Você está na página 1de 64

DAo n fi FA Do FA fi FA Do

co on
o oc
u cid u cid
p rod s. p rod s.
.re te e. re e. te e.
h itloe c en hil ntoChil c en il
e
UmC
n
s do UC
e
m U s do U Ch me
oUcu. fin
e U. cu U. fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h e
u.Um sd .U m U sd UC um
oUc ine U cu U. ine U . c
DA o nf FA Do FA nf FA Do
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e. r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
en Ch h
do
READER CLASE 2 do
e
C C me
Um s .U m U s UC
oUcu. ine U cu U. ine U .
oc
u
DA
o nf FA Do FA o nf FA D
oc oc
cid cid
du du

e h
n itloe
. rep
ro

do
c e nteARQUITECTURA ROMANA
s.
hil
e. o
nt hi
ro
relpe.
do
c en
te s.
Ch
il e.
UmC s UC me.UC s U me
oUcu. fin
e U. u
c U fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e ile
Ucu.
Um
e
C sd
o
.U
ChCultura de la arquitectura clásica
m
cu U
en Ch
.U sd
o c
U.
UC
h
um
e
DAo ine FA
U ne
Do FA i FA Do
c
nf nf
o co o co
d u cid AUA30002-4 - Primer Semestre
od
u 2023 cid
pro s. . r
relpe. tes
itloe
.re nte e . o n ile
.
Cehn o ce hil t
n h i o ce h
u.Um sd .U
C
u me.UC sd .UC um
e
o
DA
Uc ine FA
U c U
Do FA ine FA
U
Do
c
o nf nf
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e. r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C do C en Ch do h
me
Um s .U m U s UC
oUcu. ine U cu U. ine U .
oc
u
DA
o nf FA Do FA o nf FA D
oc oc
du
cid Prof.Mauricio Baros
od
u cid
ro s. r .
. rep nte e. relpe. n tes .
itloe oc
e hil o
nt Chi ce ile
Ucu.
e
UmC
h
n
es
d
U.
UC Ayud: Danielam U Harcha es d
e
cuAU.
o
U.
UC
h
u me
DAo fin FA o
D F fi n
FA D oc
c on co
n
cido id o
du d uc
ro s. r o .
e. rep te . r ep . tes e.
hnitlo cen ile ntoChil
e e n
hil
e
C o Ch e oc C e
Ucu.
Um sd .U m U
cu U. s d
U.
U um
DAo ine FA
U
Do FA ine A Do
c
nf on
f F
o co oc
u cid c i d
rod r o du
p rep .
.re . e.
hnitloe h ile n to hile hil
Ce UC
e C C e
Uc u.Um U . m U
cu U. U.
U
c um
o
DA FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

1/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

2/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

3/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

4/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

5/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

6/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

7/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

8/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido

9/28
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

10/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

11/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

12/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

13/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

14/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

15/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

16/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

17/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

18/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

19/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

20/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

21/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

22/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

23/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

24/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

25/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

26/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

27/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co

28/28
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod . rod .
.rep tes e. repe. tes e.
itloe en hil nto hil en hil
ehn oc oc
UmC sd UC me UC sd .U
C
Ucu. ine U. cu U. fin
e U
DAo nf FA Do FA n FA Do
co co
ido ido
uc uc
rod rod
.rep repe.
itloe e. e.
ehn hil nto hil hil
UmC UC me UC .U
C
Ucu. U. cu U. U
DAo FA Do FA FA Do
ep
r s. r s.
e. r en
te . relpe. en
te .
hnitlo c ile to i c ile
Um
e
C sd
o Ch en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U umU.U U. um
DAo ine FA
U c
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h e
u.Um sd .U m U sd UC um
oUc ine U cu U. ine U . c
DA o nf FA Do FA nf FA Do
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e. r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C do C en Ch do h
me
Um s .U m U s UC
oUcu. fin
e U cu U. fin
e U .
oc
u
DA
o n FA Do FA on FA D
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod s.
.r e te . r ep . te
itloe en ile e en e.
e h
n do
c
Ch e ntoChil do
c
Ch
il
UmC s U m U s U me
oUcu. fin
e U. cu U. fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h e
u.Um sd .U m U sd UC um
oUc ine U cu U. ine U . c
DA o nf FA Do FA nf FA Do
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e. r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C do C en Ch do h
me
Um s .U m U s UC
oUcu. fin
e U cu U. fin
e U .
oc
u
DA
o n FA Do FA on FA D
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod s.
.r e te . r ep . te
itloe en ile e en e.
e h
n do
c
Ch e ntoChil do
c
Ch
il
UmC s U m U s U me
oUcu. fin
e U. cu U. fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h e
u.Um .UC m U UC um
oUc U cu U. U . c
DA FA Do FA FA Do
DAo i FA Do FA fi FA Do
o nf on
oc oc
u cid u cid
rod . rod .
e. r
e p
n tes e.
p
re e. n tes .
hnitlo ce hil ntoChil ce h ile
Um
e
C do C e
m U do UC me
Ucu. s .U cuAU. s . u
Ao ine FA
U o ine FA
U oc
D o nf D F o nf D
oc oc
cid cid
ro du ro du
s. s.
. rep nte e. relpe. en
te e.
h itloe c e hil o
nt hi c il
e
UmC
n
s do UC me.UC s do U Ch me
oUcu. fin
e U. u
c U fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h e
u.Um sd .U m U sd UC um
oUc ine U cu U. ine U . c
DA o nf FA Do FA nf FA Do
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e. r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C do C en Ch do h
me
Um s .U m U s UC
oUcu. ine U cu U. ine U .
oc
u
DA
o nf FA Do FA o nf FA D
oc oc
cid cid
ro du ro du
s. s.
. rep nte e. relpe. en
te e.
h itloe c e hil o
nt hi c il
e
UmC
n
s do UC me.UC s do U Ch me
oUcu. fin
e U. u
c U fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h e
u.Um sd .U m U sd UC um
oUc ine U cu U. ine U . c
DA o nf FA Do FA nf FA Do
c co
ido ido
d uc uc
pro rod
e ep .
e. r ile
. r
to ile ile
.
e hnitlo h en Ch h
UmC UC m U UC me
oUcu. U . cu U. U .
oc
u
DA FA Do FA FA D
DAo i FA Do FA fi FA Do
o nf on
oc oc
u cid u cid
rod . rod .
e. r
e p
n tes e.
p
re e. n tes .
hnitlo ce hil ntoChil ce h ile
Um
e
C do C e
m U do UC me
Ucu. s .U cuAU. s . u
Ao ine FA
U o ine FA
U oc
D o nf D F o nf D
oc oc
cid cid
ro du ro du
s. s.
. rep nte e. relpe. en
te e.
h itloe c e hil o
nt hi c il
e
UmC
n
s do UC me.UC s do U Ch me
oUcu. fin
e U. u
c U fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h e
u.Um sd .U m U sd UC um
oUc ine U cu U. ine U . c
DA o nf FA Do FA nf FA Do
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e. r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C do C en Ch do h
me
Um s .U m U s UC
oUcu. ine U cu U. ine U .
oc
u
DA
o nf FA Do FA o nf FA D
oc oc
cid cid
ro du ro du
s. s.
. rep nte e. relpe. en
te e.
h itloe c e hil o
nt hi c il
e
UmC
n
s do UC me.UC s do U Ch me
oUcu. fin
e U. u
c U fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h e
u.Um sd .U m U sd UC um
oUc ine U cu U. ine U . c
DA o nf FA Do FA nf FA Do
c co
ido ido
d uc uc
pro rod
e ep .
e. r ile
. r
to ile ile
.
e hnitlo h en Ch h
UmC UC m U UC me
oUcu. U . cu U. U .
oc
u
DA FA Do FA FA D
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
p relpe.
itloe
.re nte e . o en
te
ile
.
e h
n oc
e hil t
en Ch
i
do
c h
UmC sd UC m U s UC m
oUcu. ine U. cu U .
ine U. cu
DA nf FA Do FA nf FA Do
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
rod s . rod .
.re
p
nte . r ep . n tes .
h itloe ce hil
e to ile ce ile
Ce n o C en Ch o h
u.Um sd .U m U sd UC m
oUc ine U cu U. ine U . cu
DA o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e te r ep . tes
hnitlo cen h i le. to ile ce
n ile
.
e
C do en Ch do h
Um s UC m U s UC um
oUcu. ine U . cu U. ine U . c
DA
o nf FA Do FA o nf FA Do
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod s.
.re nte r ep . te
h itloe ce i le. ntoChil
e c en il e.
e
UmC
n do U Ch e
m U do Ch m
Ucu. e s U. cu U. s .U cu
Ao fin FA Do FA ine FA
U
Do
D on o nf
c oc
c ido id
du uc
pro s. p rod s.
e. r
e te . e
r e. te .
hnitlo cen ile ntoChil cen ile
Um
e
C sd
o Ch e
m U sd
o
UC
h
m
Ucu. .U cu U. U. cu
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
nf nf
o co o co
u cid u cid
p rod rod
.re . r ep . .
h itloe h ile to ile ile
Ce n en Ch h
u.Um .UC m U UC m
oUc U cu U. U . cu
DA FA Do FA FA Do
id oc id oc
uc uc
rod s. pro
d .
e . r ep n te
e . r e
e . n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi l
o c e h ile
e TEORIA E HISTORIA DE e
m ULA C ARQUITECTURA me
UmC sd UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n
Revista de oEdificación . RE F• Nº 18 • Octubre 1994 D F n F D F
o c o co 45
i d i d
uc uc
rod s . rod .
e . r e p
n te e . r e .p
e n tes e.
e
C hnitlo d oc
e
C hil e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es .U um .U es .U um
Ucu.
DAo o n fin La construcción romana (1)
F AU D ocFAU
o n fin F AU Do
c
F
i d oc i d oc
uc uc
p rod s . FRANCISCO ORTEGA ANDRADE, p rod ARQUITECTO
DR. s.
loe. r
e nte l e . o rele. nte e.
e
C hnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um s U um .U s U um
Ucu. ine U. ocFAU ine U. c
DAo on
f F A D on
f F A Do F
i d oc i d oc
c c
r o du . r o du .
e .re
p
n tes e . relpe. n tes e.
i
hnt lo e i l o
nt Ch i e hil
e oc h e oc
UmC s d U C m U s d U C me
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
RESUMEN. o co En esta primera parte se introducen y anali- SUMMARY. o
In
cothis first part the principal characteristics
ci d ci d
zano du las características . principales de la construcción of Roman o du Construction are introduced and analyzed: fac-
r
epromana, las fábricasntyessus materiales,
r
ep .and material as welInteas s.
. r . así como los dife- toriesr the different . constructive
hnitloe o ce h ile n to hile o ce h ile
e e me
UmC rentes elementos
sd
constructivos. UC m UC
elements
sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep n tes e . r ep .
e n tes e.
e
C hnitlo d oc
e
C hil e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es .U um .U es .U um
Ucu. fin AU ocFAU fin AU c
DAo o n F D o n F Do F
i d oc i d oc
uc uc
p rod s . p rod s.
loe. r
e nte l e . o rele. nte e.
e
C hnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um s U um .U s U um
Ucu. ine U. ocFAU ine U. c
DAo on
f F A D on
f F A Do F
i d oc i d oc
c c
r o du . r o du .
e .re
p
n tes e . relpe. n tes e.
i
hnt lo e i l o
nt Ch i e hil
e oc h e oc
UmC s d U C
umU.U s d U C me
AoUcu. fi ne A U. INDICEocGENERALA fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
i d
o.ucIntroduccción 1. Características de la construcción romana 2. Las d
ci fábricas y sus materiales 3. Los elementos
r o d . y sistemas constructivos de la r o
construcción du romana .
e .re
p
n tes e . relpe. n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC sd UC m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
o. cINTRODUCCION
id Tíber en la
cid
que se localizaban los primeros asenta-
d u mientos d uestables de aquella rivera. A pesar de que
r e pro omaremos comotesfecha .
r e
o
presa te s.
. . . .

Ucu.
e
UmC
hnitloe
T ria el año 120
trucción delfineTabularium
sd
o c en
a.c., Uun h
inicial
ile
de nuestra
C poco antes de la cons- mechozas
histo-

