No.

1 2021

34567

EKUMA
OFWETE
SAMBILA?
 34567
Nga wasamba kala kwa Nzambi yo mona vo
kavana e mvutu za sambu kiaku ko? Avo i wau,
kuna ngeye mosi ko. Ayingi basamba kala kwa Vol. 142, No. 1 2021 KIKONGO
Lutangu lwa Konso Eyingidilu
Nzambi mu lomba lusadisu, kansi e mpasi zau Divaikiswanga: 74.210.000
MU NDINGA 380
zikwamanananga. E malongi ma Eyingidilu diadi
mekusadisa mu kala ye ziku vo Nzambi owanga E KANI dia Eyingidilu i tundidika Yave wa
Nzambi wa Mfumu a nsema wawonso. Di-
e sambu yeto. Mekusadisa mpe mu zaya e kuma fiaulwisanga wantu ye nsangu zambote
vo ke kolo ko Kintinu kia Nzambi kina vo i
Nzambi ke vaninanga e mvutu za sambu yankaka luyalu lwa zulu, kifwasa awana bebangi-
ko. Mevovela mpe una olenda sambila kwa kanga wantu yo kitula ntoto se paradiso.
Dikasakesanga o wantu mu kala yo lukwi-
Nzambi kimana kavana e mvutu za sambu yaku. kilu muna Yesu Kristu ona wafwa kimana
twavua moyo a mvu ya mvu. O unu, Yesu
mu yala kena se Ntinu muna Kintinu kia
Nzambi. Eyingidilu diadi divaikiswanga
kwa Mbangi za Yave tuka muna mvu wa
1879. Ke divovelanga mambu ma mbu-
mba ko. Mawonso divovelanga mu Bibila
metukanga.
OMA MENA MO
 The Watchtower (ISSN 0043-1087)
January/February 2021 is published by
3 Dina Wantu Bevovanga mu Kuma kia Sambu Watchtower Bible and Tract Society of
New York, Inc.; Harold L. Corkern, President;

Mark L. Questell, Secretary-Treasurer;
5 Nga Nzambi Owanga e Sambu Yeto? 1000 Red Mills Road, Wallkill, NY
12589-3299, and by Watch Tower
 Bible and Tract Society of South Africa NPC,
8 Ekuma Nzambi ke Vaninanga e Mvutu 1 Robert Broom Drive East, Rangeview,
Krugersdorp, 1739.
za Sambu Yawonso Ko? ˘ 2020 Watch Tower Bible and Tract
 Society of Pennsylvania.
Printed in South Africa.
10 Aweyi Olenda Kadila ye Ziku vo Nzambi
´ Kuna SOUTH AFRICA:
Owa e Sambu Yaku? Jehovah’s Witnesses
 Private Bag X2067

14 Aweyi e Sambu Kilenda Kusadisila?

Krugersdorp
1740

Kuna ANGOLA:
16
´
Nga Nzambi Owanga e Sambu Yaku? Testemunhas de Jeova
Caixa Postal 6877
 Luanda-Angola
Muna zaya e nzila zawonso, tala www.jw.org

s
Nga ozolele zaya diaka
Ziula muna yovo twika ndomb’aku muna
mayingi yovo longoka
www.jw.org nzila zina ova ntandu.
Bibila mu ngovo?

