn-I-fp-
sSbpw hnh-c-§Ä kq£n-¡p-I.
6) {]mtZ-inI ssPh-ssh-hn[yhpw Ah-bp-ambn _Ô-s¸« ]c-¼-cm-KX Adn-hp-
Ifpw tcJ-s¸-Sp-¯p-I.
7) ssPh-hn-`-h-§-fpsS D]-tbm-Kw, ssIamäw sN¿-s¸« \m«-dn-hp-IÄ, Npa-¯n-
bn-«pÅ tiJ-c-W-^okv, e`n-¨n-«pÅ {]tbm-P-\-§Ä, Ah ]¦phbv¡-s¸-Sp¶
coXn F¶nh kw_-Ôn-¡p¶ hnh-c-§-f-S-§nb Hcp cPn-ÌÀ kq£n-¡p-I.
8) AXmXv ka- b-§ -fn NBAbpw kwØm\ ssPh-ssh-h n[y t_mÀUpw
\ÂIp¶ \nÀt±-i§ - Ä¡-\p-kc - n¨v tem¡Â _tbm-ssU-hg- vknän ^­v (LBF)
hn\n-tbm-Kn-¡p-Ibpw ]cn-]m-en-¡p-Ibpw sN¿p-I.

H¸v H¸v
{Kma-]-©m-b¯v {]kn-Uâ v {Kma-]-©m-b¯v sk{I-«dn

24
Annexure II

25
_tbm-ssU-th-gvknän amt\-Pvsaâ v I½n-än (BMC) Xmsg-¸-d-bp¶ Npa-X-e-
IÄ \nÀÆ-ln-t¡-­-XmWv

1) A[nImc ]cn-[n-bnepÄs¸« {]tZ-is¯ ssPh-hn-`-h-§-fpsS kwc-£-Whpw


kpØn-tcm-]-tbm-K-hpw.
2) \nb-a-]-c-a-Ãm¯ Xc-¯n-epÅ ssPh-hn-`h
- §
- -fpsS D]-t`mKw \nÀ¯-em-¡p-I.
3) hnhn[ hnj-b-§-fp-ambn _Ô-s¸«v \mj-W _tbm-ssU-th-gvkn-än- AtXm-
dnänbpw (NBA) kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUpw A`n-{]mbw Bh-iy-
s¸-Sp¶ kµÀ`-§-fn Ah \ÂIp-I.
4) A[n-Imc ]cn-[n-bnse ssPh-hn-`-h§Ä hmWn-Pym-h-iy-§Ä¡p th­n D]-
tbm-Kn¡-s¸-Sp-Itbm tiJ-cn-¡-s¸-Sp-Itbm sN¿p¶ ]£w Ah-cn \n¶pw
BIvS-\p-k-cn-¨pÅ ^okv CuSm-¡p-I.
5) ssPh-hn-`-h-§Ä D]-tbm-Kn-¡p¶ {]mtZ-inI sshZy-·m-cpsSbpw hyàn-I-fp-
sSbpw hnh-c-§Ä kq£n-¡p-I.
6) {]mtZ-inI ssPh-ssh-hn[yhpw Ah-bp-ambn _Ô-s¸« ]c-¼-cm-KX Adn-hp-
Ifpw tcJ-s¸-Sp-¯p-I.
7) ssPh-hn-`-h-§-fpsS D]-tbm-Kw, ssIamäw sN¿-s¸« \m«-dn-hp-IÄ, Npa-¯n-
bn-«pÅ tiJ-c-W-^okv, e`n-¨n-«pÅ {]tbm-P-\-§Ä, Ah ]¦phbv¡-s¸-Sp¶
coXn F¶nh kw_-Ôn-¡p¶ hnh-c-§-f-S-§nb Hcp cPn-ÌÀ kq£n-¡p-I.
8) AXmXv ka- b-§ -fn NBAbpw kwØm\ ssPh-ssh-h n[y t_mÀUpw
\ÂIp¶ \nÀt±-i§ - Ä¡-\p-kc - n¨v tem¡Â _tbm-ssU-hg- vknän ^­v (LBF)
hn\n-tbm-Kn-¡p-Ibpw ]cn-]m-en-¡p-Ibpw sN¿p-I.

