Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
º 20
Sumário: Pretérito perfeito do indicativo (ativa e passiva). Do Latim ao Português.
DAEDALVS. Dédalo, o ínclito arquitecto do labirinto de Creta, encerrado no labirinto por revelar o segredo
do modo de nele entrar e escapar, concebe um plano de fuga para si e para seu filho Ícaro.
Daedalus, uir peritus, in insula Creta exsulabat 1, ubi Minos tyrannus profugo hospitium
praebuit2. Daedalus, propter (+ac.; por causa) beneficium gratus, superbo tyranno labyrinthum,
custodiam captiuorum, aedificauit. Olim (Um dia) superbia ingeniosum uirum mouet: de
labyrintho secretum patefecit (pateficio: revelar). Itaque Minos, iratus, fabrum uituperat et in
labyrintho cum filio Icaro retinet. Tum Daedalus puerum captiuum incitauit: "Cur times, care
fili? Nouam et miram machinam excogitabo ( futuro). Liberi erimus ( seremos)." Alas callidus
faber parat. Denique, uir et puer alas humeris bene accomodauerunt et, primi, per latum caelum
euolauerunt. Sed incautus puer ad Phoebum (=Solem) nimis appropinquauit. Radii alarum ceram
liquant et deus, ira incensus, miserum puerum in undas praecipitauit.
Conjugação verbal:
- sum, es, esse, fui: ser, estar, ficar, existir, haver - lego, legis, legere, legi, lectum: juntar, ler
- amo, amas, amare, amaui, amatum: amar - audio, audis, audire, audiui, auditum: ouvir
- deleo, deles, delere, deleui, deletum: destruir
1) Traduzir o texto.
2) Dizer o caso e a função sintáctica das palavras sublinhadas.
3) Dada a enunciação destes verbos, dizer o pret. perfeito do indicativo:
habeo, es, habere, habui, habitum facio, is, facere, feci, factum dico, is, dicere, dixi, dictum
edo, is, edere, edidi, editum condo, is, ere, condidi, conditum timeo, es, ere, timui, timetum
4) Explicar a origem latina do pretérito perfeito da língua portuguesa e da voz passiva da língua portuguesa.
5) Dizer quais são as desinências verbais latinas e a correspondência em português.
6) Pôr em Latim:
- Minos, rei de Creta, prendeu (capio,is,ere,cepi,ceptum) no labirinto Dédalo e Ícaro.
- Tito saiu (exeo,is,ire,exiui,exitum) de casa. Passeou (ambulare) pela cidade com o caro amigo e partiu
(adeo,is,ire,iui) para o foro.
- No jardim, à volta das termas, uma criança foi vista (video,es,ere,vidi,visum) junto de seu pai.
(Atenção às palavras da 3.ª declinação; seguir o modelo de “consul, consulis”) Pequenas aves (avis, avis)
desciam (descendo,is,ere) do céu (caelum,i) e pousavam (consido,is,ere) no jardim (hottus,i), sobre uma fonte
(fons, fontis).
1
exsulo: estar exilado, viver no exílio
2
praebeo, es, ere, bui, bitum: oferecer, dar
A lenda de Rómulo e de Remo.
(OBS: verbos no pretérito perfeito)
Rex Albanorum duos filios, Numitorem et Amulium, habuit. Numitori regnum legauit, sed
Amulius per dolum regnum obtinuit et filiam fratris Vestalem fecit. Virgo tamen geminos edidit
Romulum et Remum, dei Martis filios. Amulius, improbus, puellam in vincula coniecit et
teneros parvulos (crianças) abiecit in fluvium Tiberim, qui tunc in campos proximos diffluebat.
Sed pueros aqua in sicco reliquit. Lupa – dicitur – ad vagitum puerorum accurrit et eos materna
diligentia lambit et alit. […] Decem et octo (= duodeuiginti – 18) annis post, Romulus, avium
volatu (volutus,us: voo (4.ª decl.)) rex designatus, urbem exiguam condidit (fundou) prope Tiberim
fluvium, quam ex nomine suo Romam vocauit.