Você está na página 1de 12

Rcvista Brus ilcira de Gccciencias Roqeno Silves tre Pereira J I (4 ):405 -4 I 6, dczc mbro de 20(j I

TECNI CAS EXPLORATORIAS NA PROSPECt:;Ao DE KIMBERLITOS - ESTUDO DE


CASO

ROGltR IO S ILVEST RE PE REI RA I


RESUMO E m cscaln global. mcnox de I % {los kimbcrhros podc m sc r cousidcrados cc oncmicos. c somcnrc 15 pipe s cons tit ucm mi nas de din-
nunrc de class c mundial . Ate a dc cadn de XO do scc ulo passndo . cxccto os dep ositos aluvionarcs. os kimbcrlitos locali zados no s Cratons arqucanox
consriunam a unica fontc vnlvc t de diamamc. A dcscobcuu em Argy le - Austuilju de uma nova roc hn (olivine lamproft c) com altos tcorcs de diamuurc.
rcdirccionou as pcsquisas para urn novo alvo. as Iaix us ruovcis que circ undam os cratons arqucauos. A se le<;50 da tccuicu tunis upropriada cm um
programu de ex plor:ur:lo pa ra kim bcrlito c/o u kuuprouc diumantifcm bascia-sc na dispouibilidadc de mapas gcologicos udcquudos, fotogrcfias ac-
reus. lcvam.uucntos gcollsicos c no conhecimento dn cvoluc.to geo logic a da drcn. A tccnica de umosuugcm para rccupcracno de mincmis indicndo-
re s Ccmprcgada cmrodo 0 muntin c vern scndo pnuicuda dcsdc que o kimberlite foi rcccnhccido e m Kimberley, Africa do S ui, como a rocba fOUlC
do diamamc. Os resu ltados da tccuica I.'St:IO fuudamcmudos nas runiliscs gc oqunnicas do s ruincmi s sin gcncucos uu diamame . A mug nctomcrr ia uc-
rc.v tcrrcstrc consritu i a scg unda tccnicauuus usadu na delel,.·<;:-Io dirct a de kunbcrlitovlamproitos . E m Minas Gerais, cssa rccnica foi rcs ponsdvcl pcla
idcntifi cacao de ccntcnns de kimbcrhtos c rochn s rclacionadas . A inlcg ra<;iio de dodos srsmicos. gravimc tricos C ncromagncticos com gcocronologia
c gc oqunuica des mincmis indicadorc s podcm prcporcionar a dc finicno de runbic ntcs du Iitosfcru fuvortivcis II preservacao do dinmautc. Trubalhus
dcssc tipo Ionun rcaliz ados na por<;:IO norte do Cruron do Siio Francisco. A integr:l(r:1o de imnge ns de satclitc TMzradar co m forogmfia s acrcas rem
side usuda rotincirnmcmc nn idcntifi cacno de Icicecs rcfucionadns us innusoc s de kimbcrlit us no B ras il. 0 succsso do uso de fotc grufi as ucrc us nu
dctcl.'<;ao dircra de kimbcrlitos bas cia-sc principalmcnt c no c onuus tc da cob crnnu de vcgcmcuo entre a inuusno c a cncnix antc . A partir de Itj97 ,
scanners uurhicspccuuis pa ssaralll a scr usados na prospcccno clc kimbcrlitos. 0 cquipumcmc ope ra no intervale do cspcctro de on dns do S W IR,
dcs tcc.mdo nuonuilias f\.1g( O Il) . 0 arng o aprcs cntu bre ve rccupitulucuo sobrc kimberlite . Inmproito . genese d o diunuuuc c rcvc as tccnicns
cxplomtcrius ruais nsadas.

/,(/11/1 '1"(/,1' - /-1/(/1'(' : kimbcdito. lumprouo. min crais kimbcrluic os. miclco arquc.mo. g rav illle tria, magnclo ille lri:l. se ns ori,U11ellto rel11oto , litosfe l"a.
geol.'Hlllolog ia , d ia llwnle .

ABSTRACT I;XI'f.( JRII TONYT!T IINIQU/:'.\'IN K fM HI~R Un' 1;·X/' f.( JRATION: CASI;'STUf)Y In a g lo b:1 1sea l!..', on ly 15 kimbe rlite pipes
co ns titute wor ld dass diamon d mi nes . UllIil lhe IlJXO·s . I.'xu: pt fo r the di ,lInontl ifcwu s alluv ial dep osits, kirnherli tes I(Kated in the Archa!..'11 nalUns
\Vcr!..' thc only ava ilahl e d iam ond .~ o u rl.'l.' s . T he disl.'ll\·ery o f a new hig hly d iaillo lld ifl'rolis HlI.'k (ol ivi ne la lllproite) in A rg yJc - A uslrali a. re -di rectl.'d
the researdl for a ne \V large t, lhe moh ile belt s. T hc sdel.' tioll o f appmp ri:lle ledlll iqlles in a dia llHlIldili:rous killlbed itd lamp roi le ex plo ration progralll
is b: l.~ed 0 11 the ava ilability o f su itable geol og ical map s. aerial photogra phs, geo physkill survcy ant! know blge o f the area 's geolog il.'a l cv olution. Th~
sa mp ling tedmiq lle for ind icalor mincra ls is used wo rld wide anti has been pr,lcticizeu S i IK~ ki m berlit ~ W
'l" rCl.'Ogni sed in Kimberle y - Soulh Arhca
as the sn Ul"l.'e roc k o f di a mon d . Th e le d 1l1 iq ue res ull s arc ba sed 0 11 gcod le mka l data of u iam ond sy ngene tk m ine ral s. Th e ae rial and g ro und
lllilg nelOJ)1el ry constitute the second Jl1lJn: Ils\.' u tedill ique for (JirCl.'t deteclion o f kimlx:rlitc/ lalll]Jl"Oite. M ainl y in M inas Gera is S l al~ this tcdmique wa s
n:s ponsible fo r the idl'nti ril.'al ion of hum ll"l'ds o f kinllx:rlitcs and re lated nK ks. Th e inlegration of scisnlic, grav illlctric, ael"Oll1agnetic, geoc hronological
and geod le miral da la o f illdil.'alo l' min e rals ca n pro vide the dcl i nitioll o f favora ble lilhosph l' l"l' e nvi ron me nt fo r lhe prese rvat io n o f diam on d. T hese
ty pes o f re search wl.'re de vel op ed in lhe llOlthem porl ion o f the S:-IO rr:lIll.'is\.'{l C ralo n. In Bra zil, the inlegrm io n o f T ivl/ radar satellite ima ge wilh
airph otog rap hs has 1X:l.'n J'Ollline ly used 10 iden tify li:atures 1"l'la lcd III kilnlx:r1ite inlrusions. Th c Slll.'cess o f killlbl' riite d irect idclltilicalioll usin g aerial
photog r:lphs is based mai nly on vcget atiolll.'ovcr I.'onlras t bct\Veen the intrusion :ll\d the I.'ountry m l.'ks. S ilKe IlJlJ7, sca nne r 11111ltislx:ct rallechni q ue
has been uscd for k imb erlite e xp lor alio n. Th e eq uipme nt o [1\.' rates in th\.' s ho rt wave in frare{J inle rva l, e nh:lI1l.'ing Mg(O I I) alHlJl1alies . T hc pa pe r
prcsen ts a brief ove rv iew abo ut killllx:rlite , lalllpm ile , genesis of d iamnnd .lIld a rl.:vkwi ng o f the exp lora tio n tcdllliq ues .

Kl'.I'II'lm:I.\·: kimbe rlite , lall1pro itl', kilnbl'rlitic Illinerals. ardlea n nUI.'I I.'OliS. g ravilllcl ry, magnet o l\1et ry, re mole se nsing, lilho sph ere , geoc hro no logy,
d i:UllOlld.

INTn ODU<;AO Killlbc rlitos d ia malltfl"cros es ti'io pred o· a lIlliea fo nte eco no m ica dc d iamantc at e a dcsco bcrt a, cm
11li n:llllc lllc n tc co n finado s <lOS cr ,llo !ls allligos C cSI,ivc is no !9Xl , do Iam proil o Argyle (\ Veslcrn A ustralia). 0 al[o leor de
lllund o. Em csc a la g lo ba l, lIlc nos d c I (7r: <.l os ki mb crlitos sao d i..IlII ,-ltlte na int rus i'i o dcm on s troll a possibilidad e de q ue LIm
su ficiclltclllcntc d iamantffc ros para sc rclll cOllsidc rados cco nCJ- IlOVO tipo dc rocha (o liv ina lal11pro fto) talll bcm se ria ca paz dc
micos, c sOlllcntc cc rea dc 15 pipes co nstituc l1l minas dc c las- co nic I' di am an te . As .ircas crato nicas ant igas c es tave is, tida s
sc lllund ial. Os sucessos das dcseo bcrt as dos ultimo s 3S anos, ate enlao co mo llnicas na prosp cc<; ao de di am ante , foram co n-
prine ipalmcntc na Russia (M il', Udac hnaya) , l30tswana (Ora pa, sidc rave lmc nle alllpliada s co m a ad i<;ao do novo am bicn lc gc-
Jwan cng ), l\ust r:i1i a (A rgyle) e no Ca nada ( Lac de Gr as - o l6g ico de A rgy lc, is to e , os c intLl rocs Illov ei s pro lero z6 icos.
Nor thwes t Te rritori cs) na ulti ma decad a, I'e nctcm 0 ex ito das Em todD 0 mu ndo, 0 no vo a lvo po tcn cia l para a prospec<; ao de
apJicm;oes dc lecnicas mod crn as, prin c ipalmcllic Ilas :ireas dc d iam ant e passoll a se r pcsq uisa cl o. Kimbcrlitos, cOllsidcrad os
geoffsica e gcoq uflllica. histor icam cn tc co mo a ma ior J'o nte prim ari a de d ia man tcs,
Excc to os dcp 6si tos al uvion ares, os kim bcrlitos cOllstitufam e xibc ll1 propried ad cs ffsicns e qufmi cas e xtrc mn mc nte var i.i-

Pos-grad ua<;:l o do 11 1.~ t i l ll l o de G COl.'ic lll.'i as da Un B, Brasilia, DF, Brasil.


