Você está na página 1de 680

mur_ii00.

p65 1 22/01/01, 11:47


mur_ii00.p65 2 22/01/01, 11:47
LNGUA GREGA
Viso Semntica, Lgica, Orgnica e Funcional

Volume II
Prtica

mur_ii00.p65 3 22/01/01, 11:47


mur_ii00.p65 4 22/01/01, 11:47
HENRIQUE MURACHCO

LNGUA GREGA
Viso Semntica, Lgica, Orgnica e Funcional

Volume II
Prtica

discurso editorial

mur_ii00.p65 5 22/01/01, 11:47


Copyright by Henrique Murachco, 2001
Nenhuma parte desta publicao pode ser gravada,
armazenada em sistemas eletrnicos, fotocopiada,
reproduzida por meios mecnicos ou outros quaisquer
sem a autorizao prvia da editora.

Produo grfica: Logaria Brasil


Projeto grfico, editorao e capa: Guilherme Rodrigues Neto
Tiragem: 2.000 exemplares

Ficha catalogrfica: Sonia Marisa Luchetti CRB/8-4664


M972 Murachco, Henrique
Lngua grega: viso semntica, lgica, orgnica e
funcional / Henrique Murachco. So Paulo: Discur-
so Editorial / Editora Vozes, 2001.
2 v.

ISBN v.1: 85-86590-22-3


ISBN v.2: 85-86590-23-1

1. Lngua Grega Clssica 2. Semntica I. Ttulo

CDD 481
481.7
485

discurso editorial
Av. Prof. Luciano Gualberto, 315 (sala 1033)
05508-900 So Paulo SP
Tel. 3818-3709 (ramal 232)
Tel./Fax: 814-5383
E-mail: discurso@org.usp.br

mur_ii00.p65 6 22/01/01, 11:47


Agradeo:
Ao Prof. Robert H. AUBRETON
Mestre e amigo.
Todos ns de Letras Clssicas lhe devemos muito,
e eu, quase tudo.

A todos os meus inumerveis alunos, colegas e amigos


de todos os lugares, de todas a idades,
que me proporcionaram o prazer de servir.
Com um amor de amigo enorme.

A France, Cristina, Slvia e Karine, esposa e filhas,


comeo, fim e razo de tudo,
pelo silencioso afeto,
conivncia afetuosa e compreenso paciente.
A Jean Baptiste e Arthur Aymeric,
meus netos, raios de sol.
A Helosa, minha neta, nos dedos-rosa da aurora.
Por existirem.

mur_ii00.p65 7 22/01/01, 11:47


mur_ii00.p65 8 22/01/01, 11:47
Exerccios
de aplicao

mur_t2_01.p65 9 22/01/01, 11:47


mur_t2_01.p65 10 22/01/01, 11:47
Introduo

O aluno ter pela frente algumas centenas de frases colecionadas


em manuais e em textos de autores gregos. Tivemos a preocupao de
registrar apenas as frases pensadas e enunciadas em grego, e no pensadas
e enunciadas em outra lngua, pelos gramticos, e escritas em grego. Elas
teriam um carter artificial e no introduziriam o estudioso na maneira
grega de pensar e, por a, no pensamento grego.
As que o aluno vai enfrentar refletem a maneira grega de elaborar
os pensamentos e exprimir as idias. Elas so da tradio cultural grega,
extradas dos autores de diversas pocas.
Elas servem para a aplicao da flexo nominal e verbal e devem
ser trabalhadas da maneira seguinte:

Traduo
1. Transcreva a frase para a folha de exerccio, pautada ou no.
Transcreva uma a uma; isto : transcreva e trabalhe-a imediata-
mente, para que a transcrio, que um primeiro contato, seja um
exerccio de identificao e familiaridade.
2. Registre o vocabulrio, copiando-o margem ( preciso deixar uma
margem!!!). Voc vai precisar desse vocabulrio vrias vezes.
3. Identifique os casos, e, atravs deles, as funes dos nomes e adjetivos
da frase grega, comeando pelo sujeito e pelo verbo, que, como voc j
sabe, so o essencial do enunciado.
Registre isso embaixo da linha do texto grego.
O sujeito e o verbo (pokemenon - =ma): aquele de que se diz
alguma coisa e o que diz alguma coisa daquele de que se diz alguma coisa
so o essencial.
preciso notar, contudo, que, para a nossa mente, a palavra ver-
bo soa como mera categoria abstrata, com um significado meramente
virtual. Ela no traduz bem =ma, que tem o sufixo -ma, resultado da
ao verbal; isto o que foi dito, dito, est dito do sujeito.

mur_t2_01.p65 11 22/01/01, 11:47


12 exerccios de aplicao: introduo

Por outro lado, h um lao ntimo e indissolvel entre as desinn-


cias verbais, que so pessoais e intransferveis, e o sujeito, agente ou pa-
ciente do ato verbal.
Elas so a marca da relao do sujeito com o verbo: se so ativas, o
sujeito agente do ato verbal; se so mdias, o sujeito agente, mas
envolvido, interessado, no ato verbal, ou paciente do ato verbal, e, nes-
se caso, poder ser reconhecido pelo contexto e pela presena, ou de um
instrumental ou de um agente da passiva.
Por isso, convm pensar sempre no que se diz quando se quer iden-
tificar as partes do enunciado:
o sujeito no algo jogado para baixo, como alguns querem, mas o
que est subjacente, o que jaz embaixo, isto , a base sobre a qual se
constri o enunciado. Por isso deve ser necessariamente uma noo
substantiva; deve ser ou um substantivo ou algo equivalente;
o verbo - =ma tambm, que se refere, que diz, que predica do sujei-
to, o seu predicado; e sempre o verbo articulado, flexionado, isto ,
que contm as desinncias, as ptseiw, que so a marca da presena
do sujeito no verbo:
se ele tem desinncias ativas, ele predica de um sujeito agente
(voz ativa);
se ele tem desinncias mdias, ele predica,
ou de um sujeito agente, envolvido, interessado no ato verbal
(voz mdia),
ou ele predica de um sujeito paciente (voz passiva), e se serve de
desinncias mdias.
No haver a confuso esperada, porque na voz mdia o sujeito
agente, ativo, e o verbo ter complementos, ou termos do ato verbal ou
predicativos, e na voz passiva o sujeito paciente, e depender ou de um
agente da passiva (p com genitivo), ou de um instrumental.
Alm de identificarem o sujeito agente ou paciente (voz ativa/m-
dia e passiva), as desinncias verbais identificam o modo, que uma prer-
rogativa do emissor, do dono do discurso, mas passa pelo sujeito.
As marcas dos modos so essencialmente duas:
a vogal longa do eventual (subjuntivo) e
a caracterstica -i-/-ie-/ih- do potencial (optativo), que se apem ime-
diatamente depois do tema do aspecto, antes das desinncias pessoais,
com as quais freqentemente tm problemas fonticos.

mur_t2_01.p65 12 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao: introduo 13

O modo indicativo no tem marcas distintivas, porque o modo-


referncia e no precisa se distinguir dos outros; so os outros modos
que precisam de marcas para se distinguirem do indicativo.
O modo imperativo est intimamente associado ao indicativo, por
ser o modo do dilogo, da comunicao oral direta. Por isso usa as desi-
nncias pessoais imediatamente sobre os temas dos aspectos.
Finalmente, a identificao do aspecto tempo interno do ato ver-
bal expresso pelo tema sobre o qual construda a forma:
todos os modos e todas as vozes do infectum, inacabado, so constru-
das sobre o tema do infectum;
a voz ativa e mdia do aoristo e futuro sigmticos se constroem sobre o
tema do aoristo sigmtico:
o aoristo recebendo a desinncia secundria -n, que se vocaliza em -a,
formando a caracterstica -sa, para todos os modos da voz ativa e m-
dia, menos o subjuntivo, quer o aoristo de raiz-tema, quer o de marca -
s- aoristo sigmtico, e
o futuro, ativo e mdio, que se constroem sobre o tema do aoristo, com
a marca -s-/-es- e desinncias primrias, com vogal de ligao.
Os aoristos de raiz-tema, que s tm voz ativa e mdia, recebem
desinncias secundrias com vogal de ligao sobre a raiz-tema em con-
soante, menos no eventual (subjuntivo), e desinncias secundrias, menos
no eventual (subjuntivo) diretamente, sobre a raiz-tema em vogal longa.
A voz passiva do aoristo e do futuro se constroem sobre o tema
verbal puro, com o acrscimo da caracterstica da voz passiva -h-/-yh-/-
syh-, com desinncias secundrias ativas para todos os modos do aoris-
to, menos o eventual (subjuntivo), e o futuro, com o acrscimo, depois
da caracterstica da voz passiva, da marca -s- do futuro e desinncias pri-
mrias mdias, com vogal de ligao.
O perfectum, acabado, ativo, se constri sobre o tema do perfectum,
isto , o tema do aoristo (tema verbal pura) com redobro em -e, o seu
equivalente, e a marca -k- na voz ativa.
Na voz mdia ou passiva no h marca especial; as desinncias
mdias primrias se juntam imediatamente, sem vogal de ligao, ao tema
do perfectum.

mur_t2_01.p65 13 22/01/01, 11:47


14 exerccios de aplicao: introduo

4. Traduza, enfim, a frase grega, medida que voc for identificando as


partes.
5. Terminada a traduo, repita o mesmo ritual com a verso. As frases
da verso so glosas das frases da traduo, e por isso o vocabulrio
que voc levantou e registrou vai ser usado novamente. Mas as pala-
vras estaro em casos ou nmeros diferentes. Por isso, agora do portu-
gus para o grego, voc ter que identificar em primeiro lugar as funes
dos nomes e adjetivos e depois encontrar os casos correspondentes.
Nessa verso haver vrias solicitaes de exerccios formais, como
passar a frase do singular para o plural e vice-versa; passar da voz ativa
para a passiva e vice-versa; solicitaes de formas verbais diferentes das
que esto na frase grega etc. um exerccio laborioso mas extremamente
til e importante, porque visa a fixar o vocabulrio e a morfologia.
Em muitos casos solicitaremos a identificao do tema da forma
empregada. Usaremos sempre, dentro do texto grego, a letra T depois da
palavra cujo tema est sendo solicitado.
1. Se se tratar de um substantivo, pronome ou adjetivo, nem sem-
pre o tema ser a forma do genitivo singular menos a desinncia, como
registram os dicionrios e as gramticas. Isso uma prtica formalista da
gramtica que serve apenas para enquadrar a palavra na declinao a que
pertence. Para ns isso no tem grande valia, porque ns vemos um s
sistema de flexo: uma parte fixa (tema), onde est o significado virtual
da palavra, e uma parte varivel: ptseiw - casus - casos, para os no-
mes e ptseiw - desinncias, para os verbos.
Tudo tem valor semntico e funcional.
Nada mecnico, nada meramente formal, gratuito ou arbitrrio.
2. Se se tratar de uma forma verbal, o tema pedido tambm ser s
o da forma empregada na frase, a no ser que se peam tambm outro ou
outros temas.
Por exemplo, nos Textos gregos I, II, III, IV, V e VI s haver
formas construdas sobre o tema do infectum, inacabado, com pedido de
um s tema verbal, infectum, (T) depois da forma verbal, necessariamente
nos diversos modos do infectum. que nesses textos o enfoque maior
ser sobre a flexo nominal e por isso sero pedidos temas (T) depois das
formas dos nomes (substantivos, adjetivos e advrbios). Naturalmente,
sero temas nominais em vogal nos Textos gregos I, II, III e IV, e temas
em consoante ou soante no Texto grego V e VI.

mur_t2_01.p65 14 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao: introduo 15

Queremos com isso tornar nosso leitor-aluno mais crtico em re-


lao s normas tradicionais de entrada dos verbos nos verbetes dos dicio-
nrios, glossrios e vocabulrios. A entrada tradicional se faz pelo pre-
sente, infectum e nos induz a pensar que as outras formas ou os ou-
tros tempos primitivos derivam dele.
Nada mais errado!
Nos textos seguintes (VII a X), sobre o aoristo, futuro, perfeito e
mais-que-perfeito, poderemos pedir T, que ser o tema da forma expl-
cita (aoristo ou futuro); TT, que ser sobre o tema da forma explcita,
aorista ou futura, mais o tema do infectum; TTT, que ser sobre o tema
da forma explcita (perfeita) mais os temas do infectum e do aoristo, isto
, os 3 temas que so a base de toda a flexo verbal.
O vocabulrio ser o da frase grega, retomado e reaplicado; a
morfologia ser exercitada por solicitaes das formas nominais ou ver-
bais isoladas, que tm um valor semntico nelas mesmas.
Isso contribuir para ajudar a aprender o vocabulrio e a flexo e o
significado das formas.
Mas no sero pedidos paradigmas como: decline tal nome ou con-
jugue tal verbo.
Esse tipo de exerccio foge nossa viso de como se deve aprender
uma lngua: o aprendizado deve ser feito a partir de formas vivas, isola-
das, porque so semanticamente autnomas.
Mas nada impede que o aluno, para facilitar sua tarefa, organize
quadros de flexo nominal ou verbal. Eles esto tambm na parte terica
deste trabalho. Mas o quadro de flexo construdo pelo aluno o melhor!
Mos obra! O resultado ser timo!
Pode ter certeza disso.

Advertncia importante!
Nas minhas aulas, eu costumo informar e afirmar desde o primei-
ro dia, repetindo exaustivamente:
A lngua grega se aprende com a mo.
Essa advertncia importante, oportuna e honesta. Nossa expe-
rincia nas salas de aula nos obriga a faz-la.
Depois que uma nefasta poltica de resultados se instalou nos altos
escales de nosso pas, a situao do ensino e conseqentemente a quali-
dade de vida e do trabalho do professor se deterioraram. O aviltamento

mur_t2_01.p65 15 22/01/01, 11:47


16 exerccios de aplicao: introduo

dos salrios transformou o professor do 1 o e 2o graus num bia fria ou


num mascate de aulas. Isso trouxe tambm uma outra conseqncia,
que foi a deteriorao e o desprestgio dos Cursos de Letras e de Cincias
Humanas em geral, isto , de todos aqueles Cursos que preparavam os
professores para o 1 o e 2o graus.
O professor, ento, no tem tempo para preparar nada e nem exi-
gir nada de seus alunos. Torna-se um mero leitor de manuais e os alunos
tornam-se meros consumidores de tempo de aula e desses mesmos ma-
nuais, que no tm tempo de digerir e devolvem-nos como tais nas pro-
vas regulamentares para obteno de notas. Instala-se a hipocrisia: a es-
cola finge que ensina (usando o bia-fria-professor malpago) e o aluno
finge que aprende. E as estatsticas enchem os gabinetes das altas esferas,
que as repassam para os meios de comunicao.
So esses os alunos que ns recebemos. Todos esto repletos de
boa vontade e curiosidade. Mas no tm o hbito do trabalho pessoal, do
exerccio de aplicao, em que no se visam os resultados, porque o pr-
prio exerccio j um resultado.
esse exerccio livre, em que o erro no considerado um erro,
um crime, mas uma tentativa de acerto, que produzir os resultados es-
perados. Mas esse hbito nefasto, de vir sala de aula para gastar o tem-
po, assinar lista de presena e estudar para a prova prejudica grande
parte dos alunos, obrigando-os a abandonar as aulas, quando sentem que
no suficiente vir sala de aula e apenas ouvir.
Por isso a nossa insistncia em repetir a mesma mensagem:
A lngua grega se aprende com a mo.
isso mesmo!
Se o aluno-leitor no fizer os exerccios, no aprender a lngua
grega!
Mas, se os fizer, ter, em poucos dias, uma sensao de estar con-
quistando terreno; e isso ser o maior incentivo para fazer mais exerccios
e conquistar mais terreno.
uma sensao de vitria que se repete.
E no h sensao melhor!
Apresentamos tambm, na seqncia, os Exerccios corrigidos,
para que o aluno possa controlar a sua evoluo.

mur_t2_01.p65 16 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao: introduo 17

Como entender e usar os quadros de flexo (Vol. I)

1. Aprender de cor os quadros de flexo importante e necessrio, mas


no tudo.
2. Como vimos na introduo, os casos correspondem a funes das pa-
lavras na frase. assim que devemos proceder:traduzir cada caso para
sua expresso portuguesa.
Por exemplo: o nominativo o caso do sujeito e das relaes com-
plementares do sujeito: adjunto adnominal (epteto), predicativo, apos-
to do sujeito.
Assim:
O nyrvpow mikrw = O homem pequeno.
Mikrw nyrvpow = Pequeno o homem.
O mikrw nyrvpow = O pequeno homem / o homem pequeno.
O nyrvpow mikrw. = O homem pequeno / o homem o pequeno.
O nyrvpow, mikrw ksmow = O homem, pequeno universo.
O nyrvpow mikrw ksmow = O homem um pequeno universo.
Na duas primeiras frases, vimos o sujeito e o predicativo do sujei-
to. O predicativo um atributivo; por isso no est colado ao nome; h
uma cpula (um verbo de ligao) implcita.
Na terceira e na quarta, (so apenas sintagmas), vimos o sujeito e
seu adjunto adnominal (epteto). A posio do epteto sempre antes,
colada ao nome; e quando o epteto vem depois, repete-se o artigo.
Na quinta, vimos o sujeito e seu aposto.
Na sexta, vimos as mesmas expresses da quinta, mas sem a vrgu-
la que separa o aposto, o que transforma o aposto em predicativo.
Nos seis casos, encontramos o correspondente em portugus.
V fltate Fadre = Oh carssimo Fedro!
Apolldra, flh gay = Apolodora, boa amiga!
o vocativo, com seu adjunto adnominal na primeira; ( um
sintagma).
o vocativo com seu aposto com adjunto adnominal na segunda.
O lkow mise tn nyrvpon = O lobo odeia o homem.
Kaln ppon xei = Ele tem um belo cavalo.
O gevrgw kei ew tn grn O campons chega ao campo.

mur_t2_01.p65 17 22/01/01, 11:47


18 exerccios de aplicao: introduo

o acusativo do objeto direto na primeira (tn nyrvpon);


o objeto direto com adjunto adnominal na segunda (kaln
ppon), na segunda;
o acusativo de direo (termo do verbo de movimento) na ter-
ceira (ew tn grn).
O to dolou bow xalepw. = A vida do escravo difcil.
O p to polmou yrubow deinw. = O barulho da guerra terrvel.
Na primeira, vimos o genitivo do complemento nominal (comple-
mento restritivo), de definio, de delimitao.
Na segunda, vimos o genitivo-ablativo - idia espacial de separa-
o (lugar: de onde), por isso marcada pela preposio.
T kaln dndron terpnn tow nyrpoiw. = A bela rvore agra-
dvel aos homens.
Vemos aqui o dativo propriamente dito; dativo de atribuio, com-
plemento nominal de dao, interesse.
O lkow n t ntr stn = O lobo est na caverna.
Aqui identificamos a relao espacial onde, em que lugar, uma
relao espacial de estabilidade, de ausncia de movimento. A preposio
n exprime a relao espacial: dentro de, entre, no meio de;
T lg =tvr peyei tow dikastw. = Com o discurso (pelo),
o orador convence os juzes.
Vemos agora o instrumental; o ato de convencer passa pelo discur-
so. O instrumento o objeto inerte (no tem vontade prpria e portanto
no age de per si) pelo qual passa o ato verbal desencadeado por um
sujeito agente.

Vimos aqui apenas uma pequena amostra das relaes entre casos e
funes.
Mas esse o binmio fundamental: caso/funo e funo/caso.
O aprendizado das formas, desprovidas de significado perda de
tempo.
Nas frases acima, certamente no passou desapercebida ao aluno a
presena de adjetivos ao lado de substantivos, nas funes de adjunto
adnominal (epteto) e predicativo; em alguns casos tambm notou-se a
presena do artigo.

mur_t2_01.p65 18 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao: introduo 19

Algumas observaes se fazem necessrias

l. O grego s tem o artigo definido, que um antigo demonstrativo,


anafrico, e se usa sempre que h necessidade de definir um nome,
isto , de articular, que funo anafrica.
Na medida em que o artigo um ryron, juntura, articulao, a
ausncia dele exprime a ausncia da articulao e por isso exprime a
indefinio.
Coloca-se o artigo sempre antes do nome, de quem assume o gne-
ro, o nmero e o caso, porque, na verdade, ele um adjunto adnominal.

2. O adjunto adnominal (epteto), tanto o adjetivo, quanto as locues


nominais, se coloca sempre antes do nome; e no caso de o nome vir
com artigo, o adjetivo se coloca, entre o artigo e o nome, isto , antes
do nome:
dikow plotow - (uma) riqueza injusta.
dikow plotow - a riqueza injusta.
Algumas vezes poderemos encontrar o adjunto adnominal depois
do nome:
nyrvpow gayw: o homem, o bom.
Nesse caso repete-se o artigo; contudo, no h uma exata equiva-
lncia entre os dois sintagmas:
gayw nyrvpow / nyrvpow gayw.
No primeiro, o adjunto adnominal vem colado ao nome; faz corpo
inteiro com o nome; no segundo, h quase que uma retomada de algo
que se esqueceu: necessariamente fica mais enftico, quase um aposto.

3. O predicativo ou vem depois do nome, ou, se vem antes, precede tam-


bm o artigo; porque a funo predicativa atributiva, isto , no
colada ao nome, e freqentemente vem precisada por um verbo de li-
gao, que traz ao nome uma qualidade ou estado.
Como vimos no Exerccio preliminar de anlise, qualquer verbo
pode funcionar como verbo de ligao; fr. 7 volta cansado est fi-
cando... mais triste; fr. 22 ouviam atentos.
No grego, o uso do verbo ser como verbo de ligao aconteceu
tardiamente; praticamente s a partir do sc. V; e assim mesmo com
muita parcimnia.

mur_t2_01.p65 19 22/01/01, 11:47


20 exerccios de aplicao: introduo

Exerccio preliminar de anlise

Se fssemos traduzir para o grego as frases abaixo, em que caso


poramos as palavras em negrito? Justifique a escolha levando em conta a
relao caso/funo.

1. O mel do Himeto era conhecido em toda a Grcia. 2. O cam-


pons conduz o cavalo ao campo. 3. Ulisses deixou um cavalo aos troia-
nos. 4. Os figos eram apreciados em Atenas. 5. Atena trouxe a oliveira
aos atenienses. 6. Dioniso, deus do vinho, tu s formidvel. 7. Meu ir-
mo volta cansado do servio e est ficando cada vez mais triste. 8. De
onde vem esta mulher? 9. A quem pertence essa casa? 10. O av conta
histrias aos netos. 11. De repente surgiu um leo. 12. O filho prdigo
voltar para casa. 13. A casa do pai estar sempre aberta. 14. O trabalho
nos necessrio; esse o destino dos homens. 15. De quem esse dis-
curso? De Lsias ou de Iscrates? 16. A ocasio julga os amigos. 17. O
menino se feriu com a faca. 18. As rvores se agitam com o vento. 19. A
casa foi derrubada pelo vento. 20. O sbio no se irrita com a tolice dos
homens. 21. Tal pai, tal filho. 22. Os discpulos ouviam atentos. 23.
Aquiles matou Heitor, filho de Pramo e irmo de Pris. 24. Democra-
cia e tirania so inimigas por natureza. 25. De onde vens, amigo? 26.
Presentes agradam aos deuses. 27. Navegar preciso; viver no preci-
so. 28. No correto copiar o trabalho alheio. 29. Como as coisas esto,
no convm abusar. 30. Tudo vale a pena se alma no pequena.

Faa o mesmo exerccio no texto abaixo:


Sim, meu pai adorava-me. Minha me era uma senhora fraca, de
pouco crebro e muito corao, assaz crdula, sinceramente piedosa,
caseira, apesar de bonita, e modesta, apesar de abastada; temente s tro-
voadas do marido. O marido era na terra o seu deus. Da colaborao
dessas duas criaturas nasceu a minha educao, que se tinha alguma cousa
boa, era no geral viciosa, incompleta, e, em partes, negativa. Meu tio
cnego fazia s vezes alguns reparos ao irmo; dizia-lhe que me dava
mais liberdade do que ensino e mais afeio do que emenda; mas meu
pai respondia que aplicava na minha educao um sistema inteiramente
superior ao sistema usado; e por esse modo, sem confundir o irmo, ilu-
dia-se a si prprio. (M. de Assis, Memrias pstumas de Braz Cubas, 103).

mur_t2_01.p65 20 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao: introduo 21

Exerccio preliminar de anlise corrigido

1. O mel do Himeto - suj. nom., era conhecido em toda a Grcia


lugar onde, loc. 2. O campons - suj. nom. conduz o cavalo - compl. obj.
dir., acus. ao campo. 3. Ulisses - suj. nom. deixou um cavalo aos troianos
- compl. nom. atrib., dat. 4. Os figos - suj. nom. eram apreciados em Ate-
nas - lugar onde, loc. 5. Atena - suj. nom. trouxe a oliveira aos atenienses
- compl. de atrib. dat. 6. Diniso - chamado - voc. deus do vinho, tu s
formidvel - pred. do suj. (tu) nom. 7. Meu irmo - suj. nom. volta can-
sado - pred. do suj. nom. do servio - lugar de onde, gen. com prep. e est
ficando cada vez mais triste - pred. do suj. nom. 8. De onde vem esta
mulher? - suj. nom. 9. A quem - comp. de atrib., dat. pertence essa casa?
- suj. nom. 10. O av - suj. nom. conta histrias aos netos compl. de atrib.,
dat. 11. De repente surgiu um leo - suj. nom. 12. O filho prdigo - suj.
nom. junto com seu adj. adn. voltar para casa - lugar para onde, acus. com
prep. 13. A casa do pai - compl. nom. restr., gen. estar sempre aberta -
pred. do suj. nom. 14. O trabalho nos - compl. nom. de atrib. dat. neces-
srio - pred. do suj. nom. esse - pred. do suj. nom. o destino dos homens
- compl. nom. restr., gen. l5. De quem - compl. nom. restr., gen. esse
discurso?- suj. nom. De Lsias - compl. nom. restr., gen. ou de Iscrates?
- compl. nom. restr., gen. 16. A ocasio - suj. nom. julga os amigos - compl.
termo do ato verbal, acus. 17. O menino - suj. nom. se feriu com a faca -
rel. de instrumento ou meio, instr. 18. As rvores se agitam com o vento -
rel. de instrumento ou meio, instr. 19. A casa - suj. nom. foi derrubada
pelo vento. - agente da passiva, gen. com. prep. 20. O sbio no se irrita
com a tolice - relao de instrumento ou meio, instr. dos homens. 21. Tal
- pred. do suj. nom. pai - suj, nom. tal - pred. do suj. nom. filho - suj. nom.
22. Os discpulos ouviam atentos - pred. do suj. nom. 23. Aquiles matou
Heitor - compl. termo do ato verbal, acus. filho aposto do compl. termo do
ato verbal, acus. de Pramo e irmo de Pris - compl. nom. restr. gen. 24.
Democracia e tirania - suj. nom. so inimigas por natureza - rel. de instr.
ou meio, instr. 25. De onde vens, amigo? - interpelao, voc. 26. Presentes
agradam aos deuses - rel. de atrib. interesse, dat. 27. Navegar - suj. nom.
preciso; viver no preciso - pred. do suj., nom. 28. No correto - pred.
do suj. nom. copiar o trabalho alheio. 29. Como as coisas esto, no con-
vm abusar - suj. nom. 30. Tudo - suj. nom. vale a pena - compl. termo do
ato verbal, acus. se alma no pequena pred. do suj., nom.

mur_t2_01.p65 21 22/01/01, 11:47


22 exerccios de aplicao: introduo

Sim, meu pai adorava-me compl. termo do ato verbal, acus. - Mi-
nha me era uma senhora fraca, de pouco crebro - rel. de instr. ou meio,
instr. e muito corao, assaz crdula - pred. do suj., nom. sinceramente
piedosa - pred. do suj., nom. caseira, apesar de bonita, e modesta - pred.
do suj., nom. apesar de abastada - pred. do suj., nom. temente s trovoa-
das - rel. de atribuio, interesse, dat. do marido. O marido era na terra o
seu deus - pred. do suj. nom. Da colaborao - relao de origem, gen. com
prep. dessas duas criaturas nasceu a minha educao - suj. nom. que -
anafrico, suj. nom. se tinha alguma cousa boa, era no geral viciosa - pred.
do suj., nom. incompleta - pred. do suj., nom. e, em partes, negativa -
pred. do suj., nom. Meu tio cnego - aposto do suj., nom. fazia s vezes
alguns reparos - compl. termo do ato verbal, acus. ao irmo - rel. de atribui-
o, interesse, dat. dizia-lhe que me - rel. de atribuio, interesse, dat. dava
mais liberdade do que ensino e mais afeio - compl. termo do ato verbal,
acus. do que emenda; mas meu pai - suj. nom., respondia que aplicava na
minha educao - rel. de lugar onde, loc. um sistema inteiramente superior
- pred. do compl. termo do ato verbal, acus. ao sistema usado; e por esse
modo - rel. de instr. ou meio, sem confundir o irmo - compl. termo do
ato verbal, acus. iludia-se - compl. termo do ato verbal, acus., pron. reflexi-
vo a si prprio. (M. de Assis, Memrias pstumas de Braz Cubas, 103).

mur_t2_01.p65 22 22/01/01, 11:47


Texto grego I
Traduo, Verso, Ginstica
Exerccios corrigidos
Identificao dos temas nominais e do verbo (T)

1. Substantivos e adjetivos de temas em -o- masculinos, femininos e


neutros; p. 116, 119-20 e 123.
2. Substantivos masculinos e femininos de temas em -a /-h e adjeti-
vos femininos de temas em -a / -h; p. 116 e 124.
3. Verbo enai, T -s / es- p; p. 372-5.
4. Compostos de enai; p. 375.

5. Frases:
1. O pistw T flow T yhsaurw T sti tow nyrpoiw T.
Do homem fiel. Os tesouros dos amigos. Os amigos do tesouro. Dos
tesouros, ao tesouro. amigo fiel! O amigo fiel. Os amigos so fiis.
amigos fiis!
2. O pnow T delfw T sti to yantou T.
A morte irm do sono. Os irmos, dos irmos, aos irmos. No sono,
pelo sono. A morte do irmo. O sono da morte.
3. Anyrvpow, mikrw T ksmow. T.
O universo pequeno. O pequeno universo. O universo do homem
pequeno. Os homens pequenos, dos homens pequenos, aos homens pe-
quenos. O pequeno universo do homem.
4. Anyrvpow... politikn T zon T.
O homem um animal. O homem urbano fiel. O universo do ani-
mal poltico. Os animais polticos. Dos animais polticos. Ao animal.

mur_t2_02.p65 23 22/01/01, 11:47


24 exerccios de aplicao: texto grego I

5. O xrnow atrw tn pnvn stin.


O tempo mdico; o mdico no tempo. Do sofrimento, ao sofri-
mento, os sofrimentos, aos sofrimentos, pelos sofrimentos. No tempo,
pelo tempo.
6. Adikow T plotow opote bbaiw T stin.
A riqueza do homem injusto. O homem injusto nunca firme. As
riquezas dos homens injustos. Os homens injustos nunca so firmes.
7. O tn nyrpvn bow dron T tn yen stin.
Presentes aos deuses e aos homens. A vida do homem. Na vida, da
vida, com presente, com presentes, do presente, dos presentes.
8. Anyrp sof ksmow patrw stin.
A ptria do homem sbio; dos homens sbios. A ptria o universo;
a ptria do universo. O universo no ptria do animal. No universo.
9. Prvtagraw T sofw ka deinw stin.
Do perigoso e sbio Protgoras. Ao perigoso e sbio Protgoras.
sbio e perigoso Protgoras!
10. H Aguptow T sti to Nelou T potamo. dron.
Os presentes do Egito. No rio Nilo. O Nilo um rio. O rio Nilo est
no Egito. O rio Nilo um tesouro para o Egito. No Egito.
11. O plotow tow nyrpoiw kakw T.
A riqueza do homem mau; dos homens maus; a riqueza m ao ho-
mem. Da m riqueza; com riqueza m.
12. O plotow tow nyrpoiw kakn T.
A riqueza um mal (uma coisa m). O mal da riqueza. Os males da
riqueza. As coisas ms; das coisas ms; nas coisas ms. Nos males.
13. O nmow trannow tn nyrpvn. O trannow o dkaiw
stin.
As leis dos tiranos so injustas. As leis dos deuses so justas. As leis
dos homens no so justas. Nas leis justas dos deuses. Com leis injus-
tas. Os tiranos no so justos.
14. Xalepw, yeo, tn nyrpvn bow.
As leis dos homens so difceis. Da vida difcil, com vida difcil, na
vida difcil dos homens, na vida difcil do homem.

mur_t2_02.p65 24 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao : texto grego I 25

15. Deinn frmakn T sti t kneion T.


As drogas perigosas. As drogas so perigosas aos homens. Da cicuta,
com cicuta. A cicuta uma droga. Da droga perigosa; com droga
perigosa.
16. O =di T sti t tn dolvn rga T.
Traduza a frase e depois passe-a para o singular. Do trabalho fcil,
com trabalho fcil, dos trabalhos fceis, com trabalhos fceis.
17. Upnow deinn nyrpoiw kakn.
O sono mau; o mau sono; o sono uma coisa m; o sono perigo-
so; o sono uma coisa perigosa; os males perigosos, dos males perigosos.
18. Oplon T mgiston T tow nyrpoiw lgow.
A palavra uma arma; a arma da palavra; as armas das palavras; da
maior arma, da maior palavra, com a maior arma, com a maior palavra.
19. O ppoi T es tow nyrpoiw xrsimoi T.
Os cavalos so armas teis: as armas dos cavalos; as armas so teis
aos cavalos; as armas teis. O cavalo til; do cavalo til, ao cavalo; a
arma til; o cavalo til, os cavalos teis.
20. Poll z sti tow nyrpoiw fla T.
Muitos homens so amigos dos animais; os animais amigos; com
animal amigo; do animal amigo; dos animais amigos; o animal amigo.
Ao animal; aos animais amigos. Os animais dos amigos.
21. Tow ponhrow o pollo esi floi.
Os bandidos no so muitos, mas os amigos so muitos. Do bandi-
do; dos bandidos, ao bandido, aos bandidos. bandidos! bandido!
22. V nyrvpoi, ynhto ste;
Traduza a frase e depois passe-a para o singular. Os homens so mor-
tais, os deuses so imortais. homem mortal! homens mortais! Os
deuses so homens imortais; os homens so deuses mortais.
23. Dolo esi pollo nyrvpoi tn kairn T
Traduza a frase e depois passe-a para o singular. Os escravos dos ho-
mens. A oportunidade do escravo; o escravo da oportunidade. O escra-
vo do homem, dos homens.

mur_t2_02.p65 25 22/01/01, 11:47


26 exerccios de aplicao: texto grego I

24. T par t potam peda T xlvr T stin.


Traduza a frase e depois passe-a para o singular. A plancie verde.
Junto plancie; as plancies junto aos rios. As verdes plancies beira-
rio. Nos rios. Junto plancie verde. Nas plancies verdes.
25. O p to polmou T yrubow T deinw n.
O barulho terrvel da guerra. O barulho terrvel (que vem) da guerra.
O barulho da guerra terrvel. As guerras so terrveis.
26. En ploiw san 0 Ayhnaoi T.
As armas dos atenienses. Nas armas dos atenienses. Com arma, com
armas. Aos atenienses; ao ateniense, do ateniense, ateniense!
27. Aneleyero T esin o filrguroi T.
Traduza a frase e depois passe-a para o singular. O avarento escravo
da riqueza. A riqueza do avarento. A riqueza do avarento no livre. Os
homens livres no so avarentos. avarentos!
28. H rga T delf T tw leuyeraw T stn.
A liberdade do cio perigosa. A inatividade til ao sbio, mas
perigosa ao escravo. Na liberdade do cio.
29. Ar st yumo frmakon xrhstw lgow;
O remdio da boa palavra. O remdio est na boa palavra. Ento a
boa palavra est no corao?! As boas palavras so bons remdios.
30. A mn dona T ynhta T a dreta ynatoi.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Os prazeres so fceis, as
virtudes so difceis. O prazer da virtude. Na virtude. Das virtudes.
31. Lsta T san o nhsitai T
Traduza a frase e depois passe-a para o singular. Os saqueadores eram
ilhus. Do saqueador ilhu, dos saqueadores ilhus. Do ilhu, ao ilhu,
aos ilhus. ilhu! ilhus! saqueadores!
32. Ynhtw emi sumforn T t nyrvpnvn ok lltriow.
33. Anyrvpw emi sumforn t nyrvpnvn ok lltriow.
Traduza essas duas frases e depois passe-as para o plural. O homem
mortal no alheio aos eventos da vida. Os eventos humanos no so
estranhos ao homem mortal. As desgraas das vidas dos homens mortais.

mur_t2_02.p65 26 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao : texto grego I 27

34. Pistn g: piston ylatta T


A terra firme; a terra coisa firme; o mar inseguro; o mar coisa
insegura. A terra firme fcil; o mar inseguro difcil.
35. Ka t kaln rgon gayn te ka flimon.
Traduza essa frase e passe-a para o plural. Tambm a obra til bela
e boa. Tambm as obras teis so belas e boas. Com obras belas, nas
obras teis, na obra til, com obra bela.
36. T d yeon T kaln, sofn, gayn.
Traduza essa frase e passe-a para o plural. Com as coisas divinas, be-
las, justas, boas e sbias dos deuses. As coisas dos deuses so sbias. O
que bom sbio, belo e divino.
37. Pollo ndreo T esin, dikoi d, ka dkaioi a, sofo d o.
Muitas so corajosas, e injustas, e justas por sua vez, mas sbias, no!
As coisas injustas no so sbias.
38. V tkna, T po potst;
Traduza essa frase e passe-a para o singular. Onde est por acaso o
cavalo do amigo? Criana, onde por acaso ests?
39. E gr es bvmo T, es ka yeo T; ll mn es bvmo;
esn ra ka yeo.
Se pois existem deuses, existem tambm altares! Ora, na verdade exis-
tem deuses! Ento, existem altares! Nos altares dos deuses.
40. Cux T ynatow. T gr atoknhton ynaton.
A alma semovente; algo semovente. Pois a alma imortal; pois a
alma algo imortal. As almas semoventes so imortais.
41. Yaumast T stin tn melittn T sofa.
As abelhas so sbias. Das sbias abelhas. Com as sbias abelhas. Da
sbia abelha. sbia abelha. A abelha sbia. A sbia abelha.
42. H pena T tw dchw T delf stin.
A fome e a sede so irms. As irms fome e sede. Pela fome, pela
sede, Da fome, da sede. Na fome; na sede.

mur_t2_02.p65 27 22/01/01, 11:47


28 exerccios de aplicao: texto grego I

43. Endojw T stin fila Orstou T ka Puldou T.


Pilades e Orestes so amigos ilustres. A ilustre amizade dos amigos
Pilades e Orestes. Os ilustres Orestes e Pilades. A Orestes e Pilades.
Orestes, Pilades!
44. Parmen t ort T
Eu estava na festa, ele estava na festa, vs estveis presentes festa.
Tu ests, ns estamos, eles esto presentes festa.
45. Mnoi gr smen kaodew nyrvpow presti t sull-
g T.
Elas so as nicas e nenhum homem est presente conversao. S
eles estavam presentes, s ela estava presente na festa.
46. O T mn preisin... o d peisin.
Umas estavam presentes, outras, ausentes; umas esto presentes, ou-
tras, ausentes. Tu ests, estavas presente; vs estais, estveis presentes.
Ele est, estava ausente; eles esto, estavam ausentes.
47. Eg d sneimi mn yeow...sneimi d nyrpoiw tow gayow.
Ns estamos em companhia de deusas; ns estamos em companhia
de almas, as que so belas. Tu ests com deuses, vs estais com deusas.
Passe todas essas formas verbais para o passado.
48. H eyutth T dw T taxsth stn.
A vida mais reta a vida mais bela. O caminho muito reto. Do
caminho mais reto e mais seguro. No caminho mais reto e mais seguro.
Traduza e passe todas essas frases e sintagmas para o plural
49. H dja T ntimow mn bbaiow d, ka kallosnh T peri-
mxhton T mn ligoxrnion d; ka geia tmiow mn
fyrth d; d svfrosnh mnh T stn ynatow.
A glria valiosa, e transitoria; a beleza desejvel e corruptvel; a
sade insegura e cara; s a moderao segura. Da glria valiosa e
transitria, da sade desejvel, cara, insegura e corruptvel; da modera-
o desejvel e valiosa e no insegura.
50 Lphw T atrw stin nyrpoiw xrnow.
O sofrimento dos homens. Para o homem o tempo mdico. Com
sofrimento, dos sofrimentos; ao mdico, do mdico, aos mdicos, dos
mdicos, com o tempo; o tempo dos mdicos. Os sofrimentos.

mur_t2_02.p65 28 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao : texto grego I 29

51. Kaln suxa T. H suxa kal. Kal suxa. H kal


suxa.
A tranqilidade do mar coisa bela. A tranqilidade do mar bela.
A bela tranqilidade do mar.
52. H to sofo cux suxw stin n taw to bou sumforaw.
O sbio tranqilo. As desgraas da vida ; com as desgraas da vida.
Da alma tranqila, com a alma tranqila. As almas tranqilas.
53. O nmoi cux tw politeaw T esn.
As leis da alma; as leis das almas; a alma da lei; as almas das leis. No
governo, nos governos, dos governos, com as leis, as leis.
54. En t tn politn T esebe& T ka n t tn dikastn
T dikaiosn ka n t tn strativtn T ndre& tw
politeaw =mh T stn.
A piedade dos juzes bela; a coragem dos cidados pequena; o
sentimento de justia dos soldados inseguro; a fora do governo in-
segura. Ao juiz, aos juzes, do soldado, ao soldado, aos soldados.
55. H gltta T polln stin ata kakn.
A causa digna. Muitas causas dignas. Com muitas causas dignas. Da
lngua, com a lngua, na lngua, as lnguas, das lnguas, com as lnguas.
56. En Aynaiw a orta t polutele& T ka t txn tn
Mousn T jiai T san ka tow yeataw T meglhw donw
atai.
O luxo e a arte das festas das Musas eram dignas de Atenas. Da festa,
das festas, com festa, com festas, do luxo, com luxo. Os espectadores,
dos espectadores, do espectador, ao espectador. Com prazer, do prazer,
os prazeres, com prazeres. O espectador digno, a festa digna, os especta-
dores dignos, as festas dignas. A causa, da causa, das causas. espectador!
espectadores!
57. H to dikasto T ret T to poltou T sflei T stin.
O juiz, do juiz, dos juzes, aos juzes, ao juiz. Os cidados, do cidado,
ao cidado, juiz, juzes, cidado, cidados. A segurana dos cida-
dos; as virtudes dos juzes, das virtudes, da segurana. Os juzes justos
so a segurana dos cidados.

mur_t2_02.p65 29 22/01/01, 11:47


30 exerccios de aplicao: texto grego I

58. H dw T =&da T ka eporw T stin.


Traduza a frase e passe-a para o plural. Do caminho, no caminho,
dos caminhos, nos caminhos. Nos caminhos fceis e transitveis. Dos
caminhos fceis e transitveis. Pelos caminhos fceis e transitveis.
59. Ergon T xalepn cuxw gayw T kaln mtron T.
Traduza a frase e passe-a para o singular. O caminho difcil das al-
mas; o caminho das almas difcil Trabalho fcil, trabalhos difceis,
com trabalho fcil, com trabalhos difceis. Medidas difceis das boas al-
mas. As almas boas, s almas boas, alma boa, da boa medida, do traba-
lho difcil.
60. O nmoi jioi tn politn T.
Traduza a frase e passe-a para o singular. O cidado digno da lei. Os
cidados dignos das leis. O cidado digno da lei. Os cidados so dig-
nos das leis.

6. Exerccios corrigidos:
1. O pistw T flow T yhsaurw T sti tow nyrpoiw T.
Anlise: flow, nom. masc. sing. suj.; pistw, nom. masc. sing. adj.
adn. do suj; sti - v. do sujeito; yhsaurw - nom. masc. sing. pred. do
suj.; tow nyrpoiw - dat. masc. pl. atrib.
Temas: pist-, flo-, yhsaur-, es-/s-, nyrvpo-
Traduo: - O fiel amigo / o amigo fiel (um) tesouro para / aos homens.
Verso: Do homem fiel, to pisto nyrpou1. Os tesouros dos
amigos - o yhsauro tn flvn. Os amigos do tesouro - o floi
to yhsauro. Dos tesouros - tn yhsaurn. Ao tesouro - t
yhsaur / ti yhsauri. amigo fiel! - pist fle / fle

1 O adjunto adnominal se coloca antes do nome (entre o artigo e o nome) ou depois


do nome, repetindo o artigo; o complemento nominal se coloca depois do nome;
o predicativo se coloca ou depois do nome ou antes, mas no entre o nome e o
artigo.

mur_t2_02.p65 30 22/01/01, 11:47


exerccios de aplicao : texto grego I 31

pist. O amigo fiel! - flow pistw / pistw flow. Os amigos


so fiis - o floi pisto / pisto o floi. amigos fiis! - pisto
floi / floi pisto.
2. O pnow T delfw T sti to yantou T.
Anlise: pnow - nom. masc. sing. suj.; delfw - nom. masc. sing.
pred. do suj.; sti - v. do sujeito; to yantou - gen. masc. sing. restr.
compl. nom. de delfw.
Temas: pno-, delf-, ynato-
Traduo: O sono irmo da morte.
Verso: A morte irm do sono - O ynatow delfw sti to
pnou; Os irmos - o delfo,; Dos irmos - tn delfn. Aos
irmos - tow delfow; No sono - n t pn; Pelo sono - t
pn; A morte do irmo - ynatow to delfo; O sono da morte
- pnow to yantou.
3. Anyrvpow, mikrw T ksmow. T
Anlise: nyrvpow, nom. masc. sing. suj.; mikrw, nom. masc. sing.
adj. adn. do aposto do suj.; ksmow, nom. masc. sing. aposto do suj.
Temas: mikr-, ksmo-
Traduo: Homem, pequeno universo (enfeite)
Verso: O universo pequeno - O ksmow mikrw / Mikrw ks-
mow. O pequeno universo - O mikrw ksmow. O universo do homem
pequeno - O ksmow to mikro nyrpou. Os homens pequenos
- O mikro nyrvpoi / O nyrvpoi o mikro. Dos homens pe-
quenos - tn mikrn nyrpvn. Aos homens pequenos - tow
mikrow nyrpoiw. - O pequeno universo do homem, O mikrw
ksmow to nyrpou / O mikrw to nyrpou ksmow.
4. Anyrvpow ... politikn T zon T.
Anlise: nyrvpow, nom. masc. sing. suj.; zon, nom. neutro sing.
pred. do suj.; politikn, nom. neutro, sing. adj. adn. do pred. do suj.
Temas: politik-, zo-
Traduo: (O) homem (um) animal (vivente) da cidade (urbano).
Verso: O homem um animal - O nyrvpow zn stin. O ho-
mem urbano fiel - O politikw nyrvpow pistw. / Pistw

mur_t2_02.p65 31 22/01/01, 11:47


32 exerccios de aplicao: texto grego I

politikw nyrvpow. - O universo do animal poltico, - O to


politiko zou ksmow / O ksmow to politiko zou. - Os
animais polticos, T politik za. - Dos animais polticos - Tn
politikn zvn. Ao animal - T z.
5. O xrnow atrw tn pnvn stin.
Anlise: xrnow - nom. masc. sing. suj.; stin - verbo do sujeito;
atrw, nom. masc. sing. pred. do suj.; tn pnvn, gen. masc. pl.
restr. compl. nominal de atrw.
Traduo: O tempo (o) curador dos males/penas.
Verso: O tempo mdico - O xrnow atrw / Iatrw xrnow.
O mdico no tempo - O atrw ok (stin) xrnow - Do sofri-
mento, to pnou. Ao sofrimento - t xrn. Os sofrimentos - o
pnoi. - Aos sofrimentos - tow pnoiw. Pelos sofrimentos - tow
pnoiw. No tempo - n t xrn. Pelo tempo - t xrn.
6. Adikow T plotow opote bbaiw T stin.
Anlise: plotow, nom. masc. sing. suj.;dikow nom. masc. sing. adj.
adn. do suj.; stin, verbo do sujeito; bbaiow - nom. masc. sing. pred.
do suj.; opote - adv. de negao temporal
Temas: diko- bbaio-
Traduo: Riqueza injusta nunca segura/firme.
Verso: A riqueza do homem injusto - O to dkou nyrpou
plotow. O homem injusto nunca firme - O dikow nyrvpow
opote bbaiw stin. As riquezas dos homens injustos - O tn
dkvn nyrpvn plotoi. Os homens injustos nunca so firmes
- O dikoi nyrvpoi opote bbaio esin.
7. O tn nyrpvn bow dron T tn yen stin.
Anlise: bow, nom. masc. sing. suj.; tn nyrpvn, gen. masc.
pl. restr. adj. adn. de bow; stin, verbo do sujeito; dron, nom. neu-
tro sing. pred. do suj.; tn yen, gen. masc. pl. restr. compl. nom. de
dron.
Temas: dro-
Traduo: A vida dos homens (humana) (um) presente dos deuses.
Verso: Presentes aos deuses e aos homens - Dra tow yeow (te)
ka tow nyrpoiw. A vida do homem - O to nyrpou bow.

mur_t2_02.p65 32 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 33

Na vida - n t b. Da vida - to bou. Com presente - dr.


com presentes - droiw. Do presente - to drou. dos presentes -
tn drvn.
8. Anyrp sof ksmow patrw stin.
Anlise: ksmow, nom. masc. sing. suj.; stin, verbo do sujeito;
patrw, nom. fem. sing. pred. do suj.; nyrp, dat. masc. sing. atrib.
sof, dat. masc. sing. pred. de nyrp.
Traduo: A homem (que ) sbio o universo ptria.
Verso: A ptria do homem sbio - H patrw to sofo nyrpou.
Dos homens sbios - tn sofn nyrpvn. A ptria o universo
- H patrw ksmow stn / Ksmow patrw stin. A ptria do
universo - H to ksmou patrw. O universo no ptria do animal -
O ksmow patrw to zou ok stin. No universo - n t
ksm.
9. Prvtagraw T sofw ka deinw stin.
Anlise: Prvtagraw, nom. masc. sing. suj.; stin, verbo do sujei-
to; sofw, nom. masc. sing. pred. do suj.; deinw, nom. masc. sing. pred.
do suj.; ka, conetivo de mesmo plano.
Temas: Prvtagra-
Traduo: Protgoras sbio e hbil (perigoso)
Verso: Do perigoso e sbio Protgoras - To deino ka sofo
Prvtagrou. Ao perigoso e sbio Protgoras - T dein ka sof
Prvtagr&. sbio e perigoso Protgoras! - V sof ka dein
Prvtagra;
10. H Aguptow T sti to Nelou T potamo. dron.
Anlise: H Aguptow - nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do sujeito
dron - nom. neutro sing. pred. do suj.; to Nelou - gen. masc. sing.
restr. do compl, nom. de dron; potamo - gen. masc. sing. aposto
de Nelou.
Temas: Agupto- Nelo-
Traduo: O Egito (um) presente do rio Nilo.
Verso: Os presentes do Egito - T dra tw Agptou / T tw
Agptou dra. No rio Nilo - n t Nel potam. O Nilo
um rio - O Nelow potamw (stin) / Potamw stin Nelow.

mur_t2_02.p65 33 22/01/01, 11:48


34 exerccios de aplicao: texto grego I

O rio Nilo est no Egito - O Nelow potamw n t Agpt stn.


O rio Nilo um tesouro para o Egito - O Nelow potamw yhsau-
rw sti t Agpt. No Egito - n t Agpt.
11.O plotow tow nyrpoiw kakw T.
Anlise: O plotow - nom. masc. sing. suj.; kakw - nom. masc. sing.
pred. do suj.; tow nyrpoiw - dat. masc. pl. de atrib. compl. nom. de
kakw.
Temas: kak-
Traduo: A riqueza m para / aos homens.
Verso: A riqueza do homem mau - O to kako nyrpou
plotow / O plotow to kako nyrpou. Dos homens maus
- tn kakn nyrpvn. A riqueza m ao homem - O plotow
t nyrp kakw. Da m riqueza - to kako plotou. Com
riqueza m - kak plot.
12.O plotow tow nyrpoiw kakn T.
Anlise: O plotow - nom. masc. sing. suj., kakn - nom. neutro
sing. pred. do suj.; tow nyrpoiw - dat. masc. pl. de atrib. compl.
nom. de kakn.
Temas: kak-
Traduo: A riqueza um mal (coisa m) para os homens.
Verso: A riqueza um mal (uma coisa m) - O plotow kakn /
Kakn plotow. O mal da riqueza - T to plotou kakn / t
kakn to plotou. Os males da riqueza - T to plotou kak
/ t kak to plotou. As coisas ms - t kak, Das coisas ms -
tn kakn. Nas coisas ms - n tow kakow. Nos males - n tow
kakow.
13. O nmow trannow tn nyrpvn.
Anlise: O nmow - nom. masc. sing. suj.; trannow - nom. masc.
sing. pred. do suj.; tn nyrpvn - gen. masc. pl. restr. compl. nom.
de trannow.
Traduo: A lei (o costume) senhora/senhor (tirana/tirano) dos
homens.
Verso: As leis dos tiranos so injustas - O tn turnnvn nmoi
dikoi / Adikoi o tn turnnvn nmoi. As leis dos deuses so

mur_t2_02.p65 34 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 35

justas - O tn yen nmoi dkaioi / Dkaioi o tn yen nmoi.


As leis dos homens no so justas - O tn nyrpvn nmoi o
dkaioi / O dkaioi o tn nyrpvn nmoi. Nas leis justas dos
deuses - En tow tn yen dikaoiw nmoiw / En tow dikaoiw
nmoiw tn yen. Com leis injustas - dkoiw nmoiw. Os tiranos no
so justos - O trannoi o dkaio esin / O dkaio esin o
trannoi.
14. Xalepw, yeo, tn nyrpvn bow.
Anlise: bow - nom. masc. sing. suj.;Xalepw - nom. masc. sing.
pred. do suj.; tn nyrpvn - gen. masc. pl. restr. adj. adn. de bow;
yeo - voc. masc. pl.
Traduo: Difcil, deuses, () a vida dos homens / humana.
Verso: As leis dos homens so difceis - O tn nyrpvn nmoi
xalepo (esin) / Xalepo (esin) o tn nyrpvn nmoi. Da
vida difcil - to xalepo bou. Com vida difcil - t xalep b.
Na vida difcil dos homens - n t xalep tn nyrpvn b.
Na vida difcil do homem - n t xalep to nyrpou b.
15. Deinn frmakn T sti t kneion T.
Anlise: t kneion - nom. neutro sing. suj.; frmakon - nom. neutro
sing. pred. do suj.; deinn - nom. neutro. sing. adj. adn. do pred. do suj.
Temas: frmako-, kneio-
Traduo: Perigosa droga () a cicuta.
Verso: As drogas perigosas - T dein frmaka. As drogas so peri-
gosas aos homens - T frmaka dein (stin) tow nyrpoiw.
Da cicuta - to kvneou, com cicuta - t kvne. A cicuta uma
droga - Frmakon t kneion / T kneion frmakon. Da droga
perigosa - to deino farmkou. Com droga perigosa - dein
farmk.
16. O =di T sti t tn dolvn rga T.
Anlise: t rga - nom. neutro pl. suj.; tn dolvn - gen. masc. pl.
restr. adj. nom. de t rga.sti - verbo no sing. do sujeito neutro plu-
ral. =dia - nom neutro pl. pred. do suj.; o - negaco objetiva.
Temas: =dio-, rgo-
Traduo: No so fceis os trabalhos dos escravos.

mur_t2_02.p65 35 22/01/01, 11:48


36 exerccios de aplicao: texto grego I

Verso: Passe-a para o singular. - O =din sti t to dolou


rgon. Do trabalho fcil - to =&dou rgou. Com trabalho fcil -
=&d rg. Dos trabalhos fceis - tn =&dvn rgvn. Com tra-
balhos fceis - =&doiw rgoiw.

17. Upnow deinn nyrpoiw kakn.


Anlise: Upnow - nom. masc. sing. suj., kakn - nom. neutro sing.
pred. do suj., deinn - nom. neutro sing. adj. adn. do pred. do suj.,
nyrpoiw - dat. masc. pl. atrib. compl. nom. de deinn kakn.
Traduo: O sono um mal terrvel/perigoso aos homens.
Verso: O sono mau - pnow kakw / kakw pnow. O mau
sono - kakw pnow. O sono uma coisa m - pnow kakn /
kakn pnow. O sono perigoso - pnow deinw / deinw pnow.
O sono uma coisa perigosa - pnow deinn / deinn pnow. Os
males perigosos - t dein kak. Dos males perigosos - tn deinn
kakn.

18. Oplon T mgiston T tow nyrpoiw lgow.


Anlise: lgow - nom. masc. sing. suj.; Oplon - nom. neutro sing.
pred. do suj.;mgiston - nom. neutro sing. adj. adn. do pred. do suj.;
tow nyrpoiw - dat. masc. pl. atrib.
Temas: Oplo-, mgisto-
Traduo: Arma muito grande para os homens a palavra/razo.
Verso: A palavra uma arma - plon lgow / lgow plon
(stn). A arma da palavra - t to lgou plon. As armas das pala-
vras - t tn lgvn pla. Da maior arma - to megstou plou.
Da maior palavra - to megstou lgou. Com a maior arma - t
megst pl. Com a maior palavra - t megst lg.

19. O ppoi T es tow nyrpoiw xrsimoi T.


Anlise: O ppoi - nom. masc. pl. suj.;esi - verbo do sujeito. -
xrsimoi - nom. pl. masc. pred. do suj.;tow nyrpoiw - dat. masc.
pl. atrib. compl. nom. de xrsimoi
Temas: ppo-, xrsimo-
Traduo: Os cavalos so teis aos homens.

mur_t2_02.p65 36 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 37

Verso: Os cavalos so armas teis - O ppoi esn xrsima pla /


xrsima pla o ppoi esn. As armas dos cavalos - t tn p-
pvn pla. As armas so teis aos cavalos - t pla xrsima tow
ppoiw. As armas teis - t xrsima pla. O cavalo til - xr-
simow ppow. Do cavalo til - to xrhsmou ppou. Ao cavalo - t
pp. A arma til - t xrsimon plon. O cavalo til - xrsi-
mow ppow. Os cavalos teis - o xrsimoi ppoi.

20. Poll z sti tow nyrpoiw fla T.


Anlise: za - nom. pl. neutro suj.; Poll - nom. neutro pl. adj. adn.
do suj.; stin - verbo sing. do suj. neutro pl.; fla - nom. neutro pl.
pred. do suj.; tow nyrpoiw - dat. pl. atrib. compl. nom. de fla.
Temas: flo-
Traduo: Muitos animais so amigos aos/dos homens.
Verso: Muitos homens so amigos dos animais - Pollo nyrvpo
esi tow zoiw floi. Os animais amigos - t fla za / t za
t fla. Com animal amigo - fl z. Do animal amigo - to
flou zou. Dos animais amigos - tn flvn zvn.O animal amigo
- t flon zon. Ao animal - t z. Aos animais amigos - tow
floiw zoiw. Os animais dos amigos - t tn flvn za.

21. Tow ponhrow o pollo esi floi.


Anlise: pollo - nom. masc. pl. suj.; o - negao objetiva sobre
pollo. esin - verbo do suj.; floi. - nom. pl. masc. pred. do suj.;
tow ponhrow - dat. masc. pl. atr. compl. nom. de floi
Traduo: Para os malvados no muitos so amigos.
Verso: Os bandidos no so muitos, mas os amigos so muitos - O mn
ponhro o pollo o d floi pollo / O ponhro ok esi
pollo ll o floi es pollo. Do bandido - to ponhro,
dos bandidos - tn ponhrn. Ao bandido - t ponhr, aos ban-
didos - tow ponhrow, bandido! - ponhr, bandidos! -
ponhro.
22. V nyrvpoi, ynhto ste;
Anlise: nyrvpoi - voc. pl. pede verbo na 2a p. pl.; ste - verbo do
suj. impl.; ynhto - nom. pl. masc. pred. do suj. impl.

mur_t2_02.p65 37 22/01/01, 11:48


38 exerccios de aplicao: texto grego I

Traduo: homens, sois mortais! Passe-a para o singular. V n-


yrvpe, ynhtw e.
Verso: Os homens so mortais, os deuses so imortais - O mn n-
yrvpoi ynhto o d yeo ynatoi. homem mortal! - V
nyrvpe ynht / V ynht nyrvpe. homens mortais!- V
nyrvpoi ynhto / V ynhto nyrvpoi. Os deuses so homens
imortais; os homens so deuses mortais - O mn yeo ynatoi n-
yrvpoi o d nyrvpoi ynhto yeo.

23. Dolo esi pollo nyrvpoi tn kairn T.


Anlise: nyrvpoi - nom. masc. pl. suj.; pollo - nom. masc. pl. adj.
adn. de nyrvpoi .esi - vb do suj.; Dolo - nom. masc. pl. pred. do
suj.; tn kairn - gen. masc. pl. restr. compl. nom. de doloi.
Temas: kair-
Traduo: Muitos homens so escravos das oportunidades.
Passe-a para o singular: - Dolw sti polw nyrvpow to kairo.
Verso: Os escravos dos homens - O doloi tn nyrpvn. A
oportunidade do escravo - O kairw to dolou.O escravo da opor-
tunidade - O dolow to kairo. O escravo do homem, dos homens
- O dolow to nyrpou, tn nyrpvn.

24. T par t potam peda T xlvr T stin.


Anlise: t peda - nom. pl. neutro suj.; stin - vb sing. do suj. neu-
tro plural. xlvr - nom. neutro pl. pred. do suj.; par - prep. lugar
onde > ao lado de > loc.; t potam - loc. masc. sing. lugar onde.
Temas: pedo-, xlor-
Traduo: As plancies ao lado do rio so verdes.
Passe-a para o singular: T par t potam pedon xlvrn
stin. A plancie verde - t xlvrn pedon. Junto plancie - par
t ped. As plancies junto aos rios - T peda par tow pota-
mow. As verdes plancies beira-rio - T par t potam peda.
Nos rios - n tow potamow. Junto plancie verde - par t
xlvr ped. Nas plancies verdes - n tow xlvrow pedoiw.

mur_t2_02.p65 38 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 39

25. O p to polmou T yrubow T deinw n.


Anlise: O plemow - nom. sing, masc. suj.; n - verbo do sujeito.
deinw - nom. sing. masc. pred. do suj.; to polmou - gen. masc. sing.
lugar de onde. p - prep. lugar de onde > gen.
Temas: plemo-, yrubo-
Traduo: O barulho da guerra (vindo da) era terrvel.
Verso: O barulho terrvel da guerra - O deinw to polmou yru-
bow / O to polmou deinw yrubow. O barulho terrvel (que vem)
da guerra - O p to polmou deinw yrubow / O deinw yru-
bow p to polmou. O barulho da guerra terrvel - O yrubow
p to polmou deinw. As guerras so terrveis. - O plemoi
deino. / Deino o plemoi.

26. En ploiw san 0 Ayhnaoi T.


Anlise: o Ayhnaoi - nom. pl. masc. suj.; san - verbo do suj.;
ploiw - loc. lugar onde. En - prep. lugar onde, loc.
Temas: Ayhnao-
Traduo: Em armas estavam/eram os atenienses.
Verso: As armas dos atenienses - T tn Ayhnavn pla. Nas
armas dos atenienses - En tow tn Ayhnavn ploiw. Com arma -
com armas - pl - ploiw. Aos atenienses - tow Ayhnaoiw. Ao
ateniense - t Ayhna. Do ateniense - to Ayhnaou. atenien-
se! - Ayhnae.

27. Aneleyero T esin o filrguroi T.


Anlise: o filrguroi - nom. pl. masc. suj.; esin - verbo do suj.;
neleyeroi - nom. masc. pl. pred. do suj.
Temas: filrguro-, neleyero-
Traduo: Os avarentos/avaros no so livres.
Verso: Passe-a para o singular. - Aneleyerw stin filrgurow.
O avarento escravo da riqueza - O filrgurow dolw sti to
plotou. A riqueza do avarento - O to filargrou plotow. A
riqueza do avarento no livre - O to filargrou plotow ne-
leyerw stin. Os homens livres no so avarentos - O leyeroi
nyrvpoi ok esi filrguroi. avarentos! - filrguroi.

mur_t2_02.p65 39 22/01/01, 11:48


40 exerccios de aplicao: texto grego I

28. H rga T delf T tw leuyeraw T stn.


Anlise: H rga - nom. fem. sing. suj.; stn - verbo do sujeito.
delf - nom. fem. sing. pred. do suj.; tw leuyeraw - gen. fem.
sing. restr. compl. nom. de delf.
Temas: rga-, delf-, leuyera-
Traduo: A inatividade/cio irm/irmo da liberdade.
Verso: A liberdade do cio perigosa - H tw rgaw leuyera
dein stin. A inatividade til ao sbio, mas perigosa ao escravo - H
rga xrsimw sti t sof ll st dein t dol.Na
liberdade do cio - En t tw rgaw leuyer&.

29. Ar st yumo frmakon xrhstw lgow;


Anlise: lgow - nom. masc. sing. suj.;xrhstw - nom. masc. sing.
adj. adn. do suj.;stin - verbo do sujeito. frmakon - nom. neutro
sing. pred. do suj.;yumo - gen. masc. sing. restr. compl. nom. de
frmakon.Ara - partcula conclusiva
Traduo: Ento a boa palavra remdio do corao/peito?
Verso: O remdio da boa palavra - T frmakon to xrhesto
lgou. O remdio est na boa palavra - T frmakn stin n t
xrhst lg. Ento a boa palavra est no corao?! - Ar stn n
t yum xrhstw lgow. As boas palavras so bons remdios -
Xrhst frmak esin o xrhsto lgoi.

30. A mn dona T ynhta T a dreta ynatoi.


Anlise: a dona - nom. pl. fem. suj.;a reta - nom. pl. fem. suj.;
ynhta - nom, fem. pl. pred. do suj; ynatoi - nom, fem. bif. pl.
pred. do suj.; men... de - conetivos > pontuao oral.
Temas: don-, ynht-/-
Traduo: Os prazeres so mortais, as virtudes imortais. (De um lado -
mn... de outro lado - d).
Verso: Passe-a para o singular. - H mn don ynht dret y-
natow. Os prazeres so fceis, as virtudes so difceis. - A mn dona
=&dai T a dreta xalepa. O prazer da virtude - H tw retw
don. Na virtude - n t don, Das virtudes - tn donn.

mur_t2_02.p65 40 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 41

31. Lsta T san o nhsitai T


Anlise: o nhsitai - nom. pl. masc. suj.; san - verbo do sujeito;
Lsta - nom. pl. masc. pred. do suj.
Temas: lst-/-, nhsith-/a-
Traduo: Os ilhus eram saqueadores.
Verso: Passe-a para o singular. - Lstw n nhsithw. Os saquea-
dores eram ilhus. Nhsitai san o lsta. / O lsta nhsi-
tai san Do saqueador ilhu - to nhsitou lsto. Dos saquea-
dores ilhus - tn nhsivtn lstn. Do ilhu, ao ilhu - to
nhsitou, t nhsit. Aos ilhus. ilhu! - tow nhsitaiw,
nhsita. ilhus! saqueadores! - nhsitai, lsta.
32. Ynhtw emi sumforn T t nyrvpnvn ok lltriow.
33. Anyrvpw emi sumforn t nyrvpnvn ok lltriow.
Anlise: Sujeito no aparente. Est no verbo-=ma. emi - eu sou, estou.
Ynhtw te ok lltriow - nom. masc. sing. pred. do suj.; Anyrv-
pw te ok lltriow- nom. masc. sing. pred. do suj.; te - conetivo
de mesmo plano. sumforn - gen. pl. fem. idia de separao, privao.
nyrvpnvn - pred. do gen. pl. sumforn.
Temas: sumfor-/-
Traduo: Sou mortal e no alheio aos eventos humanos. Sou homem/
humano e no alheio aos eventos humanos.
Verso: Passe-as para o plural. - Ynhto smen sumforn T t
nyrvpnvn ok lltrioi. Anyrvpo smen sumforn t
nyrvpnvn ok lltrioi. O homem mortal no alheio aos even-
tos da vida. -O ynhtw nyrvpow ok lltriow tn to bou
sumforn. Os eventos humanos no so estranhos ao homem mortal.
- A nyrvpnai sumfora ok lltriai ynhto nyrpou.
As desgraas das vidas dos homens mortais. - A tn tn nyr-
pvn bvn sumfora.
34. Pistn g: piston ylatta T
Anlise: g - ylatta- nom. sing. fem. 2 suj. = 2 frases. Implcitos
verbos stin e predicativos (ti - algo, coisa). Pistn - nom. neutro
sing. adj. adn. do pred.; piston- nom. neutro sing. adj. adn. do pred.
Temas: ylatta-

mur_t2_02.p65 41 22/01/01, 11:48


42 exerccios de aplicao: texto grego I

Traduo: Terra algo confivel/fiel; mar algo desconfivel/infiel.


