Você está na página 1de 13

SISTEMAS DE UNIDADES Wilson Miguel Salvagnini

Escola Politcnica da Universidade de So Paulo jackwill uol!co"!#r

Na Engen$aria %ode&se %ara'rasear o grande 'il(so'o )$acrin$a* & +,ue" no "ede- %ara se estru"#icar %ede. / Esta"os se"%re "edindo algo- co"%ri"ento- te"%eratura- %resso etc! Mas o ,ue "edir0 Medir nada "ais do ,ue 'a1er u"a co"%ara2o! 3uando "e2o o co"%ri"ento de u" duto- %or e4e"%lo- 5 "etros- na verdade estou co"%arando o co"%ri"ento da,uele duto co" u" %adro de co"%ri"ento c$a"ado Metro- ento o "eu duto 5 ve1es "aior do ,ue o co"%ri"ento de algo c$a"ado "etro! 67 ,ue "edir co"%arar- ,uando ,uiser"os "edir algo %ode"os co"%arar co" ,ual,uer coisa! Assi"- %osso di1er ,ue eu ten$o u"a altura de 8 %al"os 9de "in$a "o direita:"ais ; cai4as de '(s'oros- 9de co"%rido:- e 5 larguras de %alitos de '(s'oros- da "es"a cai4a! <utro e4e"%lo* < rei =eorge III da Inglaterra decidiu ,ue o galo- "edida de volu"e %adro %ara co"%ara2o- deveria ser igual ao volu"e do seu urinol! >e" da? o +galo i"%erial.! Ele enviou o urinol de sua es%osa %ara as col@nias %ara servir de %adro! E ve" da? o +galo a"ericano.! Isto u"a loucuraA )ada u" escol$e o ,ue ,uiser %ara servir de co"%ara2oA B %reciso racionali1ar os %adrCes %ara co"%ara2o! )o"%ri"ento U"a das %ri"eiras tentativas 'eitas %ara esta#elecer u" siste"a "ais racional de "edidas e ,ue deveria ser universal- surgiu e" "eados do sculo D>II- ,uando o %adre =a#riel Mouton- vig7rio da Igreja de So Paulo- de EFon- Gran2a- sugeriu a ado2o co"o unidade de co"%ri"ento o arco de u" "eridiano terrestre co"%reendido %elo Hngulo de IJ 9u" "inuto: cujo vrtice se situa no centro da terra! Este co"%ri"ento seria de a%ro4i"ada"ente IK5I-K "! As suas su#divisCes deveria" ser e" escala deci"al! A sugesto de Mouton no 'oi adotada na %oca! <utra %ro%osta se"el$ante 'oi consagrada I5L anos "ais tarde- ,uando- e" IM8L- e" %lena Nevolu2o Grancesa- a Acade"ia de )iOncias de Paris- co"%osta %elos "aiores cientistas da %oca- 'oi encarregada de esta#elecer u" siste"a de "edidas uni'icado! Nasceu assi" o siste"a ,ue deveria ser adotado %or todos! A unidade de "edida de co"%ri"ento- dissera" os cientistas da a Acade"ia de )iOncias de Paris / no %recisa ter co"o re'erOncia "edidas $u"anas co"o as unidades %recedentes 9#ra2o- %- %asso etc!:! Deve- ao contr7rio- re'erir / se a algu" co"%ri"ento 'i4o e invari7vel da nature1a! < ,ue ter?a"os "el$or do ,ue o %laneta e" ,ue vive"os0 B certo de ,ue a Terra u" %ouco grande %ara ,ue a sua "edida sirva co"o unidade%or" %ode&se to"ar u" co"%ri"ento caracter?stico do glo#o %or e4e"%lo a distHncia entre o %olo e o e,uador e dividi lo %or u" nP"ero su'iciente"ente grande %ara se o#ter o

co"%ri"ento 'i4o- a unidade de "edida %rocurada! Por este ca"in$o se c$egou ao "etrode'inido- a %rinc?%io- co"o a dci"a "ilionsi"a %arte da distHncia do %olo norte ao e,uador no "eridiano ,ue %assa %or Paris! Por volta de IKLL o "etro %assou a ser de'inido co"o o co"%ri"ento entre dois tra2os gravados nas e4tre"idades de u"a #arra de %latina de%ositada no instituto Internacional de Pesos e Medidas e" Paris- Gran2a! E" IKML u"a nova #arra- agora de Platina co" Ir?dioPlatina Iridiada- %ara evitar desgaste co" o te"%o! Atual"ente- a de'ini2o do "etro data de I8QL- #aseada no co"%ri"ento de onda lu"inosa e"itida %or u"a 'onte considerada %adro- o )ri%t@nio KQ! < siste"a "trico trou4e algo de "uito #o" co" rela2o aos "Plti%los e su#"Plti%los* u"a escala deci"al de grande1as ! Naciocinar de IL e" IL "uito "ais '7cil %ara o ser $u"ano- ,ue na %ior das $i%(teses %ode usar os dedos da "o %ara ajudar a raciocinar!* Mil?"etro )ent?"etro Dec?"etro Metro DecH"etro Rect@"etro 3uil@"etro 9"":!!!!!!!!!L-LLI " 9c":!!!!!!!!!!!!L-LI " 9d":!!!!!!!!!!!!!L-I " 9 " :!!!!!!!!!!!!!!!I " 9da":!!!!!!!!!!!!!IL " 9 $" :!!!!!!!!!!!ILL " 9 k" :!!!!!!!!ILLL "

