Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Salmo 42 (este salmo omite-se nas Missas de Confiteor Deo omnipotenti, / beatæ Mariæ
Defuntos e do Tempo da Paixão) semper Virgini, / beato Michæli Archangelo, /
beato Joanni Baptistæ, / sanctis Apóstolis
Júdica me, Deus, et discérne causam meam de
Petro et Paulo, / omnibus Sanctis, et tibi,
gente non sancta: ab hómine iniquo et dolóso
pater: / quia peccavi nimis cogitátione, verbo,
érue me.
et ópere: / [bate três vezes no peito],mea culpa,
R. Quia tu es, Deus, fortitúdo mea: quare me mea culpa, mea máxima culpa.
repulísti, et quare tristis incédo, dum afflígit
Ideo precor beatam Mariam semper
me inimícus?
Virginem, / beatum Michælem Archangelum,
Emitte lucem tuam et veritátem tuam: ipsa me / beatum Joannem Baptistam, / sanctos
deduxérunt et adduxérunt in montem sanctum Apóstolos Petrum et Paulum, / omnes
tuum, et in tabernácula tua. Sanctos, et te, pater, / orare pro me ad
R. Et introíbo ad altare Dei: ad Deum qui Dóminum Deum nostrum.
lætíficat juventútem meam.
Confitébor tibi in cíthara Deus, Deus meus: Celebrante:
quare tristis es ánima mea, et quare contúrbas
me? Misereátur vestri omnípotens Deus, et dimissis
peccáis vestris, perdúcat vos ad vitam ætérnam.
R. Spera in Deo, quóniam adhuc confitébor
illi: salutáre vultus mei, et Deus meus R. Amen
Glória Patri, et Fílio, et Spíritui Sancto. Fazendo o sinal da cruz, o celebrante diz:
1
O celebrante, inclinado, diz: Kyrie eléison. Kyrie eléison.
Deus, tu convérsus vivificábis nos. Kyrie eléison.
R. Et plebs tua lætábitur in te. GLORIA IN EXCELSIS
Osténde nobis Dómine, misericordiam tuam. Canto de alegria, o Gloria in excelsis só se
diz nas missas de caráter festivo: Domingos
R. Et salutáre tuum da nobis. (fora do Advento, Septuagésima e
Dómine, exáudi oratiónem meam. Quaresma), Tempos do Natal, Tempo
Pascal, festas de Nosso Senhor, da
R. Et clámor meus ad te véniat. Santíssima Virgem, dos Anjos e dos Santos,
Dominus vobiscum. e Missas votivas solenes. Omite-se em todas
as outras Missas.
R. Et cum spíritu tuo.
GLÓRIA IN EXCÉLSIS DEO, / et in terra pax
homínibus / bonæ voluntátis. / Laudámus te, /
O celebrante sobe ao altar, dizendo: benedícimus te, adorámus te, / glorificámus te,
/ grátias ágimus tibi / propter magnam glóriam
Oremus.
tuam: / Dómine Deus, / Rex cæléstis, / Deus
Aufer a nobis, quæsumus, Dómine, iniquitates Pater omnípotens. / Dómine Fili unigénite, /
nostras: ut ad Sancta sanctórum puris mereámur Jesu Christe; / Dómine Deus, / Agnus Dei, /
méntibus intróire. Per Christum Dóminum Fílius Patris: / Qui tollis peccata mundi, /
nostrum. Amen. miserére nobis; / qui tollis peccáta mundi,
O celebrante, inclinado, diz a seguinte oração: / súscipe deprecatiónem nostram; / qui sedes ad
déxteram Patris, / miserére nobis.
Orámus te, Dómine, per mérita Sanctórum
tuórum, (beijando o centro do altar) quórum / Quóniam tu solus Sanctus, tu solus Dóminus,
relíquiæ hic sunt, et ómnium Sanctórum: ut / tu solus Altíssimus, Jesu Christe, cum Sancto
indulgére dignéris ómnia peccáta mea. Amen. Spíritu: / in glória Dei Patris. / Amen.
