Você está na página 1de 24

ESPRITODEABRIL

(ParteII)

VALORESEPRINCPIOSPARAUMAMUDANAPOSITIVA
SelecodeartigosdaConstituiodaRepblicaPortuguesa(1976)

Nassucessivasrevisesconstitucionaisforamalteradoseatretiradosalgunspontosdos
artigosiniciaisdaprimeiraConstituiops25deAbril.Unsdevidosuainaplicabilidadeno
contextodeento,comoocasodaparticipaodoMovimentodasForasArmadasno
exercciodasoberania,outrasporintervenesideolgicasqueintroduzemnovasideiasou
quevisaramalterarasrestriesdedeterminadasnormas,comoaimposiodeumsalrio
mximonacional.

PensosertambmimportantereflectirasmudanasideiaoriginaldeNaoPortuguesaa
construir(apsas7revisesconstitucionais)paraquepossamosinferir,comsobriedade,o
caminhodestaideia,ajustandoa,senecessrio,sverdadeirasaspiraesdospovosde
Portugal.

Parafacilitaraleituraemincluido,acinzento,osartigosapsalteraoecomoconstamna
correnteversodaConstituio(2005).Quandonopresentesessesartigosacinzento
significaqueosartigoscitadosforamretiradosejnoconstamdaConstituio.
Tenhaseemcontaqueestaumaseleco,peloquenodispensaaconsultadodocumento
original.

PedroHorta@2014
ecocomunidadesplanicie.wordpress.com
https://www.facebook.com/pages/EcoComunidadesnaPlan%C3%ADcie/399166263513839
PortugalumaRepblicasoberana,baseadanadignidadedapessoahumanaenavontade
populareempenhadanasuatransformaonumasociedadesemclassesart.1
PortugalumaRepblicasoberana,baseadanadignidadedapessoahumanaenavontade
populareempenhadanaconstruodeumasociedadelivre,justaesolidria.art.1

ARepblicaPortuguesaumEstadodemocrtico,baseadonasoberaniapopular,norespeitoe
nagarantiadosdireitoseliberdadesfundamentaisenopluralismodeexpressoeorganizao
polticademocrticas,quetemporobjectivoasseguraratransioparaosocialismomediantea
criaodecondiesparaoexercciodemocrticodopoderpelasclassestrabalhadoras
art.2
ARepblicaPortuguesaumEstadodedireitodemocrtico,baseadonasoberaniapopular,
nopluralismodeexpressoeorganizaopolticademocrticas,norespeitoenagarantiade
efectivaodosdireitoseliberdadesfundamentaisenaseparaoeinterdependnciade
poderes,visandoarealizaodademocraciaeconmica,socialeculturaleoaprofundamento
dademocraciaparticipativa.art.2

OEstadoestsubmetidoConstituioefundasenalegalidadedemocrtica.n2.doart.3
OEstadosubordinaseConstituioefundasenalegalidadedemocrtica.n2.art.3

Portugalregesenasrelaesinternacionaispelosprincpiosdaindependncianacional,do
direitodospovosautodeterminaoeindependncia,daigualdadeentreosEstados,da
soluopacficadosconflitosinternacionais,danoingerncianosassuntosinternosdeoutros
Estadosedacooperaocomtodososoutrospovosparaaemancipaoeoprogressoda
Humanidade.n1.doart.7
Portugalregesenasrelaesinternacionaispelosprincpiosdaindependncianacional,do
respeitodosdireitosdohomem,dosdireitosdospovos,daigualdadeentreosEstados,da
soluopacficadosconflitosinternacionais,danoingerncianosassuntosinternosdos
outrosEstadosedacooperaocomtodososoutrospovosparaaemancipaoeoprogresso
dahumanidade.n1.doart.7

Portugalpreconizaaaboliodetodasasformasdeimperialismo,colonialismoeagresso,o
desarmamentogeral,simultneoecontrolado,adissoluodosblocospolticomilitares(...)
n2.doart.7
Portugalpreconizaaaboliodoimperialismo,docolonialismoedequaisqueroutrasformas
deagresso,domnioeexploraonasrelaesentreospovos,bemcomoodesarmamento
geral,simultneoecontrolado,adissoluodosblocospolticomilitareseoestabelecimento
deumsistemadeseguranacolectiva,comvistacriaodeumaordeminternacionalcapaz
deassegurarapazeajustianasrelaesentreospovos.n2.doart.7

Portugalreconheceodireitodospovosinsurreiocontratodasasformasdeopresso,
nomeadamentecontraocolonialismoeoimperialismo(...)n3.doart.7
Portugalreconheceodireitodospovosautodeterminaoeindependnciaeao
desenvolvimento,bemcomoodireitoinsurreiocontratodasasformasdeopresso.n3.
doart.7

SotarefasfundamentaisdoEstado:

b)Asseguraraparticipaoorganizadadopovonaresoluodosproblemasnacionais,
defenderademocraciapolticaefazerrespeitaralegalidadedemocrtica

c)Socializarosmeiosdeproduoeariqueza,atravsdeformasadequadass
caractersticasdopresenteperodohistrico,criarascondiesquepermitampromovero
bemestareaqualidadedevidadopovo,especialmentedasclassestrabalhadoras,eabolira
exploraoeaopressodoHomempeloHomem.alneasdoart.9

Aleispoderestringirosdireitos,liberdadesegarantiasnoscasosexpressamenteprevistos
naConstituio.n2.doart.18
Aleispoderestringirosdireitos,liberdadesegarantiasnoscasosexpressamenteprevistos
naConstituio,devendoasrestrieslimitarseaonecessrioparasalvaguardaroutros
direitosouinteressesconstitucionalmenteprotegidos.n2.doart.18

Asleisrestritivasdedireitos,liberdadesegarantiastmderevestircarctergeraleabstractoe
nopodemdiminuiraextensoeoalcancedocontedoessencialdospreceitos
constitucionais.n3.doart.18
Asleisrestritivasdedireitos,liberdadesegarantiastmderevestircarctergeraleabstracto
enopodemterefeitoretroactivonemdiminuiraextensoeoalcancedocontedoessencial
dospreceitosconstitucionais.n3.doart.18

NosoadmitidasaextradioeaexpulsodecidadosPortuguesesdoterritrionacional.
n1.doart.23
Noadmitidaaexpulsodecidadosportuguesesdoterritrionacional.n1.doart.33

Aextradiodecidadosportuguesesdoterritrionacionalsadmitida,emcondiesde
reciprocidadeestabelecidasemconvenointernacional,noscasosdeterrorismoede
criminalidadeinternacionalorganizada,edesdequeaordemjurdicadoEstadorequisitante
consagregarantiasdeumprocessojustoeequitativo.n3.doart.33

Sadmitidaaextradioporcrimesaquecorresponda,segundoodireitodoEstado
requisitante,penaoumedidadeseguranaprivativaourestritivadaliberdadecomcarcter
perptuooudeduraoindefinida,se,nessedomnio,oEstadorequisitanteforpartede
convenointernacionalaquePortugalestejavinculadoeoferecergarantiasdequetalpena
oumedidadesegurananoseraplicadaouexecutada.n4.doart.33

Odispostonosnmerosanterioresnoprejudicaaaplicaodasnormasdecooperao
judiciriapenalestabelecidasnombitodaUnioEuropeia.n5.doart.33

