Você está na página 1de 6

Curso extrado do site:

http://www.geocities.com/heartland/garden/9807/el02.htm

Curso de Esperanto
Dua Leciono - Segunda Lio
1. Mia patro laboras kaj via patrino legas.
2. u la filo skribas?
3. Ne, li ne skribas, li jam skribis.
4. La filino kantis. i kantis bone. Mi
kantos anka .
5. La arboj estas altaj kaj la floroj estas
belaj.
6. La steloj estas helaj.
7. Via laboro estos utila.
8. Legu, kaj ne skribu.
9. Venu kun via amiko.
10. Li ne volas iri, kaj mi anka ne iros.
11. Mi vendis, kaj vi a etis; nun vi pagu.
12. Mi kalkulis bone. Jes, via kalkulo estas
ekzakta.
13. esu kanti, filino; ni volas jam dormi.

14. La lingvo Esperanto estas ri a, bela kaj
facila. Mi komprenas.
15. Man u, amiko!
16. Mi jam man is. Nun vi volas trinki.
17. Mi trinkos anka .
1. Meu pai trabalha e sua me l.
2. O filho escreve? [Acaso o filho escreve?]
3. No, ele no escreve, ele j escreveu.
4. A filha cantou. Ela cantou bem. Eu
tambm cantarei.
5. As rvores so altas e as flores so
bonitas.
6. As estrelas so claras.
7. Seu trabalho ser til.
8. Leia, e no escreva.
9. Venha com seu amigo.
10. Ele no quer ir, e eu tambm no irei.
11. Eu vendi, e voc comprou, agora pague.
12. Eu calculei bem. Sim, seu clculo est
exato.

