Você está na página 1de 14

INSTITUTO FEDERAL DO PARAN IFPR

CAMPUS PALMAS
BACHARELADO EM DIREITO
KELBY CAVALHEIRO DE MENDONA
DIREITOS HUMANOS E DEMOCRACIA NA AMRICA LATINA
PALMAS - PR
2013
KELBY CAVALHEIRO DE MENDONA
DIREITOS HUMANOS E DEMOCRACIA NA AMRICA LATINA
Trabalho apresentado ao Curso de Dreto do
Insttuto !ederal do "anar# $ I!"R % Ca&pus
"al&as' (o&o re)usto par(al a*alat*o na
Dretos Hu&anos e De&o(ra(a na A&+r(a
Latna &nstrada pelo pro,essor Ms( -a&uel
M.n(a Radaell/
PALMAS PR
2013
0
INDICE
1/Del&ta23o da Letura ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////"a4 56
0/ An#lse Te7tual //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// "a4 56
8/ Cta29es /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// "a4 5:
6 An#lse Te&#t(a ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// "a4 518
; "roble&at<a23o do Te7to ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// "a4 16
: -ntese "essoal /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// "a4 16
8
osenn, Keith S.. O Jeito na Cultura Jurdica Brasileira . Renovar: [s.d.], 1998. !. 1"1#
$o%e: Kel&' Cavalheiro de (endon)a *ur%a: +, -erodo
.sci!lina: .ireitos /u%anos e .e%ocracia
na 0%1rica 2atina

-al%as, + de nove%&ro de +33"
1.Delimitao de leitura
0 !resente o&ra tratar das rai4es do 5eito no Brasil, co%o ta%&1% da cultura
5urdica nos seus as!cetos !aternalista, le6alista e 7or%alista8 a &urocracia co%o
7or%a re7or)adora do 5eito, a !enetra)9o no siste%a 5urdico e os custos e
&ene7cios.
2.Anlise Textual
Co%o a leitura da o&ra e% :uest9o !ode%os nos de&ru)ar so&re os co%!onentes
do 5eito na cultura 5urdica &rasileira, entre eles:
1# 0s ra4es do 5eito, !elas caractersticas culturais herdadas dos !ortu6ueses
co%o: alta toler;ncia da corru!)9o, 7alta de res!onsa&ilidade cvica, !ro7unda
desi6ualdade s<cio=econo%ica, senti%entalis%o e dis!osi)9o de che6ar a u%
acordo8 a heran)a dualista do .ireito Ro%ano oriunda das >scolas dos ?lossadores
e dos Co%entadores !ela v@rias inter!etra)Aes do Corpus Juris Civilis , a a!lica)9o
do !rinc!io da !ersonalidade do direito onde o %es%o 1 a!licado de 7or%a distinta a
cada ti!o de !essoa8 a %istura co% o .ireito CanBnico, onde 6eral%ente i%!erava a
6ra)aC!erd9o e outros institutos derivados da 71 cat<lica8 0d%inistra)9o Colonial,
onde v@rias estruturas de !oder convive% ao %es%o te%!o, se% haver u% !oder
central :ue !udesse de7inir u%a nor%a a!lic@vel a todos8 o le6ado do !atronato,
onde n9o eDiste !oder a&soluto do rei, %as si% u% !oder co%!artilha co% senhores
locais8 a &urocracia :ue atrassava toda a ad%inistra)9o colonial8 a o&scuridade das
6
Ordena)Aes Eili!inas, :ue %uitas ve4es era% su&stituidas !elo e%!re6o da 2ei da
Boa Ra49o, :ue incentiva advo6ados e 5u4es a e%!re6are% o senso co%u%, os
costu%es, a le6isla)9o co%!arada e o es!rito da lei !ara as decisAes8 e u%a
es!ecial ca!acidade !ara a arte da concilia)9o.
