Técnicas de Redacción en Galego

ORTOGRAFÍA

1. Completa con n ou con ñ os seguintes vocábulos:

esqui_a mesqui_o desti_o divi_o desti_ar
monta_a estra_o pi_eiro so_o medici_a
xardi_eiro da_i_o di_eiro xardi_ería entra_as
si_atura da_o cami_o a_o feli_o
gasoli_a asasi_o menci_a ruí_a ofici_a

2. Completa con r ou l as seguintes:

cump_ir b_oque comp_acer f_or p_ano
ap_icar ob_igar c_ase p_egar ac_arar
pub _icar p_eno p_aia b_anco p_aca
c_avar p_eito p_aza p_anta p_ica

3. Completa as seguintes palabras ben con cua/ca/co ben con gua/ga/go segundo conveña:
_derno _tro en_dernar _lidade _dro
_lquera es_dra _rtel _litativo _rda
_drimestre _renta _rentena _lificación _rdacostas
_ndo _resma _rto _driculado _se

4. Hai unha serie de palabras que conservan o grupo culto -ct-, das que che damos a
continuación, algunhas manteñen o c, outras perderon o c antes do t e outras vocalizárono en i
ou en u. Complétaas con c, con i ou u ou con nada, segundo precisen:
corre_to edi_to pa_to do_trina dire_to
dire_tor respe_to abstra_to condu_ta dire_tivo
ele_tor respe_tar suxe_to ví_tima dere_to
confli_to obxe_to tra_tor deli_to tradu_tor
do_tor aspe_to traxe_to produ_to tre_to
do_toral pe_to extra_to le_tor cole_ta
di_tado pe_toral cará_ter le_tura colle_ta

5. Ponlles o h intercalado ás palabras que o precisen:

ad_erencia an_elo ex_alar des_onra in_umano
in_erente ad_esión co_abitar des_ora tru_án
men_ir pro_ído alco_ol ba_ía des_osar
vela_í super_ome ve_emencia ex_uberante co_ibir
pre_istórico in_ibir xentil_ome des_inchar algun_a
co_erente ve_ículo in_umar xa_ora caca_uete

6. Completa con c, con cc ou con nada segundo conveña:

obxe_tar equino_io traxe_to inxe_tar prá_tica
abstra_to fra_ión di_ionario condu_ión va_ina
afe_ionado condu_ta afli_ión obxe_tivo obstru_ión

1
 Técnicas de Redacción en Galego

cole_ión obxe_ión radia_ión inspe_ión a_ión

prote_ión inxe_ión infla_ión ele_ión adi_to
ví_tima pi_tórico estru_tura conxe_tura se_tor
coa_ión adxe_tivo a_tualidade reda_ión co_ión
fi_ión a_idente suxei_ión constru_ión tradu_ión

7. Completa estes vocábulos con r ou l segundo conveña:

ap_icación p_acer temp_o ig_exa rec_uta
c_asificar p_azo p_ata p_aca f_ota
ac_amación ap_azar p_atino c_aro exp_icar
cump _ir b_ando esc_avo prob_ema f_echa
p_enario f_ouxo c_emencia g_oria púb_ico

8. Completa con p as palabras que o precisen:

rece_ción ace_ción di_tongo escé _tico rece_tor
proscri_ción ado_ción prece_to inscri_ción se_tembro
sinó_tico conce_ción sé_timo ra_tar adscri_ción
volu_tuoso corru_ción descri_tivo ra_to o_tativo
ca_turar abru_to ine_to prescri_ción tri_tongo
cle_tómano descri _ción indescri_tible se_tentrión re_tar

9. Introduce x ou s segundo corresponda:

e_cavar e_cavación_ e_tensión e_tensivo e_tender
e_trañar e_trañeza e_tran_eiro e_tran_eiría e_traño
e_a_perar e_i_ir e_cusa e_piar e_poliar
e_premer o_í_eno me_quiño lapi_ _entinela

10. Completa con x ou ll:

anto_o apare_ador estraté_ico encruci_ada ho_e
vasi_a o_alá burbu_a seme_ante _amais
a_udar e_ame pare_a pele_o tra_edia
bara_a cón_u_e parti_a cerra_eiro o_ar