13. Pare de cantar, filha, ns queremos
dormir agora.
14. A lngua Esperanta rica, bonita e fcil.
Eu entendo.
15. Coma, amigo!
16. Eu j comi. Agora eu quero beber.
17. Eu beberei tambm.
Notas e Gramtica:
, antes de tudo, muito bom ter voc aqui novamente, aprendendo esta lngua
que, pela primeira lio, voc j deve ter percebido como fcil. Espero que voc
continue em frente, os caminhos desta lngua.
Antes de tudo, eu queria dizer que tem um monte de letrinhas estranhas no meu
monitor. Acho que ele estragou. No. No bem assim. O Esperanto tem umas letrinhas
estranhas mesmo. E como que eu pronuncio estas letras extraterrestres?
Continuando nossa aprendizagem, vamos ver mais um pouquinho de pronncia:
c - voc lembra que ela tem um som especial, diferente do portugus, no ? Ela
se pronuncia como se fosse um ts: facila (pronuncie fatsla);
h - sempre aspirado em Esperanto, assim como no alemo e no ingls. Mas eu
no sei alemo nem ingls! Ento imagine que voc est com frio nas mos e quer
assopr-las com o bafo (j escovou os dentes esta semana?) que vem da garganta. bem
este som mesmo. Sempre pronuncie o h com este som: helaj (pronuncie hlai);
k - esta letra substitui o c e o qu do portugus. Ela sempre tem o som de ca, que,
qui, co, etc... (achou que eu ia escrever palavro em um curso to educado?): kanti
(pronuncie cnnti), trinki (pronuncie trnnqui);
kv, gv - tm um sons semelhantes aos nossos qu ou q e gu ou g: akvo (quo) e
lingvo (lnnguo);
x - opa! esta letra no existe em Esperanto! Assim tambm como no existem o q,
w e y. Ei, espera a! Eu j vi textos em Esperanto com a letra X! Eu estava
sonhando? No. Realmente existem textos com a letra x, mas isto uma longa longa
histria que se eu explicar agora voc no vai entender patavina, portanto, fique um
pouco mais curioso, nas prximas linhas eu explico;
T, e aquele monte de letrinhas estranhas? Como que eu pronuncio aquilo?
simples: coloque o dedo na garganta, pressione a boca do estmago umas 3 vezes e faa
um som semelhante ao f de farofa. Brincadeira! No faam isto em casa! Vamos ver
cada uma daquelas letras:
, - tm o som do tch, igual dos gachos (tch!): ri a (pronuncie rtcha -
lembrou de pronunciar o r como um r simples, igual ao da palavra esperana?);
, - tm o som de um dj, igual ao da palavra adjetivo: man i (pronuncie
mnndgi);
, - tm um som muito difcil, muito forte. Lembra daquele assopro que voc
deu com o bafo da garganta? Bom, mais forte que isto. J viu algum tentando limpar
a garganda, como se estivesse fazendo gargarejo, s que sem um lquido? bem este
som. Mas, povos de todas as naes, aliviem-se porque este som raro no Esperanto,
alm do que costuma-se substitu-lo por um k: e o (pronuncie rhrho). Consegue
distinguir oro (r), horo (hr), oro (rhrhr) e koro (kro)?
, - tm um som muito fcil. o j portugus: a do (pronuncie jwd);
, - tm o som do x (em xcara), ch (em ch) ou sh (em shampoo): i (shi);
Fcil, mas eu vou ter um pequeno probleminha: meu teclado no aceita colocar o
smbolo do acento circunflexo (^) em cima das consoantes c, g, h, j e s. Como eu
fao? . Isto realmente um problema grave, pois voc poderia at alterar o sentido de
uma frase, por exemplo Mi volas pagi (eu quero pagar) e Mi volas pa i (eu quero
paginar). Uma forma utilizada pelos atuais esperantistas de todo o mundo utilizar uma
letra no utilizada no esperanto aps a letra com o acento. Lembra que o x no
utilizado em esperanto? Muito bem, vamos utiliz-lo como se fosse o acento: em vez de
eu escrever Mi volas pa i eu posso escrever Mi volas pagxi. Entendeu agora
porque voc j deve ter visto textos em esperanto com a letra x? Uma outra forma, que
eu penso ser desaconselhvel, utilizando a letra h, como por exemplo Mi volas
paghi. Mas como explicar a pronncia destas palavras em esperanto, se a regra diz que
as palavras nunca alteram o seu som, e se no esperanto no h excesso para as regras?
A palavra A DO poderia ser escrita JHAUDO, e a pronncia seria como? Ihado?
Portanto, prefervel utilizar a forma Jxauxdo que, apesar de deixar a palavra feia, no
altera a pronncia. Mas se voc ver por a a forma Jhaudo, no se assuste, a forma
mais antiga e ainda bastante aceita no meio esperantista.
Voltando nossa lngua, precisamos ainda tratar de alguns assuntos srios, em
especial a pronncia do T. No pronuncie o TI como TCHI, mas como TI (como os
italianos, com a ponta da lngua atrs dos dentes superiores), para evitar a confuso com
I (a sim tem o som de TCHI). Tente de novo: TIE e IE.
Lembra-se ainda que o acento tnico (a slaba com maior fora) sempre a
penltima, quando existir? Nosso texto continua colocando a vogal em negrito, para
ajudar no comeo, mas vai pegando desde j a pronncia. Lembra que cada vogal forma
uma slaba, e que semivogais (j e ) no formam uma slaba sozinhos? Portanto kaj tem
