Você está na página 1de 2

08/02/2016

PrecisamosfalarsobrecapitalismoEconomiaEstado

Precisamos falar sobre capitalismo


Gustavo H. B. Franco
27Setembro2015|03h00Atualizado:26Setembro2015|19h04

NoBrasil,poucagentesabedefiniroque,masmuitosodeiamocapitalismo.OInstitutoMillenium(umaONGdedicadaapromoveros
valoresdaliberdade,democraciaeeconomiademercado),umdiadesses,colocouumapessoanaCinelndia,centrodoRiodeJaneiro,
perguntandoaostranseuntesoquepensavamsobreoassunto.Trsdecadaquatroentrevistadosficaramnervososcomapergunta,
recuavamtemerososdomicrofone,ouresmungavamdesconfortosvariadoscomoaquinoBrasilnotemissono,seinosenhorae
quetais.
Orestantedasrespostas,inclusivedeumaprofessoradoensinomdio,refletiuoqueseesperariaobterdeumaregiooutroraconhecida
comoaBrizolndia.
Emumbelolivrorecentementelanado(Capitalismo:mododeusar)FbioGiambiagiconcentraessamesmamensagemnasuaepgrafe,
umafaladeFernandoHenriqueCardosodirigidaaArmnioFragaantesdesuasabatinanoSenado,comopartedesuanomeaopara
apresidnciadoBancoCentral.Sempretenderprecedncia,registroapenasqueouviesseconselhoigualzinhonasduasocasiesemque
fuisabatinado.Eisasabedoria:OBrasilnogostadosistemacapitalista.Oscongressistasnogostamdocapitalismo,osjornalistasno
gostamdocapitalismo,osuniversitriosnogostamdocapitalismo.
Comoexplicaressaestranhahostilidadeaosistemaeconmicoqueprevaleceemtodooplaneta,excetuadasalgumascomunidades
primitivasisoladasnoCaribeenasia,ecujoindiscutveleextraordinriosucessoaniquilouqualquerconcorrncia?
Afinal,ocapitalismoosistemaeconmicobaseadonapropriedadeprivada,naliberdadedeempreender,naletradalei,ena
centralidadedomercadoparaestabelecerospreos.Quehdetoerradocomisso?
OfatoquesoreveladorasasrespostasouvidasnaBrizolndia.Emprimeirolugar,destaqueseaapatia,muitoprovavelmente
incentivadaporvaloresnossos,malcultivados.HierarquiaseprivilgiosparecemmaisnaturaisnoBrasilqueaigualdadediantedaleiea
impessoalidade.Valoresmaioresparecemprevalecersobreosdacontabilidadeoudasustentabilidade:osbalanosfechamnoPalcio,
ospatrimniosnotmpreo,prejuzosnoimportam,eacriatividadepermeiaaspartidasdobradas.E,porfim,omercado,a
meritocraciaeacompetiosocoisasparanossosinimigos,poisoquesepassanaruaenonacasa,comoensinaRobertoda
Matta.
Emsegundolugar,tratasedosucessodocapitalismocomosehouvessedvidasobreisso.OprprioMarxemseufamosomanifesto,em
1848,aseliminouaoafirmarqueaburguesia,emseureinadodeapenasumsculo,gerouumpoderdeproduomaismassivoe
colossaldoquetodasasgeraesanterioresreunidas.Oerroestavaempreverocolapsodosistema,ouexagerarnosefeitoscolaterais.
Sobredesigualdade,precisocuidadocomumsofismamuitocomum.Oprogressomaterialnoigualemdiferentesregiesdoplaneta,
oumesmodentrodeumpas.Muitasregiesdocontinenteafricanovivemhojedomesmojeitoqueviviamh500anos,enessaocasio
osnativosdaregiohojeconhecidacomoaCalifrniaestavamnessamesmafaixaderenda.
Emnossosdias,diantedabrutaldiferenadebemestarentreessasregies,podesedistinguiraomenosdoistiposdereaes:deum
lado,osqueseencantamcomodesenvolvimentocalifornianoeprocuramemularseusvalores,edeoutro,osqueafirmamqueesses500
anosdecapitalismoaprofundaramadesigualdade(fatoestatsticoindiscutvel,eisqueumadasregiessimplesmenteficouestacionada)
http://economia.estadao.com.br/noticias/geral,precisamosfalarsobrecapitalismo,1769682