U. (año 78 a .c.), y en el mo-ocuAUtituyó


para
n
.U
to hile
C
fecha,

en monarquía, i
aquella

ne
s
o c en
no albergabad más de 200Upersonas,
pequeña

cuya población U.
C h
agrupación
ile
de
se cons-
de origen la- c um
e
DAo F A D F f A Do
n n bandera deF unificación al latín, F
mento en
o co que en Praeneste (Palestrina) se estaba le- tino tomó como
o co
id id
d uc
vantando el Templo de la Fortuna. De esta manera, hasta elevarlo
d uc al rango de lengua oficial.
p r o
pronto aparecerá enesnuestro . relato la etapa del dic- o
Suprprimer Rey, Rómulo,es.pertenece, hoy día, más
.re t
ena.c.), que . e .
antolahr ileleyenda nt e.
hnitloe tador Sila (año o80 c h ilefue fundamental para que a lacehistoria,
o
y sus hil últimos reyes
e
C d C e C d C e
Um los cambios eque s habrían U de darse en la construc- um fueron .U los de la IIº s dinastía Tarquinia. U Los tarqui- um
Ucu. in y cuando U. ocFAUnios fueron príncipes ine U. c
DAo ción romana, n f F A se pondrían las bases de unD on
f etruscos F A que emigraron a Do F
lenguaje o codefinitivo para la arquitectura de Roma. Roma y que o ctras un amplio período de soberanía
id id
d uc
Aunque la historia de la Ciudad Eterna se puede despótica d uc fueron depuestos para dar paso a la
pro relpe.
República, ro el año en el que se construyó, en Roma,
e .re iniciar tan temprano como se e . quiera, podemos ad- .
hnitlo mitir que Roma fue fundada h i l el año 753 a.c. en la n
el o i
t mayor
h templo etrusco, Júpiter h ile
Capitolino, (509
e e C me
u.UmC Colina Palatina, pequeña .UC elevación próxima al um a.U.c.). Para esta fecha Servius .UC ya había dota-
Tiulus, u
Uc U c U U oc
DAo FA Do FA FA D F
id oc id oc
uc uc
rod s . rod .
. r ep nte r ep . tes
e
hnitlo c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd TEORIAUC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC me
Ucu. ine U. i ne U. oc
u
DAo n f F A o
D F A
Revista
f
n de Edificación. RE A
F • Nº 18 • Octubre 1994 D F
46
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
. r ep do de muralla a lantciudad es . r ep .ello, con anterioridad tes al año 120
e (520 e a.e.), en defensa de sar de e n e. a.e. ocurrie-
Cehnitlo d
e
oc los galos.Chi
l
e ntoChotros
ron
il
hechos que dno
e
oc podemos dejar C hil de reseñar. e
Um las invasiones de
Ucu. es .U um .U es .U um
DAo Esta primera
n fin muralla F AU encerraba unas 427 Ha DyocFAU Así, para el año n fin 240 a.e. Roma FAU había incorpora- Do
c
F
o co
dentro
i d o c de ella quedaba incorporada la Colina do Córcega,o Cerdeña
i d
y Sicilia a su territorio y en el
u c
Palatina (Foro Romano); el Quirinal, en el norte; año 237 u c
a.e. anexionó el Norte de Italia y el Sur de
p od Foro Bourio o lugar
rel s . donde se emplazaba el Francia. p rod Para el año 206 a.e., s. tras doce años de lu-
lo
e
e.r Templo de Júpiter, nte en el ioeste; l e . o rele. nteEspaña, quedaba e.
Cehnit
d oc
e
C h y la necrópolis
e
t
chas
n Ch i con los cartagineses,
d oc
e
C hil integra-
e
Um s U m daU por dos provincias s romanas, laU Hispania Citerior um
Ucu. Esquilina, en el este.
ine la fechaFAmencionada U. u .
ocFAUhacia el final de fila ne U. c
DAo Asimismo, on
f en el primer D
pá- on República. F
yAla Hispania Ulterior. Do F
rrafoidde o c esta pequeña introducción para señalar el Hacia el año i d o c 149 a.e. Cartago fue incorporada co-
c c
r o du
comienzo de nuestro estudio, últimosaños de la
.
mo Provincia
r o du Romana de Africa y en el año 146
.
p e s p tes Grecia es
loe .re República, se ha
e n t
elegido en
l e
función
. de que en los a.e.,
o rele. tras la toma de Corinto,
e n le.
incorporada
hnit c
o la misma, h i n t h i c h i
a.e.
UmC
e primeros años dde
s U C la energía se consumió me UC al Imperio Romano.
s do
En el año 133
U C Roma ane-
me
Ucu. e . u .
xionó a sus dominios e el Reino .
de Pérgamo como u
DAo
en resolverfinlos conflictos
F AU internos y en hacer frente D ocFAU fin FAU D oc F
n n
a la beligeranciaco que imponían Galos, Celtas y Provincia Romana co de Asia (figura 3).
ido
Cartagineses.
c En aquel primer período del nuevo La República c ido Romana que coincidió con la
u du
rod
sistemas de gobierno,s. la sociedad se había dividido GreciaroHelenística, ocupó el . período de tiempo que
e
p
.re entre patricios y eplebeyos. n te Los
e . patricios se arroga- rele.
transcurre
p
entre el año n tes a.e. y ele.año 29 de la
500
hnitlo hi l o
nt Chi Era. Para esta e il
e oc e ocúltima fechaChJulio
UmC ban el ser los s d
progenitores U C directos de los senadores misma
m .U es
d U César ha- me
AoUcu. elegidos por fi neRómulo. AEn U. realidad eran descendien-ocuAUbía incorporado fi ndefinitivamente A U. a Las Galias y El oc
u
D n F D F n F D F
tes de ofamilias co aristócratas que conservaban consi- Imperio de Roma o co había quedado totalmente defini-
derables cid privilegios heredados. De entre ellos se do. De esta cid forma se llegó hasta el año 324 de la
r o du . r o du .
tes religiosos tes
epnombraban los cargos y dirigentes políti- Era eCristiana,
p en el que la capital de Roma, tras la
loe . r n l e . o r l e . n e.
Cehnit cos, siendo para
d o c e
los plebeyos
C h i imposible acceder a
e
t
n Ch i
conversión de e
Constantino,
d o c
C hil traslada a
se
e
Um es .U el año 450 a.e. se hicie- cumUConstantinopla .U s .U el año 394 el um
Ucu.
esta clase dominante. En e(Bizancio). En c
DAo ron públicas n fin las Doce F AUTablas, en ellas, se prohibía D o FA Imperio se divide
n fin entre Latino FAU de Occidente y Do F
o o
el matrimonio
i d oc entre patricios y plebeyos. Griego-Bizantino i d oc de Oriente. De esta manera co-
d uc es nuestra intención alargar este trabajo con
No mienza d uc caída de Roma bajo las invasiones de los
la
ro . ro s.
. r epuna cronología detallada tes de. la historia romana, bárbaros
r ep . del norte. nte
loe n l e o l e e.
Cehnit pues ni siquiera d
e i
ocpodremosChajustarnos a ultranza a e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um s U m U s U um
Ucu. ella, dado fel inecarácterFAde U. nuestro trabajo, pero a pe-ocuAU. ine U. c
DAo on D F 1. CARACTERISTICAS on
f FA
DE LA CONSTRUC- Do F
i d oc CIONROMANA i d oc
c c
r o du . r o du .
e .re
p
n tes e . relpe. (Cornelius Sulla)enfue
Sila tes calificadoe. como el dic-
itlo e i l o
nt Ch i hil
Cehn oc h etador c
oleyes
Um s d U C m U por sus duras s d U C
encaminadas a acabar me
AoUcu. fi ne A U. o cuAUcon.
los disturbios fi
.
ne internos,AUque venían desde oc
u
D n F D F n F D F
o co Tiberio, y por o coimponer la renovación de las estruc-
ci d turas sociales, ci d llegando incluso, a rebajar la edad
r o du . r o du .
p te s p tes
e .re n e . rele. n .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC sd UC m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
co co
-'
du
cid
o
du
cid
o
r o . r o .
e . r ep n tes e . r ep .
e n tes e.
Cehnitlo d oc
e
C hil e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es .U um .U es .U um
Ucu. fin AU ocFAU fin AU c
DAo o n F D o n F Do F
i d oc / i d oc
uc ,- . . .. a: uc
p rod ,- s . p rod s.
e nte rele. nte
\

loe. r l e . o e.
Cehnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um es U um .U s U um
Ucu. U. 4.- ARA MAXIMA. U.
1-TA8ULARIUM.
DAo f
2·inTEMrLO F A 5- TEMPLO DE CYBELE D ocFAU ROM..A.• fine FA Do
c
F
on CAPITOLlNO. on El Mo 2.1B a.C.
oc (MAGNA MATER). oc
EXTENSiÓN -HACIA

i
cS. d BOMIUM. 6-LARGO ARGENTINA. c i d
r o du r o du
p rep .
.re Figura il1e. e.
hnitloe h n to hile Figura 2
hil
Ce C e C C me
Um Area de la Ciudad de Roma hacia U el principio del Siglo Va.e. um .U Dominios de Roma y Cartago en tiempos U de Aníbal
AoUcu. A U. o c AU A U. oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod .
.re nte r ep . tes
h
n itloe c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd UC m UC sd UC me
AoUcu. fine A U.
TEORIA E HISTORIAoDE cuAU. LA ARQUITECTURA fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
Revista decoEdificación . RE • Nº 18 • Octubre 1994 co 47
i d o i d o
uc uc
rod s . rod .
e . r e p
n te e . r e .p
e n tes e.
Cehnitlo requerida paradoocupar ce
C
il
un hpuesto en el Senado. En
e ntoChdesde
tos, il el punto decevista mecánico,
d o C hil poco conci- e
Um su corto tiempo es de mandato, .U (83-79) a.c., se dispu- um liables. .U Los empujes es horizontales .Uornamentales cla- um
Ucu. fin la imagen AU de la ciudad. Se embarcó ocFAUramente separable. fin derivados Fdel AU arco no son capa- c
DAo so a cambiar
o n F D o n Do F
en grandes
i d oc proyectos y en proyectos de grandes edi- ces de ser anulados
i d oc por la columna y sólo pueden
ficios.
d uc Decidió la nueva escala que debía tener la asociarse d ucestos elementos, si los empujes del prime-
ro . ro s.
. r epArquitectura Romana, n tes así como . el valor de repre- ro son r ep . previamente contrarrestados nte
por . otros arcos
itloe c e i l e to i l e c e ile
ehn sentatividad y el;
o grado de hornamentación que de- n h
coplanarios
e C y colindantes o o por un h
machón de mu- e
u.UmC bía comportar. e s d
En esta .UC COnÜiÚiü.ron Pompeyo, um ro
línea .U de relativa potencia e s d
(figura 5) ..UC um
Uc in U c U in U c
DAo Cesar, ycoya n f en tiempo FA del Imperio, Augusto. Ahora Do FA Por ello, lacoconstrucción nf FA
romana deja al arco en Do F
el problemai d o era construir más y más aprisa. su contexto i d omural y adosa a la columna, desposeí-
uc
dEstos emperadores . aceptaron de buen grado el da casirodde uc función mecánica, para aprovecharse de
r o .
e
p
.re Helenismo comoenforma tes .
de leconstruir, sobre todo, relpe.
suomisión ornamental. eEsto n tes es fácil dee.entender con
itlo i nt Cmerai hil
Cehn oc h Grecia y Asia Menor. Si ela h observacióndode c la forma estructural
u.Um después de la conquista
e s d
.U C
de m .U
u UArcos e s .U C de los
u me
Uc bien Roma i n
conquistó a U Grecia en el plano militar y c de i n Así, en la U
construcción romana, oc
DAo Do FA
Triunfo.
f
on Grecia conquistó FA on
f FA D F
territorial, c a los romanos para su la estructura cportante y la ornamental, constituyen
ido cid
o
d uc
arquitectura. Augusto quedó prendado del helenis- ordenes uyuxtapuestos
d
claramente separables.
r
mo o de Oriente y desde . luego enamorado de la cons- Roma, r o que tuvo que .
soportar grandes guerras
e
p
.re trucción de la bóveda, n tes e . relpeconfederar
. n tes .
hnitlo
o c e cuya h i l forma ya venían expe- para
n o
t hi y unir
o c e su propio ile
territorio,
h tenía
Ce d C e C d C me
Um rimentando esde la herenciaU etrusca. Igualmente m Uahora la necesidad es de U
proporcionar, a todo su
AoUcu. fi n A U. o cuAU. fi n A U. oc
u
D quedó fascinado n porF la cúpula como forma capaz D F Imperio, un sentido n y estilo homogéneo.
F Para ello, D F
de generar o co espacios mayores y armoniosos, sobre decidió tomar o co a la Arquitectura como lenguaje co-
cid cid
todo
r o du como pieza fundamental .
en baños y santua- mún y unificador.
r o du No sólo logró la unidad arquitec-
.
e prios. te s tónica e p a través de los sistemas tes constructivos, de las
e . r n e . r e . n .
hnitlo De todas formas,
o c e si Grecia h il mantuvo una arqui- n to hil arquitectónicas
formas o c ey de la ornamentación,
h ile sino
Ce s darte, el Uorden C meque C s d premisas, C e
Uc u.Um tectura para eel .U y sin demasiada justi- c u U .U manteniendo eestas U .Upropició la singu- c um
DAo in FA Do FA laridad y peculiaridad fin FA y permitió la im- Do
ficacióncode n f su funcionalidad, Roma se define por on regional F
c
do
unaciarquitectura eminentemente útil. En ocasiones pronta local o
cid de la arquitectura. Cada Pueblo incor-
d u
yro por esta razón, se ha. calificado, no con demasia- d u
poró, rao la estructura básica. romana, connotaciones
. r epdo fortuna, como nuna tes arquitectura . relpe. de su geografíaeyntepersonalidad.
s
loe l e militar e inge- propias
o e.
Cehnit
nieril. La realidad d
e i
oc es queChla construcción romana e
t
n CEn i
h esta forma de dconstruir, oc a C hil de directrices
partir e
Um s U um .U s .U um
Ucu. debía ser firme ine , útil y,FAtambién U. bella (figura 4). ocFAUmaestras, el arquitecto ine perdió suAUidentificación con la c
DAo f
onque había heredado la construcción del D on
f F Do F
oc
Roma obra y quedó ccomo el investigador, no tanto de la for-
i d i d o
arco c de los etruscos, y que tenía por elevada a la ma como c del elemento constructivo, que debía yux-
r o du . r o du . obra. Aparece entonces
construcción adintelada de los griegos, vio en la co- taponerse a otras partes deesla
p
.re lumna un elemento tes .
p
relconstrucción
. t
i
hnt loe e n fundamental i l e para el lenguaje, una o
nt Ch i e casi de e ncatálogo le.
dehielementos com-
e oc h e oc
UmC arquitectónico es
dde sus U C
edificios, la aceptó aún com- m U
patibles en la que d
éstos,
es se producían U C para ser trasla- me
Ucu. finque el arco
.
AU y la columna son elemen-
u .
ocFAUdados a algún destino fin
.
AU previamente. oc
u
DAo prendiendo n F D n no señalado F D F
co co
c ido c ido
u u
rod s . rod .
e .re
p
n te e . rele.p
n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC sd UC m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
co co

UmCehnitlo
e . r ep
r o du
cid
o

d oc
e n tes
.

C hil
e .
< e
r
ntoChil
ep .
e
r o du
cid
o

d oc
e n tes
.

