Você está na página 1de 53

Primeiro Workshop Metalurgia do P

Programa
08:30 Welcome Coffee 08:45 Metalurgia do P Processo, Viabilidade, Aplicaes e Estudo de Casos Lucio Salgado - Metallum 10:30 Coffee Break 11:00 Desenvolvimento Mundial da metalurgia do P Claudinei Reche - Hoganas 12:00 Debates

Histria do uso dos metais

Em 7.700 anos somente 12 metais eram usados

FERRO COBRE CHUMBO MERCRIO

M/P ~1.925

6000 AC

5000 AC

4000 AC

3000 AC

2000 AC

1000 AC

1000

2000

1000

1500

2000

OURO

PRATA

ESTANHO

Um total de 24 metais foram descobertos at 1.600

PERFORMANCE x DENSIDADE

AUMENTO DE PERFORMANCE MECANICA

AO RPIDO

FORJAMENTO

MOLDAGEM POR INJEO

COMPONENTES DE ALTA RESISTNCIA

METALURGIA DO P CONVENCIONAL

MANCAIS

FILTROS

AUMENTO DA DENSIDADE
ALUMNIO

PLSTICO

COMPONENTES DE AO EM GERAL Armaes do air bag Induzido e estatores de motores eltricos Placa base da vlvula EGR Engrenagem vidros eltricos Pinhes do levantador de vidros Arruela do EGR Ncleo da vlvula EGR Carcaa da vlvula EGR Carcaa do sistema cruise control Anis controladores de fluxo de ar condicionado

DIREO MOTORES Colar da coluna de direo Engrenagem da coluna de direo Placa terminal Alavanca de regulagem da altura do volante Tampa do mancal de rolamento Corpo da vlvula Tampa Pinhes do planetrio (motor de partida) Sapata polar (motor de partida) Peas magnticas para distribuidores de ignio Placa de controle de emisses Buchas para balancins Engrenagens com dentes internos Tampa do eixo de comando das vlvulas Carcaa de vlvulas de injeo de combustvel Espaador de injetores de combustvel Ncleo magntico Chave magntica (motor de partida) Buchas e placas para ventiladores (sistema de arrefecimento) Bielas Mancais de girabrequim e eixo de comando de vlvula Sensores de fase Cames Guia e assento de vlvula

ASSENTOS Alavancas de ajuste Lingetas da trava Mecanismo reclinado Espaadores FREIOS

SUSPENSO
Guia da haste Vlvula de compresso Cilindros Pistes Espaadores Placa de orifcios

Anis sensores ABS Porca de ajuste Ajustadores Trava de freio cilindro mestre Pistes Insertos do induzido Estatores Induzidos Acionadores Carcaa de engrenagens

TRANSMISSO LIMPADORES DE PARABRISA Anis sincronizadores Chavetas de reteno Cubo conversor de torque Trao nas quatro rodas Engrenagem planetria Polia dentada de trao e tracionada Trava de estacionamento

Acionamento Trava excntrica Retentores

COMPONENTES AUTOMOTIVOS

Princpio Bsico do processo

Processos Relacionados Compactao Isosttica Conformao por Spray

Compactao Convencional

Sinter-Forjamento Injeo de ps

Compactao a Morno

Sinter Forjamento

Compactao da pr-forma 80% da DT

Sinterizao 1100 - 1200C

Resfriamento

Aquecimento por induo

Forjamento 950 - 1100C

Resfriamento sob atmosfera controlada

Moldagem por Injeo

Compactao Isosttica

Conformao por Spray


Parmetros pr-estabelecidos Parmetros de linha

banho
. Dimetro do bocal . Tipo de gs de ato mizao . P rojet o do ato mizador

1. Sup eraqueciment o do banh o 2. Taxa de fluxo de metal 3. Presso do gs 4. Mo viment o do "sp ray"

atomizao

"s pray"

