Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Novas Demonstraes Contbeis do Setor Pblico DEMONSTRAES CONTBEIS DO SETOR PBLICO Englobam todos os fatos contbeis e atos que interessam administrao pblica Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. OBJETIVOS DAS DEMONSTRAES CONTBEIS DO SETOR PBLICO - Apoiar o processo de tomada e prestao de contas; - Apoiar a tomada de deciso da administrao; - Compor os instrumentos de transparncia da gesto fiscal; - Dar meios para o controle social; - Cumprir integralmente a legislao vigente; Novas Demonstraes Contbeis do Setor Pblico Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. LEI 4320/64 e ANEXOS RESOLUO CFC N. 1.133/08 (NBCT 16.6) Balano Oramentrio Balano Financeiro Balano Patrimonial Demonstrao das Variaes Patrimoniais Balano Oramentrio Balano Financeiro Balano Patrimonial Demonstrao das Variaes Patrimoniais Demonstrao do Fluxo de Caixa Demonstrao do Resultado Econmico Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Novas Demonstraes Contbeis do Setor Pblico MANUAL DAS DEMONSTRAES CONTBEIS (VOLUME V DO MCASP) Balano Oramentrio Balano Financeiro Balano Patrimonial
Demonstrao das Variaes Patrimoniais Demonstrao do Fluxo de Caixa Demonstrao do Resultado Econmico Demonstrao da Mutao do Patrimnio Lquido DEMONSTRAES OBRIGATRIAS DEMONSTRAO FACULTATIVA Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte.
Balano Oramentrio
Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Estrutura Antiga do Balano Oramentrio
Receita Despesa Ttulo Previso Execuo Diferena Ttulo Fixao Execuo Diferena Receitas Correntes Crditos Inicial + Tributrias Suplementar Contribuies Despesas Correntes Patrimonial Pessoal e Encargos Agropecuria Juros e Enc. Dvida Industrial Outras Desp. Corrent Servios Transf. Correntes Despesa de Capital Outr. Rec. Correntes Investimento
Inverses Financeiras Receitas de Capital Amortiz. Dvida Operaes Crditos Crditos Especial Alienao Bens Despesas Correntes Amortizao Emp/Fin Despesas Capital Transf. Capital Outras Rec. Capital Crditos Extraordinrios Despesas Correntes Despesas Capital Total Total Veja abaixo a estrutura antiga do balano oramentrio - anexo antigo da Lei 4.320/64: Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 8 Balano Oramentrio nova estrutura <ENTE DA FEDERAO> BALANO ORAMENTRIO EXERCCIO: PERODO: MS DATA DE EMISSO: PGINA: PREVISO PREVISO RECEITAS SALDO RECEITAS ORAMENTRIAS INICIAL ATUALIZADA REALIZADAS (a) (b) c = (a-b) RECEITAS CORRENTES RECEITA TRIBUTRIA RECEITA DE CONTRIBUIES RECEITA PATRIMONIAL RECEITA AGROPECURIA RECEITA INDUSTRIAL RECEITA DE SERVIOS TRANSFERNCIAS CORRENTES OUTRAS RECEITAS CORRENTES RECEITAS DE CAPITAL OPERAES DE CRDITO ALIENAO DE BENS AMORTIZAES DE EMPRSTIMOS TRANSFERNCIAS DE CAPITAL OUTRAS RECEITAS DE CAPITAL SUBTOTAL DAS RECEITAS (I) REFINANCIAMENTO (II) Operaes de Crdito Internas Mobiliria Contratual Operaes de Crdito Externas Mobiliria Contratual SUBTOTAL COM REFINANCIAMENTO (III) = (I + II) DFICIT (IV) TOTAL (V) = (III + IV) SALDOS DE EXERCCIOS ANTERIORES (UTILIZADOS PARA CRDITOS ADICIONAIS) Supervit Financeiro Reabertura de crditos adicionais
Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 9 Balano Oramentrio nova estrutura DOTAO INICIAL DOTAO ATUALIZADA DESPESAS EMPENHADAS DESPESAS LIQUIDADAS DESPESAS PAGAS SALDO DA DOTAO DESPESAS ORAMENTRIAS (d) (e) (f) (g) (h) (i)=(e-f) DESPESAS CORRENTES PESSOAL E ENCARGOS SOCIAIS JUROS E ENCARGOS DA DVIDA OUTRAS DESPESAS CORRENTES DESPESAS DE CAPITAL INVESTIMENTOS INVERSES FINANCEIRAS AMORTIZAO DA DVIDA RESERVA DE CONTINGNCIA RESERVA DO RPPS SUBTOTAL DAS DESPESAS (VI) AMORTIZAO DA DVIDA/ REFINANCIAMENTO (VII) Amortizao da Dvida Interna Dvida Mobiliria Outras Dvidas Amortizao da Dvida Externa Dvida Mobiliria Outras Dvidas SUBTOTAL COM REFINANCIAMENTO (VIII) = (VI + VII) SUPERVIT (IX) - - TOTAL (X) = (VII + IX) Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte.
