Você está na página 1de 8

39

A L L A
Ccnatcxtu
A caninho do osLo do sado, Cracinha roIa-
Lou ninuciosanonLo a LIvira cono Linha sido a consuILa nodica no hosiLaI. A
forna cono Cracinha conLou o faLo foz LIvira suor quo o nodico quo havia
aLondido o bob ora un ossino rofissionaI. Io|o, saboronos cono Ludo
aconLocou. No or un roIaLo da no, nas aLravos do un narrador.
O granc nctincn|c naquc|c ncspi|a|-cscc|a c prcnctic pc|c cxcc|cn|c |raoa-
|nc rca|izac pc|cs nciccs rcsicn|cs. A|cn c cficicn|c, c a|cnincn|c c gra|ui|c -
c quc faz ccn quc a prccura scja scnprc naicr quc a pcssioi|iac c a|cnincn|c.
Apcsar as nui|as ificu|acs, cs prcfcssscrcs c cs|uan|cs c cursc c ncicina
prccuran nan|cr a fana quc a|canaran na ciac.
Un cs p|an|cnis|as c ncjc na cncrgcncia c c jctcn r. Hugc. O cansac c
tisitc| cn scu rcs|c, afina|, n4 czc ncras c|c cs|4 nc ar, a|cncnc acs nais itcrscs
cascs. Ccn a|itic pcrccoc quc cncgcu a ncra c tc||ar para casa. An|cs c sair, pcrcn,
sc |cnora c |cr sic aocrac, nc ccrrccr, pcr una nu|ncr af|i|a, ccn un ococ ac
cc|c c rcc|ananc quc cspcrata scr a|cnia. O ncicc ccns|a|a quc una r4pia
ccnsu||a pccria ininuir c scfrincn|c a prcccupaa n4c. Assin, pcc quc c|a cn|rc
nc ccnsu||cric c, para gannar |cnpc, inicia rapiancn|c c a|cnincn|c, cnquan|c |c,
na ficna, c ncnc a n4c.
- Vancs ccncar pcr una orctc ananncsc, ccr|c?
Aquc|a prcpcs|a cixa a n4c na utia. c quc scr4 issc? Ccnc n4c pcrgun|a, fica
scn saocr. ||a pcrnanccc cn si|cncic.
O ncicc |cn prcssa.
- Qua| c c scu prco|cna, cna Maria as Graas?
- Acnc quc c prco|cna |cc fci un ningau quc parccc quc cnoucncu na occa
c cs|cnagc. Ccn issc c ncninc parcu c corar uran|c cis ias. Dc |4 pra c4, |4 quc
parccc 4gua.
- O prco|cna c ccn c|c, cn|4c?- in|crrcnpc c ncicc, j4 quc na ficna sc ccns|ata
c ncnc a n4c.
- | sin. |u ncn sci nais c quc fazcr. Aina nais cpcis quc c|c ccnccu a pcr
pra fcra. Ncn 4gua |4 tcr|cnc nais, cu|cr. T4 cnruganc |cc.
O jctcn ncicc pcrccoc quc para |rauzir cs fa|cs rc|a|acs pc|a pacicn|c scr4
ncccss4ric c usc a sua inagina4c. Os |itrcs c ncicina fazcn usc c una
|inguagcn |c|a|ncn|c itcrsa aquc|a u|i|izaa nc ccnsu||cric. Mas cssa ar|c n4c faz
par|c c curricu|c cscc|ar, pcr issc a aap|a4c c rcccn-fcrnac a rca|iac |cta
a|gun |cnpc c nui|a cxpcricncia para sc ccnp|c|ar.
Mustrc a Ingua
39
A L L A
M C D L L C l2
39
A L L A
|npacicn|c ccn a ificu|ac cn cn|cncr ccnp|c|ancn|c c quc cutia, c ncicc
rcsc|tc passar |cgc ac cxanc fisicc. Ccnc|ui, scn naicrcs ificu|acs, quc a criana
cs|4 nun principic c csira|a4c n4c nui|c in|cnsa. Os sin|cnas s4c cticn|cs.
c|as|iciac cu|4nca un pcucc ininuia, |ctc cprcss4c a fcn|anc|a, cs c|ncs un
pcucc cncctacs, auscncia c fcorc.