Verso: A terra firme - H g pist / Pist g.A terra coisa-
algo firme - H g pistn / Pistn g.O mar inseguro - H
ylatta bbaiow / Abbaiow ylatta.O mar coisa insegu-
ra/algo inseguro - H ylatta bbaion / Abbaion ylatta.A
terra firme fcil - H bebaa g =&da / R&da bebaa g.O
mar inseguro difcil - H bbaiow ylatta xalep / Xalep
bbaiow ylatta.
35. Ka t kaln rgon gayn te ka flimon.
Anlise: t rgon - nom. neutro sing. suj.; kaln - nom. neutro sing.
adj. adn. do suj.; gayn te ka flimon - nom. neutro sing. pred.
do suj.; ka - conetivo forte, de acrscimo: tambm, mesmo, at. te ka -
conetivos duplos (globalizante, completo).
Traduo: Tambm a obra bela boa e til.
Verso: Passe-a para o plural. Ka t kal rga gay te ka f-
lima. Tambm a obra til bela e boa. - Ka t flimon rgon
kaln te ka gayn. Tambm as obras teis so belas e boas. - Ka
t flima rga kal te ka gay. Com obras belas - kalow
rgoiw. Nas obras teis - n tow felmoiw rgoiw. Na obra til - n
t felm rg. Com obra bela - felm rg.
36. T d yeon T kaln, sofn, gayn.
Anlise: T yeon - nom. neutro sing. suj.; kaln, sofn, gayn -
nom. neutro sing. pred. do suj.; d - conetivo oral, mero acrscimo.
Temas: yeo-
Traduo: E a coisa divina (o divino) bela, sbia, boa.
Verso: Passe-a para o plural. - T d yea T kal, sof, gay.
Com as coisas divinas, belas, justas, boas e sbias dos deuses. - Tow
yeoiw, kalow, dikaoiw, gayow ka sofow tn yen. As coisas
dos deuses so sbias. - T tn yen sof. / Sof t tn yen.
O que bom sbio, belo e divino. T d gayn sofn, kaln te
ka yeon.
37. Pollo ndreo T esin, dikoi d, ka dkaioi a, sofo d o.
Anlise: Pollo - nom. masc. pl. suj.; esin - verbo do suj.; ndreo -
nom. masc. pl. pred. do suj.; dikoi, dkaioi, sofo - nom. masc. pl.

mur_t2_02.p65 42 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 43

pred. do suj.; d - conetivo de pontuao oral, acrscimo, desvio. ka -


conetivo de acrscimo no mesmo plano. a - conetivo anafrico, de re-
torno, por sua vez. o - negao objetiva.
Temas: ndreo-
Traduo: Muitos so corajosos, e / mas injustos, e justos tambm, mas
sbios no.
Verso: Muitas so corajosas, e injustas, e justas por sua vez, mas sbias,
no! - Polla ndrea T esin, dikoi d, ka dkaiai a, sofa
d o. As coisas injustas no so sbias. - T dika o sof./ O
sof t dika.
38. V tkna, T po potst;
Anlise: V tkna voc. neutro pl. > verbo 2a p.;st - verbo do suj.
implcito - vs. po - adv. inter. ou demostr. de lugar onde. pote -
indef. de tempo/lugar > por acaso, ento.
Temas: tkno-
Traduo: Crianas! (Meus filhos!) onde por acaso estais?
Verso: Passe-a para o singular. -V tknon, T po pote; Onde est
por acaso o cavalo do amigo? - Po pot stin to flou ppow;
Criana, onde por acaso ests? - V tknon, T po pote;
39. E gr es bvmo T, es ka yeo T; ll mn es bvmo;
esn ra ka yeo.
Anlise: E - partcula hipottica > real, potencial, irreal > se; gr -
conetivo/conjuno explicativa/continuativa > pois, com efeito, na verda-
de. bvmo - nom. masc. pl. suj.; esn - verbo do suj. bvmo /yeo com
sentido primeiro, existencial. yeo - nom. masc. pl. suj.; ka - conetivo
forte, de acrscimo tambm, mesmo, at. ll - conetivo/conjuno
adversativa forte > mas. mn - partcula afirmativa, de intensidade > ento,
pois bem. ra - partcula conclusiva de ajuste > ento (juntando os fatos).
Temas: bvm-, ye-
Traduo: Se na verdade existem altares, existem tambm deuses; mas
ento, existem altares; existem ento (por conseguinte) tambm deuses.
Verso: Se pois existem deuses, existem tambm altares! Ora, na verdade
existem deuses! Ento, existem altares! - E gr es yeo, es ka

mur_t2_02.p65 43 22/01/01, 11:48


44 exerccios de aplicao: texto grego I

bvmo; ll mn es yeo; esn ra ka bvmo. Nos altares dos


deuses. - En / p tow bvmow tn yen.
40. Cux T ynatow. T gr atoknhton ynaton.
Anlise: Cux - nom. fem. sing. suj.; - nom. fem. bif. sing. pred. do
suj.; t atoknhton - nom. neutro sing. suj.; ynaton - nom. neu-
tro sing. pred. do suj.;gr- conetivo/conj. explicativo/continuativo.
Temas: Cux-, ynato-
Traduo: A alma imortal. Na verdade o (o que ) semovente imortal.
Verso: A alma semovente; algo semovente. - Cux atoknhtw
stin, atoknhtn stin. Pois a alma imortal - Cux gr y-
natow. Pois a alma algo imortal - Cux gr ynaton. As almas
semoventes so imortais - A atoknhtoi cuxa ynatoi. /
Aynatoi a atoknhtoi cuxa.
41. Yaumast T stin tn melittn T sofa.
Anlise: sofa nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do suj.; Yau-
mast - nom. fem. sing. pred. do suj.; tn melittn - gen. pl. adj.
adnom. de sofa.
Temas: Yaumast-, mlitta-
Traduo: Espantosa/admirvel a sabedoria das abelhas.
Verso: As abelhas so sbias - A mlittai sofa (esin) / Sofa a
mlittai. Das sbias abelhas - tn sofn melittn. Com as sbias
abelhas - Met tn sofn melittn / taw sofaw melttaiw
(instr.). Da sbia abelha. - tw sofw meltthw. sbia abelha - t
sof meltt. A abelha sbia - mlitta sof / sof mlitta.
A sbia abelha - sof mlitta.
42. H pena T tw dchw T delf stin.
Anlise: pena - nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do suj.; delf
- nom. fem. sing. pred. do suj.; tw dchw - gen. fem. sing. restr. compl.
nom. de delf.
Temas: pena-/h-, dch-/a-
Traduo: A fome irm da sede.
Verso: A fome e a sede so irms - H pena ka dch delfa
esin. / Adelfa esin pena ka dch. As irms fome e sede - A

mur_t2_02.p65 44 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 45

delfa pena ka dch. Pela fome, pela sede - t pen& ka t


dc. Da fome - tw penhw, da sede - tw dchw. Na fome - n t
pen, na sede - n t dc.
43. Endojw T stin fila Orstou T ka Puldou T.
Anlise: fila - nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do suj.; ndojw
- nom. fem. bif. sing. pred. do suj.; Orstou ka Puldou - gen.
masc. sing. restr. compl. nom de fila. ka - conetivo.
Temas: ndojo-, Orsth-/a-, Puldh-/a-
Traduo: Ilustre a amizade de Orestes e Plades.
Verso: Plades e Orestes so amigos ilustres - Orsthw ka Pul-
dhw ndojoi floi esn. A ilustre amizade dos amigos Plades e Ores-
tes - H ndojow fila tn flvn Orstou ka Puldou. Os
ilustres Orestes e Plades - O ndojoi floi Orsthw ka Puldhw.
A Orestes e Plades - t Orst ka t Puld. Orestes,
Plades! - Orsta, Pulda.
44. Parmen T t ort
Anlise: Parmen - verbo sem suj. expresso > ns. t ort - loc.
sing. fem. relao de lugar onde > ao lado de, a expresso pela prep. par,
presente no verbo composto.
Temas: ort-
Traduo: Estvamos presentes (na) festa.
Verso: Eu estava na festa - parn t ort. Ele estava na festa -
parn t ort. Vs estveis presentes festa - parte t ort.
Tu ests, ns estamos, eles esto presentes festa - pare, presmen,
preisi t ort.
45. Mnoi gr smen kaodew nyrvpow presti t sullg
T.
Anlise: smen - verbo sem suj. expressso > ns. Mnoi - nom. masc. pl.
pred. do suj.; gr - conetivo/conj. explicativa continuativa > pois, com
efeito. ka - conetivo de duas frases no mesmo plano. nyrvpow - nom.
masc. sing. suj.; odew - nom. masc. sing. adj. adn do suj.; presti -
verbo do suj.; t sullg - loc. masc. sing. relao de lugar onde
expressa pela preposio par presente no verbo composto.
Temas: sullgo-

mur_t2_02.p65 45 22/01/01, 11:48


46 exerccios de aplicao: texto grego I

Traduo: Estamos ss / somos os nicos e nenhum homem est pre-


sente (na) reunio.
Verso: Elas so as nicas e nenhum homem est presente conversa-
o. Mnai gr esi kaodew nyrvpow presti t sullg.
S eles estavam presentes - Mnoi parsan. S ela estava presente na
festa - Mnh par t ort.
46. O T mn preisin... O T d peisin.
Anlise: . O mn... O T d... nom. masc. pl. suj.; preisin... peisin
- verbos dos suj.
Temas: -
Traduo: Uns esto presentes... outros esto ausentes. / Estes esto
presentes... aqueles esto ausentes.
Verso: Umas estavam presentes, outras, ausentes - A mn parsan...
a d psan. Umas esto presentes, outras, ausentes - A mn prei-
sin... a d peisin. Tu ests, estavas presente - pare, parsya.
Vs estais, estveis presentes - preste, parte. Ele est, estava au-
sente - prestin, parn. Eles esto, estavam ausentes - preisin,
parsan.
47. Eg d sneimi mn yeow...sneimi d nyrpoiw tow gayow.
Anlise: Eg - nom. masc. sing. suj. enftico. sneimi - verbo do suj.;
yeow, nyrpoiw - dat. masc. pl. companhia expresso por sn presen-
te no verbo composto. tow gayow - aposto de nyrpoiw. d... mn...
d - pontuao oral, s inflexo de voz.
Traduo: Eu, eu estou com deuses, estou com homens, os bons.
Verso: Ns estamos em companhia de deusas; ns estamos em compa-
nhia de almas, as que so belas - Snesmen mn yeaw, snesmen d
cuxaw taw kalaw. Tu ests com deuses - sune yeow. Vs estais
com deusas - sneste yeaw. Passe todas essas formas verbais para o pas-
sado. - Sunmen mn yeaw, sunmen d cuxaw taw kalaw. Su-
nsya yeow. Sunte yeaw.
48.H eyutth T dw T taxsth stn.
Anlise: dw - nom. fem. sing. suj.; stn - verbo do suj.; eyutth
- nom. fem. sing. adj. adn. do suj.; taxsth - nom. fem. sing. pred. do
suj.

mur_t2_02.p65 46 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 47

Temas: eyutth-, d-, taxsth-


Traduo: O caminho mais reto/direto o mais rpido.
Verso: A vida mais reta a vida mais bela - O rytatow bow k-
listw stin. O caminho muito reto. - H dw eyutth stn.
Do caminho mais reto e mais seguro - Tw eyutthw ka bebaio-
tthw do. No caminho mais reto e mais seguro. - En t eyutt
ka bebaiott d.
Passe todas essas frases e sintagmas para o plural. - O rytatoi boi
klisto esin. A do eytata esin. Tn eyuttvn ka
bebaivttvn dn. En taw eyuttaiw ka bebaivttaiw
dow.

49. H dja T ntimow mn bbaiow d, ka kallosnh T peri-


mxhton T mn ligoxrnion d; ka geia tmiow mn
fyrth d; d svfrosnh mnh T stn ynatow.
Anlise: H dja, kallosnh, geia, svfrosnh - nom.
fem. sing. sujeitos. bbaiow, tmiow, fyrth, ynatow - nom. fem.
sing. pred. dos suj.; perimxhton, ligoxrnion - nom. neutro sing.
adj. adn. do predicativo ti > coisa. mnh - nom. fem. sing. adj. adn. do
suj.; mn... d - pontuao oral, simples inflexo de voz. ka - conetivo
de acrscimo de mesmo plano.
Temas: dja-, kallosnh-, perimxhto-, mnh-
Traduo: A glria valiosa e/mas insegura; e a beleza coisa desejvel
e/mas transitria; e a sade cara e/mas corruptvel; e/mas s a modera-
o imortal.
Verso: A glria valiosa, e transitoria - H dja ntimow mn ligo-
xrniow d. A beleza desejvel e corruptvel - H kallosnh peri-
mxhtow mn fyrth d. A sade insegura e cara - H geia
bbaiow mn tmiow d. S a moderao segura - H svfrosnh
mnh bebaa stn. Da glria valiosa e transitria - Tw ntmou ka
ligoxronou djhw. Da sade desejvel, cara, insegura e corruptvel
- Tw perimaxtou, timou, bebaou ka fyartw gieaw. Da
moderao desejvel e valiosa e no insegura - Tw perimaxtou ka
ntmou ka ok bebaou svfrosnhw.

mur_t2_02.p65 47 22/01/01, 11:48


48 exerccios de aplicao: texto grego I

50 Lphw T atrw stin nyrpoiw xrnow.


Anlise: xrnow - nom. masc. sing. suj.; stin - verbo do suj.; atrw
- nom. masc. sing. pred. do suj.; Lphw - gen. fem. sing. compl. nom.
de atrw. nyrpoiw - dat. masc. pl. atrib.
Temas: lph-
Traduo: Curador/mdico do sofrimento aos homens tempo.
Verso: O sofrimento dos homens - H tn nyrpvn lph. Para
o homem o tempo mdico - T nyrp atrw xrnow. Com
sofrimento- lp, dos sofrimentos - tn lupn. ao mdico - t
atr, do mdico - to atro, aos mdicos - tow atrow, dos
mdicos - tn atrn, com o tempo - t xrn, o tempo dos
mdicos - xrnow tn atrn, os sofrimentos - a lpai.

51. Kaln suxa T. H suxa kal.(1) Kal(2) suxa. H


kal(3) suxa.
Anlise: suxa - nom. fem. sing. sujeito (as 4), Kaln - nom. neu-
tro sing. adj. adn. do pred. ti > algo, coisa (implc.). kal(1) - nom.
fem. sing. pred. do suj.; kal(2) - nom. fem. sing. pred. do suj.; kal(3).
- nom. fem. sing. adj. adn. do suj.
Temas: suxa-
Traduo: Coisa bela/algo belo a tranqilidade. A tranqilidade bela.
Bela a tranqilidade. A bela tranqilidade.
Verso: A tranqilidade do mar coisa bela - H tw yaltthw suxa
kaln / Kaln tw yaltthw suxa. A tranqilidade do mar
bela. - H tw yaltthw suxa kal. / Kal tw yaltthw
suxa. A bela tranqilidade do mar - H kal tw yaltthw
suxa.

52.H to sofo cux suxw stin n taw to bou sumforaw.


Anlise: cux - nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do suj.; suxow
- nom. fem. bif. sing. pred. do suj.; n - prep. em, dentro de, relao de
locativo. taw sumforaw - locativo pl. pedido por n. to bou - gen.
masc. sing. restr. adj. adn. de sumforaw.
Traduo: A alma do sbio tranqila nos acontecimentos/desgraas da
vida.

mur_t2_02.p65 48 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 49

Verso: O sbio tranqilo - O sofw suxw stin./ Hsuxow


sofw. As desgraas da vida - A to bou sumfora. Com as desgra-
as da vida - Taw to bou sumforaw. Da alma tranqila - Tw
sxou cuxw / Tw cuxw tw sxou. Com a alma tranqila -
T sx cux / T cux t sx. As almas tranqilas - A
suxoi cuxa.
53. O nmoi cux tw politeaw T esn.
Anlise: O nmoi - nom. masc. pl. suj.; esn - verbo do suj.; cux -
nom. fem. sing. pred. do suj.; tw politeaw - gen. fem. sing. restr.
compl. nom. de cux.
Temas: politea-
Traduo: As leis so alma da cidadania/do governo.
Verso: As leis da alma - O tw cuxw nmoi. As leis das almas - O
tn cuxn nmoi. A alma da lei - H to nmou cux. As almas
das leis - A tn nmvn cuxa. No governo - En t polite&. Nos
governos - En taw politeaiw. Dos governos - Tn politein.
Com as leis - Tow nmoiw. As leis - O nmoi.
54. En t tn politn T esebe& T ka n t tn dikastn
T dikaiosn ka n t tn strativtn T ndre& tw
politeaw =mh T stn.
Anlise: En - prep. com relao de locativo > em >t esebe&, t
dikaiosn, t ndre&. tn politn, tn dikastn, tn
strativtn - gen. masc. pl. restr. adj. adn. dos locativos acima.
=mh - nom. fem. sing. suj.; stn - verbo do suj.; tw politeaw -
gen. fem. sing. restr. adj. adn. de =mh.
Temas: polth-/a-, esbeia-, dikast-/-, stratith-/a-,
=mh-
Traduo: Na piedade dos cidados e na justia dos juzes e na coragem
dos soldados est a fora do governo/cidadania.
Verso: A piedade dos juzes bela - H tn dikastn dikaiosnh
kal. / Kal tn dikastn dikaiosnh. A coragem dos cida-
dos pequena - H tn politn ndrea mikr stin. / Mikr
stin tn politn ndrea. O sentimento de justia dos solda-
dos inseguro - H tn strativtn dikaiosnh bbaiw stin.
/ Abbaiw stin tn strativtn dikaiosnh. A fora do

mur_t2_02.p65 49 22/01/01, 11:48


50 exerccios de aplicao: texto grego I

governo insegura - H tw politeaw =mh bbaiw stin. /


Abbaiw stin tw politeaw =mh. Ao juiz - t dikast.
Aos juzes - tow dikastaw. Do soldado - to stratitou. Ao sol-
dado - t stratit. Aos soldados - tow stratitaiw.
55. H gltta T polln stin ata kakn.
Anlise: H gltta - nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do suj.; ata
- nom. fem. sing. pred. do suj.; kakn - gen. neutro pl. restr. compl.
nom. de ata. polln - gen. neutro pl. restr. adj, adn, de kakn.
Temas: gltta-
Traduo: A lngua causa de muitos males.
Verso: A causa digna - H ja ata. Muitas causas dignas - Polla
jiai atai. Com muitas causas dignas - . Pollaw jaiw ataiw.
Da lngua - Tw gltthw. Com a lngua - T gltt. Na lngua -
En t gltt./p tw gltthw; As lnguas - A glttai. Das
lnguas - Tn glvttn. Com as lnguas - Taw glttaiw.
56. En Aynaiw a orta t polutele& T ka t txn tn Mou-
sn T jiai T san ka tow yeataw T meglhw donw atai.
Anlise: En - prep. relao de lugar onde > locativo. Aynaiw - loc.
fem, pl. relao de n. a orta - nom. fem. pl. suj.; san - verbo do
suj.; jiai - nom. fem. pl. pred. do suj.; tn Mousn - gen. fem. pl.
compl. nom. de jiai. t polutele& T ka t txn - instr. fem.
sing. ka - conetivo, acrscrimo no mesmo plano, liga duas frases iguais.
atai - nom. fem. pl. pred. do suj. a orta. donw - gen. fem.
sing. restr. compl. nom. de atai. meglhw - gen. fem. sing. adj. adn.
de donw. tow yeataw - dat. masc. pl. atrib.
Temas: polutleia-, Mosa-, ja-, yeat-/-
Traduo: Em Atenas as festas eram dignas das Musas pelo luxo e pela
arte e causas de grande prazer aos expectadores.
Verso: O luxo e a arte das festas das Musas eram dignas de Atenas. - H
tn tn Mousn ortn polutleia ka txnh jiai san
Ayhnn. Da festa - tw ortw. Das festas - tn ortn. Com
festa - ort, com festas - ortaw. Do luxo - tw poluteleaw, com
luxo - t polutele&. Os espectadores - o yeata, dos espectadores
- tn yeatn. Do espectador - to yeato, ao espectador - t
yeat. Com prazer - t don, do prazer - taw donaw. Os prazeres

mur_t2_02.p65 50 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao : texto grego I 51

- a dona, com prazeres - taw donaw. O espectador digno -


jiow yeatw, A festa digna - ja ort. Os espectadores dignos -
o jioi yeata. As festas dignas - a jiai orta. A causa - ata,
da causa - tw ataw, das causas - tn atin. espectador! -
yeat, espectadores! - yeata.

57. H to dikasto T ret T to poltou T sflei T stin.


Anlise: ret - nom. fem. sing. suj.; to dikasto - gen. masc.
sing. restr. compl. nom. de ret. stin. - verbo do suj.; sflei -
nom. fem. sing. pred. do suj.; to poltou - gen. masc. sing. compl.
nom. de sflei.
Temas: dikast-/-, ret-, polth-/a-, sfleia-
Traduo: A excelncia/virtude do juiz segurana do cidado.
Verso: O juiz - dikastw, do juiz - to dikasto. Dos juzes -
tn dikastn, aos juzes - tow dikastaw.Ao juiz - t dikast,
os cidados - o poltai, do cidado - to poltou, ao cidado - t
dikast, juiz - dikast, juzes - dikasta, cidado -
polta, cidados - poltai. A segurana dos cidados - H
sfleia tn politn. As virtudes dos juzes - A tn dikastn
reta. Das virtudes - tn retn, da segurana - tw sfaleaw.
Os juzes justos so a segurana dos cidados - O dkaioi dikasta
tn politn sflei esin.

58. H dw T =&da T ka eporw T stin.


Anlise: H dw - nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do suj.; =&da -
nom. fem. sing. pred. do suj. eporow - nom. fem bif. sing. pred. do
suj.; ka - conetivo de mesmo plano.
Temas: d-, =&da-, eporo-
Traduo: O caminho fcil e transitvel/de boa passagem.
Verso: Passe-a para o plural. - A do =&dai ka eporo esin. Do
caminho - tw do, no caminho - n t d.Dos caminhos - tn
dn, nos caminhos - n taw dow. Nos caminhos fceis e transit-
veis - En taw dow =&daiw ka eproiw. Dos caminhos fceis e
transitveis. - Tn dn =&din ka eprvn. Pelos caminhos f-
ceis e transitveis. - Di tw =&daw ka eprouw dow.

mur_t2_02.p65 51 22/01/01, 11:48


52 exerccios de aplicao: texto grego I

59. Ergon T xalepn cuxw gayw T kaln mtron T.


Anlise: Ergon - nom. neutro sing. suj.; xalepn - . nom. neutro
sing. pred. do suj.; mtron - nom. neutro sing. pred. do suj.; kaln -
nom. neutro sing. adj. adn. do pred.; cuxw - gen. fem. sing. restr. compl.
nom. de mtron; gayw - gen. fem. sing. adj. adn. de cuxw.
Temas: Ergo-, gay-, mtro-
Traduo: Trabalho difcil de alma boa bela medida.
Verso: Passe-a para o plural. Erga xalep cuxn gayn kal
mtra. O caminho difcil das almas - H xalep dw tn cuxn.
O caminho das almas difcil - H tn cuxn dw xalep. Traba-
lho fcil - =dion rgon, trabalhos difceis - xalep rga. Com tra-
balho fcil - =&d rg, com trabalhos difceis - xalepow rgoiw.
Medidas difceis das boas almas - Cuxn gayn xalep mtra.
As almas boas - a gaya cuxa, s almas boas - taw gayaw
cuxaw. alma boa - t gay cux, da boa medida - to gayo
mtrou. Do trabalho difcil - to xalepo rgou.

60. O nmoi jioi tn politn T.


Anlise: O nmoi - nom. masc. pl. suj.; jioi - nom. masc. pl. pred. do
suj.; tn politn - gen. masc. pl. restr. compl. nom. de jioi.
Temas: polth-/a-
Traduo: As leis so dignas dos cidados.
Verso: Passe-a para o singular. O nmow jiow to poltou. O ci-
dado digno da lei. - O jiow to nmou polthw. Os cidados dig-
nos das leis. - O jioi tn nmvn poltai. O cidado digno da
lei. O polthw jiow to nmou. Os cidados so dignos das leis. O
poltai jioi tn nmvn.

mur_t2_02.p65 52 22/01/01, 11:48


Texto grego II
Traduo, Verso, Ginstica
Exerccios corrigidos
Identificao dos temas nominais (T) ou verbais (T)

1. Os temas nominais (em -o, -a /-h) iguais aos do Texto Grego I; p.


116, 118 e 120-3.
2. Todos os modos e todas as vozes do infectum (presente) e o passado
(imperfeito) dos verbos de tema em consoante ou soante (semivo-
gal), -u- / -i- (verbos em -v); p. 325-47.
3. Todos os modos e todas as vozes dos verbos denominativos com
sufixo -j- (contratos nas gramticas e dicionrios); p. 348-66.

Observaes importantes:
1. Na ginstica dos verbos pedimos formas isoladas, a mesma pessoa nos
diversos modos; isso causa certa perplexidade ao aluno, porque ele no
est habituado a fazer a ligao imediata significante-significado.
1.1. O indicativo no traz dificuldade na voz ativa: tema verbal in-
fectum + vogal de ligao + mais desinncias pessoais ativas pri-
mrias para o presente, e secundrias, com o aumento, para o
passado: julgamos - krn-o-men, julgas - krn-eiw, julgavas -
-krin-e-w.
Mas, na voz passiva: estou sendo julgado, sou julgado - krn-
o-mai, estava sendo julgado, era julgado, - -krin--mhn, o grego
emprega formas sintticas; isto , o tema verbal + desinncias
mdio/passivas, primrias para o presente e secundrias com au-
mento para o passado.
1.2. O subjuntivo (eventual) ativo se constri sobre o tema verbal
infectum + vogal longa, marca do subjuntivo + desinncias pri-

mur_t2_03.p65 53 22/01/01, 11:48


54 exerccios de aplicao: texto grego II

mrias ativas (o eventual-subjuntivo no tem passado); julgue-


mos, (se, quando) julgarmos - krn-v-men, julgueis, julgardes -
krn-h-te.
Na voz passiva ou mdia, o eventual (subjuntivo) se constri
sobre o tema verbal infectum + vogal longa, marca do subjunti-
vo + desinncias primrias mdio-passivas: sejamos julgados, (se,
quando) formos / somos julgados - krin--meya.
1.3. O optativo (possvel) ativo se constri sobre o tema infectum +
marca do optativo (-i-/-ie-/-ih-). No infectum dos verbos de
temas em consoante ou semivogal, a marca do optativo -i- com
vogal de ligao fixa -o. > -oi- + desinncias secundrias ativas:
julgaramos / poderamos julgar ou julgssemos / pudssemos julgar
- krn-oi-men.
Na voz passiva ou mdia o optativo se constri sobre o tema
infectum+marca do optativo -oi- + desinncias secundrias m-
dio-passivas: seramos julgados / poderamos ser julgados / fssemos
julgados / pudssemos ser julgados - krin-o-meya.
1.4. O imperativo ativo se constri sobre o tema infectum + vogal de
ligao -e /desinncia Zero para o imperativo direto > 2 a do sin-
gular: julga tu - krn-e; e tema infectum + vogal de ligao -
desinncia de 3a do singular -tv para o imperativo indireto:
julgue ele - krin--tv (no confundir com o subjuntivo que ele
julgue); e tema infectum + vogal de ligao + desinncia de 2a pes-
soa plural para o imperativo direto plural: julgai vs - krn-e-te.
Na voz passiva ou mdia o imperativo se constri sobre o
tema infectum + vogal de ligao + desinncia de 2a mdio-pas-
siva do singular -so: s julgado / julga para ti - krn-e-so >eo
>ou; tema infectum + vogal de ligao + desinncia mdia de 3a
pessoa singular para o imperativo singular indireto: seja (ele) jul-
gado - krin//syv (no confundir com o subjuntivo: que ele
seja / se for julgado); tema infectum + vogal de ligao + desinn-
cia mdio-passiva de 2a pessoa do plural para o imperativo direto:
sede julgados/julgai para vs - krn-e-sye; tema do infectum +
vogal de ligao + desinncia mdio-passiva de 3a pessoa plural
para o imperativo indireto: sejam (eles) julgados - krin--syvn
(no confundir com o subjuntivo que eles sejam / se forem julgados).

mur_t2_03.p65 54 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 55

1.5. O particpio ativo no aparecer porque um nome de tema em


consoante. Na voz mdia ou passiva, o particpio se constri so-
bre o tema infectum + vogal de ligao + -meno-mnh-meno-:
sendo julgado / julgando para si - krin--menow,h,on.
1.6. O infinitivo ativo se constri sobre o tema infectum + desinn-
cia -ein : julgar, estar julgando: krn-ein; Na voz mdia ou passi-
va, o infinitivo se constri sofre o tema infectum + vogal de li-
gao + -syai: ser julgado, estar sendo julgado - krn-e-syai.
2. Ateno para as frases nos 28, 29, 30, 31, 33, 37, 44 e 47. Elas tm
verbos denominativos de temas em vogal -e e fazem o infectum com o
sufixo -j > filej-. No curso da flexo o -j-, ficando em situao inter-
voclica (entre a vogal temtica e a vogal de ligao), sofre sncope e
pe as vogais em contato; no tico essas duas vogais se contraem: e +
e > ei; e + o > ou.
3. Ateno para os verbos mdios: eles tm significado ativo:
cedomai - eu minto;
fob-j-o-mai > fobomai > fobomai - eu temo, tenho medo;
pomai - eu acompanho, vou junto + dativo.
Mas,
ggnomai - eu me torno, venho a ser, fico + predicativo, tem uma
flexo pronominal.

4. Frases:
1. Krnei T flouw kairw.
Ns julgamos, julguemos, julgaramos as ocasies. Os amigos so,
sejam, poderiam ser julgados. Julga tu, julgai vs a ocasio.
2. Kakn frousi T karpn o kako floi.
Um amigo mau traz maus frutos. Ms amigas trazem maus frutos.
Amigo, carrega, carregues, carregarias maus frutos! Escravo, leva os frutos
ao amigo! Escravos, levai os frutos aos amigos. O fruto levado, seja
levado, poderia ser levado. Levamos, levemos levssemos os frutos.

mur_t2_03.p65 55 22/01/01, 11:48


56 exerccios de aplicao: texto grego II

3. Kakn kak petai T. Kako kakow pontai. Kak kak pe-


tai. Kaka kakaw pontai. Kakw kak petai. Kak kakow
petai.
Bons amigos acompanham, acompanhem, acompanhariam bons ami-
gos. Escravo, acompanha o amigo; escravos, acompanhai os amigos. Boa
lei, acompanhe bom cidado, ms leis, acompanhem maus cidados.
4. Plin xrn T trxaa T kain ggnetai T.
Traduza essa frase e passe-a para o singular. Os bons se tornam, se
tornem, se tornariam maus; a boa amiga se torna, se torne, se tornaria
m. Torna-te bom, tornai-vos bons. Ele se torne bom, eles se tornem
bons.
5. Dra T yeow peyei T.
Os bons convencem, convenam, convenceriam os maus. Tu s con-
vencido, sejas convencido, serias convencido; vs sois convencidos, sejais
convencidos, sereis convencidos. S convencido, sede convencidos. Con-
vence, convencei. Tu convences, vs convenceis. O deus convencido,
seja convencido, seria convencido com presentes, os deuses so convenci-
dos, sejam convencidos, seriam convencidos com o presentes dos homens.
6. Lgon d mnow xei T nyrvpow tn zvn.
Os animais no tm a palavra. Eu poderia ter, eu tenha a palavra.
7. Dvke T djan kretn, fege T cgon.
Ele persegue, eles perseguem; a glria perseguida, seja perseguida,
seria perseguida. Evitai, evite ele, evitem eles a censura. Fugi (vs) da
censura e persegui a glria.
8. A sumfora tn nyrpvn rxousi T ka ok o nyrvpoi
tn sumforn.
Ns dominamos, dominemos, dominaramos os eventos humanos;
Domina tu, dominai vs, domine ele, dominem eles os eventos huma-
nos. Domina tu a tua lngua. Dominai vs vossas lnguas.
9. Nmfh T proikow ok xei T parrhsan T.
As noivas sem dote no tm, no tenham, no teriam franqueza. As
noivas so belas, mas no tm dote e no tm liberdade.

mur_t2_03.p65 56 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 57

10. O megloi klptai T tn mikrn (klpthn) pgousin T.


Grande ladro, leva embora o pequeno! Grandes ladres, levai embo-
ra o pequeno! O pequeno ladro levado, seja levado, seria levado em-
bora pelo grande ladro.
11 O mn atrw farmkoiw metabllei T d sofistw tow
lgoiw.
Os remdios so manipulados pelos mdicos e as palavras pelos sofis-
tas. Os bons mdicos lidam, lidem, lidariam com drogas e com palavras.
Sofista, no lida com drogas! sofistas, lidai com palavras! Manipular.
Ser manipulado.
12. Sumboleue T m t dista T ll t bltista T tow
poltaiw.
O bom juiz aconselha, aconselhe, aconselharia o melhor e no o mais
agradvel ao cidado. Aconselhar. Aconselha tu sempre as coisas me-
lhores. Tu aconselhas, aconselhes, aconselharias. Aconselhe ele, acon-
selhem eles, aconselhai vs, aconselha tu.
13. Ew ptraw spereiw T.
Semeia tu, semeie ele, semeai vs, semeiem eles na terra e no nos
rochedos. Eu semeio, semeie, semearia. Semear. Ser semeado.
14. Ye mxesyai T deinn sti ka tx.
Ele luta, lute, lutaria com os amigos; eu no luto, no lute, no luta-
ria com a divindade e com a sorte.
15. Angk T od yeo mxontai T.
Ns no lutamos, no lutemos, no lutaramos com as divindades,
mas com os males. Tu lutas, tu lutes. Luta tu; vs lutais, luteis, lutai.
lutarias, lutareis com a fatalidade. A fatalidade governa a vida dos
homens.
16. Axristow T nyrvpow m nomizsyv T flow.
O homem ingrato no , no seja, no seria considerado amigo; ns
no consideramos, no consideremos, no consideraramos amigos os
homens ingratos.

mur_t2_03.p65 57 22/01/01, 11:48


58 exerccios de aplicao: texto grego II

17. H gltt T sou m protrextv T to no T.


As desgraas correm frente dos homens e os homens no correm
frente das desgraas. O juzo, pelo juzo. Correr na frente.
18. Isxurn xlow T stn T ok xei T non T.
Eu tenho juzo. O juzo da multido no forte.
19. M lge T tw sya T prteron, ll nn tw e T.
Dizei quem sois agora e no quem reis antes. Diga ele, digam eles.
Dizer. Ser dito. s dito, s dito; sois ditos, sede ditos.
20. Polln kairw T ggnetai T didskalow.
As oportunidades se tornam mestres de muitos. Muitos se tornam
mestres das oportunidades. Torna-te mestre das oportunidades. Tornai-
vos mestres das oportunidades. Tornar-se. A oportunidade mestre dos
homens. As oportunidades so mestres do homem.
21. O to gglou T lgoi sofo esi ka peyousi T tow Ayh-
naouw T.
O sbio convence o mensageiro; o sbio no convencido pelas pala-
vras do mensageiro, mas os atenienses so convencidos.
22. Tow flouw strgousi T ka tow tn flvn flouw.
Eles so amados pelos amigos e pelos amigos dos amigos; ele amado
pelo amigo e pelo amigo do amigo. Ama, amai. S amado, sede amados.
23. Per don to sofisto T tde moi lge T
Ento, sobre os sofistas dizei-me estas coisas. A respeito disto, a res-
peito destas coisas. Eu diria estas coisas a respeito dos sofistas.
24. M cedou T lllyeue T.
Eu digo a verdade, tu mentes; ele mente, ns dizemos a verdade; minta
ele, mintam eles, menti vs. Tu mentes, mintas, mentirias. Dizer a ver-
dade. Mentir.
25. Cuxw pnow gr p lgou koufzetai T.
As palavras aliviam as dores das almas. So aliviadas, sejam aliviadas,
seriam aliviadas. Alivie ele, aliviem eles. Aliviar. Ser aliviado.
26 Exyrn T dvra T dra kok nsima.
Traduza a frase e passe-a para o singular. O presente do inimigo no
presente e o presente no til.

mur_t2_03.p65 58 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 59

27. Oryn T lyeie.


Dize sempre a verdade correta. Dizei sempre coisas corretas.
28. Flon bbaion n kakow m fobo T
Traduza a frase e passe-a para o plural. Nos males, eu no temo, no
tema, no temeria amigos seguros. Tu temes, no temas; temei, temeis;
tema ele, temam eles. Temer.
29. Up tw ngkhw T poll poiomen T kak.
Sob a fatalidade no fazes, no faas, no farias muitas coisas ms.
Faze, fazei, faa ele, faam eles. Fazer.
30. Eg se pnu mn fil T
Ele me ama muito; eles me amam, amem, amariam muito. Eu sou
amado, seja amado, seria muito amado; ns somos amados, sejamos
amados, poderamos ser muito amados. Amar. Ser amado.
31. Adike T fanerw T.
Tu s manifestamente injusto; vs sois manifestamente injustos; tu
cometes injustia; tu s injustiado; vs cometeis injustia; vs sois
injustiados. No s injusto, no sede injustos. Cometer injustia. Ser
injustiado.
32. Yeo d nmon o parabanomen T.
Tu andas margem das leis dos deuses. Ns no desobedecemos,
desobedeamos, desobedeceramos as leis dos deuses. Andar margem.
33. Manynomn T te fle ka sugxvromen T.
Tu entendes e acompanhas, entendas e acompanhes, entenderias e
acompanharias o amigo. Entende e acompanha; entendei e acompanhai.
34. Ok ryw T lgete T nyrvpoi;
Fala, falai, fale ele, falem eles, falariam, corretamente.
35. Nomzv T enai yeow ka ok emi T t parpan yeiow T.
Ele pensa que no existem amigos; eu penso os amigos serem bons;
eu considero, eu consideraria que os deuses so bons.
36. Glsshw T perpatw stin T dolesxa.
Tua tagarelice um passeio da tua lngua; tua lngua no sbia. Do
passeio da lngua. Com o passeio da lngua.

mur_t2_03.p65 59 22/01/01, 11:48


60 exerccios de aplicao: texto grego II

37. Pw dunato T Lakedaimonoiw T polemen T smen T neu


Boivtn T.
Os Lacedemnios guerreiam, guerreiem, guerreassem com os Be-
cios. Como eu guerrearia com os amigos! Os Becios no so capazes
de guerrear com os Atenienses.
38. Dhmkritow... lgei T kalw.
Demcrito, tu no falas bem! Fala bem! Falai bem! Falar bem.
39. Exyrow T xei T.
No tenho inimigos; tu terias amigos; tenhamos amigos. Ter amigo.
40. O palaiw nmow otv keleei T.
As leis antigas ordenam, ordenem, ordenariam assim. Ordenar. Ser
ordenado.
41. Tn nmon o frontzei T.
Eles pensam, pensem, pensariam as leis. Pensa a lei, pensai as leis.
Pensar as leis.
42. Ew orann pteiw T.
Ele no cospe para o cu; eles cospem para o vento, para o mar, para
a terra. Cospe, cuspi, cuspa ele, cuspam eles. Cuspir.
43. Anyrvpe, bolei T skeuri ew Adou T frein T;
Eles querem, queiram, quisessem levar a tralha para o Hades. Tu
queres, queiras, quisesses. Querer.
44. Orw T, tan pnvsin T nyrvpoi / tte ploutosi, T
diaprttousin T, niksi T dkaw/ edaimonosin T, fe-
losi T tow flouw.
Quando os homens querem eles bebem; quando ele rico ele no
feliz; quando ns bebemos somos ricos; quando tu ajudas os amigos tu
bebes; quando eles levam a cabo as coisas tu no s feliz; quando ns
somos ricos ganhamos causas.
45. Barbrouw kolakeousin T neka rgurou T.
Quando adulais os brbaros tendes dinheiro; eu no adularia os br-
baros por causa de dinheiro. Os brbaros so adulados. Adular.

mur_t2_03.p65 60 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 61

46. Prttvmen T tat peid tat yew fhgetai T.


Ns sugerimos, vamos sugerir? Sugeriramos. Tu sugeres? Tu vais
sugerir? Uma vez que vs assim sugeris, fazei tambm dessa maneira.
Quando a divindade sugere ns fazemos. Sugerir. Fazer.
47. (Pntew) nyrvpoi... tan diken T pixeirsin T, ma ka
tn pologan skopontai T
Eu cometo injustia. Eu sou injustiado. Quando ns cometemos
injustia, ao mesmo tempo ns visamos tambm defesa. Quando ele
empreende a defesa dos bandidos ele comete injustia. Visa tu, visai vs,
vise ele, visem eles defesa. Empreende tu, empreendei vs, empreenda
ele, empreendam eles cometer injustia. Empreender, cometer injusti-
a, ser injustiado, visar.
48. Mgiston rgw T sti frmakon T lgow.
Quando ele tem a palavra no tem clera. Da maior clera. Com o
maior remdio. Os maiores remdios. Com os maiores remdios.
49. O gr tn rstvn T lgoi sofo.
Os sbios tm os melhores discursos; os discursos dos sbios so os
melhores. Os melhores discursos dos sbios. O sbio; discurso do sbio.
50. H pena T mikr T svfrosnh.
A prudncia do sbio. Os tiranos no tm prudncia. Quando domi-
nas a pobreza tens moderao. A moderao da riqueza pequena.

5. Exerccios corrigidos:
1. Krnei T flouw kairw.
Anlise: kairw - nom. masc. sing. suj.; Krnei - verbo do suj. voz at.;
flouw - acus. masc. pl. compl. obj. dir. do verbo
Temas: krin-
Traduo: A oportunidade julga amigos.
Verso: Ns julgamos, julguemos, julgaramos as ocasies. - Krn-o-men,
krn-v-men, krn-oi-men tow kairow. Os amigos so, sejam, pode-
riam ser julgados. O floi krn-o-ntai, krn-v-ntai, krn-oi-nto.
Julga tu, julgai vs a ocasio - Krn-e, krn-e-te tn kairn.

mur_t2_03.p65 61 22/01/01, 11:48


62 exerccios de aplicao: texto grego II

2. Kakn frousi T karpn o kako floi.


Anlise: o floi - nom. masc. pl. suj.; kako - nom. masc. pl. adj. adn.
do suj.; frousi - verbo do suj. voz at.; karpn - acus. masc. sing.
compl. obj. dir. do verbo. kakn - acus. masc. sing. adj, adn. do obj. dir.
Temas: fer-
Traduo: Mau fruto trazem os maus amigos.
Verso: Um amigo mau traz maus frutos. - Kakow karpow fr-ei
kakw flow. Ms amigas trazem maus frutos. Kakow karpow fr-
ousi kaka flai. Amigo, carrega, carregues, carregarias maus frutos!
V fle, fr-e, fr-w, fr-oi-w kakow karpow. Escravo, leva os
frutos ao amigo! V dole, fr-e tow karpow t fl. Escra-
vos, levai os frutos aos amigos. V doloi, fr-e-te tow karpow
tow floiw. O fruto levado, seja levado, poderia ser levado. O karpw
fr-e-tai, fr-h-tai, fr-oi-to. Levamos, levemos, levssemos os
frutos. - Fr-o-men, fr-v-men, fr-oi-men tow karpow.

3. Kakn kak petai T. Kako kakow pontai. Kak kak


petai. Kaka kakaw pontai. Kakw kak petai. Kak
kakow petai.
Anlise: kakn - nom. neutro sing. suj.; petai - verbo do suj. voz
mdia2. kak - dat. neutro sing. compl. de petai. As outras frases
esto decalcadas na primeira.
Temas: p-
Traduo: Mal/coisa m acompanha mal. Maus acompanham maus. M
acompanha m. Mau acompanha mau. Males acompanham males.
Verso: Bons amigos acompanham, acompanhem, acompanhariam bons
amigos. - Agayo floi p-o-ntai, p-v-ntai, p-oi-into gayow
floiw. Escravo, acompanha o amigo; escravos, acompanhai os amigos. -

2 Na voz mdia, o sujeito agente: apenas est envolvido na ao. No confundir


com a construo com pronome reflexivo. Aqui o significado acompanha. Por
isso o verbo de voz mdia tem complementos e os casos dependem da relao do
verbo com o complemento, isto um problema semntico. No caso em tela, te-
mos o dat. chamado comitativo, porque acompanhar vir junto: idia de laterali-
dade, simultaneidade.

mur_t2_03.p65 62 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 63

V dole, p-ou t fl, V doloi, p-e-sye tow floiw. Boa


lei acompanhe bom cidado, ms leis acompanhem maus cidados.
Agayw nmow p-h-tai (subj.) p--syv (imperat.) gay pol-
t, kako nmoi p-v-ntai (subj.) p--syvn (imperat.) kakow
poltaiw.

4. Plin xrn T trxaa T kain ggnetai T.


Anlise: trxaa - nom. neutro pl. suj.3. ggnetai - verbo do suj. no
sing. por neutro pl. kain - nom. neutro pl. pred. do suj.; Plin - adv.;
xrn - instr. masc. sing.
Temas: xrno-, rxao-rxaa-, gign-
Traduo: De novo com o tempo/pelo tempo as coisas antigas se tor-
nam novas.
Verso: Passe-a para o singular. Plin xrn t rxaon kainn
ggnetai. Os bons se tornam, se tornem, se tornariam maus; - O ga-
yo ggn-o-ntai, ggn-v-ntai, ggn-oi-into kako. A boa amiga se
torna, se torne (subj.), se tornaria m. - H gay flh ggn-e-tai,
ggn-h-tai,` ggn-oi-to kak. Torna-te bom, tornai-vos bons. - Ggn-
ou gayw, ggn-e-sye gayo. Ele se torne (imperat.) bom, eles se
tornem bons. Gign--syv gayw, gign--syvn gayo.

5. Dra T yeow peyei T.


Anlise: dra - nom. neutro pl. suj. (verbo no sing.). peyei - verbo do
suj. yeow - acus. masc. pl. compl. obj. dir. do verbo.
Temas: dro-, peiy-
Traduo: Presentes convencem deuses.
Verso: Os bons convencem, convenam, convenceriam os maus. - O
gayo pey-ousi, pey-v-si, pey-oi-into tow kakow. Tu s con-
vencido, sejas convencido, serias convencido; - Pey-/ei, pey-, pey-
oio; Vs sois convencidos, sejais convencidos, sereis convencidos. - Pey-
e-sye, pey-h-sye, pey-oi-sye. S convencido, sede convencidos. - Pey-
ou, pey-e-sye. Convence, convencei. - Pey-e, pey-e-te. Tu convences,

3 A desinncia -a do neutro plural grego e latino a marca do coletivo indo-euro-


peu. Por isso no grego o suj. neutro plural leva o verbo para o singular.

mur_t2_03.p65 63 22/01/01, 11:48


64 exerccios de aplicao: texto grego II

vs convenceis. Pey-eiw, pey-e-te. O deus convencido, seja conven-


cido, seria convencido com presentes. - O yew pey-e-tai, pey-h-
tai, pey-oi-to droiw. Os deuses so convencidos sejam convenci-
dos, seriam convencidos com os presentes dos homens. - O yeo pey-
o-ntai, pey-v-ntai, pey-oi-nto tow tn nyrpvn droiw.
6. Lgon d mnow xei T nyrvpow tn zvn.
Anlise: nyrvpow - nom. masc. suj.; mnow - nom. masc. sing. pred.
do suj.; xei - verbo do suj.; lgon - acus. masc. sing. compl. obj. dir.
do verbo. tn zvn - gen. neutro pl. partitivo.
Temas: x-
Traduo: A palavra/razo s o homem tem dentre os animais.
Verso: Os animais no tm a palavra. - Lgon t za ok xei. Eu
poderia ter, eu tenha a palavra. Exoimi (n), xv tn lgon.
7. Dvke T djan kretn, fege T cgon.
Anlise: Suj. impl. tu. Dvke, fege - verbos no imperativo sing. djan
kretn, - acus. sing. compl. do verbo Dvke, cgon - acus. sing.
compl. do verbo fege.
Temas: divk-, feug-
Traduo: Persegue glria e virtude evita censura.
Verso: Ele persegue, eles perseguem. - dik-ei, dik-ousi. A glria
perseguida, seja perseguida, seria perseguida. - H dja dik-e-tai,
dik-h-tai, dik-oi-to. Evitai, evite ele, evitem eles a censura. - Feg-
e-te, feug--tv, feug--ntvn cgon. Fugi (vs) da censura e per-
segui a glria. Feg-e-te cgon ka dik-e-te djan.
8. A sumfora tn nyrpvn rxousi T ka ok o nyrv-
poi tn sumforn.
Anlise: A sumfora / o nyrvpoi - nom. pl. suj.; rxousi -
verbo dos suj.; tn nyrpvn / tn sumforn - gen. pl. compl.
de rxousi.4 ok - negao objetiva enfatizada pelo -i.

4 Em portugus, ns veramos um obj. direto; em grego, um complemento, mas a


relao semntica: relao de poder relao de diferena, separao; por isso o
complemento est no genitivo.

mur_t2_03.p65 64 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 65

Temas: rx-
Traduo: Os acontecimentos governam os homens e no os homens os
acontecimentos.
Verso: Ns dominamos, dominemos, dominaramos os eventos huma-
nos - Arx-o-men, rx-v-men, rx-oi-men tn nyrvpnvn
sumforn. Domina tu, dominai vs, domine ele, dominem eles os even-
tos humanos. - Arx-e, rx-tv, rx--ntvn tn nyrvpnvn
sumforn. Domina tu a tua lngua. Dominai vs vossas lnguas. -
Arx-e tw sw gltthw: rx-e-te tn metern glvttn/
tn glvttn mn.

9. Nmfh T proikow ok xei T parrhsan T .


Anlise: Nmfh - nom. fem. sing. suj.; xei - verbo do suj.; ok - nega-
o objetiva do verbo. proikow - nom. fem. bif. sing. adj. adn. do suj.;
parrhsan - acus. fem. sing. compl. obj. dir. do verbo.
Temas: x-, parrhsa-
Traduo: Noiva sem dote no tem liberdade (de falar).
Verso: As noivas sem dote no tm, no tenham, no teriam franqueza.
- A proikoi nmfai ok x-ousin, m x-v-sin, ok x-oi-en
parrhsan. As noivas so belas, mas no tm dote e no tm liber-
dade. A nmfai es kala ll proikoi: ok xousin on
parrhsan.

10. O megloi klptai T tn mikrn (klpthn) pgousin T.


Anlise: o klptai - nom. masc. pl. suj.; megloi - nom. masc. pl.
adj. adn. do suj.; pgousin - verbo do suj.; tn mikrn (klpthn) -
acus. sing. masc. compl. obj. do verbo.
Temas: klpth-/a-, pag-
Traduo: Os grandes ladres levam embora o pequeno (ladro).
Verso: Grande ladro, leva embora o pequeno! - V mgan/megle
klpta, pg-e tn mikrn; Grandes ladres, levai embora o peque-
no! - V megloi klptai, pg-e-te tn mikrn; O pequeno la-
dro levado, seja levado, seria levado embora pelo grande ladro. - O
mikrw klpthw pg-e-tai, pg-h-tai, pg-oi-to p to
meglou klptou.

mur_t2_03.p65 65 22/01/01, 11:48


66 exerccios de aplicao: texto grego II

11. O mn atrw farmkoiw metabllei T d sofistw tow


lgoiw.
Anlise: O atrw, sofistw - nom. masc. sing. suj.; mn... d -
partculas de pontuao oral; estabelecem paralelismo. metabllei -
verbo dos dois sujeitos. farmkoiw, tow lgoiw - instr. pl.
Temas: metaball-
Traduo: (De um lado) o mdico lida com drogas e (de outro lado) o
sofista com as palavras.
Verso: Os remdios so manipulados pelos mdicos e as palavras pelos
sofistas. T mn frmaka metabll-e-tai p tn atrn, o
d lgoi p tn sofistn. Os bons mdicos lidam, lidem, lidariam
com drogas e com palavras. - O gayo atro metabll-ousin,
metabll-v-sin, metabll-oi-en farmkoiw te ka lgoiw. So-
fista, no lida com drogas! sofistas, lidai com palavras! - V sofist,
m metball-e farmkoiw: sofista, metabll-e-te lgoiw;
Manipular - metabll-ein, Ser manipulado - metabll-e-syai.

12. Sumboleue T m t dista T ll t bltista T tow


poltaiw.
Anlise: Suj. impl. no verbo imperativo -tu. Sumboleue - imperativo
sing. - suj. tu. m - negao volitiva eventual sobre o imperativo. ll -
conj. advers. contrape-se a m. t dista, t bltista - acus. neu-
tro pl. compl. obj. dir. do verbo. tow poltaiw - dat. masc. pl. atrib.
Temas: sumbouleu-, disto-, bltisto-
Traduo: No aconselha (tu) as coisas mais agradveis mas as melhores
aos cidados.
Verso: O bom juiz aconselha, aconselhe, aconselharia o melhor e no o
mais agradvel ao cidado. - O gayw dikastw sumboule-ei,
sumboule-, sumboule-oi t bltiston ka ok t diston t
polt. Aconselhar - sumboule-ein. Aconselha tu sempre as coisas
melhores. - Sumboleu-e e t bltista. Tu aconselhas, aconse-
lhes, aconselharias. - Sumboule-eiw, sumboule-w, sumboule-oiw.
Aconselhe ele, aconselhem eles, aconselhai vs, aconselha tu. - Sumbou-
leu--tv, sumbouleu--ntvn, sumboule-e-te, sumboleu-e.

mur_t2_03.p65 66 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 67

13. Ew ptraw spereiw T.


Anlise: Suj. impl. no verbo - tu. spereiw - verbo 2a p. Ew - prep. para
dentro, relao de lugar para onde > acus.; ptraw - acus. fem. pl. compl.
de direo.
Temas: speir-
Traduo: Semeias nos rochedos.5
Verso: Semeia tu, semeie ele, semeai vs, semeiem eles na terra e no
nos rochedos. - Sper-e, speir--tv, sper-e-te, speir--ntvn ew
gn ka m ew ptraw. Eu semeio - sper-v, semeie - sper-v,
semearia -. sper-oi-mi. Semear - . sper-ein. Ser semeado - sper-e-
syai.
14. Ye mxesyai T deinn sti ka tx.
Anlise: mxesyai - suj.; sti - verbo do suj. deinn - nom. neutro
sing. predic. do suj. mxesyai. Ye ka tx - dat. compl, do verbo
mxesyai (idia de brigar, atracar-se), por isso o dat. e voz mdia.
Temas: max-
Traduo: Lutar com a divindade e com a sorte perigoso.
Verso: Ele luta, lute, lutaria com os amigos - Mx-e-tai, mx-h-tai
/ max--syv, mx-oi-to tow floiw. Eu no luto, no lute, no lu-
taria com a divindade e com a sorte. O mx-o-mai, m mx-v-mai,
o max-o-mhn t ye te ka t tx.
15. Angk T od yeo mxontai T.
Anlise: yeo - nom. masc. pl. suj.; od - negao objetiva enftica so-
bre yeo. mxontai - verbo do suj. indic. Angk - dat. fem. sing.
compl. de mxontai.
Temas: Angkh-, max-
Traduo: Com a fatalidade nem mesmo deuses lutam.
Verso: Ns no lutamos, no lutemos, no lutaramos com as divinda-
des, mas com os males. - O max--meya, m max--meya, o max-
o-meya tow yeow ll tow kakow. Tu lutas mx-/-ei, tu lutes -

5 A preposio em em portugus a preposio latina in, que se constri com o


locativo (lugar onde - dentro de) e acusativo (lugar para onde - para dentro de).

mur_t2_03.p65 67 22/01/01, 11:48


68 exerccios de aplicao: texto grego II

mx-, luta tu - mx-ou; Vs lutais - mx-e-sye, luteis - mx-h-sye,


lutai - mx-e-sye. Lutarias, lutareis com a fatalidade. Mx-oio, mx-
oi-sye t ngk. A fatalidade governa a vida dos homens. H ngkh
rx-ei to tn nyrpvn bou.

16. Axristow T nyrvpow m nomizsyv T flow.


Anlise: nyrvpow - nom. masc. sing. suj.; Axristow - nom. masc.
sing. adj. adn. do suj.; nomizsyv - verbo do suj. imperat. 3a p. voz pas-
siva. m - negao volitiva-eventual sobre o imperat. flow. - nom. masc.
sing. pred. do suj.
Temas: Axristo-, nomiz-
Traduo: Homem ingrato no seja considerado amigo.
Verso: O homem ingrato no , no seja, no seria considerado amigo.
- Axristow nyrvpow o nomz-e-tai, m nomz-h-tai, o nomz-
oi-to flow. Ns no consideramos, no consideremos, no considera-
ramos amigos os homens ingratos. - Axarstouw nyrpouw o
nomz-o-men, m nomz-v-men, o nomz-oi-men flouw.

17. H gltt T sou m protrextv T to no T.


Anlise: H gltta - nom. fem. sing. suj.; sou - gen. sing. compl.
nom. de gltta. protrextv - verbo do suj. imperat. at. 3a p. sing.;
m - negao volitiva eventual do imperat. protrextv. to no -
gen. de separao pedido por pro > na frente de.
Temas: gltta-, protrex-, no- > no-
Traduo: A tua (de ti) lngua no corra na frente do juzo.
Verso: As desgraas correm frente dos homens e os homens no cor-
rem frente das desgraas. - A mn sumfora protrx-ou-si tn
nyrpvn o d nyrvpoi o protrx-ou-si tn sumforn.
O juizo - now / now, pelo juizo - t n / n. Correr na frente
- protrx-ein.

18. Isxurn xlow T stn T ok xei T non T .


Anlise: xlow - nom. masc. sing. suj.;stn, xei - verbos do suj.;
Isxurn - nom. sing. neutro, adj. adn. do pred. ti, algo, coisa. non -
acus. masc. sing. compl. obj. dir. de xei.
Temas: xlo-, es-/s-, no- > no-

mur_t2_03.p65 68 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 69

Traduo: Algo / coisa forte a multido; no tem juzo.


Verso: Eu tenho juzo. - Exv non / non. O juzo da multido no
forte. - O to xlou now/now ok sxurw stin.
19. M lge T tw sya T prteron, ll nn tw e T.
Anlise: lge - imper. sing. 2a p. suj. impl. tu. sya, e - verbos do suj.
impl. tu. tw - nom. masc. sing. pred. do suj.; prteron, nn - adv.
temporais. m - negao volitiva eventual sobre o imperat.; ll - conj.
advers. opondo-se a m.
Temas: leg-, es-/s-
Traduo: No diz (digas) quem eras antes mas quem s agora.
Verso: Dizei quem sois agora e no quem reis antes. - Lg-e-te tnew
ste nn llo tnew te prteron. Diga ele - leg--tv, digam
eles - leg--ntvn. Dizer - lg-ein, Ser dito - lg-e-syai. s dito - lg-
/ei, s dito - lg-ou, sois ditos - lg-e-sye, sede ditos - lg-e-sye.
20. Polln kairw T ggnetai T didskalow.
Anlise: kairw - nom. masc. sing. suj.; ggnetai - verbo do suj. voz
mdia. didskalow - nom. masc. sing. pred. do suj.; Polln - gen.
pl. restr. compl. nom. de didskalow.
Temas: kair-, gign-
Traduo: A oportunidade torna-se mestre de muitos.
Verso: As oportunidades se tornam mestres de muitos. - O kairo
ggn-o-ntai didskaloi polln. Muitos se tornam mestres das
oportunidades. - Pollo ggn-o-ntai didskaloi tn kairn.
Torna-te mestre das oportunidades. - Ggn-ou didskalow tn kai-
rn. Tornai-vos mestres das oportunidades. - Ggn-e-sye didska-
loi tn kairn. Tornar-se - ggn-e-syai. A oportunidade mestre
dos homens. - O kairw sti didskalow tn nyrpvn. As
oportunidades so mestres do homem. - O kairo esi didskaloi
to nyrpou.
21. O to gglou T lgoi sofo esi ka peyousi T tow
Ayhnaouw T.
Anlise: O lgoi - nom. masc. pl. suj.; esi, peyousi - verbos do suj.
ind.; to gglou - gen. sing. restr. adj. adn. de lgoi. sofo - nom.

mur_t2_03.p65 69 22/01/01, 11:48


70 exerccios de aplicao: texto grego II

masc. pl. pred. do suj. lgoi . ka - conetivo do mesmo plano. tow


Ayhnaouw - acus. masc. pl. compl. obj. dir. de peyousi.
Temas: ggelo-, peiy-, Ayhnao-
Traduo: As palavras do mensageiro so sbias e persuadem os
atenienses.
Verso: O sbio convence o mensageiro - O sofw pey-ei tn gge-
lon. O sbio no convencido pelas palavras do mensageiro, mas os ate-
nienses so convencidos. - O mn sofw o pey-e-tai tow to
gglou lgoiw, o d Ayhnaoi pey-o-ntai.

22. Tow flouw strgousi T ka tow tn flvn flouw.


Anlise: Suj. impl. no verbo. strgousi - verbo de suj. impl. ind. 3a p.
pl.; Tow flouw - acus. pl. compl. obj. dir. de strgousi. tn f-
lvn - gen. pl. restr. compl. nom. de flouw.
Temas: sterg-
Traduo: Eles amam os amigos e os amigos dos amigos.
Verso: Eles so amados pelos amigos e pelos amigos dos amigos. -
Strg-o-ntai p tn flvn ka p tn tn flvn flvn.
Ele amado pelo amigo e pelo amigo do amigo. - Strg-e-tai p
to flou ka p to to flou flou. Ama - strg-e, amai -
strg-e-te. S amado - strg-ou, sede amados - strg-e-sye.

23. Per don to sofisto T tde moi lge T.


Anlise: Suj. impl. no verbo. lge - verbo imperat. 2a p. sing., suj. tu.
tde - acus. neutro sing. compl. obj. dir de lge. moi - dat. do pron.
pessoal de 1a p., atrib.; to sofisto - gen. masc. sing. compl. de per
idia de distncia. per - sobre, a respeito de /fig. gen. de separao. d -
conetivo fraco, simples retomada. on - conj. conclusiva.
Temas: sofist-/-, leg-
Traduo: Ento, a respeito do sofista diz-me isto.
Verso: Ento, sobre os sofistas dizei-me estas coisas. Per don tn
sofistn tde moi lg-e-te. A respeito disto - per tode. A res-
peito destas coisas - per tnde. Eu diria estas coisas a respeito dos
sofistas. - Per tn sofistn lg-oi-mi n tde.

mur_t2_03.p65 70 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 71

24. M cedou T lllyeue T.


Anlise: Suj. impl. no verbo. cedou - imper. mdio 2a p. suj. tu. M -
negao volitiva eventual sobre o imperat. lyeue - imper. at. 2a p. suj.
tu. ll - conj. adv. em oposio a m.
Temas: ceud-, lhyeu-
Traduo: No mente (mintas) mas s verdadeiro (dize a verdade).
Verso: Eu digo a verdade - lhye-v; tu mentes - ced-/ei; ele
mente - ced-e-tai; ns dizemos a verdade - lhye-o-men; minta ele
- ceud--syv; mintam eles - ceud--syvn; menti vs - ced-e-sye;
Tu mentes - ced-/ei; mintas - ced-; mentirias - ced-oi-o; Di-
zer a verdade - lhye-ein; Mentir - ced-e-syai.

25. Cuxw pnow gr p lgou koufzetai T.


Anlise: pnow - nom. masc. sing. suj.; koufzetai - verbo do suj. voz
pas.; Cuxw - gen. fem. sing. restr. compl. nom. de pnow. p - prep.
sob, introduz o agente da passiva sob o efeito de vom genitivo de origem.
lgou - gen. sing. agente da passiva pedido por p. gr - conj. expl.
Temas: koufiz-
Traduo: Pois a pena da alma aliviada pela palavra.
Verso: As palavras aliviam as dores das almas. O lgoi koufz-ou-si
tow tn cuxn pnouw. So aliviadas - koufz-o-ntai; sejam ali-
viadas - koufz-v-ntai / koufiz--syvn; seriam aliviadas -. koufz-
oi-nto; Alivie ele - koufz--tv; aliviem eles - koufz--ntvn; Ali-
viar - koufz-ein. Ser aliviado - koufz-esyai.

26 Exyrn T dvra T dra kok nsima.


Anlise: dra - nom. neutro pl. suj.; Exyrn - gen. restr. compl.
nom. de dra. dvra, nsima - nom. neutro pl. pred. do suj.; ok
- ka - conetivo de mesmo plano. ok - negao objetiva sobre nsima.
Temas: Exyr-, dvro-
Traduo: De inimigos presentes /regalos so no presentes/regalos e
no so teis.
Verso: Passe-a para o singular - Exyro dvron dron kok
nsimon. O presente do inimigo no presente e o presente no til.
- T to xyro dron dvron ka t dron ok nsimon.

mur_t2_03.p65 71 22/01/01, 11:48


72 exerccios de aplicao: texto grego II

27. Oryn T lyeie.


Anlise: lyeia - nom. fem. sing. suj.; Oryn - nom. neutro sing.
adj, adn. do pred. neutro ti > algo, coisa. e. - adv.
Temas: ry-
Traduo: Coisa correta a verdade sempre.
Verso: Dize sempre a verdade correta. Oryn lyeian lg-e e.
Dizei sempre coisas corretas - Ory lg-e-te e.
28. Flon bbaion n kakow m fobo T.
Anlise: suj. impl. no verbo. fobo - imper. 2a p. sing. mdio. m -
neg. volitiva eventual sobre o imper.; Flon - acus. de relao sing. masc.;
bbaion - acus. masc. sing. adj. adn. de Flon. n kakow - loc. pl.
pedido pela prep. n em, dentro de.
Temas: fobej-
Traduo: Nos males no teme (temas) amigo seguro.
Verso: Passe-a para o plural. - Flouw bebaouw n kakow m fo-
besye.6 Nos males, eu no temo, no tema, no temeria amigos segu-
ros. - En tow kakow o fobomai, m fobmai, o fobomhn
bebaouw flouw. Tu temes - fobe/; no temas - m fobo (imper.)
m fob (subj.); temei - fobesye; temeis - fobesye; tema ele - fo-
besyv, temam eles - fobesyvn; Temer - fobesyai.
29. Up tw ngkhw T poll poiomen Tkak.
Anlise: suj. impl. no verbo. poiomen - verbo 1a p. pl. suj. ns. kak.
- acus. pl. neutro compl. obj. dir. de poiomen. poll - acus. pl. neutro
adj. adn. de kak. Up tw ngkhw - agente da passiva no gen. intro-
duzido pela preposio p - sob o efeito de, relao de genitivo de origem.
Temas: ngkh-, poiej-
Traduo: Sob a fatalidade fazemos muitos males.
Verso: Sob a fatalidade no fazes, no faas, no farias muitas coisas ms.
- Up tw ngkhw o poiew, m poiw, o poiohw kak. Faze -
poei; fazei - poete; faa ele - poietv; faam eles - poiontvn;
Fazer - poien.

6 Nas formas contratas dos verbos denominativos de tema em -j-, no registramos


as partes, que podem ser conferidas nas demostraes da flexo verbal, p. 348-66.

mur_t2_03.p65 72 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 73

30. Eg se pnu mn fil T.


Anlise: suj. enftico reforado por mn. fil - verbo 1a p. do sing. suj.
eu. se - acus. do pron. de 2a p. sing. te. pnu - adv. de intens.
Temas: filej-
Traduo: Quanto a mim, eu te amo muito.
Verso: Ele me ama muito - Pnu me file; Eles me amam - Pnu me
filosi; amem - filsi; amariam muito - filoen. Eu sou amado -
filomai; seja amado - filmai; seria muito amado pnu filomhn.
Ns somos amados - filomeya; sejamos amados - filmeya; pode-
ramos ser muito amados - pnu filomeya. Amar - filen; Ser ama-
do - filesyai.
31. Adike T fanerw T.
Anlise: suj. impl. no verbo. Adike - vb. na 3a p. do sing. ele. fanerw
- adv. de mod. construdo sobre o tema do adj. faner- + sufixo modal
-vw.
Temas: Adikej-
Traduo: Ele manifestamente injusto.
Verso: Tu s manifestamente injusto - Adikew fanerw; vs sois
manifestamente injustos - Adikete fanerw; tu cometes injustia -
Adikew; tu s injustiado - Adike/; vs cometeis injustia Adike-
te; vs sois injustiados - Adikesye; No s/sejas injusto - M dkei/
dikw; no sede injustos - M dikete; Cometer injustia - Adiken;
Ser injustiado - Adikesyai.
32. Yeo d nmon o parabanomen T.
Anlise: Suj. impl. no verbo. parabanomen - vb na 1a p. pl. at. ns.
o - neg. obj. sobre o verbo no indic.; nmon - acus. masc. sing. pedido
pela preposio par com a idia de movimento marginal = andamos
marginais > transgredimos. Yeo - gen. restr. compl. nom. de nmon. d
- conet. fraco - marcador de oralidade.
Temas: parabain-
Traduo: No andamos margem da lei da divindade.
Verso: Tu andas margem das leis dos deuses. Tn yen nmouw
paraban-eiw. Ns no desobedecemos, desobedeamos, desobedece-
ramos s leis dos deuses. Tn yen nmouw o paraban-o-men,

mur_t2_03.p65 73 22/01/01, 11:48


74 exerccios de aplicao: texto grego II

m paraban-v-men, o paraban-oi-men. Andar margem -


paraban-ein.

33. Manynomn T te fle ka sugxvromen T.


Anlise: suj. impl. nos verbos. Manynomn ka sugxvromen - vb.
1a p. pl. at. ind. ns. fle - voc. sing.; te... ka - conet. de ajuste
estreito, compactao.
Temas: Manyan-, sugxvrej-
Traduo: Ns estamos entendendo, amigo, e acompanhando. Tu en-
tendes e acompanhas - Manyn-eiw ka sugxvrew; entendas e acom-
panhes - Manyn-w ka sugxvrw; entenderias e acompanharias o
amigo - Manyn-oi-w n ka sugxvrohw tn flon; Entende e
acompanha - Mnyan-e ka sugxrei; entendei e acompanhai -
Manyn-e-te ka sugxvrete.

34. Ok ryw T lgete T nyrvpoi;


Anlise: suj. impl. no verbo. lgete - vb. 2a p. pl. ind. at. vs. n-
yrvpoi; - voc. pl.; ryw - ad. de modo sobre tema do adj. ry- + -
vw. ok - neg. obj. sobre o advrbio.
Temas: ry-, leg-
Traduo: No falais corretamente, homens.
Verso: Fala - lg-e; falai - lg-e-te; fale ele - leg--tv, falem eles -
leg--ntvn, falariam corretamente - ryw n lg-oi-en.

35. Nomzv T enai yeow ka ok emi T t parpan yeiow T


Anlise: suj. impl. nos verbos. Nomzv - ok emi - vb. 1a p. sing. suj.
eu. enai yeow - acus. sing. compl. obj. dir. de Nomzv. ka - conet. de
mesmo plano entre duas frases. yeiow - nom. sing. masc. pred. do suj.;
t parpan - adv. modificando yeiow.
Temas: Nomiz-, es-/s-, yeio-
Traduo: Eu penso/considero existirem deuses e no sou de todo ateu.
Verso: Ele pensa que no existem amigos - Nomz-ei ok enai flouw.
Eu penso os amigos serem bons - Nomz-v tow flouw gayow
enai. Eu considero, eu consideraria que os deuses so bons. - Nomz-v,
nomz-oi-mi n tow yeow gayow enai.

mur_t2_03.p65 74 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 75

36. Glsshw T perpatw stin T dolesxa.


Anlise: dolesxa - nom. fem. sing. suj.; stin - verbo do suj.; per-
patw - nom. sing. pred. do suj.; Glsshw - gen. restr. compl. nom.
de perpatw.
Temas: Glss-/gltt-, es-/s-
Traduo: Passeio de lngua tagarelice.
Verso: Tua tagarelice um passeio da tua lngua. - H dolsxa sou
perpatw sti tw gltthw. Tua lngua no sbia. - H gltt
sou o sof. Do passeio da lngua. - To tw gltthw perip-
tou. Com o passeio da lngua. - T tw gltthw peript.

37. Pw dunato T Lakedaimonoiw T polemen T smen T neu


Boivtn T.
Anlise: suj. impl. no verbo. Pw - adv. inter. de modo. smen - vb. 1a
p. pl. suj. ns. dunato - nom. pl. pred. do suj.; polemen - inf. compl.
nom. de dunato. Lakedaimonoiw - dat. pl. compl. de polemen, idia
de companhia. neu - prep. sem naturalmente pede gen.; Boivtn -
gen. pl. pedido por neu.
Temas: dunat-, Lakedaimnio-, polemej-, s-/s-, Boivt-
Traduo: Como somos capazes de guerrear com os Lacedemnios sem
os Becios?
Verso: Os Lacedemnios guerreiam, guerreiem, guerreassem com os
Becios. - O Lakedaimnioi polemosin, polemsin, polemoen
tow Boivtow. Como eu guerrearia com os amigos! - Pw n pole-
mohn tow floiw; Os Becios no so capazes de guerrear com os Ate-
nienses. - O Boivto o dunato esi polemen tow Ayhnaoiw.

38. Dhmkritow... lgei T kalw.


Anlise: Dhmkritow - nom. sing. suj.; lgei - verbo do suj.; kalw -
adv. de modo sobre o tema kal-+-vw.
Temas: leg-
Traduo: Demcrito... fala bonito.
Verso: Demcrito, tu no falas bem! - V Dhmkrite, o kalw
lg-eiw; Fala bem! - kalw lg-e Falai bem - kalw lg-e-te; Falar
bem - kalw lg-ein.

mur_t2_03.p65 75 22/01/01, 11:48


76 exerccios de aplicao: texto grego II

39. Exyrow T xei T.


Anlise: suj. impl. no verbo. xei - vb. 3a p. at. suj. ele. Exyrow - acus.
pl. compl. obj. dir. de xei.
Temas: xyr-, x-
Traduo: Ele tem inimigos.
Verso: No tenho inimigos. - Exyrow ok x-v. Tu terias amigos.
- Exyrow n x-oiw. Tenhamos amigos. - Flouw x-v-men. Ter
amigo - Flon x-ein.
40. O palaiw nmow otv keleei T.
Anlise: O nmow - nom. sing. suj.; palaiw - nom. masc. sing.; adj.
adn. do suj. keleei - vb. do suj. ind.; otv - adv. de modo constr.
sobre tema oto-+-vw, assim, desse modo.
Temas: keleu-
Traduo: A lei/costume antiga/o assim ordena.
Verso: As leis antigas ordenam, ordenem, ordenariam assim. O pa-
laio nmoi otv kele-ousin, kele-v-sin, kele-oi-en. Ordenar
- kele-ein. Ser ordenado - kele-e-syai.
41. Tn nmon o frontzei T.
Anlise: suj. impl. no vb.; o frontzei - vb. 3a p. sing. suj. ele; nega-
o objetiva o. Tn nmon - acus. sing. compl. obj. dir. de frontzei.
Temas: frontiz-
Traduo: Ele no pensa a lei.
Verso: Eles pensam, pensem, pensariam as leis. - Frontz-ousin,
frontz-v-sin, frontz-oi-en n tow nmouw. Pensa a lei - Tn
nmon frntiz-e; pensai as leis - tow nmouw frontz-e-te; Pensar
as leis. tow nmouw frontz-ein.
42. Ew orann pteiw T.
Anlise: suj. impl. no vb. pteiw - vb 2a p. sing. ind. suj. tu. Ew ora-
nn - acus. sing. relao de lugar para onde expressa pela prep. Ew, para,
para dentro.
Temas: ptu-
Traduo: Cospes para o cu.

mur_t2_03.p65 76 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 77

Verso: Ele no cospe para o cu - Ew orann o ptei. Eles cos-


pem para o vento, para o mar, para a terra. - Pt-ousin ew nemon, ew
ylattan, ew gn. Cospe - pt-e; cuspi - pt-e-te; cuspa ele ptu-
-tv; cuspam eles - ptu--ntvn. Cuspir - pt-ein.
43. Anyrvpe, bolei T skeuri ew Adou T frein T;
Anlise: Frase com voc. sing. suj. tu impl. no vb.; Anyrvpe - voc.
sing.; bolei - vb. mdio 2a p. sing.; frein - inf. compl. obj. dir. de
bolei. skeuria - acus. neutro pl. compl. obj. dir. de frein. ew
Adou - relao de lugar para onde (okon); Adou est no gen. restr.
por ser compl. nom. de okon.
Temas: boul-, Adh-, fer-
Traduo: Homem, ests querendo levar bagagens ao Hades? ( casa de
Hades?)
Verso: Eles querem, queiram, quisessem levar a tralha para o Hades. -
Bol-o-ntai, bol-v-ntai, bol-oi-nto n skeuri ew Adou
frein. Tu queres - bolei /; queiras - bol-; quisesses - bol-oi-
o n; Querer - bol-e-syai.
44. Orw T, tan pnvsin T nyrvpoi / tte ploutosi, T
diaprttousin T, niksi T dkaw/ edaimonosin T, fe-
losi T tow flouw.
Anlise: Orw - vb. ind. suj. impl. tu tan - quando, sempre que adv.
eventual de tempo + subj. / faz contraponto com o adv. de tempo relat.
tte + indic.; nyrvpoi - nom. pl. suj. dos 5 verbos a seguir. pnvsin
- vb. 3a p. pl. subj. ev. pedido por tan. ploutosi, diaprttousin,
niksi, edaimonosin, felosi - vb. 3a p. pl. ind. suj. nyrvpoi.
dkaw - acus. pl. compl. obj. dir. de niksi. tow flouw - acus. pl.
compl. obj. dir. de felosin
Temas: raj-, pin-, ploutej-, diapratt-, nikaj-, edaimonej-,
felej-
Traduo: Ests vendo, sempre que os homens bebem ento eles so
ricos, realizam, vencem causas, so felizes, ajudam os amigos.
Verso: Quando os homens querem eles bebem. Otan o nyrvpoi
bol-v-ntai tte pn-ou-sin. Quando ele rico ele no feliz -
Otan plout tuxe. Quando ns bebemos somos ricos. Otan pn-
v-men ploutomen. Quando tu ajudas os amigos tu bebes. Otan

mur_t2_03.p65 77 22/01/01, 11:48


78 exerccios de aplicao: texto grego II

felw tow flouw tte pneiw. Quando eles levam a cabo as coisas
tu no s feliz. Otan diaprtt-v-sin ok edaimonew. Quando
ns somos ricos ganhamos causas. Otan ploutmen nikmen dkaw.
45. Barbrouw kolakeousin T neka rgurou T.
Anlise: suj. impl. no vb.; kolakeousin - vb. 3a p. pl. ind. suj. eles.
Barbrouw - acus. pl. compl. obj. dir. de kolakeousin. neka - por
causa de idia de troca > gen.; rgurou - gen. sing. pedido por neka.
Temas: kolakeu-, rgrio-
Traduo: Eles adulam os brbaros por causa do dinheiro.
Verso: Quando adulais os brbaros tendes dinheiro. - Otan kolake-
h-te tow barbrouw rgrion x-e-te. Eu no adularia os brba-
ros por causa de dinheiro. - Eg mn ok n kolake-oi-mi tow
barbrouw neka rgurou. Os brbaros so adulados. - O br-
baroi kolake-o-ntai. Adular - kolake-ein.
46. Prttvmen T tat peid tat yew fhgetai T.
Anlise: suj. impl. no vb. da princ.; Prttvmen - vb. 1a p. pl. subj.
exort. suj. ns. tat - questo p - por onde, pelo que, de que modo
construdo sobre o tema do ditico tath > assim, desse modo. peid -
conj. causal. yew - nom. sing. suj.; fhgetai - vb. ind. mdio suj.
yew.
Temas: pratt-, fhgej-
Traduo: Faamos dessa maneira, uma vez dessa maneira a divindade
sugere.
Verso: Ns sugerimos, vamos sugerir?, sugeriramos. - Ufhgomeya,
fhgmeya, fhgomeya n. Tu sugeres? - Ufhge/; Tu vais su-
gerir? Ufhg; Uma vez que vs assim sugeris, fazei tambm dessa ma-
neira. - Epeid tat fhgesye ka tat prtt-e-te. Quando
a divindade sugere ns fazemos. - Otan yew fhgtai mew
prtt-o-men. Sugerir - fhgesyai; Fazer prtt-ein.
47. (Pntew) nyrvpoi... tan diken T pixeirsin T, ma ka
tn pologan skopontai T.
Anlise: (Pntew) nyrvpoi - nom. pl. suj.; pixeirsin, skopon-
tai - vb. do suj.; um no subj. event. e outro no ind.; tan - adv. even-
tual de tempo > quando, sempre que + subj. eventual; diken - inf. compl.

mur_t2_03.p65 78 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego II 79

obj. dir. de pixeirsin. ma - conet. de tempo > simultaneidade.


pologan - acus. sing. compl. obj. dir. de skopontai. ka - conet.
forte, quando no entre dois > tambm, mesmo, at.
Temas: dikej-, pixeirej-, skopej-
Traduo: (Todos) os homens quando empreendem cometer um ato
injusto ao mesmo tempo tambm visam defesa.
Verso: Eu cometo injustia - dik; Eu sou injustiado - dikomai;
Quando ns cometemos injustia, ao mesmo tempo ns visamos tam-
bm defesa. - Otan dikmen ma ka tn pologan sko-
pomeya; Quando ele empreende a defesa dos bandidos ele comete in-
justia. - Otan pixeir tn pologan tn ponhrn dike;
Visa tu, visai vs, vise ele, visem eles defesa. - Skopo, skopesye,
skopesyv, skopesyvn tn pologan. Empreende tu, empreen-
dei vs, empreenda ele, empreendam eles cometer injustia. - Epixerei,
pixeirete, pixeiretv, pixeirontvn diken. Empreender -
pixeiren; cometer injustia - diken; ser injustiado - dikesyai;
visar - skopesyai.

