Você está na página 1de 165

1

2

Falulas (iniiadas dc Esoo c La Foniainc}
Jusiiniano Josc da FocIa (1812-1863}
Ediao
Fidcndo Casiigai Morcs

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

Fonic Digiial
FoclciEdiiion dc 2.000 a ariir dc Iinl cn
www.jaIr.org
CoyrigIi
Auior. Jusiiniano Josc da FocIa
Ediao clcirnica.
Ed. Fidcndo Casiigai Morcs
(www.jaIr.org}
Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia
do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a
olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc
roorcionou." Nclson JaIr Carcia (1947-2002}
3

FBULAS
Imitadas de
Esopo
e
La Fontaine
Justiniano Jos da Rocha
4

NDICE
APRESENTAO. 9
Ncson JuI Gucu

O gaIo e a proIa. 11
O co e a mscara 12
O co e a carne. 13
A mosca e o carro. 14
O bomem e a donInba. 15
O SoI e as rs. 16
A gaIInba dos ovos de ouro. 17
O Iobo e o cordeIro. 18
O co e a oveIba. 19
O Iobo, o veado e a oveIba. 20
O gaIgo veIbo e seu amo. 21
O Ieo, a vaca, a oveIba e a cabra. 22
A r e o rato. 23
O Iadro e o co. 24
A mosca e o cocbe. 25
Os membros e o estmago. 26
O parto da montanba. 27
A serpente e a IIma. 28
O Ieo veIbo. 29
A guIa e a tartaruga. 30
O mono e a raposa. 31
Os doIs vIajantes. 32
As duas cadeIas. 33
O bomem e a vbora. 34
5
As pombas e o gavIo. 35
O Ieo e o burro. 36
O pavo e Juno. 37
O gaIo e a raposa. 38
A guIa e a raposa. 40
O bezerro e o boI veIbo. 41
As rs querendo um reI. 42
O Iobo e a gara. 44
O Iobo e o cabrIto. 45
O corvo e a raposa. 46
As Iebres e as rs. 48
Os Iobos e as oveIbas. 49
O rato da cIdade e o do campo. 51
Os pssaros e a andorInba. 52
A raposa e o soc. 54
O Ienbador e a morte. 56
O Iobo e o dogue. 57
A graIba e os paves. 59
A IormIga e a mosca. 60
O Iobo e o cavaIo. 61
A r e o touro. 63
O morcego e as aves. 64
O corceI e o sendeIro. 65
O Ienbador e a mata. 66
A raposa e as uvas. 68
O gavIo e o sabI. 69
O burro e o aImocreve. 70
A rata e o gato. 71
O Iobo e o pastor. 73
O cacborrInbo e o burro. 74
6
O gavIo e a sua me. 75
O Ieo e o rato. 76
A pomba e a IormIga. 77
A porca e o Iobo. 78
O caIvo e a mosca. 79
O cordeIro e o Iobo. 80
O Iobo, a raposa e o macaco. 81
O canIo e o carvaIbo. 82
O Iobo e o burro. 83
O veado e suas pernas. 84
O Ieo e o macaco. 85
A puIga e o cameIo. 86
Os carneIros e o carnIceIro. 87
O cavaIo e o veado. 88
A guIa e as outras aves. 89
O Ieo e a raposa. 90
O Ieo e o bomem. 91
As duas paneIas. 92
O co e o jardIneIro. 93
A donInba e a raposa. 94
O carreIro em apuros. 95
O veIbo barqueIro e o moo. 96
O corvo e o escorpIo. 98
A cabrIta e seu IIIbo. 99
HrcuIes e os PIgmeus. 100
O caador e a cobra. 101
A cIgarra e o rouxInoI. 102
O borteIo e o burro. 103
A graIba e a oveIba. 104
A IormIga e a cIgarra. 105
7
O Ieo e o burro. 106
O veado no curraI. 108
O Iobo e a raposa. 110
O caador e o urso. 112
O Ieo e o mosquIto. 114
Esopo e o maI crIado. 116
O soIItrIo e o seu urso. 117
O IeIxe de varas. 119
A Iebre e a tartaruga. 120
A gata mudada em muIber. 122
A mercadora de IeIte e seus cIcuIos. 124
A peste dos anImaIs. 126
O Iavrador, seu IIIbo e o burro. 129
A assembIIa dos ratos. 132
Os Iadres e o burro. 134
A coruja e seus IIIbos. 135
Os doIs burros. 137
O rato ermIto. 139
A guIa, a gata e a porca. 141
A bataIba dos ratos. 143
O burro coberto com a peIe do Ieo. 145
O gaIo, o gato, e o ratInbo. 146
As vespas e as abeIbas. 148
Os touros e a r. 149
O burro e a sua prospIa. 150
Os perus e a raposa. 151
A avIdez castIgada. 152
A torrente e o rIo. 154
O co IIeI. 155
O rato e o eIeIante. 157
8
Os doIs gaIos. 158
A raposa sem rabo. 159
A canoa boIando. 160
Os doIs burros. 161
O veado e a vInba. 162
O pobre e o rIco. 163
9


APRESENTAO
Nlson Jahr Garcia

As falulas consiiiucn ncios dc inculcaao dc
idcias cn varias culiuras do nundo, inclusivc no
Drasil.
Sao Iisiorias quc conicn concccs solrc a
naiurcza fsica, a organizaao c funcionancnio
das socicdadcs, rcgras dc conduia c
conoriancnio, oljciivos dc vida quc dcvcn scr
alncjados.
Sao iransniiidas or ais, rofcssorcs,
saccrdoics, aic oliicos c Ioncns ullicos. Esiao
cn livros, cas dc icairo, filncs, cn iodas as
fornas dc conunicaao cnfin.
No livro, quc aqui arcscnianos, Ia varias
snicscs das olras dc Esoo c La Foniainc. Varias
ja foran alsorvidas c incororadas culiura
lrasilcira. Mcncionando acnas algunas, icnos.
A forniga c a cigarra", A galinIa dos ovos dc
ouro", A raosa c as uvas", A lclrc c a
iariaruga", O lolo c o cordciro". Algunas sc
iransfornaran cn diiados c crcsscs
10
oularcs. nac coruja", lurro cn clc dc lcao",
aiirar crolas aos orcos", coniar con ovos na
galinIa", nordcr a nao do dono", unidos janais
scrao vcncidos". As falulas conicn a ccricncia
Iunana dc scculos c, or isso ncrcccn scr lidas
c adniradas. Mas dcvcn scr analisadas con
criicrio c scnso criico. aic quc onio rcrcscnian
inicrcssc rcdoninanics na socicdadc? Tcn
validadc nos dias aiuais? Corrcsondcn
rcalidadc social c vida coiidiana? Calc ao lciior
iirar suas concluscs.
11


FBULA I.
O gaIo e a proIa.

Un galo andava caiando cn un noniuro
vcrncs ou nigalIas quc concssc. Dcu con una
crola, c cclanou. AI sc ic acIara un
laidario! a nin orcn dc quc valcs? anics un
grao dc nilIo ou algun licIinIo". Dissc foi-sc
luscando or dianic scu arco alincnio.
MOFALIDADE. A riqucza so icn valor ara
qucn a salc arovciiar.
12


FBULA II
O co e a mscara.

Procurando un osso quc rocr, cnconirou un
cao una nascara. cra fornosssina, c dc corcs
iao lclas quao aninadas; o cao farcjou-a, c
rcconIcccndo o quc cra, dcsviou-sc con dcsdcn.
A calca c dc ccrio loniia, dissc; nas nao
icn niolos.
MOFALIDADE. Solran ncsic nundo calcas
loniias, orcn dcsnioladas quc so ncrcccn
dcsrczo.
13


FBULA III.
O co e a carne.

Ia un cao airavcssando un rio; lcvava na
loca un lon cdao dc carnc. No fundo da agua
viu a sonlra da carnc; cra nuiio naior.
Colioso, soliou a quc iinIa na loca ara agarrar
na ouira; or nais, orcn, quc ncrgulIassc,
ficou logrado.
MOFALIDADE. Nunca dcics o ccrio clo
duvidoso. Dc iodas as fraquczas Iunanas a
colia c a nais conun, c c iodavia a nais
casiigada.
14


FBULA IV.
A mosca e o carro.

Ia una nula uando un carro csiava clc
csadssino; a csirada cra cdrcgosa c cIcia dc
covas, c a nula suava dolrando dc csforo, c
icndo cn aga as cIicoiadas do arrciciro. Una
nosca quc csiava cniao solrc a calca do
aninal, conadcccu-sc dclc c dissc-lIc ao
ouvido. PolrczinIo, vou aliviar-ic do ncu cso;
agora ja odcras uar o carro".
MOFALIDADE. Quania gcnic, icndo a
inoriancia da nosca, icn igual rcsunao?
15


FBULA V.
O bomem e a donInba.

Un Ioncn arnou una raiocira; succdcu
cair ncla una doninIa. Vcndo-sc rcso, sulicou-
lIc o nalfazcjo aninal quc sc lcnlrassc dos
lcncfcios quc lIc Iavia fciio, linando-lIc a
casa dc raios c dc aninais daninIos. Nao scrci
ingraio, rcsondcu-lIc o Ioncn, ois nada
fizcsic con icnao dc scrvir-nc; so iraiavas dc
fariar-ic. sc raios nao Iouvcsscs acIado, icrias
dcsovoado o ncu galinIciro.
MOFALIDADE. Muiios qucrcn quc acciicnos
cono olscquio o quc so fazcn or razcr ou
uiilidadc roria.
16


FBULA VI.
O SoI e as rs.

Corrcu loaio dc quc o sol ia casar-sc; c logo
as ras sc assusiaran, nuliilicaran oracs ara
quc ial nao aconicccssc. Un Sol ja nos cusia a
suoriar. con a sua rcscna os cIarcos c os
aucs fican sccos; nal odcnos acIar un ou
ouiro cscondcrijo quc nos conscrvc algun frcsco,
alguna unidadc. o quc scra sc, casando, iivcr
filIos?
MOFALIDADE. rudcnic cviiar quc sc
nuliiliqucn os naus.
17


FBULA VII.
A gaIInba dos ovos de ouro.

TinIa ccria vclIa una galinIa quc lIc unIa
ovos dc ouro; c lcn quc raros fosscn, davan-lIc
ara vivcr cn alasiana. Un scu afilIado
coniinuancnic lIc dizia. Cono odc ninIa
nadrinIa cscrar clos ovos dcsia galinIa? Sc
c ovos dc ouro, c or ccrio ioda dc ouro;
naicno-la". A vclIa or fin ccdcu. Moria a
galinIa, cra or dcniro cono iodas as galinIas.
MOFALIDADE. Conicnicno-nos, agradccidos,
con os rcscnics quc Dcus nos da no icno c
nos crodos quc sua salcdoria cnicndc
convcnicnics.
18


FBULA VIII.
O Iobo e o cordeIro.

Esiava un cordciro lclcndo agua na aric
infcrior dc un rio; cIcgou un lolo, c cravando
nclc iorvos olIos, dissc-lIc con voz cIcia dc
ancaa. Qucn ic dcu o aircvincnio dc iurvar a
agua quc rcicndo lclcr?" ScnIor, rcsondcu
Iunildc o cordciro, rcarc quc a agua dcscc ara
nin. assin nao a osso iurvar. Fcsondcs,
insolcnic! iornou o lolo arrcganIando os dcnics
;ja o ano assado falasic nal dc nin. Cono o
faria, sc nao icnIo scis ncscs cniao ainda nao
iinIa nascido. Pois sc nao fosic iu, foi o icu
ai, icu irnao, algun dos icus c or clc agaras.
E aiirando-sc ao cordciro, o foi dcvorando.
MOFALIDADE. Fogc do nau, con clc nao
arguncnics. as nclIorcs razcs ic nao odcrao
livrar da sua furia. Eviia-o fugindo.
19

FBULA IX.
O co e a oveIba.

Un cao s dcnanda a una ovclIa, dizcndo
quc lIc Iavia cnrcsiado, ara naiar-lIc a fonc,
un lclo osso dc rcsunio. A ovclIa rcsondia
quc nunca lIc cdira cnrcsiada coisa alguna, c
ainda ncnos ossos dc rcsunios, ois ncn scus
dcnics ncn scu csinago sc aconodavan cn
scnclIanic alincnio. Mas, olrc dcla! o cao
acIou or icsicnunIa un lolo, un urulu c un
gaviao, c jurando os ircs icrcn visio a ovclIa
rccclcr do cao rcsunio, roc-lo faninia, foi cla
condcnada.
MOFALIDADE. Por nais razao quc icnIas,
fogc dc dcnandas; ao rico conira o olrc nunca
falia aoio dc icsicnunIas caazcs dc iudo.
20


FBULA X.
O Iobo, o veado e a oveIba.

Tcndo-sc ajusiado con un lolo, foi un vcado
icr con una ovclIa, c lIc cdiu quc rcsiiiussc o
irigo quc lIc Iavia cnrcsiado. A ovclIa, vcndo o
rcforo a quc o inosior Iavia rccorrido,
crcclcu quc so or nanIa livrar-sc-ia. Dcn,
dissc; nas ando agora cn iais auros, quc nao
osso cuidar dc ncgocios, ncn icnIo un grao dc
irigo. Volic daqui a oiio dias, c convcrsarcnos.
Fciirou-sc o vcado., saiisfciio con a cscrana.
Passados alguns dias, cnconirando-sc con clc, a
ovclIa o dcscngana, dcclarando quc nada lIc
dcvia, c nada lIc Iavia dc dar.
MOFALIDADE. Quando conira nos algucn sc
lcvania cn rcscna dc nossos ininigos, nanda a
rudcncia calar, aic quc vcnIa a ooriunidadc dc
nos dcsagravarnos.
21


FBULA XI
O gaIgo veIbo e seu amo.

Don caador fora ouirora un galgo; scnrc
farcjava c dcscolria a rcsa, c quania farcjava,
ronio fisgava. Scu ano cncIia-o, dc afagos c
carinIos. Mas ara os galgos, cono ara a gcnic,
assan os anos, cIcga a vclIicc; o olrc galgo
crdcu o faro, crdcu os dcnics, c ja nao
dcscolria a rcsa; c sc a dcscolria, a nao
aanIava. Una vcz, un coclIo, quc clc
conscguira aanIar, safou-sc-lIc da dcsdcniada
loca. O ano cIcga, c irado o aoiia.
ScnIor, dissc-lIc cIorando o vclIo, ois nao
ncrco, cn aicnao aos scrvios assados, nao
ncrco alguna conaiao?
MOFALIDADE. A liao dcsic galgo vos diz
cono scrcis iraiados or aquclcs a qucn ja nao
udcrdcs scrvir.
22


FBULA XII
O Ieo, a vaca, a oveIba e a cabra.

Fizcran socicdadc (qucn ial diria?} una
calra, una vaca, c una ovclIa, con o lcao, rci
dos aninais, c dc arccria sc uscran a caar.
PilIaran un vcado, c ara logo fcliciiando-sc c
csqucccndo o cansao, dividiran-no, cn quairo
arics. CIcgou o lcao c dissc. Esia c ninIa, cla
lci do nosso ajusic. csia ouira qucro-a ara nin,
orquc sou rci dos aninais; a icrccira nc Iavcis
dc dar cn olscquio ninIa valcniia; c qucn
iivcr o arrojo dc lulir na quaria Ia dc Iavcr-sc
conigo". Os arcciros calaran-sc. c quc Iavian
dc fazcr? anics crdcr o scu quinIao do vcado, do
quc icr a ncsna soric quc clc.
MOFALIDADE. En iudo lidai con os vossos
iguais; ois scrcis os rinciros quc agarcis a
sucrioridadc dc vossos aliados.
23


FBULA XIII.
A r e o rato.

Dcscjava un raio assar un rio; orcn iinIa
ncdo, nao salcr nadar. Ofcrcccu-lIc una ra os
scus scrvios, ronia a lcva-lo ara ouira landa,
sc quiscssc aiar-sc con cla. Conscniiu o raio, c
con un cordcl anarrou una das suas aias, c
aiou na ouira onia o c da ra. Eniraran na
agua; a naliciosa ra, cscarncccndo do
conanIciro, rocurava, ncrgulIando, ua-lo
ara o fundo c afoga-lo. O raio forccjava cn
rcsisiir-lIc. Ncsia lida csiavan, quando vcn
voando un gaviao; da con clcs, c dc anlos faz
scu alnoo.
MOFALIDADE. Farancnic os naus iriunfan.
sc conscgucn rcjudicar os lons quc nclcs sc
fian, acIan logo ouiro nau quc os casiiga.
24

FBULA XIV.
O Iadro e o co.
Quis un ladrao cnirar cn una casa; nas
ara guarda-la Iavia un cao, quc con scus
laiidos o incdia. Para fazc-lo calar-sc, o ladrao
aiirou-lIc un cdao dc ao. Dcn ic cnicndo,
dissc o cao, qucrcs quc or cssc ao ic vcnda o
ncu scnIor quc nc da dc concr ioda a ninIa
vida, c quc nc confiou a dcfcsa do quc c scu;
guardc icu ao; Ici dc ladrar aic quc acordc a
gcnic da casa; c sc ic ilIo, fisgo-ic os dcnics quc
ic Iao dc curar do ofcio. Nao odcndo corroncr
cssa fidclidadc, ncn iludir cssa vigilancia o ladrao
foi vcr sc acIava alguna casa nais dcscuidada.
MOFALIDADE. Nao acrcdiics dc lcvc na
gcncrosidadc dc qucn nosira qucrcr olscquiar-
ic, c nunca, or considcraao alguna, airaiocs
aos quc cn ii Iouvcrcn confiado.
25

FBULA XV.
A mosca e o cocbe.