Ne%are co"o o siste"a "trico deci"al "ais racional ,ue o siste"a anglo&sa4o 9inglOs: de "edidas de co"%ri"ento* I %olegada 9;5-S c": deve ser igual ao co"%ri"ento de trOs gros de cevada alin$ados! I jarda 9L-8IS ": deve re%resentar a distHncia entre a %onta do nari1 e o %olegar- co" o #ra2o estendido- do rei Renri,ue I- Sculo DIIT I % igual a I; %olegadas 9L-UL5 ":! Siste"a ,ue os Ingleses tentara" i"%or ao "undo e ,uase conseguira"! Massa Se "edir co"%arar ento- ,uando "edi"os a "assa de u" deter"inado o#jeto utili1ando u"a #alan2a de dois %ratos- co"o "ostrado na 'igura I- 'ica evidente ,ue "edir co"%ararT co"%arar o %eso do o#jeto co" o %eso de u" cor%o to"ado co"o %adro! Mas%or acaso no esta"os ,uerendo "edir a "assa de u" o#jeto0 )o"o esta"os co"%arando %esos0 Na verdade- neste ti%o de #alan2a co"%ara"os %esos* peso do objeto = peso padro! )o"o o %eso igual ao %roduto da "assa %ela acelera2o da gravidade no local 9g:- %ode"os escrever*

GI=! I& Valan2a de %ratos massa do peso padro . g = massa do objeto . g cortando g massa do peso padro = massa do objeto Assi" co"%ara"os as duas "assas! A vantage" deste ti%o de #alan2a est7 no 'ato de ,ue a "edida a "es"a e" ,ual,uer %onto da Terra- no litoral ou no to%o do Evereste- onde a acelera2o da gravidade da Terra "enor! Por outro lado- as #alan2as ,ue "ede" direta"ente o %eso- %or "eio de a distenso de u"a "ola- ou outro dis%ositivo eletr@nicono a%resenta" a "es"a "edida e" %ontos di'erentes da Terra! < %essoal ,ue vive nos Andes rece#e "uito "ais %ei4e dos ,ue a,ueles ,ue vive" e" Santos ,uando co"%ra" Ikg de %ei4e- desde ,ue a #alan2a ten$a sido cali#rada e" Santos!

GI=!; / Valan2a de "ola As #alan2as anal?ticas de la#orat(rio- a%esar de %arecere" eletr@nicas- co"%ara" o %eso de u" dado o#jeto co" %esos %adrCes ,ue esto e"#utidos dentro da #alan2a! Mas ,ual a "assa ou o %eso %adro co" o ,ual %ode"os 'a1er co"%ara2Ces0 Pode"os eleger ,ual,uer coisa co"o u" %adro de %eso- %or e4e"%lo* MLL gros de trigo ,ue %or orde" do rei Renri,ue >III no sculo D>I- na Inglaterra- seria o %eso %adro ou a li#ra! Mas era u"a unidade "uito grande %ara ser utili1ada na %esage" de ouro ou %rata- %or isso ele dividiu a li#ra e" IQ %artes dando o no"e de on2aA Ainda $oje a on2a utili1ada %ara o ouro! De'initiva"ente os reis da Inglaterra no gostava" de raciocinar e" escala deci"al! <s 'ranceses- na "es"a %oca ,ue de'inira" o "etro- IM8L- teria" elegido co"o o %adro de "assa o gra"a co"o a "assa de I c" cP#ico de 7gua destilada W SX)! A%enas %ara constru2o de %adro re%resentativo da unidade ter&se&ia adotado %or conven2o a "assa de