+# O !aternalis%o onde o >stado=-ai deve ser res!ons@vel !or tudo re7erente ao
cidad9o, inclusive na !rodu)9o 5urdica, :ue %uitas ve4es n9o 1 u%a cristali4a)9o
d!s costu%es, ou 7ruto de !ressAes !o!ulares, %as si% u% Fachis%oF de u%a elite
:ue acha :ue a:uela nor%aClei 1 a %elhor !ara a !o!ula)9o8 o le6alis%o e% u%
!ensar tu!ini:ui% !or resolver todas as %a4elas :ue a7eta% a !o!ula)9o a!enas
co% a !rodu)9o de leis, !rovocando u%a eDurada le6islativa e u% con6ela%ento da
7leDi&ilidade do ordena%ento 5urdico8 e o 7or%alis%o onde %uitas nor%as 7ora%
i%!ortadas de outros !ases se% no %ni%o sere% :uestionadas se s9o a!ro!iadas
ao ordena%ento 5urdico nacional.
"# 0 Burocracia e o seu 7ilho o des!achante :ue sur6ue co%o u% salvador !ara
desco%!licar o lento e custosso acesso G ad%inistra)9o !H&lica.
I# 0 dist;ncia entre o ?overno Eederal eCou >stadual do ho%e% do interior 7acilitar
:ue a lei :ue era !ara ser uni7or%e e a!lic@vel a todo o territ<rio &rasileiro, se torne
n9o a!lic@vel e %uitas ve4es n9o conhecida !elo ho%e% interiorano,:ue %uitas
ve4es se diri6e a u% senhor local, !ara lhe !edir a a!lica)9o da lei, e naAa o u%
7uncio@rio do >stado8 a !rodu)9o le6islativa al1% de ser eDa6erada n9o 1 de t9o &oa
:ualidade o :ue di7iculta a sua inter!reta)9o !elo ho%e% co%u%. al1% da sua n9o
!artici!a)9o no !rocesso de ela&ora)9o e controle das leis e atos ad%inistrativos8 a
de7iciJncia do siste%a 7orense, no :ual a investi6a)9o e o 5ul6a%ento dos cri%es
s9o o!eracional%ente custos e lon6os.
K# .entro so custos do 5eito !ode% ser citados a !ro!ria corru!)9o, o desres!eito
6eral G lei e aos !rocedi%entos ordenados, o !rinc!io :ue &urocratas e !articulares
!ossa% reinter!retar ou i6norar a lei :ue 5ul6e% %uito restritiva ou inade:uada,
resultando e% u%a a!lica)9o discri%in@toria e a de%oli)9o da le6iti%idade da lei.
;
L# Co%o !rinci!al &ene7co do 5eito 1 o %es%o !er%ite a u%a sociedade suas
tensAes se% ro%!er violenta%ente o %odelo social. ?randes revisAes na estrutura
5urdica e ad%inistrativa de u% !as acarreta% %uito es7or)o !oltico=social.
3.Citaes
FFSe6undo u% sociolo6o &rasileiro, o 5eito 1 u% F6enuno !rocesso &rasileiro de
resolver di7iculdades, a des!eito das nor%as, c<di6os e leis.FF !. 1"#
F>sses co%!onentes 5o 5eito n9o co%!orta% estih%a8 !elo contr@rio, eles 7a4e% do
5eito u%a institui)9o &rasileira alta%ente co%!ensadoraF !. 1K#
F1# alta toler;ncia da corru!)9o, +# 7alta de res!onsa&ilidade cvica, "# !ro7unda
desi6ualdade s<cio=econo%ica, I# senti%entalis%o e K# dis!osi)9o de che6ar a u%
acordo. O 5eito est@ !ro7unda%ente arrai6ado a todas essas heran)asF !. 1M#
FO resultado da %istura do direito co% a reli6i9o te% sido, 6eral%ente, desrei!eito
G lei F !. ++#
F>nt9o, o resultado de %anter o a&orto ile6al n9o 1 redu4ir o nH%ero dos a&ortos
%as de au%entar a taDa de %ortalidade %aterna.F !. +K#
F?rande !aret da le6isla)9o vie6nte no Brasil colonial era !ersonalidad e Fad hocF.