Ia un cocIc con cccsso carrcgado, c as
vigorosas nulas quc o uavan or cnirc as
cdras c lanas do caninIo, ouco adianiavan.
Aninava-as o cocIciro con a voz, inciiava-as con
o cIicoic. Enircianio csvoaava dc una ara
ouira, cn coniinua lida, una nosca inoriuna
fazcndo o scu zunido. Por fin, vcnccu o cocIc as
dificuldadcs do caninIo. Craas a Dcus,
cclanou a nosca, cansci-nc c afadiguci-nc;
nas cnfin cis a dcscnlaraado o cocIc; cono
nao csiarian cssas olrcs nulas, c cssc olrc
cocIciro, sc lIc nao iivcssc valido!
MOFALIDADE. Moscas dcsias nao sao raras
dc cnconirar cn ioda a casia dc ncgocios.
26

FBULA XVI.
Os membros e o estmago.

As naos c os cs rcvoliaran-sc un dia.
TralalIanos ianio, csianos cn coninuo lidar c
iudo c cn rovciio do csinago, quc a fica
folgado, cnrcgando cn vaniagcn sua quanio
adquirinos. Nao csianos nais or isso,
qucrcnos folgar, c viva o csinago cono udcr.
Adnocsiacs, rogos, insiancias, nada valcu. O
csinago ficou cn jcjun; nas ara logo iodo o
coro caiu cn dclilidadc; lraos, crnas, cs c
naos foran dos rinciros a scniir un
cniorccincnio, una languidcz quc os assusiou;
conrccndcran quc ian norrcndo; voliaran ois
ao scu aniigo ofcio, c dcniro cn ouco, graas ao
condcsccndcnic csinago, sc acIaran
rcsiiiudos aniiga rolusicz.
MOFALIDADE. Todos sonos ncnlros dc un
vasio coro, quc c a socicdadc; cada un ccrcc
funcs cscciais, nais sulidas, nais Iunildcs,
orcn iodas indiscnsavcis ara a roscridadc c
aic ara a cisicncia dc iodos.
27


FBULA XVII.
O parto da montanba.

Una nonianIa concou a dar urros c
lcrros, quc a iudo assusiavan. O quc scra, o
quc nao?" crguniavan iodos inquicios. a
nonianIa quc csia ara arir. Quc incnso
nonsiro, Dcus sc condoa dc nos, scra o scu
filIo!" dizia a gcnic. Vai sc nao quando arc a
nonianIa un raiinIo.
MOFALIDADE. Os quc roncicn nundos c
fundos csanian-nos a final con o nada quc dao
dc si.
28


FBULA XVIII.
A serpente e a IIma.

Enirando una scrcnic na casa dc un
fcrrciro nordcu cn una lina, c cono lIc csia
rcsisiissc, con nais fora lIc alicou os dcnics;
orcn cn vcz dc conscguir crava-los, ficaran-lIc
clcs alalados, c a loca cIcia dc sanguc. Eniao a
lina lIc dissc. c o quc fazcs, ncscia, nao vcs quc
sou dc ao, c dc loa icncra! Ncn iodas as
scrcnics do nundo nc odcn fazcr nal; incric
lIcs rcsisio, c sc crsisicn, cn ouco icno
fican dcsdcniadas.
MOFALIDADE. Una vida Ioncsia c ura c
cono a lina. or nais quc a scrcnic da calunia
lIc qucira cravar os dcnics, nada conscguc.
29


FBULA XIX.
O Ieo veIbo.

Dc vclIo c cnfcrno jazia norilundo un lcao
quc, cn noo, Iavia sido o icrror das lrcnIas.
Aarcccu un javali, c, ara vingar-sc da aniiga
injuria, dcu-lIc con o focinIo, c foi-sc; aos o
javali vcio un iouro; scguiran-sc ouiros aninais
c cada qual sc dcsforrava a scu nodo. O lcao
sofria calado. Vcio or fin un lurro, c dcu-lIc
un coicc. o lcao nao odc conicr-sc. Aic aqui
sofri rcsignado, dissc, c a quanios insulios
rccclia ounIa a lcnlrana do quc iinIa sido
ouirora, quando aic do ncu rugido iodos csscs
ircnian; nas agora iu ianlcn, iu niscravcl
lurro!... Isio c norrcr duas vczcs!
MOFALIDADE. Quando a dcsgraa aconcic
un Ioncn, nao falia qucn vcnIa con clc
ajusiar conias. o Ioncn nolrc c infcliz iudo
sofrc rcsignado; Ia orcn lurro iao lurro c iao
vil, quc iorna inossvcl a rcsignaao.
30

FBULA XX.
A guIa e a tartaruga.

Una aguia agarrou cn una iariaruga; nas
cnlora faninia, nao salia cono Iavcr-sc ara
conc-la; orquanio na cnincncia do crigo, a
iariaruga sc cncolIia ioda na sua concIa, c ncn
lico ncn garras odian roncr cssa nuralIa.
Vcndo-a assin, lidar dclaldc, ouira aguia
naircira lIc dissc. A rcsa c loa, ninIa filIa;
carnc dc iariaruga c nanjar dclicado; nas nunca
odcras r-lIc o lico sc ic cu nao valcr. Pois
valc-nc c dou-ic nciadc da rcsa. Va fciio.
solc o nais quc udcrcs nas nuvcns, c dc cina
dcia cair a iariaruga, a concIa ficara quclrada.
Diio c fciio; a olrc iariaruga, nal dcfcndida
conira iananIo laquc, foi o alnoo dc anlas.
MOFALIDADE. En iudo ncnos valc a fora
dc quc o jciio; cn iudo a ccricncia c rovciiosa.
31

FBULA XXI.
O mono e a raposa.

TinIa una raosa un ralo iao conrido,
quc andava scnrc cado, scn graa, c varrcndo
o cIao. Un nono, quc iao clado iinIa o scu,
quc andava scnrc dcsconosio, lIc dissc.
Canarada, odcs scrvir-ic a ii roria, scrvindo-
nc a nin; da-nc o quc dc ralo ic solra, ara
surir o quc nc falia; assin ficarci cu cn csiado
dc odcr asscar scn cjo, c iu ficaras nais
clcganic c nais lcvc". Anics qucro icr o ncu
ralo assin ncsno csado, c arrasiando, do quc
dar-io. Cada un con o quc c scu, cada un or
si, dissc a raosa.
MOFALIDADE. Ha nuiios quc anics qucrcn
conscrvar coisas inuicis c aic nocivas, so or
scrcn suas, do quc da-las a qucn, arovciiando-
as, rciriluir-lIcs-ia con icsouros quc nunca sao
cccssivos s lcnaos dos dcsvalidos.
32

FBULA XXII.
Os doIs vIajantes.

Dois viajanics crdcran-sc no caninIo, c
dcois dc nuiio icrcn andado, cIcgaran a una
icrra dcsconIccida. Os guardas da fronicira os
rcndcran c lcvaran rcscna do rci. Cuardas,
rci, iodos na icrra cran nacacos. O quc vos
arccc dc nin c do ncu ovo? crguniou-lIcs o
rci dcois dos rinciros coricjos. ScnIor, dissc
un dos viajanics, facilncnic sc vc quc sois o
nagnanino rci dc un ovo gcncroso c ilusirado.
O rci sorriu-sc lcnigno. ScnIor, dissc o ouiro,
lasia icr olIos ara vcr quc vosso ovo sc
conc dc nonos, c iudo, aic cssc fcio ralo quc
ali sc cnrosca dciras dc vosso irono, diz quc
ianlcn sois nono. Tanio lasiou ara quc os
guardas do rci casscn solrc o indiscrcio, c o
csquaricjasscn; o ouiro foi nuiio agasalIado, c
rciirou-sc cIcio dc rcscnics.
MOFALIDADE. A vcrdadc irriia os naus, a
ncniira c or clcs lcn acolIida.
33

FBULA XXIII.
As duas cadeIas.

Scniindo-sc na Iora dc arir, c nao icndo
ondc acolIcr-sc, cdiu una cadcla sua
canarada quc lIc cnrcsiassc a sua cana. A
ouira, conadccida, aicndcu-lIc, roncicndo cla
rciirar-sc logo quc os filIinIos sc udcsscn
arrasiar. CIcgou o dia da rcsiiiuiao, c nao
nosirando a Ioscdc nuiia voniadc dc cunrir o
ajusic, cdiu-lIc a conassiva o scu alIciro. A
arida, orcn, arrcganIando os dcnics. Fciirar-
nc-ci, dissc, sc forcs caaz dc dciiar-nc fora a
nin c aos ncus. TinIa cniao consigo ncia duzia
dc cacIorrinIos quc ja ladravan c salian
nordcr.
MOFALIDADE. Ha assin nuiios quc, cono a
cadcla nal agradccida, Iunildcs inloran a
caridadc, c dcois sc lcvanian conira qucn lIcs
valcu.
34


FBULA XXIV.
O bomem e a vbora.

En nanIa dc rigoroso invcrno ia un olrc
canoncs ara scu iralalIo; viu una vlora,
iolIida dc frio, quc csiava norrcndo. O olrc na
liao do sofrincnio arcndc a scr conassivo;
condodo, o canoncs nao rcflciiu; ionou a
vlora, agasalIou-a no scio. A nalvada nal
scniiu a lcngna influcncia ao calor, colrou
foras, c con clas a naiural crvcrsidadc, c con
vcncnosa nordidcla rciriluiu ao inrudcnic o
scu lcncficio.
MOFALIDADE. Manda a Iunanidadc quc
socorranos ainda ncsno aos naus; cunrc
orcn vcr quc nao scja dando-lIcs ncios dc
coniinuar as suas naldadcs.
35


FBULA XXV.
As pombas e o gavIo.

Pcrscguidas clas avcs dc raina, as onlas
julgaran convcnicnic valcr-sc do gaviao.
Ccncroso, ouiorgou-lIcs csic a sua roicao, c foi
as naiando c concndo quc cra un rcgalo.
Enircgucs scn dcfcsa a dcsaicdado ininigo.
Con, razao adcccnos, dizcn as onlas; qucn
nos nandou qucrcr roiciorcs?
MOFALIDADE. Fujanos dc roiciorcs dc
ofcio, csccialncnic quando sao dc conIccida
avidcz c crvcrsidadc; caro cusia-nos ial
roicao.
36


FBULA XXVI.
O Ieo e o burro.

Ia un lurro ufano dc si, ois o arriciro lIc
Iavia osio canainIas, cascavcis c cnacIos, c
o coiiado acIava-sc fornosssino. Enconirou un
lcao. Tira-ic daqui, dissc-lIc arroganic, nao nc
cnlaraccs o caninIo". 0 lcao arou vcndo ianio
aircvincnio, irrcsoluio sc o dcvia casiigar. or
fin sorriu-sc, c dissc. Nao; carnc iao vil
dcsdouraria as ninIas garras". Fiu-sc ouira vcz c
foi-sc.
MOFALIDADE. Ha insolcncias quc aricn dc
iao laio, c a iao alio sc dirigcn, quc so o
dcsrczo ncrcccn.
37

FBULA XXVII.
O pavo e Juno.

Un fornoso avao cciiava con a lclcza das
suas cnas a curiosa aicnao dc alguns Ioncns
quc o csiavan adnirando, c quc lIc nao
ouavan galos. Suliio ouviran csics o caniar
dc un rouinol, c logo iudo csqucccndo,
rocuran cIcgar-sc ara o lugar dc ondc ariian
iao suavcs nclodias. Alandonado, o avao
cncIcu-sc dc raiva, c qucioso foi icr con Juno.
Porquc Ia dc un assarinIo, fcio c scn graa,
caniar nclIor do quc cu; orquc nc nao dcsic a
voz do rouinol? crguniou. Nao scjas ingraio,
rcsondcu lIc Juno; cada aninal icn suas
rcndas, ncnIun icn iudo; aguia coulc a
fora, ao rouinol a voz, a ii cssa lunagcn
rccanada dc csirclas c dc csncraldas; nao cs dos
nais nal aquinIoados. Sin; nas quiscra
caniar cono o rouinol, iornou o avao.
MOFALIDADE. Poucos sc conicnian con o
quc icn, iodos invcjan o alIcio, c assin sc fazcn
dcsgraados.
38


FBULA XXVIII.
O gaIo e a raposa.

Vcndo aroinar-sc una raosa, un galo
ircou con as galinIas a un alio inIciro. A
iania aliura nao odia alcanar o nalfazcjo
licIo, rocurou ois valcr-sc da asiucia. Ola! Sr
Calo, dissc, dc quc icn ncdo? orquc solc iao
alio? ois ignora quc csia fciia a az cicrna cnirc
iodos os aninais! ois ainda nao lIc foi
conunicada iao graia noiicia? Ncsic caso, qucro
alvssaras. Ora dcsa, alraccno-nos, fcsicjcnos
csic dia dc univcrsal rcconciliaao". Pcrcclcu o
galo a ncniira; dissinulando orcn, c nao sc
dando or acIado. Muiio folgo con a noicia,
rcsondcu, c ja dcso ara nosirar-lIc o ncu
conicniancnio. nas a vcn cIcgando uns cacs,
junio con clcs nclIor fcsicjarcnos iao lcla az.
A vcn cacs?" dissc a raosa; odc scr quc
os naldiios ainda nao sailan da az". E safou-sc
nais ligcira do quc iinIa vindo.
39
MOFALIDADE. Nao crcr dc lcvc c o consclIo
da rudcncia; rcconIcccndo a inosiura,
dissinular c o nclIor ncio dc cviia-la.
40

FBULA XXIX.
A guIa e a raposa.

Una aguia iinIa filIos; ara os alincniar,
aanIou os filIos dc una raosa. A afliia raosa
sulicou, insiou; nada conscguiu. Aliiva c
dcsdcnIosa, a aguia zonlou dos scus rogos, c
rcarou-sc ara dcvorar os raosinIos. Eniao a
raosa valcu-sc dc lcn insirado csiraiagcna.
concou a ccrcar con nuiia alIa c folIa scca a
arvorc cn quc iinIa a aguia o ninIo, c s-lIc
fogo. Vcndo-sc ancaada cla lalarcda, c
rcconIcccndo quc crdidos csiavan os scus
filIos, a aguia cdiu az; cnircgando os
raosinIos, a conscguiu.
MOFALIDADE. Foric ou odcroso nao
ofcndas a qucn sucs fraco; ois Ias dc icr un
lado vulncravcl, c o fraco salcra dcscolri-lo.
41

FBULA XXX.
O bezerro e o boI veIbo.

TinIa un lavrador un loi ja idoso, ncsirc no
ofcio dc uar carros; dcu-lIc or conanIciro
un lczcrro ainda nal donado c iodo fogo. O loi
vclIo viu un insulio cn scnclIanic arccria.
OlIa", dissc-lIc o lavrador, nao ic cnarclIo
con clc na ninIa csiina; junjo-o conigo, ara
quc con o icu ccnlo arcnda, c nclIor
arovciic, as lics quc lIc dara ncu aguilIao;
cnircianio, cono c clc rolusio, odcras iu
rorio dciar-lIc carrcgar o naior cso, c dc
ianio ic acIaras aliviado".
MOFALIDADE. Cunrc dar aos nancclos
loa conanIia dc Ioncns sisudos c
circunsccios; uns c ouiros con isso arovciian.
42


FBULA XXXI.
As rs querendo um reI.

Anigas dc novidadc, quiscran un dia as ras
icr scu rci, c cdiran-no a Juiicr. O dcus
rcsiou-sc lcnigno a scus dcscjos, c aiirou ao
cIarco cn quc vivian un cdao dc ao. Con o
laquc a agua csircncccu, c as ras, cIcias dc
avor, cscondcran-sc no fundo nais fundo, no
lodo do cIarco. Para logo orcn foran colrando
alcnio; lcvada cla curiosidadc, una solc iona
d'agua, lcvania a calca c c-sc a adnirar o scu
rci. Iniia a ouira, c ouira, c iodas. E ionan
anino, c aroinan-sc nadando; vcndo quc o rci
ncn sc novia, cn do lado ioda a iinidcz, c
concan a saliar solrc a incric najcsiadc.
Nao cra isso quc qucrian as ras; ci-las dc
novo anic o irono dc Juiicr, quciosas do logro
quc lIcs Iavia rcgado. Ja quc or lon c nanso
vos nao scrvc o rci quc vos dci idcs ficar
saiisfciias, dissc o dcus, cansado dcsia iao louca
inoriunaao. E dcu-lIcs a colra, a colra quc dc
43
Iora cn Iora alria a gocla, c cngolia alguna dc
suas sudiias.
MOFALIDADE. Conicnicno-nos con o quc
icnos; nao quciranos novidadcs.
44


FBULA XXXII.
O Iobo e a gara.

Voraz, cono scnrc, un lolo, csiando a
concr, cngoliu un osso. Ficou-lIc csic
airavcssado na gargania, c o sufocava. Ncsia
afliao viu clc una gara dc conridssino
cscoo, c sulicou-lIc quc lIc valcssc,
roncicndo nundos fundos, sc lIc arrancassc o
osso da gocla. Conadccida a gara o fcz. Livrc o
lolo rccusou dar-lIc o quc roncicra. Ingraia,
nao vcs quc cs iu quc nc dcvcs rciriluir a
gcncrosidadc; dcniro da ninIa loca csicvc a iua
calca, odcndo acriar os dcnics, dcici quc ic
safasscs! c qucrcs aga! A gara calou-sc. o quc
Iavia dc fazcr? Encndar a nao, c nunca valcr a
lolos.
MOFALIDADE. Quanios na Iora dos auros
iudo roncicn aos Ioncns, aos sanios, a Dcus c
dcois csqucccn o ronciido, c cIasqucan dc
qucn nclcs sc fiou.
45

FBULA XXXIII
O Iobo e o cabrIto.