11. Completa estas palabras pondo un b onde cumpra:

a_stemio a_stinencia a_steroide su_strato a_stucia
a_sceta su_scitar o_stensible su_scrición su_stento
su_sistir su_sceptible su_scrito su_stancia o_stentar
su_stituír su_stantivo a_straer o_stinado a_stención
a_sterisco o_stáculo o_struír

12. Completa as seguintes palabras con b ou con v:

a _elá _areito _oitre _ó_eda a_ogacía
ad_ertencia _ermello _alor ga_eta _eiril
no_ela cara_el _o_ino ga_ia ga_ar
no_elo _irollo fi_ela pol_o _ol_oreta

2
 Técnicas de Redacción en Galego

_ulnerar re_entar sara_ia _orrador _oda

dé_eda _ágoa Xa_ier mara_illa po_o
_aleiro _aranda escar_ar _om_eiro _ocá_ulo
es_elto re_ól_er se_e ri_eira ta_oleiro
_erniz ei_a

13. Completa os vocábulos seguintes pondo un i naqueles que o precisen:

recip _ente conven_ente comparec_ente rendem_ento ten_ente
aud_encia pac_ente procedem_ento corr_ente c_encia
par_ente finan_eiro conc_encia viv_enda sufic_ente
conven_encia regulam_ento solidar_edade amb_ente

14. Pon en plural as seguintes palabras:

reirrei sol téxtil rubí azul lucecú xuíz
álbum canón ano tórax spray canon parasol
currículo papel ollomol ano fax lapis xentil

15. Indica o xénero das seguintes palabras poñéndolles o artigo:

__sal __zoonose __reuma __sintaxe __área __traxe __abella
__SIDA __arte __paréntese __fraude __estrada __ponte __calor
__sorriso __dor __dote __síndrome __aula __orixe __sen
__sangue __gripe __cume __calor __escola __amigdalite __deda
__cor __xeonllo __vagalume __hepatite __nariz __pálpebra __friaxe
__esteira __costume __oasis __aula __mel __viaxe __análise

15. Pon en feminino:

comellón médico cliente lambón gardián ladrón
nicaraguano lercho xuíz león compostelán pianista
budetense cirurxián paspán alemán langrán tecelán
conde anfitrión alemán musulmán vigués sefardí

16. Introduce o pronome no lugar correspondente:

1. Moi mal puíron os mobles nese restaurador (che).
2. Dentro recolleron todas as pezas que sobraron (me).
3. Aquí esmoreceu a moza de pena (lles).
4. Aquí traio e non protestes máis (cho) (me).
5. Pouco a pouco vai saíndo a barba (lles).
6. Bastante avisaron e non quixo facer o máis mínimo caso (o).
7. Quizais acolla na súa casa sen problema (nos).
8. Agora descorro as cortinas, que entre por fin a luz (vos).
9. Agora distrae coas súas garatuxas e despois mete o dente (vos) (vos).
10. Cada cullerada sabe ó mel (lle).
11. Tarde dixeches para impedir (mo) (llo).
12. Igual teño que contar de novo esa historia (lle).
13. Todos os anos felicitan polo aniversario e traen un regalo (me) (me).

3
 Técnicas de Redacción en Galego

14. Seguramente traerán o que pediches (che) (lles).

15. Antano interrompera o programa das actividades lúdicas (nos).
16. Algún revendería onte na feira do gando (lle).
17. Algún día contarás todo iso que pasou pola cabeza (me) (che).
18. Tantos xogos son bos para divertires cos amigos (che) (te).
19. Tantos libros comprei que non tes sitio onde colocar (che) (os).
20. Así Deus dea a salvación que non vin diante en todo o día (me) (a).
21. Ao redor vai toda unha ringleira en azul (lles).
22. Meigas negras acompañen! (te).
23. Razóns importantes levaron a actuar deste xeito (o).
24. Quen viu onte pola tarde (as).
25. Ninguén avisou e por iso non puiden localizar (me) (os).