Nkanda wau ke wa teka ko. Wakubikwa mu longa e Bibila kwa wantu mu nza yawonso. E salu kiaki mu tukau twamvevo kisadilwanga.
Avo lukau ozolele vana, dodokolo ziula muna nzil’eto, donate.jw.org. Avo ke vasonekeno nsekola yankaka ko, ozevo e sono yawonso
ina mo ya mu Bibila—Nsekola ya Nz’ampa.
 Dina Wantu
Bevovanga mu
Kuma kia Sambu
“Vava isambanga, imonanga nze Nzambi
una va ndambu ame, unsimbidi mu koko
yo kumfila ekolo ikuyimwenanga vo kizeye
´
dina ndenda vanga ko.”—MARIA.
“O nkaz’ame mu kolo kia mvu 13 kayela e
ˆ —1 Yoane 5:14.
kimbevo kia cancer, i bosi wafwa. Isungame-
nanga vo yasambanga kwa Nzambi lumbu
yawonso yo mona vo wawanga kikilu e sa-
mbu yame yo mona e mpasi zame. Ediadi
´ kemonanga mu kuma kia sambu. Wavo-
diavuvikanga o ntim’ame.”—RAUL.
“E sambu i lukau lwamfunu o Nzambi
kavana kwa wantu.”—ARNE.
EYINGIDILU No. 1 2021
Kuna kwa Marıa,´ Raul,´ Arne ye kwa aka-
ka, e sambu i lukau lwamfunu kikilu.
Muna sambu, oyau bemonanga vo bale-
nda mokena yo Nzambi, kumvutula ma-
tondo yo kunlomba lusadisu. Bekwikila-
nga vo dina Bibila kivovanga mu kuma kia
samba kwa Nzambi, dialudi kikilu. Bibi-
la kivovanga vo: “Ekiaki i ziku tuna kiau
kwa yandi, konso diambu tulomba mu-
n’owu wa luzolo lwandi, wa´ ke kutuwa.”´
Kansi, wantu ayingi bemonanga vo dia-
mpasi mu kwikila dina Bibila kivovanga
mu kuma kia sambu. Steve wasasila una
va vo: “Vava yakala ye kimbuta kia mvu
17, yafwilwa akundi tatu muna sumbu-
la. Mosi mu sumbula kia kalu, awole mu
kalunga bafwila.” Adieyi Steve kavanga?
Wavova vo: “Yasamba kwa Nzambi mu
3
zaya e kuma mambu mama mawonso mabwila. Ka-
nsi kampana mvutu ko. Muna kuma kiaki, yayindu-
la: ‘Ekuma mfwete sambila kwa Nzambi?’ ” Nze
Steve, ayingi bemonanga vo e sambu yau ke ivani-
nuanga mvutu ko. Muna kuma kiaki, bekukiyuvu-
langa kana vo diamfunu kikilu mu samba.
Vena mpe ye kuma yankaka ifilanga o wantu mu
yindula vo e sambu ke ikubasadisanga ko. Wantu
ankaka bevovanga vo wau vo Nzambi ozeye kala
mambu mawonso, ozeye nsatu zeto yovo mpasi
zeto, muna kuma kiaki ke dina mfunu ko mu ku-
nzayisa e mambu mama.
Avo i akaka bekwikilanga vo Nzambi kazolele wa´
e sambu yau ko mu kuma kia mambu mambi bava-
nga. Jenny wavova vo: “Ikuyimwenanga vo kina
kwame mfunu ko yo kuyibanza mu kuma kia ma-
mbu mambi yavanga. Muna kuma kiaki, ngina ye
ziku vo Nzambi kalendi wa´ e sambu yame ko.”
4 EYINGIDILU No. 1 2021
Avo i ngeye, adieyi oyindulanga mu kuma kia sa-
mbu? Avo ngindu zaku zafwanana ye za wantu ana
bayikilu kala yovo lukatikisu okalanga lwau mu
kuma kia sambu, o zaya e mvutu za Bibila dilenda
kufiaulwisa. Tulenda bunda e vuvu mu dina Bibila
kivovanga mu kuma kia sambu.1 Kilenda kusadisa
mu solola e mvutu za yuvu nze:
˘ Nga Nzambi owanga kikilu e sambu yeto?
˘ Ekuma e sambu yankaka ke ivaninuanga
e mvutu ko?
˘ Adieyi ndenda vanga kimana Nzambi
´
kawa e sambu yame?
˘ Aweyi e sambu ilenda kunsadisila?
1 Muna Bibila, muna ye ulolo wa sambu ina bavanga e selo ya Nzambi ku-
mosi ye sambu ya Yesu Kristu. Muna sono ya Kiyibere, eyi itomene zaya-
kana vo Luwawanu Luankulu, muna ye tezo kia 150 ma sambu.
Nga Nzambi Owanga
e Sambu Yeto?

Nga wakiyuvula kala kana vo Nzambi owanga e sambu yaku? Avo i wau, kuna ngeye
mosi ko. Wantu ayingi besambanga kwa Nzambi mu kuma kia mpasi zau. Kansi, e
´
mpasi zazi zikwamanananga. Nga disongele vo Nzambi kazolele wa e sambu yeto ko?
Ve! E Bibila kikutusikidisanga vo Nzambi owanga e sambu yeto vava tuvangilanga
yo mu mpila yambote. Yambula twatala dina Bibila kivovanga.

NZAMBI OWANGA E SAMBU YETO.