PRIMEIRA PARTE: ANTE-MISSA O celebrante beija o altar, volta-se ao povo e diz:
COLETA
Invocação do Espírito Santo:
Nas Missas solenes, enquanto o coro canta a
antífona do Ofertório, o subdiácono leva para Veni, Sanctificátor, omnípotens ætérne Deus:
o altar o cálice e a patena com a hóstia, que o et bénedic hoc sacrifícum, tuo sancto nómini
diácono apresenta ao celebrante. O acólito præparátum.
leva as galhetas com o vinho e a água. [Ver INCENSAÇÃO
Missa do dia] Segue-se, nas Missas solenes, o rito da incensão.
São incensadas primeiro as oblatas, depois a cruz, o
Oferecimento do pão:
altar, celebrante, ministros e fiéis.
Súscipe, sancte Pater, omnípotens æterne
BENÇÃO DO INCENSO:
Deus, hanc immaculatám hóstiam, quam ego
indígnus fámulus tuus óffero tibi, Deo meo Per intercessiónem beati Michaëlis archangeli,
vivo et vero, pro innumerabílibus peccátis, et stantis a dextris altáris incénsi, et ómnium
offensiónibus, et negligéntiis meis, et pro electórum suórum, incénsum istud dignétur
ómnibus circumstántibus, sed et pro ómnibus Dóminus benedícere, et in odórem suavitátis
fidélibus Christiánis vivis atque defúnctis: ut accípere. Per Christum Dóminum nostrum.
mihi, et illis profíciat ad salútem in vitam Amen.
ætérnam. Amen.
5
desperta nas almas os sentimentos de ação de graças hábeas, et benedícas, hæc dona, hæc
que convêm à celebração dos santos mistérios. múnera, hæc sancta sacrifícia illibáta;
Dóminus vobíscum. Oração por toda a Igreja, em especial pela
R. Et cum spíritu tuo. hierarquia:
Sursum corda. In primis, quæ tibi offérimus pro Ecclésia tua
sancta cathólica: quam pacificáre, custódire,
R. Habémus ad Dóminum.
adunáre et régere dignéris toto orbe terrárum:
Grátias agámus Dómino Deo nostro una cum fámulo tuo Papa nostro N. et Antístite
nostro N. et ómnibus orthodóxis, atque
R. Dignum et justum est.
cathólicæ et apostólicæ fídei cultóribus.
PREFÁCIO DA SANTÍSSIMA
Memento dos vivos
TRINDADE
Diz-se nas festas e nas Missas votivas da SS.
Trindade ; em todos os Domingos do ano, menos Meménto, Dómine, famulórum, famularúmque
nas festas que tiverem próprio: tuárum N. et N. et ómnium circumstántium,
quórum tibi fides cógnita est, et nota devótio, pro
Vere dignum et justum est, æequum et salutáre, nos
quibus tibi offérimus: vel qui tibi ófferunt hoc
tibi semper et ubíque grátias ágere : Dómine sancte,
sacrificium laudis pro se, suísque ómnibus: pro
Pater omnípotens, ætérne Deus : Qui cum unigénito
redemptióne animárum suárum, pro spe salútis, et
Filio tuo et Spiritu Sancto unus es Deus, unus es
incolumitátis suæ: tibíque reddunt vota sua ætérno
Dóminus : non in uníus singularitáte persónae, sed
Deo, vivo et vero.
in uníus Trinitáte substántiae. Quod enim de tua
glória, revelánte te, crédimus, hoc de Fílio tuo, hoc Memória dos Santos
de Spíritu Sancto sine differéntia discretiónis
sentímus. Ut in confessióne verae sempiternaéque
Deitátis, et in persónis propríetas, et in esséntia Ver nas seções a seguir, as alterações próprias de
únitas, et in majestáte adorétur aequálitas. Quam certas festas.
laudant Angeli atque Archángeli, Chérubim Communicántes, et memóriam venerántes, in
quoque ac Séraphim: qui non cessant clamáre primis gloriósæ semper Vírginis Maríæ,
quotídie, una voce dicéntes: Genitrícis Dei et Dómini nostri Jesu Christi:
**
Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dóminus Deus
Sábaoth. Pleni sunt cæli et terra glória tua.
