Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Cardapio Creche 2014
Cardapio Creche 2014
SUMRIO
APRESENTAO ......................................................................................................................................... 5
INFORMAES NUTRICIONAIS IMPORTANTES ................................................................................... 6
PIRMIDE DOS ALIMENTOS...................................................................................................................... 7
DICAS DE DILUIES ................................................................................................................................. 8
CALCULANDO AS QUANTIDADES PER CAPITAS ................................................................................ 9
TABELA DE SAFRA / MG.......................................................................................................................... 10
LISTA DE SUBSTITUIES PARA VEGETAIS E FRUTAS .................................................................. 12
HIGIENE DAS HORTALIAS E FRUTAS ................................................................................................ 13
PREPARAES COM LEITE .................................................................................................................... 14
CARDPIO 1 MAMADEIRA DE LEITE COM BISCOITO DOCE ......................................................................................... 15
CARDPIO 2 MAMADEIRA DE LEITE PURO .............................................................................................................. 16
CARDPIO 3 MAMADEIRA DE MINGAU DE AVEIA / FUB.......................................................................................... 17
CARDPIO 4 MAMADEIRA DE VITAMINA DE FRUTAS ................................................................................................ 18
CARDPIO 5 MINGAU DE FUB COM BANANA ........................................................................................................ 19
CARDPIO 6 VITAMINA DE FRUTA E BISCOITO DE SAL ............................................................................................... 20
PREPARAES COM FRUTAS ............................................................................................................... 21
CARDPIO 7 MAMADEIRA DE SUCO DE FRUTAS ....................................................................................................... 22
CARDPIO 8 PAPA DE FRUTAS .............................................................................................................................. 23
CARDPIO 9 SALADA DE FRUTAS ........................................................................................................................... 24
CARDPIO 10 SUCO DE FRUTAS E BISCOITO ............................................................................................................ 25
PREPARAES PARA ALMOO ............................................................................................................ 26
CARDPIO 11 ARROZ CAIPIRA E FEIJO.................................................................................................................. 27
CARDPIO 12 ARROZ COLORIDO E CALDO DE FEIJO ................................................................................................ 28
CARDPIO 13 ARROZ, FEIJO E CARNE MODA COM LEGUMES .................................................................................. 29
CARDPIO 14 CANJIQUINHA COM CALDO DE FEIJO ................................................................................................ 30
CARDPIO 15 ESCONDIDINHO DE INHAME E FEIJO ................................................................................................. 31
CARDPIO 16 FEIJO RICO, ARROZ E CARNE MODA................................................................................................ 32
CARDPIO 17 POLENTA BOLONHESA E FEIJO ...................................................................................................... 33
CARDPIO 18 PUR COLORIDO COM MOLHO DE CARNE E FEIJO ............................................................................... 34
CARDPIO 19 QUIBEBE COM MOLHO DE FRANGO, ARROZ E FEIJO ........................................................................... 35
CARDPIO 20 SOPA RICA .................................................................................................................................... 36
CARDPIO 21 ARROZ, LEGUMES E OVO ................................................................................................................. 37
CARDPIO 22 FEIJO COM LEGUMES E CARNE ........................................................................................................ 38
CARDPIO 23 PAPINHA DE LEGUMES COM CARNE ................................................................................................... 39
CARDPIO 24 PAPINHA DE LEGUMES COM OVO ...................................................................................................... 40
CARDPIO 25 SOPA DE FUB COM CARNE .............................................................................................................. 41
CARDPIO 26 SOPA DE FUB COM OVO ................................................................................................................ 42
Apresentao
A publicao desta nova cartilha tem por objetivo a reviso da Cartilha Cardpios
da Alimentao Escolar, divulgada em 2011. Essa reviso visa atender s
exigncias estabelecidas pela RESOLUO/FNDE/CD/N 26, de 17 de junho de 2013.
Devero ser ofertadas as seguintes opes: preparao com leite, preparao com
fruta e almoo.
Vitaminas
Sais
Minerais:
Funo
reguladora,
A Pirmide dos Alimentos um guia alimentar. Ajuda na escolha dos alimentos que
devem ser consumidos para se obter os nutrientes e calorias necessrios para uma
alimentao saudvel.