“E ngeye Owanga e sambu, o wantu a mpila
zawonso kwa ngeye bekwiza.”—Nkunga 65:2.
Wantu ankaka besambanga kana una vo bekwikila-
nga vo ke vena muntu ko owanga e sambu yau.
Kadi edi bevovanga vo e sambu ngindu za muntu
kivuvikanga. Kansi, e sambu ke kivuvikanga kaka e
ngindu zeto ko kimana twazizidila e mpasi. Kadi
e Bibila kivovanga vo: “Yave1 ofinamene awonso
bekumbokelanga, awonso bekumbokelanga kuna
´
ziku. . . . Owanga kazu kiau.”—Nkunga 145:18, 19.
Muna kuma kiaki, tulenda kala ye ziku vo Yave
wa Nzambi owanga e sambu ya selo yandi. Kuna
zola kwawonso okutuvovesanga vo: “Nukumboke-
la, nukwiza kwa mono yo kunsambila, omono iku-
´
nuwa.”—Yeremiya 29:12.
1 Bibila kivovanga vo Yave i nkumbu a Nzambi.—Nkunga 83:18.

“Nufinama Nzambi, oyandi mpe

okunufinama.”—Yakobo 4:8

EYINGIDILU No. 1 2021 5

NZAMBI OZOLELE VO
WASAMBANGA KWA YANDI.
“Nusiamanana muna sambu.”—Roma 12:12.
E Bibila kikutukasakesanga mu “kwamanana sa-
mba” yo ‘lombanga ntangwa zawonso.’ Kieleka,
Yave wa Nzambi ozolele vo twasambanga kwa ya-
ndi.—Matai 26:41; Efeso 6:18.
Ekuma Nzambi kazolele vo twasambanga kwa
yandi? Yindula diambu edi: Nkia se ke yangalala-
nga ko vava o mwan’andi kekunzayisanga vo “E
Papa, unsadisa”? Dialudi vo nkumbu miayingi, o
se ozayanga kala dina mwan’andi kavuidi o mfu-
nu yovo una kemonanga. Kansi, vava o mwan’a-
ndi kekunlombanga lusadisu, osonganga vo vuvu
kekumbundanga yo kumbadikila se nkundi. Diau
adimosi, vava tusambanga kwa Yave wa Nzambi,
tusonganga vo vuvu tukumbundanga ye tuzolele
kala akundi andi.—Ngana 15:8; Yakobo 4:8.

NZAMBI MFUNU KIKILU KEKUVUANGA.

“Nuyekekanga kwa yandi mawonso mekunu-
tokanesanga, kadi mfunu kekunuvuanga.”
—1 Petelo 5:7.
Nzambi ozolele vo twasambanga kwa yandi kadi
zola kekutuzolanga ye mfunu kekutuvuanga. Oze-
ye mpasi ye ntokani zeto zawonso ye ozolele kutu-
sadisa.
Muna zingu kiandi kiawonso, Davidi wa Ntinu
wasambanga kwa Yave wa Nzambi muna kunzayisa
e ngindu ye ntokani zandi zawonso. (Nkunga 23:
1-6) Aweyi Nzambi kabadikilanga Davidi? Nzambi
wazolanga Davidi yo wa´ ulolo wa sambu yandi.
(Mavangu 13:22) Diau adimosi, Nzambi owanga e
sambu yeto kadi mfunu kekutuvuanga.
“IZOLANGA YAVE KADI
OWANGA E NDING’AME”
E mvovo miami mia mosi muna awana basoneka o
nkand’a Nkunga muna Bibila. Wakala ye ziku vo
Nzambi wawanga e sambu yandi. Ediadi diatoma
kunkumika kikilu. Wabadikilanga Nzambi se nku-
ndi andi. Muna kuma kiaki, wakala yo nkuma wa zi-
zidila e mpasi za zingu.—Nkunga 116:1-9.
Vava tukalanga ye ziku vo Nzambi owanga e
sambu yeto, ediadi dikutufilanga mu kwamana-
na samba kwa yandi. Tala e nona kia Pedro ona
ozingilanga kuna Espanha. Wafwilwa o mwan’andi
wakala ye kimbuta kia mvu 19 muna sumbula kia
kalu. Mu kuma kia ntantu zazi, Pedro waziula o
ntim’andi kwa Nzambi yo kwamanana lomba lu-
fiaulwisu ye lusadisu muna sambu. Adieyi diava-
EYINGIDILU No. 1 2021
ngama? Pedro wavova vo: “Yave wavana e mvutu
za sambu yame, muna lufiaulwisu ye lusadisu luna
mono yo nkaz’ame twatambula kwa mpangi zeto
za Akristu.”
Kana una vo e sambu ke yavutulwisa e zingu kia
mwan’au ko, Pedro yo nkaz’andi batambula lusadi-
´ Carmen wa nkaz’andi
su mu mpila zayingi. Marıa
wavova vo: “E sambu yansadisa mu zizidila e nta-
ntu zame. Yazaya wo vo Yave wa Nzambi wambaku-
langa, kadi vava yasambanga yamonanga vo o nti-
m’ame wavuvamanga.”
Mana meyikwanga muna Bibila ye nona kia aka-
zi awaya i ziku kisonganga vo Nzambi owanga e sa-
mbu yeto. Kansi, Nzambi ke wanga sambu yawo-
nso ko. Ekuma Nzambi kewilanga sambu yankaka,
kansi yankaka ke wanga yo ko?
Nkumbu miayingi, e mvutu za sambu yeto zikwizilanga
muna lufiaulwisu ye muna lusadisu lwa akundi
7
Ekuma Nzambi ke Vaninanga
e Mvutu za Sambu Yawonso Ko?
´
O Se dieto dia zulu Yave wa Nzambi, ozolanga wa e sambu yeto ya nsi a ntima
yo yangalela yo. Kansi, vena ye mambu tuvanganga mekumfilanga mu lembi
vana e mvutu za sambu yeto. Nkia mambu? Adieyi tufwete sungamenanga
vava tusambanga? Tala dina e Bibila kivovanga mu kuma kia diambu diadi.

