Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
4 civilizaes riparinas anti as: Mesopotmia-Egito-Indo-Rio Amarelo distncias contatos limitados E!r"sia: interao entre grassland >< plowland: zonas frteis/agrcolas e ercem atrao para !a"itantes das zonas #ridas de estepes $ in%as&es cr'nicas por n'mades/pastoralistas/g(erreiros Oriente M#$i% $ )bero da civilizao*: ci%iliza&es mais antigas - in%eno da agric(lt(ra +Anat,lia-. da cidade +/eric,-. primeiros reinados0 e1(il"rio entre & p%l%s p%l'tic%s( E it% ) Mes%p%ta*ia +2ci%iliza&es !idr#(licas3- 4e%ante-5alestina $ zona tampo fronteiria contestada relao recproca entre e cedente alimentcio e taman!o dos e rcitos Era $% +r%nze +co"re 6 estan!o-: !# necessidade de estan!o e,pe$ies *ilitares $e pil-a e* O. $ipl%*acia/intera0% 1i !al2 necessidade de resid7ncia real na capital limita taman!o dos imprios
A MESO3OT4MIA
- plancies ricas. com enc!entes irreg(lares controle por canalizao - config(rao geografica a"erta atrai in%asores. finalmente assimilados %#rios focos polticos 56778&977 S.M:RIOS: - cidades a "ase de "ronze. camada de reis-sacerdotes - ar1(itet(ra sagrada. escrita c(neiforme8 Roda %ela - comrcio com Egito. 9arappa +:ndia-;88 - s(stentados por agric(lt(ra prod(zindo cereais - mitologia. cosmogonia. astronomia 9; 55<7 = &477 >ase arcaica( competio entre cidades-estados diferenciao das classes sacerdotes g(erreiros &; &5?98&&57 s!pre*acia a@@a$iana Sar 0% esta"elece imprio (nificado infantaria de ar1(eiros con1(ista do Mediterrneo at <olfo destr(do por in%as&es
5; &&578caA &777 >ase ne%s!*eriana s(premacia da cidade de =r "(rocracia/ta as ca8 >??? in%as&es amoritas e elamitas destroem &77789577 +aBilCni%s Dsemitas; @AB?-@AC? Ea*!raBi legisla primeiro D,digo "aseado na retri"(io e1(i%alente/proporcional @CBC 9ititas destroem Ea"ilon caA 9F7789677 per'%$% c%n>!s%( s(periodade tecnol,gica dos in%asores n'mades: in%eno da carr!a e* 6 ar1(eiro pe1(enas arist%cracias *ilitares ca8 @C??: competio para o controle do FM: Egito GH 9ititas GH Mitani +Mesopotmia setentrional-
O EGITO D9;
- <eografia a"rigada seg(rana - contin(idade c(lt(ral - Iilo: in(nda&es reg(lares - frtil J???-C??? primeira agric(lt(ra centros a(t'nomos 59778&<F6 per'%$% arc"ic% (nificao do Alto K Eai o Egito @a dinastia prestgio dos fara,s $ reis-de(ses. apoiados por "(rocracia centralizada K classe de sacerdotes com escrita !ieroglfica8 &<F68&9F7 Gel-% Reina$% +dinastias L-C calend#rio. a%aliao de terras metal(rgia "ronze impostos - armazns de cereais politesmo com conceito ela"orado da %ida ap,s a morte m(mificao. pirmides. 4i%ro dos Mortos0 >M??->??? declnio do poder central &9F78&7<7 pri*eir% per'%$% inter*e$i"ri% - fome &7<789?F6 Reina$% M#$i% +dinastias @@-@> re(nificao por go%ernadores de Ne"es go%erno central forte e p(lso dos colonos l"ios con1(ista da IO"ia caA 9F778 9677 peri%$% c%n>!s%: 9?F6896?7 se !n$% per'%$% inter*e$i"ri% liderana fraca incapaz de frear in%as&es dos Eics%s: carr(agens 6 ar1(eiro assentamento delta depend7ncia de Alto Egito
O EGITO D&;
96?7897F6 N%v% Reina$% +dinastias @B->?- - capital Ne"es resta(rao do poder central monar1(ias adotam carr(agem tra(ma da oc(pao mais ateno P defesa +fortalezas do Iilo e n("ias- 6 e,pans0% at Mesopotmia $ipl%*acia ati%a +ar1(i%o de Amarna-: correspond7ncia com 9ititas Mitani Ea"ilonia - D!ipre 0 s("orno +2comprar amizade3 de prncipes le%antinos@C>C-@C@> N(t!mosis I e tenso territorial m# ima @C?M-@MC? N!(tmosis III GH 9ititas @L??s AQenaton promo%e re%ol(o proto-monoteista @>C? Ramss: no%a e panso m# ima GH 9ititas +@>BC "atal!a Rades!- Mernepta!: 7 odo dos !e"re(s; In%aso do Mar Ege(: )3%v%s $% Mar* 6 l"ios colonizao H56857 aACA 3er'%$% tar$i% declnio so" go%ernos estrangeiros: l"ios - persas maced'nios +5toleme(s !elenizao / cristianizao +copto- mas contin(idade c(lt(ral persiste at o Isl