ILLL gT o ,uilogra"a! Esta#elecera" ta"#" ,ue os su#"Plti%los deste %adro de "assa deveria o#edecer a u"a escala deci"al- assi"* gra"a 9g: decagra"a 9dag: $ectogra"a 9$g: ,uilogra"a 9kg: L-LLI kg L-LI kg L-I kg I kg Isto #e" "el$or do ,ue utili1ar a li#ra- a on2a ou ,ual,uer outra 'era! Te"%o Na idade "dia usava&se a a"%ul$eta co"o "edida de te"%o- o#via"ente cada u"a tin$a a sua %r(%ria "edida- segura"ente a contage" do te"%o era #e" ca(tica! < "es"o racioc?nio 'oi 'eito %ara a "edida %adro de te"%o- co"e2ou&se dividindo o dia e" ;S %artes iguais- a $ora! >eri'icou&se ,ue a $ora era u"a "edida "uito grande %ara #oa %arte dos eventos corri,ueiros %or isso- dividiu&se a $ora e" u"a outra unidade de te"%o QL ve1es "enor- c$a"ada de "?ni"a- o nosso "inuto! Nova"ente- 'oi necess7rio se esta#elecer u"a +segunda. e "enor unidade de te"%o dividiu&se o "inuto e" sessenta %artes W ,ual se deu o no"e de segundo- devido justa"ente ser u"a segunda su#diviso de te"%o! Goi este segundo escol$ido co"o unidade %adro de te"%o e de'inido co"o sendo a 'ra2o IYKQSLL do dia solar "dio! Mas co"o a dura2o do dia te" varia2o ao longo dos anos 9o dia te" au"entado a sua dura2o de L-5 s %or anoA: e" I8QM se esta#eleceu u"a de'ini2o "ais rigorosa %ara o segundo* + B a dura2o de 8 I8; QUI MML %er?odos da radia2o corres%ondente W transi2o de u" eltron entre os dois n?veis do estado 'unda"ental do 7to"o de )sio IUU.! <s rel(gios at@"icos %ode" "edir o te"%o co" "uita %reciso 'ornecendo o %adro de co"%ara2o de te"%o segundo "uito con'iavel! Siste"a Mtrico Deci"al Neunindo&se os %adrCes de co"%ara2o %ara "edidas de co"%ri"ento- "etroT "assa,uilogra"aT te"%o- segundo e "ais u"a unidade de volu"e- o litro- igual a ILLL c" U- e utili1ando "Plti%los e su#"Plti%los desses %adrCes e" escala deci"al te" se o c$a"ado Siste"a Mtrico Deci"al! Note ,ue o siste"a "trico deci"al te" de %er"eio u"a unidade de volu"e- o litro- ,ue %oderia "uito #e" ser su#stitu?do %or c" U ou "U! Mas o siste"a "trico deci"al no u" siste"a %r(%rio da engen$aria ou ciOncia "as algo voltado "ais %ara as transa2Ces co"erciais e $oje e" dia ele utili1ado ,uase ,ue universal"ente- a%esar da resistOncia de Ingleses e A"ericanos! =rande1as Gunda"entais e Derivadas A e4istOncia do litro c$a"a a aten2o %ara o 'ato de ,ue %oder&se&ia racionali1ar "ais os siste"a de "edidas ,ue seria "ais a%ro%riado %ara a engen$aria e %ara a ciOncia! A todo rigor no seria necess7rio de'inir o litro co"o u"a unidade %adro %or,ue ele %ode ser colocado co"o u"a unidade derivada do "etro 9ZL-LLI "U:! Se o "etro to"ado co"o u"a unidade 'unda"ental- a unidade de 7rea 9";: u"a unidade derivada assi" co"o a de volu"e 9"U:! Se o "etro e o segundo so to"ados co"o unidades 'unda"entais- a velocidade 9"Ys: e a acelera2o 9"Ys;: so derivadas! A idia esta#elecer o "enor nP"ero de unidades- ditas 'unda"entais- a %artir das ,uais ,ual,uer outra unidade %ode ser o#tida atravs de rela2Ces alg#ricas! A escol$a ar#itr7ria- "as o #o" senso esta#eleceu algu"as co"o 'unda"entais! Para a "ecHnica- ,ual,uer grande1a %ode ter a sua unidade dada %ela

co"#ina2o da unidade de co"%ri"ento- "assa e te"%o! Ento escol$endo o "etro- o ,uilogra"a e o segundo te"&se* >elocidade 9"Ys:- acelera2o 9"Ys;:- 'or2a 9kg!"Ys;:- energia 9kg!";Ys;:- ,uantidade de "ovi"ento 9kg!"Ys:- %resso 9kgY9s;!"::- etc! Este siste"a 'oi consagrado na "ecHnica e rece#e o no"e de +SISTEMA M[S. 9"etro- ,uilogra"a- segundo:! Neste siste"a algu"as unidades derivadas rece#e" no"es es%eciais* Para a 'or2a Newton- %ara a %resso- Pascal! Para a energia o 6oule! Entretanto a coisa no to si"%les assi"! Goi "uito usado e ainda se encontra%rinci%al"ente na engen$aria- unidades de u" siste"a no ,ual e" ve1 da "assa ser u"a grande1a 'unda"ental- a 'or2a escol$ida co"o 'unda"ental! Este siste"a o M[S tcnico ou M[S\! Neste siste"a a grande1a 'unda"ental o ,uilogra"a / 'or2a! Ento no M[S\ te"&se "etro- ,uilogra"a / 'or2a- segundo Para entender o ,uilogra"a & gra"a 'or2a i"agine ,ue u" cor%o so'ra a a2o de u"a 'or2a igual a I kg' e ad,uira a acelera2o de I "Ys ;- ento- a sua "assa igual a I unidade neste siste"a* I kg' Z I 9unidade de "assa: 4 I "Ys; Assi" a unidade de "assa deste siste"a 'oi #ati1ada co"o Unidade Tcnica de Massa o 'a"oso utm ,ue %erdeu "uito es%a2o %ara o kg 9e $oje ,uase es,uecido:! )o"%are co" o M[S- neste siste"a a 'or2a u"a unidade derivada ento o Newton de'inido co"o a 'or2a ,ue atua e" u"a "assa de Ikg ,uando este ad,uire u"a acelera2o de I"Ys; I9unidade de 'or2a: Z Ikg D I"Ys; Esta unidade de 'or2a o Newton! < es,ue"a da GI=! U %ode ajudar a entender o Newton e o ut"*