“Vava osambanga, kuvutukilanga mambu

mau mamosi ko.”—Matai 6:7.
Yave kazolele ko vo twalundanga e sambu muna ntu yo
vutukila yo ngatu tanga yo muna nkanda. Kansi, ozo-
lele vo twavovanga mana tuna mau muna ntima. Aweyi
omona kele vo nkundi aku ovutukilanga mvovo miau
mimosi konso ntangwa numokenanga? Ediadi dilenda
kufungisa makasi. Kadi akundi ambote beziulanga o
ntima yo vova mawonso bena mau. Vava tusadilanga e
mvovo mia yeto kibeni muna sambu yo kunzayisa ma-
mbu mekututokanesanga, tusonganga vo Se dieto dia
zulu nkundi eto.
“Vava nulombele, ke nutambwidi ko, kadi muna
kani diambi nulombele.”—Yakobo 4:3.
Ke tulendi vingila ko vo Nzambi kavana e mvutu za sa-
mbu yeto avo tulombele mana ke zolanga ko vo twava-
nga. Kasikil’owu, yindula muntu ozolele ta´ e nsaka za
mpanza yo lomba lusadisu lwa Yave kimana kansadi-
sa kasunda e nsaka zazi yo vua e nzimbu zayingi. Nga
o Yave ovana e mvutu za sambu kiaki? Ve! Kadi e Bibi-
la kivovanga vo Yave ke yangalelanga fu kia loko ko ye
muntu okwikilanga muna mambu mena vo ke maludi
ko, nze kwikila muna nzambi a malau. (Yesaya 65:11;
Luka 12:15) Ke diangangu ko mu vingila vo Yave kava-
na e mvutu za sambu nze yayi. Muna kuma kiaki, avo
tuzolele vo Nzambi kavana e mvutu za sambu yeto, tu-
fwete kala ye ziku vo mana tulombanga ngwizani mena
ye mana kekutuzayisanga muna Bibila.
“Ndiona ovengomonanga matu muna nsiku—e sambu
kiandi nkutu kiangemi.”—Ngana 28:9.
Kuna nz’ankulu, awana ke balemvokelanga nsiku mia-
nsongi ko, o Nzambi kawanga e sambu yau ko. (Yesaya 1:
15, 16) Nzambi kasobele ko. (Malaki 3:6) Avo tuzolele vo
Nzambi kavana e mvutu za sambu yeto, tufwete lemvo-
kelanga e nsiku miandi. Kansi, adieyi tuvova avo muna
mvu miavioka mambu mambi twavanga? Nga ediadi di-
songele vo Yave kesinga wa´ e sambu yeto ko? Ve! Kadi
Nzambi kuna zola kwawonso okutuloloka avo tuvilukidi
o ntima yo vanga mawonso muna kunyangidika.—Mava-
ngu 3:19.

“Konso ndiona ofinama Nzambi kafwete kwikila vo una

kieleka, yandi i nsendi a awana bekumvavanga ye
ziku kiawonso.”—Ayibere 11:6.
Ke tufwete sambanga kaka ko muna vuvika o ntima vava tukalanga mu
mpasi. Tufwete sambanga kwa Nzambi muna songa vo tukwikilanga
muna yandi, tukunzitisanga yo kunzola. Yakobo wavova vo: ‘Avo katu-
lombele muna lukwikilu ko katubanzi ko vo lekwa tutambula kwa Yave.’
(Yakobo 1:6, 7) Muna kala ye lukwikilu muna Nzambi, tufwete vaulanga
e ntangwa yo vanga e ngolo za longoka e Bibila kimana twatoma kunza-
ya. O vanga wo dikutusadisa mu zaya luzolo lwa Nzambi yo samba ye
ziku kiawonso vo ovana e mvutu za sambu yeto.

