Você está na página 1de 8

CAPTULO 10

Exerccios 10.1
1. a) f(x, y)  5x4y2  xy3  4.
Devemos olhar y como constante e derivar em relao a x:
f
( x, y)  20 x 3 y 2  y 3 .
x
Devemos olhar x como constante e derivar em relao a y:
f
( x, y)  10 x 4 y  3 xy 2 .
y

c)
Nos pontos (x, y)  (0, 0) aplicamos a regra do quociente:
z
x 3  y 2 ( x 2  y 2 ) (3 x 2 )  ( x 3  y 2 ) ( 2 x )
x 4  3 x 2 y 2  2 xy 2


e
2

2
2
2
2
x x x  y
(x  y )
( x 2  y 2 )2
z
x 3  y 2 ( x 2  y 2 ) (2 y)  ( x 3  y 2 ) 2 y
2 x 2 y (1  x ) .


2

2
2
2
2
y y x  y
(x  y )
( x 2  y 2 )2
No ponto (x, y)  (0, 0)

(supondo z (0, 0)  0).

z
(0, 0) a derivada, em x  0, de g(x)  z (x, 0)  x, x  0.
x
x se x 0
z
. Segue que
Assim g(x)  z (x, 0) 
(0, 0)  g(0)  1.
0 se x  0
x

z
(0, 0) (caso exista) a derivada, em y  0, de h(y)  z(0, y)  1, y  0.
y
Assim h(y) 
z

1 se y 0 . Ento h( y) no contnua em 0 e h(0) 


(0, 0) no existe.

y
0 se y  0

d) f(x, y)  ex

2 y 2
.

f
x 2 y 2
2
2
2
2
( x, y) 
(e
)  ex y (2 x ) 2 x ex y e
x
x
f

2
2
2
2
2
2
( x, y)  (ex y )  ex y (2 y) 2 y ex y
y
y
1

l) f(x, y)  3 x 3  y 2  3  ( x 3  y 2  3) 3 .
1
1
f

2
( x, y) 
(( x 3  y 2  3) 3 )  ( x 3  y 2  3) 3 (3 x 2 ) 
3
x
x

x2
3

( x 3  y 2  3)2

1
1
2y
f

2
.
( x, y) 
(( x 3  y 2  3) 3 )  ( x 3  y 2  3) 3 (2 y) 
3
y
y
3 3 ( x 3  y 2  3)2

m) z 

x sen y
.
cos ( x 2  y 2 )

z

x sen y cos ( x 2  y 2 ) sen y  ( x sen y) [sen ( x 2  y 2 ) (2 x )]



x x cos ( x 2  y 2 )
[cos ( x 2  y 2 )]2
z sen y [cos ( x 2  y 2 )  2 x 2 sen ( x 2  y 2 )]
.

x
[cos ( x 2  y 2 )]2

z

x sen y cos ( x 2  y 2 ) x cos y  x sen y [sen ( x 2  y 2 ) (2 y)]



y y cos ( x 2  y 2 )
[cos ( x 2  y 2 )]2
z
x cos y cos ( x 2  y 2 )  2 xy sen y sen ( x 2  y 2 )
.

y
[cos ( x 2  y 2 )]2
x
y

3. Seja g(x, y)   , onde :  diferencivel e (1)  4.

a)

g
x 1 x
  
( x, y) 
x
x y y y

g
(1, 1)  (1)  4.
x
b)

x
g
x
x
  2 
( x, y) 
y
y y
y
y

g
(1, 1) (1)  4.
y

74

p  nR T .
V
p
1
1
 nRT
 nRT  2 (olhando n, R e T como constante e derivando em

V
V V
V
relao a V)
p
nRT
 2 .
V
V
6. pV  nRT

p
nR
nR

(T ) 
(olhando n, R e V como constantes e derivando em relao a T).
T
V T
V
7. Seja z  ey (x  y)
z
y

