Você está na página 1de 10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

Modelagemdemquinapneumticarecolhedoradefrutosdecaf
emterreirousandoanliseporelementosfinitos

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfinite
elementsanalysis

AndersonC.MagalhesIMauriM.TeixeiraIISandraM.CoutoIIIRicardoC.deResendeIV
I EngAgrcola,Prof.AssistenteDoutor,FaculdadedeZootecnia,CmpusdeDracena,Unesp,Fone:

(0XX18)3821.8200,Ramal8221,Fax:(0XX18)3821.8208,amchagas@dracena.unesp.br
II EngAgrnomo,Prof.Dr.,DepartamentodeEngenhariaAgrcola,UFV,ViosaMG
III BacharelemMatemtica,Profa.Ph.D.,DepartamentodeEngenhariaAgrcola,UFV,ViosaMG
IVEngMecnico,Prof.Ph.D.,DepartamentodeEngenhariaAgrcola,UFV,ViosaMG

RESUMO
Teveseoobjetivodedesenvolverummodelomatemticopormeiodeanlisedeelementosfinitos,
utilizandooprogramacomputacionalANSYS,verso5.7,paraotimizaroprojetodemquina
recolhedoradefrutosdecafnoterreiro.Amodelagemdamquinafoirealizadacombaseno
levantamentodascaractersticasaerodinmicasdosfrutosdecafedavazodearnecessriaparao
transportepneumticodosfrutos.Foramobtidas,experimentalmente,aspressesestticasnosdutos
damquina,sendoessesvalorescomparadoscomosresultadosdeterminadospeloprogramaANSYS,
nointuitodevalidaromodelo.Combasenosresultadosnumricosobtidos,concluiusequea
modelagemdesenvolvidaapresentouresultadosprximosaosdeterminadosexperimentalmente,
obtendoerrorelativomdionosvaloressimuladosdepressode9,2%.Pormeiodamodelagem,
identificaramsefaixasdepressoquedificultariamotransportepneumticodosfrutosdecafem
algunspontosdamquina.Essesproblemasforamcorrigidose,comisso,ofluxodearproporcionado
peloventiladorfoisuficienteparasuccionarosfrutosdecafnoterreiroetransportlosparadentro
doreservatriodamquina.Amodelagemdesenvolvidaatendeusnecessidadespropostasnotrabalho
paraorecolhimentodosfrutosdecafutilizandotransportepneumticoeficientemente.
Palavraschave:mquinaagrcola,simulao,projeto.
ABSTRACT
Theobjectiveofthisworkwasthedevelopmentofamathematicalmodelbyfiniteelementanalysis,
usingthesoftwareANSYS,version5.7,tooptimizethedesignofamachinewhichcollectscoffee
fruitsonayard.Themachinemodelingwasbasedontheaerodynamiccharacteristicsofcoffeefruits
andontheairflownecessarytopneumaticallytransportthecoffeefruits.Thestaticpressuresonthe
machineductswasobtainedexperimentallyandthesevalueswerecomparedwiththeresultsobtained
bythesoftwareANSYStovalidatethemodeling.Basedontheresults,itwasconcludedthatthe
modelingusingthesoftwareANSYShadsimilarresultstotheonesobtainedexperimentally,witha
relativemeanerrorof9.2%forthesimulatedpressurevalues.Throughthemodeling,itwasidentified
pressurerangesthatwouldmakethecoffeefruitspneumatictransportmoredifficult,atsomeparts
insidethemachine.Theseproblemswerecorrectedandtheairflowsuppliedbythefanwassufficient
tocollectcoffeefruitsonthegroundbysuction.Thedevelopedmodelingfulfilledtherequirementsof
thisworkwhichwastocollectcoffeefruitsontheyardusingpneumatictransportefficiently.
Keywords:collectingmachine,simulation,design.

