Você está na página 1de 2

12/19/2014

11SIMPEQUIIntroduosQuestesAmbientaisnoEnsinodeQumicaUmaConscientizaodosAtos

11SimpsioBrasileirodeEducaoQumica
RealizadoemTeresina/PI,de28a30deJulhode2013.
ISBN:9788585905057
TTULO:IntroduosQuestesAmbientaisnoEnsinodeQumicaUmaConscientizaodosAtos
AUTORES:Gonalves,E.B.(UFRJ)Matos,R.R.(UFRJ)Brando,J.(SEEDUC/RJ)MendesdaSilva,J.F.(UFRJ)Oliveira
Guerra,A.C.(UFRJ)
RESUMO:EssetrabalhotevecomopropsitointroduzirquestesambientaisnoEnsinoMdiorelacionandoosaoscontedos
previstospelocurrculomnimoparaoprimeirobimestreda1srie.Osalunospassaramporumaavaliaodiagnsticadeseus
conhecimentosprviossobredisposioetratamentodelixo,guaeesgoto,debateramemsaladeaulasobreosmesmos
assuntoseelaboraramumtrabalhonoqualbuscaramrelacionarcontedos,comotransformaesfsicasequmicaseprocessosde
separaodemisturas,comotema.Comisso,pretendeuseproporcionaraosalunosnosummelhoraproveitamentodo
contedoprogramtico,mastambmestimullosaumareflexoacercadoseupapelnomeioambiente.
PALAVRASCHAVES:EducaoAmbientalSustentabilidadeEnsinodeQumica
INTRODUO:AQumicaAmbientalpodeserdefinidacomooestudodosprocessosqumicosqueocorremnanatureza,sejam
elesnaturaisouantropognicos,equecomprometemasadehumanaeadoplaneta(Manahan,1994CortesJunior,Corioe
Fernandez,2009).Acrescenteescassezderecursosnaturais,somadaaocrescimentodesordenadodapopulao,aumentaa
intensidadedosimpactosambientais.Surge,ento,oconflitodasustentabilidadedossistemaseconmicoenatural,fazendodo
meioambienteumtemaestratgicoeurgente,quetambmserefletenocampoeducacional.Nessesentido,umaquestomuito
discutidanasescolasodescartedolixo,jqueaassociaodocrescimentopopulacionalintensaurbanizaoesmudanas
deconsumomudouoperfildolixobrasileiro,pormsemquesecriassemasmedidasnecessriasparadaraolixoumdestino
adequado(FadinieFadini,2001).SegundoRUAeSOUZA(2010),oavanotecnolgicotemsidoassociadodegradaodomeio
ambiente,oquefazcrescerointeressepelaEducaoAmbiental,tentandoresgataraparticipaodoscidadosnasoluodos
problemasambientais.Nessecontexto,considerandorelevanteinseriratemticaambientalnoensinodequmicae,deacordocom
asideiasdeSchnetzeler(2002),buscandoaimplementaodemudanasnosprocessosdeensinoaprendizagem,bolsistasdo
PIBIDQumicadesenvolveramumtrabalhocomalunosda1sriedoensinomdiodoColgioEstadualStellaMatutina,localizado
emJacarepagu,noRiodeJaneiro,relacionandootemacomoscontedosiniciaisdessasrie.Pretendeuseproporcionaraos
alunosnosummelhoraproveitamentodocontedoprogramtico,mastambmestimullosaumareflexoacercadoseupapel
nomeioambiente.
MATERIALEMTODOS:Inicialmente,asbolsistasaplicaramumquestionriocomperguntassobrecoletaseletiva,destinodolixo
etratamentosdeguaeesgoto,comointuitodediagnosticaronveldeconscientizaodosalunos.Emseguida,foipreparada
umaaula,comduraode50minutos,cujotemacentraleraodestinodolixo.AsbolsistasdoPIBIDrealizaramumaapresentao,
naformadeslides,sobreodescartedolixo.Foifeitoumbrevehistricosobreosurgimentodolixoe,emseguida,forammostradas
asprincipaisdiferenasentrelixo,aterrocontrolado,aterrosanitrioeaterroindustrial.Almdisso,osalunosassistiramaumvdeo
sobretratamentosdeguaeesgoto.Porfim,comointuitodeaproximaroscontedosestudadosemsaladeaulavidadosalunos
eassimminimizarafalsaimpressodequeoqueseestudanoservepranada,mas,aocontrrio,importanteparaseubem
estarevidasocial,cadaturmafoidivididaemdezgruposde,aproximadamente,quatrointegrantesqueanotaram,emfolha
separada,informaesapresentadasnaaularelativasaoscontedosjestudadosnobimestre,discutiramentresie,naaula
seguinte,entregaramumtrabalhoresultantedadiscusso.
RESULTADOSEDISCUSSO:Segundoosdadoscoletadosnoquestionrio,amaioriadosalunosmostrousaberoquecoleta
seletiva,asdiferenasentreaterroelixoecomofeitootratamentodegua.Entretanto,amaioriadissenosabercomosetratao
esgoto.Emvirtudedisso,foipreparadaumaaulacujotemacentraleraodestinodolixo.Duranteaapresentao,notousegrande
interesseporpartedosalunosquemostraramsurpresa,porexemplo,aosaberqueaproduodelixopodeserutilizada,inclusive,
paramedirodesenvolvimentodeumanao.Muitoscomentaramsobrecomoolixodescartadonavizinhana,contribuindopara
ageraodeesgotosacuaberto,outrosafirmaramfazeraseparaodedeterminadoslixosemcasaouqueconheciamlocais
quefazemcoletaseletiva.Nofinaldaaula,osalunossereuniramemseusgrupospararelacionarotemaaoscontedosestudados
nobimestre.Nessemomento,muitosrevelaramsentirdificuldadeemfazeracorrelaoe,porisso,foramorientadosapesquisarem
edebateremmaissobreoassuntoemcasa,para,emseguida,organizaremsuasideiasemumtrabalhodepesquisaentreguena
aulaseguinte.Apesardasorientaesedoesforodosdiscentes,muitosnocompreenderamaproposta,oquejeraesperado,j
queamaioriaesthabituadaarealizartarefasdeformamecnica.Noentanto,algunsfizeramboascorrelaescomo:destacaros
tiposdemisturasemtodosdeseparaopresentesnotratamentodegua/esgotoressaltarfenmenosqumicosprovenientesdas
reaesqueocorremnolixoressaltarosestadosfsicosdosmateriaispresentesnoslixesentreoutros.Observousequeos
alunossepreocuparambastanteemdissertarsobreosvdeoseaapresentaonointuitodemostrarqueabsorveramoassunto.
CONCLUSES:Apropostafeitapelasbolsistascontribuiuparaamudanadoensinotradicionalparaoutroemqueodilogo
estabelecidocomosalunos,agregandoconhecimentosemostrandosequeaQumicaestinseridaemsuasrealidades.Aotrazer
umassuntotoabrangenteecheiodecontrovrsiascomolixoparaouniversodosalunos,almdetentarsuperaraquesto
anterior,foipossveltrabalharocontedodisciplinar,estimularopensamentoeaformaodeopinio,bemcomopromovera
http://www.abq.org.br/simpequi/2013/trabalhos/207316162.html

