Você está na página 1de 109

Cefalias

Elcio Juliato Piovesan.

90% de prevalncia anual

198 Tipos

198 Tipos

Cefalias Primrias

198 Tipos

Cefalias Primrias

Cefalias Secundrias

198 Tipos

Cefalias Primrias - Etiologia desconhecida.

Cefalias Secundrias - Etiologia conhecida.

198 Tipos

Cefalias Primrias - Etiologia desconhecida. - Episdica e recorrente.

Cefalias Secundrias - Etiologia conhecida. - Contnua.

198 Tipos

Cefalias Primrias - Etiologia desconhecida. - Episdica e recorrente.

Cefalias Secundrias - Etiologia conhecida. - Contnua.

- Incio da dor leve atingindo altas intensidades de forma lentamente progressiva.

- Incio da dor atingindo altas intensidades de forma sbita ou no. THUNDERCLAP

198 Tipos

Cefalias Primrias - Etiologia desconhecida. - Episdica e recorrente.

Cefalias Secundrias - Etiologia conhecida. - Contnua.

- Muitos sintomas poucos sinais.

- Muitos sintomas e sinais.

198 Tipos

Cefalias Primrias - Etiologia desconhecida. - Episdica e recorrente.

Cefalias Secundrias - Etiologia conhecida. - Contnua.

- Muitos sintomas poucos sinais.


- Exames complementares pouco teis.

- Muitos sintomas e sinais.


- Exames complementares extremamente teis.

198 Tipos

Cefalias Primrias 1. Migrnea. 2. Cefalia do tipo tensional

Cefalias Secundrias 1. Tumor Cerebral. 2. Vasculares 3. Infecciosas.

3. Cefalias trigemino autonmicas.


4. Outras cefalias primrias.

MIGRNEA
Enxaqueca

Dr. Elcio Juliato Piovesan

Comparao entre os estudos Prevalncia de Migrnea.


Brasil 25 20,9 20 15 10 5 0 feminino masculino total 9,3 6,5 18,2 16,3 12,6 EUA

MIGRNEA

MIGRNEA

ENXAQUECA (Diagnstico Clnico)

DIAGNSTICO CLNICO
98% pela histria da dor de cabea.

DIAGNSTICO CLNICO
98% pela histria da dor de cabea.

1,8% pela exame fsico.

DIAGNSTICO CLNICO
98% pela histria da dor de cabea.

1,8% pela exame fsico.

0,2 % pela laboratorial.

FASES DA MIGRNEA

1- PRODROME

6-48 horas

FASES DA MIGRNEA FASES DA MIGRNEA

2- AURA 1- PRODROME

1 hora 6-48 horas

FASES DA MIGRNEA

3- CEFALIA 2- AURA 1- PRODROME

4-72 horas 1 hora 6-48 horas

FASES DA MIGRNEA

3- CEFALIA 2- AURA 1- PRODROME

4-72 horas
Sintomas Associados

1 hora 6-48 horas

FASES DA MIGRNEA

4- RECUPERAO 3- CEFALIA 2- AURA 1- PRODROME

4-72 horas
Sintomas Associados

At 72 horas Aps

1 hora 6-48 horas

MIGRNEA (Enxaqueca 19 Subtipos)

MIGRNEA (Enxaqueca 19 Subtipos)


1.1 - Migrnea sem AURA 1.5 Complicaes da Migrnea 1.5.1- Migrnea Crnica 1.5.2- Estado Migranoso 1.5.3- Aura persistente sem infarto

1.2 - Migrnea com AURA


1.2.1- Migrnea com cefalia e aura tpica. 1.2.2 Cefalia no migranosa com aura

1.2.3 Sem cefalia com aura 1.2.4 Migrnea Hemiplgica familial 1.2.5 Migrnea Hemiplgica espordica 1.2.6 Migrnea Basilar
1.3 Sndromes Peridicas da Infncia 1.3.1- Vmitos cclicos. 1.3.2- Migrnea Abdominal. 1.3.3- Vertigem Paroxstica Benigna. 1.4 Migrnea Retiniana

1.5.4- Infarto Migranoso


1.5.5- Migrnea originando epilepsia

1.6 Provvel Migrnea


1.6.1- Provvel migrnea sem aura. 1.6.2- Provvel migrnea com aura. 1.6.1- Provvel migrnea crnica.

1- PRODROMO

6 48 horas

1- Sintomas Premonitrios. Ocorrem horas at dias antes do incio da cefalia (60% dos casos).