H¸v H¸v
ap³kn-¸Â Iu¬kn ap³kn-¸Â Iu¬knÂ
sNbÀt]gvk¬ sk{I-«dn

26
Annexure III

27
_tbm-ssU-th-gvknän amt\-Pvsaâ v I½n-än (BMC) Xmsg-¸-d-bp¶ Npa-X-e-IÄ
\nÀÆ-ln-t¡-­-XmWv:

1) A[nImc ]cn-[n-bnepÄs¸« {]tZ-is¯ ssPh-hn-`-h-§-fpsS kwc-£-Whpw


kpØn-tcm-]-tbm-K-hpw.
2) \nb-a-]-c-a-Ãm¯ Xc-¯n-epÅ ssPh-hn-`h
- §
- -fpsS D]-t`mKw \nÀ¯-em-¡p-I.
3) hnhn[ hnj-b-§-fp-ambn _Ô-s¸«v \mj-W _tbm-ssU-th-gvkn-än- AtXm-
dnänbpw (NBA) kwØm\ ssPh-ssh-hn[y t_mÀUpw A`n-{]mbw Bh-iy-
s¸-Sp¶ kµÀ`-§-fn Ah \ÂIp-I.
4) A[n-Imc ]cn-[n-bnse ssPh-hn-`-h§Ä hmWn-Pym-h-iy-§Ä¡p th­n D]-
tbm-Kn¡-s¸-Sp-Itbm tiJ-cn-¡-s¸-Sp-Itbm sN¿p¶ ]£w Ah-cn \n¶pw
BIvS-\p-k-cn-¨pÅ ^okv CuSm-¡p-I.
5) ssPh-hn-`-h-§Ä D]-tbm-Kn-¡p¶ {]mtZ-inI sshZy-·m-cpsSbpw hyàn-I-fp-
sSbpw hnh-c-§Ä kq£n-¡p-I.
6) {]mtZ-inI ssPh-ssh-hn[yhpw Ah-bp-ambn _Ô-s¸« ]c-¼-cm-KX Adn-hp-
Ifpw tcJ-s¸-Sp-¯p-I.
7) ssPh-hn-`-h-§-fpsS D]-tbm-Kw, ssIamäw sN¿-s¸« \m«-dn-hp-IÄ, Npa-¯n-
bn-«pÅ tiJ-c-W-^okv, e`n-¨n-«pÅ {]tbm-P-\-§Ä, Ah ]¦phbv¡-s¸-Sp¶
coXn F¶nh kw_-Ôn-¡p¶ hnh-c-§-f-S-§nb Hcp cPn-ÌÀ kq£n-¡p-I.
8) AXmXv ka- b-§ -fn NBAbpw kwØm\ ssPh-ssh-h n[y t_mÀUpw
\ÂIp¶ \nÀt±-i§ - Ä¡-\p-kc - n¨v tem¡Â _tbm-ssU-hg- vknän ^­v (LBF)
hn\n-tbm-Kn-¡p-Ibpw ]cn-]m-en-¡p-Ibpw sN¿p-I.

H¸v H¸v
ap³kn-¸Â tImÀ¸-td-j³ ap³kn-¸Â tImÀ¸-td-j³
sNbÀt]gvk¬/tabÀ sk{I-«dn

28
Annexure IV

FORMAT FOR RECORDING MINUTES OF BMC MEETINGS

Minutes of the -------------------------------------Biodiversity Management Committee


Meeting held on -----------------------------------------------------------
Venue of the meeting: -------------------------------------------------------------------

Agenda Items of the meeting:


i)
ii)
iii)
iv)
v)

Proceedings including key issues discussed and decisions made:


i)
ii)
iii)
iv)

List of members present and their designation and signature:


a)
b)
c)
d)
e)

Signature of the Chairperson of Signature of the Secretary


the BMC of the BMC

29
Annexure V

MODEL ANNUAL REPORT FORMAT FOR


BIODIVERSITY MANAGEMENT COMMITTEE

1. The name of the committee


2. The period to which the report relates (Financial year)
3. The incumbency of office for the period (Names of the Chairperson and
Secretary)
4. Detailed statement of programmes of action for the year
5. Detailed report on the activities performed during the year
6. A brief account of financial position of the committee
7. Map of jurisdiction
8. Progress of work in People’s Biodiversity Register (PBR):
Documentation
Updation
Validation in consultation with the SBB and TSG
9. Minutes Book recording resolutions and decisions made by BMC
10. BMC Annual Financial Report with resolutions of the BMC
11. List of visitors
12. List of persons provided access to biological resources and traditional
knowledge by BMC
13. Important communication between BMC-SBB-NBA
14. Photographs, News clippings (if any)

Signature of the Signature of the


Chairperson of the BMC Secretary of the BMC

30
Annexure VI

FORMAT FOR VAIDS AND PRACTITIONERS MAKING USE OF


BIOLOGICAL RESOURCES

List of Vaids, hakims and traditional health care (human and livestock)
practitioners residing and or using biological resources occurring within the
territorial jurisdiction of the village panchayat.