KUYOYI KO!
Kana una vo Nzambi ke vananga e mvutu za sambu yawonso ko, kansi
owanga yo vana e mvutu za sambu ya mafunda ye mafunda ma wantu
ana besambanga ye nsi a ntima yawonso. E Bibila kilenda kusadisa
muna zaya mana olenda vanga kimana e sambu yaku yatondakana
kwa Nzambi. E longi dilanda divovela e mambu mama.

EYINGIDILU No. 1 2021 9

Aweyi Olenda Kadila ye Ziku
vo Nzambi Owa´ e Sambu Yaku?

Yave wa Nzambi “Owanga e sambu.” (Nkunga 65:2) Tulenda mokena yandi konso fulu,
muna konso ntangwa, mu nding’angolo yovo mu nsi a ntima. Yave ozolele vo twanyikilanga
vo “Se dieto,” kadi yandi i Se disundidi tulenda kala diau. (Matai 6:9) Kuna zola kwawonso,
´
Yave watulonga una tufwete sambila kimana kawa e sambu yeto.

SAMBANGA KWA YAVE WA “Konso kina nulomba kwa Se, okunuvana kio muna nkumbu
NZAMBI MUNA NKUMBU A ame.”—Yoane 16:23.
YESU
E mvovo miami mia Yesu mitoma songanga vo Yave ozolele twasa-
mbanga kwa yandi ke mu sadila teke ko, asantu, ambasi yovo awana
bafwa. Kansi, muna nkumbu a Yesu Kristu kaka. Vava tusambanga
kwa Nzambi muna nkumbu a Yesu, tusonganga vo tubakulanga dina
Yesu kavanga mu kuma kieto. Yesu wavova vo: “Kavena ona okwiza
kwa Se ko avo ke mu mono ko.”—Yoane 14:6.

VOVANGA MANA MENA “Nuziula e ntima mieno kwa yandi.”—Nkunga 62:8.

MUNA NTIM’AKU
Vava tusambanga kwa Yave, tufwete mokenanga yandi nze una mwana
kevanganga vava kemokenanga yo se diandi dianzodi. Vana fulu
kia tanganga e sambu muna nkanda yovo lunda kio muna ntu
yo vutukila kio, tufwete mokenanga yandi kuna luzitu lwawonso
yo vova mana mena muna ntima.

SAMBANGA MUN’OWU WA “Konso diambu tulomba mun’owu wa luzolo lwandi,

LUZOLO LWA NZAMBI
´ ´
wa ke kutuwa.”—1 Yoane 5:14.
Muna Bibila, Yave wa Nzambi okutuzayisanga mana kevanga mu
kuma kieto ye mana kazolele vo twavanga mu kuma kiandi. Avo
tuzolele vo e sambu yeto yatondakana kwa Nzambi, tufwete samba
“mun’owu wa luzolo lwandi.” Muna zaya luzolo lwandi, tufwete
longokanga e Bibila kimana twatoma kunzaya. Avo tuvangidi wo,
e sambu yeto itondakanua kwa yandi.

10 EYINGIDILU No. 1 2021

 NKIA MAMBU TULENDA YIKA
MUNA SAMBU?
Sambanga mu kuma kia nsatu zaku. Tulenda
samba kwa Nzambi mu kuma kia nsatu zeto za
lumbu ke lumbu, i sia vo, madia, mvuatu ye
nzo. Tulenda lomba mpe ngangu muna sambu
muna baka e nzengo zambote yo kala yo nku-
ma wa zizidila e mpasi tunuananga zau. Tule-
nda lomba lukwikilu, luloloko lwa masumu ye
lusadisu lwa Nzambi muna sambu.—Luka 11:3,
4, 13; Yakobo 1:5, 17.

Sambanga mu kuma kia akaka. Mase manzodi

beyangalalanga vava o wan’au bezolaziananga.
Yave mpe ozolele vo o wan’andi ova ntoto ba-
tokanenanga e wete dia muntu yo nkwandi.
Ozevo, diambote twasambanga mu kuma kia
akazi eto, wan’eto, yitu yeto ye akundi eto.
Yakobo wasoneka vo: ‘Nusambidila muntu yo
nkwandi.’—Yakobo 5:16.

Vutulanga matondo kwa Nzambi muna sambu.

