Fonic Digiial www.jaIr.org Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc roorcionou." Nclson JaIr Carcia (1947-2002}
Vcrsao ara cDool cDoolsDrasil.con
Coylcfi Fidcndo Casiigai Morcs 3
A COMDIA DOS ERROS
William Shakespeare 4
NDICE ATO I Ccna I 6 Ccna II 13
ATO II Ccna I 19 Ccna II 25
ATO III Ccna I 37 Ccna II 46
ATO IV Ccna I 56 Ccna II 63 Ccna III 68 Ccna IV 73
ATO V Ccna I 84 5
Personagens SOLINO, Duquc dc fcso. EGEU, ncrcador dc Siracusa. ANTFOLO DE FESO, filIo dc Egcu c dc Enlia. ANTFOLO DE SIRACUSA, filIo dc Egcu c dc Enlia. DRMIO DE FESO, criado dos dois Anifolos. DRMIO DE SIRACUSA, criado dos dois Anifolos BALTASAR, ncrcador. NGELO, ourivcs. Un ncrcador, anigo dc Anifolo dc Siracusa. Un scgundo ncrcador, dc qucn ngclo c dcvcdor PINCH, ncsirc-cscola c corcisia. EMLIA, csosa dc Egcu, aladcssa cn fcso. ADRIANA, csosa dc Anifolo dc fcso. LUCIANA, sua irna. LCIA, criada dc Adriana. UMA CORTES. O carccrciro, oficiais dc jusiia c gcnic do scquiio. 6
ATO I Cena I
Unu suu no uuco do duquc. Entun o duquc, Egcu, cuccco, ocus c scqto.
ECEU Vanos, Solino; arcssa a ninIa qucda; dc nin, con a noric, csic naririo arrcda. DUQUE Cala-ic, ncrcador dc Siracusa; arcial nao osso scr no quc rcsciia alicaao da lci. A ininizadc c a luia dccorrcnic dos ulirajcs inoninavcis quc, dc ouco, o vosso duquc infligiu aos nossos conairioias, Ionrados ncrcadorcs quc, or falia dc florins con quc as vidas rcsgaiasscn, sclaran scus dccrcios oninosos con o rorio sanguc, cclucn qualqucr rcsiia dc icdadc dc nosso olIar icrrvcl. Dcsdc os noriais confliios inicsiinos, surgidos cnirc os vossos conaircios scdiciosos c nos, foi dccrciado cn snodos solcncs, nao so clos siracusanos cono or nos rorios, quc nao sc adniiiria ncnIun irafico cnirc as duas cidadcs ininigas. Mais, ainda. sc algucn, nascido cn fcso, cn fciras ou 7 ncrcados fossc visio dc Siracusa, ou, ainda, sc un naiivo siracusano vicssc icr ao orio dc fcso, norrcria c scus lcns iodos scrian confiscados clo duquc, a ncnos quc nil narcos nos agassc, ara sc rcsgaiar c ficar livrc da cna coninada. Ora, o nais alio cnuio dc icus lcns cscassancnic cIcga a ccn narcos. Dcssc nodo ic acIas, or nossas lcis, noric condcnado. ECEU Consola-nc salcr quc o icu dccrcio Iojc c fin ao ncu vivcr inquicio. DUQUE Esia lcn. Ora qucro quc nos digas, siracusano, scn rodcio inuiil, or quc dc iua airia ic afasiasic c o noiivo dc csiarcs ora cn fcso. ECEU Mais csada iarcfa nao odia scr- nc inosia do quc isso dc coniar-ic ninIa dor indizvcl. No cnircianio, orquc dar icsicnunIo ossa o nundo dc quc ncu irisic fin nao foi causado or falia vcrgonIosa, nas or uro scniincnio aicrno, vou dizcr-ic quanio nc crniiir ninIa irisicza. Nasci cn Siracusa, ondc una csosa soulc cscolIcr, quc cn nin icria acIado ioda a fclicidadc, cono cu ncla, sc nao nos fossc advcrso o duro fado. Vivanos fclizcs; cn auncnio ia nossa foriuna, or frcqucnics c fruiuosas viagcns quc a Eidanno cosiunava cu fazcr. Mas o ircsasso do ncu fciior, na olrigaao rcncnic nc s dc dirigir os lcns 8 discrsos, dos lraos carinIosos nc arrancando dc ninIa icrna csosa. MinIa auscncia nao durara scis ncscs, quando quasc dcsfalccida cla docc cna da Icrana fcninina cla ja iinIa ionado iodas as ncdidas, ara sc nc juniar, Iavcndo sa c salva cIcgado ondc cu nc acIava. Muiio icno nao sc assou scn quc cla sc iornassc nac dc dois lclos filIos, dc ial nodo arccidos oI faio ciraordinario! quc so sc disiinguian clos noncs. Na ncsna Iora, na ncsna Ioscdaria, una nulIcr do ovo dc igual fardo sc livrou, dando luz dois filIos gcncos ianlcn nui arccidos, quc or scrcn dc gcnic nuiio olrc cu conrci logo, ara quc a scrvir vicsscn ncus dois filIos. Muiio orgulIosa dc scus dois inolIos, falava diariancnic ninIa csosa cn voliar ara casa. A coniragosio fiz-lIc a voniadc, nas, ai! nuiio ccdo nos cnlarcanos. Una lcgua viajanos dc Eidanno scn quc o nar, scnrc aos vcnios olcdicnic, qualqucr iragico indcio nos nosirassc dc nossa na vcniura. Muiio icno, coniudo, nao ficanos aninados, orquc o ouco dc luz quasc aagada quc o ccu nos cnviava, so scrvia ara lcvar a nossas alnas inidas ncnsagcn ccria dc una noric roina. Eu, dc nin, a acciiara alcgrcncnic; nas as lancniacs dc ninIa csosa, quc, so idcia do crigo inano, cIorava scn ccssar, c os lasiinosos griios dos dois ncninos anoravcis, quc or noda cIoravan, ois nao iinIan 9 conscicncia do crigo, nc foraran a rocurar adiar o fin dc iodos, ois ouira ccciaiiva cra inossvcl. Ao larco os narinIciros sc acolIcran, dciando-nos o casco do navio rcsics a sc afundar. MinIa consoric, nais cuidadosa do uliino nascido, o Iavia aiado a un nasiro dc rcscrva dc quc os narujos scnrc andan rovidos, ara cnfrcniar os icnorais dcsfciios. A clc un dos ouiros gcncos foi aiado, cnquanio dos dcnais cu nc ocuava. Disosios dcssc nodo os nossos filIos, cu c ninIa nulIcr, fios os olIos cn qucn fio o cuidado scnrc inIanos, nos aianos, ianlcn, nas duas onias do alio nasiro, c ao salor, scnrc, das ondas, na dircao scguinos dc Corinio, confornc inaginavanos. Por uliino, a dardcjar os raios solrc a icrra, dcsfcz o sol a ncvoa causadora dc iodo o nosso nal, dciando calnas dc novo as ondas, cla aao lcncfica dc sua luz or quc ianio anclavanos o quc nos crniiiu vcr dois navios quc ara nos, con rcssa, vclcjavan. un dc Corinio, dc Edanno o ouiro. Mas anics dc aic nos clcs cIcgarcn... OI! Nada nais dirci. Dcduzc o rcsio, anic o quc salcs do ncu fado ncsio. DUQUE Adianic, vclIo! Acala a iua Iisioria. Dcscrias-nos icdadc, nuiio cnlora conccdcr-ic crdao scja inossvcl. 10 ECEU OI! Sc os dcuscs assin iivcsscn sido, agora cu acusa-los nao udcra dc nos icrcn iraiado cruclncnic, ois disianics dc nos nao sc cnconiravan dcz lcguas os dois larcos, quando fonos dar dc cnconiro a un cncdo inano c a iquc, con ial fora, quc a nossa cscranosa nau sc dcscdaou, c dc ial nodo sc roccssou nosso divorcio injusio, quc a cada un dc nos dciou a Foriuna o con quc sc alcgrar c lasiinar- sc. A aric cn quc sc acIava ninIa csosa olrc alna! ao arcccr con ncnos cso, nas con igual dcsdiia, foi lcvada con nais vclocidadc clos vcnios, icndo sido clcs ircs nossa visia salvos or cscadorcs dc Corinio, confornc cniao cnsanos. Finalncnic, a lordo nos ionou ouiro navio. Ao ficarcn salcndo scus narujos a qucn Iavian salvo or acaso, dcran loa acolIida aos olrcs naufragos; c a rcsa, orvcniura, aos cscadorcs icrian rcionado, sc nao fossc icrcn o larco dc noroso curso. Por isso, navcgaran runo airia. Salcis agora cono cu fui rivado dc ioda a ninIa diia, cono os fados advcrsos ninIa vida rolongaran, ara cu coniar a ninIa irisic Iisioria. DUQUE Agora, clo anor dos quc lasiinas, fazc-nc o olscquio dc coniar or niudo iudo o quc clcs c iu Iavcis assado. ECEU Mcu caula, o nais vclIo nos cuidados, aos dczoiio anos rcvclou dcscjo dc 11 rocurar o irnao, icndo insisiido junio dc nin, ara quc scu criado quc, cono clc, rivado ianlcn fora dc un irnao cujo nonc clc lcvava nas invcsiigacs o aconanIassc. Assin, orquc sofria dc saudadcs dc ncu filIo crdido, us cn risco vir a crdcr o quc ainda nc rcsiava. Cinco csiios assci na circna Crccia; vasculIci os confins da sia disianic; c, ao cosicar, ja dc volia ara a airia, a fcso vin icr, scn cscrana ncnIuna, c ccrio, dc odcr acIa-los, nas orquc nao dciassc inclorado ncnIun lugar caaz dc alrigar Ioncns. Da ninIa vida a Iisioria aqui icrnina. Na noric rcnaiura nc julgara nuiio fcliz ainda assin, sc ao calo dc iao longas viagcns oliivcssc a ccricza dc quc clcs ainda vivcn. DUQUE Mscro Egcu, quc dcsiinado fosic ara ccrincniar o grau nais alio dc una vida infcliz! Mas odcs crcr-nc. nao fossc ir conira a lci, ninIa coroa, a roria dignidadc, os jurancnios quc violar nunca os rncics sc aircvcn, nuiio cnlora o dcscjcn ncsic ciio iua causa cnconirara un advogado. Mas nuiio cnlora condcnado ic acIcs c a scnicna dc noric nao nc scja ossvcl rcvocar scn grandc dano ara nossa Ionra, vou favorcccr-ic naquilo quc udcr. Por cssa causa, ncrcador, cu ic dou nais csic dia ara aulio anigavcl angariarcs, quc a vida ic rcsgaic. Ecrincnia os anigos quc cn fcso iivcrcs. Tona cnrcsiado, cdc csnola 12 c vivc, dcois dc crfazcrcs a quaniia. Caso conirario, norrcras; c lci. Dcio-o sol iua guarda, carccrciro. CAFCEFEIFO Pois nao, nilordc. ECEU Polrc, scn cscrana, Egcu so lida ara o fin osicrgar da irisic vida. (Sucn.} 13
Cena II
O nccudo. Entun Antoo dc Sucusu, Dono dc Sucusu c un nccudo.
MEFCADOF Dcvcis dizcr, or isso, quc nasccsics cn Eidanno, ara vos livrardcs dc ficar con os lcns iodos confiscados. Ainda Iojc, un ncrcador dc Siracusa foi rcso, or Iavcr dcscnlarcado, c, orquc a vida rcsgaiar nao dc, Ia dc, acordc con a lci dcsia cidadc, vir a norrcr, anics quc o sol no ocaso faiigado sc dciic. Eis o dinIciro quc cn confiana nc dcsics, ainda Ia ouco. ANTFOLO DE SIFACUSA Drnio, lcva-o ao Ccniauro, ondc ousanos, c la ic dcia csiar aic quc cu cIcguc. Para o janiar ainda falia una Iora; vcrci, cnquanio cscro, os ncrcadorcs, csiudarci os usos da cidadc c olscrvarci scus lclos cdifcios Dcois, dc volia ara a Ioscdaria, rcicndo rcousar, quc a longa viagcn nc dciou lasso c causio. Vai dcrcssa. 14 DFMIO DE SIFACUSA Muiia gcnic ialvcz ionassc risca quanio dizcis c sc uscssc ao frcsco carrcgando icsouro iao oino. (Su.} ANTFOLO DE SIFACUSA un criado alcgrc, ncu scnIor, quc nuiias vczcs, quando csiou cIcio dc cuidados c dc nclancolia, nc dissia iodo o Iunor con scus diios razcniciros. Ircis asscar conigo na cidadc, ara dcois janiarnos na csialagcn? MEFCADOF Nao, ncu caro scnIor; fui convidado or ccrios ncrcadorcs, con os quais conio rcalizar lons ncgocios. Dcsculai-nc. Mas s cinco Ioras nos cnconirarcnos no ncrcado, sc a idcia vos agrada, odcndo, aos, fazcr-vos conanIia aic a Iora dc dciiar. Ncgocio urgcnic nc fora a vos dciar or uns insianics. ANTFOLO DE SIFACUSA Eniao aic nais iardc; scn dcsiino vou disirair-nc a vcr vossa cidadc. MEFCADOF Ao vosso lcn-csiar vos dcio cnircguc. (Su.} ANTFOLO DE SIFACUSA Qucn ao ncu lcn-csiar nc dcia cnircguc, faz cnircga dc iodo cn iodo inuiil, ois c do quc carco. Sou no nundo cono una goia dc agua quc rocura dc ouira goia no occano sc cnconirassc, c quc, ao cair ali, ioda dcscjos dc acIar a conanIcira, 15 dcsaarccc na lusca, scn scr visia. Assin, conigo. ara un irnao c ninIa nac acIar olrc dc nin! nc crco a rocura-los. (Entu Dono dc Ecso.} Eis ouira vcz ncu alnanaquc vivo. Quc c quc Ia? Por quc voliasic assin iao ccdo? DFMIO DE FESO Tao ccdo? Pcrguniai or quc iao iardc. O caao ja iosiou; caiu do cscio, dc ianio scr virada, a lacorinIa; ja o rclogio da iorrc dcu dozc Ioras c a airoa nc dcu una no rosio; qucnic cla csia or causa da conida quc csfriou; a conida ficou fria or nao icrdcs voliado ara casa; nao voliasic orquc nao icndcs fonc; nao icndcs fonc or conido Iavcrdcs. Nos, orcn, a jcjuar nos cnconiranos; or vossa cula cn cniicncia andanos. ANTFOLO DE SIFACUSA Dcicndc csscs ulncs, scnIor. dizci-nc ondc csia ninIa lolsa con o dinIciro. DFMIO DE FESO OI! Aquclcs scis cnccs quc nc dcsics na uliina quaria-fcira con o cncargo dc agar o conscrio do ralicIo da airoa? Ao sclciro os dci, scnIor; nao cosiuno furiar coisa ncnIuna. ANTFOLO DE SIFACUSA Nao csiou Iojc ara lrincadciras. Dcia dc lado as graas c nc dizc, scn sulicrfugios, ondc csia o dinIciro. Scndo nos csirangciros na cidadc, cono ic 16 nosiras iao rcnisso, ousando scarar-ic dc sona iao vuliosa? DFMIO DE FESO Por olscquio, scnIor, dciai as graas ara a Iora do janiar. Vin rocurar-vos cono corrcio, dc ordcn da scnIora; sc scn vos cu voliar, c coisa ccria ncicr-nc na corrcia, quc cla as vossas falias Ia dc gravar na ninIa clc. Pcnso quc dcvcrcis icr no csinago, cono cu, rclogio ccrio, ara a casa vos cIanar, scn Iavcr ncccssidadc dc ncnIun ncnsagciro ou dc rccados. ANTFOLO DE SIFACUSA Para con isso, Drnio; cssas graolas vcn fora dc roosiio. Fcscrva-as ara Iora nais alcgrc. Ondc uscsic o ouro quc ic confici? DFMIO DE FESO A nin, scnIor? Nao sci dc ouro ncnIun quc nc cnircgasscis. ANTFOLO DE SIFACUSA Vanos, scnIor vclIaco, acalai logo con cssas naluquiccs, c dizci-nc dc quc nodo a incunlcncia foi cunrida. DFMIO DE FESO MinIa incunlcncia consiiiui acnas cn vos vir rocurar aic o ncrcado c vos lcvar, scnIor, a casa, Fcni, ara janiar. Por vos ja csiao cscra ninIa scnIora c a irna. 17 ANTFOLO DE SIFACUSA Ora, iao ccrio cono cu scr laiizado, nc rcsondc ondc uscsic a salvo o ncu dinIciro; sc nao, ic quclrarci cssa calca jocosa, quc so cuida dc ilIcrias, quando nc acIo indisosio. Dizc logo. cn quc lugar uscsic os ncus nil narcos? DFMIO DE FESO Marcas vossas cu icnIo na calca; nos onlros icnIo narcas da airoa; nas, rcunidas, nil narcos nao crfazcn. Sc forado cu nc vissc a rcsiiiu-las a Vossa ScnIoria, c lcn ossvcl quc nao as rccclcsscis con acicncia. ANTFOLO DE SIFACUSA Tua airoa? Quc airoa, cscravo? DFMIO DE FESO A scnIora dc Vossa ScnIoria, ninIa airoa da csialagcn Fcni, a ncsna quc jcjua vossa cscra, ara janiar c quc vos cdc, insianic, irdcs janiar con cla ncsic insianic. ANTFOLO DE SIFACUSA Cono! Zonlas dc nin na ninIa frcnic, conquanio cu io roilissc? Eniao iona isio. (Hutc-Ic.} DFMIO DE FESO ScnIor, quc rcicndcis? A nao dcicndc, or icdadc! Sc nao, dos cs nc valIo. (Su.} 18 ANTFOLO DE SIFACUSA Sou caaz dc jurar quc cssc nalandro foi logrado c crdcu iodo o dinIciro. Dizcn quc csia cidadc alunda cn fraudcs, cn cscanoicadorcs asiuciosos, fciiicciros noiurnos quc os scniidos confundcn das cssoas, ncgras lruas quc naian a alna c o coro infornc dcian, cIarlaiacs convinccnics, disfarados cnlusiciros c nuiios ccadorcs qucjandos. Sc iudo isso for vcrdadc, nao ficarci aqui. Vou ao Ccniauro dar ouira coa ncssc landolciro; icno quc Iaja crdido o ncu dinIciro. (Su.} 19
ATO II Cena I
Cusu dc Antoo dc Ecso. Entun Adunu c Lucunu.