S I ICGN 70X. IJlol.'(l II , A pt. 1(13, B rasilia , 7074X -76X,e llla il: rs p01o pe lld f.w lll.br.

Re vista Bras ileira de Geoci{mcias, Volume 3 1,2001 405


Tecnicae Expforat6rias na Prospecfao de Kimberlitos • Estudo de Caso

vc is. a rcco nhcci mc nto de uma scg unda Io nrc prinuiriu potcn - Io tog rufias aercas tcm s id e usudas. Dcvido ~I bai xu rcso luc .io
cialmcntc eco nomic» cxpandiu cons idcruvclmcntc cs sas vari- csp aci a l e csp cctru l da s Imngc ns pa ra a dc tcccito d irct a de
tivcis. kimh erlit os o u lampro ftos, es se tccnica te rn s id a integra da co m
Aspec tos de pctrologia , min crnl og in. gc oq uunica, gcofis icu, dados geoffs icos para analiscs csuu turais. Anomalias de vcgc-
sc nso riamc nto rcm ot o c dad os adici ona is de ca mpo , ta is co mo t a~ ao co nst ituc m 0 principal cri tcri o na d ct cccao dirc ta de
va ria cocs da g rnnulo mc tr ia c cor do so lo, anomalias cspcc ffi- kimbc rlit os em Iotograflas acrcas. Essas anoma lias sao hem de-
cas de dctcrmi nadas cspccics de vcgctacao e mi neral s idcntifi- fini d us e sc rc lacionnm com os so los tc rtci s dcrivnd os da s
cados no bora-fora de fonni gu ci ros dc vcm scr intcgrados ao s intrusocs, scndo partic ularmc ntc co ntrastamcs sc os so los ori-
programas de cxpl oraca o. A sc lccao da s tccnicas ma is apropri - gi nados da s roc ha s encaix an tes sao a rcn oso s. Associadas a
ad as e m um p rograma d e cxp loraciio csta baseada em furores o utra s tccnicas, as Iotografias acrcas rem s ido usadas em an d-
tai s como a di spo nibi lidadc de Iotografias acrcas/imagc ns c 0 lises cstrut ura is, geomorfo log icas, dcfinicfio de va les c terrace s
tempo hab il em o b tc- las, lcvantamcn ros gcofisicos prcv ios, de a luv iocs di amannferos c princ ipal mcnt c na intcgracao co m
mapas adcquados , facilidadc s de accsso c fisiogra fiu do terre - dado s de gc offs ica e imagc ns de satc litc para id cn tificac.to c
11 0. roch a c nca ixuntc. gco mo rfolog!u. nfvcl de crosii o IHl ,irca fol101I' up de anomali as. A part ir d e 1997. imagead o res
al vo , idadcs das intrusocs. cspcssuru prcvistu tic co bcnurns c, mul ticspcc uu is o pcm ndo no intervale de com pri mc nto de o n-
obv iumcntc, d is po ni h ilidmlc de rc cursos par a a cxcc ucao do da x do S \VIR (S ho rt Wave Infra red ) passa nun a scr usudos na
projc to. No Brasil a di ve rsidade de c limu. co bcuuru vege tal c prnspcccfio de kimbcrl itos. Dc vido :1alta rcsolu cao cspacia! e
vias de acc sso da reg iao arnazo nica pa ra 0 nord este c 0 s ui do cs pcctral. os se nsores sa o capazcs de dc tcctar (pico de absor-
pars. im plicu CIll cs tru tcg ias di fcre ntcs no pl a ncj am c nro du ~ao) II hid ro xi la Mg (O H ) de argilo-mi ncrnis up ic os du altern -
pros pcccao , iuclu indo mcsmo a adapta ciio das cqui pcs de ca m- ~ao de kimbc rlitos. Le vantam c ntos rca lizad os no Bras il apon -
po. taram boa s anomal ias sobrc k im bc rlitos co nhcc ido s.
A tecn ica de nmostrn gcm de m inera ls pesad os/ind icadores Po r lim, 0 s ucesso das tccn ica s cx ploratorias na pro specllao
c Illund ialmcn tc c lllpregada e pralicada pOl' mai s dc ce lll nnos, de kimher lilos c lalllproitos dep e nde essc ncin imc iltc d o co nhc-
dcsde q ue 0 killlherlito ro i rcconh ecid o el11 Kimherl ey na A fri- ci men(o c capacidade do ge6 10go d e ex plora<;aoe m rcconstruir
ca do S uI COl1l 0 rocha fo n(e do di am ant e. No Bras il ofo!lO\l JIIjJ a hist6ri a da ev o luc;ao geo l(jgica de um a rcg iao, proporc ionan -
de min c ra is ind icado re s I"o i resp o ns,ive l pela d escob crt a dc do a scle<;ao de alvo s tao s(jlidos (ju:Jnlo poss(ve l. DCPClldc a in-
m:ds de lIm:l centell;l de co rpos kimherlft icos. a s resultado s d a d a d n Ic nac id ad e . pe rse vc r:lnlla. trci na mc nto e a pti ca ~ fl o da s
!ccni ca cs (ao l"und am c nlad os nas an ,Hises v isua is e tjllim ic:ls cq uipcs de p ro s p e c ~ a o no eam po.
do s m iner ais s inge IH3 t icos :10 dialll ant e Ilas parage llese s I\ nles da re visao so hre as tcc nica s ex plora ((jr ias llsadas na
peridolitka e eelogl lica . A {j llanlid ad e de g ra nada subc <i lcica. pro sp c e ~ ao dc killl hc rlilos e lam pro lto. aprescn lar-se-,i lima re-
de riva da de harzh llrgil o , e 0 se ll baixo teor em C a podelll assi- ca pitlllac;ao so hre ess as rochas e a ge nese do d iam an te .
na lar 0 cOlltelldo dc d iam<l nle. Crollliia CO Ill a lto tcor de C rl 0 1,
ni vci s moderad os a a ltos d c MgO e Illu ito ba ixo TiO l tal11 oe l11 I<Il\'IBERLITO K imh cr litos co nslilliem var icdad es de ro-
CSl:I assoc iada ao dia ma nte . 1\ geoq llimic a do s m ine"j·ais illlli- c has po t:iss icas . vo lulllet rica mc nic ins ig nifica nles e m c sc a la
' adorcs co ns tilui. po rtanto . me io e fic az dc a va liar 0 potcn ci,11 lII11n d ial. Cons islelll de Illincra is. l"ragmc nlos de rochas e CO I11-
para d ialll:lnte d os a lvos d c e xplor:u;flo. poncnt cs Illaglll,iticos fm lllado s cm am hicnte s f(sit.:OS/q llllllic(ls
Em palscs de vasta ex lensao lerrito rial como 0 Bras il. a re - di vc rS(ls. <I11l0Slrad(lS cm difc rentcs pJ"( lfulld idadcs pc lt) m:lg lll:1
d Ul;ao das dimc nsOcs d os al vos region ai s tem s ido tellia da pm kimhe rlil ico ao lo ngo de sua asce llsao desd e () manto ale iI Sll-
Illcio de Illodelos cstlll tura is qu c apo nta lll ,ireas mais faV( lr:lVc is pcrffcie .
dCllIro dc lun contc xto maior. Rcce nlernentc , a an;i1isc d e pro- A dcfin illflo de kim hcrl ito propos ta pur C lemcnt et al.
tlutos tIa integrac;ao d os dado s de gcoflsica. sen sor iamc nto re- ( 1984). for ma lmc ntc aeei ta ate hojc , e de q ue cste eonsistc de
m OIO. gcoq u(m ica, gcocrono log ia e geolog ia dc superffcie tem u ma roe ha (gnea ultrab.isica, pot,issi ca , rica Clll vol atci s, qu e
propon..:ionado mai s co nsis tencia na se lc<;ao<.l os alvos . Apesar OCOITe em pipes vu ldlnieos, d iq ues e sills . Possui Icxtur a
da au scncia de dados s lsm icos para 0 Illap eam cnt o dc cs llll tu- inc q uigranular rcsulta ntc d a pre sen <;a de fcnocristais e lll ma -
ras da litosfc ra . a intcgnu;ao de d ad os gravi rnelricos e ma gn c- triz finam c nte g ra nu lar. A o liv ina ocorrc eomo fen oeri Slal c
tk os, gcoq ufmica de min erai s ind icadores dc ki mbe rli tos, ima- co nstilllintc da matri z. se g uida d e llo£opita, ealcita. scr pcll li-
ge ns lie s is te mas o ticolradar de satc lile c gcoc rono log ia tem na. c1inop iro xcn io (coillume nte d iop sfdio ), l1l olllicclita. apa lita,
proporc ionado sucesso na dclimi ta<;ao de hlocos crus taisl ma nto cspinc lio, pcrovsq uila e ilmen ita. a s fenocrista is sa o aned ricos .
n:l po n;a o no rte do C ra to n d o Sao Fra nc isco . 1\ presc nc;a d c dcri vau os do m anto , fcrro ma g nesiano s, c incluc m o liv in<J.
granada de a lta prcssao prove nientc de kim berlilos s iluados na ll ogop ita , pi croi lm e nita, esp inelio cro mlfero , g ra nada
;irca mais ce nlral o u mic lco do Bloc o Sc rrinha ind ica a prc scn - m agn esi an a. cli no pi ro xcnio (com ume nte di oJlsfdi o ero ml rero )
~ a dc lilOs fc ra s u bj acc ntc m ai s cs pessa, p rcs c rvad a do c orto pirox en io (com ullle nte en sta ti ta) . as fc nocri s ta is c os
rClrahalham cn lo duran tc 0 C ic io Tra nsa m:lzo nieo . m inera is da matriz fonnad os rc lalivam entc ccdo sao freq ucn -
O s d ad os de ma gn c lo met ria acrea c te rrestre telll s ido lisa - tc me nl c " Itera tlos pOI' p roee ss os d eulc ricoS. p rinci pa lmc llie
d os co m e l"ic iencia na detec\'ao dirCI:l dc cor pos ki lllhe rl(lico s se rpe ntiniza<; flo e car bo n itiz<lll flo. Co m lllllen te co nte III inel u-
e lam proi lieos . Em <i reas ma g netica mente Illui to agit ad as. Oll s(k s d c roc has ultram 'il"i ea s. der iv:lda s do m an to s uperio r. c
JlI CStlHl de vido ao hai xo mag neli slllO ap rcse ntm lo pm a lgulls q ua nlid..ldcs var i;iv e is de xe nocr is ta is e xe lH'llitos c rus (:I is.
/)i/w \' (A rgy le). 0 Illclodo dev e SC I' usado co m ca ute la. No Bra- Kimh crli(o pod e co nler di anl <l nte. pon: lll co mo um cOllsliluin!c
s il. par licllian nen le em Min as Gera is, 0 mCl od o aeroma g nclico ra ro. Gcotj llim icame nte. sflo rochas ricas e m Cal' Ti0 2. K20 ,
foi res po ns,ivc l pcla ide ntific<H; ao de ce n(cnas de kimherl ilos e COIll co mpone n!c vo l<itil cx trCm <l llle nte alto . 'n lln[1ell1 sa o rica s
rocllas relneio nadas. e m e leme nlos tra<; os incolllpativ e is la is como Rb , Sr, Z r, Nb,
Na ,irea de se nsor ia lllc nio l'e lllOI O, illlagells 'I'M - Land sat c Ba, Cs, Th . U, Ph e Terras Ra ras Le vcs.

