Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Apostila de Folhas
Apostila de Folhas
FOLHAS
processos
sao tratamentos
ligados a medicina
FOLHAS
processos
san tratamentos
ligados a medicina
Tern algumas folhas que atraves do poder bioquimico podem resolver alguns
problemas medicinais. A maioria destas plantas atraves da clorofila como fator
bioquimico produzem efeitos similares aos remedios da medicina clinica. Como por
exemplo:
Tete (boldo): - pode ser usado para resolver problemas de dor na barriga.
Calmantes:
Alecrim
Cidreira
Erva-doce
Camomila
ex Daome.
Ele e urn dos Yoi Irunmole que desceu de Ikole orun (ceu) para Ikole Aaiye.
Ele e divindade
das plantas
medicinais
e litlirgicas.
A sua importancia
fundamental, pois nenhuma cerimonia pode ser feita sem a sua presenya.
o nome
desperta seus poderes sao os elementos mais secretos do ritual no culto aos Orisas
urn passaro em ferro forjado, esta mesma haste e cercada por seis outras dirigidas em
leque para
alto.
Por muito tempo Osanyin foi sacerdote da Terra (lIe) mas a Terra (lIe) nao
tinha fertilidade, entao Osanyin foi a procura de Orunmila Ifa que 0 ajudou a
resolver 0 problema. Ap6s 0 ocorrido Osanyin ficou ressentido e brigou com
Orunmila. Depois de muita disputa Osanyin acabou perdendo e tomou-se escravo de
Orunmila.
Osanyin foi trabalhar no campo e logo ao comeyar seu trabalho, percebeu que
iria cortar a erva que curava a febre e entao gritou:
- "Impossivel cortar esta erva, pois e muito litil". A segunda erva era a que
curava dores de cabeya, recusou-se tambem a destrui-la. A terceira suprimia as
c6licas. Na verdade, disse ele, nao posso arrancar ervas tao necessarias.
Orunmila tomando conhecimento da conduta de seu escravo, demonstrou
desejo de ver as ervas que Osanyin se recusava a cortar porque tinham grande valor
por contribuirem para manter 0 corpo em boa salide.
Decidiu entao Orunmila, que Osanyin ficaria perto dele para explicar-lhe as
virtudes das plantas, das folhas e das ervas, mantendo-o sempre ao seu lado na hora
das consultas.
Pela forte relayao entre Orunmila Ifa e Osanyin as duas energias acabam se
tomando
grandiosas juntas.
Osanyin conhece
a energia
elos entre os nomes das receitas, das plantas e dos odus de Ifa, sobretudo com
segundo nome dado a cada odu.
* Eso apikan
* De agbon
* Odidi
* Atare
*Okun
2 - Acidentes (Ofo)
3 - Maldiyoes (Epe)
BENEFICIOS (Calmante)
Quando os sacerdotes vao colher as plantas para seus trabalhos devem faze-lo
em estado de pureza, abstendo-se de relayoes sexuais na noite precedente e indo a
floresta durante a madrugada, sem dirigir palavra a ninguem. AIem disso devem ter
cuidado em deixar no chao uma oferenda em dinheiro, logo que chegam no local da
colheita.
Se for a noite devem jogar areia 3 vezes na folha.
Os adeptos de Osanyin se cham am Oloosayin ou onisegun.
MALEFicIOS
- apikun (dutra)
- atare
- okun (centropeia)
- ACIDENTES:
Ewe Ina
Ewe Aragba
Ewe Esinsin
Ewe Semolese
Eyin Oka
Modo de Fazer:
Juntar tudo e colocar na lingua.
- PROCESSOS
JUDICIAIS
E necessario
- MORTE (Iku): - Existem algumas folhas que podem matar uma pessoa:
Ewe Ikan (berinjela)
Ewe Ila (Quiabo )
Eso Apikan (Trombeta roxa)
Modo de Fazer:
Queimar tudo, despejar
nome da
BENEFICIOS
Queimar tudo junto ate virar po, misturar com aca9a quente, comer todas as
manhas.