Dicas de Diluies
Diluio para suco concentrado
Ingredientes
Per capita
100 pessoas
200 pessoas
500 pessoas
Acar
5g
500 g
1 Kg
2,5 Kg
gua
160 ml
16 litros
32 litros
80 litros
Suco concentrado ou
Polpa
50 ml / g
5 L / Kg
10 L / Kg
25 L / Kg
Diluio do Leite em P
Ingredientes
Per capita
100 pessoas
200 pessoas
500 pessoas
gua
Leite em p
140 ml
20 g
14 litros
2 Kg
28 litros
4 Kg
70 litros
10 Kg
Ingredientes
Per capita
100 pessoas
200 pessoas
500 pessoas
Achocolatado
gua
Leite em p
7g
140 ml
20 g
700 g
14 litros
2 Kg
1,4 Kg
28 litros
4 Kg
3,5 Kg
70 litros
10 Kg
Ingredientes
Per capita
100 pessoas
200 pessoas
500 pessoas
Leite
Caf
Caf em p
Leite em p
Acar
100 ml
40 ml
4g
14 g
6g
10 litros
4 litros
400 g
1,4 Kg
600 g
20 litros
8 litros
800 g
2,8 Kg
1,2 Kg
50 litros
20 litros
2 Kg
7,0 Kg
3,0 Kg
gua
Per capita
Alho
0,5 g
50 g
Cebola
0,5 g
50 g
Farinha de Trigo *
2g
200 g
Leite
50 ml
5 litros
Margarina
2g
200 g
Sal
0,5 g
50 g
* Para excluso de glten utilizar Amido de Milho
200 pessoas
500 pessoas
100 g
100 g
400 g
10 litros
400 g
100 g
250 g
250 g
1 Kg
25 litros
1 Kg
250 g
Modo de preparar:
Salsa
Um molho de salsa equivale a 70 gramas
5 gramas de salsa X 200 alunos = 1000 gramas de salsa
1000 gramas de salsa divididos por 70 gramas = 14 molhos de salsa
Cebolinha
Um molho de cebolinha equivale a 120 gramas
5 gramas de cebolinha X 200 alunos = 1000 gramas de salsa
1000 gramas de salsa divididos por 120 gramas = 8 molhos de cebolinha
Couve
Um molho de couve (mdia de 6 folhas) equivale a 120 gramas
20 gramas de couve X 200 alunos = 4000 gramas de couve (4Kg)
4000 gramas de couve divididos por 120 gramas = 33 molhos de couve
Ovo
Um ovo equivale a 50 gramas
20 gramas de ovo X 200 alunos = 4000 gramas de ovos
1 dzia (12 unidades) de ovos equivale a 600 gramas
4000 gramas de ovos divididos por 600 gramas = 7 dzias de ovos (mdia)
Tabela de Safra / MG
LEGENDA
Amarelo: incio de safra
Verde: safra
Vermelho: fim de safra
Branco: entressafra
LEGUMES
Jan
Fev
Abbora Japonesa
Jan
Abbora Moranga
Mar
Jun
Jul
Fev
Jun
Jul
Jan
Fev
Jun
Jul
Abbora Seca
Jan
Fev
Jun
Jul
Abobrinha Brasileira
Jan
Fev
Abobrinha Italiana
Jan
Fev
Mar
Batata
Jan
Fev
Mar
Batata Doce
Jan
Fev
Mar
Abr
Mai
Mar
Abr
Mai
Mar
Berinjela
Beterraba
Abr
Abr
Mai
Mai
Ago
Cebola
Jan
Cenoura
Jan
Fev
Mar
Fev
Mar
Set
Abr
Jan
Gengibre
Inhme
Mar
Jil
Jul
Jul
Ago
Ago
Mar
Nov
Dez
Out
Nov
Dez
Out
Nov
Dez
Set
Out
Set
Out
Nov
Dez
Set
Out
Nov
Dez
Set
Out
Nov
Dez
Out
Nov
Dez
Out
Nov
Dez
Set
Mai
Mai
Jun
Abr
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Abr
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Set
Out
Nov
Dez
Set
Out
Nov
Dez
Nov
Dez
Jan
Mandioca
Dez
Dez
Ago
Jun
Dez
Nov
Jun
Jun
Chuchu
Cogumelo
Mai
Nov
Ago
Abr
Abr
Out
Dez
Jan
Car
Set
Abr
Mai
Jun
Mandioquinha
Jan
Maxixe
Jan
Fev
Mar
Pepino
Jan
Fev
Mar
Out
Nov
Dez
Pimenta
Jan
Fev
Out
Nov
Dez
Pimento
Jan
Fev
Out
Nov
Dez
Quiabo
Jan
Fev
Nov
Dez
Tomate
Jan
Out
Nov
Dez
Vagem Macarro
Jan
Out
Nov
Dez
Vagem Manteiga
Jan
Out
Nov
Dez
Dez
VERDURAS
Jan
Mar
Abr
Jun
Fev
Mar
Abr
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Acelga
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Agrio
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Alface
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Nov
Dez
Alho Porr
Almeiro
Aspargo
Mai
Jan
Fev
Mar
Brcolos
Catalonha
Mai
Cebolinha
Fev
Mar
Couve
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Out
Nov
Dez
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Out
Nov
Nov
Abr
Chicria
Coentro
Jun
Mai
Jan
Couve Flor
10
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Jul
Ago
Set
Out
Dez
Erva Doce
Escarola
Jan
Espinafre
Louro
Fev
Mar
Abr
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Jun