apenas uma vogal, e se pronuncia ci, anka possui 2 vogais, e se pronuncia nnkaw.
Tem mais uma coisinha para os apaixonados que gostam de escrever versinhos de
amor: em esperanto, para ajudar na rima e na mtrica, pode-se dispensar o uso da
terminao o do substantivo, ou seja, em vez de escrever amiko, pode-se escrever
amik', em vez de patro, pode-se escrever patr', ou ento em vez de escrever filino,
pode-se escrever filin', mas o acento continua na mesma letra: amk, ptr, e filn.
Portanto, se voc encontrar estas formas, principalmente em poesia, no se assuste.
Lembra como faz para formar o plural dos substantivos e adjetivos? Lembra o
que eram os substantivos e adjetivos? No. Xi, voc anda meio esquecido, mas a vai
uma colher de ch: substantivo a palavra que designa qualquer ser, animal ou
coisa: o papel, o livro, o pai, a estrela. Os adjetivos so palavras que indicam um
estado, uma qualidade ou uma caracterstica: til, alegre, calmo, triste, bonito. E
ento, lembra como faz para colocar estas palavras no plural? s colocar o J no
fim? Exatamente. Por exemplo, o plural de patro ? Patroj? Muito bem. Vamos fazer
uma listinha para que voc possa lembrar isto:
Plural dos Substantivos e Adjetivos
patro - pai
filino - filha
alta - alto
bela - belo
patroj - pais
filinoj - filhas
altaj - altos
belaj - belos
Ah, agora sim eu me lembro. realmente fcil. Preste ateno que a terminao
O no quer dizer que se trata do gnero masculino, mas que se trata de um substantivo,
e a terminao A no quer dizer que se trata do gnero feminino, mas de um adjetivo,
portanto, bela pode ser bonito ou bonita.
O adjetivo sempre concorda em nmero com o substantivo ( o tpico maria-vai-
com-as-outras). Ah... t.. e o que isto quer dizer? Quer dizer que se o substantivo estiver
no plural (nmero plural) ento o adjetivo tambm tem que estar no plural (nmero
plural), mas se o substantivo estiver no singular (nmero singular) o adjetivo tambm
tem que estar no singular (nmero singular). Veja que em la arbo estas alta, o
substantivo arbo est no singular. Como assim? No coma seno falta... arbo no est
no plural, est no singular e eu sei disto porque no tem um j no fim da palavra. Ah, ,
lembrei agora. Pois . Ento o adjetivo alta tambm tem que estar no singular. Quer
dizer sem o j? Exatamente. Em outras palavras, se o substantivo tem J, o adjetivo
tambm, mas se o substantivo no tem o J, o adjetivo tambm no ter? Muito bem.
Voc pegou o esprito da coisa. Ento se dissssemos la arboj estas altaj, a frase estaria
correta. Vamos a mais alguns exemplos:
La stelo estas hela. (A estrela clara)
La muro estas alta. (O muro alto)
La filinoj estas belaj. (As filhas so bonitas)
La floroj estas belaj. (As flores so bonitas)
Kaj la lingvo estas facila. Opa! J est saindo as primeiras palavras em
Esperanto? Que bom! Isto um bom sinal! Mas eu ainda confundo FILO (filho) com
FILINO (filha) e PATRO (pai) com PATRINO (me). Nossa... isto muito simples, e
muito fcil. To fcil que eu vou deixar para a prxima lio. Voc vai ver como
faclima esta lngua.
J vimos os verbos tambm na aula passada: quando o verbo no est conjugado,
ele est no infinitivo, que em portugus termina em ar, er, ir, or, e em esperanto sempre
termina em i, por exemplo: man i (mnndgi - comer), legi (lgui - ler), skribi (scrbi -
escrever), balai (bali - varrer). E quando o verbo est conjugado no presente ele
sempre tem a terminao AS (mi balaas - mi balas - eu varro). E quando queremos
falar sobre o passado? Ento hoje vamos aprender como utilizar o passado: basta, em
vez de utilizar a terminao AS, utilizar a terminao IS. Ah, ento, no texto est escrito
mi vendis que quer dizer eu vendi e vi a etis quer dizer voc comprou, e os
infinitivos so VENDI e A ETI, alm disto, as formas para o presente seria, por
exemplo, mi vendas (eu vendo) e mi a etas (eu compro)! Nossa.. agora eu sorri de
uma orelha at outra! Fiquei feliz em saber que voc est entendendo esta lngua. Est
exatamente correto!
Nossa.. tudo to fcil. Agora s falta voc me dizer que para formar o futuro s
precisa colocar a terminao OS... Exatamente isto! O qu? to fcil assim? claro
que . Eu disse que o Esperanto fcil! Nossa.. ento mi kalkulos quer dizer eu
calcularei e mi trinkos quer dizer eu beberei? exatamente isto! Poxa... como
fcil! Vamos fazer uma tabela com os verbos que j aprendemos:
INFINITIVO
trinki (beber)
esti (ser, estar)
legi (ler)
skribas (escrever)
voli (querer)
dormi (dormir)
kanti (cantar)
pentri (pintar)
balai (varrer)
labori (trabalhar)
veni (vir)
iri (ir)
vendi (vender)
a eti (comprar)
pagi (pagar)
pa i (paginar)
kalkuli (calcular)
kompreni
(compreender)
PASSADO
mi trinkis
mi estis
mi legis
mi skribis
mi volis
mi dormis
mi kantis
mi pentris
mi balais
mi laboris
mi venis
mi iris
mi vendis
mi a etis
mi pagis
mi pa is
mi kalkulis
mi komprenis