C hil
e.
< e
Ucu. es .U um .U es .U um
DAo fin F AU D ocFAU fin FAU Do
c
F
o n o n
i d oc i d oc
uc uc
p rod s . p rod s.
loe. r
e nte l e . o rele. nte e.
Cehnit
d oc
e
C h i
e
t i
n Ch1WM...1\. d oc
e
C hil e
Um s U um .U EXTENSióN -HACIA nELesÑ4IJ a.C. U um
Ucu. ine U. ocFAU i U. c
DAo :ROM...1\. f
on -HACIA El Ñ4IJ 100a.C.F A
, D on
f FA Do F
i d oc
EXTENSiÓN ,
, i d oc
c c
r o du r o du
p ep
.re le. o hr ile. e.
hnitloe h i n t Figura 4 hil
Ce FiguraC 3 e C C me
Um U m U U
Ucu. U. cuAU. U.
Extensión del Imperio Romano tras la conquista de Las Ga/ias u
DAo F A o
D F FA D oc F
id oc id oc
uc uc
rod s . rod .
. r ep nte r ep . tes
e
hnitlo c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd TEORIA UC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC me
Ucu. ine U. i ne U. oc
u
DAo n f F A o
D F A f
n de Edificación. RE A
F • Nº 18 • Octubre 1994 D F
co co
48 Revista
o o
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep A la propuesta romana n tes de e .
universalizar la forma mente r ep . se compone por nsillares
e tes pétreo e. bien escua-
Cehnitlo d
ce
ovino C hil e ntoChil d
e
ocsu interior un C hil e
Um de construir le bien descubrir la facilidad de drados,
m .U que abriga en U núcleo o cora-
Ucu. s .U
nehormigónAUo mortero concrecionado. AocuAUzón de hormigón. ne
s U. c um
DAo moldeo del fi F D F fi F A Do F
n n
los romanos o co se les atribuye el descubrimiento del o co
id id
d uc
hormigón y se data este hallazgo como de mitad d uc
r o . o
r FABRICAS Y SUSs. MATERIALES
ep del siglo I a.c., al nmenos
e.r algo nuevo y sorprendente: tes Vitruvio lo describe como
.
2. eLAS
r lpe. te e.
hnitlo c e h i l e
"Hay también una espe- n to h i c en hil
Ce d o C e C d o C e
Um s virtud maravillosa, .U que se cría en los cumU.U A pesar de la diversidad s U um
Ucu. cie de polvo ede
AU
fin Bayas, y Fterritorios ine U.
de elementos que ensa- c
DAo contornosonde de los municipios sitos Do FA ya y divulga la n farquitectura F A
romana y que iremos Do F
á la ifalda o c del Vesuvio. Este polvo, mezclado con la cal y viendo en o co
puntos posteriores, fue el muro el ele-
u cd u cid
rod rod
piedra, no solo concilia
.
la mayor firmeza a los edificios, mento fundamental de su tecnología constructiva.
ep sino que aun las obras tes de mar. construidas con él se El ep . de gran espesor,ntese
muro, s. prolongaba o unía con
loe . r n l e o r l e e.
e
i
hnt consolidan debaxo
e
oc del aguaCmisma". h i
eel h i
nt Celemento de cubrición oc
e
sin solución hil de continui-
UmC s d U m .U es
d
.U
C me
AoUcu. Lo que frealmentei ne A U.
ocurría era que la arena deocuAUdad. En muchasfinocasiones, este
A Umuro se abría a la oc
u
D Puzzoli,coantigua n Putoli, F cuando se utilizaba mezcla- D F exedra para aligerarse on sin perder F inercia mecánica, D F
c
da con ido cal, para los morteros, resultaba un mate- así lo vemos ido en el Panteón donde el espesor toma
d uc d uc
o de gran dureza, sque
prrial . fraguaba y endurecía de- 6,00 pmetros. ro .
.re bajo del agua. Desde n te luegoe.el polvo al que hace rele. n es
tSiria, .
itloe c e i l oRoma
t hi como Grecia, c e Egipto ile y los otros
ehn o h e n o h
UmC mención Vitruvio s d era la C
Uarena fina de Puzzoli, pero m Pueblos .U
C del Mediterráneo sd construyó UC con muros de me
AoUcu. había otros fi nesitios donde A U. se encontraba este polvoocuAUuna hoja, es f
deciri nemanteniendo A U. un aparejo homo- oc
u
D n F D F n F D F
puzolánico o co como ocurría en el lago Bolsena. Por géneo de piedra o co o de ladrillos en todo el espesor del
ello, cid cid
r o du es posible que los .
etruscos en muchas de sus muro, pero
r o du la gran novedad de la estructura mural
.descubren las propieda-
pfábricas, ricas en te s
morteros, y obras hidráulicas en- romana p aparece cuando se
te s
.re en . rele. en e.
hnitloe contraran las cualidades o c h ile
propias del hormigón. Así, des
n to hdel
i mortero o argamasa o c puzolánica.hil Ahora, el
mCe d C m e C d C e
Ucu .U es más que e s
probable que .U este material les venga a u .U
muro se constituye e s mediante .
tresU capas. La capa um
DAo fin de los propios F AU D ocFAU fin la mayorFAparte U
Do
c
F
los romanos o n etruscos. También se de- central, que n
ocupa del espesor del
o c material similar en obras realizadas en la o co
tectaidun muro, se integra id por un potente núcleo portante
isla d ucgriega de Thera. (opus d uc
caementiciun) en tanto que las exteriores
p r o s.en el año 199 d.C. en el puer- p r o s.las funciones propias de
e Desde luego se usó te (opus e testaceum) adoptan te
e. r en e. r le. n e.
Cehnitlo to de Puzzoli, construido d oc con
C hil material puzolánico y ntoChsuperficies
las
e
i ce
de undoencofrado hil
perdido.
C Esto abrió e
Uc u.Um conociendo n
s
etodas sus U .U
propiedades. En tiempo de c umUpaso
.U a un amplio n
s
eabanico de U .U
aparejos o tratamien- c um
DAo i FA su uso y era obligado en to- o
D FA i FA Do
Augustocose n f generalizó nf F
o
tos decorativos
o co de los paramentos del muro y a una
das clas id Obras Públicas. Así en los puentes y acue- gran variedad id de fábricas mixtas.
d u d uc
r o
ductos, que hasta .
entonces, se construía con sille- r o .
e
p
.re ría, se comienza aenlabrar tes una e . fábrica que exterior- relpe. n tes e.
i
hnt lo i l o
nt Ch i e hil
e oc h e o c
UmC s d U C m 2.1
U Opus Caementum s d U C me
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F on a la argamasa F D F
o co Se definíao casí que se lograba a
ci d i d
ccemento
u partir del u natural obtenido de la piedra de
p rod s . puzolana p rod de la zona de sBayas, . en la falda del
itloe. r
e
e nte i l e. to rele.
i e nte i l e.
ehn c Vesubio. La mezcla de ctoba con puzolana moltura-
UmC s do U Ch m en Ch
U s do U Ch me
u. e . u .
da y cal, originaba un mortero .
al cual se le incor- u
DAo
Uc fin F AU D ocFAU ine
fen F AU Constituía el nú- D oc F
o n poraban áridos n la ejecución.
oc co
i d cleo de losidomuros y de los arcos de dimensiones
uc uc
p rod s . considerables.
p rod Como plementería
s.
o capa de trasdós
. r e te . de r
lase .bóvedas y cúpulas te
romanas, .
constituyó la es-
hnitloe c en h ile n to hile c en h ile
Ce o o
me.UC e
C tructura mecánica fundamental e Cimponía el mo-
Uc u.Um e sd U .U c u U e sd U .U c um
DAo fin FA Do FA
nolitismo a toda fin
la obra.
FA Do F
c on Este mortero c on concrecionado, que se generalizó
i d o i d o
uc desde losuccomienzos del siglo 11 a.c. supuso un sis-
p rod s . temapeconómico rod y definitivo s. para pretensiones ex-
e te e ntede llegar con
loe. r n l e . pan o rsionistas
l e . que habrían e. los tiempos
Cehnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
d o c e
C hil e
Ucu.
Um s U.
U um del
.U Imperio. La argamasa s de este U polvo de Puzzoli
U. que motivó que um
DAo fine F A D ocFAUse endurecía hasta fine tal punto, F A Do
c
F
on on
i d oc Vitruvio escribiera
i d oc lo siguiente: " ... se unen súbita-
u c mente en u c cuerpo, y se endurecen por instantes, con-
un
rod rod en el agua de modo, que no bastan á desa-
. r ep . r ep .
solidándose
e Figura i5le e e. otra fuerza
ehnitlo h ntoChil ni la violencia de las olas, ni ninguna
tarlas
e hil
UmC C
En.la construcción.Uromana la estructura m .U las aguas. " U C me
AoUcu. A U o cuAUde A U. oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
uc uc
rod s. pro
d .
e . r ep n te
e . r e
e . n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi l
o c e h ile
e e me
UmC sd TEORIA UC E HISTORIA DE m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. LA ARQUITECTURA fi ne A U. oc
u
D n
Revista de oEdificación. RE F• NQ 18 • Octubre 1994 D F n F D F
o c o co 49
i d i d
uc uc
rod s . rod .
e . r e p
No obstante, n
muchas te cúpulas e . romanas levanta- dra, r p
eque
e . procedía de n
Albano,tes ciudadile.situada a 20
Cehnitlo das en base a deste e
oc material C hil no soportaron, dema- e ntoChil d
e
oc apreciada para Ch e
km de Roma, era muy la construc-
Uc u.Um e s
n paso de la U .U c u m .U
U e s U .U
n floja era la ASoractina que proce- c um
DAo siado bien fi
el F A historia. D Fo A ción. Otra piedra fi F Do F
n n
o co día de una ocantera co emplazada a 35 Km en el ac-
id id
d uc tual Monte d uc de San Silvestre. La toba Roja-Negra, de
r o s. construcción romana dureza o
r relativa, precedía sde . Umbría, Picentino y
ep2.2 La piedra enntela relpe. nteduras, aptas
loe. r l e . o e.
Cehnit
d oc
e
C h i
e
t
Venecia.
n Ch i Las piedras
d
más
oc
e
C hil para las cal- e
Um Sin restar importancia s Ual papel que jugo el hormi- um zadas .U s .U um
Ucu. ine concrecionado U. y poco utilizadas
ocFAUficios por su difícil
para la Uconstrucción
inetrabajabilidad,
de edi- c
DAo gón o mortero on
f F A (opus caementicium) D on
f FA como el Pedernal Do F
oc
en laidconstrucción romana, fue la piedra el material se encontraban i d o c al sur de la ciudad, a 5 Km, sobre
c en la unificación del lenguaje que se había c
r o du
básico
.
la Vía oApia.
r du .
p
.re propuesto para la eescala tes de su . arquitectura. Por ello, relpe. más preciadas eran
Las tesla piedras tarquinias, las
hnitloe c
n
h i l e
n to h i c e n
h i le.
Ce donde quiera que o Roma estableciera los límites de su calizas
e C y mármoles do
de la cantera Anciana, localiza-
u.Um e sd C
.U que iniciar una investiga- cumUda .U en Viterbo. Eraesla piedra para
C
.U la escultura. Se u me
Uc Imperio, allíi n tenía, no sólo
U i n U oc
DAo ción encaminada on
f
a la FA búsqueda de posibles cante- Do FA decía que sóloonen f
ellas se podrían FA labrar las hojas D F
c c
ras, cisino do que debía trasladar, a esos puntos, a sus de acantocidde o los capiteles corintios y que si esta
u u
rod
maestros canteros y formar s . el personal necesario pa- cantera rod hubiese estado mas . cerca, Roma se habría
e
p
.re ra desarrollar el Helenismo, n te que
e . había aceptado co- rele.
construido,
p
toda n tes
ella, de esta . piedra.
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
Ce mo bandera. d
Aunque C
siempre se construyó con la e C
Probablemente esto d
no ocurrió C
porque la Tiburtina me
Um es .U um .U es .U
Ucu. fin una cantera AU de buena piedra se conver- ocFAUBlanca, que procedía fin AU oc
u
DAo piedra local,
n F D n
de la inagotable
F cantera de D F
tía en oun co foco desde el cual se originaba un mercado Tivoli (a 24 oKm co de Roma), era ideal por su trabaja-
cid
dedupiezas elaboradas. Capiteles, comisas y otros ele- bilidad.duEsta cid caliza era más fácil de cortar con sie-
r o . r o .
e . r epmentos constructivos, n tes básicose.del lenguaje arquitec- rra, eyp aunque era bastante
r e . n tes porosa y ecavernosa,
.
los
itlo tónico, circulaban, c e no sólo i l
dentro de la Provincia, si- to i l
constructores romanos c e
habían encontradoi l la forma
Cehn sd
o Ch n Ch
mede sd
o Ch e
Uc u.Um no que se exportaban e deU .Uuna a otra. c u U .U tapar sus oquedades e medianteU .U estuco. De esta c um
DAo in FA cuenta, a la hora de propo- Do FA piedra estaban fin FA los puentes de la Do
Romaotuvo n f que darse on construidos F
c
ner elidocarácter unificador de su arquitectura, que se c
Ciudad y las ido obras más importantes y bellas. El tea-
d uc
encontraría, a lo largo de su basto Imperio, con tro de d uc
Marcelo y el Templo .de la Fortuna Virile son
p ro .
sobra p ro s que, en tiempo del
e abundante mano de te poco o nada cualificada. dos e de las muchas nte
obras
loe. r n l e . o r le. e.
Cehnit Por ello, para dquien oc
e
ahora C
i
h redacta este trabajo lo e
t
n Ch
Imperio, i se levantaron d
e
oc luciendo en C hilsus sillerías la e
Um s U m .U es U um
Ucu. más admirable ine de la Fconstrucción U. romana, no es só-ocuAUmagnifica calizafinTiburtina. U. c
DAo f A
n y la universalidad de la propuesta sino D F n FA Do F
lo la unidad
o co o co
también c i d la calidad que mantiene su ejecución. Los 2.2.1 Opus c i d Siliceum
o
fines
r du propuestos sólo se . lograrían si se proporciona- r o du .
e
p
.re ba un material universal n tes como e . el hormigón, asequi- relpe.
Toman este nombre n
un tesconjunto de e. fábricas pé-
i
hnt lo c e h i l o
nt Ch i c e hil
e o e o
UmC ble a la cualificación s d C
de.Ucualquier obrero y una in- um treas .U donde grandes
es
d bloques encuentran U C distintos me
AoUcu. dustrialización fi ne de la estructura A U decorativa (figura 6). o c AUgrados de labra. fi nLas piedras A
sonU. careadas (alisadas oc
u
D n F D F n F D F
Poro no co poder entrar en una exposición de las o co
ci d ci d
canteras
du que fueron abiertas y localizadas en el du
r o . r o .
e .re
pImperio, haremos una
n tes somera e .
referencia a las pie- relpe. n tes .
hnitlo dras que hicieron o
e l
c posible lahi construcción de Roma, n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC es
d UC m UC sd UC
AoUcu. para pasar nrápidamente
fi A U. a los tipos de aparejos y aocuAU. fi ne A U. oc
u
D las formas n de construcción F de los mismos. D F n F D F
o co o co
Roma se abasteció de canteras muy cercanas.
cid cid
r o du
Saliendo por la Puerta. Esquilina y sin apartarse de r o du .
e . r epla Vía Collatina, a nunos tes 10 Km e . al este de la ciudad, r ep .
e n tes e.
Cehnitlo en el área de Rubra, d oc
e
C hil
se encontraban las canteras de e ntoChil d oc
e
C hil e
Um s .U m U es .U um
Ucu. levante quefineproporcionaban AU la Piedra Roja piedraocuAU. fin AU c
DAo n F D F n F Do F
floja decocolor rosa que, aunque no era buena para o
i d o i d oc
exteriores,
uc fue la de mayor consumo en la construc- uc
p rod Río arriba, a unos
ción. s . 11 Km, ql norte de Roma y p rod s.
lo
e
e.r sobre el Tíber, secelocalizaba nte l . cantera de Fidenae
ela o rele. nte e.
Cehnit
d o C h i
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um que proporcionaba una.Utoba volcánica, no menos um .U U um
Ucu. es ocFAU ine
s U. c
DAo floja que nlafinpiedra Gabina, F AU que constituía un mate- D f FA Do F
o on
rial ideal
i d o c para rellenos de basamentos y para el i d oc
c c
opus
r o du caementicium. El Piperina es una piedra semi- r o du
p rep .
.re dura de color verdoso que tiene . la propiedad de ser e.
hnitloe muy blanda a la salida de hcantera ile y que, como to- n to hile Figura 6 hil
Ce C e C C me
Um U m U Despiece y estereotomía de un.Uarco romano
AoUcu. das las piedras, endurece
A U. al poco tiempo. Esta pie-ocuAU. U oc
u
D F D F FA D F
id oc id oc
uc uc
rod s . rod .
. r ep nte r ep . tes
e
hnitlo c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd TEORIAUC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC me
Ucu. ine U. i ne U. oc
u
DAo n f F A o
D F A Revista
f
n de Edificación. RE A
F • Nº 18 • Octubre 1994 D F
50
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep en su cara externa) n tespara definir e . la verticalidad y r
cualquierep .
e altura de hilada. n tes Por ello lae. altura de ca-
itlo ce il ntoChbloque
il ce il
mCehn estética del muro, do a la U Ch que son concertadas y meda
vez respondía doal doble deUC lah dimensión del e
Ucu .U s . cu U .U s . um
DAo casi engatilladas ine FA
U
(preparadas o arregladas para su Do FA pie (el pie de itálico ine disponía Fde AU 30,8 cm y el pie de Do
c
o nf o nf F
mejoroasiento c y ajuste), para organizar un muro de romano medía o c 29,6 cm), de esta manera la altura
rudos c id sillares colocados a hueso (Sin mortero). del sillar c
o idde la hilada podía medir 61,5 cm o 59,2
u u
p od
rRecordemos que así s . encontramos en el pelargi-
lo cm según
p rod se trabajase con sel . pedal e itálico o con el
e e
ntpelásgico rele. nte del sillar
loe.r kón griego y en cel l e.etrusco. Estas fábricas o e.
Cehnit
d o
e
C h i
e
t
pedale
n Ch i romano. La
d oc
e
longitud
C hil se movía en- e
Um ciclópeas, primitivas s .U
y Urudas, eran apropiadas para cumUtre .U los 3 pies y 31/2 s pies; el espesor U lo hacía entre um
Ucu. ne ine Resultaban U. c
DAo murallasonyfi cimentaciones, FA pero más tarde se fueron Do FA 0,8 pies y 11/2 n f
pies. FA sillares frecuentes Do F
consolidando o c en la construcción pública y domésti- los: 106 x 61 o cxo 53 cm 3 y 9 Ix 61 x 30 cm 3 . en el pri-
ca cid
udisminuyendo el tamaño de los sillares y mam- mer supuesto uc
id
y los: 89 x 59 x 41cm y 89 x 59 x 27
3