(e ( x  y))  e y ( x  y).
x x

z
y

(e  ( x  y))  e y ( x  y) (1)
  ( x  y) e y .
14243
y y

( x  y)

y
Somando  e :

z z

 e y  ( x  y))  e y ( x  y)  e y ( x  y)
14
4244
3
x y
z
Logo,
z z

z.
x y
10. Seja a equao xyz  z3  x. Derivando em relao a x (mantendo y constante):
xy

z
z
 yz  3z 2
1
x
x

z
( xy  3z 2 )  1  yz
x
z
1  yz .

x
xy  3z 2

Derivando em relao a y (olhando x como constante)


xy

z
z
 xz  3z 2
0
y
y

z
( xy  3z 2 )xz
y
z
xz
.

y
xy  3z 2

75

z
x

13. Sejam w  xy  z4, z(1, 1)  1 e

 4,
x 1
y 1

w
z
 y  4z3
, da
x
x
w
x1  1  4 4  17.
x y1

15. Seja f(x, y) 

x 2 y 2

2
2
et dt. Considerando F(t)  et e u(x, y)  x2  y2, temos

u( x , y )
u

e, portanto,
f ( x, y) 
F(t ) dt  F(u)

x
x 0
x

2
2 2
2
2 2
( x, y)  e( x y ) 2 x  2 x e( x y ) .
x

Analogamente:
f
u
( x , y )  F (u )
, ou seja,
y
y
f
2
2 2
( x, y)  2 y e( x y ) .
y

16. f(x, y) 


x2

y2

et dt 
2

et dt 
2

y2

et dt 
2

y2

et dt
2

et dt.
2

2
Considerando F(t)  et , u(x)  x2 e v(y)  y2, temos:

( x, y) 
x
x
F(u)

x2


2
et dt 

y2

2
et dt

du
dv
 F(v)
. Portanto,
dx
dx

f
4
( x, y) 2 x ex .
x
f

( x, y)

y
y

x2


2
et dt 
y

y2

2
et dt 

76

F(u)

du
dv
 F(v)
. Logo,
dy
dy

f
4
( x, y)  2 y ey
y

18. Seja f(x, y)  x3y2  6 xy  (y). Temos


f
 2 x 3 y  6 x  ( y)
y
Comparando com

( y) 
 ( y) 

f
y
 2x3y  6x  2
, resulta
y
y 1

y
. Da
y 21
y dy
1
 ln (1  y 2 )  c.
y 2 1 2

Portanto,
1
( y)  ln (1  y 2 ).
2

1
1

2 2

1
2 y 2 1
x

y

1


x
e
e
( x, y) 
21. b)
2 2
x
x
x x y 1

2 2
f
2x
( x, y)  2 2
e x y 1 ,
2
( x y 1)
x

se x2  y2  1 e

f
f
( x, y)  0 se x 2  y 2  1. Para x2  y2  1,
( x, y) tem que ser calculado pela
x
x
definio. Lembrando que f (x, y)  0 para x2  y2  1, temos
f
f (u, y)  f ( x, y)
( x, y)  lim
x
u x
u x

f (u, y)
. Para | u |  | x |, f(u, y)  0, logo tal limite zero. Para | u |  | x |,
ux ux

 lim

f
( x, y)  lim
x
ux

1
2

u
y2  1
e

ux

0
 .
0

Aplicando L'Hospital,
1

2u
f
2
2
( x, y)  lim e u  y  1
.
2
(u  y 2  1)2
x
ux

77

Fazendo s 

lim

u x

u2

1
2
u
y2  1

e

 lim

s 

1
, para u x, s  , temos
 y2  1

(u 2

1
 lim e s s 2
 y 2  1)2
s 

s2
 0.
es

Da, para | u |  | x |
1

f
1
2
2
( x, y)   lim e u  y  1
lim 2u  0.
2
(u  y 2  1)2 u x
x
ux

Assim,

f
( x, y) 0 para x2  y2  1.
x

Concluso:
1

2 x
2
x

y2  1
f

( x, y)  ( x 2  y 2  1) e
x

se x 2  y 2  1
se x 2  y 2
1

Do mesmo modo mostra-se que


1

2 y
2
x

y2  1
f

( x, y)  ( x 2  y 2  1)2 e
x

se x 2  y 2  1
se x 2  y 2
1

23.
a) z(t)  f(t, t)  t2  t2  2t2
c) (t)  (t, t, 2t2).
(t)  (1, 1, 4t) (1)  (1, 1, 4)
Reta tangente a no ponto (1, 1, 2)
(x, y, z)  (1, 1, 2)  (1, 1, 4).
d) Seja o plano z  f(1, 1) 