- Scu fi|nc cs|4 prccisanc c una rcira|a4c. N4c sc prcccupc. n4c scr4
ncccss4ria a tia in|ratcncsa, una sc|u4c cra| rcsc|tcr4 c prco|cna. A scnncra saoc
fazcr un scrc cascirc, n4c saoc?
Ccnc aquc|a pcrgun|a inuzia a un sin, Gracinna n4c quis passar pcr
igncran|c, izcnc n4c. Apcnas oa|ancu a caoca afirna|itancn|c.
- Mui|c ocn. Ofcrca scrc as cc|ncraas, cspaanc-as, para fatcrcccr a
|c|cr4ncia g4s|rica. N4c n4 ncccssiac c cu|ra |crapcu|ica pcr cra. Ncn ncsnc
an|ipirc|icc scr4 ncccss4ric. Hcjc, suspcna a a|incn|a4c.
Assin acaoa a ccnsu||a. c ncicc, sa|isfci|c pcr |cr inicac ccnc cti|ar a
csira|a4c in|cnsa a criana, a n4c, frus|raa pcr sair ccnc cncgcu.
|ssa c a tcrs4c cs fa|cs |a| ccnc accn|cccran. Na tcrac, c jctcn ncicc c a
jctcn n4c si|uatan-sc cn nuncs ifcrcn|cs.
A ConaLoxLo do ho|o nosLra con cIaroza quo, ara so onLondoron, duas ossoas
rocisan usar a nosna Iinguagon. No adianLa faIar a nosna Ingua, o rociso Lor
o nosno vocabuIrio. nodico o Cracinha faIaran a Lngua IorLuguosa, nas isso
no foi suficionLo ara oIos so onLondoron. CIaro quo a siLuao quo Lrazonos aqui
o ouco rovvoI, ois un nodico nunca so dirigo dossa forna a un acionLo. Ln
goraI, os nodicos rocuran sinIificar a sua Iinguagon o so adaLar ao nvoI o aos
conhocinonLos do sous acionLos. Lssa dovoria sor a aLiLudo nais corroLa.
Roaro na faIa do Cracinha:
|u acnc quc c prco|cna |cc fci un ningau quc parccc quc embuchou na
occa c cs|cnagc. Ccn issc c ncninc parcu c obrur uran|c cis ias.
(...) Ncn 4gua |4 tertenuo nais.
As aIavras no onLondidas oIo nodico foran:
embuchur. V.|.. 1. MoLor no bucho, onchor o bucho con. 2. IarLar, saciar.
3. Lnchor o osLnago aLo saLurar o ficar obsLrudo.
obrur. V. |. . 1. ConvorLor on obra, fazor, oxocuLar, roaIizar. 2. Iabricar.
3. Iroduzir, fazor. 4. Dofocar.
terter. V. |. .. 1. Iazor Lransbordar, onLornar, dorranar: 2. Iazor sair con
noLo, |orrar. 3. (Pcp.) Irinar.
Ditiunriu
39
A L L A
Roaro no rosuILado do oxano foiLo oIo nodico o suas faIas ara a no, quo
ficou son onLondor raLicanonLo nada:
Os sntomus s4c cticn|cs. c|as|iciac cutneu un pcucc ininuia, |ctc
ueresso na fontune|u, cs c|ncs un pcucc encotuuos, auscncia c fcorc.
- Scu fi|nc cs|4 prccisanc c una rcira|a4c. N4c sc prcccupc. n4c scr4
ncccss4ria a tia ntrutenosu, una sc|u4c cra| rcsc|tcr4 c prco|cna. A scnncra saoc
fazcr un scrc cascirc, n4c saoc? (...)