r o d . r o d .
p tes p el segundo. tes
3
.re puestos, y homogeneizando en le.
las formas de los mis- cm r.een
o hile. en e.
hnitloe mos. Así de la apariencia o c h i
ciclópea informe, se pasó n t Para trabar los sillares o c en el muro hil se colocaban
Ce d C e C d C me
Um s U irregular, y de aquí aocuAmUpiezas .U s U
AoUcu. a la de unafinefábrica A U.
poligonal a perpiaño fi ne(mostrando Ala U. cara menor al ex- oc
u
D n regular,F para alcanzar su mayor cui- D F terior del paramento), n F hiladas completas D F
la poligonal
o co o co e incluso
dado d
ci y maestría en la elaboración de una mam- de estos sillares ci d atravesados.
r o du
postería trapezoidal regular.(figura
. 7) . Cuando r o du todos los sillares . eran iguales 3solían
.re
p
n tes . relpe.
mantenerse en la relación n tes 3 x 2 x 11/2 .
hnitloe
o c e h i l e
n o
t hi o c e h ile pies (90 x
e e 3 .
me
UmC 2.2.2 OpussCuadratum d UC m 59 C
.U x 45 cm), y SI todos es
d presentaban UC su cara mayor
AoUcu. fi ne A U. o cuAUal paramento, sefi ndefinía su A U.
aparejo como isodomo . oc
u
D on este nombre F D F on dentro de la hilada, F D F
Se daba o c al conjunto de sillerías pé- En tanto que o csi, se alternaba la
treas u cidcompuestas por bloques, más o menos, bien cara mayor u cid con la menor, se decía, de su aparejo,
rod s.
d
pro diatónico. .
e . r e pescuadrados y regulares.
n te De éstos, en principio, la
e .
que eera
r e . n tes e.
Cehnitlo dimensión quedodebía ce
C hil
mantenerse constante era la
e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es .U fueran compatibles en cumU2.2.3 .U es .U um
Ucu. altura, de manera
fin
que Utodos Opus Incertum
fin AU c
DAo o n F A D o FA
o n F Do F
i d oc Es una fábrica i d oc de mampuestos irregulares, gene-
d uc ralmente d uc de tufo o piedra porosa, tomados con
ro . ro s.
. r ep n tes . abundante
r ep . mortero. Se generalizó nte en etiempo
. de Silo
itloe c e i l e to i l e c e il
Cehn A HUE,sO d o C h n h
ey, Cpor ser económica, o
d frecuentaba h
C la construcción e
Uc u.Um n es U .U c umUtanto
.U de edificios n es
públicos como U .U de la arquitectu-
la c um
DAo i FA o
D FA i FA Do
nf ra doméstica.conEn muchas ocasiones,
f F
o co o
constituía la
c id plementería c id o relleno de las paredes de estructuras
u u
rod s . cruzadas rod por maderos (opus . craticium). En esta for-
e .re
p
n te
e . ma, reaúnp
e . la podemos verenen tes las casas pompeyanas.
e.
i
hnt lo e i l o
nt Ch i l hil
e oc h e o c
UmC s d C
U OPU5 m U s d U C me
AoUcu. fi ne A U. CUADRATUM o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
ci d ci d
o du .
A 51LLAR CUBICO.
o du OPU5
ep
r
te s e SILLAR MEDlO·CUBICO.
BSlLLAR
e p r
te s. 5/LlCEUM
. r n . r . n .
hnitloe o ce h ile n to hile o ce h ile
e e me
UmC sd UC m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
cid cid 01'U5 INCERTUM
o du . o du oros MIXTUM
e p r
te s e p r
te s. OPUS TE.5TACEUM
e. r en e. r e. en e.
Cehnitlo d oc C hil e ntoChil d oc C hil e
Um es .U um .U es .U um
Ucu. fin AU ocFAU fin AU c
DAo o n F D o n F Do F
i d oc i d oc
uc uc
p rod s . p rod s.
loe. r
e 51L1CEUN. nte CUDRATllM.
l e . ROMANO. o rele. nte e.
Cehnit DONDE LA UNICA
d o
e
c COINCIOI:NCIA
C
i
h E5 LA ALTU.t\. e
t
n Ch i
d o c e
C hil e
u.Um .U umU.U .U DE LAI3R.A um
HILADA.s mArEelOS IDENTICOS.
es TANTA c;..w:;A
CASI
oUc i n e U o c i nTIENE U OUE c
DA on
f FA D FA f
on ruEDE CON5IDER5f FA UIIA Do F
o c o c
u cid u cid
rod rod
. r ep . r ep .
e Figura i7le e e.
ehnitlo h e ntoChil Figura 8 hil
UmC Fábricas romanas. C
U Opus caementun m U U C me
Ucu. U. cuAU. U.
Fábricas romanas. Opus siliceum u
DAo F A o
D F FA D oc F
id oc id oc
uc uc
rod s. pro
d .
e . r ep n te
e . r e
e . n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi l
o c e h ile
e e me
UmC sd TEORIA UC E HISTORIAoDE m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. cuAU. LA ARQUITECTURA f i ne A U. oc
u
D n
Revista decoEdificación. RE F• Nº 18 • Octubre 1994 D F n F D F
o o co 51
i d i d
uc uc
rod s . rod .
e . r e p
En el siglo a.e. n te fue muy e . frecuente que así se r
zontales
e .p
e creaba una verdugadan tes de refuerzo e. en algu-
hnitlo e hil ntoChil e hil
1
Ce mostrasen los d oc
muros C
constituidos por un núcleo in- enas fábricas mixtas d
y, ocdesde luego, Cen el opus incer- e
Um s U m .U es U um
oUcu. i ne caementicium. U. o cuAUtum i nreticulatum. U. gran ladrillo, aún c
DA terior de n f
opus F A Pero tanto estas fábri-
D F y en el opus n f F A
Este Do F
cas como o co las llamadas opus reticulatum debieron en barro fresco, o co podía dividirse con una cuerda tirante
id id
perder,
d uc fácilmente, parte de sus revestimientos de de manera d uc que una vez seco y endurecido se rompería
r o . r o .
epmampuestos, puesntVitruvio es en. el Capitulo VIII de
por resasep . marcas. Divididonen tes nueve partes resultaba el
itloe.r su Libro 11 las califica c e como i l e bellas, pero las tacha to
ladrillo i l e menor, el bessale c e (19,7 x 19,7 cm
.
ile 3).
Cehn o C h n
e C h o C h e
Uc u.Um como malasnepor s d el citado U .U problema (figura 8). c umU.U El sesquipedale s d otro ladrillo
eera U .U mayor, también c um
o i o i n
DA nf FA D FA cuadrado, queontenía f un pie y Fmedio A de lado (44,4 x Do F
o co 3 o c
2.2.4. i d Opus Reticulatum 44,4 cm .)idque dividido en cuatro partes originaba
c c
o du . un bessale o du de 22,2 cm. de lado. En realidad, un ses-
r
ep Se trataba de una tesfábrica mixta
r
epdale t s.
edel
e . r n e . cuyos paramen- quipe r e . era la diagonal n pedale, . decir, igual
ees
ehnitlo tos luCÍan una dretícula oc
e hil e ntoCproducto
hil oc
e hil
me
C diagonal,
C muy regular, for- al de multiplicar d la raíz cuadrada
C de 2 por
c u.Um e s .U c umUun
.U pie (29,6 x 1,4142 e s .Uy así se fabricaba u
DAo
U mada por fi n
las bases
FA
de U pequeñas pirámides muy
Do FA f i n = 41 ,8 cm)
FA
U
D oc F
pronunciadas c on o piezas pétreas de toba o piedra vol- un ladrillo rectangular c on que tenía un pie por un ses-
cánica ido ido
d uc que, a modo de largas muelas o incisivos, quipedale,
d uc el longum pedal e era de un pie y3 medio
ro
pquedaban ancladas al . opus caementicium interno . de largo ro por un pie de ancho . (41,8 x29,6 cm ).
e .re Esta bella fábricaenera tes e . Unrelpe. ladrillo menor, aunque n tes .
poco ilefrecuente, era
hnitlo c laboriosa
h i l y de difícil ejecu-
n o
t hi c e h
e o e o
UmC ción, en es
d
consecuencia .U
C
bastante cara , por lo que latum
um .U
C semipedale s d (dos palmos .U
Cpor dos palmos me
Ucu. fin AU ocFAU14,8 x 14,8 cm 3) fisimilar ne AU dídoron griego y oc
u
DAo quedó limitada
o n a edificios
F lujosos o a zonas o par- D o n al básico F D F
tes suntuosas
i d oc de ellos. Estos paramentos habían de que tenía medio
i d oc pie por medio pie . No obstante, las
c
serduenmarcados por el opus latericium (figura 9). medidasducde los ladrillos secos y endurecidos ofreCÍ-
ro . ro . (figura 10). De todas
e . r ep n tes e . ep .
an rdispersiones
e
considerables
n tes e.
Cehnitlo d oc
e
C hil e ntoChil
formas, el más usadoocfue
d
e el triangular
C hil que resulta- e
Um es romano .U um ba
.U de cortar el bessale es por unaU.U um
Ucu. 2.3 El ladrillo
fin AU ocFAU fin
de sus diagonales. c
DAo o n F D Resultaba por o n
tanto el triangular FA del sesquipedale Do F
oc
Elcidladrillo básico era el pedale (módulo romano de lado 22,2 i d o ccm y diagonal 31,4 cm. y el triangular
u uc
p rod cm) equivalentess. a un pie por un pie y que los
29,6 de lado
p rod19,7 cm y diagonals.27,8 cm. Esto se lograba
itloe
.re griegos llamabanetetrádoron, nte ile
. equivalente a cuatro a obasere . de que al ladrilloenmoldeado,
t hile
te peroe. fresco, se le
Cehn palmos por cuatro
d o c palmos. C hPero si admitimos 7 cm. e n
haciaC una profunda d o c
hendidura y una
C hil vez secado o e
Um s .U um .U s U um
Ucu. para el palmo ine menor U
(de cuatro dedos) y, 29,6 cm ocFAUcocido se le daba ineun ligero golpe U. para dividirlo en c
DAo n f F A D f
on resolvía en el opus latericium, lasF A Do F
para el copie, dos. Este ladrillo
oc
comprenderemos que las dimensiones
i d o i d
de ulos c ladrillos hayan sido, de siempre, polémicas. esquinasucy el aparejo de los edificios y zonas redon-
r o d . d
roespesor .
A este respecto nada
es nos aclarará el Códice das. El de éstos se emovía entre 4,2 y 4,5 cm .
e . r ep n t e . r ep .
e n t s e.
i
hnt lo Sulpiano ni el e
mismísimo l
Plinio.
i o
nt Ch i l e hil
e oc h e oc
UmC d
Según esteesmódulo se .fabricaba U C un ladrillo mayor, um .U s d U C me
AoUcu. fi no cuadrilongo A U o c AU f i ne A U. oc
u
D el bipedale n F que tenía dos pies por D F
dos n F D F
pies (59,2 o co x 59,2 cm\ Era una enorme tabla cerámica o co
ci d ci d
queo du colocada en tres o. cuatro hiladas sucesivas hori- úlobdu .
itloe .re
p r
c e n tes
i l e . o
t hi
relpe.
r
\,/'Ul I'fDAlE
e
111'If'IPIC) oc / '
n t'.es
SC5OOll'EDAlE
.
ile, ,
ehn o h e n h
UmC OPU3 s df\ET/CULATUM UC m UC sd / UC ,, , me
Ucu. ne U. cuAU. ne U. u
/