48. Mgiston rgw T sti frmakon T lgow.


Anlise: lgow - nom. sing. suj.; sti - verbo do suj.; frmakon -
nom. neutro sing. pred. do suj.; Mgiston - nom. neutro sing. adj. adn.
do pred. do suj.; rgw - gen. sing. restr. compl. nom. de frmakon.
Temas: rg-, frmako-
Traduo: Maior remdio da clera a palavra.
Verso: Quando ele tem a palavra no tem clera. - Otan x lgon
ok xei rgn. Da maior clera - Tw megsthw rgw. Com o maior
remdio - T megst farmk. Os maiores remdios - T mgis-
ta frmaka. Com os maiores remdios - Tow megstoiw farmkoiw.

49. O gr tn rstvn T lgoi sofo.


Anlise: O lgoi - nom. sing. suj.; sofo - nom. pl. pred. do suj.
tn rstvn - gen. restr. compl. nom. de lgoi. gr - conj.
explicativa - pois, com efeito, na verdade.
Temas: risto-
Traduo: Pois as palavras dos melhores so sbias.

mur_t2_03.p65 79 22/01/01, 11:48


80 exerccios de aplicao: texto grego II

Verso: Os sbios tm os melhores discursos. - O sofo x-ou-si tow


rstouw lgouw. Os discursos dos sbios so os melhores. - O tn
sofn lgoi ristoi. Os melhores discursos dos sbios. - O
ristoi lgoi tn rstvn. O sbio discurso do sbio - O sofw
lgow to sofo./ O to sofo sofw lgow.
50. H pena T mikr T svfrosnh.
Anlise: H pena - nom. sing. suj.; svfrosnh - nom. sing. pred. do
suj.; mikr - nom. sing. adj. adn. do pred. do suj.
Temas: pena-, mikr-
Traduo: A pobreza pequena moderao.
Verso: A prudncia do sbio. - H to sofo svfrosnh. Os tira-
nos no tm prudncia. - Tow turnnoiw svfrosnh ok stin.7
Quando dominas a pobreza tens moderao. - Otan rxw tw pe-
naw svfronew. A moderao da riqueza pequena. - Mikr to
plotou sfrosnh.

7 O uso do dativo nas relaes de posse no mera equivalncia do genitivo de posse.


O ato de possuir uma relao concreta expressa pelo verbo ter / possuir e incom-
patvel com um objeto possudo abstrato, como o caso em tela.

mur_t2_03.p65 80 22/01/01, 11:48


Texto grego III
Traduo, Verso, Ginstica
Exerccios corrigidos
Identificao dos temas nominais e verbais (T)

1. Temas nominais em -o, -a / -h; p. 116-29.


2. Passado do infectum (imperfeito) dos verbos de temas em consoan-
te ou soante (semivogal -u-, -i-), voz ativa, p. 325-37; voz mdia e
passiva, p. 339-45.
3. Aumento temporal e silbico nos verbos simples e compostos, p. 334-7.
4. Verbos denominativos de tema em vogal com sufixo -j- no infec-
tum, na voz ativa, mdia e passiva, p. 345-64.

5. Frases:
1. Svkrthw dsper ggnvsken T otvw legen T.
Como ns conhecamos assim ns falvamos; como conhecias assim
falavas. Como eles conheciam assim falavam. Como eu conheo assim
falo. Como ele conhece assim fala. Como vs conheceis assim falais.
Era conhecido, era falado. ramos conhecidos, ramos falados.
2. Yogniw gr ka Pesvn legon T n tow trikonta per tn
metoikn T.
Os metecos falavam a respeito dos 30 entre os cidados. Os 30 eram
falados entre os atenienses. Pson era falado pelos cidados mas no fa-
lava (a respeito) dos cidados. Falar. Ser falado. Sois falados, reis fala-
dos. s falado eras falado.

mur_t2_04.p65 81 22/01/01, 11:48


82 exerccios de aplicao: texto grego III

3. Akoein T ok ylete T.
Eu ouo e sou ouvido. Eu ouvia e era ouvido. Eu quero, eu queria.
Ns queremos, ns queramos. Tu s ouvido e eras ouvido. Eles so
ouvidos e eram ouvidos. Eles ouvem e ouviam.
4. Tow tn turnnvn flouw strkizon T.
Os tiranos exilam e exilavam os bons cidados. Os bons cidados so
exilados e eram exilados pelos tiranos. Vs exilais, exilveis, sois exila-
dos, reis exilados. Ser exilado. Exilar. Exila. exilai.
5. Ok exon T rgrion T.
Eu tenho, eu tinha dinheiro. Ns temos e tnhamos dinheiro. Eles
tm e tinham dinheiro. Ele tem e tinha dinheiro. Vs teres dinheiro.
Que ele tenha dinheiro. Que ns tenhamos dinheiro.
6. Parn T g.
Eu estou e estava presente. Tu ests e estavas presente. Ele est e
estava presente. Estar presente. Esteja presente, estaria presente. S pre-
sente. Sede presentes. Esteja ele presente. Estejam eles presentes.
7. Parsya T gr ka kouew T.
8. Parte T ke.
Eles estavam presentes e ouviam. Vs estveis presentes e ouveis.
Tu ests presente e ests ouvindo. S presente e ouve. Esteja ele pre-
sente e oua. Estai/sede presentes e ouvi. Estejam eles presentes e ou-
am. Quando (tan) eu ouvir; (n) caso eu oua. Pudesse eu ouvir.
Ser ouvido.
9. Hsan T d ka tow Ayhnaoiw o per tn turnnvn proi
o nmoi T.
Os atenienses tinham leis brandas sobre os tiranos. As leis a respeito
dos tiranos eram brandas entre os atenienses.
10. Emo d s ka ploutein T mga faneai T ka basilew
polln enai T nyrpvn.
Tu me parecias ser rico; eles parecem ser ricos. O rei de muitos po-
vos parece e parecia ser rico. Eles pareciam ser ricos. Parecer ser rico.
Creso parecia ser rico. Creso queria parecer ser rico.

mur_t2_04.p65 82 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 83

11. O gr xrnow kdidskei T tow nyrpouw.


Os homens so e eram ensinados completamente pelo tempo. O tem-
po ensinava os homens. Tu s ensinado, tu eras ensinado, tu ensinavas.
Ensinar. Ser ensinado. Ensina tu, ensinai, ensine ele, ensinem eles.
12. O delfw sou Kallaw T... sofw doke T enai.
Ele parecia ser sbio. Eles parecem e pareciam ser sbios. Parece tu
sbio, parecei vs sbios.
13. Epanou T doke T jiow enai T.
Tu pareces e parecias ser digna de festa. Ela no parece nem parecia
ser digna de elogios. Parea ele digno de festa, paream eles dignos de
festas. Paream elas dignas de festas.
14. Dhmosynhw ox xarei T dikaoiw lgoiw.
Demstenes no se alegrava com palavras justas. Tu te alegras e te
alegravas. Vs vos alegrais e vos alegrveis. Alegra-te! Alegrai-vos! Ale-
grar-se. Ele no se alegraria.
15. O plotow T nyrvpske T tow sofow yew.
O homenzinho se alegra com riqueza. Os sabios se alegravam com
riquezas. A divindade (mn) dos sofistas a riqueza; a divindade (d) dos
sbios a sabedoria.
16. Dikzei T Zew patr n oran T.
Zeus pai julgava no cu. Julga tu, julgai vs, julgavas, julgveis. Jul-
gar. Ser julgado. Ns julguemos. Julgaramos.
17. All s, pteron mologew T otvw T o; - Omolog.
Tu concordavas, vs concordveis. Ele concorda e concordava, eles
concordam e concordavam. Ns concordamos e concordvamos. Con-
cordar. Concorda tu, concordai vs, concorde ele, concordem eles.
18. Yeo yeow polemosi T te ka pibouleousin T.
Deuses entre deuses guerreavam e conspiravam. Eu guerreio, cons-
piro, conspirava e guerreava. Tu guerreias, conspiras e conspiravas. Ns
guerreamos, conspiramos e conspirvamos. Ele guerreia, guerreava, cons-
pira e conspirava. Conspirar. Guerrear.

mur_t2_04.p65 83 22/01/01, 11:48


84 exerccios de aplicao: texto grego III

19. V Fadre T te ka Skratew, o xr xalepanein T ll


suggignskein T.
Eu no levo a mal mas perdo, eu no levava a mal mas perdoava.
Scrates no levava a mal mas perdoava. Eles no levam a mal mas per-
doam; no levavam a mal mas perdoavam.
20. Svkrthw legen T ti rga delf tw leuyeraw stn.
Scrates diz que a inatividade irm da liberdade. A inatividade
dita, era dita ser irm da liberdade. Dizer. Ser dito.
21. Svkrthw tn penan legen T enai T svfrosnhn.
Os sbios diziam a pobreza ser uma moderao. A riqueza era dita
moderao pelos sbios.
22. V tknon, sipa T, poll xei T sig kal.
Cala-te, criana; calai-vos, crianas. Eu silencio, silenciava; ele silen-
cia, silenciava. Eles silenciam, silenciavam. O silncio tem e tinha mui-
tas coisas belas.
23. H de sivpn T lalen T per/per prpei T.
Ou era preciso calar ou falar as coisas/a coisa que comvm. No con-
vm silenciar as coisas que preciso falar. Fala o que convm. Falai o
que convm. Era preciso falar e no silenciar. Era conveniente silenciar
e no falar.
24. O mn sofista plousouw T ka nouw yhrntai T o d
filsofoi... ote timsin T ote timzousin T tow plou-
souw te ka tow nouw.
Os jovens e os ricos so e eram caados pelos sofistas; os filsofos
nem honravam nem desonravam os jovens. Eu cao, cace, caaria, caa-
va; sou caado, seja caado, seria caado, era caado. Ele caa e era caa-
do. Ns honramos, honremos, poderamos honrar, honrvamos, somos
honrados sejamos honrados, poderamos ser honrados, ramos honra-
dos. Caar, ser caado; honrar, ser honrado.
25. T sign T tn lyeian xrusn sti yptein T.
O ouro e a verdade so e eram enterrados. Eu enterro e enterrava.
Ns enterramos e enterrvamos. Tu enterras, eles enterravam. s en-
terrado, eras enterrado. S enterrado, s enterrado. Ser enterrado.

mur_t2_04.p65 84 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 85

26. Otetuxew T mlista m frnei T mga.


Quando eu era feliz eu no pensava grande. Sede felizes e pensai gran-
de; seja ele feliz e pense grande; sejam eles felizes e pensem grande. Eles
eram felizes e pensavam grande. Ns ramos muito felizes e no pens-
vamos grande. Ser feliz. Pensar.
27. Ka mn ge mainmenow T... o mnon nyrpvn, ll ka
yen pixeire T te ka lpzei T dunatw enai rxein T.
Os delirantes, as delirantes. Eu espero governar, tu esperavas ser go-
vernado. Ns esperamos, vs esperveis; eles esperam, ele esperava. Ele
empreende, eu empreendia. Tu empreendias, eles empreendem. Eu em-
preendia, ns empreendemos. Esperar. Empreender. Comandar, ser
comandado. Eu comando, sou comandado; eles comandavam, eram co-
mandados; tu comandas, s comandado. ser comandado.
28. Zmen T... ox w ylomen T llw dunmeya T.
Eu vivia, ns vivemos como podemos e como podamos. Tu vives,
eles viviam como podem e como podiam. Ele vive e vs vivveis como
podeis e como podeis. Viver, poder, querer.
29. On T o yeo filosin T poynskei T now T.
Os que os deuses amam e amavam morrem e morriam jovens. O que
e era amado pelos deuses; os que so e eram amados pelos deuses. Ele
morria jovem; eles morrem e morriam jovens.
30. Enioi T ka misosi T tow eergtaw T.
Os benfeitores so at odiados por alguns. Eles odiavam, odeiam, eram
odiados. Eu odeio, sou odiado, ele odiava, era odiado. Tu odiavas, eras
odiado, ele odeia odiado. Ns odiamos, somos odiados, odivamos,
ramos odiados. Odiar. Ser odiado. Odeia tu. S odiado.
31. Yew sunergw T pnta poie T =dia T.
Deuses ajudantes (ajudando) fazem todas as coisas fceis. Fao, sou
feito, fazia, era feito; fazes, s feito, fazias, eras feito. Faz, feito, fazia,
era feito. Faze, fazei; s feito, sede feitos. Fazer. Ser feito
32. O xrnow t dhla T dhlo T.
O tempo revelava as coisas ocultas. Eu revelo, sou revelado, revelava,
era revelado. Ns revelamos, somos revelados, revelvamos, ramos re-

mur_t2_04.p65 85 22/01/01, 11:48


86 exerccios de aplicao: texto grego III

velados. Tu revelas, s revelado, tu revelavas, eras revelado. Revela tu,


s revelado; revelai, sede revelados.
33. Org T d pollow drn T nagkzei T kakn.
A clera obrigava muitos a fazer coisas ms. Fao, faziam, fazes, fazeis,
faz, fazamos coisa m. Obrigo, sou obrigado, obrigava, era obrigado; for-
as, s forado, s forado, foravas, eras forado a fazer o mal; vs forais,
sois forados, sede forados, forveis, reis forados a fazer coisas ms.
Se (n) eu forar, eu foraria, eu seria forado. Ser forado a fazer o mal.
34. Up tn yen filomenow T ka p tn llvn Ayhnavn
T timmenow T ka par tn jnvn dra plesta dex-
menow T Kritboulow T gayn xei txhn.
Amados pelos deuses e honrados pelos outros atenienses e receben-
do muitssimos presentes dos estrangeiros, os cidados tm boa sorte.
Os estrangeiros honram os atenienses e recebem muitos presentes. Eu
recebo e recebia, tu recebes e recebias, recebe tu. Ele recebe e recebia,
ns recebemos e recebamos, vs recebeis e recebeis, recebei, eles rece-
bem e recebiam.
35. Pollo T n tow kakow tn txhn atintai T.
Tu acusas (culpas) a sorte. Acusa tu. Vs acusais o acaso. Acusai vs.
Eu acusava, eles acusavam; tu acusavas, ns acusvamos; ele acusava,
vs acusveis, eles acusam, Acusar.
36. O broto bon mn filosin T ynaton d fobontai T.
A vida amada, era amada pelos mortais. Mortais, amai a vida e temei
a morte. O mortal teme e temia a morte. Amar. Temer.
37. Pntoyen polemouw T rn T nomzousin T o trannoi.
Os tiranos pensavam ser vistos de toda parte pelos inimigos. Olhar,
ser olhado. Eu olhava, eu era olhado; tu olhas, s olhado, olhavas, eras
olhado. Olha tu, olhai vs, olhe ele, olhem eles.
38. Deinw nsouw T nososi T pollo nyrvpoi.
Eu tinha uma doena grave/era doente de doena grave. Adoecemos,
adoeamos, adoeceramos de doena grave.
39. H tw storaw melth lusitele T tow neanaiw T.
O exerccio da pesquisa favorea, favoreceria, favorecia os jovens.

mur_t2_04.p65 86 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 87

40. V mayht T m protma T tn paidin tw pistmhw.


Os bons alunos preferem e preferiam a cincia brincadeira. Ele pre-
fere, ele prefira, preferiria a cincia brincadeira.
41. O nemow t dndra T kine T.
O vento movia as rvores. Os ventos moviam as rvores. As rvores
so e eram movidas pelo vento.
42. Omhrow T tn tn strativtn bon tow tn dndron T
flloiw moio T.
A vida dos soldados e era comparada por Homero s folhas das
rvores. Compara tu, comparai vs, compare ele, comparem eles. Com-
paravas, eras comparado; comparvamos, ramos comparados. Compa-
rar. Ser comparado.
43. O sofw rxei T tn sumforn.
Os sbios dominam e dominavam os acontecimentos. Domina a ln-
gua; eu dominava, eles dominavam, vs dominveis os acontecimentos.
44. E o yeo asxrn ti poiosin T ok esi T yeo.
Se os deuses eram feios, no eram deuses. Se os deuses faziam algo
feio no eram deuses. Fazer algo feio no (prprio) dos deuses.
45. Ote mn fegomen T... maxmeya T tow Lakedaimonoiw.
Enquanto eu fugia eu me batia com os inimigos; enquanto vs fugeis
combateis com os inimigos; ns fugimos (estamos fugindo) e comba-
temos (estamos combatendo) os inimigos. Tu combates e combatias
com os inimigos. Fugir. Combater.
46. Ato T per tw ernhw bouleesye T.
Tu mesmo deliberas e deliberavas a respeito da paz: eles mesmos de-
liberam e deliberavam a respeito da paz. Delibera tu mesmo a respeito
da paz. Deliberai vs mesmos a respeito da paz. Deliberar.
47. ... met tn mxhn poreou T prw Flippon T.
Depois da batalha os soldados passaram para Filipe. Tu passas, ele
passa, ele passava, ns passamos, ns passvamos, vs passais, vs pass-
veis para o inimigo.

mur_t2_04.p65 87 22/01/01, 11:48


88 exerccios de aplicao: texto grego III

48. O gr gvg politeumhn T tte.


Ns somos cidados, ns ramos cidados naquela poca. Tu mesmo
s e eras cidado, vs mesmos sois e reis cidados. Nas assemblias os
atenienses exerciam a cidadania (eram cidados).
49. O Prsai T t tkna T ew lyeian padeuon T.
Ele educa os filhos para a verdade. Os filhos dos persas eram educa-
dos para a verdade. Tu educas, tu eduques, educarias, educavas, eras edu-
cado, s educado, s educado. Educar, ser educado. Muitas vezes os fi-
lhos no querem ser educados para a verdade.
50. O Prsai t l T ka t seln T ka t g ka nmoiw
yuon T.
Eu fao sacrifcio, eu fazia sacrifcios ao sol, lua e aos ventos. Tu
fazes e fazias sacrifcios. Ns fazemos e fazamos sacrifcios lua.
51. Di t ok rxete T tw gltthw T;
Domina tu a lngua, dominai a lngua, eu domino, dominava a ln-
gua, ns dominamos, dominvamos a lngua, tu dominas, dominavas a
lngua.
52. Ek tn karpn t dndra gignskeiw T.
As rvores so e eram conhecidas a partir dos frutos. Conhece tu as
rvores, conhecei as rvores do fruto; do fruto tu conhecias, vs conhe-
ceis a rvore. Eu era conhecido, ele era conhecido, vs reis conhecidos.
53. O ynatow T tow nyrpouw polei T pnvn T ka
kakn.
Os homens so, eram libertados dos sofrimentos pela morte. Eu li-
berto, sou libertado, libertava, era libertado. Tu libertas, s libertado, s
libertado, libertes, sejas libertado, libertarias, serias libertado, liberta-
vas, eras libertado. Ele liberta, libertado, libertava, era libertado. Ns
libertemos, sejamos libertados, seramos libertados, libertvamos, ra-
mos libertados.
54. Kal dndra kalow frei T karpow.
Belas rvores produzam, produziriam, produziam belos frutos. Uma
bela rvore produz, produza, produziria, produzia bons frutos.

mur_t2_04.p65 88 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 89

55. O Ayhnaoi T ew lyouw tow nmouw grafon T.


As leis eram escritas nas pedras pelos atenienses. Grava a lei na pe-
dra; gravem, gravariam, era gravada, seja gravada, seria gravada na pedra.
56. Fege T tn tn kakn filan ka tn tn gayn x-
yran T.
Ele evita e evitava a amizade dos maus e a inimizade dos bons. A
amizade dos maus e a inimizade dos bons eram evitadas. Tu evitavas,
eles evitavam. Evite ele, evitem eles; evitai vs, evita tu; Evitar. Ser
evitado.

6. Exerccios corrigidos:
1. Svkrthw dsper ggnvsken T otvw legen T.
Anlise: Svkrthw - nom. sing. suj.; ggnvsken, legen - vb. do
suj.; imperf. at.; sper - conj. modal compar. enftica. otvw - adv.
de modo ditico em correlao com sper. d - conetivo fraco, pontu-
ao oral.
Temas: gignvsk-, leg-
Traduo: Scrates como conhecia assim falava.
Verso: Como ns conhecamos assim ns falvamos. - Vsper -
gignsk-o-men otvw -lg-o-men. Como conhecias assim falavas. -
Vsper -ggnvsk-ew otvw -leg-ew. Como eles conheciam assim
falavam. - Vsper -ggnvsk-on otvw -leg-on. Como eu conheo
assim falo. - Vsper gignsk-v otvw lg-v. Como ele conhece
assim fala. - Vsper gignsk-ei otvw lg-ei. Como vs conheceis
assim falais. - Vsper gignsk-e-te otvw lg-e-te. Era conheci-
do - -gignsk-e-to; era falado - -lg-e-to. ramos conhecidos - -
gignvsk--meya; ramos falados - -leg--meya.
2. Yogniw gr ka Pesvn legon T n tow trikonta per tn
metoikn T.
Anlise: Yogniw ka Pesvn - Nom. sing. sujeitos. legon - vb. dos
suj. imperf. at.; n tow trikonta - relao locat., lugar onde, > entre,
no meio de. per - prep. em torno de, metfora > sobre, a respeito de +
gen.; tn metoikn - gen. pedido por per.

mur_t2_04.p65 89 22/01/01, 11:48


90 exerccios de aplicao: texto grego III

Temas: leg-, metoik-


Traduo: Tegnis e Pson falavam (passaram a falar) entre os 30 a res-
peito dos metecos.
Verso: Os metecos falavam a respeito dos 30 entre os cidados. - O
metoiko -leg-o-n n tow poltaiw per tn trikonta. Os 30
eram falados entre os atenienses. - O trikonta -lg-o-nto n tow
Ayhnaoiw. Pson era falado pelos cidados mas no falava (a respeito)
dos cidados. - Pesvn -lg-e-to mn p tn politn ll
ok -leg-e per tn politn. Falar - lg-ein; Ser falado - lg-e-
syai; Sois falados - lg-e-sye; reis falados - . -lg-e-sye; s falado -
lg-/ei; eras falado - -lg-ou.
3. Akoein T ok ylete T.
Anlise: suj. impl. no vb.; ylete - vb. 2a p. pl. pres. ind. at. de ylv/
2a p. pl. do imperf. de ylv suj. vs; ok - neg. obj. do ind.; Akoein -
inf. compl. obj. dir. de ylete.
Temas: kou-, yel-
Traduo: Ouvir vs no quereis.
Verso: Eu ouo e sou ouvido. Ako-v mn ko-o-mai d. Eu ouvia
e era ouvido. Hkou-o-n ka kou--mhn . Eu quero, eu queria. Eyl-
v mn yel-o-n d. / Yl-v mn -yel-o-n d. Ns queremos, ns
queramos. E-yl-o-men mn yl-o-men d. / Yl-o-men mn -yl-
o-men d. Tu s ouvido e eras ouvido. Ako-ei/ mn ko-ou d.
Eles so ouvidos e eram ouvidos. Ako-o-ntai mn ko-o-nto d.
Eles ouvem e ouviam. - Ako-ou-si mn kou-o-n d.
4. Tow tn turnnvn flouw strkizon T.
Anlise: Suj. impl. no vb.; strkizon - vb. do suj. 3a p. pl. imperf.
at.; Tow flouw - acus. pl. compl. obj. dir. de strkizon; tn tu-
rnnvn - gen. pl. restr. compl. nom. de flouw.
Temas: strakiz-
Traduo: Exilavam (condenavam ao ostracismo) os amigos dos tiranos.
Verso: Os tiranos exilam e exilavam os bons cidados. - O trannoi
strakz-ou-sin ka strkiz-o-n tow gayow poltaw. Os
bons cidados so exilados e eram exilados pelos tiranos. - O gayo
poltai strakz-o-ntai ka strakz-o-nto p tn tu-
rnnvn. Vs exilais - strakz-e-te; exilveis - strakz-e-te; sois

mur_t2_04.p65 90 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 91

exilados - strakz-e-sye; reis exilados - strakz-e-sye; Ser exi-


lado - strakz-e-syai; Exilar - strakz-ein; Exila - strkiz-e;
exilai - strakz-e-te.
5. Ok exon T rgrion T.
Anlise: Suj. impl. no vb.; exon - vb. impf. at. 1a p. sing. ou 3a p. pl. eu
- eles; Ok - negao obj. do ind.; rgrion - acus. neut. sing. compl.
obj. dir. de exon.
Temas: x-, rgrio-
Traduo: Eu no tinha / eles no tinham dinheiro.
Verso: Eu tenho, eu tinha dinheiro. - Ex-v, ex-o-n rgrion. Ns
temos e tnhamos dinheiro. - Ex-o-men ka ex-o-men rgrion. Eles
tm e tinham dinheiro. - Ex-ou-si ka ex-o-n rgrion. Ele tem e
tinha dinheiro. - Ex-ei ka ex-e-n rgrion. Vs teres dinheiro. -
Ex-oi-te n rgrion; Que ele tenha dinheiro - Ex- rgrion;.
Que ns tenhamos dinheiro - Ex-v-men rgrion.
6. Parn T g.
Anlise: suj. g; Parn - vb. do suj. imperf.
Traduo: Eu estava presente.
Verso: Eu estou e estava presente. - Pr-eimi ka par-n. Tu ests e
estavas presente. - Par-e ka par-sya. Ele est e estava presente. -
Pr-esti ka par-n Estar presente. par-enai Esteja presente (ele)
- par-stv (imperat.) / par- (subj.); estaria presente - par-ehn
g / par-eh atw; S presente - par-syi Sede presentes - par-
ste; Esteja ele presente - par-stv (imperat.) / par- (subj.) Este-
jam eles presentes. par-stvn (imperat.) / par-si (subj.).
7. Parsya T gr ka kouew T.
Anlise: Suj. impl. nos dois vbs. Parsya - kouew - vbs. 2a p. sing.
impf. suj. tu. gr - conj. expl.; ka - cont. do mesmo plano.
Temas: par-es-/s-, kou-
Traduo: Tu estavas presente e ouvias.
Verso: Tu ests presente e ests ouvindo. - Par-e ka ko-eiw. S
presente e ouve. - Par-syi ka kou-e. Esteja ele presente e oua.
(imperat.) - Par-stv ka kou--tv; Quando (tan) eu ouo;

mur_t2_04.p65 91 22/01/01, 11:48


92 exerccios de aplicao: texto grego III

(n) caso eu oua. - Otan ko-v, n ko-v. Pudesse eu ouvir


- Ako-oi-mi n; Ser ouvido - ko-e-syai.
8. Parte T ke.
Anlise: Suj. impl. no vb.; Parte - vb. do suj. 2a p. pl. impf. suj. vs.
ke - adv. ditico de lugar.
Temas: par-es-/s
Traduo: Vs estveis presentes l/naquele lugar.
Verso: Eles estavam presentes e ouviam. - Par-san ka kou-o-n.
Vs estveis presentes e ouveis. - Par-te ka ko-e-te. Estai/sede
presentes e ouvi. - Par-ste ka ko-e-te. Estejam eles presentes e
ouam. (imperat.) - Par-stvn ka kou--ntvn.
9. Hsan T d ka tow Ayhnaoiw o per tn turnnvn proi
nmoi T.
Anlise: o nmoi - nom. pl. suj.; Hsan - vb. do suj. impf.; proi -
nom. pl. masc. pred. do suj.; tow Ayhnaoiw - dat. pl. de interesse > de
posse + vb. ser. per + gen, sent. metaf. de em torno de > a respeito de,
sobre. tn turnnvn - gen. pedido por per. ka - conetivo forte quan-
do no entre dois > tambm, at, mesmo. d - conetivo fraco, marcao da
oralidade.
Temas: es-/s-, nmo-
Traduo: Eram fracas tambm aos atenienses as leis sobre os tiranos =
Tambm os atenienses tinham leis fracas sobre os tiranos.
Verso: Os atenienses tinham leis brandas sobre os tiranos. - Tow
Ayhnaoiw san proi nmoi per tn turnnvn. As leis a res-
peito dos tiranos eram brandas entre os atenienses. - Proi san n
Ayhnaoiw o per tn turnnvn nmoi.
10. Emo d s ka ploutein T mga faneai T ka basilew
polln enai T nyrpvn.
Anlise: s - nom. sing. Suj. faneai - vb. voz md. do suj. forma no
contrata > jn. Emo - dat. de atrib.; ploutein - enai - inf. compl. de
faneai. ploutein - forma jnica no contr. = tico > plouten. mga
- adj. neutro. acus. de rel.; basilew - nom. sing. pred. do suj.; polln
nyrpvn. - gen. pl. restr. compl. nom. de basilew. ka... ka -
conet. no entre dois; em parelelismo: tanto... quanto; no s, mas tambm.

mur_t2_04.p65 92 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 93

Temas: ploutej-, fan-, es-/s-


Traduo: A mim tu apareces no s ser rico grandemente mas tambm
ser rei de muitos homens.
Verso: Tu me parecias ser rico - S moi -fa-nou plouten. Eles
parecem ser ricos - Plouten fan-o-ntai. O rei de muitos homens
parece e parecia ser rico. - O basilew polln nyrpvn fan-
e-tai ka -fan-e-to plouten. Eles pareciam ser ricos - E-fan-o-
nto plouten. Parecer ser rico. - Fan-e-syai plouten. Creso pare-
cia ser rico. - O Krosow -fan-e-to plouten. Creso queria parecer
ser rico. - O Krosow -bol-e-to fan-e-syai plouten.
11. O gr xrnow kdidskei T tow nyrpouw.
Anlise: O xrnow - nom. sing. suj.; kdidskei - vb. do suj. ind. at.;
tow nyrpouw - acus. pl. compl. obj. dir. de kdidskei. gr -
conj. expl.
Temas: kdidask-
Traduo: Na verdade o tempo ensina completamente os homens.
Verso: Os homens so e eram ensinados completamente pelo tempo. -
O nyrvpoi kdidsk-o-ntai ka j-e-didsk-o-nto p to
xrnou. O tempo ensinava os homens. - O xrnow j-e-ddaske tow
nyrpouw. Tu s ensinado - didsk-/ei; tu eras ensinado - -di-
dsk-ou; tu ensinavas - -ddask-e-w; Ensinar - didsk-ein; Ser ensi-
nado - didsk-e-syai; Ensina tu - ddask-e; ensinai - didsk-e-te;
ensine ele - didask--tv; ensinem eles - didask--ntvn.
12. O delfw sou Kallaw T... sofw doke T enai.
Anlise: O delfw - nom. sing. suj.; sou - gen. restr. do pron. pes.
tu, compl. nom. de delfw. Kallaw - nom. sing. aposto do suj.;
doke - vb. na 3a p. do suj. delfw. enai - inf. compl. de doke. sofw
- nom. masc. sing. pred. do suj.
Temas: Kalla-, dokej-
Traduo: O teu (de ti) irmo Klias parece ser sbio.
Verso: Ele parecia ser sbio. - Edkei sofw enai. Eles parecem e
pareciam ser sbios. - Dokosin ka -dkoun sofo enai. Parece tu
sbio - Dkei s sofw. Parecei tambm vs sbios - dokete ka mew
sofo.

mur_t2_04.p65 93 22/01/01, 11:48


94 exerccios de aplicao: texto grego III

13. Epanou T doke T jiow enai T.


Anlise: Suj. impl. no vb.; doke - vb. 3a p. sing. ind. suj. ele. enai - inf.
compl. de doke . jiow - nom. sing. masc. pred. do suj.; Epanou -
gen. sin. restr. compl. nom. de jiow.
Temas: paino-, dokej-, es-/s-
Traduo: Ele parece ser digno de louvor.
Verso: Tu pareces e parecias ser digna de festa. Dokew ka -dkeiw
ja ortw. Ela no parece nem parecia ser digna de elogios. O doke
ote -dkei ja panou. Parea ele digno de festa - Doketv jiow
ortw; Paream eles dignos de festas - Dokontvn jioi ortn.
Paream elas dignas de festas - Dokontvn jiai ortn.

14. Dhmosynhw ox xarei T dikaoiw lgoiw.


Anlise: Dhmosynhw - nom. sing. suj.; xarei - vb do suj. at. ind.;
ox - negao obj. do ind.; lgoiw - instr. pl.; dikaoiw - adj. adn. do
instr. lgoiw.
Temas: xair-
Traduo: Demstenes no se alegra com palavras justas.
Verso: Demstenes no se alegrava com palavras justas. - Dhmosynhw
ox -xair-e dikaoiw lgoiw. Tu te alegras e te alegravas. - S d
xar-eiw te ka -xair-ew. Vs vos alegrais e vos alegrveis. - Umew d
xar-e-te te ka -xair-e-te. Alegra-te! - Xar-e. Alegrai-vos! - Xar-
e-te. Alegrar-se. - Xar-ein Ele no se alegraria - Ok n xar-oi.

15. O plotow T nyrvpske T, tow sofow yew.


Anlise: O plotow - nom. sing. suj.; nyrvpske - voc. sing.; yew
- nom. sing. pred. do suj.; tow sofow - dat. pl. de atrib. / interesse.
Temas: ploto-, nyrvpsko-
Traduo: A riqueza, homenzinho, para os sbios um deus.
Verso: O homenzinho se alegra com riqueza. - O nyrvpskow
xarei t plot. Os sabios se alegravam com riquezas. - O sofo
-xair-o-n tow plotoiw. A divindade (mn) dos sofistas a riqueza;
a divindade (d) dos sbios a sabedoria. - Tn mn sofistn yew
stin plotow tn d sofn sofa.

mur_t2_04.p65 94 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 95

16. Dikzei T Zew patr n oran T.


Anlise: Zew - nom. sing. suj.; patr - nom. sing. aposto do suj.;
Dikzei - vb. do suj. ind. at.; n - prep. locativa. oran - loc. nom.
sing. predido por n.
Temas: dikaz-
Traduo: Sentencia/julga Zeus-pai no cu.
Verso: Zeus pai julgava no cu. - -dkaz-en Zew patr n ora-
n. Julga tu - dkaz-e. julgai vs - dikz-e-te. julgavas - -dkaz-e-w;
julgveis - -dikz-e-te. Julgar - dikz-ein. Ser julgado - dikz-e-syai.
Ns julguemos - dikz-v-men. Julgaramos - dikz-oi-men.
17. All s, pteron mologew T otvw T o; - Omolog.
Anlise: s - nom. sing. suj.
pteron - inter. neutro disj., qual das duas coisas. All - conj. adv.;
mologew - vb. do suj. ind. at.; otvw - adv. de modo sobre o ditico
otow > esse. - part. de relao entre dois, ou/do que. o - negao obj.
do indic.; Omolog - 1a p. indic. at. suj. eu.
Temas: mologej-, oto-
Traduo: Mas tu, em relao a qual das coisas concordas dessa maneira
ou no. - Concordo.
Verso: Tu concordavas - molgeiw. vs concordveis - mologete.
Ele concorda e concordava - mologe ka molgei. Eles concor-
dam e concordavam - mologosi ka molgoun. Ns concorda-
mos e concordvamos - mologomen ka mologomen. Concor-
dar - mologen. Concorda tu - molgei. concordai vs - molo-
gete. concorde ele - mologetv; concordem eles - mologontvn.
18. Yeo yeow polemosi T te ka pibouleousin T.
Anlise: Yeo - nom. pl. suj. polemosi te ka pibouleousin -
vbs. do suj. indic. at.; yeow - dat. comitativo. te... ka - conetivo de
ajuste estreito.
Temas: polemej-, pibouleu-
Traduo: Deuses com deuses guerreiam e conspiram.
Verso: Deuses entre deuses guerreavam e conspiravam. - Yeo yeow -
polmoun te ka p-e-boleuon. Eu guerreio - polem. Conspiro
- piboulev. Conspirava e guerreava. - p-e-boleuon te ka -po-

mur_t2_04.p65 95 22/01/01, 11:48


96 exerccios de aplicao: texto grego III

lmoun. Tu guerreias, conspiras e conspiravas. - Polemew, piboule-


eiw te ka p-e-boleu-ew. Ns guerreamos, conspiramos e conspirva-
mos. Polemomen, piboule-o-men te ka p-e-boule-o-men. Ele
guerreia, guerreava, conspira e conspirava. - Poleme, -polmei, pi-
boule-ei te ka p-e-boleu-en. Conspirar - piboule-ein. Guer-
rear - polemen.

19. V Fadre T te ka Skratew, o xr xalepanein T ll


suggignskein T.
Anlise: V Fadre T te ka Skratew - voc.; xr - vb. 3a p. sing.
ind. at. suj.: os infinitivos. o > ll - negao objetiva o > contra-
ponto ll. xalepanein - suggignskein - inf. suj. de xr.
Temas: Fadro-, xalepain-, suggignvsk-
Traduo: Fedro e Scrates, no necessrio levar a mal, mas com-
preender > perdoar.
Verso: Eu no levo a mal mas perdo, eu no levava a mal mas perdoava.
- O xalepan-v ll suggignsk-v; ok -xalpain-o-n
ll sun-e-ggnvsk-o-n. Scrates no levava a mal mas perdoava. -
Svkrthw ok -xalpain-en ll sun-e-ggnvsk-en. Eles no
levam a mal mas perdoam; - O xalepan-ou-sin ll suggi-
gnsk-ou-sin; no levavam a mal mas perdoavam - ok -xalpain-
o-n ll sun-e-ggnvsk-o-n.

20. Svkrthw legen T ti rga delf tw leuyeraw stn.


Anlise: Svkrthw - nom. sing. suj.; legen - vb. do suj. imperf. ind.
at.; ti - conj. integr. (acus. de rel. do pron rel. ). rga - nom. fem.
sing. suj. da compl.; stn - vb. do suj. rga. delf - nom. fem.
sing. pred. do suj.; tw leuyeraw - gen. restr. compl. nom. de delf.
Temas: leg-
Traduo: Scrates dizia que a inatividade irm da liberdade.
Verso: Scrates diz que a inatividade irm da liberdade. -Svkrthw
lg-ei ti rga delf tw leuyeraw stn. A inatividade
dita, era dita ser irm da liberdade. - H rga lg-e-tai, -lg-e-to
delf tw leuyeraw. Dizer - lg-ein. Ser dito - lg-e-syai.

mur_t2_04.p65 96 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 97

21. Svkrthw tn penan legen T enai T svfrosnhn.


Anlise: Svkrthw - nom. sing. suj.; legen - vb. do suj. imperf. ind.
at.; tn penan legen enai svfrosnhn - orao compl. obj. dir. >
acusativo do suj. e predicativo e vb. no inf.
Temas: leg-, es-/s-
Traduo: Scrates dizia a pobreza ser moderao.
Verso: Os sbios diziam a pobreza ser uma moderao. - O sofo tn
penan -leg-o-n enai svfrosnhn. A riqueza era dita moderao
pelos sbios. - O plotow -lg-e-to svfrosnh p tn
sofn.
22. V tknon, sipa T, poll xei T sig kal.
Anlise: V tknon - voc. sing. vb. na 2a p.; sipa - vb. imperat. at.
sing.; sig - nom. sing. suj.; xei - vb. do suj. indic. sing. at.; poll
kal - acus. neutro pl. compl. obj. dir.
Temas: sivpaj-, x-
Traduo: criana, silencia; muitas coisas belas tem o silncio.
Verso: Cala-te, criana - Sipa, tknon. Calai-vos, crianas -
Sivp-te tkna. Eu silencio, silenciava - Eg sivp, -si-
pvn. Ele silencia, silenciava - Sivp, -sipa. Eles silenciam, si-
lenciavam - Sivpsin, -sipvn. O silncio tem e tinha muitas coisas
belas. - H sig x-ei ka ex-e poll kal.
23. H de sivpn T lalen T per/per prpei T.
Anlise: H... - conetivo disjuntivo entre dois, em contraponto. de -
vb. 3a p. sing. indic. pres. at. suj. > inf. sivpn. per/per - acus. /
nom. neutro compl. obj. dir. de lalen (o catafrico implcito > aquelas
coisas, e suj. (anafrico > exatamente que) de prpei cujo suj. lalen.
Temas: sivpaj-, lalej-, prep-
Traduo: Ou preciso silenciar ou falar exatamente as coisas que con-
vm (falar).
Verso: Ou era preciso calar ou falar as coisas/a coisa que comvm. - H
-dei sivpn T lalen T per/per prpei. No convm silen-
ciar as coisas que preciso falar. - O prpei sivpn per lalen
de. Fala o que convm - Llei per prpei. Falai o que convm. -
Lalete per prpei. Era preciso falar e no silenciar. - Lalen -dei

mur_t2_04.p65 97 22/01/01, 11:48


98 exerccios de aplicao: texto grego III

ka o sivpn. Era conveniente silenciar e no falar. - Sivpn -


prep-e ka o lalen.
24. O mn sofista plousouw T ka nouw yhrntai T o d
filsofoi... ote timsin T ote timzousin T tow plou-
souw te ka tow nouw.
Anlise: O mn sofista... o d filsofoi - dois nom. pl. suj. em
contraponto > O mn... o d. yhrntai - vb. ind. mdio do suj.
sofista. plousouw ka nouw - acus. pl. compl. obj. dir. de yhrn-
tai, na voz mdia porque o agente est envolvido no ato. timsin...
timzousin - vbs. ind. at. do suj. filsofoi. ote... ote - negao
iterativa obj. sobre o ind.; tow plousouw te ka tow nouw - acus.
pl. compl. obj. dir. de timsin... timzousin.
Temas: plosio-, yhraj-, timaj-, timz-
Traduo: De um lado os sofistas vo caa dos jovens e dos ricos; de
outro lado, os filsofos nem honram nem depreciam os ricos e os jovens.
Verso: Os jovens e os ricos so e eram caados pelos sofistas; os filso-
fos nem honravam nem desonravam os jovens - O mn noi ka plo-
sioi yhrntai ka -yhrnto p tn sofistn: o d fi-
lsofoi ote -tmvn ote tmazon tow nouw. Eu cao - yhr.
Cace - Yhr. Caaria - yhrhn n. Caava - -yrvn. Sou caado -
Yhrmai. Seja caado - yhrmai. Seria caado - yhrmhn n; Era
caado - -yhrmhn. Ele caa e era caado. - Yhr ka -yra. Ns
honramos - Timmen. Honremos - timmen. Poderamos honrar - ti-
mmen. Honrvamos - -timmen. Somos honrados - Timmeya. Se-
jamos honrados - timmeya n. Poderamos ser honrados - timmeya.
ramos honrados. - -timmeya. Caar - yhrn. Ser caado -
yhrsyai. Honrar - timn. Ser honrado - timsyai.
25. T sign T tn lyeian xrusn sti yptein T.
Anlise: T sign - inf. suj.; tn lyeian - acus. fem. sing. compl.
obj. dir. de sign. sti - vb. do suj. sign. yptein - inf. pred. do suj.
sign. xrusn - acus. masc. sing. compl. obj. dir. de yptein.
Temas: sigaj-, ypt-
Traduo: Silenciar a verdade enterrar ouro.
Verso: O ouro e a verdade so e eram enterrados. - O xrusw te ka
lyeia ypt-o-ntai te ka -ypt-o-nto. Eu enterro e enterra-

mur_t2_04.p65 98 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 99

va. - Yptv te ka -yapt-o-n. Ns enterramos e enterrvamos.


Ypt-o-men te ka -ypt-o-men. Tu enterras, eles enterravam. S
mn ypt-eiw o d -yapt-o-n. s enterrado e eras enterrado. Ypt-
/ei te ka -ypt-ou. S enterrado - Ypt-ou. Ser enterrado -
Ypt-e-syai.
26. Otetuxew T mlista m frnei T mga.
Anlise: suj. impl.; etuxew - vb. 2a p. sing. ind. at. suj. tu. Ote - adv.
anaf. de tempo > quando, no momento em que, impl. o antecedente
ditico. mlista - adv. de intens. no superlativo. frnei - vb. no imper.
at. sing.; m - neg. volitiva eventual sobre o imper.; mga - acus. neutro
sing. compl. obj. dir. de frnei.
Temas: etuxej-, fronej-
Traduo: Quando tens muita sorte no pensa/penses grande.
Verso: Quando eu era feliz eu no pensava grande. - Ot htxoun
mlista ok -frnoun mga. Sede felizes e pensai grande - Etu-
xete ka mga fronete. Seja ele feliz e pense grande - Etuxetv
ka mga fronetv. Sejam eles felizes e pensem grande. - Etu-
xontvn ka mga fronontvn. Eles eram felizes e pensavam gran-
de. - Htxoun ka mga -frnoun. Ns ramos muito felizes e no
pensvamos grande. - Htuxomen ka ok -fronomen mga. Ser
feliz. - etuxen. Pensar. - fronen.
27. Ka mn ge mainmenow T... o mnon nyrpvn, ll ka
yen pixeire T te ka lpzei T dunatw enai rxein T.
Anlise: ge mainmenow - nom. masc. sing. suj. part. masc. voz m-
dia. pixeire T te ka lpzei - dois vbs. do suj. sing. ind. at.; enai -
inf. compl. obj. dir. de lpzei. dunatw - nom. sing. pred. do suj.;
rxein - inf. compl. nom. de dunatw. nyrpvn... yen - gen.
compl. do vb. de poder > separao. o mnon - ll ka - conet. de
contraponto = negao > advers.; Ka mn - conetivo forte Ka e part. de
afirm. intensiva mn. ge - part. restr. enftica.
Temas: mainmeno-, pixeirej-, lpz-, rx-
Traduo: E, na verdade, pelo menos o delirante empreende e espera ser
capaz de governar no somente homens mas tambm deuses.
Verso: Os delirantes, as delirantes. - O mainmenoi, a mainmenai.
Eu espero governar, tu esperavas ser governado. - Elpz-v rxein,

mur_t2_04.p65 99 22/01/01, 11:48


100 exerccios de aplicao: texto grego III

lpiz-ew rx-e-syai. Ns esperamos - Elpz-o-men, vs esperveis -


lpz-e-te. Eles esperam - lpz-ousin. Ele esperava. - lpiz-e. Ele
empreende - Epixeire. Eu empreendia - p-e-xeroun.Tu empreendias
- Ep-e-xereiw. Eles empreendem - pixeirosin. Eu empreendia -
Ep-e-xeroun. Ns empreendemos - pixeiromen. Esperar - Elpz-
ein. Empreender - . Epixeiren. Comandar - Arx-ein. Ser comandado
- rx-e-syai. Comandar - rx-ein. Eu comando - Arx-v. Sou co-
mandado - rx-o-mai. Eles comandavam - Hrx-o-n. Eram comanda-
dos - rx-o-nto. Tu comandas - Arx-eiw. s comandado - rx-/ei.
28. Zmen T... ox w ylomen T llw dunmeya T.
Anlise: suj. impl. nos 3 verbos. Zmen - ylomen - vbs. pres. ind. at.
suj. ns. dunmeya - vb. pres. ind. mdio. suj. ns. w... w - conj.
modal. ox... ll - negao > advers.
Temas: zaj- drico / zhj-jnico/tico, yel-, duna-
Traduo: Estamos vivos no como queremos mas como podemos.
Verso: Eu vivia, ns vivemos como podemos e como podamos. - E-
zhn, zmen w dunmeya ka w -dun-meya. Tu vives, eles vi-
viam como podem e como podiam. - Zw, -zvn w dna-ntai ka
w -dna-nto. Ele vive e vs vivveis como podeis e como podeis. -
Z ka -z-te w dna-sye ka w -dna-sye. Viver - zn; poder
- dna-syai; querer - yl-ein / yl- ein.
29. On T o yeo filosin T poynskei T now T.
Anlise: Dois vbs. 2 suj. impl.; poynskei - vb. 3a p. sing. ind. at. suj.
ele. now - nom. sing. masc. pred. do suj.; On - acus. sing. masc. anafrico
do suj. de poynskei. o yeo - nom. masc. pl. suj.; filosin - vb.
ind. at. do suj. o yeo.
Temas: -, filej-, poynsk-, no-
Traduo: Morre jovem (aquele) que os deuses amam.
Verso: Os que os deuses amam e amavam morrem e morriam jovens. -
Ow o yeo filosin ka -floun poynsk-ou-si ka p--
ynsk-o-n noi. Ele e era amado pelos deuses - Filetai ka -fileto
p tn yen. Eles so e eram amados pelos deuses. - Filontai
ka -filonto p tn yen. Ele morria jovem - Ap--ynsk-e
now. Eles morrem e morriam jovens - Apoynsk-ou-sin ka p--
ynsk-o-n noi.

mur_t2_04.p65 100 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 101

30. Enioi T ka misosi T tow eergtaw T.


Anlise: Enioi - nom. masc. pl. suj.; ka - conet. forte quando no en-
tre dois > tambm, at, mesmo. misosi - vb. ind. at. do suj. Enioi; tow
eergtaw - acus. masc. pl. compl. obj. dir. do vb.
Temas: Enio-, misej-, eergth-/ta-
Traduo: Alguns at odeiam os benfeitores.
Verso: Os benfeitores so at odiados por alguns. - O eergtai ka
misontai p nvn. Eles odiavam - -msoun. Odeiam - misosin.
Eram odiados - -misonto. Eu odeio - Mis; sou odiado - misomai.
Ele odiava - E-msei. Era odiado. - -miseto; Tu odiavas - E-mseiw;
Eras odiado - -miso; Ele odeia - Mise. odiado - misetai; Ns
odiamos - Misomen; Somos odiados - misomeya; Odivamos - E-
misomen; ramos odiados - -misomeya; Odiar - Misen; Ser odiado
- misesyai; Odeia tu - Msei; S odiado - miso.

31. Yew sunergw T pnta poie T =dia T.


Anlise: Yew - nom. sing. suj.; sunergw - nom. sing. masc. pred. do
suj.; poie - vb. do suj; pnta - acus. neutro pl. compl. obj. dir. do vb.;
=dia - acus. neutro pl. pred. do compl. obj. dir.
Temas: sunerg-, poiej-=dio-/-a-
Traduo: A divindade (sendo) ajudante faz fceis todas as coisas. / faz
tudo fcil.
Verso: Deuses ajudantes (ajudando) fazem todas as coisas fceis. - Yeo
sunergo pnta poiosi =dia. Fao - Poi; sou feito - poiomai;
fazia - -pooun; era feito - -poiomhn; Fazes - Poiew; s feito - poie/
; fazias - -poeiw; eras feito - -poio; Faz - Poie; feito - poietai;
fazia - -poei; era feito - -poieto; Faze - Poei; fazei - poiete; s
feito - poio; sede feitos - poiesye; Fazer - poien; ser feito -
poiesyai.

32. O xrnow t dhla T dhlo T.


Anlise: O xrnow - nom. sing. suj.; dhlo - vb. do suj. ind. pres. at.;
t dhla - acus. pl. neutro compl. obj. dir. do vb.
Temas: dhlo-, dhloj-
Traduo: O tempo revela as coisas no reveladas.

mur_t2_04.p65 101 22/01/01, 11:48


102 exerccios de aplicao: texto grego III

Verso: O tempo revelava as coisas ocultas. - O xrnow t dhla -


dlou. Eu revelo - Dhl; sou revelado - dhlomai; revelava - -
dloun; era revelado - -dhlomhn; ns revelamos - dhlomen; so-
mos revelados - dhlomeya; revelvamos - -dhlomen; ramos revela-
dos - -dhlomeya; tu revelas - dhlow; s revelado - dhlo; tu revela-
vas - -dlou; eras revelado - -dhlo; revela tu - dlou; s revelado -
dhlo; revelai - dhlote; sede revelados - dhlosye.

33. Org T d pollow drn T nagkzei T kakn.


Anlise: Org - nom. fem. sing. - suj.; d - conet. fraco; marcao
oral. nagkzei - vb. do suj. pres. at.; pollow drn kakn - compl.
obj. dir. oracional. pollow - acus. pl. suj. do inf. drn. kakn - acus.
neutro compl. obj. dir. de drn.
Temas: Org-, draj-, nagkz-
Traduo: A exaltao fora muitos (a) fazer coisa m.
Verso: A clera obrigava muitos a fazer coisas ms. - Org d
pollow ngkaz-e drn kak. fao - dr; faziam - -drvn; fazes
- drw; fazeis - -drte; faz - dr; fazamos coisa m - -drmen
kakn. obrigo - nagkz-v; sou obrigado - nagkz-o-mai; obri-
gava - ngkaz-o-n; era obrigado - nagkaz--mhn; foras -
nagkz-eiw; - s forado - nagkz-ei/; s forado - nagkz-
ou; foravas - ngkaz-ew; eras forado a fazer o mal - nagkz-ou
drn kakn. Vs forais - Anagkz-e-te; sois forados - nagkz-
esye; sede forados - nagkz-e-sye; forveis - nagkz-e-te; reis
forados a fazer coisas ms - nagkz-e-sye drn kak. Se (n) eu
forar / caso eu force - En nagkz-v; eu foraria / eu forasse -
nagkz-oi-mi n; eu seria forado / fosse forado - nagkaz-o-mhn
n. Ser forado a fazer o mal. - Anagkz-e-syai drn kakn.

34. Up tn yen filomenow T ka p tn llvn Ayhnavn


T timmenow T ka par tn jnvn dra plesta par
tn jnvn dexmenow T Kritboulow T gayn xei txhn.
Anlise: Kritboulow - nom. sing. suj.; xei - vb. do suj. pres. ind.
at.; txhn - acus. sing. fem. compl. obj. dir. do vb.; gayn - acus.
sing. fem. adj. adn. do compl. obj. dir. do vb.; filomenow, timmenow
- part. pres. pass. masc. predic. do suj.; Up tn yen, p tn
llvn Ayhnavn - agentes da passiva. par tn jnvn - gen. pl.

mur_t2_04.p65 102 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 103

de origem pedido por par > da parte de. dexmenow - part. nom. masc.
mdio pred. do suj.; dra plesta - acus. neutro pl. compl. obj. dir.
de dexmenow.
Temas: filomeno-, Ayhnao-, timmeno-, dexmeno-, Krit-
boulo-
Traduo: Amado pelos deuses, honrado pelos outros atenienses, rece-
bendo presentes muitssimos da parte dos estrangeiros, Kritbulo tem
boa sorte.
Verso: Amados pelos deuses e honrados pelos outros atenienses e rece-
bendo muitssimos presentes dos estrangeiros, os cidados tm boa sorte.
- Up tn yen filomenoi ka p tn llvn Ayhnavn
timmenoi ka par tn jnvn dra plesta par tn
jnvn dexmenoi o gayo poltai gayn x-ou-si txhn. Os
estrangeiros honram os atenienses e recebem muitos presentes. - O jnoi
tow Ayhnaouw timsi ka poll dra dxontai. Eu recebo e
recebia. - Dx-o-mai te ka -dex--mhn. Tu recebes e recebias. - Dx-
ei/ te ka -dx-ou. Recebe tu. - Dx-ou. Ele recebe e recebia. - Dx-
e-ta te ka -dx-e-to. Ns recebemos e recebamos. - Dex--mey
te ka -dex--meya. Vs recebeis e recebeis. - Dx-e-sye ka -dx-
e-sye. Recebei - Dx-e-sye. Eles recebem e recebiam - Dx-o-nta te
ka -dx-o-nto.

35.Pollo T n tow kakow tn txhn atintai T.


Anlise: Pollo - nom. masc. pl. suj.; atintai - vb. do suj. voz
mdia. tn txhn - acus. fem. sing. compl. obj. dir. do vb.; n tow
kakow - rel. locativa pedida por n > em, dentro de.
Temas: Poll-, atiaj-
Traduo: Muitos nos males acusam/culpam a fortuna.
Verso: Tu acusas (culpas) a sorte. - Tn txhn ati. Acusa tu. -
Ati. Vs acusais o acaso - Atisye tn txhn. Acusai vs. -
Atisye. Eu acusava - Hitimhn. Eles acusavam - Hitinto. Tu
acusavas - Hiti. Ns acusvamos - Hitimeya. Ele acusava -
Hitito. Vs acusveis - Hitisye. Eles acusam - Ati. ntai. Acu-
sar - Atisyai.

mur_t2_04.p65 103 22/01/01, 11:48


104 exerccios de aplicao: texto grego III

36. O broto bon mn filosin T ynaton d fobontai T.


Anlise: O broto - nom. masc. pl. - suj.; filosin - vb. do suj. pres.
ind. at.; fobontai - vb. do suj. pres. ind. mdio. bon - acus. masc.
sing. compl. obj. dir. de filosin. ynaton - acus. masc. sing. compl.
obj. dir. fobontai. mn... d... pontuao oral - marcador de paralelis-
mo (sem trad.).
Temas: filej-, fobej-
Traduo: Os mortais amam a vida e temem a morte.
Verso: A vida amada, era amada pelos mortais. - O bow filetai, -
fileto p tn brotn. Mortais, amai a vida e temei a morte. -
V broto filete mn tn bon fobesye d tn ynaton. O
mortal teme e temia a morte. - O brotw fobetai te ka -fobeto
tn ynaton. Amar. - Filen. Temer. - Fobesyai.

37. Pntoyen polemouw T rn T nomzousin T o trannoi.


Anlise: o trannoi. - nom. pl. masc. suj.; nomzousin - vb. do suj.
pres. ind. at.; rn - inf. at. acus. compl. obj. dir. do vb. polemouw -
acus. compl. obj. dir. do inf.; Pntoyen - adv. de lutar de onde.
Temas: polmio-, rj-, nomz-
Traduo: De toda parte os tiranos julgam ver inimigos.
Verso: Os tiranos pensavam ser vistos de toda parte pelos inimigos. -
Pntoyen p tn polemvn rsyai -nmiz-o-n o trannoi.
Olhar - Orn. Ser olhado - Orsyai. Eu olhava - Ervn. Eu era
olhado - Evrmhn. Tu olhas - Orw. s olhado - Or. Olhavas -
Eraw. Eras olhado - Evr. Olha tu - Ora. Olhai vs - Orte.
Olhe ele - Ortv. Olhem eles - Orntvn.

38. Deinw nsouw T nososi T pollo nyrvpoi.


Anlise: nyrvpoi - nom. masc. pl. suj.; pollo - nom. masc. pl. adj.
adn. do suj.; nososi - vb. do suj. pres. ind. at.; nsouw - acus. fem. pl.
compl. obj. dir. do vb. (vb. do mesmo tema = compl. de obj. interno >
acus. de relao). Deinw - acus. fem. pl. adj. adn. do obj. dir.
Temas: nso-, nosej-
Traduo: Muitos homens adoecem (de) doenas perigosas.

mur_t2_04.p65 104 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 105

Verso: Eu tinha uma doena grave/era doente de doena grave. - Deinn


nson -nsoun. Adoecemos, adoeamos, adoeceramos de doena grave.
- Deinn nson nosomen, nosmen, nosomen/nosohmen n.

39. H tw storaw melth lusitele T tow neanaiw T.


Anlise: H melth - nom. fem. sing. suj.; lusitele - vb. do suj. pres.
ind. at.; storaw - gen. fem. sing. compl. nom. do suj.; tow neanaiw
- dat. atrib. do vb lusitele.
Temas: lusitelej-, neana-
Traduo: O exerccio da pesquisa favorece os jovens. O exerccio da pes-
quisa favorea, favoreceria, favorecia os jovens. - H tw storaw mel-
th lusitel, lusiteloe-n n, -lusitlei tow neanaiw.

40. V mayht T m protma T tn paidin tw pistmhw.


Anlise: V mayht - voc. sing. suj. tu. protma - imper. sing. at.;
m - neg. volitiva eventual sobre o imperat.; tn paidin - acus. fem.
sing. compl. obj. dir. do vb. -tma. tw pistmhw - gen. compl. de
separao/diferena expresso pela preposio pro- do vb. composto > na
frente de.
Temas: mayht-/t-, protimaj-
Traduo: Aluno, no ponhas a brincadeira na frente da cincia.
Verso: Os bons alunos preferem e preferiam a cincia brincadeira. -
O gayo mayhta protimsin te ka protimen n tn pis-
tmhn tw paidiw. Ele prefere - Protim; ele prefira - protim.
Ele preferiria a cincia brincadeira - protimh n tn pistmhn
tw paidiw.

41. O nemow t dndra T kine T.


Anlise: O nemow - nom. masc. sing. suj.; kine - vb. do suj. pres. ind.
at.; t dndra - acus. neutro pl. compl. obj. dir. do vb.
Temas: dndro-, kinej-
Traduo: O vento move as rvores.
Verso: O vento movia as rvores. - O nemow t dndra -knei. Os
ventos moviam as rvores. - O nemoi t dndra -knoun. As rvo-
res so e eram movidas pelo vento. - T dndra kinetai te ka -
kineto p to nmou.

mur_t2_04.p65 105 22/01/01, 11:48


106 exerccios de aplicao: texto grego III

42. Omhrow T tn tn strativtn bon tow tn dndrvn T


flloiw moio T.
Anlise: Omhrow - nom. masc. sing. suj.; moio - vb. do suj. pres.
ind. at.; tn bon - acus. masc. sing. compl. obj. dir. de moio tn
strativtn - gen. pl. restr. compl. nom. de bon. tow flloiw -
dat. neut. pl. relao de comparao de igualdade. tn dndrvn - gen.
pl. restr. compl. nom. de flloiw.
Temas: Omhro-, dndro-, moioj-
Traduo: Homero compara a vida dos soldados s folhas das rvores.
Verso: A vida dos soldados e era comparada por Homero s folhas das
rvores. - O tn strativtn bow moiotai te ka moioto
f Omrou tow tn dndrvn flloiw. Compara tu - Omoou.
Comparai vs - Omoiote. Compare ele - Omoiotv. Comparem eles
- Omoiontvn. Comparavas - Vmoou. Eras comparado - Vmoio-
to. Comparvamos - Vmoiomen. ramos comparados - Vmoiome-
ya. Comparar - Omoion. Ser comparado - Omoiosyai.

43. O sofw rxei T tn sumforn.


Anlise: O sofw - nom. fem. sing. suj.; rxei - vb. do suj. pres. ind.
at.; tn sumforn - gen. fem. pl. relao de superioridade > diferena.
Temas: rx-
Traduo: O sbio domina/governa os acontecimentos.
Verso: Os sbios dominam e dominavam os acontecimentos. - O sofo
rx-ou-si ka rx-o-n tn sumforn. Domina a lngua - Arx-e
tw gltthw. Eu dominava - Hrx-o-n. eles dominavam - rx-o-n;
vs dominveis os acontecimentos - rx-e-te tn sumforn.

44. E o yeo asxrn ti poiosin T ok esi T yeo.


Anlise: E - conj. hipot. de pot. real e irreal. o yeo - nom. masc. pl.
suj.; poiosin - vb. do suj. pres. ind. at.; ti - acus. neutro sing. compl.
obj. dir. do vb.; asxrn - acus. neutro sing. pred. do compl. obj. dir.
do vb.; esi - vb. do suj. pres. ind.; yeo - nom. masc. pl. pred. do suj.;
ok - neg. obj. sobre o ind.
Temas: poiej-, es-/s-
Traduo: Se os deuses fazem algo feio deuses no so.

mur_t2_04.p65 106 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 107

Verso:Se os deuses eram feios, no eram deuses. - E o yeo asxro


san ok n san yeo. Se os deuses faziam algo feio no eram deuses.
- E o yeo asxrn ti -pooun ok n san yeo. Fazer algo feio
no (prprio) dos deuses. - T asxrn ti poien ok sti tn
yen.

45. Ote mn fegomen T... maxmeya T tow Lakedaimonoiw.


Anlise: Ote - adv. relat. ditico de tempo. mn - conet. fraco > pont.
oral. Suj. impl. nos vbs. fegomen - vb. 1a p. pl. imperf. at. suj. ns.
maxmeya - vb. 1a p. pl. imperf. mdio. suj. ns. tow Lakedaimo-
noiw. - dat. pl. comitativo.
Temas: feug-, max-
Traduo: No momento em que estvamos fugindo combatamos com
os lacedemnios.
Verso: Enquanto eu fugia eu me batia com os inimigos - Ote mn -
feugon -maxmhn tow polemoiw. Enquanto vs fugeis combateis
com os inimigos. - Ote mn feg-e-te... -mx-e-sye tow pole-
moiw. Ns fugimos (estamos fugindo) e combatemos (estamos comba-
tendo) os inimigos. - Fegomen mn. ka... maxmeya tow polemoiw.
Tu combates e combatias com os inimigos. - Mx-ei/ ka -mx-ou
tow polemoiw. Fugir. - Feg-ein. Combater - Mx-e-syai.

46. Ato T per tw ernhw bouleesye T.


Anlise: suj. impl. no vb.; bouleesye - vb. 2a p. pl. imperf. suj. vs.
Ato - nom. masc. pl. aposto do suj. impl. mew. per - prep. em torno
de, metf. sobre, a respeito de + gen.; tw ernhw - gen. fem. sing. pedido
por per.
Temas: at-, bouleu-
Traduo: Vs mesmos deliberveis sobre a paz.
Verso: Tu mesmo deliberas e deliberavas a respeito da paz. - Atw
boule-ei/ te ka -boule-ou per tw ernhw. Eles mesmos
deliberam e deliberavam a respeito da paz. - Ato boule-o-ntai te
ka -boule-o-nto per tw ernhw. Delibera tu mesmo a respeito
da paz. - Atw boule-ou per tw ernhw. Deliberai vs mesmos
a respeito da paz. - Ato boule-e-sye per tw ernhw. Deliberar
- boule-e-syai.

mur_t2_04.p65 107 22/01/01, 11:48


108 exerccios de aplicao: texto grego III

47. ... met tn mxhn poreou T prw Flippon T.


Anlise: suj. impl. no vb.; poreou - vb. imperf. 2a p. sing. suj. tu.
met - prep. alm, depois + acus. tn mxhn - acus. fem. sing. pedido
por met. prw - prep. na direo de + acus. - Flippon - acus. masc./
sing. pedido por prw.
Temas: poreu-, Flippo-
Traduo: ... depois da luta tu estavas passando para Felipe.
Verso: Depois da batalha os soldados passavam para Filipe. - Met tn
mxhn o stratitai -pore-o-nto T prw Flippon. Tu pas-
sas, ele passa, ele passava, ns passamos, ns passvamos, vs passais, vs
passveis para o inimigo. - Pore-ei/, pore-e-tai, -pore-e-to,
poreu--meya, -poreu--meya, pore-e-sye, -pore-e-sye prw
tn polmion.
48. O gr gvg politeumhn T tte.
Anlise: gvg - suj. com ge, enftico/restritivo. politeumhn - vb.
do suj. imperf. md. suj. eu. tte. - adv. ditico de tempo > ento, na-
quele tempo. O - neg. objetiva sobre o indic. gr - conj. explic.
Temas: politeu-
Traduo: Eu, naquele tempo na verdade no era cidado.
Verso: Ns somos cidados, ns ramos cidados naquela poca. -
Politeu--meya te ka tte -politeu--meya. Tu mesmo s e eras
cidado. - Atw polite-ei/ te ka -polite-ou. Vs mesmos
sois e reis cidados. - Ato polite-e-sye te ka -polite-e-sye.
Nas assemblias os atenienses exerciam a cidadania (eram cidados). En
taw kklhsaiw o Ayhnaoi -polite-o-nto.
49. O Prsai T t tkna T ew lyeian padeuon T.
Anlise: O Prsai - nom. masc. pl. suj.; padeuon - vb. do suj. im-
perf. at.; t tkna - acus. neutro pl. compl. obj. dir. do vb.; ew - prep.
para, para dentro de + acus. lyeian - acus. fem. sing. pedido por ew.
Temas: Prsa-/h-, tkno-, paideu-
Traduo: Ele educa os filhos para a verdade. - T tkna ew l-
yeian paide-ei. Os filhos dos persas eram educados para a verdade. -
T tn Persn tkna ew lyeian -paide-e-to. Tu educas, tu
eduques, educarias, educavas, eras educado, s educado, s educado. -

mur_t2_04.p65 108 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 109

Paide-eiw, paide--w, paide-oi-w n, -padeu-e-w, -paide-ou.


Educar - Paide-ein. Ser educado Paide-e-syai. Muitas vezes os fi-
lhos no querem ser educados para a verdade. - Pollkiw t tkna
ok yl-ei paide-e-syai ew lyeian.
50. O Prsai t l T ka t seln T ka t g ka nmoiw
yuon T.
Anlise: O Prsai - nom. masc. pl. suj.; yuon - vb. do suj. imperf.
at.; t l ka t seln ka t g ka nmoiw - dat. de atrib.
Temas: lio-, selnh-, yu-
Traduo: Os persas faziam sacrifcios ao sol e lua e terra e aos ventos.
Verso: Eu fao sacrifcio, eu fazia sacrifcios ao sol, lua e aos ventos. -
Y-v, -yu-o-n t l ka t seln ka nmoiw. Tu fazes e
fazias sacrifcios. - Y-eiw te ka -yu-e-w. Ns fazemos e fazamos sacri-
fcios lua. - Y-o-men te ka -y-o-men t seln.
51. Di t ok rxete T tw gltthw T;
Anlise: Frase interrog. de ident. t - inter. de identidade > o qu? Acus.
pedido por. di - por, atravs > acus. Di t - Por qu? rxete - vb. 2a
p. pl. ind. at. suj. vs. tw gltthw - gen. sing. pedido pelo vb. de
domnio, superioridade.
Temas: rx-, gltth-
Traduo: Por que no dominais/governais a lngua?
Verso: Domina tu a lngua. - Arx-e tw gltthw. Dominai a ln-
gua - Arx-e-te tw gltthw. Eu domino, dominava a lngua. -
Arx-v te ka rx-o-n tw gltthw. Ns dominamos, dominva-
mos a lngua. - Arx-o-men te ka rx-o-men tw gltthw. Tu do-
minas, dominavas a lngua. - Arx-eiw te ka rx-e-w tw gltthw.
52. Ek tn karpn t dndra gignskeiw T.
Anlise: suj. impl no vb.; gignskeiw - vb. 2a p. pres. ind. at. suj. tu.
t dndra - acus. neutro sing. compl. obj. dir. do vb.; Ek - prep. > de
dentro; relao de lugar de onde > gen.; tn karpn - gen. pl. pedido
por Ek.
Anlise: gignvsk-
Traduo: Dos frutos conheces as rvores.

mur_t2_04.p65 109 22/01/01, 11:48


110 exerccios de aplicao: texto grego III

Verso: As rvores so e eram conhecidas a partir dos frutos. - T dndra


gignsk-e-tai te ka -gignsk-e-to k tn karpn. Conhece
tu as rvores, conhecei as rvores do fruto. - Ggnvsk-e t dndra,
gignsk-e-te t dndra k tn karpn. Do fruto tu conhecias,
vs conheceis a rvore. - Ek to karpo -ggnvsk-e-w, -gignsk-
e-te t dndron. Eu era conhecido. - E-gignvsk--mhn. Ele era co-
nhecido. - E-gignk-e-to. Vs reis conhecidos. E-gignsk-e-sye.
53. O ynatow T tow nyrpouw polei T pnvn T ka
kakn.
Anlise: O ynatow - nom. sing. masc. suj.; polei - vb. do suj.;
tow nyrpouw - acus. pl. masc. compl. obj. dir. de -lei. pnvn
ka kakn - gen. de separao pedido pela prep. po- do vb. composto.
Temas: ynato-, polu-
Traduo: A morte liberta os homens das penas e dos males.
Verso: Os homens so, eram libertados dos sofrimentos pela morte. -
O nyrvpoi po-l-o-ntai, p-e-l-o-nto tn pnvn p
to yantou. Eu liberto - Apo-l-v; sou libertado - po-l-o-
mai; eu libertava - p--lu-o-n; eu era libertado - p-e-lu--mhn; Tu
libertas - Apo-l-eiw; s libertado - po-l-ei/; s libertado - po-
l-ou. libertes - po-l--w; sejas libertado - po-l-; libertarias /
libertasses - po-l-oi-w n. serias libertado - po-l-oi-o n; liber-
tavas - p--lu-e-w; eras libertado - p-e-l-ou. Ele liberta - Apo-
l-ei; libertado - po-l-e-tai; ele libertava - p--lu-e; ele era li-
bertado - p-e-l-e-to; Ns libertemos - Apol-v-men; sejamos li-
bertados - polu--meya; seramos libertados - polu-o-meya;
libertvamos - p-e-l-o-men; ramos libertados - p-e-lu--meya.
54. Kal dndra kalow frei T karpow.
Anlise: dndra - nom. neutro pl. suj, > vb. no sing.; Kal - nom.
neutro pl. adj. adn. do suj.; frei - vb. no sing. do suj. neutro pl. indic.
at.; karpow - acus. pl. compl. obj. dir. do vb.
kalow - acus. pl. adj. adn. do obj. dir.
Temas: fer-
Traduo: Belas rvores produzem belos frutos.
Verso: Belas rvores produzam, produziriam, produziam belos frutos. -
Kal dndra fr-, fr-oi n, -fer-e kalow karpow. Um bela

mur_t2_04.p65 110 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego III 111

rvore produz, produza, produziria, produzia bons frutos. Kaln dn-


dron frei, fr-, fr-oi n, -fer-e kalow karpow.

