Você está na página 1de 33
onene NY O ILUMINISMO COMO NEGOCIO Historia da publicacio da “Enciclopédia”” 1775-1800 [NOTA SOBRE TERMSINOLOGIA "E ORTOGRAPIA so ste xa ofan em anc um tem equi "ed uber engl deren aces roger. Fates normale Sra our ge ray, ee at ‘Soper e tans co a gees! atc Apa" face ¢ antigen Hoja oe iio fem sng ene "ie" ‘Sopra cou vl ra reoroans eo, ae cune incare un otareahatn cemdctinctdo Ble ‘aetinioeen, cnpeqanor ag emo "eiio” ta gepte infra Be ab Serede no sunk um Dase do, ver ponte romps ‘Ginctosdos eins st suas abuse topo eos eases (Tom dere ssi para as evan spi I INTRODUGAO: BIOGRAFIA DE UMA OBRA Ao apeentar a bograia de Bnclopd, exe abao ale dis pa wm poaeo da obscudade qu evolves sea dos vos em get {nies espeto de un ro tema gu parse enigma, prods rele essa al er menorer até oat, com espelosrefletos| Em espaloe, No enlano, se adesuadanente abordado,ee pode meho- ‘a compesnsio de mos sipesos do alorecer da hitona moderna, [Sos stab c lvre coro adenoma os rane, expat ma hvangentes gute pero istries, De gue pod grandes movi ‘portos neti como o luminism dsceminaran por toda sole ‘ads? Quo sn extenst eimpacto? Que form adgus 0 pesamen.o ‘os sloscos ao materialize ns fives, © 0 que ee process eval Ssseres da tranemisede das ins? Teriam a base maienal da Meret € {tectologia de sua produto lnluenciado gnifctivamente sua en SX diablo? Com funsouava 9 mercado terario qal ea papel sere, vzeies,eansros-iajntes e outs intcmediros oo ‘munlcro clara? Come funcionava sate itr engin Ne ‘co, como ase ise nos sistemas plo eecontmico da Europ ‘rervolusondrat As qusies podem muller ndfiniduen> ‘yuna vee que os ror movimenavam ima ampla gems de vias humenss ~ de punter rapa eames pales de Deus ram ps ios abate areal bets de roca ecb, veculos de eas elementos de caf pliieos erelisars. "ise emt seat, stuado no eriamento de tanoscainhos peal, contuso, quan inxistente hoje em din nos Extadon Unit ot, onde nda uma expresso eaulalene para stir fire. His tory ofthe book” soa esqulsto,o que dota 6 pouo conbecento dese ‘se enerpu do outo lado do tanto como um nero istrce ds ‘0, com més propos, publeabespedazada ur lagar cong ‘ado ene sass fs. Nos Extadoe Unidos, «hela go vo folraegaia as estacoses de bbesconcmia eas cole ia "os, Ao enrar em qualauer ala de vos ros, vrnosafkonados ad 2 mando encaderages, epigons contemplanco ilgans, euctos Pee Durand edges de romanctaefemosos, ma no deparamos com n= hur hstoriadr comum epic procurando compreender olive co ‘mo uns fora da hist, Tso amentve,pols 8 gencralisas podria aprender mast com os espe nos tesouros de los rates — aprender a vascular 25 Faves etal o velo de iformagoesengastalo em seus perdios ‘The Library, Studs tn Bibliography, Paper of the Billographica! Socky of Amerie, Revue Fras etre di Live, Den guider ‘paser,GuienbergJakrbuche mits outros. Ect que est publics Ges pscoem for sido ees por bibiarafos para bir, po {oe ale loaiar nountosrovanes sob Inguagem esoriea © ‘arcs, Mas ibiogralia no pres rextingirse a problemas do fio Scom gus estado compostorX sau ncorearene otto {20 moronor de Venera, oi "03 pores da formas elm O85 tine repaid as rir de compsiqao?. A iblografia conde Adveamene eo lifes da sti da classe tratalhadora,fomecend lim dos pousot moe de anal os haber de trabalho de aries Dovnzados aes dn Revolurso Industri caro, pore, que et cf enh scald significative te aateno dor fransets, qu ast conribulram pa ira» Wstia (ios ior do sland ergo pura e simple rant pra os vases Sovizomcs de Nbvirevtete Ox etude frances enaizam a etatisica rrsoblogt.Geralmenteasuzem a forma de lvantamestos mcios ‘Sopieeda produto etal ou deandise microscopes debibltecs {adidas danande de lado ox process de produto ecistibuigho dos Free Os tathors eos sobre ns process fram realizaos na Gr rca, onde os peulkedoresaboroamante fram buscar das nos fro ctidtes das edores elvis, endo meramene nos arguvos fet notariais, como ma rapa, Assodando ocmpirsmo Britéico| ‘tendo dos francs pela hetriasoclal als abrangente, alter se pose desenolver ama combinagso oral da histria dos Hos na ‘ia! ‘Eidntemente, 6 mas sl suger come a hits deve ser eset doquemctereia, eobinoriadr, apd equparsedeprolegimenose me {odologaeadentra capo da hora dos vos, provaeimeate o> Dera no sir de fodos ov obdclo:sinadequagao das Fonts. Ee Dole webalhar em ume biboten aberotada de volumes anges, mas ip em como ser por onde ce mexnos jacoularam eve deft ces pes