A REGOL.IO DO JERRO
CaA 9&778&77 :p%ca $% >err% conse1S7ncias: - armas de ferro derrotam as de "ronze @>??-@??? no%o ciclo de invases B"rBaras - ("i1(idade do metal e facilidade da tecnologia permite )democratizao* do armamento e da %iol7ncia - arado de ferro e pande #rea c(lti%ada cresci*ent% p%p!laci%nal 967789&77 OS EITITAS +reinado na Anat,liacom armas de ferro in%adem Mesopotmia - colidem com Egito 956789&77 -e e*%nia @>BC "atal!a de Rades! indecisa @>JT tratado com Egito delimita esferas de infl(7ncia @>??ff presso dos Arame(s +semitas- (nificao lingSsica +aramaico- 6 comrcio camelos 3%v%s $% Mar con1(istam litoral 1(eda dos 9ititas %azio permite emerg7ncia dos Assrios Invases: 9e"re(s em Dana - 5ersas na 5rsia - Dalde(s na Ea"il'nia U,rios na <rcia Vencios no 4"ano08 @??? >> JENKCIOS: ci$a$es *ercantis no litoral li"an7s +Niro. Ei"los. Widon0- colonizao/feitorias no mediterrneo +i8a8 Carta %- GH <regos8 Alfa"eto
A ANTIG.IDADE CL4SSICA
Da8 J??-L??: desen%ol%imento da ca%algada cavalaria ca%aleiros 6 arco s!pre*acia *ilitar $%s nC*a$es e(rasi#ticos +at ca8 @M?? d8D8- confedera&es de tri"os n'mades organizam e pedi&es de pil!agem frontier m,%el entre pastoralismo GH agric(lt(ra
IM3:RIO 3ERSA +A1(em7nida65H855& pri*eir% i*p#ri% *!ltinaci%nal - capital 5ersepolis CC? Cir% derrota Mdios con1(ista da /onia Anat,lia 5rsia Afeganisto - at Indo CLT con1(ista Ea"il'nia C>C con1(ista Egito D"ri% reorganiza o imprio administrao por >? satrapes impostos reg(lares +pre%isi"ilidade- - rede %i#ria eficaz +W(sa-Wardis $ Xia Real- moeda com(m - sistema correios "(rocracia efici7ncia militar: esta&es de apro%isionamento dos e rcitos tolerncia religiosa8 M%r%astris*%: d(alismo Eom-Ma( e ige comportamento tico infl(7ncia so"re Y(daismo. gn'sis0 MT? enfra1(ecido por coliso com cidades gregas: Maraton K Walamis +Zer es- declnio
A GR:CIA
<regos tem em com(m: ancestralidade religio lng(a Yogos 0 escassez de terras AC? ff: c%l%niza0% do Mar Iegro e Mediterrneo GH colonizao fencia paralela 6 e panso romana geografia de %ales 6 il!as isoladas ca8 A?? emerg7ncia das pNlis $ cidade-estados fragmentao poltica e *!ltip%lari$a$e: desen%ol%imento de (m sistema internacional de (nidades independentes mas interligadas $i>erencia0% $e siste*as p%l'tic%s: aristocracia oligar1(ia militar +p8e 8 Esparta- democracia +p8e 8Atenas ec%n%*ia "aseada na escra%ido +p8e8 minasALTERNONCIA DE EEGEMONIAS( C??-MB? tentati%a de c%nP!ista persa >al-a por ca(sa de aliana liderada por Atenas ide#rio da li"erdade 6 s(perioridade ocidental MB?-ML? perodo da -e e*%nia ateniense a(ge econ'mico e c(lt(ral transformao em i*p#ri% ressentimento de Esparta e desen%ol%imento de (m sistema Bip%lar ML@-M?M G!erra $% 3el%p%nes% %it,ria Esparta M?M-LA? !egemonia de Esparta LA?-LM? !egemonia de Ne"as LLB Eatal!a de D!aeronea: Jelipe $e Mace$Cnia con1(ista a <rcia
O EELENISMO
florescimento do c%*#rci% internaci%nal: E(ropa-[frica-:ndiaD!ina $ desen%ol%imento da Rota da Seda +trreo- e das Rotas de especiarias +martimasDA 3OLIS S COSMO3OLIS: oikumene $ c(lt(ra p,s-cl#ssica 2(ni%ersal3 +s(perando partic(larismos tnicos-: desen%ol%imento e dif(so da c!lt!ra -elenista sincretista. mist(rando politeismo greco-romano com antropomorfismos orientais e/o( ceticismo racionalista tolerncia grego se torna lngua franca integrado na economia agr#ria escra%ocrata romana mas com no%as cidades: Ale,an$ria0 tri"os semitas controlando camin!os comerciais para o Friente alternncia con1(ista/clientelismo/s("orno reinados mercantis semi-independentes: 5almira. 5etra0 posteriormente: !niversaliza0% atra%s de cidadania +romana- e/o( religio +cristianismo-