1/2

12/19/2014

11SIMPEQUIIntroduosQuestesAmbientaisnoEnsinodeQumicaUmaConscientizaodosAtos

conscientizaoambiental.
AGRADECIMENTOS:BolsistadoProgramaInstitucionaldeBolsasdeIniciaoDocnciaPIBID,daCAPESBrasilCEStella
Matutina.
REFERNCIASBIBLIOGRFICA:MANAHAN,S.E.Environmentalchemistry.BocaRatn:Lewis,1994.
CORTESJUNIOR,L.P.,CORIO,P.,FERNANDEZ,C.AsrepresentaessociaisdeQumicaAmbientaldosalunosiniciantesna
graduaoemQumica.QumicaNovanaEscola,2009,vol.31,N1,p.4654.
FADINI,P.S.,FADINI,A.A.B.Lixo:desafiosecompromissos.CadernosTemticosdeQumicaNovanaEscola,2001,Edio
especial,p.918.
RUA,E.R.,SOUZA,S.A.Educaoambientalemumaabordageminterdisciplinarecontextualizadapormeiodasdisciplinas
Qumicaeestudosregionais.QumicaNovanaEscola,2010,Vol.32,n2,p.95100.
SCHNETZLER,R.P.ApesquisaemensinodeQumicanoBrasil:conquistaseperspectivas.QumicaNova,2002,Vol.25,supl.1,p.
1424.

ABQASSOCIAOBRASILEIRADEQUMICA
Av.PresidenteVargas,633Sala2228CentroRiodeJaneiroRJBrasil20071004
Telefone:(21)22244480abqeventos@abq.org.br

DesenvolvidoporJGICriaodeSites

http://www.abq.org.br/simpequi/2013/trabalhos/207316162.html

2/2

Você também pode gostar