os hibits dela do pated. Os aguas fas mostra emo os lvosapuecerat pera ax autrades que os contoavam, ‘seatlogos ce lelde stnenttes apres dfs pete vibra [i ioteseparulre, mus as fonts fs pouso revel sobre a spear ent os eots comms De t,o adlogos ‘'0Kton ahs dpa pla eur a raga setcn, en £2 pecs quo lui ee de pase em pss bsedas ‘ie atdiogosesolcapes de priviges, ma ese de dio atoral a0 ums ex ours eer, pba nar expects “BS esto depos no empecndimenos do editors, qu ives e erado Gs flat alam das rome dae anes. ‘slo come ee copes se eeniram em or ecoe ees jugs conta tore prmanece om mit, pos pap dot ‘Steves deapaowram quae compltamens. No ctato, os egtot {i Socse yponepeque de Nesbit, ne dar as importan {Gras de vor tance no loom, enontarae pesados ne “tg ade Newsies coon informer sobs odo pe {St hone dor vo: morta como ea aad os suo, po {Sha bn, composon x upon impress oe ome Seccends srt este eg ot asa ‘reros estos or leloe en oda a uropa no peiodo de 176.4 "T83 A pronto de informs pode aig 0 pesausdor: uh po thao decreede um feo capa deve as dg ue oe {Paiva sobre aidade Bos, oo docrenon de Nese cera SO i era de peso que earavam a vide de ods o3 mo {depose nage ram. Seria pose em um 6 volume eer [suf xb ep mel ren cs es Ee {vm Asi, os alguas Seine em 96, ell esq toda ‘Tole de Neel elem tudo cm penis em otras Srevvo pra ecrever sn se de trabalhon sobre nesta, Hoe Spin pics as ea do linn, "ts obra consit pri ap des proto, oss extaar os tidas nos wolames 4.e7 da Enccopéa, mas também asociano-as 2 tim dsearado temo qv, ausavam ees, tinea oattevimeato deo pe aberamentecm pbc, sada por cia com a provago de um cn- er, quando Helis publicon De epi, em uo de 1758, Ese iro ‘rovocou aida al eleama do que tse do ade De Prades, =p" {eriesius no er olaorador da eleopdio, grande pari ddig- ‘ico au ee saniou rec obresabra de Diderot. Em Jairo de 1758, ‘procirador gerald Prlamento de Pats leon que sujacate a De Tp etavte Enoeopéda, que por wis dst epreliava una conse aslo para desu regio solpa 0 Estado. 0 Pariamento pont ‘Mente proibiva venga ds Ecllopéiee noeou va comin pare i ‘elgrs obra Mas 0 Parlameato apes des experiencia eal na (Gear ranayamalsoreapar de contol a palate sera na Franca "A antoridade para al pete no re, ue a exerca por intermédio “esc chancler, 0 gun, po 8 ve, 4 dlegaa a crete de aL: trate ergo que, na coo, ra soupa por Maeserbes. Em 8 de mang de 1789,» Consiho de Estado reafmou a utoidad do re, (0 nda sa tata dedestrura Eneclopédla Revogouo pio ‘orn prea ao etre date prosresueato comestando, & gist ejucava,estraiega que sexe aor haviam egudo: “A ian Scop cade ors um dcionst complero eum tatado ger Gets as clnciny, seria bum mai rocurada pelo publi e bem mais Sreauentemene conlids, ¢ por aso dfundrse am ainda ma © ‘Sahearso am de aflauna mance ae proces maxmas de que 05 v= enc datbuidos exo cheos* A Betlopedta fo nella no I> ‘Soren S de margode 179, ustameate com De esprit, em este tro o yaa Clemente Xi ordenou qc todos 05 cafcos qu a posi Pande quem apa um padre, so pena de conan, Ex eo ‘denugzo ina para ua obra. A copie incre nara das | Smportantes aoridaes do Antigo Rese e, aes dis, sobcevie Sta permanénci marex um momen. devo do luminismo eda Ms- ‘doy ls em geal ‘No decorver des cre, Diderot, qu bororamentecontnuavs crotendo as ecodias, fol avsado por Maleshrbes de que seus paps (Survam pretesaserapeendios pea polia—~e que podram era ‘ose fone confiador ao prio Malesherbes, que acabara de emi ‘Tondem pare o conf. Ao qe parece, Malehetbes arb steve por iedbdo rordo qu ialmenteavouo emprendimenta. Em 21 de juho {de 1759, um adh Cone eterno que os edocs revsarcbsem a Fr cimils nen eernepetecciaicee at elem itis anda ests ne ist pine elariasemen learaumnec ace J ee eee ape eae ne een Olean Se ee eae eee Papper eebterribtre fa See ce eee Se tee eae SEECT pr heel puta ae oe se a eee eee oe ee eee ae ee ae et ee ee ee Ln age cheats Se ee ee ae anes a fet te) i hea i ee coal eee cre ‘haves nna ie en Casdane 2 Siow cere eee oda omens sca trea, Sart nl tt Se chan 9a coeur es eee Eels mit pe peter cna ‘Sear nar nomcuon Scolds meloaaee sobs weno fSlationrces reese ace eee etas res tae crear ean ns a Aor hn Cou conc epee ie aie inano eu alana ns am mon "Ae atrar pss aba de iets dp sn te fue oma o Hearts ono et mand rts hao reteset ‘icin tecone mre nag Cones So fate in an epi tte o nope ear tata St Rg ‘ctor cou pnt mca ss Ac mee prea hi antares Bono es Ee Encl