Una calra, indo asiar, dciou cn casa o
filIo dizcndo-lIc quc nao alrissc a oria a urso
ou a lolo; ois nal lIc iria. Para nclIor livra-lo,
ajusiou con clc una scnIa. Quando cu voliar
dissc, ara quc nc alras, Ici dc laicr ircs vczcs,
dizcndo alrc quc csia frio. so cniao alriras.
Un lolo csiava csrciia, c ouviu a scnIa; da a
algunas Ioras voliou, laicu na oria, c dissc.
Alrc quc csia frio. Por nais, orcn, quc
disfarassc a voz, c rocurassc iniiar a da calra,
o calriio icvc dcsconfianas, c cIcgando-sc
oria, dissc. MinIa nac, nosirc cla frcsia a sua
aia lranca; so cniao lIc alrirci. Paia lranca c
coisa dc quc o lolo nunca diss; o nosso
cscrialIao nao icvc rcncdio scnao rciirar-sc cn
jcjun.
MOFALIDADE. Nunca solran rccaucs ;
sc fiando-sc scnIa, o calriio iivcssc alcrio a
oria, ondc icria ido arar?
46


FBULA XXXIV.
O corvo e a raposa.

Un corvo ilIou un qucijo, c con clc no lico
foi ousar cn una arvorc. Pclo cIciro airada,
acudiu una raosa, c logo asscniou quc scria cla
qucn concssc o qucijo; nas cono! a arvorc cra
alia, c o corvo icn asas, c salc voar. Fccorrcu
ois a raosa s suas nanIas. Dons dias, ncu
ano, dissc; quanio folgo dc o vcr assin lclo c
ncdio. Ccrio cnirc o ovo aligcro nao Ia qucn o
igualc. Dizcn quc o rouinol o cccdc, orquc
cania; ois cu afirno quc V. Ea. nao cania
orquc nao qucr; sc o quiscssc, dcslancaria a
iodos os rouinois. Ufano or sc vcr con iania
jusiia arcciado, o corvo quis nosirar quc
ianlcn caniava, c logo alrc o lico, cai-lIc o
qucijo, a raosa o aanIa, c safa-sc dizcndo.
Adcus, Sr. Corvo, arcnda a dcsconfiar das
adulacs, c nao lIc ficara cara a liao clo rco
dcssc qucijo.
47
MOFALIDADE. Dcsconfiai quando vos virdcs
nui galados; o adulador cscarnccc dc vossa
crcdulidadc, c rcara-sc ara vos fazcr agar
or lon rco os scus clogios.
48


FBULA XXXV.
As Iebres e as rs.

Corridas clos galgos, dc iudo csaniadas,
vivcndo cn coninuo solrcssalio, rcconIcccran
as lclrcs quc un vivcr assin cra un consianic
cnar c rcsolvcran norrcr dciiando-sc iodas
junias a afogar.
Anics norrcr una vcz do quc andar
norrcndo a iodas as Ioras do dia... Enfilciran-
sc, aricn dcsfilada, c arrcncicn ara o rio.
Suliio salia na agua csavorido un lando dc
ras. 0I! oI! ois ja ncicnos ncdo! dizcn as
lclrcs; ja sonos gcnic! Para quc cniao nos
Iavcnos dc naiar? sofranos; ois Ia qucn sofra
ainda nais do quc nos.
MOFALIDADE. Nao dcvc o Ioncn naldizcr
sua soric; cn osiao ncnIuna c cla iao na quc
ouira ior sc lIc nao acIc.
49

FBULA XXXVI.
Os Iobos e as oveIbas.

Dcsdc o conco do nundo Iouvc gucrra
cncarniada cnirc as ovclIas c os lolos. or
scrcn fracas c incaazcs dc dcfcndcr-sc, as
ovclIas uscran-sc dclaio da roicao dos
cacs. Eniao os lolos viran-sc crdidos; s
oculias, so dc cnloscada, odian ilIar alguna
ininiga con quc naiasscn a fonc. Acudiu-lIcs
un csiraiagcna. IunilIaran-sc, cdiran azcs;
fizcran con quc as crcdulas ovclIas sc
convcnccsscn dc sua crcdulidadc; o quc alias
lIcs foi facil, ois ofcrcccran dar cono rcfcns os
scus filIos. As ovclIas iudo acciiaran, c aic
calcularan a grandc ccononia quc farian,
discnsando a guarda c a roicao dos cacs.
Fcz-sc a az, foran dados os rcfcns,
dcscdidos or ccononia os cacs. Una noiic, os
filIos dos lolos cn-sc a uivar. acodcn os ais
lradando quc csiao naliraiando scus filIos, quc
assin falian fc ronciida, c rcsiauran a
gucrra, c logo vao fazcndo ial carnificina, quc dc
ovclIas nao salcnos cono alguna cscaou ara
coniinuar a raa.
50
MOFALIDADE. No nau quc diz arrccndcr-sc
nao sc dcvc confiar anics dc loa rova.
51

FBULA XXXVII.
O rato da cIdade e o do campo.

Un raio quc norava na cidadc, foi dar un
asscio ao cano. Fccclcu-o c agasalIou-o un
anigo quc o lcvou ara os scus alacios
sulicrrancos, c dcu-lIc un lanqucic dc crvas c
razcs. Maldizcndo cn rcscna dc iais iguarias a
louca lcnlrana do scu rusiico asscio, o raio da
cidadc, olrigado a jcjuar, dissc or fin. Anigo,
icnIo do dc ii; cono ic odcs rcsignar a
scnclIanic assadio? vcn conigo ara a cidadc,
vcras o quc c fariura, o quc c vivcr". O ouiro
acciiou. noiiinIa csiavan anlos cn una lcla
c rica rcsidcncia, cn lcn rovida dcscnsa;
qucijos, lonlos, o crfunado ioucinIo, iudo os
inciiava; dcsforrando-sc dc sua longa dicia, o raio
do cano rcgalava-sc. Suliio rangc a oria, cnira
o dcscnsciro. vcn con clc dois gaios. O raio da
casa acIou logo o scu luraco; o Ioscdc,
solrcssaliado, ulando dc raiclcira cn
raiclcira, nal cscaou con a vida, c dcscdindo-
sc do anigo. Adcus, canarada", dissc, ficai-vos
con as vossas fariuras; nais valc nagro c
faninio no naio, do quc gordo na loca do gaio".
MOFALIDADE. Scn sosscgo dc csriio dc
quc valcn os ouiros lcns?
52


FBULA XXXVIII.
Os pssaros e a andorInba.

En un cano nuiio icno alandonado, c
quc or isso iinIa sc colcrio dc lanias agrcsics,
dc cujas scncnics sc alincniavan nuiias
fanlias dc assaros, aarcccran un dia alguns
Ioncns dc cnada na nao, rcvolvcndo a icrra, c
scncando iinIaa. Una andorinIa quc nuiio
iinIa viajado, c orianio ganIado ccricncia,
convocou cn asscnllcia iodo o ovo dc cnas c
dissc. Nao c dc lon agouro o quc csscs Ioncns
csiao fazcndo; da scncnic quc dciian na icrra Ia
dc nasccr linIo; con clc farao cordcis, laos,
rcdcs. Enquanio, ois, c icno, caianos na
scncnicira, nao dcicnos quc lroic un so grao.
Os assarinIos uscran-sc a rir c a cIasqucar. A
andorinIa rciirou-sc irisic, c a scncnicira ficou
salva. Mas da a ouco, rcdcs c laos
nuliilicaran-sc, c a inrudcnic assarinIada
dcu loas ccias aos lavradorcs.
53
MOFALIDADE. Nao cscarncas dc qucn ic da
lons consclIos; quando nao, algun dia no
inforiunio diras aI! sc iivcssc cnsado!
54


FBULA XXXIX.
A raposa e o soc.

Convidou a raosa a un soco ara janiar cn
sua conanIia; dcvia-lIc olrigacs, dizia, c
qucria olscquia-lo. O soco acciiou o conviic, c foi-
sc rcarando ara fazcr Ionra ao lanqucic dc
sua aniga. Essa, orcn, fcz scrvir una csccic
dc sorda, osia cn un raio raso. Dcvia csiar
salorosa, ois so o scu crfunc dcscriava o
aciiic; nas cono a sorvcria o soco con scu
conrido c agudo lico? Muliilicou licadas,
nagoou-sc iodo, c ficou jcjuando, cnircianio a
raosa foi lanlcndo, c dcu con iudo no lucIo.
Dcscjoso dc vingar-sc, nas oculiando sua icnao,
o soco agradcccu a raosa a fincza do conviic, c
dissc quc lIo qucria rciriluir, convidando-a ara
da a oiio dias janiar cn sua casa. A raosa, quc
c voraz, acciiou rcssurosa. O vingaiivo soco
arcscniou-lIc cn un vaso dc conrido gargalo
una csccic dc carnc dcsfiada. No vaso nao odia
raosa iniroduzir o focinIo ara alcanar a
55
conida, c o soco dc cada licada arrancava c
cngolia un conrido naco. Quis cnfadar-sc a
raosa, rcflciiu orcn, c vcndo quc cra una jusia
dcsforra da sua graa, ncicu o caso lulIa, c
foi-sc cn jcjun, ainda quc nao cncndada.
MOFALIDADE. Nao zonlcs con os ouiros,
ois acIar-ic-as cosio a iguais zonlarias.
56


FBULA XL.
O Ienbador e a morte.

Quc lidar insuoriavcl csic a quc nc sujciia
a soric!" cclanou un olrc lcnIador aiirando
ao cIao un grandc fcic dc lcnIa quc vinIa
carrcgando. Dcsdc quc ananIccc vou ara o
naio, c aic quc anoiiccc ncus olrcs lraos nao
largan o nacIado. E con ianio iralalIo, nal
icnIo un locado dc ao ncgro c duro ara
naiar-nc a fonc, nal vclIos andrajos, quc nc
nao rcsguardan do frio. Dc quc nc scrvc a vida?
Moric, vcn valcr-nc". Ncssc noncnio aarcccu-
lIc a noric. O quc qucrcs?" dissc-lIc; aqui
csiou ara ic scrvir". O lcnIador csircncccu, c ja
arrccndido dos scus voios, lIc dissc. CIanci-ic
ara nc ajudarcs a carrcgar a ninIa lcnIa".
MOFALIDADE. Os quc nas aflics da vida
invocan a noric, grandc logro lcvarian, sc
fosscn aicndidos.
57


FBULA. XLI.
O Iobo e o dogue.

Magro c faninio lolo cnconirou un ncdio c
gordo doguc. Vcio-lIc voniadc dc nanda-lo ara
o lucIo; nas o cao nosirava nao scr dos quc sc
dcian facilncnic vcnccr. Mudou, ois, dc
arcccr, c icndo rcflciido, dissc. Muiio folgo,
rino, dc vcr-vos assin iao lclo, c dc clo iao
luzido, cnquanio ando cu scnrc nagro c
arrciado. Sc fizcsscs o quc cu fao, iornou-lIc o
doguc, vivcrias cono vivo. Moro cn una casa cn
quc iodos nc qucrcn lcn; iraian-nc cono un
duquc. c so icnIo o iralalIo dc ladrar noiic,
quando dou fc dc ladrcs. Sc ic agrada cssc
ofcio, cu ic arcscniarci a ncu ano, c, or nin
rcconcndado, scras acciio". O lolo nao soulc
cono agradcccr.. Puscran-sc a caninIo. Eniao
rcarou o lolo no cscoo do doguc, c crguniou-
lIc. O quc c isio, rino? icns o cscoo
csfolado?" Nao ic dc isso cuidado, iornou-lIc o
cao; dc dia, ara quc nao norda aos quc cniran
cn casa, rcndcn-nc a una corrcnic; orcn dc
58
noiic csiou solio, c osso fazcr o quc nc da na
calca. Eniao dc dia csias acorrcniado or
scnclIanic rco nao qucro a iua fariura; anics
livrc c faninio, do quc caiivo c fario.
MOFALIDADE. Nao Ia cnodos ncn
razcrcs quc concnscn o sacrifcio da
lilcrdadc.
59


FBULA XLII.
A graIba e os paves.

Esiando na nuda os avcs, una gralIa.
scduzida clo lrilIo das cnas quc dclcs caan,
aanIou-as c con clas sc cnfciiou. DcsdcnIando
das irnas, foi cniao ncicr-sc cn un lando dc
avcs. Esics, orcn, logo a rcconIcccran, c s
licadas lIc arrancaran as cnas quc lIc nao
cricncian; c con clas, clc c carnc.
Ensangucniada, voliou a coiiada ara suas
irnas, quc so dcois dc nuiio a icrcn,
cIasqucado, crdoaran ao scu arrccndincnio.
MOFALIDADE. Nunca or osicniaao ou
inicrcssc dcs o alIcio or icu; ois a fraudc c logo
dcscolcria, c o casiigo incdiaio.
60

FBULA XLIII.
A IormIga e a mosca.

Alicrcavan una vcz a nosca c a forniga
solrc nolrcza c fidalguia. Eu, sin, dizia a nosca,
cu sou fidalga; vivo scn iralalIar, asscio iodo o
dia or ondc qucro, janio ncsa dos rcis, cniro
nos icnlos, ouso nos lugarcs nais sagrados; as
faccs, o colo da dana nais fornosa c rccaiada
sao ncus ironos. assin, diz a forniga, c nao
ic invcjo; dc ioda a aric ic cnoian or inunda,
iodos ic ragucjan or inoriuna, c nais vivcs
cn csicrquciras do quc cn alacios; nas quando
vcn o frio, o quc c dc ii? Ficas nirrada clas
arcdcs. Pois cu iralalIo scnrc, c scn
dcscanso; a a ninIa nolrcza a ningucn
inoriuna, c nao Ia csiaao quc nc acIc
dcsrovida.
MOFALIDADE. Enirc o arasiia c o Ioncn
lalorioso quc con o suor do scu rosio ganIa
arco alincnio, vai a difcrcna quc scara a
nosca da forniga. TralalIai, cono csia;
conquisiai clo iralalIo a docc indccndcncia,
ganIarcis, cn dulo galardao a csiina roria c
a dc iodos.
61


FBULA XLIV.
O Iobo e o cavaIo.

Pasiava cn lcla canina un ncdio cavalo;
un lolo o viu, c cono irazia jcjun dc quinzc dias,
asscniou cn dcvora-lo; nas o cavalo cra foric, c
clc... quinzc dias dc jcjun dao calo do nais
valcnic. Fccorrcu, ois, asiucia. Aroinou-sc,
c ofcrcccu os scus scrvios, dizcndo quc, cono
ncdico quc cra, csiudara loianica, c odia
nosirar-lIc das crvas da canina cn quc
asiava quais as loas, quais as quc lIc odian
fazcr nal. Ai ncu anigo, dissc-lIc o cavalo,
cIcgasic nuiio a icno; nao ara nc
rcsguardarcs dc nas lanias, ois ianlcn as sci
disiinguir; orcn ara curar-nc dc gravc
incnodo; Ia dias nagoci un c; arccc quc sc
csia fornando un iunor; olIa. Eniao lcvaniou a
aia, c asscniou-lIc un fornidavcl coicc quc lIc
quclrou a quciada.
62
MOFALIDADE. Sc iodos os lolos cIarlaiacs
cnconirasscn cavalos cono o dcsia falula, nao
vcranos o iriunfo dc iania inosiura.
63

FBULA XLV.
A r e o touro.

Solcrlo c ossanic iouro asscava clas
vizinIanas dc un cIarco; viu-o una ra, c logo
doninada cla invcja, quis iguala-lo. Concou a
incIar-sc, a incIar-sc, c quando nais nao dc,
crguniou s ouiras ras. quc lIcs arccc,
nanas? ja nao csiou do iananIo do loi?
Ncn ara la caninIas, rcsondcn-lIc clas. A ra
fcz dolrado csforo. E agora? dissc. As ouiras
riran-sc. Indignada con csic cscarnio, a ra
incIa-sc ianio, csiica a froua c icnuc clc, quc
arrclcnia.
MOFALIDADE. A invcja, vcio iao conun, c a
origcn dc iodas as dcsgraas do Ioncn; cono a
ra, o invcjoso quasc scnrc arrclcnia.
64

FBULA XLVI.
O morcego e as aves.

Houvc gucrra cnirc as avcs c os ouiros
irracionais; o ovo dc cnas, icndo frcnic a
aguia, o ovo dc clo icndo or cIcfc o lcao,
disuiavan a rinazia. As avcs foran vcncidas.
Enirc clas, cn razao dc icr asas c soncnic duas
aias, niliiava o norccgo; vcndo csic nal arada
a causa dos scus aliados, assou-sc ara os
ininigos. Cono c isso? dissc-lIc un dclcs, iu or
aqui! ois nao cs avc? Avc cu! cclanou o
norccgo, c o ncu clo, ondc csia o ncu lico? sou
rino irnao do raio; norran as avcs! Da-sc un
conlaic, o covardc norccgo cai no odcr dc una
coruja; ian naia-lo, quando clc. Pois assin
dcsconIcccis un dos vossos! cclana; nao vcdcs
as ninIas asas? vivan as avcs!"
MOFALIDADE. Morccgos assin nao falian
ncsic nundo; nas discordias civis so qucrcn clcs
quinIao dc dcsojos, csiao scnrc con o
vcnccdor.
65

FBULA XLVII.
O corceI e o sendeIro.