55. O Ayhnaoi T ew lyouw tow nmouw grafon T.


Anlise: O Ayhnaoi - nom. masc. pl. suj.; grafon - vb. do suj.
imperf. at.; tow nmouw - acus. masc. pl. compl. obj. dir. do vb.; ew -
prep. > a, para. para dentro de > acus.; lyouw - acus. masc. pl. pedido por
ew.
Temas: Ayenao-, graf-
Traduo: Os atenienses gravavam as leis nas pedras.
Verso: As leis eram escritas nas pedras pelos atenienses. - Ew lyouw -
grf-o-nto o nmoi p tn Ayhnavn. Grava (tu) a lei na pe-
dra. Ew lyon tn nmon grfe. Gravem - Grf-v-sin / graf--
ntvn. gravariam. -, grf-oi-en n. Era gravada - E-grf-e-to. Seja
gravada - grf-h-tai/graf--syv. Seria gravada na pedra - grf-
oi-to ew lyon.

56. Fege T tn tn kakn filan ka tn tn gayn x-


yran T.
Anlise: suj. impl. no vb. do imperat.; Fege - vb. imper. sing. at. suj.
tu. tn filan - acus. fem. sing. compl. obj. dir. do vb.; tn xyran -
acus. fem. sing. compl. obj. dir. do vb.; tn kakn - gen. pl. restr.
compl. nom. de tn filan. tn gayn - gen. pl. restr. compl. nom.
de tn xyran.
Temas: feug-, xyra-
Traduo: Evita a amizade dos maus e a inimizade dos bons.
Verso: Ele evita e evitava a amizade dos maus e a inimizade dos bons. -
Feg-ei te ka -feug-e tn tn kakn filan ka tn tn
gayn xyran. A amizade dos maus e a inimizade dos bons eram
evitadas. - H tn kakn fila ka tn gayn xyra -feg-
o-nto. Tu evitavas - E-feug-e-w; eles evitavam - -feug-o-n. Evite ele
- Feug--tv; evitem eles. - feug--ntvn. Evitai vs - Feg-e-te;
evita tu. - feg-e. Evitar. - Feg-ein. Ser evitado. - Feg-e-syai.

mur_t2_04.p65 111 22/01/01, 11:48


112 exerccios de aplicao: texto grego IV

Texto grego IV
Traduo, Verso, Ginstica
Exerccios corrigidos
Identificao de temas nominais e verbais (T)

1. Temas nominais em -o, -a / -h; p. 116-29.


2. Infectum (presente e passado) dos verbos de tema em vogal e redo-
bro em -i-:
voz ativa: p. 325-37;
voz mdia e passiva: p. 339-45;
dos verbos de sufixo -nu-/-nnu-, p. 367;
dos verbos em consoante e semivogal (u-, i -), p. 325-37; dos
verbos denominativos com sufixo -j-, p. 345-66.

3. Frases:
1. Tn gayn tn ploton staton tyei T bebaitaton
gr stin.
Colocai a riqueza como ltimo dos bens; ela a mais insegura. Ele
coloca, colocado, era colocado, colocava, coloque, seja colocado, colo-
caria, seria colocado.
2. H ret mnh tow nyrpouw sxurow tyhsin T.
S as virtudes pem os homens fortes. Coloca tu, coloque ele, colocai,
coloquem eles; s colocado, seja ele colocado, sede colocados, sejam eles
colocados. So colocados, eram colocados. Colocar, ser colocado.

mur_t2_05.p65 112 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 113

3. O plotow pollkiw metatyhsi T tn tn nyrpvn


trpon.
Muitas vezes as virtudes mudam a maneira do homem. Mudar. Ser
mudado. Mudavas, eras mudado. Sejas mudado, mudes. Serias mudado,
mudasse. Mudar. Ser mudado.
4. O sofista t rgrion tw retw protyesan T.
O sbio prepe a virtude ao dinheiro. Eu tambm prepunha, mas agora
no preponho. Vs prepondes, sois prepostos. Ele preporia e seria
preposto. Se (n) eu prepuser, caso eu preponha. Ele prepunha, era
preposto. Prepor. Ser preposto.
5. O yeo moi nt kakn gay didoen (didohsan) T.
Os maus do coisas ms em troca dos favores aos benfeitores. Em
lugar de coisas ms os deuses davam e do coisas boas. Pudessem ser
dadas as coisas ms em lugar das coisas boas
6. Entiymen T tow noiw tw sofaw rvta (rvw-tow).
O amor da sabedoria era incutido (imposto) nos jovens pelos sofistas.
Impe tu. Imponha ele, imponde vs, imponham eles. S imposto, seja
ele imposto, sede impostos, sejam eles impostos. Ns impomos, somos
impostos, imponhamos, sejamos impostos, imporamos, seramos im-
postos, impnhamos, ramos impostos.
7. S te ka delfw sou sunetyete T (sunetyeton) rgrion.
Teu irmo e tua irm punham dinheiro juntos. Teu irmo e tua irm,
os dois, punham dinheiro juntos. Vs dois pondes e pnheis dinheiro
juntos. Eu compunha, era composto. Ponhamos junto o dinheiro; o
dinheiro seja posto junto. Compor, ser composto.
8. Tat t gnm ka mew prostiymeya T.
Tambm eu me junto (me proponho, me acrescento) a essa opinio.
Eu me juntava; eu acrescentava. Junta-te, juntai-vos. Eles acrescentam,
eles se juntam; eles se juntavam, eles acrescentavam.
9. Elabmeya T m tn cfon par tn nmon tiymeya T.
Eu tomo cuidado (que) no ponhas o voto ao lado da lei. Tu pes, s
posto; ponhas, sejas posto, porias, serias posto, pe, s posto, punhas,
eras posto. Pr, ser posto.

mur_t2_05.p65 113 22/01/01, 11:48


114 exerccios de aplicao: texto grego IV

10. O Spartitai T t to bou gay detera tyento T


tw djhw T.
As coisas boas da vida eram colocadas segundas da glria (do que a
glria) pelos espartanos. Sejam colocadas, seriam colocadas, so coloca-
das. Ser colocado.
11. Ka n tow barbroiw ka mlista n tow Asianow pug-
mw T ka plhw yla T tyeto T.
Os brbaros e sobretudo os asiticos colocavam um trofu de pugilis-
mo e luta. Eu coloco, sou colocado. Colocar, ser colocado.
12. O Aluw potamw jhsin T ew tn Ejeinon kalomenon T
pnton.
O rio Hlis escoava (desaguava, se lanava) no mar chamado Euxino.
Lana-te, lance-se, lanai-vos, lancem-se. Eu me lano, sou lanado,
eu me lance, seja lanado, eu me lanaria, seria lanado, eu me lanava,
era lanado de. Lanar-se para, ser lanado em.
13. T feilmena T poddou T.
Pagai (devolvei, atribu) as coisas devidas. paga, so pagas, seja paga,
sejam pagas, seria paga, seriam pagas, era paga, eram pagas. Ser pago.
Pagar.
14. O gayo opote di tn pnon meyisi T t nagkaa
prttein T.
Os maus jogam alm (adiam) fazer as coisas necessrias. Eu adiava
fazer as coisas necessrias; no adia (tu) fazer as coisas necessrias, no
adie ele, no adiai (adieis) vs; no adiem eles. Eles adiavam, adiariam,
adiem fazer as coisas necessrias. Adiar. Ser adiado.
15. Pollo nyrvpoi fentai T plotou.
Os soldados se lanaram sobre os inimigos. Desejar (lanar-se) sobre
a riqueza e no sobre as virtudes no belo. Eu ambiciono, ambiciona-
va, ambicione, ambicionaria a virtude e no a riqueza. Ambicionar.
16. Zhman T megsthn pitiyemen T n e tiw peirto T diaf-
yerein T tow nouw.
O maior castigo seria infligido (imposto) se os professores tentassem
corromper os jovens. Eles infligiriam (imporiam)o maior castigo. Quan-
do eles tentam corromper os jovens o maior castigo imposto. Eu ten-

mur_t2_05.p65 114 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 115

to, eu tentava, tentaria, tente impor o maior castigo. Tenta tu, tentai
vs, tente ele, tentem eles impor os maiores castigos.
17. O yeo poll didasin T.
Muitas coisas so dadas pelos deuses. Os deuses nos do coisas boas e
ns lhes damos coisas ms. D tu, d ele, dai vs, dem eles; s dado,
seja dado, sede dados, sejam dados. Eu dou, ns damos, eu d, ns de-
mos; eu daria, ns daramos; eu dava, ns dvamos. Dar. Ser dado.
18. De T tow eergtaiw T xrin podidnai T.
O homem ingrato no retribui favores ao benfeitor. Tu retribuis, vs
retribus, tu retribuas, vs retribuais, tu retribuirias, vs retribuireis, tu
retribuas, vs retribueis. Retribui tu, retribu vs; retribua ele, retri-
buam eles. Retribuir. Ser retribudo.
19. Dkhn didntvn T o tow nmouw parabanontew T (os que
transgridem).
Pudesse cumprir pena o malfeitor. Os transgressores (os que trans-
gridem) das leis cumprem pena; cumpre pena tambm tu; cumpri pena
tambm vs, que transgredis as leis. Transgredir as leis. Cumprir pena.
20. En taw tn Ayhnavn T kklhsaiw ddoto T lgein T t
boulomn T
Nas assemblias dos atenienses dado falar a quem quer (querente),
seja dado (subj), seria dado, seja dado (imperat.).
21. O poltai T fobontai T m pliw prodidtai T.
Os cidados temiam que a cidade fosse trada (entregue). Os traido-
res traem at os amigos. Eu traio, sou trado, eu traia, seja trado, eu
trasse (trairia) seria (fosse) trado, eu traa, era trado. Trai tu, tra vs:
s trado, sede trados. Ser trado.
22. Mpote p tn flvn prodidoo T.
Oxal nunca os amigos te trassem! Eu nunca trairia os amigos. Tu
trais, s trado, s trado, sejas trado, traias, trasses (trairias) serias (fos-
ses) trado, traas, eras trado. Trair. Ns nunca trairamos os amigos
nem seramos trados pelos amigos.

mur_t2_05.p65 115 22/01/01, 11:48


116 exerccios de aplicao: texto grego IV

23. En dron ti metenoaw didtai T, d stin podxes-


yai T.
Quando presentes so dados de boa mente, agradvel receber. Se
(e) os presentes fossem dados de boa mente ns os receberamos. Seja
dado, seria dado; sejam dados, seriam dados, eram dados, d, dem, da-
ria, dariam, dava, davam. Dar, ser dado.
24. Asxrw T tow polemoiw paradidmeya T.
Ns estvamos sendo entregues vergonhosamente para os inimigos.
Ns entregamos, somos entregues, entreguemos, sejamos entregues,
entregaramos (entregssemos), seramos (fssemos) entregues, entre-
gvamos, ramos entregues. Entregar, ser entregue.
25. O stratw T pato T to strathgo T proddoto T.
(pro-eddoto).
Os soldados estariam sendo trados pelos prprios comandantes. Tu
traas, eras trado; ele traa, era trado. Eu sou trado, eu era trado. Eles
traem, traam, trairiam. Trair. Ser trado. Eles so trados, sejam tra-
dos, seriam/fossem/poderiam/pudessem ser trados.
26. M fsth T tow nouw T tw p tn retn do.
Os sofistas no afastam, no afastavam os jovens do caminho para a
virtude. Eu afasto, ns afastamos, eu afaste, ns afastemos, eu afastaria
(afastasse), ns afastaramos (afastssemos), eu afastava, ns afastvamos.
Afasta tu, afastai vs. Afaste ele, afastem eles. Afastar. Ser afastado
(afastar-se).
27. Fullttou T m t krdow se tw dikaiosnhw fist T.
Cuidai que (m) os malvados no vos afastem da justia. Tu afastas,
s afastado, afasta tu, s afastado, afastes, sejas afastado, afastarias (afas-
tasses) serias (fosses) afastado.
28. Ae tow beltstouw T ew tw rxw kayistmen T.
Instala, estabelece (instalai, estabelecei) nos cargos sempre os me-
lhores. Instale ele, instalem eles; s instalado, seja ele instalado, que ele
seja instalado, sejam eles instalados, que eles sejam instalados. Eu insta-
lava, ns instalvamos, eles instalavam, eu era instalado, ns ramos ins-
talados, eles eram instalados. Instalar, ser instalado.

mur_t2_05.p65 116 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 117

29. Par tow Lakedaimonoiw T panstantai T o neteroi


tow presbutroiw.
Entre os espartanos os mais jovens se levantavam diante dos mais
velhos. Eu me levanto, me levantava, me levante, me levantaria (levan-
tasse); ns nos levantamos, nos levantvamos, nos levantemos, nos le-
vantaramos (levantssemos) diante de. Levanta-te, levantai-vos diante
de. Levantar-se diante de.
30. Tow flouw mn ok n =&dvw T fistahw T pistta-
toi gr esin T.
Os nossos amigos jamais seriam afastados de ns, pois que so muito
fiis. Ele afastaria (afastasse), vs afastareis (afastasses), ele seria (fosse)
afastado, vs fosseis (sereis) afastados. Que tu afastes, que eles afastem,
que tu sejas afastado, que eles sejam afastados, tu afastavas, eles afasta-
vam, tu eras afastado, eles eram afastados. Afastar. Ser afastado. Afasta
tu, afastai vs. Afaste ele, afastem eles. S afastado. Sede afastados. Seja
ele afastado, sejam eles afastados. Afastar, ser afastado.
31. Pr myhw T nstaso T.
Levantai-vos antes da embriaguez; ele se levante, ele levante o ami-
go; eles se levantem, eles levantem o amigo; Pe de p o amigo antes da
embriaguez, pe-te de p; ele ponha de p o amigo antes da embria-
guez, ele se ponha de p. Ponde de p, ponde-vos de p; ponham de p,
ponham-se de p. Eu punha de p, eu me punha de p; ele punha de p,
ele se punha de p; eles punham de p, eles se punham de p. Pr de p,
pr-se de p.
32 M diistmeya T, floi.
No separemos os amigos; no vos separeis, amigos. Tu separas, tu
te separas; vs separais, vs vos separais; tu separes, tu te separes; vs
separeis, vs vos separeis; tu separarias (separasses) tu te separarias (te
separasses); vs separareis (separsseis), vs vos separareis (vos sepa-
rsseis); tu separavas, tu te separavas; vs separveis, vs vos separveis.
Separar. Separar-se.
33. Krow culn xvn T tn kefaln ew mxhn kaystato T.
Os soldados tinham a cabea desguarnecida e no se apresentaram ao
combate. Tu te apresentas, apresenta-te, tu te apresentes, tu te apresen-
tarias (apresentasses), tu te apresentavas; vs vos apresentais, apresentai-

mur_t2_05.p65 117 22/01/01, 11:48


118 exerccios de aplicao: texto grego IV

vos, que vos apresenteis, vs vos apresentareis (apresentsseis), vs vos


apresentveis. Apresentar-se. Apresentar.
34. O mteroi stratitai petyento T tow polemoiw.
Os mais velhos se impem sobre os mais novos pela sabedoria. Ele se
impe, imponha-se ele, que ele se imponha, ele se imporia (se impuses-
se) ele se impunha. Eles se impunham. Tu te impunhas, vs vos imp-
nheis. Ns nos impomos, ns nos impmhamos.
35. Kkistow rxvn T stn rxein T auto m dunmenow T.
So bons comandantes os que podem comandar-se a si mesmos. Eu
comando, comande, comandaria; sou comandado, seja comandado, se-
ria comandado; comanda tu, comandai vs; comande ele, comandem
eles; comandar, ser comandado.
36. Omxlhn ryran liow skednnusin T.
O sol dispersava a neblina matutina. A neblina matutina era disper-
sada pelo sol. Eles dispersam, que dispersem, dispersariam, dispersavam.
Dispersa tu, dispersai; disperse ele, dispersem eles. Dispersar, ser dis-
persado.
37. Istasye T, taroi;
Os companheiros esto de p. Ponde de p, pe tu de p; pe-te de
p, ponde-vos de p. Eu ponho de p, eu me ponho de p; eu ponha de
p, eu me ponha de p, eu poria (pusesse) de p, eu me poria de p; eu
punha de p, eu me punha de p.
38. O palaio tow axmaltouw katedoloun T peddon-
to T.
Os prisioneiros de guerra eram escravizados ou vendidos pelos anti-
gos. Eu vendo, que eu venda, eu venderia, eu vendia; ns vendemos,
que ns vendamos, ns venderamos, ns vendamos. Vender. Ser ven-
dido. Eu escravizo, escravizava; eu sou escravizado, eu era escravizado.
Escravizar. Ser escravizado.
39. Lakedaimnioi ka mew o nmoiw xrmeya T tow atow.
Os atenienses e espartanos no se serviam das mesmas leis. Tu usas,
vs usais; tu uses, vs useis; tu usarias, vs usareis; tu usavas, vs usveis;
usa tu, usai vs; use ele, usem eles; usar.

mur_t2_05.p65 118 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 119

40. O Ayhnaoi, tn xran poryoumnhn T yevrontew T, y-


moun T.
O soldado comtemplava a terra devastada e ficou desanimado. Eu con-
templo, que eu contemple, eu contemplaria, eu contemplava. Tu per-
des coragem, que tu percas coragem, tu perderias coragem, tu perdias
coragem. Perder coragem.
41. H cux dnatai T peinn T ka dicn T detai T gr dikai-
osnhw ka lhyeaw ka ok rt mn z T nyrvpow.
A alma tinha fome e sede; pois ela precisava de justia e verdade e o
homem no vivia s de po. Tu vives, tens sede e fome; tu vivias, tinhas
sede e fome; ns vivemos, temos sede e fome; ns vivamos, tinhamos
sede e fome. Ele vive, tem sede e fome. Viver; ter sede; ter fome.
42. E toto nomzeiw T martneiw T.
Se pensavas isso estavas errado. Quando (tan) pensas isso erras. Se
(e) pensasses isso errarias. Ns pensvamos isso e estvamos errados.
Pensar. Errar.
43. O mterow strathgw tn plin tow polemoiw prod-
doto T (pro-eddoto).
A cidade estava sendo entregue aos inimigos pelo nosso comandante.
Eu entrego, eu entregava, eu sou entregue, eu era entregue pelo gene-
ral. Entregar. Ser entregue.
44. O poltai tow nmouw fulattntvn T.
cidado, guarda as leis! cidados, guardai as leis. O cidado guarde
as leis! A lei seja guardada pelo cidado; as leis sejam guardadas pelos
cidados. S guardado, sede guardados. Guardar as leis.
45. Ep t depna tn flvn bradvw poreou T.
Ns amos lentamente ao banquete do amigo. Tu ias lentamente.
Tu vais, vs ides, ide. Que ele v, que eles vo. Eu iria, ele fosse, eles
fossem, ns fssemos.
46. O misyw Tt strati diaddotai T.
Eu distribuo salrio ao exrcito. Eles distribuiam o salrio. O salrio
, era distribudo ao exrcito.

mur_t2_05.p65 119 22/01/01, 11:48


120 exerccios de aplicao: texto grego IV

47. O strathgo dieddonto t rgrion tow stratitaiw.


O comandante distribua o dinheiro entre os soldados. O dinheiro
estava sendo distribudo. Seja distribudo. Seria distribudo. Distribuir;
ser distribudo. Sendo distribudo.
48. Svkrthw dialegmenow T protrepe (pro-trepe) T tow
flouw prw gkrteian.
O sbio conversando dirige os jovens para a temperana. Conversar.
Eu conversava, eles conversavam. Conversa, conversai. Ns conversara-
mos, conversemos. Ele dirigia para, dirigido para; dirigia, era dirigido;
dirige tu para, dirigi vs para, ser dirigido para, dirigir para.
49. O palaio Aljandron yen nmazon T.
Herclito denominava os homens de deuses mortais e os deuses de
homens imortais. Ele nomeia, nomeie, nomearia. Nomear. Ser nomea-
do deus.
50. Up tn palain Aljandrow T yew nomzeto T.
Muitos homens eram nomeados deuses pelos antigos. Somos nomea-
dos, sejamos nomeados, seramos nomeados, ramos nomeados. Ser no-
meado; nomear.
51. Zn T boulmenow T, m prtte T yantou jia.
Ele no queria viver e praticava coisas dignas de morte. Vs viveis,
vivais, vivereis, viveis. Ns vivemos, vivamos, viveramos, vivamos. Eu
fao, eu fazia, faze, fazei. Fazer.
52. Ete T tow dunatvttouw rxein T.
Eles no permitiam os mais capazes governar. Permite tu, permita
ele, permiti vs, permitam eles. Ele permite, permita, permitiria, per-
mitia. Permitir.
53. Now T r T ka now koei T, ox o fyalmo T.
Os olhos no vem, mas no ouvem; a inteligncia v e ouve. Tua
olhavas e ouvias. Eles olhavam e ouviam. Olhar, Ouvir. Ser visto, ser
ouvido.
54. Flvn lgoiw o gayo nikntai T.
As palavras dos amigos vencem os bons. Venciam, venam, venceriam.
vencido, seja vencido, seria vencido, era vencido, s vencido, sede ven-
cidos. Vencer, ser vencido.

mur_t2_05.p65 120 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 121

55. O mn lloi nyrvpoi zvn T na syoien T Svkrthw d


syien T na zh T
O sbio come para viver (para que viva), os outros homens vivem para
comer (para que comam). Tu vivias, ele vivia, vs viveis, ns vivera-
mos. Eles comem, comiam, comam. Come tu, comei vs. Viver.
56. O potamo =ousin T ew tn ylattan.
O rio corre para o mar. O rio corria, os rios corriam, corram, corre-
riam para o mar. Fluir.
57. Periklw p tn Ayhnavn gapto T ka timto T.
O povo amava e estimava os tiranos. Ama e s estimado. Amai e sede
estimados. Amavas e eras estimado. Amarias e serias estimado. Que tu
ames e sejas estimado. Amar. Ser amado. Estimar. Ser estimado.
58. O potamw pararre T par tn metran plin.
Os rios corriam ao longo de nossa cidade. Corria, corra, corram, cor-
reria, correriam ao longo de nossa cidade. Fluir ao longo.
59. Gltthw T peir T kraten T.
Tentai dominar a lngua. Tente ele, tentem eles. Domina, dominai;
domine ele, dominem eles. Tentavas, tentveis; dominavas, dominveis,
Eras dominado, reis dominados. Dominar, ser dominado; Tentar.
60. Akoue T poll llei T karia.
Ouvi (vs) muitas coisas, falai coisas oportunas. Tu ouves, falas, ou-
as, fales, ouvirias, falarias, ouvias, falavas. Ouvir, falar. Ser ouvido. Falai,
fale ele, falem eles o oportuno.
61. Poll bltion dikesyai T diken T.
muito melhor cometer injustia do que sofrer injustia. Eu sou
injusto, sou injustiado; tu cometias injustia, sofrias injustia; eles co-
metiam injustia, sofriam injustia. Comete tu injustia, sofre tu injus-
tia; cometei injustia, sofrei injustia. Fazer injustia, sofrer injustia.
62. Plhrmen T tw naw ka plvmen T p tow polemouw.
Ns enchemos as naus e navegamos contra os inimigos; enche as naus
e navega contra os inimigos. Enchamos e navegvamos; enchiam e na-
vegavam. Enchei e navegai. Encher. Navegar.

mur_t2_05.p65 121 22/01/01, 11:48


122 exerccios de aplicao: texto grego IV

63. H ngkh doulo T tow nyrpouw.


A fatalidade escravizava os homens. Escraviza tu, escravizai vs. S
escravizado, sede escravizados. Eu escravizava e era escravizado; escravi-
zavam e eram escravizados. Que tu escravizes, sejas escravizado. Tu es-
cravizarias e serias escravizado. Escravizar, ser escravizado.
64. Pantaxo o prodtai T yantou zhmiontai T.
Em toda parte os traidores eram punidos de morte. Punir, ser puni-
do. Eu punia, era punido. Tu punes, s punido. Pune tu, puni vs. Ele
puna, seja punido, ele puniria, seria punido.
65. Tow mn flouw leuyermen T tow d xyrow xeirmeya T.
preciso sujeitar os inimigos e libertar os amigos. Sujeita e liberta
tu. Sujeitai e libertai vs. Eles sujeitavam e libertavam. Que ele sujeite e
liberte, eles sujeitem e libertem. Tu sujeitarias e libertarias, vs sujeita-
reis e libertareis. Libertar, ser libertado, sujeitar.
66. Up tn sofn mn lgow moiotai T t rgr T
d sig t xrus T.
Os antigos comparavam a palavra prata e o silncio ao ouro, mas o
silncio no ouro nem a palavra prata. Tu comparavas, eras compa-
rado. Ele assemelhava, era assemelhado, assemelhavam, eram asseme-
lhados. Compara, s comparado, s comparado. Ser comparado.
67. H metra xra p tn polemvn kakotai T.
Os nossos campos eram danificados pelos inimigos. Ele causava mal,
eles causavam mal; ele era prejudicado, eles eram prejudicados. No cau-
ses mal, no causeis mal. Quando (se) causas mal, s prejudicado. Cau-
sar mal, ser prejudicado/sofrer males.
68. Up tn Ayhnavn pollo tn pifanesttvn T poli-
tn T dkvw T zhmionto T.
Os atenienses castigavam injustamente os cidados mais destacados.
Castigar, ser castigado. Que eu castigue e seja castigado, que eles casti-
guem e sejam castigados. S castigado, s castigado, castigas. Castigar,
ser castigado.
69. Mimhton T st soi tow gayow. Mimhtoi es soi o gayo.
Tu deves imitar as coisas boas; no teu dever imitar as coisas ms.
As coisas boas devem ser imitadas por ti.

mur_t2_05.p65 122 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 123

70. Vfelhton T soi tn plin stn. Vfelhta T soi pliw


stn.
Tu deves ajudar os amigos. Os amigos devem ser ajudados por ti.
71. A mn pleiw felhta T esin o d floi mimhto T.
As coisas boas so imitveis, os amigos auxiliveis.
72. Epiyumhton T stn mn tw retw. H ret piyumht
T stin.
Vs deveis ter ambio de virtude. As virtudes so ambicionveis.
73. H ret piyumht T stin.
As virtudes so ambicionveis.
74. O mn tn nyrpvn bow fyartw T, a d reta yna-
toi T.
Os homens so corruptveis; as virtudes incorruptveis.

4. Exerccios corrigidos:
1. Tn gayn tn ploton staton tyei T bebaitaton
gr stin.
Anlise: tyei - imper. sing. at. suj. tu. tn ploton - c. ob. dir.
staton - pred. do c. obj. dir. Tn gayn - gen. partitivo; stin. -
vb. do suj. (t gayn). bebaitaton - pred. do suj. gr - conj.
expl.
Temas: tyh-/tye-
Traduo: Coloca a riqueza (como) ltimo dos bens pois o mais
inseguro.
Verso: Colocai a riqueza como ltimo dos bens; ela a mais insegura. -
Tn gayn tn ploton staton tye-te bebaitatow gr
stin. Ele coloca - Tyh-sin; colocado - tye-tai; era colocado - -
tye-to; colocava - -tyei/-tiyh; coloque - tiy / tiy-tv; seja co-
locado - tiy-tai / tiy-syv; colocaria - tiye-h; seria colocado. - tiye-
-to n.

mur_t2_05.p65 123 22/01/01, 11:48


124 exerccios de aplicao: texto grego IV

2. H ret mnh tow nyrpouw sxurow tyhsin T.


Anlise: H ret - nom. suj. sing.; mnh - nom. pred. do suj.; tyhsin
- vb. do suj. ind. at.; tow nyrpouw - c. obj. dir.; sxurow - pred.
do c. obj. dir.
Temas: tiyh-/tiye-
Traduo: S a virtude pe fortes os homens.
Verso: S as virtudes pem os homens fortes. - A reta mnai tow
nyrpouw sxurow tiy-asin. Coloca tu - Tyei; coloque ele - tiy-
tv; colocai - tye-te; coloquem eles - tiy-ntvn. S colocado - Tye-
so. Seja ele colocado - tiy-syv; sede colocados - tye-sye; sejam eles
colocados - tiy-syvn. So colocados - Tye-ntai; eram colocados - -
tye-nto. Colocar - Tiy-nai; ser colocado - tye-syai.
3. O plotow pollkiw metatyhsi T tn tn nyrpvn
trpon.
Anlise: O plotow - nom. suj. sing.; metatyhsi - vb. do suj. pres.
ind. at.; tn trpon - c. obj. dir. do vb.; tn nyrpvn - gen.
restr. adj. adn. de trpon.
Temas: metatyh-/ye-
Traduo: A riqueza muitas vezes muda a maneira dos homens.
Verso: Muitas vezes as virtudes mudam a maneira do homem. - Poll-
kiw a reta meta-tiy-asi tn to nyrpou trpon. Mudar.
- Meta-tiy-nai. Ser mudado. - Meta-tye-syai. Mudavas. - Met-e-
tyei-w/met-e-tyh-w. Eras mudado. - Met-e-tye-so. Sejas mudado. -
Meta-tiy. Mudes. - Meta-tiy-w. Serias / fosses mudado Meta-
tiye--o n. Mudasses / mudarias - Meta-tiye-h-w n. Mudar - Me-
ta-tiy-nai. Ser mudado - Meta-tye-syai.
4. O sofista t rgrion tw retw protyesan T.
Anlise: O sofista - nom. suj. pl.; protyesan - vb. do suj. impf.
at.; t rgrion - acus. n. sing. c. obj. dir. do vb. tyesan; tw re-
tw - gen. de separao > prep. pr > na frente de.
Temas: protiyh-/tiye-
Traduo: Os sofistas colocavam o dinheiro na frente da virtude. Prefe-
riam o dinheiro virtude.

mur_t2_05.p65 124 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 125

Verso: O sbio prepe a virtude ao dinheiro. - O sofw tn retn


to rgurou pro-tyh-sin. Eu tambm prepunha, mas agora no
preponho. - Ka g (kg) prou-tyh-n, nn d o pro-tyh-mi.
Vs prepondes. - Pro-tye-te. Sois prepostos. - Pro-tye-sye. Ele
preporia e seria preposto. - Pro-tiye-h te ka pro-tiye--to. Se (n)
eu prepuser, caso eu preponha. - En pro-tiy. Ele prepunha. -
Prou-tyh/tyei. Era preposto. - Prou-tye-to. Prepor - Pro-tiy-
nai. Ser preposto - Pro-tye-syai.
5. O yeo moi nt kakn gay didoen (didohsan) T.
Anlise: O yeo - nom. pl. suj.; didoen - vb. do suj. opt. pres. at.;
gay - acus. neutro pl. c. obj. dir. do vb.; nt - prep. > em lugar de,
contra + gen.; kakn - gen. pedido por nt. moi - dat. de atrib.
Temas: didv-/dido-
Traduo: Os deuses poderiam dar/dessem em lugar de coisas ms coi-
sas boas.
Verso: Os maus do coisas ms em troca dos favores (coisas boas) aos
benfeitores. - O kako nt tn gayn kak did-asi tow
eergtaiw. Em lugar de coisas ms os deuses davam e do coisas boas.
- Ant tn kakn o yeo -ddo-san te ka did-asi tgay.
Pudessem serem dadas as coisas ms em lugar das coisas boas, - Eye
nt tn gayn t kak dido--to.
6. Entiymen T tow noiw tn tw sofaw rvta. (rvw-tow).
Anlise: suj. impl. no vb.; Entiymen - vb. subj. exort. pres. 1a p. pl.;
suj. ns. tn rvta - acus. sing. c. obj. dir. de -tiymen. tw sofaw
- gen. restr. compl. nom. de rvta. tow noiw - loc. pl. masc. pedido
por En-; n - prep. loc. > lugar onde, em. dentro de.
Temas: ntiyh-/tiye-
Traduo: Coloquemos nos jovens (im-ponhamos) o amor da sabedoria.
Verso: O amor da sabedoria era incutido (im-posto) nos jovens pelos
sofistas. - O tw sofaw rvw n-e-tye-to tow noiw p tn
sofistn. Impe tu - En-tyei; imponha ele - n-tiy-tv; imponde
vs - n-tye-te; imponham eles - n-tiy-ntvn. S imposto - En-
tye-so. seja ele imposto - n-tiy-syv / n-tiy-tai; sede impostos
- n-tye-sye. sejam eles impostos - n-tiy-syvn / n-tiy-ntai.
Ns impomos - En-tye-men; somos impostos - n-tiy-meya; impo-

mur_t2_05.p65 125 22/01/01, 11:48


126 exerccios de aplicao: texto grego IV

nhamos - n-tiy-men; sejamos impostos - n-tiy-meya. Impora-


mos / impusssemos - ntiye--men/n-tiy-ih-men n; seramos / fs-
semos impostos - n-tiye--meya n; impnhamos - n-e- tye-men.
ramos impostos - n-e-tiy-meya.
7. S te ka delfw sou sunetyete T (sunetyeton) rgrion.
Anlise: S te ka delfw - nom. sing. suj.; sunetyete - vb. dos
suj. impf. at. 2a p. pl. suj. tu e vs. sou - gen. restr. pron. pes. 2a p. > de
ti > teu, tua.
Temas: suntiyh-/tiye-
Traduo: Tu e teu irmo colocveis dinheiro junto(s).
Verso: Teu irmo e tua irm punham dinheiro juntos. - O mn del-
fw sou te ka s delf sun-e-tye-san rgrion. Teu irmo
e tua irm, os dois, punham dinheiro juntos. - O mn delfw sou te
ka s delf sun-e-ty-thn rgrion. Vs dois pondes e p-
nheis dinheiro juntos. - Sf sun-tye-ton te ka sun-e-tiy-thn
rgrion. Eu compunha. Sun-e-tyh-n. Era composto - Sun-e-tiy-
mhn. Ponhamos junto o dinheiro. - Sun-e-tye-men t rgrion. O
dinheiro seja posto junto. - T rgrion sun-tiy-tai./ sun-tiy-
syv. Compor - Sun-tiy-nai. Ser composto. - Sun-tye-syai.
8. Tat t gnm ka mew prostiymeya T.
Anlise: mew - nom. pl. suj.; ka - conet. forte > tambm, at, mesmo.
pros-tiymeya - vb. do suj. pres/ind. voz mdia. t gnm - dat. idia
de acrscimo, atribuio. Tat - adj. adn. dat.
Temas: prostiyh-/tiye-
Traduo: A essa opinio tambm ns nos acrescentamos (nos juntamos).
Verso: Tambm eu me junto (me pro-ponho, me acrescento) a essa
opinio. - Tat t gnm ka g pros-tye-mai. Eu me juntava.
Pros-e-tiy-mhn. Eu acrescentava. - Pros-e-tiyh-n. Junta-te. Pros-
tye-so. Juntai-vos. - Pros-tye-sye. Eles acrescentam. - Pros-tiy-
asin. Eles se juntam - Pros-tye-ntai. Eles se juntavam - Pros-e-
tye-nto. Eles acrescentavam - Pros-e-tye-san.
9. Elabmeya T m tn cfon par tn nmon timeya T.
Anlise: Suj. impl. no verbo. Elabmeya - vb. 1a p. pl. subj. exort. -
suj. ns. m - neg. vol. ev. sobre o subj.; tiymeya - subj. ev. dep. de

mur_t2_05.p65 126 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 127

m. tn cfon - c. obj. dir.; par - prep. > ao lado de, com idia de
mov. > acus.; tn nmon - acus. pedido por par.
Temas: - Elabej-, tiyh/tiye-
Traduo: Tenhamos cuidado que no ponhamos o voto ao lado da lei.
Verso: Eu tomo cuidado (que) no ponhas o voto ao lado da lei. - E-
labomai m par tn nmon tn cfon tiyw. Tu pes - Tyh-w;
s posto - tye-sai; ponhas - tiyw; sejas posto - tiy; porias - tiye-hw
n; serias posto - tiye-o n. Pe tu - Tyei; s posto - tye-so; punhas
- -tyeiw; eras posto - -tye-so. Pr - tiy-nai; ser posto - tye-syai.

10. O Spartitai T t to bou gay detera tyento T


tw djhw T .
Anlise: O Spartitai - nom. pl. suj.; tyento - vb. do suj. impf.
ind. mdio (suj. envolvido na ao). t gay - c. obj. dir. do vb.; to
bou - gen. restr. compl. nom.; detera - acus. pred. do obj. dir.; tw
djhw - gen. de separao pedido por detera.
Temas: Spartith-/ta-, tiye-/tiyh-, dja-
Traduo: Os espartanos colocavam as coisas boas da vida (como) se-
gundas da glria.
Verso: As coisas boas da vida eram colocadas segundas da glria (do que
a glria) pelos espartanos. - T to bou gay detera tyento
tw djhw p tn Spartiatn. Sejam colocadas - Tiy-syvn /
tiy-ntai; seriam colocadas - tiye--nto n. so colocadas - tye-ntai.
Ser colocado - Tye-syai.

11. Ka n tow barbroiw ka mlista n tow Asianow pugmw


T ka plhw yla T tyeto T .
Anlise: yla - nom. pl. neutro. suj.; tyeto - vb. 3a p. sing. (suj.
neutro pl.) impf. pas.; pugmw ka plhw - gen. restr. compl. nom. de
yla. n tow barbroiw... n tow Asianow - loc. pl. pedido por
n. ka... ka - conet. forte em contraponto > tanto... quanto; no s...
mas tambm. mlista - adv. intens. no superl.
Temas: pugm-, ylo-, tiye-/tiyh-
Traduo: Tanto entre os brbaros quanto sobretudo entre os asiticos
trofus de luta e pugilismo eram colocados.

mur_t2_05.p65 127 22/01/01, 11:48


128 exerccios de aplicao: texto grego IV

Verso: Os brbaros e sobretudo os asiticos colocavam um trofu de


pugilismo e luta. - O mn brbaroi ka mlista o Asiano yla
pugmw ka plhw -tye-san. Eu coloco, sou colocado. - Tyh-mi,
tye-mai. Colocar, ser colocado. - tiy-nai, tye-syai.
12. O Aluw potamw jhsin T ew tn Ejeinon kalomenon T
pnton.
Anlise: O Aluw - nom. sing. suj.; potamw - nom. sing. aposto do
suj.; jhsin - vb do suj. at.8 tn pnton - acus. de direo. pedido por
ew. Ejeinon, kalomenon - acus. adj. adn.
Temas: jih-/jie-, kalomeno-
Traduo: O rio Hlis desgua no mar chamado Euxino (hospitaleiro).
Verso: O rio Hlis escoava (desaguava, se lanava) no mar chamado Eu-
xino. - O Aluw potamw jei9 ew tn Ejeinon kalomenon pn-
ton. lana-te - -ei; lance-se ele - -tv; lanai-vos - e-te; lancem-se
eles - -ntvn. Eu me lano de, sou lanado. - Ejh-mi, je-mai. Eu
me lance, seja lanado. - Eji, jimai. Eu me lanaria, seria lanado.
- Ejie-h-n, jie--mhn n. Eu me lanava, era lanado de. - Ejh-n,
ji-mhn. Lanar-se para, ser lanado em. - Eji-nai ew, je-syai ew.
13. T feilmena T poddou T.
Anlise: suj. impl. no vb.; poddou - vb. imper. at. 2a p. sing. > tu. T
feilmena - acus. n. pl. compl. obj. dir.
Temas: feilmeno-, podidv-/dido-
Traduo: Devolve (paga) as dvidas (as coisas devidas).
Verso: Pagai (devolvei, atribu) as coisas devidas. - T feilmena
poddo-te. paga - poddo-tai; so pagas - poddo-ntai; seja

8 Para o grego, o ato de desaguar, lanar-se ativo, objetivo; por isso voz ativa. Em
portugus, a idia de lanar-se, neste caso, se presta a confuso: o pronome reflexi-
vo pode induzir o leitor a pensar em voz mdia; no o caso.
9 Tanto o verbo nai > hmi, quanto o verbo stnai > sthmi, ao receberem o
aumento do passado -, contraem-no em -i-, que se torna longo, mas fica grafica-
mente imperceptvel. Nesses casos as formas do impf. e pres. so idnticas apenas
se diferenciando pelas des. primrias no pres. e des. secundrias no impf.; mas as
1a e 2a pessoas do pl. so idnticas. S o contexto resolve.

mur_t2_05.p65 128 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 129

paga - podid-tai / podid-syv; sejam pagas - podid-ntai


/ podid-syvn; seria paga - podido--to; seriam pagas - podi-
do--nto; era paga - peddo-to; eram pagas - peddo-nto; ser pago
- poddo-syai; pagar - podid-nai.
14. O gayo opote di tn pnon meyisi T t nagkaa
prttein T .
Anlise: O gayo - nom. pl. suj.; meyisi - vb. do suj. pres. ind. at.;
opote - neg. obj. de tempo, sobre meyisi. prttein - inf. at. c. obj.
dir. do vb.; t nagkaa - acus. n. pl. compl. obj. dir. do inf.; di -
prep. > por, atravs de, metaf. acus. > idia de mov.; tn pnon - acus.
pedido pela prep. > por, por causa de.
Temas: meyih-/ie-, pratt-/prass-
Traduo: Os bons nunca, por causa do sono / pelo sono, adiam fazer as
coisas necessrias.
Verso: Os maus jogam alm (adiam) fazer as coisas necessrias. - O
kako mey-isi t nagkaa prttein. Eu adiava fazer as coisas
necessrias. - Mey-h-n t nagkaa prttein. No adia/adies (tu)
fazer as coisas necessrias - M mey-ei t nagkaa prttein. No
adie ele - m mey-i-tv; no adiai (adieis) vs - m mey-e-te; no adiem
eles - m mey-i-ntvn. Eles adiavam - Mey-e-san; adiariam - mey-ie--
en; adiem - mey-isi / mey-i-ntvn; fazer as coisas necessrias. - t
nagkaa prttein. Adiar - mey-i-nai; ser adiado - mey-e-syai.
15. Pollo nyrvpoi fentai T plotou.
Anlise: nyrvpoi - nom. pl. suj.; Pollo - nom. masc. pl. adj. adn.
do suj.; f-entai - vb. do suj. pres. ind. voz mdia10. plotou - gen.
compl. de ambicionar > no ter > separao > gen.
Temas: fih-/ie-
Traduo: Muitos homens tm ambio de riqueza (almejam,
ambicionam).

10 A voz mdia est clara pelo significado metafrico: ambicionar, lanar-se com seu
desejo, sua vontade. Contudo esse verbo pode ter voz ativa ao significar lanar sobre,
ou lanar-se sobre, em que o pron. refl. apenas o compl. obj. dir. Ver nota 7.

mur_t2_05.p65 129 22/01/01, 11:48


130 exerccios de aplicao: texto grego IV

Verso: Os soldados se lanaram sobre os inimigos. - O stratitai


f-e-san / f-e-nto p tow polemouw. Desejar (lanar-se) sobre
a riqueza e no sobre as virtudes no belo. - O kaln sti to
plotou mn f-e-syai tn d retn o. Eu ambiciono - Ef-
e-mai; ambicionava - fi--mhn; ambicione - fimai; ambicionaria a
virtude e no a riqueza. - f-ie-i-mhn n tw mn retw to d
plotou o. Ambicionar - Ef-e-syai.

16. Zhman T megsthn pitiyemen T n e tiw peirto T dia-


fyerein T tow nouw.
Anlise: Suj. impl. no vb. da princ. apdose/condicionada. pitiyemen
n - vb. do suj. pres. opt. at., suj. > ns. Zhman - acus. compl. obj. dir.;
megsthn - acus. adj. adn. do compl. obj. dir.; e - conj. supos. hip. pos-
svel > opt.; tiw - nom. sing. suj. da subord. prtase/condicionante.
peirto - vb. do suj. opt. voz mdia. diafyerein - inf. obj. dir. do vb.;
tow nouw - acus. pl. compl. obj. dir. do inf.
Temas: Zhma-, pitiyh-/tiye-, peiraj-, diafyeir-
Traduo: Ns estabeleceramos o maior castigo, se algum ousasse cor-
romper os jovens.
Verso: O maior castigo seria infligido (imposto), se os professores tentas-
sem corromper os jovens. - Zhma megsth pitiye--to n e o di-
dskaloi peir-nto diafyerein tow nouw. Eles infligiriam (im-
poriam) o maior castigo. - Zhman megsthn pitiye--en n. Quando
eles tentam corromper os jovens o maior castigo imposto. - Otan
peirntai diafyerein tow nouw megsth zhma pitye-tai. Eu
tento - Peir-mai. eu tentava - -peir-mhn; eu tentaria / tentasse -
peir-mhnn; eu tente impor o maior castigo - peir-mai megsthn
zhman pitiy-nai. Tenta tu - Peir ka s. Tentai vs - peir-
sye mew. tente ele - peir-syv atw. Tentem eles impor os maio-
res castigos - peir-syvn ato zhmaw megstaw pi-tiy-nai.

17. O yeo poll didasin T.


Anlise: O yeo - nom. pl. suj.; didasin - vb. do suj. pres. ind. at.
poll - acus. n. pl. compl. obj. dir. do vb.
Temas: didv-/dido-
Traduo: Os deuses do muitas coisas.

mur_t2_05.p65 130 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 131

Verso: Muitas coisas so dadas pelos deuses. - Poll p tn yen


ddo-tai. Os deuses nos do coisas boas e ns lhes damos coisas ms.
O mn yeo did-asin mn gay: mew d tow yeow ddo-men
kak. D tu - Ddou; d ele - did-tv; dai vs - ddo-te; dem eles -
did-ntvn. S dado - Ddo-so; seja dado - did-syv; sede dados -
ddo-sye; sejam dados - did-syvn. Eu dou - Ddv-mi; ns damos -
ddo-men; eu d - did; ns demos - did-men; eu daria - dido--hn;
ns daramos - dido--men; eu dava - -ddou-n; ns dvamos - -ddo-
men. Dar - Did-nai. Ser dado -Ddo-syai.
18. De T tow eergtaiw T xrin podidnai.
Anlise: podidnai - inf. at. suj.; xrin - acus. sing. compl. obj. dir.
do inf.; tow eergtaiw - dat. de atrib. compl. de podidnai. De -
vb. do suj. podidnai.
Temas: eergth-/ta-, deW-
Traduo: preciso retribuir favor aos benfeitores.
Verso: O homem ingrato no retribui favores ao benfeitor. - O x-
ristow nyrvpow ok po-ddv-si xritaw t eergt. Tu
retribuis - po-ddv-w; vs retribus - po-ddo-te; tu retribuas -
po-d-w; vs retribuais - po-did-te; tu retribuirias - po-dido-
h-w; vs retribuireis - po-dido--te n; tu retribuas - p-e-ddou-
w; vs retribueis - p-e-ddo-te; retribui tu - po-ddou; retribu vs
- po-ddo-te; retribua ele - po-did-tv; retribuam eles - po-
did-ntvn; retribuir - po-did-nai; ser retribudo - po-ddo-syai.
19. Dkhn didntvn T o tow nmouw parabanontew T (os que
transgridem).
Anlise: o para-ban-o-ntew - nom. part. pres. masc. pl. suj.;
didntvn - vb. do suj. imper. ind. 3 a p. pl.; Dkhn - acus. sing. compl.
obj. dir. do vb.; tow nmouw - acus. pl. compl. de par- > ao lado de,
com mov.
Temas: didv-/dido-, paraban-o-nt-
Traduo: Cumpram sentena os que andam ao lado das leis.
Verso: Pudesse cumprir pena o malfeitor. (Eye) dkhn dido-h
kakorgow; Os transgressores (os que transgridem) das leis cumprem
pena. - O tow nmouw para-ban-o-nt-ew dkhn did-a-sin. Cum-
pre pena tambm tu - Ka s dkhn ddou. Cumpri pena tambm vs,

mur_t2_05.p65 131 22/01/01, 11:48


132 exerccios de aplicao: texto grego IV

que transgredis as leis. - Dkhn ddo-te ka mew o para-ban-o-


ntew tow nmouw. Transgredir as leis. - Tow nmouw para-ban-
ein. Cumprir pena. - Dkhn didnai.
20. En taw tn Ayhnavn T kklhsaiw ddoto T lgein T t
boulomn T
Anlise: lgein - inf. suj.; -ddo-to - vb. do suj. impf. ind. pass. t
boulomn - part. pres. dat. atrib. compl. de. En taw kklhsaiw -
loc. pl. rel. de lugar onde. tn Ayhnavn - gen. pl. compl. nom.
Temas: Ayhnao-, didv-/dido-, boulmeno-
Traduo: Nas assemblias dos atenienses era dado falar ao que queria/a
quem queria/ao querente.
Verso: Nas assemblias dos atenienses dado falar a quem quer (que-
rente). - En taw tn Ayhnavn kklhsaiw ddo-tai lgein t
boulomn. Seja dado (subj.) - did-tai; seria dado - dido--to n;
seja dado (imperat.) - did-syv.
21. O poltai T fobontai T m pliw prodidtai T.
Anlise: O poltai - nom. pl. suj. da princ.; fobontai - vb. do suj.
pres. ind. voz mdia. m - conj. vol. event. > subj.; pliw - nom. sing.
suj.; pro-didtai - vb. do suj. voz pass. subj. eventual pedido por m.
Temas: polth-/ta-, fobej-, pro-didv-/dido-
Traduo: Os cidados temiam que a cidade fosse trada (entregue). -
O poltai -fobo-nto m pliw prodido--to.
Verso: Os traidores traem at os amigos. - O prodtai prodid-a-
sin xri / ka tow flouw. Eu traio, sou trado - proddv-mi, pro-
ddo-mai; eu traia, seja trado - prodid, prodid-mai; eu traisse
(trairia) seria (fosse) trado - prodido-h-n, prodido--mhn n; eu traa,
era trado - prouddou-n, proudid-mhn. Trai tu, tra vs - prod-
dou, proddo-te; s trado, sede trados - proddo-so, proddo-sye.
Ser trado - proddo-syai.
22. Mpote p tn flvn prodidoo T.
Anlise: Suj. impl. no vb.; prodidoo - vb. 2a p. sing. opt. pres. pass.
suj. tu. p - prep. > sob, sob o efeito de > ag. da passiva > gen.; p tn
flvn - gen. de separ. > ag. da passiva. Mpote - neg. vol. voto incerto
> opt.

mur_t2_05.p65 132 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 133

Temas: prodidv-/dido-
Traduo: Nunca pudesses ser trado pelos amigos. / nunca serias / po-
derias ser / pudesses ser trado pelos amigos.
Verso: Oxal nunca os amigos te trassem! - Mpote o floi se pro-
dido--en; Eu nunca trairia os amigos. - Opote n tow flouw
prodido-h-n . Tu trais - proddv-w; s trado - proddosai; s tra-
do - proddo-so; sejas trado - prodid; traias - prodidw; trasses
(trairias) - prodido-h-w n; serias (fosses) trado - prodido--o n;
traas - prouddou-w; eras trado - prouddo-so. Trair - prodid-
nai. Ns nunca trairamos os amigos nem seramos trados pelos amigos.
- Opote tow flouw prodido--men n ote prodido--meya n
p tn flvn.

23. En dron ti metenoaw didtai T, d stin podxes-


yai T.
Anlise: dron - nom. n. sing. suj.; didtai - vb. do suj, subj. ev. 3a
p. sing. v. pass.; ti - pron. ind. nom. n. sing. aposto do suj.; En - part.
hipot. event. > subj.; met - prep. > com, junto > idia de participao >
gen.; enoaw - gen. part. pedido por met. stin - vb. do suj. dron.
d - nom. n. sing. pred. do suj. podxesyai. podxesyai - inf.
mdio, suj.
Temas: didv-/dido-, podex-
Traduo: Se algum presente dado com benevolncia agradvel
receber.
Verso: Quando presentes so dados de boa mente, agradvel receber. -
Otan dra met enoaw did-ntai d stin po-dxesyai.
Se (e) os presentes fossem dados de boa mente ns os receberamos. - e
t dra met enoaw dido--nto po-dexomey n. Seja dado -
did-tai; seria dado - dido--to; sejam dados - did-ntai. seriam da-
dos - dido--nto n; eram dados - -ddo-nto; D (ele) - did / did-
tv; dem (eles) - did-sin / did-ntvn; eu daria - dido-hn n;
dariam - dido--e-n/dido-h-san n; eu dava - -ddoun; davam - -
ddo-san. Dar - did-nai; ser dado - ddo-syai.

mur_t2_05.p65 133 22/01/01, 11:48


134 exerccios de aplicao: texto grego IV

24. Asxrw T tow polemoiw paradidmeya T.


Anlise: suj. impl. no vb. para-didmeya - vb. 1a p. pl. pres. ind. voz
pass. suj. > ns. Asxrw - adv. de modo construdo sobre o tema
Asxr-. tow polemoiw - dat. pl. atrib. compl. do vb.
Temas: Asxr-, paradidv-/dido-
Traduo: Ns estamos sendo entregues vergonhosamente aos inimigos.
Verso: Ns estvamos sendo entregues vergonhosamente para os inimi-
gos. - Asxrw tow polemoiw par-e-did-meya. Ns entregamos,
somos entregues - paraddo-men, paradid-meya; entreguemos, se-
jamos entregues - paradid-men, paradid-meya; entregaramos
(entregssemos) seramos (fssemos) entregues - paradido--men,
paradido--meya n; entregvamos, ramos entregues - par-e-ddo-
men, par-e-did-meya. Entregar, ser entregue - paradid-nai,
paraddo-syai.
25. O stratw T pato T to strathgo T proddoto T.
(pro-e-ddoto).
Anlise: O stratw - nom. sing. suj.; proddoto - vb. do suj. impf.
pass.; pato to strathgo - gen. de separ. agente da pass.
Temas: strat-, at-, strathg-, prodidv-/ddo-
Traduo: O exrcito estava sendo trado pelo prprio comandante.
Verso: Os soldados estariam sendo trados pelos prprios comandantes.
O stratitai prodido--nto n p atn tn strathgn.
Tu traas, eras trado - proddou-w, proddo-so; ele traa, era tra-
do - proddou, proddo-to; Eu sou trado, eu era trado - proddo-
mai, prodid-mhn. Eles traem - prodid-a-sin; eles traam - pro-
ddo-san; eles trairiam - prodido--e-n n. Trair - prodid-nai. Ser
trado - proddo-syai. Eles so trados - proddo-ntai; sejam tra-
dos-prodid-ntai/ prodid-syvn; seriam/fossem/poderiam/pudes-
sem ser trados - prodido--nto n.
26. M fsth T tow nouw T tw p tn retn do.
Anlise: suj. impl. no vb.; fsth - vb. do suj. imper. dir. at. sing. suj.
> tu. M - neg. volit. event. sobre o imper.; tow nouw - acus. pl. compl.
obj. dir. do vb.; tw do - gen. de separ. pedido por p. p - prep. >
sobre, associada a mov. > na direo de > acus.

mur_t2_05.p65 134 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 135

tn retn - acus. de direo > prep. p


Temas: f-sth-/ista- (p-sth-), no-
Traduo: No afasta/afastes os jovens do caminho sobre a virtude.
Verso: Os sofistas no afastam, no afastavam os jovens do caminho para
a virtude. - O sofista ok fist-sin, fsta-san tow nouw
tw p tn retn do. Eu afasto - fsth-mi; ns afastamos -
fsta-men; eu afaste - fist; ns afastemos - fist-men; eu
afastaria (afastasse) - fista-h-n n; - ns afastaramos (afastssemos)
- fista--men; eu afastava - fisth-n; ns afastvamos - fsta-
men; Afasta tu - fsth; afastai vs - fsta-te; Afaste ele - fist-
tv; afastem eles - fist-ntvn; Afastar - fist-nai; Ser afastado
(afastar-se) - fsta-syai.

27. Fullttou T m t krdow se tw dikaiosnhw fist T.


Anlise: suj. impl. no vb.; Fullttou - vb. do suj. imper. dir. sing.
mdio. m - conj. volit. event. negat. > subj.; t krdow - nom. n. sing.
suj. da subord.; fist - vb. do suj. subj. event. exort.; se - acus. sing.
compl. obj. dir. do vb.; tw dikaiosnhw - gen. de separ. pedido por
p do vb. composto.
Temas: Fullatt-/fullass-, fisth-/fista-
Traduo: Toma cuidado que o lucro (no) te afaste do sentimento de
justia.
Verso: Cuidai que (m) os malvados no vos afastem da justia. -
Fulltt-e-sye m o ponhro mw tw dikaiosnhw f-ist-
sin. Tu afastas - fsth-w; s afastado - fsta-sai; afasta tu -
fsth; s afastado - fsta-so > fstv; afastes - fist-w; sejas
afastado - fist; afastarias (afastasses) - fista-h-w. serias (fosses)
afastado - fista--o n.

28. Ae tow beltstouw T ew tw rxw kayistmen T.


Anlise: suj. impl. no vb.; kayistmen - vb. subj. exort. at. 1a p. pl. >
ns. tow beltstouw - acus. pl. compl. obj. dir. do vb.; ew - prep.
para, para dentro > acus. de mov. tw rxw - acus. pedido por ew
Temas: bltisto-, kayisth-/kayista-
Traduo: Instalemos sempre os melhores nos cargos.

mur_t2_05.p65 135 22/01/01, 11:48


136 exerccios de aplicao: texto grego IV

Verso: Instala, estabelece (instalai, estabelecei) nos cargos sempre os


melhores. - Ae tow beltstouw ew tw rxw kaysth / kays-
ta-te. Instale ele - kayist-tv; instalem eles - kayist-ntvn; s
instalado - kaysta-so / katstv; seja ele instalado - kayist-syv;
que ele seja instalado - kayist-tai; sejam eles instalados - kayist-
syvn; que eles sejam instalados - kayist-ntai; Eu instalava - ka-
ysth-n; ns instalvamos - kaysta-men; eles instalavam - kaysta-
san; eu era instalado - kayist-mhn; ns ramos instalados - kayist-
meya; eles eram instalados - kaysta-nto; Instalar - kayist-nai; ser
instalado - kaysta-syai.

29. Par tow Lakedaimonoiw T panstantai T o neteroi


tow presbutroiw.
Anlise: o neteroi - nom. pl. suj.; panstantai - vb. do suj. pres.
ind. mdio. tow presbutroiw - dat. pl. de atrib.; Par - prep. >
junto a, ao lado de, entre > loc.; tow Lakedaimonoiw - loc. pedido
pela prep. par.
Temas: Lakedaimnio-, panisth-/ista-
Traduo: Entre os lacedemnios os mais jovens ficam em p para os
mais velhos.
Verso: Entre os espartanos os mais jovens se levantavam diante dos mais
velhos. - Par tow Lakedaimonoiw pansta-nto o neteroi
tow presbutroiw. Eu me levanto - pansta-mai; me levantava -
panist-mhn. me levante - panist-mai. eu me levantaria (levan-
tasse) - panista--mhn n; ns nos levantamos - panist-meya;
nos levantvamos - panist-meya; nos levantemos - panist-
meya. nos levantaramos (levantssemos) diante de - panista--meya
n. Levanta-te - pansta-so / panstv; levantai-vos diante de -
pansta-sye. Levantar-se diante de - pansta-syai.

30. Tow flouw mn ok n =&dvw T fistahw T pisttatoi


gr esin T.
Anlise: suj. impl. no vb.; fistahw - vb. do suj. opt. at. 2a p. sing. suj.
> tu. n - part. do potencial > opt.; ok - neg. obj. sobre o adv.; =&dvw
- adv. de modo construdo sobre o tema =dio-. Tow flouw - acus.
compl. obj. dir.; mn - gen. restr. compl. nom. de flouw. gr - conj.
explic.; esin - vb. do suj. da coord.; pisttatoi - nom. pl. pred. do suj.

mur_t2_05.p65 136 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 137

Temas: =dio-, f isth-/ista-, s-/s-


Traduo: Os nossos amigos tu no facilmente afastarias, pois so os
mais fiis.
Verso: Os nossos amigos jamais seriam afastados de ns, pois que so
muito fiis. - O mteroi floi opote fista--nto f mn:
pisttatoi gr esin. Ele afastaria (afastasse)- fista-h n; vs
afastareis (afastasses) - fista--te n; ele seria (fosse) afastado -
fista--to n; vs fsseis (sereis) afastados - fista--sye n; Que
tu afastes - fist-w; que eles afastem - fist-sin; que tu sejas afas-
tado - fist; que eles sejam afastados - fist-ntai; tu afastavas -
fsth-w; eles afastavam - fsta-san; tu eras afastado - fsta-
so; eles eram afastados - fsta-nto; Afastar - fist-nai; Ser afas-
tado - fsta-syai; Afasta tu - fsth; afastai vs - fsta-te;
Afaste ele - fist-tv; afastem eles - fist-ntvn; S afastado -
fsta-so / fstv; Sede afastados - fsta-sye; Seja ele afasta-
do - fist-syv; sejam eles afastados - fisst-syvn; Afastar -
fist-nai; ser afastado - fsta-syai.

31. Pr myhw T nstaso T.


Anlise: suj. impl. no vb.; nstaso - imper. dir. sing. voz mdia, suj.
> tu. Pr - prep. frente a, antes, idia de separao > gen.; myhw - gen.
sing. pedido por pr.
Temas: myh-, n-isth-/n-ista-
Traduo: Levanta (-te) antes da embriaquez.
Verso: Levantai-vos antes da embriaguez. - Pr myhw n-sta-sye.
ele se levante - n-ist-syv.; ele levante o amigo - n-ist-tv tn
flon; eles se levantem - n-ist-syvn; eles levantem o amigo - n-
ist-ntvn tn flon. Pe de p o amigo antes da embriaguez - Pr
myhw n-sth tn flon; pe-te de p - n-sta-so; ele ponha de
p o amigo antes da embriaguez - Pr myhw n-ist-tv tn flon;
ele se ponha de p - n-ist-syv. Ponde de p; ponde vos de p - n-
sta-te, n-sta-sye; ponham de p, ponham-se de p - n-ist-
ntvn, n-ist-syvn Eu punha de p. eu me punha de p - n-stn-
n, n-ist-mhn. Ele punha de p, ele se punha de p - n-sth, n-
sta-to. eles punham de p, eles se punham de p - n-sta-san,
n-sta-nto. Pr de p, pr-se de p - n-ist-nai, n-sta-syai.

mur_t2_05.p65 137 22/01/01, 11:48


138 exerccios de aplicao: texto grego IV

32 M diistmeya T, floi.
Anlise: suj. impl. no vb.; diistmeya - vb. do suj. subj. ev. exort. 1a p.
pl. > ns. m - neg. subj. volit. event. > subj.; floi - voc. pl. silepse
de concord.
Temas: di-isth-/di-ista-
Traduo: No nos separemos, amigos!
Verso: No separemos os amigos. - M di-istmen tow flouw. No
vos separeis, amigos. - M di-ist-sye, floi. Tu separas, tu te se-
paras - di-sth-w, di-sta-sai; vs separais, vs vos separais - di-sta-
te, di-sta-sye;; tu separes, tu te separes - di-ist-w, di-ist; vs
separeis, vs vos separeis - di-ist-te di-ist-sye; tu separarias (sepa-
rasses) tu te separarias (te separasses) - di-ista-h-w n, di-ista--o n;
vs separareis (separsseis), vs vos separareis (vos separsseis) - di-ista-
te n, di-ista--sye n; tu separavas, tu te separavas - di-sth-w, di-
sta-so; vs separveis, vs vos separveis - di-sta-te, di-sta-sye;
Separar - di-ist-nai. Separar-se. - di-sta-syai.

33. Krow culn xvn T tn kefaln ew mxhn kaystato T.


Anlise: Krow - nom. sing. suj.; xvn - nom. sing. masc. part. pres.
pred. do suj.; kaystato - vb. do suj. imperf. mdio. tn kefaln -
acus. sing. compl. obj. dir. do part.; culn- acus. sing. pred. do compl.
obj. dir. do part.; ew - prep. para, na direo de > acus. de mov.; mxhn -
acus. de dir., pedido por ew.
Temas: x-o-nt-, kay-isth-/kay-ista-
Traduo: Ciro, tendo a cabea desguarnecida, apresentou-se (entrada
na ao > imperfeito) para a luta. / Ciro tinha a cabea desguarnecida e se
apresentou ao combate.
Verso: Os soldados tinham a cabea desguarnecida e no se apresenta-
ram ao combate. O stratitai culw tw kefalw xontew o
kay-sta-nto ew tn mxhn. Tu te apresentas - kay-sta-sai; apre-
senta-te - kay-sta-so > kay-stv. tu te apresentes - kay-ist-w. tu
te apresentarias (apresentasses) - kayista--o n; tu te apresentavas -
kay-sta-so; vs vos apresentais - kay-sta-sye; apresentai-vos - kay-
sta-sye; que vos apresenteis - kay-ist-sye; vs vos apresentareis
(apresentsseis) - kay-ista--sye n; vs vos apresentveis - kay-sta-
sye. Apresentar-se - kay-sta-syai. Apresentar - kay-ist-nai.

mur_t2_05.p65 138 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 139

34. O mteroi stratitai petyento T tow polemoiw.


Anlise: O stratitai - nom. pl. suj.; mteroi - nom. pl. adj. adn.
do suj.; petyento - vb. do suj. imperf. mdio. tow polemoiw - loc.
pl. pedido pela prep. p > sobre, em cima de.
Temas: pi-tiyh-/pi-tiye-
Traduo: Os nossos soldados se impunham sobre os inimigos (estavam
se impondo).
Verso: Os mais velhos se impem sobre os mais novos pela sabedoria. -
O presbteroi pitye-ntai tow nevtroiw t sof&. Ele se
impe - pitye-tai; imponha-se ele - pitiy-syv; que ele se impo-
nha - pitiy-tai; ele se imporia (se impusesse) - pitiye-to n; ele
se impunha - p-e-tye-to. Eles se impunham - p-e-tye-nto; Tu te
impunhas - p-e-tye-so; vs vos impnheis - p-e-tye-sye. Ns nos
impomos - pitiy-meya; ns nos impmhamos - p-e-tiy-meya.
35. Kkistow rxvn T stn rxein T auto m dunmenow T.
Anlise: m dunmenow - nom. sing. suj. part. md. subst.; m - neg.
eventual sobre o part. suj.; rxein - inf. compl. obj. dir. do part. suj.;
auto - gen. de separ. pedido pelo vb. inf. rxein. stn - vb. do suj.;
rxvn - nom. sing. pred. do suj.; Kkistow - nom. sing. adj. adn. do
pred. do suj.
Temas: rx-o-nt-, aut-, dunmeno-
Traduo: Pssimo governante o no capaz de governar-se (a si mesmo).
Verso: So bons comandantes os que podem comandar-se a si mesmos.
- Agayo rxontw esin o autn / sfn atn rxein du-
nmenoi. Eu comando - rx-v; que eu comande - rx-v; comanda-
ria - rx-oi-mi n; sou comandado - rx-o-mai; seja comandado - rx-
v-mai;seria / fosse comandado - rx-o-mhn n; comanda tu - rx-e;
comandai vs - rx-e-te; comande ele - rx--tv; comandem eles -
rx--ntvn; comandar - rx-ein; ser comandado - rx-e-syai.
36. Omxlhn ryran liow skednnusin T.
Anlise: liow - nom. sing. suj.; skednnusin - vb. do suj. ind. pres.
at.; Omxlhn - acus. compl. obj. dir. do vb.; ryran - acus. adj. adn.
do compl. obj. dir. do vb.
Temas: skedannu-

mur_t2_05.p65 139 22/01/01, 11:48


140 exerccios de aplicao: texto grego IV

Traduo: O sol dispersa a nvoa matutina.


Verso: O sol dispersava a neblina matutina. - Omxlhn ryran liow
-skdannu. A neblina matutina era dispersada pelo sol. - Omxlh
ryra p to lou -skednnu-to. Eles dispersam - skedn-
nusin. que dispersem - skedann-v-sin. dispersariam - skedann-oi-
en n; dispersavam - -skednnu-san. Dispersa tu - skdannu.
dispersai vs - skednnu-te; disperse ele - skedann-tv; dispersem
eles - skedann-ntvn. Dispersar - skedann-nai. ser dispersado -
skednnu-syai.
37.Istasye, T taroi;
Anlise: suj. impl. no vb.; Istasye - vb. do suj. imper. dir. pl. > vs.
taroi; - voc. pl.
Temas: sth-/sta-
Traduo: Levantai-vos, companheiros! / De p, companheiros!
Verso: Os companheiros esto de p. - Ista-ntai o taroi; Ponde
de p - sta-te; pe tu de p - sth; pe-te de p - sta-so > stv;
ponde-vos de p - sta-sye. Eu ponho de p - sth-mi; eu me ponho
de p - sta-mai; eu ponha de p - st-v > st. eu me ponha de p
- st-mai; eu poria (pusesse) de p - sta-h-n n; eu me poria de p -
sta--mhn n; eu punha de p - sth-n; eu me punha de p - st-mhn.
38. O palaio tow axmaltouw katedoloun T peddon-
to T.
Anlise: O palaio - nom. pl. suj.; katedoloun - vb. do suj. impf.
at.; - part. de relao entre dois > alternativa, disjuntiva. peddonto
- vb. do suj. impf. voz mdia. tow axmaltouw - acus. pl. compl.
obj. dir. dos dois vbs.
Temas: katadouloj-, podidv-/po-dido-
Traduo: Os antigos escravizavam os prisioneiros de guerra ou vendiam.
Verso: Os prisioneiros de guerra eram escravizados ou vendidos pelos
antigos. O axmaltoi katedolo-nto peddonto p tn
palain. Eu vendo - po-ddo-mai; que eu venda - podid-mai;
eu venderia - podido--mh-n n; eu vendia - p-e-did-mhn; ns ven-
demos - podid-meya; que ns vendamos - podid-meya; ns ven-
deramos - podido--meya n; ns vendamos - p-e-did-meya.

mur_t2_05.p65 140 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 141

Vender - poddo-syai; Ser vendido. - poddo-syai; Eu escravizo -


katadoul. escravisava - kat-e-dolou-n; eu sou escravizado - kata-
doulo-mai; eu era escravizado - kat-e-doulo-mhn. Escravizar -
katadoulon. Ser escravizado - katadoulosyai.

39. Lakedaimnioi ka mew o nmoiw xrmeya T tow atow.


Anlise: Lakedaimnioi ka mew - nom. pl. suj.; xrmeya - vb. dos
suj. indic. mdio. o - neg. obj. sobre nmoiw. nmoiw - instr. pl. pedido
pelo vb.; tow atow - adj. adn. do instr.
Temas: xraj-, drico / xrhj- tico-jnico.
Traduo: Os lacedemnios e ns nos servimos no das mesmas leis.
Verso: Atenienses e espartanos no se serviam das mesmas leis. Ayh-
naoi ka Lakedaimnioi o nmoiw -xr-nto tow atow. Tu
usas, vs usais - xr, xr-sye; tu uses, vs useis - xr, xr-sye, tu
usarias, vs usareis - xro n, xr-sye n; tu usavas, vs usveis - -
xr, -xr-sye; usa tu, usai vs - xr, xr-sye; use ele, usem eles -
xr-syv, xr-syvn. usar - xr-syai.

40. O Ayhnaoi, tn xran poryoumnhn T yevrontew, T


ymoun T.
Anlise: O Ayhnaoi - nom. pl. suj.; yevrontew - nom. pl. part. at.
pred. do suj.; ymoun - vb. do suj. impf. at.; tn xran - acus. sing.
compl. obj. dir. do part.; poryoumnhn - acus. sing. part. pass. fem.
pred. do c. obj. dir.
Temas: poryoumnh-, (poryej-), yevront-, (yevrej-), yumej-
Traduo: Os atenienses, contemplando, ao contemplarem/contem-
plantes a terra sendo devastada perderam nimo (passaram a perder ni-
mo > impf.).
Verso: O soldado comtemplava a terra devastada e ficou desanimado.
O stratithw tn xran poryoumnhn yevrn ymei. Eu
contemplo/observo - yevr; que eu contemple - yevr; eu contem-
plaria - yevrohn n; eu contemplava - -yeroun; Tu perdes cora-
gem - yumew; que tu percas coragem - yumw; tu perderias coragem -
yumohw n; tu perdias coragem - ymeiw; perder coragem - yumen.

mur_t2_05.p65 141 22/01/01, 11:48


142 exerccios de aplicao: texto grego IV

41. H cux dnatai T peinn T ka dicn T detai T gr dikaio-


snhw ka lhyeaw ka ok rt mn z T nyrvpow.
Anlise: H cux... nyrvpow - nom. sing. suj.; dnatai - vb. do
1o suj. indic. pres. mdio. peinn ka dicn - inf. at. compl. obj. dir. de
dnatai. detai - vb. do 1o suj. indic. pres. mdio. gr - conj. explic.;
dikaiosnhw ka lhyeaw - gen. de separ. compl. do vb. detai. ka -
conet. de mesmo plano. z - vb. do 2o suj. indic. pres. at.; rt - instr.
masc. sing.; mn - instr. masc. sing. pred. de rt. ok - neg. obj.
sobre rt mn.
Temas: duna-, peinaj-dr. /peinhj- tic. /jn., dicaj-dr. / dichj-
tic. /jn., deW-, zaj-dr. / zhj-tic. /jn.
Traduo: A alma pode ter fome e ter sede pois ela precisa de justia e
verdade e o homem vive no s de po.
Verso: A alma tinha fome e sede; pois ela precisava de justia e verdade
e o homem no vivia s de po. - H cux -dna-to peinn ka di-
cn -de-to gr dikaiosnhw ka lhyeaw ka ok rt mn
-zh nyrvpow. Tu vives, tens sede e fome - Z-w, dic-w ka pein-
w; tu vivias, tinhas sede e fome - -zh-w, -dch-w, ka -penh-w; ns
vivemos, temos sede e fome - z-men, dic-men ka pein-men; ns
vivamos, tinhamos sede e fome - -z-men, -dic-men ka -pein-
men; Ele vive, tem sede e fome - z, dic ka pein. Viver - zn; ter
sede - dicn; ter fome - peinn.