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

1/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

INTRODUO
Noestudodemquinasagrcolas,oconhecimentodaspropriedadesedascaractersticasfsicasdos
grosessencialparaoseudesenvolvimentoeparaasuaconstruo.Essefatoimportante,porque
propiciaoperaesmaiseficientes,taiscomo:limpeza,transporte,secagem,beneficiamentoe
armazenagemdosprodutosagrcolas(SILVA,1995SRIVASTAVAetal.,1996).
Almdadeterminaodascaractersticasfsicasdosprodutos,amodelagemmatemticapodeseruma
ferramentanecessrianodesenvolvimentodeumamquinaagrcola.Oaumentodavelocidade,da
capacidadedeprocessamentodoscomputadoresedanecessidadedeestudosdemquinassofisticadas
soosprincipaisfatoresquecontriburamparaodesenvolvimentodessastcnicasdeanliseeprojeto
demquinas(NORTON,1992KNIGHT,1993).
Aanliseporelementosfinitosconsistenadivisodeumcorpo,utilizandomalhadeelementose
funesaproximadasparadescreverocomportamentodasvariveisenvolvidasnoproblema(ZHUet
al.,1989REDDY,1993).ConformeSEGERLIND(1984)eHUEBNERetal.(1995),essatcnica
utilizadatantoparaanlisedetenses,comoparaproblemasenvolvendotransfernciadecalor,
mecnicadosfluidoseoutrasaplicaes.
Ousodecomputadorestemproporcionadoodesenvolvimentode"prottiposvirtuais",emque
determinadamquinaousistemamodeladomedianteumprogramacomputacionalprimeiramenteo
seucomportamentosimuladosobdiferentescondiesdefuncionamento,antesqueelaentreem
linhadeproduo.Dessaforma,nosomentesoreduzidososcustos,mastambmotempo
necessrioparaprojetarmquinas,onmerodeprottiposaseremconstrudoseostestes
experimentaisaseremrealizados.Diantedisso,mquinastecnicamentemaiseficientesedemenor
custopoderoserdesenvolvidaseoseuprojetoserotimizado(HAGHIGHIetal.,1990GARCIA,1998).
Almdisso,asmquinasagrcolaspodemfacilitaroprocessodetransportedegrosnoterreiroe
contribuirparaaobtenodeumprodutofinaldemelhorqualidade.Osistemadetransporte
pneumtico,desdequedevidamenteprojetado,podeser,porexemplo,umaimportanteopoparao
transportedefrutosdocafnoprocessodesecagem,semcausardanosconsiderveisaoproduto.
Considerandoaimportnciadamodelagem,estetrabalhotevecomoobjetivodesenvolverummodelo,
usandoelementosfinitos,paradeterminaradinmicadosfluxosdearnotransportepneumticode
mquinarecolhedoradecaf.

MATERIALEMTODOS
AmquinarecolhedorafoimodeladanosLaboratriosdeArmazenamentoedeMecanizaoAgrcolado
DepartamentodeEngenhariaAgrcola(DEA)daUniversidadeFederaldeViosa.
Odesenvolvimentoenvolveuolevantamentodascaractersticasaerodinmicasdosfrutosdecafeda
vazodearnecessriaparaotransportepneumtico.Osvalorescalculadosdavelocidadeterminaldos
frutosdecafporMAGALHES(2003),variaramde15,5a13,5ms1paraafaixadeteordeguade
41,1a28,7%(b.u.).Paraamodelagem,essafaixaconstituiopontocrtico,devidoaoelevadoteorde
guanosfrutosdecafqueaumentaavelocidadeterminaldosfrutos,quandocomparadoaosfrutosde
cafsecoparaorecolhimento(teordeguaentre11e13%b.u.).Apartirdessasinformaes,foi
utilizadooprogramaANSYS,verso5.7,paraasimulaodoescoamentonamquinarecolhedora.O
projetodessamquinafoielaboradodeacordocomofluxogramaderecolhimentodosfrutosdecaf
(Figura1).

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

2/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

Paradeterminaroseucomportamentodinmico,foramutilizadasasdimensesreaisdoprojetoda
mquinarecolhedoradefrutosdecaf(Figura2).

