Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
RevistaCultIsmael,umbrasileiro
CONECTESE
naCult
BUSCAR
Esqueciminhasenha
LOGIN
naWeb
SENHA
MATRIAS
EDIES
COLUNAS
OFICINALITERRIA
TVCULT
BLOGMARCIATIBURI
ESPAOCULT
LOJACULT
Ismael,umbrasileiro
OcoregrafoIsmaelIvoafirmaqueadanaumdocumentodaatualidadeedizque?ofuturodesuaarteest
noBrasil
EDIO 198
TAGS:bienaldeveneza,dana,ismaelivo
EDIESANTERIORES
ErnaneGuimaresNeto
fotosClausLehmann
IsmaelIvoestnoterceiroparaso.OdanarinoqueiniciouacarreiranoBrasildosanos1970
edeuseuprimeiropulointernacionalemNovaYorklogofincoupnaEuropa,tornandose,
hseteanos,diretordedanadaBienaldeVeneza.
Agoradivideseutempoentresuabase,Berlim,eomundo:tambmdiretordoImPulsTanz,
emViena,etemprojetosemRomaeoutrascidades.Noinciodomspassadoapresentouem
SoPauloeSantosseumaisrecenteespetculo,BabilniaIlTerzoParadiso.
ltimapartedeumatrilogia,essacoreografiatratadapossibilidadedecomunicaoemum
mundoplural.ApeaumprodutodoprojetoeducativoArsenaledellaDanza,emquea
BienaldeVeneza,emparceriacomoImPulsTanzeoSesc,realizouoficinascomintrpretesde
diversasnacionalidades.
Nopalco,adiversidadetnicadoelencoexploradaemsuasformasecores,incluindofalas
dosbailarinosemidiomascomogregoechins.
MasIvoquerumaBabelharmoniosa,noumaapresentaoescolar.Adanarepletade
movimentossincrnicoseojovemelencoentregaumritmomaisafinadodoqueamaioria
dascompanhiasdedanacontempornea.
Elerecebeuareportagemnohotelemqueficouhospedado,emSoPaulo,ejfoilogo
explicando:OtemacentraldeBabilniaaconfusodelnguas,decorpo.Mas[asincronia]
umaquestodedramaturgia.umharmonizare,gradativamente,destruir.NoBrasil
aindanovidadeadramaturgiadadana.
Oteatronadana
OcuidadoteatralumadasmarcasdotrabalhodeIvo.InsBoga,diretoradaSoPaulo
CompanhiadeDana,destacaessapreocupao:Elepenacenaquestescontundentesde
nossotempo,efazissocomumadramaturgiadadana.Temsempredramaturgosou
diretoresdeteatrotrabalhandocomele.
UmadasprincipaisinflunciasqueocoregrafogostadelistaradodramaturgoHeiner
http://revistacult.uol.com.br/home/2011/07/ismaelumbrasileiro/
1/5
06/03/2015
RevistaCultIsmael,umbrasileiro
Mller(19291995),comquemsereuniuem1989paradiscutiraobradofrancsAntonin
Artaud.pocaIvotrabalhavacomJohannKresnik,pioneirodadanateatroalem.
Kresnikmedisse:ParafalardeArtaud,vocprecisadeumdramaturgo.Derepentevejome
naBerlimOriental,diantedeHeinerMller.
OutracolaboraofrequentementelembradaacomodiretorMarcioAurelio.NaAlemanha,
osbrasileirosproduziramobrascomoOBeijonoAsfalto(1998)eTristoeIsolda(1999).
EstaltimafoiemduocomMrciaHayde,aquemIsmaelchamadeagrandemusada
dananomundo.IvofezMrciaHayderepensaraidadelimitedadana.Elafoiuma
grandeestreladadanaclssicae,comele,encontrouumanovacarreira,quandoestava
praticamenteaposentada,acrescentaBoga.
Ivoassume,dessemodo,umpapeldearticuladorinternacional,empermanentedilogocoma
arteeosprofissionaisbrasileiros,mesmoestandohquase30anosforadopas.
DescobertoporAlvinAileynoFestivalNacionaldeDanaContempornea,emSalvador,Ivo
foiconvidadoparaestudarnacompanhianorteamericanademesmonomeem1983.Noano
seguinte,fundavaoImPulsTanz,naustria,mudandosenoanoseguinteparaBerlim.Sua
pronnciaacusaoportuguscomsotaqueestranho,apartirdainflunciadetantosoutros
idiomasdetrabalho(dizquefalaseislnguas).
TWITTER
Tweets
Seguir
Revista Cult
@revistacult
4h
Masapretensocosmopolita?tradaporumafortebrasilidade,queeleacabaabraando:
Souumbomfilhodaantropofagia,diz.
Aodefenderaintuioqueolevouaboasescolhasnacarreira,oscilaentreodiscursodo
emigrantequenadatemaperdernoexterior,vindodefamliahumildedaZonaLeste
paulistana,eariquezatupiniquim:OBrasiljumaBabilniaderaaseculturas.Nose
podeviveraquisemintuiointuioagentecomecomarrozefeijo.