GI=! U ut" e kg A "assa de Ikg no M[S %esa 8-KN "as no M[S\ %esa Ikg' %or,ue* No M[S* o %eso de Ikg Z Ikg D8-K"Ys; Z 8-KN No M[S\* o %eso de Ikg' Z "D8-K "Ys; " Z IY8-Kut"! < 'ato de Ikg no M[S %esar Ikg' no M[S\ 'oi e ainda u"a grande 'onte de con'usoA B "uito co"u" se 'alar ,ue u"a dada "assa %esa Ikg- (#vio ,ue se est7 o"itindo o ' do kg'! )uidado- "uito '7cil "isturar siste"as de unidades di'erentes co" o kg e o kg'!

Nos siste"as de unidades inglesas acontece a "es"a coisa ou %ior! Ta"#" e4iste u" siste"a inercial onde as unidades 'unda"entais so* co"%ri"ento- "assa e te"%o! )o"%ri"ento* % cuja a#reviatura ft 9do InglOs 'eet: Massa* li#ra "assa cuja a#reviatura l#" 9e" InglOs a#revia&se l# "as c$a"a&se %ound: Te"%o* o nosso con$ecido segundo 9s:! < %ro#le"a ,ue e4iste" U ti%os de li#ra* +%ound avoirdu%ois. %ara grande1as co"erciais e,uivalente a L-SU5kg e divida e" IQ on2as 9o1:! +%ound troF. %ara "etais %reciosos e,uivalente a L-UMUkg su#dividida e" I; on2as! +%ound a%ot$ecaries. 9li#ra a%otec7ria: %ara %esage" de drogas e %rodutos 'ar"acOuticos ta"#" e,uivalente a L-UMUkg! Nor"al"ente e" engen$aria se utili1a a avoirdu%ois! Assi" a unidade de 'or2a neste siste"a de'inido e" 'un2o das unidades 'unda"entais* I unidade de 'or2a Z Il#" D I'tYs; essa unidade de 'or2a c$a"ada de +%oundal. Portanto %oundal a unidade de 'or2a no siste"a inercial de unidades inglesas! Ao lado do siste"a inercial inglOs de unidades e4iste o %onderal onde as unidades so* co"%ri"ento- 'or2a e te"%o* )o"%ri"ento* % 9't:T Gor2a* li#ra 'or2a 9l#': e Te"%o 9s: Usa&se co"o unidade 'unda"ental a li#ra 'or2a! A li#ra 'or2a de'inida co"o o %eso de u" cor%o cuja "assa Il#"! B a "es"a coisa ,ue acontece entre o M[S e o M[S\ Assi"- neste siste"a- a "assa u"a grande1a derivada* Il#' Z Iunidade de "assa D I'tYs; Esta unidade de "assa rece#e o no"e de +slug. Ento* Il#' Z Islug 4 I'tYs; A acelera2o da gravidade da Terra no n?vel do "ar - e" unidades inglesas* U;-; 'tYs;! < %eso de u" cor%o e" Il#' ser7* Peso e" Il#' Z Massa e" slug 4 U;-U'tYs; Peso e" Poudals Z Massa e" l#" U;-; 'tYs; A 'igura S %ode ajudar a entender o ,ue acontece co" estes siste"as*

GI=! S / Ei#ra "assa e slug Siste"a )=S Ao lado do siste"a de unidades M[S e M[S\ ainda se usa o siste"a )=S onde as unidades 'unda"entais so o cent?"etro- o gra"a e o segundo! B u" siste"a inercial onde a 'or2a- u"a unidade derivada e de'inida co"o* Iunidade de 'o2a no )=S Z Ig 4 Ic"Ys; Essa unidade de 'or2a c$a"ada de +dina. IkgZ ILLLg I"Ys; Z ILLc"Ys; ento IN Z ILLLg 4 ILLc"Ys; Z ILLLLL g!c"Ys; IL5 dina ou I N Z IL5dina! < GAMI=ENAD< gc

E" "uitas '(r"ulas- %rinci%al"ente e" livros "ais antigos- se encontra o ter"o gc! Este 'ator- a%arece ,uando $7 "istura de di'erentes siste"as de unidades- assi"- e" ve1 de se escrever* G Z "!a G Z 'or2a e" Newtons- " Z "assa e" kg e a Z acelera2o e" "Ys ;- escreve&se* G Z "!aYgc G Z 'or2a e" kg'- " Z "assa e" kg e a Z acelera2o e" "Ys ;! Mistura"os o M[S e o M[S\ - %ode se encarar co"o sendo u" tru,ue %ara evitar o uso do ut"! < valor de gc %ode ser o#tido sa#endo ,ue Ikg %esa Ikg' no local onde a acelera2o da gravidade da Terra 8-KLQM"Ys; entoda? Ikg' Z Ikg 4 8-KLQM"Y9s;!gc: gc Z 8-KLQMkg!"Y9s;!kg':