Ficancnic ajaczado, ia un solcrlo corccl dar
o scu asscio. Pcsadancnic carrcgado vinIa un
scndciro ara o ncrcado. Enconiraran-sc. Tira-ic
da, niscravcl, lradou o corccl irado, vc la quc
nc nao sujcs. O ouiro calou-sc, c sofrcu. Da a
icnos, o cavalo adocccu, c crdido iodo o scu
ncrccincnio, foi vcndido ara carguciro;
uscran-no a carrcgar carvao. Enconirou un dia
o scndciro. Irnao! ondc csia aqucla arrogancia?
ondc aquclcs jaczcs? scndciro cono cu, c ainda
ncnos quc cu, carrcgas carvao! Tira-ic da; vc la
quc nc nao sujcs!"
MOFALIDADE. Por nais clcvados quc
csicjais, nao dcsrczcis ao vosso scnclIanic; a
roda da foriuna dcsanda iao facil quao
inrcvisiancnic.
66


FBULA XLVIII.
O Ienbador e a mata.

Dcscuidando-sc un dia, un lcnIador
quclrou o calo dc scu nacIado, c assin
dcsarnado, dciou cn sosscgo as arvorcs. Por
fin, nuiio Iunildc c cIoroso, foi cdir-lIcs quc
lIc cnrcsiasscn un galIo, con quc udcssc
fazcr un calo ara o scu nacIado, dcclarando
quc cra o unico rccurso con quc ganIava,
suando c lidando, o arco alincnio dc sua
nuncrosa fanlia; dcsscn-lIc o rccioso calo c
ronciia nao iralalIar nais ncssa naia, c
rcsciiar iodas as suas arvorcs c arlusios; nao
lIc faliaria cn quc ocuar-sc. Movidas dc iania
dor c dc iania sulica, confiadas cn iao osiiiva
roncssa, aic as arvorcs dcran o cdido galIo. E
logo o lcnIador s ao nacIado un calo, novo c
foric, c logo viosos galIos, ironcos rolusios
caran ao afiado gunc dc nacIado, quc ouco
icno dciou s arvorcs ara cIorarcn
arrccndidas a sua crcdula lcnignidadc.
67
MOFALIDADE. Quanios sc scrvcn do
lcncfcio cn dano incdiaio do lcnfciior! Pcrdoai
ao vosso ininigo. nas c dc louco dar-lIc ncios dc
coniinuar a fazcr nal.
68

FBULA XLIX.
A raposa e as uvas.

Esiava una arrcira carrcgada das uvas nais
aciiiosas c naduras; cada cacIo fazia vir un
favo dc ncl loca. Aarcccu una raosa; cono
as nao coliaria? Concou a fazcr csforos c
diligcncias or alcana-las nas qual! csiavan
nuiio alias. Por fin vcndo crdido o icno c o
iralalIo. Agora rcconIco quc csiao vcrdcs,
dissc o aninal, nao gosio da fruia assin." E foi-sc
consolada.
MOFALIDADE. cosiunc dc nuiios dcsfazcr
naquilo quc nao odcn ossuir. A colia
consola-sc, dcrinindo o quc nao odc alcanar.
69

FBULA L.
O gavIo e o sabI.

Ja icndo crcscidinIos os filIos, o salia
largou una vcz o ninIo, ara ir cn lusca dc
alincnio. Dc volia acIou roino un gaviao.
Esavorida a nac con a rcscna da avc dc
raina, nao fugiu, ois cra nac, c rocurou con
sulicas salvar a rolc. Dcn," dissc o ouiro, nao
naiarci icus filIos, sc quiscrcs caniar alguna
coisa quc nc diviria." Inondo silcncio sua
afliao, concou o salia as suas nais lclas, nais
suavcs nclodias. Nao rcsia, nao rcsia, lrada o
gaviao, c vclIa cono ninIa avo csia nusica.
Dissc c ia dcvorar os filIinIos do salia, quando
airado clo canio cIcga un caador, quc o naia.
MOFALIDADE. O nalvado quc cscarnccc do
dcsgraado, acIa scnrc casiigo incdiaio.
70


FBULA LI.
O burro e o aImocreve.

Un alnocrcvc iangia un lurro quc, nais do
quc carrcgado, nal odia dar un asso; dc iao
naliraiado o lurro sucunliu; o alnocrcvc o
csfolou, c vcndcu a clc. Fizcran dcla un
ianlor, solrc o qual andaran scnrc iangcndo
clas fciras.
MOFALIDADE. Ha dcsgraados quc ncn
dcois dc norios dcscansan.
71


FBULA LII.
A rata e o gato.

Mairciro gaio ja vclIo nao odia dar
assaliada aos raios; nais ligciros do quc clc,
fugian-lIc iodos. Con os anos, orcn, ganIara o
gaio cn indusiria o quc Iavia crdido cn fora c
agilidadc. E ois cnvolvcu-sc iodo cn farinIa, c
dcu consigo cn un canio da dcscnsa, ondc
ficou qucdo c inovcl, cono coisa inaninada.
Aarcccu un raio, c suondo quc cra coisa dc
rocr, dcscuidado sc aroinou; o caador filou-o;
logo airai ouiro, c ouiro, c quanios aarccian
ianios o gaio caava. Vcio or fin un. oI! cra
una vclIa raiazana, quc dc nil conlaics c
ciladas, laos c raiociras cscaara, aic na gucrra
iinIa crdido duas icras arics do ralo. Logo
quc dcu o nonic dc farinIa, arou. FarinIa
assin" dissc, nunca vi quc ionassc cssa forna
quando anonioada!" Eniao farcjou. Esic cIciro,
nunca farinIa o icvc igual. Nao, farinIa nao c.
ora viva, Sr. gaio, diviria-sc con cssas crianas
72
inrudcnics; cu ca lcn o conIco, c ainda
quando sc fizcssc dc saco, nao nc ilIaria ao
alcancc das unIas."
MOFALIDADE. Cauicla, c nais, cauicla
nunca or solcja c condcnavcl.
73

FBULA LIII.
O Iobo e o pastor.

Fugindo dc un caador, vcio un lolo
cscondcr-sc cn una noiia junio da qual csiava
un asior, c cdiu-lIc olscquio dc dcsviar o
caador, sc orvcniura crguniassc or clc.
Fiquc ccrio", roncicu-lIc o asior, Ici dc dizcr
quc o lolo sc foi or ali." E aoniou ara dircao
oosia cn quc csiava o cscondcrijo. CIcgou o
caador. Viu vocc un lolo?" crguniou. Sin,
vi, dissc o asior, c foi-sc or ali. O scu dcdo
orcn, airaioando a roncssa, indicava a noiia
cn quc csiava oculia a fcra. O caador nao dcu fc
do accno, c scguiu a dircao indicada cla
alavra. Mal o viu clas cosias, o lolo saiu da
noiia. Eniao, anigo, dissc-lIc o asior, vais-ic
cnlora scn agradcccr-nc? Nao icnIo quc
agradcccr-ic, rcsondcu o lolo; ois sc cscaci
dcvo-o ninIa sina, c rcciiiaao do caador
quc lIc nao dciou rcarar no novincnio dc icu
dcdo. Qucrias, iraidor, quc nc clc naiassc! Has
dc agar-nc; cuidado con o icu rclanIo.
MOFALIDADE. Ha Ioncns nolrcs quc
roncicn scus scrvios a uns, c dcois os lcvan
aos ininigos dclcs.
74


FBULA LIV.
O cacborrInbo e o burro.

TinIa un Ioncn un cacIorrinIo c un
lurro. Toda a vcz quc voliava da rua, o
cacIorrinIo lIc fazia fcsia, lIc saliava ao colo; c
o scnIor o afagava, dava-lIc docinIos, lrincava
con clc. Via-o o lurro, c nordia-sc dc invcja.
asscniou dc si ara si quc, sc fizcssc o ncsno
quc o cacIorrinIo, scria iraiado da ncsna
nancira. Vai no dia scguinic, Iora cn quc scu
ano cosiunava rccolIcr-sc, s-sc csrciia; c
nal o vc cnirar, conca a zurrar, a saliar,
cncosia-lIc aos onlros as aias, qucr lanlcr-lIc
a cara. Esaniado o scnIor cIana qucn lIc
acuda; cIcgan os criados, c a odcr dc ancadas
arrunan o lurro na csirclaria.
MOFALIDADE. Nada asscnia lcn scnao
quando cla roria ndolc c insirado. un lurro
a fazcr nciguiccs faria rir as cdras. Cada qual
ara o quc Dcus o fcz.
75

FBULA LV.
O gavIo e a sua me.

Scniindo aroinar-sc a sua Iora dcrradcira,
icncu-sc un gaviao con a lcnlrana das suas
iniquidadcs, cdiu sua nac, quc fossc alacar a
colcra cclcsic. Fa-lo-ci, filIo", rcsondcu-lIc a
nac; nuiio, orcn, rcccio quc isso agora nao ic
ossa valcr, quando nao Iouvc iniquidadc c
sacrilcgio quc nao concicsscs."
MOFALIDADE. Na Iora da noric o nalvado
csircnccc; quanio nais zonlou da cclcsic
jusiia, nais a icnc no noncnio dc cranic cla
conarcccr.
76

FBULA LVI.
O Ieo e o rato.

Ps-sc a dornir un lcao; uns raios, cIcios dc
inrudcnic inircidcz, vicran lrincar ao rcdor
dclc, c con os scus salios o acordaran. Todos,
fugiran; un unico, or nais dcscuidado, ficou no
odcr do lcao. Fclizncnic c nolrc cono un rci, o
rci dos aninais; condodo dos susios do nscro
raiinIo, dcsdcnIou iao ncsquinIa vingana, c
soliou o aninalcjo. Dai a dias, andando
dcsrcvcnido, dciou-sc o lcao cnlcar cn una
rcdc, c scn cnlargo da sua fora, csiava no
odcr dos caadorcs. O raiinIo soulc dcsic
dcsasirc, c logo foi icr con o scu lcnfciior, ara
rciriluir-lIc o favor quc dclc rccclcra. Dc fciio,
agarrou-sc rcdc c con ial diligcncia s-sc a
rocr nalIas c cordcis, quc logo o lcao dc
dcscnlcar-sc, c voliar ara suas lrcnIas.
MOFALIDADE. Una loa aao nunca fica
crdida. Nao Ia qucn, or nscro c
insignificanic, nao icnIa sua Iora dc fora c
valincnio.
77


FBULA LVII.
A pomba e a IormIga.

Una linda onlinIa csiava lcira dc un
rio; viu na agua agiiar-sc una forniga, quc or
dcscuidada sc ia afogando; ois ncssc incnso
occano nada acIava a quc sc scgurassc, nada
quc lIc scrvissc dc ialua dc salvaao. Condocu-
sc a onla, c aiirou na agua una alIinIa;
arovciia-a a forniga, c lcvada raia. Esiava
salva. Pouco dcois, assa un caador, c vcndo a
onla, lcva a csingarda ao onlro; ai da
onlinIa! Mas a forniga iinIa visio o caador c
o scu gcsio, c logo da-lIc no c una fcrrcioada;
con a dor quc scnic o caador crdc a nira, c a
onla vai-sc, laicndo a asa.
MOFALIDADE. Ainda scn coniar con a
graiidao, c scnrc lon scr lcnfazcjo.
78

FBULA LVIII.
A porca e o Iobo.

Ccnia una orca con dorcs dc arir;
cIcgou-sc un lolo ofcrcccndo-lIc o scu rcsiino,
cono insgnc ariciro quc dcclarava scr. Dcn
cnicndcu a orca o noiivo do fingincnio;
dissinulando, orcn, dcclarou quc, vcrgonIosa
cono cra, cjava-sc dc o vcr ali, c cdia-lIc quc
sc rciirassc, voliando da a ouco ara dar-lIc a
cla c aos scus filIinIos os cuidados dc sua aric.
O lolo, suondo ja quc a rcsa cra sua, rciirou-
sc condcsccndcnic; nas a orca foi logo
cscondcr-sc cn lugar scguro, cn quc o lolo nao
udcssc dcscolrir os scus filIos.
MOFALIDADE. Ha crvcrsos iao conIccidos
quc, cnlora sc arcscnicn nansos c faguciros, a
ningucn conscgucn iludir.
79

FBULA LIX.
O caIvo e a mosca.

Esiava un calvo ionando frcsco sua oria;
una nosca inoriuna vinIa dc coninuo ousar-
lIc na calva; o Ioncn acudia con a nao; cla,
orcn, ligcira fugia, c dcois voliava. Dcsic nodo
dava o calvo cn si rorio grandcs iaonas, c a
nosca ria-sc dc gosio. Fidc-vos cnlora", dissc o
calvo; ouco nc docn cssas ancadas, c lasia
quc dc alguna vos ilIc ara vos casiigar."
MOFALIDADE. Os inoriunos ricn-sc
quando vccn nalogrados os csforos das suas
viiinas ara sc livrarcn dclcs; lasia, orcn, quc
un dcsscs csforos scja lcn succdido, ara quc
agucn or junio o novo c o vclIo.
80


FBULA LX.
O cordeIro e o Iobo.

Andava un cordciro cn un rclanIo dc
calras; un lolo o viu. CoiiadinIo!" dissc-lIc,
cono Ias dc vivcr alorrccido con gcnic quc nao
c da iua raa! Vcn conigo; qucro lcvar-ic iua
nac." Nao c ncccssario; fico-ic nuiio olrigado,
dissc o cordciro, csias calras nc qucrcn nuiio, c
nc iraian con iodo o anor quc icrian a un
filIo; aqui, ois, nc acIo nuiio lcn, c nao qucro
nudar. Foi o quc lIc valcu; ois o lolo so qucria
dcsvia-lo das calras c dos scus guardadorcs ara
dcvora-lo.
MOFALIDADE. Sc csias lcn, iaa os ouvidos
s scducs dc qucn ic convidar ara nudanas;
Ia cilada no conviic.
81


FBULA LXI.
O Iobo, a raposa e o macaco.

O lolo acusou a raosa dc lIc Iavcr roulado
un quario dc carnciro; foi juiz o nacaco. A
raosa dcfcndcu-sc, c no calor do dclaic, lolo c
raosa lavaran-sc rccirocancnic as caras con
iodas as nalfciiorias quc, cn scgrcdo Iavian
crcirado. Ouviu-os aicniancnic c or fin.
Condcno-vos a anlos", dissc, a ii, raosa,
orquc roulasic o quc dc ii rcclana o lolo; a ii,
lolo, orquc ningucn ic roulou o quc da raosa
cigcs."
MOFALIDADE. En conicndas cnirc
crvcrsos, iao iguais cono a raosa c o lolo,
rarancnic Ia qucn icnIa ou qucn dcic dc icr
razao.
82


FBULA LXII.
O canIo e o carvaIbo.

Condoo-nc dc ii, dissc orgulIoso o carvalIo a
un canio; nal sora lranda aragcn, ai csias a
inclinar-ic, a ircncr, a IunilIar-ic. Fazc cono
cu; or nais rijo quc sorc o furacao, oonIo nc
aliivo, olrigo-o a quclrar-sc dc cnconiro a nin, a
dcsviar-sc. Ouiro ianio quiscra fazcr, nas nao
osso, rcsondcu o canio; iu cs rolusio, c cu
fraco, iuas razcs cnicrran-sc rijas cla icrra
dcniro, as ninIas fican-lIc cla sucrfcic. O
carvalIo sorriu-sc dcsdcnIoso. Suliio lcvania-sc
una fornidavcl vcniania; o carvalIo qucr rcsisiir;
con o scu ncio cla o arranca clas razcs; o
canio, orcn, Iavia vcrgado, Iavia-sc inclinado
aic o cIao, c quando assou o iufao, rccrgucu-sc
scn icr sofrido coisa alguna.
MOFALIDADE. Quando sora o vcnio da
advcrsidadc, os solcrlos quclran-sc, os
Iunildcs ouco sofrcn.
83

FBULA LXIII.
O Iobo e o burro.

Enfcrnara un lurro; o lolo foi visiia-lo
Tonou-lIc o ulso, aalou-lIc iodo o coro,
crguniando-lIc ondc lIc doa. Nao sci",
rcsondcu o cnfcrno; ondc qucr quc cs a nao,
logo ai nc doi; csiou ccrio quc acnas ic rciircs
ficarci curado."
MOFALIDADE. Dasia a rcscna dc
cIarlaiacs quc so icn cn nira os lcns do docnic,
ara agravar-lIc a nolcsiia. quando sc rciira icn
csic ncio caninIo andado ara a cura.
84

FBULA LXIV.
O veado e suas pernas.

Un vcado foi naiar a scdc cn crisialina
fonic, c nirou-sc no csclIo das aguas. Cono
sao garlosos csics ncus galIos", dizia, quc ar
najcsioso c clcganic dao ninIa calca! Mas
quc naldiias crnas nc dcu a naiurcza! Anics as
nao iivcra." Nisso ouviu ao longc o laiir dc una
naiilIa, c logo s-sc a corrcr. Longc do caador
c do crigo o lcvaran as crnas; ja sc via salvo,
quando os scus galIos cnrcdaran-sc con os
ranos dc una arvorc, c o fazcn arar; quanio
nais forccja, nais cnrcdado sc acIa. CIcga o
caador c o aanIa. Mal dc nin!" dizia o vcado,
ainda Ia ouco ragucjci dcsias crnas quc iao
uicis nc cran, c culici dc julilo con csscs
galIos quc, scn rcsiino algun, causaran o
ncu caiivciro."
MOFALIDADE. Esiinanos nuiios vczcs
qualidadcs quc nos crdcn, c naldizcnos das
quc nos scrvcn.
85

FBULA LXV.
O Ieo e o macaco.