PRESENTE
mi trinkas
mi estas
mi legas
mi skribas
mi volas
mi dormas
mi kantas
mi pentras
mi balaas
mi laboras
mi venas
mi iras
mi vendas
mi a etas
mi pagas
mi pa as
mi kalkulas
mi komprenas

FUTURO
mi trinkos
mi estos
mi legos
mi skribos
mi volos
mi dormos
mi kantos
mi pentros
mi balaos
mi laboros
mi venos
mi iros
mi vendos
mi a etos
mi pagos
mi pa os
mi kalkulos
mi komprenos

man i (comer) mi man is mi man as mi man os
Realmente muito fcil. No precisa decorar nada.. s saber que I a terminao
para o infinitivo, AS a terminao para o presente, IS a terminao para o passado,
OS a terminao para o futuro. Mas espera a, no texto tem a palavra MAN U (Man
u, amiko!). Pensei que nunca ia perguntar. A terminao U prpria para o
imperativo, ou seja, sempre que voc quiser dar uma ordem ou fazer um pedido, utilize
a terminao U: Man u significa coma!, Pagu significa pague! Fcil, no ? Jes,
Esperanto estas facila! Opa.... continua saindo as primeiras palavras...
Para terminar a aula de hoje... Ah.. j? .. j est na hora. Para terminar a aula de
hoje, quero falar um pouco sobre a palavra U (lembrou de pronunciar tch?) que tem
na segunda frase do texto. Na verdade, esta palavra no tem traduo em portugus. Ela
s serve para informar que se trata de uma pergunta. Em portugus poderamos dizer o
filho escreve e o filho escreve? A nica diferena entre a frase afirmativa e a
interrogativa o ponto de interrogao (?). Em Esperanto, alm da interrogao, temos
que colocar a palavra u, para indicar que se trata de uma pergunta. Portanto:
Esperanto estas facila. - Esperanto fcil.
u estas Esperanto facila? - Esperanto fcil?
La filino kantis. - A filha cantou.
u la filino kantis? - A filha cantou?
Nossa.. muito fcil. Mal posso esperar pela prxima aula.
Ento at l! Lembre-se que qualquer comentrio pode ser enviado para
elvismelnisk@hotmail.com. Abraos.
Exerccios________________________
1. Traduza as seguintes frases para o Portugus:
a. Vi volis kanti.

b. La patrino balais.

c. La patroj legos.

d. Miaj amikoj estis ri aj.

e. Mi komprenis bone.

f. Mi legos kaj mia amiko skribos.

2. Traduza estas frases para o Esperanto:
a. Voc rico?

b. Agora meu amigo quer beber.

c. Esperanto muito claro e fcil.

d. As estrelas so bonitas.

e. As rvores so altas e a flor bonita.

f. Eles pintaram e ns pagamos.

Você também pode gostar