pnt etn nose Ben fern cnr eat i SEnlhno awe cava plat eign ee rion ap ds ores ar ee cn onettsssob orig sda do neopets presiparamse rises pdecam ser conigersdoe Burges duc molaam conn de sn clee atm a cable aamo id {i'n caf sou Paras panto mals anign de andes mart {ee sso seua quedo ea unn afmaten —indsetel ©0 ee ide de conprvar Exrtnt, una era i ova Peed stig soda consstoucomplesdedes conta do eta burgucta sean, eens ea de istic ERE got frees proves isn ca indsialzay a Fras sami segunda matte Go clo 3x. Deparand com ta ambi Sd set dco fins com ua dana creda nc aa esal os erulws da raters vrarsedeafadx doar Ta asanio conetul to eto da Pnetloped,O defo rasa Woh roust a Fraga eitoridae mina obres obra Eleaf ‘Sager elas coven er soon ugg yc vee cnlopetque com afro sucks, bora a> Meneses enced com ubaruesi” Esa abtdapen anal 1 Bilao sudo importantes, may, aos duo teal com 0 {es onnatrto generalzdn ete os pesados ot gu ay t= itece "buguca’ desaparcnm emo bake! einformacts o (eau alm dona, s formas Sones En gue “prea oes ah paler etry quate un so dos ‘eis Suche orveram apenas Yrbet em ont com aaa eerie Malet Boot Arg raponsvas pl sro Jo pare eae de Jct, sobre cu age etna 8 Ta Riba reve ose dum curt de toda abr, mane see ua Enclopila 625% roca, epee Po ‘RE eds conus de De Jasoourtconssem em apne al ‘te Tana om cotrasecom tatadoecomo YEE, eo por DS ‘nile, que pers com apenas csr. "edad pon reprrettatvade dos verbs os su- expo sretadoso 2 paiade ees ua oni eee soa! enable: wn par de meds gifeatho vsando ePeEEeNcolosce dow cocoeditas? Mesmo se closes jonas a Scados pr ecgrs sao opciones no accel Sen rer, po mens no apt moder capi wc oc mnufatoes, Asta Oe {Ghmo. Apes #y ram comecaer man sn aeeonde us au pont ade pores © ais > per aun pequeos se comprade 208 mics cca (150) ice fonts do govera (128%) ¢ mesmo as menos do dt {tO gue emtnr vendo somo um apo 9 a8 wae does desea qomdo ean conf vu tl ead P: same dcharan sun mara oba, equal via fori elon ‘Slum, Pos elnino, posites epee paTae eee eens eee ee er eee ‘péndio substancial " Papi ee oe ee YA esos dois.” Natwalment, ese tomes, stad ples pate Sete tases oeemeeee ace cc dito tudo 0 que pode lfc & que o texto dob fo exrto or um arupe heterginco de autores, uices por um comprometimeno omum com ataefa que seus subs volumes iol foram ada {os por leres abate aristocratic diperon pla Europa © que fh fo exremamente eras ‘Ua as primiras pessoas heen a eta conluso foi un coundo er de Lil, Chares Joseph Panekoucke, que se eabeleert fem Pari cm 1762 aps breve arendzado com Le Beton. Panckoueke| ‘thiava&amizade de soos, especaente Brfon, Voltaire e Rous ‘eau, alin de corearprotetors no goerna, Em 176, tora 9 liver fii da Imprimerie Royal eda Academic Royale des Scenes, «estan press a formrse a figradominantenaimpresa frances, [rae sum sre de monopio conceldos plo povero para a publ {apd ds perécloos Em lode deverbro de IT quatro anos antes a pabiando dos deradcros tomes de lutragdes — Panckoucks e dls ‘icin ume de oe eas Desai un fabrcante de papal, Chau- hat, comprafam de Le Breton e associaos os direitos da tras er (et Enetlopa eon clichés se cobre as luseagos de aba Enquant ov edeores origin comple & impress das teages, 0 nove cons tatava de conte por intro do sas onlaosinuestes a permisio para produ uma efone, ou see uma ‘i alent ela, Pa ajar ness ob, Panouce rerun Diderot, que comps um sloqiente eso em favor de ua ova En ‘opi, aerolando 0s defo sa anes. O chaneder, Maupecu, £63 Sous petmist, mas duaue de Choise personger mals ber! que {Stivaem vat de ser exclldo do govero,auloniou «reampresto do ‘ext fsa. Ess conttempos afugentaran Desa Caucha, ae ‘Vendor uascotas «Panckovcke, que por sua yer as ansformou em oe par a empretads da ceimpresso,vendendo as «novos 08 em 2ibde nha de 170. A nora sosidade ala o ator de Vota, Ga ‘el Cramer Samuel Tours, de Gera, Pere Rowsea, iter da Socite Typouraphique de Bolo, e dls parents, noirio Lame ‘ote lori Brune, Nove meets depois, om 12 dear e177, Pane ousk forme imouto contro, agora acs ua vide Supple ‘esis crip overs e pester as lacunas do texto cr eae cpus dss pticots Ua inp — om exspto de Lamblot, que provavlnentevendera sa rare a Pane: oucke no ino daguse ano ~ e dos doi genebrios, qu baviam te ‘Sona prtpar ms sbsrem dein, am de fae cbt Re}, Sesto de Rousseau em Amsterd,e Jean-Baptiste Robie, erudito qv ‘stare o Sippldment™ Ess, 0 gue comerara como uma pegue | Sclade de ts rion