Desenvolvimentodomodelomatemticodamquinarecolhedoradecaf
Paraasimulaocomputacionaldamquina,foiutilizadomodelomatemticobaseadonasequaesde
NavierStokes(equaesdequantidadedemovimentomaisequaodeconservaodamassa)eo
SoftwareANSYS5.7paraobtenodosresultadosnumricos.Essesoftwaresolucionaosproblemas
deengenharia,pelomtododoselementosfinitos,comdiversosrecursosdegeraodemalhae
definiodemodelonasuapartedeprprocessamento(ANSYS,2001).
Oescoamentodearpormeiodamquinaconsideradoincompressvelepodesermodelado
matematicamentepelasequaes:
Conservaodamassa:

Quantidadedemovimento:

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

3/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

emque,
vx,vyevzcomponentesdovetorvelocidadenasdireesx,yez,respectivamente
rmassaespecficadoar
x,yezcoordenadascartesianas
Ttempo
Ppresso
gx,gyegzcomponentesdaaceleraodagravidadenasdireesx,yez,respectivamente
eviscosidadeefetiva,e
Tx,TyeTztermosdeperdaviscosa,nasdireesx,yez,respectivamente.
Rx,RyeRzrepresentamquaisquertermosadicionais(fontesousorvedouros)nasdireesx,yez,
respectivamente.
Ostermosdeperdaviscosa,nasdireesx,yez,podemserassimdeterminados:

Sendoofluidoincompressveleaviscosidadeconstante,ostermosTx,TyeTz,naseqs.(2),(3)e(4),
foramdesprezados.
Anliseporelementosfinitosdamquinarecolhedora
Nestetrabalho,asimulaodafluidodinmicanamquinarecolhedorafoirealizadasomentecomo
fluxodear,semapresenadosfrutosdecafnosistemadetransportepneumtico.Essasimulao,
semapresenadosfrutosdecaf,foipreestabelecidadevidoaograudedificuldadeencontradopara
analisarocomportamentodamassadosfrutosdecafnosistemadetransportepneumticoda
mquinarecolhedora.
Amodelagemfoifeitaemestadopermanente,admitindoregimedofluxodearturbulento.Omtodo
desoluousadonadiscretizaodosistemafoioFLOTRAN,juntamentecomoelemento
tridimensional(FLUID142),propostoecontidonabibliotecadoANSYS5.7.Foiconstrudoummodelo
paraaestruturadamquina,utilizandosuaspropriedadesecondiesdesimetria.
http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

4/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

Almdisso,foianalisadaaestruturadamquinarecolhedoracomoumbloco,constitudadetrs
partes:a)dutodeentradadosfrutosdecafb)caixadodepsitodosfrutosdecaf,ec)dutode
sadadofluxodear.AgeometriadamquinarecolhedorautilizadanomodeloapresentadanaFigura
3.

Dessaforma,asimulaocomputacionalgerou,pormeiodoprogramaANSYS,amalhadeelementos
damquina(Figura4).

Namodelagemdessamquinarecolhedora,foipreestabelecidoqueomaiorrefinamentodamalha
serianodutodeentrada(captador)dosfrutosdecafatacaixagravitacionalenodutoapsacaixa
gravitacionalatoventilador,comafinalidadedeobterresoluomaisprecisa.
Amquinarecolhedorafoidivididaem170.753elementosdotipoFLUID142,resultandoemumtotalde
32.415nsaofinaldadiscretizao(Figura5).

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

5/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

Ascondiesdecontornoutilizadasforamasseguintes:a)velocidadesnulasnasparedesinternasda
mquinab)velocidadedoarconstantenasadadodutodoventilador,ec)pressoigualazerona
readeentradadear.
Determinaoexperimentaldapressoestticanamquinarecolhedora
Aspressesestticasnosdutosdamquinarecolhedoraforamdeterminadascomafinalidadede
compararessesvaloresobtidosexperimentalmentecomosresultadosdeterminadospeloprograma
ANSYS.Paradeterminarapressoestticanosdutosdamquinarecolhedora,foramfeitosdezfuros
nosmesmos.Nessesfuros,foramfixadostubosdecobredecomprimentode50mmedimetros
internoeexternode7,76e9,54mm,respectivamente,conformeapresentadonaFigura6.Osfuros
foramfeitosapartirdocaptadorataentradadofluxodearnoventilador.Aseguir,apresso
estticafoideterminadautilizandomanmetroem"U".