42. E toto nomzeiw T martneiw T.


Anlise: suj. impl. nos vbs. E - conj. hip. de real. irreal. potenc. - aqui >
realidade > indic.; nomzeiw, martneiw - vbs. do suj. pres. ind. at. 2a
p. sing. > tu. toto - ditico, acus. n. sing. compl. obj. dir. de nomzeiw.
Temas: nomiz-, martan-
Traduo: Se pensas isso erras.
Verso: Se pensavas isso estavas errado. - E toto -nmiz-e-w
mrtan-e-w. Quando (tan) pensas isso erras. - Otan toto
nomz--w martn-eiw. Se (e) pensasses isso errarias. - E toto
nomz-oi-w martn-oi-w n. Ns pensvamos isso e estvamos erra-
dos. - Toto -nomz-o-men ka martn-o-men. Pensar - nomz-ein;
Errar - martn-ein.

mur_t2_05.p65 142 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 143

43. O mterow strathgw tn plin tow polemoiw prod-


doto T (pro-eddoto).
Anlise: O strathgw - nom. sing. suj.; mterow - nom. sing. adj.
adn. do suj.; proddoto - vb. do suj, impf. mdio. tn plin - acus.
sing. compl. obj. dir. do vb.; tow polemoiw - dat. pl. de atrib. / loc. da
prep. pr > na frente.
Temas: pro-didv-/pro-dido-
Traduo: O nosso comandante estava entregando a cidade aos inimigos.
Verso: A cidade estava sendo entregue aos inimigos pelo nosso coman-
dante. - Up to metrou strathgo pliw tow polemoiw
proddoto. Eu entrego, sou entregue - proddv-mi/proddo-mai;
eu entregava, era entregue - prouddou-n/proudid-mhn; Eu sou en-
tregue, eu era entregue pelo general. - Proddo-mai, proudid-mhn
p to strathgo. Entregar - prodid-nai; Ser entregue -
proddo-syai.
44. O poltai tow nmouw fulattntvn T.
Anlise: O poltai - nom. pl. suj.; fulattntvn - vb. do suj. imper.
ind.; tow nmouw - acus. pl. compl. obj. dir. do vb.
Temas: fulatt-/fulass-
Traduo: Os cidados guardem as leis.
Verso: cidado, guarda as leis! - V polta fllatt-e tow
nmouw. cidados, guardai as leis. - V poltai fllatt-e-te tow
nmouw. cidado guarde as leis! - O polthw fulltt--tv tow
nmouw. A lei seja guardada pelo cidado - O nmow fullatt--syv/
fulltt-h-tai p to poltou. As leis sejam guardadas pelos ci-
dados. - O nmoi fullatt--syvn/fullatt--ntai p tn
politn. S guardado - fulltt-ou; sede guardados - fulltt-e-
sye; Guardar as leis - fulltt-ein tow nmouw.
45. Ep t depna tn flvn bradvw poreou T.
Anlise: suj. impl. no vb.; poreou - vb. do suj. imper. dir. sing. mdio.
bradvw - adv. de modo sobre o vb.; Ep - > sobre, em cima de, asso-
ciado a vb. de movim. > acus.; t depna - acus. de mov.
tn flvn - gen. restr. compl. nom.
Temas: poreu-

mur_t2_05.p65 143 22/01/01, 11:48


144 exerccios de aplicao: texto grego IV

Traduo: Vai lentamente para (sobre) os banquetes dos amigos.


Verso: Ns amos lentamente ao banquete do amigo. - Ep t depna
tn flvn bradvw -poreu--meya. Tu ias lentamente. - Bra-
dvw -pore-ou. Tu vais - pore-ei/-; vs ides - pore-e-sye; ide
- pore-e-sye; Que ele v - pore-h-tai; que eles vo - pore-v-
ntai; Eu iria - poreu-o-mhn n; ele fosse - pore-oi-to; eles fossem
- pore-oi-nto; ns fssemos - poreu-o-meya.
46. O misyw Tt strati diaddotai T.
Anlise:O misyw - nom. sin. suj.; diaddotai - vb. do suj. pres. ind.
pass.; t strati - dat. sing. de atrib.
Temas: dia-didv-/dia-dido-
Traduo: O soldo/salrio distribudo tropa/exrcito.
Verso: Eu distribuo salrio ao exrcito. - Misyn t strati dia-
ddv-mi. Eles distribuam o salrio. - Di-e-ddo-san tn misyn. O
salrio , era distribudo ao exrcito. - O misyw diaddo-tai te ka
di-e-ddo-to t strati.
47. O strathgo dieddonto t rgrion tow stratitaiw.
Anlise: O strathgo - nom. pl. suj.; dieddonto - vb. do suj.; t
rgrion - acus. c. o. d.; tow stratitaiw - dat. de atrib.
Temas: dia-didv-/dia-dido-
Traduo: Os comandantes distribuam o dinheiro aos soldados.
Verso: O comandante distribua o dinheiro entre os soldados. - O
strathgw di-e-ddo-to t rgrion tow stratitaiw. O di-
nheiro estava sendo distribudo. T rgrion di-e-ddo-to. Seja dis-
tribudo - dia-did-tai / dia-did-syv. Seria distribudo - dia-dido-
-to n. Distribuir - dia-ddo-syai; ser distribudo - dia-ddo-syai.
Sendo distribudo - dia-didmenow.
48. Svkrthw dialegmenow T protrepe (pro-trepe) T tow
flouw prw gkrteian.
Anlise: Svkrthw - nom. sing. suj.; dialegmenow - nom. sing.
masc./ part. mdio pred. do suj.; protrepe - vb. do suj. impf. at.; tow
flouw - acus. pl. compl. obj. dir. do vb,; prw - prep. > para, na direo
de > acus.; gkrteian. - acus. de direo pedido por prw.

mur_t2_05.p65 144 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 145

Temas: dialegmeno-, protrep-


Traduo: Scrates conversando dirigia os amigos para a temperana/
resistncia.
Verso: O sbio conversando dirige os jovens para a temperana. - O
sofw dialegmenow protrp-ei tow nouw prw gkrteian.
Conversar - dialg-e-syai; Eu conversava di-e-leg--mhn; eles con-
versavam - di-e-lg-o-nto; Conversa tu - dialg-ou; conversai -
dialg-e-sye; Ns conversaramos - dialeg-o-meya n; conversemos
- dialeg--meya; Ele dirigia para - pro-trep-e; dirigido para -
pro-trp-e-tai; dirigia - pro-trep-e; era dirigido - pro-trp-e-
to; dirige tu para - pr-trep-e; dirigi vs para - pro-trp-e-te; ser
dirigido para - pro-trp-e-syai; dirigir para - pro-trp-ein.
49. O palaio Aljandron yen nmazon T.
Anlise: O palaio - nom. pl. suj.; nmazon - vb. do suj. impf. at.;
Aljandron - acus. sing. compl. obj. dir. do vb.; yen - acus. sing.
pred. do compl. obj. dir. do vb.
Temas: nomaz-
Traduo: Os antigos denominavam Alexandre deus.
Verso: Herclito denominava os homens de deuses mortais e os deuses
de homens imortais. - O Hrkleitow nmaz-e tow mn nyr-
pouw ynhtow yeow tow d yeow yantouw nyrpouw. Ele
nomeia - nomz-ei; nomeie - nomz- / nomaz--tv; nomearia -
nomz-oi n; Nomear - nomz-ein. Ser nomeado deus - Yew
nomz-e-syai.
50. Up tn palain Aljandrow T yew nomzeto T.
Anlise: Aljandrow - nom. sing. suj.; nomzeto - vb. do suj. impf.
pass.; yew - nom. sing. pred. do suj.; Up tn palain - gen. de
separ. > agente da passiva.
Temas: Aljandro-, nomaz-
Traduo: Alexandre era denominado deus pelos antigos.
Verso: Muitos homens eram nomeados deuses pelos antigos. - Pollo
nyrvpoi yeo nomz-o-nto p tn palain. Somos nomea-
dos - nomaz--meya; sejamos nomeados - nomaz--meya; seramos
nomeados - nomaz-o-meya n; ramos nomeados - nomaz--meya;
Ser nomeado - nomz-e-syai; nomear - nomz-ein.

mur_t2_05.p65 145 22/01/01, 11:48


146 exerccios de aplicao: texto grego IV

51. Zn T boulmenow T, m prtte T yantou jia.


Anlise: suj. impl. no vb.; boulmenow - part. nom. sing. masc. predic.
do suj.; Zn - inf. acus. compl. obj. dir. do part.; m - neg. volit. event.
sobre o imperat.; prtte - vb do suj. imper. dir. sing. suj. > tu. jia. -
acus. n. pl. compl. obj. dir. do vb.; yantou - gen. restr. compl. nom.
de jia.
Temas: Zj-tic. /jn. zaj- dr., boulmeno-. pratt-, /prass-
Traduo: Querendo viver no pratica/pratiques coisas dignas de morte.
Verso: Ele no queria viver e praticava coisas dignas de morte. - Zn o
boulmenow -pratte yantou jia. Vs viveis - z-te; vivais -
z-te; vivereis - z-te n; viveis - -z-te; Ns vivemos z-men;
vivamos - z-men; viveramos - z-men n; vivamos - -z-men. Eu
fao - prtt-v; eu fazia - -pratt-o-n; faze - prtt-e; fazei -
prtt-e-te; Fazer - prtt-ein.
52. Ete T tow dunatvttouw rxein T.
Anlise: suj. impl. no vb.; Ete - Ete - vb. do suj. imper. dir. sing.
suj. > vs. tow dunatvttouw - acus. compl. obj. dir. do vb.; rxein
- acus. compl. obj. dir. do vb.
Temas: Eaj-, rx-
Traduo: Deixai os mais capazes governar.
Verso: Eles no permitiam os mais capazes governar. - Ok vn tow
dunatvttouw rxein Permite tu - a; permita ele - -tv; permi-
ti vs - -te; permitam eles - -ntvn Ele permite - ; permita -
; permitiria - hn n; permitia - a; Permitir - n.
53. Now T r T ka now koei T, ox o fyalmo T.
Anlise: now, o fyalmo - nom. suj.; r, koei - vb. do suj. ind.
pres. at.
Temas: no- > no-, raj-, kou-, fyalm-
Traduo: O juzo olha, o juzo ouve, no os olhos (e os ouvidos).
Verso: Os olhos no vem, mas no ouvem; a inteligncia v e ouve. -
O fyalmo ok r-sin ll ok koou-sin: now r ka
ko-ei. Tu olhavas e ouvias. - Eraw te ka kouew. Eles olhavam e
ouviam. - Ervn te ka kou-o-n. Olhar - rn; Ouvir - koein;
Ser visto - r-syai; ser ouvido - ko-e-syai.

mur_t2_05.p65 146 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 147

54. Flvn lgoiw o gayo nikntai T.


Anlise: o gayo - nom. pl. suj.; nikntai - vb. do suj. indic. pl. at.;
lgoiw - instr. pl.; Flvn - gen. restr. compl. nom. de lgoiw.
Temas: nikaj-
Traduo: Os bons so vencidos por palavras de amigos.
Verso: As palavras dos amigos vencem os bons. - O tn flvn l-
goi nik-si tow gayow. Venciam - -nkvn; venam - niksin;
venceriam - niken n; vencido - nik-tai; seja vencido - nik-tai;
seria vencido - nik-to n; era vencido - -nik-to; s vencido - nik;
sede vencidos - nik-sye; Vencer - nikn; ser vencido - nik-syai.
55. O mn lloi nyrvpoi zvn T na syoien T Svkrthw d
syien na zh.
Anlise: O nyrvpoi - Svkrthw - nom. suj., lloi - nom. pl.
adj. adn. do suj.; mn... d - pontuao oral > paralelismo > de um lado...
de outro. zvn - vb. do suj. impf. at., na syoien - vb. do suj. opt. at.
potencial. syien - vb. do suj. impf. at., na zh. - vb. do suj. opt. at.
potencial.
Temas: zaj- dr. / zhj-tic. -jn., syi-
Traduo: Os outros homens viviam para que comessem. Scrates co-
mia para que vivesse.
Verso: O sbio come para viver (para que viva), os outros homens vivem
para comer (para que comam). - O mn sofw syei na z o d lloi
nyrvpoi zsin na syvsin. Tu vivias - -zh-w; ele vivia - -zh;
vs viveis - -z-te; ns viveramos - z-men n; Eles comem - sy-
ou-sin; comiam - syi-o-n; comam - sy-v-sin/syi--ntvn; Come
tu - syi-e; comei vs - sy-e-te; Viver - zn.
56. O potamo =ousin T ew tn ylattan.
Anlise: O potamo - nom. pl. suj.; =ousin - vb. do suj. ind, pres.
at.; ew - prep. para, na direo de > movim. > acus.; tn ylattan. -
acus. de direo.
Temas: =eW-
Traduo: Os rios fluem para o mar.
Verso: O rio corre para o mar. - O potamw =e ew tn ylattan.
O rio corria - O potamw rrei. Os rios corriam, corram, correriam

mur_t2_05.p65 147 22/01/01, 11:48


148 exerccios de aplicao: texto grego IV

para o mar. - O potamo rreon, =vsin, =eoen ew tn ylattan.


Fluir - =en.
57. Periklw p tn Ayhnavn gapto T ka timto T.
Anlise: Periklw - nom. sing. suj.; gapto ka timto - vbs. do
suj. impf. pass.; p tn Ayhnavn - agente da pass. p com gen.
Temas: gapaj-, timaj-
Traduo: Pricles era amado e honrado pelos atenienses.
Verso: O povo amava e estimava os tiranos. - O dmow gpa te
ka -tma tow turnnouw. Ama e s estimado. - Agpa te ka
tim. Amai e sede estimados. - Agap-te te ka tim-sye. Amavas
e eras estimado. - Hgpa-w te ka -tim. Amarias e serias estimado
- Agaph-w n te ka timo n. Que tu ames e sejas estimado -
Agap-w te ka tim. Amar - Agapn. Ser amado - Agap-
syai. Estimar Timn. Ser estimado - Tim-syai.
58. O potamw pararre T par tn metran plin.
Anlise: O potamw - nom. sing. suj.; pararre - vb. do suj. pres.
ind. at.; par - prep. > ao lado de, ao longo de > mov. > acus.; tn
metran plin - acus. de movimento. kraten - inf. acus. compl.
obj. dir. do vb.
Temas: pararreW-
Traduo: O rio flui ao longo de nossa cidade.
Verso: Os rios corriam ao longo de nossa cidade. - O potamo rreon
par tn metran plin. Corria, corra, corram, correria, correriam
ao longo de nossa cidade. - Errei, =-, =-v-sin, =-oi n, =-oi-e-n
n par tn metran plin. Fluir ao longo - pararr-en.
59. Gltthw T peir T kraten T.
Anlise: suj. impl. no vb.; peir - vb. do suj. imper. dir. sing. mdio.
Gltthw - gen. de separ. compl. de vb. de domnio/poder.
Temas: Gltta-/glssa-, peiraj-, kratej-
Traduo: Tenta (tu) dominar a lngua.
Verso: Tentai dominar a lngua. - Gltthw peir-sye kraten.
Tente ele - peir-syv; tentem eles - peir-syvn; Domina tu -
krtei; dominai - krate-te; domine ele - krate-tv; dominem eles

mur_t2_05.p65 148 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 149

- krato-ntvn; Tentavas - -peir; tentveis - -peir-sye; domi-


navas - -krtei-w; dominveis - -krate-te; Eras dominado - -kra-
to; reis dominados - -krate-sye; Dominar - kraten; ser domi-
nado - krate-syai; Tentar - peir-syai.
60. Akoue T poll llei T karia.
Anlise: suj. impl. no vb.; Akoue - llei - vbs. do suj. imper. dir. sing.
suj. > tu. poll - karia - acus. n. pl. compl. obj. dir. dos vbs.
Temas: kou-, lalej-
Traduo: Ouve muitas coisas, fala oportunas.
Verso: Ouvi (vs) muitas coisas, falai coisas oportunas. - Ako-e-te
poll lale-te karia. Tu ouves, falas - ko-eiw, lalew; ouas,
fales - ko-w, lalw; ouvirias, falarias - ko-oi-w n, lalohw n;
ouvias, falavas - kou-e-w, -llei-w; ouvir, falar - ko-ein, lalen;
ser ouvido - ko-e-syai; falai - lale-te; fale ele - lale-tv; falem
eles o oportuno - lalo-ntvn t karion.
61. Poll bltion dikesyai T diken T.
Anlise: dikesyai - diken - inf. suj. nom.; - conet. de relao
entre dois, disjuntivo/alternativo. bltion - nom. n. sing. pred. do suj.
inf.; Poll - instr.
Temas: dikej-
Traduo: melhor em muito sofrer injustia do que cometer.
Verso: muito melhor cometer injustia do que sofrer injustia. -
Poll bltion diken dikesyai. Eu sou injusto - dik; sou
injustiado - diko-mai; tu cometias injustia - dkei-w; sofrias injus-
tia - diko; eles cometiam injustia - dkoun; sofriam injustia -
diko-nto; Comete tu injustia - dkei; sofre tu injustia - diko;
cometei injustia - dike-te; sofrei injustia - dike-sye; Fazer injus-
tia - diken; sofrer injustia - dikesyai.
62. Plhrmen T tw naw ka plvmen T p tow polemouw.
Anlise: suj. impl. no vb.; Plhrmen ka plvmen - vbs. do suj. subj.
exort. at. 1a p. pl. > ns. tw naw - acus. pl. compl. obj. dir. de Plh-
rmen. p - prep. > sobre, em cima de; associado a mov. > acus.; p tow
polemouw - acus. de direo.
Temas: plhrej-, pleW-

mur_t2_05.p65 149 22/01/01, 11:48


150 exerccios de aplicao: texto grego IV

Traduo: Enchamos os navios e naveguemos sobre/contra os inimigos.


Verso: Ns enchemos as naus e navegamos contra os inimigos. -
Plhro-men tw naw ka pl-o-men p tow polemouw. Enche
as naus e navega contra os inimigos. - Plrei tw naw ka ple p
tow polemouw. Enchamos e navegvamos - E-plhro-men te ka
-pl-o-men; Enchiam e navegavam - E-plrou-n te ka ple-o-n;
Enchei e navegai. - Plhre-te te ka plete; Encher - plhren; Na-
vegar - plen.

63. H ngkh doulo T tow nyrpouw.


Anlise: H ngkh - nom. sing. suj.; doulo - vb. do suj. ind. pres.
at.; tow nyrpouw - acus. pl. compl. obj. dir. do vb.
Temas: douloj-
Traduo: A necessidade escraviza os homens.
Verso: A fatalidade escravizava os homens. - H ngkh -dolou
tow nyrpouw. Escraviza tu, escravizai vs. - Dolou, doulo-te;
S escravizado, sede escravizados. - Doulo, doulo-sye; Eu escravi-
zava e era escravizado - E-dolou-n, -doulo-mhn; Escravizavam e
eram escravizados - E-dolou-n te ka -doulo-nto; Que tu escra-
vizes, sejas escravizado. - Doulo-w, doulo; Tu escravizarias e serias
escravizado. - Douloh-w te ka douloo n. Escravizar, ser escraviza-
do - Doulon, doulo-syai.

64. Pantaxo o prodtai T yantou zhmiontai T.


Anlise: o prodtai - nom. sing. suj.; zhmiontai - vb. do suj. ind.
pres. pass.; yantou - gen. sing. de causa > troca. Pantaxo - adv. de
lugar onde, questo po.
Temas: prodth-/ta-, zhmioj-
Traduo: Em toda parte os traidores so punidos de morte.
Verso: Em toda parte os traidores eram punidos de morte. - Pantaxo
o prodtai yantou -zhmio-nto. Punir, ser punido. - Zhmion,
zhmio-syai. Eu punia, era punido. - E-zhmou-n, -zhmio-mhn. Tu
punes, s punido. - Zhmio-w, zhmio. Pune tu, puni vs. - Zhmou,
zhmiote. Ele puna, seja punido. Zhmio, zhmi-tai. Ele puniria, seria
punido. - Zhmioh n, zhmioto n.

mur_t2_05.p65 150 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 151

65. Tow mn flouw leuyermen T tow d xyrow xeirmeya


T.
Anlise: suj. impl. nos vbs.; leuyermen - xeirmeya - vbs. do suj.
subj. exort. 1a p. pl. > ns. Tow mn flouw - tow d xyrow - acus.
pl. compl. obj. dir. dos vbs.
Temas: leuyeroj-, xeiroj-
Traduo: Libertemos os amigos e sujeitemos os inimigos.
Verso: preciso sujeitar os inimigos e libertar os amigos. - Tow mn
polemouw de xeiro-syai tow d flouw leuyeron. Sujeita e
liberta tu. - Eleuyrou te ka xeiro. Sujeitai e libertai vs. - Xeiro-
sye te ka leuyero-te. Eles sujeitavam e libertavam. - Hleuyroun
te ka -xeiro-nto. Que ele sujeite e liberte - Xeir-tai te ka
leuyero. Eles sujeitem e libertes. - Xeir-ntai te ka leuyer-
sin. Tu sujeitarias e libertarias. Xeiroo te ka leuyerohw n. Vs
sujeitareis e libertareis. - Xeirosye n te ka leuyerote n. Li-
bertar - Eleuyeron. Ser libertado - Eleuyero-syai. Sujeitar -
Xeiro-syai.

66. Up tn sofn mn lgow moiotai T t rgr T


d sig t xrus T.
Anlise: mn lgow - d sig - nom. sing. suj.; moiotai - vb.
dos suj. pres. ind. pass. Up tn sofn - gen. de ag. da pass. com
p e gen.; t rgr - t xrus - dat. rel. de igualdade.
Temas:moioj-, rguro-, xrus-
Traduo: Pelos sbios a palavra assemelhada prata e o silncio ao
ouro.
Verso: Os antigos comparavam a palavra prata e o silncio ao ouro;
mas o silncio no ouro nem a palavra prata. - O palaio mooun
tn mn lgon t rgr tn d sign t xrus: ll
mn sig ok sti xrusw d lgow ok stin rgurow. Tu com-
paravas eras comparado - Vmoouw te ka moio. Ele assemelhava,
era assemelhado. - Vmoou te ka moio-to. Assemelhavam e eram
assemelhados. - Vmooun te ka moio-nto. Compara - moou; s
comparado - moio; s comparado - moio; Ser comparado - moio-
syai.

mur_t2_05.p65 151 22/01/01, 11:48


152 exerccios de aplicao: texto grego IV

67. H metra xra p tn polemvn kakotai T.


Anlise: H xra - nom. sing. suj.; metra - nom. sing. adj. adn. do
suj.; kakotai - vb do suj. pres. ind. pass.; p tn polemvn - rel
de ag. da pass. p com gen.
Temas: kakoj-
Traduo: O nosso pas danificado pelos inimigos.
Verso: Os nossos campos eram danificados pelos inimigos. O mteroi
gro -kako-nto p tn polemvn. Ele causava mal, eles cau-
savam mal. - E-kkou, -kkoun. Ele era prejudicado, eles eram preju-
dicados. - E-kako-to, -kako-nto. No causes mal, no causeis mal.
- M kkou, m kako-te. Quando (se) causas mal, s prejudicado. -
En / tan kakow kako. Causar mal - kakon; ser prejudicado/
sofrer males - kako-syai.

68. Up tn Ayhnavn pollo tn pifanesttvn T poli-


tn T dkvw T zhmionto T.
Anlise: pollo - nom. pl. suj.; tn politn - gen. part.; pifa-
nesttvn - adj. adn. do gen. part.; zhmionto - vb. do suj. impf.
pass.; Up tn Ayhnavn - rel. de ag. da pass.; dkvw - adv. de
mod.
Temas: pifanestato-, polteh-/ta-, dk
Traduo: Muitos dos cidados mais evidentes eram castigados pelos
atenienses.
Verso: Os atenienses castigavam injustamente os cidados mais desta-
cados. - O Ayhnaoi dkvw -zemoun pollow tn pifanes-
ttvn politn. Castigar, ser castigado - Zhmion, zhmio-syai.
Que eu castigue e seja castigado - Zhmi te ka zhmimai. Que eles
castiguem e sejam castigados - Zhmisi te ka zhmintai. S castiga-
do, s castigado, castigas - Zhmio, zhmio, zhmiow. Castigar, ser casti-
gado - Zhmion, zhmio-syai.

69. Mimhton T st soi tow gayow. / Mimhtoi es soi o


gayo.
Anlise: Suj. impl. no vb.; Mimhton - nom. n. sing. pred. do suj. st
- vb. do suj. ind. pres.; soi - dat. de atrib. > interesse. tow gayow -
acus. pl. masc. compl. obj. dir. do adj. verbal.

mur_t2_05.p65 152 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego IV 153

Temas: Mimhto-,a-,o-
Traduo: teu dever imitar os bons. Deves imitar os bons. Para ti
dever imitar os bons.
Verso: Tu deves imitar as coisas boas. - Mimhta st soi tgay.
/ Mimhton st soi tgay. No teu dever imitar as coisas ms. -
Soi o mimhta st tgay. / Mimhton ok sti soi tgay.
As coisas boas devem ser imitadas por ti. - Mimhta st soi tgay.
70. Vfelhton T soi tn plin stn. / Vfelhta T soi p-
liw stn.
Anlise: suj. impl. no vb.; Vfelhton - nom. n. sing. pred. do suj.;
st - vb. do suj. ind. pres.; soi - dat. sing. atrib. > interesse tn plin
- acus. pl. fem. compl. obj. dir. do adj. verbal, pliw - nom. fem. sing.
suj., st - vb. do suj. ind. pres., Vfelhta - nom. fem sing. pred. do
suj., soi - dat. sing. atrib. > interesse.
Temas: Vfelhto-,a-,o-
Traduo: para ti dever ajudar a cidade. / Tu deves ajudar a cidade. /
Para ti a cidade deve ser ajudada.
Verso: Tu deves ajudar os amigos. Os amigos devem ser ajudados por
ti. Vfelhton so tow flouw. Vfelhtoi so o floi.
71. A mn pleiw felhta T esin o d floi mimhto T.
Anlise: esin - vb. dos sujs. ind. pres.; felhta... mimhto - nom.
pl. preds. dos sujs.
Temas: Vfelht-,,-, mimht---
Traduo: As cidades so auxiliveis, os amigos imitveis. (De um lado,
mn... de outro, d).
Verso: As coisas boas so imitveis. - Mimht t gay.
72. Epiyumhton T stn mn tw retw.
Anlise: suj. impl. no vb.; Epiyumhton - nom. n. sing. pred. do suj.;
st - vb. do suj. ind. pres.; mn - dat. pl. . atrib. > interesse. tw retw
- gen. de separ. sing. fem. compl. do adj. verbal.
Temas: Epiyumhto-, a-, o-
Traduo: dever para vs ter ambio da virtude. / vosso dever am-
bicionar a virtude.

mur_t2_05.p65 153 22/01/01, 11:48


154 exerccios de aplicao: texto grego IV

Verso: Vs deveis ter ambio de virtude. Epiyumhton T stn mn


tw retw.
73. H ret piyumht T stin.
Anlise: H ret - nom. sing. fem. suj., stin - vb. do suj. ind. pres.;
piyumht - nom. fem. sing. pred. do suj.
Temas: Epiyumht-, -, -
Traduo: A virtude ambicionvel. (Pode ser ambicionada...)
Verso: As virtudes so ambicionveis. - A reta piyumhta esin.
74. O mn tn nyrpvn bow fyartw T, a d reta yna-
toi T.
Anlise: O mn bow... a d reta - nom. pl. sujs.; tn nyr-
pvn - gen. restr. pl. masc. adj. nom. de bow. fyartw... ynatoi -
nom. sing / pl. preds. dos sujs.
Temas: fyart-, -, -, ynato-
Traduo: A vida dos homens corruptvel e as virtudes imortais. (De
um lado, mn... de outro, d)
Verso: Os homens so corruptveis; as virtudes incorruptveis. - O mn
nyrvpoi fyarto, a d reta fyartoi.

mur_t2_05.p65 154 22/01/01, 11:48


Texto grego V
Traduo, Verso, Ginstica
Exerccios corrigidos
Identificao dos temas nominais e verbais (T)

1. Temas nominais em consoante, p. 155:


em oclusiva velar, p. 171;
em oclusiva labial, p. 173;
masc. e fem. em oclusiva dental, p. 174;
neutros em oclusiva dental, p. 176;
em -nt-, p. 179;
nomes em -n-, p. 181;
adjetivos em -n-, p. 182;
em -r- e -l-, p. 185;
em -r- / -er-, p. 187;
em -u-/ -i-, p. 189;
masc. e fem em -s-, p. 191;
nomes neutros e adjetivos em -s-, p. 193;
em -j-, p. 195;
masculinos em -hW-, p. 198;
nomes em -W- / -eW-, p. 200;
adjetivos em -W- / -eW-, p. 201;
adjetivos em -W- / -o-/-a-, p. 202;
nomes e adjetivos em -vW-, p. 203;
soantes: lqidas: l, m, n, r; e semivogais: i, u / W, j.

mur_t2_06.p65 155 22/01/01, 11:48


156 exerccios de aplicao: texto grego V

2. Infectum, presente e passado, (imperfeito):


dos verbos em consoante e em semivogal, i, u, p. 325-45;
dos verbos voclicos com redobro em -i-, p. 325-345;
dos verbos com sufixo -nu-/nnu-, p. 367;
dos verbos denominativos com sufixo -j-, p. 345-64.
3. Particpios ativos, p. 332, mdios e passivos, p. 344, do infectum de
todos os verbos.
4. Adjetivos verbais em -tw,,n / -tow,a,on, Temas em -o-/-h-/
-a-, p. 129.

5. Frases:
1. Tn orann o poihta ayra T nomzousin T.
O cu chamado ter pelos poetas. Do ter, ao ter, no ter.
2. O atro t tn politn T smata T yerapeousin T.
Do corpo, dos corpos, ao corpo, pelos corpos, nos corpos, no corpo.
3. T tw Sfiggw T anigma T n tde: T T sti t at te-
trpoun ka dpoun ka trpoun;
A Esfinge, Esfinge. Os enigmas da Esfinge. O que o enigma da
Esfinge?
4. Ekenow polthw T t mn sma T kalw, tn d cuxn T
ponhrw stin T.
Aquele corpo. Este corpo. O cidado belo de corpo. O belo corpo do
cidado. A alma malvada do cidado.
5. O xrnow T t krupt T pnta T prw t fw T frei T.
O corpo do cidado na luz belo. Os corpos so belos pela luz. A luz
do ter. Toda luz bela. Das coisas escondidas. De todas as coisas
escondidas.
6. O bow poll xei T pardoja T.
As coisas inesperadas da vida. A lngua grega no tem coisas
inesperadas.

mur_t2_06.p65 156 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 157

7. Pw T nyrvpow T zon T : pn d zon ynhtn: pw ra


nyrvpow ynhtw.
Todos os homens, todos os animais so mortais. Todos os deuses
so imortais; toda alma imortal; todas as deusas so imortais.
8. Ek kako krakow T kakn n T.
Do ovo conheces o corvo. Com os ovos, dos ovos, com o ovo, do
ovo. Aos corvos, dos corvos, ao corvo. No ovo do corvo est um corvo.
9. En xalepow prgmasi T lgoi taroi pisto esin.
Os negcios difceis. O negcio difcil. Do negcio difcil. No neg-
cio difcil; com negcio difcil, com negcios difceis. Os negcios so
difceis.
10. Arxesye T to painow T stratitai T.
Os pes (suj.) os pes (o. d.), aos pes, dos pes. Soldados, comeai a
luta! Comea o pe, amigo! Canta um pe, soldado!
11. Pollo T n ern mn esi lontew T n mx d lpekew T.
A raposa, o leo (suj). Ao leo, aos lees; raposa, s raposas. Do
leo, dos lees, da raposa, das raposas.
12. Tw plevw T cux o nmoi T esin.
Na cidade, nas cidades. Das cidades. A cidade, as cidades (suj. e o.
d.). As leis da cidade. As cidades tm leis.
13. Ceudw T sti pn t gnow T tn kolkvn T.
So falsas todas as raas dos aduladores. Da raa falsa, das raas falsas.
A raa falsa. Eu odeio as raas falsas. Os aduladores so falsos; o adula-
dor falso. O falso adulador; ns odiamos os falsos aduladores.
14. Akratow T nyrpou donaw T lpai T pontai T.
O homem intemperante; os homens intemperantes (suj. e o. d.). Ao
homem intemperante, aos homens intemperantes. homem intempe-
rante! homens intemperantes! A mulher intemperante. Da mulher
intemperante.
15. Anr T ndra ka pliw T plin szei T.
Traduza a frase e passe-a frase para o plural. A cidade do homem, o
homem da cidade. As cidades dos homens, os homens das cidades. A
cidade para o homem, o homem para a cidade. As cidades so para

mur_t2_06.p65 157 22/01/01, 11:48


158 exerccios de aplicao: texto grego V

os homens, os homens so para as cidades. As cidades, os homens (suj.


e o. d.). Os homens salvam as cidades. Os dois homens; as duas cidades.
16. Xer T xera nzei T.
As mos (suj. e o. d.). Da mo, das mos. Com a mo, com as mos.
As mos lavam as mos. Na mo, nas mos, nas duas mos. As duas
mos.
17. Xriw T mn xrin tktei T riw T d rin.
As graas, as rixas (suj. e o. d.). Das graas, das rixas; da graa, da
rixa. A graa, a rixa (suj. e o. d.). Graas geram graas, rixas, rixas. Com
graa, com rixa; com graas, com rixas. Favores geram favores; rixas ge-
ram rixas.
18. Mikrn pstin T xei T falou T ndrw rkow.
A f dos homens. Da f. Com f. Os homens levianos (suj. e o. d.).
Dos homens levianos. Aos homens levianos. O juramento dos homens
levianos. Os juramentos da mulher leviana.
19. Ap Diw T t nerat T stin.
O sonho de Zeus. O sonho, os sonhos (suj. e o. d.); ao sonho, aos
sonhos. Zeus (suj. e o. d.) a Zeus, Zeus!
20. Palai kainow dkrusi T m klae T.
Chora lgrimas novas. Das lgrimas antigas. As lgrimas (suj. e o. d.)
A lgrima nova (suj. e o. d.).
21. Braxea T trciw T stn donw T kakw.
Traduza a frase e passe-a para o plural. O gozo curto. Os prazeres
maus (suj. e o. d.). Do breve gozo, com breve gozo. Com mau prazer,
com maus prazeres.
22. T dpaw T kaln T n te ka bar T.
Da bela e pesada taa; com a bela e pesada taa.
23. M n pollow lga lge T ll n lgoiw T poll.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Falai pouco em muito. Ns
falamos poucas coisas em muitas palavras.
24. Ew xlon T rpein T parynoiw T o kaln.
Da multido, das multides; da jovem, das jovens, jovem, multi-
do. O serpentear pela multido feio para os homens e para as mulhe-

mur_t2_06.p65 158 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 159

res. As jovem que serpenteiam (serpenteantes) pela multido no so


sbias.
25. Anyrpoiw gay k ernhw T ggnetai T ka tonanton
T k polmou T kak.
Os homens se tornam maus pela guerra e, ao contrrio, bons pela
paz. Da paz nasce o bem; da guerra nasce o mal.
26. (Kron) kontzei T tiw T palt T p tn fyalmn T
biavw T.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. Algum dardeia Ciro. O
dardo atinge o olho de Ciro. Ciro era violento.
27 Pnow T gr w lgousi T ekleaw T patr T.
O pai, os pais (suj. e o. d.), do pai, dos pais; ao pai, aos pais. A fama
do pai. Dizem ser o trabalho pai da fama.
28. Epain T sou tn proyuman T.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. A tua disposio louva-
da, era louvada. Eles louvam a tua disposio.
29. Ox gomai T didaktn T enai T retn T.
A virtude ensinvel; a virtude (algo) ensinvel. Ns pensamos, tu
pensas, vs pensais a virtude ser ensinvel.
30. O ge nyrvpoi T gontai T paraskeuastn enai tn
retn.
A virtude preparvel; as virtudes so preparveis. Ele pensa. Eu pen-
so. Ns preparamos a virtude.
31. Tn retn fw T didaktn enai... ka so T peyomai T.
Eu afirmo e tu te convences; ele afirma e eles se convencem; eles
afirmam e ele se convence; vs afirmais e ns nos convencemos; ns
afirmamos e vs vos convenceis.
32. Zew T gr meglhw T glsshw T kmpouw perexyarei T.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. Os barulhos das lnguas
grandes. Eu superodeio as mentiras, as coisas falsas, os homens falsos e
os aduladores. Os aduladores so homens falsos.

mur_t2_06.p65 159 22/01/01, 11:48


160 exerccios de aplicao: texto grego V

33. Omolog T te sofistw T enai ka paideein T nyr-


pouw T.
Tu concordas, vs concordais, ns concordamos eles concordam. Os
sofistas educavam os homens. Ns concordamos ser sofistas; eles con-
cordam ser sofistas.
34. Lge T d t ge T enai tn sofistn.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Eu digo que o sofista educa os
homens. Eu penso que o sofista um educador.
35. Ote par Kallan T komen T ote sofista smen T.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Eles chegam casa de Clias
e so sofistas. Eu estou chegando casa de Clias e no sou sofista.
36. Asxrn T te moxyen T m ylein T neanan T.
O moo no quer cansar-se. feio os moos no quererem cansar-se.
37. Xn t dika T gr mg T jesti fronen T.
Pensa coisas grandes, pensai coisas justas. O justo pensar coisas gran-
des belo. As coisas grandes nem sempre so justas.
38. Tn toi trannon T dta poll manynousin T o sofo T.
O tirano entende os sbios. De tiranos os sbios entendem muito.
Em relao aos tiranos os sbios sabaem muitas coisas.
39. Tow flouw n tow kakow xr tow floiw felen T.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Os amigos ajudam os ami-
gos e os amigos dos amigos. necessrio os amigos ajudarem os ami-
gos. Amigo ajuda amigo. Amigos ajudam amigos.
40. T gr periss T prttein T ok xei T non T.
Se tens juzo, no faas coisas inteis.
41. Zhl se to no tw d deilaw T stug.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Ns invejamos os bons pela
inteligncia e odiamos os maus pela covardia.
42. Plosion T d nomzoimi T tn sofn.
Traduza a frase e passe-a para o plural. O rico considera (se conside-
ra) ser sbio. Os ricos seriam considerados sbios se em vez de dinheiro
tivessem sabedoria.

mur_t2_06.p65 160 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 161

43. Tn T d d ppvn T mn famn T gayw do.


Das crianas uma (esta) dizemos boa outra (aquela) no. Dos cavalos
uns so bons, outros, maus. Este cavalo bom,aquele mau.
44. Tat stn gay T stin T flima T tow nyrpoiw.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Essas coisas so boas. As
coisas teis so boas aos homens. As coisas que so boas essas so belas.
bom o que til aos homens.
45. Aper kal gontai T kastoi T ka gay ka dkaia
tata T ka filosi T t d nanta T totvn misosin T.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Cada um dos homens ama
as coisas boas e justas e odeia as contrrias a essas. A coisa que cada um
julga boa essa ele ama.
46. Tow xrhstow T tn nyrpvn e prttein T st dkaion
tow d ponhrow ka tow youw T totvn tnanta
dpou.
Traduza a frase e passe-a para o singular. justo os homens bons
passarem bem e os maus passarem mal. Nem sempre os homens bons e
justos passam bem; nem sempre os malvados e ateus passam mal.
47. O dok T soi tata sn dk T lgein T;
Traduza a frase e passe-a para o plural. Tu no pareces falar essas
coisas com justia. Eles parecem falar com justia.
48. H gr elbeia T szei T pnta T.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. O sbio diz que a precau-
o salva tudo. Com precauo salvamos tudo.
49. Pny T mgaw T xrnow maranei T, fhs T paroima T.
Traduza a frase e passe a primeira parte para a voz passiva. O provr-
bio diz que o grande tempo gasta tudo.
50. T T on d stin o T neka kete T;
Eu chego, eles chegam, ns chegamos. O qu isto? Por causa do
que chegaste? Que coisas so por causa do que chegastes?
51. Pn T t dkaion sion T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Todo o homem justo sagra-
do. Toda a mulher justa sagrada. Todos os homens justos so sagra-
dos. Todas as mulheres justas so sagradas.

mur_t2_06.p65 161 22/01/01, 11:48


162 exerccios de aplicao: texto grego V

52. Pnta xrmat T stin gay flima tow nyrpoiw.


Traduza a frase e passe-a para o singular. Nem sempre as coisas teis
so belas. O que til bom.
53. Otow T mn gr dvr T g donon T pnv T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Ns bebemos vinho, esses a
bebem gua. Ns bebamos vinho, eles bebiam gua.
54. Trfetai T d Skratew T cux tni T; Maymasi
T dpou n T dg.
O que alimenta a alma? As lies, com certeza, disse eu. As lies
alimentam a alma.
55. O Promhyew T klptei T Hfastou T ka Ayhnw T tn
ntexnon T sofan sn pur ka otv dvretai T nyrp.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. Atena e Hefesto tinham
a sabedoria artesanal com o fogo; Prometeu rouba o fogo e presenteia
aos homens.
56. T T d yeon T kaln T, sofnT, gayn ka pn T ti
toioton T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Tudo o que desse tipo
divino, belo, sbio, bom.
57. Polln T t xrmat T ati T nyrpoiw kakn.
Muitos males dos homens. Muitos homens tm muitos males. Mui-
tas riquezas so males. Para uns as riquezas so boas, para outros so
ms. As riquezas so causa de muitos males tambm para as mulheres.
58. Anyrpoiw T gr tow psi koinn sti tojamartnein T
(t jamartnein).
Traduza a frase e passe-a para o singular. Errar completamente hu-
mano. Todos os homens erram.
59. O d pollo odn T asynontai T.
O povo nada percebe. A minoria percebe tudo.
60. Pntew T didskalo T esin retw.
Traduza a frase e passe-a para o singular.

mur_t2_06.p65 162 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 163

61. Brotn T d pw stymhtow an T.


Os deuses comandam todo o tempo da vida dos mortais; a vida dos
imortais no instvel.
62. Epstamai T d w tn xntvn T pntew nyrvpoi floi.
O que tem, (suj. e o. d.); do que tem; ao que tem. Ns sabemos que
o homem amigo do que tem. Ns sabemos que os aduladores so
amigos do que tem.
63. Prw gr tn xony T fynow T rpei T.
Os que tm (suj. e o. d.), das que tm, aos que tm. O que tem inveja
( fyonn T) se arrasta para junto dos que tm.
64. Pw nr T detai T t fw T rn T.
Traduza a frase e mude o sujeito para Toda mulher... Todas as
mulheres... Todos os homens se alegram vendo a luz. Todos os ani-
mais se alegram vendo a luz. Todo animal se alegra vendo a luz.
65. S d kalw rvtw T Skratew T ka g tow kalw
rvtsi T xarv T pokrinmenow T.
Ele pergunta, ns perguntamos, vs perguntais. Os que perguntam,
as que perguntam (suj. e o. d.), dos que perguntam, das que perguntam,
do que pergunta, da que pergunta. Eu respondo, ns respondemos; o
que responde, a que responde, os que respondem, as que respondem.
Eu me alegro, eu me alegrava; alegra-te, alegrai-vos.
66. Odew T ote yen T ote nyrpvn tolm T lgein T w
o t ge dikonti T doton T dkhn T.
Eu ouso, ningum ousa, ns ousamos, tu ousas, vs ousais; do cul-
pado, da culpada, culpada, dos culpados, das culpadas, aos culpados s
culpadas. Sentena deve ser dada.
67. Gnai, gunaij T ksmon T sig T frei T.
As mulheres, a mulher (suj. e o. d.), da mulher, das mulheres, mu-
lher, s mulheres; da mulher, das mulheres.
68. Sga T nn: gunaij pistev T brax T.
Silenciai, silencie ele, silenciem eles. As mulheres silenciam pouco
(curto). Eu confio pouco nas mulheres. As mulheres confiam pouco
nos homens.

mur_t2_06.p65 163 22/01/01, 11:48


164 exerccios de aplicao: texto grego V

69. T mn yeofilw T te ka yeofilw T nyrvpow siow T t


d yeomisw T ka yeomisw T nsiow T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Os homens amigos dos deu-
ses so verdadeiros e as coisas amigas dos deuses so belas, as coisas odi-
osas aos deuses so feias e os homens odiosos aos deuses so falsos.
70. Esti tonun t mn tow yeow prosfilw T sion t d m
prosfilw nsion.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Os homens amigos aos deuses
so sagrados.
71. Tlhyw T sxurn T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Dize o que verdadeiro. Dize
sempre verdades e no mentiras.
72. Kalw T zn T tn egen T xr.
Traduza a frase e reconstrua-a com o sujeito no feminino singular e
masculino e feminino plural. Nem sempre o de boa estirpe vive bem.
Nem sempre a de boa estirpe vive bem.
73. T mntikon T gr pn filrguron T gnow T
Traduza a frase e passe-a para o plural. A raa dos adivinhos m e
gananciosa. Toda raa dos avarentos falsa. Todos os avarentos so falsos.
74. Strgei T gr odew T ggelon T kakn pn T.
A m palavra (suj. e o. d.), as ms palavras (suj. e o. d.), com m
palavra, com ms palavras. Ningum ama os maus mensageiros. O men-
sageiro de ms palavras no amigo de ningum.
75. Krdh T toiata xr tina T ktsyai T brotn T f ow
mllei T mpoy steron stnein T.
Lucro desse tipo, de tal lucro, de lucros tais, com lucros tais, com
lucro tal. Algum (suj. e o. d.), com algum, de algum. preciso os
mortais adquirirem lucro tal sobre o qual no vo mais tarde gemer.
76. Di t on tn gayn patrvn T pollo ew T faloi
ggnontai T;
Traduza a frase e passe-a para o singular. Muitos filhos maus nascem
de pais bons. Muitos filhos bons nascem de pais ruins.

mur_t2_06.p65 164 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 165

77. Agayw nr T tn gayn cuxn xvn T kakw d


tn kakn;
Traduza a frase e passe-a para o plural. As mulheres que tm alma
boa so belas; os homens que tm alma m so maus e feios.
78. Pntew T tn ndra T painosi T ka fasin softaton
enai T lgein T.
Todos os homens, todas as mulheres, todas as crianas dizem que o
homem o mais sbio em falar. Todos elogiam aquela mulher e dizem
que a mais habilidosa em falar.
79. Xrnow T dkaion ndra deknusi T mnow T.
S o tempo mostra os homens injustos, as mulheres injustas.
80. O mn dmw T stin staymhttaton T prgma T tn
pntvn ka sunyettaton sper n yaltt T km T
katstaton.
As coisas mais instveis, as coisas instveis, as coisas agitadas, as coi-
sas mais agitadas, as coisas mais descompostas, as coisas descompostas.
81. Hgomai T, Skratew g ndr T paideaw mgiston T
mrow T enai per pn T deinn enai.
A maior parte da educao do homem. Com a maior parte, as maio-
res partes, das maiores partes. Eu penso que eles so hbeis a respeito
das palavras. Ela hbil em falar.
82. Ariston ndr ktma T sumpayw T gun T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. O sbio diz que uma mulher
compassiva a melhor aquisio do homem. Os homens sbios nem
sempre tm mulheres compassivas.
83. Ite T nn kay dn T tn kallsthn yen Ernhn timn-
tew T.
Traduza a frase e passe-a para o singular; a seguir passe-a pensando
num sujeito feminino singular e plural. Ide pelo belo caminho da paz,
honrando os deuses.
84. M fronen T plesth T blbh T.
Pensa grande. Pensai grande. Pensai os maiores danos.
85. Mhdn T gan.
Nada em excesso! (no fiz!). Nada dize em excesso!

mur_t2_06.p65 165 22/01/01, 11:48


166 exerccios de aplicao: texto grego V

86. Pliw T gr ok sy tiw T ndrw sy nw T.


Para um nico homem, o nico homem (suj. e o. d.). Cidades que
no tm leis no so cidades. No cidade a que de uma s mulher, de
um s homem.
87. So mn gr sti pliw mo dok sti d.
Traduza a frase e passe-a para o plural.
88. T d myhm T stin eboula T per tn okevn T prag-
mtvn T ka per tn tw plevw T.
Ter boa vontade a respeito dos negcios particulares e pblicos a
lio.
89. Andrea T d p fsevw T ka etrofaw T tn cuxn T
ggnetai T.
Da boa alimentao das almas nasce a coragem.
90. Fsei T gr fle T nesti tiw T filosofa t to ndrw
diano& T.
Da natureza, na natureza, pela natureza, a natureza (suj. e o. d.). Existe
na natureza alguma filosofia e nos homens, por natureza, algum racioc-
nio.
91. Tn mn Axilla T fhsya T lhy T enai tn d Odussa
T ceud T ka poltropon T.
Aquiles era verdadeiro e Odisseu era falso e maneiroso. Homero di-
zia que os adivinhos eram gananciosos e mentirosos.
92. Cux psa T ynatow: t gr atoknhton T ynaton
t d llo T kinon T ka p llou kinomenon T palan
T xon T kinsevw T palan xei T zvw T.
O homem semovente mas tambm movido por outro, mas o ho-
mem tem uma pausa de movimento. O que move o outro no o que
movido por outro. O que tem pausa de movimento no imortal.
93. S d misosa misew mn lg rg d tow fonesi Tto
patrw Tjune T.
Ela a que odeia com palavras mas convive (est com) com o assassi-
no do pai.

mur_t2_06.p65 166 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 167

94. A pleiw T par ndrn mnyanon T xyrn T ko flvn


kponen T chl T texh T t d myhma T toto szei
padaw, T okon, xrmata T.
Os inimigos ensinavam a construir muralhas altas; as crianas, o lar,
os bens so salvos. Os homens aprendiam bem a lio.
95. Otoi sunxyein T ll sumfilen T fun.
Odiar junto feio, amar junto belo. Eu nasci para amar junto e no
para odiar junto.
96. All g Skratew T ylv T ti safsteron tte
dirxesyai T lgv T ka per totvn ka llvn T.
Scrates discorria com segurana a respeito das coisas que eu queria
e tambm a respeito de todas as outras.
97. Boulw T gr odn T stin xyion T kakw.
Uma boa deliberao melhor do que a m. Nada pior do que
nehuma deliberao. Fazer o mal a pior deliberao.
98. Nn on Orsta T ka s fltate T jnvn T Puldh T t
T xr drn T n txei T bouleton T.
Orestes e Pilades rapidamente decidiram o que era preciso fazer.
99. Pistw n kakow nr krettvn T galnhw T nautloiw T.
Para o navegante as marolas sempre so amigos fiis; nada melhor
do que um amigo fiel.
100. Ok stin odn kretton T flow safw T o plotow T
o turannw T.
Nada melhor do que um amigo fiel. A tirania e a riqueza no so
seguras. Da tirania, as tiranias (suj. e o. d.), tirania, s tiranias.
101. Pw T tiw plosion ndra T tei T tei T d pnixron T.
Todo o que honra um amigo infiel, desonra um amigo bom.
102. B& T mhdn T prtte T.
Nada fazei (faais) com violncia.
103. S mn g odn odamo xrsimow T sya g d pnta
sa T proske T tn gayn T polthn T pratton T.
Vs em nada sois teis a ns; mas ns fazemos o que convm aos
bons cidados fazerem.

mur_t2_06.p65 167 22/01/01, 11:48


168 exerccios de aplicao: texto grego V

104. Opte mn sofaw T demhn T kon T par tn Svkrth


T nn d xrhmtvn T demenow T par se kv T.
Os discpulos de Scrates no precisavam de riquezas (bens), precisa-
vam de sabedoria e chegavam at ele; os que precisavam de dinheiro iam
at Klias.
105. Mikrn T fasi T manan T enai melthn T.
Tu dizias que a pesquisa uma pequena loucura.
106. Ernh gevrgn T kn (ka n) ptraiw T trfei T kalw,
plemow T d kn ped T kakw.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. A paz nutre bem o agri-
cultor; a guerra nutre mal.
107. M pnta peir T psi T pisteein T e.
Eu tento sempre confiar nos amigos. Tenta tu tambm; tentai vs;
tu tentas, eu tentava, eles tentavam. Ns tentaramos. Eu tentaria; vs
tentais, tentar.
108. Patrw T d Elldow T Ellw Aynai T.
Atenas a ptria da Grcia. Atenas a Grcia.
109. Mayhmtvn T frntize T mllon xrhmtvn T t gr
maymat epore T t xrmata.
As lies produzem riquezas (> bens); pensa nos conhecimentos e
no nas riquezas; os conhecimentos produzem riquezas; riquezas no pro-
duzem conhecimetos.
110. Dolow T nagkaon ktma T ox d T d.
Um mau escravo uma aquisio necessria mas no agradvel.
111. A ponhra T lpdew T w o kako dhgo p t mart-
mata T frousin T.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Os pecados no trazem coi-
sas boas; no produzem boas esperanas.
112. Nik T palaiw T xritaw T na T xriw.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. Os homens so vencidos
pelas graas antigas e novas.

mur_t2_06.p65 168 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 169

113. Ww d T t zn T m fyonoshw T tw txhw T.


A boa fortuna agradvel para viver. Eu odeio a fortuna que tem
inveja > invejante. No existindo inveja agradvel viver.
114. Ww d T dol T desptou T xrhsto tugxnein; (tu-
xen) T.
Como agradvel ao patro encontrar um bom escravo!
115. Okoi T mn lontew T n mx T d lpekew T.
As raposas temem os lees, os lees perseguem as raposas.
116. O grammtvn T peirow T o blpei T blpvn T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. O inexperiente das letras no
v as coisas melhores. A inexperiente em letras olhando no v.
117. Flouw T xvn T nmize T yhsaurow xein T.
Traduza a frase e passe-a para o plural com sujeito masculino e femi-
nino. A que tem. As que tm. Aos que tm. Ao que tem. Dos que tm.
Das que tm. Eu consideraria tesouros os bons amigos.
118. O psxontew T e ll drntew T ktmeya T tow flouw.
Traduza a frase e passe-a para o singular. A mulher adquire a liberda-
de no sofrendo, mas agindo. As mulheres adquirem a liberdade no
sofrendo mas agindo.
119. De tow pr Filppou T lgontaw T misen T.
Eu odeio os que falam / as que falam a favor de Filipe. O que fala a
favor de Filipe injusto.
120. Ponhrw T sti pw T xristow T nyrvpow.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Toda mulher ingrata malva-
da. Todas as mulheres ingratas so malvadas.
121. Andr T sof psa g T patrw T.
Para a mulher sbia toda a terra ptria. Para os homens sbios toda
a terra ptria. Toda a terra ptria para as mulheres sbias.
122. W xynioi T yeo szete T pad T mn.
Traduza a frase e passe-a para o singular. Os deuses ctnios salvam,
salvem, salvariam meus filhos.

mur_t2_06.p65 169 22/01/01, 11:48


170 exerccios de aplicao: texto grego V

123. Yhsaurw T sti psi mthr tknoiw T.


O tesouro da me o filho. Os filhos so o tesouro de todas as mes
e pais.
124. Gunaij T psaiw T ksmon sig frei T.
Mulher, o silncio traz enfeite a todas as mulheres e a todos os ho-
mens, a todas as jovens e a todos os jovens.
125. Arxw T pshw gemn T sti lgow.
A sabedoria o comeo e o guia da razo do homem.
126. Penan T frein T o pantw ll ndrw sofo T.
dos homens sbios suportar a pobreza. da mulher sbia suportar
a pobreza. das mulheres sbias suportar a pobreza.
127. Gw T per tsde T maxmeya T.
Ns combatemos, combatamos, combateramos por esta terra. Com-
bate tu, tu combates; combatei vs, vs combateis. Combater. Eles com-
batiam.
128. Safw T xeimn T sti tw penaw lxnow T : panta
fanei T t kak ka t dusxer T.
O inverno um sinal (uma lamparina) seguro dos males e dos infor-
tnios (das coisas infelizes). Ele faz aparecer tudo o que mau e infeliz.
129. Ek purw T t pnta ka ew pr pnta teleut T.
O fogo o princpio e o fim de todas as coisas. Todas as coisas aca-
bam em fogo.
130. H paidea T kayper edamvn T xra T pnta t gay
frei T.
Traduza a frase e passe-a para a voz passiva. Uma terra feliz (frtil)
produz muitas coisas boas.
131. En t b T kayper n d T makr T de T pou ka
npausin T esxmona T enai T.
Um descanso bem organizado preciso nos longos caminhos da vida.

mur_t2_06.p65 170 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 171

132. G mn ar T ksmow poludndreon T ayri T d stra T


Elldi T d de T xyn T ode T d t plei T
A primavera um enfeite para esta terra de muitas rvores; as estrelas
so enfeite para o ter; este torro o enfeite para a Grcia e estes cida-
dos so o efeite para esta cidade
133. Andrw ponhro T fege T sunodan T e.
A companhia de homens maus perigosa. preciso evit-la sempre.
134. Andrn d falvn rkon T ew dvr T grfe T.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Juramentos do homem levia-
no ns escrevamos na gua.
135. Barbrvn T d Ellhnaw T rxein T ekw ll o bar-
brouw, mter T , Ellnvn T : t mn gr dolon T o d
leyeroi T.
Os gregos governam os brbaros. Os brbaros so governados pelos
gregos. Os gregos no so governados pelos brbaros. Os brbaros no
governam os gregos. natural os gregos governarem os brbaros; no
normal os brbaros governarem os gregos.
136. Ae kalw plow T sy tan fegw T kak T.
Quando o tempo bom. a navegao boa. Quando evitamos os ma-
les, a navegao boa.
137. Upnow T ekn T to yantou st lhyin.
A verdadeira imagem da morte o sono.
138. M paid T mxairan T paroima fhsn T : g d fahn
T n: m paid ploton mhd ndr paidet T dunas-
tean T.
A faca um mal para o menino; eu diria que o poder um mal para
um homem sem educao.
139. O mn padeutoi padew t grmmata T o d padeu-
toi poltai t prgmata o sunisin T.
O menino sem educao no entende as letras, o homem sem educa-
o no entende os negcios. Eu entendo, eu entenda, eu entenderia,
eu entendia; vs entendeis, entendei, entendais, entendereis, entendeis.
Ele entende, entenderia, entendia, entenda. Entender.

mur_t2_06.p65 171 22/01/01, 11:48


172 exerccios de aplicao: texto grego V

140. E loesyai T bolesye T, n kayar dati loesye T.


rtemis queria tomar banho em gua pura. Toma banho, tomai ba-
nho; tu tomas banho, vs tomais banho; tu tomavas banho, vs tomveis
banho; tomemos banho, tomaramos banho, tomvamos banho.
141. De T tow gayow nyrpouw gennavw frein T t di-
dmena T p tn yen.
Suportar as coisas que so dadas pelos deuses preciso, mas difcil.
Quando os deuses do, derem males preciso suportar. Se os deuses
dessem coisas boas!

6. Exerccios corrigidos:

Nota: A partir deste exerccio as anlises sero mais sumrias, com en-
foque apenas sobre a viso funcional, lgica, orgnica, deixando de lado a
anlise formal, descritiva, lxica.
Registraremos abreviadamente apenas as relaes > suj. > verbo >
complementos.

1. Tn orann o poihta ayra T nomzousin T.


Anlise: o poihta, suj.; nomzousin, vb. ind. pres. at.; Tn
orann, c. obj. dir.; ayra, pred. do c. obj. dir.
Temas: ayr-, nomz-
Traduo: Os poetas denominam/nomeiam chamam o cu (de) ter.
Verso: O cu chamado ter pelos poetas. - O oranw ayr no-
mzetai p tn poihtn. Do ter, ao ter, no ter. - to ayr-
ow, t ayr-i, n t ayr-i.
2. O atro t tn politn T smata T yerapeousin T.
Anlise: O atro, suj.; yerapeousin, vb. ind. pres. at; t sma-
ta, c. o. d.;tn politn, gen. restr.
Temas: polth-/a-, smat-, yerapeu-
Traduo: Os mdicos tratam (d)os corpos dos cidados.
Verso: Do corpo - to smat-ow. dos corpos - tn svmt-vn,
ao corpo - t smat-i. pelos corpos - tow sma-si. nos corpos - n
tow sma-si. no corpo - n t sma-ti./ p to smat-ow.

mur_t2_06.p65 172 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 173

3. T tw Sfiggw T anigma T n tde: T T sti t at


tetrpoun ka dpoun ka trpoun;
Anlise: T anigma, suj.; n, vb. impf. ind.; tde, pred. do suj.; tw
Sfigg-w, gen. adj. adn.; T, inter. suj.; sti, vb. ind. pres.; t at,
pred. do suj. tetrpoun ka dpoun ka trpoun, adj. adn. do pred.
Temas: Sfgg-, anigmat-, Tn-
Traduo: O que o mesmo quadrpede, bpede e trpede?
Verso: A Esfinge - H Sfgj. Esfinge - t Sfigg-. Os enigmas da
Esfinge - t angmat-a tw Sffigg-w. O que o enigma da Es-
finge? - t sti t tw Sfigg-w anigma;

4. Ekenow polthw T t mn sma T kalw, tn d cuxn T


ponhrw stin T.
Anlise: polthw, suj.; Ekenow, adj. adn. do suj.; stin, vb. ind.
pres.; kalw, ponhrw, pred. do suj.; t mn sma, tn d cuxn,
acus. de relao.
Temas: polth-/a-, smat-, cux-, s-/s-
Traduo: Aquele cidado de corpo (quanto, em relao ao corpo) be-
lo e de alma (quanto, em relao alma) malvado.
Verso: Aquele corpo - keno t sma. Este corpo - tde t s-
ma. O cidado belo de corpo - polthw t sma kalw. O belo
corpo do cidado - t kaln to poltou sma. A alma malvada do
cidado - ponhr cux to poltou / ponhr to poltou
cux.

5. O xrnow T t krupt T pnta T prw t fw T frei T.


Anlise: O xrnow, suj.; frei, vb. pres. ind. at.; t krupt, c. o.
d., pnta, adj. adn. do c. o. d.; prw t fw, acus. de dir.
Temas: xrno-, krupt, -, -, pnt-, ft-, fer-
Traduo: O tempo traz todas as coisas escondidas para a luz.
Verso: O corpo do cidado na luz belo - T to poltou sma
kaln stin n t fvt-. Os corpos so belos pela luz - T fvt-
t smat-a kal stin. A luz do ter - t to ayr-ow fw.
Toda luz bela - pn fw kaln. Das coisas escondidas - tn
kruptn; De todas as coisas escondidas - tn kruptn pnt-vn.

mur_t2_06.p65 173 22/01/01, 11:48


174 exerccios de aplicao: texto grego V

6. O bow poll xei T pardoja T.


Anlise: O bow, suj.; xei, vb. ind. pres. at.; poll pardoja, acus.
c. o. d.
Temas: x-, pardojo-
Traduo: A vida tem muitas coisas inesperadas.
Verso: As coisas inesperadas da vida - T to bou pardoja. A
lngua grega no tem coisas inesperadas - H llhnik gltta
pardoja ok xei.

7. Pw T nyrvpow T zon T : pn d zon ynhtn: pw ra


nyrvpow ynhtw.
Anlise: nyrvpow, nom. suj.; Pw, nom. masc. adj. adn. do suj.;
zon, nom. n. pred. do suj.; zon, nom. n. suj.; pn, nom. n. adj.
adn. do suj.; ynhtn, nom. n. pred. do suj.; nyrvpow, nom. suj.;
pw, nom. masc. adj. adn. do suj; ynhtw, nom. masc. pred. do suj.
ra, conj. concl.
Temas: pnt-
Traduo: Todo homem um vivente; todo vivente mortal; ento,
todo homem mortal.
Verso: Todos os homens, todos os animais so mortais - Pnt-ew o
nyrvpoi, pnt-a t za ynht. Todos os deuses so imortais -
Pnt-ew o yeo ynato esin. Toda alma imortal - Psa cux
ynatow. Todas as deusas so imortais - Psai a yea ynatoi.

8. Ek kako krakow T kakn n T.


Anlise: -n, nom. n. suj.; kakn, nom. n. adj. adn. do suj.; k, prep.
lugar de onde > gen.; kako krakow, gen. de lugar de onde.
Temas: krak-, -
Traduo: De mau corvo mau ovo.
Verso: Do ovo conheces o corvo - Ek kako krak-ow t -n
gignskeiw. Com os ovos - tow o-w; dos ovos - tn n; com o
ovo - t ; do ovo - to o. Aos corvos - tow krazin; dos
corvos - tn kork-vn; ao corvo - t krak-i. Em ovo do corvo
est um corvo. En krak-ow sti kraj.

mur_t2_06.p65 174 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 175

9. En xalepow prgmasi T lgoi taroi pisto esin.


Anlise: taroi, nom. pl. suj.; lgoi, nom. adj. adn. do suj.; esin,
vb. do suj.; pisto, nom. pred. do suj.; En, prep. loc.; xalepow
prgmasi, locat. prep. n.
Temas: prgmat-
Traduo: Em negcios difceis poucos companheiros so fiis.
Verso: Os negcios difceis - T xalep prgmat-a. O negcio
difcil - T xalepn prgma. Do negcio difcil - To xalepo
prgmat-ow. No negcio difcil - En t xalep prgmat-i. Com
negcio difcil - Xalep prgmat- i. Com negcios difceis. - Xale-
pow prgmasi. Os negcios so difceis - Xalep t prgmat-a.

10. Arxesye T to painow T stratitai T.


Anlise: stratitai, voc. pl.; rxesye, vb. do suj. to pain-
ow, gen. part. > rxesye.
Temas: rx-, pain-, stratith-/a-
Traduo: Iniciai o pe, soldados!
Verso: Os pes (suj.) - o pain-ew. os pes (o. d.) - tow pain-aw.
aos pes - tow paisin. dos pes - tn pain-vn. Soldados, come-
ai a luta! - Arxesye tw mxhw stratitai; Comea o pe,
amigo! - Arxe to pain-ow fle; Canta um pe, soldado! - Aide
pain-a stratita;

11. Pollo T n ern mn esi lontew T n mx d lpekew


T.
Anlise: Pollo, nom. pl. suj.; esi, vb. ind. pres. n ern mn... n
mx d, rel. de lugar onde, locativo, da prep.; lont-ew lpek-ew,
nom. pl. pred. do suj.
Temas: Poll---, lont-, lpek-
Traduo: Muitos na paz so lees, na batalha, raposas.
Verso: A raposa, o leo (suj.) - lphj, lvn. Ao leo - T
lont-i. aos lees - tow lousin. raposa - T lpek-i, s raposas
- taw lpeji. Do leo, dos lees. to lont-ow, tn lent-vn.
Da raposa - Tw lpek-ow. das raposas - tn lvpk-vn.

mur_t2_06.p65 175 22/01/01, 11:48


176 exerccios de aplicao: texto grego V

12. Tw plevw T cux o nmoi T esin.


Anlise: o nmoi, nom. pl. suj.; esin, vb. do suj. ind. pres.; cux,
nom. pred. do suj.; Tw plevw, gen. restr. compl. nom.
Temas: plj-/plej-/plhj-, nmo-
Traduo: As leis so a alma da cidade.
Verso: Na cidade, nas cidades - En t plei, n taw plesi. Das
cidades - Tn plevn. A cidade - (suj. e o. d.). H pliw, tn p-
lin. as cidades (suj. e o. d. ) - A pleiw, tw pleiw. As leis da cidade
- O nmoi tw plevw / O tw plevw. nmoi As cidades tm
leis - A pleiw nmouw xousin. / Nmoi esi taw plesi.
13. Ceudw T sti pn t gnow T tn kolkvn T.
Anlise: t gnow, nom. n. suj.; pn, nom. n. adj. adn. do suj.; tn
kolkvn, gen. restr. compl. nom.; sti, vb. do suj. ind. pres. ceudw,
nom. n. pred. do suj.
Temas: ceudw-, gnes-, klak-
Traduo: falsa toda a raa dos aduladores.
Verso: So falsas todas as raas dos aduladores - Ceud sti pnta
t gnh tn kolkvn. Da raa falsa - To ceudow gnouw. das
raas falsas - tn ceudn genn. A raa falsa - T ceudw gnow.
Eu odeio as raas falsas - Stug t ceud gnh. Os aduladores so
falsos - O klak-ew ceudew esn. O adulador falso - O klaj
ceudw stin - O falso adulador - O ceudw klaj. Ns odiamos os
falsos aduladores - Stugomen / misomen tow ceudew klak-aw.
14. Akratow T nyrpou donaw T lpai T pontai T.
Anlise: lpai, nom. pl. suj.; pontai, vb. do suj. ind. pres. mdio;
donaw, dat. com. > vir junto; nyrpou, gen. restr. compl. nom.;
kratow, gen. sing. adj. adn. de nyrpou.
Temas: krats-, don-, lph-, p-
Traduo: Tristezas acompanham prazeres de homem intemperante.
Verso: O homem intemperante (suj. e o. d.) - O kratw nyrv-
pow, tn krat nyrvpon; os homens intemperantes (suj. e o. d.)
- o kratew nyrvpoi, tow kratew nyrpouw; Ao homem
intemperante - T krate nyrp; aos homens intemperantes -
tow kratesin nyrpoiw. homem intemperante! - V kratw

mur_t2_06.p65 176 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 177

nyrvpe; homens intemperantes! - kratew nyrvpoi; A


mulher intemperante - H kratw gun. Da mulher intemperante -
Tw kratow gunaikw.
15. Anr T ndra ka pliw T plin szei T.
Anlise: Anr, pliw, nom. suj.; szei, vb. dos suj. ind. pres. at.;
ndra plin, acus. c. o. d. do vb.; ka, conet. coord.
Temas: nr-, / ner-, plj-/plej-/plhj-, svz-
Traduo: Homem salva homem e cidade, cidade.
Verso: Passe-a frase para o plural. - Andrew ndraw ka pleiw
pleiw szousin. A cidade do homem - H pliw to ndrw; o
homem da cidade. - nr tw plevw; As cidades dos homens - A
pleiw tn ndrn; os homens das cidades - o ndrew tn
plevn. A cidade para o homem - H pliw st t ndr; o ho-
mem para a cidade. - nr sti t plei. As cidades so para os
homens - A pleiw esn tow ndrsin; os homens so para as cida-
des - o ndrew es taw plesin; As cidades (suj. e o. d.) - A pleiw,
tw pleiw; os homens (suj. e o. d.) - o ndrew, tow ndraw. Os
homens salvam as cidades. O ndrew tw pleiw szousin. Os dois
homens - T ndre. As duas cidades - T plei.
16. Xer T xera nzei T.
Anlise: Xer - nom. suj. nzei - vb. do suj. xera - acus. c. obj. dir.
Temas: xr-, niz-
Traduo: Mo lava mo. (Uma mo lava a outra.)
Verso: As mos (suj. e o. d.) - a xerew, tw xeraw; Da mo, das
mos - tw xeirw / xerw, tn xeirn / xern; Com a mo, com
as mos - t xeir / xer, taw xersn / xeirsn. As mos lavam as
mos - A xerew tw xeraw nzousin. Na mo, nas mos - En t
xeir /xer, n taw xeirsn / xersn; nas duas mos - n ton
xeiron. As duas mos - t xerei.
17. Xriw T mn xrin tktei T riw T d rin.
Anlise: Xriw riw- nom. suj.; tktei - vb. do suj. xrin mn rin d
- acus. c. obj. dir.
Temas: xrit-, tikt-, rid-

mur_t2_06.p65 177 22/01/01, 11:48


178 exerccios de aplicao: texto grego V

Traduo: Graa gera graa e rixa, rixa. (de um lado, mn de outro lado,
de)
Verso: As graas, as rixas (suj. e o. d.) - a xrit-ew, a rid-ew / tw
xrit-aw, tw rid-aw. Das graas, das rixas - tn xart-vn, tn
rd-vn; da graa, da rixa - tw xrit-ow, tw rid-ow. A graa, a rixa
(suj. e o. d.) - xriw, riw - tn xrin, tn rin. Graas geram
graas, rixas, rixas - Xrit-ew mn xrit-aw tktousin rid-ew d rid-
aw. Com graa, com rixa - xrit-i, rid-i; com graas, com rixas -
xrisi, risin. Favores geram favores; rixas geram rixas. - Xrit-ew
mn xrit-aw tktousin rid-ew d rid-aw.

18. Mikrn pstin T xei T falou T ndrw rkow.


Anlise: rkow - nom. suj., xei - vb. do suj. Mikrn pstin - acus.
obj. dir.; falou ndr-w - gen. compl. nom.
Temas: pstj-, pstej-, psthj-, x-, falo-h-o-
Traduo: Pequeno crdito (f) tem o juramento do homem leviano.
Verso: A f dos homens - pstiw tn ndr-n / tn ndr-
n pstiw. Da f - tw pstevw. Com f - t pstei. Os homens
levianos (suj. e o. d.). O faloi ndr-ew, tow falouw ndr-aw.
Dos homens levianos - tn falvn ndrn. Aos homens levianos
- tow faloiw ndr--sin; O juramento dos homens levianos - O
tn falvn ndrn rkow. Os juramentos da mulher leviana. O
tw falhw gunaik-w rkoi.

19. Ap Diw T t nerat T stin.


Anlise:t nerat- - nom. suj.; stin - vb. do suj. Ap Diw -
gen. de origem.
Temas: DiW- / Ze-, nar-/neirat-/neiro-
Traduo: A partir de Zeus so os sonhos.
Verso: O sonho de Zeus. - T nar/ neirow to Diw / T to
Di-w nar/ to Di-w neirow. O sonho (suj.) - t nar/
neirow. os sonhos (c. obj. d.) - t nerata/tow nerouw. ao so-
nho - t nerati / t ner; aos sonhos - tow nerasin/tow
neroiw. Zeus (suj. e o. d.) - Ze-w/Zn, D-a/Zn-a; a Zeus - Di-/
Zhn-; Zeus! - Ze/ Zn;

mur_t2_06.p65 178 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 179

20. Palai kainow dkrusi T m klae T.


Anlise: m klae - imperat. neg. sing. suj. impl.; Palai- acus. c.
obj. dir. kainow dkrusi - instr.
Temas: dkru-/dkruo-, klai-
Traduo: No chora (chores) com novas lgrimas coisas antigas!
Verso: Chora lgrimas novas - kain dkrua klae. Das lgrimas
antigas - tn palain dakrvn. As lgrimas (suj.) - t dkrua.
As lgrimas (c. obj. d.) - t dkrua. A lgrima nova (suj.) - t kainn
dkru/dkruon. A lgrima nova (c. obj. d.) - t kainn dkru/
dkruon.