MasbrasileiroosuficienteparatersidoagraciadopelogovernocomaOrdemdoMrito
Cultural,emdezembropassado.
Outraimagemrecorrenteemseudiscursoadequebrasileirosemprepensaemfome,para
justificaravoracidadecomquesededicouartenoexterior.Algunsbrasileirospreferemdizer
queelequeextraordinariamentelaborioso.
Almdesensvelemuitocompetente,Ismaelumapessoadedicada,lembraaatrize
coregrafaMarianaMuniz,comquemeledividiuacenaemBolero,em1983,sobadireode
EmilieChamie.EleeMarianaforamalunosdeRuthRachounamesmapoca.
Expandir
Revista Cult
@revistacult
5 mar
Operriopadro
AforadevontadedoalunoaparecetambmnodepoimentodeRuthRachoureportagem:
Elesempresemexeumuito,noesperouascoisaschegarem.
ApesardedizerquenotinhadinheiroparafazeroutracoisaemNovaYorksenopraticar,
Ivoecoaorgulhosamenteafamadecertinho.Criticaasnovasgeraes,queestranhamquando
dizquenecessrioentraremaulajaquecido:Eramcincoaulaspordia.Quemajoelhatem
querezar.Fuilparaisso.Faziameuaquecimentoantesechegavafervendoaula.
Contaque,nocontente,inscreveuseemaulasextrasnofimdesemanaquandoobteveuma
bolsacomaromenaGabrielaDarvash.Seria,portanto,porcausadadedicaoaotrabalho,
seguindoasorientaesdeseusmestreseavaliadores,queelevenceriaopreconceitoporser
negroougrandalho.
QuantoaoprojetoeducativodesenvolvidoemVeneza,eleapresentacomoexemplodesua
pedagogiasubmeterumgrupoaumasessodecincohorasdeimprovisaonummercadode
peixes.
Emoutrosmomentos,oensaiodocaosemBabilniapediaumaagressividadequalos
bailarinosnopoderiamsefurtar.Sentaamonele!eraumadesuasordens,relembrao
diretor.
http://revistacult.uol.com.br/home/2011/07/ismaelumbrasileiro/
2/5
06/03/2015
RevistaCultIsmael,umbrasileiro
OutroexemplodesuadilignciaocorreunoTeatroPauloAutran,emjunhopassado,quando
maisdeumacentenadeadolescentesfoiassistiraoespetculo.Brilhandonoescuroemseu
trajebranco,Ivodirigiuseaumdosfocosdealgazarra,comoespetculojiniciado,eralhou
comosmeninos.
Crianaassimmesmo.Vocprecisasdarumtoque.Seguremaspontasefiquematentos.
Nohoradolanche.Oespetculoveiocomoumamartelada.
Meiovazio,meiocheio
Os160ingressosreservadosparaescolasnasegundaapresentaoemSoPauloajudarama
desfazeraimpressododiaanterior,poisoteatrode1.100lugaresnoficoulmuitocheio.
Paraele,issoumsintomadarelaoqueaculturabrasileiratemcomadana,mantendoa
isoladadeoutrasmanifestaesculturais.
Lfora,osprojetosvoalmdadana.Heventosdeportasabertas,comoaBienal.Nos
EUA,hasinterferncias,desdeTrishaBrown[comsuasperformancesforadoambientedo
teatro].
InsBoga,cujotrabalhonainstituioquedirigeincluidifusoculturalememriadadana,
refutaainsinuaodequeelepudesseestaresquecidoporaqui.SoPauloumamegalpole.
Hmuitasopesenemsempreconseguimossairdotrabalhoatempodeiraumespetculo.
ElaresponsvelpelasriededocumentriosFigurasdaDana,quejeditou15DVDssobre
personalidadeshistricasdaprofissonoBrasil.IsmaelIvoumdoscinconomesdoprojeto
nesteano.ElaocomparaaMrciaHayde,quefigurounasrienoanopassado:So
personagensinternacionais,noficammuitonoBrasil,mastmpersonalidademarcante.
Psextico
NaescoladeRuthRachou,Ismaelministravaaulasdedanaafrobrasileira.Foiporcausade
movimentosquereinterpretavamsuasrazesqueojovemcriadorrecebeuoconvitepara
ingressarnaescoladeAlvinAiley,cujacompanhiaostentavaaexpressoafroamericanaem
suapropostaoriginal.
Areportagemperguntaseoapelotnicorestringiasuasambiesdeartistauniversal.Porque
ficoutopoucotemponosEUA?
EunoconceituariaAlvinAileycomoumgrupoafroamericano.Comocompanhiaecomo
escola,temumaaberturaeumadiversidadedeinformaespedaggicaseestticasqueme
favoreceucomojovemartista.Tivedeestudarbal,Horton,Graham,dueto,jazz,corrige.
Edefinesecomoumpsextico.UmajornalistadeHamburgoescreveusobrePhoenix
[1985]eagradeceuporumespetculofascinantequenoafaziasesentircomoumestpido
turistaeuropeu.