2eis e decretos era% 7re:uente%ente ela&orados !ara atender u%a situa)9o, ou a
u% indivduo e% a!rticular, se% esco!o coletivo. Se se eDa%inar a con7usa e
contradit<ria colet;nea de leis, ordens, !areceres, alvar@s, re6ula%enta)Aes,
decretos, cartas=delei, editais e instru)Aes, atarv1s dos :uais o !oder so&erano
!ortu6uJs trans%itia sua vontade !ara a colBnia &rasileira, constatar=sJ@ :u9o
su!reendente 7oi ter a %@:uina ad%inistrativa che6ado a 7uncionar.F !. ""#
:
F>ssa lei %andava :ue os advo6ados e os 5u4es a!lica=se% o .ireito Ro%ano
so%ente nso casos de lacuna da lei, e so%ente :uando tal direito estivesse de
acordo co% a F&oa ra49oF.F ! "L#
F$a !r@tica, a 2ei da Boa ra49o incentivava 5ue4s e adovo6ados a o&servare% o
senso co%u%, os costu%es, a les6ila)9o co%!arada, e o es!rito da lei, co%o &as1
!ara as decisAes, se%!re :ue as Ordena)Aes dosse% o&scuras ou o%issivas, o :ue
era 7re:uente%ente o caso. 0 2ei da Boa Ra49o 7or%entou su&stancial%ente a
li&erdade doutrin@ria e o ar&rtio le6al do 5udici@rio &rasileiro, Gs custas do .ireito
Ro%ano e o .ireito CanBnico. Orlando ?o%es, u% dos %aiores %estres do direito
civil &rasileiro, sur6eriu :ue o se6redo da lon6evidade das Ordena)Aes, tanto no
Brasil :uanto e% -otu6al, !ode ser achado na sua a&und;ncia de o%issAes, casada
co% u%a 7onte su&sidi@ria t9o 7leDivel :uanto a &oa ra49o. 0ssi% a !r@tica &rasileira
de reinter!retar leis G lu4 do &o%=senso te% !or ante!assado es!iritual a 2ei da Boa
Ra49o.F !. "8#
FN%a 7ei)9o :ue 1 co%u% a a%&os os !ovos 1 a 7alta do :ue ser de%oni%ado
Fsenso cvicoF. 0inda %ais do :ue o es!anhol, o !ortu6uJs 1 6entil e caridoso !ara
co% cinco cate6orias de !essoas: a 7a%lia, os a%i6os, os a%i6os da 7a%lia, os
a%i6os dos a%i6os e, 7inal%ente, co% o %endi6o na rua. (as e% rela)9o aos
de%ais cidad9os, ele se considera %uito !ouco o&ri6ado.F !. I+#
F0 si%!atia est@ ci%a da lei.F !. I"#
F$9o :uer di4er :ue a lei este5a errada e% !rinc!io8 so :ue n9o a!lica e% e%u
caso ou !ara o caso de :ue% eu !rote5o#.F !.II#
FO e%!enho de%onstrado !ela !olcia e% 7a4er cu%!ri G lei varia de acordo co% a
cate6oria social das !essoas envolvida e n9o co% a eDistJnciaCineDistJncia de atos
ile6ais, o :ue n9o se en:uadra na de7ini)9o le6al &rasileira do !a!el de !olcia... 0s
!r@ticas !oliciais &rasileiras re7lete% a ideolo6ia 5urdica &rasileira. O siste%a le6al
conce&e a estrutura social &rasileira co%o hier@r:uia, atri&uindo di7erentes 6raus de
=
cidadania e civili4a)9o a di7erentes ca%adas da !o!ula)9o. Ca&e G !olcia a di7cil
tare7a de selecionar :uais as !essoas :ue s9o :uali7icadas !ara 6o4are% de direitos
constitucionais, co%o !essoas Fcivili4adasF e cidad9os co%!letos, e :uais n9o s9o.F
!. IL#
F>sta ha&ilidade !ara conciliar e resolver se tornou arte e tradi)9o entre
&rasileiros.F !. I8#
F1 o ?overno, do :ual os &rasileiros !arece% es!erar tudo, Fdesde e%!re6o,
cr1dito, &o% sal@rio, trata%ento de saHde, G esta&ilidade econB%ica e su&sdio !ara
as 7antasias de carnaval.FF !. K+#
F>% ve4 de ser 7ruto de !ressAes !o!ulares, de u% estudo 7@tico s1rio, ou de u%a
cristali4a)9o dos costu%es, a le6isla)9o 1 6eral%ente o !roduto da:uilo :ue u%
!e:ueno 6ru!o i%a6ina ser &o% !ara o !ovo.F !. K+#
Ftradi)9o do !ositivis%o 5urdico, valori4a=se eDcessiva%ente a nor%a le6al escrita
e 7or%al co%o crivo da eD!eriJncia hu%ana.F !. K"#
F-arece :ue o Brasil, co%o a 0le%anha te% Fhorror a u% v@cuo 5urdico.FF !. KI#
FO Brasil herdou de -Ortu6ual a inocente cren)a de :ue :uase todos os de7eitos
econB%icos ou sociais !ode% ser consertados !or %eio de dis!ositivos le6ais.F 9!.