- Mui|c ocn. Ofcrca scrc as cc|ncraas, cspaanc-as, para fatcrcccr a
|c|cr4ncia gstrcu. N4c n4 ncccssiac c cu|ra teruutcu pcr cra. Ncn ncsnc
untrtco scr4 ncccss4ric. Hcjc, suspcna a a|incn|a4c.
AIgunas dossas aIavras voc | conhoco, cono hurutuo, so|uo oru|,
reurutuo. Vo|a a soguir un oquono gIossrio ara o uso do ouLras:
sntomu. S. n. 1. (Mc.) QuaIquor fonnono ou nudana rovocada no
organisno or una doona, o quo, doscriLo oIo acionLo, a|uda a
osLaboIocor un diagnosLico. 2. (|ig.) SinaI, indcio.
cutneu. Aj 1. IorLonconLo ou roIaLivo cuLis, ou cuLo. 2. Da cLis, da
oIo.
ueresso. S.f. 1. ALo do dorinir-so. 2. AbaixanonLo do nvoI rosuILanLo
do rosso ou oso. 3. DobiIidado, onfraquocinonLo.
fontune|u. S. f. 1. (Ana|.) Lsao nonbranoso quo os rocon-nascidos
arosonLan no crnio, noIoira.
encotuuo. Aj. 1. MoLido on cova ou buraco. 2. Lscondido, ocuILo. 3. Diz-
so dos oIhos quo fican nuiLo no fundo das orbiLas.
ntrutenoso. Aj. 1. (Mc. c Cir.) RoIaLivo ao inLorior da voia. 2. Quo so d
ou aIica no inLorior da voia.
gstrco. Aj. 1. (Ana|.) RoIaLivo ao osLnago.
teruutcu. S. f. 1. IarLo da nodicina quo osLuda o o on rLica os
noios adoquados ara aIiviar os doonLos, Loraia.
untrtco. Aj. 1. Quo afugonLa a fobro, ou quo a conbaLo. S. n. 2.
ModicanonLo conLra a fobro.
I ainda un Lorcoiro con|unLo do aIavras quo foran usadas oIo narrador
da ConaLoxLo. bsorvo osLas oxrossos o sous significados:
hostu|-esco|u. S.n. IosiLaI on quo so fornan os nodicos o os
osociaIisLas nas divorsas roas da nodicina. CoraInonLo, so insLiLui-
os Iigadas a una univorsidado, hosiLais quo funcionan cono oscoIas
ou facuIdados.
muco resuente. S.n. L o nodico quo | Lorninou sua fornao
univorsiLria, nas conLinua Iigado ao hosiLaI-oscoIa, quo Iho d a
oxorincia o osociaIizao nocossria. Nossa orodo, oIo raLicanonLo
rosido (ou nora) no hosiLaI, aLondondo os acionLos con a suorviso
do nodicos nais oxorionLos.
|untonstu. S.n. AquoIo quo rosLa un sorvio noLurno ou on dia o
horrios fora do oxodionLo conun, aquoIo quo d IanLo.
39
A L L A
Agora quo voc conhoco o significado das aIavras qua causaran robIona
na consuILa nodica, aLuo cono inLorroLo onLro Cracinha o o nodico. Iara
rosoIvor as quosLos, siga o nodoIo abaixo:
- Qua| c c prco|cna, Maria as Graas?
- O ningau embuchou na occa c cs|cnagc.
- O quc?
- O ningau cncncu a|c sa|urar a occa c cs|cnagc.
a) - O quc accn|cccu?
- O ncninc urou ue obrur uran|c cis ias.
- O quc?
- ..............................................................................................................................
b) - Ccn|inuc, cna Maria as Graas.
- Ncn a 4gua |4 tertenuo!
- O quc?
- ..............................................................................................................................
c) - | cn|4c, cu|cr?
- A e|ustcuuue cutneu cs|4 un pcucc iniuia.
- O quc?
- ..............................................................................................................................
d) - Dcu|cr, c quc cu |cnnc quc fazcr?
- |arcncs una reurutuo a|ratcs c so|uo oru|.
- O quc?
- ..............................................................................................................................
c) - Pcssc ar nui|c scrc, cu|cr?