Balano Financeiro
Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 11 Balano Financeiro estrutura antiga INGRESSOS DISPNDIOS Ttulos $ Ttulos $ Oramentrios Oramentrios Receitas Correntes Educao Receitas de Capital Sade
Ingressos Extra-Oramentrios Dispndios Extra-Oramentrios Ingressos de Depsitos Devoluo de Depsitos Inscrio de Restos a Pagar Restos a Pagar Pagos Disponibilidade do perodo anterior Disponibilidade p/ o perodo seguinte Total Total Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 12 Balano Financeiro nova estrutura <ENTE DA FEDERAO> BALANO FINANCEIRO EXERCCIO: PERODO (MS) : DATA DE EMISSO: PGINA:
INGRESSOS
DISPNDIOS
ESPECIFICAO
Exerccio Atual Exerccio Anterior
ESPECIFICAO
Exerccio Atual Exerccio Anterior Receita Oramentria (I) Ordinria Vinculada Previdncia Social Transferncias obrigatrias de outro ente Convnios (...)
Dedues da Receita Oramentria
Transferncias Financeiras Recebidas (II)
Recebimentos Extra-Oramentrios (III)
Saldo em Espcie do Exerccio Anterior (IV)
Despesa Oramentria (VI) Ordinria Vinculada Previdncia Social Transferncias obrigatrias de outro ente Convnios (...)
Transferncias Financeiras Concedidas (VII)
Pagamentos Extra-Oramentrios (VIII)
Saldo em Espcie para o Exerccio Seguinte (IX) TOTAL (V) = (I+II+III+IV) TOTAL (X) = (VI+VII+VIII+IX) Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte.
Balano Patrimonial e Demonstrao das Variaes Patrimoniais
Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Balano Patrimonial: estrutura antiga ATIVO PASSIVO ATIVO FINANCEIRO PASSIVO FINANCEIRO Disponvel Restos a Pagar Caixa Processados Bancos Conta Movimento No Processados Aplicaes Financeiras Retenes de Terceiros Crditos em Circulao Previdncia Social Salrio-Famlia Imposto de Renda Retido Salrio-Maternidade Consignaes Diversas Auxlia-Natalidade PASSIVO NO FINANCEIRO (PERM.) ATIVO NO FINANCEIRO Circulante (menos o financeiro) Circulante (menos o financeiro) Provises Adiantamentos Concedidos Operaes de Crdito Internas Estoques de Material de Consumo Exigvel a Longo Prazo Realizvel a longo prazo Operaes de Crdito Internas Dvida Ativa Operaes de Crdito Externas Emprstimos Concedidos Ativo Permanente PASSIVO REAL (PF + PNF) Bens Imveis Bens Mveis PATRIMNIO LQUIDO Patrimnio ATIVO REAL (AF + ANF) Resultado Acumulado ATIVO COMPENSADO PASSIVO COMPENSADO Responsabilidades por Tit., Valores e Bens Tit., Valores s/Responsabilidade Garantias de Valores Valores em Garantia Direitos e Obrigaes Conveniadas Direitos e Obrigaes Conveniadas Direitos e Obrigaes Contratuais Direitos e Obrigaes Contratuais TOTAL DO ATIVO TOTAL DO PASSIVO BALANO PATRIMONIAL Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Balano Patrimonial: nova estrutura <ENTE DA FEDERAO> BALANO PATRIMONIAL EXERCCIO: PERODO: MS DATA EMISSO: PGINA: ATIVO PASSIVO
ESPECIFICAO
Exerccio Atual Exerccio Anterior
ESPECIFICAO
Exerccio Atual Exerccio Anterior ATIVO CIRCULANTE Caixa e Equivalente de Caixa Crditos Realizveis de Curto Prazo Demais Crditos e Valores de Curto Prazo Investimentos Temporrios Estoques Variaes Patrimoniais Diminutivas Pagas Antecipadamente
ATIVO NO-CIRCULANTE Ativo Realizvel a Longo Prazo Investimento Imobilizado Intangvel