KI#
FO le6alis%o te% ta%&1% concorrido !ara a !o!ularidade do 5eito de duas
%aneiras: !rovocando u%a a&undante le6isla)9o re6ula%entar, e 7alhando e%
!rover su7iciente 7leDi&ilidade a tal le6isla)9o. O 5eito !ode ser encarado co%o u%a
solu)9o le6alista !ara a%&os os !ro&le%as.F !. K8#
FOnti%a%ente li6ada ao le6alis%o est@ a eDa6erada !reocu!a)9o co% o
7or%alis%o. *oda a na)9o te% certo co%!orta%ento 7or%alista, %as a !reocu!a)9o
>
&rasileira co% autentica)9o e veri7ica)9o 1 t9o i%!ressionante :uanto o!ressiva.F
!.K9#
FRara%ente se !rocura u%a nor%a :ue cristali4e os costu%es e a !r@tica cotidiana
ou se reali4a u%a !es:uisa e%!rica so&re a nature4a !eculiar%ente &rasileira do
!ro&le%a econB%ico, social, !oltico ou ad%insitrativo e% !auta. .is!utas entre
5uristas e !ro7essores sore& a nor%a a ser adotada s9o 7re:uentes, %as s9o,
ti!ica%ente, dis!utas t1cnicas ou doutrin@rias. O !roduto 7inal desse !rocesso te%
sido u%a le6isla)9o de !adrAes ideali4ados de co%!orta%entos, cotinuando,assi%,
u%a tradi)9o escular :ue co%e)ou co% a ado)9o do .ireito Ro%ano !elos
!ortu6ueses.F !. L1#
F>ncarar o direito co%o ciJncia e a educa)9o 5urdica co%o u% e%io de con7erir
do6%atica%ente o verdadeiro si6ni7icado das nor%as le6ais, te% !rovocado u%
div<rcio entre o siste%a 5urdico 7or%al e a conduta real. San tia6o .antas, u% dos
e%inentes 5uristas &rasileiros, !erce&eu o !ro&le%a clara%ente, con7or%e !ro!unha
a necessidade de re7or%a da educa)9o 5urdica: $o estudo das institui)Aes 5urdicas
a!resentadas e% siste%a, !erde=se 7acil%ente a sensi&ilidade da rela)9o social,
!oltica ou econB%ica, a cu5a disci!lina 1 endere)ada a nor%a 5urdica. O siste%a
te% u% valor l<6ico e racional, !or assi% di4er, autBno%o. O estudo :ue dele
7a4e%os, co%o %1todos !r<!rios estrita%ente dedutivos, condu4 a u%a auto=
su7iciJncia, :ue !er%ite ao 5urista voltar as costas G sociedade e desinteressar=se da
%at1ria re6ulada, co%o do alcance !r@tico de suas solu)AesF !. L"#
F-or outro lado, h@ :ue% ar6u%ente :ue eDiste% casos onde o 7or%alis%o 1
adotado co%o estrat16ia consciente, eData%ente visando a evitar %udan)as sociais
F !. LI#
F2on6e de esta&elecer u% !ro6ra%a 6overna%ental !ara redistri&uir terra
si%ultanea%ente, a duas d1cadas :ue se se6ura% o >statuto da *erra...
