Você está na página 1de 6

12/04/2016

InstitutoLudwigvonMisesBrasil

Instituto Ludwig von Mises Brasil


http://www.mises.org.br

BrasilversusRomniaatquandonossomercadodeinternet
continuarfechadopelogoverno?
porDiversosAutores,segundafeira,11deabrilde2016

Comovemsendodivulgado
recentementepelamdia,as
operadorasOi,VivoeClaro
anunciaramrecentemente
quetodososseusplanosde
internetfixasero
oferecidoscomumlimite
dedados.Dessemodo,
mesmoconexesporADSL
aquelasemquearede
aproveitaalinhadetelefone
dousuriofuncionaro
porfranquia,comonos
planosdeinternetmvel.
Emoutraspalavras,asoperadoraspoderocortaroureduziravelocidadedainternet
quandoousurioatingirolimite.Atualmente,osplanosdeinternetfixasoregulados
porvelocidade,enohvolumemximodedados.Umconsumidorpodebaixarfilmes,
msicaseassistirvdeosoquantoquiser,pagandoapenaspelavelocidadecomqueesses
dadostrafegam.Comumlimitedeconsumo,aexperinciadousurioseriamente
prejudicada.
VejaocasodaNetflix,porexemplo.Oserviodestreamingoferecediversosfilmese
sriesdeTVemaltaresoluo,sendoqueumvdeoemHD(apartirde720p)consome
algoemtornode3GBporhora,segundoaempresa.Sevocassistiradoisepisdiosda
suasriefavoritapordia,comcercade50minutoscadaum,eemaltaresoluo,aofim
domsvoctergasto180GBdasuafranquiadedadosfixa.ScomNetflix.
Emais:
Nosudeste,aVivoanuncioufranquiasdeInternetfixalimitada.[...]nosnovoscontratos
realizadosnoestadodeSoPaulo,quemultrapassarafranquiateraconexo
reduzidaoucortada.
AempresaTelefnicaVivoinformouque,atdezembrodesteano,nohaverreduono
Nordeste.Apossibilidadeseravaliadaapartirde2017.Deacordocomodiretor
regionaldaVivoNordeste,RenatoPontual,aprticajfoiadotadapor"operadoras
http://www.mises.org.br/ArticlePrint.aspx?id=2384