DAo fi F A o
D F f i \ ll»IGlJII F A ,
/
D oc F
n n
co co
/

id o id o 4Ut29.G / BllAi.E
d uc d uc ,/
12.2·2 ,2
pro s. pro s. ,
/
\ /
r e te r e te
e. en e. e. en e.
Cehnitlo d oc C hil e ntoChil d oc C hil e
Um es .U um .U es U um
Ucu. fin AU ocFAU fin U. c
DAo n F D n , FA ,l Do F
o co o co / , / TAIAH6UlM(J
id id
/

uc uc ,,
/
/
/
2 ,2c.o.
d d
I

p r o s . p r o s .
.re te . re . te e.
itloe en ile to hile en
UmCehn d o c
C h e n C " d o c
C hil e
Ucu. s U.
U um .U s U.
U I1.7UI um
DAo fine F A D ocFAU f in,e, F A Do
c
F
on on / ,
oc oc /
/
f'EQUEÑA PIEZA /
I

d d
/

c irlRAMIDE3 fROLOJGADA5 EN c i
u u
p rod EL HOR.MIGON . '
p rod
e re e.
e. r Figurahil9e
. e.
ehnitlo e ntoChil hil
me
C C Figura 10 C
Um U m U U
AoUcu. Fábricas romanas.
A U. Opus reticulatum o cuAU. A U. oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
uc uc
rod s . rod .
. r ep nte r ep . tes
e
hnitlo c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd TEORIAUC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC me
Ucu. ine U. i ne U. oc
u
DAo n f FA o
D F A n f FA D F
52
o co co de Edificación . RE • NQ 18 • Octubre 1994
Revista
o
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep En cuanto a la ncalidad tes e
Vitruvio. nos dice: liNo se r ep .
Aunque e se ha dicho n
quetes en las ruinas e. de Roma
Cehnitlo d
ce
oque C hil e ntoChil d
e
oc ladrillos sin C hil e
Um formarán de lodo
s tenga .U parte alguna de arena fina ó m .Uno se han encontrado s U cochura (ado- um
oUcu. i ne porqueAUserán pesados, y puestos en laocuAUbe), vemos por las i ne especificaciones U. de Vitruvio que c
DA gorda, ni f
guijas;
on deleznan y Fdisuelven las lluvias: asimismo D F n f FA Do F
fabricao clos la la gran producción o co de ellos, debían ser secados y
id id
pajad uc que se mezcla en el lodo no traba por su aspereza. endurecidos d uc al sol. Al menos hasta el siglo 1 a.c.,
r o s. blanquecina gredosa, ó de al- o
r ladrillos fueron cocidos s.
ep Haránse, pues, de tierra nteprimavera
pocos relpe. nte
en hornos. Después
i loe.r magre, ...Se harán cpor e i l e.y otoño, para que se va- o i e le. tejas (tegu-
Cehn t
d o C h e
de t
n Ch esta fecha comenzaron
d oc a cocerse
C hilas e
Um s lentitudUy.Uá un tenor mismo; porque los cumUlae) .U y los ladrillosestriangulares Uque .U componían los um
Ucu. yan secando con
ine in c
DAo fabricados n f
en el estío FA
son malos, á causa de que deseca-D o FA
paramentos del f FA
on opus caementicium. En cualquier Do F
co
o la oc
da con i d fuerza del sol la cara exterior, hace que parez- caso, la cochura i d de estos ladrillo era muy ligera. El
can d ucsecos no estándolo; y secándose con el tiempo, se re- hecho d
de ucque en Roma no se hayan encontrado la-
pro es
. ro
relpe. crudos, se ha justificado tes
.
loe .re tiran, y se quiebra la n tparte ya seca:
l e . de que se sigue que- drillos
o n en base e. a los gran-
e
i
hnt dar todos resquebrajados oc
e
y de i
hpoco provecho .... Los mejo- edes i
nt Chincendios habidos e
oc en la Ciudad hil Eterna donde,
UmC d
es se fabricaren U C m .U s d U C me
AoUcu. res serán losfinque A U. dos años antes de emple-ocuAUlos ladrillos, hanfinealcanzado U.
mayor
A grado de vitri- oc
u
D F bien en menos tiempo; .... " D F D
arse, no cpudiendoon secarse ficación por csoportarlos, on queF por la leve cochura F
ido que pudieran ido recibir en los hornos de su tiempo .
d uc d uc
pro tes
. Recordemos pro que el gran incendio . de Roma tuvo lu-
teels Panteón ede
loe .re n l e . gar o reell e . año 64 d.C. y que n . Agripa fue
hnit o c e h i n t hi o c e h il
e e me
UmC es
d UC m dos C
.U veces destruido, es
d primero por C
.U el incendio del
oUcu. i n U. o cuAUaño i n U oc
u
DA orU0 on
ftATEl\lCIUM FA D F 80 d.C. y n f
más
ovisitar
tarde en el
FA del año 110. El que D F
c
TEo 5TACEUM hoy podemos o c fue reconstruído, enteramen-
u cid 01"05 MIXTUM te, por cid
Adriano.
u
d d
. r e pro oru:; te s.
. r e pro
. tes
.
e Of"U:; CAfMENTICIUM n e e n e.
Cehnitlo d oc
e
C hil e ntoChil Opus Latericium
2.3.1
d oc
e
C hil e
Um es .U um .U es U um
Ucu. fin AU ocFAU fin aparejo deFAladrillo, U. c
DAo n F D Se llama así n al también de- Do F
o co o co
id nominado como opus testaceum y que atiende
uc cid
uconstituido
ro d tanto al
ro d íntegramente por ladrillos late-
e p te s. e p te s.
e. r en e. res,r como e. al aparejo mixto
en
de núcleo
le.
caementi-
Cehnitlo d oc C hil e ntoChil y paramentos latericium.
cium d oc En Celhi primer caso el e
Um s U um .U s .U um
Ucu. ine U. ocFAUmuro se constituía ine mediante Upiezas cuadradas, c
DAo on
f FA D on
f FA Do F
c grandes y pequeñas, c en una combinación que hoy
o 1 tADRILLO BE5ALE f.!/IP:IOJ?) o
u cid 2. LDNGUM PEDAlE. nos parecería, u cid aparejo inglés. Es decir, como de una
rod ;}lADRlLlO TRJANGULÁR,(DE . BESALE ME/tOR) hilada road tizón y la siguiente s. o anterior a soga. En el
. r ep tes . r ep . teeran
loe n l e segundo
o l e caso, los ladrillos n triangulares e. y se co-
e
i
hnt oc
e h i
e nt Ch i o c e hil
UmC
es
d U C m locaban
U acostados s d
sobre amplio U C
lecho de mortero, me
Ucu. fin AU
. u .
ocFAUcon la diagonal fal
.
ine paramentoFAyU el ángulo recto se- oc
u
DAo n F D n D F
co Figura 11 ñalando hacia co el interior o núcleo del muro.
c ido Fábrica de ladrillo romano c ido
u Apenas dcolocadas u pocas hiladas de ladrillo a am-
rod s . ro del muro, se llenaba .
e .re
p
n te e .
bas rele.p
caras
n tes el interior
e.
con mor-
itlo c e i l t
teroo i
y se colocaban los c e
áridos (opus i l
caementicium).
Cehn sd
o Ch en Ch do Ch me
c u.Um e .U c umUEsta
.U fábrica mixtaesera más caraU.Uque el opus incer- u
DAo
U fi n
FA
U
Do FA tum, y siendo omás i n oc
on n f barata queFAel opus reticulatum, D F
c c
ido era la mejor ido desde el punto de vista de la durabili-
d uc dad y ded ucla capacidad mecánica. No obstante, por
ro . ro .
e . r ep n tes e . su r ep .
laboriosidad,
e parecía tes elegantee.y preferido el
más
n
itlo ce il ntoChil reticulatum. Dedotodas ce hil
mCehn do Ch m eopus formas Ctanto el opus in- e
Uc u.U e s U .U
c u U .U e s U .U
c um
DAo in FA Do FA
certum como el in
opus reticulatum A requerían ser re-
Do
o nf matados, en o
lasn fesquinas del Fedificio, por un paño
F
i d oc i d oc
uc de opus latericium
uc (figura 11).
p rod s . El popus rod spicatum era un s. latericium testaceum,
itloe. r
e
e nte i l e . en to releque
el i
. los ladrillos nte
mostraban
e e.
la iltesta colocada
Cehn d oc C h e n Ch d oc C h e
Um s U m a U espina de pez, o lo
s que es lo mismo,
U a espiga de um
Ucu. ine U. u .
ocFAUtrigo. Resultaba fun ine buen aparejo U. para suelos y, en c
DAo on
f FA D on FA Do F
i d oc muros resultaba
i d oc muy decorativo. En muchos pue-
u c blos de u c
Andalucía aún se siguen pavimentando,
p rod con p
estarod técnica, patios y calles peatonales. En
e re e.
e. r e. e.
hnitlo ntoChil es frecuente, y lo podemos ver
Figura 12
e hil eSevilla hil en el Callejón
UmC Fábricas C
U Ópus spicatum m .U Agua. " U C me
AoUcu. A U. o cuAUdel A U. oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
uc uc
rod s. pro
d .
e . r ep n te
e . r e
e . n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi l
o c e h ile
e e me
UmC sd TEORIA UC E HISTORIA DE m ULA C ARQUITECTURA sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n
Revista de oEdificación . RE F• Nº 18 • Octubre 1994 D F n F 53 D F
o c o co
i d i d
uc uc
rod s . rod .
e . r p
e 2.4 Otras formas n te de aparejos e . y de revestir siciónr p
e . pictórica (mosaico)
e n tescon elementos, e. grecas y
e
C hnitlo las obras d oc
e
C hil e ntoChil de traza orientalizante.
figuras, d oc
e
C hil
También tomaba el e
Um s U m .U s U um
oUcu. i ne U. o cuAUnombre i ne U. c
DA n f F A D F de opus
n fvermiculatum. F A Do F
o co
A continuación exponemos algunas fábricas y o co
id id
d uc
morteros, que extraemos de una, casi infinita, lista
d uc
r o s.morteros y pastas que toma- o
r ELEMENTOS Y sLOS .
epde tipos de aparejos, nte y concretos.
3. LOS
relpe.
SISTEMAS CONS-
nteLA CONSTRUCCION
loe.r ron nombres propios l e . o e.
e
C hnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
TRUCTIVOS DE
d oc
e
C hil e
Um Opus mixtum es . Tomaron U este nombre todas las um .U ROMANA s U um
Ucu. fin se labraban U. c U ine U. c
DAo fábricas onque FA acordando materieales Do FA on
f F A Do F
distintos. i d o c De las muchas combinaciones que uno Sin que idpueda oc interpretarse como de simple a la
puede u c imaginarse o suponer, es frecuente encon- construcción u c romana, pues por el contrario, debe
rod s . rod .
e .re
ptrarse un opus incertumn te terminado
e . en sus esquinas rele.p
n tes e.
i
hnt lo e i l o
nt Ch i e hil
e con un opus lateicium. oc DeChla misma forma, encon- e oc
UmC s d U enmarcado en unocuAmU.U s d U C me
AoUcu. traremos al fi neopus reticulatum A U. fi ne A U. oc
u
D aparejocode n ladrillo e Figualmente el aparejo ladrillo D F n F D F
o OPUS 51GNINUM
o co
opus d
ci testaceum podía encontrar el refuerzo de las ci d
du PAVIMENTO du
r o
esquinas del edificio mediante
. un opus cuadratum r o .
e
p
.re isódomo. Atendiendo n tes a la constitución
e . interna de relpe. n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC la fábrica, también sd un opus UC caementium formaba, m UC sd UC
AoUcu. con un aprajeo
fi ne externo A U.de ladrillos triangulares, unocuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
opus mixtum. o co o co
Elcidpavimento opus signinum se hacía en tres ca-
du du
cid
r o . r o .
e . r eppas que disminuían n tesde espesor. e .
La primera o infe-
r ep . 5
e n tes e.
e
C hnitlo rior se armabadocon ce cascotes
C hil de estos mismos ladri- e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es de menor U m U s .U um
Ucu. llos. La segunda,
fin U. espesor, se realizaba conocuAU. 1 ne lADRILlO AGLOMERADOS
fiDE AU c
DAo el mismoonmortero peroFA los cascotes de ladrillo eran D F n F
o (1:1 :1) CAL HIDKAULlc,A./ ARENA OC RJO/
CON Do F
c c
de menor ido tamaño y en la tercera capa, bastante / FOLVOido DE LADfi:IUO TIr>URTIN o.
mas d uc fina, desaparicían los áridos o cascotes. Aún 2 d uc
P:'QUEÑOS DE LADRILLO AGLDME-
p ro s. una capa de refino o trata- p roRADOS CON EL MiSMOs.MORTEKO QUE. EN 1
e recibía, la superficie, te e'1 te
e. r en e. r ..Je. IGUAL MOl'\TERQ QUE en 1'f 2 e. E.).
hnitlo miento de acabado hil ntoChil hil
OOCOT
e
C d oc que seCbruñía con muñequilla. e d oc C e
Ucu.
Um s .U pavimento se generalizó cumU.U 4 TRATAMIENTO s ACABADO.U.5KUÑIDO U .soBRE um
DAo
Más tarde fine este tipo F A Ude
D o FA MARMOL/NA fine O pOLVO DEFLADRILLO. A Do
c
F
n de las casas y, sobre todo, en los de los n
en los suelos
o co 5l.ADRIUD
o co .
jardines.c i d En ocasiones se sustituía el polvo de ladri- c i d
llo
r o dude la última capa. por polvo de mármol para r o du .
e
p
.re procurarse un acabado n tes más blanco. e . relpe. n tes e.
i
hnt lo c e h i l o
nt Ch i c e hil
e o e o 13
me
C Opus sectile. d C d Figura C
Ucu.
Um s Se denominaba U así al acabado que m U
U. pavimento constituido porocuAU. s U
U.signinum u
Ao resultaba fi ne
cuando en A
un Pavimento
fi ne romano. Opus A oc
D n F D F n F D F
el mortero o co descrito para el opus signinum, se in- o co
ci d ci d
crustaban
du piezas de piedras careadas o mármoles du
r o . r o .
hnitloe .re
pde diversos colores para
métricas. Generalmente o c e n tes formar
i l e .
se hconformaban
combinaciones geo-
lozas cua- n o oru
relpe. j
t hi PAVrMEtHO IXJME5TlCO
5ECTILE
o c e n tes
h ile
.
e e me
UmC sd UC y dejando respirar el um .UC sd UC
AoUcu. dradas dibujando
fi ne A U.
cuarteles
o c AU fi ne A U. oc
u
D opus signinum n del fondo,F que ademas, podía puli- D F n F D F
o co o co
mentarse id (figura 13).
uc cid
r o dOpus marmóreum.. Era la pasta preparada con r o du .
epcal de Tibur y polvo s
tede ep . tes
e . r n mármol e . (estuco) , que consti- r e n e.
e
C hnitlo tuía un finísimo d
e
ocacabadoChcon il
el que se revestía al e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es o mortero .U de cal y arena que im- cumU.U es .U um
Ucu. opus tectorium fin AU fin AU c
DAo o n F D o FA
o n F Do F
prescindiblemente revestía uniformemente a las fá-
i d oc i d oc
bricas uc de los muros. uc 3
p rodOpus albarium. sFue . el nombre que recibía la p rod s.
e te e te
e.r pasta de cal grasa, en muy batida e. r e. en e.
hnitlo hil ntoChil hil
y cribada, con la
e
C d oc C e d oc C e
Um que se blanqueaban es .U muros y sobre la que se cumU.U
los
1 PIEDRA::) fines U um
