Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
REVISANDO CONCEITOS
Peixes cartilaginosos
Quimeras
Raias
Tubares
Acantdeos
Ostracodermes
Placodermes
Bexiga natatria
Boca
Cmara
Branquial
Osteichthyes
Dois grupos:
Actinopterygii
Nadadeiras raiadas (raios drmicos longos);
Respirao branquial com oprculo;
Nadadeira caudal heterocerca (primitiva) ou
homocerca;
Escamas ganoides, cicloides e ctenides, ausente;
Parte ssea
da escama
Glndula
Mucosa
Epiderme
Actinopterygii
Divididos em dois grupos:
Chondrostei
Neopterygii
Chondrostei
(Acipenseriformes)
Esturjes
Palaeonisciformes
Polypteriformes?
Bichires
Actinopterygii
Chondrostei (peixes com caractersticas basais)
Esqueleto cartilaginoso;
Caudal heterocerca;
Escamas ganides
(cobertas por esmalte) pesadas
Actinopterygii
Chondrostei ( Paleonisciformes )
Floresceram Paleozico tardio (540 251 Ma);
Pequeno porte, olhos grandes, caudal heterocerca;
Dorsal nica;
Mudanas nas mandbulas (diversificao alimentar) e nadadeiras
(aumento de mobilidade);
Superioridade ecolgica?
Actinopterygii
Chondrostei
Actinopterygii
Chondrostei
Esturjes (Acipenseriformes)
Rios, lagos e costas litorneas subtropicais, temperadas e subrticas
do Hemisfrio Norte;
1 famlia, 25 spp;
Huso huso
Actinopterygii
Voc sabe o que caviar?
Actinopterygii
Chondrostei
Huso huso Beluga (8,6 m e 1300 Kg) 118 anos
Represas, perda de habitat e sobreexplorao: ovas (caviar), maturao
longa (5-30 anos), 1,6 milhes de ovos, mais caros 20.000 e 40.000/kg
Actinopterygii
Chondrostei
Acipenseriformes (Peixes-esptula)
EUA e China;
Esqueleto cartilaginoso (exceto crnio);
Corpo sem escamas;
Actinopterygii
Neopterygii
Trs grupos:
Gars (Lepisosteiformes)
Amias (Amiiformes)
Teleostei
Neoptergios basais
Actinopterygii
Neopterygii
Os neoptergios basais (constituem a segunda irradiao de peixes da Era Mesozica 251 a 65 Ma);
Principais adaptaes:
Fuso das placas farngeas;
Aumento da fora suco do aparato mandibular;
Actinopterygii
Neopterygii basais
Actinopterygii
Neopterygii
Gars (Lepisosteiformes): 7 spp;
Predadores de tocaia de mdio e grande porte (1 a 4 m);
guas temperadas e esturios (anxicas);
Esqueleto ossificado, escamas ganides;
Actinopterygii
Neopterygii
mias (Amiiformes): Amia calva;
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei
Neopterygii derivados:
Actinopterygii
Teleostei
Radiao na Era Cenozica (65 Ma - hoje): especializaes
locomotoras e alimentares;
Duplicao do Genoma
Salan , 2014
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei
Principais adaptaes: maior mobilidade dos elementos crnianos:
protruso mandibular (evoluo independente);
Direciona a abertura da boca sem modificar a posio do corpo:
maior eficincia na fuga;
Aumento da velocidade do bote (40 a 90%);
Principais caractersticas
Evoluo do endoesqueleto
Neopterygii derivados:
Teleostei
Peixe lua
Sargo
Agulho
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei
Maior desenvolvimento das placas farngeas (mobilidade e especializaes);
Extrao de nutrientes mais eficiente:
Alimentos mais duros e herbivoria (Cypriniformes e Siluriformes)
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei
Heterocerca
Dificerca
Homocerca
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei
Principais adaptaes: especializaes das nadadeiras:
Mudanas na posio e uso das nadadeiras dorsais: de nica e rgida
(estabilidade) para duas (espinho e raios), coloridas e mveis ;
Corte, proteo (veneno), natao, camuflagem e fixao;
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei
Posio e funo das nadadeiras pares;