Jul
Ago
Set
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Jun
Jul
Out
Nov
Set
Out
Nov
Dez
Set
Out
Nov
Dez
Set
Out
Nov
Dez
Set
Out
Nov
Dez
Ago
Set
Out
Nov
Dez
Ago
Set
Out
Nov
Mostarda
Nabo
Mai
Rabanete
Repolho
Jan
Fev
Rcula
Mai
Salsa
Mai
Salso
Jan
FRUTAS
Jan
Abacate
Abacaxi Haway
Jan
Fev
Mar
Abr
Mai
Jun
Jul
Fev
Mar
Abr
Mai
Jun
Jul
Fev
Mar
Jun
Jul
Banana Ma
Fev
Mar
Banana Prata
Caj
Abr
Mai
Jun
Abr
Mai
Jun
Abr
Mai
Fev
Caqui
Mar
Abr
Cco Seco
Mar
Abr
Fev
Mar
Abr
Fev
Mar
Fev
Mar
Jan
Fruta do Conde
Goiaba
Ago
Jan
Jul
Ago
Set
Out
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Out
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Jabuticaba
Laranja
Limo
Fev
Mar
Mamo
Mamo Haway
Jan
Fev
Mar
Manga
Jan
Maracuj Azedo
Jan
Fev
Mar
Maracuj Doce
Jan
Fev
Melancia
Jan
Mai
Jun
Jul
Abr
Mai
Jun
Jul
Abr
Mai
Jun
Abr
Mai
Jun
Jul
Ago
Ago
Mar
Dez
Nov
Dez
Out
Set
Out
Nov
Out
Nov
Out
Nov
Set
Abr
Mai
Jun
Jul
Ago
Set
Jun
Jul
Ago
Set
Nspera
Set
Pssego
Nov
Dez
Nov
Dez
Out
Nectarina
Out
Nov
Nov
Abr
Mai
Abr
Mai
Tangerina Murcot
Jul
Tangerina Poncan
Uva Itlia
Jan
Fev
Uva Nigara
Jan
Fev
Mar
Dez
Dez
Morango
Tangerina Cravo
Dez
Nov
Set
Out
Melo
Nov
Dez
Jan
Banana Nanica
Figo
Jul
Mai
Abacaxi Perola
Ameixa
Jun
Out
Abr
11
Jun
Jul
Ago
Set
Dez
Vegetais Grupo C: Batata Baroa, Batata inglesa, Batata doce, Inhame, Mandioca.
12
Retirar as partes
estragadas
Desinfetar em soluo
clorada por 15 minutos
Colocar em utenslio
limpo e coberto
13
14
Consistncia pastosa
Cardpio 1
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
70 ml
120 ml
Biscoito Doce
10 g
10 g
Leite Integral, p
8g
12 g
Modo de Preparar:
Preparar o leite como de costume;
Colocar no liquidificador o leite, os biscoitos e bater;
Servir na mamadeira ou copo de bico.
Sugestes:
Para diluio do leite em p (ver pg. 8 e realizar ajustes necessrios).
Para as crianas acima de 1 ano, o leite e o biscoito podero ser oferecidos separadamente.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
84,16
0,21
76,60
9,86
0,22
61,04
0,32
28,88
0,00
104,18
0,21
112,20
12,94
0,24
73,96
0,42
43,32
0,00
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
10,66
2,84
3,35
*Creche 1 a 3 anos
12,22
3,86
4,43
15
Consistncia lquido
Cardpio 2
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
110 ml
16 g
140 ml
20 g
Modo de Preparar:
Sugestes:
Para diluio do leite em p (ver pg. 8 e realizar ajustes necessrios).
Servir na mamadeira ou copo de bico.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
80,08
0,00
142,40
12,32
0,08
51,68
0,43
57,76
0,00
100,10
0,00
178,00
15,40
0,10
64,60
0,54
72,20
0,00
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
6,27
4,06
4,30
*Creche 1 a 3 anos
7,84
5,08
5,38
16
Consistncia pastosa
Cardpio 3
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Acar
5g
120 ml
130 ml
Aveia / Fub
3g
4g
Leite Integral, p
12 g
13 g
Modo de Preparar:
Preparar o leite como de costume;
Diluir a aveia no leite e acrescentar o acar. Cozinhar em fogo brando at obter a
consistncia desejada para mamadeira.
Sugesto:
A aveia poder ser substituda por fub ou amido de milho na mesma quantidade.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
72,02
0,27
108,24
12,81
0,19
38,91
0,40
43,32
0,00
100,93
0,36
118,02
14,82
0,25
42,19
0,46
46,93
0,00
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
6,70
3,47
3,48
*Creche 1 a 3 anos
12,74
3,86
3,84
17
Consistncia pastosa
Cardpio 4
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
100 ml
120 ml
Banana Prata
15 g
22 g
Leite Integral, p
10 g
13 g
Mamo
20 g
22 g
Modo de Preparar:
Preparar o leite como de costume;
Higienizar e picar as frutas;
Colocar no liquidificador todos os ingredientes e bater.