406 Revista Brasileira de Geocitmcias, Volume 31, 200 1


Hoq ena Sil vestre Pereira

~tl .\t w adui OralIa


21S,7 ha r ~ r. he J 10.6ha

,--
:0
I_
----- - ,
F ~'ic s Ill' diatrema
Hipoahissal
I zu ha Area ~11l hectares
t.
11 ha

I 0 1. ! n.l

B Catwynyardeh Elkn d31\" r. Ellr ndak -4


124 ha J 06 ha 76 h3

Argyle
50 ha

\ l ajh£:Iw'lll
lJ hn

Zirkd vtesn
.l2Sn hu

o

Faries dl" cratcra
1/iP 0 3~ j SS :J.I
10 ha Area em hectares
••
'I: " . I I
Figu ra 1 - N fvel atual da ero.wlo de dife rentes intrusiies. (A) - Kimb erlitos (rrp rodu rido de Sco ff-Sm ith / 992), (13)
Lanipro itos (rep roduzido de Sco ff-Smith 1992),

1\ area de ocorre nci a de uni kim be rli te . qu e varia de alguns o nde a ma tri z e co m umc ntc c im cntada por sc rpe ntina e
POLICOS hect ares ale muis de 200 hecta res, rcfl ctc nflo somcntc micr6 1itos de c lino piroxc nio.
a natureza da crupcfio, mas principalmcntc 0 nivel da c rosiio da A zo na de crntcra co nsistc na cx prcss ao s upe rfic ia l da
intrusao (F ig. I ). Intrusocs do ripo pipe co mumcntc contcm 3 int ru sao . Co ns tituida por ma teria l piroc las tico prinuiri o, p OI'
zo nas d istintas, isto C, a ra iz, 0 d iatrcm a c a cra tcra . vczc s rc trabu lhado, a zona de c rutc ra aprese nta can ta tas de
A zo na da ra iz uprc scnta lo n nato irregul ar e co ntcm roc has bai xos mcrg ulhos c ma is irrcgul arcs quando comparudos com
de varies pulse s de magm as co m cc mposicoc s d ilcrc mcs c te x- a zo na do d iat rc ma .
turns upi ca s de Intrusoc s hipabi ssuis Mu ito s d os kimher litos Em pipes kimberlfticos, eada zo na aprese nta carac tcnsti cas
hipab issai s to rmad os dura nte 0 dc sc nvo lvim c nto inic inl do di fcrc ntcs na d ist ribui cao dos d iam antcs . Dc vido ao anunjo
pipe podcm nflo atingir a supcrficic (Clement 1982. Clement & intern e ma is s imp les, a ZO Il U do d iatr em e mos tra ha ixa
Re id 1989 ), Ilutuac.io d os tcorcs, ao con trtirio d u zo na de rail. ondc variu m
A zona do d iutrc ma c a parte principal du intru sflo. Ao eo n- de aco rdo co m as d ifcrc ntcs ra ses ma gnuiticas, Na zona de era-
trtlrio da zo na da raiz, aprcsc nta eo nlatos rcgul arcs de mcrgu - tcra, os tco rcs depen de nt de s resultado s de inte racao dos pro -
Ihos em :lngulos a lto s co m a roc ha cn caix a ntc. Co ns istc de ces sos pirocl ast icos primarie s co m a eros ao, rc-sedi mcntaciio,
rochas com tcxturas incomuns que rcflcicm a llllid i za ~ ao ca intcmperismo c lixiviacfio.
dc gasi fica cito de siste ma s int rusi vos rice s em vo ltitc is (CO?). Tcorc s eco nomicamente vuivc is dc diamuntcs em
Llipi/li pell etal sao con stituintes carac tcrfs ticos dcst us rocluis, kimb crli tos variam de -3cls/l OOI a >200cls/l OOI. A d isparida-