ADFIANA Ncn vcn o ncu narido ncn o cscravo quc cu incunli dc o rocurar con rcssa. Dcvcn scr duas Ioras, Luciana. LUCIANA Talvcz icnIa sido clc convidado or algun ncrcador c, do ncrcado, iivcssc ido janiar cn qualqucr aric. Mana, vanos concr; nao ic anofincs. Da lilcrdadc os Ioncns sao scnIorcs; o icno c o ncsirc dclcs; vao c vcn, confornc o icno o cnscja. Sc acicnic. ADFIANA Por quc Iao dc scr nais livrcs do quc nos? LUCIANA Porquc fora dc casa icn ncgocios. ADFIANA Sc con clc dcsia aric cu roccdcssc, ficaria zangado. 20 LUCIANA Nao ignoras quc da iua voniadc c frcio o csoso. ADFIANA Frcar sc dcian iao-soncnic os asnos. LUCIANA A lilcrdadc indocil c donada cla roria dcsgraa. Nao Ia nada sol a visia do ccu quc nao sc nova nun liniic rcsiriio, assin na icrra cono no ar c no nar. Todas as fcncas dos aninais, dos assaros, dos cics scgucn ao nacIo c cn iudo lIc olcdcccn. O Ioncn, scr nais divino, scnIor dclcs, dono do nundo iodo, do nar vasio, quc a sucrioridadc do iniclccio os acina dc assaros c cics, da csosa c dono c ncsirc. Assin, alcgrc, con clc cn iudo concordar ic cunrc. ADFIANA Tania Iunildadc condiz nais con frcira. LUCIANA O ncdo c quc nc faz ficar solicira. ADFIANA Casada, ialvcz fosscs una Iaria. LUCIANA A olcdcccr, dc noiva arcndcria. ADFIANA Sc icu csoso a ouira nulIcr anassc? LUCIANA En casa aguardaria o dcscnlacc. 21 ADFIANA Scn scr rovada, a acicncia dura; calna c qucn vivc livrc dc ioriura. Ao infcliz quc a advcrsidadc orinc c facil aninar nun ion sullinc; nas sc igual fardo no onlro nos csassc, nossa calna ionara-sc falacc. Por nao icrcs narido quc ic orina c quc nc fazcs cssa anionina; nas sc cIcgasscs a ic vcr lurlada, iua acicncia acalaria cn nada. LUCIANA Hci dc casar-nc ara vcr sc accrio. Eis o criado; o airao dcvc andar crio. (Entu Dono dc Ecso.} ADFIANA Dizci sc o vosso rciardado ncsirc ao alcancc da nao or fin sc cnconira. DFMIO DE FESO Fui cu quc fiquci ao alcancc das naos dclc, cono dao icsicnunIo as ninIas orclIas. ADFIANA Nao lIc falasic? Nao ic dissc, acaso, qual a sua inicnao? DFMIO DE FESO Dissc-nc iudo quanio quis, nas foi nuiio ao c do ouvido. Maldiia nao! Nao udc cnicndcr nada. LUCIANA Ercssou-sc or nancira iao anlgua, quc nao cnicndcsic o quc clc qucria dizcr? 22 DFMIO DE FESO Ercssou-sc or nancira iao clara, quc udc scniir crfciiancnic as ancadas, nas, acsar disso, or nancira iao anlgua, quc nal udc conrccndcr-lIcs o alcancc. ADFIANA Mas dizc. nao vcn logo ara casa? Nao qucr dciar a csosa saiisfciia? DFMIO DE FESO Doido cornudo c o quc clc nc arccc. ADFIANA Doido cornudo, lilirc? DFMIO DE FESO Cornudo or scr doido, sinlcsncnic. Mas quc csia doido, c ccrio. Eran ja Ioras, lIc dissc, dc janiar. Sua rcsosia foi rcclanar dc nin nil narcos dc ouro. Janiar!" griici. Mcu ouro!" rcsondcu-nc. A carnc csia a qucinar!" dissc. Mcu Ouro!" rcsondcu. Dcnorais ainda na rua?" lIc crgunici. Mcu ouro!" rcsondcu-nc. Ondc csiao os nil narcos, scn-vcrgonIa, quc cu ic dci?" A lciioa csia no onio dc csiurricar!" lIc dissc. Mcu dinIciro!" nc rcsondcu. MinIa scnIora..." dissc-lIc. Quc sc cnforquc!" dissc clc; nao conIco scnIora alguna! O dialo quc a carrcguc!" LUCIANA Qucn falou isso? DFMIO DE FESO Mcu airao, scnIora. Nao icnIo casa, csosa, ncn airoa", lcrrou-nc 23 clc ccn vczcs. Dcssc nodo ninIa ncnsagcn, quc calia lngua dizcr no icno ccrio, graas a clc iorno a irazcr nos onlros ara casa, ois nclcs rcccli iunda dc ncsirc. ADFIANA Volia, naroio, c irazc-o ara casa. DFMIO DE FESO Voliar ara aanIar nais una coa? Por Dcus, nandai un ouiro ncnsagciro. ADFIANA Volia, nalandro! Do conirario a fronic ic cruzo dc ancada. DFMIO DE FESO Elc Ia dc novas cruzcs fazcr or cina das rinciras. Dcsia aric nc dciais saniificado. ADFIANA Dasia dc falaiorio, grosscirao! Vai luscar icu scnIor. DFMIO DE FESO Scrci, acaso, rcdondo assin, ara nc dardcs anlos ancada scn arar, cono sc cu fossc lola dc fuiclol? Scn nais ncn ncnos, nc alicais oniacs. A durar isso, icrcis dc nc nandar forrar dc couro. (Su.} LUCIANA Cono a inacicncia vos dciou nudada! ADFIANA A convcrsar ficou con a nanorada, rivando-nc dc iodo o carinIo. O 24 cncanio ja crdi? Fcia dcfinIo? A cula c dclc so. TcnIo a convcrsa fasiidiosa, a alna scnrc cn icdio incrsa? Na indifcrcna dclc sc nc cnloia ioda a vivacidadc, fico idioia. Dcia-nc fcia, acaso, csic vcsiido? Qucn nc dirigc os lcns c o ncu narido. Qual a ninIa runa, quc arruinada nao fossc so or clc? Sc fanada nc cnconiro c quc clc o quis. Dc un sinlcs riso dclc nc nasccria un araso. Mas, ccrvo aliivo, clc or longc vaga. Dc iodo o ncu anor foi cssa a aga. LUCIANA O ciunc ic naliraia. Dcia disso. ADFIANA Tanio sofrcr nc fcz crdcr o vio. ccrio; alIurcs clc cnconira alrigo; sc nao, or quc nao ara clc conigo? Dissc quc una cadcia nc daria, lcn o salcs. Coniudo, cu rcfcria quc clc Iouvcssc csquccido cssc rcscnic cn iroca dc conigo csiar conicnic. Dcsia aric ficl clc ficara ao lciio. Sci quc as nais lclas joias, scn dcfciio, con o uso o cncanio crdcn. O rorio ouro sc dcsgasia, cn rcjuzo do icsouro. Assin, dos Ioncns o inoluio nonc a rciicrada icniaao carconc. Ja quc a ninIa lclcza nao lIc agrada, vou cIorar ianio, aic vir a scr nada. LUCIANA Cono o ciunc naliraia csia coiiada! (Sucn.} 25
Cena II
Unu uu Icu. Entu Antoo dc Sucusu.