21. Braxea T trciw T stn donw T kakw.


Anlise: Braxea trciw - nom. suj., stn - vb. do suj., donw kakw
- gen. compl. nom.
Temas: braxW-/ braxeW- braxea-, trcj-/trcej-/trchj-,
don-
Traduo: Gozo breve de mau prazer.
Verso: Passe a frase para o plural. - Braxeai trceiw esn donn
kakn. O gozo curto. - H braxea trciw. Os prazeres breves (suj. e
o. d.). - A braxeai trceiw, Tw braxeaw trceiw. Do breve gozo,
- Tw braxeaw trcevw. Com breve gozo. - Braxe& trcei. Com
mau prazer - Kak don. Com maus prazeres - Kakaw donaw.

22. T dpaw T kaln T n te ka bar T.


Anlise: T dpaw - nom. suj.; n - vb. do suj.; kaln te ka bar -
nom. pred. do suj.
Temas: dpaw, barW-/bareW-, barea, kal-
Traduo: A taa era bela e pesada.
Verso: Da bela e pesada taa - To kalo te ka barow dpaw.
Com a bela e pesada taa - T kal te ka bare dpaw.

23. M n pollow lga lge T ll n lgoiw T poll.


Anlise: M lge - vb. imperat. neg. suj. impl.; lga, poll, acus.
n. pl. c. o. d.; n pollow ll n lgoiw - loc. pl.
Temas: leg-, lgo-,h-,o-

mur_t2_06.p65 179 22/01/01, 11:48


180 exerccios de aplicao: texto grego V

Traduo: No digas / no dize em muitas coisas poucas, mas em poucas


muitas.
Verso: Passe a frase para o singular. - M n poll lgon lge
ll n lg pol. Falai pouco em muito. - Lgete poll n
lgoiw. Ns falamos poucas coisas em muitas palavras - Lgomen l-
ga n pollow =masin.

24. Ew xlon T rpein T parynoiw T o kaln.


Anlise: rpein - suj. inf.; Ew xlon - acus. lugar para onde. o kaln
- nom. pred., parynoiw - dat. atrib.
Temas: xlo-, rp-, paryno-
Traduo: Serpentear pela multido no belo para as moas.
Verso: Da multido - to xlou. Das multides - tn xlvn. da
jovem - tw parynou. Das jovens - tn parynvn. jovem - t
paryn; multido - t xl. O serpentear pela multido feio
para os homens e para as mulheres - Ew xlon rpein asxrn sti
tow ndrsi te ka taw gunaijn. As jovem que serpenteiam
(serpenteantes) pela multido no so sbias. - A parynoi rpousai
ew xlon ok esi sofa.

25. Anyrpoiw gay k ernhw T ggnetai T ka tonanton


T k polmou T kak.
Anlise: gay, kak - nom. suj.; ggnetai - vb. dos suj.; k er-
nhw, k polmou - gen. rel. de lugar de onde (metf.); Anyrpoiw -
dat. de atrib.; ka - conetivo; tonanton - t nanton - acus. adv.
Temas: ernh-, gign-, nanto-, plemo-
Traduo: Da paz acontecem aos homens as coisas boas e ao contrrio
da guerra as coisas ms.
Verso: Os homens se tornam maus pela guerra e ao contrrio, bons pela
paz - O nyrvpoi k ernhw ggnontai gayo ka tonanton
k polmou kako. Da paz nasce o bem; da guerra nasce o mal. - Ek
mn tw ernhw ggnetai t gayn k d to polmou t kakn.

mur_t2_06.p65 180 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 181

26. (Kron) T kontzei tiw T palt T p tn fyalmn T


biavw T.
Anlise: tiw - nom. suj.; kontzei - vb. do suj.; Kron - c. o. d. do
vb.; p tn fyalmn - acus. direo.; palt - instr.; biavw -
adv. de modo.
Temas: Kro-, tin-, palt-, baio-biaa-baio-
Traduo: Algum atinge com um dardo Ciro sob o olho violentamente.
Verso: Passe a frase para a voz passiva. - O Krow kontzetai p
tinow palt p t fyalm biavw. Algum dardeia Ciro -
Kron kontzei tw. O dardo atinge o olho de Ciro - O paltw
kontzei tn to Krou fyalmn. Ciro era violento - O Krow
baiow n.

27. Pnow T gr w lgousi T ekleaw T patr T.


Anlise: Pnow - nom. suj.; patr - nom. pred. do suj.; gr - con.
conj. expl.; w - conj. comp. lgousi - vb. da interc.; ekleaw - gen.
compl. nom.
Temas: Pno-, leg-, eklea-, patr-/pter
Traduo: Pois o trabalho , como dizem, pai do renome.
Verso: O pai, (suj. e o. d.) - patr, tn patr-a; os pais (suj. e o.
d.) - o patr-ew, tow patr-aw.; do pai - to patr-w; dos pais -
tn patr-vn; ao pai - t patr-; aos pais - tow patr--sin. A
fama do pai - H eklea to patr-w. Dizem ser o trabalho pai da
fama - Tn pnon lgousi ekleaw patr-a enai.

28. Epain T sou tn proyuman T.


Anlise: Epain - vb. ind. pres., suj. impl.; tn proyuman - c. o. d.
do vb.; sou - gen. compl. nom.
Temas: painej-, proyuma-
Traduo: De ti eu louvo a disposio / a tua disposio.
Verso: Passe a frase para a voz passiva. - H proyuma sou / s
proyuma painetai p mo. A tua disposio louvada - H
proyuma sou painetai; era louvada - paineto. Eles louvam a
tua disposio. - Tn proyuman sou / tn sn proyuman
painosin.

mur_t2_06.p65 181 22/01/01, 11:48


182 exerccios de aplicao: texto grego V

29. Ox gomai T didaktn T enai T retn T.


Anlise: Ox gomai - vb. ind. pres. suj. impl.; retn - acus. c. o.
d. didaktn - acus. pred. do c. o. d. enai - inf. c. o. d.
Temas: gej-, didakt-,-,-, ret-
Traduo: No penso excelncia ser (algo) ensinvel.
Verso: A virtude ensinvel - didakt stin ret. A virtude
(algo) ensinvel - didaktn stin ret. Ns pensamos, tu pensas,
vs pensais a virtude ser ensinvel. - gomeya, g, gesye didak-
tn/didaktn enai tn retn.

30. O ge nyrvpoi T gontai T paraskeuastn enai tn


retn.
Anlise: O ge nyrvpoi - nom. suj. enfatizado pela partcula; gon-
tai - vb. do suj. ind. pres.; paraskeuastn enai tn retn - or.
complet. obj. dir. no acusat. e inf. obj. d.
Temas: nyrvpo-, gej-,
Traduo: Pelo menos os homens pensam ser (algo) preparvel a
excelncia.
Verso: A virtude preparvel - ret paraskeuast stin; as
virtudes so preparveis - a reta paraskeuasta esin. Ele pensa
- getai; eu penso - gomai. Ns preparamos a virtude. - Para-
skeuzomen tn retn.

31. Tn retn fw T didaktn enai, ka so T peyomai T.


Anlise: fw vb. suj. impl. pres. ind. Tn retn didaktn enai -
orao compl. obj. dir. no acus. e inf. obj. d.; ka - conetivo; so - dat.
atrib. de peyomai - vb. mdio, suj. impl.
Temas: fh-/fa-, s-,s-,s-, peiy-
Traduo: Tu afirmas a virtude ser algo ensinvel e eu te obedeo.
Verso: Eu afirmo e tu te convences - fhm g ka s peiy/peyei;
ele afirma e eles se convencem - fhs ka peyousin; eles afirmam e ele
se convence - fas ka peyetai; vs afirmais e ns nos convencemos -
fat ka peiymeya; ns afirmamos e vs vos convenceis - famn ka
peyesye.

mur_t2_06.p65 182 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 183

32. Zew T gr meglhw T glsshw T kmpouw perexyarei T.


Anlise: Zew - nom. suj.; gr - conet. explic./contin.; perexyarei
- vb. do suj. pres. ind.; kmpouw - acus. pl. c. o. d. do vb.; meglhw
glsshw - gen. restr. compl. nom.
Temas: Zeu-/DiW/Zn-, meglh-, glssa-/gltta-, perexyair-
Traduo: Pois Zeus detesta acima de tudo barulhos de lngua grande.
Verso: Passe a frase para a voz passiva. - Up Diw meglhw gls-
shw kmpoi perexyarontai. Os barulhos das lnguas grandes. - O
kmpoi tn meglvn glvttn. Eu superodeio as mentiras -
Uperexyarv t cedh, as coisas falsas - t ceud; os homens
falsos e os aduladores - tow ceudew nyrpouw,ka tow kla-
kaw. Os aduladores so homens falsos. - O klakew ceudew esin.
33. Omolog te sofistw T enai ka paideein T nyrpouw T.
Anlise: Omolog - vb. de suj. impl. ind. pres.; enai - inf. c. o. d.;
sofistw - nom. pred. do suj. da princ.; te ka - conet. de ajuste total;
paideein - inf. o. d.; nyrpouw - acus. c. o. d.
Temas: sofist-/-, paideu-, nyrvpo-
Traduo: Eu concordo ser sofista e educar homens. / Eu concordo que
sou sofista e que educo homens.
Verso: Tu concordas - mologew; vs concordais - mologete; ns
concordamos - mologomen; eles concordam - mologosin. Os so-
fistas educavam os homens. - O sofista padeuon tow nyr-
pouw. Ns concordamos ser sofistas - mologomen sofista enai;
eles concordam ser sofistas - mologosin sofista enai.
34. Lge T d t ge T enai tn sofistn.
Anlise: Lge - vb. imper. sing. pres.; d - conet. enft.; ge - vb. suj.
impl. ind. pres. t enai tn sofistn - or. compl. o. d.; tn sofis-
tn - acus. obj. d.; t - acus. pred. do o. d.; enai - inf. o. d.
Temas: leg-, gej-
Traduo: Dize ento o que pensas ser o sofista.
Verso: Passe a frase para o plural. - Lgete d t (tna) gesye enai
tow sofistw. Eu digo que o sofista educa os homens. - Fhm tn
sofistn paideein tow nyrpouw. Eu penso que o sofista um
educador. - Hgomai tn sofistn paideutn enai.

mur_t2_06.p65 183 22/01/01, 11:48


184 exerccios de aplicao: texto grego V

35. Ote par Kallan T komen T ote sofista smen T.


Anlise: komen, smen - vbs. do mesmo suj. impl. Ote ote - neg.
disj. sobre os vbs. par Kallan - acus. de mov.; sofista - nom.
pred. do suj.
Temas: Kalla-, k-, s-/s-
Traduo: Nem viemos / vimos por Klias ( casa de Klias) nem sofis-
tas somos.
Verso: Passe a frase para o singular. - Ote par Kallan kv ote
sofistw emi. Eles chegam casa de Clias e so sofistas. - Par
Kallan kousin ka sofista esin. Eu estou chegando casa de
Clias e no sou sofista. - Par Kallan kv ka o sofistw emi.
36. Asxrn T te moxyen T m ylein T neanan T.
Anlise: m ylein - inf. neg. suj.; moxyen - inf. acus. o. d.; neanan-
acus. suj. do inf.; Asxrn - nom. n. pred. do suj. moxyen; te - conet.
oral.
Temas: asxr--,-, moxyej-, yel-, neana-
Traduo: feio um moo no querer cansar-se.
Verso: O moo no quer cansar-se. - O neanaw moxyen o ylei.
feio os moos no quererem cansar-se. - Asxrn te moxyen m y-
lein tow neanaw.
37. Xn t dika T gr mg T jesti fronen T.
Anlise: jesti - vb. pres. ind. - fronen - inf. nom. suj. do vb. mga -
acus. n. obj. d.; Xn t dika - dat. comit. gr - conet. expl.
Temas: dkaio-, a-, o-, mga-/mgan-
Traduo: Pois com o justo permitido/possvel pensar grande.
Verso: Pensa coisas grandes - megla fronete. Pensai coisas justas.
- dkaia fronete. O justo pensar coisas grandes belo. - Kaln meg-
la fronen tn dkaion. As coisas grandes nem sempre so justas. -
Ok e dkai sti t megla.
38. Tn toi trannon T dta poll manynousin T o sofo T.
Anlise: o sofo - nom. suj.; manynousin - vb. do suj.; poll -
acus. n. compl. o. d.; Tn toi trannon - acus. de relao; dta -
conet. enftico.

mur_t2_06.p65 184 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 185

Temas: tranno-, manyan-, sof-,-,-


Traduo: Na verdade os sbios entendem muitas coisas em relao ao
tirano / quanto ao tirano.
Verso: O tirano entende os sbios. - Tow sofow manynei t-
rannow. De tiranos os sbios entendem muito. - Tow ge turnnouw
pol manynousin o sofo. Em relao aos tiranos os sbios sabem
muitas coisas. - Tow ge turnnouw poll gignskousin o sofo.
39. Tow flouw n tow kakow xr tow floiw felen T.
Anlise: felen - inf. suj.; Tow flouw - acus. suj. do inf. xr - vb.
do suj. ind. pres. tow floiw - compl. de felen, dat. = idia de trazer
ajuda a; n tow kakow - rel. circunst. de lugar, loc.
Temas: felej-
Traduo: preciso os amigos ajudarem os amigos nas coisas ms / nos
males.
Verso: Passe a frase para o singular - Tn flon n t kak xr
t fl felen. Os amigos ajudam os amigos e os amigos dos ami-
gos. - O floi felosi tow floiw ka tow tn flvn floiw.
necessrio os amigos ajudarem os amigos. - Xr tow flouw tow
floiw felen. Amigo ajuda amigo. - Fl flow fele. Amigos
ajudam amigos. - Floiw floi felosin.
40. T gr periss T prttein T ok xei T non T.
Anlise: T prttein - inf. suj. periss - acus. n. pl. c. o. d. do inf.;
ok xei - vb. ind. pres. do suj. inf. non - acus. c. o. d.; gr - conet.
expl.
Temas: periss--,-, pratt-, x-, no-/no-
Traduo: Praticar coisas suprfluas no leva/tem juzo.
Verso: Se tens juzo, no faas coisas inteis. - Non e xeiw m pe-
riss prtte.
41. Zhl T se to no tw d deilaw T stug T.
Anlise: Zhl, stug - vbs. de suj. impl.; se - acus. obj. d. dos vbs.;
to no tw d deilaw - gen. de ponto de partida > por causa de, a
partir de...
Temas: zhloj-, stugej-, deila-

mur_t2_06.p65 185 22/01/01, 11:48


186 exerccios de aplicao: texto grego V

Traduo: Eu te invejo do teu juzo, da covardia eu te odeio.


Verso: Passe a frase para o plural. - Zhlomen mw to no tw d
deilaw stugomen. Ns invejamos os bons pela inteligncia e odiamos
os maus pela covardia. - Tow mn gayow zhlomen to no tow
d kakow stugomen tw deilaw.
42. Plosion T d nomzoimi T n tn sofn.
Anlise: nomzoimi - vb. de suj. impl. opt. at.; tn sofn - acus. c. o.
d.; Plosion - acus. pred. do c. o. d.; d - conet. de oral.
Temas: plosio-,a-,o-, nomiz-
Traduo: Eu consideraria / poderia considerar rico o sbio.
Verso: Passe a frase para o plural. - Plousouw d nomzoimen n tow
sofow. O rico considera (se considera) ser sbio. - O plosiow nom-
zetai sofw enai. Os ricos seriam considerados sbios se em vez de
dinheiro tivessem sabedoria. - O plosioi nomzointo n sofo e
nt to rgurou sofan xoien.
43. Tn T d d ppvn T mn famn T gayw do.
Anlise: famn - vb. de suj. impl.; Tn ppvn - gen. part. mn
do - nom. suj. gayw - nom. pred. do suj.; d d - conet. enf.
Temas: -/t-, ppo-, fh-/fa-
Traduo: Dos cavalos ns dizemos: este bom, aquele no.
Verso: Das crianas uma (esta) dizemos boa outra (aquela) no. - Tn
tknvn t mn famn gayn t d o. Dos cavalos uns so bons,
outros, maus. - Tn ppvn o mn esin gayo o d kako. Este
cavalo bom, aquele mau. - Ode mn ppow gayw kenow d o.
44. Tat stn gay T stin T flima T tow nyrpoiw.
Anlise: Tata... - nom. n. pl. suj.; stn... stin - vbs. dos suj.;
gay flima - pred. dos suj.; tow nyrpoiw - dat. compl. nom.
atrib.
Temas: gay-,-,-, flimo-
Traduo: So boas essas coisas que so teis aos homens.
Verso: Passe a frase para o singular. - Tot stn gayn stin
flimon t nyrp. Essas coisas so boas. - Tat stn
gay. As coisas teis so boas aos homens. - T flim stin

mur_t2_06.p65 186 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 187

gay tow nyrpoiw. As coisas que so boas essas so belas. -


Tat st kal stin gay. bom o que til aos homens. -
Tot st kaln stin flimon tow nyrpoiw.
45. Aper kal gontai T kastoi T ka gay ka dkaia
tata T ka filosi T t d nanta T totvn misosin T.
Anlise: kastoi - nom. pl. suj.; gontai, filosi, misosin - vb.
de suj. impl. kastoi; Aper, tata, t d nanta - acus. c. o. d.
dos vbs.; kal, ka gay ka dkaia.; totvn - gen. compl. nom.
Temas: gej-, kasto-,h-,o-, toto-, filej-, nanto-a-,o-
Traduo: As coisas que cada um considera belas e boas e justas, essas
eles tambm amam e as contrrias a essas eles odeiam.
Verso: Passe a frase para o singular. - Oper kaln getai kas-
tow ka gayn ka dkaion toto ka file t d nanton
totou mise. Cada um dos homens ama as coisas boas e justas e odeia
as contrrias a essas. - Anyrvpow kastow / kastow tn nyr-
pvn file mn t gay ka t dkaia mise d tnanta
totvn. A coisa que cada um julga boa essa ele ama. - Oper kas-
tow getai gayn toto ka file.
46. Tow xrhstow T tn nyrpvn e prttein T st d-
kaion tow d ponhrow ka tow youw T totvn tnanta
dpou.
Anlise: e prttein - inf. suj.; st - vb. do suj. inf.; dkaion, t-
nanta - pred. do suj.; Tow xrhstow... tow d ponhrow ka
tow youw - acus. suj. do inf.; tn nyrpvn - gen. part.; totvn
- gen. compl. nom.; dpou - adv.
Temas: xrhst-,--, pratt-, yeo-
Traduo: Os bons dentre os homens passarem bem justo, e os bandi-
dos e os ateus as coisas contrrias dessas com certeza.
Verso: Passe a frase para o singular. - Tn xrhstn tn nyr-
pvn e prttein st dkaion tn d ponhrn ka tn yeon
totou t nanton dpou. justo os homens bons passarem bem e
os maus passarem mal. - Est dkaion tow mn gayow nyr-
pouw e prttein tow d kakow kakw. Nem sempre os homens
bons e justos passam bem; nem sempre os malvados e ateus passam mal.

mur_t2_06.p65 187 22/01/01, 11:48


188 exerccios de aplicao: texto grego V

- Ok e mn e prttousin o nyrvpoi gayo ka dkaioi


ote e do ponhro ka yeoi kakw prttousin.

47. O dok T soi tata sn dk T lgein T;


Anlise: O dok - vb. de suj. impl. eu, pres. ind.; lgein - inf. obj.
dir.; tata - c. o. do inf.; soi - dat. de atrib.; sn dk - rel. adv. de
dat. comitativo.
Temas: dokej-, dkh-
Traduo: No te pareo estar dizendo essas coisas com justia?
Verso: Passe a frase para o plural. - O dokomen mn tata sn
dk lgein; Tu no pareces falar essas coisas com justia. - O dokew
tata sn dk lgein. Eles parecem falar com justia. - Dokosi
lgein sn dk.

48. H gr elbeia T szei T pnta T.


Anlise: H gr elbeia - nom. suj.; szei - vb. do suj.; pnta -
c. o. d. do vb. neutro pl.
Temas: elbeia -, sz-, pnt-
Traduo: A precauo, com efeito, salva tudo (todas as coisas).
Verso: Passe a frase para a voz passiva. - T gr elabe&/p r-
labeaw pnta szetai. O sbio diz que a precauo salva tudo. -
O sofw lgei tn elbeian pnta szein. / O sofw lgei
ti elbeia pnta szei. Com precauo salvamos tudo. - T
gr elabe& pnta szomen.

49. Pny T mgaw T xrnow maranei T, fhs T paroima T.


Anlise: paroima - nom. suj.; fhs - vb. do suj., mgaw xrnow-
nom. suj.; maranei - vb. do suj.; Pnta - c. o. d. do vb.
Temas: Pnt-, mgan-., marain-, fh-/fa-, paroima-
Traduo: Tudo (todas as coisas) o grande tempo consome, diz o
provrbio.
Verso: Passe a primeira parte da frase para a voz passiva. - Pnta p
to meglou xrnou maranetai. O provrbio diz que o grande tem-
po gasta tudo. - H paroima fhs pnta tn meglon xrnon
maranein.

mur_t2_06.p65 188 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 189

50. T T on d stin o T neka kete T;


Anlise: T - pron. inter. neutro nom. sing. suj.; stin - vb. do suj.;
neka - prep. - em troca de/por causa de > gen.; o - anafrico > relativo
gen. por causa da prep.; kete - vb. de suj. impl. ind. pres.; on - conj.
concl. cont.; d - part. enf. de afirm.
Temas: tn-, -, k-
Traduo: Pois bem, ento o que por causa do que viestes?
Verso: Eu chego - kv; eles chegam - kousin; ns chegamos -
komen. O qu isto? - T sti tde; Por causa do que chegaste? -
Eneka o kete; Que coisas so por causa do que chegastes? - Tna
stn neka n kete;

51. Pn T t dkaion sion T.


Anlise: t dkaion - nom. n. suj. Pn - nom. n. adj. adn. do suj.
sion - nom. n. pred. do suj.
Temas: pnt-, sio-
Traduo: Toda a coisa justa sagrada. / Todo o justo sagrado.
Verso: Passe a frase para o plural. - Pnta t dkaia sia. Todo o
homem justo sagrado. - Pw dkaiow nr siow. Toda a mulher
justa sagrada. - Psa dikaa gun sa. Todos os homens justos
so sagrados. - Pntew o dkaioi ndrew sioi. Todas as mulheres
justas so sagradas - Psai a dkaiai gunakew siai.

52. Pnta xrmat T stin gay flima tow nyrpoiw.


Anlise: Pnta xrmat - nom. pl. n. suj.; stin - vb. do suj.; ga-
y - nom. pl. n. pred. do suj.; - nom. pl. n. rel. suj.; flima - nom.
pl. n. pred. do suj.; tow nyrpoiw - dat. atrib. compl. nom.
Temas: xrmat-
Traduo: Todas as coisas so boas que so teis aos homens. / Todas as
coisas que so teis aos homens so justas.
Verso: Passe a frase para o singular. - Pn xrm stin gayn
flimon tow nyrpoiw. Nem sempre as coisas teis so belas. -
Ok e t flim sti kal. O que til bom. - T f-
limon kaln./T flimn sti kaln.

mur_t2_06.p65 189 22/01/01, 11:48


190 exerccios de aplicao: texto grego V

53. Otow T mn gr dvr T g donon T pnv T.


Anlise: Otow- nom. sing. ditico suj.; g - pron. nom. suj. - mn...
d - conet.; gr - conet. explic.; pnv - vb. do 2o suj.; dvr, onon -
acus. c. o. d. dos vbs.
Temas: oto-, dat-, ono-, pin-
Traduo: Pois esse (bebe) gua e eu bebo vinho.
Verso: Passe a frase para o plural. - Otoi mn gr dvr mew
donon pnomen. Ns bebemos vinho, esses a bebem gua. - Hmew
mn onon otoi ddvr pnousin. Ns bebamos vinho, eles bebiam
gua. - Hmew mn onon -pn-o-men ato d -pin-o-n dvr.
54. Trfetai T d Skratew T cux tni T;
Maymasi T dpou n T dg.
Anlise: Skratew - voc.; cux - nom. sing. suj.; trfetai -
vb. do suj. ind. pres. pas.; d - conet. pont. oral > e; tni - inter. de ident.
neutro instr.; Maymasi - instr. n. pl.; dpou - part. confirm.; g -
nom. suj. - n - vb. do suj. - d - conet. pont. oral.
Temas: tref-, Skrates-, tn-
Traduo: E a alma, Scrates, alimentada com qu? Com lies,
disse eu.
Verso: O que alimenta a alma? - T d trfei tn cuxn? As lies,
com certeza, disse eu. - T maymata dpou n dg. As lies
alimentam a alma. - T maymata trfei tn cuxn.
55. O Promhyew T klptei T Hfastou T ka Ayhnw T tn
ntexnon T sofan sn pur ka otv dvretai T nyrp.
Anlise: O Promhyew - nom. suj.; klptei - vb. do suj. tn ntex-
non sofan - acus. c. o. d. do vb.; sn pur - dat. comit. > com;
Hfastou T ka Ayhnw - gen. lugar de onde; ka - conet.; otv -
adv. de modo; dvretai - vb. do suj. ind. pres. md.; - nyrp -
dat. de atrib.
Temas: PromhyW-, klept-Hfaisto-, Ayhn-, ntexno-, dvrej-
Traduo: Prometeu rouba de Hefesto e Atena a habilidade artesanal
com o fogo e assim presenteia aos homens.
Verso: Passe a frase para a voz passiva - H ntexnow sofa sn pur
klptetai Hfastou ka Ayhnw p to Promhyvw ka

mur_t2_06.p65 190 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 191

otv dvretai nyrp. Atena e Hefesto tinham a sabedoria ar-


tesanal com o fogo. - Ayhn ka Hfaistow exon tn ntexnon
sofan sn pur. Prometeu rouba o fogo e presenteia aos homens. -
O Promhyew klptei t pr ka dvretai tow nyrpoiw.
56. T T d yeon T kaln T, sofnT, gayn ka pn T ti
toioton T.
Anlise: d - conet. pont. oral; T yeon - nom. n. suj. kaln, sofn
gayn ka pn ti toioton - nom. n. pred. do suj.
Temas: t-, yeo-, kal-, sof-, pnt-, toioto-
Traduo: O divino (a coisa divina, o que divino) belo, sbio, bom e
tudo o que desse tipo.
Verso: Passe a frase para o plural. - T d yea kal, sof, gay
ka pnta tina (tta) toiata. Tudo o que desse tipo divino,
belo, sbio, bom. - Pn ti toioto yeon, kaln, sofn, gayn.
57. Polln T t xrmat T ati T nyrpoiw kakn.
Anlise: t xrmata - nom. pl. suj.; atia - nom. n. pl. pred. do suj.;
Polln kakn - gen. pl. compl. nom. nyrpoiw - dat. pl. atrib.
Temas: poll-, xrmat-, atio-
Traduo: As riquezas so causadoras de muitos males aos homens.
Verso: Muitos males dos homens. - Poll kak tn nyrpvn;
Muitos homens tm muitos males. - Poll kak sti pollow
nyrpoiw; Muitas riquezas so males. - Kak stin poll xr-
mata. Para uns as riquezas so boas, para outros so ms. - Tow (noiw)
mn t xrmata gay, tow (noiw) d kak. As riquezas so causa
de muitos males tambm para as mulheres. - Ka psaiw taw gunaij
t xrmat atai polln kakn.
58. Anyrpoiw T gr tow psi koinn sti tojamartnein T
(t jamartnein).
Anlise: tojamartnein (t jamartnein).- inf. nom. suj.; sti
- vb. do suj.; koinn - nom. n. pred. do suj.; tow psi Anyrpoiw -
dat. atrib. compl. nom.; gr - conet. expl.
Temas: nyrvpo-, jamartan-
Traduo: Pois o errar completamente comum a todos os homens.

mur_t2_06.p65 191 22/01/01, 11:48


192 exerccios de aplicao: texto grego V

Verso: Traduza a frase e passe-a para o singular. - Anyrp gr


t pant koinn sti tojamartnein. Errar completamente hu-
mano. - Tojamartnein nyrpinn stin. Todos os homens er-
ram. - Pntew nyrvpoi jamartnousin.
59. O d pollo odn T asynontai T.
Anlise: O pollo - nom. pl. suj.; d - conet. pont. oral; asynon-
tai - vb. do suj. pres. ind. md.; odn - acus. c. o. d. do vb.
Temas: odn-, asyan-
Traduo: Pois a maioria nada percebe.
Verso: O povo nada percebe. - O gr dmow odn asynetai. A
minoria percebe tudo - O gr lgoi pnta asynontai.
60. Pntew T didskalo T esin retw.
Anlise: Pntew - nom. pl. masc. suj.; esin - vb. do suj.; didskalo
- nom. pl. pred. do suj.; retw - gen. restr. compl. nom.
Temas: Pnt-. didskalo-
Traduo: Todos so mestres de virtude (excelncia).
Verso: Passe a frase para o singular. - Pw didskalw stin retw.
61. Brotn T d pw stymhtow an T.
Anlise: pw an - nom. suj.; stymhtow - nom. pred. do suj.
Brotn - gen. restr. compl. nom.; d - conet. pont. oral.
Temas: brot-, an-
Traduo: instvel todo o tempo de vida dos mortais.
Verso: Os deuses comandam todo o tempo da vida dos mortais - O
yeo rxousi pantw to staymtou anow brotn; a vida
dos imortais no instvel - Ok stymhtw stin tn yan-
tvn an.
62. Epstamai T d w tn xntvn T pntew nyrvpoi floi.
Anlise: Epstamai - vb. de suj. impl.; d - conet. pont. oral.; w -
conj, compl. modal; pntew nyrvpoi - nom. pl. suj.; floi - nom.
pl. suj.; tn xntvn - gen. restr. compl. nom. part. pres.
Temas: pista-, xont-
Traduo: Eu sei que (como) dos que tm todos os homens so amigos.

mur_t2_06.p65 192 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 193

Verso: O que tem (suj. e o. d.) - xvn - tn xonta; do que tem -


to xontow; ao que tem - t xonti; Ns sabemos que o homem
amigo do que tem. - Epistmeya w to xontow nyrvpow
flow. Ns sabemos que os aduladores so amigos do que tem - Epis-
tmeya w to xontow o klakew floi.
63. Prw gr tn xony T fynow T rpei T.
Anlise: fynow - nom. suj.; rpei - vb. do suj. ind. pres. at.; Prw
tn xonta - acus. de direo; gr - conet. explic.
Temas: xont-, fyno-, rp-
Traduo: Pois a inveja se arrasta / serpenteia na direo do que tem.
Verso: Os que tm (suj. e o. d.) - o xontew - tow xontaw; das que
tm - tn xousn; da que tem - tw xoshw; aos que tm - tow
xousin; s que tm - taw xosaiw; O que tem inveja se arrasta para
junto dos que tm. O fyonn rpei prw tow xontaw.
64. Pw nr T detai T t fw T rn T.
Anlise: Pw nr - nom. masc. suj.; detai - vb. do suj. md. ind.
pres.; rn - part. masc. nom. sing. pred. do suj.; t fw - acus. n.
sing. c. o. d. do part.
Temas: nr-/ner-; d-, ft-, rnt-
Traduo: Todo homem tem prazer olhando a luz.
Verso: Mude o sujeito para Toda mulher... - Psa gun detai
t fw rsa. Todas as mulheres... - Psai gunakew dontai
t fw rsai. Todos os homens se alegram vendo a luz. - Pntew
ndrew dontai t fw rntew. Todos os animais se alegram ven-
do a luz. - Pnta za detai t fw rnta. Todo animal se
alegra vendo a luz. - Pn zon detai to fw rn.
65. S d kalw rvtw T Skratew T ka g tow kalw
rvtsi T xarv T pokrinmenow T .
Anlise: S - nom. suj.; d - conet. pont. oral; rvtw - vb. do suj.
ind. pres. at.; kalw - adv. de modo sobre o vb.; Skratew - voc.;
ka - conet. coord.; g - nom. suj.; xarv - vb. do suj.; pokrin-
menow - part. nom. pred. do suj.; tow rvtsi - part. dat. compl. do
part. pokrinmenow; kalw - adv. de modo sobre o part.

mur_t2_06.p65 193 22/01/01, 11:48


194 exerccios de aplicao: texto grego V

Temas: rvtaj-, Skrates-, rvtnt-, xair-, pokrinmeno-


Traduo: E tu, Scrates perguntas bem... e eu me alegro respondendo
aos que perguntam bem (bem perguntantes).
Verso: Ele pergunta - rvt; ns perguntamos - rvtmen; vs
perguntais - rvtte; Os que perguntam - o rvtntew; as que
perguntam (suj. e o. d.) - a rvtsai, tw rvtsaw; dos que
perguntam - tn rvtntvn; das que perguntam - tn rvtv-
sn; do que pergunta - to rvtntow; da que pergunta - tw
rvtshw; Eu respondo - pokrnomai; ns respondemos - po-
krinmeya; o que responde - pokrinmenow; a que responde -
pokrinomnh; os que respondem - o pokrinmenoi; as que res-
pondem - a pokrinmenai; Eu me alegro - xarv; eu me alegrava -
xairon; alegra-te - xare; alegrai-vos - xarete.
66. Odew T ote yen T ote nyrpvn tolm T lgein T w
o t ge dikonti T doton T dkhn T.
Anlise: Odew - nom. suj. masc.; ote, ote - neg. cumulativa; yen
T nyrpvn - gen. part. compl. nom.; tolm - vb. do suj. ind. pres.
at.; lgein - inf. c. o. d. do vb.; w - conet. sub. compl.; o doton -
nom. n. pred. adj. verbal; dkhn - acus. c. o. d. do adj. verbal; t di-
konti - dat. atrib. part. masc.; ge - part. restr. enftica.
Temas: odn-, ye-, tolmaj-, leg-, dikont-, doto-, dkh-
Traduo: Ningum nem dentre os deuses nem dentre os homens ousa
dizer que pelo menos ao que comete injustia no se deve aplicar sentena.
Verso: Eu ouso - tolm; ningum ousa - odew tolm; ns ousa-
mos - tolmmen; tu ousas - tolmw; vs ousais - tolmte; do culpa-
do - to dikontow; da culpada - tw dikoshw; culpada - t
dikos; dos culpados - tn dikontvn; das culpadas - tn di-
kousn; aos culpados - tow dikosi; s culpadas - taw diko-
saiw; sentena deve ser dada - Dota st dkh./ Doton st dkhn.
67. Gnai, gunaij T ksmon T sig T frei T.
Anlise: Gnai - voc.; sig - nom. suj.; frei - vb. do suj. ind. pres.
at.; ksmon - acus. c. o. d. do vb.; gunaij - dat. pl. de atrib. compl. do
vb.
Temas: gunaik-, ksmo-, sig-, fer-

mur_t2_06.p65 194 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 195

Traduo: Mulher! o silncio traz ornamento s mulheres!


Verso: As mulheres (suj. e o. d.) - a gunakew, tw gunakaw; a
mulher (suj. e o. d.) - gun, tn gunaka; da mulher - tw gunai-
kw; das mulheres - tn gunaikn; mulher - t gunaik; s mu-
lheres - taw gunaij.

68. Sga T nn: gunaij pistev T brax T.


Anlise: Sga - imperat. sing. at.; nn:- adv. de tempo sobre o vb.;
pistev - vb. de suj. impl. ind. pres. at.; brax - acus. n. c. o. d. do
vb. ou adv. sobre o vb.; gunaij - dat. atrib. c. do vb.
Temas: sigaj-, pisteu-, braxW-
Traduo: Cala-te, dou crdito curto s mulheres.
Verso: Silenciai - sigte; silencie ele - sigtv; silenciem eles - si-
gntvn; As mulheres silenciam pouco (curto) - Brax sigsin a
gunakew. Eu confio pouco nas mulheres - Taw gunaij pistev
brax. As mulheres confiam pouco nos homens - A gunakew tow
ndrsi pisteousi brax.

69. T mn yeofilw T te ka yeofilw T nyrvpow siow T t


d yeomisw T ka yeomisw T nsiow T.
Anlise: T yeofilw - nom. n. suj. te ka - conet. enftico; yeofi-
lw nyrvpow - nom. masc. suj.; siow - nom. pred. do suj.; t
yeomisw - nom. n. suj.; ka - yeomisw - nom. masc. suj.; nsiow -
nom. masc. pred. do suj.; mn... d - conet. de paralelismo.
Temas: yeofils-, sio-, yeomiss-, nsio-
Traduo: De um lado a coisa amiga da divindade e o homem amigo da
divindade sagrado; de outro lado a coisa odiosa divindade e o homem
odioso divindade maldido.
Verso: Passe a frase para o plural. - T mn yeofil te ka o yeofi-
lew nyrvpoi sioi t d yeomis ka o yeomisew nsioi. Os
homens amigos dos deuses so verdadeiros e as coisas amigas dos deuses
so belas - O mn yeofilew nyrvpoi lhyew t de yeofil ka-
l. As coisas odiosas aos deuses so feias e os homens odiosos aos deu-
ses so falsos. - T mn yeomis asxr o d yeomisew nyrvpoi
ceudew.

mur_t2_06.p65 195 22/01/01, 11:48


196 exerccios de aplicao: texto grego V

70. Esti tonun t mn tow yeow prosfilw T sion t d m


prosfilw nsion.
Anlise: t mn prosfilw... t d m prosfilw - dois suj. n. em
paralelo; Esti - vb. dos dois sujs.; tow yeow - dat. de atrib. compl.
nom.; sion nsion - nom. n. pred. do suj.; tonun - part. concl.
Temas: prosfils-
Traduo: Pois bem, o que amigvel para a divindade sagrado e o que
no amigvel maldido.
Verso: Passe a para frase o plural. - Esti tonun t mn tow yeow
prosfil sia t d m prosfil nsia. Os homens amigos aos
deuses so sagrados - O nyrvpoi prosfilew tow yeow sioi.
71. Tlhyw T sxurn T.
Anlise: t lhyw - nom. n. suj.; sxurn - nom. n. pred. do suj.
Temas: lhys-, sxur-
Traduo: O verdadeiro (a coisa verdadeira) forte.
Verso: Passe a frase para o plural. - T lhy sxur. Dize o que
verdadeiro. - Tlhyw lge. Dize sempre verdades e no mentiras. - T
lhy lge m t ceud.
72. Kalw T zn T tn egen T xr.
Anlise: xr - vb. ind. sing. suj. oracional, tn egen - acus. masc.
sing. suj. da completiva; zn - inf. vb. do suj. acus.; kalw - adv. de
modo sobre o inf.
Temas: kal-, zhj-/zaj-, egens-
Traduo: preciso o nobre (bem nascido) viver belamente.
Verso: Reconstrua a frase com o sujeito: 1. no feminino singular; - Ka-
lw zn tn egen xr. 2. no masculino plural; - Kalw zn tow
egenew xr. 3. no feminino plural. - Kalw zn tw egenew xr.
Nem sempre o de boa estirpe vive bem. - Ok e egenw kalw
z. Nem sempre a de boa estirpe vive bem. - Ok e egenw ka-
lw z.
73. T mntikon T gr pn filrguron T gnow T.
Anlise: pn t mntikon gnow - nom. n. suj.; gr - conet. expl.
afirmat.; filrguron - nom. n. pred. do suj.

mur_t2_06.p65 196 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 197

Temas: mntiko-, filrguro-, gnes-


Traduo: Pois todo o gnero de adivinhos avarento.
Verso: Passe a frase para o plural. - T mntika gr pnta filr-
gura gnh. A raa dos adivinhos m e gananciosa. - Pn t mn-
tikon gnow kakn te ka filrguron. Toda raa dos avarentos
falsa. - Ceudw pn t mntikon gnow. Todos os avarentos so fal-
sos. - Ceudew pntew o filrguroi.
74. Strgei T gr odew T ggelon T kakn pn T.
Anlise: odew - nom. suj.; strgei - vb. do suj. ind. pres. at.; ggelon
- acus. c. o. d.; kakn pn - gen. restr. compl. nom.; gr - conet.
explic.
Temas: sterg-, odn-, ggelo-, pes-
Traduo: Pois ningum ama mensageiro de ms palavras.
Verso: A m palavra (suj. e o. d.) - t kakn pow, t kakn pow;
as ms palavras (suj. e o. d.) - t kak ph, t kak ph; com m
palavra - kak pei; com ms palavras - kakow pesi; Ningum ama
os maus mensageiros. - Strgei gr odew gglouw kakow. O
mensageiro de ms palavras no amigo de ningum. - O kakn pn
ggelow oden flow stn.
75. Krdh T toiata xr tina T ktsyai T brotn T f ow
mllei T mpoy steron stnein T.
Anlise: xr - vb. de suj. oracional; tina - suj. acus. da compl. inf.; -
brotn - gen. part.; ktsyai - vb. da compl., suj. no acus. Krdh
toiata - acus. c. o. d. do inf.; f ow - loc. sobre o rel. antec. toiata;
mllei - suj. da rel. ind. pres. at.; stnein - inf. c. o. d. do vb.; mpoy
steron - adv. de tempo sobre o vb.
Temas: krdes-, tin-, kta-, brot-, mell-, sten-
Traduo: Lucros tais preciso algum dos mortais adquirir sobre os que
ele jamais vai gemer mais tarde.
Verso: Lucro desse tipo - toioto krdow; de tal lucro - toiotou
krdouw; de lucros tais - toiotvn kerdn; com lucros tais - toio-
toiw krdesi; com lucro tal - toiot krdei Algum (suj. e o. d.) -
tiw, tina; com algum - sn tini / met tinow; de algum - tinow;
preciso os mortais adquirirem lucro tal sobre o qual no vo mais tarde

mur_t2_06.p65 197 22/01/01, 11:48


198 exerccios de aplicao: texto grego V

gemer. - Krdh toiata xr ktsyai tow brotow f ow ml-


lousi mpoy steron stnein.
76. Di t on tn gayn patrvn T pollo ew T faloi
ggnontai T;
Anlise: Di t - acus. do inter. de ident. com prep. por, atravs; on -
conet. concl.; tn gayn patrvn - gen. de origem; compl. nom.;
pollo ew - nom. suj.; ggnontai - vb. do suj. ind. pres. md.;
faloi - nom. pred. do suj.
Temas: patr-/pater-; W-/ i-, gign-
Traduo: Por que ento dos bons pais muitos filhos nascem ruins?
Verso: Passe a frase para o singular. - Di t on to gayo pa-
trw iw T falow ggnetai; Muitos filhos maus nascem de pais
bons. - Pollo faloi ew / io ggnontai gayn patrvn.
Muitos filhos bons nascem de pais ruins. - Pollo gayo ew / io
falvn patrvn ggnontai.
77. Agayw nr T tn gayn cuxn xvn T kakw d
tn kakn;
Anlise: xvn - part. pres. nom. suj.; tn gayn cuxn - acus. c.
o. d. do part.; gayw nr - nom. pred. do suj.; d - conet. pont. oral;
(xvn) - nom. suj.; tn kakn - acus. c. o. d. do part.; kakw - nom.
pred. do suj.
Temas: nr-/ner-; xont-,
Traduo: Homem bom o que tem a alma boa e mau o que tem a m.
Verso: Passe a frase para o plural. - Agayo ndrew o tn gayn
cuxn xontew kako d o tn kakn As mulheres que tm alma
boa so boas e belas; os homens que tm alma m so maus e feios. - A
mn gunakew a xousai tn gayn cuxn gaya ka kala:
o dndrew o xontew tn kakn cuxn kako ka asxro.
78. Pntew T tn ndra T painosi T ka fasin softaton
enai T lgein T
Anlise: Pntew - nom. suj.; painosin - vb. do suj.; tn ndra -
acus. c. o. d.; ka fasin - vb. do suj. da princ.; enai - inf. c. o. d.;
softaton - acus. pred. do suj. do inf.; lgein - compl. nom. do adj.

mur_t2_06.p65 198 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 199

Temas: pnt-, nr-/ner-, painej-, s-/s-, leg-


Traduo: Todos elogiam o homem e dizem ser ele o mais sbio/hbil
em falar.
Verso: Todos os homens, todas as mulheres, todas as crianas dizem
que o homem o mais sbio em falar. - Pntew o ndrew, psai a
gunakew, pnta t tkna fasn tn ndra softaton enai
lgein. Todos elogiam aquela mulher e dizem que a mais habilidosa
em falar. - Pntew painosin kenhn tn gunaka ka fasin
sofvtthn enai lgein.

79. Xrnow T dkaion ndra deknusi T mnow T.


Anlise: Xrnow - nom. suj.; mnow - nom. pred. do suj.; deknusi -
vb. do suj. ind. pres. at.; dkaion ndra - acus. c. o. d.
Temas: xrno-, deik-nu-, mno-
Traduo: S o tempo mostra o homem justo.
Verso: S o tempo mostra os homens injustos e as mulheres injustas . -
Xrnow dikaouw ndraw ka dikaaw gunakaw deknusi mnow.

80. O mn dmw T stin staymhttaton T prgma T tn


pntvn ka sunyettaton sper n yaltt T km T
katstaton.
Anlise: O mn dmw - nom. suj,; stin - vb. do suj. ind. pres.;
staymhttaton ka sunyettaton prgma - nom. n. pred.
do suj.; tn pntvn - gen. part.; sper - adv. de modo; n yaltt
- loc.; kma - nom. n. suj.; katstaton - nom. n. pred. do suj.
Temas: dmo-, staymhttato-, prgmat-, ylatta-, kmat-
Traduo: O povo a coisa mais instvel de todas e a mais descomposta,
como no mar a onda mais agitada.
Verso: As coisas mais instveis - t staymhttata; as coisas ins-
tveis - t stymhta; as coisas agitadas - t katsta; as coisas
mais agitadas - t katstata; as coisas mais descompostas - t
staymhttata; as coisas descompostas - t stymhta.

mur_t2_06.p65 199 22/01/01, 11:48


200 exerccios de aplicao: texto grego V

81. Hgomai T, Skratew g ndr T paideaw T mgiston


mrow enai per pn T deinn enai.
Anlise: g - nom. suj.; gomai - vb. do suj. md. ind. pres.;
Skratew - voc,; ndr - dat. de atrib.; mgiston mrow - acus. suj.
da compl. obj. d.; paideaw - gen. restr. compl. nom.; enai - vb. do suj.
da compl.; deinn - acus. pred. do suj.; per pn - gen. de separ.;
Temas: gej-, nr-/ner-, paidea-pes-
Traduo: Eu acho, Scrates, para um homem a maior parte da educaco
ser hbil a respeito das palavras.
Verso: A maior parte da educao do homem. - T mgiston mrow
tw paideaw to nyrpou. Com a maior parte - t megst
mrei; as maiores partes - t mgista mrh; das maiores partes - tn
megstvn mern; Eu penso que eles so hbeis a respeito das palavras.
- Hgomai atow deinow enai per pn. Ela hbil em falar -
Dein sti lgein/per pn.
82. Ariston ndr ktma T sumpayw T gun T.
Anlise: sumpayw gun - nom. fem. suj.; Ariston ktma - nom. n.
pred. do suj.; ndr - dat. de atrib.
Temas: ktmat-, sumpays-, gunak-
Traduo: A melhor aquisio para um homem uma mulher compassiva.
Verso: Passe a frase para o plural. - Arista ndrsi ktmata sum-
payew gunakew. O sbio diz que uma mulher compassiva a melhor
aquisio do homem. - O sofw lgei sumpay gunaka riston
ktma ndr enai. Os homens sbios nem sempre tm mulheres com-
passivas. - Tow sofow ok e esin sumpayew gunakew./ Ok
e xousin o sofo sumpayew gunakaw.
83. Ite T nn kay dn T tn kallsthn yen Ernhn timn-
tew T
Anlise: Ite - imperat. pl. at.; nn - adv. de temp.; kay dn tn
kallsthn - acus. de mov.; timntew - part. nom. pl. masc. pred. do
suj.; Ernhn - acus. c. o. d. do part.; yen - gen. res. compl. nom.
Temas: -, d-, timont > timnt-
Traduo: Ide agora seguindo o mais belo caminho honrando a paz dos
deuses.

mur_t2_06.p65 200 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 201

Verso: Passe a frase para o singular - Iyi nn kay dn tn kalls-


thn yen Ernhn timn; a seguir, pense num sujeito feminino sin-
gular - Iyi nn kay dn tn kallsthn yen Ernhn timsa;
num sujeito feminino plural - Ite nn kay dn tn kallsthn
yen Ernhn timsai. Ide pelo belo caminho da paz, honrando os
deuses. - Ite nn kat tn kaln dn tw ernhw timntew
tow yeow.

84. M fronen T plesth T blbh T.


Anlise: M fronen - inf. nom. suj.; plesth blbh - nom. pred.
do suj.
Temas: fronej-, plesth-, blbh-
Traduo: No pensar o maior prejuzo.
Verso: Pensa grande - Mga frnei. Pensai grande - Mga fronete.
Pensai os maiores danos - Tw plestaw blbaw fronete.

85. Mhdn T gan.


Anlise: Mhdn - acus. c. o. d. neg. event.; gan - adv. de intens.
Temas: mhdn-
Traduo: Nada em excesso!
Verso: Nada em excesso! (no fiz!). - Odn gan pohsa. Nada
dize em excesso! - Mhdn lge gan.

86. Pliw T gr ok sy tiw T ndrw sy nw T.


Anlise: Pliw - nom. suj. gr - conet. expl.; ok stin - vb. do suj.
ind. pres. neg.; tiw - nom. suj. rel. indef.; stin - vb. do suj. rel. indef.;
ndrw - gen. restr. compl. nom.; nw - pred. do gen.
Temas: plj-/polej-/polhj-, tin-, n-
Traduo: Pois cidade no alguma que de um homem s.
Verso: Para um nico homem - ndr n; o nico homem (suj. e o.
d.) - ew nr, na ndra; Cidades que no tm leis no so cidades. -
Pleiw nmouw ok xousai ok esi pleiw. No cidade a que de
uma s mulher, de um s homem. - Pliw gr ok sy tiw sti
miw gunaikw, ndrw nw.

mur_t2_06.p65 201 22/01/01, 11:48


202 exerccios de aplicao: texto grego V

87. So mn gr sti pliw mo dok sti d.


Anlise: pliw - nom. suj.; gr - conet. explic.; sti - vb. do suj. ind.;
so mn - dat. de atrib.; mo d - dat. de atrib.; ok sti - vb. do suj.
princ.; d - conet. afirm.
Traduo: Para ti, com efeito, existe cidade; para mim ento no.
Verso: Passe a frase para o plural. - Umn mn gr esi pleiw mn
d ok esi d.

88. T d myhm T stin eboula T per tn okevn T prag-


mtvn T ka per tn tw plevw T .
Anlise: T d myhm - nom. n. suj.; stin - vb. do suj.; eboula -
nom. pred. do suj.; per tn okevn pragmtvn ka per tn
tw plevw - gen. de separao com per > a respeito de.
Temas: myhmat-, eboula-, okeo-, prgmat-, plj-/plej-/
plhj-
Traduo: A lio ter bom conselho a respeito dos negcios particula-
res e a respeito dos da cidade.
Verso: Ter boa vontade a respeito dos negcios particulares e pblicos
a lio. - Eboulan xein per tn okevn pragmtvn ka pe-
r tn tw plevw sti t myhma.

89. Andrea T d p fsevw T ka etrofaw T tn cuxn T


ggnetai T.
Anlise: Andrea - nom. suj.; d - conet. pont. oral; ggnetai - vb.
do suj. ind. pres. md.; p fsevw ka etrofaw - gen. de origem
com p > a partir de; tn cuxn - gen. restr. compl. nom.
Temas: ndrea-, fsj-/fsej-/fshj-, etrofa-, cux-, gign-
Traduo: Coragem se origina (nasce) a partir da natureza e da boa nu-
trio das almas.
Verso: Da boa alimentao das almas nasce a coragem. - Ap tw
etrofaw tn cuxn ndrea ggnetai.

mur_t2_06.p65 202 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 203

90. Fsei T gr fle T nesti tiw T filosofa t to ndrw


diano& T.
Anlise: fle - voc.; tiw filosofa - nom. suj.; nesti - vb. do
suj.; Fsei - instr.; t diano& - loc. de n-esti; to ndrw - gen.
restr. compl. nom.; gr - conet. expl.
Temas: fsj-/fsej-/fshj-, flo-, tin-, dinoia-
Traduo: Com efeito, amigo, existe uma certa filosofia no raciocnio
do homem.
Verso: Da natureza - tw fsevw; na natureza - n t fsei; pela
natureza - t fsei; a natureza (suj. e o. d.) - fsiw, tn fsin;
Existe na natureza alguma filosofia e nos homens, por natureza, algum
raciocnio. - Enesti t fsei tw filosofa ka tow nyrpoiw
fsei dinoi tiw.
91. Tn mn Axilla T fhsya T lhy T enai tn d Odussa
T ceud T ka poltropon T.
Anlise: fhsya - vb. de suj. impl.; tn mn Axilla, tn d
Odussa - acus. suj. da compl. o. d.; enai - vb. da compl. o. d.; lh-
y ceud ka poltropon - acus. pred. dos suj. do inf.
Temas: AxillW-, fh-/fa-, lhys-, OdussW-, ceuds-, pol-
tropo-
Traduo: Tu dizias Aquiles ser verdadeiro e Odisseus ser falso e de
muitas maneiras.
Verso: Aquiles era verdadeiro e Odisseu era falso e maneiroso. - O mn
Axillew n lhyw, d Odussew ceudw ka poltropow.
Homero dizia que os adivinhos eram gananciosos e mentirosos. - Omh-
row fh tow mnteiw filargrouw ka ceudew enai.
92. Cux psa T ynatow: t gr atoknhton T ynaton
t d llo T kinon T ka p llou kinomenon T palan
T xon T kinsevw T palan xei T zvw T.
Anlise: Cux psa - suj. nom.; ynatow - nom. pred. do suj.;
gr - conet. explic.; t atoknhton - nom. n. suj.; ynaton -
nom. n. pred. do suj.; t d kinon - part. at. n. nom. suj.; llo - acus.
n. c. o. d. do part.; ka kinomenon - part. pass. n. nom. suj.; p llou
- gen. ag. do part. pass.; xon - part. pres. at. n. nom. pred. do suj. n.;

mur_t2_06.p65 203 22/01/01, 11:48


204 exerccios de aplicao: texto grego V

palan - acus. c. o. d. do part.; kinsevw - gen. restr. compl. nom.;


xei - vb. do suj.; palan - acus. c. o. d.; zvw - gen. restr. compl.
nom.
Temas: psa-, atoknhto-, llo-, kinont-> kinont-, kino-
meno-, pala-, xont-, knhsj-kinsej-, kinshj-, zv-
Traduo: Toda alma imortal; pois o semovente imortal; e o movente
outro e por outro movido, tendo pausa de movimento tem pausa de vida.
Verso: O homem semovente mas tambm movido por outro, ento
o homem tem uma pausa de movimento. - O nyrvpow atoknhtow
ll ka kinomenow p llou: on nyrvpow palan xei
kinsevw. O que move o outro no o que movido por outro. - O
dllon kinn ok stin p llou kinomenow. / T dllo
kinon ok stin t p llou kinomenon. O que tem pausa de
movimento no imortal. - O xvn palan kinsevw ok stin
ynatow./ T xon palan kinsevw ok stin ynaton.
93. S d misosa misew mn lg rg d tow fonesi Tto
patrw T june T.
Anlise: S d - nom. suj.; misosa - part. at. nom. aposto do suj.;
misew - vb. do suj. pres. ind. at.; mn lg - instr.; rg d - instr.;
june - vb. do suj. ind. pres.; tow fonesi - dat. comit. de jn/sn;
to patrw - gen. restr. compl. nom.
Temas: fonW-, jun-es-
Traduo: Tu, a que odeias, odeias em palavra, mas em ato ests com/
convives com os assassinos do (teu) pai.
Verso: Ela a que odeia com palavras mas convive (est com) com o
assassino do pai. - Ekenh misosa mn lgoiw jnesti d fone
to patrw.
94. A pleiw T par ndrn mnyanon T xyrn T ko flvn
kponen T chl T texh T t d myhma T toto szei
padaw,T okon, xrmata T.
Anlise: A pleiw - nom. suj.; mnyanon - vb. do suj. impf. at.;
kponen - inf. c. o. d.; chl texh - acus. c. o. d. do inf.; par
ndrn xyrn ko flvn - gen. de origem de par > de junto de;
t d myhma toto - nom. n. suj. da coord.; szei - vb. do suj. ind.
pres. at.; padaw, okon, xrmata - acus. c. o. d.

mur_t2_06.p65 204 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 205

Temas: plj-/plej-/plhj-, manyan-, xyr-, kponej-, chl-,


texes-, myhmat-, pad-, xrmat-
Traduo: As cidades aprendiam da parte de homens inimigos e no
amigos a construir com penas altos muros; e a lio salva as crianas, o
lar, os bens.
Verso: Os inimigos ensinavam a construir muralhas altas; as crianas, o
lar, os bens so salvos. - O xyro ddaskon kponen chl texh:
o de padew, okow, t xrmata szontai. Os homens apren-
diam bem a lio. - O ndrew kalw mnyanon t myhma.

95. Otoi sunxyein T ll sumfilen T fun T.


Anlise: fun - vb. de suj. impl. aor. at.; O-toi - neg. enft. oposta a
ll - sunxyein, sumfilen - inf. compl. de fun.
Temas: sunexy-, sumfilej-, fu-
Traduo: Eu nasci no para odiar junto mas para amar junto.
Verso: Odiar junto feio, amar junto belo. - Asxrn mn t sunx-
yein t d sunfilen kaln. Eu nasci para amar junto e no para odiar
junto. - Sunfilen mn fun sunxyein do.

96. All g Skratew T ylv T ti safsteron tte


dirxesyai T lgv T ka per totvn ka llvn T.
Anlise: All g - nom. suj.; Skratew - voc.; ylv - vb. do
suj. ind. pres. at.; dirxesyai - inf. c. o. d.; - acus. rel. pl. n. c. o. d. de
dirxesyai e lgv; - ti safsteron tte - adv. sobre o inf.; ka
per totvn ka llvn - gen. de separ. de per > a respeito de; ka...
ka - no s . . . mas tambm.
Temas: Skrates-, dierx-, yel-, llo-
Traduo: Mas eu, Scrates, quero ainda com mais clareza do que en-
to percorrer as coisas que estou dizendo no s a respeito dessas mas
tambm a respeito das outras.
Verso: Scrates discorria com segurana a respeito das coisas que eu
queria e tambm a respeito de todas as outras - O Svkrthw safw
dirxeto o mnon per n g yelon ll ka per tn
llvn pntvn.

mur_t2_06.p65 205 22/01/01, 11:48


206 exerccios de aplicao: texto grego V

97. Boulw T gr odn T stin xyion T kakw.


Anlise: odn - nom. n. suj.; stin - vb. do suj.; xyion - nom. n.
pred. do suj. compar.; Boulw kakw - gen. de difer. compl. do compar.;
gr - cont. explc.
Temas: Boul-, odn-, xyion-
Traduo: Com efeito nada pior do que um mau conselho /deliberao.
Verso: Uma boa deliberao melhor do que a m. Agay boul
menvn st tw kakw. Nada pior do que nehuma deliberao. -
Odn xyin stin odemiw boulw. Fazer o mal a pior delibera-
o. - Kakourgen kaksth boul.

98. Nn on Orsta T ka s fltate T jnvn T Puldh T t


T xr drn T n txei T bouleton T.
Anlise: Nn on - conet. fortes cont. adv.; Orsta ka s - voc.;
fltate Puldh - aposto do voc. jnvn - gen. part.; bouleton -
nom. n. pred. do suj. orac.; n txei - loc. = instr.; t xr drn - c. o. d.
Temas: Orsth-/a-, fltato-, jno-, Puldh-/a/, tn-, draj-,
txes-, bouleto-
Traduo: Ento agora, Orestes e tu o mais querido dos estrangeiros,
Plades, deve-se decidir com rapids o que preciso fazer.
Verso: Orestes e Plades rapidamente decidiram o que era preciso fazer.
- Orsthw te ka Puldhw n txei boleusan t xrn drn.

99. Pistw n kakow nr krettvn T galnhw T nautloiw T.


Anlise: Pistw nr - nom. suj.; n kakow- loc.; krettvn - nom.
pred. do suj.; galnhw - gen. de difer. compl. do compar.; nautloiw -
dat. de atrib.
Temas: kretton-, galnh-, natilo-
Traduo: Um homem fiel nos males melhor de que marola a marinheiros.
Verso: Para o navegante as marolas sempre so amigos fiis - Tow
nautloiw a galnai e pisto floi esn. Nada melhor do que
um amigo fiel. - Odn kretton pisto flou. Odn kretton
pistw flow.

mur_t2_06.p65 206 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 207

100. Ok stin odn kretton T flow safw T o plotow T


o turannw T.
Anlise: odn - nom. n. suj.; Ok stin - vb. do suj. ind. pres.;
kretton - nom. n. pred. do suj; - conet. entre dois > compar.; flow
safw - o plotow o turannw - nom. pred. do suj.
Temas: kretton-, safs-, ploto-, turannd-
Traduo: Nada existe melhor do que um amigo seguro; no riqueza,
no tirania.
Verso: Nada melhor do que um amigo fiel. - Odn kretton pisto
flou. Odn kretton pistw flow. A tirania e a riqueza no so
seguras. - H turannw te ka plotow o safew esin. Da tirania -
tw turanndow; as tiranias (suj. e o. d.) - a turanndew, tw tu-
ranndaw; tirania, s tiranias - t turanndi, taw turannsin.
101. Pw T tiw plosion ndra T tei T tei T d penixrn T.
Anlise: Pw tiw - nom. suj.; tei - vb. do suj. ind. pres. at.; plosion
ndra - acus. c. o. d.; tei - vb. do suj. ind. pres. at.; d - conet. pont.
oral adv. de contexto; pnixron - acus. c. o. d.
Temas: pnt-, nr-/ner-, ti-, ti-, pnixr-
Traduo: Todo qualquer / qualquer um que honra homem rico deson-
ra indigente.
Verso: Todo o que honra um amigo infiel, desonra um amigo bom.
Pw tiw piston flon tei tei d pistn.
102. B& T mhdn T prtte
Anlise: prtte - imper. sing.; mhdn - acus. n. c. o. d. neg. vol.; b&
- instr.
Temas: ba-, mhdn-
Traduo: Com violncia no faze/faas nada.
Verso: Nada fazei (faais) com violncia. - B& mhdn prttete.
103. S mn g odn odamo xrsimow T sya g d pnta
sa T proske T tn gayn T polthn T pratton T.
Anlise: S mn - nom. suj.; sya - vb. do suj.; xrsimow - nom. pred.
do suj.; g odn - acus. de rel.; odamo - adv. neg. questo po;
g d - pratton - vb. do suj.; pnta - acus. c. o. d.; sa - nom.

mur_t2_06.p65 207 22/01/01, 11:48


208 exerccios de aplicao: texto grego V

n. pl. suj.; proske - vb. do suj. tn gayn polthn - acus. suj. da


compl. inf. (prttein).
Temas: xrsimo-, so-, proshk-, gay-, polth-/a-, pratt-
Traduo: Tu, na verdade, em nada em nenhum lugar eras til, mas eu,
quantas coisas convinha ao bom cidado (fazer) eu fazia.
Verso: Vs em nada sois teis a ns; mas ns fazemos o que convm aos
bons cidados fazerem. - Umew mn odn xrsimo ste; mew d
proskei prttein tow gayow poltaw prttomen.

104. Opte mn sofaw T demhn T kon T par tn Svkrth


T nn d xrhmtvn T demenow T par se kv T.
Anlise: Opte mn - adv. de tempo rel. obj.; demhn - vb. md. impf.
de suj. impl.; sofaw - gen. de separ. privao; kon - vb. do mesmo
suj.; par tn Svkrth - acus. de dir. com par > para junto de;
nn d - oposio a Opte; kv - nom. o mesmo suj.; par se -
acus. de dir. > para junto de; demenow - part. pres. nom pred. do suj.
md.; xrhmtvn - gen. de separ. privao.
Temas: sofa-, deW-, k-, Skrates-, xrmat-, demeno-, k-
Traduo: Quando eu necessitava de sabedoria eu vinha para junto de
Scrates, mas agora, precisando de dinheiro eu chego para junto de ti.
Verso: Os discpulos de Scrates no precisavam de riquezas (bens), pre-
cisavam de sabedoria e chegavam at ele; os que precisavam de dinheiro
iam at Klias. - O mn to Svkrtouw mayhta demenoi o tn
xrhmtvn ll tw sofaw kon par atn: o d demenoi
xrhmtvn kon par tn Kallan.

105. Mikrn T fasi T manan T enai melthn T.


Anlise: fasi - vb. de suj. impl.; melthn - acus. suj. da inf. compl. o.
d.; enai - vb. do suj. ca compl. o. d.; Mikrn manan - acus. pred. do
suj. da inf.
Temas: mikr-, fa-/fh-, mana-, melth-
Traduo: Dizem a pesquisa (o estudo) ser uma pequena loucura.
Verso: Tu dizias que a pesquisa uma pequena loucura. - Mikrn
fhsya manan enai melthn.

mur_t2_06.p65 208 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 209

106. Ernh gevrgn T kn (ka n) ptraiw T trfei T kalw,


plemow T d kn ped T kakw.
Anlise: Ernh - nom. suj.; trfei - vb. do suj. ind. pres. at.; kalw,
- adv. de modo sobre o vb.; gevrgn - acus. c. o. d.; kn (ka - conet.
conces.; n - ptraiw - loc.; plemow - nom. suj.; d - conet. de contras-
te; kn(ka - c onet. conces.; n - ped - loc.; kakw - adv. de modo.
Temas: gevrg-, ptra-, tref-, plemo-, pedo-
Traduo: A paz mesmo em rochedos nutre bem o campons; a guerra
mesmo na plancie nutre mal.
Verso: Passe a frase para a voz passiva. - O gevrgw kn ptraiw
trfetai kalw p ernhw p polmou kn ped kakw. A
paz nutre bem o agricultor; a guerra nutre mal. - H mn ernh kalw
trfei tn gevrgn, d plemow kakw.

107. M pnta peir T psi T pisteein T e.


Anlise: M peir - imper. neg. sin. md.; pisteein - inf. c. o. d.;
e - adv.; pnta - acus. c. o. d.; psi - dat. de atrib.
Temas: peiraj-, pnt-, pisteu-
Traduo: No tenta/tentes confiar sempre todas as coisas a todos.
Verso: Eu tento sempre confiar nos amigos. - Peirmai e pisteein
tow floiw. Tenta tu tambm - Peir ka s; tentai vs - peirsye;
tu tentas - peir; eu tentava - peirmhn; eles tentavam - peirnto.
Ns tentaramos - peirmeya; eu tentaria - peirmhn; vs tentais -
peirsye; tentar - peirsyai.

108. Patrw T d Elldow T Ellw Aynai T.


Anlise: Patrw - nom. suj.; d Elldow - gen. restr. compl. nom.;
Ellw - nom. pred. do suj.; Aynai - nom. aposto do pred. do suj.
Temas: patrd-, Elld-, Ayna-
Traduo: E a ptria da Grcia Grcia, Atenas.
Verso: Atenas a ptria da Grcia. Atenas a Grcia. - Patrw d
Elldow Aynai: Ellw Aynai.

mur_t2_06.p65 209 22/01/01, 11:48


210 exerccios de aplicao: texto grego V

109. Mayhmtvn T frntize T mllon xrhmtvn T t gr


maymat epore T t xrmata.
Anlise: frntize - imper. at. sing.; Mayhmtvn - gen. part.; mllon
- adv. compar.; - conet. entre dois; xrhmtvn - gen. part.; t may-
mata - nom. suj. da coord.; gr - conet. explic. epore - vb. do suj.
n. pl. at. ind. pres.; t xrmata - acus. c. o. d.
Temas: myhmat-, frontiz-, xrmat-, eporej-
Traduo: Pensa em lies mais do que em bens, pois as lies propiciam
os bens.
Verso: As lies produzem riquezas (> bens) - T maymata epore
t xrmata. Pensa em conhecimentos e no em riquezas. Mayh-
mtvn frntize kok xrhmtvn. Os conhecimentos produzem ri-
quezas; riquezas no produzem conhecimetos. - T mn maymata
xrmata epore: t d xrmata o epore t xrmata.

110. Dolow T nagkaon ktma T ox d T d.


Anlise: Dolow - nom. suj.; nagkaon ktma - nom. pred. do suj.;
ox d - nom. pred. do suj.; d - conet. de contraste.
Temas: dolo-, ktmat-, dW-
Traduo: Um escravo uma aquisio necessria porm no agradvel.
Verso: Um mau escravo uma aquisio necessria mas no agradvel. -
Dolow kakw nagkaon ktma ox d d.

111. A ponhra T lpdew T w o kako dhgo p t mar-


tmata T frousin T
Anlise: A ponhra lpdew - nom. suj.; w - conet. compar.; o
kako dhgo - nom. suj.; frousin - vb. dos sujs. ind. pres. at.; p
t martmata - acus. de direo.
Temas: ponhr-, lpd-, mrthmat-, fer-
Traduo: As esperanas ms assim como os maus guias conduzem para
os erros.
Verso: Passe a frase para o singular. - H ponhr lpw w kakw
dhgw p t mrthma frei. Os pecados no trazem coisas boas;
no produzem boas esperanas. - T martmata tgay o frei,
o frei d lpdaw kalw.

mur_t2_06.p65 210 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 211

112. Nik T palaiw T xritaw T na T xriw.


Anlise: na xriw - nom. suj.; nik - vb. do suj. pres. ind. at.; pa-
laiw xritaw - acus. c. o. d.
Temas: nikaj-, palai-, xrit-, na-
Traduo: Vence velhos favores o novo favor.
Verso: Passe a frase para a voz passiva. - Palaia xritew nikntai
t n& xriti / p tw naw xritow. Os homens so vencidos
pelas graas antigas e novas. - O nyrvpoi nikntai taw palai-
aw te ka naiw xrisin/p tn palain te ka tn nen
xartvn.

113. Ww d T t zn T m fyonoshw T tw txhw T.


Anlise: Ww - conet. de modo exclam.; t zn - nom. n. suj.; d -
nom. n. pred. do suj.; m - neg. event. fyonoshw tw txhw - reduz.
de part. de suj. indep. > gen. absoluto.
Temas: dW-, zhj-/zaj-, fyonosa-, txh-
Traduo: Como o viver agradvel a sorte no invejando! / Quando a
fortuna no tem inveja!
Verso: A boa fortuna agradvel para viver. - H gay txh dea
t zn. Eu odeio a fortuna que tem inveja > invejante. - Mis tn
txhn fyonosan. No existindo inveja agradvel viver. - Fynou
m ntow d sti t zn.

114. Ww d T dol T desptou T xrhsto tugxnein; (tu-


xen) T.
Anlise: Ww - conet. de modo exclam.; tugxnein; (tuxen) - inf. pres.
ou aor. at. nom. n. suj.; d - d - nom. n. pred. do suj.; dol - dat.
atrib. compl. nom.; desptou xrhsto - gen. part. compl. de tug-
xnein; (tuxen).
Temas: dW-, dolo-, despph-/a-, tugxan-/tux-
Traduo: Como agradvel a um escravo encontrar/topar com um bom
patro!
Verso: Como agradvel ao patro encontrar um bom escravo! - Ww
d despt dolou xrhsto tugxnein; (tuxen).

mur_t2_06.p65 211 22/01/01, 11:48


212 exerccios de aplicao: texto grego V

115. Okoi T mn lontew T n mx T d lpekew T.


Anlise: Okoi - loc.; mn lontew - nom. pred. do suj. oculto; n mx
- loc.; d lpekew - nom. pred. do suj. oculto.
Temas: oko-, lont-, mxh-, lpek-
Traduo: Em casa lees e na batalha raposas.
Verso: As raposas temem os lees, os lees perseguem as raposas. - A
mn lpekew tow lontaw fobontai o d lontew dikousi
tw lpekaw.

116. O grammtvn T peirow T o blpei T blpvn T.


Anlise: O peirow - nom. suj.; grammtvn - gen. de separ. compl.
nom.; o blpei - vb. do suj. ind. at. pres. neg.; blpvn - part. pres.
nom. pred. do suj., reduzida de particpio.
Temas: grmmat-, peiro-, blep-, blpont-
Traduo: O inexperiente em letras vendo no v.
Verso: Passe a frase para o plural. - O grammtvn peiroi o
blpousi blpontew. O inexperiente das letras no v as coisas me-
lhores. - O grammtvn peirow o blpei t bltista. A inex-
periente em letras olhando no v. - H grammtvn peirow o
blpei blpousa.