paisenss evolu para do consecos ne ‘com, leas em unsatma dellanassbreposts xe os m8 poderoro eorer do laminin ies none eee Parc ere ‘Que contavia como colaborndoresslbios de toda a Europa para sorzgie Soe coee geemaaee Sabena peste contest ¢ aperfeigoada da obca, et na eh tones ndotadazan a engainhat-seem uma gut comercial. Con Sosa aansienrcreeee gem ins aeons enarneiae eee rs SEisbora no Supplement a sda veer favre 2 print value Fer om erro oral «Jour Hebgues¢ rst nedatanente ids de stude, pela sis rato doe Gabe et seu mor cane nos Paes Bas.” {hse de Panchowsle peo kara em sus ples, rin cipaents no Journal es Svat, de Paexouce, en Jura Ere Slpdique de Rowan, rater chem reo a envi « Rs Steeagestctathedas sobre o modo deride Fle em ver de eco levers sto a Bnclopeba pease, o Journal Eneyelop- Tre severe lento curd queen um ian deonheio, a ey ian ctr comenmente om act, une cori {Sto rode pls maser soos da renga Fle spon cages unin sept lion or dsprtes de obra de Diet GoSteanr tates composts por satordaes como Albee von Hal {STGERG bonne qe lasan on cnlaoradres de Diderot pacer ters de ose, Pros nto, oerecndo sos asians sl ‘ses gus coronaria gnu onto sprovedvel do Supper Ro icra na olainec nel aaods dears ecco an it nc cur pubis et uplomeno em ua iofoto Stunt nformisto ua, «que reac 6 com o mate Senin ms potest ono oto plac daEneyconée ‘Fionn Buel un gp durin para puerto ra visto ave hls Sree Spin proton ee eh Se Encloae a de Lacey se Lion cs de Pr bom Soa rmpresto de Panchoveke-Cramt,Adgurindo os oplemeson SPU SRSSt es ees ime posion combine: aversto or serie Bop craves iat uot, is 0 paling meat Robie unchoure pron, edo, aeo asian de Fle mci dove sto nual to Suppemen’ Se Rie, econ aa ‘Soleo aegis una sera codarad esupenentos et ‘Ret seta mao mae jul 2 Rosat do que a Fe, jue oF prc dns Eniiopedin ee i Joo cram men st oP at numero do qu or aia a queria de Tle, ate Yona tstow cfc; cncorGov cm dest desu eto art {Ses cease sano, e nbs as pare compromeeram ‘Socata oases, para podem pagar una 8 oa com inbves efstncn "Nose melo tempo, Panckowcke efrenow dieu mals res com eu supe ns iporat rope ramen Se eesae sep deka du Averbiia Geral Clo Fea. Ba Spaite persone pesos ps doses priest cea teetto na Buin, onde emcee por ses anos apest de Seat corar de Panckowhs pra vee, undo un nie « subornmdo. Dopls dss xtsrofe, 0 edtores da rimpress det Stier eter ners ote oe eee a ae 32S. ccnp adh ros Se aN eee iione Ante, onde bra fess ver tedas por Robes pe ee ey Soe ey cra cal es aula a oe eo Se ee Mie nae coe {a co toto do Sptment tudo o que oendest sts princes ca Se et eee See at ee eee Se Sica le ey aren nee Soe ae ee repeater tae terol Seon To hr inputs Aue ea ee dence conan Suen co atat tanga ‘prensa Ho evan aren gare a pane ae Bea i, a once ee te cs Netto eae eee i emt perce aps Rano ee = Simncinasiciptien enter ase. as, oe ac pokes rn ope ea Sa per a cares nee srshananichysandicmar couse i nsnatgra nen chart areoomen at ae ‘aise tus penp ome tat oe cacncn ae pace i oe gia one et » ‘ique de Gente, enquanto Rouen utara pa para mater m cial ‘Goon Trane 6 Journal de Potigus eo Journal Enccopédie, que {ie pubieava em Bouillon, Greea &potepo domino do Exterior, Panckoucke nalmenteoigou Rossen «pagar 5 rlibras an pe To deo de dtebaio dos periécos de Boullon = Franc, es fancamere conguisonoapolo de Robin, que figura ns conchavos ‘Cone es oral de Rowseaueaguano produras cia do Supplement {in Boulon. Et evereiro de 1776, ae amas esubrames oraramse {ntlecdvels para Rousseau, Ele veadea sua pare de 6/24 no Supplement to moreso press Tea-GcorgesAntoine Soupe, que psi ‘rir sobre em Paris, enquano Re) preduia wna edo em ABST Gh Asda dig, ca una com quatro volumes detextocwm deus ‘tases, foram conelida en J777. ‘Aju turn, Crome eriparaaeimpressio. Apesar desu tana Panckoucke sro repens de amr a espe das iculades| ‘Gitacin, cna provevenerie fol mtsimo bem sured, uma vz ave ‘uray ocaties ele De Tunes oferceramse para compra a parle Geodon on euros sis. Mas ninguém aul abrir mo de sus cots, avis jo de 17s Panckoueke eo generis fnmaram um aco fo. enbora a impresso deve coninsar por mas um ano ePanskousk | tives nb de enrarem oor, posters com oss aque ‘endea parte Ge un cose origins. No sordo de Geebra de 1 eu Tho ae i775, Pauskouskelguldo a scietade, pagando a0 gencbrinos Sm Heras pala pst o Iza ue unbamctelto, um eo, enaa- {oct e comprometam & administra &fase final da produc © dae ‘esas