5. Alt ura do "sp ray"

. Geometria do substrat o e configurao

pr-formado substrato
6. Mo viment o do subst rato

ELEMENTOS DE LIGA

P BASE

LUBRIFICANTES SIMILARES

NQUEL

FERRO FSFORO

COBRE

GRAFITE

SULFETO DE MANGANES MISTURA COMPACTAO

SINTERIZAO

USINAGEM REVESTIMENTO SUPERFICIAL CALIBRAGEM FERROXIDAO IMPREGNAO

TRATAMENTO TRMICO PRODUTO FINAL

FLUXOGRAMA DE PROCESSO COMPACTAO CONVENCIONAL

Tipos de ps mais usados na fabricao de peas estruturais e buchas autolubrificantes - Ps base:


Ferro Cobre Bronze

- Aditivos e lubrificantes :
Carbono Cobre

Estearatos
Ceras MnS Nquel

Lato
Inox

Molibdnio
Estanho

Etapas do Processo

Mistura
- Feita com base na especificao do material definido para pea. - Os componentes da mistura, todos na forma de p, so pesados e colocados no misturador de forma a obter uma mistura homognea. - Adiciona-se tambm um p lubrificante necessrio na etapa de compactao. Este p evita que o ferramental seja desgastado e facilita a compactao e a extrao da pea.

Misturadores
Duplo - Cone

Os modelos mais usados so:


Y

Metalurgia do P Convencional

COMPACTAO DE PEAS

SINTERIZAO EM FORNO CONTNUO

Pr Aquecimento: 500 800C O lubrificante retirado da pea

Sinterizao: Bronze : 780 840 C Ao: 1050 1150 C Ligao metalurgica das partculas

Resfriamento : A micro-estrutura do material formada

SINTERIZAO

SINTERIZAO POR FASE SLIDA: Pescoo de ligao entre as partculas de P

SINTERIZAO POR FASE LQUIDA: O material com menor ponto de fuso se liquefaz e interconecta a partcula do outro P.

VANTAGENS NO USO DA M/P

Um componente sinterizado com qualidade comparvel a um fundido ou trabalhado normalmente mais barato que estes. M/P tipicamente usa mais de 97% da matria prima original na pea acabada;

Produz peas com excelente acabamento superficial;


M/P adequada a componentes com mdio/alto volumes de consumo Permite formas intrincadas, com tolerncias dimensionais fechadas;

VANTAGENS NO USO DA M/P

Apresenta consistncia de processo (alto Cpk), e consequentemente baixo ndice de refugos; Permite as mais variadas combinaes de ligas e consequentemente microestruturas; Prov controle da porosidade, adequada para aplicaes como filtros at componentes com densidade terica da liga; Habilidade de formar conjuntos utilizando peas sinterizadas com formas e/ou composies diferentes. Produz formas complexas que seriam impossveis ou impraticveis por outro processo de transformao mecnica.

EXEMPLOS DE PEAS SINTERIZADAS

Planetrios Sinterizados / Brazados

Componentes de Caixa de Cmbio

Coroas & Polias

Pistes e Guias de Amortecedores

Bielas & S/F

Mancais & Girabrequim

NORMAS RELACIONADAS M/P As normas para materiais sinterizados contm informaes necessrias para fabricao e caracterizao do produto, quais sejam:
-Composio qumica do material: %Ferro, %Cobre, % Carbono... -Propriedades fsicas: Densidade, condutibilidade eltrica, -Propriedades mecnicas: Dureza, resistncia ruptura, resistncia ao

impacto, alongamento, resistncia fadiga, ...