Noadmitidaaextradio,nemaentregaaqualquerttulo,pormotivospolticosoupor
crimesaquecorresponda,segundoodireitodoEstadorequisitante,penademorteououtrade
queresultelesoirreversveldaintegridadefsica.n6.doart.33

Aextradiospodeserdeterminadaporautoridadejudicial.n7.doart.33

Aspenassoinsusceptveisdetransmisso.n3.doart.30
Aresponsabilidadepenalinsusceptveldetransmisso.n3.doart.30

Ningumpodeserprivado,pormotivospolticos,dacidadaniaPortuguesa,dacapacidadecivil
ounome.n4.doart.30
Aprivaodacidadaniaeasrestriescapacidadecivilspodemefectuarsenoscasose
termosprevistosnalei,nopodendotercomofundamentomotivospolticos.n4.doart.26

Ningumpodeentrarduranteanoitenodomicliodequalquerpessoasemoseuconsentimento.
n3.doart.34
Ningumpodeentrarduranteanoitenodomicliodequalquerpessoasemoseu
consentimento,salvoemsituaodeflagrantedelitooumedianteautorizaojudicialemcasos
decriminalidadeespecialmenteviolentaoualtamenteorganizada,incluindooterrorismoeo
trficodepessoas,dearmasedeestupefacientes,nostermosprevistosnalei.n3.doart.34

Todososcidadostmodireitodetomarconhecimentodoqueconstarderegistos
mecanogrficosaseurespeitoedofimaquesedestinamasinformaes,podendoexigira
rectificaodosdadoseasuaactualizao.n1.doart.35
Todososcidadostmodireitodeacessoaosdadosinformatizadosquelhesdigam
respeito,podendoexigirasuarectificaoeactualizao,eodireitodeconhecerafinalidadea
quesedestinam,nostermosdalei.n1.doart.35

Ainformticanopodeserutilizadaparatratamentodedadosreferentesaconvicespolticas,
freligiosaouvidaprivada,salvoquandosetratedoprocessamentodedadosno
identificveisparafinsestatsticos.n2.doart.35
Ainformticanopodeserutilizadaparatratamentodedadosreferentesaconvices
filosficasoupolticas,filiaopartidriaousindical,freligiosa,vidaprivadaeorigemtnica,
salvomedianteconsentimentoexpressodotitular,autorizaoprevistaporleicomgarantiasde
nodiscriminaoouparaprocessamentodedadosestatsticosnoindividualmente
identificveis.n3.doart.35

Aliberdadedeimprensaimplicaaliberdadedeexpressoecriaodosjornalistase
colaboradoresliterrios,bemcomoaintervenodosprimeirosnaorientaoideolgicados
rgosdeinformaonopertencentesaoEstadoouapartidospolticos,semquenenhum
outrosectorougrupodetrabalhadorespossacensurarouimpedirasualivrecriatividade.n
2.doart.38
Aliberdadedeimprensaimplica:
a)Aliberdadedeexpressoecriaodosjornalistasecolaboradores,bemcomoa
intervenodosprimeirosnaorientaoeditorialdosrespectivosrgosde
comunicaosocial,salvoquandotiveremnaturezadoutrinriaouconfessional
b)Odireitodosjornalistas,nostermosdalei,aoacessosfontesdeinformaoe
protecodaindependnciaedosigiloprofissionais,bemcomoodireitodeelegerem
conselhosderedaco
c)Odireitodefundaodejornaisedequaisqueroutraspublicaes,
independentementedeautorizaoadministrativa,cauoouhabilitaoprvias.n2.do
art.38

Aspublicaesperidicasenoperidicaspodemserpropriedadedequaisquerpessoas
colectivassemfinslucrativosedeempresasjornalsticaseeditoriaissobformasocietriaou
depessoassingularesdenacionalidadePortuguesa.n4.doart.38

Nenhumregimeadministrativooufiscal,nempolticadecrditooucomrcioexterno,pode
afectardirectaouindirectamentealiberdadedeimprensa,devendoaleiassegurarosmeios
necessriossalvaguardadaindependnciadaimprensaperanteospoderespolticoe
econmicon5.doart.38
OEstadoasseguraaliberdadeeaindependnciadosrgosdecomunicaosocial
peranteopoderpolticoeopodereconmico,impondooprincpiodaespecialidadedas
empresastitularesdergosdeinformaogeral,tratandoaseapoiandoasdeformano
discriminatriaeimpedindoasuaconcentrao,designadamenteatravsdeparticipaes
mltiplasoucruzadas.n4.doart.38

Atelevisonopodeserobjectodepropriedadeprivada.n6.doart.38

OsmeiosdecomunicaosocialpertencentesaoEstado,ouaentidadesdirectaou
indirectamentesujeitasaoseucontroloeconmico,seroutilizadosdemodoasalvaguardara
suaindependnciaperanteoGovernoeaAdministraoPblica.n1.doart.39
Aestruturaeofuncionamentodosmeiosdecomunicaosocialdosectorpblicodevem
salvaguardarasuaindependnciaperanteoGoverno,aAdministraoeosdemaispoderes
pblicos,bemcomoassegurarapossibilidadedeexpressoeconfrontodasdiversascorrentes
deopinio.n6.doart.38

Serasseguradaapossibilidadedeexpressoeconfrontodasdiversascorrentesdeopinio
nosmeiosdecomunicaosocialreferidosnonmeroanterior.n2.doart.39

Nosmeiosdecomunicaosocialprevistosnesteartigoserocriadosconselhosde
informao,aintegrar,proporcionalmente,porrepresentantesindicadospelospartidospolticos
comassentonaAssembleiadaRepblica.n3.doart.39

Aosconselhosdeinformaoseroconferidospoderesparaassegurarumaorientaogeral
querespeiteopluralismoideolgico.n4.doart.39

Ospartidospolticoseasorganizaessindicaiseprofissionaisterodireitoatemposde
antenanardioeteleviso,deacordocomasuarepresentatividade(...)n1.doart.40
Ospartidospolticoseasorganizaessindicais,profissionaiserepresentativasdas
actividadeseconmicas,bemcomooutrasorganizaessociaisdembitonacional,tm
direito,deacordocomasuarelevnciaerepresentatividadeesegundocritriosobjectivosa
definirporlei,atemposdeantenanoserviopblicoderdioedetelevison1.doart.40

OspartidospolticosrepresentadosnaAssembleiadaRepblica,equenofaampartedo
Governo,tmdireito,nostermosdalei,atemposdeantenanoserviopblicoderdioe
televiso,arateardeacordocomasuarepresentatividade,bemcomoodireitoderespostaou
derplicapolticasdeclaraespolticasdoGoverno,deduraoerelevoiguaisaosdos
temposdeantenaedasdeclaraesdoGoverno,deiguaisdireitosgozando,nombitoda
respectivaregio,ospartidosrepresentadosnasAssembleiasLegislativasdasregies
autnomas.n2.doart.40

Nosperodoseleitoraisospartidospolticosconcorrentestmdireitoatemposdeantena
regulareseequitativos.n2.doart.40
Nosperodoseleitoraisosconcorrentestmdireitoatemposdeantena,regularese
equitativos,nasestaesemissorasderdioedetelevisodembitonacionaleregional,nos
termosdalei.n3.doart.40