Pro#le"a idOntico ocorre entre os siste"as inercial e %onderal ingleses! Deve ser utili1ado o gc ,uando se te" a 'or2a e" l#' e a "assa e" l# e ele vale U;-IMSl#!'tY 9s;!l#':
UNIDADES DE ENEN=IA E" todos os siste"as vistos anterior"ente a energia u"a grande1a derivada- Partindo da de'ini2o de tra#al$o- ,ue energia- 'or2a 4 desloca"ento %ode&se escrever* Siste"a )=S &&&&& dina!c" Z erg

Siste"a M[S Siste"a M[S\ InglOs inercial InglOs %onderal

&&&&& N!" &&&&& kg'!" &&&&& %oundal!'t &&&&& l#'!'t

Z 6oule Z ,uilogra"agrH"etro Z se" no"e es%ecial Z se" no"e es%ecial

U" erg "ais ou "enos a energia ,ue vocO gasta %ara dar u" %iscada! E a caloria0 A caloria u"a unidade de energia- cujo uso no reco"endado "as ainda "uito utili1ada! Ela de'inida co"o a ,uantidade de energia necess7ria %ara elevar de IS-5]) a I5-5]) I g de 7gua! Por ser I g designada co"o +caloria&gra"a.! A caloria&gra"a e,^ivale se"%re - a u"a ,uantidade de energia "ecHnica de S-IKQ6- o e,uivalente "ecHnico do calor! B interessante notar ,ue u"a unidade de'inida co" grande1as "uito dis%on?veisIg de 7gua e te"%eratura de IS-5X) ,ue a te"%eratura "dia da 7gua l7 na Euro%a! S( ,ue os Ingleses no 'icara" atr7s- ta"#" tO" a sua unidade de energia* o VTU 9#ritis$ t$er"al unit: e e,^ivale a ;5; calorias / gra"a- note ,ue esta unidade "uito usada e" e" siste"as de ar condicionado! Te"%eratura A te"%eratura u"a grande1a cuja unidade no %ode ser o#tida %or rela2Ces alg#ricas a %artir do co"%ri"ento- "assa e te"%o! B descon$ecida a orige" de ter"@"etro- "as de ,ual,uer 'or"a- e" "eados de IQLL- o ter"@"etro j7 era a"%la"ente con$ecido na Euro%a! E cada 'a#ricante tin$a a sua %r(%ria escala de "edida! Era co"u" ter"@"etros tere" no "eio u"a "arca +l. %ara "ostrar a situa2o de te"%eratura con'ort7vel- aci"a desta "arca $avia K graus de calor e a#ai4o- oito graus de 'rio e cada grau %or sua ve1 era su#dividido e" QL "inutos! )o"o toda "edida teve u" co"e2o ca(tico- %or"- Isaac Newton j7 intuiu ,ue deveria acontecer u"a racionali1a2o %ro%ondo u"a escala de te"%eratura na ,ual o %onto de congela"ento da 7gua 'osse to"ado co"o 1ero e a te"%eratura do cor%o $u"ano co"o I;X! Mes"o assi"- e" IKLL- %odia&se co"%rar u" ter"@"etro co" IK escalas di'erentesA < desenvolvi"ento de u" ter"@"etro co" u"a escala %adroni1ada co"e2ou co" Daniel =a#riel Ga$eren$eit! Inicial"ente Ga$eren$eit adotou co"o te"%eraturas de re'erOncia U;X %ara a te"%eratura de congela"ento da 7gua e 8QX %ara a te"%eratura do cor%o $u"ano! )o"o o cor%o $u"ano %ouco con'iavel 9algu"as %essoas a%resenta" sangue ,uente outros so %essoas "uito 'rias: a "arca de 8QX no 'oi u"a #oa re'erOncia %or isso ele %assou a usar a te"%eratura de e#uli2o da 7gua co"o sendo ;I;X! Nesta escala a 7gua do "ar congela a ILLX e o cor%o $u"ano %assa ater u"a te"%eratura de ILLX! )o"o o ter"@"etro de Ga$eren$eit vendeu #e"- sua escala tornou&se larga"ente aceita! 67 na Gran2a a escala de Ga$eren$eit no 'oi aceita inicial"ente! E7- Nau"urT construiu u" ter"@"etro a%ro%riado %ara os 'a#ricantes de vin$o! Sua escala ia de LX %ara o gelo 'undente e KLX %ara a 7gua e" e#uli2o! Se"el$ante 'oi o caso do sueco Anders )elsius ,ue %ro%@s u"a escala dividida e" ILL divisCes 9cent?grados: adotando u"a escala e" ,ue a 7gua congele a ILL] e entre e" e#uli2o a LX! Por coincidOncia- Eineu- a"igo de Anders,ue era can$oto- utili1ou o ter"@"etro de Anders de ca#e2a %ara #ai4o- assinalando L] %ara o congela"ento da 7gua e ILLX %ara a e#uli2o e- ento- se" %erce#er o erro reco"endou o uso desta escala!