para Penckouske, Nessa pcs, os lusts ungam apenas 7039 Tress havin ainda 670 dae 2 pas para serem vend. Se pu Alene er comerialrdas ao preva da asin Tiras, endian | ‘12800 libras, Deere boa pare dessa quanta srs perdi com at Sos deconos ares, fla de pagumentcs co prejiz com as 6 ml ‘Sip don volume 183 ae Panckoucke avaliva em 48 mi ire, P= fem nesmo qv Panshouske eves clos secreosoblvesiem st eo Tiguld de 400 Has (o equivalent, considerando sun pare de dis ‘eos 20m ibs dos pnesao), team do um bom eor0 pe helio Iefolio e Gensbr cractranu-se pla sagem relative mens balna e peo prep ceva, po so io epresenon Uma eX us sige to mereado da Encllpéi.O mesmo vale par ot [upplemens, gue reenchtram agus lcunas do eo de Diderot, po Hetlcm net dese aster No long paz, obra de Fle provavel ‘ent nfo roduris onde impacto sabre en ltrs da Enoiclopsd Eis jamaispenou teri rans pore seuorads vera Exloem pel eu ass, emu an outa repide curopis eon _ a EN Serra ee eae otis ee ee er ae Se ee Seog e ee a ny nies eins histéia de como a Breelopia chegoa ao sane pulls lor, valea pena femoatar ao prime tempor €or, pro- rane descobi tao longo de sua tortuosatrseta exist uma thacomum- De 1748, quando Le Breton eo sos oghram a0 governe {urease Diderot da piso em Vincente, até 176, quando Pane otoke persia as ateridaes liber os 6 mil volumes tanefindos fa Beth, dois objetivo evidencaramse nae manabras dos eitores facro Estado e ganbardnkere No exlasto, a Enacopéa dea fuss vend exatamente ao mative que impels ogovero a confisca: ide orem aot ct oA "go Resin, Os etre rocuraram si ete ema atenuando ain lenis do texto, NBo x3 Le Breton mitow or uimos der voles, mas lamin Panckoseke planjourefenr a postra stead us rote 0 sr sua invénea para obs a pemisio de rmprinaem 768 Blo mesos fio eos pair a Enercon d Meron estan durante pres bts da gsr comercial. Em a cur ingress, Gone lou oes de oda «Eup pra gv se eevestem conta os expargor na be rar informa dem sf Farce anon nen thr an Pa dre {Eh hv somo sepia nn va datos ‘Sci eprint opi i a ae ‘evar demo oe lo de avo pve ¢ Eee ne tor Cha ¢ 9 Pai open iro esti ore Teor a anos pe ‘ero fasta qu nasi pe ere come ere des Berg e an tu, pa Fe, “pee mbm pins inna“ Jota” nacaimt, vb eflamo por sans as vecbees que Hav conseguldo a eprovajo dos censores franceses — tien eve dstnads @aradar as autoridades de Bera, mas nfo a de Yessalhes, Ao revonidera aa deus refonte em sua propos ara. tera de trnaferr av opeares depress Je Genebra pars Amster Bouillon em 1770, Panckoucke deo bem claro ave aca de tad ‘stam a consderagdes comer: "No se vera permit nenhuma ‘usa impia que pote essa 0s magnrads. Ao contro ser pre Sh que td sobre sj exe som muita prada, modeaeo, que pov tens terse encorajamentor de oes sovetao [1 Ete Sau ‘um anno de datelio, de naa no gual ted o mundo poe tr interes Negcios so negocios, meso em se atando do Tain to, Analoesmente, Supplment converse cm um emoreendimenio tarado pela casa no apacoLdoléglo, se to também no comet= {a Noatordo de Ie bri de 171 prenas a cliorago de wn elena ‘de savants, endo de phiosophes,« Robinet comprometense a oretle Jos para a lnar nara em ver de pars Most, O contrat deter ‘mina que ele “essevesse os Supplémen’s com prudci nl 0 ‘Rime nad contra reli, os boos costumes e 0 govemo, tendo {Supplements coma pina! bjeo 4 perfsio das cis naa ‘mis? Com esa linha de ao, nao surpreende que Panckoveke ten "hol consepi transfers mpesso para Paris mas também obo 1 psipo para poss uta “Enguanto Panckoeke cotduia a Ecilopédia em dres0& t= oxi ilo los unctondtios do govero aproximavamse do ent: tlopedismo, Duran os ules anos do rina de Las x, 0 s0¥e0 ava crdexio severe ds policed controled los as ‘reinado de Lis 1 picpiousob a influtaca de umn encsopsdis, “Turgo, Os volumes da Pulp qo hava sid cont endo de Pane ‘eke foram liberado da Bast, eos novos empreendnento doe {orprospearam ao ona da gst de vrios mints efrmadores, ai Io sb abrandaram osoatole ical sobre a tvdage vasa mas ae ‘bm consltaran Puncoucke bre omado de arb. A adito de lesheroes, reer 20 ciqusineao eps sn sada do posto de dtor {Et rae om 76, seve tempo de estilo sro de prog spas Encl, gn te mom 76 reser ae He A legalizso da nccopé também conibul para estabsecea§ selene uma sre de emprendimentos gad ob nite 1745 ‘1789 leslie paras publcar uma obracaconerida peo prvi ‘ei, odio ettusna de eproduniro texto, deli sseconenido peo 1h annie por lntermsio ds Dison dele Libra exist ‘br Communi Ges Live des Imprimer e Pass, Embors ies ‘eval conan som ow dios autos emosos ds 05 DOS ao eens So ee ieee ee roe orca nce ea Peele ee Rae Bee eS Se care ee eee Bair cee ered Bano ee eee Bete ee pon ec ee oe pe or Universal Distonary ofthe Arts and Scenes, de Ephraim Chambers, ‘Sj publeagio ne Instat se ecara em 1728. Mas em 8 de mar 141759, 0 govern revogn o dzeiton da derredeiae completa Encco- ‘pei, canelanto 0 privso para sua publasio.E bem vrdade que (iodine rssegram ma produto da obra, mas acobeado os wnt toler tea, inspirada pelo interewe nacional”, nas palveas de “Como, etl, £0 oss aPanckoucke lear te auld da so ‘ede de Le Bren cn dts excuios sobre a ora? Tal aflemaea Servu de base part a msora dos empresndimentos com 2 Eneiopdia tire 1768 ¢ 180; Panckoueke tleroua cateorcamence em todas as ‘is carta contaton. Escrvendoa Mare Michel Rey, pr exemplo e- aout "No lenoris qe adglt core de dezolo meses, com 8 ‘Desainte wn papell de Pars amos. Cust, odos os creas cliches da Bello" Em se conrato com Cramer ede Toure fara edito nfalo de Genera, o tor deignouse como “propre fo dos drone leh da obra inelndaDicondtoenlopéio” 2 {ge de sonar validade desis dros do propiedade,o Otros ‘tore os rsonkoserm- Assia, SoctéTypographiqe de Neuchtl ‘ber em 1779 que Panskoutke poda comerialiar a Frciclopéda ‘tod range saga a eo prio excusiv para ea obra" ‘Ob toe stereo tsa sn ngage por desao;sabiam ‘ears ceveavam de privleges,e eso asin reconhedam a dito Ake Panckoucke sobre a publeseto de uma obra cajo piv Tora revogao ‘A explcag deste paradoxo daca Sm um conto asin por Panckoucke pela Soci Tsposraphlque de Neuchitl em 3 de jr Iho de 176 (ver Apenice A, 1). No documento, Panskouske identi ‘ous, como sempre fais, com "propetario dos eto echt d ‘ieindroenttonsieo , como de ho, ‘Gretor da pone dos chs aso conto cor Le Bret, David eB tou de Ide deserbro de 1768. Observou, a sep, que hava acquit ts ota de nae prprios sis, Destalte Chausha, em 1769 ¢ 170, {ue seus ciretos eclnvos a obra aviam sido confrmados por ust fio real com data de 20 de mio de 776, "sob oto de Recul Ue Planes su les Scones, Arte! Bir. No regi da corporat fos usreiosprisene de 1776 consa um prillgo om nome de Pane Soveke para ums be usamente om ese ilo, eum plo seme Ibance aparece na primeira eieko da Brilopéa — oo nos vole {a7 do texto publica: sob o pli voz cm 1789, mas n0vOe Tame 6 ds stro, pulado em 1768, quuado Pankovcke omnrod ti dvehos da brade Le Braton ¢ seus soos- No tomo de sages {User ao pili inion que ele far era ra corpora dos “ isos em 6 de setembro de 1759 — ou seje, exatamente na époce em pr $PEnquanto lhes permitia continuar« impressao na semielandestnida- es no No suprendimento sogune de Panetouke, a secede de 25 de ato 70s qua eae army ogni, cet fern aos lst to sus “eon” para qs fe poe es cieis ae cee eee ode Sapment cn desde 77, ei gue drones chr he fen ror pe conan oso A seta pe tava de 176, conto es des ao Rese plaice Sendo for pis «yor mo tse nm lar is propio dc oust Brion ~ tear, lsat esl eso, Dene onto on dante, panon acters ase ia Sim coma sar “dkon' Por, no apocar sea Soe pete Blue ce News, pode eae anu praaedeven popdietn Se cis ergo or oh oa. a, a lie» Enclose eda um rd nade po var montana prance apear deal pene ot Srnivoiume de Panctowls do anus on 7; o ounce ie bai prs uate empecdmetos qe eden a cae e170 rologram, om un contrco een cea ede ecu cota vendor por quan emp eer fue 0 nasado deel ne cout eta, cbvianet,permanecey ambgu, ca sudo de ES'NS' cars prem comfsa jee ah unable fleas) Un vie prs ata de un tio halo Plo pram natant enor a eam do a eee {ekbetia«Disonaot “Sesion” wae sues comics ho, eskimo, semifaico,dsino on misc fagber¢ ave as ops elon era, no + ma Fas onde cls oi ‘Sum cra valde sm per visto ond olor am ‘ede nfingt on? Ft rss ma melds como asrera pe ‘mom as expen oe ees On tor one Aigo scl’ Or core aha de teers iste a ‘oramene ar presi ce cre, Qa ender sme dion sob sno ada rr proramensda, ve ‘ircton em conn vente itn rman conscv gue poi {er fomadon dior nova consis Ge scr Sm ee ‘ous ceosani Er ana quedecoi jog uaa coral ‘Tom nis combinlsons, as pelevias do pelo Pancho ‘esol som ombnaer em emprenimeto oss «vera mis do que simplemente dino! cam ines pro. ‘eens, sand ng ota des expresses avs de Pancho, Oy tors prockavam de poo a aco ae se eos Gl fem promors nfeae Ge nada sdanavan:Porano, «el tu Bhopal marada pl lye pot de nbcas besoin em 1526 