Hosanna in excélsis. Benedíctus qui venit in No dia de Natal e durante a Oitava:
nómine Dómini. Hosánna in excélsis.
Continuação do Cânon Communicántes, et diem sacratissimum
(noctem sacratissimam) celebrantes, quo (qua)
O celebrante, profundamente beatæ Mariæ intemerata virginitas huic mundo
inclinado, beija o altar e continua a edidit Salvatorem, et memóriam venerántes, in
grande oração sacerdotal. primis ejusdem gloriósæ semper Vírginis
Maríæ, Genitrícis Dei et Dómini nostri Jesu
Te igitur, clementíssime Pater, per Jesum Christi: **
Christum Fílium tuum, Dóminum nostrum,
súpplices rogámus ac pétimus, uti accépta
6
Na festa da Epifania: Estendendo as mãos sobre as oblatas, o celebrante
Communicántes, et diem sacratissimum diz:
celebrantes, quo Unigenitus tuus, in tua tecum
gloria coæternus, in veritate carnis nostræ Hanc igitur oblatiónem servitutis nostræ, sed et
visibiliter corporalis apparuit: sed et cunctæ familiæ tuæ, quæsumus, Dómine, ut
memóriam venerántes, in primis gloriósæ placátus accípias: diésque nostros in tua pace
semper Vírginis Maríæ, Genitrícis ejúsdem dispónas, atque ab ætérna damnatióne nos
Dei et Dómini nostri Jesu Christi: ** éripi, et in electórum tuórum iúbeas grege
numerári. Per Christum Dóminum nostrum.
Desde a Vigília pascal até ao Sábado «in albis»:
Amen.
Communicántes, et diem sacratissimum
(noctem sacratissimam) celebrantes,
Resurrectionis Dominui nostri Jesu Christi Da Vigília pascal ao sábado <in albis> e desde a
secundum carnem: sed et memóriam Vigília do Pentecostes até ao sábado seguinte, diz-
venerántes, in primis gloriósæ semper Vírginis se:
Maríæ, Genitrícis Dei et Dómini nostri Jesu
Hanc ígitur oblatiónem servitútis nostræ, sed et
Christi: **
cunctæ familiæ tuæ, quam tibi offerimus pro
his quoque, quos regenerare dignatus es ex
Na festa da Ascensão: aqua et Spíritu Sancto, tribuens eis
remissiónem omnium peccatórum: *
Communicántes, et diem sacratissimum
celebrantes, quo Dominus noster, unigenitus
Filius tuus, unitam sibi fragilitatis nostræ O celebrante abençoa as oblatas dizendo:
substantiam in gloriæ tuæ dextera collocavit:
Quam oblatiónem tu, Deus, in ómnibus,
sed et memóriam venerántes, in primis
gloriósæ semper Vírginis Maríæ, Genitrícis quæsumus, benedíctam, adscríptam,
Dei et Dómini nostri Jesu Christi: ** ratam, rationábilem, acceptabilémque fácere
dignéris: ut nóbis Corpus, et Sanguis fiat
dilectíssimi Fílii tui Dómini nostri Iesu Christi.
Desde a Vigília do Pentecostes até ao sábado
seguinte:
CONSAGRAÇÃO
Communicántes, et diem sacratissimum
Pentecostes celebrantes, quo Spíritus sanctus Inclina-se sobre o altar, e profere as
Apostolis innumeris linguis apparuit: sed et palavras da consagração da Hóstia. Em
