Você está na página 1de 53

INSTITUTO FEDERAL DE GOIS IFG Curso Superior de Tecnologia em Estradas Disciplina: Geologia Prof. Dr. Cidney R.

Valente

METAMORFISMO
Conceito: metamorfismo so alteraes,
no estado slido, da composio mineralgica, textura e estrutura das rochas pr-existentes (gneas, sedimentares, metamrficas) devido ao de determinados agentes de metamorfismo (P, T e fludos hidrotermais). Os processos metamrficos ocorrem, em geral, associados aos processos tectnicos (Cintures Tectonometamrficos).

PROCESSOS DE METAMORFISMO

Agentes de Metamorfismo Calor

Presso
Fludos Tempo

PROCESSOS DE METAMORFISMO
EXEMPLO

GRANITO

GNAISSE

Produzida pelo movimento de placas litosfricas; Atua de forma vetorial, produzindo tenses e deformaes; Minerais se desenvolvem orientados, segundo direo perpendicular a mxima presso.

TENSO LITOSTTICA E NO LITOSTTICA

A presso aumenta medida que caminhamos para o interior da Terra

Tenso

Litosttica No litosttica Tenso de compresso Tenso de cisalhamento

TENSO LITOSTTICA E NO LITOSTTICA


Tenso litosttica Tenso no Litosttica
Provocada pelo peso das camadas superiores

Provocada pelos movimentos das placas litosfricas

TENSO DE COMPRESSO os minerais orientam-se perpendicularmente direco da tenso TENSO DE CISALHAMENTO os minerais orientam-se paralelamente direco da tenso

TEMPERATURA DE METAMORFISMO

CLASSIFICAO DAS ROCHAS METAMRFICAS


As principais rochas metamrficas so:
ORIGEM MAGMTICA
ORIGEM SEDIMENTAR

PLUTNICA

VULCNICA

Ardsia Argilito Filito Xisto Quartzito Mrmore Gnaisse Migmatito Hornfel

Gnaisse Metatonalito Metagranodiorito Metamonzonito Metasienito Meta-anortosito Metagabro Metadiorito Metapiroxenito Metaperidotito Granulito

Metariolito Metadacito Metariodacito Meta-andesito Metabasalto Anfibolito

AUMENTO DO GRAU METAMRFICO

ROCHAS METAMRFICAS

ROCHAS METAMRFICAS

ROCHAS METAMRFICAS

Filito

ROCHAS METAMRFICAS

Mrmore

ROCHAS METAMRFICAS

Xisto

ROCHAS METAMRFICAS

Gnaisse

ROCHAS METAMRFICAS

Migmatito

Fora compressiva

Afloramento de migmatito, originalmente horizontais, dobradas por fora tectnica compressiva.

DOBRAS E FALHAS EM ROCHAS METAMRFICAS

Dobramentos e falhamentos so as formas de deformao mais comuns das rochas (sedimentares, metamrficas e gneas) que formam a crosta terrestre. Dobras-as camadas rochosas dobram-se quando so lentamente comprimidas por foras da crosta.

TIPOS DE DOBRAS
Dobra reclinada

DOBRAS E FALHAS EM ROCHAS METAMRFICAS

Falhas de tamanho pequeno. As camadas de rochas, anteriormente contnuas, foram permanentemente deslocadas ao longo da falha por foras tectnicas extensionais.

DOBRAS E FALHAS EM ROCHAS METAMRFICAS

Falha- Uma falha geolgica, ou simplesmente falha uma superfcie num volume de rocha onde se observa deslocamento relativo de blocos na direo paralela falha.

DEFORMAO TECTNICA DE ROCHAS

TIPOS DE DEFORMAO DE ROCHAS


Deformao dctil Deformao rptil

As rochas quebram

As rochas dobram

DEFORMAO TECTNICA DE ROCHAS

DEFORMAO TECTNICA DE ROCHAS

DEFORMAO TECTNICA DE ROCHAS

AMBIENTES TECTNICOS DAS ROCHAS METAMRFICAS

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

ONDE E COMO OCORRE O METAMORFISMO?

Os processos metamrficos ocorrem, em geral, associados aos processos tectnicos (tectnica global); Os locais mais importantes so as margens continentais convergentes, onde se desenvolvem as grandes cadeias de montanhas, como os Andes, as Rochosas, os Himalaias, os arcos de ilha (como o arquiplago do Japo);

As cadeias de montanhas so caracterizadas por grandes estruturas lineares, na forma de extensas faixas, denominadas cintures metamrficos; Outros locais onde se desenvolve o metamorfismo so: 1) nas dorsais meso-ocenicas; 2) ao redor de corpos gneos plutnicos (intruses gneas na crosta); 3) ao longo de grande zonas de falha ou ainda, 4) nas crateras de impactos de meteoritos.

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

AMBIENTES TECTNICOS

Tipo Himalaia

Tipo Crosta Tipo Andino Ocenica

Tipo Japo

Maioria dos ambientes de metamorfismo est associada aos limites Convergentes de placas tectnicas; Foras compressivas deformam as margens das placas.

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

AMBIENTES TECTNICOS

Himalaia

As montanhas tm origem como conseqncia do movimento convergente de placas tectnicas.