ma Ie run
ma Ie nm
Ka iju
Alubosa ni ki e fi sa arun ara
Lamorin jade ki maa lagbara
Pandoro 10 ni ki eegun re oji
Oruwo 10 ree ru gbogbo aisan
Kuro lara re
Nijoo jumo lojiji ji pere pere
Ako kan un ni ke e fi kan
Gbogbo arun ara re danu
Iyere 10 ni ko ma ji pere pere
Adan 10 ni ko maji pere pere
Agemo de alawo awo gba awo
Ti ko dara kuro lara mi
Traducao
o Maduro
deserto
o morcego-da-
Venha camaleao, dono da cor da pele levar embora a minha cor ruim
- PROTE<;AO (Idabobo)
Folha Ori
Folha Gbegbe
po
Akager
osa ni i se
Omo Iloseojikan
Gbegbe
10
ni ki ire
maa gbe
Owomi
Eewo orisa omi ile alakan ki i danu
Traducao
Ele que leva cachorro para dentro do mato filho de Ogun
A enorme arvore oori filha do chefe aloran
Caranguejos se apressam ruidosamente
Para seus buracos filhos de Iloseoj ikan
E gbegbe quem diz que a fortuna deve ficar nas minhas maos
Orisa
10 ni
kaye
san
10
san
Olorun ti kun a 0 ku
Owo te we agidimagbayin
Olorun a ti kun
Traducao
Ekuku disse suavemente que
Eleso meso
temi
ni ki eje mi ni har
Odundun ni ti odundun
Tutu ni ti tete
Erowoo ni ti woorowoo
Ero ni ti ikupero
Traducao
Folha-dona-da-suavidade,
traga me suavidade
e sempre
e sempre
W oorowo
Ikuepero
calma
fresca
e sempre
e sempre
fresca e calma
fresca e calma
- FERTILIDADE (Aremo)
Folha Opuosupa
Folha Odundun (Folha da Costa)
Opasupa ni i pe omo wa
Agbonyin gbe omo wa
Ogbangan je ki omo se
Ogangan mi
traga os filhos
FOLHA
UTILIZACAo
Akoko
Obrigayao de Orisa
Folha de lroko
Calmante
Proteyao
Oro Agogo
Ewe unje
Egbo unje
Gbirinbintin ewo ni nro danu
Gbirinbintin ewo ni nro danu
Ewe abiwere re
Tete Abalaley
Rinrin
Odundun
Ewe lroko
Igbin
Epo Dende
Ori
Gin
Amassar tudo junto numa bacia com agua e lavar a imagem ou igba em preparayao
de assentamento dentro.
Ewe Ebure
Igbin
Odundun
Tete
Rinrin
Pilar e secar, moer ate transformar em po. Despejar a gosma do caracol sobre
o po e secar. Colocar dentro de um couro e costurar.
Usar numa bolsa.
MATERIAL
usa
Efun
Osun
Obi
Comida de Orisa,
Para fazer jogo e
Tambem confirmar Ebo.
Orogbo
lye Agbe
lye Aluko
Ikodide
lyerosun
Buzios
Ori (Ero)
E misturado
Ado
Irukere
19bin (ero)
Gin
Bebida de Orisa
Dende (ero)
Uso
A fin pe ololufe pada tabi
Pe ire ti 0 ti 10 pada
Uso
A fin se Ogun pe ki agba ile
Taba ile pada lowo ota
N:- B a kinba alukerese dule
Baba re, eewo ni!
Traducao
Uso
A fin se Ogun wipe ki aiye
Enia pada si rere
Traducao
E usado
Uso
Uso
Traducao
Traducao
E usado
E usado
Uso
Uso
Traducao
Traducao
WQ
buburu
Uso
A finje ogun loku regbe
Uso
A finge ogun atosi ti odaju
Traducao
Traducao
Uso
Uso
Traducao
Traducao
Uso
Uso
Traducao
Traducao
Uso
Uso
Traducao
Traducao
Ila
Aladun
Ohesenmesen
Mako
Misinmisin
Oju Ologbo
Werenjeje
Pakun Obarisa
Olatogege
Dagunro
Ahon eku (dudu)
Ose
Ose Igbeeluju
Atare
Arun sansan
Sikiti moeso
Sikiti monso
Ayinre
Alubosa
Ayo
Ipolerin
Atikekereheyin
Sawewe
Sawewe
Ewaowo
Awo erede
Efo Tete
Tete elegun un
Tete afetedaye
Tete ateledanji
Ejoju
Ekaju
Eekun ahun
Ekunkun ahun
Ogede Oyinbo
Afe
Eko oyinbo
Abo
Epa (gidi)
Elege
Eekarra ekun
Egun arigbo
- quiabo
- olho-de-cabra
- olho-de-pombo
- cipo-de-akacuz
- fruta-de-conta
- Jequiriti
- Jiquiriri
- Tentinho
- Tento
- Carrapicho-rasteiro
- Falso-cardo
- Baoba
- Calabaceira
-Amomo
- Metrasto
- Catinga-de-bode