17. Coloca o pronome e correspondente no seu lugar:

1. Axiña ___ dixeron ___ (lle) o que tiña que facer porque non ___ sabía___ (o).
2. Eu ___ quero ___(che) ben e por iso sempre ___ axudei___ (te).
3. ___ faltou___ (lle) pouco para caer, pero ___ conseguiu ___(o).
4. Nunca ___ saudaron ___ (me), así que eu tampouco ___ fago___ (o).
5. O cadro ___ comecei___ (o) a pintar en xullo, e mira en que data ___ rematei ___(cho).
6. Ti ___ fas ___ (me) caso cando ___ peta (che). ___ fas ___ (o) para ___ dares___ (te) por
listo? Pois eu xa ___ digo___ (che): ___ vai___ (che) saír todo mal.
7. ___subiron ___ (a) como ___ dixen ___ (lles) e despois ___ deixaron ___ (nola) a nós.
8. Ninguén ___ contou ___ (lle) o que pasara, ____ podes ___ (llo) contar ti?

19. Coloca o pronome no lugar correspondente:

1. ____dixeron____(me) que ____levastes____(o) á praia. Ten coidado
con____afogardes____(o).
2. Sempre estás co mesmo conto, sempre____mentes____(me). Algún día ____vou____(me)
fartar e ____vas____(te) acordar de min. Como____empeñes____(te) en seguir así, xa sabes.
3. Cando____saibas____(o) con seguridade, ____dis____(mo). Eu____conto____(cho)
despois.
4. Agora____teñen____(me) ocupada, ____chama____(me) logo.
5. ____levaban____(nos) polo camiño máis curto, segundo____dicían____(nos), pero creo
que____enganaron____(se) e non ____quixeron____(nolo) dicir.
6. ____imos____(che) limpar ben o cuarto, non____preocupes____(te).
7. ____deixei____(lle) os altofalantes do meu computador, espero que ____trate____(os) ben.
8. Xa____tes____(me) farta, lisca de aquí ou ____losqueo____(te).
9. Non sei de quen____falas____(me);____refires____(te) a aquela rapaza baixa
que____saudou____(nos) pola rúa cando ti____contabas____(lles) os teus proxectos ós outros?
10. Nunca____dixen____(llo) a ela. Nin sequera ____penso____(llelo) contar ós meus pais.
____hei____(o) facer. Ninguén____impedirá____(mo), e menos ti. Ti____sabes____(o)?
11. Canto____cobraron____(che)? ____has____(mo) dicir xa? Seica____mantiveches____(o)
en segredo todo este tempo. Pero tanta vergoña____dá____(che)?
12. Non____lembro____(me) de onde____vin____(te), pero sei que xa____viramos____(nos)
antes nalgunha parte. Quen sabe, quizais____coñecemos____(nos) dunha vida anterior.
13. Ti non sabes os teléfonos pero eu____sei____(os) todos e ____direi____(chos) despois.
____pide____(llo) a Deus, a ver se ____fai____(che) caso. E logo____pides____(llo) por min.

4
 Técnicas de Redacción en Galego

14. Morreu ou____asasinaron____(o)?____vou____(vos) contar unha historia, que

____pediron____(me) que ____relatase____(vola) polo miúdo.
15. ____saiu____(che) todo bastante ben, mais____debes____(te) continuar esforzando;
aínda____pode____(se che) pode despistar algo.
16. Un____arranxou____(a) e o outro____botou____(a) a andar. Ata____colleron____(lle) o
gusto.

20. Cambia o pronome átono por TE ou CHE:

1. Contounos todo o asunto do neno, pero non nos contou como os recolleu na rúa.
2. Acaba de facervos a comida, dádevos présa e ídevos axiña.
3. Viñeron buscalos uns homes e deixáronlles un paquete: buscábanos para entregalo.
4. Non nos acordamos de facer o que nos pediu porque pasamos todo o día preparando os
apuntamentos para nos examinar.
5. Carlos ten que devolverlle o libro, así que nos chamou á casa para avisalo de que non
marche aínda.
6. Non vos vaiades, que vos pode vir o lobo e comervos.
7. Seica vos dixo o bispo que non vos podiades retirar cando vos parecese conveniente.
8. Sentounos alí e non nos moveu ata que nos trouxo un calmante.
9. Eles buscábanos para darlles un galano, pero non os viron en todo o día.
10. Seguramente vos xurdirán outras novas oportunidades, non vos poñades nerviosos que non
vos deixarán fóra.
11. Os rapaces tomábannos o pelo dicindo que nos ían tirar ó lixo.
12. Disque vos é moi listo, pero non creades que vos saberá facer todos os exercicios que vos
puxen o outro día.
13. Racháronlles os contratos diante dos fociños e non os chamaron para un novo traballo
porque non lles localizaron os nomes no ficheiro.