Ucu. fin frescos (figura AU U. CN c
DAo pintabannlos F 14). D o FA
n
OPU:) .5IGNI¡¡uM F A Do F
Opus comusivum. Con este nombre se designaba o
Z o c5IGX/NUM.
c ido c id
a dun u pavimento constituido por teselas (tesserae), u
p ro
pequeños paralelepípedos de piedras o vidrios de p rod
e re e.
e. r e. e.
e hnitlo colores, que proporcionaban hil en el suelo y en las e ntoChil Figura 14 hil
UmC U C m U C
Usectile me
Ucu. U. habitaciones, una compo-ocuAU. U.
Pavimento romano. Opus u
o
paredes de determinadas oc
DA F A D F F A D F
id oc id oc
uc uc
rod s . rod .
. r ep nte r ep . tes
e
hnitlo c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd TEORIAUC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC me
Ucu. ine U. i ne U. oc
u
DAo n f FA o
D F A
Revista
f
n de Edificación. RE A
F • Nº 18 • Octubre 1994 D F
54
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep ser calificada de nrica tes en las e . formas y medios de r
elementosep .
e y sistemas n tes
constructivos que e. utiliza, po-
Cehnitlo d oc
e
C hil e ntoChil afirmar que destudiando
demos oc
e
la C hil
construcción del e
Um construir, y constituye la mejor escuela, tanto en m .U
Ucu. ne
s U
U. en la combinación de losocuAUPanteón s
ne Baños de Caracalla, U.
U
c um
DAo materia fi
estructural FA
como D F y la de fi
los FA podríamos Do F
n n
o co encontrar yo comprender co todos los problemas cons-
id cid
d uc tructivosduplanteados por la arquitectura de Roma.
r o s . o
r Panteón (año 128 d.C.), .
e. r
e p
nte .
En
rele.p el tes los empujes que in-
itlo e i l e to
troduce i la gran cúpula e nhemisférica le. gran espa-
hidel
Cehn d oc C h e n Ch d oc C e
Um s U um cio.U central son contrarrestados, s no U por el gran mu- um
Ucu. ine U. ocFAUro circular, sino fpor ine los arcos Frampantes U. c
DAo n f FA D n A que trans- Do F
o co versalmente o co
unen las dos hojas del muro y que ac-
u cid u cid
túan como contrafuertes ocultos en el interior del
p rod s . p rod s.
e te mismo. re e. nt e
e. r en e. e.
ehnitlo oc hil e ntoCEnhil las Termas dedoCarracalla, ce hil empujes que
los
UmC s d U C m .U s U C me
AoUcu. fi ne A U. o cuAUintroducen las bóvedas
fi ne de aristas A U. que cubren el hall oc
u
D n F D F central (tepidarium), n F D F
o co o co son contrarrestadas, por un
c i d lado, por clos d
i machones o contrafuertes que consti-
u u
p rod s . tuyenprlas od exedras del frigidarium, s. ayudados por los
.re n te Figura 15 . cañones rele. que cubren estas n teexedras. Por .
hnitloe
Opus o
e i
c musivum o hvemiculatuml e
n o
t hi o c e h ile el otro costa-
e e me
UmC sd UC m do, C
.U los citados empujes s d son contrarrestados UC por las
AoUcu. fi ne A U. o cuAUbóvedas que f
cubreni ne el complejo A U.espacio que comu- oc
u
D n F D F n F D F
o co nica el vestíbulo o co citado con el caldarium.
cid uc
En ladconstrucción id romana, el sistema estructural
r o du . r o .
e p te s y el p
constructivo
e . se funden tesen una única manera de
loe . r e n l e . o r l e e n l e. las magnífi-
it c i t
producir i el hecho arquitectónico.
c Antei
Cehn sd
o Ch n Ch
mecas
o
s d de Tívoli, Ch e
Uc u.Um e U .U c u U .U cascadas y fontanas e U .Ude igual forma se c um
DAo fin FA Do FA siente complacido fin el arquitecto FA ante el análisis de Do F
c on con
ido las formas,idola apreciación del ruido del agua y del
d uc color
c
deodula espuma que salpica y baña el denso jar-
p ro s . p r s.
.r e te . dín, eque
r le. el ingeniero te
apreciando el caudal . de agua
hnitloe c en h ile n to hbrota
i c en h ile o valor del
Ce d o C que
e C de la fuente, d o la altura de Ccaída e
Uc u.Um n es U .U c umUsalto
.U de agua en la
n es cascada y la U .Uenergía cinética y c um
DAo i FA o
D FA i A Do
nf f
on tiene lugar. F F
o co potencial quecallí
o
id La construcción id romana, en sus inicios, es conse-
d uc Figura 16 d uc
r o s . cuente r ocon la lógica evolución . de la construcción la-
e .re
p Colocación de n tesillares en eun . muro romano tina
p
resuperada
e . por las n
formastes de construir e. etruscas.
i
hnt lo e i l o
nt Ch i l e hil
e oc h e o c
UmC s d U C m LosU etruscos habían s dreclamado para
U C Roma la pre- me
AoUcu. fi ne A U. o
.
cuAUponderancia de fi
la neciudad del A U.
Lacio. De esta forma oc
u
D on F D F onel lugar de concentración F D F
c se convirtió enc de latinos
ido ido
d uc y etruscos, d uc y pronto en una gran ciudad donde ha-
pro POLEAS MUlT/l'l.E5 ro resolverse los problemas
CARRUC/lA DE . .
e .re n tes e . brían relpede . n tes planteado
e.
por la
itlo c e i l vidato ien comunidad. Es c e
decir, la ordenacióni l del terri-
ehn do Ch en Ch do Ch me
u.UmC s .U u m .U
torio y el tipo y la s
magnitud del .U
edificio público. u
DAo
Uc ine FA
U c U
Do FA ine FA
U oc
o nf Roma asumió, o n f de la construcción etrusca, la sóli- D F
o c o c
id da y potente id estructura mural y, con toda coheren-
d uc cia, el d uc de medio punto y la bóveda de cañón.
arco
ro . ro .
e . r ep n tes e . En r
la eparquitectura
e . romana, n tes ya evolucionada, . pode-
hnitlo o c e h il n to hil o c e h ile
Ce sd C me.UC
mos distinguir un sistema
sd
básico Cmural donde se e
Uc u.Um e U .U c u U e U .U c um
DAo fin FA Do FA
da la simbiosis entre fin el muro, Aque se sirve del arco
F Do F
c on para perforarse cony donde éste, se sirve del muro para
id o o
idempujes. También podemos reconocer
u c anular sus
u c
rod s. un segundo rod sistema de orden . espacial, donde la bó-
e. r
e p
n te
e . e p
r lese. solidifica con laenestructura tes e.
itlo e i l vedato i hil
mural en la ge-
Cehn d oc C h e n Ch d oc C e
Um s U m U
neración de nuevos s espacios. U
Este último se vio um
Ucu. ine U. u .
ocFAUfuertemente potenciado ine U. c
DAo on
f FA D on
f después FA del gran incendio Do F
MUf\O R.OMANO
i d oc CONCI\EC IONADO de Roma, cuando
i d oc se entendió al hormigón como el
u c nuevo u c
material resistente al fuego.
p rod p rod
.re . El arco
rele. de medio punto se introduce, . en el mu-
hnitloe Figura h ile
17 n
ro, tonoh i sólo para derivar las cargas hacia h ile los estribos
Ce C e C C me
c u.Um .U c umUo.Utelares del hueco sino que, enUla .U construcción ro- u
DAo
U
FA
U
Do FA FA D oc F
id oc id oc
uc uc
rod s. pro
d .
e . r ep n te
e . r e
e . n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi l
o c e h ile
e e me
UmC sd TEORIA UC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC
AoUcu. fi ne A U. o A fi ne A U. oc
u
D n
Revista de oEdificación. RE F• Nº 18 • Octubre 1994 D F n F 55 D F
o c o co
i d i d
uc uc
p rod s . p rod s.
e . r e mana, el arco circular n te se aloja e . en el muro creando r e .
dependiente e que resolvía n teel encuentro e. entre la do-
Cehnitlo una estructura dmecánica oc
e
C
dehilrefuerzo de orden supe- e ntoChily el sillar. Así, dlos
vela
e
oc romanos, C hil de superpo-
lejos e
Um es .U um .U es el arco de Uuna .U um
Ucu. fin intención AUque la redistribución de car- ocFAUner roscas, labraron fin c
DAo rior, sin otra
n F
ode evitar concentraciones de las mismas en D o n FA única rosca de Do F
gas y la c dovelas más c
amplias, e incluso la labraron en pun-
c ido
determinadas áreas. ta por su c ido
parte superior para escalonarla en el ex-
u u
p rod s . tradós, p rodde manera que la sparte . superior se fundía,
.re te . re . te e.
hnitloe c en h ile to hile
escalonadamente,
n enocel en aparejo del hil muro. La ar-
Ce d o C e C d C e
Um 3.1 El muro s en la construcción U romana um quivolta
.U dejó de ser s una piezaUindependiente .U y se um
Ucu. ine U. ocFAUlabraba formando ine parte de las c
DAo on
f F A D on
f FA dovelas correspon- Do F
Dada i d o c la escala adoptada para el edificio público, diente. En idotras o c ocasiones de la arquitectura roma-
c c
así
r o ducomo la forma de .construir que mediante la cu- na, la odovela
r du superaba, en amplitud, la situación
.
p e s p tes labrada hacia
loe .re brición con bóveda
e n tadoptaría
l e . la arquitectura roma- de
o rele.
la arquivolta y aparecía
e n le.
el centro
hnit na, el muro mantuvoc un h i
gran espesor, salvo edifi- n t h i c h i
UmC
e
s do UC espesores mayores, era um volta
de
e C
U
su cara frontal.
s do
Desde este momento,
U C la arqui-
me
Uc u. cios notables eque alcanzaron . c U . e . u
DAo fin AU Do FA la arquitectura,
que ha estado fin
permanentemente U
FA como un elemento
presente en
D oc
frecuente c onque tomaraF entre cuatro y seis pies de an- con quedó definida F
cho.ciEn do general la obra mural se trataba como obra decorativocidyo saledizo que acompaña al arco en una
d u du
p ro
mixta, en la que fueron s . verdaderos maestros los ro- curva, p rogeneralmente paralelas. al intradós del mis-
.re manos y, como hemos n te repetido, . estaba presidida mo, repara . mejor definir lan teamplitud de .
hnitloe
o c e h i l e
n o
t hi l e
o c e h ile sus dovelas.
e e me
UmC por un núcleo s dde mortero UC concrecionado. En ade- um .UCOtras diferencias d
s establecieron C romanos entre
Ulos
AoUcu. lante le i ne
llamaremos
f A U.
simplemente hormigón, aun- o c AUel arco etrusco yfiel ne que ellos divulgaron, A U. se elimina- oc
u
D n
oestaremos F D F on F D F
que nos o c refiriendo al mortero de arena ron las c
decoraciones
o en las caras de los salmeres y
cid
dedupuzolana, al cual se le agregaban los áridos en en el frente u cid de la clave, en cambio se resaltó la cla-
ro puesta en obra para d
r e pla te s. batirse "in situ "(figura 16). ve mediante
r e pro prolongación .
tes por descuelgue, hacia el
loe . e n l e . o l e . e n l e. las veces, se
it El muro de sillares
c se i
ejecutaba, de manera idén- t
intradós i de su amplitud c y, las más i
de
Cehn do Ch en Ch o
s d su dimensión Ch e
Uc u.Um tica a la queeshemos .U
estudiado
U para la construcción cumUresaltó .U prolongando e U .U por encima del c um
DAo fin A Do FA extradós del arco fin A Do
griega, es
c on decir, conF sillares perfectamente escua- con (figura 18). F F
drados ido y arrimados en seco (a hueso). Con inde- ido
d uc
pendencia de lo expuesto en el punto en el que he- d uc
ro . ro s.
. r epmos estudiado lasntdimensiones es . y proporciones de r ep . nte
loe l e o l e e.
Cehnit los sillares, fuedocmuy frecuente
e
C h i y en un alarde de e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um U m um
Ucu. obra bien labrada, ine
s trabajarU. con sillares cúbicos, pa-ocuAU.U ine
s U.
U
c
DAo n f F A D F n f FA Do F
ralelepípedos
o co de dobles cubos y medios cubos. Así
o co
se montaba
c i d un aparejo en el que se mostraba una c i d
r o du
hilada de cuadrados . y la anterior de rectángulos r o du .
p
.re que tenían el largo es
tigual . alturas de hilada (fi- relpe. tes
loe n a dosl e o n e.
e
i
hnt o c e h i
e nt Ch i o c e hil
UmC gura 17). El muro s d de corazón U C de hormigón y caras m U d
s ARCO U C me
AoUcu. de mampuestos fi ne o A
ladrillosU. se elaboraba por tonga-ocuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n RO:SCA5 F CONCENTRICA.5 D F
das acabadas. o co La altura de la tongada era la ade- o co
d
ci al operario y al material del paramento, de ci d
cuada
r o du . r o du .
e .re
pforma que los empujes
n tes del mortero e .
no hicieran ne- relpe. n tes .
hnitlo cesario la presencia o
e
c de encofrado. h i l Dentro de la ton- n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC s d en laU.U C
forma del talud natural del cumU.U
C sd UC
AoUcu. gada se avanzaba
fi ne A o A fi ne A U. oc
u
D mortero .on F D F n F D F
o c o co
cid cid
o du . o du )
e
r
p3.2 El arco de medio te s e p r
e s.
ARCOS
t ROMAN.OO
e. r en
punto e. r e. LABRADAen e.
Cehnitlo d oc C hil e ntoChiEN lAROUIVOLTA
LA DOVELA. doc JUNT¿NO C hilD/5MULAM e
Um es que transmitieron .U m U es .U HILADA Y LA5 um
Ucu. Los etruscos, fin AU este elemento aocuAU. fin
ENTRE
AU LA'5. c
DAo o n F D F o n
DOVE
F Do F
la arquitectura romana, lo construyeron superpo-
i d oc i d oc
niendo uc roscas sucesivas de dovelas radiales e intro- uc
p rod
duciendo la arquivolta, s . para disimular las irregula- p rod s.
lo
e
e.r ridades del encuentro nte de lasiledovelas . o rele. nte e.
Cehnit
d oc
e
C h de la rosca su-
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um perior, con los s sillares U de.U la hiladas del muro en el um .U s U um
Ucu. ine el arco. ocFAU ine U. c
DAo cual se alojaba
on
f F A Los romanos, en virtud de
D on
f FA
EN lJJ-lZA, Do F
la perfección
i d oc a que habían llegado en la labra de
i d oc ,.'.CORDADA3 CON
uc
ladpiedra, a partir de la calidad que se propusieron du
c LA'5 !j 1U:.DA5.