RESULTADOSEDISCUSSO
Oresultadodoperfildovetorvelocidade(ms1)nocaptadordosistemadetransportepneumticoda
mquinarecolhedoraapresentadonaFigura7.Observousequeoperfildovetorvelocidadedo
http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

6/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

sistemadetransportepneumticodamquinarecolhedoraapresentou,naextremidadedoduto
captador,marcadaporumcrculovermelho,valoresquevariaramde0a8,8ms1.Esseintervalofoi
determinadopeloprogramaANSYScomoumpontocrtico,porqueocorrereduododimetrode220
para145mm.Esseintervalofoiinferiormenorvelocidadeterminalcalculadadosfrutosdecaf(13,5
ms1),podendodificultarorecolhimentodosfrutosdecafnoterreiro.Paracorrigiresseproblema,
foiinstalada,nofundodocaptador,umachapade2,0mmdeespessura,comafunodedirecionare
encaminharosfrutosdecafparadentrododuto(Figura8),ondeoperfildovetorvelocidade
permaneceentre17,6a26,4ms1(Figura7).

NaFigura9,soapresentadososperfisdovetorvelocidadedentrodosdutosedacaixadodepsito
dosfrutosdecaf.Observase,nodutodocaptadoratacaixadodepsito,queoperfildovetor
velocidadepermaneceemumintervalode26,4a35,3ms1.Esseintervalosuperiorvelocidade
terminalmximadosfrutosdecaf,quefoide15,5ms1,comoteordeguade41,1%.Segundo
ROAetal.(1999),asvelocidadesmnimasdoarrequeridoparaotransportepneumticohorizontale
verticaldocafemcocorecmlavadosode17,9e19,7ms1,respectivamente,emdutoscom
dimetrosde160mm.Paradimetrosde107,7mm,asvelocidadesmnimasindicadassode11,9e
13,2ms1,paraotransportepneumticohorizontalevertical,respectivamente.Portanto,operfildo
vetorvelocidadeentre26,4e35,3ms1aplicadofoisuficientenoprocessodetransportepneumtico
dosfrutosdecafnoterreiro.

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

7/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

Nointeriordodepsitodamquinarecolhedora,houvereduodoperfildovetorvelocidadeparao
intervalode8,8a17,6ms1,devidoexpansodaseonaentradadacaixadodepsito,resultando
nadesaceleraodosfrutosdecafe,conseqentemente,odepsitonofundodacaixa.Observase,
ainda,queoperfildovetorvelocidadeapsodepsitovarioude35,3a44,1ms1.
NaFigura10,apresentadaapresso(Pa)desuconamquinarecolhedora.Houveaumentoda
pressonegativa(oupressodesuco)apartirdaentradadodutocaptador,quefoidezero
(condiodecontornoinicial),atovalornegativode2,2kPanasadadofluxodearnodutosuperior.
Apressodesucovarioude0a0,93kPanegativo,daentradadodutocaptadoratacaixado
depsito,devidosucodotransportepneumticodosfrutosdecafdoterreiro.

NaFigura11,soapresentadasaspressesestticasexperimentaiseassimuladaspeloprograma
ANSYSnamquinarecolhedora.

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

8/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

NaFigura11,verificasequeosvaloresobtidospeloprogramaANSYSforaminferioresqueles
determinadosexperimentalmente.Issopodeserdevidocondiodecontorno(velocidadesnulasnas
paredesinternasdamquinarecolhedora)preestabelecidanaconstruodomodelo.Oerrorelativo
mdioenvolvidonosvaloressimuladosdepresso,usandoatcnicadeelementosfinitos(ANSYS),foi
de9,2%,sendoomenorvalorde6%eomaiorde14%.