Mu kuma kia Mvangi eto, e Bibila kivova-
nga vo: ‘Ovanganga o wete muna kunuvana e
mvula zitukanga kuna zulu ye nsungi ziyima-
nga e mbongo, kunuyukutisa yo madia yo za-
disa ntima mieno ye kiese.’ (Mavangu 14:17)
Vava tuyindulanga e mambu mawonso Yave ke-
vanganga mu kuma kieto, ediadi dikutufilanga
muna kumvutula matondo muna sambu. Kiele-
ka, vava tulemvokelanga Nzambi, tusonganga
vo tukumvutulanga matondo.—Kolosai 3:15.

EYINGIDILU No. 1 2021 11

KALANGA YE LUZINDALALU
YO KWAMANANA SAMBA
Ezak’e ntangwa, tulenda kendalala wau vo ke tuba-
kidi e mvutu za sambu yeto ko vana vau. Nga edia-
di disongele vo Nzambi ke kutuvuanga mfunu ko?
Ve, ke wau ko. E nona ilende, isonganga vo e dia-
mbu tufwete vanga i kwamanana samba.
Steve ona oyikilu mu longi diantete, wavova vo:
“Kele vo kiakwamanana samba ko, yadi vidisa e
kiese ye vuvu kiame kiawonso.” Nki kiamfila mu
soba e ngindu zandi? Wayantika longoka e Bibila
yo longoka o mfunu wa kwamanana o samba yo le-
mbi yoya. Steve wavova vo: “Isambanga kwa Nza-
mbi muna kumvutula matondo muna lusadisu lwa-
wonso itambulanga kwa akundi ame. Owau, i nkwa
kiese ke mu lumbu yavioka ko.”
Jenny, ona wamonanga vo Nzambi kalendi wa´ e
sambu yandi ko, wavova vo: “Konso ntangwa ikuyi-
mwenanga vo kina kwame mfunu ko, idodokelanga
Nzambi kimana kansadisa yabakula e kuma ikuyi-
mwenanga vo kina kwame mfunu ko.” Aweyi e sa-
mbu kiasadisila Jenny? Wavova vo: “O mokena yo
Nzambi diansadisa mu kuyibadikila nze una Nza-
mbi kekumbadikilanga. Ediadi dikunsadisanga mu
bakula vo kana nkutu vava ikuyitumbanga, Nza-
mbi ke kuntumbanga ko. E sambu kikunsadisanga
mpe mu lembi dimbula e vuvu yo kwamanana zi-
nga.” Nkia nluta katambula? Wavova vo: “E sambu
kiansadisa mu badikila Yave nze muntu ona imona-
nga, Nzambi anzodi, Se ye nkundi ona otokanena-
nga wete diame. Avo nkwamanene vanga e ngolo
za kunyangidika, Yave okunsadisa ntangwa zawo-
nso.”
Yindula mpe e nona kia Isabel. Vava kayimita,
madotolo banzayisa vo o mwan’andi kimbevo kia-
ngolo kewutuka kiau. Wakendalala kikilu. Akaka
nkutu bamvovesa vo kakatula e vumu. Isabel wa-
vova vo: “E mpasi yamonanga muna ntima, zamfi-
la mu yindula vo fwa ifwa.” Adieyi kavanga? Wa-
vova vo: “Yasamba kwayingi kwa Nzambi muna
lomba lusadisu.” Kuna kwalanda, wawuta o mwa-
n’ayakala yo kumvana e nkumbu Gerard. Kimbevo
kiangolo kikilu kawutuka kiau. Nga Isabel wamona
vo Nzambi wavana e mvutu za sambu yandi? Inge-
ta! Mu nkia mpila? Isabel wavova vo: “Vava imona-
nga o mwan’ame una ye kimbuta kia 14 dia mvu
keyangalelanga e zingu kana una vo mbevo, ibaku-
langa vo oyandi i mvutu za sambu yame. Kieleka, o
mwan’ame i nsambu zisundidi yatambula kwa Yave
wa Nzambi.”
E mvovo miami mia nsi a ntima mikutusunga-
mesanga e mvovo mia ntozi a nkunga, oku vo:
“Owa´ e ndomba za nlembami, e Yave. Okumi-
ka ntima miau yo kubatamba o matu.” (Nkunga
10:17) Kieleka, tuvuidi kuma kiasikila mu kwama-
nana samba kwa Nzambi.
Muna Bibila, tulenda solola ulolo wa sambu ina
Yesu kavanga. E sambu kiandi kina kitomene zaya-
kana i kina kalonga kwa alongoki andi. Adieyi tule-
nda longoka muna sambu kiaki?