Aliberdadedeconscincia,religioecultoinviolvel.n1.doart.41
Aliberdadedeconscincia,dereligioedecultoinviolvel.n1.doart.41

reconhecidoodireitoobjecodeconscincia,ficandoosobjectoresobrigadosprestao
deservionoarmadocomduraodoserviomilitarobrigatrio.n5.doart.41
garantidoodireitoobjecodeconscincia,nostermosdalei.n6.doart.41

OEstadonopodeatribuirseodireitodeprogramaraeducaoeaculturasegundoquaisquer
directrizesfilosficas,estticas,polticas,ideolgicasoureligiosas.n2.doart.43
OEstadonopodeprogramaraeducaoeaculturasegundoquaisquerdirectrizes
filosficas,estticas,polticas,ideolgicasoureligiosas.n2.doart.43

Todososcidadostmodireitodeacesso,emcondiesdeigualdadeeliberdade,sfunes
pblicas.n4.doart.48
Todososcidadostmodireitodeacesso,emcondiesdeigualdadeeliberdade,aos
cargospblicos.n1.doart.50

reconhecidoodireitodeacopopular(...)n2.doart.49
conferidoatodos,pessoalmenteouatravsdeassociaesdedefesadosinteressesem
causa,odireitodeacopopularnoscasosetermosprevistosnalei,incluindoodireitode
requererparaolesadooulesadosacorrespondenteindemnizao,nomeadamentepara:
a)Promoverapreveno,acessaoouaperseguiojudicialdasinfracescontraa
sadepblica,osdireitosdosconsumidores,aqualidadedevida,apreservaodo
ambienteedopatrimniocultural
b)AsseguraradefesadosbensdoEstado,dasregiesautnomasedasautarquias
locais.n3.doart.52

Aapropriaocolectivadosprincipaismeiosdeproduo,aplanificaododesenvolvimento
econmicoeademocratizaodasinstituiessogarantiasecondiesparaaefectivao
dosdireitosedevereseconmicos,sociaiseculturais.art.50

IncumbeaoEstado,atravsdaaplicaodeplanosdepolticaeconmicaesocial,garantiro
direitoaotrabalho,assegurando:(...)

d)Aformaocultural,tcnicaeprofissionaldostrabalhadores,conjugandootrabalhomanuale
otrabalhointelectual.alneadoart.52

Todosostrabalhadores,semdistinodeidade,sexo,raa,nacionalidade,religioouideologia
tmdireito:(...)

b)organizaodotrabalhoemcondiessocialmentedignificantes,deformaafacultara
realizaopessoal(...)alneadoart.53
Todosostrabalhadores,semdistinodeidade,sexo,raa,cidadania,territriodeorigem,
religio,convicespolticasouideolgicas,tmdireito:

b)Aorganizaodotrabalhoemcondiessocialmentedignificantes,deformaa
facultararealizaopessoaleapermitiraconciliaodaactividadeprofissionalcoma
vidafamiliaralneadon1.doart.59

IncumbeaoEstadoassegurarascondiesdetrabalho,retribuioerepousoaqueos
trabalhadorestmdireito,nomeadamente:

a)Oestabelecimentoeaactualizaodosalriomnimonacional,bemcomodosalrio
mximo,tendoemconta,entreoutrosfactores,asnecessidadesdostrabalhadores,oaumento
docustodevida,onveldedesenvolvimentodasforasprodutivas,asexignciasda
estabilidadeeconmicaefinanceiraeaacumulaoparaodesenvolvimento

b)Afixaodeumhorrionacionaldetrabalho(...)alneasdoart.54
IncumbeaoEstadoassegurarascondiesdetrabalho,retribuioerepousoaqueos
trabalhadorestmdireito,nomeadamente:
a)Oestabelecimentoeaactualizaodosalriomnimonacional,tendoemconta,
entreoutrosfactores,asnecessidadesdostrabalhadores,oaumentodocustodevida,
onveldedesenvolvimentodasforasprodutivas,asexignciasdaestabilidade
econmicaefinanceiraeaacumulaoparaodesenvolvimento
b)Afixao,anvelnacional,doslimitesdaduraodotrabalhoalneasdon2doart.59

direitodostrabalhadorescriaremcomissesdetrabalhadoresparadefesadosseus
interesseseintervenodemocrticanavidadaempresa,visandooreforodaunidadedas
classestrabalhadoraseasuamobilizaoparaoprocessorevolucionriodeconstruodo
poderdemocrticodostrabalhadores.n1.doart.55
direitodostrabalhadorescriaremcomissesdetrabalhadoresparadefesadosseus
interesseseintervenodemocrticanavidadaempresa.n1.doart.54

Constituemdireitosdascomissesdetrabalhadores:(...)
c)Intervirnareorganizaodasunidadesprodutivas(...)alneadoart.56
Constituemdireitosdascomissesdetrabalhadores:
c)Participarnosprocessosdereestruturaodaempresa,especialmentenotocantea
acesdeformaoouquandoocorraalteraodascondiesdetrabalhoalneadon5do
art.56

Todostmodireitodeconstituircooperativas,devendooEstado,deacordocomoPlano,
estimulareapoiarasiniciativasnessesentido.n1.doart.61
Atodosreconhecidoodireitolivreconstituiodecooperativas,desdequeobservados
osprincpioscooperativos.n2.doart.61

SeroapoiadaspeloEstadoasexperinciasdeautogeston2.doart.61
reconhecidoodireitodeautogesto,nostermosdalei.n5.doart.61

IncumbeaoEstadoorganizar,coordenaresubsidiarumsistemadeseguranasocialunificado
edescentralizado,deacordoecomaparticipaodasassociaessindicaiseoutras
organizaesdasclassestrabalhadorasn2.doart.63
IncumbeaoEstadoorganizar,coordenaresubsidiarumsistemadeseguranasocial
unificadoedescentralizado,comaparticipaodasassociaessindicais,deoutras
organizaesrepresentativasdostrabalhadoresedeassociaesrepresentativasdosdemais
beneficirios.n2.doart.63

Aorganizaodosistemadeseguranasocialnoprejudicaraexistnciadeinstituies
privadasdesolidariedadesocialnolucrativas,queseropermitidas,regulamentadasporleie
sujeitasfiscalizaodoEstado.n3.doart.63
OEstadoapoiaefiscaliza,nostermosdalei,aactividadeeofuncionamentodasinstituies
particularesdesolidariedadesocialedeoutrasdereconhecidointeressepblicosemcarcter
lucrativo,comvistaprossecuodeobjectivosdesolidariedadesocialconsignados,
nomeadamente,nesteartigo,naalneab)don.2doartigo67.,noartigo69.,naalneae)do
n.1doartigo70.enosartigos71.e72..n5.doart.63

Odireitoprotecodasaderealizadopelacriaodeumservionacionaldesade
universal,geralegratuito,pelacriaodecondieseconmicas,sociaiseculturaisque
garantamaprotecodainfncia,dajuventudeedavelhicepelamelhoriasistemticadas
condiesdevidaedetrabalho,bemcomopelapromoodaculturafsicaedesportiva,
escolarepopulareaindapelodesenvolvimentodaeducaosanitriadopovo.n2.doart.64
Odireitoprotecodasaderealizado:
a)Atravsdeumservionacionaldesadeuniversalegerale,tendoemcontaas
condieseconmicasesociaisdoscidados,tendencialmentegratuitoalneadon2.do
art.64