- Dc cspaaancn|c para fatcrcccr a to|erncu gstrcu.
- Pra fatcrcccr c quc?
- ..............................................................................................................................
f) - Prccisa nais a|gun cuiac cspccia|?
- N4c usc ncnnun an|ipirc|icc pcr cnquan|c.
- N4c c pra usar c quc, cu|cr?
- ..............................................................................................................................
1. IoIo roIaLo da ConaLoxLo, voc diria quo o |ovon nodico rosLou un nau
aLondinonLo? JusLifiquo sua osio con assagons da narraLiva.
2. Quais so os dois grandos noLivos oIos quais o hosiLaI-oscoIa da cidado do
Cracinha Lon LanLo novinonLo?
3. Aosar do Lodo o cansao do nodico, quo osLava h nais do dozo horas
LrabaIhando, oIo rosoIvo aLondor Cracinha. quo o Iovou a ossa dociso?
4. narrador, nun Lrocho da ConaLoxLo, Ionbra quo os Iivros do nodicina
fazon uso do una Iinguagon divorsa daquoIa usada no consuILorio con os
acionLos. quo oIo quis dizor ao oscrovor quo cssa ar|c n4c faz par|c c
curricu|c cscc|ar?
5. Cracinha, nun doLorninado nononLo, sonLiu-so forada a concordar con o
nodico. Ior quo oIa agiu assin?
lntcndimcntu
39
A L L A
Na ConaLoxLo da AuIa 38, Cracinha disso quo o nodico ora un anLiLico.Na
ConaLoxLo dosLa auIa, voc soubo o quo aconLocou con oIa, aLravos da hisLoria
conLada or un narrador. Agora, conLo cono foi a consuILa, cono so voc fosso
Cracinha. Lonbro-so do quo oIa osLava aborrocida, dococionada o assusLada.
Quo nodico anLiLico! Lsoroi un Lono ra sor aLondida. Quando oIo
aarocou no corrodor, orgunLoi so oIo odia no aLondor o oIo disso quo no sabia
so ia dar Lono. Doois do un Lono, oIo no chanou o | foi Iogo no avisando
quo a LaI da anannoso ia sor rida. L ou I odia discordar? Non soi o quo o isso.
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Na auIa assada, voc arondou quo a aIavra ou oxrosso quo caracLoriza
o su|oiLo, Iigando-so a oIo or un vorbo do Iigao, so chana reucutto uo
su]eto. bsorvo o caso da oxrosso a soguir:
A tan|agcn c pcs|c cra o bom utenumento.
RoIonbrando as auIas anLorioros, voc sabo quo osso o un orodo sinIos,
ois Lon aonas una orao. Mas, so Livornos un orodo conosLo, a siLuao
nuda o o rodicaLivo do su|oiLo so Lransforna nuna orao. Vo|a:
a) A tan|agcn c pcs|c cra o bom utenumento. (una orao)
rodicaLivo do su|oiLo
b) A tan|agcn c pcs|c cra que | us essous erum bem-utenuuus. (duas
oraos)
orao subordinada subsLanLiva rodicaLiva
No caso do b), o rodicaLivo do su|oiLo, quo foi Lransfornado on orao,
chana-so oruo reucuttu.
1. Soguindo o nodoIo abaixo, Lransforno o rodicaLivo do su|oiLo on orao
rodicaLiva:
O prco|cna cra u uesurutuo uo menno.
rodicaLivo do su|oiLo
O prco|cna cra que o menno estutu uesurutuuo.
orao rodicaLiva
a) A roocuao do Cracinha ora u sutuu uo muco ..................................
..........................................................................................................................................
b) A sorLo do Cracinha foi u cheguuu ue E|tru .............................................
..........................................................................................................................................
c) doso|o do Cracinha ora: u recueruo ruu ue seu f|ho ................
..........................................................................................................................................