Isabel wavova vo: “Vava italanga o

mwan’ame . . . oyangalelanga e zingu
kana una vo mbevo, ibakulanga vo
oyandi i mvutu za sambu yame”
Yesu Watulonga una Tufwete Sambila
Muna Longi diandi vana Mongo, Yesu walonga alo-
ngoki andi e sambu kiyikilwanga vo sambu kia Se die-
to. (Matai 6:9-13; tala mpe Luka 11:2-4.) Tuka muna
tandu kiakina, wantu ayingi bezolanga e sambu kiaki
yamu tezo kia sia kio muna ntu yo vutukila kio mvovo
muna mvovo. Nga i diau Yesu kazola vo twavanga mu
kuma kia sambu kiaki? Ve! Kadi kuna lubantiku lwa
Longi diandi vana Mongo, Yesu wavovesa alongoki
andi bavenga e fu kia vutukila mambu mau mamosi
muna sambu. (Matai 6:7) Kansi, Yesu walonga alo-
ngoki andi una bafwete sambila ye mana bafwete lo-
mba muna sambu. Owau, yambula twamona mana
tulenda longoka muna sambu kiaki kia Se dieto.

“E Se dieto koko zulu”

Tufwete sambanga kaka kwa Nzambi.

“Yambula e nkumbu
aku yazitiswa”
E nkumbu a Nzambi, i sia vo,
Yave ifwete badikilwa vo yavauka.

“E Kintinu kiaku kiza”

E Kintinu kia Nzambi i luyalu lwa
zulu. Yesu i Ntinu. Ke kolo ko, e
Kintinu kiaki kiyala e nza yawonso.
“O luzolo lwaku
lwavangama ova
ntoto nze koko zulu”
O Nzambi una ye luzolo lwa vana
e zingu kiakwele mvu kwa wantu ova
ntoto kimana bakala mu luvuvamu
ye ngemba.
“Utuvana o dia kweto kwa unu”
Yave, yandi kaka okutuvananga e lekwa
tuvuidi o mfunu muna zinga.
“Utuyambulwila e mfuka zeto”
Nkumbu miayingi, yeto awonso tuvolanga
masumu. Luloloko lwa Nzambi tuvuidi
o mfunu.

O sungamena e mambu mama, dilenda kusadisa muna

lombanga mambu masikididi muna sambu yaku.

EYINGIDILU No. 1 2021 13

Aweyi e Sambu
Kilenda Kusadisila?

Pamela kimbevo kiangolo kakala kiau. Muna kuma kiaki, wayenda kwa dotolo.
Kansi, wasamba mpe kwa Nzambi muna lomba o nkuma kimana kazizidila
e mpasi zazi. Nga e sambu kiansadisa?

Pamela wavova vo: “Ekolo yatambulanga mawuku vuanga o mfunu muna zizidila e mpasi zazi. Nga e
ma câncer, wonga wayingi yakalanga wau. Kansi, sambu kilenda kutusadisa?
vava yasambanga kwa Yave wa Nzambi, o ntim’ame
E Bibila kivovanga vo: “Yekeka e zitu diaku kwa
wavuvama. Kiakala diaka ye wonga ko. E nitu ame
Yave, oyandi okusadisa. Kesinga yambula ko vo
yakinu o lunza, kansi e sambu kikunsadisanga mu
nsongi kabwa.” (Nkunga 55:22) Ekwe mvovo mia
kala ye ngindu zasikila. Vava wantu bekungiuvula-
lufiaulwisu! Ozevo, aweyi e sambu kilenda kusadi-
nga: ‘Aweyi kaka?’ Ivutulanga vo: ‘Kina wambote
sila? Avo osambidi kwa Nzambi mu mpila yambo-
ko, kansi ngina ye kiese.’ ”
te, okusadisa mu zizidila e mpasi zaku.—Tala e
Kieleka, ke tufwete vingilanga ko vo twabakama babu “Nluta mia Samba kwa Nzambi.”
e kimbevo yovo bwilwa e diambu diampasi, i bosi
tusamba kwa Nzambi. Yeto awonso tunuananga ye
mambu mampasi ye nkumbu miayingi lusadisu tu-

NGA E SAMBU KILENDA MPE KUSADISA?