1/2

08/02/2016

PrecisamosfalarsobrecapitalismoEconomiaEstado

ouque,umtantomaiscanhestramente,oscalifornianosficaramricosexplorandoosafricanos,ouosmexicanos.Ouseja,oviloquem
deucerto,eosucessosemprepecaminoso,segundoaBrizolndia.
Ofatoque,contrariamenteaospasesondeasvirtudesburguesasempreendedorismo,parcimnia,iniciativaeintegridadeso
louvadas,nossocapitalismomeiopatrimonialistasemprefoivistocomoumjogodecartasmarcadas,ondeosvaloresacultivareram
outros:conexescomogoverno,imprevidncia,reservasdemercadoemalandragem.
Umcapitalismopelametadepodeproduzirumsucessopelametade(ouummeiofracasso,umpaseternamentedofuturo),com
distoresimensas,comoocorreunoBrasildosanos1980,emesmoumretrocesso,comonaArgentina.Asnaespodemsimplesmente
fracassar.
EmumfamosodiscursonoSenadoemjunhode1989,osenadorMrioCovas,umhomemdecentroesquerdaeinatacveiscredenciais
nacionalistas,proclamouqueoBrasilprecisavadeumchoquedecapitalismo.Eraumdesabafoapropsitodademocraciaqueele
tantolutaraparareconstruir,equevivia,naquelems,umainflaode28,6%.Ademocracianodeverialevaropasinsensatez
econmica.Covasdisputavaapresidncia,enoprimeiroturnoobteveapenas11,5%dosvotos,ficandoemquartolugar.Emdezembro,
quandoocorreuosegundoturno,ainflaorompeuoficialmenteabarreiradahiperinflao:51,5%naquelems.
Covasestavacorretoemquehaviaalgodemuitoerradonessenossoanticapitalismopatolgicoeforadepoca,masopacienteno
estavaconvencidodotratamento.Aindaeraforteademandapormgica.
Diversoschoquesseseguiram,masodecapitalismosavanoumesmocomonochoquerepresentadopeloPlanoRealesuas
reformas:privatizao,responsabilidadefiscal,aberturaeasoutrasque,emseuconjunto,trouxeramainflaobrasileiraparanveisde
primeiromundo.QuempoderiaimaginarqueosucessodoPlanoRealseriaoresultadodereformascomointuitodeclaradodefazerdo
Brasilumaeconomiademercadoporinteiro?
Noobstante,asreformasenfrentaramenormeresistncia,essaamaldiodaBrizolndia:umaminoriadeperdedoresdoprocessode
modernizaocapazdebloquearoquenovo,poisamaioriabeneficiadapermanecemergulhadanaapatia.Osganhossodispersos,
eoscustosconcentradosemminoriasdespojadasdeseusprivilgios,ovelhoproblemadasreformasearazopelaqualelasso
implementadasporestadistasenoporgerentonasoulderespopulistas.
caprichosaaHistria,queorganizaumavoltaaopassadopelaascensodeumlderoperrio,aquemcoubeinterromperoavanodo
capitalismonoBrasilantesquecomeasseamodernizardemaisascoisas.OBrasilmergulhanumconservadorismometidoa
progressista,cuidadosoeinercialnoincio,masqueadquireumafeiomaisconcretajmaispertode2008,quandoentramospara
valernumcapitalismocompanheiro,oudequadrilhaseboquinhas.
Noainflaoqueexplode,masacorrupo,umaoutraexpressoparaofracassodessecapitalismopelametadesobreoqualno
valeapenagastarnemdoistostesdesociologia.QueodigamJoaquimBarbosaeSergioMoro.Bobosfomosnsemlevarasrioa
novamatrizeoutrasridculasvestimentasheterodoxasdequeseserviuocronismocaudilhescoqueaquiseimplantou.Noera
keynesianismo,nemestruturalismo,masapenasdesonestidade,inclusiveintelectual.

http://economia.estadao.com.br/noticias/geral,precisamosfalarsobrecapitalismo,1769682

2/2

Você também pode gostar