CONCLUSES
OprogramaANSYS,pormeiodamodelagem,identificouintervalosquedificultariaotransporte
pneumticodosfrutosdecafnosdutosdamquinarecolhedora.Essesproblemasforamcorrigidos
antesdaconstruodamquina,reduzindocustosetestesexperimentais.
Osvaloresdepressoobtidos,usandoatcnicadoselementosfinitos,foramprximosaosvalores
experimentais,validando,assim,autilizaodoprogramaANSYSparaessetipodeanlise.
Orefinamentodamalha,nosdutosdamquinarecolhedora,foioprincipalfatorqueimplicoua
diminuiodoerrorelativoentreosvaloressimuladosdepressoeosobtidosexperimentalmente.
Amodelagemdesenvolvidaatendeusnecessidadespropostasnoprojetodamquinaparao
recolhimentodosfrutosdecafemterreiro,utilizandotransportepneumtico.

REFERNCIAS
ANSYS5.7.Fluidflowfundamental.In:KOHNKE,P.(Ed.)Ansytheoryreferencemanual.Houston:
ANSYS,2001.[Links]
GARCIA,R.F.Otimizaodoprojetodecomponentesdeumacolhedoradeforragem.1998.78f.
Dissertao(MestradoemMquinaseMecanizaoAgrcola)UniversidadeFederaldeViosa,Viosa
MG,1998.[Links]
HAGHIGHI,K.SMITH,M.G.KRUTZ,G.W.Onboardtestingandshapeoptimizationofenginemount
bracket.AppliedEngineeringinAgriculture,St.Joseph,v.6,n.4,p.3829,1990.[Links]
HUEBNER,K.H.THORNTON,E.A.BYROM,T.G.Thefiniteelementmethodforengineers.NewYork:
JohnWiley,1995.627p.[Links]
KNIGHT,C.E.Thefiniteelementmethodinmechanicaldesign.Boston:PWSKENT,1993.326
p.[Links]
MAGALHES,A.C.Desenvolvimentoeavaliaodeumamquinarecolhedoradecafemterreiro
utilizandotransportepneumtico.2003.110f.Tese(DoutoradoemMquinaseMecanizaoAgrcola)
UniversidadeFederaldeViosa,ViosaMG,2003.[Links]

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

9/10

27/09/2016

Modelingofpneumaticmachinecollectorofcoffeefruitsonyardusingfiniteelementsanalysis

NORTON,R.L.Designofmachinery:anintroductiontothesynthesisandanalysisofmechanismsand
machines.NewYork:McGrawHill,1992.714p.[Links]
REDDY,J.N.Anintroductiontothefiniteelementmethod.NewYork:McGrawHill,1993.684
p.[Links]
ROA,M.G.OLIVEROS,T.C.E.LVAREZ,G.J.RAMREZG.C.A.SANZU.J.R.DVILA,A.M.T.
LVAREZ,H.J.R.ZAMBRANO,F.D.A.PUERTA,Q.G.I.RODRGUEZ,V.N.Beneficioecolgicodelcaf.
Chinchina:CENICAF,1999.300p.[Links]
SEGERLIND,L.J.Appliedfiniteelementanalysis.NewYork:JohnWiley,1984.427p.[Links]
SILVA,J.S.Prprocessamentodeprodutosagrcolas.In:LUCENA,E.M.PSILVA,J.S.Estrutura,
composioepropriedadesdassementes.JuizdeFora:InstitutoMaria,1995.p.2332.[Links]
SRIVASTAVA,K.A.GOERING,E.C.ROHRBACH,P.R.Engineeringprinciplesofagriculturalmachines.
St.Joseph:ASAE,1996.601p.[Links]
ZHU,J.HAGHIGHI,K.KRUTZ,G.W.SMITH,M.G.Harmonicandmodalanalysisofadieselengine
chassismountbracketafiniteelementapproach.AppliedEngineeringinAgriculture,St.Joseph,v.5,
n.4.p.46774,1989.[Links]

RecebidopeloConselhoEditorialem:2772005
AprovadopeloConselhoEditorialem:1752006

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S010069162006000200017

10/10

Você também pode gostar