Sugestes:
O mamo e a banana podero ser substitudos por frutas do grupo B (ver pg. 12).
Servir na mamadeira ou copo de bico.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
76,67
0,66
95,20
15,00
0,15
32,90
0,31
37,60
17,80
100,40
0,84
122,96
19,47
0,20
42,65
0,40
49,13
20,35
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
10,14
2,90
2,73
*Creche 1 a 3 anos
13,37
3,76
3,54
18
Consistncia pastosa
Cardpio 5
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Acar
2g
3g
80 ml
120 ml
Banana Prata
20 g
22 g
Fub
3g
4g
Leite Integral, p
8g
10 g
Modo de Preparar:
Preparar o leite como de costume;
Diluir o fub no leite, cozinhar em fogo brando at obter a consistncia desejada;
Acrescentar a banana amassada ou picada e servir.
Sugestes:
O fub poder ser substitudo pela aveia ou amido de milho, na mesma quantidade.
Para diluio do leite em p (ver pg. 8 e realizar ajustes necessrios).
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
80,87
0,54
73,05
12,61
0,15
25,84
0,27
30,88
2,80
100,68
0,63
91,12
15,09
0,18
32,30
0,34
38,30
3,08
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
12,70
2,51
2,23
*Creche 1 a 3 anos
15,78
3,11
2,79
19
Cardpio 6
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
100 ml
Biscoito Sal
5g
Leite Integral, p
10 g
Manga
15 g
Ma
30 g
Modo de Preparar:
Preparar o leite como de costume;
Higienizar e picar a ma e a manga;
Colocar no liquidificador os ingredientes e bater;
Servir a vitamina com biscoito tipo gua e sal.
Sugestes:
Para diluio do leite (ver pg. 8 e fazer os ajustes necessrios).
A ma poder ser substituda por outra fruta do grupo B (ver pg. 12).
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
Fibras
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
14,42
3,20
3,46
101,56
0,76
92,40
11,50
0,21
75,15
0,34
36,10
3,33
20
21
Consistncia lquida
Cardpio 7
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
100 ml
120 ml
Laranja
35 g
40 g
Mamo
35 g
45 g
Modo de Preparar:
Higienizar e picar as frutas;
Colocar no liquidificador todos os ingredientes, bater e coar;
Se necessrio, adicionar gua at obter a consistncia desejada para mamadeira;
Sugestes:
Dar preferncia para frutas da poca, observando a lista de substituio (ver pg. 12).
Servir na mamadeira ou copo de bico.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
31,85
0,91
16,45
9,1
0,10
1,05
0,07
0,35
46,27
38,93
1,13
20,05
11,25
0,13
1,35
0,09
0,40
56,81
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
7,17
0,63
0,07
*Creche 1 a 3 anos
8,78
0,76
0,09
22
Consistncia pastosa
Cardpio 8
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
50 ml
Banana
30 g
Leite em p
7g
Ma
20 g
* Ao ofertar este cardpio para as crianas de 7 a 11 meses, optar pelo cardpio 9 para as crianas acima de 1 ano.
Modo de Preparar:
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
80,47
0,86
65,10
13,59
0,18
22,61
0,22
34,87
6,96
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
13,58
2,23
1,91
*Creche 1 a 3 anos
23
Consistncia slida
Cardpio 9
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Banana
20 g
Laranja
20 g
Mamo
25 g
Modo de Preparar:
Servir.
Sugesto:
Dar preferncia para frutas da poca, observando a lista de substituio (ver pg. 12).
Ao ofertar este cardpio para as crianas acima de 1 ano, oferecer o cardpio 8 para
as crianas de 7 a 11 meses.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
42,25
0,96
6,60
10,85
0,15
0,60
0,07
2,00
31,93
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
9,75
0,67
0,07
24
Cardpio 10
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Acar
gua (diluio do suco)
2g
5g
Suco Concentrado/Polpa
30 ml/g
80 ml
Modo de Preparar:
Diluir o suco concentrado em gua;
Adoar;
Servir com o biscoito doce / sal.
Sugesto:
Oferecer os biscoitos doces tipo Maria / Maisena e os de sal tipo Cream cracker / gua e Sal.