Paraassegurarodireitodaprotecodasade,incumbeprioritariamenteaoEstado:(...)

b)Garantirumaracionaleeficientecoberturamdicaehospitalardetodoopas

c)Orientarasuaacoparaasocializaodamedicinaedossectores
mdicomedicamentosos(...)alneasdon3.doart.64
Paraassegurarodireitoprotecodasade,incumbeprioritariamenteaoEstado:
b)Garantirumaracionaleeficientecoberturadetodoopasemrecursoshumanose
unidadesdesade
c)Orientarasuaacoparaasocializaodoscustosdoscuidadosmdicose
medicamentososalneasdon3.doart.64

Paraassegurarodireitohabitao,incumbeaoEstado:(...)

b)Incentivareapoiarasiniciativasdascomunidadeslocaisedaspopulaestendentesa
resolverosrespectivosproblemashabitacionaisefomentaraautoconstruoeacriaode
cooperativasdehabitao

c)Estimularaconstruoprivada,comsubordinaoaosinteressesgerais.alneasdon2.
doart.65
Paraassegurarodireitohabitao,incumbeaoEstado:
c)Estimularaconstruoprivada,comsubordinaoaointeressegeral,eoacesso
habitaoprpriaouarrendada
d)Incentivareapoiarasiniciativasdascomunidadeslocaisedaspopulaes,
tendentesaresolverosrespectivosproblemashabitacionaiseafomentaracriaode
cooperativasdehabitaoeaautoconstruo.alneasdon2.doart.65

OEstadoeasautarquiaslocaisexerceroefectivocontrolodoparqueimobilirio,procedero
necessrianacionalizaooumunicipalizaodossolosurbanosedefiniroorespectivodireito
deutilizao.n4.doart.65
OEstado,asregiesautnomaseasautarquiaslocaisdefinemasregrasdeocupao,uso
etransformaodossolosurbanos,designadamenteatravsdeinstrumentosdeplaneamento,
noquadrodasleisrespeitantesaoordenamentodoterritrioeaourbanismo,eprocedems
expropriaesdossolosqueserevelemnecessriassatisfaodefinsdeutilidadepblica
urbanstica.n4.doart.65

IncumbeaoEstado,pormeiodeorganismosprprioseporapeloainiciativaspopulares:(...)

b)Ordenaroespaoterritorialdeformaaconstruirpaisagensbiologicamenteequilibradas(...)
alneadon2.doart.66
Paraassegurarodireitoaoambiente,noquadrodeumdesenvolvimentosustentvel,
incumbeaoEstado,pormeiodeorganismosprpriosecomoenvolvimentoeaparticipao
doscidados:
b)Ordenarepromoveroordenamentodoterritrio,tendoemvistaumacorrecta
localizaodasactividades,umequilibradodesenvolvimentoscioeconmicoea
valorizaodapaisagemalneadon2.doart.66

Ocidadoameaadooulesadonodireitoprevistonon.1(Todostmodireitoaumambiente
devidahumano,sadioeecologicamenteequilibradoeodeverdeodefender)podepedir(...)a
cessaodascausasdaviolaoearespectivaindeminizao.n3.doart.66

OEstadodevepromoveramelhoriaprogressivaeaceleradadaqualidadedevidadetodosos
portugueses.n4.doart.66

OEstadoreconheceaconstituiodafamliaeasseguraasuaproteco,incumbindolhe,
designadamente:(...)

b)Desenvolverumaredenacionaldeassistnciamaternoinfantilerealizarumapolticade
terceiraidade(...)

d)Promover,pelosmeiosnecessrios,adivulgaodosmtodosdeplaneamentofamiliare
organizarestruturasjurdicasetcnicasquepermitamoexercciodeumapaternidade
consciente(...)alneasdoart.67
Incumbe,designadamente,aoEstadoparaprotecodafamlia:
b)Promoveracriaoegarantiroacessoaumaredenacionaldecrechesedeoutros
equipamentossociaisdeapoiofamlia,bemcomoumapolticadeterceiraidade
e)Regulamentaraprocriaoassistida,emtermosquesalvaguardemadignidadeda
pessoahumanaalneasdoart.67

OEstadoreconheceamaternidadecomovalorsocialeminente,protegendoamenas
exignciasespecficasdasuainsubstituvelacoquantoeducaodosfilhosegarantindoa
suarealizaoprofissionaleasuaparticipaonavidacvicadopas.n1.doart.68
OspaiseasmestmdireitoprotecodasociedadeedoEstadonarealizaodasua
insubstituvelacoemrelaoaosfilhos,nomeadamentequantosuaeducao,com
garantiaderealizaoprofissionaledeparticipaonavidacvicadopas.n1.doart.68
Amaternidadeeapaternidadeconstituemvaloressociaiseminentes.n2.doart.68

OEstadopromoverumapolticadeterceiraidadequegarantaaseguranaeconmicadas
pessoasidosas.n1.doart.72
Aspessoasidosastmdireitoseguranaeconmicaeacondiesdehabitaoe
convviofamiliarecomunitrioquerespeitemasuaautonomiapessoaleevitemesuperemo
isolamentoouamarginalizaosocial.n1.doart.72

Apolticadaterceiraidadedeveraindaproporcionarcondiesdehabitaoeconvvio
familiarecomunitrioqueevitemesuperemoisolamentooumarginalizaosocialdaspessoas
idosaselhesofereamasoportunidadesdecriaremedesenvolveremformasderealizao
pessoalatravsdeumaparticipaoactivanavidadacomunidade.n2.doart.72
Apolticadeterceiraidadeenglobamedidasdecarctereconmico,socialecultural
tendentesaproporcionarspessoasidosasoportunidadesderealizaopessoal,atravsde
umaparticipaoactivanavidadacomunidade.n2.doart.72

OEstadopromoverademocratizaodaeducaoeascondiesparaqueaeducao,
realizadaatravsdaescolaedeoutrosmeiosformativos,contribuaparaodesenvolvimentoda
personalidadeeparaoprogressodasociedadedemocrticaesocialista.n2.doart.73
OEstadopromoveademocratizaodaeducaoeasdemaiscondiesparaquea
educao,realizadaatravsdaescolaedeoutrosmeiosformativos,contribuaparaa
igualdadedeoportunidades,asuperaodasdesigualdadeseconmicas,sociaiseculturais,o
desenvolvimentodapersonalidadeedoespritodetolerncia,decompreensomtua,de
solidariedadeederesponsabilidade,paraoprogressosocialeparaaparticipaodemocrtica
navidacolectiva.n2.doart.73

OEstadopromoverademocratizaodacultura,incentivandoeassegurandooacessode
todososcidados,emespecialdostrabalhadores,fruioecriaocultural,atravsde
organizaespopularesdebase,colectividadesdeculturaerecreio,meiosdecomunicao
socialeoutrosmeiosadequados.n3.doart.73
OEstadopromoveademocratizaodacultura,incentivandoeassegurandooacessode
todososcidadosfruioecriaocultural,emcolaboraocomosrgosdecomunicao
social,asassociaesefundaesdefinsculturais,ascolectividadesdeculturaerecreio,as
associaesdedefesadopatrimniocultural,asorganizaesdemoradoreseoutrosagentes
culturais.n3.doart.73