Dialudi vo Yave ke kukomekenanga ko muna sa- Yave wa Nzambi una vo i Se disundidi o zola,
mba kwa yandi. Kansi kuna zola kwawonso, oku- ozolele mpe kusadisa. Avo otomene fimpa e
bokelanga vo wavanga wo. (Yeremiya 29:11, 12) mambu mayikilu muna Bibila yo sia e ngolo za
Kansi, adieyi tuvova avo e sambu ina wavanga sadila mo, Nzambi ovana e mvutu za sambu
kala ke yavaninua e mvutu ko? Kukendaladi ko yaku muna mpila isundidi.—Nkunga 34:15;
ngatu yoya. Mase manzodi ezak’e ntangwa ke Matai 7:7-11.
besadisanga o wan’au ko muna mpila ina bazo-
lele ngatu konso ntangwa belombanga lusadisu.
Dilenda kala vo mase bazeye e mpila yambote ya
vanina lusadisu. Kansi, e ziku kia diambu i kiaki:
Mase manzodi besadisanga o wan’au.

14 EYINGIDILU No. 1 2021

Nluta mia Samba kwa Nzambi

Luvuvamu lwa ntima

“Nuzayisa e ndomba zeno kwa Nzambi; o luvuvamu lwa
Nzambi luna luviokele umbakuzi wawonso luyingila ntima
mieno ye makani meno muna Kristu Yesu.” (Filipi 4:6, 7)
Avo ozayisi e ntokani zaku kwa Nzambi, okusadisa mu
kala ye luvuvamu lwa ntima yo baka e nzengo zambote
kana nkutu mu mpasi.

Nkuma yo lufiaulwisu
“Muna mambu mawonso ngina ye nkuma
muna ndiona okunkumikanga.” (Filipi 4:13)
Wau vo Yave i Nzambi a Mpungu-ngolo, ole-
nda kusadisa muna zizidila e mpasi zaku yo
kuvana o nkuma ovuidi o mfunu. (Yesaya
40:29) E Bibila kiyikilanga mpe Yave wa
Nzambi vo “Nzambi a fiauzi wawonso.”
Olenda kutufiaulwisa “muna mpasi zeto
zawonso.”—2 Korinto 1:3, 4.

Ngangu
“Avo mosi muna yeno okondelo ngangu, ya-
mbula kakwamanana lomba kwa Nzambi, ona
ovaninanga kuna mvevo kw’awonso yo lembi
semba, zivewa kwa yandi.” (Yakobo 1:5) Vava
tukalanga mu mpasi, ezak’e ntangwa ke tuba-
kanga nzengo zambote ko. Kansi, avo olo-
mbele e ngangu muna sambu, Nzambi olenda
kusungamesa e nkanikinu mia Bibila mina
milenda kusadisa.

EYINGIDILU No. 1 2021 15

NGA NZAMBI OWANGA
E SAMBU YAKU?

Vava osambanga, nga omonanga vo

Nzambi owanga kikilu e sambu yaku?

ADIEYI BIBILA KIVOVANGA?

˘ Nzambi owanga e sambu. E Bibila kivovanga

vo: “Yave ofinamene awonso bekumbokelanga,
awonso bekumbokelanga kuna ziku. . . .
´
Owanga kazu kiau.”—Nkunga 145:18, 19.

˘ Nzambi ozolele vo wasambanga kwa yandi.

E Bibila kikutuvovesanga vo: “Muna mambu
mawonso, muna sambu ye ludodokelo ye
matondo, nuzayisa e ndomba zeno kwa
Nzambi.”—Filipi 4:6.

˘ Nzambi mfunu kikilu kekuvuanga. Ozeye

e ntokani ye mpasi zeto zawonso ye ozolele
kutusadisa. E Bibila kivovanga vo: “Nuyeke-
kanga kwa yandi mawonso mekunutoka-
nesanga, kadi mfunu kekunuvuanga.”
—1 Petelo 5:7.

DODOKOLO, NUNTWIKILA O NKANDA NDINGA 

Adieyi Bibila Adieyi Bibila Kilenda Kutulonga?
Kilenda Kutulonga?
Muna zaya diaka mayingi mu kuma kia mpila
tulenda finamena Nzambi, tala muna kapu
kia 17 kia nkanda wau, wavaikiswa kwa
Mbangi za Yave. Olenda wo solola muna
nzil’eto ya internete www.jw.org
NKUMBU 
FULU 

Avo ozolele kutusonekena, tala e nzila zeto vana lukaya lwa 2.
Muna soneka yo twika e ndomba yayi, disongele vo ntambulwidi
vo Mbangi za Yave balenda kwau sadila mambu mame mu vana e
´
mvutu za ndomb’ame, mun’owu wa Nsiku a Mbumba (Polıtica de
privacidade) muna jw.org.

s
n Olenda bandula
nkanda wau ye nkanda p Olenda tanga
e Bibila muna
Ziula muna
nzil’eto jw.org˙
wp21.1-KG

o miankaka miankulu internete mu yovo sadila e

211025

lembi futa e nzimbu ndinga zayingi ´

codigo