Dar preferncia ao suco de frutas natural.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
37,35
0,32
5,26
4,57
0,15
17,90
0,08
57,60
186,96
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
7,40
0,59
0,60
25
26
Consistncia slida
Cardpio 11
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Alho
1g
1,2 g
Arroz
15 g
22 g
Carne de Frango
10 g
6g
Cebola
2g
17 g
Cenoura
5g
12 g
Feijo
8g
23 g
leo de Soja
1,5 g
3 ml
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Preparar o arroz e o feijo como de costume, deixando os gros bem macios;
Higienizar e ralar a cenoura e a cebola;
Cozinhar e desfiar o frango, em seguida refogar utilizando os temperos e a cebola,
deixar formar um caldo;
Misturar o frango e a cenoura ralada ao arroz e deixar at a cenoura cozinhar;
Servir com o feijo.
Observaes:
Para as crianas de 7 a 11 meses, servir o caldo do feijo e acima de 1 ano, dar
preferncia ao feijo inteiro.
No necessrio bater a preparao no liquidificador, apenas deix-la mais cozida e
em seguida amassar com o garfo, de acordo com desenvolvimento da criana
A cenoura poder ser substituda por outro vegetal do grupo B (ver pg. 12).
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
107,74
1,96
12,71
33,24
0,81
125,80
0,50
0,20
0,35
180,17
3,29
22,17
65,29
1,26
173,50
0,83
0,46
1,15
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
17,52
5,00
1,96
*Creche 1 a 3 anos
26,81
9,34
3,95
27
Consistncia slida
Cardpio 12
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abobrinha
5g
Alho
1g
10 g
1,2 g
Arroz
15 g
20 g
Cebola
2g
5g
Cenoura
5g
17 g
Feijo
6g
15 g
leo de Soja
1,5 ml
3 ml
Ovo
10 g
15 g
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Cozinhar o feijo e preparar o caldo como de costume;
Higienizar e ralar a cenoura, a cebola e a abobrinha;
Refogar o arroz com os temperos e quando estiver quase cozido acrescentar a
cenoura, a cebola e a abobrinha ralada e misturar;
Verificar se o arroz est bem cozido para servir. Caso necessrio, adicionar mais
gua at atingir a consistncia desejada;
parte, cozinhar os ovos em gua fervente por 12 minutos. Picar e misturar ao
arroz. Servir com o caldo de feijo.
Observaes:
Para as crianas de 7 a 11 meses, no necessrio bater a preparao no
liquidificador, apenas deix-la mais cozida, amassar com o garfo e acrescentar o
caldo de feijo;
Paras as crianas acima de 1 ano, dar preferncia ao feijo inteiro.
Para as crianas de 7 a 11 meses, oferecer somente a gema do ovo.
Informaes Nutricionais do Cardpio 12, por categoria escolar
Fibras
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
104,75
1,66
14,60
28,09
0,78
98,21
8,29
50,00
0,77
180,02
3,93
32,03
63,47
1,65
131,33
12,61
170,00
1,69
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
16,68
3,81
2,53
*Creche 1 a 3 anos
27,66
6,90
4,64
28
Consistncia slida
Cardpio 13
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Alho
1g
Arroz
12 g
1,2 g
22 g
10 g
20 g
Cebola
2g
4g
Chuchu
5g
17 g
Colorau
0,3 g
0,5 g
Feijo
8g
12 g
leo de Soja
1,5 ml
3 ml
Pimento
2g
5g
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
100,23
1,87
12,02
30,50
0,90
125,02
0,92
0,50
3,63
180,48
3,05
19,86
52,40
1,49
170,09
1,69
1,11
9,69
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
15,17
4,74
2,29
*Creche 1 a 3 anos
26,43
8,52
4,52
29
Consistncia pastosa
Cardpio 14
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Alho
1g
Canjiquinha
13 g
1,2 g
22 g
Carne de Frango
14 g
20 g
Cebola
2g
5g
Couve
3g
12 g
Feijo
8g
15 g
leo de Soja
1,5 ml
3 ml
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
101,54
2,41
13,97
30,48
1,11
105,59
0,35
19,78
3,17
179,11
4,57
25,34
62,35
1,97
141,55
0,64
78,40
11,65
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
15,07
5,72
2,04
*Creche 1 a 3 anos
26,72
9,37
3,86
30
Consistncia slida
Cardpio 15
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Alho
1g
Cebola
2g
1,2 g
5g
Cenoura
5g
15 g
Couve
3g
12 g
Feijo
8g
10 g
Carne de Frango
10 g
15 g
Inhame
25 g
60 g
leo de Soja
1,5 g
2,5 ml
0,5 g
1g
Leite em p
4g
5g
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Preparar o feijo como de costume e bater;
Higienizar, descascar e picar inhame, a cebola e a cenoura;
Higienizar e picar a couve em tirinhas, repicar em pedaos menores;
Cozinhar e desfiar o frango, em seguida refogar utilizando os temperos, a cebola e
adicionar a cenoura;
Cozinhar o inhame em presso e amassar;
Diluir o leite para o pur, misturar a margarina e preparar como de costume;
Em tabuleiro colocar o refogado, a couve e cobrir com o inhame;
Servir com o caldo de feijo.