Peitorais: base horizontal e posio ventral para base vertical e posio lateral;
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Quatro linhagens principais:
Osteoglossomorpha
Elopomorpha
Otocephalomorpha
Euteleostei
Escamas ciclides ou ctenides (leves e flexveis)
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Osteoglossomorpha (lngua ssea):
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Elopomorpha: ~ 800 spp;
Tarpes, enguias e ubaranas;
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Otocephalomorpha (= Clupeomorpha + Ostariophysi)
Clupeomorpha
Arenques, sardinhas, anchovas;
Cerca de 360 spp;
Alimentao planctnica (aparato branquial filtrador);
Maioria marinha, vivem em cardumes e possuem grande
importncia comercial;
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Ostariophysi
Cerca de 8.000 spp;
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Euteleostei
Todos os demais peixes
Podem ser agrupados em:
Protacanthopterygii (salmes, trutas, lcio) importncia
comercial e pesca
Paracanthopterygii (bacalhau, peixe-sapo): maxilas mveis e
espinhos moles
Acanthopterygii (peixes com espinhos) barrigudinhos, peixesanuais, peixes-voadores;
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Euteleostei
Especializaes alimentares e ecolgicas
Actinopterygii
Neopterygii derivados:
Teleostei atuais
Euteleostei
Diversidade de formas reprodutivas, algumas com
acentuado dimorfismo sexual
Cuidado parental
Oviparidade e viviparidade
Hermafroditismo em vrios graus
Osteichthyes
Dois grupos:
Sarcopterygii
Sarcopterygii Peixes de nadadeiras lobadas;
Celacantos, peixes pulmonados e tetrpodes;
Quatro linhagens:
Coelacanthimorpha ( Actinistia) 2 espcies
Dipnoi ( peixes pulmonados) 6 espcies trs gneros
Osteolepimorpha
Tetrapoda
Sarcopterygii
Peixes de nadadeiras lobadas
A DESCOBERTA
Sarcopterygii
Coelacanthimorpha (Acnistia)
Extintos desde o Cretceo (65 Ma)?
L. menadoensis 1999
2m de comprimento
80kg
Fecundao interna
260 a 300m profundidade
Sarcopterygii
Dipnoi (= duas respiraes)
6 espcies e trs gneros
Primeiras espcies marinhas ( 2 nadadeiras dorsais e caudal heterocerca);
Estivao
Devoniano
Devoniano
Fortes estiagens
Fuga de predadores
e competidores
Aquecimento e baixo
O2
Agregaes de formas
jovens e migrao
Explorao de um
novo nicho
Actinopterigio basal
Locomoo em ambientes estressantes
Mudana de comportamento;
Aprendeu a andar de forma mais eficaz em terra;
Mudanas nos msculos e estruturas sseas;
Polypterus senegalus
Reflete o que deve ter ocorrido quando os peixes andaram a primeira vez
Sarcopterygii
Tetrapoda
Ichthyostega
Sarcopterygii
Tetrapoda
Acanthostega
Membros locomotores;
Dgitos claramente distintos;
Membros muito frgeis;
Sarcopterygii
Predadores de guas rasas
Ostelepiformes: Basal
Elpistotegidae: Derivado
Peixes cilndricos
Escamas espessas
Dentes labirintodontes indicam relao aos tetrpodes primitivos
Olhos no topo
Ausncia de nadadeiras dorsal e anal
Reduo da caudal
Eusthenopteron
Panderichthyes
ombro
ligado
ombro ligado
ao crnio
ao crnio
ombro
separado do crnio
quadril separado
espinha dorsal
quadril anexado a
espinha dorsal
Sarcopterygii
O elo perdido!!
Tiktaalik rosae (375 Ma) descoberto no rtico em 2005 (Daeschler et al 2006);
Sarcopterygii
Tetrapoda:
Tiktaalik rosae (375 Ma): entre peixes e tetrpodes;
Elo perdido: Panderichthys (385Ma) e Acantho e Ichthyostega
(365 Ma);
Olhos dorsais, brnquias, escamas, e nadadeiras ;
Pulso flexvel para apoiar o corpo;
Sarcopterygii
Tetrapoda
Transio bem documentada entre formas aquticas para
semi-terrestres;
Relaes filogenticas entre peixes e tetrpodes;