1- Sintomas Premonitrios. Ocorrem horas at dias antes do incio da cefalia (60% dos casos). Sintomas: psicolgicos/neurolgicos/gerais.

Blau 1980; Isfer 1986; Giffin 2003; Schoonman 2006

1- Sintomas Premonitrios.

1- PRODROMO

Psicolgicos Depresso Euforia Irritabilidade Inquietude Lentido Mental Hiperatividade Fadiga Sonolncia

HIPOTLAMO
Blau 1980; Isfer 1986; Giffin 2003; Schoonman 2006

1- Sintomas Premonitrios.

1- PRODROMO

Psicolgicos Depresso Euforia Irritabilidade Inquietude Lentido Mental Hiperatividade Fadiga Sonolncia

Neurolgicos Fotofobia Fonofobia Hiperosmia -

HIPOTLAMO

CORTICAL
Blau 1980; Isfer 1986; Giffin 2003; Schoonman 2006

1- Sintomas Premonitrios.

1- PRODROMO

Psicolgicos Depresso Euforia Irritabilidade Inquietude Lentido Mental Hiperatividade Fadiga Sonolncia

Neurolgicos Fotofobia Fonofobia Hiperosmia -

Sistmicos Rigidez de Nuca Calafrios Polaciria Anorexia Diarria/Constipao Reteno Hdrica Compulso Alimentar

HIPOTLAMO

CORTICAL

HIPOTLAMO/DOPAMINA

Blau 1980; Isfer 1986; Giffin 2003; Schoonman 2006

1- AURA

5 minutos at 60minutos

AURA
Fenmeno neurolgico focal que antecede ou acompanha a dor de cabea.

Jensen 1986

AURA
Fenmeno neurolgico focal que antecede ou acompanha a dor de cabea. Durao de 5 at 60 minutos.

Jensen 1986

AURA
Fenmeno neurolgico focal que antecede ou acompanha a dor de cabea. Durao de 5 at 60 minutos. Sensorial, Motora ou Linguagem.

Jensen 1986

AURA
Fenmeno neurolgico focal que antecede ou acompanha a dor de cabea. Durao de 5 at 60 minutos. Sensorial, Motora ou Linguagem. Cefalia aparece em 80% dos casos aps a aura e inicia-se at 60 minutos do trmino da aura.
Jensen 1986

5-60 minutos

AURA

5-60 minutos

CEFALIA

AURA

5-60 minutos

At 60 minutos
CEFALIA AURA

5-60 minutos

At 60 minutos
CEFALIA AURA Ansiedade, medo ou outros distrbios comportamentais

Escotomas Visuais

Escotomas cintilantes ou fsfenos

AURA VISUAL NA CRIANA ALICE NO PAS DAS MARAVILHAS

METAMORFOPSIA

METAMORFOPSIA

APRAXIA E AGNOSIA (Distoro na Percepo do Corpo)

Podoll e Robinson 1999

APRAXIA E AGNOSIA (Distoro na Percepo do Corpo)

Podoll e Robinson 1999

APRAXIA E AGNOSIA (Distoro na Percepo do Corpo)

Macrosomatognosia

Podoll e Robinson 1999

APRAXIA E AGNOSIA (Distoro na Percepo do Corpo)

2006 Jean Claude Marseille

SINESTESIA

Condio neurolgica em que o estmulo de um dos sentidos provoca percepo em outro

Sons provocam mudana na cor da esfera

PARESTESIAS (SEGUNDA MAIS PREVALENTE)

DOR

DOR
A dor inicia leve e atinge sua intensidade mxima entre 15-60 minutos.

DOR da Enxaqueca Versus Cefalia Thunderclap

15-60 minutos

4- 72 horas Padro da Cefalia na MIgrnea

DOR da Enxaqueca Versus Cefalia Thunderclap

< 60 segundos

Varivel Padro da Cefalia Thunderclap

DOR
A dor inicia leve e atinge sua intensidade mxima 15-60 minutos. A dor tem uma intensidade de moderada a severa intensidade.

DOR
A dor inicia leve e atinge sua intensidade mxima entre 15-60 minutos. A dor tem uma intensidade de moderada a severa intensidade. Durao de 4 at 72 horas.

DOR
Exceto na populao peditrica onde a durao da cefalia pode ser de 2-48 horas.

ESTADO DE MAL MIGRANOSO


1. A dor prolongar por mais de 72 horas sem melhora com medicamentos comprovadamente efetivos (Bento e Esperanca 2000).

ESTADO DE MAL MIGRANOSO


1. A dor prolongar por mais de 72 horas sem melhora com medicamentos comprovadamente efetivos (Bento e Esperanca 2000). 2. A dor severa e totalmente disabilitante (Bento e
Esperanca 2000).