21. Completa con TE ou CHE:

1. Dou ___ unha cousa se mo contas: vas___ meter de bombeiro ou non?
2. Non ___ vexo ___, onde ___ metiches?
3. Se non ___ chegar a comida pódo___ dar máis.
4. Hai tempo que non ___ vexo nin o pelo, por onde andas?
5. Cantas veces ___ teño que dicir? O tendeiro enganou ___ e deu ___ mal a volta!
6. Hai___ que explicar todo, miñaxoia: eles lévan ___ anos saíndo en segredo!
7. Roubaron___ a carteira?

22. Cubre os espazos en branco coa forma O ou LLE segundo corresponda:

1. Convidáron___ porque ___ querían coñecer.
2. Véño___ buscar para que vaiamos xuntos ó campo de fútbol.
3. Xulián está canso de dicir___ que ese camión pinchou a roda.
4. Sacáron___ unha fotografía para inmortalizar o momento.
5. Os ladróns asustáron___ cando fixeron estoupar a bomba.
6. Contou___ todo o asunto do neno, pero non ___ contou como ___ recolleu na rúa.
7. Carlos ten que devolver___ o libro, así que debería chamar___ para lembrarllo.
8. André viu__ pola rúa, pero non ___ saudou.

5
 Técnicas de Redacción en Galego

23. Utiliza as formas verbais precisas en Presente de Indicativo:

1. Eu _________ (presentir) que ti ________ (eludir) sempre as miñas preguntas.
2. Eu non _______ (agredir) o rapaz, ________ (perseguir) por toda a clase, que me ______
(facer) graza ver como _______ (correr).
3. Ti ________ (presentir) que _____ (haber) pantasmas, pero non ______ (intuír) vibracións
extraterrestres.
4. O león ______ (ruxir) na selva cando lle ______ (pracer) e non _____ (fuxir) cando _____
(vir) o home que ______ (agredir) o seu hábitat.
5. _______ (valer) o meu peso en ouro: ______ (caer) ben á xente porque _____________
(sobresaír) en simpatía.
6. Eu _________ (deducir) que ela _______ (tusir) e ______ (cuspir) no pano por mor da
catarreira que pillou onte.
7. El non ____________ (desmentir) o romance porque _________ (intuír) que lle _____ (ir)
reportar substanciosos beneficios.
8. _________ (cumprir) deixar claro que se _______ (ferir) non ____ (ser) por causa túa.
9. A presenza deste banqueiro __________ (deslucir) o acto e ________ (servir) para que se
______ (crear) un clima de enfrontamento entre os asistentes.
10. Mentres eu _______ (tinguir) a saia vella de táboas, ti _______ (tinguir) a chambra azul de
la.
11. Non _________ (investir) o meu capital con ese enredante, que logo ________ (vir) os
problemas e ________ (eludir) toda clase de responsabilidades.
12. E non ________ (caber) por ese buraco tan cativo, así que, se non __________
(enfraquecer) e ________ (minguar), non poderemos saír do cárcere.
13. ____(ir) directos á cova se _____________ (destruír) a pouca saúde que vos ________
(quedar).
14. Polo que_______ (sufrir) os probes rapaces, eu ________ (deducir) que non ________
(encubrir) ningún segredo.
15. Eu _______ (aplaudir) porque ______ (espir) a súa alma de actor e ______ (lucir) os
mellores dotes dramáticos.
16. ______(roer) coas mans os ósos das costeladas de años no restaurante e ______ (intuír) que
a xente ________ (seguir) a mirar para min.
17. ______ (fluír) con frufrú as augas da billa, _______ (acudir) as burbullas de xabrón que non
______ (entupir) o remuíño do sumidoiro.
18. Os comerciantes _______ (inserir) o anuncio na revista que _________ (perseguir) a
subscrición de novos socios.
19. Primeiramente eles _______ (muxir) as vacas e despois _______ (servir) o leite ás
cooperativas e ________ (poder) cobrar os atrasos.
______lle (pedir), señor Louzán, que mentres eu ______ (moer) o gran, vostede ______ (puír) os
mobles e ______ (tinguir) as cadeiras que están a restaurar.