memóriam venerántes, in primis gloriósæ seguida adora-a, e eleva-a aos olhos dos
semper Vírginis Maríæ, Genitrícis Dei et
assistentes, para que todos a adorem em
Dómini nostri Jesu Christi: **
silêncio. O mesmo faz, depois, para a
** sed et beáti Ioseph, eiúsdem Vírginis consagração do Cálice.
Sponsi, et beatórum Apostolórum ac Mártyrum
tuórum, Petri et Pauli, Andréæ, Iacóbi, Ioánnis, Qui pridie quam paterétur, accépit panem in
Thomæ, Iacóbi, Philíppi, Bartholomæi, sanctas ac venerábiles manus suas, et elevátis
Matthæi, Simónis, et Thaddæi, Lini, Cleti, óculis in cælum ad te Deum Patrem suum
Cleméntis, Xysti, Cornélii, Cypriáni, omnipoténtem, tibi grátias agens, benedíxit,
Lauréntii, Chrysógoni, Ioánnis et Pauli,
fregit, dedítque discípulis suis, dicens:
Cosmæ et Damiáni, et ómnium Sanctórum
Accípite, et manducáte ex hoc omnes.
tuórum; quorum méritis precibusque
concédas, ut in ómnibus protectiónis tuæ HOC EST ENIM CORPUS MEUM
muniámur auxílio. Per eúndem Christum
Dóminum nostrum. Amen.
7
Consagração do Cálice:
Símili modo postquam cænátum est, accípiens Memento dos defuntos:
et hunc præclárum cálicem in sanctas ac Meménto étiam, Dómine, famulórum
venerábiles manus suas: item tibi grátias agens, famularúmque tuárum N. et N. qui nos
benedíxit, dedítque discipulis suis, dicens: præcessérunt cum signo fídei, et dórmiunt in
Accípite, et bíbite ex eo omnes somno pacis.
HIC EST ENIM CALIX SANGUINIS MEI, Ipsis, Dómine, et ómnibus in Christo quiescéntibus,
NOVI ET ÆTÉRNI TESTAMÉNTI: locum refrigérii, lucis et pacis, ut indúlgeas ,
MYSTÉRIUM FIDEI: QUI PRO VOBIS ET deprecámur. Per eúmdem Christum Dóminum
PRO MULTIS EFFUNDÉTUR IN nostrum. Amen.
REMISSIÓNEM PECCATÓRUM. O celebrante bate no peito, dizendo:
Hæc quotiescumque fecérit, in mei memóriam Nobis quoque peccatóribus fámulis tuis, de
faciétis. multitúdine miseratiónum tuárum sperántibus,
O celebrante continua depois as orações do partem áliquam, et societátem donáre dignéris, cum
Cânon: tuis sanctis Apóstolis et Martyribus: cum Ioánne,
Stéphano, Matthía, Barnaba, Ignátio, Alexándro,
Unde et mémores, Dómine, nos servi tui sed et Marcellíno, Petro, Felicitáte, Perpétua, Agatha,
plebs tua sancta, eiúsdem Christi Fílii tui Dómini Lúcia, Agnéte, Cæcília, Anastásia, et ómnibus
nostri, tam beatæ Passiónis, nec non et ab ínferis Sanctis tuis: intra quorum nos consórtium non
Resurrectiónis, sed et in cælos gloriósæ æstimátor mériti, sed véniæ, quæsumus, largítor
Ascensiónis: offérimus præcláræ maiestáti tuæ de admítte. Per Christum Dóminum nostrum. Amem.
tuis donis ac datis, hóstiam puram, hóstiam
Per quem hæc ómnia Dómine, semper bona creas,
sanctam, hóstiam immaculátam, Panem
sanctíficas, vivificas, benedícis, et
sanctum vitæ ætérnæ, et Cálicem salútis
præstas nobis.
perpétuæ.
DOXOLOGIA FINAL
Supra quæ propítio ac seréno vultu respícere
dignéris; et accépta habére, sícuti accépta habére PER IPSUM, ET CUM IPSO, ET IN
dignatus es múnera puéri tui iusti Abel, et IPSO, EST TIBI DEO PATRI
sacrifícium Patríarchæ nostri Abrahæ: et quod tibi OMNIPOTÉNTI, IN UNITÁTE SPÍRITUS
óbtulit summus sacérdos tuus Melchísedech, SANCTI, OMNIS HONOR ET GLÓRIA.
sanctum sacrifícium, immaculátam hóstiam.