- Propriedades magnticas: Fora coerciva, Induo magntica, Permeabilidade magntica,

NORMAS RELACIONADAS M/P


MPIF EUA ( a norma mais utilizada atualmente) SAE - EUA ASTM - EUA DIN (SINT) - Alemanha JIS - (Japo ) BS - (Gr Bretanha) ISO - (Internacional)

EN - (Comunidade Europia)

APLICAES:

Peas estruturais em ao

APLICAES:

Compressores Hermticos
Pistes, Placas de Vlvula, Bielas e Contra-Pesos

APLICAES:

Mancais auto-lubrificantes

Contatos Eltricos

Escovas

APLICAES:

Moldagem por Injeo

Outros Processos
Materiais de Frico

Filtros Sinterizados

APLICAES:

Materiais Magnticos

M/P Comparada com outros processos: Resistncia Mecnica

AOS RPIDOS SINTERIZADOS AOS SINTERIZADOS FORJADOS AOS FORJADOS AOS USINADOS

AOS SINTERIZADOS
FERRO FUNDIDO NODULAR LIGAS FUNDIDAS DE COBRE FERRO FUNDIDO CINZENTO LIGAS FUNDIDAS DE ALUMINIO LIGAS FUNDIDAS DE ZINCO PLSTICO MOLDADO POR INJEO

Mpa

500

1000

1500

2000

RESISTNCIA SINTERIZADO x CONVENCIONAL

Ferro / Ao Convencionais Densidade [g/cm3]

M/P Comparada a outros processos

M/P Comparada a outros processos

Processo

Custo

Lote mensal

Peso Tpico

Perda de Matria Prima 1 a 2% 10 a 20% 5% 5% 20% a 80% 10% a 50%

Resistncia Mecnica Boa Boa Boa Muito Boa Boa Boa

Auto Lubrificao Sim No No No No No

Operao de Acabamento no sim sim sim sim sim

Processo Poluente Baixo Alto Mdio Baixo Mdio Baixo

Sinterizado Fundido Microfundido Forjado Usinado CNC Estampado

Baixo Mdio Mdio Alto Alto Baixo

2.000 a 1.000.000 200 a 200.000 500 a 500.000 1.000 a 100.000 1.000 a 100.000 20.000 a 2.000.000

1g a 2 kg 10g a 80 kg 5g a 2kg 5g a 2kg 5g a 2kg 1g a 500g

Injeo sob presso


Extruso a frio

Baixo
Mdio

1.000 a 100.000
20.000 a 1.000.000

1g a 1kg
10g a 300g

1 a 2%
0% a 1%

Baixa
Muito Boa

No
No

sim
sim

Baixo
Baixo

M/P Comparada a outros processos

EVOLUO DE PEAS SINTERIZADAS EM AUTOMVEIS


1995 a 2004

Automotivo 70%

EXEMPLOS DE CONVERSO
Ncleo Magntico: de Forjado + Usinado para Sinterizado

EXEMPLOS DE CONVERSO
Porca de amortecedor: de Usinado para Sinterizado

EXEMPLOS DE CONVERSO Ncleo magntico

Sinterizado

Usinado

Automotivo 70%

EXEMPLOS DE CONVERSO Pingo Guia: Laminado + Usinado + ToTo para Sinterizado auto-temperante

EXEMPLOS DE CONVERSO
Polias Estampadas x Sinterizadas

EXEMPLOS DE CONVERSO
Anel de sincronizao : de Forjado para Sinterizado

EXEMPLOS DE CONVERSO Anel de freio ABS : de Fine Blanking para Sinterizado

EXEMPLOS DE CONVERSO Flange: Projeto completamente modificado, de Usinado para Sinterizado

Sinterizado

Usinado

Automotivo 70%

ANLISE DE CUSTOS Biela (x forjado)

Liga: Fe-Cu-C Vantagens: 15 a 20% de reduo de custo, pequena variao de peso (2g), homoneneidade microestrutural e maior resistncia fadiga

ANLISE DE CUSTOS Engrenagem (x usinado)

Liga: Fe-Ni-Cu-Mo-C Vantagens: cerca de 40% de reduo de custo, reduo de etapas de usinagem e eliminao de tratamento trmico (liga auto temperante).

ANLISE DE CUSTOS Mancal (x fundido)

Liga: Fe-Cu-C Vantagens: cerca de 20% de reduo de custo, eliminao de usinagem e fratura do mancal para evitar erros de montagem.

GRUPO SETORIAL DE M/P

Você também pode gostar