Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Definio de Osteoporose
Doena caracterizada por reduo da massa ssea e deteriorao da microarquitectura do tecido sseo que leva a uma maior fragilidade ssea e, ao
consequente aumento do risco de fractura.
WHO, 1993
Osso Normal
Osteoporose
Qualidade ssea
massa ssea
arquitectura
turn-over sseo
acumulao de leses
RESISTNCIA SSEA
RISCO FRACTURA
Osteoporose
Densidade mineral ssea (DMO):
NORMAL
OSTEOPENIA
-2,5
OSTEOPOROSE
-2,5 + Fractura
OP ESTABELECIDA
WHO Study Group. Osteoporosis International, 1994
MINOR
Hbitos alimentares/txicos
Anti-convulsivantes
Heparina
Baixo aporte de clcio
Consumo excessivo de cafena
Consumo excessivo bebidas alcolicas
Tabagismo
Imobilizao prolongada
Preveno de facturas
Bifosfonatos
SERMs
Paratormona
OSTEOPOROSE
Estrognios
Ranelato de Estrncio
Calcitonina
Bifosfonatos
O-
O-
O-
Pirofosfato
O-
O-
RI
O-
O-
RII
O-
Bifosfonato
Alendronato
Estudo FIT (Fracture Intervention Trial)
3 anos: n = 3658
Fracturas Vertebrais
Percentagem de doentes com
Novas fracturas
Reduo = 47%,
p < 0.001
Placebo
Alendronato
Reduo = 44%,
p = 0.001
Sem fracturas
prvias T < -2.5
Com fracturas
T < -1.6
Black DM, et al. Lancet. 1996; 348:1535-41. Cummings SR, et al. JAMA.1998; 280:2077-82.
Alendronato
Estudo FIT (Fracture Intervention Trial)
3 anos: n = 3658
Fracturas da Anca
Percentagem de doentes com
Novas fracturas
1,5
Reduo = 56%
p = 0.044
Reduo = 51%
p = 0.047
Placebo
Alendronato
0,5
Com Fracturas
T < -1.6
Black DM, et al. Lancet. 1996; 348:1535-41. Cummings SR, et al. JAMA.1998; 280:2077-82.
Risedronato
Estudo VERT (Vertebral Efficacy with Risedronate Therapy)
Incidncias de Novas Fracturas Vertebrais: 0-3 anos e 4-5 anos
30
25
Reduo 49%,
Reduo 59%,
20
p < 0.001
p = 0.011
15
10
5
0
Control
placebo
Risedronato 5 mg
Ris 5 mg
0 3 anos
Control
Ris 5 mg
4 - 5 anos
Reginster JY et al. Osteoporosis int 2000; 11:83-91. Sorensen et al. ISCD abstract, 2/03 annual meeting.
Risedronato
Estudo HIP (Hip Intervention Program)
3 anos; n = 9331
Score T CF < -4 ou Score T CF < -3 e fracturas prvias
Grupo 1
Reduo 49%,
p < 0.0015445
Idade
59%,
GrupoReduo
2
3886p = 0.011
70-79
> 80
Osteoporose
40%
NS
Fracturas prvias
60%
NS
Reduo Fx
Ibandronato
Estudo BONE (Ibandronate Osteoporosis trial in North America and Europe)
3 anos; n = 2946;
Incidncia de novas
fracturas vertebrais (%)
10
8
Reduo 49%,
p < 0.001
62% de reduo de
risco de fracturas
vertebrais
Reduo 59%,
p = 0.011
6
4
2
0
Placebo
Doses dirias
de ibandronato
Chesnut CH, et al. J.Bone Miller Res 2004;19:1241-9
Ibandronato
Ibandronato & Fracturas No Vertebrais Estudo BONE
Anlise retrospectiva: sub-grupo com Score T CF < -3.0 (grupo de alto risco)
2.5mg dirios
30
Placebo
15
69%,
P= 0.013
10
12
18
24
30
36
cido Zoledrnico
Bifosfonato de longa aco: 5mg, administrao anual, injeco endovenosa
durante 15 minutos.
HORIZON-Pivotal Fracture Trial
3 anos; n = 7736; 65 89 anos; Score T -2.5 ou Score T -1.5 + fractura
vertebral prvia
Resultados:
Reduo de Risco de Fractura
Reduo 49%,
Reduo 59%,
p < 0.001
p = 0.011
Vertebral (Rx)
Vertebral (clnica)
Anca
No vertebral
70%
77%
41%
25%
Concluso:
A eficcia anti-fractura combinada com aderncia assegurada durante 12 meses sugere o
papel potencial do cido zoledrnico 5mg de injeco anual como tratamento para
osteoporose.
