CONSTITUIO DO ESPAO PSICOLGICO E DELIMITAO DE SABERES
Para se trabalhar tica e as iretri!es e a"#es $%e at%al&e'te '(rteia& a )r*tica (
)sic+l(,(- 'aa &ais i'teressa'te $%e )e'sar a hist+ria essa )r*tica a$%i '( Brasil. (s )ercal"(s $%e e'/re't(% )ara le,iti&ar0se e'$%a't( )r(/iss1( e )r(%"1( e saberes2 Pe'sar a re,%la&e'ta"1( essa )r(/iss1( /a! re/letir s(bre a c('stit%i"1( ( C+i,( e 3tica e as iretri!es estabelecias )el(s C('selh(s 45eeral e Re,i('ais6- ireta&e'te e'7(l7i(s 'a c('stit%i"1( ( es)a"( $%e a Psic(l(,ia )ass(% a (c%)ar a( l(',( esses ci'$%e'ta a'(s e re,%la&e'ta"1(2 U& (s &(ti7(s a)('ta(s )(r Pereira e Net( 4899:6 )ara $%e %&a )r(/iss1( se re,%lari!e- )(ss%i'( %& trabalh( es)ec;/ic( e es)eciali!a(- c(& se% c(r)( te+ric( eli&ita(- $%e (s i'teresses (s )r(/issi('ais se<a& (r,a'i!a(s e& ass(cia"#es $%e )ar('i!e& as c('%tas (s e'7(l7i(s2 E- )ara $%e tal )ar('i!a"1( se<a e/eti7a&e'te reali!aa /a!0se %s( e is)(siti7(s /(r&ais e /iscali!a"1( essas c('%tas- e'tre estes se estaca& (s c+i,(s e tica e as eli&ita"#es esti)%laas )el(s C('selh(s2 Mas- tais i'st='cias s+ se e/eti7a& 'a &eia e& $%e a )r(/iss1( re,%la&e'taa2 A Psic(l(,ia )(ss%i %&a hist+ria 7i'c%laa a &%it(s (%tr(s ca&)(s ( saber- i'icia'( c(& a /il(s(/ia2 P(r&- se% rec('heci&e't( este7e li,a( >s $%est#es hist+ricas e caa )a;s2 N( Brasil- es)eci/ica&e'te- este7e 7i'c%laa a *rea &ica e a( ca&)( e%caci('al- $%e a)esar e )er&itire& se% ese'7(l7i&e't( t(lhera&0lhe s%a a%t('(&ia e a%t(riae )r*tica2 ?ist(rica&e'te a Psic(l(,ia s+ 7ei( e/i'ir0se c(&( )r*tica )r(/issi('al i'e)e'e'te '( Brasil e& @AB8 c(& ( a7e't( ( )r(<et( e lei $%e c%l&i'(% 'a Lei C2@@A2 E& /i's ( sc%l( DID- )er;(( e& $%e e& (%tr(s )a;ses a Psic(l(,ia t(r'a7a0se cie't;/ica- '( Brasil ai'a '1( eEistia essa a%t('(&ia- F( $%e ha7ia era& )ess(as i'teressaas '(s te&as e 'as $%est#es )sic(l+,icasG 4Pereira. Net(- 899:- )28962 A Psic(l(,ia i'ici(% se% )r(cess( e )r(/issi('ali!a"1( '( Brasil s%b&etia > l+,ica e (%tras )r(/iss#es- a saberH a e%ca"1(- ('e )ass(% a i'cl%ir0se c(&( isci)li'a '(s c%rr;c%l(s as Esc(las N(r&ais 4@IA96 e c(& a cria"1( ( )ri&eir( Lab(rat+ri( e Psic(l(,ia EE)eri&e'tal '( Brasil 4@A9B6. e 'a &eici'a- &ateriali!a( e& @A8: c(& a c('str%"1( ( Lab(rat+ri( e Psic(l(,ia EE)eri&e'tal e'tr( a C(lJ'ia e Psic()atas ( E',e'h( e De'tr( '( Ri( e Ka'eir(2 4Pereira. Net(- 899:62 Se,%'( Pereira e Net( 4899:2 )2 886 FL* /(ra& reali!aas %as )r*ticas $%e- )(steri(r&e'te- se t(r'ara& t;)icas ( )sic+l(,(H testa,e& e )sic(tera)iaG2 A)esar e a &eici'a- atra7s a Psi$%iatria ter )r()icia( c('i"#es )ara esse ese'7(l7i&e't( a Psic(l(,ia '( Brasil- )(r (%tr( la( b%sc(% a)r()riar0se ( %'i7ers( )si tra's/(r&a'(0a e& es)ecialiae &ica. $%a'( a re,%la&e'ta"1( a )r(/iss1( e )sic+l(,( h(%7e %&a ,ra'e resistL'cia a cate,(ria (s &ic(s- ha<a 7ista a cre'"a e $%e a )r(/iss1( 'asce'te )%esse retirar atrib%i"#es )r(/issi('ais e't1( creitaas a( &ic(2 Pr(test( $%e s%c%&bi% ( te&)(- c(&( se )Je )erceber e& 8998 c(& ( )(sici('a&e't( ( C('selh( 5eeral e Meici'a- $%e $%eria tra's/(r&ar e& at( eEcl%si7( (s &ic(s t(( trabalh( e ia,'+stic( e tera)ia2 Te'( e& 7ista $%e se )ri&a h(<e )(r %&a at%a"1( &%lti)r(/issi('al- t(r'a0se i'7i*7el aceitar $%e %&a es)ecialiae t1( i&)(rta'te re%!a ( c('ceit( e saMe e se ache e& c('i"#es e s(!i'ha abra',er t(as as 'ecessiaes a c(&)leEiae h%&a'a2 Se,%i'( c(& a i'stit%i"1( a Psic(l(,ia e'$%a't( )r(/iss1( '( Brasil- /(i a)e'as e& @ANO $%e a /(r&a"1( )r(/issi('al ( )sic+l(,( se estabelece% c(&( ';7el s%)eri(r c(& c%rr;c%l( )re(&i'a'te&e'te eica( > Psic(l(,ia. a'(0se '( Ri( e Ka'eir( e e& S1( Pa%l(. se c('stit%i'(- esta /(r&a- c(&( ete't(ra e %& c('heci&e't( es)eciali!a( e eli&ita'( se%s ser7i"(s e se% &erca( e trabalh( '(s )ri'ci)ais ce'tr(s ec('J&ic(s e )(l;tic(s a )(ca2 4Pereira. Net(- 899:62 P(r& s%a re,%la&e'ta"1( s+ se e% e& 8O e a,(st( e @ABC- &as- a)esar iss(- ai'a )recisa7a0se (r,a'i!ar ( c('selh( )r(/issi('al e i'stit%ir se% c+i,( e tica2 5(i atra7s ( I E'c('tr( Naci('al e Psic(l(,ia- e& @AO@- e& S1( Pa%l(- c(& a )r(/iss1( <* re,%la&e'taa $%e /(i )r()(sta a cria"1( e %& C('selh( 5eeral e Psic(l(,ia- $%e- <%'ta&e'te c(& (s c('selh(s Re,i('ais se estabelece% e& 89 e De!e&br( e @AO@- atra7s a Lei 'P N2OBB2 Tais i'st='cias tL& c(&( /%'"1(H (rie'tar- isci)li'ar e /iscali!ar ( eEerc;ci( a )r(/iss1(- !ela'( )ela (bser7='cia (s )ri'c;)i(s a tica e isci)li'a a classe. al& e ser &ais %& a)(i( )ara a a%t('(&ia e rec('heci&e't( (s )sic+l(,(s2 Q%atr( a'(s &ais tare- e& @AON- /(i cria( ( )ri&eir( c+i,( e tica- se'( re7isita( ese e't1(- e &(( $%e se%s )ri'c;)i(s este<a& '(rtea(s e ac(r( c(& ( &(&e't( hist+ric( e c(& as 'ecessiaes 7i,e'tes- al& e ,ara'tir &ai(r creibiliae )era'te a )()%la"1(2 Assi&- )ara )reser7ar ( eEerc;ci( )r(/issi('al e as )r*ticas ( )sic+l(,(- be& c(&( res,%arar a t((s ( ireit( e ciaa'ia ( CRP estabelece iretri!es e a"#es $%e )(ssa& '(rtear essa )r*tica- a( e/i'ir (s li&ites a *rea e at%a"1( e ( estabeleci&e't( as )r*ticas es)ec;/icas ( )sic+l(,( 4R(&a'(- 899I62 A( &es&( te&)( e& $%e )er&ite ( ese'7(l7i&e't( a a%t('(&ia e 7al(ri!a"1( )r(/issi('al esta classe2 Assi&- ab(ra te&as c(&(H a7alia"1( )sic(l+,ica- )sic(tera)ias e tera)ias '1( rec('hecias cie'ti/ica&e'te- al& a %tili!a"1( ( c(&)%ta(r )el( )sic+l(,(2 Q%a't( > a7alia"1( )sic(l+,ica 4Art2 @:- )ar*,ra/( )ri&eir( a Lei C2@@A6H /%'"1( )ri7ati7a ( )sic+l(,( ( %s( e &t((s e tc'icas )sic(l+,icas- )r(ibi'(0se $%al$%er ti)( e i7%l,a"1( e c(&erciali!a"1( a lei,(s2 De ac(r( c(& a res(l%"1( C5P 9@8R@AAO ( e'si'( e tais tc'icas 7(lta&0se es)eci/ica&e'te a est%a'tes e7ia&e'te &atric%la(s e )sic+l(,(s re,istra(s '(s res)ecti7(s C('selh(s Re,i('ais2 Atra7s a res(l%"1( C5P 98R899: c('siera a 'ecessiae e at%ali!a"1( e a7alia"1( c('sta'te (s i'str%&e't(s e )r(cei&e't(s tc'ic(s- e &(( a ,ara'tir ser7i"(s c(& a $%aliae- e&('stra'( a )re(c%)a"1( tica > )()%la"1( %s%*ria ( ser7i"(2 De'tre (s as)ect(s a sere& c('siera(s 'a a7alia"1( )sic(l+,ica te&0seH a 'ecessiae e estar )a%ta( e& %&a /%'a&e'ta"1( te+rica e 'a e/i'i"1( ( c('str%t(- se<a e& se% as)ect( c('stit%ti7( (% ()eraci('al- i'cl%i'( a e/i'i"1( e se%s )r()+sit(s e c('teEt(s )ara (s $%ais /(i ese'7(l7i(2 De &(( a a)rese'tar as e7iL'cias e&);ricas e 7aliae e i'ter)reta"1(2 E'/i&- a)rese'tar &i'%ci(sa&e'te t((s (s as)ect(s e )r(cei&e't(s 'ecess*ri(s a s%a re,%la&e'ta"1( e 7alia"1(- e &(( a )er&itir s%a %'i/(r&iae2 C('stit%i'( %&a c(&iss1( c('s%lti7a e& a7alia"1( )ara rec('heci&e't( 4a'*lise e )arecer6 eR(% a)ri&(ra&e't( (s testes e'ca&i'ha(s a( C5P2 Os testes e7e& estar e ac(r( c(& as c('i"#es &;'i&as aci&a )ara $%e )(ssa& ser c('siera(s /a7(r*7eis2 C('stit%i'( /alta e tica a %tili!a"1( e testes $%e '1( c('sta& 'a rela"1( (s a)r(7a(s )el( C5P2 O C5P ta&b& i'stit%i &a'%al )ara elab(ra"1( (s (c%&e't(s )r(%!i(s )(r )sic+l(,(s atra7s a Res(l%"1( C5P 99OR899:- )ri&a'( )ela re)rese'ta"1( tica e le,al- be& c(&( as i&)lica"#es s(ciais $%e e'7(l7e& a )r(%"1( e (c%&e't(s escrit(s2 Ab(ra'( (s )ri'c;)i(s $%e '(rteia& a )r(%"1(- as &(aliaes- /i'aliaes- estr%t%ra- 7aliae e ,%ara (s &es&(s2 De &(( a (rie'tar (s )sic+l(,(s s(bre (s )r(cei&e't(s ae$%a(s 'esta )r*tica2 S(bre atesta(s )sic(l+,ic(s ( C5P 9@NRAB re,%la&e'ta a c('cess1( e atesta( )ara trata&e't( e saMe e7i( a )r(ble&as )sic(l+,ic(s- ese $%e basea( '( ia,'+stic( elab(ra( )(r &ei( e (c%&e'ta"1( tc'ica- c(& (% se& a %tili!a"1( ( CID 4C+i,( I'ter'aci('al e D(e'"as6 (% (%tr(s cie'ti/ica e s(cial&e'te rec('heci(s2 Ar$%i7a'(0(s )ara c(&)r(7a"1( e re,istr( as sit%a"#es ec(rre'tes e s%a e&iss1(2 Q%a't( a Psic(tera)ia- ati7iae c%<a )r*tica eEercia0se- a'tes a re,%la&e'ta"1( a )r(/iss1(- eEcl%si7a&e'te )(r &ic(s2 Q%a'( ( c('selh(- ( C5P 9@9R8999 es)eci/ica0a e $%ali/ica0a c(&( )r*tica )sic(l+,ica- e'tre (%tr(s )(r se c('stit%ir tc'ica e c('ceit%al&e'te e& %& )r(cess( cie't;/ic( $%e