Mais tarde Willia" T$o"son- %osterior"ente lorde [elvin- i"aginou u"a escala de te"%eraturas #aseado no conceito da "7,uina de calor ideal revers?vel de Sadi )arnot! Esta escala de te"%eratura- ,ue 'ornece a unidade de te"%eratura ter"odinH"ica- o +kelvin. teve a sua de'ini2o esta#elecida ,uando se 'i4ou convencional"ente a te"%eratura do %onto tr?%lice da 7gua igual a ;MU-IQ graus kelvin! Note ,ue a escala %ro%osta %or lorde [elvin u"a escala a#soluta- esta unidade no leva o s?"#olo de graus co"o as outras unidades- assi" escreve&se ;MU-IQ[ e no ;MU-IQ][! Al" disso a varia2o de I[ igual W varia2o de te"%eratura de I])! Assi" a converso de graus [elvin 9T: %ara graus )elsius 9t: o#edece a rela2o* t Z T&;MU-I5 Ne%are ,ue no ;MU-IQ e si" ;MU-I5- esta#elecida %or de'ini2o! Assi" o 1ero a#soluto se d7 a /;MU-I5X)! Nankine ta"#" 'e1 u"a escala de te"%eraturas a#soluta cuja unidade o grau rankine ,ue esta#eleceu o 1ero a#soluto e" /SQLXG e a varia2o de IXN ser igual W varia2o de I]G A seguir so dadas as rela2Ces de conversCes entre as di'erentes unidades de te"%eratura* Para trans'or"ar kelvin %ara celsius t Z T&;MU-I5 Para trans'or"ar celsius %ara kelvin T Z t_;MU-I5 Para trans'or"ar celsius %ara 'a$eren$eit9G: G Z I-K\t_U; Para trans'or"ar 'a$eren$eit %ara celsius t Z 9G&U;:YI-K Ne%are ,ue a varia2o de I]) corres%onde W varia2o de I-K]GT ,uando u" cor%o te" a sua te"%eratura au"entada de I]) na escala )elsius- ele te" a sua te"%eratura au"entada de I-K]G na escala 'a$eren$eit! Isto costu"a dar con'uso- a varia2o de te"%eratura di'erente de te"%eratura- assi"* Para trans'or"ar varia2o de graus celsius e" varia2o de graus 'a$eren$eit t Z I-K\G E vice versa* G Z IYI-K 4 t!

GI=! 5 / >aria2o de te"%eratura EEETNI)IDADE E EU` )o"%letando a 'auna de unidades %reciso di1er algo so#re eletricidade e lu1! Para unidades na eletricidade #asta a de'ini2o de corrente eltrica! Diversas unidades eltricas- ditas internacionais- %ara a intensidade de corrente eltrica $avia" sido introdu1idas %elo )ongresso Internacional de Eletricidade- reunida e"

)$icago e" IK8U e a de'ini2o do a"%are internacional 'oi con'ir"ada %ela )on'erOncia Internacional de Eondres de I8LK! +< a"%are a intensidade de u"a corrente eltrica constante ,ue- "antida e" dois condutores %aralelos- retil?neos- de co"%ri"ento in'inito- de sec2o circular des%re1?vel e situadas W distHncia de I" entre si - no v7cuo- %rodu1 entre estes condutores u"a 'or2a igual a ; 4IL&M newton %or "etro de co"%ri"ento! A unidade de intensidade lu"inosa +)andela. de'inida co"o* A intensidade lu"inosanu"a dada dire2o de u"a 'onte ,ue e"ite u"a radia2o "onocro"7tica de 're,^Oncia 5SL 4 ILI; $ert1 e cuja intensidade energtica nesta dire2o IYQUK wattt %or esterradiano.! No se %reocu%e co" estas de'ini2Ces co"%licadas- di'icil"ente u" engen$eiro ,u?"ico tra#al$ar7 co" candelas! SISTEMA INTENNA)INAE DE UNIDADES SI Ajuntando as unidades* "etro- ,uilogra"a- segundo- graus kelvin- "ol- a"%are e a candela%ode&se co"%or ,ual,uer outra unidade de grande1a da '?sica! Este gru%o- ,ue est7 sendo aceito universal"ente c$a"ado de Siste"a de Unidades Internacionais ou SI! Deve"os %rocurar se"%re usar a unidade de ,ual,uer grande1a neste siste"a! A Gigura Q "ostra atravs de u" diagra"a a interrela2o entre os di'erente siste"as de unidades*

GI=! Q / Interrela2o entre di'erentes siste"as P<TbN)IA < conceito '?sico de %otOncia- energia %or te"%o- "uito si"%les +"as.- se"%re $7 u" "7sT e" alguns casos surge" con'usCes! No SI %otOncia jouleYsegundo 96Ys:! Se todo "undo usasse jouleYsegundo estaria tudo resolvido- %or" a%arece" coisas co"o cavalo va%or 9 cv ou $% & $orse / %ower e" inglOs: B u"a unidade de %otOncia "uito usada ,uando se trata de "otores! Esta unidade 'oi introdu1ida %or 6a"es Wattt- nu" te"%o e" ,ue o tra#al$o nas "inas era reali1ado so"ente %or $o"ens e cavalos! De%ois de "uitas e4%eriOncias Wattt esta#eleceu ,ue- e" condi2Ces nor"ais- u" cavalo %oderia tra#al$ar se" c$egar W e4austo- co" a %otOncia necess7ria %ara levantar u" %eso de UULl# " 9I5Lkg: a u"a altura de ILL %s 9cerca de UL": e" I "inuto* 'eito os c7lculos de converso esta "edida e,^ivale a L-M5 ,uilogra"awattt ou- usual"ente e"%regado ,uilowattt 9kW:! E %or 'alar e" ,uilowattt- o ,ue o ,uilowattt&$ora0 < ,uilowattt / $ora no %otOncia energia! Unidade "uito usada na co"erciali1a2o de energia eltrica! Assi" o tra#al$o e4ecutado %or u" siste"a ,ue 'ornece I ,uilowattt de %otOncia durante u"a $ora- o ,ue e,^ivale a ILLL wattts 4 I $ora ou ILLL joulesYsegundo 4 UQLL segundos ,ue d7 U QLL LLL joules- "uita energiaA