OEstadoreconheceegaranteatodososcidadosodireitoaoensinoeigualdadede
oportunidadesnaformaoescolar.n1.doart.74
Todostmdireitoaoensinocomgarantiadodireitoigualdadedeoportunidadesdeacesso
exitoescolar.n1.doart.74

OEstadodevemodificaroensinodemodoasuperarasuafunoconservadoradadiviso
socialdotrabalho.n2.doart.74

NarealizaodapolticadeensinoincumbeaoEstado:(...)

b)Criarumsistemapblicodeeducaoprescolar(...)

f)Estabeleceraligaodoensinocomasactividadesprodutivasesociais

g)Estimularaformaodequadroscientficosetcnicosoriginriosdasclasses
trabalhadoras.alneasdon3.doart.74
NarealizaodapolticadeensinoincumbeaoEstado:
b)Criarumsistemapblicoedesenvolverosistemageraldeeducaoprescolar
e)Estabelecerprogressivamenteagratuitidadedetodososgrausdeensino
f)Inserirasescolasnascomunidadesqueservemeestabelecerainterligaodo
ensinoedasactividadeseconmicas,sociaiseculturaisalneasdon2.doart.74

OEstadofiscalizaoensinoparticularsupletivodoensinopblico.n2.doart.75
OEstadoreconheceefiscalizaoensinoparticularecooperativo,nostermosdalei.n2.do
art.75

OacessoUniversidadedeveteremcontaasnecessidadesdopasemquadrosqualificados
eestimularefavoreceraentradadostrabalhadoresedosfilhosdasclassestrabalhadoras.
art.76
OregimedeacessoUniversidadeesdemaisinstituiesdoensinosuperiorgarantea
igualdadedeoportunidadeseademocratizaodosistemadeensino,devendoteremconta
asnecessidadesemquadrosqualificadoseaelevaodonveleducativo,culturalecientfico
dopas.n1.doart.76

Apolticacientficaetecnolgicatemporfinalidadeofomentodainvestigaofundamentaleda
investigaoaplicada,comprefernciapelosdomniosqueinteressemaodesenvolvimentodo
pas,tendoemvistaaprogressivalibertaodedependnciasexternas,nombitoda
cooperaoedointercmbiocomtodosospovos.n2.doart.77
IncumbeprioritariamenteaoEstadonombitoeconmicoesocial:
l)Assegurarumapolticacientficaetecnolgicafavorvelaodesenvolvimentodopasalnea
doart.81

OEstadotemaobrigaodepreservar,defenderevalorizaropatrimnioculturaldopovo
Portugus.art.78
IncumbeaoEstado,emcolaboraocomtodososagentesculturais:
c)Promoverasalvaguardaeavalorizaodopatrimniocultural,tornandooelemento
vivificadordaidentidadeculturalcomumalneadon2.doart.78

AorganizaoeconmicosocialdaRpublicaPortuguesaassentanodesenvolvimentodas
relaesdeproduosocialistas,medianteaapropriaocolectivadosprincipaismeiosde
produoesolos,bemcomodosrecursosNaturaiseoexercciodopoderdemocrticodas
classestrabalhadoras.art.80
Aorganizaoeconmicosocialassentanosseguintesprincpios:
b)Coexistnciadosectorpblico,dosectorprivadoedosectorcooperativoesocialde
propriedadedosmeiosdeproduo
d)Propriedadepblicadosrecursosnaturaisedemeiosdeproduo,deacordocom
ointeressecolectivo
f)Protecodosectorcooperativoesocialdepropriedadedosmeiosdeproduoalneasdo
art.80

IncumbeprioritariamenteaoEstado:

a)Promoveroaumentodobemestarsocialeeconmicodopovo,emespecialdasclasses
maisdesfavorecidas(...)

d)Operarasnecessriascorrecesdasdesigualdadesnadistribuiodariquezaedo
rendimento(...)

g)Eliminareimpediraformaodemonopliosprivados,atravsdenacionalizaesoude
outrasformas,bemcomoreprimirosabusosdopodereconmicoetodasasprticaslesivas
dointeressegeral(...)

j)Asseguraraequilibradaconcorrnciaentreasempresas,fixandonaleiaprotrcos
pequenasemdiasempresaseconmicaesocialmenteviveis

l)Criarestruturasjurdicasetcnicasnecessriasinstauraodeumsistemade
planeamentodemocrticodaeconomia

m)Protegeroconsumidor,designadamenteatravsdoapoiocriaodecooperativasede
associaesdeconsumidores

n)Impulsionarodesenvolvimentodasrelaesdeproduosocialistas

o)Estimularaparticipaodasclassestrabalhadorasedassuasorganizaesnadefinio,
controloeexecuodetodasasgrandesmedidaseconmicasesociais.alneasdoart.81
IncumbeprioritariamenteaoEstadonombitoeconmicoesocial:
a)Promoveroaumentodobemestarsocialeeconmicoedaqualidadedevidadas
pessoas,emespecialdasmaisdesfavorecidas,noquadrodeumaestratgiade
desenvolvimentosustentvel
d)Promoveracoesoeconmicaesocialdetodooterritrionacional,orientandoo
desenvolvimentonosentidodeumcrescimentoequilibradodetodosossectorese
regieseeliminandoprogressivamenteasdiferenaseconmicasesociaisentrea
cidadeeocampoeentreolitoraleointerior
f)Assegurarofuncionamentoeficientedosmercados,demodoagarantiraequilibrada
concorrnciaentreasempresas,acontrariarasformasdeorganizaomonopolistase
areprimirosabusosdeposiodominanteeoutrasprticaslesivasdointeressegeral
h)Eliminaroslatifndiosereordenarominifndio
i)Garantiradefesadosinteresseseosdireitosdosconsumidores
j)Criarosinstrumentosjurdicosetcnicosnecessriosaoplaneamentodemocrtico
dodesenvolvimentoeconmicoesocial
l)Assegurarumapolticacientficaetecnolgicafavorvelaodesenvolvimentodopas
alneasdoart.81

Todasasnacionalizaesefectuadasdepoisde25deAbrilde1974soconquistas
irreversveisdasclassestrabalhadoras.n1.art.83
Aleideterminaosmeioseasformasdeintervenoedeapropriaopblicadosmeiosde
produo,bemcomooscritriosdefixaodacorrespondenteindemnizao.art.84

OEstadodevefomentaracriaoeaactividadedecooperativas,designadamentede
produo,decomercializaoedeconsumo.n1.doart.84
OEstadoestimulaeapoiaacriaoeaactividadedecooperativas.n1.doart.85

(...)nohaverrestriesconstituiodecooperativas,asquaispodemlivremente
agruparseemunies,federaeseconfederaes.n2.doart.84

Aconstituioeofuncionamentodascooperativasnodependemdequalquerautorizao.
n3.doart.84

(...)podeexercerselivrementeainiciativaeconmicaprivadaenquantoinstrumentodo
progressocolectivo.n1.doart.85
OEstadoincentivaaactividadeempresarial,emparticulardaspequenasemdias
empresas,efiscalizaocumprimentodasrespectivasobrigaeslegais,emespecialporparte
dasempresasqueprossigamactividadesdeinteresseeconmicogeral.n1.doart.86