O rci dos aninais convocou-os a iodos cn
asscnllcia gcral ara iraiar dc assunios gravcs.
Acudiran csics ao conviic, quc considcravan
grandc Ionraria. E o lcao lIcs dissc. Prcsianics
c csiinadssinos vassalos, convidci-vos ara quc
nc iirasscis dc una duvida. Ia nuiio quc qucro
salcr sc o ncu lafo fcdc ou cIcira; vou
consuliar-vos a cada un cn ariicular". Tonou-
os un or un, c os consuliou, aos quc dizian
quc fcdia. Insolcnic! icns o aircvincnio dc dizcr
quc fcdc o lafo dc icu rci!" iornava-lIcs o lcao, c
logo os naiava. Adulador! ois icns cara dc
dizcr-nc a nin, quc o ncu lafo cIcira, dizia aos
quc ara lisonjca-lo ncniian; nao gosio dc qucn
nc qucr cnganar!" E os naiava. CIcgou a vcz do
nacaco. ScnIor, Ia dc Vossa Majcsiadc crdoar-
nc, dissc o cscrialIao; ando Ia quinzc dias con
un dcfluo Iorrvcl; sai da cana, arcscnici-nc,
so ara nao faliar dcvida olcdicncia. nas nao
csiou cn csiado dc crcclcr cIciro algun. Fiu-sc
o lcao da suiilcza, c o nacaco foi salvo.
MOFALIDADE. Para quc icr rcssa dc dizcr o
quc, nao odcndo irazcr uiilidadc alguna, so iraz
conronciincnio?
86

FBULA LXVI.
A puIga e o cameIo.

Una ulga asscniou dc viajar s cosias dc
un canclo. Assin, icndo casa agasalIada c ncsa
faria, con iodo o cnodo airavcssou incnsos
dcscrios. CIcgando ao scu dcsiino, saliou ao
cIao, c dissc. Olrigada, irnao, clo olscquio
quc nc fizcsic, carrcgando-nc aic aqui, c
alincniando-nc."
O quc dizcs?" rcsondcu o canclo, ois cu
ic carrcguci! OlIa, sc no nao disscsscs, nunca o
salcria."
MOFALIDADE. Ha qucn or csiolida
vangloria aic sc galc dc olscquios quc nunca
rccclcu.
87


FBULA LXVII.
Os carneIros e o carnIceIro.

Esiavan cn un aiio alguns carnciros; vcio
o carnicciro, lcvou un; os ouiros ncn sc
novcran. naiou-o, c o scu sulcio nao iirou os
ouiros da indifcrcna. Morio csic, o carnicciro
agarrou cn ouiro; c assin un aos ouiro os foi
naiando. Fcsiava or fin un unico, c cssc,
conIcccndo a soric quc o cscrava, lancniou-sc
dizcndo. AI! orquc a rincio nos nao liganos?
orquc iodos junios nao lcvanos a narradas cssc
carrasco! Pcrdcu-nos a nossa indifcrcna cla
soric dc nossos irnaos."
MOFALIDADE. Nunca vcjas con indifcrcna
o sofrincnio dc icu roino.
88


FBULA LXVIII.
O cavaIo e o veado.

Disuiavan o cavalo c o vcado a roricdadc
dc un asio; o vcado orcn con nclIorcs arnas
lcvava scnrc a nclIor. Foi, ois, o cavalo
inlorar o aulio do Ioncn. Ps-lIc csic na
loca un frcio, nas cosias una scla, noniou;
naiou o vcado.
Olrigado! dissc-lIc o cavalo; agora acia-ic, c
lcva o quc caasic. Nao, rcsondcu-lIc o Ioncn;
conIco agora dc quc valcs, c ara quanio
rcsias; ficaras scnrc s ninIas ordcns. Nao
sou iao iolo quc rcnuncio a iao lcla noniaria.
MOFALIDADE. Nunca ic ligucs con crvcrsa
icnao; ois a dccndcncia criada cla
cunlicidadc cscravisa ara scnrc.
89


FBULA LXIX.
A guIa e as outras aves.

Mandou una aguia convidar as ouiras avcs
da sua vizinIana ara un lanqucic con quc
rcicndia solcnizar scus anos. Ao conviic
acudiran iodas. A aguia, nal as ilIou no scu
alacio, foi-as agarrando c naiando.
MOFALIDADE. Dcsconfiai dos olscquios do
odcroso; odcn icr scgunda icnao.
90


FBULA LXX.
O Ieo e a raposa.

Dcu-sc or docnic un lcao; foran-no coricjar
os aninais; quanios, orcn, cniravan na cova, la
ficavan. CIcgou, cnfin, a raosa; nas, arando
na oria, crguniou cono csiava o cnfcrno.
Enirc, dissc-lIc a lcoa cnfcrncira. Nada c
ncccssario, iornou a raosa; a casa dcvc csiar
cIcia dc gcnic. ois vcjo no cIao nuiias cgadas
dc qucn cnira, c ncnIuna dc qucn sai; ianias
visiias Iao dc nuiio inconodar ao cnfcrno.
MOFALIDADE. Qucn olIar ara as cgadas
dos quc o iivcrcn rcccdido; cviiara nuiias
dcsgraas
91

FBULA LXXI.
O Ieo o bomem.

Alicrcavan un lcao c un Ioncn qual dos
dois cra nais valcnic. Vcn conigo", dissc o
Ioncn, vcn vcr a rova do quc afirno." O lcao,
condcsccndcnic, foi con clc. Mosirou-lIc o
Ioncn una lcla csiaiua quc ornava una raa;
cra a dc un Ioncn csnagando nos lraos un
lcao. Ja visics? dissc-lIc. Sin, vi, rcsondcu
rindo-sc a fcra; nas qucn fcz csia csiaiua? un
Ioncn, ou un lcao? Sc icns ouira rova quc
dar-nc, vanos a cla; scnao, vou dar aos icus
csculiorcs assunio ara ouira csiaiua. E ondo
as aias nos onlros do Ioncn, o csnagou.
MOFALIDADE. Nunca or louca vaidadc
olrigucs o icu sucrior a convcnccr-ic da sua
sucrioridadc.
92


FBULA LXXII.
As duas paneIas.

Una iorrcnic lcvava duas anclas; una cra
dc larro, a ouira dc cdra. Scaradas nao
odcnos rcsisiir fora da agua", dissc a dc
cdra conanIcira, unc-ic a nin, c ialvcz,
rcsisiindo junias, nao vanos assin rio alaio."
Nao, rcsondcu a ouira; ois sc csiivcrnos nuiio
roinas, qualqucr cnconirao nc ora cn cacos.
MOFALIDADE. Qucn sc unc con nais
odcroso, a nuiio sc cc; corrcn or sua conia
os crigos da uniao, c a corda arrclcnia clo
nais fraco.
93


FBULA LXXIII.
O co e o jardIneIro.

En un jardin Iavia un ianquc; un cao, quc
or scr iolo rcsunia-sc loniio, ia dc coninuo
nirar-sc nclc; una vcz ianio sc cnlclczou dc si
rorio, quc dcscuidado caiu na agua. Ia-sc
afogando; acodc-lIc o jardinciro, agarra-o; nas,
ou or ncdo ou or crvcrsidadc, o cao fisga-lIc
os dcnics na nao. Con a dor largou-o o
jardinciro c dciou-o afogar-sc.
MOFALIDADE. Ha cacs quc aic na Iora do
lcncfcio nordcn a nao quc lIos faz.
94

FBULA LXXIV.
A donInba e a raposa.

Magra c faninia, una doninIa dcscolriu
una frcsia quc dava ara un cclciro, c or cla sc
iniroduziu. Ai, no ncio da alundancia, foi
concndo, concndo, c cngordando roorao.
Quando quis sair, ja nao odia assar cla frcsia.
Esiais rcsa, canarada, dissc-lIc una raosa
quc a viu lidar na frcsia; sc qucrcs sair, c-ic dc
dicia, jcjua, c quando ic acIarcs nagra c
dcsfciia, cono udcsic cnirar, odcras sair.
MOFALIDADE. Qucn nais icn, nais rcso
csia; a foriuna, cn vcz dc dar indccndcncia,
olriga a iravar rclacs quc sao cono corrcnics
dc ouro quc nos nanician.
95

FBULA LXXV.
O carreIro em apuros.

En icrrvcl aniano acIava-sc una vcz, or
dcscuido do carrciro, aiolado un carro. O Ioncn
griiava, ralIava, aguilIoava os scus lois;
dolravan csics dc csforo, nada conscguian; o
cgajoso larro rcndia as rodas. O carrciro s-
sc cniao a sulicar a Dcus c aos sanios, fcz-lIcs
roncssas dc csnolas, dc ofcrcndas, sc lIc
safasscn o carro do crigo. Eniao ouviu una voz
quc dizia. O ccu vai-ic ajudar. anda la, iona a
cnada, dcsrcndc da lana a roda, canina ondc
nais solido csia o cIao; lcn, cava c lina cssc
naldiio larro, cnurra a roda; agora ioca icus
lois. iino! Vc la o icu carro cono vai andando.
Cuidado con ouiros aiolciros! Vcndo fciio o
nilagrc o carrciro ajoclIou-sc agradccido. Eniao
a voz sc lIc fcz dc novo ouvir. Tcns razao dc
agradcccr, ois ficasic salcndo quc o ccu scnrc
ajuda a qucn sc ajuda a si rorio.
MOFALIDADE. Nos lanccs da vida
arovciicnos a fora c a inicligcncia quc Dcus
nos conccdcu, qucn or indolcnic ou or
dcsacorooado cruzar os lraos, nao conic con
nilagrcs quc o salvcn.
96

FBULA LXXVI.
O veIbo barqueIro e o moo.

Ia rcnando un larquciro vclIo, cnlora
scguissc a corrcnicza das aguas; un noo quc
lcira do rio csiava lrincando, s-sc a cscarncccr
dclc. Por quc ic afadigas assin? Para quc rcnas?
O corrcr das aguas lasia ara lcvar or dianic a
iua casca dc noz. Da-na quc cu ic vou nosirar.
O larquciro, quc cra vclIo c ccrincniado,
sorriu-sc c rcsondcu. Sc ic dcr a ninIa larca, c
fizcrcs o quc dizcs, crdcs-ic. Paicia! iornou o
noo Pois iona la, dissc o larquciro saliando
cn icrra; da-na a iua liao; scnrc sc csia cn
idadc dc arcndcr.
O noo saliou no larco, c largando os rcnos
c lcnc, s-sc a caniar. A agua lcvou a casquinIa
dc noz con cccssiva inciuosidadc, c
arrcncssou-a dc cnconiro a una cdra. Con o
alalo inicrroncu o noo o scu caniar, viu o
crigo, lanou naos dos rcnos c do lcnc;
aiordoado, nao soulc cono Iavcr-sc, inlorou o
aulio do vclIo larquciro; nas ja cra iardc. Dc
cnconiro s cdras o larco quclrou-sc, o noo
norrcu afogado.
97
MOFALIDADE. O inrudcnic arrcncssa-sc a
crigos oculios quc o Ioncn rudcnic vai dcsdc
rincio cviiando.
98

FBULA LXXVII.
O corvo e o escorpIo.

Saiu da sua ioca un cscoriao; avisiou-o un
corvo, c caindo solrc clc o lcvou no lico. O
cscoriao, orcn, voliando o ralo, ial fcrroada
lIc rcgou no cscoo quc o nalvado caiu norio.
MOFALIDADE. Muiias vczcs o crvcrso
quando cnsa quc iriunfa, c viina da roria
iniquidadc.
99


FBULA LXXVIII.
A cabrIta e seu IIIbo.

Pasiando dcscuidada, una calriia isou cn
una vlora; crgucu csia a calca, c nordcu-a na
icia. Logo, orcn, vcio o filIinIo nanar, c con o
lciic sorvcu ioda a conIa, salvando assin a
nac cusia da sua roria vida.
MOFALIDADE. Tudo sacrificar, aic a vida,
clas nossas nacs, c dcvcr quc nao carccc scr
cnsinado.
100

FBULA LXXIX.
HrcuIes e os PIgmeus.

Havia aniigancnic una raa dc Ioncns quc
nao cIcgavan a icr ircs alnos dc aliura.
cIanavan-nos igncus. Esiando una vcz na
icrra dclcs, Hcrculcs s-sc a dornir sonlra dc
una arvorc. Acudiran os igncus ajusiados ara
naia-lo; Hcrculcs orcn, cgando na clc do lcao
quc lIc scrvia dc nania, os foi cnoiando, cono
qucn cnoia nosquiios, c coniinuou a dornir.
MOFALIDADE. Scnrc os igncus sc
ajunian conira o Ioncn csforado; csic, orcn,
con un sinlcs accno os faz fugir, c os csnaga.
101


FBULA LXXX.
O caador e a cobra.

Ia un caador dc csingarda ao onlro,
olIando ara cina, a vcr sc, ousado no alio das
arvorcs, dcscolria algun assaro. Assin
cnirciido, nao viu a scus cs una colra, c isou
ncla. A colra, vingando-sc, cravou-lIc no
calcanIar o vcncnoso dcnic. Scniindo aroinar-
sc-lIc a noric, o caador cclanou. Caro vou
agar a ninIa loucura; cono, icndo cu aos cs o
crigo, fui ocuar-nc con o quc or cina dc
ninIa calca sc assava!"
MOFALIDADE. Quanias vczcs cnlclido cn
grandcs cscranas, nao vc o Ioncn o crigo
quc csia a scus cs?
102


FBULA LXXXI.
A cIgarra e o rouxInoI.

Criava o rouinol scus filIinIos; c
rocurando ara clcs alincnio, aanIou una
cigarra. Nao nc naics", dissc-lIc csia, ois
sonos arcnics; anlos so no vcrao aarcccnos,
anlos canianos." Insolcnic! dissc-lIc o
rouinol, ois conaras o icu insuoriavcl ciciar
con as ninIas suavcs nclodias? So or isso
ncrcccrias norrcr.
MOFALIDADE. Na Iora do crigo, quanias
vczcs, luscando razcs quc nos salvcn,
rccorrcnos a coarciadas quc nos conroncicn?
103

FBULA LXXXII.
O borteIo e o burro.

Un olrc Ioriclao afadigava-sc cn rcarar
sua Ioria, cn rcga-la, cn rcsguarda-la do sol,
cscrando quc viosa Iorialia lIc agassc o scu
iralalIo c os scus suorcs. noiic, orcn,
dcscuidando-sc, dciava quc na Ioria cnirassc o
scu lurro, c no dia scguinic iudo acIava
csiragado c arruinado. Maldizia-sc o nscro, c
unIa-sc dc novo a iralalIar, ara icr noiic o
ncsno rcsuliado.
MOFALIDADE. Nao lasia iralalIar, c
ncccssario icr rudcncia, c salcr conscrvar; nais
csiraga o dcslcio dc un ninuio do quc cdifica o
cuidado dc iodo o dia.
104


FBULA LXXXIII.
A graIba e a oveIba.

Nao icndo quc fazcr, quis a gralIa divcriir-sc
con una ovclIa, c ousando-lIc no cscoo,
s-sc a arrancar-lIc a la c dar lIc licadas.
Encnda-ic dcsic ruin cosiunc", dissc-lIc
inacicniando-sc a ovclIa, ois sc or fraca ic
suorio, odcras fazcr ouiro ianio con o cao, c
clc ic dara o ago." Nao icnIas cuidado,
rcsondcu a gralIa; conIco o ncu nundo; sci a
qucn dcvo rcsciiar, c dc qucn osso cscarncccr.
MOFALIDADE. Ha cnics quc, Iunildcs c aic
vis con qucn dclcs sc odc dcfcndcr, sao da nais
insuoriavcl arrogancia con os quc lIcs arcccn
nais fracos.
105


FBULA LXXXIV.
A IormIga e a cIgarra.

En ioda a lcla csiaao una forniga
incansavcl iinIa lcvado ara sua casa as nais
alundanics roviscs. quando cIcgou o invcrno,
csiava faria. Una cigarra, quc iodo o vcrao
lcvara a caniar, acIou-sc cniao na naior niscria.
Quasc a norrcr dc fonc, vcio csia, dc naos
osias, sulicar forniga lIc cnrcsiassc un
ouco do quc lIc solrava, roncicndo agar-lIc
con o juro quc quiscssc. A forniga nao c dc gcnio
cnrcsiador; crguniou-lIc, ois, o quc fizcra no
vcrao quc nao sc arccaiara. No vcrao, canici, o
calor nao nc dciou iralalIar." Caniasics!
iornou a forniga; ois agora danai.
MOFALIDADE. TralalIcnos ara nos
livrarnos do sulcio da cigarra, c nao aiurarnos
os noicjos das fornigas.
106


FBULA LXXXV.
O Ieo e o burro.

Foran caar dc arccria o lcao c o lurro. o
lcao diss a caada. No ncio dc un losquc quc
iinIa so una sada, colocou o lurro, colriu-o dc
folIas, c dissc-lIc quc, a un sinal scu, zurrassc
con ioda a fora. Posiou-sc clc, dcu o sinal, c o
lurro concou a zurrar. Aicrradas as fcras con
scnclIanic nusica, rcciiian-sc ara a sada
da naia; a as cscrava o lcao, c quanias
aarcccran foran norias. Cansado o lcao or
fin, foi icr con o lurro, c dissc-lIc quc lasiava.
Eniao quc ial? crguniou-lIc o vaidoso lruio;
quc ial a ninIa voz? Icin! cono iudo fogc con
ncdo dc nin! Tcns razao, dissc o lcao rindo-
sc; con icus zurros cs caaz dc iudo afugcniar;
cu rorio, sc nao soulcra o quc cs, icria fciio
cono os nais; sc orcn fizcsic roczas, foi or
csiarcs cscondido; sc ic Iouvcsscn visio, icr-ic-
ian auado.
107
MOFALIDADE. Ha fanfarrcs assin. a
lcrrarcn, sao caazcs dc cngolir o nundo; qucn
os conIccc salc quanio valcn.
108

FBULA LXXXVI.
O veado no curraI.