Sugestes:
Para as crianas de 7 a 11 meses, no necessrio bater a preparao no
liquidificador, apenas deix-la mais cozida, amassar com o garfo e acrescentar o
caldo de feijo;
Paras as crianas acima de 1 ano, dar preferncia ao feijo inteiro.
Informaes Nutricionais do Cardpio 15, por categoria escolar
Fibras
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
106,22
2,24
50,73
40,13
0,82
116,44
0,52
19,71
1,75
180,56
3,88
69,41
73,21
1,17
155,39
0,81
28,48
4,36
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
13,20
5,56
3,46
*Creche 1 a 3 anos
24,41
8,48
5,44
31
Consistncia slida
Cardpio 16
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abbora
10 g
Alho
1g
50 g
1,2 g
Arroz
10 g
22 g
Beterraba
5g
15 g
10 g
15 g
Cebola
2g
5g
Feijo
10 g
10 g
leo de Soja
1,5 ml
3,5 ml
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Preparar o arroz como de costume, reservar;
Higienizar e picar a abbora e a beterraba em cubos maiores, reservar;
Cozinhar o feijo com a beterraba e a abbora. Temperar e deixar o caldo
consistente;
Refogar a carne moda utilizando os temperos e a cebola;
Servir.
Sugestes:
Para as crianas de 7 a 11 meses, no necessrio bater a preparao no
liquidificador, apenas deix-la mais cozida, amassar com o garfo e acrescentar o
caldo de feijo;
Paras as crianas acima de 1 ano, dar preferncia ao feijo inteiro.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
102,03
2,43
14,52
34,79
1,05
103,35
0,98
0,20
0,56
181,68
3,72
17,50
53,60
1,24
139,57
1,48
0,30
1,07
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
15,25
5,11
2,29
*Creche 1 a 3 anos
27,21
7,67
4,68
32
Consistncia slida
Cardpio 17
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Alho
1g
12 g
1,2 g
15 g
Cebola
2g
4g
Cheiro Verde
1g
1,5 g
Chuchu
10 g
15 g
Feijo
10 g
12 g
Fub
17 g
24 g
leo de Soja
2 ml
3 ml
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Preparar o feijo e a polenta como de costume;
Higienizar e picar o cheiro verde;
Refogar a carne moda com os temperos e a cebola;
Higienizar, descascar e picar o chuchu, retirando o miolo. Cozinhar em pouca gua;
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
134,06
2,89
15,83
38,77
1,17
125,92
1,13
5,68
4,14
181,48
3,72
19,96
54,83
1,46
167,40
1,43
8,46
6,16
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
20,39
5,91
3,20
*Creche 1 a 3 anos
27,59
7,53
4,55
33
Consistncia slida
Cardpio 18
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
20 ml
Alho
1g
30 ml g
1,2 g
Batata
40 g
70 g
Carne de Frango
10 g
15 g
Cebola
2g
5g
Cenoura
15 g
25 g
Cheiro Verde
1g
1,5 g
Feijo
8g
12 g
Leite em p
3g
5g
0,4 g
1g
leo de Soja
1,5 ml
3 ml
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Cozinhar o feijo como de costume;
Refogar a carne de frango com os temperos e a cebola e deixar cozinhar. Aps
esfriar, desfiar o frango e reservar;
Higienizar e picar o cheiro verde;
Higienizar e picar a batata, a cenoura e cozinh-las, separado, ao ponto de amassar;
Diluir o leite e preparar os purs de batatas e cenoura, como de costume;
Colocar em um tabuleiro, uma camada de pur de batata, outra de pur de cenoura;
Colocar o molho de frango sobre o pur e salpicar o cheiro verde;
Servir o pur com o feijo.
Observao:
Para a faixa de 7 a 11 meses, servir o caldo do feijo e acima de 1 ano, dar
preferncia ao feijo inteiro.
Informaes Nutricionais do Cardpio 18, por categoria escolar
Fibras
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
104,11
2,56
44,12
38,40
0,95
135,97
0,51
168,37
14,63
176,40
4,06
71,96
67,79
1,48
185,99
0,80
281,49
25,28
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
13,56
5,55
3,08
*Creche 1 a 3 anos
22,30
8,68
5,83
34
Consistncia slida
Cardpio 19
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abbora Moranga
20 ml
Alho
1g
60 g
1,2 g
Arroz
40 g
22 g
Cebola
10 g
6g
Cheiro verde
2g
1,5 g
Feijo
15 g
14 g
Carne de Frango
1g
15 g
leo de Soja
8g
3 ml
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Preparar o arroz e o feijo como de costume;
Higienizar a abbora e o cheiro verde;
Descascar a abbora, retirar todas as sementes, picar e cozinhar ao ponto de
amassar;
Cozinhar e desfiar o frango, em seguida refogar utilizando os temperos e a cebola e
acrescentar gua para formar um caldo;
Colocar a abbora em um tabuleiro e cobrir com o molho de frango;
Salpicar cheiro verde e servir com o arroz e feijo.