OEstadospodeintervirnagestodeempresasprivadasattulotransitrio,noscasos
expressamenteprevistosnaleie,emregra,medianteprviadecisojudicial.n2.doart.86

Aleipodedefinirsectoresbsicosnosquaissejavedadaaactividadesempresasprivadas
eaoutrasentidadesdamesmanatureza.n3.doart.86

Aleidisciplinaraactividadeeconmicaeosinvestimentosporpartedepessoassingularesou
colectivasestrangeiras,afimdegarantirasuacontribuioparaodesenvolvimentodopas,de
acordocomoPlano,edefenderaindependncianacionaleosinteressesdostrabalhadores.
art.86
Aleidisciplinaraactividadeeconmicaeosinvestimentosporpartedepessoassingularesou
colectivasestrangeiras,afimdegarantirasuacontribuioparaodesenvolvimentodopase
defenderaindependncianacionaleosinteressesdostrabalhadores.art.87

(Osmeiosdeproduoemabandonopodemserexpropriados(...)n1.doart.87)Nocasode
abandonoinjustificado,aexpropriaonoconferedireitodeindeminizaon2.doart.87
Osmeiosdeproduoemabandonoinjustificadopodemaindaserobjectodearrendamento
oudeconcessodeexploraocompulsivos,emcondiesafixarporlei.n2.doart.88

Asactividadedelituosascontraaeconomianacionalserodefinidasporleieobjectode
sanesadequadassuagravidade.n1.doart.88

(...)havertrssectoresdepropriedadedosmeiosdeproduo,dossolosedosrecursos
Naturais,definidosemfunodasuatitularidadeedomodosocialdegesto.n1.doart.89
garantidaacoexistnciadetrssectoresdepropriedadedosmeiosdeproduo.n1.do
art.82

Osectorpblicoconstitudopelosbenseunidadesdeproduocolectivizadossobos
seguintesmodossociaisdegesto:
a)BenseunidadesdeproduogeridospeloEstadoeporoutraspessoascolectivaspblicas
b)Benseunidadesdeproduocompossetilegestodoscolectivosdetrabalhadores
c)Benscomunitrioscompossetilegestodascomunidadeslocais.
n2.doart.89
Osectorpblicoconstitudopelosmeiosdeproduocujaspropriedadeegesto
pertencemaoEstadoouaoutrasentidadespblicas.n2.doart.82

Osectorcooperativoconstitudopelosbenseunidadesdeproduopossudosegeridos
peloscooperadores,emobedinciaaosprincpioscooperativos.n3.doart.89
Osectorcooperativoesocialcompreendeespecificamente:
a)Osmeiosdeproduopossudosegeridosporcooperativas,emobedinciaaos
princpioscooperativos,semprejuzodasespecificidadesestabelecidasnaleiparaas
cooperativascomparticipaopblica,justificadaspelasuaespecialnatureza
b)Osmeiosdeproduocomunitrios,possudosegeridosporcomunidadeslocais
c)Osmeiosdeproduoobjectodeexploraocolectivaportrabalhadores
d)Osmeiosdeproduopossudosegeridosporpessoascolectivas,semcarcter
lucrativo,quetenhamcomoprincipalobjectivoasolidariedadesocial,designadamente
entidadesdenaturezamutualista.n4.doart.82

Osectorprivadoconstitudopelosbenseunidadesdeproduonocompreendidosnos
nmerosanteriores.n4.doart.89
Osectorprivadoconstitudopelosmeiosdeproduocujapropriedadeougestopertence
apessoassingularesoucolectivasprivadas,semprejuzododispostononmeroseguinte.
n3.doart.82

Constituemabasedodesenvolvimentodapropriedadesocial,quetenderaserpredominante,
osbenseunidadesdeproduocompossetilegestodoscolectivosdetrabalhadores,os
benscomunitrioscompossetilegestodascomunidadeslocaiseosectorcooperativo.
n1.doart.90

Socondiesdodesenvolvimentodapropriedadesocialasnacionalizaes,oplano
democrtico,ocontrolodegestoeopoderdemocrticodostrabalhadores.n2.doart.90

AsunidadesdeproduogeridaspeloEstadoeoutraspessoascolectivasdevemevoluir(...)
paraformasautogestionrias.n3.doart.90
Nasunidadesdeproduodosectorpblicoasseguradaumaparticipaoefectivados
trabalhadoresnarespectivagesto.art.89

Paraaconstruodeumaeconomiasocialista,atravsdatransformaodasrelaesde
produoedeacumulaocapitalistas,aorganizaoeconmicaesocialdopasdeveser
orientada,coordenadaedisciplinadapeloPlano.n1.doart.91

OPlanodevegarantirodesenvolvimentoharmoniosodossectoreseregies,aeficiente
utilizaodasforasprodutivas,ajustarepartioindividualeregionaldoprodutonacional,a
coordenaodapolticaeconmicacomapolticasocial,educacionalecultural,apreservao
doequilbrioecolgico,adefesadoambienteequalidadedevidadopovoPortugus.n2.do
art.91
Osplanosdedesenvolvimentoeconmicoesocialtmporobjectivopromoverocrescimento
econmico,odesenvolvimentoharmoniosoeintegradodesectoreseregies,ajusta
repartioindividualeregionaldoprodutonacional,acoordenaodapolticaeconmicacom
aspolticassocial,educativaecultural,adefesadomundorural,apreservaodoequilbrio
ecolgico,adefesadoambienteeaqualidadedevidadopovoportugus.art.90

AestruturadoPlanocompreende,nomeadamente:
a)Planoalongoprazo,quedefineosgrandesobjectivosdaeconomiaPortuguesaeosmeios
paraosatingir
b)Planoamdioprazo,cujoperododevignciadeveserodalesgislaturaequecontmos
programasdeacoglobais,sectoriaiseregionaisparaesseperodo
c)Planoanual,queconstituiabasefundamentaldaactividadedoGovernoedeveintegraro
oramentodeEstadoparaesseperodo.art.93
Osplanosnacionaissoelaboradosdeharmoniacomasrespectivasleisdasgrandes
opes,podendointegrarprogramasespecficosdembitoterritorialedenaturezasectorial.
n1.doart.91

Aspropostasdeleidasgrandesopessoacompanhadasderelatriosqueas
fundamentem.n2.doart.91

AelaboraodoPlanocoordenadaporumConselhoNacionaldoPlanoeneladevem
participaraspopulaes,atravsdasautarquiasecomunidadeslocais,asorganizaesdas
classestrabalhadoraseentidadesrepresentativasdasactividadeseconmicas.n2.do
art.94
OConselhoEconmicoeSocialorgodeconsultaeconcertaonodomniodas
polticaseconmicaesocial,participanaelaboraodaspropostasdasgrandesopesedos
planosdedesenvolvimentoeconmicoesocialeexerceasdemaisfunesquelhesejam
atribudasporlei.n1.doart.92

AleidefineacomposiodoConselhoEconmicoeSocial,doqualfaroparte,
designadamente,representantesdoGoverno,dasorganizaesrepresentativasdos
trabalhadores,dasactividadeseconmicasedasfamlias,dasregiesautnomasedas
autarquiaslocais.n2.doart.92