Revista Brasi/eira de Geociencies. Volume 3 1, 200 1 407


Tecnicee Expforat6rias na ProsPeGfao de Kimberlitos - Estudo de Caso

de e ntre os rcorc s mai s ba ixos c altos dc vc-sc ~l av al i;.u;ao (US$I lam pro ftos e kim bcrfitos .
ct) dos dinmantcs, qu e pod cru variar de US $IOIc t (Juina) al e
nutis d e US $300!c1. As va riac ocs d os valo rcs medics dos din - G I~NESE DO I>IA M A NT E O s kim bcr litos diuman ufc ro s
man tes pod c m, po rta nt o , inviabil iza r ccou o m ic a mc ntc cs tiio c on fin udos as are as c ra ro n icus a rquc a nas . A s rel :H; t)CS
kimbe rlite como 0 Mo naste ry (O ra nge Free State) qu e apresc u- e ntre anom ulias de alt a vc locidade da s on da s S (she ar wav e ) c
ra, e m a lg uma s por~ 6 es d o pipe, tcorc s de 50e ts/ IOO t c a cspcssura d a li tosl c ra pcrmitcm cs timar ncs tas areas a cs pcx -
viab ilizar o utros, co mo 0 k imbe rlite Lc tsc ng La Term: s ur a medi a d a Ii tosfcru pos-arqu can u entre 100 c 200 klll, po-
(Leso tho ) co m tcorcs de -3e ls/ l OOt, mas q ue regu la rme nte d end o a lcan car ma is de 300 kll1.
produ z d iam an tcs aci ma de 20c ts do tip o gc ma. Dat acocs S m/Ntl de o rto p irox e nio, g runad n cn capsuludn e m
Data cocs de kimbcrlitos c lampro uos ind ica rn idadcs do di am nnt cs c Rc-O s de xc no litos da lito s fc ra de kimbcrli tos da
Prot ero z6i co uo Te rci ari o, Te n tativa s d e cstabc lccer u rna A fr ica d o S ui c S iberia, ind icam qu e os c ra to ns a rq uca nos e as
cic licidadc de intrusoc s nile ti ve ram c xito. COIl IUdo , conccn tru- litos fc rns mnis es pessas s u hjacc ntcs fora m fo rm ad o s no
lfoes ma iore s e m dct c rm inados inte rvalos de tempo pod em se r Arqu can o (Cood ie J 997 ).
obscrv adas, co mo pOI' cx e m p lo, e ntre () Junissico In fe rior Pro va vc lm cnt c d c vido ao c mpoh rcc imc nto de ele men tos
( 175 Ma - 190Ma) c 0 Crcuicc o S upe rior (65 Ma - WMa ). No rndi oge nic os co mo U c T h, as arcu s urqu cana s ap rcscntam flu-
Bra si l, a maioria dos kirn bcrlitus sc co nce ntra e n tre SOM a - xo tcrmi co mcnor q ue as mais j ovcn s, J\ inflcxuo lias
125M a. gco rc rm as para u ba se d e li tos lc ra s s ubj ncc ntcs fl c ra to ns
K imbe rl itos cst iio re stri to s a am bie n tc de intra pla ca co nti- ar q uea no s ind ica q ue as rc mpcr.uu ras s50 m cn orcs qu e as ob -
ne nta l, mais cspcci fica mc ntc ~lS rcgiocs da c rus ta co ntinen ta l sc rv adas na mesilla profundidndc , porcm fora dcssc a m bicn tc
sobrcjaccutc a cnitons mais velhos qu e 2,5 Ga . A loca lizacao de (H ag ge rty 19 86 ). A co nvc rgc nc ia d o s d nd o s pcrmi tc ind icar
95 % dns m inas de di amamc s ncssc am bicntc rclorca as obscr- qu e os di.uuantcs s50 Iormad os, e pcrmancccm csnivcis. na raiz
v;.u;ocs de Clifford ( 1966) e Da wson ( 198 0) de q ue kimbc rfitos " friu" c monos dc nsa dns q u ilhas litos fcricns sob os c ra to ns
ccono m ica mc nte im po rtan tcs cstiio con fina d os a nu c le us nrquca nos, ondc a cs tabilidadc do mineral e limhad a pur tC IH -
cr.uonicos arquca nos. pc nuu ras entre 900° e I300°C, pro fund ida dc s de J 50 a 200kll1 ,
prcssocs c ntrc 4 5 c 65kha e gco tcrma pro ximo a 40 m \Vm-:!.
I.. Alvl P RO iTOS A dcscob c rtu d e la m pro fto d iumannf cro Estud os dc incl usocs dc m inera ls CII1 dium a ntcs e da assen t-
despe rtou gra nde inte res se . Est udos so bre 0 mesm o for:un re- blcin d e mi ncr ai s c m xc nd litos d iam an tfrcros most ra m qu e a
ali zad os por Seo ll-S m ith & S ki " " e r ( 19X4), M itc he ll ( 19 X9 ), form a<; flo tlos dimnull tes I1U base d a litosfe ra es l:! assoc iada:l 2
M itc he ll & Be rg ma " ( 199 1) e Scoll -S m ith ( 1992 ). La mproflO tip os de rot:h as: g ra nada pe rido ti lO, co m pr ed om ina nc ia de
e lima roch a fgnca magn esi a na, ultrap ot;.iss ica e sc ca rac tc riza g ra nada har zh urgil o so hre 0 Ihc rzo lito , e ec log ilO. A cOlllp osi-
pcl a a lia ra zflo K .,O / Na1 0 e co n C C Jl t r~lf;oe s c lev ad as de C r, Ni, \'ao q u fm ic a d essas inclu soes ind ica fo nle s iluad a no mant o
Rh, Sr. Z r, e B<.1 . An cOlllnirio d o kim bcrli to , () CO ., e prali ca- s upe rio r, COlls tilufda por gra nada harshurg ito co m Jelli es de
me nle a usc nte. Co nte lll qu an tiund es va ri;.i vc is de lellcita co mo eclog i"" c lIlpobrecida e lll FeO , A I,O " C"O (N yb lade 2(x) I ) e
l"cn oc rislal prim.irio o u cons liluinle tla malriz. O Ulro s min era is c l1 riq ueci da e m LREE por In elaSS()lllill is lno .
proc mi ne ntcs sflo ll og op il a tilan ffera . c1inop iro xcn io (t ipica- Diama ntes per iootfti cos (tipo P) e cc log fticos (tipo E) cons -
me nte d iops fdio ), r ichterita lil an ffera pOliiss ica . o liv ina e tituem popu l:l~oc s d ist inl as . Da tac; oes de d iam antes d o tipo P
sa n id ina. Pri de ri tn, )lc ro vsqui ta, a pa lita, wade ita c cs p ine lio pro ve nicntes de kimberl ito s da Africa do S ui e S ibe ria indicalll
podelll ocorrcr. 1\ di st ilH; ao e nlre I:II11pro ito c ki mbe r/ilo e feil a qu e es les sflo ar q uc:lno s . Por Dutro lad o , d iam:lntes d o lipo E
pela prcscillfa , 11 0 prim ciro , tic lell cita, <l n fih{i lio, sa nid ina, vi- rccu perad os dc ec log itos di a lll:lntffe ro s (Ro be rts Vic tor , AJ ric:l
dnl, pri dcrita, wade ita e au sclll:ia s de Illo lltil:el ita. ca rho na t() c do S u i) I1l ostram id ad es entre 2 .7G a e ~J9 0 M a . J\ p re s en ~a de
scr pc l1 tina prim :iri(ls . d imnant es d e id ades dife re nt es e m urn mesm a k im be rli to ,
Em cont ras le co m kim hc rl itos , qu e a tinge lH pro fundid ad cs co mo na min a ri nsc h (A frica do S u i), imp lica e m pro cesso s
de 2k m, os lamproit os nflo uhrap assam 500 m, 0 qu e result a n<.l di slin to s d e fo n mllfao d os ti po s P eE. Ambo s tipo s ta m helll
<.l llsc nc ia da zo na d e di al rcm a e de zo na de rail. me nos dcsc n- d ifc rcltl na co mpos i<;ao iso t6 pic a de car ho llo (OLlC) . UIl W VC /.
yo lv ida que nos kil1lhcr lilos . 0 POLI CO dCSC IlVolv illlc nto d essa s q ue nos do tip o P os v:llorcs cs tao co nfi nad os en tre - 2 e - t) p CI'
zo nas e a trih ufd o it hai xa prescll lfa de CO., lIa c ruplfao d u s In il, se mel hantes aos o blidos e lll s ubs ti1 nci as deri vadas do 11 1:11\-
mag mas la m pro flicos , resu lta nd o elll m ai o,· pa n ic ipa\;'iio da to , e nq ll:lIllO os do tip o E :lp n.::-.t,; llti.1I 1l va lor c:-. c ntre - 34 e +3
I.ona de cm tc ra, aco mpa n hada de pequ enos I'ellts O ll per mil , sc me lha ntcs ao s ohsc rva dos e m m ate riais oa cros la. O s
al imcntadorcs , ex ib intlo 0 co nj ullto lim form al o de l a ~ a d e va lore s d islinlos nos do is lipos s uge re m qu e a fon te de car bo-
clllllll/m Xll e, :1o cOlltd rio d o for malo elll co ne tlos k imhe rl ilos . no dos d ia ma ntes peridotft icos e astcn o sre rico c oos ccl ogftico s
Uma ca nH.: (e rfslic a Illu iw pnipria d o 1:llllp ro fto COilSisl e 11:\ e c rus ta l, reei c lnd a pa ra 0 m a nlo par su bd ue c;ao.
intrusao de ma gma lardi o no dcp dsit o pirocl:isti co , lIsua lme nle O s d iam antes fo nnndos no J\rque:l no e/ou Proteroz6ico pe r-
Ila for ma de lagos d e lava. ma neccm es ti.ivc is na hase d a lilo s fe ra por longo per fod o dc
Lam pro ftos , co m o os k im hc rl ilos , sao produto s dc lempo at e a s ua ca ptura pm kim berl itos/l amproft os lIluit o mais
Illag matism o intrap laca. C Olllutl o, ao co nwi rio dos k imhc rlitos j ov cn s (p re l"e re ncia lme nte pal eoz6 icos e Jl1esoz6icos ). 0 tra ns-
(ccono m icos) que eSla o co nfin ado s aos cra to ns ;'lrq uca nos , os porte d o d ialllan te dcsde sc u ca m po de es ta hilidade ate a sllper-
lalllp rofl os gc ralme llte OCOITc m nas ll1<.lrgen s d os c ratons, j unto flcie im plica e m g ra nde dilui lfao do leor, indi cand o lim lI\eio
aos c inturiks md vei s . ffsica e quilll icalll c nte hos til q ue re su lta ell1 ab sor\ oes, q uch ra
As d ive rs idade s d o a m h ie nte tcctOlll CO, ti po tic e ab ras50 do s c rista is ( r ig. 2). As fc ilf<les de a bso r~a o Illoslr:nn
elll /J/aCefJIl'lI t , forl1la to do c ur po c d ifc rcnte m ine ra logia ohv i- qu e os di am an tcs nao es t50 Cltl eq u ilfh rio co m 0 ma gma
:lme nte tcm impli c:H; OCS Il a se l e~ ao d os alvos , tecn ic as ki mhe rlft ico , e sao s ubmc tido s ~I ox id a~fI() durante 0 tran spo!'-
ex p lo ra tdr ias c de tc rmi na lf50 d os teo rcs c m di am a nte c ntrc te .

408 Revista Brasileira de Geoci{mcias, Volume 3 1• 200 1


Rogerio Sil vestre Pereira

Em termo s de cxploraca o. os Iat orcs ma is impo rta ntcs na o a


nmbic ntc gcotcctonico. aliado prcscn ca mellor des mi-
ge nese do diam antc podcm SC I' rcs um idos uos scg uintcs po ntos: ncrais indi cadorcs da nova font c diamantffcra prinulria, ccntri-
-Os macrod iamantcs prcsentes e m depositos cco nfnn icos de - hufram para a rcvi sao da tradici o nul tec nica cxplorat orin d e
rivam d e roc has Iontcs pcrid otfticas e cclog uic as C co nstituc m amostrugcm para mi neral s indi cadorc s , em especia l qua nto ao
xc nocris ta is e m kimbcrl ito s e lam pro ftos . vol ume da amostra. Dc vid o liS pcquc nas proporcocs de g ran a-
. A ab undflncia de inclusocs de mincrais pcrid ou ricos indi- da , cspinclio, diopsfdio c ilmcnita, ubunduntcs no kimbcrluo
ca q ue os do tipo P sao mais abundantcs qu e os do tipo E. En- upico , 0 oli vina lamprofto de A rgy le Ioi dcscobcrt o par mcio do
trc tunto . e m rc lacao uos xcno lisos obscrva-sc 0 inverse . s uge- f ollowup de diam antc , cujos tcorc s sao c xcep cion a lmcn tc alto s.
rindo lima dcsa grcgucao ma ior de perido tite diam auu fcro. Arunlmc ntc. as tccnicas cxplora tdrius consis tcm mai s c muis
-Ambas as paragcncscs do di.unnntc sao ma is nnrigas qu e as na intcgracao d os d ado s obrido s pel os di fer ent es mctodos . Os
roc has uunspon cs/h ospcdciras. ulvos dc fiuido s para lcvan uun cn ros ucromag nc ticos . de tot o-
-Diamantcs pcridoutic os sao 1'0001Ila dos em peridotit e quimi - grafias ncrcns Oll sC(/Jlller lllulties pcc lra l, invaria vclmcntc sao
ca mc uic cm po brcc ido (PcO. ALIO.. Ca D) na base d a litosfcru res ultados da intcg racito de umostru gc ns positivas de min eral s
( 150 - 200 km), ondc sa o cnriquccidos em LRE E, KeR b. pOI" co mmodcl os cs nu unuis. cm basa dos em intcrprc racoc s de ima -
mc io de cv cnto mct assou uitico po brc em T i. gen s d tica/radar de sa te litc e mupas gc o log icos di spc nfvc is. POl'
. No caso de microdiamnntcs associ ados uo ma gm a hosp e- ou tru Indo . umo stragc ns d cialhad as cw fo tlow lip de mincraix
dciro, se ll co ntcudo no kimhcrl iro e lam p ro ito pod e nan csiar sao plancj ado s scg uindo lila pas, cujo s dados sao ari gin ad os du
rcl ucion ado nos m acrodiamant cs da mcsmu intru sdo. intcgraca o lias ano mulins se lec io nadas no s difcrc ntcs tip os de
-Os d iam ant cs sao cncon trados prctcrcncialmcnt c e m rcgi- acrolc vantamcntos co m re su ltad os m inc ral 6gi eos, intcrprci a-
Des orale as roc has a ntigas sao prc scrvadas c mo stram uma <;oes gcologico/cstruturnis e gcomo rfo log icas dcta lhnd as .
quilh u litosfcrica cspcss u c Iria cm subsupcrficic. As corrclncocs de dado s gcoq ufm icos de m incrai s
·0 tran sportc do d iamantc d o manto atc a supc rlfc ic ncccs- s ingc nc ticos no d iama ntc nas para gc ncsc s pc rido ut ica c
s ita SC I' nip ido pa ra cvi ta r a dc st ruicao do min eral. cc logf tica . co m dados de s is m ica profunda, m agn c to mc tri a.
grav imc tria. gcocrono lc gi a c ge o log ia d e s u pc rfic ic . pod clll
T licNICAS EXPLORATOR IAS Dura nte apro xim ad a- indicar a prcsc n<; a de litosferil nmis es pessa, favo nive/ :I prcscr-
mentc 100 anos, as tcc nicas de cx plora<;ao fora m desell\'ol vidas va<;ao do d ialllan le. Ncsse as pecto, l'oram dcscn vol vidos Iraha-
t.:OI1l 0 o hjc tivo dc loca tiza r ki lllberlitos. A part ir da dccada de Ihos CO lli cx ito na por <;ao no rte do C ra to n do Sao r rancisco ,
XO do sce llio passad o , a dcseoh er ta da roeha COlli alto leor de Entre as tcc n ica s ex plora l6ria s Illa is usad as m u nd ial mellle
di a lllaill e no nor oes te da A us lnUia, c xig iu da s c lllp res as lima l1a pros pcc<; ao dc kimhel'lilos e lam pro fto s d es lacam -se a
n: oric nt;l\;ao da s pesqu isas pa ra 0 novo a lvo. amos lragc lll para rccupera<;ao d e mi nerais pcsad os/indi cad o-

