clerical: - explorao financeira - Excesso de cerimnias - culto s relquias O clero, e no a religio, gozava de pouca aceitao Matrimnio e as questes jurdico- cannicas e a questo das finalidades contratuais e polticas -1530: Henrique VIII como no teve declarao de nulidade afirmada passa a agir com despotismo: - obriga snodo de Canturia e York a reconhecer rei como nico protetor e senhor da Igreja O parlamento seria responsvel pela lei eclesistica, os dzimos iriam para o tesouro real. Sem mexer na doutrina catlica- romana, em 1534 funda a Igreja Anglicana Designao de Thomas Cranmer para arcebispo de Canturia, o casamento de Henrique VIII com Catarina de Arago declarado nulo e pode se casar com Ana Bolena. Filhos do 1 casamento so declarados ilegtimos 1535: so executados Thomas Morus (humanista e filsofo poltico) e John Fisher (cardeal, confessor de Henrique VIII), que eram contrrios nulidade do matrimnio de Henrique VIII. Ambos so canonizados por Roma. -1547: morre Henrique VIII e no havia clareza quanto ao desenvolvimento da Igreja. A dogmtica catlica continuava a vigorar 1549- Livro de Orao Comum, redigido por Cranmer (arcebispo de Canturia), e formulou os 42 artigos (em 1563 na nova redao sero 39) - aps a morte de Eduardo VI, filho de Henrique VIII, assume Maria sua irm mais velha (1553-1558), que busca reconduzir a igreja da Inglaterra obedincia ao Papa. - Revolta de camponeses quando esta se casa com Felipe II, da Espanha: perseguio aos protestantes, execuo de Cranmer, perdo papal, papa no quer reaver bens eclesisticos, nobreza aceita volta ao catolicismo - Elisabeth, irm de Maria, a sucede - Inglaterra sem apoio - Na Esccia assume Maria Stuart. Catolicismo odiado por ser visto como religio da Frana que controlava a Esccia Frana invade Esccia, prende John Knox (1505-1572), que depois de libertado, baseado na Bblia, ataca as mulheres que governavam Esccia (Maria Stuart), Inglaterra ( Maria Tudor) e Frana (Catarina de Medici) John passa a ser o reformador na Inglaterra: erradica o que lembra o catolicismo, separao do Estado e acaba por levar a rainha Maria Stuart, catlica, priso Elisabeth da Inglaterra, opta pelo protestantismo, mas por razes polticas e desmonta a reforma religiosa de sua antecessora, Maria Reviso do Livro de oraes, entrada de elementos calvinistas (predestinao e doutrina eucarstica) Com reforma moderada, Inglaterra se torna potncia com governo de Elisabeth, e uma muralha x catolicismo 1588, Felipe II da Espanha, como apoio do Papa Sixto V e da Frana declara guerra Inglaterra... Mas os ventos impediram... A contra-reforma cessou no Mar do Norte Inglaterra surge como potncia protestante