Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
RECURSO ESPECIAL N 594.491 - RS (2003/0177811-2) RELATORA RECORRENTE PROCURADOR RECORRIDO ADVOGADO INTERES. ADVOGADO INTERES. INTERES. INTERES. : : : : : : : : MINISTRA ELIANA CALMON ESTADO DO RIO GRANDE DO SUL JOS GUILHERME KLIEMANN E OUTROS ASTOR DELSIO HECK SEBALDO EDGAR SAENGER JUNIOR CAIXA ECONMICA FEDERAL - CEF LEANDRO PINTO DE AZEVEDO E OUTROS META COMRCIO REPRESENTAES E ADMINISTRAO LTDA - MICROEMPRESA : LUIZ ALBERTO MARIA DA SILVA : ELIANE MARIA DA SILVA RELATRIO
A EXMA. SRA. MINISTRA ELIANA CALMON: - Trata-se de recurso especial interposto, com fulcro nas alneas "a" e "c" do permissivo constitucional, contra acrdo do Tribunal de Justia do Estado do Rio Grande do Sul, assim ementado:
AGRAVO DE INSTRUMENTO. I - BENEFCIO DA GRATUIDADE DA JUSTIA. DECLARAO DE POBREZA. PRESUNO DE VERACIDADE. PROVA DA CONDIO ECONMICA SUFICIENTE. NECESSIDADE. Para a concesso do benefcio da assistncia judiciria gratuita, basta a declarao pessoal de pobreza da parte, para presumir-se verdadeira a alegao do estado de insuficincia econmica. Tal posicionamento norteado pelo princpio de que deve a lei facilitar o acesso do povo Justia. II - EXECUO FISCAL. DEVEDOR SOLVENTE. CONCURSO DE CREDORES. PREFERNCIA DO CRDITO TRABALHISTA AO TRIBUTRIO. O privilgio do crdito trabalhista previsto no art. 186 do CTN opera-se sempre que formado concurso de credores e independe de prvia penhora. Inoperantes as regras contidas nos arts. 612, 613 e 711 do CPC quando conflitantes com regra de direito material. Precedentes da Corte. AGRAVO PROVIDO. (fls. 314)
Sustenta o recorrente que o julgado, alm de dissentir de arestos de outros Tribunais, violou os arts. 612, 613 e 711 do CPC, ao reconhecer a preferncia do crdito trabalhista, independentemente de inexistir prvia penhora efetuada na jurisdio especializada sobre o mesmo bem. Desta Corte, como paradigmas, colaciona os seguintes acrdos: REsp 85.655/PR, REsp 173.115/RO e ROMS 6.745/MA. Do TJ/SC: AC 97.005834-9. Alega que o art. 186 do CTN e os arts. 612, 613 e 711 do CPC, ao contrrio do que afirmou o Tribunal de origem, so conciliatrios e no conflitantes. Sem contra-razes, subiram os autos, admitido o especial na origem. Relatei.
Pgina 1 de 5
Especificamente sobre a tese defendida no especial, encontrei nesta Corte dois acrdos contraditrios entre si. Vejamos:
EXECUO SINGULAR. CONCURSO. PREFERNCIA. TTULO. PENHORA ANTERIOR. CPC. Art. 711. - A preferncia do credor que intervm na execuo contra devedor comum, no pressupe declarao de insolvncia. - O Art. 711 do CPC no exige que o credor preferencial efetue penhora sobre o bem objeto da execuo. - O crdito trabalhista prefere o hipotecrio. (RESP 293.788/SP, Rel. Ministro Humberto Gomes de Barros, Terceira Turma, julgado em 22/02/2005, DJ 14/03/2005, pg. 318)
PROCESSUAL CIVIL. RECURSO ESPECIAL. CONCURSO DE PREFERNCIA. EXIGNCIA DE PRVIA PENHORA. ART. 711 DO CPC. 1. Tratam os autos de execuo fiscal movida pela Fazenda do Estado de So Paulo contra a empresa Camas Birigui Ltda. No seu curso, houve a penhora e posterior alienao de bem imvel. Os particulares intervieram no feito buscando o reconhecimento do privilgio de seus crditos trabalhistas. 2. Em deciso monocrtica, o juzo de primeiro grau entendeu que para a instaurao do concurso de preferncia as partes interessadas deveriam demonstrar nos autos a ulterior penhora sobre o bem. A Corte de origem, ao analisar o agravo de instrumento, julgou parcialmente provido o recurso, afastando a exigncia de penhora anterior para se suscitar a prelao. 3. Consoante dispe o art. 711 do Cdigo de Processo Civil, para que seja instaurado o concurso de preferncia, necessria a existncia de penhora prvia sobre o
Documento: 1749951 - RELATRIO E VOTO - Site certificado Pgina 4 de 5
Em relao ao art. o art. 711 do CPC, o Ministro Humberto Gomes de Barros no exige que o credor preferencial tenha em seu favor a penhora. Diferentemente, o Ministro Jos Delgado entende necessria a penhora prvia para que seja instaurado o concurso de preferncia. Entendo que a razo est com o Ministro Humberto Gomes de Barros, na medida em que, aberto o concurso de credores, tero preferncia os credores privilegiados na ordem seguinte: crditos trabalhistas, crditos para com a Fazenda Federal, Estadual e Municipal, crditos com garantia real, independentemente de terem eles penhora em seu favor, a qual cede lugar para a preferncia nominada. Somente em um segundo momento que se abre a preferncia entre os credores que tm penhora antecedente, pela ordem cronolgica, de tal sorte que a preferncia da Fazenda Estadual natural e independente, mas no tem a fora capaz de sobrepujar-se preferncia dos crditos trabalhistas. Assim sendo, andou bem o Tribunal de Justia do Rio Grande do Sul quando proclamou a preferncia do crdito do recorrido, porque de natureza trabalhista, ignorando a penhora antecedente, instituda em favor da Fazenda Estadual. Com essas consideraes, nego provimento ao recurso especial, confirmando o acrdo impugnado. o voto.
Pgina 5 de 5