introdu4ira% u% !erodo de concentra)9o intensi7icada de !osse de terra, a
desloca)9o de %ilhAes dos &rasileiros rurais, e a eD!ans9o de !ro&re4a nas @reas
?
rurais. $o %es%o te%!o o nH%ero dos con7litos so&re a terra au%entou, e a
redistri&ui)9o verdadeira da terra !ro6rediu %uito va6arosa%ente !or causa de u%a
cultura institucional de o!osi)9o dentro da sucess9o das institui)Aes de re7or%a
a6r@ria. >%&ora o estatuto da *erra concedeu u% instru%ento !odereso !ara a
!oltica de redistri&ui)9o, ela n9o tinha i%!acto na i%!le%enta)9o !or 7alta de
co%!ro%isso 7unda%ental Gs %etas de re7or%a e% todos os nveis.F !. LL#
F0 concentra)9o do !oder de decis9o nos nveis %ais altos era, e ainda 1, a
doen)a %ais s1ria do or6anis%o ad%inistrativo do !as. 0 re!u6n;ncia !or
dele6a)9o te% sido res!ons@vel !ela incrvel de%ora !ara resolver os !ro&le%as
%ais rotineiros, !elas inter%in@veis re%essas de !rocessos !ara F%aiores
considera)AesF, e, e% Hlti%a an@lise, !ela des%orali4a)9o dos 6orvenantes, :ue se
vJe% se!arados do !ovo !or u% verdadeiro &aluarte de !@!eis.F !. M+#
FO 5eito nor%al%ente encaiDa=se !er7eita%ente co% outra institui)9o &rasileira, o
Fdes!achanteF, 7i6ura ta%&1% !resente e% outros !ases. O oni!resente
Fdes!achanteF, :ue a%acia o a%arrado !rocesso ad%inistrativo do Bra4il, se tornou
u% !r<s!ero !ro7issional es!eciali4ado, co% seu !r<!rio sindicato e seus concursos,
!ara a entrada na !ro7iss9o.F !. M"#
FO%a6ine=se u%a %a:uinis%o de rodas concJntricas ou su!er!ostas, a eDecutare%
inultil%ente o %es%o %ovi%ento e ter=se G id1ia eData do :ue 1 a or6ani4a)9o das
esta)Aes o7iciais.F !. M8#
F(as, :uando se sai do !@is novo, no :ual a a)9o do ?overno se eDerce
direta%ente, a le6isla)9o 7ederal, e %es%o a le6isla)9o dos >stados, s9o
en7ra:uecidas !ela interven)9o das autoridades locais, cu5o o co%ando 1 %ais
res!eitado :ue o do ?overno distante. O ho%e% do interiro est@ ha&ituado a diri6ir=
se Gs autoridades locais !ara lhe !edir !rote)9ao contra leis :ue n9o conhece e lhe
ins!ira% receio, e% lu6ar de se diri6ir aos 7uncion@rios do ?overno Central !ara lhe
!edir :ue a!li:ue% a lei. 0!esar das institui)Aes centrali4adoras, o velho Brasil
15
continua e7etiva%ente descentrali4ado, !or:ue a lei uni7or%e, ina!lic@vel n9o 1
res!eitada e ne% ao %enos conhecida.F !. 83#
FCal6ula, o tir;nico i%!erador ro%ano, 7icou conhecido !or ahver 7iDado suas leis e
decretos a u%a altura t9o 6rande e e% letras t9o !e:uenas :ue nin6u1% da
!o!ula)9o as alcan)ava !ara !oder ler.F !. 81#
F$9o1 so%ente o i%enso nH%ero de leis vi6entes :ue 6era con7us9o, %as ta%&1%
a &aiDa :ualidade de tantas leis e re6ula%enta)Peos. (uito 7re:uente%ente a nova
les6ila)9o &rasileira so&re!Ae=se Gs le6isla)Aes !reeDistentes e a !resenta u%a
reda)9o con7usa.F !. 8K#
FO contraste co% o siste%a de ela&ora)9o das nor%as ad%inistrativas