Octaedro Tetrahexaedr6ide

Fonna de crescimento Reabsor~llo

I - Superficic remanescente do octacdro (fonn a de crcseimento)


4 _Tetrahexacdr6 ide (fonn a de rcabsor~o truncando 0 octacdru)
3 - Triangulo truneado pela supcrficie tetrahexaedr6idc
2 - I,inha"i de laminaca.o expostas somentc na supcrflcie tetrahcxacdr6ide
V ,,," __ 5 _Triang ulos oricntados positivamente c congclados

Fi glfm 2 - Fei r()es de reah .wlft{o de dial/wll te

Revista Brasileira de Geociim cias, Volume 31, 200 1 409


recncee Explo rat6rias na Proepec ceo de Kimoettitoe - Estudo de Caso

res , a gcoffs ica ac rca/terrcs trc c 0 sc ns oriumc nto rcm olo. O u- SllCCSSOdo mc tod o desc nvol vid o para os m incra is sc ap licn a
tras tec nicas mcn os usada s, porc m a ind a ap ficadu s. sao a kimbcrlitos, C com a lg um as modifi cacocs a Iamproft os.
amo strage m geoqufm ica c a gc obo tanica . csta ult ima obsc rvadu
co m Ircq uenciu em Io togra fias ucrc as. A ussoc iucao de an oma - usa D E G /?i\ NI\ D A Na paragen csc do dium a mc
lias gcoq u im icas d e so lo (Ni , C r. N b, M g) co m a intru slio pcrid otui co, trcs subg ru pos de roc has sao rcconhccid os CO lllO
d iam anufcra de Dachi nc na G uia na Frau ccsu e a d isp oni b ili - fo ntcs potc nci ais d e d iam an tcs : g ra nada harzburgit o , cro mit a
da de dc CxtCIlSOS blocos d e am ostragc ns. bern com o lc van ta- harzbu rgi to c g ra na d a lherzo lite . Em ra zfio dc q ue 85 % dus
mentes ueromagncticos dc boa qualidadc pcrmit iram 0 uso d a inclus ocs de g ra nadas em diu man tcs s ao do tip o granada
tccn ica de amo st ra g cm gc oq u fm ica na sc lcca o de alvos par a
kim be rl ito/ Iampro ito ncs sc pais.
subcalcica, tfpicn do harsburgiro, () po tenci a l diamantffcro de-
riva da mai e r o u me llor qu anti da de dc stc min era l na rocha .
d ing ra ma C r?O , - CaO (Fig . 4 ) par a gra na d as pc rido u ticas
°
Am cs n -agcm para mine ra ls pcsado s/iu dicad orcs A tccni - inc luxa s e m d ia"m a ntes pro vcni c ntcs de varia s locnlid adcs d o
ca tic arn os tragem par a rc c upc rncno d e g ranada, cspinc lio, mundo , mostra q ue 85 % (G I 0) cacm no cam po mnis pobrc em
di op s fdio c ilmc ni ta co ns titui a base du pro spccctto pa ra CaO qu an d o com paru dus com as gra nada s (09 ). Na pnitic n.
kimbe rli te c lamproi to (Fig. 3). ° rn etod o , dcscn vol vi clo cs pc- gra uadas lhcrzoht icas de alta pre ssao podc m situnr-sc no ca m -
cifica mc ntc para ocorre nc ias de kim bc rl itos na A frica do S ui, po du s s ubca lc icas. o u 0 inve rs e pa ra p rc s sbcs m ai s baixus.
rem s ido ap licad o co m s uc csso c m todo 0 mu nd o . Nn Co ntud o, em p irica mc ntc no ta -so q uc a m ai ori a das gra uadas
amos tragc m, inc lucm -sc se d ime ntos d e co rrc ntc, so los, tilitos pcrid o uti ca s de kim bc rlitos dia mnn u lcros s ituam-sc sc mprc no
e co ng lome rados. A dcn s idad e c 0 vo lume d as am ostrus vari- campo da s varicd adcs subctilcicas.
am de acord o com as fuses de rcconhccimc nto , int cnsificacao .
follo w up c am bicntcs mai s ou monos conccn trudorcs de m ine- usa DA CROM I TA A cru mi tu c usad a d e manc ira s im ilar
ntis pcsados , A m orfo log ia da s upc rfic ic dos g raos , tai s co mo a gra nada nu indi cuc fio d o po ten c ia l d ia mantffc ro d os
gruu de abrasao (arcs las ma is o u mcn os vivas d os min crai s ), din trcm ns derivad os de har zburgi to s (F ig . 5). C ro mita assoc i-
arrcdo nda mc nto c a pro porciio maie r ou mcn or da ca pa que e n- ada a di am antc mo stra a lto teo r d e Cr (> 60% Wl% C r?O, ) c
volvo 0 min eral {supc rffc ie kc fiffticu e m gra nad as) , podc sc I' m od er ad o u a lto te or d e M g (- 12 a 16 wt% M gO ). Tcrirc s
usada par a es tim al' a di s tan ci a d a l'o nt c prim i.\ ria . Descri c; oe s mui to ba ixo s de T iO ., « 0 ,3 w l% , ra ram e ntc > 0 ,6 wt91})
lias tcc nicas de re cu p c ra <; ii o/s e par a ~ a o d os mill crai s, d esdc 0 tam bell1 c lim a carac tc rfslica. °
co nte udo de C r nn c ro m ita
pen eiram ellto em d iferc nles granulome trias ate 0 l:ollce ntrado co nstitui 0 indi cndor c r{tico do pOlencia l diam antf fc ro da fonte.
J'i na l o htido cm lab or at6rio nao l:a be m nesse trabalh o. Na par agcn ese ec log (tica, os es tudos de xenolitos mostra m
A l:olltribuic;iio mai or d ns min erais ind icad nres es t::\ no aces- q ue d et crmin <td a var ied ade de ec log ito CO l1 tC Ill g ra nada c
so ao poten cia l diam an tffcro da fonte, tlel'in ida pela ili l er prel a ~ c1 inop irox c nio an tlllla los e m Na c K rcs pcc tivamente (Fig . 6) .
<; ao tlas l:ompos ic;fJcs q u{micas dos min erais. Cahe rrisar qu e 0 Dialll i.ll1t cs es tao sClllprc assoc iados a essc grllpo de ec logito , C
o par am et ro q u flll ico d iagJl(lst ico d o pot cn c ial d iam <l lltffcro
cs t,! relacion ad o <to teor de Na na g ra nada .

16 . . ..
G 10 G9
14
o
••
++
.. .... x o

o
i2 O d}~ 0 ()
''IiO'\''
o 'I{,,9
otv~+0,+ +
10 o 1.1

t;'::
°cs,lIi'; 0 . ' (?
o6,o\15bo •+ oo o
u
H '0 ~\ ) xt~)x(}x x
S· o .~f',00"x16~ot l +x
..ai ) . (} 0 'f ~ ~ ~I.EGf
- - ND- -A -
u 6 <.,..") P o '
(j 0 q)o () () 0° O t\ l rlC.l d \l Su l( 1 4~)
o 0
o 0 x .) 6 '(:!-) x O utrus all lC<lIHh (Iij
4 o () 0 0 () (. ~)(fJ • Au std lla (3 )
o () ~ 0 o . 0 • Sib(o ria (.16/
2 u A nHl ril'a do t\(l rt~, OJ
o VClll:l.ul'l a l l(}i
0
0 4 6 II
CaO ('} )

F igura 4 - lJ iagra ///a C' '2 0 3 - Ca O de inc/I/ sti es de grauac/a


Fi Kura 3 - M inera is jJe.wu/mJi lldi cado res. FOlom i cro grajia peridotfl ica e11l diall/anle. Oilellla e ci llco p orcell lo das gral/a -
(25x) de lIIi nem is proveni ellte.\' de l i/i lo , colelado.\' a jll.wllll e do da.\' si l ll(lf ll -Se I /O call/po 11Iais p o!J re em Ca D, d ef il/ido I)ela
kiJllherliw Poil/I LClke, N WT - C(/J /(/dd. Obsen 'lI -se C/ parlir do lilllUi ill clillada esla!Je lecida por Gll l'lley elll 1984. As COIIII}()-
c(ll/lo supe r io r esq lle rdo elll g l'll jJOS de 4: g m l/a da.\· si"tie.\" .w !Jct/lciccls re.fe ,.ell/ ~.\·e ib' gJ'(Ifuulas GI O. A lill h(l hori·
eclog fl icas, picroilm eni l as, /IIega cl'islais de g J'(/J /(/da.\· e
zonlcli de 2% de Crl 0 J /t.W/d(/ como dil'isti o ar!J i trclri(/ clllre
eclogfticas, Cr di opsfdios, g r(/Jf(ulas p eridolflicas (G 10), Ti · C,. granada ed og ftic a, a!Jaixo d(/ lil/ha e g ral1ada pe r idotftic (/
crolllilas (Fipke el al. 1995). lIeillla (Fil'ke "I al. 1995).