1/6

12/04/2016

InstitutoLudwigvonMisesBrasil

globais",masaindaestemfasedeanlisenaregio.OmesmocabeparaclientesGVT,
queagorafazpartedaTelefnicaesetornarVivoapartirdoprximodia15deabril.
[...]
Emtermosprticos,deacordocomafranquiamensalde130GBestabelecidapelaVivo,
numaconexode25Mb/s,seriamnecessriascercade11horasparaultrapassara
franquiamensal.Usuriosdeserviosdestreaming,comooNetflix,teriamoacesso
limitado.
AoperadoraOiinformouquetrabalhacomplanosdebandalargafixalimitada,masque
nopraticareduodevelocidadeouinterrupodanavegaoapsofimdafranquia,
"emboraoregulamentodeofertasprevejaapossibilidade".
SegundoaANATEL,quesupostamentequemregulaasoperadorasequem"protegeos
consumidores",talprticavlida.
JsegundooMinistrioPblico,aprticarevela"abusividade".
Averdadequenohabsolutamentenadadenovonissotudo:essaacaractersticaprecpuadeum
mercadoprotegidopelogovernopormeiodeumaagnciareguladoranoqualaentradadenovos
concorrentesproibida:asempresasjestabelecidas,queformamumcartelprotegidopelogoverno,
fazemoquequerem,pois,comoomercadofechadopelogoverno,nohoriscodeperderem
clientes.
Seempresasatuamemummercadoqueprotegidopelogovernocontraaentradadeconcorrentes,
entoelasnoestosujeitassverdadeirasdemandasdemercado,epodemsedaraoluxodeofertar
serviosruinsaosconsumidoressemserempunidasporeles.
Emteoria,agnciasreguladorasexistemparaprotegeroconsumidor.Naprtica,elasprotegemas
empresasdosconsumidores.Deumlado,asagnciasreguladorasestipulampreoseespecificamos
serviosqueasempresasreguladasdevemofertar.Deoutro,elasprotegemasempresasreguladasao
restringiraentradadenovasempresasnestemercado.Nofinal,agnciasreguladorasnadamaisso
doqueumaparatoburocrticoquetemamissodecartelizarasempresasqueoperamnossetores
regulados,determinandoquempodeequemnopodeentrarnomercado,eespecificandoquais
serviosasempresaspodemounoofertar,impedindodestamaneiraquehajaqualquer"perigo"de
livreconcorrncia.
Emumarranjodelivremercado,qualquerempresaquequisesseentrarnessemercadoparaconcorrer
comasgrandesserialivreparaisso.Emumlivremercadogenuno,essaempresasimplesmente
chegaria,fariasuapropagandae,pormeiodosistemadepreos,ofertariaseusservios.Quem
quisesseutilizlaestarialivreparafazlo.Quemnoquisesse,continuariacomosserviosdas
empresasfavoritasdogoverno.
Masissonopodeocorreratualmente.AANATELnodeixa.Spodementrarnomercadoas
empresasqueelaaprova.Anotciaabaixo(negritosmeus)umexemploexplcitodessateoria:
OperadoramvelacusaAnateldenegociardecisescomcartelformadoporVivo,
Oi,ClaroeTIM
TalvezvocselembredaAeiou,operadoradecelularqueatuounoDDD11porum
breveperodo,edesapareceuemmeadosde2010.Agora,segundoaFolha,aempresapor
trsdaoperadoratemsriasacusaesafazercontraAnatel,Vivo,Oi,ClaroeTIM.
AUniceldizqueasquatromaioresoperadorasdopasformaramumcartelpara
impediraentradadenovosconcorrentes.OgrupoagiriaemconluiocomaAnatel,
http://www.mises.org.br/ArticlePrint.aspx?id=2384

2/6

12/04/2016

InstitutoLudwigvonMisesBrasil

quenegociariapareceres,votoseatdecisesfinaiscomelas.
AdennciafoiapresentadaestemsaoMinistrioPblicoFederalpelocontroladorda
Unicel,JosRobertoMelodaSilva(fotoacima).Eledizque,quandoalguma
operadoraenviaumassuntodeinteresseparaaAnatelanalisar,alguns
superintendentesjacertariamseusparecerestcnicosdeacordocomosinteresses
dosupostocartel.Depois,quandoessespareceresseguemparaanlise,orelator
responsvelsofreriapressointernaparaaprovlo.Noentanto,sealgumaproposta
fossedeinteressecontrrioaodocartel,haveriapressoparavetlacomoas
outorgasdaUnicel,porexemplo.
MelodaSilvafezestaacusaodeformapblicaemdezembro,quandoaNextelpediu
autorizaodaAnatelparacomprarsuaempresa.Prevendoqueaagncianoaprovariao
negcio,MelodaSilvadisseaoValor:
OquevemosaquiaAnatelsendopressionadaporumcartelformadopelasquatro
grandesoperadorasimpedindoaentradanomercadodoquintocompetidor.
ComoseriaseaANATELfosseabolidaetodasasempresasdetelecomunicao,interneteTVacabo
domundopudessemvirlivrementeprac?Grandesempresasquereconhecidamenteprestam
serviosdequalidadenosmercadosinternacionaiscomoaAT&T,Vodafone,Verizon,TMobile,
Orangeestariamlivresparachegaraquiamanh.
Ouentohaverialiberdadeparasurgirempresaslocais,emnvelmunicipal,asquaispoderiamofertar
seusplanosdeinternetsemqualquersubmissoaumrgoreguladorestatal.
EfoiexatamenteissooqueaconteceunaRomnia.Sim,naexcomunistaRomnia.
OexemplodaRomnia
OquevemsuamentequandoalgummencionaaRomnia?Muitosprovavelmentepensariamem
castelosantigoseestranhosvilarejosciganos.Outalvezpensariamnabrutalditaduracomunistade
NicolaeCeausescu.
Noentanto,certoquemuitossesurpreenderiamcomofatodequeaRomniapossuiumdosmais
rpidosserviosdeinternetemtodoomundo.
NovecidadesdaRomniafiguramnalistadas15cidadescomamaisrpidavelocidadedeinternet
emtodoomundo.Maisainda:ocustomdiomensaldeumMbpsdeapenasUS$0,71
(aproximadamenteR$2,55),sendoquehprovedoresqueoferecem1Gbpsporumaassinatura
mensaldeUS$18(aproximadamenteR$65).DuascidadesdaRomniasuperamKansasCity,que
acidadecomainternetmaisrpidadosEUA.
EssefatochamouaatenodoprcandidatodemocratapresidnciadosEUA,osocialistaBernie
Sanders.EmseuTwitter,Sandersescreveu:"Hoje,aspessoasvivendoemBucareste,Romnia,tm
acessoaumainternetmuitomaisrpidadoquenamaioriadosEUA.Issoinaceitveletemde
mudar."