OimplementodoPlanodeveserdescentralizado,regionalesectorialmente(...)n3.doart.94
Aexecuodosplanosnacionaisdescentralizada,regionalesectorialmente.n3.doart.91

Areformaagrriaumdosinstrumentosfundamentaisparaaconstruodasociedade
socialistaetemcomoobjectivos:
a)Promoveramelhoriadasituaoeconmica,socialeculturaldostrabalhadoresruraisedos
pequenosemdiosagricultorespelatransformaodasestruturasfundiriasepela
transfernciaprogressivadapossetildaterraedosmeiosdeproduodirectamente
utilizadosnasuaexploraoparaaquelesqueatrabalham(...)alneadoart.96
Soobjectivosdapolticaagrcola:
b)Promoveramelhoriadasituaoeconmica,socialeculturaldostrabalhadores
ruraisedosagricultores,odesenvolvimentodomundorural,aracionalizaodas
estruturasfundirias,amodernizaodotecidoempresarialeoacessopropriedade
oupossedaterraedemaismeiosdeproduodirectamenteutilizadosnasua
exploraoporpartedaquelesqueatrabalhamalneadoart.93

Atransfernciadapossetildaterraedosmeiosdeproduodirectamenteutilizadosnasua
exploraoparaaquelesqueatrabalhamserobtidaatravsdaexpropriaodoslatifndiose
dasgrandesexploraescapitalistas.n1.doart.97

Aspropriedadesexpropriadasseroentregues,paraexplorao,apequenosagricultores,a
cooperativasdetrabalhadoresruraisoudepequenosagricultoresouaoutrasunidadesde
exploraocolectivaportrabalhadores.n2.doart.97
Asterrasexpropriadasseroentreguesattulodepropriedadeoudeposse,nostermosda
lei,apequenosagricultores,deprefernciaintegradosemunidadesdeexploraofamiliar,a
cooperativasdetrabalhadoresruraisoudepequenosagricultoresouaoutrasformasde
exploraoportrabalhadores,semprejuzodaestipulaodeumperodoprobatrioda
efectividadeedaracionalidadedarespectivaexploraoantesdaoutorgadapropriedade
plena.n2.doart.94

Areformaagrriaefectuasecomgarantiadapropriedadedaterradospequenosemdios
agricultoresenquantoinstrumentoouresultadodoseutrabalhoesalvaguardandoodireitodos
emigrantesedosquenotenhamoutromododesubsistncia.n1.doart.99

Arealizaodosobjectivosdareformaagrriaimplicaaconstituioporpartedos
trabalhadoresruraisedospequenosemdiosagricultores,comoapoiodoEstado,de
cooperativasdeproduo,decompra,devenda,detransformaoedeservioseaindade
outrasformasdeexploraocolectivaportrabalhadores.art.100

Ospequenosemdiosagricultores,individualmenteouagrupadosemcooperativas,as
cooperativasdetrabalhadoresagrcolaseasoutrasformasdeexploraocolectivapor
trabalhadorestmdireitoaoauxliodoEstado.n1.doart.102
NaprossecuodosobjectivosdapolticaagrcolaoEstadoapoiarpreferencialmenteos
pequenosemdiosagricultores,nomeadamentequandointegradosemunidadesde
exploraofamiliar,individualmenteouassociadosemcooperativas,bemcomoas
cooperativasdetrabalhadoresagrcolaseoutrasformasdeexploraoportrabalhadores.n1.
doart.97

OauxliodoEstado,segundoosesquemasdareformaagrriaedoPlano,compreende,
nomeadamente:

a)Concessodecrditoeassistnciatcnica

b)Apoiodeempresaspblicasedecooperativasdecomercializaoamontanteeajusanteda
produo

c)Socializaodosriscosresultantesdosacidentesclimatricosefitopatolgicosimprevisveis
ouincontrolveis.n2.doart.102
OapoiodoEstadocompreende,designadamente:
a)Concessodeassistnciatcnica
b)Criaodeformasdeapoiocomercializaoamontanteeajusantedaproduo
c)Apoiocoberturaderiscosresultantesdosacidentesclimatricosefitopatolgicos
imprevisveisouincontrolveis
d)Estmulosaoassociativismodostrabalhadoresruraisedosagricultores,
nomeadamenteconstituioporelesdecooperativasdeproduo,decompra,de
venda,detransformaoedeservioseaindadeoutrasformasdeexploraopor
trabalhadores.n2.doart.97

OEstadopromoverumapolticadeordenamentoedereconversoagrria,deacordocomos
condicionalismosecolgicosesociaisdopas,easseguraroescoamentodosprodutos
agrcolasnombitodaorientaodefinidaparaaspolticasagrcolaealimentar,fixandono
inciodecadacampanhaosrespectivospreosdegarantia.art.103

Nadefinioeexecuodareformaagrria,nomeadamentenosorganismosporelacriados,
deveserasseguradaaparticipaodostrabalhadoresruraisedospequenosemdios
agricultores,atravsdassuasorganizaesprprias,bemcomodascooperativaseoutras
formasdeexploraocolectivaportrabalhadores.art.104
Nadefiniodapolticaagrcolaasseguradaaparticipaodostrabalhadoresruraisedos
agricultoresatravsdassuasorganizaesrepresentativas.art.98

Osistemafinanceiroserestruturadoporlei,deformaagarantiracaptaoeaseguranadas
poupanas,bemcomoaaplicaodemeiosfinanceirosnecessriosexpansodasforas
produtivas,comvistaprogressivaeefectivasocializaodaeconomia.n1.doart.105
Osistemafinanceiroestruturadoporlei,demodoagarantiraformao,acaptaoea
seguranadaspoupanas,bemcomoaaplicaodosmeiosfinanceirosnecessriosao
desenvolvimentoeconmicoesocial.art.101

OBancodePortugal,comobancocentral,temoexclusivodaemissodemoedae,deacordo
comoPlano(...),colaboranaexecuodaspolticasmonetriaefinanceira.n2.doart.105
OBancodePortugalobancocentralnacionaleexerceassuasfunesnostermosdaleie
dasnormasinternacionaisaqueoEstadoPortugussevincule.art.101

Osistemafiscalserestruturadoporlei,comvistarepartioigualitriadariquezaedos
rendimentosesatisfaodasnecessidadesfinanceirasdoEstado.n1.doart.106
OsistemafiscalvisaasatisfaodasnecessidadesfinanceirasdoEstadoeoutras
entidadespblicaseumarepartiojustadosrendimentosedariqueza.n1.doart.103

Ningumpodeserobrigadoapagarimpostosquenotenhamsidocriadosnostermosda
Constituioecujaliquidaoecobranasenofaamnasformasprescritasnalei.n2.do
art.106
Ningumpodeserobrigadoapagarimpostosquenohajamsidocriadosnostermosda
Constituio,quetenhamnaturezaretroactivaoucujaliquidaoecobranasenofaamnos
termosdalei.n3.doart.103

Oimpostosobreorendimentopessoalvisaradiminuiodasdesigualdades,sernicoe
progressivo,tendoemcontaasnecessidadeseosrendimentosdoagregadofamiliar,etender
alimitarosrendimentosaummximonacional,definidoanualmentepelalei.n1.doart.107
Oimpostosobreorendimentopessoalvisaadiminuiodasdesigualdadesesernicoe
progressivo,tendoemcontaasnecessidadeseosrendimentosdoagregadofamiliar.n1.do
art.104