155 noo cover sv re de Gio, ntl em 17, quando etoadeweiearan a et ‘tginds edge, enoventebemscfien em 176, quado Pun owe lou para Pas impr do Supplement spar Dri. A pr den date st fia set, Pnctonek al hor ham prs cfede ou “dor” clando os pose ‘opovero, un dfrs or stags dds de Yer, yom La ‘am, beng Lge connotea cea os pois sie (Gs nota auc a Entdpit dependent condone Snes pdr ders opin, qos eres plier» connor gree por oda sural sua i, equrachra tv cul ao acta soc ana pra sus puso over satel ‘bien: pao crrabade ce conradger qu caraeso cl > Antigo Reine. ara melorovientajo do eto, relaionames a segue 2 eiges 44a Bnetopt, com alguns feos biscos sobre cada une () Bato nolo de Paris (781-72): compose de devset volt mes de texto, pblicados de 175 4168 (os dz kino foram lanes ‘inultaneament e176, 6 fas term Ge impessto de Neuchatel) ‘onze voimese stages, publcados de 17628 1772 Os editors — ‘ume soredade forma em I8 de outubro de 48 por Le Breton, David, Bisson e Durand —planejacam wma agen de 425 c6pss, mas oa sme de cia somplear dete er do menor, dda a foe dan dase ats com osassnantes, que nem sempre adqurvam o Simos Pa rao prod sinatra tena sd oiglnalmente ado em {otis por tng 960. Em as posterores,o pro de mer 2x iat Tray mas ea Qui, ada polos eres seh alae, poe er eld 0 Supplement,» Teblee a mes00 em eS, a ruta nfo om cme tet de aioe Se a eee Fe ee ado techie nga fd Ee ne errors tre de obbeniong Hera Fe re ease ee ee Teen ae eae, Te pee Cee ee eee ae eo eee et Tee eee ee Fe ences a a ess oe Fe arr crete eae a a auc eee ence net Se a ee ee ye ee Fee oer oe ee ee feo scan One ae eee pert lam arr Ba ctesean © Ss tide roo 708) mote ina nore so ue fra gel oo ee Se Spe 8, ons 20 cusp ies ti eco aps 9 Aes SepneSx caters sae abe ee ee ret Ge ea ‘fiero, Mas trate setae Focus it Lapesneaat ceeesceee seat ce Finca ago ar cnestne £0 nl pe Ete hat Ger eh (1779) 0 edd nao ed a ate ce as nici conatasteoknac maar saeetuenae oer itatannmde ste, Boiss heouarece ea hresee, shins cp fonts asecigpor Bee HL AS Sng fas apse ela cin sm dei x Icing © chaperon. Tada, em fuga de mils defetos e contr: ‘empos apenas 1 pis complet pudetam ser prods veda, segundo Joreph Daplain, veo de1yos que digo cmpreendiment ‘ars un cosa composo por lpr, Parckouske, a Sosa Typo [rtpique de Neve, Clement Plomteus de Litze, Gabriel Regnaul Lon alguns sécos minors." (6) Eas soto de Lausanne e Berna (1778-82) apesr dete rem sido anulada como dua edie, tetave-e na reaidade de uma tga smpiaa, based em dus campahas pare cata sinus. Sua tiragenconunta fol do $800 ou 6m copes, «0 prego de asinatura ‘hegou 225 Hors contnham 36 volumes de et cus de stage, [as ssedades pogr fice de Laveane e Bera, lads, produram a ‘igbes octavo conjimtaments, rampiniadoo texto da Entlopia Inquarta es formate edrido, Assi, octavo foram consderadas "odie sta” por Panchouskee sus sels, que dsinham os dite toxsobreo texto © 0 Supplement ist reap de fotos mimerosfnduz a uma concluso supret= ‘ent: com exe ds elles seteentisas,ninguém mana qu “Enulopétosestentes a Europa pt-evluionii foe G0 mime ross, Em acd sce verses do eto Bio de Diderot, houveduas bra fem diveras que usm ese esto texto emo pono de patie ‘Enotlopéiied’Yerdon, de Fae, pres ete 177 ¢ 170 cor 160) ‘pan, 8 Bneelopadie methodigue, de Panskoucke, nied em 182) om fragem de aproxinadainete sl cpas, Als etores prove ‘lien também rconstuiram algmas edge a paride folhas Que ‘obvatam dos chaprons. Asin, © mimeo otal de Ereelopédas ot ‘indo a Bneylopdle aYverdon ea Enesopéte methane, pe Ser esta como a seguir" TOTAL NAPRANCA FORA DA. cHuaPent FRANCA infloPaiy as tomy) ma infote de Gomis 2150) (note delve 1500200) 3) (eas to) (moto de ivorno sco om to as ous to) sa Lommmctiena 00 coo) SD), ‘acon 50) Zin RF a ae oa 50) mas 00) outset ap ccoealelpeteleetl errr tne ie Tr ees ops arcs 1 fran forma per Fe eatin er oe ee pee i ite a » ‘lo mori, De modo semelbnt, 0% excclonelistas d I ‘eiam se em “lasses, agropadosvepundo sua espelalidad, Ilo nio siminarso elites intel, mas he confers now ‘plo, eliminando o piv « promotendo 0 proissnalang, "inbora essa ransfrmaydo tee ocorid de modo bry leno nos anos de 193 21795, sus orgesremontam ao Aatgn e-em pas, Breyeopéaiméthodiqu. Panskoncke no ‘ua Encllopai sepesntasse um ava em relsao a de Die tide soci — na verde, em tatrin de reli © pole, a oe ‘as cautlosa do gue sua predecessra. Mas Panckoucke ach |Méhodiqu exes uma so mah progeesta Jo