O celebrante termina em voz alta:
Profundamente inclinado, o celebrante diz:
PER ÓMNIA SÆCULA SÆCULÓRUM
Súpplices te rogámus, omnípotens Deus, jube R. Amen.
hæc perférri per manus sancti Angeli tui in
súblime altare tuum, in conspéctu divínæ
maiestátis tuæ: ut quoquot ex hac altáris COMUNHÃO
participatióne sacrosánctum Fílii tui
Participação no Sacrifício
Corpus, et Sanguinem sumpsérimus, omni
benedictióne cælesti et grátia repleámur. Per <<Pater Noster>>
eumdem Christum Dóminum nostrum. Amen.
Terminado o Cânon, o celebrante diz em voz alta:
Orémus.Præceptis salutáribus móniti, et divína
institutióne formáti, audemus dícere:
8
Pater noster, qui es in cælis: / Sanctificétur Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: Dona
nomen tuum: / Advéniat regnum tuum: / Fiat nobis pacem.
volúntas tua, sicut in cælo, et in terra. / Panem
Inclinado, recita a oração seguinte, pela paz da
nostrum quotidiánum da nobis hódie: / Et
Igreja, depois da qual se dá, nas Missas solenes, o
dimítte nobis débita nostra, / sicut et nos
ósculo da paz. O celebrante dá-o ao diácono, este ao
dimíttimus debitóribus nostris. / Et ne nos
subdiácono, o qual o transmite ao clero presente.
inducas in tentatiónem,
Na Quinta-feira Santa, diz-se das três vezes:
R. Sed líbera nos a malo. miserere nobis. - Nas Missas de Defuntos diz-se:
Dona eis requiem; à terceira vez: dona eis requiem
sempiternam. Não se bate no peito.
O celebrante diz Amen em voz baixa, e continua: Dómine Jesu Christe, qui dixísti Apóstolis tuis:
Pacem relínquo vobis, pacem meam do vobis: ne
Líbera nos, quæsumus, Dómine, ab ómnibus
respícias peccáta mea, sed fidem Ecclésiæ tuæ:
malis, prætéritis, præséntibus, et futúris: et
intercedénte beáta et gloriósa semper Vírgine eámque secúndum voluntátem tuam pacificáre et
Dei Genitríce María, cum beátis Apóstolis tuis coadunáre dignéris: qui vivis et regnas Deus, per
Petro et Paulo, atque Andréa, et ómnibus ómnia sæcula sæculórum. Amen.
Sanctis, da propítius pacem in diébus nostris: Preparação para a Comunhão
ut ope misericórdiæ tuæ adiutí, et a peccáto
Inclinado sobre o altar, o celebrante recita as duas
simus semper líberi, et ab omni perturbatióne
secúri. Per eúmdem Dóminum nostrum Jesum orações seguintes, como preparação imediata para
Christum, Fílium tuum. Qui tecum vivit et a Comunhão:
regnat in unitáte Spíritus Sanctis Deus, Dómine Jesu Christe, Fili Dei vivi, qui ex
voluntáte Patris, cooperánte Spíritu Sancto, per
Per ómnia sǽcula sæculórum. R. Amen mortem tuam mundum vivificásti: líbera me
per hoc sacrosánctum Corpus et Sánguinem
Fração da Hóstia tuum ab ómnibus iniquitátibus meis, et
univérsis malis: et fac me tuis semper inhærére
O celebrante parte a Hóstia ao meio, de uma
mandátis, et a te numquam separári permíttas.
das partes tira um pequeno fragmento que Qui cum éodem Deo Patre et Spíritu Sancto
deita no preciosíssimo Sangue, traçando vivis et regnas Deus in sæcula sæculórum.
antes, com ele, sobre o Cálice, três vezes, o Amen.
sinal da cruz, e dizendo:
Pax Dómini sit simper vobiscum. Percéptio Córporis tui, Dómine Jesu Christe,
quod ego, indignus súmere præsúmo, non mihi
R. Et cum spíritu tuo. provéniat in judícium et condemnatiónem; sed
Hæc commíxtio et consecrátio Córporis et pro tua pietáte prosit mihi ad tutaméntum
Sánguinis Dómini nostri Jesu Christi fiat mentis et córporis, et ad medélam
accipiéntibus nobis in vitam ætérnam. Amen. percipiéndam. Qui vivis et regnas cum Deo
Patre in unitáte Spíritus Sancti Deus, per ómnia
sæcula sæculórum. Amen.