PASSIVO CIRCULANTE Obrigaes Trabalhistas e Previdencirias a Pagar de Curto Prazo Emprstimos e Financiamentos de Curto Prazo Fornecedores e Contas a Pagar de Curto Prazo Obrigaes Fiscais de Curto Prazo Demais Obrigaes de Curto Prazo Provises de Curto Prazo
PASSIVO NO-CIRCULANTE Obrigaes Trabalhistas e Previdencirias a Pagar de Longo Prazo Emprstimos e Financiamentos de Longo Prazo Fornecedores de Longo Prazo Obrigaes Fiscais de Longo Prazo Demais Obrigaes de Longo Prazo Provises de Longo Prazo Resultado Diferido TOTAL DO PASSIVO PATRIMNIO LQUIDO
ESPECIFICAO Exerccio Atual Exerccio Anterior Patrimnio Social/Capital Social Reservas de Capital Ajustes de Avaliao Patrimonial Reservas de Lucros Resultados Acumulados Aes/Cotas em Tesouraria TOTAL DO PATRIMNIO LQUIDO TOTAL TOTAL Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Balano Patrimonial: nova estrutura ATIVO FINANCEIRO PASSIVO FINANCEIRO ATIVO PERMANENTE PASSIVO PERMANENTE SALDO PATRIMONIAL Compensaes Viso Lei 4320/64
ESPECIFICAO
Exerccio Atual
Exerccio Anterior
ESPECIFICAO
Exerccio Atual
Exerccio Anterior Saldo dos Atos Potenciais do Ativo Saldo dos Atos Potenciais do Passivo TOTAL TOTAL Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte.
Demonstrao das Variaes Patrimoniais
Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. VARIAES ATIVAS VARIAES PASSIVAS RECEITAS ORAMENTRIAS DESPESAS ORAMENTRIAS Receitas Correntes Despesas Correntes Receitas de Capital Despesas de Capital INTERFERNCIAS ATIVAS INTERFERNCIAS PASSIVAS Cota Recebida Cota Condedida Repasse Recebido Repasse Concedido Sub-Repasse Recebido Sub-Repasse Concedido MUTAES ATIVAS MUTAES PASSIVAS Aquisio de Bens e Direitos Alienao de Bens e Direitos Amortizao da Dvida Passiva Operaes de Crdito - Dvidas Passivas RECEITAS EXTRA-ORAMENTRIAS DESPESAS EXTRA-ORAMENTRIAS Receitas dos rgos que esto fora do Oram. Despesas dos rgos que esto fora do Oram. INTERFERNCIAS ATIVAS INTERFERNCIAS PASSIVAS Transferncias Financeiras p/ Atender RP Transferncias Financeiras p/ Atender RP Transferncias de Bens e Valores Recebidos Transferncias de Bens e Valores Concedidos ACRSCIMOS PATRIMONIAIS DECRSCIMOS PATRIMONIAIS Incorporaes de Bens e Direitos Desincorporaes de Bens e Direitos Desincorporaes de Passivos Incorporaes de Passivos RESULTADO PATRIMONIAL RESULTADO PATRIMONIAL Dficit Supervit TOTAL DAS VARIAES ATIVAS TOTAL DAS VARIAES PASSIVAS DEMONSTRAO DAS VARIAES PATRIMONIAIS DECORRENTES DA EXECUO ORAMENTRIA INDEPENDENTES DA EXECUO ORAMENTRIA O atual modelo da DVP aduz o enfoque oramentrio demonstrao, ao separar as variaes em decorrentes/independentes da execuo oramentria:
Demonstrao das Variaes Patrimoniais estrutura antiga Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte.
A Demonstrao das Variaes Patrimoniais evidencia as variaes quantitativas, o resultado patrimonial e as variaes qualitativas decorrentes da execuo oramentria. (Redao dada pela Resoluo CFC n. 1.268/09)
As variaes quantitativas so decorrentes de transaes no setor pblico que aumentam ou diminuem o patrimnio lquido. O resultado patrimonial do perodo apurado pelo confronto entre as variaes patrimoniais aumentativas e diminutivas.