Black DM et al. NEJM 2007;356:1809-23
Bifosfonatos
Efeitos Adversos
Gastro-intestinais:
Esofagites
Disfagia
Nuseas
Diarreia
Gastrite
Reduo 49%,
p < 0.001
lcera Duodenal
lcera gstrica
Dispepsia
Reduo 59%,
p = 0.011
SERMs
Agentes no esteroides de estruturas qumicas variadas que actuam como
agonistas ou antagonistas nos receptores de estrognios.
Raloxifeno preveno e tratamento de osteoporose, dose diria de 60 mg.
Estudo MORE (Multiple Outcomes of Raloxifene Evaluation trial)
Fracturas Vertebrais
Reduo 59%,
p = 0.011
Grupo 1
Grupo 2
4524
2304
T score
-2.5
-2.5
Fractura prvia
No
Sim
55%
30%
50%
38%
Ettinger B et al. JAMA 1999; 282: 637-45; Delmas PD et al. J Clin Endocrinol Metab 2002; 87: 3609-17
SERMs
Raloxifeno & Cancro Invasivo da Mama
Estudo MORE:
> 3 anos:
> 4 anos:
Reduo 59%,
p = 0.011
Paratormona PTH
Agente anablico estimulao da formao ssea osteoblstica aumento da
densidade trabecular e conectividade ssea
Teriparatide (PTH 1-34 humana recombinante):
Reduo 59%,
p = 0.011
Paratormona PTH
PTH 1-84
Estudo TOP (Treatment of Osteoporosis with Parathyroid Hormone)
n = 2532
18 meses; 100g/dia s.c.
Reduo 59%,
p = 0.011
Paratormona PTH
Efeitos adversos:
Hipercalcmia Monitorizao do Ca srico antes e durante o tratamento
Contra-indicaes:
Hipercalcmia
Tumores sseos
Metstases sseas
Irradiao ssea prvia
Durao do tratamento:
18 24 meses
Reduo 59%,
p = 0.011
Ranelato de Estrncio
Duplo mecanismo de aco:
Efeito formador estimula replicao dos pr-osteoblastos
Ranelato de Estrncio
Estudo SOTI (Spinal Osteoporosis Therapeutic Intervention)
Reduo 59%,
p = 0.011
- 38%
- 52%
Ranelato de Estrncio
Estudo TROPOS (Treatment of Peripheral Osteoporosis)
Idade 74 anos; DMO - 2.4
TROPOS
Fractura da anca aos 3 A
Placebo
Ranelato de Estrncio
n = 995
n = 982
6.4%
4.3%
Reduo 59%,
36% (p = 0.046)
Outras Terapias
Terapia Hormonal de Substituio (THS)
Reduo do risco de fractura at 27% (meta-anlises)1,2
2006 positions statement of The North American Menopause Society:
> Indicao primria: sintomatologia vasomotora e atrofia urogenital
> Preveno de osteoporose ps-menopusica
Reduo 59%,
p = 0.011
Calcitonina
PROOF (Prevent Recurrence of Osteoporotic Factures)3
- 33% Risco de fracturas vertebrais com 200 IU/dia, spray nasal, 5 anos
Sem efeito significativo a nvel da anca
Eficcia na reduo da dor ssea aps fractura vertebral de compresso4
Frmaco da 2 linha, em mulheres osteoporticas, > 5 anos ps-menopausa
1.Grady D et al. Ann Intern Med 1992; 117:1016-37 2. Torgerson DJ et al. JAMA 2001; 285: 2891-97
3. Chesnut CH III et al. Am J Med 2000; 109:267-76. 4. Lyritis GP et al. Clin J Pain 1999; 15:284-9
NO
Medidas Gerais
Exerccio e dieta
Clcio e Vitamina D
Preveno de quedas
SIM
1 linha
2 linha
Bifosfonatos
Calcitonina
Raloxifeno (coluna)
THS
Ranelato de
estrncio
Ausncia de CIs
+ Medidas Gerais
Aderncia Teraputica
A probabilidade de continuar com o tratamento para a osteoporose diminui
com o tempo.
O risco de fractura para as doentes com baixa aderncia 16% superior ao
que para as pacientes com uma boa aderncia ao tratamento.
Reduo 59%,
p = 0.011
* Informao
* Resposta teraputica
* Efeitos adversos
* Via de administrao
* Custo
Estratgias Individualizadas