U" c$uveiro te" u"a %otOncia de Q kw 9seis ,uilowattt:- vocO gasta ;L "inutos 9IYU de $ora: %ara to"ar u" #an$o e ad"itindo ,ue o ,uilowattt / $ora custe Nc L-UL ento vocO vai %agar* Q 4 IYU 4 L-UL Z Nc L-QL 9sessenta centavos: >ocO %aga %or energia e no %otOncia! Ac$o ,ue d7 %ara to"ar u" #o" #an$o at e" 5 "inutos! PNESSd< Ginal"ente u"a %alavrin$a so#re a %resso! De'inida co"o 'or2a %or 7rea- no siste"a internacional a %resso dada %or newtonY"etro ; ,ue rece#e o no"e de %ascal 9Pa:entretanto "uito usada a unidade at"os'era 9at":- ,ue a %resso at"os'rica ao n?vel do "ar! Todo "undo sa#e ,ue Iat" corres%onde a %resso e4ercida %or u"a coluna de MQL "" de MercPrio W LX)- assi" %ode&se esta#elecer u"a rela2o entre o Pa e a at"! Ee"#rando ta"#" ,ue a %resso dada %ela rela2o P Z $! !g onde P a %resso de u"a coluna de l?,uido co" u"a altura $- co" densidade e g a acelera2o da gravidade da Terra! A%licando&se %ara o MercPrio te"&se* densidade W LX) Z IU585-I[gY" U- acelera2o da gravidade da Terra ao n?vel do "ar 8-KLQQ5"s;- ento* P Z L-MQ" 4 IU585-I [gY"U 4 8-KLQQ5"Ys; P Z ILIU;5 kg!"Ys;4IY"; P Z ILIU;5NY"; Portanto I at" e,^ivale no Siste"a Internacional a ILIU;5Pa! 3ual a altura de u"a coluna de 7gua a SX) ,ue e4erce u"a %resso de I at"0 G7cil* ILIU;5NY"; Z $ 4ILLLkgY"U 4 8-KLQQ5"Ys; $ Z IL-UU" A%esar de ser u"a unidade no reco"end7vel usa&se "uito "etros de coluna de 7gua 9"ca: ou cent?"etros de coluna de 7gua 9cca: %ara %ressCes e" tu#ula2Ces onde escoa ar! IL-UU "ca &&&&&&&&&&&&ILIU;5NY"; L-LI"ca&&&&&&&&&&&&&&D NY"; ento- D Z Icca 9L-LI"ca: Z 8K-LKK NY"; <utra unidade de %resso ,ue era "uito usada e ainda "uito encontrada a #7ria 9#ar:! A #7ria de'inida co"o dinaYc";! A "ilsi"a %arte do #7ria- "ili#ar- era u"a unidade de %resso "uito usada na "eteorologia - $oje ela %erde terreno %ara o $ecto%ascal 9$%a Z ILLPa:! As rela2Ces de converso so* I#ar Z I\IL5NY"; e Iat" Z ILUU"#ar! U"a unidade de %resso- "uito usada e ,ue "istura siste"as de unidades di'erentes o kg'Yc";- "uito usado e" engen$aria e e,^ivale a 8KLQQ-5NY" ;! Ga1endo as contas constata se ,ue I-LUU [g'Yc"; e,^ivale a Iat" %ortanto IL" de coluna de 7gua e4erce" u"a %resso igual a Ikg'Yc";- %or isso esta unidade "uito conveniente! B "uito "ais '7cil visuali1ar u"a coluna de 7gua co" I" de altura co"o %resso do ,ue 8KLK-K NY" ;! Muitas

dessas unidades so 'isica"ente "ais %al%7veis do ,ue as unidades das "es"as grande1as no SI- %or isso 'ora" "uito usadas e ainda anda" %or a?! Para ajudar a trans'or"ar unidades- assunto nor"al"ente no dos "ais agrad7veis- so 'ornecidas ta#elas de converso de unidades das %rinci%ais grande1as da Engen$aria 3u?"ica! Note ,ue essas ta#elas converte" ,ual,uer outra unidade %ara o siste"a SI a%enas "ulti%licando a unidade da grande1a e" u"a outra unidade %elo 'ator dado! As ta#elas so agru%adas %or grande1as e no e" orde" al'a#tica co"o co"u" se a%resentar! )<MPNIMENT<
Unidade n9nano: 9"icro: D" )" !"" [" Gt In Fd 9jarda: SI !" !" !" !" !" !" !" !" !" Multi%licar %or IL&8 IL&Q L-I L-LI L-LLI ILLL L-ULSK L-L;5S L-8ISS