As variaes qualitativas so decorrentes de transaes no setor pblico que alteram a composio dos elementos patrimoniais sem afetar o patrimnio lquido. Variaes Aumentativas Aumentam a situao lquida patrimonial Variaes Diminutivas Diminuem a situao lquida patrimonial DVP ASPECTOS INOVADORES: Variaes quantitativas e qualitativas Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. DVP Nova estrutura <ENTE DA FEDERAO> DEMONSTRAO DAS VARIAES PATRIMONIAIS EXERCCIO: PERIODO: MS DATA DE EMISSO: PGINA: VARIAES PATRIMONIAIS QUANTITATIVAS Exerccio Atual Exerccio Anterior Variaes Patrimoniais Aumentativas Tributos e Contribuies Impostos Taxas Contribuies de Melhoria Contribuies Sociais Contribuies Econmicas Venda de Mercadorias, Produtos e Servios Venda de Mercadorias Venda de Produtos Venda de Servios Financeiras Juros e Encargos de Emprstimos e Financiamentos Concedidos Juros e Encargos de Mora Variaes Monetrias e Cambiais Remunerao de Depsitos Bancrios e Aplicaes Financeiras Descontos Financeiros Obtidos Outras Variaes Patrimoniais Aumentativas - Financeiras Transferncias Transferncias Intra Governamentais Transferncias Inter Governamentais Transferncias das Instituies Privadas Transferncias das Instituies Multigovernamentais Transferncias de Consrcios Pblicos Transferncias do Exterior Transferncias das Pessoas Fsicas Explorao de Bens e Servios Explorao de Bens Explorao de Servios Valorizao e Ganhos com Ativos Reavaliao de Ativos Ganhos com Alienao Outras Variaes Patrimoniais Aumentativas Resultado Positivo de Participaes em Coligadas e Controladas Diversas Variaes Patrimoniais Aumentativas Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. DVP Nova estrutura Variaes Patrimoniais Diminutivas Pessoal e Encargos Remunerao a Pessoal Encargos Patronais Benefcios a Pessoal Outras Variaes Patrimoniais Diminutivas Pessoal e Encargos Benefcios Previdencirios Aposentadorias e Reformas Penses Outros Benefcios Previdencirios Benefcios Assistenciais Benefcios de Prestao Continuada Benefcios Eventuais Polticas Pblicas de Transferncia de Renda Financeiras Juros e Encargos de Emprstimos e Financiamentos Obtidos Juros e Encargos de Mora Variaes Monetrias e Cambiais Descontos Financeiros Concedidos Outras Variaes Patrimoniais Diminutivas - Financeiras Transferncias Transferncias Intra Governamentais Transferncias Inter Governamentais Transferncias a Instituies Privadas Transferncias a Instituies Multigovernamentais Transferncias a Consrcios Pblicos Transferncias ao Exterior (continua...) Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. DVP Nova estrutura Tributos e Contribuies Tributos Contribuies Uso de Bens, Servios e Consumo de Capital Fixo Uso de Material de Consumo Servios Depreciao, Amortizao e Exausto Desvalorizao e Perda de Ativos Reduo a Valor Recupervel Perdas com alienao Perdas involuntrias Outras Variaes Patrimoniais Diminutivas Premiaes Incentivos Equalizaes de Preos e Taxas Participaes e Contribuies Resultado Negativo com Participaes em Coligadas e Controladas Diversas Variaes Patrimoniais Diminutivas Resultado Patrimonial do Perodo (continuao...) VARIAES PATRIMONIAIS QUALITATIVAS (decorrentes da execuo oramentria) Ex. Atual Ex. Anterior Incorporao de ativo Desincorporao de passivo Incorporao de passivo Desincorporao de ativo Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte.