Fugindo aos caadorcs, un vcado cIcgou a
un ovoado, c vcndo un curral, ncicu-sc nclc.
Eniao sulicou aos lois quc lIc dcsscn asilo, c o
dciasscn cscondcr-sc; invocou iodos os
arguncnios quc odian novcr a conaiao, aic
ncsno o arcnicsco quc cnirc clcs csialclccian
os cIifrcs, quc os cnfciiavan. Ncn ianio c
ncccssario", dissc-lIc un loi vclIo, ara quc ic
dcscjcnos scrvir; nas olIa quc o asilo nao ic c
scguro; aqui vcn s vczcs un Ioncn dc ccn
olIos, a qucn nada cscaa; cnircianio cscondc-ic
cono udcrcs. O vcado cscondcu-sc. Vicran os
criados dar raao aos lois, assaran, iornaran a
assar, c nada viran dc novo, c sc rciiraran. O
vcado ja dava aralcns sua foriuna, ja coniava
quc, ananIcccndo o dia, iria corrcr nos scus
livrcs canos. Escra", dissc-lIc o loi, ainda
nao ic fcliciics; ainda nao c assada a Iora cn
quc cosiuna aarcccr o Ioncn dos ccn olIos."
Mal acalava, cis aarccc o scnIor. Quc c isso,
dissc, cono csia sujo csic curral! cono csia nal
csicndida csia alIa! or isso o ncu gado nao
ncdra. OI! oI! o quc icnos ali? Aquclcs galIos?"
O vcado csiava dcscolcrio. o Ioncn dos ccn
olIos o iinIa visio.
109
MOFALIDADE. Vigiai cssoalncnic o scrvio
quc a ouiros Iouvcrdcs conciido; sc o nao
fizcrdcs, nuiio vos icrcis dc arrccndcr.
110


FBULA LXXXVII.
O Iobo e a raposa.

Una raosa ncicu-sc dc anizadc con un
vclIo lolo, quc or foric c rcvidcnic, Iavia
ajuniado grossos calcdais. Con iais arics sc
Iouvc, quc o lolo nao odia vivcr scn cla, so das
suas graas sc ria, so o quc lIc cla rcarava
odia concr, cnfin ianio lcn lIc quis quc cn
scu icsiancnio a dciou or sua univcrsal
Icrdcira. Mal soulc quc csiava fciio o icsiancnio
a raosa foi icr con un caador, c lIc dissc. O
quc nc das, sc ic lcvar cova dc un lolo, c io
cnircgar? Dou-ic a sua clc, dissc o caador.
Pois vcn conigo. E lcvou-o cova cn quc
csiava dornindo o lolo. Passou csic scn scnii-lo
do sono ara a noric. Ja sc via a raosa scnIora
unica da inguc Icrana, c icndo dc nais a clc
dc scu roicior, quando o caador lIc dissc.
Aniga, sc livrci as ovclIas dcssc voraz
crscguidor, qucro livrar as galinIas dc icrrvcl
ininigo; cn vcz dc una, scrao duas acs
111
ncriiorias, c icrci duas clcs quc vcndcr; norrc!"
A raosa nao rcvira csic rcsuliado.
MOFALIDADE. VclIos avarcnios, cuidado
con os quc vos afagan! consolai-vos, orcn,
ccrios dc quc o nal ganIo nunca arovciia.
112


FBULA LXXXVIII.
O caador e o urso.

En acrios dc dinIciro, un caador vcndcu
a clc dc un urso quc dcvia naiar or aquclcs
dias, ois iinIa dcscolcrio o scu covil, c iudo
rcarado ara iao inorianic caada. Conido o
dinIciro, o caador sc dcscuidava da roncssa, c
so or fin, ccdcndo a nuiias insiancias do
conrador, foi caa. Lcvava una csingarda dc
dois canos, una loa faca, cnfin iodo o circcIo;
nao lcvava orcn o nais indiscnsavcl, anino.
Aarccc o urso; o Ioncn c-sc a ircncr cono
varas vcrdcs; o urso aroina-sc con najcsioso
vagar. O nosso Ioncn iinIa ouvido quc cssa fcra
nao ioca cn coros norios; dcia-sc ois cair,
iniciria-sc iodo, faz-sc norio; c na vcrdadc; con
o ncdo csia nais norio do quc vivo. O urso
cncosia-lIc o focinIo, cIcira-o, rcvolvc-o, c
suondo-o inaninado, rciira-sc. O conrador,
quc vicra ara assisiir caada, c quc iudo vira
dc lugar scguro, cIcgou-sc ara o norio, c
113
cscarncccndo lIc crgunia. Eniao, ncu iraianic,
o quc ic dissc o urso, quando ic falou ao ouvido?"
O ouiro colrando alcnio, rcsondcu. Dissc-nc c
cu lIc acIo razao, quc nao sc dcvc conrar a
clc do urso anics dc o vcr norio."
MOFALIDADE. Mosira cssa falula quc nunca
dcvcnos roncicr o quc ainda nao csia cn
nossas naos, c quc ois nao odcnos dar.
114


FBULA LXXXIX.
O Ieo e o mosquIto.

E csia! orquc fazcs nuiia lulIa con os icus
rugidos, cnsas quc cs grandc coisa! orquc icns
un incnso corazil, c una carranca Iorrcnda,
acrcdiias quc cs rci dos aninais! Aqui csiou cu,
cu, sin, quc dc ii nao icnIo ncdo. Qucn
assin falava? Era un nosquiio. A qucn falava? A
un lcao. Sin, un nosquiiinIo a un lcao! c nisso
nao ficou. Ora dcfcndc-ic la, roscguiu; ncanos
foras. E ronio agarra-sc s vcnias do lcao. O
ossanic quadrucdc rugc quc alala os nonics,
rocura con a aia arrancar do nariz o niscravcl
inscio; csic orcn iniroduz-sc cla vcnia, c nais
dc dcniro o nordc. O lcao indigna-sc, rcciiia
scus novincnios laic con a cauda os flancos,
salia, con as garras dilaccra o focinIo; o
nosquiio iranquilo c scrcno, vai nuliilicando
fcrrcioadas. O lcao cnrcga, ara vcr-sc livrc dc
iao icnuc ininigo, fora suficicnic ara donar
iigrcs, c or fin, icndo-sc cn sua furia nordido a
si rorio, dilaccrado iodo con as garras, cai
115
norio. Sai-lIc cniao da vcnia o nosquiio, c
zunindo cclclra a sua viioria.
MOFALIDADE. Nao Ia ininigo fraco; ara
dar calo dc un lcao lasia un nosquiio, quando
con a crsicacia do odio salc dirigir scus
golcs.
116

FBULA XC.
Esopo e o maI crIado.

Esoo ia assando or una rua. Un raaz
nal criado quis cnicndcr con clc, c lIc jogou
una cdrada. Scn rcsondcr-lIc, Esoo ncic a
nao no lolso, c iirando una nocda, lIc diz.
CanaradinIa! adniro a vossa dcsircza c a vossa
graa Tao lclo ialcnio dcvc scr aninado c sinio
quc a foriuna nao nc favorcccssc con scus dons,
ois nuiio or vos faria. Enircianio ionai csia
nocda, c dcsculai-nc. Fclizncnic ali vcn un
sujciio quc c rico; nosirai-lIc a vossa graa, c Ia
dc vos clc dignancnic rciriluir". O inrudcnic
raazola fiando-sc no consclIo, aanIou una
cdra, c aiirou-a s crnas do Ioncn odcroso c
rico quc sc vinIa aroinando. Esic orcn
vcndo-sc insuliado, nandou r scus agcns dar
una loa sova dc au no insolcnic.
MOFALIDADE. Quando sofrcrcs una
insolcncia, nao ic aflijas or nao odcrcs casiiga-
la; dia vira cn quc o insolcnic a ouiro sc dirija, c
cniao iudo agara.
117


FBULA XCI.
O soIItrIo e o seu urso.

Un Ioncn quc no lidar da vida nuiio iinIa
quc sc quciar dos ouiros Ioncns, rcconIcccndo
os falsos, cgosias, nal agradccidos, iornou-sc
nisaniroo, c rcnunciando socicdadc, fora
cnlrcnIar-sc cn un crno. A vivia soliiario,
icndo or conanIciro un urso quc doncsiicara.
No urso Iavia conccnirado iodas as suas afcics
c cunrc confcssar quc lIc cran rciriludas.
Qucn os vissc lrincar junios diria quc cra una
arclIa dc ursos. Un dia dc vcrao, o soliiario
vcncido clo calor c clo alorrccincnio,
adorncccu; o urso s-sc a vigiar quc nada vicssc
inconodar o scu anigo, quc nada o acordassc.
Una nosca foi ousar nos lcios do Ioncn, o
urso rocurou cnoia-la; cono orcn nada
conscguissc or lons nodos, ois a nosca ia-sc c
logo voliava, agarrou o lruio cn una cdra c
aiirou-lIa quando csiava ousada na calca do
scu anigo. Maiou-a, nas ianlcn o olrc
118
nisaniroo foi-sc dcsia ara nclIor, scn quc lIc
valcssc o ranio do urso, arrccndido da sua
inrudcncia.
MOFALIDADE. Nada nais crigoso quc un
anigo inrudcnic; anics nil vczcs un discrcio
ininigo.
119

FBULA XCII.
O IeIxe de varas.

Ja vclIo, c orianio roino a dcscdir-sc do
nundo, un Ioncn quc iinIa nuiios filIos,
rcuniu-os cn rcdor dc si, c nandando vir un
fcic dc varas, assin dissc. Qual dc voccs ncus
filIos, scra caaz dc quclrar cssc fcic dc varas?
Ecrincnia, Joao. Joao rocurou fazc-lo; nao
dc. Vc iu, Pcdro. Pcdro ianlcn o nao dc;
ncnIun dos ouiros o conscguiu. Ora, cu, ja vclIo
c alquclrado, vou fazcr o quc voccs, noos c
valcnics, nao fizcran, dissc o ai, c dcsaiando o
fcic, ionou una or una iodas as varas, c as foi
quclrando. Eniao, rosscguiu. Arovciiai, ncus
filIos, csia liao. Enquanio csiivcrdcs unidos,
rcsisiircis facilncnic a iodas as agrcsscs c
violcncias; os vossos ininigos, orcn, Iao dc
rocurar dcsunir-vos; ara isso arovciiar-sc-ao
das vossas aics, c sc o conscguircn, un or
un ficarcis iodos crdidos.
MOFALIDADE. Da uniao nascc a fora; iodos
o salcn; nao Ia vcrdadc nais irivial. cnircianio
iodos arcccn ignora-la.
120


FBULA XCIII.
A Iebre e a tartaruga.

Condoo-nc dc ii", dizia una vcz a lclrc
iariaruga. olrigada a andar con a iua casa s
cosias, nao odcs asscar, corrcr, lrincar, c
livrar-ic dc icus ininigos." Cuarda ara ii a
iua conaiao, dissc a iariaruga. csada cono
sou, c iu ligcira cono ic galas dc scr, aosicnos
quc cu cIcgo rinciro do quc iu a qualqucr ncia
quc nos roonIanos a alcanar. Va fciio,
dissc a lclrc. so cla graa acciio a aosia.
Ajusiada a ncia, s-sc a iariaruga a caninIo; a
lclrc quc a via, csada, ir rcnando cn scco, ria-
sc cono una crdida; c s-sc a saliar, a
divcriir-sc; c a iariaruga ia-sc adianiando. Ola!
canarada, dissc-lIc a lclrc, nao ic canscs assin!
quc galoc c cssc? OlIa quc cu vou dornir un
oucacIinIo. E sc lcn o dissc, nclIor o fcz;
ara cscarncccr da iariaruga, dciiou-sc, c fingiu
dornir, dizcndo. Scnrc Ici dc cIcgar a icno.
Dc suliio olIa; ja cra iardc; a iariaruga csiava na
ncia, c vcnccdora lIc rcirilua os scus cIascos.
121
Quc vcrgonIa! una iariaruga vcnccu cn ligcircza
a una lclrc!
MOFALIDADE. Nada valc corrcr; cunrc
ariir cn icno, c nao sc divcriir clo caninIo.
122


FBULA XCIV.
A gata mudada em muIber.

Un nisaniroo, no dcnais nodclo dc iodas
as viriudcs, iinIa cla sua gaia un anor
cclusivo; acIava-a loniia, cngraada, nansinIa,
c or fin, o quc no sco dcla c rarssino, iao
discrcia quao ficl c agradccida. AI! sc una
nulIcr Iouvcssc cono csia gaiinIa, dizia, ou sc
dado nc fossc iransfornar cn nulIcr csic nino
dos aninais, cniao acIaria una conanIcira
con qucn airavcssassc o nar icncsiuoso da
vida! Condocu-sc dclc una fada, c ccdcndo a
scus voios, iransfornou a gaia cn noa. Confuso
clo nilagrc, o nosso Ioncn dcu-sc or fcliz cn
odcr naquclc dia ncsno ir aos cs dos aliarcs
dar a nao dc csoso a cssa lcla nulIcr.
Caia-noa c nisaniroo csiavan nas
nuvcns, c csic rcciia qucla nil lics c nil
consclIos, quc cla, nuliilicando-lIc afagos c
carinIos, ouvia aicnissina. Suliio, faz-lIc cla
sinal quc sc calc, inclina a calca; c ioda
aicnao; da ligcira un ulo, c agarra cn un
123
raiinIo quc iravcsso sara do scu luraco. O
insiinio Iavia falado. a nulIcr cra gaia.
MOFALIDADE. Por nais quc rocurcnos
vcnccr a nossa ndolc, scnrc cla a volia
incscrada; fccIai-lIc a oria, cnira cla jancla.
124


FBULA XCV.
A mercadora de IeIte e seus cIcuIos.

Alcgrc vinIa ara a cidadc una canoncsa
irazcndo calca lojuda lilIa dc lciic. Hci dc
vcndc-lo iodo", dizia, c con o favor dc Dcus,
scnrc Ici dc acIar no lucro o rco dc una
linda frangalIona. Ha dc scr iao loniia, quao loa
ocdcira, ois Ici dc cscolIc-la or ccrio sinal
quc nunca falIa. Dc cada osiura dar-nc-Ia
dczoiio ovos, c, cnrcsiando-nc a vizinIa
alguna galinIa cIoca, dc ncs cn ncs icrci una
ninIada dc dczoiio iniinIos. Cono sao loniios,
cono ncdran! Os nacIos vou-os vcndcndo, c
ajuniando o dinIciro, as fcncas crcsccn; sacn
nac dao-nc ovos quc c un rcgalo; crio-as aic icr
un ccnio dclas. Ccn? nao. dcz duzias, c nuiio
suficicnic; nao icnIanos nais, quc lIcs nao dc a
csic. Ora, con o dinIciro dos frangaos c dos
ovos, csiou rica! Qualqucr iola iria conrar
alguna fiia ara cnfciiar-sc aos doningos. lon
andar una noa faccira c loniia; nas cu anics
125
qucro fazcr rcndcr ncu dinIciro. Conro ois
una orca; c orquc nao una vaquinIa? E cniao
ovos, frangaos, lciic, lczcrros, cn ncnos dc
nada, con juzo c ccononia, dao-nc con quc
conrc un lindo siio. Eis-nc scnIora, cnfin
graas a Dcus! cscolIo criadas jciiosas, scrvcn-
nc clas ara lcvar cidadc o ncu lciic, os ncus
ovos, c fruias, c Iorialia; c cniao, sc aarcccr
algun raaz lcn fciio, loniio, dc lon gcnio, c
anigo dc iralalIar, dou-lIc ninIa nao c a
ninIa riqucza. Quc foriuna c quc razcr."
Enlclida ncssa roscridadc, a canoncsa
csquccc-sc do quc irazia a calca, c c-sc a
danar, a lilIa vcn ao cIao, quclra-sc; adcus
lciic, adcus galinIa, inios, adcus foriuna!
MOFALIDADE. A cscrana ioda a vida nos
cnlala; lasia-lIc qualqucr circunsiancia, or
insignificanic quc scja, ara quc ncla asscnic
scus casiclos, casiclos quc a inaginaao doura, c
quc o ncnor soro da rcalidadc dcsfaz.
126


FBULA XCVI.
A peste dos anImaIs.