p r o r o
.re después conocer las ejecuciones . griegas, vieron en rep . e.
hnitloe la arquivolta un elemento hque ile acompañaba al ar- n to hile Figura 18 hil
Ce C e C C me
Um U y no como pieza in-ocumU.U Arco etrusco y arcos romanos U
AoUcu. co con fines puramenteU.estético
A A A U. oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
uc uc
rod s. rod .
. r ep nte r ep . tes
e
hnitlo c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd TEORIA UC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC me
Ucu. ine U. i ne U. oc
u
DAo 56 n f F A o
D F A Revista
f
n de Edificación . RE· F A Nº 18 • Octubre 1994 D F
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep 3.3 La bóveda de n tescañón ecircular . piedra r ep . manteniendo un
e n tesespesor constante. e. Con
Cehnitlo d oc
e
C hil e ntoCllegada
la hil del hormigón d
e
oc y con el Cfin hil de economi- e
Um es hicieron .U um .U es cañón se construyó .U um
Ucu. fin AU uso frecuente y acertado ocFAUzar en cimbras,finel AU c
DAo Los romanos
n F D n F mediante Do F
de la obóveda co de cañón circular, no obstante, su arcos fajones coo directores de sillares o dovelas ra-
id ido
uc
construcción
d
fue planteada como un conjunto de diales sobre
d uc los cuales se colocaban losas de pie-
ro . ro .
. r ep arcos independientes tes arrimados .
o adosados uno drasepapoyadas
r .
sobre dosesarcos
t
contiguos. Por en-
loe al costado del otro. n l e o l e ntrasdosaba, e.
Cehnit
d oc
e Esto se
C h i hacía al menos en sus
e
t
cima
n Ch i de dichas losas
d
se
oc
e
C hil el cañón por e
Um primeras realizaciones, s U cuando se construía en um capas .U o tongadasesde hormigón Ucuyo espesor cre- um
Ucu. ine U. ocFAUcía en escalonesfinen U. c
DAo n f F A D n el sentido F Adescendente (figura Do F
o co 19). Estos o co directores se colocaban a la dis-
arcos
id id
d uc tancia uc
adecuada
d para que la flexión no arruina-
p ro BOVEDAS s . DE CANÓN p ro s. endurecía el hormi-
.re te . ra arele. las losas, en tantonteque
loe n l e o e.
e
i
hnt e
ocO/\RIDO,
c i
hEN gón
e
i
nt Ch. En cualquier caso, oc
e la distancia hil entre estos
UmC s d U C m .U s d U C me
AoUcu. fi ne A1\CO FAJON A U. o cuAUarcos formeros era fi ne poco mayor A U. que el ancho que oc
u
D n F O DII\ECTOR. D F tomaban sus osillares. n F D F
o co LOSA DE rLEM ENTER(A o c
ci d d
Pero laci construcción más ingeniosa y elegante
r o du . HORMIGÓN del cañón
u
rod circular romano . tiene lugar mediante
p te s p tes entre sí epor
loe .re n l e . arcoso relede . ladrillos, enlazados n . medio de
hnit o c e h i n t hi o c e h il
Ce d C e C
ladrillos transversales, d en el sentido C de la genera- me
Um s U m .U s .U
AoUcu. fi ne A U. o cuAUtriz de la bóveda, fi ne de maneraAUque se constituían oc
u
D n F D F n F D F
o co cajones cerámicos, o co que más tarde, con la capa de
cid hormigón cid
r o du . r o du de trasdosado , . quedarían rellenos de
ep s s
r lpe.
este eúltimo material.
itloe. r e nte i l e. toFue i muy frecuente e nte los arcosile.directores se
que
c c
Cehn sd
o Ch n Ch
meconstituyesen
o
s d arcos paralelos Ch e
Uc u.Um e U .U c u U .U por edos U .U de ladrillos, c um
DAo n fin F A D o FA separados por lafin distancia que
n F A le permitía un la- Do F
o o
i d oc drillo mayor. i d o c Estos ladrillos transversales, según
uc uc
rod rod
. la generatriz, se colocaban. muy próximos para
p e s p s
itloe. r
e
e n t
i l e . enlazar
to
e
r le.
i
o unir dichos arcos
e nte paralelos. ile
. Los huecos
ehn o c h n
entre h estos arcos y o c
traviesas se h
llenaban, también,
u.UmC e s d
.UC u me.UC e s d
.UC um
e
Uc fin U c Ude hormigón . fin U c
DAo on FA Do FA n concrecionada FA Do F
c La bóvedacoasí se mostraba como
c ido SOLUC¡ON MEDIANTE una unidad c ido totalmente monolítica y permitía, por
u u
rod rodinferior, la creación
ARC0.5 ADOSADOS.
s . su cara . de casetones decorati-
e .re
p
n te
e . vos.
p
reEstae . técnica posibilitaba n tes la retirada e. inmediata
i
hnt lo e i l o
nt Ch i l e hil
e oc h e o c
UmC s d U C m de
.U la cimbra de losesarcos y cegarU.los
d C
U casetones antes me
AoUcu. fi ne . A U.
Figura 19 o cuAUde hormigonar fi
por n el extradós.A oc
u
D n F D F on F D F
o co
Construcción, en piedra, de la bóveda de cañon
La bóveda o ccircular supuso una magnífica forma,
ci d ci d
r o du .
capaz de
r o du actuar como contrafuerte de los empujes
. mayores. Para ello ,
p s de otras p bóvedas y cúpulas s
itloe
.re nte ile
. re .
to hile se colocabanocen
te
en dirección hperpendicular
ile
.
ehn o ce h aquellas
e n o
u.UmC e>oYEDA s d DE HORMIGON
.U C
u m .U
radial
C
a estas mayores. s d
Así la .
vemosU C
en el Panteón u me
DAo
Uc ine
CONCRECIONADO
FA
U SOBRE LADRILLOS. c U
Do FA y en el Palacioonde
e
fin Cosroes, enFAlaU arquitectura persa oc
o nf D F
oc (figura 20).ido
c
u cid u c
d d
r e pro te s.
r e pro tes
.
e . n e . e . n .
hnitlo oc
e hil ntoChilLa bóveda, el dhormigón oc
e ile
Ce d C e
3.4 yChla arquitectu- e
Um es .U um .U ra orgánica es .U um
Ucu. fin AU ocFAU fin AU c
DAo o n F D o n F Do F
i d oc i d oc
uc La historia uc ya había experimentado las formas o
p rod s . maneras p rod mediante las cuales s. podemos cubrir los
itloe. r
e
e nte i l e . o rele. el sistema adintelado
edificios,
t i e nte e.
y lahilbóveda de ca-
Cehn d oc C h e n Ch d oc C e
Um s U m U
ñón (parabólico, cilíndrico,
s o de Udos dovelas como um
Ucu. ine U. u .
ocFAUse resolvieron lasfingalerías e U. c
DAo n f F A D n de F A
Tirinto o las de las pi- Do F
o co rámides) . También
o co se había ensayado la cúpula co-
id id
d uc mo respuesta d uc a un espacio circular y aislado (en
p ro Atreo p ryo en los tholos etruscos, entre otras construc-
e re e.
e. r e. e.
ehnitlo Figura 20
hil .
ntoChil rotondas).
ciones
e hil
UmC Construcción con arcos C
U directores de ladrillo m U U C me
AoUcu. A U. o cuAU. Roma planteó, desde el siglo A U. segundo, un con- oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
uc uc
rod s. pro
d .
e . r ep n te
e . r e
e . n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi l
o c e h ile
e e me
UmC sd TEORIAUC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC
AoUcu. fi ne A U. o A fi ne A U. oc
u
D n
Revista de oEdificación. RE F• Nº 18 • Octubre 1994 D F n F D F
o c o co 57
i d i d
uc uc
p rod s . p rod s.
e . r e junto de edificios nentre te los e .
cuales el ejemplo mas r
De e .todas formas, fuentedemasiado
e .
efrecuente que
e
C hnitlo d
e
ocbaños termales, C hil e ntoChil d oc
e
C hil e
Um evidente son los donde la función los
m .U romanos, para construir la bóveda dearista, ba-
Ucu. ne
s .U
Uen cuAUjaran s
neuno de los dos
U
U. cañones o la línea c um
DAo cíclica y fi
orgánica que F A ellos se desarrolla, reque- o
D F la altura f
dei A Do
ría la orelaciónco
n
disciplinar de unos espacios subordi- de arranqueo cde on uno de ellos,F con lo que el cañón F
id id
nados
d uc a uno principal. d uc
r o s. observar los restos de los r o s.
ep No hay mas que nte o los de relpe. nte
loe.r Baños de Caracalla l e . o e.
e
C hnit
d oc
e
C h i Diocleciano para en-
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um s propios U m U s U um
Ucu. tenderlos como
ine U. de una arquitectura orgá-ocuAU. ine U. c
DAo nica, desarrolladaon
f F A
respecto a dos ejes ortogonales D F on
f FA Do F
en cuya i d o c intersección se localizaba la función i d
11\AZADOoc
c c
r o du
principal del programa . de actividades. Baños,
r o du .
e
p
.re gimnasia, descanso, n tes biblioteca, e . lugar conversa- relpe. n tes e.
lo e l o e hil
u.Um
e
C
i
hnt cional de filósofos,
e s d oc poetas,
.U
C
i
h militares y científicos, e
umU.U
nt Ch i
e s d oc
.U
C -- .
u me
Uc y otras actividades
i n U
completaban dicho programa. c i n U oc
DAo on
f FA Do FA f
on DE NERVI05.F
A D F
La naturaleza c de estos espacios requería unas for- C/MBRADO c
iddeo ido
mas uc
cubrición que no escaparan al carácter or- uc
o d del edificio. s. ro d .
prgánico te relpe. tes
e .re n e . solución a los proble- n .
hnitlo No pudo encontrarse
o c e mejor
h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC mas que hemos s d enunciado, UC que la asociación de la m UC sd UC
AoUcu. cúpula y f
lai nebóveda, ni A U.mejor aliado que el hormi-ocuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
gón para o co el desarrollo de ellas. Se requería romper o co
cid
ladulinealidad cid
r o
que establecía la bóveda de cañón y
. r o du .
epello dio paso a lantebóveda s de. arista, al rincón de ep . tes
e . r e r e n e.
e
C hnitlo claustro y la dedocuarto ce hil
de esfera.
C e ntoChil t-ARCO. d oc
e
C hil e
Um s .U en el tepidarium y cumU.U s .U um
Ucu. La organización
ine
planteada
AU 2:-L05A5 ine AU c
DAo que pudo n f F
tener su origen en oriente, se devuelve a D o FA
n f F Do F
co
o Sofía oc
o
Santa i d a través de la Minerva Médica y des- i d
uc uc
p od de depurarse ens.la arquitectura bizantina pro-
rpués p rod s.
lo
e
e.r puesta por San Vital, nte en Rávena. l e . o rele. nte e.
e
C hnit
d oc
e
C h i
e
t i
n Ch l)OVEDA DE ARI5TA5: d oc
e
', C hil e
Um s U um .U s . U.U um
Ucu. ine U. ocFAU POR NERVIOS.
ine c
DAo n f F A D n f FA Do F
3.5 Lacobóveda de aristas co
id o id o
d uc d uc
pro Si dos cañones localizados tes
. sobre el mismo plano
relpe.
ro
tes
.
loe .re de arranque y deenigual l e . o n e.
hil
i
hnt
directriz
i se intersectan se- nt Ch i e
e oc h e c
oFigura
UmC gún generatrices s d ortogonales, U C resulta la forma de um .U s d 21
.U
C me
AoUcu. fi ne conocemos A U. o c AU fi
Trazado ne y construcción A Uen piedra oc
u
D cubrición que F como bóveda de aristas.
D F F D F
c on con
Esta dbóveda o es, de apariencia, mucho más ligera
cila bóveda de cañón. En realidad, dado que mu- ido
qued u d uc
pro .
tes se contrarrestan
ro
relpe.t>OVEDA DE
s.
loe .re chas de las tensiones e n l e . en la inter-
o LA e n teA50CIAC .
IONileLINEAL
hnit sección o arista, o c son menores h i los empujes que lle- n t hi o c ó BILlNEAL. h
e e me
UmC sd UC m UC sd UC
AoUcu. gan o se localizan
fi ne sobre
A U. los soportes. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D La bóveda n de aristas F libera la condición de apo- D F n F D F
o co o co
cid
yo continuo en dos de sus lados, como exige la de cid
r o du
cañón (figura 21). De . esta forma, pueden abrirse r o du .
e . r ep huecos de iluminación n tes por e .encima del plano de r ep .
e n tes e.
e
C hnitlo arranque de losdoapoyos ce
y C hil consecuencia, la arqui-
en e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es .U um .U es .U um
Ucu. fin aAUpartir de su aparición, por DelocFAU fin AU c
DAo tectura se enriquece,
n F n F Do F
juego oque co ofrece la iluminación cenital. oc
o
c i d i d
uResuelve la cubrición de los espacios centrales de uc
p od
rplanta cuadrada o s .
ligeramente cuadrada y, asocia- p rod s.
lo
e
e.r das a otras consecutivas nte l e . o rele. nte e.
e
C hnit
d oc
e
C
y
h i alineadas, ofrece una