Rccstritura

Aprufundandu
39
A L L A
NosLa soo do LiLoraLura, voc vai Ior un Lrocho do una oa do LoaLro oscriLa
or Ariano Suassuna, nonbro da Acadonia BrasiIoira do LoLras. Sogundo o
rorio Suassuna, ossa oa, onLiLuIada O sunto e u orcu, onconada oIa rinoira
voz on 198, no ToaLro DuIcina, do Rio do Janoiro, LonLa discuLir a quosLo da
|rai4c. Iara Suassuna, O San|c c a Pcrca arosonLa a Lraio quo a vida, do una
forna ou do ouLra, Lornina fazondo a Lodos nos. Iaroco quo a naior do Lodas ossas
Lraios o a norLo. auLor disso quo coIocou no NordosLo o orsonagon Lurico,
un rabo sovina quo so onsa no dinhoiro, ara sinboIizar quo Lodos nos sonos
uns dosLorrados - osLrangoiros nossa vida. A pcrca o do nadoira, sorvindo cono
cofrinho ara guardar o dinhoiro. No onLanLo, Lurico ordo a orca, quo con LanLo
cuidado foi aIinonLando con Lodas as suas ocononias. Mas h o San|c, quo o o
SanLo AnLnio - sanLo casanonLoiro o roLoLor da orca. Todos nos ficanos na
dvida onLro o SanLo o a Iorca. As vozos quoronos o SanLo, s vozos, a Iorca.
Loia a soguir un Lrocho dossa divorLida oa:
O sunto e u orcu
Euuoro Bon dia, Lurico Arbo. SanLo AnLnio o guardo, SanLo AnLnio o
roLo|a a voc o a Loda sua fanIia.
Eurco (A arLo, a Caroba.) So no for dinhoiro onrosLado, ou osLufo! Quo
SanLo AnLnio Lanbon o roLo|a, Ludoro ViconLo.
Euuoro LnLo sonro on sado o rosoridado, hoin?
Eurco L dinhoiro, no Lon ra ondo! Irosoridado, ou? Voc sin, odo dizor
quo vai bon con Lodas aquoIas fazondas!
Euuoro Quo adianLa a Lorra, Lurico? Von a soca o norro Ludo. A foIicidado o quo
ou Lonho anigos o so oIos quo no vaIon nas horas do aorLo.
Eurco L dinhoiro onrosLado, no Lon ra ondo! Voc gosLa do conLar dosgraa,
nas o ara oscondor a forLuna. Lu o quo so Lonho, ara conLar, nisoria. s
ricos, cono voc, conLan dinhoiro, Ludoro, os obros, cono ou, dosgraa.
Euuoro Quo nada, isso o nodosLia! L quanLo criso, so udor fazor aIguna coisa
ara a|ud-Io...
Eurco Isso aroco ronossa, nas o ara roarar o odido. LsL faninLo,
sodonLo or dinhoiro onrosLado.
Euuoro Quo LaI Iho aroco ninha fanIia?!
Eurco Boa.
Euuoro L nou carLor?
Eurco Bon.
Euuoro L nous aLos?
Artc c vida

39
A L L A
Eurco Non naus non dosonosLos.
Euuoro QuaI o a oinio quo voc Lon do nin?
Eurco Sonro o considoroi un cidado honrado.
Euuoro Iois ou Lanbon acho voc un cidado son dofoiLos.
Eurco So no for dinhoiro onrosLado, ou quo no dano! o quo o quo voc quor?
Curobu Sou Lurico, o sonhor sabo orfoiLanonLo quo sou Ludoro gosLou do
una ossoa do sua fanIia.
Eurco Soi, nas onsoi quo isso | Livosso assado.
Curobu ra assado, agora foi quo conoou! A sinaLia quo ossa ossoa
insirou a sou Ludoro so foz aunonLar con a soarao. Iois bon, sou
Ludoro voio odi-Ia on casanonLo.
Eurco LsL dada, odo so considorar noivo. nas ou rociso do vinLo conLos
onrosLados ara fazor a fosLa do casanonLo.
Euuoro Mas ou ainda no soi so oIa acoiLa!