ANTFOLO DE SIFACUSA O dinIciro quc a Drnio cu iinIa dado sc acIa na Ioscdaria do Ccniauro, icndo sado o cuidadoso cscravo ara nc rocurar. Pclo ncu calculo c o quc dissc o Ioscdciro, cu nao odia icr falado con Drnio dcois da Iora cn quc nos scaranos no ncrcado. Mas ci-lo quc a vcn. (Entu Dono dc Sucusu.} Eniao, scnIor, ja csia nais calno vosso Iunor jocoso? Fccii, or favor, a lrincadcira, sc gosiais dc ancada. A Ioscdaria do Ccniauro vos c dcsconIccida? Nao vos dci una lolsa con dinIciro? Vossa airoa nc qucr vcr cn casa, ara cu janiar con cla? Eniao, noranos na Ioscdaria Fcni? Esias louco, ara nc rcsondcrcs dcssc nodo? DFMIO DE SIFACUSA Quando, scnIor, vos rcsondi ial coisa? ANTFOLO DE SIFACUSA Agora ncsno, aqui, Ia ncia Iora 26 DFMIO DE SIFACUSA Nao vos falci dcsdc a Iora cn quc ao Ccniauro nc nandasics lcvar vosso dinIciro. ANTFOLO DE SIFACUSA Afirnasic, vilao, quc cu nao ic Iavia dado dinIciro algun c nc falasic dc una nulIcr c dc cu janiar con cla. Mas cnso quc na clc icns a rova dc quanio nc alcgrou cssa noicia. DFMIO DE SIFACUSA Fico conicnic or vos vcr alcgrc. Quc qucr dizcr, scnIor, cssa ilIaria? ANTFOLO DE SIFACUSA Ainda zonlas dc nin na ninIa frcnic? Pcnsas quc c lrincadcira? Eniao iona isio. (Hutc-Ic.} DFMIO DE SIFACUSA Parai, scnIor, or Dcus! A lrincadcira ficou scria dcnais. Por quc larganIa ncrcci rccclcr cssas ancadas? ANTFOLO DE SIFACUSA Porquc aconiccc cu convcrsar convosco faniliarncnic c, ara disirair-nc, vos fazcr dc ncu lolo, vossa audacia vos lcva a corliiar, aic qucrcrdcs aalIaar as ninIas Ioras scrias. Quando o sol lrilIa, as noscas danan lcdas; nas, quando sonc, logo clas sc cscondcn. Para odcrdcs discrcicar conigo scra convcnicnic vcr-nc o rosio. Assin, clos ncus olIos, a aiiiudc salcrcis cscolIcr. Caso conirario, vos ncicrci cla calaa o nciodo. 27 DFMIO DE SIFACUSA Calaa lIc cIanais? Eu rcfcria icr calca, una vcz quc dciasscs dc a nalIar. A coniinuardcs dcssc jciio, vou rocurar una calaa ara forrar con cla a calca c nao icr dc rocurar o csriio nas csaduas. Mas, or olscquio, scnIor. or quc nc laicis? ANTFOLO DE SIFACUSA Nao salcs a causa? DFMIO DE SIFACUSA Nao sci nada, scnIor, a nao scr quc csiou a rccclcr ancada. ANTFOLO DE SIFACUSA Dcscjas quc ia rcvclc? DFMIO DE SIFACUSA Pcrfciiancnic, scnIor, c ianlcn o scu orquc, ois dizcn iodos quc nao Ia causa scn orquc. ANTFOLO DE SIFACUSA Pois foi orquc ic risic ninIa cusia. Agora vcjanos o orquc. orquc dc novo risic dc nin, quando cu falava scrio. DFMIO DE SIFACUSA Qucn sova igual ja ionou? Coisa assin nunca nais nc aconica, ois os orqucs quc aduzis sao orquciras scn cs ncn calca. Olrigado, scnIor. ANTFOLO DE SIFACUSA Por quc olrigado? 28 DFMIO DE SIFACUSA Ora, scnIor, or cssa coisa quc nc dcsics or coisa ncnIuna. ANTFOLO DE SIFACUSA Na roina vcz nc corrigirci, dando-ic coisa ncnIuna or alguna coisa. Mas dizci-nc, scnIor. ja sao Ioras dc janiar? DFMIO DE SIFACUSA Nao, scnIor; a carnc ainda nao ficou cono cu csiou. ANTFOLO DE SIFACUSA Cono assin, scnIor? Quc c quc lIc falia? DFMIO DE SIFACUSA Scr laiida. ANTFOLO DE SIFACUSA Pcrfciiancnic, scnIor; con isso cla ficara scca. DFMIO DE SIFACUSA Ncssc caso, co- vos nao rovar locado. ANTFOLO DE SIFACUSA Vossas razcs? DFMIO DE SIFACUSA Para nao ficardcs colcrico ouira vcz c nao iornardcs a nc laicr. ANTFOLO DE SIFACUSA Eniao, ncu scnIor, arcndci a graccjar so quando Iouvcr ocasiao, orquc ara iudo Ia icno ccrio. DFMIO DE SIFACUSA Era o quc cu ousaria conicsiar, anics dc Iavcrdcs ficado iao colcrico. 29 ANTFOLO DE SIFACUSA En quc razcs vos firnais, scnIor? DFMIO DE SIFACUSA Ora, scnIor, cn una razao iao rcluzcnic cono a carcca rcluzcnic do vclIo Tcno. ANTFOLO DE SIFACUSA Vanos ouvi-la, cniao. DFMIO DE SIFACUSA Qucn c calvo or naiurcza, cn icno ncnIun rccucra o calclo. ANTFOLO DE SIFACUSA Nao lIc scria ossvcl conscguir isso or ncio dc un roccsso dc ossc alsoluia? DFMIO DE SIFACUSA Sin, roicsiando cla ossc dc una cruca, ara ficar dc ossc dos calclos dc ouira cssoa. ANTFOLO DE SIFACUSA Por quc noiivo o Tcno c iao sovina dc calclo, quando c ccrio quc csic crcscc con iania lilcralidadc? DFMIO DE SIFACUSA Isso c lcnao quc clc rcscrva aos aninais; o quc clc ncga aos Ioncns cn calclo, da-lIcs cn inicligcncia. ANTFOLO DE SIFACUSA E or cssc noiivo quc nuiia gcnic c doiada dc nais calclo do quc inicligcncia. 30 DFMIO DE SIFACUSA Mas nao Ia qucn icnIa inicligcncia ara crdcr o calclo. ANTFOLO DE SIFACUSA Conclusic Ia ouco quc as cssoas dc nuiio calclo sao loras dcsiiiudos dc csriio. DFMIO DE SIFACUSA Quanio nais lora, nais calclo crdc; coniudo, crdc scnrc con alcgria. ANTFOLO DE SIFACUSA E a razao disso? DFMIO DE SIFACUSA Sao duas as razcs, scnIor, c anlas dc cso. ANTFOLO DE SIFACUSA Dc cso c quc nao dcvcn scr. DFMIO DE SIFACUSA Fazcs scguras, clo ncnos. ANTFOLO DE SIFACUSA Dizc quais sao clas. DFMIO DE SIFACUSA A rincira c ccononizar o dinIciro quc dcvcria gasiar con o cnicador; a scgunda, ficar livrc dc lIc cair o calclo na soa. ANTFOLO DE SIFACUSA Duranic iodo cssc icno, qucrcis rovar quc nao Ia icno ara iudo. 31 DFMIO DE SIFACUSA E conscgui-o, scnIor, a salcr. nao Ia icno ara rccucrarnos o calclo crdido cla naiurcza. ANTFOLO DE SIFACUSA Mas nao arcscniasic razao sulsiancial do orquc dc nao Iavcr icno dc rccucra-lo. DFMIO DE SIFACUSA Eniao, corrijo cn icno. or scr calvo o Tcno, Ia dc icr aic ao fin do nundo scguidorcs calvos. ANTFOLO DE SIFACUSA Prcvia quc a conclusao ia scr calva. Mas, dcvagar. qucn c quc nos csia a fazcr sinais dali? (Entun Adunu c Lucunu.} ADFIANA Sin, sin, Anifolo, o consccio franzc, lana-nc olIar scvcro. A ouiras nulIcrcs dcdica so llandcias. Tua csosa nao sou; nao sou Adriana. Houvc ja icno cn quc csoniancancnic nc juravas quc ncnIuna alavra ic cra nusica aos ouvidos, os olIos coisa alguna ic disiraa, nada ic causava razcr ao iacio, ao aladar conida ncnIuna ic salia, scnao ninIa fala, c o consccio ncu, o ncu coniacio, c o assado quc or ninIa nao ic dava. Quc aconicccu, qucrido csoso, ara quc csiranIo, assin, ficasscs dc ii ncsno? Sin, dc ii ncsno, dissc, ois ic cnconiras afasiado dc nin, quc inscaravcl scndo dc ii, nc considcro ainda 32 nclIor quc a nclIor aric dc ii ncsno. Pois salc, ncu anor. fora nais facil no nar dciiarcs una goia dc agua ara, iniacia, dcois a rccolIcrcs, scn adiao ncnIuna ou qualqucr crda, do quc scn nin dc nin ic rciirarcs. Cono ficaras no anago fcrido sc, quando nada, algucn fossc coniar-ic quc cu cra liccnciosa c quc csic coro a ii, so, consagrado, ora oludo cla lcsiial luuria sc cnconirava? En iua indignaao, nao nc cusiras, aos cs nao nc calcaras, ncsias faccs nao jogaras o nonc dc narido, nao nc rasgaras a nancIada cuic da fronic inficl, c dcsia nao crjura a aliana nucial nao arrancaras, con a naldiao quclrando-a do divorcio? Sci quc o farias. Pois cniao nao iardcs. a nancIa do adulicrio cn nin sc alasira; irago no sanguc o crinc da luuria, ois sc anlos sonos un, c rcvaricas, na carnc irago iodo o icu vcncno, or icu coniagio nc iornando inura. Ao nosso lciio, ois, sc inficl aliado; so assin scrci ura c iu Ionrado. ANTFOLO DE SIFACUSA Falais conigo, nui graciosa dana? Nao vos conIco, ois Ia duas Ioras quc a fcso cIcguci, iao csirangciro cidadc cono a isso quc disscsics. Sou dc csriio arco dc rccursos ara cnicndcr scqucr vossos discursos. 33 LUCIANA Ora, irnao! Podc o nundo nudar ianio? Quando a nana iraiasic dcssc nodo? Ela nandara ic cIanar or Drnio... ANTFOLO DE SIFACUSA Por Drnio? DFMIO DE SIFACUSA Por nin? ADFIANA Por ii... E csia rcsosia nc iroucsic. quc clc ic cslofcicara c, con scus golcs, disscra nao scr dclc a ninIa casa c quc cu consoric sua janais fora. ANTFOLO DE SIFACUSA Convcrsasic, scnIor, con csia scnIora? Qual a inicnao dc ioda csia conjura? DFMIO DE SIFACUSA Eu, scnIor? Nunca a vi aic csic insianic. ANTFOLO DE SIFACUSA Mcnics, vilao! Quc Ia ouco, no ncrcado, nc iransniiisic cssc rccado ncsno. DFMIO DE SIFACUSA Eu nunca lIc falci cn ioda a vida. ANTFOLO DE SIFACUSA Cono salc cla, cniao o nosso nonc? So sc c insiraao. ADFIANA Cono dcsdiz dc iania gravidadc dcsia aric concIavar con vosso cscravo c csicaa-lo a nc fazcr irraas! Scja cnlora cu 34 culada dc iudo isso, nao nc faais assin iao nau scrvio, auncniando con vossa zonlaria a incnsa dor quc a vida nc alrcvia. Dc vos nao nais nc afasiarci... OI! Fidc! Sois o olno, ncu narido; cu, vossa vidc, cuja fraqucza vossa fora aliada cn rijcza iran.sforna-sc accndrada. Enirc nos nao Ia linIa divisoria, sc nao for, iao- soncnic, a vil cscoria da iurla arasiia. crva daninIa, nusgo c o nais quc no ironco crcscc asinIa, c quc, or falia dc dcslasic c coric, ic causa confusao c ic da noric. ANTFOLO DE SIFACUSA Fala conigo; sinio-nc alalado... En sonIos, ois, ic-la-ia dcsosado? Ou durno, ainda, c cnso ouvir iudo isio, julgando vcr o quc janais Ici visio? Enquanio ccria for csia inccricza, dcicrci a ilusao con nais firncza. Ou durno, ainda, c cnso ouvir iudo isio, julgando vcr o quc janais Ici visio? Enquanio ccria for csia inccricza, dcicrci a ilusao con nais firncza. LUCIANA Drnio, vai r a ncsa con os criados. DFMIO DE SIFACUSA Dcus do ccu, crdoai os ncus ccados! Esianos nun as dc fadas lindas, dc clfos, corujas, dc iluscs infindas. Faanos-lIc a voniadc; do conirario, nos cIua o sanguc csriio ncfario. 35 LUCIANA Por quc nao andas, csic? Vanos, Drnio; nao nc nudcs a casa cn nanicnio. DFMIO DE SIFACUSA Fui iransfornado, ncsirc? Eu nao sou cu? ANTFOLO DE SIFACUSA Fosic, sin; cu ianlcn ja nao sou cu. DFMIO DE SIFACUSA Nao valIo, cono gcnic, un so aiaco. ANTFOLO DE SIFACUSA A forna ainda conscrvas. DFMIO DE SIFACUSA Dc nacaco. LUCIANA Sc cn algo ic nudasic, foi cn lurro. DFMIO DE SIFACUSA ccrio; cla nc da cain c cu zurro. Sc Ialiiuado cu nao fossc a lcvar scla, salcria ianlcn o nonc dcla. ADFIANA Dasia! Dasia! Nao nais Ici dc oriar-nc cono una iola, quc a nao lcva aos olIos ara cIorar, cnquanio o ano c o criado dc ninIa dor sc ricn. Ja csia ronio, scnIor, nosso janiar. Drnio, dc guarda ficaras no oriao. Hojc, narido, janiarcnos cn cina; Ici dc olrigar-vos a nc coniar as vossas craliiccs. Ouvc, nalandro. caso algucn rocurc icu airao, dizc quc clc 36 janiou fora. Vcda a iodos a cnirada. Mana, vanos. Drnio, iu ficaras cono oriciro. ANTFOLO DE SIFACUSA (u utc} Isio c ccu, icrra, ou infcrno vcrdadciro? Durno ou vclo? Sou louco ou icnIo juzo? Mcu nonc cla rccic con un sorriso. Pouco inoria; vcjanos sc isio dura; con cla cnlarcarci ncsia avcniura. DFMIO DE SIFACUSA Mcsirc, c fora quc cu faa dc oriciro? ADFIANA Sc qucrcs conscrvar o coco iniciro. LUCIANA Vanos, Anifolo; o janiar rinciro. (Sucn.} 37
ATO III Cena I
Duntc du cusu dc Antoo dc Ecso. Entun Antoo dc Ecso, Dono dc Ecso. Angco c Hutusu.
ANTFOLO DE FESO Dcsculai-nc, ncu caro scnIor ngclo, nas ninIa csosa fica airaliliaria, quando fora dc casa cu nc dcnoro. Dizci-lIc quc ficanos disirados na oficina, a adnirar vossa crcia. na confccao dc sua garganiilIa, quc ananIa lIc irarcis scn falia casa. Ora vcdc, afirnou-nc csic nalandro quc nc Iavia cnconirado no ncrcado, quc lIc laii c rcclanara, insianic, nil narcos dc ouro; cnfin, quc rcncgara ninIa csosa c ncu lar. Eniao, lorracIo, quc rcicndias ao dizcr aquilo? DFMIO DE FESO Dizci, scnIor, cnlora o quc vos agradar, nas os sinais da sova cu odcrci nosirar. Fossc cu dc crganinIo c vossa nao dc iinia, lcrcis vossa firna cn lcira nui disiinia c odcrcis vcr o quc dc vos cu cnso. 38 ANTFOLO DE FESO Pcnso quc sois un asno. DFMIO DE FESO Alias nosirais lon scnso, quc ouira coisa nao c qucn, or causa dc nada, agucnia o dia iodo inrocrio c ancada. Mas sc asno uro cu sou, convcn icrdcs cuidado, orquc nao vos alcancc un coicc dclicado. ANTFOLO DE FESO Trisic nc arcccis, ncu caro Daliasar; nas ficarcis alcgrc ncsa do janiar. DALTASAF Con iania gcniilcza, c quc cu osso cscrar. ANTFOLO DE FESO Pcic c carncs, anigos, cslcndcn nais ncsa; nuiia convcrsa c indcio, s vczcs, dc avarcza. DALTASAF Danal coisa c conida; a loa rosa c rara. ANTFOLO DE FESO Mas una ncsa cscassa a loca iorna anara. DALTASAF A gcniilcza ncsa c Ioscdc cloqucnic. ANTFOLO DE FESO Quando avaro c o Ioscdciro c o convidado docnic. No cnianio, sc rinor nao for ninIa conida, ao ncnos con 39 razcr vos scra ofcrccida. A oria csia fccIada? Alri-la nanda asinIa. DFMIO DE FESO Drgida, Madalcna, Darlara, JoaninIa! DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Crciino, idioia, alarvc, csiuido, dcncnic! Vai-ic cnlora, ou, calado, scnia-ic ao laicnic. Por quc cIanar un lando, assin, dc scrvas ionias, quando una ja c dcnais? Pcnsas quc nc ancdronias? DFMIO DE FESO Qucn c quc cn nossa casa ora faz dc oriciro? Ficar aqui nao odc o ncsirc o dia iniciro. DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Ora, quc va cscar! Dcic dc crciinisno; sc nao, con o frio os cs aanIan rcunaiisno. ANTFOLO DE FESO Alrc logo! Ou una iunda cscras quc cu ic dc? DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Alrir, caro scnIor? Falia salcr or quc. ANTFOLO DE FESO Por quc? Para janiar. Dc fonc csiou varado. DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Eniao idc a ouira aric; aqui ja Iouvc assado. 