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um magnífica solución s U
contrarrestada para cubrir na- cumU.U s U um
Ucu. ine U. ine U. c
DAo ves longitudinales.
on
f F
Su A uso, se hace de práctica D
fre-o FA
on
f FA Do F
cuente i d o cen Roma hacia finales del siglo 1 de nuestra i d oc ,SERIE INFINITA.
era.
d uc Severo, el arquitecto que junto con Celer, cons- d uc
pro relpe.
ro
loe .re truyó la Domus Aurea o palacio l e . de Nerón (año 60
o e.
e
i
hnt d.C.), fue un propulsor deCla i
h cúpula y de estas bóve- e nt Ch i Figura 22 hil
UmC U m U U C me
Ucu. U. cuAU. U. u
Bóveda de aristas asociadas
DAo das de aristas.
F A o
D F FA D oc F
id oc id oc
uc uc
rod s . rod .
. r ep nte r ep . tes
e
hnitlo c e le. h i n o
t hi l e c e n
h ile
.
e o e o
UmC sd TEORIA UC E HISTORIA cDE C
umU.ULA ARQUITECTURA sd UC me
Ucu. ine U. i ne U. oc
u
DAo n f FA o
D F A f
n de Edificación. RE A
F • Nº 18 • Octubre 1994 D F
co co
58 Revista
o o
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep superior aparece ncomo tes principale . y el transversal diante r ep . tableros de ladrillos
e n tes o losas e.pétreas apo-
itlo ce il ntoChil ce il
mCehn aparece sólo scomo do grandes Ch lunetos (figura 22). De meyadas en los referidos do arcos. Finalmente, Ch estas e
Ucu .U e
nlas
.U .U
U se cruzan y el cañón prin-ocuAUestructuras se reforzaban ne
s .U
U su extradós me- c um
DAo esta forma fi aristas FA no D F fi FA
por Do F
n n
cipal no o cose interrumpe en la cúspide, lo cual divide diante un otendido co de hormigón, encargándose
cid
laduejecución y la hace más fácil. éste último id
uc material de consolidarlas y hacerlas
o . o d
r
ep Esta bóveda se npuede tes monolíticas. r También pueden s. ser construidas sin
relpe.
construir mediante cim-
itloe.r brado de sus cuatro e arcos i l e .
perimetrales y de los losto i
arcos directores, e nte
realizando e.
unhiltablero conti-
Cehn d oc C h e n Ch d oc C e
Um s U m U s U um
Ucu. dos arcos diagonales
e
fin de nervaduras AU
o . de aristas, obteniendo así u . nuo de ladrillos,
ocFAUe incluso sin encofrados. fin
sobre
e los cañones. de encofrado,
AU ello, se usan las c
DAo el conjunto o n F directoras (figura D
23). n F
Para Do F
oc co
Más idtarde,
c
sobre estos arcos o nervios se estable- cimbras de
c idolos arcos extremos para lanzar hilos
uuna plementería que puede constituirse me- horizontales u de referencias . Sobre estos hilos se
rod rod
ce . .
p e s p tes
loe .re e n t
l e . elabora
o rele. un ta blero de ladrillos
e n en espigas
le.
toma-
hnit o c h i n t h i c h i
Ce sd C edos C con yeso. Este stablero do quedaba C actuando co- me
c u.Um e .U c umUmo .U encofrado perdido e .U en otro table- u
DAo
U fi n
FA
U
Do FA ro superior y oresistente. i n o integradoU
FA este último se tien- oc
.sOLUCION
on
MUY FKECUENTE
DE ARI:5TA COK CARONES
EN ROMA
nf Sobre D F
c c
ido DE de el hormigón ido que consolida a la bóveda y la
d uc MENOR ALTURA. d uc
r o . hace r o
monolítica (figura 24). .
e .re
p
n tes e . relpe. n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC sd UC m .UC es
d
.U
C
AoUcu. fi ne A U. o cuAU3.6 La bóveda fi nen rincón deA Uclaustro oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
cid El tabularium, cid lugar en el cual se guardaban
o du . o du
e p r
te s las p
Tablas
e .
r que regían s.
latevida política y social de
loe . r n l e . o r l e n e.
Cehnit
d o c e
C h i
e
t
Roma,
n Ch i fue construido
d o c een el año
C hil a.e. bajo el
78
e
Um es .U um mandato
.U s general, que .U había conquis- um
Ucu. fin AU ocFAUtado el Mundo fHelénico
de Silo. eEl
in AUimpregnado de los c
DAo o n F D n vino F Do F
oc co
i d elementosidode la arquitectura oriental. En el
d uc Tabularium d uc encontramos los distintos tipos de
p ro s. p ro s.
.r e te . bóvedas e
r . propias de la te
construcción romana. Así,
hnitloe c en Figurah23 ile n to hile c en h le.
ila
e o podemos ver la bóveda o de cañón, de aristas y
u.UmC e s d
Solución de .UC
bóvedas de aristas u me.UC e s d
.UC um
e
Uc fin U c Ula esquifada o de fin rincón de claustro. U Esta última, c
DAo on FA Do FA on FA Do F
o c o c
u cid u cid
rod . rod .
. r ep tes . r ep . tes
loe n l e o l e n e.
e
i
hnt oc
e h i
e nt Ch i oc
e hil
UmC s d U C m U s d U C me
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
ci d ci d
r o du . r o du .
e .re
p
n tes e . relpe. n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC sd UC m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep n tes e . r ep .
e n tes e.
Cehnitlo d oc
e
C hil e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es .U um .U es .U um
Ucu. fin AU ocFAU fin AU c
DAo o n F D o n F Do F
i d oc i d oc
uc uc
p rod s . p rod s.
loe. r
e nte l e . o rele. nte e.
Cehnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um s U um .U s U um
Ucu. ine U. ocFAU ine U. c
DAo on
f FA D on
f FA Do F
i d oc i d oc
c c
r o du r o du
p rep
.re . Figura 24to hile. e.
hnitloe h ile n hil
Ce C e C C me
Um U Bóvedas de aristas en las m Termas
U de Caracalla U
AoUcu. A U. o cuAU. A U. oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
uc uc
rod s. pro
d .
e . r ep n te
e . r e
e . n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi l
o c e h ile
e e me
UmC sd TEU.ORlAUC E HISTORIA DE UC ARQUITECTURA
m LA sd UC
AoUcu. fi ne A o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n
Revista de Edificación. RE F• Nº 18 • Octubre 1994 D F n F 59 D F
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
e . r epse constituye por la n tesintersección e . de dos cañones, r ep .
e n tes e.
e
C hnitlo generalmente circulares, d oc
e
C hil se cruzan perpendi-
que e ntoChil d oc
e
C hil e
Um s U um .U es .U um
Ucu. cularmentefineentre sÍ,FAcubriendo U. un espacio cua-DocFAU fin AU c
DAo n n F Do F
drado oocorectangular. Para establecer sus arran- oc
o
i d i d
ques uc requiere apoyarse, de manera continua, so- uc
rod la totalidad de la
bre
p s . longitud de los muros que p rod s.
lo
e
e.r conforman la planta. nte Sobreile.la planta cuadrada, o rele. nte e.
e
C hnit
d oc
e
C h e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um que fue la forma s U
más .frecuente, se compone de um .U s U um
Ucu. ine triangulares U ocFAU ine U. c
DAo cuatro planos
on
f F A cilíndricos que se D
in-
on
f FA Do F
tersectan i d o c definiendo las aristas que componen la i d oc
c c
r du
bóveda,
o
las cuales confluyen en la cúspide de la
. r o du .
e
p
.re misma. Puede serenconsiderada tes e . como una artesa relpe. n tes e.
i
hnt lo i l o
nt Ch i e hil
e curva o como una oc bóveda hde aristas entrantes. e oc
UmC s d
.U
C m .U s d U C me
AoUcu. El equilibrio
fi ne de estaAUbóveda radica en que cada ocuAU fi ne A U. oc
u
D triángulo, n F D F n F D F
o co en gravedad, descansa y se aprieta en o co
los dos d
ci que le son contiguos. Los empujes sobre ci d
los
r o dumuros perimetrales . son menores que en la bó- r o du .
e
p
.re veda de cañón y elas n testensiones e . internas se aseme- relpe. n tes .
hnitlo
o c h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC jan a las de una s d cúpula .U
Cgallonada . La construc- m UC sd UC
AoUcu. ción requiere fi ne cimbra AyUtablero de trabajo, ya que ocuAU
.
fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
los ladrillos o co hay que colocarlos acostados. o co
Aunque cid también puede construirse con ladrillos cid
r o du . r o du .
epcolocados a sardinel tes tes 25
o de canto, aunque esto no ep .
e . r n e . r e Figura n le.
e
C hnitlo ha sido muy frecuente. d oc
e
C hil e ntoChil Trazado de la bóveda d
e
oc de " Rincón Cdehi Clasutro" e
Um es .U um .U es .U um
Ucu. fin AU ocFAU fin AU c
DAo o n F D o n F Do F
i d oc i d oc
uc uc
p rod s . p rod s.
loe. r
e nte l e . o rele. nte e.
e
C hnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um s U um .U s U um
Ucu. ine U. ocFAU ine U. c
DAo on
f F A D on
f FA Do F
i d oc i d oc
c c
r o du . r o du .
e .re
p
n tes e . relpe. n tes e.
i
hnt lo e i l o
nt Ch i e hil
e oc h e oc
UmC s d U C m U s d U C me
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
ci d ci d
r o du . r o du .
e .re
p
n tes e . relpe. n tes .
hnitlo
o c e h i l n o
t hi o c e h ile
e e me
UmC sd UC m UC sd UC
AoUcu. fi ne A U. o cuAU. fi ne A U. oc
u
D n F D F n F D F
o co o co
cid cid
r o du . r o du .
e . r ep n tes e . r ep .
e n tes e.
e
C hnitlo d oc
e
C hil e ntoChil d oc
e
C hil e
Um es .U um .U es .U um
Ucu. fin AU ocFAU fin AU c
DAo o n F D o n F Do F
i d oc i d oc
uc uc
p rod s . p rod s.
loe. r
e nte l e . o rele. nte e.
e
C hnit
d oc
e
C h i
e
t
n Ch i
d oc
e
C hil e
Um s U um .U s U um
Ucu. ine U. ocFAU ine U. c
DAo on
f F A D on
f FA Do F
i d oc i d oc
c c
r o du r o du
p rep .
.re . e.
hnitloe h ile n to hile hil
e
C C e C C me
Um U m U U
AoUcu. A U. o cuAU. A U. oc
u
D F D F F D F
id oc id oc
d uc uc
pro s . rod .
.re nte r ep . tes
h itloe ce i le. ntoChil
e ce
n il e.
e
UmC
n
s do U Ch e
m U s do U Ch me
oUcu. fin
e U. cu U. fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D F
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
o nf nf F
c co
cido cido
ro du ro du
s. tes
.
e. rep nte e . r ep . n .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C o C en Ch o h e
Um sd .U m U sd UC um
Ucu. ine U cu U. ine U . c
DAo o nf FA Do FA nf FA Do F
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e . r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C o C en Ch o h
me
Um sd .U m U sd UC
oUcu. ine U cu U. ine U .
oc
u
DA
o nf FA Do FA o nf FA D F
oc oc
cid cid
ro du ro du
s. tes
.
. rep nte e. relpe. n e.
h itloe ce hil o
nt hi ce il
e
UmC
n
s do UC me.UC s do U Ch me
oUcu. fin
e U. u
c U fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D F
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
o nf nf F
c co
cido cido
ro du ro du
s. tes
.
e. rep nte e . r ep . n .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C o C en Ch o h e
Um sd .U m U sd UC um
Ucu. ine U cu U. ine U . c
DAo o nf FA Do FA nf FA Do F
c co
ido ido
d uc uc
pro s. rod .
e. r
e n te e . r ep . n tes .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C o C en Ch o h
me
Um sd .U m U sd UC
oUcu. ine U cu U. ine U .
oc
u
DA
o nf FA Do FA o nf FA D F
oc oc
cid cid
ro du ro du
s. tes
.
. rep nte e. relpe. n e.
h itloe ce hil o
nt hi ce il
e
UmC
n
s do UC me.UC s do U Ch me
oUcu. fin
e U. u
c U fin
e U. oc
u
DA
on FA Do FA n FA D F
c co
cido cid o
ro du ro du
s. s.
e. rep nte . r ep .
en
te .
hnitlo ce ile to il e c ile
Um
e
C sd
o Ch m en Ch
sd
o
UC
h e
Ucu. .U cu U .U
U. um
DAo ine FA
U
Do FA ine FA Do
c
o nf nf F
c co
cido cido
ro du ro du
s. tes
.
e. rep nte e . r ep . n .
hnitlo ce hil to ile ce ile
e
C o C en Ch o h e
Um sd .U m U sd UC um
Ucu. ine U cu U. ine U . c
DAo o nf FA Do FA nf FA Do F
c co
ido ido
d uc uc
pro rod
e ep .
e. r ile
. r
to ile ile
.
e hnitlo h en Ch h
UmC UC m U UC me
oUcu. U . cu U. U .
oc
u
DA FA Do FA FA D F

Você também pode gostar