117. Flouw T xvn T nmize T yhsaurow xein T.


Anlise: xvn - nom. pred. do suj. reduzida de part.; flouw - acus. c.
o. d. do part.; nmize - imper. sing. at.; xein - inf. c. o. d.; yhsaurow
- acus. c. o. d. do inf.
Temas: flo-, xont-, nomiz-, x-xousa
Traduo: Tendo amigos acredita ter tesouros.
Verso: Passe a frase para o plural com sujeito masculino e feminino.
Plural com sujeito masculino - Flouw xontew nomzete yhsaurow
xein. Plural com sujeito feminino - Flouw xousai nomzete yh-
saurow xein A que tem - xousa; As que tm - a xousai; Aos
que tm - tow xousi; Ao que tem - t xonti; Dos que tm - tn
xntvn; Das que tm - tn xousn; Eu consideraria tesouros os
bons amigos. - Yhsaurow nomzoimi n tow gayow flouw;

mur_t2_06.p65 212 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 213

118. O psxontew T e ll drntew T ktmeya T tow flouw.


Anlise: ktmeya - vb. de suj. impl. ind. pres. md.; O psxontew
ll drntew - part. nom. pred. do suj.; tow flouw - acus. c. o. d.;
e - adv. sobre psxontew.
Temas: psxont-, dront-> drnt-, ktaj-
Traduo: No sofrendo bem mas agindo adquirimos amigos.
Verso: Passe a frase para o singular. - O psxvn e ll drn
ktmai tn flon. A mulher adquire a liberdade no sofrendo, mas
agindo. - H gun kttai tn leuyeran ok e psxousa ll
drsa. As mulheres adquirem a liberdade no sofrendo mas agindo. -
A gunakew ktntai tn leuyeran ok e psxousai ll
drsai.
119. De tow pr Filppou T lgontaw T misen T.
Anlise: De - vb. do suj. inf.; misen - inf. suj.; tow lgontaw - part.
pres. acus. c. o. d.; pr Filppou - gen. de separ. > em favor de
Temas: Flippo-, lgont-, misej-
Traduo: preciso odiar os que falam a favor de Felipe.
Verso: Eu odeio os que falam / as que falam a favor de Felipe. - Mis
tn lgonta/ tn lgousan pr Filppou. O que fala a favor de
Filipe injusto. - Adikow lgvn pr Filppou.
120. Ponhrw T sti pw T xristow T nyrvpow.
Anlise: pw xristow nyrvpow - nom. suj.; sti - vb. do suj.;
ponhrw - nom. pred. do suj.
Temas: ponhr-, pnt-, xristo-
Traduo: malvado todo homem ingrato.
Verso: Passe a frase para o plural. - Ponhro esi pntew xristoi
nyrvpoi. Toda mulher ingrata malvada. - Ponhr sti psa
xristow gun. Todas as mulheres ingratas so malvadas. - Ponhra
esi psai xristoi gunakew.
121. Andr T sof psa g T patrw T.
Anlise: psa g - nom. suj.; patrw - nom. pred. do suj.; ndr
sof - dat. de atrib. compl. nom.
Temas: nr-/ner-, g-, patrd-

mur_t2_06.p65 213 22/01/01, 11:48


214 exerccios de aplicao: texto grego V

Traduo: Para homem sbio toda a terra ptria.


Verso: Para a mulher sbia toda a terra ptria. - Gunaik sof psa
g patrw. Para os homens sbios toda a terra ptria. - Andrsi
sofow psa g patrw. Toda a terra ptria para as mulheres s-
bias. - Gunaij sofaw psa g patrw.

122. W xynioi T yeo szete T pad T mn.


Anlise: W xynioi yeo - voc. szete - imper. pl. at.; pada mn -
acus. c. o. d.
Temas: xynio-, svz-, pad-
Traduo: deuses ctnios, salvai meu filho!
Verso: Passe a frase para o singular. - W xynie yew sze pad
mn Os deuses ctnios salvam, salvem, salvariam meus filhos. - O
xynioi yeo szousin, szvsin/svzntvn, szoien n tow
padaw mow/mo.

123. Yhsaurw T sti psi mthr tknoiw T.


Anlise: mthr - nom. suj.; sti - vb. do suj. ind.; yhsaurw - nom.
pred. do suj.; psi tknoiw - dat. de atrib. compl. nom.
Temas: yhsaur-, tkno-
Traduo: A me um tesouro para todos os filhos.
Verso: O tesouro da me o filho. - Yhsaurw sti tw mhtrw t
tknon. Os filhos so o tesouro de todas as mes e pais. - Yhsauro
esi pntvn tn patrvn ka mhtrvn o padew.

124. Gunaij T psaiw T ksmon sig frei T.


Anlise: sig - nom. suj.; frei - vb. do suj. ind. at. pres.;ksmon -
acus. c. o. d.; gunaij psaiw - dat. de atrib.
Temas: gunak-, psa-, fer-
Traduo: A todas as mulheres o silncio traz ornamento.
Verso: Mulher, o sincio traz enfeite a todas as mulheres e a todos os
homens, a todas as jovens e a todos os jovens. - Gnai sig ksmon
frei psaiw taw gunaij te psi tow ndrsi te psaiw taw
parynoiw ka psi tow neanaiw.

mur_t2_06.p65 214 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 215

125. Arxw T pshw gemn T sti lgow.


Anlise: lgow - nom. suj.; sti - vb. do suj. ind. pres.; gemn -
nom. pred. do suj.; rxw pshw - gen. restr. compl. nom.
Temas: rx-, gemn-
Traduo: A palavra/razo comandante de todo princpio/governo.
Verso: A sabedoria o comeo e o guia da razo do homem. - H sofa
rx ka gemn to to nyrpou lgou.

126. Penan T frein T o pantw ll ndrw sofo T.


Anlise: frein - inf. suj.; penan - acus. c. o. d.; o pantw ll
ndrw sofo - gen. part.
Temas: pena-, fer-, sof-;
Traduo: Suportar pobreza no de todo mas do homem sbio.
Verso: dos homens sbios suportar a pobreza. - Penan frein st
tn nyrpvn sofn. da mulher sbia suportar a pobreza. -
Penan frein st tw gunaikw sofw. das mulheres sbias su-
portar a pobreza. - Penan frein st tn gunaikn sofn.

127. Gw T per tsde T maxmeya T.


Anlise: maxmeya - vb. suj. impl. subj. exort. event. md.;per gw
tsde - gen. de separ. de per > a respeito de, sobre
Temas: g-, -de, max-
Traduo: Lutemos a respeito desta terra!
Verso: Ns combatemos - maxmeya; combatamos - maxmeya;
combateramos por esta terra - maxomeya n pr tsde gw. Com-
bate tu - mxou; tu combates - mx/ei; combatei vs - mxesye; vs
combateis - mxesye; Combater - mxesyai; Eles combatiam -
mxonto.

128. Safw T xeimn T sti tw penaw lxnow T panta fa-


nei T t kak ka t dusxer T.
Anlise: xeimn - nom. suj.; sti - vb. do suj. ind.; safw lxnow
- nom. pred. do suj. tw penaw - gen. restr. compl. nom.; fanei: - vb.
do suj . da princ.; panta t kak ka t dusxer - acus. pl. n. c.
o. d.

mur_t2_06.p65 215 22/01/01, 11:48


216 exerccios de aplicao: texto grego V

Temas: safs-, xeimn-, lxno-, fain-, dusxers-


Traduo: O inverno/mau tempo sinal seguro da pobreza; ele faz apa-
recerem todos os males e as coisas infelizes.
Verso: O inverno um sinal (uma lamparina) seguro dos males e dos
infortnios (das coisas infelizes). - Safw xeimn sti lxnow tn
kakn te ka tn dusxern. Ele faz aparecer tudo o que mau e
infeliz. - Fanei gr pn t kakn te ka dusxerw.
129. Ek purw T t pnta ka ew pr pnta teleut T.
Anlise: t pnta - nom. suj.; Ek purw - gen. de origem; ka -
conet. > e; pnta - nom. suj.; teleut - vb. do suj. ind. at.; ew pr -
acus. de direo.
Temas: pr-, teleutaj-
Traduo: Do fogo todas as coisas e tudo acaba em fogo.
Verso: O fogo o princpio e o fim de todas as coisas. - T pr stin
rx te ka teleut tn pntvn. Todas as coisas acabam em fogo.
T pnta ew pr teleut.
130. H paidea T kayper edamvn T xra T pnta t gay
frei T.
Anlise: H paidea - nom. suj.; kayper - conet. compar. de igual-
dade; edamvn xra - nom. suj.; frei - vb. do suj. ind. pres. at.;
pnta t gay - acus. n. pl. c. o. d.
Temas: paidea-, edaimon-, xra-, fer-
Traduo: A educao, como uma terra prspera produz todas as coisas
boas.
Verso: Passe a frase para a voz passiva. - Pnta t gay fretai
p tw paideaw kayper edamonow xraw. Uma terra feliz (fr-
til) produz muitas coisas boas. - Edamvn xra gay poll
frei.
131. En t b T kayper n d T makr T de T pou ka
npausin T esxmona T enai T.
Anlise: En t b - loc.; kayper - conet. compar. de igualdade;
n d makr - loc.; de - vb. do suj. orac. ind. pres. at.; pou - adv.
ind. de lugar onde; enai - inf. suj.; ka - conet. forte.; npausin
esxmona - acus. suj. do inf.

mur_t2_06.p65 216 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 217

Temas: bo-, d-, makr-, deW-, esxhmon-, s-/s-


Traduo: Na vida assim como em uma longa caminhada preciso em
algum lugar uma parada bem organizada.
Verso: Um descanso bem organizado preciso nos longos caminhos da
vida - De n makraw dow to bou npausin esxmona enai.
132. G mn ar T ksmow poludndreon T ayri T d stra T
Elldi T d de T xyn T ode T d t plei T
Anlise: G mn - dat. de atrib.; ksmow - nom. pred. do suj.; ar polu-
dndreon - nom. suj.; ayri d - dat. de atrib.; stra - nom. suj.;
Elldi d - dat. de atrib.; de xyn - nom. suj.; d t plei - dat.
de atrib.; ode - nom. suj.
Temas: ar-, poludndreo-/poludndrou-, ayr-, stro-,
Elld-, -de, xyn-, -de, plj-/plej-/plhj-
Traduo: Para a terra ornamento a primavera de muitas rvores; para
o ter, os astros; para a Grcia, esta terra; para a cidade, estes.
Verso: A primavera um enfeite para esta terra de muitas rvores - T
mn ar ksmow stn tde poludendr& g: as estrelas so enfeite
para o ter - t d stra ksmow ayri: este torro o enfeite para a
Grcia - de xyn t Elldi: e estes cidados so o efeite para esta
cidade - ode poltai tde t plei.
133. Andrw ponhro T fege T sunodan T e.
Anlise: fege - imper. sing. pres. at.;e. - adv. sobre o imperat.; suno-
dan - acus. c. o. d.; ndrw ponhro - gen. restr. compl. nom.
Temas: poner-, feug-, sunoda-
Traduo: Evita sempre a companhia do homem malvado.
Verso: A companhia de homens maus perigosa. - Dein stin tn
ponhrn ndrn sunoda. preciso evit-la sempre. - De on
atn fegein e.
134. Andrn d falvn rkon T ew dvr T grfe T.
Anlise: grfe - imper. sing. pres. at.; rkon - acus. c. o. d.; ndrn
d falvn - gen. restr. compl. nom.; ew dvr - acus. de direo.
Temas: rko-, dat-, graf-
Traduo: Escreve / grava juramento de homem leviano na gua.

mur_t2_06.p65 217 22/01/01, 11:48


218 exerccios de aplicao: texto grego V

Verso: Passe a frase para o plural. - Andrn d falvn rka ew


dvr grfete. Juramentos do homem leviano ns escrevamos na gua.
- Andrw d falou rka ew dvr grfomen.
135. Barbrvn T d Ellhnaw T rxein T ekw ll o barb-
rouw, mter T, Ellnvn t mn gr dolon T o d
leyeroi T.
Anlise: rxein - inf. suj.; barbrvn - gen. de separ. compl. de vb.
de poder; d Ellhnaw - acus. suj. do inf. - ekw - nom. n. pred. do inf.
suj.; ll o barbrouw - acus. suj. do inf. em zeugma; Ellnvn -
gen. de separ. compl. de vb. de poder, em zeugma; mter, voc.;gr -
conet. explic.; t mn - nom. n. suj.; dolon - nom. n. pred. do suj. t
mn; o d - nom. masc. suj.; leyeroi - nom. pred. do suj.
Temas: brbaro-, Ellhn-, rx-, mtr-/mter-, dolo-,
leyero-
Traduo: Gregos governarem brbaros natural/verossmil; mas no
brbaros, me, governarem gregos; pois isto escravo e estes so livres.
Verso: Os gregos governam os brbaros - O Ellhnew tn barb-
rvn rxousin. Os brbaros no governam os gregos. - O brbaroi
ok rxousi tn Ellnvn. Os brbaros so governados pelos gre-
gos. - O brbaroi rxontai p tn Ellnvn. Os gregos no
so governados pelos brbaros. - O Ellhnew ok rxontai p tn
barbrvn. natural os gregos governarem os brbaros; no normal
os brbaros governarem os gregos. - Tow mn Ellhnaw tn bar-
brvn rxei ekw: ok ekw d tow barbrouw rxein tn
Ellnvn.
136. Ae kalw plow T sy tan fegw T kak T.
Anlise: plow - nom. suj.; e - adv, sobre o vb. stin; kalw - nom.
pred. do suj.; tan - adv. rel. de temp. event.; fegw - subj. event. at.;
kak - acus. pl. n. c. o. d.
Temas: plo-/plo-, feug-, kak-
Traduo: Quando/sempre que evites/evitas males bela a travessia/
navegao.
Verso: Quando o tempo bom, a navegao boa. - En galnh
kalw plow. Quando evitamos os males a navegao boa - Otan
t kak feugvmen plow kalw.

mur_t2_06.p65 218 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego V 219

137. Upnow T ekn T to yantou st lhyin.


Anlise: Upnow - nom. suj.; stin - vb. do suj. ind.; ekn - nom.
pred. do suj.; lhyin - nom. adj. adn. do pred.; to yantou - gen.
restr. compl. nom.
Temas: pno-, ekn-
Traduo: O sono verdadeira imagem da morte.
Verso: A verdadeira imagem da morte o sono. - Ekn lhyin to
yantou stn pnow.
138. M paid T mxairan T paroima fhsn: T g d fahn
n: m paid ploton mhd ndr paidet T dunastean T.
Anlise: M - neg. vol. event. paid- dat. de atrib.; mxairan - acus.
c. o. d. de vb. oculto dar; paroima - nom. suj.; fhsn -vb. do suj; :
g - nom. suj. da coord.; d - conet. oral. adv.; fahn n: - vb. do suj.
opt. de aten.;. m - neg. vol. event.; paid - dat. de atrib.; ploton -
acus. c. o. d. de vb. oculto dar;mhd - neg. vol. event. ndr paide-
t - dat. de atrib.; dunastean - acus. c. o. d. de vb. oculto dar;
Temas: pad-, mxaira-, fh-/fa-, padeuto-, dunastea-
Traduo: No ds faca a um menino, diz o provrbio; eu porm diria:
no ds o poder a um homem sem educao.
Verso: A faca um mal para o menino; eu diria que o poder um mal
para um homem sem educao. - H mn mxaira kakn t paid:
g d fahn n tn dunsteian kakn enai paidet ndr.
139. O mn padeutoi padew t grmmata T o d padeutoi
poltai t prgmata o sunisin T.
Anlise: O mn padeutoi padew - nom. suj.; t grmmata -
acus. c. o. d.; o d padeutoi poltai - nom. suj.; o sunisin -
vb. dos dois sujs; t prgmata - acus. c. o. d.
Temas: grmmat-, sinih-/sunie-
Traduo: Os meninos sem educao no entendem/acompanham as
letras; os cidados sem educao no entendem/acompanham os fatos.
Verso: O menino sem educao no entende as letras, o homem sem
educao no entende os negcios. - O mn padetow paw t grm-
mata o sunhsin d padeutow nyrvpow t prgmata.
Eu entendo- sunhmi; eu entenda - suni; eu entenderia - suniehn;

mur_t2_06.p65 219 22/01/01, 11:48


220 exerccios de aplicao: texto grego V

eu entendia; - sunhn; vs entendeis - sunete; entendei - sunete;


entendais - sunite; entendereis - suniite / suniete; entendeis -
sunete; Ele entende - sun; entenderia - suniehn; entendia - sunh/
sunei; entenda - suni / sunitv; Entender - suninai.
140. E loesyai T bolesye T, n kayar dati loesye.
Anlise: E - part. hipott.; bolesye - vb. de suj. impl. ind. pres. md.;
loesyai - inf. md. c. o. d.; loesye - imperat. pres. md. pl.; n
kayar dati - loc.
Temas: lolu-, boul-
Traduo: Se quereis lavar-vos lavai-vos em gua limpa.
Verso: rtemis queria tomar banho em gua pura. - Artemiw
boleto loesyai n kayar dati. Toma banho - loou; tomai
banho - loesye; tu tomas banho - lo / loei; vs tomais banho; -
loesye; tu tomavas banho - loou; vs tomveis banho - loesye;
tomemos banho - loumeya; tomaramos banho - louomeya; tom-
vamos banho - loumeya.
141. De T tow gayow nyrpouw gennavw frein T t did-
mena T p tn yen.
Anlise: De - vb. do suj. orac. ind. pres. at.; tow gayow nyr-
pouw - acus. suj. da compl. inf.; frein - nom. suj. da inf. t didmena
- acus. c. o. d.; p tn yen - gen de separ. ag. da pass.; gennavw -
adv. de modo.
Temas: deW-, fer-, didmeno-
Traduo: preciso os homens bons suportar nobremente as coisas que
so dadas pelos deuses.
Verso: Os homens suportam as coisas que so dadas pelos deuses, pre-
ciso, mas difcil. - Tow nyrpouw frein t didmena p tn
yen don stn xalepn d. Quando os deuses do/derem males
preciso suportar. - En/ tan o yeo didsi t kak don stn
frein at. Se os deuses dessem coisas boas!- Eye o yeo gay
didoen;

mur_t2_06.p65 220 22/01/01, 11:48


Texto grego VI
Traduza as frases abaixo e
identifique o tema das palavras assinaladas com o T

1. Temas nominais em consoante, p. 155:


em oclusiva velar, p. 171;
em oclusiva labial, p. 173;
masc. e fem. em oclusiva dental, p. 174;
neutros em oclusiva dental, p. 176;
em -nt-, p. 179;
nomes em -n-, p. 181;
adjetivos em -n-, p. 182;
em -r- e -l-, p. 185;
em -r- / -er-, p. 187;
em -u-/ -i-, p. 189;
masc. e fem em -s-, p. 191;
nomes neutros e adjetivos em -s-, p. 193;
em -j-, pg. 195
masculinos em -hW-, p. 198;
nomes em -W- / -eW-, p. 200;
adjetivos em -W- / -eW-, p. 201;
adjetivos em -W- / -o-/-a-, p. 202;
nomes e adjetivos em -vW-, p. 203.
soantes: lqidas: l, m, n, r; e semivogais: i, u / W, j.
2. Infectum, presente e passado, (imperfeito):
dos verbos em consoante e em semivogal, i, u, p. 325-45;
dos verbos voclicos com redobro em -i-, p. 325-45;
dos verbos com sufixo -nu-/nnu-, p. 367;
dos verbos denominativos com sufixo -j-, p. 345-64;

mur_t2_07.p65 221 22/01/01, 11:48


222 exerccios de aplicao: texto grego VI

3. Particpios ativos, p. 332, mdios e passivos, p. 344, do infectum de


todos os verbos.
4. Adjetivos verbais em -tw,,n / -tow,a,on. Temas em -o-/-h-/
-a-, p. 129.

5. Frases:
1. Dmhtrow T yugthr T n Persefnh.
2. M douleete t gastr T.
3. Tow dosi T t brmata T leanomen.
4. Taw to lou ktsi T xaromen.
5. O yhreuta T tw graw sw T greousin.
6. O Sroi T sbontai tow xyw T w yeow.
7. Aretw T bbaia esin a ktseiw T mnai.
8. Stsesi T ka risin T o poltai T tn tw plevw T sfa-
leian fyerousin.
9. Tow mus T mxh n prw tow batrxouw T.
10. O erew T tow yeow bow T yousin.
11. Odussew T makrn xrnon n t ns T tw Kalucow T
dimeinen.
12. W xo T, pollkiw cedeiw T tow nyrpouw.
13. Omhrow dei pollow rvaw T.
14. Tn mn Klei T yerapeousin o storiogrfoi tn d
Erat T o luriko poihta.
15. Tow gonaw T te ka tow didasklouw, padew T, mlis-
ta adow T nomzete jouw, ka n timaw xete: tow mn gr
felete tn cuxn ka trofn, tow d tn paidean.
16. Tow ggas T pote n mxh prw tow yeow.
17. Alogn sti ka geloon e tiw tn syta T pr to
smatow T yaumzei ka t sma pr to no T.

mur_t2_07.p65 222 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VI 223

18. En tow xrusow trposi T t ern pr T n.


19. Xalepa frontdew T tn suxan ka tn pnon fyerousin.
20. Orgesye, mayhta, tw n tow lgoiw deinthtow T.
21. Tow grontaw T yerpeue, pa T.
22. T tn yen lsh T er stin.
23. T Sapfow T mlh T gluka T stn.
24. Poll sth T texh T xei.
25. A Sofoklouw T tragdai kala esin.
26. O didskalow xei filomayew T mayhtw.
27. Ktoptron mn edouw T xalkw, onow d no.
28. O Ellhnew T tn Apllv T ka Poseid T sbontai.
29. O ynatow tn n t gr& T kakn frmakn stin.
30. T kra T tn yhrvn mla difor stin: poll mn
ddima poll d o.
31. O mn bow T krasi T paei, d ppow plaw T, d k-
prow dosi T.
32. Krasi T ka slpigjin T o stratitai shmanousin.
33. Klarxow mn to dejio krvw T strathgw n Mnvn T
d to evnmou.
34. T Tundrev T pade T nen T te ka ndrn T nau-
tillomnvn svtre thn.
35. Tn kaln ek T Apllvnow T yaumzomen.
36. Trireiw T pltaw T ppaw T ka prsbeiw T o smmaxoi
pmpousin.
37. O ktai tn tn despotn gontvn T ptontai.
38. Geou, pa, to glaktow T ka to mlitow.
39. O tn Ayhnavn dmow bouleeto n Pukn T.
40. Aetw kat tow poihtw Promhye T p to Kauksou
katakerei t par.

mur_t2_07.p65 223 22/01/01, 11:48


224 exerccios de aplicao: texto grego VI

41. Tow mn ppoiw T ka tow kus T t t T sti kinht, tow


d nyrpoiw knhta.
42. Prasi T lgoiw dvw T peyomen.
43. Epameinndaw patrw n fanow T.
44. Gluke T stin tw hdnow T fvn.
45. O padew tow prouw T patraw T ka tw praeaw T
mhtraw T strgousin. O Slvn gr fhsin: Prow syi
tow seauto.
46. Ep t potam n tpow dasw T dndresin T.
47. Xr sign xein krettona T (krettv) sigw lgein.
48. Rn T sti t rxesyai t rxein (to rxein).
49. Tow pais mezonew T (mezouw) eergtai ok es tn
gonvn T ( o gonew).
50. H =sth dw taxsth stn.

6. Exerccios corrigidos:

1. Dmhtrow T yugthr T n Persefnh.


Temas: Dmetr-/Dmeter-, ygatr-ygater-
Traduo: De Demter a filha era Persofone.
2. M douleete t gastr T.
Temas: gastr-gastr-
Traduo: No sede/sejais escravos do estmago.
3. Tow dosi T t brmata T leanomen.
Temas: dnt-, brmat-
Traduo: Com os dentes ns esmagamos os alimentos.
4. Taw to lou ktsi T xaromen.
Temas: ktn-
Traduo: Ns nos alegramos com os raios do sol.

mur_t2_07.p65 224 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VI 225

5. O yhreuta T tw graw sw T greousin.


Temas: yhreut-/-, s-
Traduo: Os caadores caam porcos selvagens (javalis).

6. O Sroi T sbontai tow xyw T w yeow.


Temas: Sro-, xy-
Traduo: Os srios veneram os peixes como deuses.

7. Aretw T bbaia esin a ktseiw T mnai.


Temas: ret-, ktsj-,ktsej-, ktshj-
Traduo: S as aquisies da virtude so seguras. As nicas aquisies
seguras so da virtude (excelncia).

8. Stsesi T ka risin T o poltai T tn tw plevw T sfa-


leian fyerousin.
Temas: stsj-, stsej-, stshj-, rid- polth-/a-, plj-, p-
lej-, plhj-
Traduo: Com levantes (revoltas) e disputas (rixas) os cidados destro-
em a segurana da cidade.

9. Tow mus T mxh n prw tow batrxouw T.


Temas: ms-, btraxo-
Traduo: Para os ratos eram uma batalha contra as rs. Os ratos tive-
ram uma batalha contra as rs.

10. O erew T tow yeow bow T yousin.


Temas: erW-, bW-
Traduo: Os sacerdotes sacrificam bois aos deuses.

11. Odussew T makrn xrnon n t ns T tw Kalucow T


dimeinen.
Temas: OdussW-, nso-, Kalucj-
Traduo: Odisseus permaneceu (por) longo tempo na ilha da Calipso.
(Kalypss).

mur_t2_07.p65 225 22/01/01, 11:48


226 exerccios de aplicao: texto grego VI

12. W xo T, pollkiw cedeiw T tow nyrpouw.


Temas: xj-, ced-,
Traduo: eco, muitas vezes tu enganas os humanos!

13. Omhrow dei pollow rvaw T.


Temas: rvW-
Traduo: Homero canta muitos heris.

14. Tn mn Klei T yerapeousin o storiogrfoi tn d Era-


t T o luriko poihta.
Temas: Kleij-, Eratj-
Traduo: A Clio veneram os historiadores, a rato os poetas lricos.

15. Tow gonaw T te ka tow didasklouw, padew T, mlis-


ta adow T nomzete jouw, ka n timaw xete: tow mn gr
felete tn cuxn ka trofn, tow d tn paidean.
Temas: gonW-, pad-, idj-
Traduo: Aos pais e aos mestres, meninos, considerai-os dignos sobre-
tudo de respeito e tende-os em honra; pois a estes deveis a vida (alma) e
o alimento, queles a educao.

16. Tow ggas T pote n mxh prw tow yeow.


Temas: ggant
Traduo: Para os gigantes havia um dia uma batalha contra os deuses.
Os gigantes tiveram um dia uma batalha contra os deuses.

17. Alogn sti ka geloon e tiw tn syta T pr to sma-


tow T yaumzei ka t sma pr to no T.
Temas: syt-, smat-, no-/no-
Traduo: ilgico e ricculo se algum admira a veste em lugar do
corpo e o corpo em lugar do intelecto.

18. En tow xrusow trposi T t ern pr T n.


Temas: trpod-, pr-
Traduo: O fogo sagrado estava em trpodes douradas (trips de ouro).

mur_t2_07.p65 226 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VI 227

19. Xalepa frontdew T tn suxan ka tn pnon fyerousin.


Temas: frontd-
Traduo: Ms preocupaces (maus pensamentos) destroem a tranqi-
lidade e o sono.
20. Orgesye, mayhta, tw n tow lgoiw deinthtow T .
Temas: deintht-
Traduo: Buscai, alunos, a habilidade nos discursos!
21. Tow grontaw T yerpeue, pa T.
Temas: gront-, pad-
Traduo: Venera (respeita) os ancios, menino!
22. T tn yen lsh T er stin.
Temas: lses-
Traduo: Os bosques dos deuses so sagrados.
23. T Sapfow T mlh T gluka T stn.
Temas: Sapfj-, mles-, glukW-/glukW-/glukea-
Traduo: Os poemas de Safo so doces (agradveis).
24. Poll sth T texh T xei.
Temas: stW-/steW-, texes-
Traduo: Muitas cidadelas tm muralhas.
25. A Sofoklouw T tragdai kala esin.
Temas: SofoklW-
Traduo: As tragdias de Sfocles so belas.
26. O didskalow xei filomayew T mayhtw.
Temas: filomays-
Traduo: O mestre tem alunos amantes do aprender.
27. Ktoptron mn edouw T xalkw, onow d no.
Temas: edes-
Traduo: O bronze o espelho da formosura, o vinho do juzo.

mur_t2_07.p65 227 22/01/01, 11:48


228 exerccios de aplicao: texto grego VI

28. O Ellhnew T tn Apllv T ka Poseid T sbontai.


Temas: Apllvn-, Poseidn-
Traduo: Os gregos veneram Apolo e Poseidn.

29. O ynatow tn n t gr& T kakn frmakn stin.


Temas: gras-
Traduo: A morte remdio dos males na velhice.

30. T kra T tn yhrvn mla difor stin: poll mn d-


dima poll d o.
Temas: kras-
Traduo: As carnes dos animais so muito diferentes: muitas so co-
mveis, muitas no.

31. O mn bow T krasi T paei, d ppow plaw T, d k-


prow dosi T
Temas: boW-, krat-, /kras-, pl-, dnt-
Traduo: O boi bate com chifres, o cavalo com patas e o javali com os
dentes.

32. Krasi T ka slpigjin T o stratitai shmanousin.


Temas: krat-, / kras-, slpigg-
Traduo: Com trompas e trombetas os soldados fazem sinais.

33. Klarxow mn to dejio krvw T strathgw n Mnvn T


d to evnmou.
Temas: kras-/krat-, Mnvn-
Traduo: Clarco era o comandante da ala direita, Mnon da esquerda.

34. T Tundrev T pade T nen T te ka ndrn T nautillo-


mnvn svtre thn.
Temas: Tundreo-, pad-, nW-/naW-, nr-/ner-
Traduo: Os dois filhos de Tndaro eram salvadores dos navios e dos
navegantes.

mur_t2_07.p65 228 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VI 229

35. Tn kaln ek T Apllvnow T yaumzomen.


Temas: ekn-, Apllvn-
Traduo: Ns admiramos a bela imagem de Apolo.

36. Trireiw T pltaw T ppaw T ka prsbeiw T o smmaxoi


pmpousin.
Temas: trires-, plth-/a-, ppW-, prsbhW,
Traduo: Os aliados esto enviando trirremes, hoplitas, cavaleiros e
embaixadores.

37. O ktai tn tn despotn gontvn T ptontai.


Temas: gnat-/gnu-
Traduo: Os suplicantes tocam os joelhos dos senhores.

38. Geou, pa, to glaktow T ka to mlitow. T


Temas: glakt-, mlit-
Traduo: Experimenta (degusta), menino, do leite e do mel.

39. O tn Ayhnavn dmow bouleeto n Pukn T.


Temas: Pukn- < Pnuk-
Traduo: O povo dos atenienses deliberava na Pnix.

40. Aetw kat tow poihtw Promhye T p to Kauksou


katakerei t par.
Temas: PromhyW-
Traduo: Segundo os poetas uma guia devora (pilha) no Cucaso a
Prometeu o fgado.

41. Tow mn ppoiw T ka tow kus T t t T sti kinht, tow


d nyrpoiw knhta.
Temas: ppoi-, kon-/kun-, ut-/t-,
Traduo: Aos cavalos e aos ces as orelhas so mveis, e aos homens
so imveis. / As orelhas dos cavalos e dos ces so mveis, as dos homen,
no.

mur_t2_07.p65 229 22/01/01, 11:48


230 exerccios de aplicao: texto grego VI

42. Prasi T lgoiw dvw T peyomen.


Temas: praW-/praW-/ praea-, d-/dW-dea
Traduo: Convencemos agradavelmente/docemente/suavemente com
palavras brandas.
43. Epameinndaw patrw n fanow T.
Temas: fans-
Traduo: Epaminondas era de pai obscuro.
44. Gluke T stin tw hdnow T fvn.
Temas: hdn-, GlukW-/glukeW- glukea-
Traduo: doce a voz do rouxinol.
45. O padew tow prouw T patraw T ka tw praeaw T mh-
traw T strgousin. O Slvn gr fhsin: Prow syi tow
seauto.
Temas: pro-, ptr-pter-, praea-, mtr-/mter-
Traduo: Os filhos amam os pais brandos e as mes brandas; pois Slon
disse: S brando com os teus.
46. Ep t potam n tpow dasw T dndresin T.
Temas: dasW-/daseW-, dasea-
Traduo: Sobre o rio era (havia) um lugar denso de rvores.
47. Xr sign xein krettona T (krettv) sigw lgein.
Temas: kretton-
Traduo: preciso ( bom/presta) ter (guardar) silncio ou dizer coisas
melhores do que o silncio.
48. Rn T sti t rxesyai t rxein (to rxein).
Temas: =on-
Traduo: mais fcil ser governado do que governar.
49. Tow pais mezonew T (mezouw) eergtai ok es tn gon-
vn T ( o gonew).
Temas: mezon- gonW-
Traduo: Para os filhos no existem maiores benfeitores do que os pais.

mur_t2_07.p65 230 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VI 231

50. H =sth T dw taxsth stn.


Temas: =sth
Traduo: O caminho mais fcil o mais rpido.

mur_t2_07.p65 231 22/01/01, 11:48


232 exerccios de aplicao: texto grego VII

Texto grego VII


Exerccios de aoristo e futuro

1. Aoristo ativo e mdio dos verbos de raiz-tema em consoante e em


vogal longa, p. 389-90 e 395.
2. Aoristo sigmtico, ativo e mdio, de temas em soante semivogal e
oclusiva, p. 404-9.
3. Aoristo sigmtico, ativo e mdio, de temas em soante lqida, p. 412-3.
4. Aoristo ativo em -ka dos temas monossilbicos em vogal de redobro
em -i- no infectum, p. 398.
5. Aoristo mdio dos temas monossilbicos em vogal de redobro em -i-
no infectum, p. 401.
6. Aoristo passivo, p. 426; em -yh-, p. 429;
aoristo passivo em -h- e dos temas em lqida, p. 437;
dos temas em soante semivogal, p. 429;
dos temas em oclusiva, p. 434;
dos temas monossilbicos em vogal, p. 430;
dos denominativos de tema em -j-, p. 427.
7. Futuro passivo:
futuro passivo em -yh-, p. 439;
quadro de flexo dos temas em semivogal, p. 439;
quadro de flexo dos temas monossilbicos, p. 440;
quadro de flexo do futuro passivo em -h-, p. 441.
8. Futuro sigmtico, ativo e mdio,
dos temas em soante, p. 423-4;
dos temas em semivogal, p. 41-7;
dos temas em oclusiva, p. 420-1.

mur_t2_08.p65 232 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VII 233

9. Futuro sigmtico, ativo e mdio, dos temas monossilbicos em vo-


gal, de redobro em -i- no infectum, p. 418-9;
dos denominativos de tema em vogal, p. 427.
10. Futuro em -es-, ativo e mdio, dos verbos em soante lqida, p. 423-4;
11. Futuro, ativo e mdio dos temas do infectum em -z- (dental + j),
analgico aos de temas em soante lqida, p. 426.

As 115 frases a seguir sero imediatamente glosadas, com as mes-


mas palavras das frases gregas, como foi feito nos exerccios anteriores.
Haver tambm alguns sintagmas ou pedidos de formas dos verbos usa-
dos; a insistncia ser sobre os temas do infectum, futuro / aoristo. No
pense o aluno encontrar a frases inteligentes como as gregas! O objetivo
orientar a traduo, fazer adquirir o vocabulrio e fixar a flexo verbal
sobretudo a do aoristo e futuro.
Os dois TT depois da forma grega solicitam os dois temas: o do
aoristo ou o do futuro em pauta, e o do presente; um s T depois da
forma verbal solicita apenas o tema da forma ao lado da qual aparece.
No caso de uma forma de futuro, o tema deve ser o do futuro:
yerapesei T > yerapeus-; fanomeya T > fanes-.
No caso de uma forma de aoristo, o tema deve ser o do indicativo
(com aumento): lsamen T > lusa-; ggelate (imperativo)T >
ggeila-; dvmen (subjuntivo) T > d-; lyhsan T > lyh- (indi-
cativo aoristo passivo).
O indicativo o modo-referncia; os outros se constroem sobre
ele.
No se esquea que:
1. Sobre o tema do infectum se constroem todos os modos e todas as
vozes do infectum-inacabado-presente, e o seu passado: o imperfeito
s no indicativo;
2. Sobre o tema do aoristo se constroem todos os modos e todas as vozes
do aoristo e do futuro.
O passado do aoristo (aoristo indicativo, narrativo, pontual) igual
ao aoristo puro, gnmico.

mur_t2_08.p65 233 22/01/01, 11:48


234 exerccios de aplicao: texto grego VII

12. Frases:
1. O koinw atrw se yerapesei TT xrnow. (Filippides)
O tempo te curou; eu cuidarei do mdico.
2. Elpzei T d =&dvw toto poisein TT. (Iscr.)
Espera e faze; tu esperars, fars, esperaram, fizeram, faro, esperaro.
3. Eg gr. ndrew Ayhnaoi llhn mn rxn odeman
ppote rja TT n t plei boleusa TT d. (Plat., Apol.)
Eu comandarei; eles comandaro; ele comandou, eles comandaram;
comanda tu, comandai vs; delibera tu, deliberai vs; tu deliberars, tu
deliberaste, tu deliberavas.
4. Di amatow o di mlanow tow nmouw Drkvn gracen
TT. (Plut., Svl.)
Slon escreveu as leis com tinta e no com sangue. Eu escrevi, eu
escreverei; as leis foram escritas, sero escritas, eram escritas.
5. Akosantew T d tata o stratitai yamasan TT. (Xen.,
An.)
Eu ouvi e no me espantei; essas coisas no me espantaro e eu as
ouvirei; eu ouvi, tu ouviste, ele se espantou; eu me espantava, agora no
me espanto.
6. O gr ti tow nmouw flatton Tow par tn pro-
gnvn parlabon TT. (Iscr.)
Construa essa frase com sujeito na 1a pessoa do singular e plural. Tu
guardars as leis que recebers. Tu no guardaste as leis que recebeste.
Guardai as leis que recebestes.
7. Ka Ippokrthw mn pyanen TT o d metato ntew T
fugon TT ew tn plin. (Xen., Hel.)
Os que no fugiram morreram, mas eu no estou fugindo e no mor-
rerei; Hipcrates estava morrendo e os que estavam com ele iniciaram a
fuga. Eles fugiram e morreram.
8. Poll pin T ka p0ll fagn T ka poll kk epn T
nyrpouw kemai T Timokrvn Rdiow. (Sim.)
Eu bebi bastante eu comi bastante, agora estou falando mal dos ho-
mens. Construa a frase com o sujeito nas 1a e 2a pessoas do plural, no
masculino, feminino e neutro.

mur_t2_08.p65 234 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VII 235

9. E ti ok plabew TTtoto xeiw:T krata T d ok pla-


bew: krata ra xeiw. (D. Laert.)
Perde (tu) o que tens e no perders chifres; chifres ento ters! Ele
no perdeu chifres, logo chifres tem! Elas no perderam chifres, logo
chifres tm.
10. Neterow n T pexerhsa lgein T n t dm. (Ls.)
Os jovens no tentam falar em pblico, mas eu tentarei; tu tentars
tambm? Sendo mais jovem ela tomou a iniciativa de falar em pblico.
11. Hkousa TT d pote (Svkrtouw) ka per flvn dialegou-
mnou T. (Xen., Mem.)
Scrates falava sobre a amizade e os discpulos o ouviam. Scrates
falou (tendo falado) sobre a amizade (e) os amigos o ouviram. Falando
sobre a amizade tornamo-nos amigos.
12. De... tow pr Filppou lgontaw T missai TT. (Dem.)
Todos odeiam, odiavam, odiaram e odiaro os que falam a favor de
Filipe, e as que falam a favor de Felipe.
13. W xynioi yeo ssate TT pad mn; (Eur., Hc., 79)
deusas telricas salvai meus filhos! Salva tua alma! As deusas
telricas salvaro meus filhos.
14. Patr o gennsaw T ll yrcaw T se. (Men., 452)
Meu pai me gerou e me nutriu e agora eu nutrirei meu pai. Eu gerei
e nutri meus filhos. Muitas vezes bons pais geram maus filhos.
15. O ksmow skhn bow prodow: lyew T edew T plyew
T. (Demcrito)
Eu vim, vi e sa da cena da vida. Vem, v e sai da cena da vida. Vinde,
vede e sa do universo. O universo o palco da vida. A vida um palco.
Vimos, vemos, vamos embora. Vens, vs, vais embora.
16. Diplon rsin T o mayntew TT t grmmata. (Men., 66)
Eu estou vendo, tu ests vendo, olha tu, olhai vs, ns vamos, eles
viam as letras. Eu aprenderei, ns aprenderemos, tu aprendeste, vs
aprendestes, aprende (tu) aprendei (vs); que ele aprenda, que eles apren-
dam as letras.

mur_t2_08.p65 235 22/01/01, 11:48


236 exerccios de aplicao: texto grego VII

17. Tata epn T pasato TT. (Xen., An.)


Ela disse essas coisas e se calou. Eu direi essas coisas e me calarei;
ns diremos essas coisas e nos calaremos. Fala e cala-te. Falai e calai-
vos.
18. H n Marayni mxh Mdvn prw Ayhnaouw gneto TT.
Dekt d tei met atn ayiw brbarow t megl
stl p tn Ellda doulvsmenow T lyen T. (Tuc.)
Os brbaros vieram para escravizar os Atenienses. No dcimo ano
depois da batalha de Maratona, os brbaros, com sua grande expedio,
no escravizaram os Atenienses. Aconteceram, acontecem, acontecero
grandes batalhas.
19. Ek to payen T ggnvske T ka t sumpayen T. (Fil.)
Eu sofri, eu estou sofrendo, eu sofria, eu sofrerei; ele se compadecia,
ele se compadece, ele se compadeceu e se compadecer. Os que sofre-
ram, as que sofreram, os que sofrem, as que sofrem, os que sofrero, as
que sofrero.
20. Stratnikow dn T megla proplaia divtikw okaw,
kcaw T tn yran prw tn pakosanta T epe: ndon
Agammnvn;. (Gnomonol. Vatic., 519)
Eu vi, eu veja, eu poderia ver; v tu, vede vs; ns vimos, vejamos,
pudssemos ver; veja ele, vejam eles; os homens que viram, as mulheres
que viram, as crianas que viram. Eu bato, batia, bati, baterei a porta de
Agammnon.
21. E bolei gayw enai prton psteuson ti gayw e.
(Estob.)
Acreditai que sois maus; eu acreditei que era bom; elas querem, elas
queriam ser boas; elas no quiseram, no querero ser ms.
22. Sson TT seautn k ponhrn pragmtvn. (Men.)
Salva tua alma! Salvai vossas almas! Ele se salvou, eles se salvaram
dos negcios ruins; Eu me salvarei, vs vos salvareis das ms situaes.
23. S prtow Klarxe pfhnai TT tn gnmhn. (Xen.,
An.)
Clearco no revelou a opinio dele, mas eu revelarei a minha. Revelai
a vossa tambm. Eles no revelaram e no revelaro a opinio deles.

mur_t2_08.p65 236 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VII 237

24. Ote pr mat peristelai TT dunatn stin ote as-


xrn mrthma xrn. (Estob.)
O pecado vergonhoso envolve a alma e o corpo como com um man-
to. O fogo no e no ser envolvido pelo manto e o pecado vergonho-
so no e no ser envolvido pelo tempo. Envolver ms aes com o
tempo impossvel.
25. Sofaw fyonsai TT mllon plotou kaln. (Estob.)
Os homens tm inveja da riqueza e no da sabedoria; a sabedoria no
tem inveja da riqueza mas a riqueza tem inveja da sabedoria.
26. Plin d to Xrjou grcantow TT pmcon T t pla
ntgrace TT(Levndaw) lyn T lab TT. (Plut.)
Xerxes veio e no pegou as armas. Xerxes escreveu e Lenidas res-
pondeu: vinde e pegai as armas! Os persas vieram e no pegaram as ar-
mas; Lenidas no enviou as armas.
27. W jen ggeilon TT// Lakedaimonoiw ti tde kemeya
Ttow kenvn// =masi peiymenoi T. (Sim.)
estrangeiros, anunciai: os lacedemnios jazem aqui; ele jaz aqui.
Eu anunciei, eles anunciaram; eu anunciarei, eles anunciaro; tu anun-
ciaste e anunciars; vs anunciastes e anunciareis. Eu obedeo, obedeci
e obedecerei s palavras deles. Obedece (tu) obedecei s leis. Ele obede-
ce, obedeceu e obedecer palavra dele; eles obedecem, obedeceram e
obedecero s leis.
28. Xalepn t poien t d kelesai TT =dion. (Estob.)
A lei manda fazer coisas boas; o rei mandou e o soldado fez; eu man-
darei e ele far.
29. Pntvn atrw tn nagkavn kakn xrnow stn: otow
ka se setai TT. (Men.)
O tempo curou todos os males; os mdicos curaram e curaro os
males. Os males necessrios o tempo cura; esse o mdico de todos.
30. Pollo se missousin TT n sautn filw T. (Men.)
Se amas os outros muitos te amaro; tu odiaste os outros e muitos te
odiaram.

mur_t2_08.p65 237 22/01/01, 11:48


238 exerccios de aplicao: texto grego VII

31. Gmnaze pad: ndra gr o gumnseiw TT. (Men.)


Os homens exercitam os meninos; os meninos so exercitados pelos
homens, mas os meninos no exercitam, no exercitaram nem exercita-
ro os homens. Eu exercito meninos e homens. Os pedagogos exerci-
tam os meninos. Eles no exercitaro homens.
32. Dionusvn mn n pomp: yeasomnhn T d mthr m gagen
TT. (Men.)
A me contemplava a procisso das Dionisacas; eu tambm contem-
plava; tu contemplars a me contemplando a procisso das Dionisacas.
Todos contemplaram e contemplaro as Dionisacas.
33. Erta T gon ka pokrinomai TT. (Xen., Mem.)
Scrates tendo perguntado bem, Protgoras respondeu bem; a
Scrates que perguntava bem Protgoras respondia bem. Responde-me
que estou perguntando!
34. En d xvmen T xrmay jomen TT flouw. (Men.)
Quando (se) temos dinheiro temos amigos; os que tm dinheiro tm
amigos; eu tive amigos e no tive dinheiro; tu tiveste dinheiro e no
tiveste amigos.
35. Exou T d xein T ti kn (ka n) xw T jeiw T flouw.
(Men.)
Ns oramos (agora) e oramos (antes), oraremos, orareis, orastes. Os
meus amigos so amigos de mim e no dos que tm. Eu rezo para ter
bons amigos e terei tesouros.
36. O Prsai nmizon T edaimonsteroi sesyai TT n yera-
pevsi T tow yeow. (Xen.)
Os Persas veneravam os deuses e eram felizes. Ponha a frase na 1a
pessoa do singular. Quando eu venerar os deuses serei mais feliz. Venera
os deuses e sers mais feliz.
37. Uperbntew TT t rh jomen TT ew kmaw pollw te
ka edamonaw. (Xen., An.)
Os soldados ultrapassaram as montanhas e chegaram a muitas aldeias
prsperas. Ns estamos chegando, chegamos e chegaremos. As aldeias
prsperas no eram dos gregos mas dos armnios.

mur_t2_08.p65 238 22/01/01, 11:48


exerccios de aplicao: texto grego VII 239

38. Ka fiknontai T o Ellhnew p t row t pmpt m-


r&: noma d t rei n Yxhw. Epe d o prtoi gnon-
to TT p to rouw kraug poll gneto TT ka txa
d koousi T bontvn T tn strativtn ylatta; y-
latta;. (Xen., An.)
O exrcito chegou, chega, chegar ao topo da montanha; os primei-
ros chegaram no topo e gritaram: o mar! o mar! A gritaria se tornou
grande.
39. (Elnhw) rpasyeshw T o Ellhnew otvw gankthsan
TT sper lhw tw Elldow peporyhmnhw T. (Iscra.)
Helena foi raptada e todos os gregos se ofenderam; mas a Grcia toda
no estava devastada. Troia tendo sido devastada, os gregos no se ofen-
deram. Eu rapto, sou raptado; raptars e sers raptado; raptou e foi rap-
tado. Eu devastei, devasto e devastarei. Eles devastaram. Devastar, rap-
tar, levar a mal. Ser devastado, ser raptado.
40. O mlleiw T poien T m lge: potuxn TTgr katage-
lasys TT. (Pt.)
Ptacos no dizia o que ia fazer para que no fosse zombado se tivesse
falhado. Reconstrua a frase e ponha o sujeito do verbo principal na 1a e
3a pessoas do plural.
41. Anyrvpow n marton TT: o yaumaston TT. (Men.)
Sendo mulher, tu falhaste; sendo mulheres, falhastes, falhais e
falhareis; tambm eles, sendo homens, falharam, falham, e falharo.
42. Dhmosynhw =tvr fh plevn enai cuxn tow nmouw.
Wsper gr sma sterhyn TT cuxw pptei T otv ka
pliw m ntvn T nmvn kataletai. (Estob.)
As leis so a alma da cidade; a cidade privada de leis ser privada de
alma; ela cair ou ser destruda; existindo leis na cidade, a cidade tem
alma, no cai e no destruda.
43. Ka n trannow on kratn T tw plevw grc TT tow
poltaiw xr poien T ka tata nmow stn T; (Xen.,
Mem.)
Mesmo as leis escritas por tiranos so leis, diz Xenofonte. Os tiranos
no poder escrevem leis injustas. Leis injustas so, foram e sero escritas
por tiranos. As leis dizem aos cidados o que preciso fazer.

mur_t2_08.p65 239 22/01/01, 11:49


240 exerccios de aplicao: texto grego VII

44. O prgonoi poy mn tn plin katalipntew TT te


prw Xrjhn polmoun T ew Salamna dibhsan. TT
(Licurg.)
Vs abandonastes vossos antepassados, mas os antepassados no vos
abandonaram. Tu abandonaste a cidade; os gregos passaram (atravessa-
ram) para Salamina. Eu atravesso, atravessava, atravessei, atravessarei; tu
atravessas, atravessavas, atravessaste, atravessars; ns atravessamos, atra-
vessvamos e atavessaremos.
45. Epeid kenow autn blacen TT prw m ti dikon
poisaw T g mautn m blcv TT prw kenon dikn
ti poisaw TT; (Epit.)
Maus cidados prejudicam a si mesmos e prejudicam a cidade. Eu
no causei danos cidade, mas vs causastes. Tu no prejudicars os
outros e no sers prejudicado por eles.
46. En zhtw T kalw erseiw TT. (Plat., Gorg., 503d)
Eu procuro e no encontro; procurei e no encontrei; procurava e
no encontrava. Ponha essa trs frases na 1a, 2a, e 3a pessoas do plural.
47. Ww dw bow n tiw m my TT. (Men., 756)
Se ns a entendermos, a lngua grega agradvel. A lngua grega
agradvel de aprender. As lies da vida nem sempre so agradveis.
48. Dkaiow syi na dikavn txw TT. (Men., 119)
S justa, seja (ela, ele) justa, sejam (elas, eles)justos. Eu encontrei,
encontrarei justia; no estou encontrando justia da parte de meus ami-
gos; eu no encontrava justia da parte dos amigos, mas tu encontravas
e encontraste.
49. O Diognhw legen T ti o mn lloi knew tow xyrow
dknousin T g d tow flouw na ssv TT. (Estob., III,
13, 44)
Os ces no mordiam Digenes, mas Digenes mordia os amigos. O
co me mordeu; os ces te morderam. Mordeu, mordia, mordestes,
mordeis.
50. Dustuxn T krpte T na m tow xyrow efranw T.
(Periandro)
Ponha essa frase na 1a pessoa do singular e plural, na 3a pessoa do
singular e plural com o sujeito masculino, feminino e neutro.

mur_t2_08.p65 240 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 241

51. Flvn trpouw ggnvske T missw TT d m. (Men., 742)


Eu conheo e no odeio os modos de meus amigos. Oxal odiasses
os modos dos maus amigos! Eu reconhecerei meus amigos pelos modos
deles; ele reconheceu o traidor pelos modos dele.
52. O kalw erhmnon T st t gnyi TT seantn: xrhsi-
mteron gr n t gnyi tow llouw. (Men., 240)
Eu me conheo, me conheci e me conhecerei; ele se conhece, se co-
nhecer e se conheceu; eles se conhecem, se conheceram e se conhece-
ro a si mesmos.
53. Bradw prw rgn kgkratw frein T geno T. (Men., 60)
Ponha essa frase na 1a pessoa do singular e plural, na 2a pessoa do
singular e plural e na 3a pessoa do singular e plural com sujeitos mascu-
linos, femininos e neutros.
54. Makriow stiw tuxe TT gennaou flou: filaw gr odn
sti timiteron (Men.)
Eu serei feliz quando encontrar a amizade e um amigo nobre. Um
amigo nobre mais estimvel do que a riqueza. Eu encontro, ele encon-
trava, ns encontraremos, ns encontraramos.
55. Mhdpote sautn dustuxn T pelpsw TT. (Men., 131)
Ponha essa frase no indicativo futuro na 1a pessoa do singular e do
plural.
56. Mrtura mn parjomai TT tn yen tn n Delfow. (Plat.,
Ap.)
Eu vos apresentei e estou apresentando o deus em Delfos como tes-
temunha.
57. Odna ppote misyn tw sunousaw prjato TT( Sv-
krthw). (Xen., Mem.)
Os professores tm pouco salrio das lies; e no realizam nenhum
lucro de sua presena. Ns realizaremos, eles realizavam, tu realizars,
vs realizastes.
58. Tata gr mew chfsasye TT; (Dem.)
Eu no voto, no votei, nem votarei essas coisas; ele no votou, no
vota e nem votar essas coisas; tu no votaste, nem votars essas coisas.

mur_t2_08.p65 241 22/01/01, 11:49


242 exerccios de aplicao: texto grego VII

59. Elonto T fegein T mllon tow poltaw den T dou-


leontaw T.
Scrates preferiu morrer a exilar-se. Tu preferiste exilar-te a ser es-
cravo. Eu vi, que tu vejas, ele veria, vede, a mulher tendo visto, o varo
tendo visto, a criana tendo visto.
60. Lakedaimnioi tn krpolin mn exon T ka dnamiw
pasa tw plevw parelyh TT.
Os lacedemnios mantiveram a cidadela e dissolveram todo o poder
da cidade. Ele manteve, vs mantivestes, eles mantero, tu manters,
ele mantinha, ns mantnhamos.
61. Xrhmtvn neka ka xritow pollo pesyhsan TT tn
martrvn.
Os favores e o dinheiro convenceram muitos testemunhas. Muitas
testemunhas so convencidas e sero convencidas por causa de favores e
dinheiro. Os favores e o dinheiro convencem, convenceram e convence-
ro muitas testemunhas.
62. O =dion t p polln kinduneonta T f nw =hy-
nai TT od t n panti t xrn praxynta TT n mi
mr& dhlvynai TT.
As coisas que foram ditas por muitos no foram ditas por um s. As
coisas foram ditas por muitos mas no por todos. Se as coisas foram
feitas elas no foram reveladas em um s dia.
63. (Elnh)... e d b& rpsyh TT ka nmvw bisyh TT ka
dkvw brsyh TTdlon ti mn rpsaw TT w brsaw
TT dkhsen TT d rpasyesa TT w brisyesa TT dus-
txhsen TT. (Grg.)
Mude o sujeito (Helena) para a 2a pessoa do singular e plural, masc.
e fem.; e para a 1a pessoa do singular e plural, masc. e fem.
64. Eboulyhn TT grcai TTtn lgon Elnhw mn gkmion
mn d pagnion. (Grg.)
Eu decido, decidirei escrever muitos discursos. O elogio de Helena
foi escrito por Grgias e por Iscrates. Tu escreves, escrevias, escreves-
te, escrevers. Est sendo escrito, estava sendo escrita, foi escrito, ser
escrito.

mur_t2_08.p65 242 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 243

65. Yalw yh TT pnta plhr yen enai.


O cu est cheio de estrelas. Eu acho que o ter est cheio de deuses.
Eu achava. Eu acharei. Tua achas, achaste, achavas; eles achavam.
66. Hmn pliw t mn palain p tn turnnvn kate-
doulyhn TT.
Nos tempos antigos os tiranos escravizaram nossa cidade, mas nossa
cidade para o futuro no ser escravizada pelos tiranos.
67. Pr d to pobanein T tow mrturaw braxa bolomai
T dialhxynai TT mn.
As testemunhas iro embora e eu vou querer falar algo curto. Eu irei
embora. Eu fui embora. Ele ia embora, eles iam embora. Ns iremos
embora, ns fomos embora. Vai (tu) embora, ide vs embora.
68. Tn llvn pragmtvn melsantew TT pntew to =a-
cdo kousan TT dontow T.
Eu no me preocupo, no me preocupava, no me preocuparei. Tu
ouves, ouvias, ouviste, ouvirs; o rapsodo que canta, que cantou, que
cantar. A mulher que canta, que cantou, que cantar. Ela cantou, can-
te, se cantar, cantaria.
69. Nsa Nmfh paidesasa TT ka yrcasa TT tn Du-
nuson p tn Ayhnavn timto TT.
A Ninfa Nisa educou e nutriu Dionisos; Dionisos foi educado e nu-
trido pela Ninfa Nisa; Os atenienses honravam a Ninfa Nisa que edu-
cou e nutriu Dionisos.
70. O Aristedhw klyh TT dkaiow p tn Ayhnavn.
Os atenienses chamavam, chamaram, chamaro Aristides de justo.
Aristides era chamado justo, ser chamado justo, chamado justo.
71. Kain tiw filosofa p to Svkrtouw tow Ayhnaoiw
didxyhn TT.
Scrates ensinava uma filosofia especial a seus amigos. Havia uma
filosofia especial em Scrates. Ele ensina, ensinou, ensinar; ela ensi-
nada, era ensinada, ser ensinada.

mur_t2_08.p65 243 22/01/01, 11:49


244 exerccios de aplicao: texto grego VII

72. Angknh poisai TT t p tn gemnvn prostaxyn-


ta TT.
Os comandantes ordenaram fazer as coisas necessrias. Fazer as coisas
ordenadas pelo comandante era necessrio. Os comandantes ordenam,
ordenavam, ordenaro. As coisas so ordenadas, eram ordenadas, foram
ordenadas, sero ordenadas.
73. Pyen tat mayew TT otv kalw;
Tu aprendes, aprendias, aprenders bem essas coisas. Eu aprendi, ns
aprendemos eles aprenderam. Aprende-tu, aprendei vs (infectum e
aoristo).
74. Eboulyh TT n t auto patrdi tafnai TT.
Eu quero ser enterrado na minha ptria. Eu queria, ns queramos,
ns quereremos. Eu enterro, eu enterrei, ns enterraremos, ele enterra-
r, tu enterravas, vs enterrveis. Ele enterrado, era enterrado, foi
entrerrado, ser enterrado na ptria dele.
75. En t n Salamni mx diefyrhsan TT tessarkonta
new tn Ellnvn.
Os persas destruram 40 navios dos gregos. Eu destruo, eu destrua,
eu destruirei, eu destru, eu fui destrudo, eu serei destrudo. Passe es-
sas formas na 2a pessoa do singular e plural.
76. T yesv TT; - Tow stratitaw ejamnouw TT tow yeow.
Eu contemplo, tu contemplavas, ele contemplou, ns contemplare-
mos, vs contemplais, elas contemplaram. Os soldados que esto oran-
do, que oraram, que oraro.
77. Ek purw... t pnta ka ew pr t pnta teleut TT.
Ele findou, tu findars, findarias, findaste. O que est findando, que
findou, que haver de findar; a que est findando, que findou, que have-
r de findar.
78. H paidea kayper edamvn xra pnta tgay frei T.
A boa educao produz e produzia bons cidados. A terra que pro-
duz; o homem que produz.
79. Douleein T pyesi T xalepteron turnnoiw.
Os tiranos so escravos das paixes. Eu sirvo como escravo, servi como
escravo, servirei como escravo a meu amigo.

mur_t2_08.p65 244 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 245

80. Anyrvpow gnou TT ka t dustuxw bou keyen labew TT.


Eu me tornei, tornava, tornarei homem. Eu pego, tu pegavas, ele pe-
gou, ns pegaremos, vs pegastes, eles pegariam. Eu sou pego, tu eras
pego, ele foi pego, ns seremos pegos, vs fostes pegos, eles eram pegos.
81. T dh gegenhmna TT ok n TT kvluyehsan TT.
As coisas acontecidas no so impedidas, no foram impedidas, no
eram impedidas, no sero impedidas. Eu impeo, tu impedias, ele im-
pediu, ns impediremos, vs impedistes, eles impediro.
82. Apor& on xmenow... T ntina svthran t nyrp
eroi TT klptei. T tn ntxnon sofan sn pur...ka otv
d dvretai T nyrp. (Plat., Prot.)
Prometeu encontrou (tendo encontrado) a sabedoria artesanal e o fogo
roubou-os e deu aos homens. Ele estava tomado pela dificuldade, eu
no estou tomado pela dificuldade. Eu acho, achava, achei, acharei a
sabedoria artesanal. A sabedoria artesanal foi achada e roubada por
Prometeu.
83. H fsiw odn ote telw poie T ote mthn: m spede T
mhd ba T ka mllon yleiw T gensetai TT.
A natureza no faz, no fazia, no fez e no far coisas imperfeitas.
Apressa-te, apressai-vos; ele se apresse, eles se apressem. No grita! no
gritai! Eles gritam gritavam, gritaram e gritaro.
84. Ok pohse T toto odamo odew.
Isso no foi feito, no seja feito, no seria feito, no ser feito por
ningum em nenhum lugar. Ningum faz, fazia, fez, faa, faria, far isso
em nenhum lugar.
85. Orkouw gunaikw ew dvr grcv TT.
O juramento da mulher foi escrito na gua. Os juramentos das mu-
lheres foram escritos na gua.
86. Ote patr ote paw ly T pote ew tn plin.
Nem os homens nem as mulheres chegaram algum dia cidade.
87. Elege T d t Yemistokle didskalow: odn s , pa,
s mikrn, ll mga pntvw gayn kakn.
Temstocles dizia ao mestre: Eu serei algo grande e no pequeno.
totalmente bom e no mau.

mur_t2_08.p65 245 22/01/01, 11:49


246 exerccios de aplicao: texto grego VII

88. Aporrhgsetai TT teinmenon Tt kaldion.


Eu arrebento o barbante esticado; ele estica e arrebenta o barbante;
tu arrebentaste o barbante; tu esticaste o barbante; eles arrebentam o
barbante; esticas, esticou, esticaremos, esticveis, esticaram; sou estica-
do, foste esticado, ser esticado, ramos esticados, fostes esticados, se-
ro esticados.
89. Sofow milln T k atw kbsei TTsofw: Kakow mil-
ln k atw kbsei kakw.
Convivendo com um sbio o jovem sai (torna-se) sbio; os que con-
vivem com os maus tambm tornam-se (saem) maus. Convivendo com
mulheres ms a jovem torna-se m; convivendo com homens maus os
jovens tornam-se maus.
90. Ew rxn katastayew TT mhden xr T ponhr.
Ele instala bandidos nos comandos. Os bandidos instalados nos co-
mandos se servem de bandidos.
91. Anabw TT p tn ppon lase TT.
Eu monto, eu montava, eu montei, eu montarei no cavalo e parto,
partia, parti, partirei.
92. Xitna poihsmhn TT.
Ele faz mantos, ela far mantos; so feitos, eram feitos, sero feitos,
foram feitos muitos mantos, sejam feitos, seriam, fossem feitos mantos.
93. Tata kosaw TT Krow pasato TT tn mhrn.
Eu bato, tu batias, ele bater na coxa. Tendo ouvido essas coisas os
soldados bateram nas coxas.
94. T jfow spasmenow TT autn psfajen TT.
Ele puxou (tendo puxado) a espada (e) degolou o inimigo. Ele est
puxando, esteja puxando, estaria puxando a espada. Os soldados puxa-
ram, puxem, puxariam as espadas.
95. Emo peyou T ka syhti TT.
Eu obedeo, obedecia, obedeci, obedecerei e me salvo, eu me salvava,
eu me salvei, eu me salvarei. Salva-te. Salvai-vos.

mur_t2_08.p65 246 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 247

96. Payn TT npiow gnv TT. (Hes.)


Os bobos sofrem(tendo sofrido) e ficam sabendo; ns sofremos (ten-
do sofrido) e ficamos sabendo, vs sofreis (tendo sofrido) e ficais saben-
do. As bobas sofrem (tendo sofrido) e ficam sabendo.
97. Kllow xrnow nlvsen TT nsow mranen TT. (Iscr.)
O tempo e a doena gastam a beleza; a doena consome o corpo; o
tempo gasta. Gastam, gastavam, gastaram, gastaro; consomem, consu-
miam, consumiram, consumiro.
98. Porismeya T on prton tn dapnhn. (Tuc.)
Providencia a tua despesa, eu providenciarei a minha. Eu providen-
cio, ele providenciar, vs providenciastes a despesa.
99. S mn gr elou T zn g d katyanen TT. (Sf.)
Antgone preferiu morrer, a irm dela preferiu viver. Eles escolhe-
ram, eu escolhi, vs escolhestes; ela morreu e ele morrer, vs estais
morrendo ou morrereis, eles morreram ou morrero.
100. Ptajon TT mn kouson TT d. (Plut.)
Ele bateu e ouviu; bater e ouvir, bate e ouve, batia e ouvia. Batei
mas ouvi.
101. Eti tonun kosate TT ka tde. (Xen., An.)
Ouve ainda estas coisas; ele ouviu essas coisas; eles ouviram aquelas
coisas. Essas coisas so ouvidas, sejam ouvidas, seriam ouvidas, sero
ouvidas, foram ouvidas.
102. Skcai TT d toto prton. (Sf.)
Eu examino, examinarei, examinei, examinava; examina tu, examinai
vs, examine ele, examinem eles. Examinemos agora.
103. Skcasye d ti ka tata cedontai T. (Ls.)
Mente, menti, minta ele, mintam eles. Ele mente, mentia, mentiu e
mentir sempre.
104. Ka m yaumsw TT e poll tn legomnvn T stn
gignskeiw T. (Iscr.)
As coisas que esto sendo ditas vs conheceis, conheceis, conhecestes
e conhecereis; elas so conhecidas, foram conhecidas, sejam conheci-
das, seriam conhecidas.

mur_t2_08.p65 247 22/01/01, 11:49


248 exerccios de aplicao: texto grego VII

105. Ka moi ndrew Ayhnaoi, m yorubshte TT mhd n d-


jv TT ti mn mga lgein. (Plat., Apol.)
Ele parece e parecia dizer coisas grandes; Eu pareci e parecerei dizer
coisas grandes. Vs fazeis barulho; cessai o barulho (no faais mais ba-
rulho); eles fazem, faziam, fizeram e faro barulho.
106. Udvr d pnvn T xrhstn odn n tkoiw TT. (Krat.)
Bebendo vinho a mulher no poderia produzir nada de bom. Ela be-
beu vinho e nada produziu. Quando bebo vinho produzo coisas boas.
107. (Tirbazow)... propmcaw TT rmhna epen T ti boloi-
to dialexynai TT tow rxousin T : tow d strathgow
dojen TT kosai TT : ka proselyntew T ew pkoon
rtvn T t ylei T. (Xen., An.)
O intrprete enviado disse que queria conversar; aos comandantes pa-
receu bem ouvi-lo; o intrprete tendo-se aproximado perguntou aos
guias o que eles queriam.
108. Pw d n meyvn T xrhstn ti boulesait TT nr;
(Aristf., Cav.)
A mulher embriagada no delibera bem. Como embriagados vs
deliberareis algo bom?! Como embriagadas vs deliberareis bem.
109. Epen T ti sustratesointo TT at. (Xen., An.)
Eu vou fazer a expedio com eles; eles disseram que iriam fazer a
expedio comigo. Muitos gregos fizeram a expedio militar com Ciro.
110. Elegen T ti Eratosynhw atn n t d labn TT
ew t desmvtrion paggoi TT. (Ls.)
Eles disseram que os 30 o pegaram na rua e o levaram embora. Pega-
o e leva-o embora; pegai-o e levai-o embora.
111. En tot t tf ok jestin T odna tafnai TT te-
ron: e d tiw tolmsei TT nojai TT tde t mnma
sebsei TT t per tow yeow te ka yew psaw ka
rvaw pntaw: jei TT d ka rgn meglhn to meg-
lou Diw.
Eles ousaram enterrar um outro naquela cova e abriram o tmulo;
assim eles se tornaram mpios para com todos os deuses e todas as deu-
sas; todos os deuses, todas as deusas, e tambm o grande Zeus, ficaram
muito irados (tiveram uma grande clera).

mur_t2_08.p65 248 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 249

112. Ek totou plin rthsen TT Krow: Eti on n g-


noio TT t m delf polmiow, mo d flow ka
pistw;
E da Ciro perguntou de novo aos soldados: Ento, vs vos tornareis
inimigos de meu irmo e amigos fiis a mim?
113. O mn gayw nr gnoit TT n pote ka kakw p
xrnou p pnou p nsou p llou tinw peri-
ptmatow... d kakw nr ok n pote gnoito kakw:
sti gr e. (Plat., Prot.)
Os homens bons poderiam tornar-se maus por algum acidente, devi-
do ao tempo, aos trabalhos, ou s doenas, os homens maus no pode-
riam tornar-se jamais maus porque so sempre maus.
114. Ep T moi, fh TT Svkrthw, pa, osy tinaw n-
yrpouw xarstouw kaloumnouw TT;
Os homens chamados ingratos so maus. Tu j viste um homem cha-
mado de ingrato? J viste mulheres chamadas de ingratas?
115. Yrsei: lgvn tlhyw o sfal pote.
Traduza a frase e passe-a para o plural. Eu agentarei e direi a verda-
de. Eu falho, eu falhava, eu falhei, eu falharei. Falhar.

13. Exerccios corrigidos:

1. O koinw atrw se yerapesei TT xrnow. (Filippides)


Anlise: O koinw atrw - nom. suj.; xrnow - nom. aposto do suj.;
yerapesei - vb. fut. at.; se - acus. c. o. d.
Temas: yerapeu-, / yerapeu-s-
Traduo: O curador comum, o tempo, te tratar.
Verso: O tempo te curou - O xrnow yerpeus se; eu cuidarei do
mdico. - Yerapesv tn atrn.
2. Elpzei T d =&dvw toto poisein TT. (Iscr.)
Anlise: Elpzei - vb. de suj. impl. ind. pres.; poisein - ind. fut. c. o.
d.; toto - acus. n. c. o. d. do inf. =&dvw - adv. sobre o inf,; d -
conet. > e.

mur_t2_08.p65 249 22/01/01, 11:49


250 exerccios de aplicao: texto grego VII

Temas: Elpiz-, poiej-, poihs-


Traduo: Ele espera haver de fazer (que far) isso facilmente.
Verso: Espera e faze - lpize ka poei; tu esperars - lpseiw; fars
- poiseiw; esperaram - lpisan; fizeram - pohsan; faro -
poisousin; esperaro - lpsousin.
3. Eg gr. ndrew Ayhnaoi llhn mn rxn odeman
ppote rja TT n t plei boleusa TT d. (Plat., Ap.)
Anlise: Eg - nom. suj.; gr - conet. expl. ndrew Ayhnaoi -
vocat.; rja - aor. narrrat. ind. at.; ppote - adv. indef. de tempo;
llhn mn rxn odeman - acus. c, o. d. dovb,; n t plei - locat.;
boleusa - ind. aor. narrat. at. d - conet. entre os 2 vbs., contraponto
de ppote.
Temas: rx-, / -arx-sa > rj-a; bouleu-, / -boleu-s-a
Traduo: Eu na verdade, senhores de Atenas, nenhum outro cargo ja-
mais exerci na cidade, mas deliberei.
Verso: Eu comandarei - rjomai / rjv; eles comandaro - r-
jontai / rjousin; ele comandou - rje (-n); eles comandaram -
rja; comanda tu - rxe / rjon; comandai vs - rxete / rjate;
delibera tu - boleue / boleuson; deliberai vs - bouleete /
boulesate; tu deliberars - bouleseiw; tu deliberaste - boleusaw;
tu deliberavas - boleuew.
4. Di amatow o di mlanow tow nmouw Drkvn gracen
TT. (Plut., Sl.)
Anlise: Drkvn - nom. suj.; gracen - vb. ind. aor. narrat. at.;
tow nmouw - acus. c. o. d.; Di amatow o di mlanow - instr.
com prep. enfatizando = amat-i / mlan-i.
Temas: graf-, -graf-s-a, > grac-a
Traduo: Atravs de sangue, no atravs de tinta Drcon escreveu as
leis.
Verso: Slon escreveu as leis com tinta e no com sangue. - Di mla-
now (mlan-i) o di amatow (amat-i) tow nmouw Slvn -
grac-e-n Eu escrevi - graca; eu escreverei - grcv; as leis foram
escritas - o nmoi -grf-h-san / -grf-yh-san; sero escritas -
graf--s-ontai / graf-y-s-ontai; eram escritas - -grf-o-nto.

mur_t2_08.p65 250 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 251

5. Akosantew T d tata o stratitai yamasan TT. (Xen.)


Anlise: o stratitai - nom. suj.; yamasan - vb. do suj. aor.
ind. narrat.; kosantew - part. aor. anterioridade, nom. pl. aposto/
predicativo do suj. do vb. tata - acus. c. o. d. do part. d - conet. > e.
Temas: kou-sa-nt-, yaumaz-,/-yamas-a
Traduo: Tendo ouvido essas coisas os soldados se espantaram / depois
que ouviram essas coisas.
Verso: Eu ouvi e no me espantei - kosaw ok -yama-sa; essas
coisas no me espantaro e eu as ouvirei - tata o yaum-s-ous me
g d ko-s-omai at; eu ouvi - kousa; tu ouviste - kou-
saw; ele se espantou - -yama-se-n; eu me espantava, agora no me
espanto - g mn -yamaz-o-n / -yaumaz--mhn, nn d o yau-
mzv / yaumz-o-mai.