40 ANTFOLO DE FESO Qucn cs, quc assin nc cs dc ninIa casa fora? DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Drnio, caro scnIor, gcniil oriciro agora. DFMIO DE FESO Foulasic-nc, vilao, o ofcio c o rorio nonc. Aquclc nc valcu csiar norrcndo fonc; o ouiro nc rcndc nais. ancada c insulios a csno. Mas sc iivcssc sido, Ia ouco, Drnio ncsno, or ouiro nonc o icu icrias ja irocado c dcscjaras scr ncro asno do ncrcado. LCIA (dcnto} Drnio, quc larulIcira c cssa no oriao? Qucn laic assin? DFMIO DE FESO o ncsirc, Lucia; alrcs ou nao? LCIA (dcnto} CIcgou iardc dcnais. Vai; dizc ao airao isso. DFMIO DE FESO So rindo nuiio, oI Dcus! Dc ianio rclulio. Mas conIcccis, acaso, un diio nuiio ccrio, dc quc una loa sova, s vczcs... LCIA (dcnto} OI! dcccrio! faz csqucccr a fonc a qucn nao vc conida. DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Sc iu ic cIanas Lucia, o Lucia, cs lcn salida! 41 ANTFOLO DE FESO Pcqucna, nao nc ouvisic? Aqui fala o airao. LCIA (dcnto} Ja vos crgunici isso. DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} E vos disscsics nao". DFMIO DE FESO Doa rcsosia, agora; csianos nao or nao. ANTFOLO DE FESO Vanos, idioia, alri! LCIA (dcnto} Pois nao, caro scnIor; nas rinciro coniai-nc a causa dcssc ardor. DFMIO DE FESO Mcsirc, arronlai a oria. LCIA (dcnto} Assin; nalIai dc rijo. ANTFOLO DE FESO Dcia, quc, aos alri-la, a rosa cu ic corrijo. LCIA (dcnto} Sc cu cIanar cla guarda, ircis iodos dc cnlrulIo. ADFIANA (dcnto} Drnio, quc significa oria cssc larulIo? DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Quc osso cu vos dizcr? Mas csiranIar nao Ia dc qucn iivcr visio o quc cu ja vi ncsia cidadc. 42 ANTFOLO DE FESO Esosa, qucro vcr- ic; a fonc nao nc inoria. ADFIANA (dcnto} Tua csosa, iraianic? Afasia-ic da oria. DFMIO DE FESO Essc iraianic", ncsirc, a Ionra vos dcia ioria. NCELO Nao acIarcnos ca ncn rosa ncn conida. DALTASAF E nos a discuiir qual fossc a rcfcrida! DFMIO DE FESO Mandai-os, ncsirc, cnirar, quc a fonc c dcsalrida. ANTFOLO DE FESO Ha qualqucr coisa no ar quc nos incdc a cnirada. DFMIO DE FESO Con cssa caa, ncsirc, o frio c quasc nada. Nos gcncnos ca fora, cnquanio na larcira, la dcniro, o fogo csirala. c lcla a lrincadcira. ANTFOLO DE FESO Vou arronlar a oria c a iodos dar o iroco. DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Vindc, quc cu vos roncio alrir cn dois o coco. 43 DFMIO DE FESO Facil c roncicr; nas con facilidadc nao sc iransforna cn aio un soco dc vcrdadc. DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Vcjo quc dc aanIar iu icns nuiia voniadc. DFMIO DE FESO Vanos, dcia-nc cnirar; qucro ir aic cozinIa. DFMIO DE SIFACUSA (dcnto} Pois nao, caro scnIor; nas so quando a galinIa cnas ja nao iivcr c o cic rcluzcnic udcr no nar vivcr scn guclras c conicnic. ANTFOLO DE FESO Vou arronlar a oria; arranja una alavanca. DFMIO DE FESO Una alavanca, ncsirc? Agora, sin, a iranca no gajo vai saliar c, cono o scu ciinIo scn guclras, clc assa a loccjar sozinIo. ANTFOLO DE FESO A alavanca! Dcrcssa! Ha nuiia urgcncia! DALTASAF En iudo; anigo, c dc nisicr acicncia. Con isso fazcis gucrra vossa roria rcuiaao, cIanando ara dcniro do anliio da nalcia a Ionra inoluia dc vossa digna csosa. A conrovada rudcncia quc lIc c roria, a alia viriudc, os anos, a nodcsiia, valcr fazcn a scu favor alguna causa oculia ara ial roccdcr, a 44 qual vos fogc. Nao o duvidcis, scnIor, nas c ccricza quc cla vai dcscular-sc, rcvclando-vos o noiivo dc csiar fccIada a oria. Dciai quc cu vos oricnic ncsic asso. Fciirai-vos acicnic; vanos iodos janiar no Tigrc, c quando ja for noiic, sozinIo voliarcis ara salcrdcs a razao dcsia insoliia rccusa. Sc vos disondcs a cnrcgar violcncia nuna ocasiao dc ianio novincnio, Iao dc surgir, or ccrio, concniarios quc, cla iurla ignara roalados, a dcsciio do vosso nonc lino, acolIida acIarao or ioda aric, aic ncsno na vossa sculiura, quando ja nao vivcrdcs. Quc a calunia, cono lcns iransniiidos or Icrana, scnrc crcscc ondc vcnIa a cnconirar ansa. ANTFOLO DE FESO Tcndcs razao; vou rciirar-nc quicio c, cnlora a coniragosio, Ici dc csforar-nc or arcccr alcgrc. Ora nc lcnlro dc una donzcla dc agradavcl rosa, loniia, csiriiuosa, algo csiouvada, nas, no fundo, gcniil. Por causa dcssa criaiura ninIa csosa scn noiivos ara isso, vos afirno nuiias vczcs icn fciio ccnas dc ciunc incrvcis. Vanos janiar con cla. (A Angco.} Idc a cadcia luscar cn vossa casa, ois ja dcvc csiar ronia, c lcvai-a ao Porco- csinIo quc c ondc nora a nulIcr dc quc vos dissc. Vou dar-lIc cssa cadcia, nas quc scja so ara ninIa csosa ficar fula. Nossa Ioscdaria ganIara o rcscnic.Idc, scnIor; nao crcais 45 icno. Ia urgcncia. Ja quc ncu lar sc nc iornou ininigo, vcrci sc alIurcs lcn-csiar consigo. NCELO Prcicndo la cIcgar dcniro dc una Iora. ANTFOLO DE FESO Vai ficar cara a lrincadcira... Enlora! (Sucn.} 46
Cena II O ncsno. Entun Lucunu c Antoo dc Sucusu.
LUCIANA Cono sc da quc ic Iajas csquccido dos dcvcrcs dc csoso? Quc a sinccra floraao dc un anor iao lclo c fido icnIa fanado cn lcna rinavcra? Na consiruao, o anor so faz runas? Sc dcsosasic ninIa irna soncnic cla sua riqucza c ora a aloninas, sc, ao ncnos, con cla nais clcncnic. Sc anas alIurcs, usa dc cauicla; cscondc o falso anor nun nanio cscuro; nao faas dcsscs olIos a jancla or ondc cla cnircvcja o scu fuiuro. Arauio da dcsonra nao consinias quc iua lngua sc iornc; a dcslcaldadc sc nascara con frascs indisiinias quc o scniincnio rcvclar nao Ia dc. Sc dc olIar ncigo; ao vcio da aarcncia dc alacrc ncnsagciro da viriudc; guarda cn iodos os aios convcnicncia, cnlora alrigucs no ino o crinc rudc. Ensina a saniidadc ao vcio inundo; sc crjuro cn scgrcdo. Por quc darcs dc ii conIccincnio a iodo o nundo? Quc nalfciior assunc os rorios arcs? Dulancnic a ofcndcsic, quando, ncsa, nosirasic quc iraidor fosic ao scu lciio; lasiarda fana alcaara a vilcza, sc dc frascado sc valcr con jciio. Polrcs nulIcrcs! Dai-nos a ilusao dc 47 quc sonos rcalncnic idolairadas; dciai a luva c rciirai a nao, quc inda vos crdoarao cssas coiiadas. Voliai, or isso, nano, scn dcnora; idc falar con a nana c consola-la, quc un Ialo sanio a inscnsaicz dccora, quando ronovc az fingida fala. ANTFOLO DE SIFACUSA Suavc scnIora, ignoro vosso nonc, ncn sci or quc rodgio o ncu soulcsics, a nao scr quc lclcza sc vos sonc algo dc csriio c odcr cclcsics. Ensinai-nc a cnsar, docc criaiura; nosirai ninIa inaia grosscria, fraca, rocnsa a crrar, dc csscncia inura, da vossa nciga voz ioda a nagia. Por quc luiais conira ninIa alna ingcnua, lcvando-a or caninIo nao irilIado? Sois dcusa? Dcscjais quc dc alna csircnua, dcois dc cu rcnasccr, fiquc doiado? Eniao nc iransfornai, quc ao vosso cncanio nada icrci a oor. Mas, sc c vcrdadc quc cu sou cu ncsno, o irrcrinvcl ranio dc vossa lcla irna fazcr nao Ia dc quc cu nc convcna dc quc sou casado ncn dc quc ao lciio dcla fui crjuro. A vos c quc nc sinio agrilIoado; a vos, iao-so, nc rcndc o anor nais uro. OI! nao nc arrasics, divinal scrcia, con iua voz a crcccr nas ondas quc iua irna rovoca. A nagoa alIcia nao dcvc rcocuar-nos. Nao ic cscondas dc ninIa visia; dcia quc o icu canio lciicic a iua causa; a cona dc ouro solrc as ondas csalIa, orquc o csanio nc lcvc a coliar cssc icsouro. E ncssc lciio, assin, acalcniado cla ilusao, cnconirarci a 48 noric, scn naldizcr, coniudo, do ncu fado. quc norra o lcvc anor, sc nao icn soric. LUCIANA Quc csccic dc loucura vos donina? ANTFOLO DE SIFACUSA Nao c loucura; c a ninIa irisic sina. LUCIANA Dc vossos olIos nascc a causa disso. ANTFOLO DE SIFACUSA Por crio csiardcs, sol. cis o fciiio. LUCIANA Conicnlai ninIa irna dcsvcniurada. ANTFOLO DE SIFACUSA OlIar a noiic, anor, c nao vcr nada. LUCIANA Nao nc cIancs dc anor; sin ninIa nana. ANTFOLO DE SIFACUSA A irna da nana. LUCIANA A nana. ANTFOLO DE SIFACUSA dcsunana! s iu ncsna, dc nin a nclIor aric, quc dos ncus olIos a visao rcaric, o coraao nais caro dcsic ciio, ninIa soric, ncu unico dirciio dc cnirar no ccu, o ccu dc ninIa vida, quanio alncja ninIa alna, dc aircvida. 49 LUCIANA Dizc isso iudo a ninIa irna, soncnic. ANTFOLO DE SIFACUSA Sc, ois, iua roria irna, quc, cicrnancnic, icras aos cs ncu coraao rcndido; nulIcr nao icnIo; iu nao icns narido. Da-nc a nao. LUCIANA Acalnai-vos un noncnio; vou da nana luscar o asscniincnio. (Su.} (Entu Dono dc Sucusu, ucssudo.} ANTFOLO DE SIFACUSA Quc c quc Ia, Drnio? Aondc vais con iania rcssa? DFMIO DE SIFACUSA FcconIcccis-nc, scnIor? Sou Drnio, rcalncnic? Sou vosso criado? Eu sou cu ncsno? ANTFOLO DE SIFACUSA Sin, cs Drnio, cs ncu criado, cs iu ncsno. DFMIO DE SIFACUSA Pois cu sou un asno, sou criado dc una nulIcr c nao csiou cn nin ncsno. ANTFOLO DE SIFACUSA Quc nulIcr, Ioncn? E dc quc nodo nao csias cn ii ncsno? DFMIO DE SIFACUSA Ora cssa, nao csiou cn nin ncsno, or cricnccr a una nulIcr, una nulIcr quc nc rcclana, una 50 nulIcr quc nc crscguc, una nulIcr quc nc qucr ara si. ANTFOLO DE SIFACUSA E quc dirciio cla sc arroga, ara ic rcclanar cono dcla? DFMIO DE SIFACUSA O dirciio quc odcrcis icr solrc o vosso cavalo. Cono lcsia lcgiina c quc cla nc qucr, isio c, nao or cu scr lcsia, dc faio, nas or scr cla una criaiura lcsiial. ANTFOLO DE SIFACUSA Qucn c cla? DFMIO DE SIFACUSA Un coro rcsciiavcl; sin, un dcsscs coros a quc nao nos odcnos rcfcrir scn acrcsccniarnos. salvo o vosso rcsciio. Tivc soric nuiio nagra ncssc cnlacc, acsar dc sc iraiar dc un casancnio ciraordinariancnic gordo. ANTFOLO DE SIFACUSA Quc cnicndcs or casancnio gordo? DFMIO DE SIFACUSA Ora, scnIor, c orquc sc iraia dc una cozinIcira quc c so cnundia. Nao sci dc quc nodo uiiliza-la, sc nao for arovciia-la cono lanada ara fugir dcla, valcndo-sc dc sua roria luz. Posso-vos afianar quc a sua rodilIa cnsclada odcria ardcr duranic un invcrno da Polnia. Sc cla vivcr aic o 51 dia do Juzo final, Ia dc ardcr una scnana nais do quc o nundo. ANTFOLO DE SIFACUSA Dc quc cor c cla? DFMIO DE SIFACUSA Ncgra cono csics saaios, nas dc rosio nao iao lino, c isso or suar ianio, quc odcranos aiinIar con lana acina dos saaios. ANTFOLO DE SIFACUSA dcfciio quc sc corrigc con agua. DFMIO DE SIFACUSA Inossvcl, scnIor; isso faz aric dcla; ncn iodo o diluvio dc Noc cIcgaria ara lina-la. ANTFOLO DE SIFACUSA Cono sc cIana? DFMIO DE SIFACUSA Vcra, scnIor; nas scu nonc c ircs quarias, isio c, una vara c ircs quarias nao a alcanarian dc una a ouira anca. ANTFOLO DE SIFACUSA Eniao c larga dc vcrdadc! DFMIO DE SIFACUSA Nao ncdc nais dos cs calca do quc dc una a ouira cadcira; c csfcrica; arccc un glolo icrrcsirc; cu scria caaz dc cnconirar ncla iodos os ascs do nundo. 52 ANTFOLO DE SIFACUSA En quc aric do scu coro sc cnconira a Escocia? DFMIO DE SIFACUSA Dcscolri-a cla csicrilidadc. fica na alna das naos. ANTFOLO DE SIFACUSA Ondc fica a Frana? DFMIO DE SIFACUSA Na fronic, scnIor, arnada c cn rcvolia, a gucrrcar os rorios calclos. ANTFOLO DE SIFACUSA Ondc fica a Inglaicrra? DFMIO DE SIFACUSA Procurci as cscaras calcarias, nas nao cnconirci nada lranco. No cnianio, rcsuno quc fiquc no qucio, cla unidadc salgada quc corrc cnirc cla c a Frana. ANTFOLO DE SIFACUSA Ondc fica a EsanIa? DFMIO DE SIFACUSA Por ninIa fc, nao a vi; nas a scnii clo calor do Ialiio. ANTFOLO DE SIFACUSA E a Ancrica? E as ndias? DFMIO DE SIFACUSA OI, scnIor! No nariz, inicirancnic colcria dc rulis, 53 carlunculos, safiras, inclinando a rica aarcncia ara o Ialiio alrasador da EsanIa, quc cnvia arnadas succssivas dc galccs ara ionarcn carga no nariz. ANTFOLO DE SIFACUSA E a Dclgica c os Pascs-Daios, ondc fican? DFMIO DE SIFACUSA OI, scnIor! Nao olIci iao ara laio, assin. En suna, ara concluirnos. cssc csadclo, cssa fciiiccira alcgou dirciios solrc a ninIa cssoa; cIanou-nc dc Drnio, jurou quc cu cra scu noivo, cnuncrou sinais sccrcios quc icnIo no coro, ial cono ccria nancIa nuna das csaduas, un sinal no cscoo, una grandc vcrruga no lrao csqucrdo, a onio dc cu fugir dcla, ionado dc csanio, cono qucn fogc dc una cigana. Sc cu carcccssc dc fc, scn ossuir coraao rcsisicnic, ora cacIorro scria, ou cociro da lrua oicnic. ANTFOLO DE SIFACUSA Nao crcas icno; vai dirciio ao orio. Sc Iouvcr, acaso, vcnio favoravcl, nao assarci a noiic na cidadc. Sc acIarcs algun larco quasc ronio ara sair, volia dcrcssa; cu fico no ncrcado, asscando, iua cscra. Sc iodos nos conIcccn, c cu ningucn, dcnorar na cidadc nao convcn. DFMIO DE SIFACUSA Cono qucn dc urso fogc c aic da Moric, fujo cu dc qucn nc qucr ara consoric. (Su.} 54 ANTFOLO DE SIFACUSA Ncsic lugar so noran fciiicciras; c icno dc iraiar dc sair dclc. Aqucla quc nc cIana dc narido nao a acciia ninIa alna cono csosa. Mas sua lcla irna ossui ial graa, iao solcrano olIar, fala arazvcl, rcscna cncaniadora, quc, or ouco fiquci iraidor dc ninIa roria causa. Anics dc concicr aao iao fcia, ficarci surdo ao canio da scrcia. (Entu Angco.} NCELO Mcsirc Anifolo! ANTFOLO DE SIFACUSA Pronio; assin nc cIano NCELO Sci disso, ncu scnIor. Eis a cadcia. Pcnsci cn vos acIar no Porco-csinIo; so dcnorci ara acalar a olra. ANTFOLO DE SIFACUSA Quc dcscjais quc cu faa dcssc nino? NCELO O quc quiscrdcs; ara vos foi fciio. ANTFOLO DE SIFACUSA Para nin? Scn o icr cnconcndado? NCELO Nao una vcz, ncn duas, nas duzcnias. Fazci dcla rcscnic a vossa csosa; ao 55 janiar vos farci una visiia, ara quc nc agucis o ncu iralalIo. ANTFOLO DE SIFACUSA Eniao rccclci logo o quc vos dcvo, quc c ossvcl nao nais ordcs os olIos cn cina da cadcia c do dinIciro. NCELO Sois nuiio csiriiuoso; assai lcn. (Su, dcxundo u cudcu.} ANTFOLO DE SIFACUSA Nao sci o quc cnsar disio, ianlcn. Mas una coisa c ccria. ningucn Ia dc rccusar un ial nino or voniadc. Pclo quc vcjo, aqui, c aqui soncnic, cn lcna rua ganIa-sc rcscnic. Vou cscrar or Drnio no ncrcado; Iavcndo larco, fujo dc lon grado. (Su.} 56
ATO IV Cena I
Unu uu Icu. Entun o scgundo nccudo, Angco c un ocu dc ustu.
