Você está na página 1de 2

SexoeGneroemParqueIndustrial

Parqueindustrial,dePatrciaGalvo,aPagu(19101962),foiescritoem1932elanadonoanoseguinte
(empequenatiragemfinanciadaporOswalddeAndrade),comopseudnimodeMaraLobo,1queela
adotouparaevitarmaisatritoscomoPartidoComunista,noqualmilitavasemnunca,noentanto,se
submeteraoseucentralismo.Olivrofoi,assim,escritoduranteogovernoVargas,quetomaraopoderem
1930,apsobreveperododogovernodajuntamilitarlideradapelogeneralTassoFragoso,sucedendo
WashingtonLus(19261930).
Apolarizaopolticamundialentrecomunistasefascistas,queocorreunessadcada,pautouigualmente
asartes,que,poucoapouco,namaioriadesuasmanifestaes,foideixandodeladoasexperincias
internacionaisenacionaisdevanguardadosanos1910e1920paraentraremumuniversomaisrealista,
denuncista,engajado,ideolgicoepartidrio,queCarlosDrummonddeAndradesintetizariacomrara
felicidadenopoemaNossotempo,deArosadopovo,de1945,anodaquedadeVargas:estetempo
departido/temposdehomenspartidos.Umexemplocabaldoqueacabodedizer:afamosatela
Operrios,de1933,deTarsiladoAmaral,musadomodernismode1922edoMovimentoAntropofgicode
1928,dissidnciaesquerdadoprimeiro,noqualsealinhavatambmPagu,edoqualOswaldsairia
casadocomela,deixandoTarsila.
RaulBopp,umdosintegrantesdoMovimentoAntropofgico,afirma,emVidaemortedaantropofagia,2que
omovimento,almdedeterminarumaestruturanovadopensamento,tomarapossedeseutempo.Em
consequncia,Parqueindustrialmanejaaindatcnicasdevanguarda,herdadasdadcadaanteriorede
suavivnciaantropofgica,entreelas,afrasetelegrfica,osdilogosnervosos,oscortesabruptoseuma
vvidaplasticidade.Parqueindustrial,paramuitos,comoKennethDavidJackson,queotraduziuparao
ingls,umimportantedocumentosocialeliterrio,comumaperspectivafeminina,nicadomundo
modernistadeSoPauloporestengulo,outrosoclassificariamcomoromancesocial,numalinhagem
queviriadeOcortio,deAlusiodeAzevedo,oude Memriasdeumsargentodemilcias,deManuel
AntniodeAlmeida,ambosdoperodorealistadosculoxix.
Discordo:vejoemParqueindustrialainaugurao,entrensaomenos,deumgnero,odoromance
panfletrio,explcitoeassumido.Naverdade,seuladomenosricoodedocumentosocial:asdescries
doscortiosedosoperriosligeira,intelectualizadaesemprofundidade.Olivrovalesedaoposio
Brs/Higienpolis(edemuitasoutras),semrevelardetalhesdoshabitantesdosdoisbairrosedeles
prprios,registradosemrpidaspinceladas.Aolongodaleitura,evidenciaseotomproselitista,insistente,
comosePaguquisesseprovaralgumacoisaaoscolegasdePartidoComunista:nagrandepenitenciria
socialostearesseelevamemarchamseesgoelandoAburguesiaperdeuseuprpriosentido.O
proletariadomarxista,atravsdetodososperigos,achouoseucaminhoenelesefortificaparaoassalto
final.Citodoisexemplos,maspoderiatranscreverinmerosdessetipodeclich,hojeejnaquelapoca
tambm.Outrotipodeclichdolivro,digamosassim,oretratobviodeOswalddeAndradeno
personagemdeAlfredoRocha:
AlfredoRochalMarxefumaumPartagasnoapartamentoricodohotelCentral(oEsplanada).Osps
achineladosmachucamapelciadasalmofadas.Cachorrinhosimplicantes.Bonecas.Ochicbomio.Uma
criadinhachinesaparaservirocasal(notadoresenhista:aesposa,umaexproletria,estausentedo

hotelnaquelemomento).Adesarrumao.Ming!(falaAlfredoRocha),Medchcombeijos.
Persistemosclichsnadescriodoambiente,quelhedo,exatamente,otompanfletrioe,asim,
pioneiro.
Adelcialiterriadolivroest,afinal,emoutrasdescries,decenassensuais,sempreousadaspara
aquelapoca:expressionistas,originais.Abocafartadebeijos.Obronzedesuacabeasaturadade
alegriaestmaisbronzeado.Aspernassealam,comrasgesnasmeias,sobresaltosdescomunais.Traz
umbraseironasfaceseumlenonovo,futurista,nopescoo[].Ouento:[]Lnguasmaliciosas
escorregamnossorvetescompridos.Peitospropositaisacendemosbicossexualizadosnosweaterde
listras,roando[].Aquiapalavralistrasemprestacenaumainflexodadescobertadealgumacoisa
alucinante.Citooutroexemplo,essecomovente,sobreapersonagemCorina,umaprostitutagrvidaque
quersesuicidar:Asuaroupachovecomachuva.Voltataciturnaparaomesmobanco.Procura.Noacha
anotaqueelelheatirara.
Parqueindustrialinauguraogneroromancepanfletrioconstrudobaseemsuamaiorpartede
clichspolticosesociais,mesmoparaosanos1930.Seumaiormrito,aomesmotempo,seumaior
demrito.Noentanto,eleregistraodeslocamentodospoucospoetas/artistasquecontavamemSoPaulo
nosanos1930anosdurssimossobVargaseaindustrializaocaticadacidade,sempredesplanejada,
emtodosossentidos.Humapassagemreveladorasobreisso:Brunadesperta.Amoaabaixaacabea
revoltada.precisocalaraboca!Assim,emtodosossetoresproletrios,todososdias,todasassemanas,
todososanos!Nossalesdosricos,ospoetaslacaiosdeclamamComolindooteutear.
Pagu,parafazerumparaleloatual,nossaAnnaPolitkovskaya,ajornalistarussade48anosquecobriaa
guerradaChechniaefoiassassinada,em2006,emrazodesuasdennciasedainsistnciaem
permanecernaRssia,emsolidariedadeasuasfontes,igualmenteassassinadasduranteosmuitosanos
dereportagensqueproduziu,desagradandoogovernoPutin,entreoutros.Pagupagoucomaprisoea
torturaporsuaideologiaesuaatuaopolticapagoucomdescrditoporserumavanguardista
antropofgica.NoseexilouemParis.EParqueindustrial,portudoeapesardetudo,hojeumclssico
donossomodernismo.

Notas
RiodeJaneiro,JosOlympio,2006.
RiodeJaneiro/Braslia,CivilizaoBrasileira/inl,1977.

Você também pode gostar