Frule%aQin6F# nos >stados Nnidos 1 not@vel. O direito ad%inistrativo a%ericano
eDi6e u% !rocesso co%!leDo, co% a o!ni9o de v@rios <r69os e u%a an@lise dos
custo e &ene7cios, antes da !ro%ul6a)9o de :ual:uer re6ula%ento na sua 7or%a
7inal. -essoas 7sicas e 6ru!os !articulares tJ% o direito de !artici!ar ativa%ente de
todas as 7ases do !rocesso re6ula%entar, incluindo o eDa%e dos docu%entos e
7unda%entos 7@ticos so&re os :uais o re6ula%ento !ro!osto est@ teorica%ente
&aseado. Einal%ente, os tri&unais a%ericanos eDerce% u% controle &e% detalhado
so&re o !rocesso re6ula%entar, n9o so%ente so&re o !onto de vista da
constitucionalidade e con7or%idade co% a lei, %as ta%&1% !ara evitar :ue se5a
ar&itr@rio ou ca!richoso.F !. 8M#
FCo% a !ro%ul6a)9o da nova Constitui)9o, :ue criou a 7i6ura nova da %edida
!rovis<ria, a situa)9o 5urdicca 7icou ainda %ais con7usa.F !. 89#
F>% 7ace do &aiDo nvel de re%unera)9o de !ssoal, do conservadoris%o
ad%inistartivo e do desa!arelha%ento t1cnico, constata=se u% Judici@rio
o!eracional%ente ine7iciente. >% 7ace dos elevados custos !rocessuais, de
eDcessivos ritualis%o !ro7issional e de r6ida estrutura do !oder, constata=se u%
Judici@rio sociale%ente elitista. Einal%ente, e% 7ace da !rec@ria autonR%ia
11
econB%ica e 7inanceira, de u% !rocesso 7or%al de sele)9o de 5u4es e de
su&serventes rela)Aes co% o >Decutivo, constata=se u% Judici@rio !olitica%ente
de!endenteF !. 91#
FO nH%ero de casso !ara cada 5ui4 1 eDtre%a%ente alto, es!ecial%ente nos
tri&unais su!eriores. O Su!re%o *ri&unal Eederal 5ul6ou "1.+8" casos e !u&licou
9.83M ac<rd9os e% 199L, nH%eros a&surdos !ara a %ais alta corte do !as. -or
outro lado, no ano !assado a Su!re%a Corte dos >stados Nnidos 5ul6ou so%ente
1M1 casos e !u&licou L3 ac<rd9os. 0 Su!re%a Corte recusou a decidir L.K1M casosF
!. 9+#
FCo%o (inistro Se!Hlveda -ertence, eD=-residente di *ri&unal Su!re%o Eederal,
o&servou recente%ente Fo !o&re s< te% acesso G Justi)a co%o r1u...FF !. 9K#
FOs as!cetos corru!tos do 5eito retarda% a e7iciJncia da ad%inistra)9o !H&lica e%
6eralF !. 133#
FO 5eito 1 essenciale%nte u%a institui)9o Fad hocF, e sua incerte4a e
i%!revissi&ilidade desencora5a% !ontenciais investidoresF !. 131#
F>Diste ta%&1% u% si6ni7icativo !re)o %oral. Ere:uente recurso ao 5eito contri&ui
!ara o deres1ito G lei e os !rocedi%entos ordenados = u% !ro&le%a %uito s1rio no
Brasil de ho5e.F !. 131#
FN%a ve4 aceito o !rinc!io de :ue &urocratas e !articulares !ode% reinter!retar
ou i6norar leis :ue 5ul6e% %uito restritivas ou inade:uadas, recorrer a esse !rinc!io
torna=se cada ve4 %ais 7@cul. 0 a!lica)9o discri%in@toria das leis e a de%oli)9o da
le6iti%idade ser9o !rovavel%ente resultadosF !. 13+#
FSuando a estrutura 5urdica 7or%al cont1% s1rios i%!edi%entos !ara o