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

AMBIENTES TECTNICOS
Tipos de metamorfismo Ao conjugada de calor (T) e presso (P) resulta em trs tipos principais de metamorfismo:

Metamorfismo regional ou dinamotermal; Metamorfismo de termal ou de contato Metamorfismo cataclstico. - Metamorfismo hidrotermal - Metamorfismo de soterramento - Metamorfismo de impacto

AMBIENTES TECTNICOS METAMORFISMO DINAMOTERMAL

O metamorfismo dinamotermal ou regional aquele em que h uma maior ao da presso dirigida, na presena de temperatura elevada. Este tipo de metamorfismo ocorre em grande profundidade.

METAMORFISMO REGIONAL OU DINAMOTERMAL

Caractersticas:

Extensas regies, nveis profundos na crosta; Ocorrem em choque de placas convergentes (zona de subduco) e surgimento de cadeias de montanhas; Representa a grande maioria das rochas metamrficas da crosta.

CONVERGNCIA DE PLACAS
oceano-continente

oceano-oceano

continente-continente

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

METAMRFICOS REGIONAL: CONVERGNCIA DE PLACAS

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

METAMRFICOS REGIONAL: CONVERGNCIA DE PLACAS

PLACAS CONTINENTAL/OCENICA Ex. Placa Sul-Americana e Placa de Nazca (Cordilheira dos Andes)

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

METAMRFICOS REGIONAL: CONVERGNCIA DE PLACAS

PLACAS CONTINENTAL/CONTINENTAL Ex.Placa Indiana e Placa Euro-Asitica (Cordilheira do Himalaia e Planalto do Tibet)

TIPOS DE AMBIENTES DE ROCHAS METAMRFICAS

METAMRFICOS REGIONAL: CONVERGNCIA DE PLACAS

PLACAS OCENICA/OCENICA Ex. Arquiplago do Japo

METAMORFISMO DE CONTATO OU TERMAL


Contato ou Termal: Ao redor de intruses magmticas. Forma aurolas de metamorfismo. Impacto de Meteorito (astroblema)

Cratera de Meteorito, Arizona (USA)

METAMORFISMO CATACLSTICO OU DINMICO

Cataclstico ou Dinmico:
Em

zonas de cisalhamento; Intensa presso dirigida; Movimentao ou ruptura da crosta.

METAMORFISMO HIDROTERMAL
Hidrotermal: Percolao de guas quentes ao longo de fraturas e poros das rochas (temps. 100 a 370C), recristalizando os minerais.

METAMORFISMO DE FUNDO OCENICO


Fundo Ocenico:
Cadeias meso-ocenicas. Percolao de gua aquecida, removendo ou precipitando elementos, modificando a comp. qumica das rochas (variao do processo hidrotermal).

METAMORFISMO DE SOTERRAMENTO
Soterramento:
Presso litosttica (espessura das seqncias de rochas nas bacias sedimentares) (temp.= 300C).

ESTRUTURA DE ROCHAS METAMRFICAS


ROCHA ESTRUTURA

Com foliao

Ardsia - clivagem Filito - xistosidade Micaxisto - xistosidade Gnaisse - gnaissificao Migmatito - bandamento

Sem foliao

Corneana - macia Quartzito - macia Mrmore - macia

METAMORFISMO DE IMPACTO

Impacto:
Locais (astroblemas) submetidos ao impacto de meteoritos. Energia dissipada na forma de ondas de choque que fraturam e deslocam as rochas (astroblema=cratera).
Impacto de Meteorito (astroblema)

Cratera de Meteorito, Arizona (USA)

ESTRUTURA E TEXTURA DE ROCHAS METAMRFICAS

ESTRUTURA

TEXTURA

Macia ou Granulosa Granoblstica Clivagem (ardosiana e de crenulao) Lepidobstica Gnaissificao (bandamento) Nematoblstica Lineao Xistosidade Porfiroblstica Foliao Milontica Cataclstica

ESTRUTURA DE ROCHAS METAMRFICAS


Xistosidade Gnaissificao

Xisto Gnaisse

ESTRUTURA DE ROCHAS METAMRFICAS


Clivagem de crenulao

Clivagem ardosiana

Filito Ardsia

ESTRUTURA EM ROCHAS METAMRFICAS

Estrutura Macia ou Granulosa


Estrutura Cataclstica (zona de falha)

Quartzito ou mrmore

Granito ou calcrio

TEXTURA DE ROCHAS METAMRFICAS


Textura Granoblstica (em lmina)

Textura Lepidoblstica (em lmina)

Quartzito

Xisto

TEXTURA DE ROCHAS METAMRFICAS


Textura Nematoblstica

Textura Porfiroblstica

Anfibolito

Gnaisse

SNTESE: ROCHAS METAMRFICVAS

SNTESE: CARACTERSTICAS E AMBIENTES DE FORMAO DAS ROCHAS


ROCHAS GNEAS

TIPOS DE ROCHAS

TIPO
FONTE DO MATERIAL

ROCHAS SEDIMENTARES

ROCHAS METAMRFICAS

Magma na crosta ou no manto Cristalizao (solidificao do magma) Interior/Superfcie Primria

Rochas pr-existentes, precipitaes, material biolgico Eroso, transporte, deposio, precipitao Superfcie Secundria

Rochas pr-existentes

PROCESSO DE FORMAO LOCAL DE FORMAO NATUREZA

Metamorfismo (aumento de P e T) Interior e Superfcie Secundria

CICLO DAS ROCHAS

INSTITUTO FEDERAL DE GOIS IFG Curso Superior de Tecnologia em Estradas Disciplina: Geologia Prof. Dr. Cidney R. Valente

Você também pode gostar