AGNUS DEI
O celebrante bate três vezes no peito, dizendo:
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: Comunhão do celebrante
Miserére nobis.
O celebrante genuflecte e pegando depois na
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: sagrada Hóstia, diz:
Miserére nobis.
9
Panem cæléstem accípiam, et nomen Dómini Indulgéntiam,absolutiónem, et remissiónem
invocabo. peccatórum nostrorum, tríbuat nobis
omnípotens et miséricors Dominus:
Em seguida bate três vezes no peito, dizendo:
R. Amen.
Dómine, non sum dignus, ut intres sub tectum
meum: sed tantum dic verbo, et sanábitur O celebrante volta-se para o altar, genuflecte e
anima mea. voltando-se pra os assistentes ergue a Hóstia,
Faz sobre si o sinal da cruz com a sagrada Hóstia, dizendo:
antes de a comungar:
Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi.
Corpus Dómini nostri Jesu Christi custodiat
E em seguida, três vezes:
ánimam meam in vitam ætérnam. Amen.
Dómine, non sum dignus, ut intres sub tectum
meum: sed tantum dic verbo, et sanábitur
Recolhe-se por uns instantes, e depois recita os
anima mea.
seguintes versículos:
Quid retríbuam Dómino pro ómnibus quæ
Dirigindo-se à mesa de comunhão diz a cada um
retríbuit mihi? Cálicem salutáris accípiam, et
dos comungantes:
nomen Dómini invocábo.Laudans invocábo
Dóminum, et ab inimicis meis salvus ero. Corpus Dómini nostri Jesu Christi custódiat
Toma o preciosíssimo Sangue, fazendo antes sobre ánimam tuam in vitam ætérnam. Amen.
si o sinal da cruz, dizendo:
ABLUÇÕES
Sánguis Dómini nostri Jesu Christi custódiat O celebrante purifica primeiro o cálice e depois os
ánimam meam in vitam ætérnam. Amen. dedos, e toma as abluções. Entretanto vai dizendo:
Confiteor Deo omnipotenti, / beatæ Mariæ Corpus tuum, Dómine, quod sumpsi, et
semper Virgini, / beato Michæli Archangelo, Sanguis, quem potávi, adhæreat viscéribus
/ beato Joanni Baptistæ, / sanctis Apóstolis meis: et præsta; ut in me non remáneat
Petro et Paulo, / omnibus Sanctis, et tibi, scélerum mácula, quem pura et sancta
pater: / quia peccavi nimis cogitátione, verbo, refecérunt Sacraménta. Qui vivis et regnas in
et ópere: / [bate três vezes no peito], mea sæcula sæculórum. Amen.
culpa, mea culpa, mea máxima culpa.
Ideo precor beatam Mariam semper Virginem, / Purifica o cálice e deixa-o, coberto, no meio do
beatum Michælem Archangelum, / beatum altar. Nas Missas solenes, é o subdiácono quem
Joannem Baptistam,/sanctos Apóstolos Petrum et purifica o cálice e o leva para a credencia.
Paulum, / omnes Sanctos, et te, pater, / orare pro
ANTÍFONA DA COMUNHÃO
me ad Dóminum Deum nostrum.
O celebrante passa para o lado direito do altar, e
Voltando-se para os fiéis, o celebrante diz: recita a antífona da Comunhão. [Conforme Missa
do dia]
Misereatur vestri omnípotens Deus, et dimissis
peccatis vestris, perducat vos ad vitam ætérnam. V. Dóminus vobíscum.
12
13