410 Revista Brasileira de Geociencias, Volume 31,2001


Rogerio Sflvestre Pereira

Apcsar de niio scr infulivcl . 0 uso du gcoquunic u dos mine- 811 r-:-
. ( N = 1( 6 )
rais indicadorcs Crclcvautc nu a valiacfio de kimbcrl hos conhc-
cidos. A tecnica rem sido apl icada com succss o em Botswana, 711 j
Venezuela (Guauiamo), Africa do Sui, Guinc c rcccntcmc ntc

~ •
na importa nte dcscobc rta de Lac de Gra s - No rthwest
Territories, Canada, No Brasil, mesmo kimbcr litos lc vcmcntc ;, 611 1
d iamanufc ros scmprc sao rieos em gra nada subctilcicu c u .I
cs pinelio dc alto inte resse. Em gcral, alvos qu e aprcsentum
granada subctllcica. c romita CO Ill alto Cr, popula cocs de grana- 511 1I
da cc log u ica com alto Na c ilmen ita magncs iana dcvc m SCI' 1 ~~
451-
considcrados como de 'lila prio ridadc, o 5 10 15 20
a succsso da tccnica em rclacao 'lOS kimb er litos apli ca-se Mg O ((k )
pa rcialmente aos lamproit os. A razfio para isto reside nas po-
pulacoes mcnorcs dos minera ls indicndorcs ncssc Iip o de rochu.
Em Argy le, 32 kg de tufo arc noso com alt o tear de diamant c Fig ura 5 - l nc l usii es d e cnn ni tu elll dicnnante. D iag rama
ind ico u sn mcntc 3 grnos de granada pcridotrticn e 3 cclo gfticas . Cr20 3- MgO de inclu sii cs e intercrescime ntos de cromitns em
Rcsultndo scmclharuc tambcm Ioi observado no lamproito de dirnnantes de 166 amo st ras proven ientcs da Africa do Sill
Prairie Cre ek (Arka nsas, USA), ondc 42 kg da facies mai s (/40) , S iberia ( 18), Anstrdlio (I) e out ms Iocalldad es (6).
dinmunufc ra tom cccu 2 grunadas cc log fticas e 3 pcri douti cas Obse rve -sa a co snposioio restrita dus inclusoes e
(Fi pkc et al. 1( 95). Ass im, 0 volume dn umosun nn prospcccao intercrescintentos, exccto algunias amo stras que tuio coinci -
para Iamprolto c funda mental. Argy le, rcspons.ivc! por 1/3 du dent COII/ os campo. (mo dificado de Fipke et al. 1995 ).
produc ho mund ial de diumant c. Ioi dcscobc rto por mcio de 3
.unostras de 40kg de uluvifio, co letadas em intcr valos de Skin
a j usantc da intrusflo. das quais Ioram rcc upcrudos 2, 4, c 5 di- 2.0 i
IN = 328)
nmuntcs rcspccti vamcn tcs (Jaqu es et (II., 1986). Volum es infc-
riorcs de amostragc ns obviumc ntc niio rcc upcraria m mineral s : :: '!
c provavel mcnte uunb cm nao dia mant cs. • • •
No Brasil, apos 0 impa cto da dcscobcrta de Argylc, as con- 1.4 1
I
sidcracocs C implc mc ntacocs mnis impon nntcs adorada s roram ;; 1,21
quanto a udicfln das no vas urca s porc ncialmcnt c favonivcis fl
prospcccbo. Poucas nltcracocs Ioram introduzid as com rcspcito 6,1.0 1

fl amostra gcm . ;::; 0,8 1


11.6 i
Gcofisica A ma gnctomctri a acrca/ tcrrcs trc podc scr consi-
dcrudu como a segunda tccn ica mundialmc ntc mais usad a na II .4 1
dctccciio dircta de kunbc rfitos. A cficicuc ia da tccni ca dcpcn- 0, 2 11
,
de da inrcn sidndc mngn ct icu do corpo c m rela \ ao a rocha o j .--
c ncaixanlc. A dctcct;aOde l ll ll kil1l berli lo c/ou lamproito c por- II '"
0.1 0,2 11 ,3 11 .4 0.5 0 ,6 0,7 II .S
tanto l ~l ci l it ad a quando a rocha cnca ixante C P OLI CO condlltiva, Na!O ((;.: .)
ravorcce ndo 0 co ntras te e ntrc inlnl Sao/cllcaixanl e. Em
co nscq ucl1c ia, a lccni ca de vc ser lIsada co m cautela e m ,1reas
magncliL:amente llIuito ag iladas Dll quando os killlhe riitos co- Fi;:lI m 6 - 11Ic/ lfsiJes de graJ/{ /{la ec/ ogfficcf. lJ iag ra ll/ {[ Tdh -
nhecidos na rcg iao sao poueos magnctieos. Principalmclltc Clll Na l O pa ra incl llsii es d e g m ll ada elll diell/w lIles ecl ogfticos de
Minas Gerai s, 0 mctodo foi respons::l vel pcla idcnlificat;ao di- d (!'e rell fes l ocalid{ul e,\' do II/I/Iulo. G ml/adas COl li Na lO >
rcta dc cc nlcnas de kimb c rlitos e rocha s rclacionadas, 0,07% .wl o cOl/.\<i cleradas sigllijlca tiv as I Ill a \!a/ia('Cl o do pOfen·
intrllsivas cm quarll.itos, xistos, calc::l rios c s iltitos. Conlrastes cia l diall/aw!jero da illfm sc70 . Os dae/os cla s ilI cl us(k s I/O cli-
particularmcntc notavcis (an oJll alias d ipolarcs) sao obscrvados ag rwlIa C01/sis fcJ1I : ;\jj-i ca do Sill ( 140), A usf rd /ia ( J31),
quando as cncaixanlcs sao qU<lrlzitos, arcnit os c calc,lrios. Co m Siberi a (9), Am (:rica do Nort e (36). Sfmbo{os como da Fi g. 4
o obje tivo de estabclecer prioridades das anoma lias Oll racililar (l1Iodijica do de Fipke el al. 1995).
a navegat;ao no campo, os dado s acromagnclicos sao intcgra-
dos com il11agcns dc satclitc c foto grafias acrcas (Fig. 7).
No ll rasil e cm outros pa iscs , 0 usn da magnctometrin tcr- Um outro aspc cto importalllc do uso da geo fisica na
rcstrc esta lil11i tado ao levHnlame nlO de pcqllc nas <lrcas , prosPCCt;aOdc kimbcrlitos tcm sido a sua capacidadc dc delinc-
COl11 l1 l11e ntc na avaliar; ao dc anomalias acro magnct ica s, dc fo- ar bloco s c rusta is/illanto por mci o de dad os sfsmicos,
lografias acrcas c cs pcc trais (AM S ). No s Icva ntamc ntos grilV imctricos c magncticos, quc, assoeiados a geocronolog ia c
acrornagnctieos par a dctcct;ao dc kimb erlit os a altur a dc v[)o gcoquimica dos minera is kimbcrlfticos podclll dcfinir <I lllbicll-
varia dc 80 a 100m, co m esp::u; amc nto entre linhas dc 300 m, tcs da lito s fcr a favo d veis a prcservat;ao de dia ma nlc. A
250m c 125m, com - 7 leituras/seg. As linhas dc controle si- dcl ineat;ao de dom inios do mant o sob 0 po nto de vista cs tl'ita-
lua rn-se a inler valos de 2500m. 0 CliS to dc um lev ant amcn lO ment e gco risico s6 c possi vc l co m a telesfsmica (O 'R eill y,
com volume - 40.000klll/linlla situa-sc, no Brasil, e m torno dc 11)96). Co nludo, fai'. sentido geologico a assertiva de que d om i~
US$I O/ km e cm Icvanl amelllOS CO Ill gradi[)melro (3 sensores) !lios c rato nicos cruslais delimit ado s pcl a grnvilllctrial
US$I J/klll. magnetom clria C cOllsubstanciados por dad os gCOqUilllicos dc

Revista Brasileira de Geociencias, Volume 3 1,2001 411


Tecnlces Explorai6rias na Proepecceo de Kimb er/iios - Esiudo de Caso

Figl/ra 7 - AUOI1/11!ill.\' aeromugnetica s de kisnbert itos sob cobrnuru scdimm tnr tereid ria. Coniposiciio : fotog mjia adreu + si-
nat unulitico. Fonte dos dodo s: De Beers do Brasil.