te& c(&( base )ara s%a a)lica"1( &t((s e tc'icas )sic(l+,icas2 Para tal )r*tica i&)(rta'te ( a)ri&(ra&e't(- &a'ter0se )a%ta( cie'ti/ica&e'te )ara ia,'+stic(- re,istrar ate'i&e't(s reali!a(s 4&(ti7( i'icial- at%ali!a"#es- re,istr(s e i'terr%)"1(- alta etc26- esclarecer e &a'ter i'/(r&a( ( %s%*ri( ( ser7i"( s(bre as c('i"#es e ate'i&e't(- ,ara'tir a )ri7aciae as i'/(r&a"#es- ia'te e %&a a'*lise criteri(sa e )r(/%'a e t((s (s as)ect(s e'7(l7i(s2 Q%a't( >s tc'icas e )r*ticas ai'a '1( rec('hecias- estas )(e& ser %tili!aas '( eEerc;ci( )r(/issi('al- ese $%e este<a& e& )r(cess( e )es$%isa- /(r&ali!aas '( C5P e $%e se<a i'/(r&a( a( %s%*ri( tratar0se e %&a )es$%isa- e se%s risc(s s%b<ace'tes2 C%<a aceita"1( se )r(cesse c(& (s ter&(s e c('se'ti&e't( i'/(r&a( e esclareci(2 Al& iss(- ( )r(/issi('al )recisa c(&)r(7ar )(ss%ir trei'a&e't( es)ec;/ic( )ara a)lica"1( a tc'ica2 E'tre as tc'icas '1( rec('hecias cie'ti/ica&e'te est* ( ate'i&e't( )sic(l+,ic( &eia'te %tili!a"1( e siste&as e i'/(r&a"1(2 N( e'ta't(- c('/(r&e critri(s a Res(l%"1( CNSRMS @ABRAB- assi& c(&( as (%tras )r*ticas se )(ss%ir )r(t(c(l( e )es$%isa a)r(7a( )(r C(&itL e 3tica e& Pes$%isa- rec('heci( )el( CNS 4C('selh( Naci('al e SaMe6- )(ss%ir ter&( e c('se'ti&e't( li7re e esclareci( assi'a( )el( %s%*ri(- al& e &a'ter ( si,il( e a )ri7aciae- )(e ser %tili!aa2 N( e'ta't(- &es&( c(& t(as essas eli&ita"#es e critri(s a i'ter'et tra! risc(s c(&( a eE)(si"1( ( )r(/issi('al )(r )arte (s %s%*ri(s- <* $%e se t(r'a /*cil )(ss%ir ( ass%'t( trata( sal7( '( c(&)%ta(r2 Mes&( $%e se trata'( a)e'as e (rie'ta"#es2 E'/i&- )(r t%( $%e /(i )(ss;7el )rese'ciar- se<a atra7s ( c('heci&e't( a Psic(l(,ia e'$%a't( )r(/iss1( se<a a c('stit%i"1( as iretri!es e c+i,( $%e a re,%lari!a&- 'este cas( es)eci/ica&e'te ( CRP i&)(rta'te $%e se )erceba $%e c(& a i&)la'ta"1( esses c('selh(s )arecia $%e ( l%,ar (s )sic+l(,(s esta7a ,ara'ti( 'a s(cieae e )era'te as isti'tas )r(/iss#es- e $%e esse +r,1( e c('tr(le se e'carre,aria e t(r'ar res)eit*7el a )r(/iss1(2 I'/eli!&e'te '1( esse ( ti)( e rec('heci&e't( $%e se e'c('tra- a Psic(l(,ia e'/re't(% l%tas )ara se c('stit%ir- &as esta l%ta )er&a'ece2 Assi& ter )ri'c;)i(s $%e a '(rteie& e $%e tra,a& &ai(r se,%ra'"a a )r*tica t(r'a&0se i&)resci';7eis2 RE5ERSNCIAS PEREIRA- 5er'a'a Marti's. NETO- A'r Pereira2 O Psiclogo no Brasil: Notas sobre seu Processo de Profissionalizao. Dis)(';7el e&H Thtt)HRRUUU2sciel(2brR)/R)eR7I'8R7I'8a98 2)/VAcess( e& 9N e '(72 899A ROMANO- Rita A)arecia2 tica na Psicologia2 8P e2 Petr+)(lis- RKH W(!es- 899I2 Ca)2OH Delimitao do Campo de Atuao e das Tcnicas Empregadas- O: X @9@)2