Oimpostosobresucessesedoaesserprogressivo,deformaacontribuirparaaigualdade
entreoscidados,etomaremcontaatransmissoporheranadosfrutosdotrabalho.n3.
doart.107
Atributaodopatrimniodevecontribuirparaaigualdadeentreoscidados.n3.doart.104

Atributaodoconsumovisaradaptaraestruturadoconsumosnecessidadesda
socializaodaeconomia,isentandosedelaosbensnecessriossubsistnciadosmais
desfavorecidosesuasfamliaseonerandoseosconsumosdeluxo.n4.doart.107
Atributaodoconsumovisaadaptaraestruturadoconsumoevoluodasnecessidades
dodesenvolvimentoeconmicoedajustiasocial,devendoonerarosconsumosdeluxo.n3.
doart.104

OEstadointervmnaformaoenocontrolodospreos,incumbindolheracionalizaros
circuitosdedistribuioeeliminarosdesnecessrios.n1.doart.109
Soobjectivosdapolticacomercial:
b)Aracionalizaodoscircuitosdedistribuioalneadoart.99

proibidaapublicidadedolosa.n2.doart.109
Apublicidadedisciplinadaporlei,sendoproibidastodasasformasdepublicidadeoculta,
indirectaoudolosa.n2.doart.60

Paradesenvolverediversificarasrelaescomerciaisexternasesalvaguardara
independncianacional,incumbeaoEstado:

a)Promoverocontrolodasoperaesdecomrcioexterno,nomeadamentecriandoempresas
pblicasououtrostiposdeempresas

b)Disciplinarevigiaraqualidadeeospreosdasmercadoriasimportadaseexportadas.
art.110

Aparticipaodirectaeactivadoscidadosnavidapolticaconstituicondioeinstrumento
fundamentaldeconsolidaodosistemademocrtico.art.112
Aparticipaodirectaeactivadehomensemulheresnavidapolticaconstituicondioe
instrumentofundamentaldeconsolidaodosistemademocrtico,devendoaleipromovera
igualdadenoexercciodosdireitoscvicosepolticoseanodiscriminaoemfunodosexo
noacessoacargospolticos.art.109

Asorganizaespopularesdebase,formadasnostermosdaConstituio,tmodireitode
participar(...)noexercciodopoderlocal.art.118

OGovernodefineeexecutaasuapolticacomrespeitopelaConstituio,porformaa
corresponderaosobjectivosdademocraciaedaconstruodosocialismo.n2.doart.185

Osjuzesemexerccionopodemdesempenharqualqueroutrafunopblicaouprivada
remunerada.n3.doart.216
Osjuzesemexerccionopodemdesempenharqualqueroutrafunopblicaouprivada,
salvoasfunesdocentesoudeinvestigaocientficadenaturezajurdica,noremuneradas,
nostermosdalei.n3.doart.216

OsrgoseagentesadministrativosestosubordinadosConstituioeleiedevemactuar
comjustiaeimparcialidadenoexercciodassuasfunes.n2.doart.267
OsrgoseagentesadministrativosestosubordinadosConstituioeleiedevem
actuar,noexercciodassuasfunes,comrespeitopelosprincpiosdaigualdade,da
proporcionalidade,dajustia,daimparcialidadeedaboaf.n2.doart.266

AAdministraoPblicaserestruturadademodoaaproximarosserviosdaspopulaes,a
asseguraraparticipaodosinteressadosnasuagestoefectiva,designadamentepor
intermdiodasorganizaespopularesdebaseoudeoutrasformasderepresentao
democrtica,eaevitaraburocratizao.n1.doart.268

OsfuncionrioseagentesdoEstadoedasdemaisentidadespblicasestoexclusivamenteao
serviodointeressepblico(...)n1.doart.270
AAdministraoPblicaserestruturadademodoaevitaraburocratizao,aaproximaros
serviosdaspopulaeseaasseguraraparticipaodosinteressadosnasuagestoefectiva,
designadamenteporintermdiodeassociaespblicas,organizaesdemoradoreseoutras
formasderepresentaodemocrtica.n1.doart.267

AsForasArmadasPortuguesasgarantemaindependncianacional,aunidadedoEstadoea
integridadedoterritrio.n1.doart.273
sForasArmadasincumbeadefesamilitardaRepblica.n1.doart.275

AsForasArmadasPortuguesassopartedopovoe(...)asseguramoprosseguimentoda
Revoluode25deAbrilde1974.n2.doart.273

AsForasArmadasPortuguesasgarantemoregularfuncionamentodasinstituies
democrticaseocumprimentodaConstituio.n3.doart.273
AsForasArmadasobedecemaosrgosdesoberaniacompetentes,nostermosda
Constituioedalei.n3.doart.275

AsForasArmadasPortuguesastmamissohistricadegarantirascondiesquepermitam
atransiopacficaepluralistadasociedadePortuguesaparaademocraciaeosocialismo.
n4.doart.273
IncumbesForasArmadas,nostermosdalei,satisfazeroscompromissosinternacionais
doEstadoPortugusnombitomilitareparticiparemmisseshumanitriasedepaz
assumidaspelasorganizaesinternacionaisdequePortugalfaaparte.n5.doart.275

AsForasArmadasPortuguesascolaboramnastarefasdereconstruonacional.n5.do
art.273
AsForasArmadaspodemserincumbidas,nostermosdalei,decolaboraremmissesde
protecocivil,emtarefasrelacionadascomasatisfaodenecessidadesbsicasea
melhoriadaqualidadedevidadaspopulaes,eemacesdecooperaotcnicomilitarno
mbitodapolticanacionaldecooperao.n6.doart.275

AsForasArmadasPortuguesasestoaoserviodopovoPortugus,enodequalquer
partidoouorganizao,sendorigorosamenteapartidrias.n1.doart.275

OselementosdasForasArmadasPortuguesastmdeobservarosobjectivosdopovo
PortugusconsignadosnaConstituioenopodempodemaproveitarsedasuaarma,posto
oufunoparaimpor,influenciarouimpediraescolhadeumadeterminadaviapoltica
democrtica.n2.doart.275
AsForasArmadasestoaoserviodopovoportugus,sorigorosamenteapartidriase
osseuselementosnopodemaproveitarsedasuaarma,doseupostooudasuafunopara
qualquerintervenopoltica.n4.doart.275

Asleisderevisoconstitucionalteroderespeitar:(...)

f)Oprincpiodaapropriaocolectivadosprincipaismeiosdeproduoesolos,bemcomo
dosrecursosNaturais,eaeliminaodosmonopliosedoslatifndios

g)Aplanificaodemocrticadaeconomia(...)

j)Aparticipaodasorganizaespopularesdebasenoexercciodopoderlocal(...)
alneasdoart.290
Asleisderevisoconstitucionalteroderespeitar:
f)Acoexistnciadosectorpblico,dosectorprivadoedosectorcooperativoesocial
depropriedadedosmeiosdeproduo
g)Aexistnciadeplanoseconmicosnombitodeumaeconomiamistaalneasdoart.288

Você também pode gostar