mincrai s kimbcrlft icos pod cm rcprescntar, por cxtcnsao. d on u - esp essa no ce ntro, qu e se adc lga ca e m dirccfio as m argen s
nios de mant o. rctrabalh ad as pclas o rog cncs cs protc rozoi cas , A imcgruc.io dos
A im crprctacao d os dad os g ruvi mc tricos (South Am erica n dad os s ugcrc qu e 0 Bloco Se rrinha uprcsc nta urn mic lco pou-
Grav ity Proj ect ) c acrom agn ct omctri co s (S ou th A meri can c o afc tud o pe lo re trabal ham e nto durant e 0 C icio
Magn eti c Mappin g Project ) permi tiu dclin ear domfnios di scrc- Transumazoni co e c uj a quilha liros lc ricn m os tra a mbic ntc Ia-
lO S na porc iio nort c do C ra to n do Sao Franci sc o (Fig, SA ). A vo ni vc l :\ preservacao de d iama nte (Pere ira ct al. 19 96). Alvos
i n l c g ra ~ ao dcsses d ominie s CO Ill d ad o s de quimi c a m ineral , ass im dcfinid o s c o ns titue nt os terren o s c hiss icos par a <l
gcoc rono log ia c geolog ia de supc rffcic obtida de imagcn s de sa- pro spccciio de k im bc rl itos di am antffcros,
rclitc , pcrm itiu. pOI' sua vcz, d iscrim inar hl ocos crustais/mu nto
de idudcs arqucnn as co rres po nde ntes uo C ompl e xo Jcq uic e Sc usoria mcuto Rem o te A intcgra cao de imagen s dc satclitc
Bloco S crr inha (Fig. 8 B ). Ana lisc s d e g ra nad ax e TM lradar. gcoffsicu e fotogru fia s »crcas rem s ido usudu rotinci-
clin opiruxdn ios d e kimbc rli tos da s vriria s pro vfuci as do Bloco nun cn tc na idcm ificac ao de rci ~ oc s relacionadas :\s inuu socs de
Scrri nha indicum qu e 0 man to da rcg iao uprcscnta vn temp era - ki mbcrlit os no Bra s il (ri g. 10). A vanurgc m da intcg rac ao do s
ruras entre 950 c 1200° C c prc ssoc s entre ~ 4 ,5 k har c 55 khar
0
d ados de di lcrc ntcs s is te mas cs t.i em co mpor um a uni cn ima-
(E d ler & Bi zzi , 19 96 ). Co ns id cru ndo as gra uadas de prc ssno ge m CO Ill os ganhos ind ivid uais de cad a s iste ma.
mai s alta c os dad os c orrcs po ndc ntcs de clino pirox c nios para A c xpcri c nciu na intc rp rc tac.io d e Io to gra fia s ac rca s, ima-
cuda provincia k im bc rlit ica , 0 gra dic ntc gcotc rm ico s ituuva- sc ge ns de s atc litc e radar ind ica q ue as l'e i<; ocs d e supc rffc ie rc-
e ntre 421l1 \Vm,2 e 45 IllWm,2, rcs pcc tivamc ntc pa ra a por~ ao lac ion ad as :lS in tru s ocs c st iio inrim am cnt c Iig adas ao usn d a
ce ntra l c bordu s d o hloco, cs tima tivas qu c sao co nsistcntcs COlli terra , amh ic ntc geo log ico e pcdogc ncsc. Aspectos tuis co mo
os resultados de tcn nom ctrin calculado s co m base no teor de Ni tipo du rocha cncai xuntc. vc gcincao, clima, hixroriu du crosfio
em g ranada (F ig. 9). Estu v ar ia~50 indic a lim a litos fcra mais c iamnnho da intrus.io sao rclcvuutcs. A importfu icia do uso da

412 Re vista Brasileira de Geoctencies . Volum e 3 1, 200 1


iP
~.
ir
OJ
~

~~
15-
G)
m
8.
~:
-~

15'
c
3
m
co
ro
s

~m_
5"

~
:ii
ci'
il
~r

Limite de provlncias Nucleos pouco afetados Limite de coberturas Falha interpretada por Dique (?)
geotectenicas pelo Proteroz6ico proteroz6icas aerornagnetometria

Figura 8 - Proj eto de Mapcamento Magnetico do America do 51/1 - dodos proccs sados de aet omagneunncsrio: (A ) - Mognetometna (C(l lI/ PO total) da porciin N-N E do Crato n
""
~

W do sao Francisco. Fonte dos dados processados: De Bee rs do Brasil. (B) - tntcrp rctacao dos dodos processados campo /}wg//c'/ico total . Pereira 1996.
t ecncee Explorat6rias na Proepecceo de Kimb erlitos - Estudo de Caso

LEG ENDA

Lim ite de provfncias


geo tect6nica s

Limite do Bloco Serrinha


pouco afeta do
pelas orogenese s prote roz6icas

Limite de cobe rturas


proteroz6 icas

Falhas intepretad as
por dados magneticos


Ponto com rochas de
idade entre 2.5 Ga e 3.0 Ga


Kimberlitos

c

1400

llIoco Serrinha pouco


a fctado pela

/)(;I
Oroge ncse Transarnazonica

o
1lI0c0 Serrinha

-*
afetedo peta
O roge nese Transam azon lca

C inturAo Tran sam azeni co

Prov lncias kimbe rliticas

"T""T

Falhas de emp urrAo


neop roteroz6icas
24 32 40 48
Melhor pressao minima (kbar) - Granada

Figllm Y Bloco Se n i nha: (A) - Niiclco Arqll ('(/JIO prcscrvtulo do retrub alhcunento durante 0 Cicio Transanuu /niico. (11) - Pres-
-s

stio de g ranadas das va rias provincias kimberlhicas. (e) - IJi(/gr({ f1w temperatura nuixima de clinopiroxinio ( oC ) .v tnellior
I Jr eJ.w/ o tniniuta de g ranados (kb {/1).

4 14 Revista Bra sileira de Geociimcias, Vo lum e 3 1, 2001


Rogerio Silves tre Pereira

terra cs ui nn rc mocilo d u \'e gela ({ao primit iva . nos di fcrcn tcs te rva lo d e co mpri mc uros de o nd as d e 2000 11 111 a 2500l1 m
n pos c intcnxidadcs de c ulturas , vun ivc is de pcquc uas pa ra (S W IR), paxsnnun a SCI" usa dos nil prospccca o de kim bcrlitos.
g rundc s propricd adc s, As uno muli ns s50 gcra das pcln d crccc.io (as si nutura cs pccrral)
No Bra sil, ccrca de duus a Ires dczcnas de khu bcrlitox foru m du hidro x ilu Mg (OH ) prc scnt c e rn a rgil o- rnin crui s u pico s d a
dc sco bc rtos pela idcruifi cacao de anoma lias em Iotog ra fins ac- c
a lLc ra ~'ao de kh n bcrl iro s. 0 uso da rccnic u rcs trito as reg i(ICS
rcas, prin ci palm cntc e m drca s on dc as roc has cnca ixan tc s pro- aridas C sc m i-tiridas , CO Ill cxposicocs min imas d e so lo/roc ha
d uzc m so los arcn osos e pobres. E importa ntc dcsmcar que . e m em Lorno de 40 %. Leva ntam ent os rca lizad os no Brasil apomu-
c
muit ns s ituacocs. a area da anomalia maier q ue ada imru sao ram uno mulia s so brc kim bcrl ito s conhcc idos C uunbc m so brc
c m s i. IsLu csui pro vav clmcnte rc lacio uado a lutorc s tnis CO IllO outras rochas nnomal as em M gO (Urc n ct a l. 19 99).
a inten sidadc do s iste ma de falhns/Iraturu s que sc inicrccpuun a ex itu da s tcc nica s e xplo rat6r ias dcscrii as dc pc ndc esse n-
mu itas vczcs na area da inuusho , c II dis tribui cao lateral de so lo cialmcntc da habilidadc, trcinamcnto c cxpcricncia do cicntis-
kimbcrlitico (rnais Icrtil) que cxtrapola a fc i ~f1 o superficial do tn, gcci log o. tccnico , ou pro specto r e m ativ id udc .
corp o, Associ ada s a o utra s rccni cns, as Iotograf i as acrcas Lam -
hem sao usadas e m a miliscs cs tru tu ra is. gcomo rfo log icas e CONCLUSOES D iamunrcs s50 prcfcrcncial mcmc C IlCUIl -
dcfin ic.io de vales c tCIT il({OS de nluvi ocs diuma ntffcro s. trades C lll rcgioc s o ndc roc has arq uca nas csteja m prcscrvudas
A partir de 1997. scanners mul ticspcc tra is, opcrand o no in- e rcpouscm so hrc lit osfcrn cspcssa c fda . a s crato ns arquca nos

Figura /0 - Fei r iio slI/J('lji'c ;a/ d e kintbcrlito. COIII/JO,\'i"cio: i/J /(/gelJl 'I'M bnndas 752 + j otog rufia aercu. Fo nt e d os dodos: De
Beers do Brasil.