MEFCADOF Dcsdc o assado Pcniccosic a conia nc ficasic dcvcndo, scn quc a afronia dc vos colrar ic agora cu vos fizcssc; ncn a faria ainda, sc nao fossc icr dc ir Pcrsia c csiar ncccssiiado dc florins ara a viagcn. Por iudo isso, dai-nc saiisfaao; caso conirario, csic oficial icn ordcn dc rcndcr-vos. NCELO Anifolo nc dcvc jusiancnic a sona quc cu vos dcvo Ncsic insianic dcici con clc una cadcia dc ouro, cujo inoric s cinco Ioras scra ago. Sc a londadc iivcrdcs dc ir conigo aic sua casa, saldarci a dvida c nc confcssarci nuiio olrigado. (Vndo du cusu du Cotcsu, cntun Antoo dc Ecso c Dono dc Ecso.} OFICIAL Pouai-vos do iralalIo; ci-lo quc cIcga. 57 ANTFOLO DE FESO Enquanio o ourivcs cu rocuro, iraia dc conrar una corda, cujas onias dcsiino a ninIa csosa c scus conarsas, or nc icrcn vcdado, cn lcno dia, a cnirada cn ninIa casa. Nao dcnorcs; conra a corda dcrcssa c lcva-a a casa. DFMIO DE FESO Conrarci una rcnda dc nil lilras! Vou conrar logo a corda. (Su.} ANTFOLO DE FESO Dcn aviado ficara qucn cn vos iivcr confiana. Disscsics quc a cadcla lcvarcis, nas visiia ncnIuna nc fizcsics. Ccriancnic nao fosic, or cnsar quc o nosso anor scria nais duravcl nos liancs da cadcia; c, assin, faliasics. NCELO Pondo dc aric o vosso Iunor jocoso, cis a noia do cso da cadcia, ic o uliino quilaic. A qualidadc do ouro c a nao dc olra discndiosa, sona crfazcn sucrior dc ircs ducados quc cu dcvo a csic anavcl cavalIciro. Por isso vos sulico lIc agardcs, ois rccisa viajar, so csiando, agora, a aguardar quc cu a dvida liquidc. ANTFOLO DE FESO Nao icnIo aqui dinIciro suficicnic ara cssa conia. Alcn do nais, rcciso fazcr alguns ncgocios na cidadc. Idc, ncu lon scnIor, con csic csirangciro, ninIa rcsidcncia, scn dciardcs dc lcvar a cadcia. MinIa csosa vos agara a sona 58 conlinada. lcn ossvcl quc cIcgucnos junios. NCELO Eniao vos ncsno lcvarcis o nino? ANTFOLO DE FESO Nao; lcvai-o vos ncsnos; csiou con rcssa. NCELO Muiio lcn; a cadcia csia convosco? ANTFOLO DE FESO Una vcz quc conigo nao sc cnconira, convosco csia, dcccrio. Do conirario, fora scra voliardcs scn dinIciro. NCELO Por olscquio, scnIor, dai-nc a cadcia, ois csic cavalIciro csia con rcssa, quc os vcnios c a narc icn razo ccrio. Para ninIa vcrgonIa, ja o rciivc nais do quc fora jusio. ANTFOLO DE FESO Ora, scnIor, lanais nao dcssc lano, cono cscusa or Iavcrdcs faliado con a alavra dc irdcs ao Porco-csinIo. A nin calia ccnsurar-vos a falia; ao invcs disso, dcllaicrais cono nulIcr furiosa. MEFCADOF ScnIor, as Ioras assan; vanos logo. NCELO Dcn vcdcs cono agora clc sc csquiva. A cadcia... 59 ANTFOLO DE FESO Lcvai-a ninIa csosa; cla vos agara. NCELO Vanos con isso; salcis quc cu vo-la dci faz ouco icno. Dai-nc un sinal qualqucr, ou dcvolvci-a. ANTFOLO DE FESO Ora, a ilIaria assa dos liniics. A cadcia, scnIor! Dciai-nc vc- la. MEFCADOF Nao icnIo icno ara iais arlcndas. Dizci-nc, lon scnIor, vosso roosiio. agais ou nao? No caso dc rccusa, farci quc csic oficial o lcvc rcso. ANTFOLO DE FESO Eu agar-vos? Dizci. quanio vos dcvo? NCELO O rco, jusiancnic, da cadcia. ANTFOLO DE FESO Nada vos dcvo, cnquanio nao for ninIa. NCELO Salcis quc vo-la dci Ia ncia Iora. ANTFOLO DE FESO A nin nao dcsics nada; isso nc ofcndc. NCELO Mais nc ofcndcis, scnIor, ncgando o faio. Considcrai quc nisso cncnIo o crcdiio. 60 MEFCADOF Muiio lcn. Oficial, or qucia ninIa, rcndci-o scn dcnora. OFICIAL DE JUSTIA Agora ncsno. En nonc, ois, do duquc, olcdccci-nc. NCELO MinIa rcuiaao sofrc con isso. Ou nc agais o rco da cadcia, ou vos farci rcndcr in coniincnii. ANTFOLO DE FESO Conscniir cn agar o quc nao dcvo? Manda rcndcr-nc, csiuido, sc o ousarcs. NCELO Oficial, cis o vosso cnoluncnio; rcndci-o a ncu cdido. En circunsiancias cono csia, ao rorio irnao cu nao ouara, sc icniassc ofcndcr-nc assin dc ullico. OFICIAL DE JUSTIA Esiais rcso, scnIor; a qucia ouvisics. ANTFOLO DE FESO Sin, olcdco aic agar a fiana. Mas, or Dcus, agarcis a lrincadcira con quanio ouro iivcrdcs na oficina. NCELO Ora, scnIor, Ici dc acIar lcis cn fcso, nao o duvido, ara vosso orolrio. (Entu Dono dc Sucusu.} DFMIO DE SIFACUSA Mcsirc, Ia no orio un larco dc Eidanno, quc aguarda iao- 61 soncnic o roriciario ara ariir. Ja us a lordo ioda nossa lagagcn. Conrci olco, lalsano c aqua-viiac. Dc jciio csia o navio; sora frcsco dc icrra o alcgrc vcnio. So a vos c ao dono, ncsirc, clcs aguardan. ANTFOLO DE FESO Quc c isso? Esias naluco? Quc navio dc Eidanno or nin csia cscrando? DFMIO DE SIFACUSA O navio, scnIor, quc nc incunlisics dc rocurar ara conrar assagcn. ANTFOLO DE FESO Dclcdo, o quc cu nandci foi quc conrasscs una corda c ic dissc ara o quc cra. DFMIO DE SIFACUSA Corda? NcnIuna corda nc cdisics. O quc nandasics foi quc cu vissc un larco. ANTFOLO DE FESO Con nais vagar rcsolvcrci o assunio c cnsinarci a ouvircs o quc dcvcs. Procura Adriana, lilirc, scn dcnora; da- lIc csia cIavc; dizc-lIc quc dcniro da gavcia da ncsa rccolcria clo iacic iurco la una lolsa cIcia dc nocdas dc ouro. Quc na cnvic or ii, dcrcssa. Conia-lIc quc nc acIo dciido cn lcna rua c quc rcciso agar una cauao. Nao ic dcnorcs; dciido cscrarci icnos nclIorcs. 62 (Sucn o nccudo, Angco c o ocu dc ustu.} DFMIO DE SIFACUSA Essa Adriana c da casa cn quc janianos c ondc a ial Dosalcl nc rcclanava ara narido. Mas c nuiio grandc, cnso, ara cingi-la ncsics lraos. Coniudo, irci, cnlora a coniragosio; scrvo c soldado quc nao larga o osio. (Su} 63
Cena II
Un quuto cn cusu dc Antoo dc Ecso. Entun Adunu c Lucunu.
ADFIANA AI, Luciana, clc icvc cssc dcscoco? Lia-sc-lIc no olIar quc cra sinccro? Esiava sao? Nao arccia louco? No quc disscsic acrcdiiar nao qucro. Fcflciia no rosio a luia, acaso, dos ncicoros do ciio cn cano raso? LUCIANA Princiro asscvcrou nao scr casado. ADFIANA Mais, con isso, clc auncnia o ncu cuidado. LUCIANA Dcois jurou quc aqui cra csirangciro. ADFIANA Pcrjuro agora, cono o foi rinciro. LUCIANA Dcois, falci dc vos. ADFIANA E clc, quc dissc? 64 LUCIANA Quc a nin, so, anava; o nais cra iolicc. ADFIANA Dc quc nodo falava cssc dcncnic? LUCIANA Sc fossc Ionroso o lciio, convinccnic. Elogiou-nc a lclcza; aos, a fala. ADFIANA E iu, quc lIc disscsic? Vanos; fala. LUCIANA Calna, ic co; c dc nisicr acicncia. ADFIANA Calna nao osso icr ncsia rcncncia. Sc nao do ciio, ao ncnos Ici dc o gosio fazcr da lngua. Anifolo c nal osio, fcio, vclIo, corcunda, dcfornado, dc fcics Iorrorosas, rosio incIado, viciado, lruio, dc naldadc infinda, dc coro Iorrcndo c ncnic ior ainda. LUCIANA Qucn ciuncs odc icr dc ial narido? Ningucn un nal lasiina, sc crdido. ADFIANA Nao c assin quc o dcscrcvc o ncu carinIo. Sc ouiros olIos o visscn dcssc jciio! O alilc cIora, quando crdc o ninIo. A lngua o insulia, nas o adora o ciio. (Entu Dono dc Sucusu.} 65 DFMIO DE SIFACUSA Vanos! Dcrcssa! A lolsa da gavcia! LUCIANA Par quc corrcs assin? DFMIO DE SIFACUSA Nao sou crncia. ADFIANA Ondc csia icu airao, Drnio? Nao vcn? Par quc dcnora ianio? Elc csia lcn? DFMIO DE SIFACUSA Sin, no linlo do Tariaro, no Avcrno; nulio ior ali do quc no infcrno. Un dcnnio dc vcsics crnancnics s solrc clc a naozinIa, un dcsscs Ioncns dc ciio duro aloioado dc ao. Un ducndc, un lolo, un nonsiro dc csconjuro, un sujciio cnvolvido cn couro duro, cnrcdador, iraiociro-nor, isa- nansinIo, quc aos Ioncns vcda a raa, as ruas c o caninIo, quc arccc crdcr o rasio a ioda gcnic, nas nas cIanas do infcrno os lana cicrnancnic. ADFIANA Mas, afinal, quc Ia? DFMIO DE SIFACUSA O quc Ia, nao sci dizcr; sci quc clc csia na gradc. ADFIANA Cono! Esia rcso? iniinaao dc qucn? DFMIO DE SIFACUSA Nao sci quc iniinaao o s cn ial agrura; so sci quc o 66 iniinador icn farda nuiio dura. Urgc quc lIc nandcis a lolsa da gavcia. ADFIANA Vai lusca-la. (Su Lucunu.} Nao sci quc cnsar disso. TinIa dvidas c cu scn salcr nada. Conia o rcsio. foi osio na cadcia? DFMIO DE SIFACUSA isso, una cadcia; dc aarcncia nais arazvcl, nas cadcia, cn suna. Nao ouvisics soar? ADFIANA Quc? A cadcia? DFMIO DE SIFACUSA Cadcia, nao; o sino! icno dc ir-nc cnlora; s duas o dcici; ouvi laicr una Iora. ADFIANA Para iras anda o icno. OI coisa singular! DFMIO DE SIFACUSA Sc a Iora cnconira un sargcnio, o ncdo a faz rccuar. ADFIANA Tcn dvidas o icno! OI, cono falas ccrio! DFMIO DE SIFACUSA O icno csia falido, a runa ja anda crio. E nais. c un lon gaiuno, csrciia c dc vigia; nanso sc cscoa noiic c dcvagar dc dia. Sc o sargcnio o crscguc c os lcns icn cn cnIora, quc nuiio quc sc airasc cn cada dia una Iora? 67 (Votu Lucunu.} ADFIANA Eis o dinIciro, Drnio; vai dcrcssa c irazc o icu scnIor ja ara casa. Dc un cnsancnio, irna, csiou osscssa, quc ora nc dcia fria, ora nc alrasa. (Sucn.} 68
Cena III Unu uu Icu. Entu Antoo dc Sucusu.