24. Pon en galego as seguintes verbos:

requerir perjudicar recurrir poseer
enmendar entablar corregir comenzar
caer reir recorrer exprimir
interrumpir rebatir elegir revertir
invertir balbucear basar regir

6
 Técnicas de Redacción en Galego

25. Emprega o Antepretérito de Indicativo ou o Pretérito de Subxuntivo segundo conveña:

1. Preferiría que ________ todos os defectos de forma que se _______ ben (salientar, ver).
2. Xa _______ as contras cando _______ o fillo máis vello (choer, chegar).
3. Se o can ________ sen dificultade, podería vir de caza comigo (osmar).
4. Quizais ________ antes de te ires para a Arxentina (chegar).
5. Por moito que _________ a súa conduta continuaban a se portar mal (corrixir).
6. _______ recuar cara ao río antes de que o exército veña (deber).
7. Oxalá _________ as vacas antes de saír o sol (muxir).
8. Propúxome que ________ á súa casa e alí ________ o sucedido á irmá (ir, relatar).
9. Como _______ á estación e non _______ as maletas, pediume que _______ un pixama nos
grandes almacéns (ir, achar, mercar).
10. Cando _______ o enunciado diante do profesor non ________ ben as referencias (formular,
tomar).
11. Para que _______ as opinións vertidas naquela sala deberían estar mellor informados
(rebater).
12. ________ asomarse á fiestra cando nos dixo que _______ as probas do crime (poder,
recoller).
13. ________ o asunto ao xuíz para non te veres así (comunicar).
14. ________ con esa colonia barata e ________ para o baile coma se nada (perfumarse, saír).
15. Pediulle que ________ os nervios porque ________ que ________ coñecedor da historia
(acalmar, supoñer, ser).
16. ________ o porteiro de xeito que _______ a vixilancia dos contrarios (distraer, burlar).
17. ________ tal estado de suficiencia que non había quen lle ______ (atinxir, tusir).
18. Se non ________ cando expuxo o seu plano, _________ facer negocios con el (disentir,
poder).
19. ________ destruír antes a cidade de Troia, pero tiña que morrer Aquiles para que iso
_______ (poder, cumprir).
________ con tempo, que _______ o exame dado que o curso anterior ______ case todos os
presentados (avisar, preparar, suspender).

26. Introduce formas de futuro de subxuntivo, se for posible, nos seguintes fragmentos
extraídos de documentos administrativos:
1. ... cando se comprobe que as propostas se axustan ao que se require, remitiranse á
intervención municipal.
2. ... arquivarase a súa petición en caso de que non se presente no prazo indicado.
3. Ofrecemos, ao final destas indicacións, unha serie de referencias bibliográficas básicas que
son de acceso doado para todas as persoas que puidesen estar interesadas nas diferentes propostas
de criterios de uso.
4. Cando os ingresos se efectúen por medio de transferencias, consideraranse admitidos
aqueles que se presenten dentro dos quince días seguintes ao de publicar esta orde.
5. Se a acreditación por medio do correspondente diploma non fose suficiente estaríase
descoñecendo a finalidade práctica para a que foron establecidos...
6. O restablecemento da situación de igualdade inclúe en todo caso a reparación económica, se
houbese lugar a ela.

27. Substitúe a forma salientada por un futuro de subxuntivo, sempre que sexa posible:

7
 Técnicas de Redacción en Galego

1. Sexa quen fose non quedará sen castigo.

2. O que estea condenado, será desbotado.
3. Se ves que eles se opoñen, non te esforces.
4. Se os recoñeceses, dilles que nos chamen.
5. Cando teñas tempo, ven onda min.
6. Se publicasen mañá a lei, comezamos os cursos.
7. Na reunión de mañá aprobarase, se procedese, a obra para mellorar o pavillón.
8. Se comprásedes dúas, despois cómprovos eu unha.
9. Se é o caso de que traian os nenos á festa, teredes que poñer máis pratos na mesa para o
xantar.
10. Irei fregar cando traian os pratos da mesa.
11. Cando estean todos, poden vostedes entrar.