- Erva-de-Sao Joao (Maria Preta)
- Corayao-de-Negro
- Cebola
- Alho
- Babosa
- Erva-de-pinto
- Periguito
- Alecrim
- Magnericao
- Mangerico
- Cauda-de-raposa
- Bredo-de-espinho
- Bredo
- Caruru-de-porco
- Cajueiro
- Caju
- Abacaxi
- Araras
- Araraseiro
- Pinha-do-brejo ou jaca-de-pobre
- Jaca-de-pobre
- Araticum-da-areia
- Amendoim
- Cardo-Santo
- Cardo-do- Mexico
- Figueira-do-infemo
Ankemi leti
Berefutu
Taponurin
Ogbun
Afoforo
Efo oyinbo
Osun elede
Isin
Etiponola
Popola
Abamoda
EruOdundun
Emi
Eran esin
Pitanga
Egele
Ewe biyemi
Ibiyemi
Efunle
Abo Labelabe
Akogbegi
Ako ire
Baaka
Mora
Owu
Akese
Awise
Agogo Igun
Ogun
Ogigi
Isapa Iseku
Amukan
Isapa
Isapa funfun
Ofo odan
Eru buje
Jogbo
Olatorije
Eru oorungo
Femo loju toki
Atunomoto
Kukindunku
Kawokawo
Sara oroba
Ajigbawa
Akinsale
- Jarrinha
- Fruta-pao
- Jaqueira
- Mangue-Siriuba
- Margosa
- Berthlha
- Urucum
- Castanheiro da Africa
- Erva tosta.o
- Poilao- forro
- Folha da Fortuna
- Arvore da Fortuna
- Limo-da-Costa
- Capim-de-rola
- Pitangueira-vermelha
- Erva-andorinha
- Quebra-pedra
- Erva-de-Santa-Luzia
- Corre-corre
- Tiririca
- Danda
- Pau-cadeira
- Palma-de-Santa-Rita Gladiolo
- Gloriosa-dos-Jardins Aranha
- Algodoeiro
- Algodao-gigante
- Algodoeiro
- Crista-de-galo
- Heliotropio-Indiano
- Canhamo-brasileiro
- Canhamo-brasileiro
- Azedinha
- Caruru-azedo
- Caruru-da-Guine
- Canhamo-brasileiro
- Acacu
- Meves
- Macae
- Erva-cidreira
- Mentrasto-do-grande
- Anileira-verdadeira
- Batata doce
- Jitirana
- Primavera-de-cayeira
- Campainha-vermelha
- Jeticuc;u
Ej inrin Odan
Olobontuje
Iyelode
Jaguda
Odundun
Dogbodogbo
Ewon Odele
EwonAgogo
Eleku
Ofia
Yanrin
Abeko
Iku ekun
Oka
Oru
Imi ologbo
Apapo
Ipapo
Hko ewuro odo
Alade
Taba
Osibata
Efinrin ata
Efinrin wewe
Efinrin aja
Efinrin marugbo sanya
Aruntantan
Eruyanntefe
Efinrin Otu
Eye Oba Ie efinrin
Emu
Ofa etu
Resi
Apako
Ekunkun
Eleda woro
Ikin
Ikin Iruke
Ogbo
Abiirunpo
Kakasenla
Kakasemi sola awomi
Aperejo
Ilosun
Eesun
Apara
- Jua-pitanga
- Pinhao
- Pinhao-de-barbados
- Flor-de-coral
- Flor-da-Costa
- Capim-de-cheiro
- Cambara-de-espinho
- Cambara-vermelho
- Cambara-roxo
- Cansacao
- Lingua-de-vaca
- Arroz-bravo
- Cordao-de- frade
- Cordao-de-Sao Francisco
- Cordao-de- frade
- Douradinha
- Pau-carrapato
- Inge-bravo
- Cruz-de-Malta
- Pernambuco
- Fumo
- Lotus
- Manjericao-de-alfavaca
- Alfavaca-cheirosa
- Alfavaca-do-campo
- Basilico
- manjericao-dos-cozinheiros
- Alfavaca
- Manjericao-cheiroso
- Manjericao-de-folha Iarga
- Caaxira
- Taquarinha
- Arroz
- Bambu
- Vacua
- Capim-mimoso
- Capim-gaine
- Capim-colonial
- Orelha-de-macaco
- Maracuja
- Cipo-curucu
- Mata-fome
- Dois-amores
- Capim-rabo-de-mucura
- Capim-elefante
- Sucupira
Apaha
Rinrin
Ojuusaju
Ogun bereke
Epa Ikunigbo
Ise
Isu
Arunfonfon
Ewura
Egbodo
Emina
Ewura esin
Alo
Isu Alubosa
Abaje
Kanran
Peregum
Arojoku
Ope
Gbagi
Odundun Olokun
Ijebu
- Pracaxi-de-folha grande
- Jabuti-membeca
- Erva de
- Flamboyant / Carrapicho-de-beic;o de boi
- Feijao bravo
- Inhame
- Inhame
- Cara
- Inhame bravo
- Cara-de-sapateiro
- Inhame-de-Sao Tome
- Cara-do- Para
- Inhame-da-Guine Branco
- Inhame de Sao Tome
- Inhame da Guine Branco
- Ebano
- Coqueiro-de-venus nativo
- Erva-botao
- Dendezeiro
- Pata-de-Galinha
- Pincel
- Cipo-da-beira mar