DOR

Leve

Moderada

Severa

Estado de Mal Migranoso

CONTNUO DE EVOLUO CLNICA DA DOR NA MIGRNEA

LOCALIZAO:

Unilateral Fixa

Migrnea 20%

Unilateral Alternante

Unilateral Fixa

Migrnea 40%

Migrnea 20%
Cefalia Secundrias

Bilateral 40%

PADRO DA DOR
PULSTIL, LATEJANTE.

4- SINTOMAS ASSOCIADOS

Fotofobia

Nuseas e vmitos

Osmofobia

Fonofobia

SINTOMAS ASSOCIADOS

Nuseas ocorrem em 90% dos pacientes e vmitos em torno de 1/3 destes.


(Selby e Lance 1960; Olesen 1978; Silberstein 1995).

SINTOMAS ASSOCIADOS

Diarria ocorrem em 16% dos pacientes


(Selby e Lance 1960; Olesen 1978; Resmussen 1991).

Fotofobia Percepo Sensorial Fonofobia 86 97% Osmofobia

4- SINTOMAS ASSOCIADOS

TONTURA

ALODINIA

FASE PS-DRMICA

FASE PS-DRMICA
Dificuldades de Concentrao.

FASE PS-DRMICA
Dificuldades de Concentrao. Sensao de cansao.

FASE PS-DRMICA
Dificuldades de Concentrao. Sensao de cansao. Irritabilidade.

FASE PS-DRMICA
Dificuldades de Concentrao. Sensao de cansao. Irritabilidade. Eufricos.

FASE PS-DRMICA
Dificuldades de Concentrao. Sensao de cansao. Irritabilidade. Eufricos. Fraqueza e dores musculares.

FASE PS-DRMICA
Dificuldades de Concentrao. Sensao de cansao. Irritabilidade. Eufricos. Fraqueza e dores musculares. Anorexia.

FASE PS-DRMICA
Dificuldades de Concentrao. Sensao de cansao. Irritabilidade. Eufricos. Fraqueza e dores musculares. Anorexia. Aumento do apetite.

Fatores Desencadeantes:
1- Estresse fsico ou psicolgico.

O estresse psicolgico pode induzir crises de migrnea horas aps.

Fatores Desencadeantes:
1- Estresse fsico ou psicolgico.
O estresse fsico pode induzir crises de migrnea durante a atividade fsica ou imediatamente aps. Antiinflamatrios no hormonais minutos antes da atividade fsica podem evitar estas crises.

Fatores Desencadeantes:
1- Estresse fsico ou psicolgico.
2- Tenso Muscular. 3- Depresso.

Fatores Desencadeantes:
1- Estresse fsico ou psicolgico.
2- Tenso Muscular. 3- Depresso. 4- Distrbios do Sono.

Fatores Desencadeantes:
1- Estresse fsico ou psicolgico.
2- Tenso Muscular. 3- Depresso. 4- Distrbios do Sono. 5- Erros Posturais.

Fatores Desencadeantes:
1- Estresse fsico ou psicolgico.
2- Tenso Muscular. 3- Depresso. 4- Distrbios do Sono. 5- Erros Posturais.

6- Abstinncia alimentar ou atraso alimentar.

Fatores Desencadeantes:

Fatores Desencadeantes:
1- Estresse fsico ou psicolgico.
2- Tenso Muscular. 3- Depresso. 4- Distrbios do Sono. 5- Erros Posturais.

6- Abstinncia alimentar ou atraso alimentar.


7- Alimentos e temperos. 8- Alcool.

Fatores Desencadeantes:
9- Cefena ou abstinncia ao caf.

Use de cafena mais de 200mg/dia por mais do que duas semanas quando interrompido abruptamente o seu uso.

Fatores Desencadeantes:
10- Aumento da Presso Arterial.

Fatores Desencadeantes:
10- Aumento da Presso Arterial.
11- Distrbios Visuais.

Fatores Desencadeantes:
10- Aumento da Presso Arterial.
11- Distrbios Visuais. 12- Doenas sinusais.

Fatores Desencadeantes:
10- Aumento da Presso Arterial.
11- Distrbios Visuais. 12- Doenas sinusais. 13- Luzes ou barulhos.

Fatores Desencadeantes:
10- Aumento da Presso Arterial.
11- Distrbios Visuais. 12- Doenas sinusais. 13- Luzes ou barulhos. 14- Mudanas de Temperatura.