Sugesto:
Para a faixa de 7 a 11 meses, servir o caldo do feijo e acima de 1 ano, dar
preferncia, ao o feijo inteiro.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
131,26
3,08
15,31
42,73
0,99
128,48
0,64
5,50
1,78
181,23
4,19
21,36
65,52
1,36
168,54
0,86
8,10
2,65
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
19,83
6,95
2,68
*Creche 1 a 3 anos
28,40
8,42
3,77
35
Consistncia branda
Cardpio 20
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abbora
10 g
Alho
1g
15 g
1,2 g
Carne de Boi
10 g
12 g
Chuchu
7g
15 g
Colorau
0,3 g
0,5 g
Macarro
20 g
34 g
leo de Soja
1,5 ml
3 ml
Pimento
3g
4g
Repolho
10 g
15 g
Sal
0,3 g
0,4 ml
Tomate
5g
10 g
Modo de Preparar:
Servir.
Sugestes:
A carne de boi poder ser substituda por carne de frango.
Dar preferncia para vegetais da poca, respeitando a lista de substituio (ver pg. 12).
Observao:
Para as crianas de 7 a 11 meses deixar a preparao mais cozida e amassar com o garfo.
Informaes Nutricionais do Cardpio 20, por categoria escolar
Fibras
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
108,67
1,21
9,00
9,29
0,39
126,73
0,73
0,55
6,08
181,14
2,00
14,66
15,15
0,59
168,91
0,98
0,90
10,14
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
17,17
4,51
2,44
*Creche 1 a 3 anos
29,05
6,58
4,29
36
Consistncia slida
Cardpio 21
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abobrinha
Alho
Arroz
Cebola
Cenoura
leo de Soja
Ovo
Sal
10 g
20 g
1g
18 g
1,2 g
25 g
3g
5g
15 g
20 g
1ml
3 ml
20 g
35 g
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Refogar a cebola, o arroz, a cenoura e a abobrinha. Adicionar o sal;
Cobrir com gua e cozinhar at que o arroz e os legumes fiquem bem cozidos;
Lavar, cozinhar e descascar os ovos, separando a gemas;
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
114,08
1,02
14,83
11,92
0,51
154,24
0,51
214,70
1,43
177,88
1,48
24,57
18,50
0,83
219,73
0,80
292,85
2,05
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
16,60
4,32
3,38
*Creche 1 a 3 anos
23,39
7,00
6,26
37
Cardpio 22
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Alho
1g
Batata Doce
20 g
1,2 g
22 g
Beterraba
10 g
15 g
10 g
15 g
Cebola
3g
6g
Chuchu
10 g
20 g
Feijo
12 g
25 g
leo de Soja
1,5 ml
3 ml
Sal
0,3 g
0,4 g
Modo de Preparar:
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
100,24
3,31
22,82
46,03
1,28
127,61
0,91
0,44
6,46
172,44
6,13
41,93
88,73
2,46
170,72
1,56
0,78
9,55
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
15,01
5,21
2,15
*Creche 1 a 3 anos
24,81
9,15
4,07
38
Consistncia pastosa
Cardpio 23
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abbora Moranga
25 g
Alho
1g
Batata
25 g
Carne de Boi
15 g
Cebola
3g
Couve
10 g
Fub
13 g
leo de Soja
1,5 ml
Sal
0,3 g
* Ao ofertar este cardpio para as crianas de 7 a 11 meses, oferecer o cardpio 25 para as crianas acima de 1 ano.
Modo de Preparar:
Preparar o angu como de costume;
Higienizar, descascar e picar a abbora, a batata e a cebola;
Lavar e picar a couve bem pequena.
Refogar a carne com os temperos e a cebola. Em seguida acrescentar os legumes,
a couve e o sal;
Cobrir com gua e cozinhar at que os alimentos fiquem bem macios e amassar;
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
107,52
1,76
15,80
26,86
0,51
128,01
1,05
53,28
17,90
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
15,54
5,17
2,74
*Creche 1 a 3 anos
39
Consistncia pastosa
Cardpio 24
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abbora
20 g
Alho
1g
Cebola
3g
Chuchu
20 g
Fub
13 g
leo de Soja
1,5 ml
Ovo (gema)
25 g
Sal
0,3 g
* Ao ofertar este cardpio para as crianas de 7 a 11 meses, oferecer o cardpio 26 para as crianas acima de 1 ano.
Modo de Preparar:
Preparar o angu e o feijo como de costume e amassar. Servir com a papinha de legumes;
Sugestes:
Aos poucos deixar pequenos pedaos para estimular o desenvolvimento da
mastigao.