coabomet te cv topogratia so saber ex eas e para cada umn de ‘meses com intrudes pra produ mai avanga ‘el dentro dostimies desu spealzagto. Ao comes sea Panckoucke arquitetar combinasons de protedo «prvi, th qv ape 1789 parece reaclonaria, Easton, se rit wo ett cd soiologsdocoshasnent, ea enpreenento pode se $lderado avanyado: ele rguizouo material a Bneiopé dom ‘moda como seorganiovnm os enclepedias nat {ios esirtamene profsionas ‘estoamente, Panckoscke pemanscen conservadoe, mle dag msiora de sus autores, 2 despeio da postara radical que ex 192, Mak sa Preilopédie pode ser entfieada con ua clic, soa la jab, sea contra sevousonéia, e sis a Se ‘Scenes ynn an Coe = Secetsecnem eens ee Sais oor dalton cho Scope Pee 93, ce ‘i pe fran pe ater sere ro ‘inpoi: io e eaene samara eOo ‘ea aint sin qu np cna ae | eee eee {GDA eu rd patton pc em atop enn gar eis gue ‘pun uy dates cpr ue arene pono} rec ‘Se ea ade Neae er 3 rd Ph es idan cin ce ame ‘he deco urto sum dea accra ‘ealsips Versace Topape Se Lauanea ty legen —- coe Scene, See micee rae wore i mnt sin onsltperctns ee ana cad Sacer Se oa etreeespeeit aS bene ne ‘ipa Pu 19 10 eer le apt es np: 6 ‘nfo Ss nguoa erns mec, nea cin ek oa ‘seca ote ge tes Le, tt ¢ ase oe dae ‘Stinnett se peAae arpa ence epaulets ee | ‘sia una einp.nquo mata poe melee mea ‘Se com ob dam tu, eso Enna fre tes in ‘iit iat ns koran ow edn ‘Seer aca ate ao tty basa ‘ESean ates non wis ge need 2. GAVESE DE UM EMPREEXDINENTO EDITORIAL. 51) ‘oma ee ars Pray ee ib "lett de anna peli pee ana azn am sparta anne pen de a Tse ne. Se Foe ade er ny 2.8 1B Um ee, fami Br in pt Pn ‘rset a ara scws enneet rere lis MN a eo (3d in ce ani Se ee eee ee ee Ser si tees ed Bei ee a cae een rare at Sorting Sremuinewncara semaine monotone (Boyeunchehy Sur oon ott pe pp SU dado dp. 1 (Sn aden 8 «4d jd 1, Moore eng : 1) vis de 3 de overs de 19, Manse Pot eae | 2 ee ee Senate ree elena eee ee 1p iis Te def acne ay of ies, “adonlade Glin arama Reve ver Haan, ge Tie aca a0 sc Lo oe ae ae oe ee ae playpen meme 7 Ss, Fan A sg Te” ene ia Speer te ee Se iene Galea ypu neers Cane ane pital Camutandos mente af Dekoer’s“Erovone' Seni Str Lou See ee eer oan See ee 1 Sitocncs ar tetbon cuanto nar conan oan See eet ee ee omen pic er a: ‘iin aoe empetraetmnnumnnsnetn oe Serer ye ene tes a on he eee aa Ses ane eon ne Sen, W-A Py, mod ero ‘ar Lous Un rand roma Monge fondu Eels Padre. Pa 3%, LS oF lap mre Cha ir evn a, WS 299 ar (7 Params rcs i it uc eisai a ert pu Ale. Tern he Fs Prec eg Po yn ‘eure nahn of boson 7 ao en ‘Sst aie depen Phe Gro Lm 14 Ale fleinade oes snes ple eelyedss cmb aa ‘eum fe ii, dc amie Ps, ssuco uncon Sr ease, cnn ates ate gala a f n es r ,algand pene Sm nas Ex tn “es SE cee tance ate pei Porsche, er ges te. concusio (Stl det, 2 enter 17 (Bo ee dv nin te Exton pole cebu po canon ge srs Ue, nna Gat pe 3 en ep ‘meron andes ean ania ee ‘Bid mae reac pra oven em lnc et op eset rains re a onan re (i np nine ia ur io er Ouran do Pre Cvs ind ae san 18 se ic Buran is poet oe ot. (oem og eda. apn ie tn cee gece aN Seca omg ark tras pple Rel A, et nae ae Soeeastee aces clase h bon Tomi ar tem (iPr 9S p38 ns oc no hl Re hi cp Pe Silene Bours, Mare Ths. Lae reviled reba de Pen Rie” (Gomera semis tom di decnctec, Emtr sce ere Inds ssa eu cnat conreEnptan, poen e "iar ens siamo tam rms ma fae fr get "xcs pa mre arson canes co (ear SFr cp lesa Coney Sia tena cer regan pS me 0 Eagan. al ‘erie a LL Dl st Sst gt at oe id Slr pro macnn maz bran exam ent Sal. Stite,"Encpto Le res er nr 1,9. (Girma rw de Honig, 1c ape ce {i Soe» one Pou tac, SGrraGSraC ene mpi Som me Sea eco Ox pn faint Ne ay Pmcowt to? emg 17% Den Proce, 2 den sei nna basen rete One Be (5 ll he Le Sent oe Lorman dre de pea Pas spe.p Abi Gp hd Roe eon a Seat acai maar len tin ze {0 Duka tu 3 eo eH Sb ado ap we Cam ' enc a 79 {21 Draala 3 eaotd 7 Dapa 8,2 semi e199: D— (3) Ones Ds ncn iin poe em norma Lae un 1 perms Seimprima a Enlphb Ox pape 3 cone mers eres 1 feat eprom noe enone ean nee es Farr ibe els pl conan ane nn Be ‘ri She is en nis Pa Beceem gale nsec Peo ae (26 aan, 7 dno de 17 (2, Le ae finest tenia le sug am Hite Parnas ioptis Rava apes 3 pga es Rese} pene Feta oa se de fu ka ahi pa dt is eta ee ‘Teens ot Norns etree Serge eee ‘toa desi cans Ses mana e Pst ia a ee SE toe Sect briny tne mr ie ‘Seem jeeps teen: sgn ts Seite ns ar dopo cots ok ‘Shite tau osu ta gues uo oo a

Você também pode gostar