Fatores Desencadeantes:
10- Aumento da Presso Arterial.
11- Distrbios Visuais. 12- Doenas sinusais. 13- Luzes ou barulhos. 14- Mudanas de Temperatura.

15- Oscilaes Hormonais.

ENXAQUECA MENSTRUAL
Migrnea Menstrual

Menstruao

FASES DA MIGRNEA

4- RECUPERAO 3- CEFALIA 2- AURA 1- PRODROME

4-72 horas
Sintomas Associados

At 72 horas Aps

1 hora 6-48 horas

Sinais Cefalias Secundrias


Febre

Sinais Cefalias Secundrias


Febre

Perda de Peso Inexplicvel

Sinais Cefalias Secundrias


Febre

Perda de Peso Inexplicvel

Claudicao de mandbula

Fundo de Olho:

Critrios Diagnsticos Migrnea IHS- 2edio 2004


ENXAQUECA

CEFALIA DO TIPO TENSIONAL


A- No mnimo DEZ ataques de cefalia com as seguintes caractersticas.

A- No mnimo CINCO ataques de cefalia com as seguintes caractersticas.

Critrios Diagnsticos Migrnea IHS- 2edio 2004


ENXAQUECA

CEFALIA DO TIPO TENSIONAL


A- No mnimo DEZ ataques de cefalia com as seguintes caractersticas. B- Durao De 30min at 30 dias ou mais

A- No mnimo CINCO ataques de cefalia com as seguintes caractersticas.


B- Durao das crises de 4-72 horas.

Critrios Diagnsticos Migrnea IHS- 2edio 2004


ENXAQUECA

CEFALIA DO TIPO TENSIONAL


A- No mnimo DEZ ataques de cefalia com as seguintes caractersticas. B- Durao De 30min at 30 dias ou mais C- No mnimo 2 das abaixo: 1- Cefalia bilateral. 2- Cefalia compressiva. 3- Leve a moderada Intens. 4- No piora aos esforos.

A- No mnimo CINCO ataques de cefalia com as seguintes caractersticas.


B- Durao das crises de 4-72 horas. C- No mnimo 2 das abaixo: 1- Cefalia unilateral. 2- Cefalia pulstil.

3- Moderada a severa Intens.


4- Piora aos pequenos esforos.

Critrios Diagnsticos Migrnea IHS- 2edio 2004


ENXAQUECA

CEFALIA DO TIPO TENSIONAL


A- No mnimo DEZ ataques de cefalia com as seguintes caractersticas. B- Durao De 30min at 30 dias ou mais C- No mnimo 2 das abaixo: 1- Cefalia bilateral. 2- Cefalia compressiva. 3- Leve a moderada Intens. 4- No piora aos esforos.

A- No mnimo CINCO ataques de cefalia com as seguintes caractersticas.


B- Durao das crises de 4-72 horas. C- No mnimo 2 das abaixo: 1- Cefalia unilateral. 2- Cefalia pulstil.

3- Moderada a severa Intens.


4- Piora aos pequenos esforos.

D- No mnimo um dos sintomas:


1- Nuseas e ou vmitos. 2- Fotofobia e fonofobia.

D- No mnimo um dos sintomas:


1- Sem nuseas e ou vmitos. 2- Ou fotofobia ou fonofobia.

Critrios Diagnsticos Migrnea IHS- 2edio 2004


ENXAQUECA

CEFALIA DO TIPO TENSIONAL


A- No mnimo DEZ ataques de cefalia com as seguintes caractersticas. B- Durao De 30min at 30 dias ou mais C- No mnimo 2 das abaixo: 1- Cefalia bilateral. 2- Cefalia compressiva. 3- Leve a moderada Intens. 4- No piora aos esforos.

A- No mnimo CINCO ataques de cefalia com as seguintes caractersticas.


B- Durao das crises de 4-72 horas. C- No mnimo 2 das abaixo: 1- Cefalia unilateral. 2- Cefalia pulstil.

3- Moderada a severa Intens.


4- Piora aos pequenos esforos.

D- No mnimo um dos sintomas:


1- Nuseas e ou vmitos. 2- Fotofobia e fonofobia. E- Apresenta exame neurolgico dentro da normalidade.

D- No mnimo um dos sintomas:


1- Sem nuseas e ou vmitos. 2- Ou fotofobia ou fonofobia. E- Apresenta exame neurolgico dentro da normalidade.

OBRIGADO

Você também pode gostar