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
104,73
1,32
4,60
22,31
0,55
132,41
1,50
4,36
5,25
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
12,12
6,60
3,32
*Creche 1 a 3 anos
40
Consistncia branda
Cardpio 25
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Alho
Batata inglesa
1,2 g
60 g
Carne de Boi
20 g
Cebola
6g
Chuchu
30 g
Couve
15 g
Fub
20 g
leo
3 ml
Sal
0,4 g
* Ao ofertar este cardpio para as crianas acima de 1 ano, oferecer o cardpio 23 para as crianas de 7 a 11 meses.
Modo de Preparar:
Higienizar, descascar e picar o chuchu, a batata e a cebola;
Lavar e picar a couve bem pequena.
Refogar a carne utilizando os temperos e a cebola. Em seguida acrescentar os
legumes, a couve e o sal;
Sugesto:
A batata pode ser substituda por outro vegetal do Grupo C, respeitando a lista de
substituio (ver pg. 12).
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
Fibras
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
27,30
7,51
4,71
181,65
2,70
28,26
51,64
0,88
170,79
1,49
80,72
41,02
41
Consistncia branda
Cardpio 26
Ingredientes
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
Abbora
Alho
50 g
1,2 g
Ovo (gema)
35 g
Chuchu
25 g
Cebola
6g
Fub
20 g
leo
3 ml
Sal
0,4 g
* Ao ofertar este cardpio para as crianas acima de 1 ano, oferecer o cardpio 24 para as crianas de 7 a 11 meses.
Modo de Preparar:
Clcio
Magnsio
Ferro
Sdio
Zinco
Vitamina A
Vitamina C
(g)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(mg)
(g)
(mg)
164,61
2,30
6,36
38,99
0,78
177,39
2,14
6,50
6,66
CHO (g)
PTN (g)
LIP (g)
Kcal
*Creche 7 a 11 meses
*Creche 1 a 3 anos
18,98
9,58
5,60
42
Referncias
BANCO DE ALIMENTOS E COLHEITA URBANA: Manipulador de alimentos I Perigos, DTA,
Higiene ambiental e de utenslios. Rio de Janeiro: SESC/DN, 2003. 21 p. (Mesa Brasil SESC
Segurana
alimentar
e
nutricional).
Programa
Alimentos
Seguros.
Convnio
CNC/CNI/SENAI/ANVISA/SESI/SEBRAE. Disponvel em:
http://www.proac.uff.br/visa/sites/default/files/Banco_de_Alimentos_e_Colheita_Urbana_-_1.pdf.
Acesso em: set. 2010.
BRASIL. Lei n 11.947, de 16 de junho de 2009. Dispe sobre o atendimento da alimentao escolar
e do Programa Dinheiro Direto na Escola aos alunos da educao bsica. Disponvel
em:<http://www.fnde.gov.br/fnde/legislacao/leis/item/3345-lei-n%C2%BA-11947-de-16-de-junho-de2009>.
BRASIL. Resoluo n 26, de 17 de junho de 2013. Dispe sobre o atendimento da alimentao
escolar aos alunos da educao bsica no mbito do Programa Nacional de Alimentao Escolar
PNAE. Disponvel em:
<http://www.fnde.gov.br/fnde/legislacao/resolucoes/item/4620-resolu%C3%A7%C3%A3o-cd-fnden%C2%BA-26,-de-17-de-junho-de-2013>.
Selecta
Alimentos:
CEASA/MG.
Tabela
de
safra.
em:<http://www.selectaalimentos.com.br/safras.php>. Acesso em: dez. 2013.
Disponvel
FRANCO, G. Tabela de composio qumica dos alimentos. 9 ed. Editora Atheneu. So Paulo,
2003.
PINHEIRO, A.B.V, et.al. Tabela para Avaliao de Consumo Alimentar em Medidas Caseiras. 4.
ed. Editora Atheneu. So Paulo, 2000.
MINAS GERAIS. Secretaria de Estado de Educao de Minas Gerais. Programa de Alimentao
Escolar. Cardpios da Alimentao Escolar. ANO 2011
PHILLIPI, S.T. et. al. Pirmide alimentar adaptada: guia para escolha dos alimentos. Revista de
Nutrio, Campinas, vol. 12, n. 1, p. 65-80, jan./abr., 1999. Disponvel em:
http://www.scielo.br/pdf/rn/v12n1/v12n1a06.pdf. Acesso em: dez 2013.
PINHEIRO, A.B.V, et.al. Tabela para Avaliao de Consumo Alimentar em Medidas Caseiras. 4.
ed. Editora Atheneu. So Paulo, 2000.
UNICAMP. Tabela de composio dos alimentos. 2. ed (2006) 113p. Disponvel em:
<http://www.unicamp.br/nepa/taco/tabela.php?ativo=tabela>. Acesso em: dez. 2013.
43