MASSA
Unidade !g Ton l#" Slug o1 9on2a:avoirdu%ois =ro Tonelada 9inglesa: Ut" Arro#a SI kg kg kg kg kg kg kg kg kg Multi%licar %or L-LLI ILLL L-S5U58;UM IS-58S ;K-U5!IL&U Q-SK!IL&Q ILIQ 8-KLQQ5 IS-QKK

eNEA
Unidade Are Acre Rectare k"; P; 9't;: Polegada ,uadrada 9in;: SI !"; !"; !"; !"; !"; !"; Multi%licar %or S-LSM!ILU ILL ILLLL ILQ L-LQS5I 8-;8LULS

><EUME
Unidade #arril 9%etr(leo: c"U gal 9galo a"ericano: gal 9galo i"%erial: litro 9E: P cP#ico 9'tU: Polegada cP#ica 9inU: SI "U "U "U "U "U "U "U Multi%licar %or L-I58 IL&Q U-MK5!IL&U S-5S58QU!IL&U IL&U L-L;KUIM L-LLLLIQU8

G<NfA
Unidade Dina [g' li#ra 'or2a 9l#': Poundals N N N N SI Multi%licar %or IL&5 8-K S-S5 L-IUK;5

PNESSd<
Unidade at"os'era 9at": Var Varie "" Rg "ca 9"etro de coluna de 7ua: Mili#ar l#'Y't; l#'Yin; SI Pa Pa Pa Pa Pa Pa Pa Pa Multi%licar %or I-LIU;5!IL5 IL5 L-I IUU-U;; 8-KLQQ5 IL;

>IS)<SIDADE
Unidade )enti%oise 9c%: Poise 9P: SI kgY9"!s: kgY9"!s: Multi%licar %or IL&U L-I

)<NDUTI>IDADE TBNMI)A
Unidade )alY9c";!s!X)Yc": VTUY9't;!$!XGY't: SI WY9";!![Y": WY9";!![Y": Multi%licar %or SIK I-MULMU

l#"Y9't!$: E#"Y9't!s: [gY9$!":

kgY9"!s: kgY9"!s: kgY9"!s:

;-IS8I Q-MI8M!IL&S L-LLUQ

[calY9";!$!X)Y":

WY9";!![Y":

I-5LSK!IL5

DENSIDADE
Unidade gYl !kgYl !gYc"U !l#"Y'tU !l#"YinU SI !kgY"U !kgY"U !kgY"U !kgY"U !kgY"U Multi%licar %or I ILLL ILLL IQ-LIK ;-MQK!ILS

>A`d<
Unidade EY$ 'tUY$ galY"in 9g%": SI "UYs "UYs "UYs Multi%licar %or ;-MMK!IL&M ;-IQ!IL&Q Q-ULK!IL&5

DIGUSI>IDADE
Unidade c";Ys ";Y$ 't;Y$ ";Y$ SI ";Ys ";Ys ";Ys c";Ys Multi%licar %or IL&S UQLL ;-5KI!IL&5 L-LUQ

)<EGI)IENTE )<N>E)TI>< DE TNANSP<NTE DE )AE<N


Unidade SI Multi%licar %or

A %ro%(sito de "edidas- encerra"os este artigo co" u"a %itada de $u"or 9in'a"e- "as $u"or:- recol$endo algu"as situa2Ces inusitadas de "ensura2o* Estava eu %elejando %ara "edir a altura de u"a escada- "as a di'iculdade ,ue ela era real"ente "uito alta e so'ro de vertige" das alturas! A? veio u" a"igo e "e disse* gPor ,ue vocO no deita a escada no c$o e a "ede a?0g A esta asneira- eu s( %oderia l$e dar u"a res%osta W altura* g>ocO "uito #urro "es"oA Estou tentando "edir a altura e no o co"%ri"entoAg < 6u,uin$a c$ega %ara a sua "e e conta u" tre"enda #ravata! MeA Roje andei ;L "etros ,uadradosA A "e res%onde! Pu4aA "es"oA0 Estou to orgul$osa de vocO! < #O#ado- #e" #O#ado "es"o- entra no #ar e %ede %ara o dono* +Me d7 u" "etro de %inga.! < dono do #ar no teve dPvidas- %@s o "etro e" ci"a do #alco- a#riu a garra'a de %inga- e derra"ou de u"a estirada e" ci"a do #alco e4ata"ente I" de %inga! =lorioso'icou ol$ando %ara o #O#ado es%erando a sua rea2o! < #O#ado- se" ceri"@nia algu"a disse* & agora e"#rul$a ,ue eu vou levar! Vi#liogra'ia PerrF- 6! R! )$e"ical EngineerJ Rand#ook Si Siste"a Internacional de Unidades In"etro 9I8KS: Enciclo%dia )on$ecer No1en#erg- I! M! < Siste"a Internacional de Unidades / SI ;h edi2o /Instituto Mau7 de Tecnologia

Você também pode gostar