Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
— À ausência de resposta, tal como uma resposta ilegível, terá cotação O (zero).
— Nos itens de escolha múltipla, se a resposta contiver mais do que uma opção,
terá cotação O (zero).
V.s.F.F.
120/1
NESTE GRUPO APRESENTAM-SE DUAS ALTERNATIVAS - À e B.
DAS DUAS, RESPONDA APENAS A UMA.
Os cursos de água constituem uma parte importante do ciclo hidrológico e são dos principais
agentes de erosão no nosso planeta.
1. Refira dois aspectos que evidenciem a erosão provocada por um curso de água.
3. Além da erosão, mencione duas outras acções dos cursos de água, como agentes de
geomorfogénese.
Fig. 1-A
4.14. Compare o que se verifica na margem esquerda e na margem direita do rio, relativamente à
erosão e à sedimentação.
4.3. Caracterize topograficamente uma zona que permita a formação de um meandro divagante.
120/2
Observe com atenção a carta representada na figura 1-B e a respectiva legenda.
Legenda:
Calcário recifal
Conglomerado
V.S.F.F.
120/83
I
1. As ocorrências de recursos na Terra são ditadas pelas leis da Natureza. Contudo, as relações entre
a produção e o consumo desses recursos e a sua localização geográfica determinam enormes
fluxos de matérias-primas que diariamente circulam pelas rotas do comércio mundial.
Nesta circulação toma lugar de destaque o petróleo.
1.1. A circulação do petróleo apresenta alguns aspectos favoráveis e outros desfavoráveis, para as
populações.
Refira:
2.3. Sabendo que o clarke do estanho é de 2 partes por milhão, justifique, objectivamente, a
decisão de não explorar um filão em que a concentração desse elemento químico é de 1,5
grama por tonelada.
120/4
HI
Os rudistas são fósseis coloniais que ocorrem, frequentemente, associados a algas vermelhas e a
corais.
O quadro da figura 2, extraído de um artigo científico, ilustra a repartição de famílias de rudistas
numa determinada região da Europa.
» ê 8 8 o
Sé
DB E
ts
BE 5 $ 8
ÕGS E B Eis
558 É 5 E
oÕQ x =
5 2
Q
G
o
g
te
àT ANDAR
MAESTRICHTIANO
CAMPANIANO
SANTONIANO E
CONIACIANO :
TURONIANO q
CENOMANIANO |S] |
ALBIANO iu
APCIANO S
BARREMIANO s
HAUTERIVIANO É
VALANGINIANO
BERRIASIANO
Nor PORTLANDIANO | &
f KIMERIDGIANO g
OXFORDIANO S
Fig. 2
1. Das famílias mencionadas, transcreva duas que apresentam maior valor como fósseis de idade.
2. Explique por que razão não podemos afirmar que uma formação onde se encontrem apenas fósseis
de radiolitideos tem idade turoniana.
Crusta oceânica
Fig. 3
2. Designe a estrutura, limitada por falhas, em que o bloco central sofre abatimento.
120/6
4. À medida que se dá a abertura de um oceano, os minerais ferrimagnéticos (magnetite e outros
minerais fortemente magnéticos), que vão constituir a nova crusta sofrem magnetização.
Explique a existência de paleomagnetismo, numa dada região, a partir dos esquemas A, Be € da
figura 4.
Minerais
ferrimagnéticos
Fig. 4
6. Em alguns fundos marinhos geram-se, por um processo de formação semelhante ao das pérolas,
massas ricas em manganês, a que se associam o níquel, o cobre e o cobalto.
Designe as massas referidas.
FIM
V.S.F.F.
120/7
COTAÇÕES
I
A ou B
40 pontos 40 pontos
IH
1.
1.1.
(AI. sec eeeerra erre cena reatar rea na nene nen rena aan an nana cana renan eeaaanerananaa 6 pontos
112. cr eere entreter enero no rrenan rea na nora nana nana aaa anna araana rara nara nnanerantaaa 6 pontos
1.2. e ceererrerrereenenananarerareeacanaa (3XA) neem 12 pontos
13. err eerer tara na ren tran rea arara renan ana n rena nar an en anna ana aaa antas re nana era a ranaia 8 pontos
[A eee ttee ar tra tener ert arena ace ran anna ronca nana renan nana ren aa rena aaa enaa nan ca nana eniaananatta 6 pontos
2.
DA. rr eeen crer reta nree are rte na contam a anna renan arena area aan nenaa rasa nano nan arara re eaaccaeanerana 6 pontos
Dr reatar erreeaea anne rena nn crer a nano c ara a anne s aaa a Ra ano can Renan rrenan near rena anna cena na caacano 8 pontos
DS renan arara aaa aee R RAR an n tanta arara ana nara renan aan a aaa can aa ca nan nana sacanear aaa n near nana 8 pontos
60 pontos
IY
Dress eeece ren reren ara errenaeenaaaarananeaaanao (2 x 2) ei cierererareneneranenerreananaana 4 pontos
(Ae eeereeree nr enerca nana cenananaa cre nena aa aaeranan ane cananaanereeena acre ee een cereneneeeo 6 pontos
Do arena ater eee RARA RIR R AEE RL OMARA NRO Re rn teen a nana nana aa cena n ae anna Renan anne rente c aa nana rea can aaa nats 12 pontos
Deere ea aerea RARA Co aR Renan renan aaa aan aca aa Rr arena nara Ruan an ana cr ana aa ra na nen aan ca nara sn rean ara 8 pontos
Deere rate aa narra ea aa cen an aR aeee Rea Ran ana ca cana cre Ra ana anna ana n ana a anna anca nana nra cia nanteaeennano 5 pontos
Do ereeeete ee renemnrenerenenaanan cer aereaneaaa aa errererareana (3 xD) serraria 15 pontos
50 pontos
IV
Dee rr trance eae near r teen ce aaa arena erra narra nano na ana venta cana nunca nana arena rinanreannera 15 pontos
Der eta o oa ERRA RARE CR AR RARA ERR R AN Re R eo Rana canas anna nana c acena aaa ca aaa n rea ra nana era a aan ari aaa n renata 6 pontos
Dre aer aca rea caca cena reen aerea Rara nona rena ano ea ana renan narra anna renan cran aerea nar enaa carente ra rare cana neena 6 pontos
Àrea ererere nte nana narra create renan nara rea sca ca aaa Danone arena aa ai ana nana aa neacra senta nan na nene rece naananeenea 12 pontos
Dare ron rea RAN ERR ERR RR ara RAND R re Ra aaa Cena e nana nan aa nana acne nana narra n aa an rena aa nas era aa aaa 5 pontos
Dis rrnireere ee rea errereeee aaa n anna ane nan senna nana nana cera nenaa aca Canarana nan anaaa cana nana era na rea aana ve 6 pontos
50 pontos
120/8