Un nal Iorrvcl, quc a ira cclcsic invcniou
ara unir os crincs da icrra, a csic, fazia nil
csiragos cnirc aninais. Ncn iodos norrian, nas
iodos, languidos, cniorccidos, qucr dc avor,
qucr ja or cfciio da nolcsiia, arrasiavan-sc
norilundos. En iania calanidadc so valcn
grandcs rcncdios. O lcao convocou asscnllcia
gcral dos scus sudiios, c assin falou. Prcsianics
c anados vassalos, vos quc o flagclo dc Dcus
aoiia, ouvi-nc, c dai-nc o aulio dc vossas
luzcs; nunca iao ncccssario nos foi, a nos iodos,
un lon consclIo. Nao c naiural cssa cidcnia
quc nos vai dcvasiando; cada dia norrcnos aos
nilIarcs; c or ccrio o casiigo quc algun crinc
dc nossa raa csia ncrcccndo; cunrc ois
alacar a ira cclcsic. Lcnlrci-nc a rincio dc
dccrciar un jcjun dc alguns dias; orcn
jcjuando andanos iodos clo alaiincnio quc a
nolcsiia causa. Eniao ocorrcu-nc a idcia dc
127
fazcrnos aqui iodos una confissao gcral, ara
dcscolrir-nc qual o niscravcl cujo ccado nos
irouc scnclIanic dcsasirc." O arcccr do rci foi
or iodos arovado. O lcao rosscguiu. Nao
qucro, ncn ara nin, injusio favor; sc for o
crininoso, con nuiia saiisfaao norrcrci clo
ncu ovo; confcsso ois quc s vczcs, cn Ioras
dc fonc, nao rcsciici lasianic a vida do vcado,
da viicla, da ovclIa, c ncn ncsno a do asior. Sc
julgais quc sao csscs os crincs quc o ccu csia
unindo, dizci-o francancnic, gosioso nc
inolarci ao lcn dc iodos." O javali, o iigrc c
ouiros nuiios quc iais, cn coro alaudiran.
Vossa Majcsiadc csia zonlando! crincs, isso
quc raiicou! ncn sao ccadinIos vcniais.
Concu s vczcs vcados, ovclIas, asiorcs! Ora
nisso nuiia Ionra lIcs fazia!"
Coniinuou confissao gcral, nas acs dos
nais fcrozcs lruios nada acIou a asscnllcia quc
dizcr; nao Iouvc crucza quc iodos orfia nao
jusiificasscn. CIcga a vcz do lurro. ScnIorcs,
dissc clc, or nais quc rocurc dcscriar ninIa
conscicncia, a vcr sc nc lcnlra algun crinc quc
raiicassc, ncnIun nc ocorrc; soncnic un dia
csiando con nuiia fonc, assci or un rado,
roricdadc dc un convcnio. A crva csiava icnra,
orvalIada, aciiiosa; ningucn nc via; iudo nc
inciiava; assando ois, nao udc rcsisiir
icniaao, c aanIci na loca una ouca dc crva
quc nais, a jciio acIci..." Malvado! lradaran
128
junios iodos os iigrcs c javalis da asscnllcia;
roular a crva dc un cano cricnccnic a
convcnio! Sacrilcgio! E or causa dcssc niscravcl
iodos csianos agando! Suliio o olrc lurro c
inolado divina jusiia.
MOFALIDADE. Para o odcroso, qualqucr
quc scja scu crinc, nunca falia indulgcncia; o
olrc ou fraco, ncn quc viva cono sanio, odc
livrar-sc; la icn scu dcscuido, c cssc nao icn
dcscula.
129


FBULA XCVII.
O Iavrador, seu IIIbo e o burro.

Qucrcndo vcndcr scu lurrico, un lavrador
lcvava-o fcira, c ara icr con qucn clo
caninIo alcsirassc, fcz-sc aconanIar or scu
filIo, nocciao dc uns quinzc anos. Qucrcndo quc
o lurro cIcgassc dcscansado, ara agradar aos
conradorcs, os dois cannios ian a c
uando-o clo calrcsio. Ondc sc viu isio!
disscran alguns alnocrcvcs vcndo-os assar. O
lurro iodo lcido, icndo iao lclo cosiado; c dois
narnanjos a c, alnilIando a csirada. scra
cniicncia quc fazcn, ou roncssa quc
cunrcn? O lavrador nao dciou dc acIar-lIcs
razao c dissc. FilIo, csia nc arcccndo quc
csscs iraianics nao lcnlran nal; c arvocc ir
cu, ja vclIusco c cansado, andando a c,
cnquanio o lurro vai folgado cono un fidalgo. Eu
nonio ois, c iu vai iocando."
Diio c fciio, o lavrador sc cscarraacIa cn
cina do lurrico. Succdcu assarcn duas noas.
130
Quc dcsaforo! disscran. un Ioncnzarrao, foric
c valcnic, lcn rcinado, c o olrc do ncnino a
c arfando ara aconanIar o lurro!" O lavrador
rcflciiu no caso, c rcconIcccndo quc cra injusiia
dciar o filIo a c, dissc-lIc. Monia aqui na
garua, raaz; Ias dc csiar cansado." O noo
nao cscrou quc scgunda vcz lIo disscssc, c
cncaraiiou-sc airas do ai.
Passaran cniao alguns lavradorcs. OI! la!"
disscran, arccc quc cssa gcnic qucr lcvar
fcira, nao un lurro, orcn a sua clc; cono vao
rcinados, c o olrc aninal ncn ja flcgo icn."
O lavrador cnsou un ouco, c dissc. FilIo, cu
vou acar-nc, fica iu noniado, c andcnos dc
rcssa". Assin sc fcz.
CaninIaran algun icno, c julgava o
lavrador quc iudo iria lcn quando cnconiraran
un ncrcador, c csic, acIando fcio quc o noo
fossc noniado c o vclIo a c, crguniou. Eniao,
ncu rinciczinIo, ondc viu Vossa Alicza quc,
ara fazcr jornada, c convcnicnic irazcr lacaios
da idadc dcssc quc o aconanIa?" Lacaio, cu!
dissc o ai, nao, nao odcnos dar ocasiao a iais
afronias; filIo, acia-ic, carrcgucnos o lurro s
cosias; c o quc nos falia ccrincniar, ara vcr
sc iaanos a loca do nundo. Assin fizcran; o
lurro andou cla rincira vcz noniado, c nao diz
a Iisioria quc con isso nuiio sc afligissc. Mal
orcn viran a sucia alguns raazcs dcsaiaran
131
s gargalIadas. Qual dos ircs c nais lurro?"
crguniaran. Sou cu, scnIorcs", rcsondcu o
lavrador, cu quc or iodo o caninIo lcvci a ouvir
os rcnoqucs dc cada un, c a olcdcccr-lIcs; cu
quc juro daqui or dianic roccdcr cono
cnicndcr, scn dar ouvidos aos ralIos dos ouiros,
c s suas olscrvacs."
MOFALIDADE. En iudo c or iudo consulia
a iua conscicncia c olcdccc-lIc; sc quiscrcs iaar
a loca do nundo nunca o Ias dc conscguir.
132


FBULA XCVIII.
A assembIIa dos ratos.

Un gaio quc o cao susciiara ara a runa dos
raios, o Naolcao, o Ccsar dos gaios, dcvasiava o
nundo; or nais ligciros c cscrios quc sc
nosirasscn os raios, o valcnic c ardiloso Ccsar
ianios via quanios dciava clo cIao csicndidos.
Maiava or gosio, or odio dc raa, c nao cla
ncccssidadc da fonc. Nas vcscras dc sua ioial
runa, os raios rcuniran-sc cn asscnllcia gcral,
ara asscniarcn no quc dcvcrian fazcr cn
iananIa calanidadc. Vcndo-os rcunidos, c
concncirados da sua inorianic nissao, un
dclcs, quc rcsunia dc orador c dc csiadisia,
cdiu a alavra, c dcois do nais aiciico
discurso, concluiu. ProonIo quc sc aic un
guizo ao cscoo do gaio; assin qualqucr
novincnio scu nos scra dcnunciado or csic
csiridor anigo, c iao infclizcs nao scrcnos, quc
nao acIcnos algun luraco cn quc logo nos
asilcnos. Aoiado, aoiado!" lradaran con
cniusiasno os raios; un dclcs, orcn nais vclIo
133
c cnsador. Aoiado sin", dissc, a lcnlrana c
sagacssina; nas qucn Ia dc aiar o guizo ao
cscoo do gaio?"
MOFALIDADE. Ha nuiios quc nas
circunsiancias dc auro icn a grandc sagacidadc
dc lcnlrar rcncdios oiinos, a quc acnas un
dcfciiinIo sc odc oor. scrcn alsoluiancnic
inccquvcis.
134

FBULA XCIX.
Os Iadres e o burro.

Dois ladrcs iinIan roulado un lurro, c
disuiavan accrca do quc dclc farian; un qucria
vcndc-lo, ouiro conscrva-lo ara scus asscios.
Dc alavras assan a olras; cIovcu nurro vclIo.
Enircianio o roulado folgava, c asiava livrc.
CIcga sorrclfa ouiro ladrao, c vcndo iao
cnirciidos os conanIciros, agarra no lurro c
safa-sc.
MOFALIDADE. Enquanio alguns crdcn o
icno cn orfias, aarccc un nais avisado quc
arovciia a ocorrcncia, c os dcia olIando ao
sinal.
135


FBULA C
A coruja e seus IIIbos.

Fizcran a az a coruja c a aguia, c
rccirocancnic juraran nao ofcndcr aos filIos dc
cada una das alias arics coniraianics.
ConIcccs os ncus filIos?" crguniou a coruja
aguia. Nao, nas sc nos qucrcs nosirar c dizcr
cono sao, salcrci rcconIccc-los, c oua-los.
Pois sin, aicndc; ncus filIos sao lindos,
cngraados. OI! cono sao cngraadinIos c lcn
fciios! sao uns rinorcs". A aguia ionou noia; da
a dias, csiando a caar dcu con un ninIo. Nclc
csiavan dois Iorrvcis filIoics, irisionIos, nal
fciios, dc cor, dc iar quc nciia ncdo. Nao sao
csics or ccrio os filIos da ninIa aniga", dissc a
aguia c os foi aando. Nisso acodc a coruja.
Assin rcsciias a fc jurada? naiasic os ncus
filIos!" Tcus filIos! dissc a aguia adnirada;
csscs nonsirozinIos nada iinIan dc lindos, ncn
dc lcn fciios c ncnos dc cngraadinIos.
136
MOFALIDADE. A icrnura naicrna nao vc as
incrfcics dos filIos, c sulsiiiui-lIcs lclczas c
graas quc lIcs ncgara a naiurcza.
137


FBULA CI.
Os doIs burros.

Ian dois lurros, un carrcgado dc sal, ouiro
dc csonjas. CIcgaran lcira dc un rio,
ncnIun quis dcsviar-sc ara ir onic, quc
roina ficava, c quc lIc daria assagcn cnuia;
o do sal ncicu-sc cla, agua dcniro, o das
csonjas ficou arado a vcr o quc ao scu
conanIciro succdia. A agua do rio infilirou-sc
na carga, c a foi dissolvcndo, dc nodo quc,
quando saiu do lanIo c surgiu na ouira landa
do rio, o lurro acnas conscrvava nciadc ou o
icro do cso quc lIc fora osio, c o naganao
alcgrc sc fcliciiava cla sua lcnlrana. Vcndo-o
iao saiisfciio, o ouiro salia na agua, cnsando
quc ouiro ianio lIc succdcria. Coiiado! as
csonjas ionaran agua; o cso ianio
arguncniou quc, nao odcndo nais, o lurro caiu
norio.
MOFALIDADE. Anics dc vos rcsolvcrdcs a
fazcr cono os ouiros, c dc cnsardcs quc lcn vos
138
succdcra o quc lcn lIcs succdcu, vcdc sc cnirc
vos c qucn qucrcis iniiar, Ia crfciia igualdadc c
scnclIana.
139


FBULA CII.
O rato ermIto.

Cansado do vivcr do nundo, un raio filosofo,
un saniarrao, acIou un dia un qucijo flancngo,
o alrindo-lIc un luraco nclc sculiou-sc vivo.
A, longc do lulcio dos ncgocios, cn cicrna
cniicncia iinIa nao iodos os cnodos, lon
alrigo c loa aana. Enircianio, acIando-sc cn
auros, o ovo dos raios rcsolvcu fazcr una
colcia gcral dc coniriluics ciraordinarias c dc
dons airioiicos. Foran os colciorcs norada do
nosso crniiao, coniaran iodos os dcsasircs dos
scus anigos, c cuscran-lIc o noiivo da sua
visiia, O ouiro lIcs rcsondcu. Ncsias lagrinas
quc nc corrcn clas faccs odcis vcr quanio nc
cnaliza o quc nc rcfcris. Mas un favor quc
odcra fazcr un vclIo soliiario! Fczar, c so rczar,
ara quc o ccu vos assisia. Coniai, ois, con o
aulio dc iodas as ninIas oracs. Tcndo assin
falado, o nosso saniarrao ncicu-sc no scu qucijo.
MOFALIDADE. Ha cgosias assin; a sua
dclicada scnsililidadc c-lIcs scnrc lagrinas
140
nos olIos quando ouvcn a narraao dos
sofrincnios do roino; orcn dar algun aulio
ao dcsgraado c o quc nao salcn ncn dcscjan
salcr.
141

FBULA CIII.
A guIa, a gata e a porca.

En una arvorc, cono quc aalavradas,
foran arrancIar-sc ircs nacs. Una aguia fcz scu
ninIo nos nais alios ranos; una gaia arranjou
sua cana no ncio, ondc o ironco sc dividc cn
grossos galIos; na aric infcrior, ao c das razcs,
colocou-sc una orca. Todas iinIan filIos, c
vivian iranquilas. Disso nao gosiou a gaia. Un
dia irca ao ninIo da aguia, c diz-lIc. VcnIo-lIc
dar una irisic noicia, vizinIa; os nossos filIos
corrcn grandc risco; a orca icn rcsolvido fossar
a icrra cn rcdor das razcs dcsia arvorc aic fazc-
la cair, ara quc, norios con o Ia quc, os nossos
filIos scjan clos dcla dcvorados. Quc nc diz,
vizinIa! agradccida lIc fico, Ici dc acauiclar-nc.
Eniao dcscc a gaia, vai icr con a orca.
MinIa aniga!" cclana, icrrvcl vizinIana
icnos! Sci dc loa aric quc a aguia so aguarda
una ocasiao ara agarrar nos scus c ncus filIos,
quc scrvirao dc asio sua ninIada; acauiclc-
sc."
Fciio csic lclo iralalIo, a gaia ncic-sc na
sua ioca csrciia dos rcsuliados. A orca ja nao
sc anina a sair; a aguia julga quc cla o nao faz
142
or csiar ocuadssina cn suas cscavacs, c
nao qucrcndo nais cscrar, voa do scu ninIo, vai
aconcic-la. Trava-sc conlaic; as duas nacs
clcjan cono nacs quc dcfcndcn scus filIos;
anlas cacn norias, alandonando ardilosa
gaia asio dc solcjo ara si c ara scus gaiinIos.
MOFALIDADE. O quc nao odc un
iniriganic!
143


FBULA CIV.
A bataIba dos ratos.

Cansados dcsics conlaics singularcs quc
iodos os dias iinIan dc iravar con os gaios, c cn
quc quasc scnrc sucunlian, os raios
asscniaran cn rcgincniar-sc, fornar ccrciio c
cscolIcr dc cnirc si valcnics coroncis, Ialcis
gcncrais, quc os guiasscn, c ara lcn dc iodos
disuscsscn das foras c do rcsiino dc iodos.
Tudo isio nao sc fcz scn alguna agiiaao, scn
falaiorios; logo ois cIcgou noicia ao ovo dos
gaios. Fccruiar ccrciio conira scnclIanic
ininigo icria sido un orolrio; dc ial nao sc
lcnlrou gaio algun; conicniaran-sc con
cscolIcr dcz canccs. Vcndo confiadas sua
valcniia a Ionra c a dcfcsa da sua raa, foran
csics ao cnconiro dos raios. AcIaran-nos
osiados cn vasio cano, scgundo a aric. Os
gaios ricn-sc; os raios ionan as risadas or
ancaadorcs niados c csavoridos discrsan-sc,
fogcn; cada qual acolIc-sc ao scu luraco. Os
144
coroncis, orcn, c os gcncrais, quc ara nclIor
scrcn visios no ncio das roczas quc rcicndian
fazcr, iinIan osio clcganics cnacIos, nao
udcran a icno livrar-sc dcssas insgnias, ncn
con clas cncafurnar-sc nos scus cscondcrijos.
Pagaran ois as dcscsas da gucrra; os dcz gaios
nao dciaran cscaar un so dclcs.
MOFALIDADE. Na Iora dc crigo, anics
confundir-sc con o ovo do quc rinar cnirc os
cIcfcs; ali alrigan-sc iodos na conun
olscuridadc, aqui clo scu cslcndor c cada un
dcnunciado.
145

FBULA CV.
O burro coberto com a peIe do Ieo.

Un lurro quc sc lasiinava do scu nau fado,
da ruin conia cn quc o iinIan, do ncnIun caso
quc dclc fazian, acIou una clc dc lcao, c con
cla sc colriu. Agora, sin, Iao dc icr ncdo dc
nin! dissc consigo. O coiiado cnganou-sc.
Qucrcndo rugir zurrou; c o rinciro quc o ouviu,
rcarando nclIor, dcscolriu-lIc a onia da
orclIa quc a clc do lcao nao iinIa odido
oculiar, c logo agarran-no, c a auladas o
casiigan.
MOFALIDADE. Quanios sc colrcn con a
clc do lcao, c sc csqucccn da oniinIa da
orclIa!
146


FBULA CVI.
O gaIo, o gato, e o ratInbo.