Demonstrao dos Fluxos de Caixa
Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Permite um melhor gerenciamento e controle financeiro; Proporciona aos usurios da informao contbil instrumentos para avaliar a capacidade de a entidade gerar caixa e equivalentes de caixa, bem como suas necessidades de liquidez; Permite aos usurios projetar cenrios de fluxos futuros de caixa e elaborar anlise sobre eventuais mudanas sobre a capacidade de manuteno dos servios pblicos; A DFC pode ser elaborada pelo mtodo direto. Conceitos contemplados pela DFC Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 25 Estrutura da DFC mtodo direto <ENTE DA FEDERAO> DEMONSTRAO DOS FLUXOS DE CAIXA EXERCCIO: MS: EMISSO: EXERCCIO ATUAL EXERCCIO ANTERIOR FLUXO DE CAIXA DAS OPERAES INGRESSOS (REC. ORIG., DERIVADAS, TRANSF.) DESEMBOLSOS (PESSOAL, JUROS, TRASF.) FLUXO DE CAIXA DO INVESTIMENTO INGRESSOS (ALIEN. BENS, AMORT. EMPRS., ETC.) DESEMBOLSOS (CONCESSO DE EMPR., AQUISIO DE ATIVO NO CIRC., ETC.) FLUXO DE CAIXA DO FINANCIAMENTO INGRESSOS (OP. DE CRDITO) DESEMBOLSOS (AMORT. DE DVIDAS) GERAO LQUIDA DE CAIXA E EQUIVALENTE CAIXA E EQUIVALENTE INICIAL CAIXA E EQUIVALENTE FINAL Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 26 Estrutura da DFC mtodo direto ENTE DA FEDERAO> DEMONSTRAO DOS FLUXOS DE CAIXA EXERCCIO: MS: EMISSO: Exerccio Atual Exerccio Anterior FLUXOS DE CAIXA DAS ATIVIDADES DAS OPERAES INGRESSOS
RECEITAS DERIVADAS Receita Tributria Receita de Contribuies Outras Receitas Derivadas RECEITAS ORIGINRIAS Receita Patrimonial Receita Agropecuria Receita Industrial Receita de Servios Outras Receitas Originrias Remunerao das Disponibilidades TRANSFERNCIAS Intergovernamentais a Estados a Municpios Intragovernamentais Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 27 Estrutura da DFC mtodo direto ENTE DA FEDERAO> DEMONSTRAO DOS FLUXOS DE CAIXA EXERCCIO: MS: EMISSO: DESEMBOLSOS DAS OPERAES PESSOAL E OUTRAS DESPESAS CORRENTES POR FUNO Legislativa Judiciria Previdncia Social Administrao Defesa Nacional Segurana Pblica Relaes Exteriores Assistncia Social Previdncia Social Sade Trabalho Educao (...) JUROS E ENCARGOS DA DVIDA Juros e Correo Monetria da Dvida Interna Juros e Correo Monetria da Dvida Externa Outros Encargos da Dvida TRANSFERNCIAS Intergovernamentais a Estados a Municpios Intragovernamentais FLUXO DE CAIXA LQUIDO DAS ATIVIDADES DAS OPERAES Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 28 Estrutura da DFC mtodo direto ENTE DA FEDERAO> DEMONSTRAO DOS FLUXOS DE CAIXA EXERCCIO: MS: EMISSO: FLUXOS DE CAIXA DAS ATIVIDADES DE INVESTIMENTO INGRESSOS ALIENAO DE BENS AMORTIZAO DE EMPRSTIMOS E FINANCIAMENTOS CONCEDIDOS DESEMBOLSOS AQUISIO DE ATIVO NO CIRCULANTE CONCESSO DE EMPRSTIMOS E FINANCIAMENTOS FLUXO DE CAIXA LQUIDO DAS ATIVIDADES DE INVESTIMENTO Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. 29 Estrutura da DFC mtodo direto ENTE DA FEDERAO> DEMONSTRAO DOS FLUXOS DE CAIXA EXERCCIO: MS: EMISSO: FLUXOS DE CAIXA DAS ATIVIDADES DE FINANCIAMENTO INGRESSOS OPERAES DE CRDITO DESEMBOLSOS AMORTIZAO/REFINANCIAMENTO DA DVIDA FLUXO DE CAIXA LQUIDO DAS ATIVIDADES DE FINANCIAMENTO GERAO LQUIDA DE CAIXA E EQUIVALENTE DE CAIXA CAIXA E EQUIVALENTE DE CAIXA INICIAL CAIXA E EQUIVALENTE DE CAIXA FINAL Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte.
Demonstrao das Mutaes do Patrimnio Lquido
Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. A entidade deve apresentar a demonstrao das mutaes no patrimnio lquido, que objetiva demonstrar:
a) o dficit ou supervit patrimonial do perodo; Demonstrao das Mutaes no Patrimnio Lquido Permitida a reproduo total ou parcial desta publicao desde que citada a fonte. Estrutura da DMPL <ENTE DA FEDERAO> DEMONSTRAO DAS MUTAES NO PATRIMNIO LQUIDO EXERCCIO: MS: EMISSO: PGINA: ESPECIFICAO Patrimnio Social/ Capital Social Reservas de Capital Ajustes de Avaliao Patrimonial Reservas de Lucros Resultados Acumulados Aes/Cotas em Tesouraria
TOTAL Saldo Inicial Ex. Anterior Ajustes de Exerccios Anteriores Aumento de Capital Resultado do Exerccio Constituio/ Reverso de Reservas Dividendos Saldo Final Ex. Anterior Saldo Inicial Ex. Atual Ajustes de Exerccios Anteriores Aumento de Capital Resultado do Exerccio Constituio/ Reverso de Reservas Dividendos Saldo Final Ex. Atual