http://www.mises.org.br/ArticlePrint.aspx?id=2384

3/6

12/04/2016

InstitutoLudwigvonMisesBrasil

Bucareste,valeenfatizar,emboraestejaentreasmaisrpidasdomundo,apenasaterceiracidade
maisrpidadaRomnia.PorqueamaiorvelocidadedainternetnaRomniairritouSandersalgo
queelenodeixouclaro.Aparentemente,ofatodeumpasmuitomaispobrequeosEUAsesair
muitomelhornosetordigitalnolheagradou.
Masaexplicaoparaofenmenoromenosimples.Alis,elanemsequertcnicanohouve
nenhumaengenhariainovadoranopas,massimeconmica.Omercadodeserviosdeinternetna
Romniatemsidoumdosmercadosmenosreguladosdomundo.
Aopassoque,paraentrarnomercadodetelecomunicaesnosEUAenoBrasil,aempresaentrante
temdelidarcomvrios,carosedifceisrequerimentosburocrticos,naRomnia,humaopoque
vemcompraticamentenenhumaregulamentao:umaredegeridaemnvellocal.
KaleighRogers,darevistatcnicaMotherboard,explicaissoemumartigointitulado"Porquea
InternetdaRomniamuitomaisrpidaqueadosEUA":
QuandoademandaporinternetdealtavelocidadecomeouacrescernaRomnia,a
empresatelefnicaRomtelecomaindanodisponibilizavaesseservio.Parasatisfazer
essademanda,empreendedoreshabilidososeinteligentescomearamacriar"redesde
vizinhanas":operaespequenaselocalizadas,queatendemapenasosconsumidores
queestonosarredores.
http://www.mises.org.br/ArticlePrint.aspx?id=2384