28. Conxuga os infinitivos que poidas:

1. Para calcular a forza da descarga eléctrica, debedes utilizar este dispositivo.
2. Collede a porta e marchade axiña, que de vir teus pais acabarán por rifarvos.
3. Esta noite decidiu revelar el mesmo as fotos e pedirlle nove lámpadas ao almacén.
4. Para escribir unha nova carta, fai falla que nos ditedes as frases que necesitades poñer.
5. Sen agardar ti a que volva de Cuba non deberías pedir a súa partida de nacemento.
6. Non vos é posible saber quen telefonou para pedir a cita co oculista.
7. Preguntounos que facer no caso de saír os rapaces antes da clase de solfexo.
8. Para botarse a facer o parvo estes lampatíns sería mellor avisar nós os pallasos.
9. Cómpre dicir que son uns obxectos de mirar e non tocar.
10. Polo voso camiñar élles fácil coñecervos.
11. De volver a ocorrer novas desgrazas, chámanos sen reparar na hora que é.
12. Vimos chegar os veciños ás cinco da mañá e démoslles axiña o aviso para quedar tranquilos.
13. O que é saber, saber, ti non sabes nada do que se comenta na oficina.
14. Calar os do cuartel e saír ti chorando foi cuestión de minutos.
15. Ao vir teus irmáns, ponte a fritir todos os ovos da neveira.
16. Aflixirnos pola morte da cadela foi para nós a causa dunha nova depresión.
17. Premiar unha película galega en festivais estranxeiros debería ser revulsivo para o noso cine.
18. Con disolver manifestacións contra a fraude electoral non van lograr que as autoridades
internacionais deixen de apoiar as protestas.
19. Miraba as lapas a extinguirse na lumarada e comparaba aquel lume coa súa existencia que
lle semellaba curta e fácil de apagar por momentos.
20. Díxovos o soldado: convén tirar cantos colchóns haxa na casa e poñelos nas fiestras para
evitar o fogo inimigo.

29. Substitúe as expresións salientadas por construcións con infinitivo conxugado, facendo
as transformacións necesarias:
Con que expliquedes o que pasou, dareime por conforme.
Sería máis doado que subísemos polo outro lado.
Para que cheguemos a tempo, teredes que apurar algo máis.
Este é un sitio xeitoso para que montemos unha tenda.
Non escoitamos chamar porque estabades barullando.
A liberdade é necesaria incluso para que poidamos pensar.
Todo empezou xusto cando ti entrabas.

8
 Técnicas de Redacción en Galego

Non podemos comunicarnos facilmente porque estades sen teléfono na vila.

Fixemos unha festa cando nos deron as notas.
Porque chores, non van cambiar as cousas.
É preciso que rematedes antes das sete.
Cando imos de viaxe nunca nos chegan os días a nada.
Se coñecen ben a zona, que nola ensinen.

30. Conxuga os verbos que van entre paréntese empregando o reflexivo cando cumpra:
1. Luís _______ para Venzuela o mes pasado (marchar).
2. ________ os cabelos na fronte (peitear).
3. ________ e non volvo máis por aquí (ir).
4. ________ coa calor da lareira (adormecer).
5. Estaba xogando cun adival e ________ no alpendre (afogar).
6. O suicida ______ no río (afogar).
7. _______ se tivese con quen (casar).
8. _______ un pé xogando na praia (escordar).
9. _______ neste tallo que logo virá el (sentar).
10. _______ da cama ás oito (erguer).
11. _______ o brazo ata a clavícula (erguer).
12. _______ abondo por hoxe (rir).
13. A auga _______ ao lume (quecer).
14. A auga _______ ao lume (quentar).
15. As rulas ________ de pena ó _______ a súa parella (morrer, finar).
16. ________ para que te visen ben (mostrar).
17. ________ porque tiña frío (tapar).
18. ________ contra a opresión de calquera tipo (rebelar).
19. ________ a agulla do compás cara ao norte (orientar).
20. ________ no medio da noite (orientar).
21. As flores ________ ao non teren auga (murchar).
22. ________ do país (escapar).
23. Ó final ________ como estaba (quedar).