ANTFOLO DE SIFACUSA Nao cnconiro ningucn ncsia cidadc quc nao nc cunrincnic cono a vclIo conIccido. Mcu nonc iodos salcn. Uns, dinIciro dc cnrcsiino ofcrcccn; ouiros nc inviian ara ccarnos junios; nuiios sc nosiran graios or finczas quc cu lIcs Iouvcssc fciio; ouiros insisicn orquc lIcs conrc as nais variadas coisas. En sua loja, Ia ouco, un alfaiaic nc fcz cnirar, ara nosirar-nc scdas quc ara nin conrara c, scn dclongas, ionou ninIas ncdidas. Con ccricza iudo isso c faniasia; aqui rcsidcn, dcccrio, os fciiicciros da Lania. (Entu Dono dc Sucusu.} DFMIO DE SIFACUSA Eis o dinIciro, ncsirc, quc cdisics. Mas, cono conscguisics vcr-vos livrc do rciraio do vclIo Adao dc farda? ANTFOLO DE SIFACUSA DinIciro quc cu cdi? Quc Adao c cssc? 69 DFMIO DE SIFACUSA Nao nc rcfiro ao Adao quc guardava o araso, nas ao Adao quc c guarda da cadcia, o quc sc vcsic con a clc do lczcrro naiado ara o filIo rodigo, o quc narcIava or iras dc vos, scnIor, cono anjo do nal c vos iniinou a alandonar a lilcrdadc. ANTFOLO DE SIFACUSA Nao ic conrccndo. DFMIO DE SIFACUSA Nao? Pois c nuiio sinlcs. rcfiro-nc ao sujciio quc anda cono un ralccao, nuna caia dc couro; o indivduo, scnIor, quc da cnurrcs nos cavalIciros faiigados c os olriga a rcousar; o ncsno quc sc aiada das cssoas arruinadas c lIcs arranja un faio indcsfiavcl; c o ial, cn suna, quc sc gala dc fazcr nais irucias con a sua clava do quc os danarinos con a lana nourcsca. ANTFOLO DE SIFACUSA Cono assin? Fcfcrcs-ic a algun oficial dc jusiia? DFMIO DE SIFACUSA Pcrfciiancnic, scnIor, ao sargcnio dos iiulos, o ncsno quc cIana rcsonsalilidadc as cssoas quc nao agan as suas olrigacs c quc diz a ioda a gcnic. Dcus vos dc lon rcouso", cono sc iodo o nundo csiivcssc no onio dc ir ara a cana. ANTFOLO DE SIFACUSA Muiio lcn, scnIor; ondc rcnaic a cssas ioliccs. NcnIun 70 navio zarara csia noiic? Sanos ou nao dcsia cidadc? DFMIO DE SIFACUSA Cono nao, scnIor! Ha una Iora vos dissc quc o larco Vclocidadc" ariira csia noiic, jusiancnic quando o sargcnio vos dcicvc c vos olrigou a aguardar a cIalua Fciardo". Aqui csiao os anjos quc nc nandasics luscar, ara quc vos livrasscn. ANTFOLO DE SIFACUSA Esic vclIaco csia louco dc iodo, ial cono cu. ilusao iudo o quc vcnos. Daqui nos iirc algun odcr cclcsic! (Entu unu cotcsu.} COFTES Mcsirc Anifolo, salvc! Vcjo agora quc cnconirasics o ourivcs, finalncnic. cssa a cadcia quc nc roncicsics? ANTFOLO DE SIFACUSA Fciira-ic, Saia! Nao nc crsigas. DFMIO DE SIFACUSA Mcsirc, cssa c a scnIora Saia? ANTFOLO DE SIFACUSA o dialo. DFMIO DE SIFACUSA Nao, c ior do quc isso. c a avo do dialo, quc nos aarccc sol a forna dc una ncrciriz lcvc; dc a o cosiunc dc dizcrcn as ncrcirizcs. Dcus nc danc!" quc c 71 cono sc disscsscn. Dcus faa dc nin una donzcla lcviana!" Esia cscriio quc clas aarcccn aos Ioncns cono anjos lcvcs dc luz. Ora, a luz c una conscqucncia do fogo, c o fogo qucina. Logo, as donzclas lcvianas qucinan. Nao vos aroincis dcla. COFTES Vosso criado, scnIor, c vos csiais Iojc nuiio csiriiuosos. Nao qucrcis vir conigo? Podcrcnos conrar aqui crio alguna coisa ara ccarnos. DFMIO DE SIFACUSA Mcsirc, sc fordcs ccar c Iouvcr rolalilidadc dc ionardcs soa, nuni-vos dc una colIcr conrida. ANTFOLO DE SIFACUSA Por quc, Drnio? DFMIO DE SIFACUSA Ora, orquc qucn conc con o dialo rccisa icr una colIcr conrida. ANTFOLO DE SIFACUSA Dcnnio, ara iras! Por quc o conviic ara ccarnos? Cono as ouiras iodas, cs una lrua. Assin, cu ic conjuro a nc dciarcs c ircs daqui logo. COFTES Dai-nc o ancl quc ao janiar nc arrclaiasics, ou, cn iroca, a cadcia ronciida, quc cu sairci, scnIor, scn nolcsiar-vos. 72 DFMIO DE SIFACUSA s vczcs o dcnnio cdc acnas as aaras das unIas, un calclo,una goia dc sanguc, una cvidc dc ccrcja, una noz, un quasc nada. Esia, orcn, nais anliciosa, cdc soncnic una cadcia... Cuidado, ncsirc! Sc lIc dcrdcs isso, sacudindo as corrcnics, o dcnnio scn dcnora vira ncicr-nos ncdo. COFTES ScnIor, o ancl, ou cniao dai-nc a cadcia. Nao acrcdiio quc qucirais lograr-nc. ANTFOLO DE SIFACUSA Corrc, Drnio, quc c icno. E iu, o lrua, fora! DFMIO DE SIFACUSA Dissc o avao. quc orgulIo! Ouvisic-lo, scnIora? (Sucn Antoo dc Sucusu c Dono dc Sucusu.} COFTES Nao Ia duvida. Anifolo csia louco; sc nao, nao sc aviliara dcssc nodo. Ficou con ncu ancl quc valc ccrca dc quarcnia ducados, roncicndo quc cn aga nc daria una cadcia. No cnianio, agora ncga anlas as coisas. A rincial razao dc o julgar louco, scn falarnos no accsso dc Ia noncnios, sc cingc Iisioria singular quc ncsa do janiar nc coniou, dc quc sc acIava incdido dc cnirar na roria casa. So sc a nulIcr, or vcr o scu csiado, nandou fccIar a oria dc roosiio. So nc rcsia o rccurso dc ir 73 casa dc Anifolo c coniar sua csosa quc clc, or icr ficado dc rccnic dcsassisado, nc invadiu a casa c o ancl nc arrclaiou. Sin, farci isso; rcavcr o ancl crdido c lon scrvio. (Su.} Cena IV
Unu uu. Entun Antoo dc Ecso c un ocu dc ustu.
ANTFOLO DE FESO Nada icnas, anigo, quc cu nao fujo. Anics dc ic dciar dar-ic-ci a sona jusia da ninIa fiana. MinIa csosa dcsdc Iojc csia dc gcnio insuoriavcl. Ccriancnic nao dcu crcdiio facil ao ncnsagciro quc lcvou a noicia dc quc cu nc acIava cn fcso dciido. ScnclIanic noicia c o quc vos digo lIc Ia dc icr arccido nuiio csiranIa. (Entu Dono dc Ecso con unu codu.} Mcu criado vcn vindo. Con ccricza iraz o dinIciro. Eniao, scnIor, iroucsics a cnconcnda dc quc cu vos incunlira? DFMIO DE FESO Aqui csia o con quc dar a clcs iodos o iroco suficicnic. ANTFOLO DE FESO E o ncu dinIciro? 74 DFMIO DE FESO Ora, scnIor, gasici-o ncsia corda. ANTFOLO DE FESO Quairoccnios ducados cla corda? DFMIO DE FESO Con isso, quairoccnias vos conrara. ANTFOLO DE FESO Quc foi quc cu ic nandci luscar cn casa? DFMIO DE FESO Una corda, scnIor; cis-nc dc volia. ANTFOLO DE FESO Fccclc, cniao, dc volia csic rcscnic. (Hutc-Ic.} OFICIAL DE JUSTIA ScnIor, icndc acicncia. DFMIO DE FESO Pacicncia rcciso cu, quc csiou aanIando. OFICIAL DE JUSTIA FilIo, dcicn a lngua. DFMIO DE FESO Mandai, cniao, quc clc dcicnIa o lrao. ANTFOLO DE FESO Dcscarado! Vilao inscnsvcl! 75 DFMIO DE FESO Dcscjara scr inscnsvcl, scnIor, ara nao scniir vossas ancadas. ANTFOLO DE FESO So cs scnsvcl ancada, ial qual un asno. DFMIO DE FESO Sou un asno, rcalncnic; c a rova sao csias orclIas conridas. Eu o scrvi dcsdc o dia dc ncu nascincnio aic Iojc, nao icndo rccclido cn agancnio scnao ancada. Quando csiou con frio, clc nc aquccc con ancada; quando csiou qucnic, clc nc csfria con ancada; sc durno, c con ancada quc clc nc cscria; sc nc scnio, con ancada nc faz lcvaniar; quando saio rua, c con ancada quc clc nc faz airavcssar a oria scndo, ianlcn, con ancada quc nc da as loas-vindas. Carrcgo as ancadas nos onlros, cono os ncndigos os scus fcdclIos, c csiou ccrio dc quc, quando clc nc dciar alcijado, icrci dc ncndigar con clas dc oria cn oria. ANTFOLO DE FESO Vanos saindo daqui, quc ninIa nulIcr ja cIcga. (Entun Adunu, Lucunu, u cotcsu c PncI.} DFMIO DE FESO ScnIora, rcsicc fincn, aicnao ao fin! Ou nclIor, cono diz o rofcia c o aagaio. Cuidado con o fin da corda! 76 ANTFOLO DE FESO Ainda ic cs a falar? (Hutc-Ic.} COFTES E agora, quc dizcis? Nao csia louco? ADFIANA o quc faz crcr a sua grosscria. Mcu caro Douior PincI, sois corcisia; rcsiiiu- lIc a razao, c o quc vos co, c olicrcis dc nin iudo o quc quiscrdcs. LUCIANA OI, cono clc olIa furilundo c firnc! COFTES Vcdc cono a loucura o dcia ircnulo. PINCH Qucro scniir o ulso; dai-nc a nao. ANTFOLO DE FESO Aqui csia a nao; scnii no ouvido o ulso. (Hutc-Ic.} PINCH Saia quc Ialiias csic coro, iniino-ic a olcdcccr s ninIas sanias rcccs c voliar scn dcnora ara as ircvas. Pclos sanios do ccu, cu ic conjuro! ANTFOLO DE FESO Cala-ic, fciiicciro incriincnic! Nao csiou louco. ADFIANA AI! qucn nos dcra ncsno, olrc alna airilulada! 77 ANTFOLO DE FESO Eniao, faccira, iodos csics sao vossos Ialiiuados? Esic iio dc cara dc aafrao janiou Iojc convosco cn ninIa casa, cnquanio cnirada ncla nc ncgavan as crininosas orias? ADFIANA OI, narido! Dcus salc quc Iojc iu janiasic cn casa. Sc Iouvcsscs la ficado, ora csiarias livrc do orolrio c dc iao grandc cscandalo. ANTFOLO DE FESO Janici cn casa? Dilirc, quc rcsondcs? DFMIO DE FESO ScnIor, ara scr franco, nao janiasics. ANTFOLO DE FESO Nao nos foi incdida a cnirada? A oria nao csiava irancada? DFMIO DE FESO Jusiancnic; fccIada a oria, c vos dciado fora. ANTFOLO DE FESO E cla, nao nc aiirou laios insulios? DFMIO DE FESO Sans fallc, vos lanou laios insulios. ANTFOLO DE FESO Dc nin nao riu a sua cozinIcira, nao nc insuliou, nao nc colriu dc cIulas? 78 DFMIO DE FESO Ccrics, iudo isso fcz a vcsial cuca. ANTFOLO DE FESO E nao nc rciirci dc la, furioso? DFMIO DE FESO Isso ncsno; conrovan-no ncus ossos, quc as narcas ainda icn dc vossa furia ADFIANA Scra rudcnic concordar con clc? PINCH Nao Ia nal; o vclIaco icn conscicncia do csiado do airao, c, concordando con clc, conirilui ara acalna-lo. ANTFOLO DE FESO O ourivcs sulornasics c fui rcso. ADFIANA OI, Dcus do ccu! Para livrar-ic logo, nandci or Drnio quanio nc cdisic, quando, a corrcr, luscar foi clc a lolsa. DFMIO DE FESO Por nin? DinIciro? So sc foi cn sonIo. Ccriancnic cnsasics cn fazc-lo; nas ncn un rcal, un rcal scqucr nc dcsics. ANTFOLO DE FESO Nao fosic rocura- la, orquc a lolsa dc ducados ic dcssc? 79 ADFIANA Foi a casa, c logo cu lIa cnircguci. LUCIANA Sou icsicnunIa dc quc c vcrdadc o quc cla csia dizcndo. DFMIO DE FESO Dcus c o cordciro scjan icsicnunIas dc quc cu iivc a incunlcncia, iao-soncnic, dc ir conrar una corda. PINCH Esiao osscssos anlos, ninIa scnIora. o ano c o criado. Na alidcz do rosio o rcconIco, na nancira dc olIar. Scra rcciso anarra-los c os r cn quario cscuro. ANTFOLO DE FESO Fala. or quc Iojc nc irancasic a oria? Por quc nao nc iroucsic o saco dc ouro? ADFIANA Eu nao ic dcici fora, caro csoso. DFMIO DE FESO E a nin, caro airao, nao dcran nada; nas concordo cn quc vos ficasics fora. ADFIANA Mcnics, vilao dissinulado, ianio nun caso cono no ouiro. ANTFOLO DE FESO Prosiiiuia dissinulada, cs falsa cn iodos clcs. Esias nanconunada con csic lando dc dcsclassificados, ara oljcio nc fazcrcs dc 80 orolrio. Mas con as unIas vou arrancar-ic os olIos ncniirosos, quc con ninIa vcrgonIa sc divcricn. ADFIANA OI, anarrai-o! Nao dcicis quc o faa! PINCH VcnIa nais gcnic! O dialo c nulio foric. LUCIANA Quc olIar! Cono csia alido o coiiado! (Entun tcs ou quuto Ioncns c unuun Antoo dc Ecso.} ANTFOLO DE FESO Ircis assassinar- nc? Carccrciro, dcicns-nc c ora crniics quc nc anarrcn? OFICIAL DE JUSTIA Mcsircs, dciai-o livrc; clc sc cnconira sol ninIa guarda; nao odcis rcndc-lo. PINCH Aiai ianlcn o criado; csia naluco. (Anuun Dono dc Ecso.} ADFIANA Oficial inscnsaio, quc rcicndcs? Tcns alcgria visia dc un coiiado quc a si ncsno sc uliraja c faz violcncia? 81 OFICIAL DE JUSTIA Elc c ncu risionciro; sc o lcvardcs, dc nin cigirao quanio clc dcvc. ADFIANA Anics dc ir, dcsolrigo-ic dc iudo. Lcva-nc ao scu crcdor, ara quc cu saila quanio clc dcvc c a dvida rcsgaic. Mcu lon ncsirc douior, lcvai-o a casa con ioda a scgurana. OI dia infanc! ANTFOLO DE FESO OI rosiiiuia infanc! DFMIO DE FESO Mcsirc, or vos nc vcjo agora rcso. ANTFOLO DE FESO Cala-ic, lilirc, quc nc dcias louco. DFMIO DE FESO Qucrcis quc vos anarrcn scn noiivo? Ficai louco c griiai. Aqui, dialo! LUCIANA Quania iolicc csscs coiiados dizcn! ADFIANA Lcvai-os logo. Irna, vindc conigo. (Sucn PncI, os cudos, Antoo dc Ecso c Dono dc Ecso.} Dizci. ordcn dc qucn foi clc rcso? OFICIAL DE JUSTIA Dc un ial ngclo, ourivcs. ConIccci-lo? 82 ADFIANA ConIco, sin; c a quanio nonia a dvida? OFICIAL DE JUSTIA A duzcnios ducados. ADFIANA Dc quc conra? OFICIAL DE JUSTIA Dc una cadcia quc lIc cnconcndara vosso narido. ADFIANA Soulc quc clc Iavia fciio a cnconcnda ara nin; coniudo, nunca vi a cadcia. COFTES Pouco icno dcois dc cnirar, furioso, cn ninIa casa vosso narido c arrclaiar- nc a joia a ncsna quc lIc vi no dcdo Ia ouco con una cadcia ao colo o vi dc novo. ADFIANA lcn ossvcl; orcn nunca a vi. Ao ourivcs lcvai-nc, carccrciro; qucro ficar a ar dc iudo o quc Iouvc. (Entun Antoo dc Sucusu c Dono dc Sucusu, con csudus dcscnIunIudus.} LUCIANA Dcus nos acuda! Esiao dc novo solios! ADFIANA E dc csadas na nao! CIanai nais gcnic, ara os rcndcr. OFICIAL DE JUSTIA Vao nos naiar; fujanos. 83 (Sucn Adunu, Lucunu c o ocu dc ustu.} ANTFOLO DE SIFACUSA Pclo quc vcjo, as duas fciiicciras a csada as ancdronia. DFMIO DE SIFACUSA A quc qucria scr vossa csosa, agora vos cviia. ANTFOLO DE SIFACUSA Vai ao Ccniauro c iira as nossas coisas. Nao vcjo a Iora dc cnirarnos no navio. DFMIO DE SIFACUSA Ora, scnIor, ficai nais csia noiic; nao nos farao ncnIun nal. Dcn vcdcs quc nos dirigcn alavras anavcis, dao-nos dinIciro... Parccc iraiar-sc dc una naao nuiio anavcl; sc nao fossc a ial nonianIa dc carnc louca, quc nc rcclana ara csoso, nao inoriaria dc vivcr aqui c virar lruo. ANTFOLO DE SIFACUSA Ncn or ioda a cidadc cu asso a noiic. ncsic lugar. Por isso, nao dcnorcs. vai logo r a lordo nossas coisas. (Sucn.} 84
ATO V Cena I
Unu uu dcontc du AIudu. Entun o nccudo c Angco.