4/6

12/04/2016

InstitutoLudwigvonMisesBrasil

Deincio,estasredeseramapenaslocais,demodoqueosvizinhospodiamcompartilhar
msicasquebaixavamejogasvideogamesonline.Masasoperadorasdestasredeslocais
comearamaganharcadavezmaisdinheiromedidaquemaispessoasforamse
juntandorede,demodoqueelasentodecidiramutilizarsuasredesdecomunicao
localcomoumamaneiramaisconvenientedevenderinternetdealtavelocidade,ebarata,
paraumareaespecfica,instalandocabosdeinternetnospostes.
Atocontnuo,ainternetdealtavelocidadefoiseespalhando.
Apartirdoano2000,quandoainternetdebandalargasetornoudisponvelpormeiodocabocoaxial,
houveumaverdadeiraenxurradadeprovedoresdeserviodeinternet,que,emconjuntocomalgumas
empresasmaiores,passaramaoferecerseusserviostantonasgrandesquantonaspequenascidades,
frequentementeatendendoreasmenores,comoduasoutrsruas.Em2011,onmerototalde
provedoresjeradeaproximadamente1.000,eissocomumataxadepenetraodebandalargade
apenas16%[noBrasil,de10,1%].
UmrelatriodaUnioEuropia,intitulado"Romania2011TelecommunicationMarketand
RegulatoryDevelopments",dizque:
Noquedizrespeitoinfraestruturautilizada,omercadodebandalargadaRomnia
caracterizadoporumaconcorrnciabaseadaemplataforma.Emrelaoestruturado
mercado,1.010operadoresfornecemacessointernetpormeiodebandalarga,dos41
utilizamumarededecabos,210utilizamfibratica,215utilizamrdio,17utilizam
xDSL,e861utilizamcaboUTP/FTP.
UTPsignifica"unshieldedtwistedpair"ou"partranadosemblindagem"(refereseaossistemasde
cabeamentobaseadosemcabosdepartranadodecobre)aopassoqueFTP(foiltwistedpair)
acrescentaumaproteometlica.Presumivelmente,issoqueosprovedoreslocaisutilizam.Como
explicouumromeno:
AinternetnaRomniageralmenteencontradanascidades,ondefcilcolocarum
roteadordentrodeumacaixaeentoespalharcabosUTPparatodaumaruaeparatodo
umquarteiro.SeidissoporquejfizissoepraticamentetodaainternetnaRomniaera
assimh5anos:cabosdeUTPparatodososlados.Ecabosdefibraticanospostes.
Umaferozconcorrncialevouaumaagressivainovaodosservioseaumabatalhaparaverquem
maisreduziapreosequemmaisaprimoravaaqualidade.Ogoverno,formadoporburocrataslentos
epreguiosos,demoroumuitotempoparaperceberoqueestavarealmenteacontecendo,elevouainda
maistempoparaseatualizardoritmodessesavanos.Consequentemente,aburocraciaestatalnofoi
capazdeimplantarnenhumagranderegulaodosetor,demodoqueogovernonoconseguiu
atrapalharocrescimentodaquelequeaindaosetormaislivredaeconomiaromena.
AreaodosromenosaoqueBernieSandersescreveuemseuTwittermostraqueelestmorgulhoda
internetemseupas.AagnciadeviagensParavion,daRomnia,convidouosenadoravisitaropas,
comtodasasdespesaspagas,paraelevivenciaraexperinciaemprimeiramo.
Concluso
NocasodaRomnia,nohnenhummistrioenenhumaexplicaodecunhotecnolgicoparaa
qualidadeeospreosbaixosdainternet:tudoumaquestodeeconomiabsica.Nohbarreiras
entradadenovosconcorrentesequalquerumlivreparaentrarnomercadodeinternetefornecer
seusservios.
ExatamenteoopostodoqueocorrenoBrasil.
http://www.mises.org.br/ArticlePrint.aspx?id=2384

5/6

12/04/2016

InstitutoLudwigvonMisesBrasil

Aqui,sevocquisercriarumaempresadetelefonia,deTVacabooudeinternet,ouseuma
estrangeiraquiservirprac,praticamenteimpossvel.Todooaparatoregulatriodoestadocria
ostensivamentebarreirasburocrticasqueaumentamproibitivamenteocustofinal,impedindoa
concorrnciaeolivremercadonessevitalsetordaeconomia.
Comoconsequncia,suainternetagorapoderterlimitaodeuso.PalmasparaaANATEL.
_________________________________________
CarmenDorobat,psdoutorandaemeconomianaUniversidadedeAngerseprofessorana
BucharestAcademyofEconomicStudies.
GaryMcGath,engenheirodesoftware.Operacomofreelancer.
LeandroRoque,editoretradutordositedoInstitutoLudwigvonMisesBrasil.

http://www.mises.org.br/ArticlePrint.aspx?id=2384

6/6

Você também pode gostar