Un raiinIo quc cla rincira vcz sara a
asscio, voliou ara o luraco, iodo afadigado,
suando; a nac quc o viu, crguniou
solrcssaliada. O quc icns, filIinIo?" AI!
nanac; sc vosnccc iivcssc visio...
Eniao o quc foi?" Oua, ia cu asscar;
iudo csiava iao loniio, quc nao salia ao quc
aicndcssc; nanac, la fora c nais divcriido do quc
aqui na nossa casa. No ncio dc iudo, cn ouca
disiancia, avisio un licIo grandc, nalIado, dc
longa fcla, dc olIos lrilIanics c doccs, dc ar
ncigo c faguciro; c da nossa raa or ccrio,
nanac, ialvcz scja nosso arcnic. Ia cIcgar-nc
ara iravar convcrsa, quando un naldiio
lcrrador nc assusiou, a nin quc nao sou la dos
nais ncdrosos. Quc licIo Iorrcndo, nanac, cra
cssc! iurlulcnio, inquicio, icn solrc a calca un
cdao dc carnc, scus lraos sao curios c cIcios
dc cnas, c ara andar or ccrio lIc nao scrvcn.
147
Mal nc avisiou, dcu clc un griio quc nc fcz
csialar a calca, c nc olrigou a fugir
ragucjando-o, rincialncnic orquc nao nc
dciou ir falar con o ncu canarada, quc nao sci
nais aondc odcrci cnconirar. Polrc filIo!
dissc-lIc a nac, nunca rocurcs cnconirar-ic
con cssc nalvado; c un Iiocriia, ininigo jurado
dc nossa raa; a quanios dos nossos ilIa, naia
c conc; c un gaio. Sc dclc cscaasic, dcvcs a
Dcus, c ao ouiro licIo. Essc, sin, odc-ic scr
uiil, dcssc gosianos nos nuiio, c quando o
ilIanos a jciio, da-nos sofrvcl aaia; c un
galo.
MOFALIDADE. Nunca ic fics na aarcncia;
assin acalou a raiazana as clicacs quc dcu
ao filIo, c con cla rciianos. Nunca ic fics nas
aarcncias.
148

FBULA CVII.
As vespas e as abeIbas.

Dcnandavan as vcsas c as alclIas accrca
da roricdadc dc un favo dc ncl; foi juiz da
causa a forniga. Inquiridas as icsicnunIas,
dcuscran iodas quc iinIan visio cn iorno
dcssc favo uns inscios cscuros, conridos, con
asas, iais quais as vcsas, dizian unas, iais
quais as alclIas, dizian ouiras. Esiava o juiz
crlco; o lciio ja durava nais dc scis ncscs, c
ronciia durar anos; cscrivacs, rocuradorcs,
advogados, ja, dc aric a aric, iinIan dcvorado
nais do quc valia o favo, quando una alclIa
rudcnic. Para quc csianos con csias coisas",
dissc, sc o favo c das nossas conirarias, faan
clas ouiro, quc nos ouiro igualncnic farcnos, c
vcr-sc- qucn dclas ou dc nos foi caaz dc
falricar cssc quc rcicndcn lIcs cricncc". As
vcsas nao quiscran anuir, c assin, o juiz dc
scn cscruulo condcna-las.
MOFALIDADE. Pcla olra sc conIccc o
arificc.
149

FBULA CVIII.
Os touros e a r.

Pclcjaran dois iouros. una ra quc os via do
cIarco cn quc csiava cscondida, sc lancniava,
ragucjava o scu nau fado, fazia voios ara quc
dos dois ossanics rivais ncnIun fossc vcnccdor,
c anlos sucunlisscn. O quc icns con cssa
laialIa?" crguniaran-lIc as ouiras, o quc ic
inoria quc o iouro nalIado vcna, ou quc vcna
o iouro rcio?" O quc nc inoria? Pois nao
salcis quc o vcncido Ia dc scr ccludo do rado,
c quc, dcsicrrado, icra dc vir cscondcr sua
vcrgonIa no nosso cIarco? E quanias dc nos nao
scrao csnagadas clas suas furilundas aias?
MOFALIDADE. A ra rudcnic salia quc os
cqucnos sao scnrc viinas das cndcncias dos
grandcs.
150

FBULA CIX.
O burro e a sua prospIa.

Un lurro fidalgo nao falava scnao dc sua
nac; quc nagnifica cgua quc Iavia sido! So a
rncics cricnccra! Un douior, quc ara vcr os
scus docnics nclc sc rcinava, cra cniao dono
do lurro, c o iraiava a rcgalada! or fin o douior,
cnolcirando-sc, assou a icr scgc, c vcndcu
lurro a un carrocciro. Eniao nao falou clc nais
dc sua nac fidalga, c ara consolar-sc
unicancnic sc lcnlrava do juncnio quc fora scu
ai.
MOFALIDADE. Aos rcsunidos quc so falan
da sua rosaia, a dcsgraa iraz rccordacs quc
csiavan longc dc sua ncnoria nas quc a iodos
csiavan scnrc rcscnics.
151


FBULA CX.
Os perus e a raposa.

Un lando dc crus avisiou una raosa;
ircaran iodos a una arvorc ara sc orcn a
salvo.
O asiucioso aninal dissc logo consigo. Hci
dc ccar cru; daqui nao saio scn ilIar algun." E
s-sc a fazcr cn iorno da arvorc, con
fascinadora raidcz, nil cvolucs; ja saliava, ja
fingia qucrcr ircar, ja dciiava-sc, ja lcvaniava o
ralo cono un cnacIo, ja fazia as nais
ncdonIas carcias, ja virava as nais divcriidas
canlalIoias. Assusiados, inquicios, os crus
ncn un so noncnio dcsviavan os olIos; ian
ois ficando aiordoados, ian caindo, c a raosa
os ia caando.
MOFALIDADE. Muiias vczcs, or
dcnasiadancnic aicndcrnos aos crigos, canos
nclcs.
152

FBULA CXI.
A avIdez castIgada

Nos icnos aniigos, quando ainda sc usava
dc arco c flccIa, un caador a qucn a foriuna
favorcccra naiou una corsa, c logo aos un
gano. Anlos csiavan csicndidos no cIao, c
ainda nao saiisfciio, o caador nao iraiava dc
rciirar-sc; assa un javali; cono rivar-sc dc iao
lcla rcsa! Disara-lIc o caador o arco; cai a
fcra csirclucIando, nas nao noria. O caador
rcara nova flccIa con quc a acalc; vc ao longc
una crdiz; nada faria a vasia fonc dc un
fazcdor dc conquisias! crdiz ois vai dirigir-sc,
c dcscuida-sc do scninorio javali; csic crguc-sc
vingaiivo, c cn uliino csforo invcsic ara o
ininigo, c con clc sucunlc. A crdiz lIo
agradccc.
CIcga cnircianio un lolo ja con a clc cn
cina dos ossos, c dcnics dc olcgada c ncia;
vcndo quairo coros (c quc coros!} o nscro
culia. foriuna, quanio ic agradco! cclana;
iodavia nao scjanos dcscrdiados; ncn iodos os
dias sao cono csic. TcnIo aqui roviscs ara
quairo scnanas. Un coro or scnana; quc
fariura! Concccnos ananIa; or Iojc, vanos
153
concndo a corda dcsic arco; c fciia dc iria, c
ainda csia frcsca; cono cIcira!
Assin falando aiira-sc ao arco, c iao
assclvajadancnic, quc a flccIa, rcarada ara a
crdiz, dcsrcndc-sc, c o naia.
MOFALIDADE. O colioso scnrc cnsurdccc
voz da rudcncia. Dasia; goza do quc icns, diz-
lIc csia. Sin, Ici dc fazc-lo ananIa. Essc
ananIa nao cIcga, cnquanio nal succdida
cnrcsa nao lIc iraz a runa.
154

FBULA CXII.
A torrente e o rIo.

Con grandc fracasso rcciiiava-sc dc alias
scrras una iorrcnic; iudo cra Iorror cn iorno
dcla, ningucn sc aircvia a irans-la, afroniando
as suas iras. Acriado or uns ladrcs, un
viajanic nao icvc ouiro rcncdio, cunria-lIc ou
cnircgar-sc aos ladrcs, ou roncr cla iorrcnic;
aiirou-sc ois. A agua cra ouco rofunda, c scn
cnlargo das suas roncas, nao oculiava o ncnor
crigo.
Prosscguindo cn sua viagcn, viu-sc o nosso
Ioncn incdido or un rio quc lacido c scrcno
sc dcslizava scn o ncnor sussurro. Isio nao c
olsiaculo ara nin, dissc, ara nin quc afronici
a iorrcnic! E saliou ao rio. Enganou-sc orcn; o
rio cra nui rofundo; nao dcu vau c o nscro
afogou-sc.
MOFALIDADE. Os alradorcs, vocifcrando
lravaias, sao nais inofcnsivos do quc os
conccnirados c silcnciosos.
155


FBULA CXIII.
O co IIeI.

Un iralalIador do cano nao qucrcndo
disirair a fanlia, Iavia adcsirado un cao a fazcr-
lIc o scrvio. Quando ia iralalIar longc dc casa,
cn vcz dc scr a nulIcr ou algun dos filIos qucn
lIc lcvassc a soa do janiar, unIan-na cn una
vasilIa, c aiavan-na ao cscoo do cao; csic a
lcvava ficlncnic ao scnIor, c filIos c nulIcr
coniinuavan no iralalIo da casa, c nao crdian
icno.
Un dia o fidclssino criado c aconciido or
un doguc; rocura conira clc dcfcndcr o janiar
do scnIor; nas ouiros dogucs acodcn ao aiaquc.
Vcndo cniao quc cra inuiil a dcfcsa, o fidclssino
diz. Escrcn la, canaradas, dcicn-nc iirar o
ncu quinIao, c alandono-lIcs o rcsio. E logo
ncic o focinIo na soa, iira dcla o nclIor
ioucinIo, c cnquanio conc, os ouiros dcvoran o
rcsio.
156
MOFALIDADE. Ha nuiios quc sao ficis aic a
Iora cn quc sc vccn rovocados cla
ooriunidadc c clos naus ccnlos.
157


FBULA CXIV.
O rato e o eIeIante.

Una grandc rcuniao dc ovo adnirava cn
una fcira o nonsiruoso iananIo dc un clcfanic;
un raiinIo indignando-sc cclanou. Forics
laslaqucs! o quc icn quc vcr cssa nonianIa
infornc dc carnc? Scn graa, scn lclcza, nal
odc novcr-sc; c o adniran! Nos, nos, raiinIos,
corrcnos, ulanos, salianos, sonos cIcios dc
graa, c cn vcz dc nos rcsiarcn a adniraao
dcvida, juran-nos gucrra c cicrnnio. Scra
orquc sonos nacionais, c cssc nonsiro c
csirangciro?" Enquanio assin rcrccndia os
laslaqucs, dcsacrcclido o raiinIo c ilIado or
un gaio, quc logo lIc nosira a difcrcna quc vai
dc un clcfanic a un canundongo.
MOFALIDADE. A vaidadc c a invcja fazcn
nuiias viinas; aic os raios qucrcn quc sc lIcs
dc a inoriancia dos clcfanics.
158

FBULA CXV.
Os doIs gaIos.

Pclo donnio o dc un aiio, ovoado dc
galinIas c frangalIonas, lrigavan dois
arroganics galos. Un vcnccu; o vcncido foi
cnvcrgonIado cscondcr-sc, c ara nais dolradas
nagoas ouvia dc coninuo o csiridcnic caniar do
scu iriunfanic ininigo. Passa un gaviao; o
vcnccdor csiava no nais alio do olciro; o gaviao
lana-lIc as unIas. Aarccc cniao o vcncido, vcn
consolar as viuvas, suas consolacs sao acciias,
c o c-vcnccdor csia csquccido
MOFALIDADE. Sao coisas da foriuna;
dcsconficnos scnrc dcla, csccialncnic dcois
das viiorias, no scio da roscridadc.
159

FBULA CXVI.
A raposa sem rabo.

Una das nais asiuias raosas fcz ianias quc
caiu nuna cilada. Naolcao icvc scu Waicrloo;
quc nuiio c quc a nossa raosa fossc una vcz
nal succdida? Mais fcliz orcn do quc Naolcao,
sc csic crdcu, crdcu cla soncnic o ralo, c
conscguiu safar-sc da arnadilIa. Vivcr orcn
scn ralo, quando suas irnas o icn iao fornido!
andar scnrc cosia aos risos c noicjos! A
nossa raosa nao sc odc rcsignar a iananIa
dcsgraa. Convocando ois asscnllcia gcral,
ionou a alavra, c nosirando iodos os
inconvcnicnics do inuiil cso do ralo, ros quc
iodas as raosas roscrcvcsscn iao dcsajciiado
cnfciic. A lcnlrana c oiina, c o discurso
cloqucnic", dissc una dclas, nas, canarada,
ara quc ossanos nclIor dclilcrar, virc-sc, or
qucn c." A dcsralada virou-sc; c vcndo-a, dcran-
lIc as ouiras una vaia quc a olrigou a fugir ara
scnrc.
MOFALIDADE. En gcral o anor rorio nos
faz ionar or crfcics os nossos dcfciios, c
ro-los iniiaao dos nais.
160

FBULA CXVII.
A canoa boIando.

En una idadc ancaada, iinIan disosio
alguns vigias quc dcsscn aviso do quc ao longc
avisiasscn. Os Ialiianics qucrian cviiar
surrcsas, c icr icno dc rcarar Icroica
rcsisicncia. Os vigias dcscolrcn ao longc una
coisa. O quc scra? odcrosa csquadra quc sc
aroina. Alcria!" lradaran. A coisa cIcga nais
crio. Nao c csquadra", disscran, Ia dc scr
alguna nau." Por fin a onda aiira raia o oljcio
dc iao scrios cuidados; cra sinlcsncnic una
vclIa canoa quc vinIa loiando.
MOFALIDADE. Assin c iudo, crigo,
dcsgraa. roscridadc, razcr; dc longc c alguna
coisa dc crio c nada.
161

FBULA CXVIII.
Os doIs burros.

Ian dc arccria dois lurros, un lcido c scn
carga; cra o quc scrvia ara noniaria do scu
ano, o ouiro carrcgadssino a nao odcr nais.
Dclaldc o nscro sulicava a scu irnao quc o
aliviassc dc aric da cargas c dclc sc condocssc, o
ouiro ria-sc, c nao aicndia s sulicas. Por fin o
carrcgado sucunlc, c logo o dono assa s
cosias do conanIciro ioda a carga, c nao so cla,
orcn ianlcn a clc do dcfunio.
MOFALIDADE. Ajudcno-nos uns aos ouiros;
nao c so caridadc, c o rorio inicrcssc quc no-lo
aconsclIa.
162


FBULA CXIX.
O veado e a vInba.

Fugindo dc uns caadorcs, cscondcu-sc un
vcado cn una vinIa. Esiava salvo do crigo.
orquc os caadorcs, dcois dc nuiio o Iavcrcn
rocurado, ja sc ian rciirando. Vai o ingraio, c-
sc a concr as folIas da vinIa, quc ioda
csircncccu; os caadorcs voliaran-sc c o
dcscolrcn
MOFALIDADE. A ingraiidao c iao iorc quc
as falulas sc nuliilican ara nosira-la
casiigada; ficara algucn corrigido?
163

FBULA CXX.
O pobre e o rIco.

Scniado na sua irica lcvava iodo o dia un
saaiciro a iralalIar c a caniar. Dcfronic dclc
norava un oulcnio lanquciro, quc dc coninuo
sc ragucjava orquc aciiic c sono nao sao
coisas quc sc ossan conrar; o dcsgraado rico
nao odia concr, ncn dornir; cn nada acIava
divcriincnio; insido alorrccincnio or ioda
aric o aconanIava. Quc crscguiao a cn quc
vivo! cclanava cnirc loccjos; dinIciro icnIo-o
dc solra, gasio-o s naos cIcias, frcqucnio iodas
as rcunics c divcriincnios, c os dias csan-nc!
ainda nais nc csan as noiics! Cono
conscguirci naiar csias inoriunas Ioras quc
nc naian! Quao fcliz c o ncu vizinIo saaiciro!
Dcsdc quc ronc o dia aic quc anoiiccc, ci-lo a
rir-sc c a caniar; noiic o naior sosscgo rcina cn
sua casa, c diz quc clc csia dornindo, aic s
vczcs ouo roncar! Qucro salcr dc quc rccciia
usa.
Mandou ois cIanar o saaiciro. Viva,
ncsirc; folgo dc o vcr scnrc alcgrc, c lcn
disosio; ora diga-nc, cono faz ara assin
conscrvar-sc; quanio ganIa or ano?" Por ano!
ncu scnIor, no zonlc da gcnic; ois nos la
164
salcnos quanio ganIanos; vanos vivcndo cada
dia con o lucro da vcscra, c con ianio quc Iaja
saudc, c nao falic quc fazcr, nao falia ao; o quc
nais odcnos qucrcr? Sc con iao ouco csia
fcliz, qucro vc-lo fclicssino; aqui icn csic saco
do dinIciro; c scu!
O saaiciro dcsfcz-sc cn agradccincnios;
lcvou ara casa o dinIciro, coniou, rcariiu clos
anos quc cscrava vivcr; cra dc solra. Procurou
un cscondcrijo cn quc o guardassc, c dc
coninuo inquicio ia vc-lo; nao o acIava lcn
guardado; nudava-o dc cscondcrijo; dc iudo sc
icnia; noiic, noiic csccialncnic, iudo lIc cra
ladrao. Ncn nais sosscgado dornir, ncn nais
alcgrc caniar! Ao calo dc un ncs, ja anarclo,
nagro, irisic, icvc una loa lcnlrana, agarra no
saco do dinIciro, c vai casa do vizinIo. Tonc la,
ncu scnIor, o scu saco, cclana; qucro vcr sc
rccolro o ncu sono c as ninIas caniigas.
MOFALIDADE. O Ioncn confundc a riqucza
con a fclicidadc; c o nais irisic dos scus crros.

FIM
165

2001 Fidcndo Casiigai Morcs
Ridendo Castigat Mores
www.jahr.org
Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

__________________
Alril 2001
Vcrscs ara df c cDoolLilris - Fcvcrciro 2.005
Proilido iodo c qualqucr uso concrcial.
Sc vocc agou or cssc livro
VOCE FOI FOUDADO!
Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS
dircio na fonic.
www.cloolslrasil.con

Você também pode gostar