NCELO Fico irisic or icr-vos rciardado; nas, cn vcrdadc, osso asscvcrar-vos quc lIc dci a cadcia, cnlora o ncguc or nancira iao fria c dcsoncsia. MEFCADOF En quc concciio c iido na cidadc? NCELO No nais alio; c dc crcdiio infiniio, nuiio csiinado, dc inoluio nonc; na cidadc c o rinciro, scnrc, cn iudo. Una alavra sua, cn qualqucr icno, nc faria cncnIar ioda a foriuna. MEFCADOF Falai laio; ci-lo aqui, sc nao nc cngano. (Entun Antoo dc Sucusu c Dono dc Sucusu.} 85 NCELO Jusiancnic, c ao cscoo iraz a ncsna cadcia quc or nodo iao nonsiruoso ncgou icr rccclido. Ficai crio dc nin; vou lIc falar. ScnIor Anifolo, nuiio nc adnira o incnodo c a vcrgonIa quc nc causasics nao scn vos nancIardcs algun ianio or icrdcs roicsiado sol jurancnio c con iananIo afinco, nao vos icr cu cnircguc cssa cadcia quc ao cscoo irazcis con ial dcscaso. Alcn da qucia, da risao, do orolrio or quc assci, causasics a csic anigo grandc rcjuzo, ois a nao icr sido incdido or nossa conirovcrsia, a csias Ioras sc acIara vclcjando. Dci-vos cssa cadcia, nao c ccrio? ANTFOLO DE SIFACUSA Crcio quc sin; janais ncguci ial coisa. MEFCADOF Ncgasics, sin scnIor, sol jurancnio. ANTFOLO DE SIFACUSA Qucn foi quc ouviu, quando cu jurci ial coisa? MEFCADOF Eu rorio o ouvi; lcn salcs quc c vcrdadc, niscravcl. Quc orolrio! Tcrcs vida ara ic onlrcarcs con cssoas scrias! ANTFOLO DE SIFACUSA Nao assas dc un vilao, or nc acusarcs dcssa nancira. Provarci ninIa Ionra c ninIa Ioncsiidadc agora ncsno, sc iivcrcs o ousio dc cnfrcniar-nc. 86 MEFCADOF TcnIo, vilao! Acciio o dcsafio. (Sucun dus csudus. Entun Adunu, Lucunu, u cotcsu c outos.} ADFIANA Parai, or Dcus! Nao o firais! louco! Scgurai-o or iras! Tonai-lIc a csada! Anarrai Drnio c a casa lcvai anlos. DFMIO DE SIFACUSA Mcsirc, corranos, clo anor dc Dcus! Procurcnos alrigo cn qualqucr casa. Aqui crio Ia un convcnio; cnircnos nclc; do conirario, csiarcnos liquidados. (Antoo dc Sucusu c Dono dc Sucusu sc ucoIcn u AIudu. Entu u AIudcssu.} ADADESSA Doa gcnic, acalnai-vos. Por quc causa vos rcunis aqui? ADFIANA Para lcvarnos ncu infcliz narido, quc csia louco. Pcrniii-nos cnirar, orquc ossanos anarra-lo c lcva-lo ara casa, c clc a razao rccucrar consiga. NCELO Pcrccli logo quc clc nao csiava cn scu crfciio juzo. MEFCADOF Ora lasiino icr lanado conira clc nao da csada. 87 ADADESSA Ha quanio icno anda clc assin osscsso? ADFIANA Passou ioda a scnana faiigado, alorrccido, irisic, nas ncnorcs coisas nuiio Ouiro do quc scr cosiuna. Mas soncnic Iojc iardc a sua docna cIcgou a csscs accssos dc loucura. ADADESSA Nao crdcu nuiios lcns nalgun naufragio? Nao icria cnicrrado algun anigo? Acaso os olIos nao lIc cnscjarian ao coraao algun anor ilciio? ccado frcqucnic nos nancclos quc dao aos olIos nuiia lilcrdadc. Por qual dcsias razcs sofrc clc agora? ADFIANA Por ncnIuna, a nao scr, ialvcz, cla uliina, algun anor quc o dcsviou dc casa. ADADESSA Por isso, ccriancnic, o rcrccndcsics. ADFIANA Foi o quc fiz, dc faio. ADADESSA Mas con nodos. ADFIANA Tanio quanio a nodcsiia o crniiia. ADADESSA En casa acnas, crcio. ADFIANA Nao; na frcnic dc csiranIos una vczcs. 88 ADADESSA Mas nao nuiias. ADFIANA Era o assunio dc iodas as convcrsas. Tanio solrc isso cu lIc falava, quc clc nal odia dornir; quando na ncsa das rcfcics, dc ianio cu falar nisso, nao rovava locado; quando csiava so conigo, cra o assunio quc cu uava; sc inIanos visiias, aiirava-lIc frcqucnics indircias. A ioda Iora lIc dizia quc clc cra vil c nau. ADADESSA Dc a icr acalado clc naluco. As qucias vcncnosas dc una csosa ciuncnia sao dc cfciio nais nocivo do quc dcniada dc cacIorro louco. Parccc quc cssas rias o incdian dc dornir; cis a causa dc icr clc ficado con o juzo criurlado. Disscsic quc clc, s rcfcics, so iinIa ccnsuras or icncro. Ora, qucn conc scn a calna rccisa, nao digcrc, dc ondc sc originarcn grandcs fclrcs. E a fclrc quc c, scnao un grandc accsso dc loucura? Disscsic quc o rcouso lIc criurlavas scnrc con ccnsuras. Quando o rccrcio ancno c criurlado, quc sc scguc scnao irisicza c funda nclancolia, irna do dcscscro nais inquicio c fcroz? No rasio dcsic scguc una iroa incnsa dc nolcsiias, dc alidas dcsordcns, dc ininigos da vida Iunana. A conscqucncia c clara. criurlacs ncsa ou no rcouso o nais cordaio scr dcian furioso. Assin, foi iao-soncnic o icu ciunc quc criurlou do csoso o claro lunc. 89 LUCIANA Ela so o rcrccndia con lrandura, c clc con voz lIc rcsondia dura. Dciais ianias ccnsuras scn rcsosia? ADFIANA quc cla cn nin faz dcscriar rcnorsos. Enirai, anigos, c anarrai-o firnc. ADADESSA Janais; cn ninIa casa ningucn cnira. ADFIANA Dizci aos scrvos, ois, quc o iragan logo. ADADESSA Nao, quc clc sc acolIcu a un lugar sanio. Dc vossas naos dcvc ficar scguro, ic quc a razao cu ossa dcvolvcr-lIc, ou dcsisia do csforo, or inuiil. ADFIANA Eu, so, qucro iraiar do ncu narido, scr a cnfcrncira na docna dclc; nisso nao qucro icr qucn nc auilic. Dciai, assin, quc a casa no conduzan. ADADESSA Ficai calna. Inossvcl c cnircga-lo scn lanar nao, rinciro, dos rccursos dc quc disonIo. drogas lcnfazcjas, arocs, oracs, orquc consiga rcconduzi-lo dignidadc Iunana. rano c aric do ncu voio sacro, caridoso dcvcr da ordcn quc sirvo. Dciai- o, ois, conigo c idc iranquila. 90 ADFIANA Nao sairci daqui, dciando o csoso. Nao fica lcn vossa saniidadc scarar da nulIcr o scu narido. ADADESSA Nao insisiais, quc dar-vo-lo nao osso. (Su.} LUCIANA Ao duquc vos quciai dcssa violcncia. ADFIANA Vou rocura-lo c aos cs rosirar-nc dclc aic quc ninIas lagrinas c rcccs dcnovan Sua Craa a, cssoalncnic, ionar dcsia aladcssa ncu narido. SECUNDO MEFCADOF Sc csiou ccrio, o quadranic do rclogio narca cinco Ioras, o noncnio caio dc or aqui assar o rorio duquc ara o valc da noric, o nclancolico lugar da cccuao dos condcnados, un ouco alcn dos fossos da aladia. NCELO E quc noiivo o iraz? SECUNDO MEFCADOF Vcn assisiir ao ullico csciaculo da dccaiiaao dc un rcvcrcndo siracusano, cujo irisic fado irouc nossa laa, conira os duros csiaiuios c lcis dcsia cidadc. NCELO Dc faio; ci-lo quc cIcga. Vou vcr isso. 91 LUCIANA assagcn do duquc cai dc joclIos. (Entu o duquc con scu scqto; Egcu, dc cuIcu dcscoIctu, o cuusco c uuxucs.} DUQUE Dc novo roclanai. sc algun anigo dclc quiscr agar o scu rcsgaic, scr-lIc-a crdoada a cna. Assin fazcnos cla grandc icdadc quc nos causa. ADFIANA Mui nolrc duquc, inciro-ic jusiia conira a aladcssa! DUQUE digna c nui viriuosa; ncnIun nal odcra icr cla fciio. ADFIANA Nao dcsagradc a Vossa Craa. Anifolo, ncu narido, quc cu fiz scnIor dc iodos os ncus lcns c dc nin, scguindo nisso vossa caria incriosa, foi, dc suliio, ionado Iojc oI faial c irisic dia! dc un vcrgonIoso aiaquc dc loucura, quc o fcz corrcr as ruas da cidadc, causando aos iranscunics nil incnodos c cnirando clas casas, dc ondc joias iirava, ancis c o nais quc lIc udcssc scr furia agradavcl. Pudc, a cusio, nanda-lo ara casa, cnquanio cu roria rocurava agar os rcjuzos quc, aqui c ali, sua furia concicra. Nisso, nao sci or quc violcnios ncios, dc cscaar dos guardas quc o dciinIan c, juniancnic con o criado louco, ionados anlos dc un violcnio accsso, dc 92 csadas nuas solrc nos caran, a fugir nos forando, aic quc aulio luscasscnos dc novo. Ncssc onio cniraran na aladia, ondc os scguranos, sc a sucriora a oria nao fccIassc, nao crniiindo quc cnos dclc fsscnos ncn dciando quc a casa o conduzisscn. Assin, dcicrninci, gracioso duquc, nos scja clc ora cnircguc, orquc cu ossa lcva-lo ara casa c iraiar dclc. DUQUE Tcu narido nc scrvc Ia nuiio icno nos iralalIos da gucrra. A ii nc rcndc, dcsdc quando o acolIcsic cono csoso, ninIa alavra dc Ionra dc quc scnrc faria o quc udcssc cn rol dc Anifolo. Algun dc vos a laia na oria da aladia c nc cIanc a sucriora. Anics dc ir dcio o caso rcsolvido. (Entu un cudo.} CFIADO Fugi, ninIa airoa, scn dcnora! Mcu ncsirc c o criado csiao ouira vcz solios. Dao nas criadas, scn ouar ncnIuna; o douior anarraran; cIanuscaran-lIc a larla con iics, c quando o fogo concava a sulir, arrcncssaran solrc o coiiado laldcs dc agua suja, ara ciinguir as cIanas. O ncu ncsirc lIc rcconcnda calna, cnquanio o criado, cono sc faz con os loucos, o iosquia con una grandc icsoura. Sc nao fordcs cn aulio do nscro, c ccricza darcn-lIc os loucos conia do canasiro. 93 ADFIANA Cala, inlccil! Tcu ncsirc csia aqui dcniro; clc c o criado. Nao salcs o quc dizcs. CFIADO Por ninIa vida, csiou falando scrio; nal rcsirci, dcois daqucla ccna. Criia or vos c jura quc sc, acaso, conscguir vos cgar, Ia dc qucinar-vos o rosio c vos dciar dcsfigurada. (Ouucn-sc gtos dcnto.} Ouo-o! Fugi, scnIora, scn dclongas! DUQUE Fica junio dc nin; nao icnIas ncdo. Cuardas con alalardas, aqui crio! ADFIANA OI Dcus! E ncu narido! TcsicnunIas scdc dc quc, invisvcl, clc dc iransoriar-sc clo ar. Ncsic noncnio vino-lo cnirar ali, c ora csia fora! Isso uliraassa o cnicndincnio Iunano. (Entun Antoo dc Ecso c Dono dc Ecso.