Revista Brasileira de Geocienaes. Volume 3 1,2001 415


Tecnlces Explora t6rias na Praspeccii c de Kimberlitos - Estudo de Caso

cons tituc m portant o os a lvos p rioriuirios na p ros pcccao pa ra co rrc lac ao e ntre pcqucn os acudcs c c ulrura de subs istcnc ia com
di ama ntc . a s mod e los de cx nlorucao de d epositos priu uiri os so los ar g iloso s , ma is im pc rm c a vci s c Icrt c is rcs u lta ntcs d e
dcv cm iucorporar cs tudos de gco tcctonica c gco lfsica que per- kim bc rlitos po ssibi lito u a idcnt ific uca o de varias intru soc s e m
m ilam idc ntificur as re give s ond c a litos fc rn s ob os cra to ns fotog rafias acrcas,
urquc anos cs tcj u ou cs tcvc prcscrv ada ~l cpoca das intrusocs do s No Bloco Scrri nha. as comlicccs de mant o am ostrad as pel o s
kimbc rfito s e lamproftos . k imbc rl ito s dus d ifcrcntcs pro vinci as toram cs timadas e ntre
Kimbcrlit os c la mpro itos dinmanulc ro s csuio ligados a um - 950"e c 1200 Ge c prcssocs e ntre 34,5 Kbar c 55 Kbar. A varia-
hicnt cs gcotcc ron icos d ist intos. Ap csa r de A rg yle co ns titu ir a If an d o g ra dic nrc gc orc rm ico e ntre 42 m W m -2 c 45 1ll\V nf 2
uni on mina de dium a nrc d e c lnssc m un din l rc lac ion adu a umostmda, rcs pcc tiva mcn tc, pOl' kimbc rfitos d a rcg iao ce ntral
lnmprouo. o tcor alto de di amanrc dcstn i ntru sfio ju stifi cu ill - d o bl oco c dos mais pro xi mo s as s uus bordas , indi ca nt qu e a
vc sti mc ntos nn proxpccc fiu des tc Iipo de rochu . A ocorrd nc iu cs pcss ura da litos fc ra so b 0 mcxmo foi adc lgucada em ccrc n de
torn dos nuclc os urqucnn os c a mello r quan tidnd c de min eral s 4 0 km j u nto ;lS margcn s rcu-a balh adas d ura nte as orog encscs
ind icad o rc s prcsc ntcs no lam prou o imp lica no rc - protcrozo ica s . a s dad o s de g rudicn tc gco tc rm ico ob tidos e m
dircciona mcn to da pro s pccciio tradi c ionu l para k imb c rfito. k im bc rl ito s d a rcg iao ce ntra l s ug crc m {lUC urn m an ia
A pri oridadc de urn ulvo rc lac io na -sc ~l prc scn ca de g ra na- a
dcp lc tado . Iavorti vc l c ris talizuc ao de dimunmc , prcval ccia na
d a s ub c.ilcic n, c ro m ita co m alto C I' C pop ul ucoc s de g ra nada cpoca da s intruso cs,
cc log u ica co m a lto Nn. Vari aco cs no Ph do so lo ( lutctizncflu) No Brasi l, 0 uso de scanner acro tra nsporta do mu lticsp cc trul
podcm dcstrui r os min eral s kimbcrhricos pro xh n os ;1xupc rff - na prosp cccfio de ki mbcrfit o se rc stri ngc l\ det crminadas .ircas
c ic. Ex cc to a c ro m ira, os min e ral s indi cad orc s sao dc stru ido s na porc ilo norte do C raton d o Sao Fran ci sco . a pcrfod o mai s
q ua nd o a intrusao C s ubm c tida a pro ce s ses mctamorficos. fuvortlvcl par a lc va nta mc nto dc st c ti po C 0 Illes de ag osro .
A sc lcc lio de anomali es ucro ma g ndrica s CIll rircus mugnc ti- quan do a prc scn cn de nu vc ns C m in im a, a cx pos icao de so lo C
ca mc ntc agi tad as dcv c asso c iar- sc ao cx a mc de Iotog rafi as ac- rochu c nuixi ma e a co bc n u ra veget al ve rd e est;:i pra licalll Ctlle
reas , le va ntalll c nto s mul lie sp ectrai s e co le ta d e mn ostras para a uscl1le .
rccllpc ralfao de mi nc rai s ind icadores . A asso cialfao de an oma-
lias ma gn clica s co m fcilf()eS do lerren o o bsc rvadas e m ro logra- II graclccim clllo,\' A De Be er s do Brasi l re la allllcncia da Pll ~
fia s acrea s ag iliza a ide ntifi c:llfaO da J'oll le d o lllagn cti slllo. blic<llfaO de dados rc rcre nles il lra balh os illlc rnos d os q uai s (l
i\n oJlla lia s de vegc lalfa o cons tilllcm 0 prin cipa l crilc rio na au tor partieipo u ao lo ngo de 18 a nos c ao s rc vi sor es da RBG
dClcclfao dircta de kim bcrli ws e lll rol ogr aJ'ias acr ea s , a e xc m · pc las s lIges toes ao or ig inal.
plo da cxpc ric nc ia adqll irida tHi reg iao de Pie ns , Pia ul, o nde a

I{cl'c r cllci ilS

Cleme nt c. R. 19 H2. C(III/pa w/ in' gc ologiml ,1'11/(1.1' I!/'.WII/I' /IIl/j llr killlbl'J"lilc Jaq ul's A.L. Le w is J .D . Sm ith C. B. 19 H6 . T he kimbl' rlite s and lalllpro itc o(
I lIj) /,,I" ill Ili c lIo l"/hCI"II COil e lII/(l Ol"llllge Fra SUI//' . Unpubl ished Ph.D . Wc:.tcrn Australia . Gcologi cal S myl'Y o f Weslern Australia , Bullet in 132,
thl' s i .~ . Unive rsity o f Ca petow n. So uth A frir a. 26Xp.
Cle illent C. R. & [kitl A.f\.1. I %9. Th e origin o f killlhe rlile pipes : all interpretation Jord an T.11. 1979. T hl' Dee p Struc turc o f tlic Co ntinents. Sci . AII/ , 240:92- 107.
ba sed on a synthes is of ge ologk;ll feat ures {Iisp layed lly .~ l l (l t he J'll Afriea n K(lIlli nsk y F V. Feldman A.A. Varlalllov V.A . Boyk o A.N. Ol o finsk y L. N .
oel'UrC llees. In: J . Ross (c d.) K ill/h a fil c (II/( I Rd o/ ed Roc/.:. Geo log ica l S ho fma ll l.L. Vag anov V.I. 19 95 . Prognos tication o f p rimar y di am ond
Society o f Auslralia, Specia l Publi eati on IHl . 14. p. Ci32 ~646. (lepos il. ) 0//1'111/14 Cf'oc!lClllim{ E I{JI/l l"lIfiOlI 53 : 167- 182.
Clement C. R. S kinne r E. M .W . Seoll -S m ith lU I. 19X4. Kimbe rlite red c fincd . Ll'c c. T. Yin Q . Rudn ick R.L. Ja co bse n S .B. 200 1. I' reSl'rVaiion o ralleit'n l ,1Ild
.Ioll l"ll{/l or
Gcologl'. 1)2 :223-22 3. fel1ilc lith o s p hl'l~ m:llItk beneath the sOllthwc stel'll Uniled Sta ll'. N{/I/II ~' . V.
Clifo rd T N. 19 (,6. ·[ce tOllo -llleta llogen ic uni ls a nd Illela llo gen ie pn lvinee s in 44 1, 3May.
Africa . l~'(/ I"/" oJl(I I 'lo!lcfmy Sf'iell{'c I. (' flt'l".~ . 1:4 2 1-4 34. M ilchell R.lI . 19 H9. As pee ts o f thc pctrology o f kim her/ile and Iaillpro itl': S{)llle
Co nd ie K.C . l l)lJ7. 1' {tl l l' rnllJ/Jic.\· (li/{ { CI"I1.I'1II1 1~·I'O{lIIi oli. BUlll'r wnrt h- dd illiti on and distin ction . In Kimherlit es and Rclall'd Rock s, J. Ross (cd .).
1kinC lllall. FOllrth Ed ition. Gr eat Br itain . Geo logit'al So eiety of Australia , Spe eial l' llblil'ation. 14, p.? -45.
11:IWSOI l .lB . 19XO. Kill/her!ill' 1I/ IIIIIIt'i r XCIII/lifh . Sp ringe r-Verlag. Ikrl in. 25 2p. Ny blade A.A. 20111 . li a rd - co red co nt inen ts. N i l/li re, 4 11, 3 Ma y.
1:"llcr E. & Bin i L.A. IlJl)(, . PT Estinl,llc for the Sl' rrinha Blod;. Bah ia: Evidelh:e O 'Reilly S. Y. & Gr ilf lll WL 1l)t)6. 4 - I) Lithosph l' l~ Mapping: mcthodology alld
for Delimit ati on a nd Ad iabat ic Upwe lli ng nf Mant ll.' r-.l atl' ria l ill the e'xamples . ",,'/ · I (lII (lI I" ;.~i {".\· 262:3- 1H.
Protl'Hlzok . Sope llli. RdatMio lntel'llo. Pcn: ira R.S. Zang M . Bi ni L. ]996 . Targe l sl' ke lion in the Bahi a Projeci Are,l
Fi pke C . G u mey J. J. M oo re R. ll)lJ5 . Ikllllon d E xp lol'<lt ion Tl'dlll iqu l's Ilsin g l'l'gi o l\<ll scali.' gco ph is ics . re mot e sl' lls ing and geoc he mistry.
Em phasis ing Ind icator M inl'ral GI'Oehe lll1stry aud Ca uadian Exalll pll's . Geo phisica l St' rviees l) ivis ioJl. So pcm i. Bras ilia.
GClllogical Survey of Ca nada . Il ulll'tin 423 . Ring wood A.E. Ke sson S. E. ltib be rson W.. Warc N. 199 2. O tig in ofki lllhcrl itl'
Gu rney J.J. llJH4. A cor rel"tion l1l'lwl'e ll g:lme ts and dianHHlds in killlbl'l'lill'S. Ill; and rel atl'd magmas. CllrlII tlild Plll ilc /my SL';ellce L efler, 113; 52 1-538.
J .E. G love r & P.G . Il arris (l'ds). Killthedife OCCtl l"('/II ·l' (11 /(1 origin : 1/ Ill/ xis Seoll -Slll ith B. I I. IlJl)2. Co nt ras ting Killlb c rlites an d La mproilcs . t::"!"O/"lII illl/
PII' /'OII1 'C'I)/I/II!II/IIr!,,!X ill ('.'plom/ion. Gl'ology 1J1'pal1111e ut a ud Uniwrsily Milling G,'ology , I :37 1~ 3 8 1.
E;,;tension, Unive rs ity of Weslem Australi:l. Pub lication 110. X.p. 14 3- 1('(,.
Ure n E. J'e rcira R.S . Rich,mls I) .A . S poo nc r e N. 1999. Airborn e Mu ltispectr al
I hlggl' l1y S.E. 19X6. Di:lIllond gl' nl's is in a m ult iply-coll st rained lIlodd. Nllfll H', Scanne r: rCJlort on first lJ:lss inter prcta lio n o f the Bah ia Survcy, Bra z il.
32 0:34 -3 H. RelllOte Sc ns ing Ullit, Geoseien l'e Cl' nlCr, Ik Becrs, Jahanncsbllr g.
Hag gerl Y S .E . IlJ92. Diamon d ill wes t t\rric a: te ctoni c se ll ing and kimberlite
produ elivity. NUX.l'il/1I ( ;n llogy (/ /1(1 (;nlp fJi .l'iI·.\·, 33 ( I0):35 -49 . l\ l a ulIsc l'ilo A - 119t1
I ll'llllstaed 11.1 1. 1992 . Pri lll:lry diaillond dep OSits: wllal l'o ntl'Ols their size. grad.: Hctch id n CIll II) d e Ilo \'cmhl'll de 2000
H.c \'is iio do omlo r ('Ill 15 de sc tt'lllh ru d e 2nl) I
alld loe;ltion . G i:lllt Or e Ik posits WIllks ho p. Kingston .
Rc\' isii u :!cc it: . e m 3 0 (Il' s elclIlh ru d c 2tJl)I

4 16 Re vista Bras iJeira de Geociencias, Vo lume 3 1,200 1

Você também pode gostar