Name:
Age:
Gender:
Address:
Area of Specialization:
Location from which the person accesses biological material:
Perception of the practitioner on the resource status:

Name:
Age:
Gender:
Address:
Area of Specialization:
Location from which the person accesses biological material:
Perception of the practitioner on the resource status:

Name:
Age:
Gender:
Address:
Area of Specialization:
Location from which the person accesses biological material:
Perception of the practitioner on the resource status:

31
Annexure VII

FORMAT FOR RECORDING INFORMATION RELATED TO


ACCESS OF BIOLOGICAL RESOURCES AND TRADITIONAL
KNOWLEDGE GRANTED

Details of access to biological resources and traditional knowledge granted details


of the collection fee imposed and details of the benefits derived and the mode of
their sharing:

32
Annexure VIII

EXPENDITURE REGISTER CERTIFICATE

Name of BMC....................................................................

Bill Serial No. : ............................. Date: ............................


Certificate Serial No. : .................. Date: ............................

Amount mentioned in the afore said bill is debited / credited in the following
accounts.

Rs...................................... (In
words).........................................................................
Entry of the certificate done in register number....................... on page
number...........

Signature of Officer

33
Annexure IX

RECEIPT

Name of BMC.........................................................................
Book No. : ........................... Date: .........................................
Receipt No: .......................
Mr. /Ms. / Office: ................................................................
Address: ............................................................................................
Received cash / cheque / draft of bank............................... No. ............. Dated:
..................
Received amount entered under .......................................... accounting head.
Received Rupees (in figures) ...............................................accounting head.
(In words)
.....................................................................................................Receipt of
payment made cheque is issued subject to realization of the cheque.

Signature
Secretary BMC/
Drawing & Disbursement Officer

34
Annexure X

CHEQUE / DRAFT REGISTER

Name of BMC: .............................................................................................

35
Annexure XI

BILL REGISTER

Name of BMC: ......................................................................................

Note:-

1. Mention cash or Bank in column no. 6


2. Bill serial no. should be mentioned on bill also.Bill serial number will be
according to financial year’s end digits.

36
Annexure XII

CASH PAYMENT CERTIFICATE

Name of BMC.............................................................................................................
Certificate Serial No. ..................................................................................................
Department / Branch Name.........................................................................................
Date...................... Bill Serial.....................................................................................

Date........................
Rs.......................(In words).........................................................................................
Be paid in cash. The payment amount should be entered under.....................................
accounting head.

Payment particulars recorded on cash book page number .................. dated..................


Payment of the concerned done and receipt of the same kept in records.

Signature
Secretary BMC/
Drawing & Disbursement Officer

37
Annexure XIII

CHEQUE PAYMENT CERTIFICATE

Name of Office...........................................................................................................

Certificate Serial No. .................................................................................................

Department / Branch Name........................................................................................

Date.................. Bill Serial............................... Date..................................................

Rs............................... (In words)...............................................................................

Be made paid through following cheque.

Sl. No. Name Cheque Number Date Amount


(i)
(ii)

The above payment amount should be entered under .............................................


accounting head.

Signature
Secretary BMC/
Drawing & Disbursement Officer

38
Annexure XIV

CERTIFICATE REGISTER

Cash Cheque
Signature of BMC
Sl. Bill Serial Payment Payment
Amount Secretary / Drawing Remark
No. No. & Date Certificate Certificate
Disbursement Officer
No. No.

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)

39
Annexure XV

CASH BOOK

Name of BMC......................................................................................................

Receipt Side Payment Side

Receipt Receipt Particulars Amount Accounting Payment Certificate Particulars Amount Accounting
Date No. (Name of Date Date No. & Head
Depositor Date
etc.)

Cash Bank Cash Bank

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12)

Closing
Balance

Total Total

nexure 16

40
Annexure XVI

BANK RECONCILIATION STATEMENT

For the Month of...................................................................................................


Name of Office......................................................................................................

Sl.
Particulars Amount
No.
1. Add: Issued cheques but not presented for payment
2. Add: Issued cheques but handed over to concern
3. Add: Issued cheques but dishonoured
4. Add: Maturity addable cash credited by bank but not recorded in cash
book
5. Add: Interest paid by bank or payments received directly through bank

Deduct: Payment done directly through bank but not recorded in cash
6. book
7. Deduct: Bank charges, bank service charges levied by bank not
recorded in cash book
8. Deduct: Payment done directly through bank but not recorded in cash
book
Balance in bank according to pass book

Signature
Secretary BMC/
Drawing & Disbursement Officer

41
Annexure XVII

JOURNAL REGISTER

Name of BMC......................................................................................................
Register Page No. :.............................. Financial Year: ........................................

Date Serial No. Amount Account Page Amount Amount Particulars Signature of
Head Serial Debited Credited Authority
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8)

42
43
44

Você também pode gostar