f
f
(1, 1)( x  1) 
(1, 1)( y  1).
x
y

O ponto (1, 1, 2) pertence ao plano.

f
(1, 1),
(1, 1), 1  (2, 2, 1) normal ao plano. Agora
O vetor
y
x

(1, 1, 4) (2, 2, 1)  0. Portanto, o vetor (1)  (1, 1, 4) ortogonal ao vetor (2, 2, 1)

78

normal ao plano. Logo, a reta tangente T: (x, y, z)  (1, 1, 2)  (1, 1, 4) est contida no
plano de equao
z  f (1, 1) 

f
f
(1, 1) ( x  1) 
(1, 1) ( y  1) .
x
y

29. a) f(x, y)  x2  y2. Temos


f
x ( x, y)  2 x
f
( x, y)  2 y
y
Resolvendo o sistema:
2 x  0
2 y  0

( x, y) (0, 0) ponto crtico ou estacionrio .

f) f(x, y)  x4  4xy  y4. Temos


f
3
x  4 x  4 y
f
 4 y 3  4 x.
y

x 3  y  0
3
y  x  0

y x 3 .

Portanto,
x  0

x  1.

Da

{yy 0 1.

Pontos crticos (0, 0) ; (1, 1) ; (1, 1).


Exerccios 10.2
1. a) Seja f(x, y, z)  x e x  y  z . Temos
f
( x, y, z )  xe x  y  z  e x  y  z  ( x  1) e x  y  z (y e z so olhadas como
x
constantes),
f
( x, y, z ) xe x  y  z (x e z so olhadas como constantes) e
y
f
( x, y, z )  x e xyz (x e y so olhadas como constantes).
z
c) w 

xyz
.
xyz

79

w ( x  y  z ) yz  xyz
y z
,


x
( x  y  z )2
( x  y  z )2
w ( x  y  z ) xz  xyz
xz
e


( x  y  z )2
( x  y  z )2
y
w ( x  y  z ) xy  xyz
xy
.


( x  y  z )2
( x  y  z )2
z
e)
s  xw ln (x2  y2  z2  w2)

s
2x2
(y, z, w so olhadas como
 w ln( x 2  y 2  z 2  w 2 )  2 2 2
2
x
x y z w

constantes),
s
2 xyw
,
 2 2 2
y x y z w 2
s
2 xzw
 2
e
z
x  y2  z2  w2
s
x
w

2w 2
2
2
2
2
ln( x  y  z  w )  x 2y 2z 2w 2 .

4. Sejam g(x, y, z) 
c)

xy 2 z 4

e f :   contnua com f (3)  4.

f (t ) dt

g
du
( x, y, z )  f (u)
onde u  x  y2  z4. Assim,
z
dz

g
( x, y, z )  f ( x  y 2  z 4 ) 4 z 3 . Da
z
g
(1, 1, 1)  f (3) 4  4 4  16 .
z

6. Sejam :   diferencivel tal que (3)  4 e g(x, y, z)  (x2  y2  z2)


a)

g
( x, y, z )  ( x 2  y 2  z 2 ) 2 x
x

g
(1, 1, 1)  (3) 2  4 2  8 .
x
g
b)
( x, y, z )  ( x 2y 2z 2 ) 2 y
y
g
(1, 1, 1)  (3) 2  8 .
y
g
c)
( x, y, z )  ( x 2  y 2  z 2 ) 2 z
z
g
(1, 1, 1)  (3) 2  8 .
z

80

Você também pode gostar