IvolistaentresuasinflunciasobutdoBrasildeTakaoKuzuno,adanateatrodePina
BauscheotrabalhodoamigoWilliamForsythe.
Outrainterpretaovemdeumageraomaisnova,representadaporartistascomoDiogo
Granato.Hmuitaslinhasestticasaomesmotempo.Algumastmaunanimidadedacrtica.
NopossofalarespecificamentedoIsmael,poisoartistapodeatultrapassaroslimitesdesua
tcnica.MaselerepresentaumalinhainfluenciadaporMartaGraham,quejteveseutempo.
Ocoregrafode34anos,quemisturaatcnicadoparkourasuadana,dizqueagerao
influenciadaporGrahamePinaBauschpodeterestagnadoemtermosdoquevanguarda,o
queexplicariaointeressemaislimitadodasnovasgeraes.difcildizeroquevanguarda,
masGrahamnomais.umadanaforte,masporissomesmomelodramtica,quepouco
interessaminhaturma.
AprisoformaljustamenteumadasrazespelasquaisoBrasilaindanorealizouo
potencialqueatribuiaopasdelideraraproduoartsticanofuturoprximo.
NoBrasilhumaideiaerradasobredanateatro,adequebastacolocarcadeirasnopalcoe
irdeumladoparaooutro,parodia,comgestos,referindoseaoclssicoCafMller,dePina
Bausch.Masnopossogeneralizarporquehcoregrafosmuitocompetentes,comoLia
Rodrigues.PensoqueofuturooBrasil,aAmricadoSuleasia.Talentonosuficientes
vezesaspessoasescolhemcaminhospoucoprofundos,copiados.
Apesardainvejaqueatcnicadeseusbailarinoscausaaosprofissionaispresentesnaplateia
brasileira,Ivodizqueoproblemanotcnico,cultural.Umbailarinonosefazs
pegandonabarraefazendoplier.Oartistadevesercurioso,informadosobreomundo
poltico,social.Adanaumdocumentodaatualidade.
Ivocontaquesubmeteseusintrpretesapreciaodeobrasdeoutrastcnicas,comoa
pinturadeFrancisBaconouagastronomiadospasesdecadaumdosbailarinos.
Outrafontedeenriquecimento,evidentemente,aleitura.OcoregrafodizqueestlendoA
LegtoStandon,dopsiquiatraeneurologistaOliverSacks,sobrearelaodoindivduocomo
prpriocorpo,masguardaparasiasconclusesqueesttirando.
http://revistacult.uol.com.br/home/2011/07/ismaelumbrasileiro/
3/5
06/03/2015
RevistaCultIsmael,umbrasileiro
Emborafalebastanteemuitosobresimesmo,Ivoevitarespostasdemasiadoobjetivas.No
revelaaidade.Aspessoasassociamumaimagemidade.Prefiroomistrio.Estou
trabalhandominhaprpriaeternidade,brinca.
AscincoprincipaiscompanhiasdedanadomundoporIsmaelIvo
BaldaperadeParis
Clssica,mascompletamenteabertaaocontemporneo
WimVandekeybus
OcoregrafodacompanhialtimaVez(sediadaemBruxelas)umdosrevolucionriosda
danacontempornea.Eletirouaverticalidadedomovimento,colocandoocorponocho
LaLaLaHumanSteps
douardLockfazumlaboratrioemsi,emsuacompanhiacanadense.Meufascniono
spelomovimento,maspelasideiasportrsdele.Dramaturgiafundamental
BillT.Jones
Onorteamericanoumdoscoregrafoscontemporneosmaisinovadores.Abordatanto
questesexistenciaisesociaiscomoacondiodonegronorteamericanocomofiltraa
realidadepormeiodomovimento
SankaiJuku
Ogrupojaponsumexemplodeextremabeleza,poistransformaoconceitodebelezaem
movimento
Comente
Compartilhar
Imprimir
Curtir 52pessoascurtiramisso.
ARTIGOSRELACIONADOS
06/06Apoticadosespaos
16/05AsdanaspopularessofremopreconceitodeumBrasilqueasconsideraumaculturamenor
23/01BaldaUcrnia
10/10DanademocrticaemSP
http://revistacult.uol.com.br/home/2011/07/ismaelumbrasileiro/
4/5
06/03/2015
RevistaCultIsmael,umbrasileiro
0Comentrios
Recommend
RevistaCult
Compartilhar
Entrar
OrdenarporMelhoravaliado
Comeceadiscusso...
Sejaoprimeiroacomentar.
Assinarfeed
EditoraBregantini
AdicioneoDisqusnoseusite
AssineoucompreaCult
Anuncie
Privacidade
Equipe
P.SantoAgostinho,70|10andar|Paraso|SoPaulo,SP|CEP01533070|Tel.:(11)33853385Fax.:(11)33853386
Copyright2014EditoraBregantini.Todososdireitosreservados.
http://revistacult.uol.com.br/home/2011/07/ismaelumbrasileiro/
5/5