Eurco A rosonsabiIidado o ninha, odo so considorar noivo! No osL vondo
quo ou no vou ordor una oorLunidado dossa? Voc osL noivo,
Ludoro, o ou rociso do vinLo conLos, osso o quo o o faLo.
Euuoro LnLo nando chanar Margarida.
Eurco Margarida? Ira qu?
Curobu Sou Ludoro quor v-Ia doois do LanLo Lono, o orfoiLanonLo
naLuraI, sou Lurico. LIo | viu dona Bonona, agora quo vor dona
Margarida.
Eurco Ah, sin. nas quoro Iogo Iho dizor, Ludoro, quo oIa osLovo I foi a conviLo
sou. Lu no convidoi ninguon, voc vai ara o hoLoI do Dad.
Euuoro LsL bon, nas osso vor a Margarida?
Eurco Iodo, or quo no?
Euuoro Dizian quo voc ora Lo choio do coisas con oIa!
Eurco Ah, sou. Mas confio on voc, or causa do sua idado o orquo agora
voc o noivo. Voc ronoLo ir ara o hoLoI?
Euuoro IronoLo, honon cuidadoso! No fica bon ou, noivo, hosodado on
casa do noiva, no o?
Eurco Ah, o, nossas coisas ou sou infIoxvoI! BasLa dizor quo nanLonho un
guarda, ago con nou dinhoiro, so ara Lonar conLa do Margarida.
Ton ordon do no doix-Ia un so insLanLo.
Euuoro In guarda? In honon?
Eurco Sin, nas o Lo foio quo no h origo. Margarida Lon odio doIo. Mas ou
gosLo, orquo oIo o rudonLo o oconnico, choga a no dar Iios.
Chana-so Dodo.
Euuoro Mou fiIho Lon osso nosno aoIido do Dodo!
Curobu Mas sou fiIho o coxo?

39
A L L A
Euuoro Voc | norou on ninha Lorra o sabo quo no.
Curobu L corcunda?
Euuoro No.
Curobu Ton una barbicha?
Euuoro No.
Curobu VosLo sonro roLo?
Euuoro No.
Curobu L anarrado?
Euuoro No.
Curobu Ton a boca LorLa?
Euuoro No.
Eurco LnLo no o osso no, orquo Dodo Boca-da-NoiLo Lon Ludo isso o nais
aIguna coisa. Vou chanar os dois aqui. Margarida! Dodo Boca-da-NoiLo.
IonLo. O sunto e u orcu, Ariano Suassuna. Rio do Janoiro, Joso Iynio LdiLora, 1O
odio, 1994, gs.26-28.
nundo ficcionaI do Suassuna osL rochoado do Lonas o do Iingua|ar do
sorLano|o Lico. Ton Lodas as caracLorsLicas da narraLiva oraI, aquoIas hisLorias
conLadas oIo ovo nas caIadas, nosso nundo do inLorior ou do noiLos ao Iado
do fogo. IisLorias quo Lanbon so conLadas na forna ooLica da oosia ouIar.
Con sua conhocida o fosLo|ada oa Au|c a ccnpaccia, Suassuna inaugurou
una nova forna do fazor LoaLro no BrasiI.
LoaLroIogo o ronancisLa Aruno V|ur Suussunu nascou on 1927,
na cidado do Nossa Sonhora das Novos, na Iaraba., Criou-so o croscou
no sorLo araibano. Vivo aLuaInonLo no Rocifo, ondo cursou DiroiLo o foi
rofossor do LsLoLica no DoarLanonLo do LoLras da Inivorsidado Iodo-
raI do Iornanbuco. Na docada do 4O, a|udou a fundar o ToaLro do
LsLudanLo do Iornanbuco, con grando aLuao. Tanbon dosonha.
LnLro a vasLa roduo do auLor, osLo: Una Mu|ncr tcs|ia c sc|, O arcc
csc|ac, Au|c a ccnpaccia, O casancn|c suspci|csc, O san|c c a pcrca,
|arsa a oca prcguia, A pcra c rcinc, o nuiLas ouLras.

Você também pode gostar