desenvolvi%ento, o 5eito !ode ter u% !a!el !ositivo ao !er%itir o contorno de
o&st@culos a !re)os reltiva%ente &aiDos.F !. 139#
10
FO !rinci!al &ene7co de u%a institui)9o co%o o 5eito 1 :ue ela !er%ite a u%a
sociedade 6anhar te%!o !ara resolver s1rias tensAes institucionais se% ro%!er
violenta%ente o %odelo social. ?randes revisAes na estrutura 5urdica e
ad%inistrativa de u% !as acarreta% %uito es7or)o FstressF. Ere:uente%ente, h@
!ouco conseso !oltico so&re a conveniJncia e o %odo de se %oderni4ar as
institui)Aes &@sicas. O 5eito !ode ser considerado u%a %aneira de 5ustar
!rovisoria%ente, ou, !elo %enos, de adiar con7litos sociais. 0o !reservar a 7achada
de le6iti%idade e% 7ace da r@!ida %udan)a social e econB%ica, o 5eito te% sio de
valor inesti%@vel e% !ossi&ilitar ao siste%a &rasileiro o!erar se% con7litos violentos.F
!. 111#
F-elo %enos o 5eito !er%ite G sociedade continuar o!erando, a!esar das
de7iciJncias da sua estrutura le6al.F !. 11"#
F>%&ora o 5eito resulte e% certos &ene7cios i%!ortantes, eles s9o &ene7cios de
curta dura)9o. 0 lon6o !ra4!, o 5eito, &e% co%o o estilo de co%!orta%ento cu5a
continua)9o ele !er%ite constitue% s1rios o&st@culos ao desenvolvi%ento do !ais.F
!. 11"#.
4.Anlise Temtica
0 realidade da sociedade 1 u% 6rande desa7io !ara o %odelo de direito !ositivado.
Considerando a tens9o entre o %onis%o 5urdico e o !luralis%o 5urdico, o 5eito !ode
ser considerado co%o u%a 7or%a de !rodu4ir nor%as 5urdica o :ue vai de encontro
a id1ia de o >stado se o Hnico 6erador das nor%as 5urdicos.
Revendo a hist<ria 5eito e a sua 7or%a)9o devirado da cultura !ortu6uesa e dos
.ireitos Ro%ano e CanBnico !ode se nortar a sua cristali4a)9o na cultura &rasileira,
e% todos os nves desde o ho%e% co%u% %orador de re6iAes a7astadas dos
6randes centros de decisAes !olticas at1 %es%o no -ret<rio >Dcelso no ;%&ito da
Jurisdi)9o Constitucional.
.
18
Colocando os &ene7cios e os %al17icos do 5eito e% Fu%a &alan)aF nota=se :ue os
6anhos a lon6o !ra4o s9o ineDiste%, e% u%a !ers!ectiva de %acro5usti)a e
de%ocracia deli&erativa, !ois a !o!ula)9o n9o !artici!a das decisAes :ue ir9o a7eta=
l@, 5@ e% u% !er!ectiva de %icro5usti)a o 5eito !ode at1 resolver deter%inado caso
concreto.
5.Problematiao do Texto
0t1 :ue !onto o F5eitinhoF !ode ser aceito nas de%andas 5urdicas na atual
con5untura &rasileira T
O Jeito !ode se a!licado na Jurisdi)9o Constitucional T Suais s9o as i%!lica)Aes
deste recurso T
!."#ntese Pessoal
0!esar dos &ene7cios a curto !ra4o :ue o 5eito !ode tra4er, os %al17icos a lon6o
!ra4o s9o i%ensos, co%o desle6iti%a)9o da nor%a, corru!)9o, retardo da %udan)a
social.
(as co%o o 5eito est@ incrustrado na cultura 5urdica &rasileira, devido as suas
ori6ens, a!enas u% tra&alho de %udan)a cultura de lon6o !ra4o !oder@ retirar est@
institui)9o da nossa cultura.
16

Você também pode gostar