} ANTFOLO DE FESO Jusiia, grandc duquc! Eu ic sulico. conccdc-nc jusiia or aquclc scrvio quc ic fiz quando, na gucrra, rcccli fundo golc or salvar-ic. Pclo sanguc quc, cniao, or iua causa dc nin sc cscoou, conccdc- nc jusiia. ECEU Sc o ncdo noric nao nc faz caduco, vcjo ncu filIo Anifolo con Drnio. ANTFOLO DE FESO Jusiia, docc rncic, conira cssa nulIcr quc iu nc dcsic 94 cono csosa. Dc nin cla alusou, fcz-nc alia injuria, dcsonrou-nc, iraiou-nc con ial furia, quc concclcr nao odc a ncnic Iunana iudo o quc Iojc nc fcz cssa ncgcra. DUQUE Conia o quc Iouvc c acIaras cn nin jusiia. ANTFOLO DE FESO Hojc, scnIor, cla fccIou-nc a oria, ara sc lanqucicar con gcnic -ioa, dcniro dc ninIa casa. DUQUE A falia c gravc, nuiio gravc. vcrdadc o quc clc dissc? ADFIANA Nao, ncu lon lordc; cu, clc rorio c a nana janianos junios Iojc. Morrcr qucro, sc iudo o quc clc diz nao for ncniira. LUCIANA Nao qucro vcr janais a luz do dia, ncn rcousar noiic, sc vcrdadc nao for quanio cla dissc a Vossa Alicza. NCELO Quania ncniira! As duas sao crjuras; fala a vcrdadc o louco ncsic onio. ANTFOLO DE FESO Mcu solcranos, cu sci o quc vos digo; o vinIo nao nc iurva o cnicndincnio; nao nc iransiorna a colcra furiosa, nuiio cnlora os ulirajcs a nin fciios udcsscn dciar louco o Ioncn nais salio. Esia nulIcr dciou-nc Iojc na rua, quando cu ia janiar, o quc csic ourivcs confirnar odcria, sc 95 nao fossc con cla csiar nanconunado agora, ois clc nc dciou ncsic noncnio ara ir luscar una cadcia, icndo ronciido lcva-la ao Porco- csinIo, ondc cu c Daliasar cniao janianos. Nao icndo aarccido, aos a ncsa sa a rocura-lo c, cn conanIia do scnIor quc aqui csia, o acIci na rua. Eniao jurou-nc csic asiucioso ourivcs quc cnircga nc fizcra da cadcia quc, Dcus o salc, nunca c nunca cu vira. Sol cssa acusaao nandou rcndcr-nc. Olcdcci-lIc c, scn dcnora, a casa cnvici ncu scrvo cnos dc alguns ducados, quc clc nao irouc. Eniao, cn icrnos lrandos falci ao oficial ara quc, junios, fsscnos aic casa. En caninIo, orcn, nos cnconiranos ninIa nulIcr, a irna c una caicrva dc cunliccs. Con clcs vinIa un iio dcnoninado PincI, un nagriccla, csccic dc csquclcio, un saliinlanco, un cIarlaiao c iirador dc sorics, un olrc dialo dc olIos cncovados, un lilirc dc olIar lao, un norio-vivo. Pcnsai so quc cssc cscravo analdioado sc arvorou a corcisia c, dc olIos fios nos ncus, ionou-nc o ulso c, con scu iodo dc alna cnada, a nc fiiar, nc dissc quc cu csiava osscsso. Nisso, iodos caran solrc nin, as naos nc aiaran, anarraran-nc os cs, c, juniancnic con ncu scrvo, ianlcn iodo clc aiado, nos uscran nun quario unido c cscuro. Con os dcnics udc dcsfazcr os laos c lilcriar-nc, vindo in coniincnii rocurar Vossa Craa, a qucn sulico quc sc nc dc saiisfaao 96 conlcia dc iania ofcnsa c dc iao grandc orolrio. NCELO Posso afirnar, nilordc, quc, cn vcrdadc, Iojc janiar clc nao dc cn casa. DUQUE Mas rccclcu, ou nao, iua cadcia? NCELO Sin, nilordc; ao cscoo clc a irazia, quando or nos assou; iodos a viran. SECUNDO MEFCADOF Posso, dcnais, jurar quc vos ouvi con csics ouvidos, confcssar quc inIcis a aludida cadcia, ao asso quc anics, no ncrcado, disscsics o conirario. Foi cniao quc cu fiz uso dcsia csada c fosics rcfugiar-vos na aladia, dc ondc sasics, cnso, or nilagrc. ANTFOLO DE FESO Janais cnirci os nuros da aladia, ncn nunca a csada conira nin iirasics. O ccu nc c icsicnunIa dc quc nunca vi ncnIuna cadcia. Tudo quanio conira nin assacasics c ncniira. DUQUE Quanio conlicaao! Aic arccc quc a rovar vos dcu Circc a lclcragcn. Sc na aladia clc iivcssc cnirado, ainda csiaria la. Sc fossc louco, nao odcria discorrcr con ianio sanguc-frio c cocrcncia. Asscgurasics quc clc janiou cn casa; nas o ourivcs afirna o oosio. E vos, quc dizcis disso? 97 DFMIO DE FESO Elc c aqucla nulIcr janiaran junios, no Porco-csinIo. COFTES E faio; foi quando clc nc arrclaiou do dcdo aquclc ancl. ANTFOLO DE FESO ccrio, nolrc duquc; o ancl c dcla. DUQUE Visic quando clc cnirou ncsia aladia? COFTES Tao ccrio cono vcjo Vossa Craa. DUQUE csiranIo, Idc cIanar a sucriora. (Su unu cssou do scqto.} Sc nao csiais variando, cnlouqucccsics. ECEU Mui odcroso duquc, una alavra nc scja crniiida. Ali crccloo anigo quc nc vai salvar a vida, or nin agando a nulia coninada. DUQUE Fala, siracusano, o quc quiscrcs. ECEU Por olscquio, scnIor, nao sois Anifolo? E nao sc cIana Drnio aquclc cscravo quc a vos csia ligado? DFMIO DE FESO Aic Ia una Iora ligado a clc csiava. Mas or soric dcvo-lIc cssc 98 favor rocu-nc a corda. Ora sou Drnio, cscravo dcsligado. ECEU Pcnso quc ainda vos lcnlrais dc nin. DFMIO DE FESO Vcndo-vos, nos lcnlranos dc nos ncsnos, ois aic Ia ouco csiavanos aiados, cono ora vos acIais. Pclo quc vcjo, PincI vos s ianlcn no scu rcginc. ECEU Por quc nc olIais dcssa nancira? Pcnso quc salcis qucn cu sou. ANTFOLO DE FESO Aic csic insianic janais vos iinIa visio cn ioda a vida. ECEU quc a irisicza nc alicrou lasianic dcs quc nos scaranos. As cuidosas Ioras c o icno con sua nao dcfornc nc dciaran no rosio csiranIos sulcos. Mas rcsondci sc cla voz, ao ncnos, nao vos lcnlrais dc nin. ANTFOLO DE FESO Nao. ECEU E iu, Drnio? DFMIO DE FESO Tanouco cu, ncu scnIor. ECEU TcnIo ccricza dc quc dc nin ic lcnlras. 99 DFMIO DE FESO Ora, scnIor, c cu icnIo ccricza dc quc nao nc lcnlro. E quando una cssoa vos ncga alguna coisa, scra foroso ficardcs aiado sua alavra. ECEU Nao nc conIccc a voz? icno ingraio! Dc ial nancira a lngua nc fcndcsic ncsics curios scic anos, quc ncu unico filIo nao rcconIccc o son racIado dc ninIas dcscnioadas anarguras? Enlora icnIa o anarfanIado rosio rccolcrio dc ncvc floconosa do invcrno dcsiruidor da sciva viva, c congclados ja nc csicjan iodos os conduios do sanguc, ainda nc rcsia ncsia noiic dc vida algun rcsqucio da ncnoria dc ouirora, ninIa lanada quasc ciinia ainda cniic una luz icnuc, ainda ouvc alguna coisa o ouvido nouco. E iodas cssas icsicnunIas dizcn nao osso crrar- quc iu cs ncu filIo Anifolo. ANTFOLO DE FESO Nao vi ncu ai cn ioda a ninIa vida. ECEU Enianio, salcs, jovcn, quc Ia scic anos, nc scarci dc ii cn Siracusa. Sin, conrccndo, ncu filIo. c quc ic acanIas dc nc rcconIcccr ncsia niscria. ANTFOLO O duquc c iodos quanios nc conIcccn odcn dar icsicnunIo do quc afirno. Janais vi Siracusa cn ioda a vida. 100 DUQUE Posso ic asscgurar, siracusano, quc, Ia vinic anos, Anifolo c ncu sudiio c quc clc nunca csicvc cn Siracusa. Vcjo quc a nuiia idadc c os sofrincnios ic fizcran crdcr dc iodo o juzo. (Votu u AIudcssu con Antoo dc Sucusu c Dono dc Sucusu.} ADADESSA Mui odcroso duquc, olIai csic Ioncn quc icn sofrido nuiias injusiias. (Todos sc uoxnun uu oIu-o.} ADFIANA Ou vcjo nal, ou vcjo dois naridos. DUQUE Un dcsics indivduos gcnio c do ouiro. Da-sc o ncsno con aquclcs. Mas qucn odc dizcr qual scja o csriio, qual o Ioncn! DFMIO DE SIFACUSA Drnio sou cu, scnIor; nandai-o cnlora. DFMIO DE FESO Drnio sou cu; nao crniiais quc cu saia. ANTFOLO DE SIFACUSA Nao sois Egcu? Ou acaso sois o csriio dclc soncnic? DFMIO DE SIFACUSA ncu aniigo ncsirc! Qucn foi quc vos aiou dcssa nancira? 101 ADADESSA Fossc qucn fossc, a nin cunrc solia-lo dcssas cadcias, ara quc un narido, con sua lilcrdadc, a ganIar vcnIa. Dizc- nc, vclIo Egcu, sc ja iivcsic or csosa una Enlia, quc dois gcncos ic lrindou dc una vcz, dois lindos filIos? OI! Sc cs o ncsno Egcu, fala- nc! fala-nc quc aqui iu vcs aqucla ncsna Enlia. ECEU Sc nao csiou sonIando, iu cs Enlia. Sc cs cla ncsna, dizc ondc csia o filIo quc coniigo fluiuou no faial nasiro? ADADESSA Eu, clc c Drnio fonos rccolIidos or gcnic dc Eidanno. Pouco icno dcois, no cnianio, rudcs cscadorcs dc Corinio ionaran-lIcs ncu filIo, juniancnic con Drnio, cnirc os rinciros nc dciando sozinIa. Qual iivcssc sido a soric dos dois, nao sci dizcr- ic; a nin coulc a foriuna quc conicnlas. DUQUE Isso conlcia a Iisioria concada ncsia nanIa. Esics irnaos Anifolos iao arccidos, c os dois gcncos Drnios, quc nao sc difcrcnan, c o naufragio a quc cla sc rcfcrc... Os ais sao csics dcsics dois filIos quc, or coincidcncia, aqui junios csiao. Dizc-nc, Anifolo. cra Corinio icu lugar dc origcn? ANTFOLO DE SIFACUSA Nao, nilordc; cu cIcguci dc Siracusa. 102 DUQUE Nao vos disiingo; c-ic dcsic lado. ANTFOLO DE FESO Dc Corinio cu cIcguci, gracioso lordc... DFMIO DE FESO E cu con clc. ANTFOLO DE FESO cn conanIia do gucrrciro ccclso, Duquc dc Mcnafon, vosso alio iio. ADFIANA Qual dc vos dois janiou Iojc conigo? ANTFOLO DE SIFACUSA Fui cu, scnIora. ADFIANA Sois o ncu narido? ANTFOLO DE FESO Nao; rcsondo or clc. ANTFOLO DE SIFACUSA O ncsno cu digo.No cnianio, cla dc csosa nc cIanava, cono dc irnao csia gcniil ncnina, sua irna. (A Lucunu.} Tudo quanio cniao vos dissc rcicndo confirnar con nais sosscgo, sc sonIo nao for iudo quc ouo c vcjo. NCELO ScnIor, cssa c a cadcia quc cu vos dci. ANTFOLO DE SIFACUSA Crcio quc sin; nao cnso cn conicsia-lo. 103 ANTFOLO DE FESO E vos, scnIor, or cla nc rcndcsics. NCELO Crcio quc sin; nao cnso cn conicsia-lo. ADFIANA Mandci agar or Drnio vossa fiana; nas icno quc clc nao a icnIa ago. DFMIO DE FESO Por nin nao. ANTFOLO DE SIFACUSA Fcccli csia lolsa dc ducados or vos cnviada or ncu scrvo Drnio. Vcjo agora quc os scrvos nos irocanos; cu assava or clc c clc or nin; dc a icrcn nascido ianios crros. ANTFOLO DE FESO Lilcriarci ncu ai con csscs ducados. DUQUE Nao c rcciso; a vida cu lIc conccdo. COFTES Mcu diananic, scnIor, rcsiiiu- nc. ANTFOLO DE FESO Ei-lo aqui; nuiio graio cla fcsia. ADADESSA Fanoso duquc, dai-vos ao iralalIo dc ir conosco aladia, orquc a Iisioria ossais ouvir dc quanio nos assanos. E iodos vos quc csiais aqui rcunidos, a qucn os crros dc 104 un so dia foran causa dc sofrincnios, ianlcn vindc, quc cu vos darci saiisfaao calal. Duranic irinia c ircs anos scguidos sofri or vos, ncus filIos, so nc icndo livrado dc ncu sofrincnio ncsic insianic. O duquc, ncu narido, ncus dois filIos, c vos anlos, ianlcn, os calcndarios do nascincnio dclcs, vindc iodos. vossa a ninIa diia sc associa; grandc, incnsa scra nossa alcgria. (Sucn o duquc, u uIudcssu, Egcu, u cotcsu, o nccudo, Angco c cssous do scqto.} DFMIO DE SIFACUSA Mcsirc, irago dc lordo as vossas coisas? ANTFOLO DE FESO Quc coisas ninIas, Drnio, csiao a lordo? ANTFOLO DE SIFACUSA Isso c conigo. Drnio, cu sou icu ncsirc.Vcn conigo; dcois iraianos disso. Alraa icu irnao c fica alcgrc. (Sucn Antoo dc Sucusu c Antoo dc Ecso, Adunu c Lucunu.} DFMIO DE SIFACUSA Aqucla cozinIcira gordancIuda da casa dc icu ano, quc Iojc iardc nc iraiou con quiiuics, dc Iojc cn dianic irna ninIa vai scr, nao ninIa csosa. DFMIO DE FESO Nao arcccis ncu nano, nas o csclIo cn quc nc csicja vcndo. 105 un lclo iio, rcalncnic! Nao qucrcis ir aladia, ara ouvir rclaiar nossas Iisiorias? DFMIO DE SIFACUSA Sin, nas rinciro vos; sois o nais vclIo. DFMIO DE FESO una qucsiao. Mas cono dccidi-la? DFMIO DE SIFACUSA Vanos iirar a soric ara o iiulo da rinogcniiura. Mas cnquanio nao dccidirnos isso, ficais scndo dc nos dois o nais vclIo. DFMIO DE FESO Eniao, dcsia aric. Sc, cono irnaos, ao nundo cn loa Iora vicnos, dc naos dadas, agora, a csia aladia cnircnos. (Sucn.} 106
coylcfi 2000 Fidcndo Casiigai Morcs
Vcrsao ara cDool cDoolsDrasil.con
__________________ Agosio 2000
Proilido iodo c qualqucr uso concrcial. Sc vocc agou or cssc livro VOCE FOI FOUDADO! Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS dircio na fonic. www.cloolslrasil.con