6. O gr ti tow nmouw flatton TTow par tn pro-


gnvn parlabon TT. (Iscr.)
Anlise: O - nega o vb.; ti - adv. sobre o vb.; flatton - vb. de suj.
impl. ; tow nmouw - acus. c. o. d. do vb.; gr - conet. expl.; ow -
relat./anaf. de tow nmouw acus. c. o. d. do vb. parlabon - vb. mes-
mo suj. do princ.; par tn prognvn - gen. de orig. separ. > da
parte de/de junto de.
Temas: fulakj-, fulatt-/ss-, / -fulak-s-a > -fukaja, para-
lamban-/par--lab-
Traduo: Com efeito, eles no mais guardavam as leis que receberam
(tinham recebido) dos antepassados (da parte de).
Verso: Construa essa frase com sujeito na 1a pessoa do singular e plural.
- O gr ti tow nmouw -flatt-o-n ow par tn
prognvn par--lab-o-n . O gr ti tow nmouw -fultt-
o-men ow par tn prognvn par-e-lb-o-men. Tu guardars
as leis que recebers Tow nmouw fulj-eiw ow lc / lchi /
lcei. Tu no guardaste as leis que recebeste - Tow nmouw ok -
flaja-w ow par--lab-e-w. Guardai as leis que recebestes. - Fu-
ltt-e-te tow nmouw ow par-e-lb-e-te.

mur_t2_08.p65 251 22/01/01, 11:49


252 exerccios de aplicao: texto grego VII

7. Ka Ippokrthw mn pyanen TT o d metato ntew T


fugon TT ew tn plin. (Xen., Hel.)
Anlise: Ka - conet.; Ippokrthw mn - nom. suj.; pyanen - vb.
do suj. aor. narrat. ind. at.; o d ntew - nom. suj. part. pres. simulta-
neidade; metato - gen. part. fugon - vb. do suj. part. aor. narrat.
at. ew tn plin - acus. de rel. de lugar para onde.
Temas: po-ynhsk- / p-e-yan-, nt-, feug-/-fug-
Traduo: E Hipcrates, morreu; os que estavam com ele fugiram para a
cidade.
Verso: Os que fugiram morreram; mas eu no estou fugindo e no mor-
rerei; O mn fug--nt-ew p--yan-o-n g d o fegv ka ok
po-yan--s-o-mai. / o fegvn ok po-yan--s-o-mai. Hip-
crates estava morrendo e os que estavam com ele iniciaram a fuga. Ippo-
krthw mn p--ynhsk-e-n o d metato ntew -feug-o-n ew
tn plin. Eles fugiram e morreram. - Fug--nt-e-w p--yan-o-n.
8. Poll pin T ka p0ll fagn T ka poll kk epn T
nyrpouw kemai T Timokrvn Rdiow. (Sim.)
Anlise: kemai - vb. perf. ind. md. de suj. impl. > eu, Timokrvn
Rdiow, aposto do suj.; pin ka fagn ka epn - part. aor. >
anterioridade ao vb princ.; nom. masc. predicativo/aposto do suj. da princ.
Poll,p0ll, poll kak - acus. n. pl. c. o. d. dos part.; nyr-
pouw - acus. de relao.
Temas: pint-, fagnt- epnt-
Traduo: Eu, Timocreonte de Rodes jazo tendo bebido muito e ten-
do comido muito e tendo falado muitas coisas ms em relao aos ho-
mens. / Bebi muito e comi muito e falei muito mal dos homens, estou
deitado, (ass.) Timocreonte de Rodes.
Verso: Eu bebi bastante eu comi bastante, agora estou falando mal dos
homens. - Poll pin ka poll fagn nn d poll kak
lgv nyrpouw. Construa a frase com o sujeito nas 1a e 2a pessoas
do plural, no masculino, feminino e neutro:
1a p. pl. masc. - Poll pintew ka poll fagntew ka poll
kk epntew nyrpouw kemeya.
1a p. pl. fem. - Poll piosai ka poll fagosai ka poll
kk eposai nyrpouw kemeya.

mur_t2_08.p65 252 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 253

1a p. pl. neutro - Poll pinta ka poll fagnta ka poll


kk epnta nyrpouw kemeya.
2a p. pl. masc. - Poll pintew ka poll fagntew ka poll
kk epntew nyrpouw kesye.
2a p. pl. fem. - Poll piosai ka poll fagosai ka poll
kk eposai nyrpouw kesye.
1a p. pl. neutro - Poll pinta ka poll fagnta ka poll
kk epnta nyrpouw kesye.
9. E ti ok plabew TT toto xeiw:T krata T d ok p-
labew: krata ra xeiw. (D. Laert.).
Anlise: E - conj. hipot.; ok plabew, plabew, xeiw, :xeiw -
vbs suj. impl.: aor. narr. e ind. pres. at.; ti, toto, krata. krata -
acus. c. o. d. dos vbs.; ra - conet. de ajuste, anafrico, englobando o
dito antes; d - conet. de pontuao oral. ok - negaco objetiva.
Temas: po-lamb-/ p-e-lab-, x-
Traduo: Se algo no perdeste isso tens; chifres no perdeste;logo /
ento chifres tens.
Verso: No perde/percas (tu) o que tens e no perders chifres; chifres
ento ters!- M po-lmbane / polab t xeiw ka krata
ok po-lc/lchi/lcei krata ra jeiw. Ele no perdeu
chifres logo chifres tem!- Krata ok p--labe krata ra xei
Elas no perderam chifres, logo chifres tm. - Krata ok p--lab-
o-n/ok polabosai krata ra xousin.
10. Neterow n T pexerhsa lgein T n t dm. (Ls.).
Anlise: pexerhsa - vb. de suj. impl. > eu, ind. aor. narr.;lgein -
inf. c. o. d. do vb.; n t dm - loc. lugar onde; n - part. pres/
simult. ao vb. princ. nom. masc. sing. predic./aposto do suj.; orao re-
duz. conces.; neterow - nom. pred. do suj. do part.
Temas: nt-, leg-
Traduo: (Mesmo) sendo mais novo empreendi falar em pblico (no
demos).
Verso: Os jovens no tentam falar em pblico, mas eu tentarei; tu ten-
tars tambm? - O mn noi ok pixeirosin lgein n t dm
g d pixeirsv, ka s pixeirseiw; Sendo mais jovem ela to-

mur_t2_08.p65 253 22/01/01, 11:49


254 exerccios de aplicao: texto grego VII

mou a iniciativa de falar em pblico. - Nevtra osa pexerhse


lgein n t dm.

11. Hkousa TT d pote (Svkrtouw) ka per flvn dialegou-


mnou T. (Xen., Mem.)
Anlise: Hkousa - vb. de suj. impl. eu; d - conet. pont. oral; pote -
adv. indef. de tempo; (Svkrtouw) - gen. compl. nom. metonmia > a
voz de; dialegoumnou - pred. do gen.; ka - conet. forte > at. tam-
bm; per flvn - gen. de separ.
Temas: kou- /-kousa > kou-s-a-, dialegmeno-
Traduo: Eu ouvi certa vez Scrates discutindo a respeito de amigos.
Verso: Scrates falava sobre a amizade e os discpulos o ouviam. O mn
Svkrthw di-e-lg-e-to per tw filaw o d mayhta kou-o-
n. / To mn Svkrtouw dialegomnou per tw filaw o ma-
yhta kouon. Scrates falou (tendo falado) sobre a amizade (e) os ami-
gos o ouviram. - To mn Svkrtouw dialeghsamnou per tw
filaw o mayhta kousan Falando sobre a amizade tornamo-nos
amigos. - Dialegmenoi per tw filaw gignmeya floi.

12. De... tow pr Filppou lgontaw T missai TT. (Dem.)


Anlise: missai - inf. suj.; De - vb. do suj. inf. tow lgontaw - ac.
c. o. d.; pr - por sobre > em favor de > gen.; Filppou - gen. coml.
da prep.
Temas: lgont-, misej-, mishs-
Traduo: preciso odiar os que falam a favor de Filipe.
Verso: Todos odeiam, odiavam, odiaram e odiaro os que falam a favor
de Filipe, e as que falam a favor de Felipe. - Pntew misosin, m-
soun, mshsan ka missousi tow pr Filppou lgontaw ka
tw pr Filppou legosaw.

13. W xynioi yeo ssate TT pad mn; (Eur., Hc., 79)


Anlise: V xynioi yeo - voc. pl.; ssate - imperat. aor. at.; pad
mn - ac. c. o. d.
Temas: svz-, svsa-
Traduo: deuses khtnios, (telricos) salvai meu filho!

mur_t2_08.p65 254 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 255

Verso: deusas telricas salvai meus filhos! - xyniai yea ssate


tow padaw mow/tow padaw mou; Salva tua alma! - Sson tn
cuxn (sou). As deusas telricas salvaro meus filhos. - A xyniai
yea ssousi tow padaw mow/tow padaw mou.
14. Patr o gennsaw T ll yrcaw T se. (Men., 452)
Anlise: o gennsaw - nom. suj. part. aor. subst.; ll yrcaw
- nom. suj. part. aor. subst. Patr - nom. pred. do suj.
Temas: gennsant-, yrcant-
Traduo: Pai no o que gerou, mas o que te criou (nutriu).
Verso: Meu pai me gerou e me nutriu e agora eu nutrirei meu pai. - O
mn mw patr / matr mou gnnhs me ka yrec me nn d
yrcv tn mn patra. / tn patra mou./ Eu gerei e nutri
meus filhos. - Egnnhs te ka yreca tow padaw mou. Muitas
vezes bons pais geram maus filhos. - Pollkiw gayo patrew /
gonew gennsi kakow uow/uew.
15. O ksmow skhn bow prodow: lyew T edew T plyew
T. (Dem.)
Anlise: O ksmow, bow - nom. suj.; skhn prodow - nom. pred.
do suj.; lyew, edew, plyew - vbs de suj. impl. > tu (indeterm.).
Temas: ly-> ly-, d-> ed-, po-ely-> ply-
Traduo: O universo um palco; a vida entrada: tu vens, vs, vais em-
bora (aor. gnmico, no narrativo, enquadrado).
Verso: Eu vim, vi e sa da cena da vida. - Hlyon edon plyon k
tw to bou skhnw. Vem, v e sai da cena da vida. - Ely, d te
ka jely k tw to bou skhnw. Vinde, vede e sa do universo. -
Elyte, dte te ka jelyte k to ksmou. O universo o palco
da vida. - O ksmow skhn to bou. A vida um palco. - O bow
skhn. Vimos, vemos, vamos embora. - Hlyomen edomen plyo-
men. Vens, vs, vais embora - Hlyew edew plyew.
16. Diplon rsin T o mayntew TT t grmmata. (Men., 66)
Anlise: o mayntew - nom. suj. part. aor.; rsin - vb. do suj. Di-
plon - acus. c. o. d. do vb ou adv.; t grmmata - acus. c. o. d. do vb.
Temas: raj-, manynont-/ maynt-

mur_t2_08.p65 255 22/01/01, 11:49


256 exerccios de aplicao: texto grego VII

Traduo: Vem duplo / duplamente os que aprenderam as letras.


Verso: Eu estou vendo, tu ests vendo, olha tu, olhai vs, ns vamos,
eles viam as letras - r; rw; ra; rte; vrmen; rvn; t
grmmata; Eu aprenderei, ns aprenderemos, tu aprendeste, vs
aprendestes, aprende (tu) aprendei (vs); que ele aprenda, que eles apren-
dam as letras. - Maysomai, mayhsmeya, mayew, myete, may,
mayte, my, myvsi t grmmata.
17. Tata epn T pasato TT. (Xen., Anb., I, 3, 12)
Anlise: pasato - vb. de suj. impl. > ele, ind. aor. md.; epn -
part. aor. nom. masc. sing. pred. do suj. impl.; tata - acus. n. pl. c. o.
d. do part.
Temas: epnt-, pau-, / pausa-
Traduo: Tendo dito essas coisas ele parou / ele disse essas coisas e
parou / depois que disse essas coisas ele parou.
Verso: Ela disse essas coisas e se calou - Tata eposa siphse
/ pasato; Eu direi essas coisas e me calarei - Tata epn siv-
psv / pasomai; ns diremos essas coisas e nos calaremos - Ta-
ta epntew sivpsomen / pausmeya; Fala e cala-te - Epn
sipa; Falai e calai-vos - Epntew sivpte.
18. H n Marayni mxh Mdvn prw Ayhnaouw gneto T
Dekt d tei met atn ayiw brbarow t megl
stl p tn Ellda doulvsmenow T lyen T. (Tuc., I, 18)
Anlise: H mxh - nom. sing, suj. Mdvn - gen. pl. compl. nom.;
gneto - vb. do suj. aor. ind.; n Marayni - loc.; prw Ayhnaouw
- acus. de direo; brbarow - nom. suj.; lyen - vb. do suj.; ayiw
- adv. sobre o vb.; Dekt d tei - loc. temporal; met atn - acus.
de mov.; t megl stl - instr.; p tn Ellda - acus. de
direo; doulvsmenow - part. fut. md. nom. pred. do suj.
Temas: gign-, / -gen-, doulvsmeno-, -ely-> ly-
Traduo: A batalha de medos contra atenienses aconteceu em Marato-
na. E no dcimo ano depois dela, de novo, o brbaro, com a grande frota,
veio sobre a Grcia, para escravizar > havendo de escravizar.
Verso: Os brbaros vieram para escravizar os atenienses. - O brba-
roi lyon doulvsmenoi tow Ayhnaouw. No dcimo ano depois

mur_t2_08.p65 256 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 257

da batalha de Maratona, os brbaros, com sua grande expedio, no es-


cravizaram os Atenienses - T dekt tei met tn n Marayni
mxhn o brbaroi t megl stl atn ok dolvsan
tow Ayhnaouw. Aconteceram, acontecem, acontecero grandes bata-
lhas - Meglai mxai gnonto, ggnontai te ka gensontai.
19. Ek to payen TT ggnvske T ka t sumpayen TT. (Fil.)
Anlise: ggnvske - vb. de suj. impl. imper. pres. sing.; t sumpayen
- inf. acus. c. o. d. do vb.; Ek to payen - gen. rel. de onde; ka -
conet. forte > tambm, at, mesmo.
Temas: pasx-/ pay-, gignvsk-, sumpasx-/ sumpay-
Traduo: A partir do padecer aprende tambm o compadecer.
Verso: Eu sofri, eu estou sofrendo, eu sofria, eu sofrirei - -pay-o-n,
psx-v, -pasx-o-n, pay--s-o-mai; ele se compadecia, ele se com-
padece, ele se compadeceu e se compadecer - sun--pasx-e, sum-
psx-ei, sun--pay-e, sum-pay--s-e-tai; Os que sofreram, as que
sofreram, os que sofrem, as que sofrem, os que sofrero, as que sofrero -
o pay--nt-ew, a pay-os-ai, o psx-o-nt-ew, a psx-ous-
ai, o pay-h-s--menoi, a pay-h-s--menai.
20. Stratnikow dn T megla proplaia divtikw okaw,
kcaw T tn yran prw tn pakosanta T epe: ndon
Agammnvn; (Gnomonol., Vatic., 519).
Anlise: Stratnikow - nom. suj.; dn, kcaw - part. aor. masc. sing.
pred. do suj.; megla proplaia - acus. n. pl. c. o. d. de dn; div-
tikw okaw - gen. compl. nom.; tn yran - acus. c. o. d. de kcaw;
prw tn pakosanta - acus. de direo; epe: - vb. do suj. ind.
aor.; Agammnvn - nom. suj. de vb. oculto > est; ndon - adv. de lugar.
Temas: dnt-, kcant-, pakosant-
Traduo: Stratnico, tendo visto grandes propileus de uma casa parti-
cular, tendo batido a porta disse para o que obedeceu (ouviu em baixo):
Dentro est Agammnon?.
Verso: Eu vi - -id-o-n; eu veja - d-v; eu poderia ver - d-o-i-mi n;
v tu - d-; vede vs - d--te; ns vimos - e-d-o-men; vejamos - d-v-
men, pudssemos ver - d-o-i-men n; veja ele - d--tv; vejam eles - d-
-ntvn; os homens que viram - o ndrew d--nt-ew; as mulheres que

mur_t2_08.p65 257 22/01/01, 11:49


258 exerccios de aplicao: texto grego VII

viram - a gunakew d-os-ai; as crianas que viram - t tkna d--


nt-a; Eu bato - kpt-v; batia - -kopt-o-n; bati - -koc-a; baterei a
porta de Agammnon - kc-o-mai tn to Agammnonow yran.
21. E bolei T gayw enai prton psteuson T ti kakw e.
(Estob., III, 1, 127)
Anlise: E - part. hipot.; bolei - vb. suj. impl. > tu; enai - inf. obj.
do vb.; gayw - nom. pred. do suj.; prton - adv. sobre o vb.; ps-
teuson - vb. imper. sing. aor. ti - conj. integr.; e. - vb. ind. pres. suj.
impl. > tu; kakw - nom. pred. do suj.
Temas: boul-, pisteus-
Traduo: Se queres ser bom acredita primeiro que s mau.
Verso: Acreditai que sois maus - piste-sa-te / piste-e-te ti
kako ste; eu acreditei que era bom - -psteu-sa ti gayw n;
elas querem, elas queriam ser boas - bol-o-ntai, -bol-o-nto
gaya enai; elas no quiseram, no querero ser ms - ok -boul-
-sa-nto / -boul-yh-n, o boul--s-o-ntai kaka enai.
22. Sson TT seautn k ponhrn pragmtvn. (Men., 785)
Anlise: Sson - vb. imper. sing. aor. at.; seautn - acus. c. o. d. do
vb., pron. refl. se atn; k ponhrn pragmtvn - gen. rel. de
lugar de onde.
Temas: svz-, / svs-
Traduo: Salva-te dos maus negcios / coisas / fatos.
Verso: Salva tua alma! - Sson tn (sn) cuxn. Salvai vossas al-
mas! - Ssa-te tn (mn/metran) cuxn. Ele se salvou - -
sve autn/atn; eles se salvaram dos negcios ruins - -svs-a-n
autow/atow k tn ponhrn pragmtvn. Eu me salvarei -
ss-v mautn; vs vos salvareis das ms situaes - ss-o-te mw
atow k ponhrn pragmtvn.
23. S prtow Klarxe pfhnai TT tn gnmhn. (Xen., Anb.)
Anlise: Klarxe - voc.; S - nom. suj. prtow - nom. pred. do
suj. pfhnai - vb. imperart. aor. sing.; tn gnmhn - acus. c. o. d.
do vb.
Temas: pofain-,/pofhn-a-

mur_t2_08.p65 258 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 259

Traduo: Tu primeiro, Clearco, revela tua opinio.


Verso: Clearco no revelou a opinio dele, mas eu revelarei a minha -
O mn Klarxow ok p--fhn-e tn gnmhn ato g d
po-fhn tn mn. Revelai a vossa tambm. - Ka mew po-fn-
a-te/po-fan-e-te tn metran/mn atn. Eles no reve-
laram e no revelaro a opinio deles - ok p--fhn-a-n te ka ok
po-fhn-osi tn autn/atn gnmhn.
24. Ote pr mat peristelai TT dunatn stin ote as-
xrn mrthma xrn. (Estob., III, 6, 14)
Anlise: stin - vb. do suj. inf.; dunatn - pred. do suj. peristelai -
inf. aor. at. suj.; ote pr - acus. n. c. o. d. do inf.; Ote asxrn
mrthma - mat xrn.
Temas: peristell- / peristela-
Traduo: Nem possvel envolver o fogo com um manto nem um pe-
cado vergonhoso com tempo.
Verso: O pecado vergonhoso envolve a alma e o corpo como com um
manto. - T asxrn mrthma peristllei w mat tn cu-
xn te ka t sma. O fogo no e no ser envolvido pelo manto e
o pecado vergonhoso no e no ser envolvido pelo tempo - T mn
pr o stlletai ote stel--s-etai t mat t d asxrn
mrthma o stlletai ote stel--s-e-tai t xrn. Envol-
ver ms aes com o tempo impossvel. - T stelai ponhr rga
t xrn dnatn stin.
25. Sofaw fyonsai TT mllon plotou kaln. (Estob., III,
38, 23)
Anlise: fyonsai - inf. suj.; sofaw - compl. do vb. de separao,
gen.; mllon - adv. comp. de itensidade; - conet. de rel. entre dois;
plotou - compl. do vb. de separao, gen.; kaln - nom. sing. n.
pred. do inf. - suj.
Temas: fyonej-, / fyonh-sa-
Traduo: Invejar a sabedoria mais do que a riqueza belo.
Verso: Os homens tm inveja da riqueza e no da sabedoria - O n-
yrvpoi to plotou mllon tw sofaw fyovnosin. a sabe-
doria no tem inveja da riqueza mas a riqueza tem inveja da sabedoria - H

mur_t2_08.p65 259 22/01/01, 11:49


260 exerccios de aplicao: texto grego VII

mn sofa to plotou o fyone d plotow fyone tw


sofaw.
26. Plin d to Xrjou grcantow TT pmcon T t pla
ntgrace TT(Levndaw) lyn T lab TT. (Plut., Mor.,
225d)
Anlise: to Xrjou grcantow - reduzida de part. com suj. indep. >
gen. absoluto; plin - adv.; d - conet. pont. oral; pmcon - imperat.
sing. aor.; t pla - acus. c. o. d.; (Levndaw) - nom. suj. da princ.;
ntgrace - vb. ind. aor. narrat. at.; lab - imperat. sing. aor. at.;
lyn - part. aor. masc. pred. do suj. do imperativo.
Temas: graf-/graca-, pemca-, ntigraf-/ntegraca-,
lynt-, lamban-/lab-
Traduo: Tendo Xerxes escrito de novo: manda as armas, respondeu
Lenidas: tendo vindo pega. /vem e pega/vem pegar.
Verso: Xerxes veio e no pegou as armas. - O Xrjhw lyn ok
labe t pla. Xerxes escreveu e Lenidas respondeu: vinde e pegai
as armas! - To Xerjou grcantow pmcon t pla ntgrace
Levndaw lyntew labte. Os persas vieram e no pegaram as
armas - O Prsai lyntew ok labon t pla. Lenidas no
enviou as armas. - O Levndaw ok pemce t pla.
27. W jen ggeilon TT// Lakedaimonoiw ti tde
kemeya Ttow kenvn// =masi peiymenoi T. (Sim.)
Anlise: W jene - voc.; ggeilon - imperat. aor. sing. Lakedai-
monoiw - dat. de atrib.; ti - conet. compl.; kemeya - vb. de suj. impl.
perf. md.; tde - adv. de lugar por onde; peiymenoi - part. md. masc.
pl. pred. do suj.; tow =masi - dat. de atrib. compl. do part.; kenvn -
gen. restr. compl. nom.
Temas: ggell-/ggeila-, kei-, peiymeno-
Traduo: estrangeiro, anuncia aos lacedemnios que por aqui jaze-
mos obedientes/obedecendo s palavras daqueles/deles.
Verso: estrangeiros, anunciai: os lacedemnios jazem aqui; ele jaz aqui.
- V jenoi/jnoi, ggelate: O Lakedaimnioi tde kentai,
ketai. Eu anunciei - ggeila; eles anunciaram - ggeilan; eu anun-
ciarei - ggel; eles anunciaro - ggelosin; tu anunciaste e anun-

mur_t2_08.p65 260 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 261

ciars - ggeilaw te ka ggelew; vs anunciastes e anunciareis -


ggelate te ka ggelete. Eu obedeo - peyomai; obedeci e obe-
decerei s palavras deles - peismhn ka pesomai tow kenvn
=masi. Obedece (tu)- peyou tow nmoiw; obedecei s leis - peyesye
tow nmoiw; Ele obedece, obedeceu e obedecer palavra dele -
Peyetai, pesato ka pesetai t kenou =mati. eles obede-
cem, obedeceram e obedecero s leis - peyontai, pesanto ka
pesontai tow nmoiw.

28. Xalepn t poien t d kelesai TT =dion. (Estob., IV, 49, 3)


Anlise: t poien - inf. pres. suj. nom.; xalepn - nom. n. pred. do
suj. inf.; t d kelesai - inf. aor. suj, nom.; =dion - nom. n. pred.
do suj. inf.
Temas: keleu-/keleusa-
Traduo: Difcil fazer, mandar fcil.
Verso: A lei manda fazer coisas boas - O nmow keleei t kal
poien. O rei mandou e o soldado fez - kelesantow to basilvw
stratithw pohsen. eu mandarei e ele far - kelesv ka poisei
/ kelesantw mou poisei kenow.

29. Pntvn atrw tn nagkavn kakn xrnow stn: otow


ka se setai TT. (Men., 107)
Anlise: xrnow - nom. suj.; stn - vb. do suj.; atrw - nom. pred.
do suj.; pntvn tn nagkavn kakn - gen. restr. compl. nom.;
otow - nom. suj.; ka - conet. forte; setai - vb. do suj. fut. md.; se
- acus. c. o. d. do vb.
Temas: aj-/as-
Traduo: De todos os males necessrios o tempo curador; esse curar
tambm a ti.
Verso: O tempo curou todos os males - O xrnow pnta t kak
sato. / pntaw tow pnouw. Os mdicos curaram e curaro os
males - O atro santo te ka sontai t kak.tow pnouw.
Os males necessrios o tempo cura; esse o mdico de todos. - T
nagkaa kak tai xrnow: otow pntvn atrw.

mur_t2_08.p65 261 22/01/01, 11:49


262 exerccios de aplicao: texto grego VII

30. Pollo se missousin TT n sautn filw T. (Men., 854)


Anlise: Pollo - nom. suj.; missousin - vb. do suj. ind. pres. at.; se
- acus. c. o. d.; n - partcula de eventual; filw - vb. de suj. impl. subj.
event. pres. at.; sautn - acus. c. o. d. pron. reflex.
Temas: misej-/mishs-, filej-
Traduo: Muitos te odiaro se amares a ti mesmo / caso ames.
Verso: Se amas os outros muitos te amaro - En tow llouw filw
pollo se filsousin. Tu odiaste os outros e muitos te odiaram -
tow llouw mseiw ka pollo se msoun.
31. Gmnaze pad: ndra gr o gumnseiw TT. (Men., 104)
Anlise: Gmnaze - vb. imperat. sing. pres.; pada - acus. c. o. d.; gr
- conet. explic.; o gumnseiw - vb. fut. ind. at. suj. impl.; ndra -
acus. c. o. d.
Temas: gumnaz-/gumnas-
Traduo: Exercita o menino, pois o homem no exercitars.
Verso: Os homens exercitam os meninos - O ndrew gumnzousi
tow padaw. Os meninos so exercitados pelos homens, mas os meni-
nos no exercitam, no exercitaram nem exercitaro os homens. - O
mn padew gumnzontai p tn ndrn o d padew o
gumnzousin ote gmnazon ote gumnsousi tow ndraw.
Eu exercito meninos e homens. - Padaw te ka ndraw gumnzv.
Os pedagogos exercitam os meninos. - O paidagvgo tow padaw
gumnzousin. Eles no exercitaro homens. Tow d ndraw o
gumnsousin.
32. Dionusvn mn n pomp: yeasomnhn T d mthr m gagen
TT. (Men., 449)
Anlise: pomp - nom. suj.; mn - conet. pont. oral; n - vb. do suj.
impf.; Dionusvn - gen. restr. compl. nom.; mthr - nom. suj.; d -
conet. pont. oral.; gagen- vb. do suj. ind. aor. narrat. at.; me - acus. c.
o. d.; yeasomnhn - acus. pred. do c. o. d., part. fut. md.
Temas: yeasomnh-, g-/gag-
Traduo: Era a procisso das Dionisacas e minha me me levou para
observar/contemplar.

mur_t2_08.p65 262 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 263

Verso: A me contemplava a procisso das Dionisacas - H mthr


yeto tw Dionusaw; eu tambm contemplava - ka g yemhn;
tu contemplars a me contemplando a procisso das Dionisacas. -
Yes/yesei tn mhtra yeamnhn tn pompn tn Dionnu-
sin. Todos contemplaram e contemplaro as Dionisacas. - Pntew
yesanto te ka yesontai tw Dionnusaw.

33. Erta T gon ka pokrinomai TT. (Xen., Mem.)


Anlise: Erta - vb. imper. sing. at.; gon - < ge on - part. restr. e
conclus.; ka - conet.; pokrinomai - vb. de suj, impl. fut. md.
Temas: rvtaj-; pokrin-
Traduo: Ento pergunta pelo menos e eu responderei.
Verso: Scrates tendo perguntado bem, Protgoras respondeu bem -
To Svkrtouw kalw rvthsamnou Prvtagraw pekr-
nato. A Scrates que perguntava bem Protgoras respondia bem. - T
Svkrtei kalw rvtnti Prvtagraw pekrneto. Res-
ponde-me que estou perguntando! - Apokrnou mo rvtnti.

34. En d xvmen xrmay T jomen TT flouw. (Men., 165)


Anlise: En - part. event. > subj.; de - conet. pont. oral.; xvmen -
subj. event. pres. at. suj. impl.; xrmata - acus. n. c. o. d.; jomen - vb.
de suj. impl. fut.; flouw - acus. c. o. d.
Temas: xrmat-, x-/j-
Traduo: Se tivermos bens/riquezas teremos amigos. Caso tenhamos...
Verso: Quando (se) temos dinheiro temos amigos - Otan (n)
xvmen xrmay xomen flouw. Os que tm dinheiro tm amigos;
eu tive amigos e no tive dinheiro. O xrmat xontew xousi flouw:
g d xrmata ok exon. Tu tiveste dinheiro e no tiveste amigos.
S d xrmata xvn flouw ok sxew.

35. Exou T d xein T ti kn (ka n) xw T jeiw T flouw.


(Men., 174)
Anlise: Exou - imper. md. sing, pres.; d - conet. pont. oral; xein -
inf. c. o. d.; ti - acus. n. c. o. d. do inf.; kn (ka - conet. de mesmo
plano; n) - conet. event.; xw - vb. suj. impl. subj. event. pres.; jeiw
- cv. suj. impl. fut. at.; flouw - acus. c. o. d.

mur_t2_08.p65 263 22/01/01, 11:49


264 exerccios de aplicao: texto grego VII

Temas: ex-, x-, j-


Traduo: Ora (para) ter algo e se tiveres (caso tenhas) ters amigos.
Verso: Ns oramos (agora) - exmeya; e oramos (antes)- hjmeya;
oraremos - ejmeya; orareis - ejesye; orastes - ejasye. Os meus
amigos so amigos de mim e no dos que tm. - o mo floi / o
floi mo esi mo floi llo tow xousi. Eu rezo para ter bons
amigos e terei tesouros - Exmenow xein flouw yhsaurow jv.
/ exomai... ka jv...
36. O Prsai nmizon T edaimonsteroi sesyai TT n yera-
pevsi T tow yeow. (Xen.)
Anlise: O Prsai - nom. suj.; nmizon - vb. do suj, imperf. at.;
sesyai - inf. c. o. d.; edaimonsteroi - nom. pred. do suj.; n -
conet. event.; yerapevsi - vb. suj, impl. subj. event. at. pres.; tow
yeow - acus. c. o. d.
Temas: nomiz-, s-/s-ss->s-, yerapeu-
Traduo: Os persas acreditavam haverem de ser mais felizes caso cultuem
os deuses. / cultuassem.
Verso: Os Persas veneravam os deuses e eram felizes. - Tow yeow
yerapeontew o Prsai hdaimnoun / edamonew san. Ponha
a frase na 1a pessoa do singular. - Enmizon edaimonsterow ses-
tai n yerapev / yerapesv tow yeow. Quando eu venerar os
deuses serei mais feliz. - Otan yerapesv tow yeow edaimo-
nsv / edamvn somai. Venera os deuses e sers mais feliz. - Tow
yeow yerpeuson ka edaimonsterow s/sei/Tow yeow
yerapevn...
37. Uperbntew TT t rh jomen TT ew kmaw pollw te
ka edamonaw. (Xen., Anb.)
Anlise: jomen - vb. da princ. de suj. impl.; perbntew - part. aor.
at. nom. masc. pl. pred. do suj.; t rh - acus. n. pl. c. o. d. do part.; ew
kmaw - acus. de direo; pollw te ka edamonaw - acus. pred. do
c. de direo.
Temas: perbain-/perbant-, k-/j-
Traduo: Tendo ultrapassado as montanhas chegaremos a aldeias nu-
merosas e prsperas.

mur_t2_08.p65 264 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 265

Verso: Os soldados ultrapassaram as montanhas e chegaram a muitas


aldeias prsperas. - Uperbntew t rh o stratitai jan ew
ew kmaw pollw te ka edamonaw. Ns estamos chegando -
komen; chegamos - jamen; e chegaremos- ka jomen. As aldeias
prsperas no eram dos gregos mas dos armnios - A edamonew k-
mai san o tn Ellnvn ll tn Armenvn. / o tow
Ellhsin ll tow Armenoiw.

38. Ka fiknontai T o Ellhnew p t row t pmpt m-


r&: noma d t rei n Yxhw. Epe d o prtoi gnonto
TT p to rouw kraug poll gneto ka txa d
koousi T bontvn T tn strativtn ylatta; y-
latta;. (Xen., Anb.)
Anlise: Ka - conet. de acrsc.; o Ellhnew - nom. suj.; fiknontai
- vb. do suj. ind. md.; p t row - acus. de direo; t pmpt
mr& - loc. de questo p > por onde; noma - suj. nom.; d - conet.
pont. oral; n - vb. do suj. impf.; Yxhw.- nom. pred. do suj.; t rei
- dat. de atrib.; Epe - conet. temp. causal; d - conet. pont. oral.; o
prtoi - nom. suj.; gnonto - vb. do suj. aor. narrat.; p to rouw
- gen. loc. partitivo, pontual; kraug poll - nom. suj.; gneto -
vb. do suj. aor. narrat. ka - conet. de acrsc.; txa - adv. d - part.
cont. afirm.; koousi - vb. suj. da princ. ind. at.; tn strativtn
- gen. compl. nom. de (fvnn); bontvn - part. pres. gen. pred. de
strativtn; ylatta; ylatta; - nom. de identificao.
Temas: fiknej-/fik-, gign-/-gen-, kou-, bont-
Traduo: E chegam os gregos sobre a montanha pelo quinto dia; o nome
da montanha era Thekes. Depois que / uma vez que os primeiros acon-
teceram / vieram a ser sobre a montanha, aconteceu uma grande gritaria
e ento imediatamente eles ouvem os soldados gritando: Mar! Mar!
Verso: O exrcito chegou - fketo strati; chega - fiknetai;
chegar - fjetai ao topo da montanha - p t row. Os primeiros
chegaram no topo e gritaram: o mar! o mar!- O prtoi fikmenoi
p t row bvn: Ylatta; Ylatta;. A gritaria se tornou
grande. - H kraug poll gneto.

mur_t2_08.p65 265 22/01/01, 11:49


266 exerccios de aplicao: texto grego VII

39. (Elnhw) rpasyeshw T o Ellhnew otvw gankthsan


TT sper lhw tw Elldow peporyhmnhw T. (Iscr., El.)
Anlise: (Elnhw) rpasyeshw - reduzida de part. suj. indep. > gen.
absol.; o Ellhnew - nom. suj.; gankthsan - vb. do suj. aor. narr.
at.; otvw - adv. de modo; sper - adv. rel. de modo; lhw tw
Elldow peporyhmnhw - reduzida de part. suj. indep. > gen. absol.
Temas: rpasynt-rpasyesa-, ganaktaj-, ganakthsa-,
peporyhmnh-
Traduo: Helena tendo sido raptada, os Gregos se ofenderam dessa
maneira, como (se) a Grcia inteira estivesse arrasada.
Verso: Helena foi raptada e todos os gregos se ofenderam - Elnhw
rpasyeshw o Ellhnew pntew otvw gankthsan. Mas a
Grcia toda no estava devastada. H d Ellw ok pepryhto (ok
n poporyhmnh. Troia tendo sido devastada, os gregos no se ofen-
deram. - Troaw porthyeshw o Ellhnew ok gankthsan. Eu
rapto sou raptado - rpzv, rpzomai; raptars e sers raptado -
rpseiw ka rpasys/sei; raptou e foi raptado rpase ka
rpsyh; Eu devastei, devasto e devastarei. Epryhsa, pory ka
porysv. Eles devastaram. - Epryhsan; Devastar - poryen; rap-
tar - rpzein; levar a mal - ganaktn; Ser devastado - poryesyai;
ser raptado - rpzesyai.
40. O mlleiw T poien T m lge: potuxn TTgr katage-
lasys TT. (Ptaco)
Anlise: mlleiw -vb. dsuj. impl.; poien - inf. c. o. d.; m lge: - imper.
neg. sing. O - rel. de antec. impl. c. o. d. do imper.;gr - conet. expl.;
potuxn - part. aor. nom. masc. pred. do suj.; katagelasys -
fut. pas. suj. da princ.
Temas: mell-, poiej-, potugxnont-/potuxnt- katagelaj-
/katagelasyhs-
Traduo: O que vais (ests para) fazer no dize; pois tendo falhado sers
ridicularizado.
Verso: Ptacos no dizia o que ia fazer para que no fosse zombado se
tivesse falhado. - O Pittakw ok lege melle poien na
potuxn m katagelasyeh. Reconstrua a frase e ponha o sujeito
do verbo principal na 1a e 3a pessoas do plural.

mur_t2_08.p65 266 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 267

1a p. - O mllv poien o lgv: potuxn gr katagelas-


ysomai.
3a p. - O mllousi poien o lgousin: potuxntew gr kata-
gelasysontai.
41. Anyrvpow n marton TT: o yaumaston TT. (Men., 449)
Anlise: marton - vb. de suj. impl. impf.; n - part. pres. nom. pred.
do suj.; nyrvpow - nom. pred. do part.; o yaumaston - nom. n.
pred. do suj. orac.
Temas: martan-/ mart-, yaumaz-/ yaumasto-
Traduo: Sendo homem falhei; no de se admirar.
Verso: Sendo mulher tu falhaste - Gun osa martew; sendo mu-
lheres falhastes, falhais e falhareis. - Gunakew osai mrtete,
martnete te ka martsete / martsesye. Tambm eles,
sendo homens, falharam, falham, e falharo - Ka ato ndrew ntew,
marton, martnous te ka martsousin / martsontai.
42. Dhmosynhw =tvr fh plevn enai cuxn tow nmouw.
W sper gr sma sterhyn TT cuxw pptei T otv ka
pliw m ntvn T nmvn kataletai. (Estob., IV, l. l44)
Anlise: Dhmosynhw - nom. suj. =tvr - nom. aposto do suj.; fh
- vb. do suj.; tow nmouw - acus. suj. da inf. c. o. d.; enai - inf. c. o. d.;
cuxn - nom. pred. do suj. da inf.; plevn - gen. restr. compl. nom.;
Wsper - adv. de modo. correl.; gr - conet. expl.; sma - nom. n.
suj.; sterhyn - part. aor. pass. nom. pred. do suj.; cuxw - gen. de
separ. - pptei - vb. do suj. ind. pres. at.; otv - adv. dit. de modo;
ka - conet. forte > tambm; pliw - nom. suj.; m - neg. event.; ntvn
nmvn - reduz. de part. suj. indep. > gen. absol. kataletai - vb. do
suj. pres. pass. ind.
Temas: sterej-/sterhyent-, pipt-, nt-
Traduo: Demstenes o orador / O orador Demstenes disse/dizia as
leis serem a alma das cidades. Com efeito, como um corpo privado de
alma cai, assim tambm uma cidade, no existindo leis, dissolvida.
Verso: As leis so a alma da cidade - O nmoi cux tw plevw. A
cidade privada de leis ser privada de alma - H pliw sthreyesa
nmvn sterhysetai cuxw: ela cair ou ser destruda - pesetai
te ka fyarsetai. Existindo leis na cidade, a cidade tem alma, no

mur_t2_08.p65 267 22/01/01, 11:49


268 exerccios de aplicao: texto grego VII

cai e no destruda. - Nmvn ntvn n t plei, pliw cuxn


xei: o pptei te ka o fyeretai.

43. Ka n trannow on kratn T tw plevw grc TT tow


poltaiw xr poien T ka tata nmow stn T; (Xen., Mem.)
Anlise: Ka - conet. forte > mesmo, at, tambm; n/n/n - conet.
event.; on - conet. concl.; trannow - nom. suj.; kratn - part. pres.
nom. pred. do suj.; tw plevw - gen. de separ. compl do vb. de poder;
grc - subj. aor. event.; tow poltaiw - dat. de atrib.; - acus. c. o.
d. de poien, com antec. impl. c. o. d. de grc; xr - vb. do suj.
oracional; poien - c. o. d. de xr; ka - conet. forte; tata - nom. n.
pl. suj.; stn- vb. do suj.; nmow - nom. pred. do suj.
Temas: kratont- > kratnt-, graf-/graca-, poiej-, s-/s-
Traduo: Pois bem, mesmo se um tirano dominando a cidade escreva/
escrever aos cidados as coisas que preciso fazer, tambm essas coisas
so lei.
Verso: Mesmo as leis escritas por tiranos so leis, diz Xenofonte. O
nmoi ka grafntew p tn turnnvn nmoi esn. Os tiranos
no poder escrevem leis injustas. - O trannoi kratontew dkouw
nmouw grfousin. Leis injustas so, foram e sero escritas por tira-
nos. - Adikoi nmoi grfontai, grfhsn te grafsontai
p tn turnnvn. As leis dizem aos cidados o que preciso fazer.
- O nmoi lgousi tow poltaiw xr poien.

44. O prgonoi poy mn tn plin katalipntew TT te prw


Xrjhn polmoun T ew Salamna dibhsan. TT (Licurgo)
Anlise: O prgonoi - nom. suj.; mn - gen. restr. comp. nom.;
pote - adv. indef. de temp.; katalipntew - part. aor. nom. pl. pred.
do suj.; tn plin - acus. c. o. d. do part.; te - adv. rel. de tempo;
polmoun - vb. do suj. da princ. impf. at.; prw Xrjhn - acus. de
direo > contra; dibhsan - vb. do suj. da princ. aor. narrat.; ew
Salamna - acus. de direo.
Temas: katalepont-/katalipnt-; polemej-, diabain-/
diebhsa-
Traduo: Outrora/um dia os vossos antepassados, tendo abandonado a
cidade, quando guerreavam contra Xerxes, passaram para Salamina.

mur_t2_08.p65 268 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 269

Verso: Vs abandonastes vossos antepassados, mas os antepassados no


vos abandonaram. - Umew mn katelpete/kataleipntvn mn
tow mn prognouw o d prgonoi mn o katlipon mw.
Tu abandonaste a cidade - Tn plin katlipew. Os gregos passaram
(atravessaram) para Salamina. - o Ellhnew dibhsan ew Salamna.
Eu atravesso - diabanv; atravessava - dibainon; atravessei - dibh-
sa; atravessarei - diabsomai/diabsv; tu atravessas - diabaneiw;
atravessavas - dibainew; atravessaste - dibhsaw/dibhw; atravessars -
diabs/ei / diabseiw; ns atravessamos - diabanomen; atraves-
svamos - diebanomen; e atavessaremos - te ka diabsomen/
diabhsmeya.
45. Epeid kenow autn blacen TT prw m ti dikon poi-
saw T g mautn m blcv TT prw kenon dikn ti
poisaw TT; (Epiteto)
Anlise: Epeid - conet. causal/temporal; kenow - ditico nom. suj.;
blacen - vb. do suj. aor. narrat. at.; autn - acus. c. o. d. pron. reflex.;
poisaw - part. aor. nom. pred. do suj.; ti dikon - acus. c. o. d.; prw
m - acus. de direo > contra; g - nom. suj.; m blcv - subj.
event. aor.; mautn - acus. c. o. d. pron. reflex.; poisaw - part. aor.
nom. pred. do suj.; dikn ti - acus. c. o. d.; prw kenon - acus.
compl. de direo > contra.
Temas: blapt-/blaca-; poisant-; blapt-/blac-, poiont-
> poiont-
Traduo: Uma vez que/depois que ele prejudicou-se tendo feito algo
injusto contra mim, eu no me prejudicarei tendo feito algo injusto con-
tra ele.
Verso: Maus cidados prejudicam a si mesmos e prejudicam a cidade. -
O kako poltai autow blptontew blptousi tn plin.
Eu no causei danos cidade, mas vs causastes. - Eg mn tn plin
ok blacon mew d blcete. Tu no prejudicars os outros e no
sers prejudicado por eles. - S d tow llouw o blceiw ka o
blabs/blafys/ei p tn llvn.
46. En zhtw T kalw erseiw TT (Plat., Grg., 503d)
Anlise: En - conet. event.;zhtw - vb. de suj impl. subj. event. at.;
kalw - adv. de modo;erseiw - vb. do suj. da princ. fut. at.

mur_t2_08.p65 269 22/01/01, 11:49


270 exerccios de aplicao: texto grego VII

Temas: zhtej-, erisk-/ers-


Traduo: Se procurares bem achars. / Caso procures bem encontrars.
Verso: Eu procuro e no encontro - Zht ka ok erskv; procu-
rei e no encontrei - zthsa ka ok eron/ zhtsaw ok eron;
procurava e no encontrava - ztoun ka ok hriskon;
Ponha essa trs frases na 1a, 2a, e . 3a pessoas do plural
1a pessoa do plural. - Zhtomen ka ox erskomen. zhtsamen
ka ox eromen. zhtomen ka ox hrskomen.
2a pessoa do plural - Zhtete ka ox erskete. Ezhtsate ka
ok hrete/ zhtsantew ok erete; Ezhtete ka ox hrskete.
3a pessoas do plural - Zhtosi ka ox erskousin: zthsan ka
ox hron: ztoun ka ox hriskon.
47. Ww dw bow n tiw m my TT. (Men., 756)
Anlise: Ww - adv. de modo exclam.; bow - nom. suj.; dw - nom.
masc. pred. do suj.; n - conet. event.; tiw - nom. suj. indef.; m - neg.
event.; my - subj. aor. event.
Temas: manyan-/may-
Traduo: Como doce a vida casa/se algum no entende/entenda!
Verso: Se ns a entendermos, a lngua grega agradvel. En myv-
men llhnik gltta de stn. A lngua grega agradvel de
aprender. - H Ellhnik gltta de stin mayen. As lies da
vida nem sempre so agradveis - T to bou maymata ok e
da stn.
48. Dkaiow syi na dikavn txw TT. (Men., 119)
Anlise: syi - imperat. sing.; dkaiow - nom. pred. do su.; na - conet.
final event.; txw - subj. aor. at. event.; dikavn - gen. part.
Temas: tugxan-, tux-
Traduo: S justo para que encontres justos.
Verso: S justa - dikaa syi; seja (ele, ela) justo, justa - stv d-
kaiow, dikaa; sejam justos (eles, elas) - stvn/stvsan dkaioi,
dkaiai; eu encontrei, encontrarei justia - tuxon, tejomai Dkhw;
no estou encontrando justia da parte de meus amigos - Dkhw o tug-
xnv par tn flvn mou; eu no encontrava justia da parte de
meus amigos - Dkhw o tgxanon par tn flvn mou.

mur_t2_08.p65 270 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 271

49. O Diognhw legen T ti o mn lloi knew tow xyrow


dknousin T g d tow flouw dknv na ssv atow.
(Estob., III, 13, 44)
Anlise: O Diognhw - nom. suj.; legen - vb. do suj. impf. at.; ti -
conet. integr.; o mn lloi knew - nom. suj.; dknousin - vb. do suj.
ind. pres. at.; tow xyrow - acus. c. o. d.; g d - nom. suj.; tow
flouw - acus. c. o. d. de dknousin; na - conet. final subj. eventual;
ssv - subj. aor. /fut. eventual.
Temas: leg-, dakn-, svz-svs-
Traduo: Digenes dizia: os outros ces mordem os adversrios, mas
eu mordo os amigos para que os salve/para salv-los.
Verso: Os ces no mordiam Digenes, mas Digenes mordia os ami-
gos - O mn knew tow xyrow daknon Diognhw d daknen
tow flouw. O co me mordeu - O kvn dak me. Os ces te mor-
deram - O knew dakn se. Mordeu - daken; mordia - daknen;
mordestes - dkete; mordeis - dknete.

50. Dustuxn T krpte T na m tow xyrow efranw T.


(Periandro, 18)
Anlise: Dustuxn - nom. part. pres. pred. do suj.; krpte - imperat.
sing. pres. at.; na - conet. final subj. eventual; m efranw - subj.
pres. event. final, at. tow xyrow - acus. c. o. d.
Temas: dustuxont-> dustuxont-, krupt-, efrain-
Traduo: Sendo infeliz esconde, a fim de que no alegres os advers-
rios/para no alegrar os adversrios.
Verso: Ponha essa frase na 1a pessoa do plural masculino;- Dustu-
xontew krptvmen na m tow xyrow efranvmen; na 1a
pessoa do plural feminino; - Dustuxosai krptvmen na m tow
xyrow efranvmen; 1a pessoa do plural neutro - Dustuxonta
krptvmen na m tow xyrow efranvmen. na 3a pessoa do
plural masculino - Dustuxontew kruptntvn na m tow x-
yrow efranvsin; na 3a pessoa do plural feminino - Dustuxosai
kruptntvn na m tow xyrow efranvsin; na 3a pessoa do
plural neutro - Dustuxonta kruptntvn na m tow xyrow
efranvsin.

mur_t2_08.p65 271 22/01/01, 11:49


272 exerccios de aplicao: texto grego VII

51. Flvn trpouw ggnvske T missw TT d m. (Men., 742)


Anlise: ggnvske - imper. sing. pres. at.; trpouw - acus. c. o. d.;
flvn - gen. restr. co, pl. nom.; d - conet. pont. oral.; m.- neg. event.;
missw - fut. event. md. suj. impl.
Temas: gignvsk-, misej-/miss-
Traduo: Reconhece os modos dos amigos, no havers de odiar.
Verso: Eu conheo e no odeio os modos de meus amigos. - Gignskv
t ka o mis tow tn flvn trpouw. Oxal odiasses os modos
dos maus amigos!- Eye misohw tow tn kakn flvn trpouw.
Eu reconhecerei meus amigos pelos modos deles - Gnsomai tow
mow flouw tow trpoiw atn. Ele reconheceu o traidor pelos
modos dele - Egnv tn prodthn tow ato trpoiw.
52. O kalw erhmnon T st t gnyi TT seantn: xrh-
simteron gr n t gnyi tow llouw. (Men., 240)
Anlise: O st - vb. do suj. orac.; kalw erhmnon - nom. pred. do
suj. orac.; t - art. nom. neutro do suj. oracional; gnyi - imper. aor.
sing. at.; seantn - acus. c. o. d. do imper. at. pron. reflex.; xrhsim-
teron - nom. neutro. pred. do suj. orac.; gr - conet. explic.; n -
impf. ind. irreal; t - art. nom. neutro do suj. oracional; gnyi - gnyi
- imper. aor. sing. at.; tow llouw - acus. c. o. d. do imper. at.
Temas: erhmno-, gignvsk-/gnv-
Traduo: No est bem dito: Conhece-te a ti mesmo, com efeito, era
mais til o Conhece os outros.
Verso: Eu me conheo me conheci e me conhecerei - gignskv
mautn; gnvn te ka gnsomai mautn; ele se conhece, se co-
nhecer e se conheceu - gignskei, gnsetai te ka gnv autn
/ atn; eles se conhecem, se conheceram e se conhecero a si mesmos
- gignskousin, gnvsan ka gnsontai autow / atow.
53. Bradw Tprw rgn kgkratw frein geno T, (Men., 60)
Anlise: geno - imper. aor. md. sing.; bradw - nom. sing. pred. do
suj; prw rgn - acus. de direo; ka - conet.; gkratw - nom.
sing. pred. do suj.; frein - inf. compl. nom.
Temas: bradW-/bradW- bradea-, fer-, gen-
Traduo: Torna-te calmo para a ira e temperante em suportar.

mur_t2_08.p65 272 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 273

Verso: Ponha essa frase na 1a pessoa do singular (1); e plural; na 2a pes-


soa do singular (2); e plural; e na 3a pessoa do singular (3); e plural com
sujeitos masculinos, femininos e neutros (a, b, c).
1a. masc. sing. Bradw prw rgn kgkratw frein genmhn.
1b. fem. sing. Bradea prw rgn kgkratw frein genmhn.
1c. neutro sing. Brad prw rgn kgkratw frein genmhn.
1d. masc. pl. Bradew prw rgn kgkratew frein genmeya.
1e. fem. pl. Bradeai prw rgn kgkratew frein genmeya.
1f. neutro pl. Brada prw rgn kgkrat frein genmeya.
2a. masc. sing. Bradw prw rgn kgkratw frein gnou.
2b. fem. sing. Bradea prw rgn kgkratw frein gnou.
2c. neutro sing. Brad prw rgn kgkratw frein gnou.
2d. masc. pl. Bradew prw rgn kgkratew frein gnesye.
2e. fem. pl. Bradeai prw rgn kgkratew frein gnesye.
2f. neutro pl. Brada prw rgn kgkrat frein gnesye.
3a. masc. sing. Bradw prw rgn kgkratw frein gneto.
3b. fem. sing. Bradea prw rgn kgkratw frein gneto.
3c. neutro sing. Brad prw rgn kgkratw frein gneto.
3d. masc. pl. Bradew prw rgn kgkratew frein gnonto.
3e. fem. pl. Bradeai prw rgn kgkratew frein gnonto.
3f. neutro pl. Brada prw rgn kgkrat frein gnonto.

54. Makriow stiw tuxe TT gennaou flou: filaw gr odn


sti timiteron
Anlise: stiw - nom. suj. rel. indef.; tuxe - vb. do suj. aor. narrat. at.;
gennaou flou - gen. part. compl. de tuxe; makriow - nom. pred.
dp suj.; gr - conet. expl.; odn - nom. suj.; sti - vb. do suj. ind.;
timiteron- pred. do suj.; filaw - gen. de separ. compl. nom. do
compar.
Temas: tugxan-/-tux-
Traduo: Feliz o que encontrou um amigo generoso, pois nada existe
mais valioso do que a amizade.
Verso: Eu serei feliz quando encontrar a amizade e um amigo nobre. -
Makriow somai tan txv filaw te ka gennaou flou. Um
amigo nobre mais estimvel do que a riqueza. - Gennaow flow
timiterw sti plotou. Eu encontro - tugxnv; ele encontrava

mur_t2_08.p65 273 22/01/01, 11:49


274 exerccios de aplicao: texto grego VII

- tgxane; ns encontraremos - teujmeya/ tuxhsmeya; ns en-


contraramos - tugxnoimen / txoimen n.
55. Mhdpote sautn dustuxn T pelpsw TT. (Men., 131)
Anlise: pelpsw - vb. de suj. impl. subj. exort.; mhdpote - neg.
temp. event. sobre o vb.; dustuxn - part. pres. nom. pred. do suj.;
sautn - acus. c. o. d.; pron. reflex.
Temas: dustuxont>dustuxont-, p-elpiz-/p-elpisa-
Traduo: Jamais, sendo infeliz, te desesperes de ti mesmo.
Verso: Ponha essa frase no indicativo futuro na 1a pessoa do singular -
Mhdpote mautn dustuxn pelpsv; e 1 a do plural. -
Mhdpote mw atow dustuxontew T pelpsvmen
56. Mrtura mn parjomai TT tn yen tn n Delfow.
Anlise: parjomai - vb. de suj. impl. fut. md.; mn - dat. de atrib.;
tn yen - acus. c. o. d.; tn n Delfow - acus. aposto do c. o. d.;
mrtura - acus. pred. do c. o. d.
Temas: parex-/parej-
Traduo: Eu vos fornecerei (como) testemunha o deus, o em Delfos.
Verso: Eu vos apresentei e estou apresentando o deus, o em Delfos como
testemunha. - Mrtura mn parejmhn te ka parxomai tn
yen tn n Delfow.
57. Odna ppote misyn tw sunousaw prjato TT( Sv-
krthw). (Xen.)
Anlise: Svkrthw - suj. nom.; prjato - vb. do do suj. md.;
odna misyn - c. o. d. do vb.; ppote - adv. indef. de tempo; tw
sunousaw - gen. de orig. compl. nom.; odna misyn - c. o. d. do vb.
acus.
Temas: prag. / ()- praja-
Traduo: (Scrates) no se fez (no realizou) nehum salrio de sua presena.
Verso: Os professores tm pouco salrio das lies; e no realizam ne-
nhum lucro de sua presena. - O didskaloi odn mn krdow
prttontai tn mayhmtvn odn d krdow prttontai tw
sunousaw. Ns realizaremos - mew prajmeya; eles realizavam -
ato prttonto; auto prjanto; tu realizars - prj/
prjei; vs realizastes. - prjasye.

mur_t2_08.p65 274 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 275

58. Tata gr mew chfsasye TT; (Demst.)


Anlise: mew - nom. suj; chfsasye - vb. do suj. aor. narrat. mdio;
tata - acus. n. pl. c. o. d.; gr - conet. expl. confirm.
Temas: chfid-/-chfis-a-
Traduo: Na verdade vs votastes essas coisas. / Fostes vs...
Verso: Eu no voto, no votei, nem votarei essas coisas - Eg mn o
chfzomai, ote chfismhn ote chfsomai / chfiomai
tata; ele no votou, no vota e nem votar essas coisas - otow /
kenow d ok chfsato ote chfzetai ote chfsetai /
chfietai tata; tu no votaste, nem votars essas coisas - s d ok
chfsv ote chfz/ei ote chfs/ei / chfi tata;

59. Elonto T fegein T mllon tow poltaw den T dou-


leontaw T.
Anlise: Elonto - vb. de suj. impl. aor. ind. de raiz-tema, mdio; fe-
gein den - inf. c. o. d.; mllon - adv. de intens. sobre fegein;
tow poltaw - acus. c. o. d. de den; douleontaw - den - acus.
pred. do c. o. d.
Temas: el-/l-, feug-, d-, douleuont-
Traduo: Eles preferiram (escolheram mais... do que)pr-se em fuga /
exilar-se a ver os cidados servindo como escravos.
Verso: Scrates preferiu morrer a exilar-se. - O Svkrthw ele
mllon poyskein fegein. Tu preferiste exilar-te a ser escravo -
elew mllon poyskein douleein; Eu vi - edon; que tu vejas -
dw; ele veria - doi n; vede - dte; a mulher tendo visto - gun
dosa; o varo tendo visto - nr dn; a criana tendo visto - t
tknon dn.

60. Lakedaimnioi tn krpolin mn exon T ka dnamiw


pasa tw plevw parelyh TT.
Anlise: Lakedaimnioi - nom. suj.; exon - vb. do suj. impf. at.; tn
krpolin - acus. c. o. d.; mn - gen. compl. nom.; ka - conet. de
mesmo plano; dnamiw pasa - nom. suj.; tw plevw - gen.
compl. nom.; parelyh - vb. do suj. aor. ind. pass.
Temas: x-, paralu-, par-e-lu-yh-

mur_t2_08.p65 275 22/01/01, 11:49


276 exerccios de aplicao: texto grego VII

Traduo: Os lacedomnios mantinham / ocupavam a acrpole e a cida-


de toda foi dissolvida / desfeita.
Verso: Os lacedemnios mantiveram a cidadela e dissolveram todo o
poder da cidade. - Lakedaimnioi tn krpolin mn sxon ka
tn dnamin pasan tw plevw parlusan. Ele manteve - sxe;
vs mantivestes - sxete; eles mantero - jousin / sxsousin; tu
manters - jeiw / sxseiw; ele mantinha - exen; ns mantnhamos -
exomen.
61. Xrhmtvn neka ka xritow pollo pesyhsan TT tn
martrvn.
Anlise: pollo - nom. suj.; tn martrvn - gen. part. compl. nom.;
pesyhsan - aor. narrat. pass. ind. ou aor. puro/gnmico; neka - prep.
gen. de separ. > troca: xrhmtvn ka xritow - gen. troca > separao.
Temas: peiy-/ -peis-a-/-peisyh-
Traduo: Muitos entre os testemunhas foram / so persuadidos por
causa de dinheiro e favor.
Verso: Os favores e o dinheiro convenceram muitos testemunhas. -
Xritw te ka xrmata pollow tn martrvn / pollow
mrturaw peisan. Muitas testemunhas so convencidas e sero
convencidas por causa de favores e dinheiro. - Pollo mrturew / pol-
lo tn martrvn peyonta te ka peisysontai xartvn te
ka xrhmtvn neka. Os favores e o dinheiro convencem, convence-
ram e convencero muitas testemunhas. - Xritew ka xrmata pe-
yousin, peisan te ka pesousi pollow mrturaw.
62. O =dion t p polln kinduneonta T f nw =hy-
nai TT od t n panti t xrn praxynta TT n mi
mr& dhlvynai TT.
Anlise: O =dion - nom. n. sing. pred. do suj.; =hynai - inf. aor.
pass. suj.; t kinduneonta - part. pres. pass. substantivo suj. do inf.;
p polln - gen. ag. da pass.; od - neg. enft. conet. coord.
dhlvynai - inf. aor. pass. suj.; t praxynta - part. pres. pass. subs-
tantivo suj. do inf.; f nw - gen. ag. da pass.;n panti t xrn,
n mi mr& - locativos
Temas: kinduneont-, r-rhyh-/=hyh-, prattmeno-/praxynt-,
dhloj-/-dhlvyh-

mur_t2_08.p65 276 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 277

Traduo: No fcil serem ditos por um s os perigos sofridos por muitos


e nem as coisas feitas em todo o tempo serem reveladas em um s dia.
Verso: As coisas que foram ditas por muitos no foram ditas por um s.
- T p polln =hynta ok rryh f nw. As coisas foram
ditas por muitos mas no por todos. - T prgmata rryh p
polln ll ox p pntvn. Se as coisas foram feitas elas no
foram reveladas em um s dia. - E t prgmata prxyh ok
dhlyh n mi mr&.
63. (Elnh)... e d b& rpsyh TT ka nmvw bisyh TT ka
dkvw brsyh TTdlon ti mn rpsaw TT w brsaw
TT dkhsen TT d rpasyesa TT w brisyesa TT
dustxhsen TT. (Grgias)
Anlise: Elnh.- suj. nom.; e - conet. hipot. de subord.; d - conet.
pont. oral;rpsyh bisyh brsyh - vbs do suj. aor. narrat. pass.;
b& - instr. adv.; nmvw, dkvw - adv. de modo; ka ka - conet;
dlon - nom. pred. da orao subj. compl.; ti - conet. subord. integr.;
mn rpsaw - nom. suj. part. aor. at.; w - conj. compar.; brsaw
-nom. pred. do suj. part. aor. at.; dkhsen- vb. do part. suj. aor. narrat.
at. masc.; d rpasyesa - nom. fem. suj. part. aor. pass.; w- conj.
compar.; brisyesa - part. suj. aor. narrat. pass. fem.; dustxhsen -
vb. do part. suj. aor. narrat fem. pass.
Temas: rpaz-/rpasa/rpasyh-, biaj-/bias-a-/biasyh-,
briz-/bris-a-/brisyh-, brizont-/brsant-, dikej-,
dikhs-a-, rpzmeno-/rpasynt-, brizmeno-/brisynt-,
dustuxej-/-dustxh-s-a-
Traduo: Helena, se por violncia foi raptada e ilegalmente violentada
e injustamente ofendida, evidente que o que a raptou cometeu injustia
como que a ofendeu e a raptada como que ofendida foi infeliz.
Verso: Mude o sujeito (Helena) para 2a pessoa do sing. (1); e pl. (2)
masc. e fem.; e para a 1a pessoa do sing. (3) e pl., (4) masc. e fem.
2a pes. masc. sing. - s, e d b& rpsyhw ka nmvw bisyhw
ka dkvw brsyhw, dlon ti mn rpsaw w brsaw
dkhsen d rpasyew w brisyew dustxhsaw.
2a pes. fem. sing. - s, e d b& rpsyhw ka nmvw bisyhw
ka dkvw brsyhw, ... dlon ti mn rpsaw w brsaw
dkhsen d rpasyesa w brisyesa dustxhsaw.

mur_t2_08.p65 277 22/01/01, 11:49


278 exerccios de aplicao: texto grego VII

2a pes. masc. pl. - mew, e d b& rpsyhte ka nmvw bisyhte


ka dkvww brsyhte, ... dlon ti mn rpsaw w brsaw
dkhsen mew d rpasyntew w brisyntew dustuxsate.
2a pes. fem. pl. - mew, e d b& rpsyhte ka nmvw bisyhte
ka dkvww brsyhte, ... dlon ti mn rpsaw w brsaw
dkhsen mew d rpasyesai w brisyesai dustuxsate.
3a pes. masc. sing. - kenow, e d b& rpsyh ka nmvw bisyh
ka dkvw brsyh, ... dlon ti mn rpsaw w brsaw
dkhsen kenow d rpasyew w brisyew dustxhsen.
3a pes. fem. sing. - kenh, e d b& rpsyh ka nmvw bisyh
ka dkvw brsyh, ... dlon ti mn rpsaw w brsaw
dkhsen at d rpasyesa w brisyesa dustxhsen.
3a pes. pl. masc. pl. - mew d e d b& rpsyhmen ka nmvw
bisyhmen ka dkvw brsyhmen, ... dlon ti mn rpsaw
w brsaw dkhsen mew d rpasyntew w brisyntew
dustuxsamen.
3a pes. fem. pl. - mew d e d b& rpsyhmen ka nmvw
bisyhmen ka dkvw brsyhmen, ... dlon ti mn rpsaw
w brsaw dkhsen mew d rpasyesai w brisyesai
dustuxsamen.
64. Eboulyhn TT grcai TTtn lgon Elnhw mn gkmion
mn d pagnion. (Grgias)
Anlise: Eboulyhn - vb. de suj. impl. aor. md.; grcai - inf. c. o.
d.; tn lgon - acus. c. o. d. do inf.; gkmion - acus. pred. do c. o.
d.; pagnion - acus. pred. do c. o. d.; Elnhw mn - mn d - compl.
nom. gen. - adj. adn. do pred. do c. o. d.
Temas: boul-, -boul-h-yh-, graf-, -grac-a-
Traduo: Eu quis escrever o (este) discurso, de Helena um elogio e
meu divertimento.
Verso: Eu decido - bolomai; decidirei escrever muitos discursos -
bolomai, boulhysomai/boulsomai grcai pollow l-
gouw. O elogio de Helena foi escrito por Grgias e por Iscrates. - T
tw Ellnhw gkmion grfh/grfyh p Gvrgou ka p
Isokrtou. Tu escreves - grfeiw; escrevias - grafew; escreveste -
gracaw; escrevers - grafseiw; Est sendo escrito - grfetai;
estava sendo escrita - grfeto; foi escrito - grfh / grfyh;
ser escrito - grafsetai/grafysetai.

mur_t2_08.p65 278 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 279

65. Yalw yh TT pnta plhr yen enai.


Anlise: Yalw - nom. suj.; yh - vb. do suj. aor. md.; pnta -
acus. n. pl. suj. do inf. da completiva ob. dir.; enai - vb. do suj. da compl.
inf.; plhr - acus. n. pl. pred. do suj. da inf.; yen - gen. compl. nom.
Temas: o-/hyh-
Traduo: Tales pensava todas as coisas estarem cheias de deuses.
Verso: O cu est cheio de estrelas. - O oranw plhrw stin
strvn. Eu acho que o ter est cheio de deuses. - Omai / oomai
tn ayra plhr enai yen. Eu achava - mhn; Eu acharei -
osomai; Tua achas - o/ei; achaste - yhw; achavas - ou; eles
achavam - nto.

66. Hmn pliw t mn palain p tn turnnvn kate-


doulyhn TT.
Anlise: pliw - nom. suj.; mn - gen. restr. compl. nom.; t mn
palain - acus. n. de relao; katedoulyhn - vb. do suj. aor. narrat.
pass.; p tn turnnvn - gen. ag. da pass.
Temas: katadouloj-, kat-e-doulvyh-
Traduo: A nossa cidade/a cidade de ns, quanto ao antigo (na antigi-
dade) foi escravizada pelos tiranos.
Verso: Nos tempos antigos os tiranos escravizaram nossa cidade, mas
nossa cidade para o futuro no ser escravizada pelos tiranos. - T mn
palain o trannoi dolvsan tn metran plin/tn
plin mn t d mllonta metra pliw/ pliw mn o
katadoulvysetai p tn turnnvn.

67. Pr d to pobanein T tow mrturaw braxa bolomai


T dialhxynai TT mn.
Anlise: bolomai - vb. de suj. impl.; dialhxynai - inf. c. o. d. aor.
md.; braxa - acus. n. pl. c. o. d.; mn - dat. de atrib.; pr - prep.
rel. separao > gen.; d - conet. pont. oral; to pobanein - gen. de
separ.; tow mrturaw - acus. suj. do inf.
Temas: po-bain-, dialeg-/dialexy-
Traduo: Antes de as testemunhas descerem/irem embora eu quero
discorrer / discutir coisas curtas para vs.

mur_t2_08.p65 279 22/01/01, 11:49


280 exerccios de aplicao: texto grego VII

Verso: As testemunhas iro embora e eu vou querer falar algo curto. -


O mn mrturew pobsontai g d boulsomai/boulhyso-
mai dialhxynai brax ti. Eu irei embora - pobsomai; Eu fui
embora - pbhn; . Ele ia embora - pbaine; eles iam embora - p-
bainon; Ns iremos embora - pobhsmeya; ns fomos embora -
pbhmen; Vai (tu) embora - pbaine / pbhyi; ide vs embora -
pobanete / pbate.

68. Tn llvn pragmtvn melsantew TT pntew to


=acdo kousan TT dontow T.
Anlise: pntew - nom. pl. suj.; melsantew - part. aor. anterior.
nom. masc. pl. pred. do suj. da princ.; tn llvn pragmtvn -
gen. pl. compl. de vb. de separao; kousan - vb. do suj. aor. narrat.
at.; to =acdo - gen. do vb. por metonmia; dontow - part. pres.
simult. gen. pred. do compl.
Temas: meljont-> melont-> melont-/melsant-, kou-/
kous-a-; dont-
Traduo: Tendo se descuidado de outros negcios (coisas) todos ouvi-
ram o rapsodo cantando. (que cantava).
Verso: Eu no me preocupo - ok mel/melomai; no me preo-
cupava - ok mloun / melomhn; no me preocuparei - ok
melsv / melsomai; Tu ouves - koeiw; ouvias - kouew; ou-
viste - kousaw; ouvirs - kos/ei; o rapsodo que canta - =ac-
dw dvn; que cantou - saw; que cantar - smenow. A mulher que
canta - gun dousa; que cantou - sasa; que cantar - somnh;
Ela cantou - se; cante - d / s; se cantar - n d / s;
cantaria - doi / sai.

69. Nsa Nmfh paidesasa TT ka yrcasa TT tn Du-


nuson p tn Ayhnavn timto T.
Anlise: Nsa - nom. suj. Nmfh - nom. aposto do suj.; paide-
sasa ka yrcasa - part. aor. at. fem. nom. aposto do aposto do suj.;
tn Dunuson - acus. c. o. d. dos part.; timto - vb. do sj. impf.
pass.; p tn Ayhnavn - ag. da pass.
Temas: paideousa-/paidesasa-; trfousa-/yrcasa-;
timaj-

mur_t2_08.p65 280 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 281

Traduo: A Ninfa Nisa, a que educou e nutriu Diniso era honrada


pelos atenienses.
Verso: A Ninfa Nisa educou e nutriu Dinisos - Nsa Nmfh pa-
deus te ka yrece tn Dunuson. Dinisos foi educado e nutrido
pela Ninfa Nisa - O Dunusow paideyh te ka trfyh p
Nshw tw Nmfhw. Os atenienses honravam a Ninfa Nisa a que edu-
cou e nutriu Dinisos. - O Ayhnaoi tmvn Nsan tn Nmfhn
tn paidesasan ka yrcasan tn Dunuson.

70. O Aristedhw klyh TT dkaiow p tn Ayhnavn.


Anlise: O Aristedhw - nom. suj.; klyh - vb. do suj. aor. narrat.
pass.; dkaiow - nom. pred. do suj.; p tn Ayhnavn - gen. ag. da
pass.
Temas: kale-/-klhyh-
Traduo: Aristides foi chamado justo pelos atenienses.
Verso: Os atenienses chamavam, chamaram, chamaro Aristides de jus-
to. - O Ayhnaoi kloun, klesan, kalsousi dkaion tn
Aristedhn. Aristides era chamado justo, ser chamado justo, cha-
mado justo. O Aristedhw dkaiow kaleto, klhysetai,
kaletai.

71. Kain tiw filosofa p to Svkrtouw tow Ayhnaoiw


didxyhn TT.
Anlise: filosofa tiw - nom. suj.; kain - nom. adj. adn. do suj.;
didxyhn - vb. do suj. aor. narrat. pass.; tow Ayhnaoiw - dat. de
atrib.; p to Svkrtouw - gen. ag. da pass.
Temas: didask-/didaxyh-
Traduo: Uma certa nova filosofia era ensinada por Scrates aos
atenienses.
Verso: Scrates ensinava uma filosofia especial a seus amigos. - O
Svkrthw ddaske kainn tina filosofan tow floiw. Havia
uma filosofia especial em Scrates. - Kain tiw filosofa nn Sv-
krtei. Ele ensina - didskei; ensinou - ddaje; ensinar - didjei;
ela ensinada - didsketai; era ensinada - didsketo; ser ensinada
- didaxysetai.

mur_t2_08.p65 281 22/01/01, 11:49


282 exerccios de aplicao: texto grego VII

72. Angknh poisai TT t p tn gemnvn prostaxyn-


ta TT.
Anlise: poisai - inf. suj.; t prostaxynta - acus. c. o. d. part.
aor. pass.; p tn gemnvn - gen. ag. da pass.; ngknh - nom.
pred. do suj.
Temas: poiej-/-poh-s-a- prostattmeno-/prostaxynt-
Traduo: Fazer as coisas ordenadas pelos comandantes necessidade.
Verso: Os comandantes ordenaram fazer as coisas necessrias. - O
gemnew prostajan poisai t nagkaa. Fazer as coisas or-
denadas pelos comandantes era necessrio - Anagkaon n poisai
t p tn gemnvn prostaxynta. Os comandantes ordenam,
ordenavam, ordenaro. - O gemnew prostttousin, prostat-
ton, prostjousin. As coisas que so ordenadas eram ordenadas; as
que foram ordenadas, que sero ordenadas. T prostattmena pro-
settteto; t prostaxynta, t prostaxyhsmena.
73. Pyen tat mayew TT otv kalw;
Anlise: Pyen - questo de onde?; mayew - vb. de suj. impl. aor. narrat.
at.; tata - acus. c. o. d.; otv - adv. dit. sobre outro adv.; kalw -
adv. de modo.
Temas: manyan-/-may-
Traduo: De onde aprendeste essas coisas assim belamente?
Verso: Tu aprendes, aprendias, aprenders bem essas coisas. - Many-
neiw, mnyanew, mays/ei tata kalw. Eu aprendi, ns apren-
demos eles aprenderam. - Emayon, myomen/manynomen mayon.
Aprende-tu, aprendei vs. (infectum e aoristo) - mnyane / may; man-
ynete / mayte.
74. Eboulyh TT n t auto patrdi tafnai TT.
Anlise: Eboulyh - vb. de suj. impl. ind. aor. md.; tafnai - inf.
aor. pass. c. o. d. do vb.; n t patrdi - loc.; auto - gen. restr.
compl. nom. pron. reflex.
Temas: boul-/-boulhyh-, yapt-/tafh-
Traduo: Ele quis ser enterrado em sua (prpria) ptria.
Verso: Eu quero ser enterrado na minha ptria. - Bolomai n t
mauto patrdi tafnai. Eboulmhn, boulmeya, boulhyh-

mur_t2_08.p65 282 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 283

smeya. Eu queria, ns queramos, ns quereremos. - Eboulmhn,


boulmeya, boulhyhsmeya. Eu enterro, eu enterrei, ns enterra-
remos, ele enterrar, tu enterravas, vs enterrveis. - Yptv, yaca,
ycomen, ycei, yaptew, yptete. Ele enterrado, era enterrado,
foi entrerrado, ser enterrado na ptria dele. - Yptetai, ypteto,
tfh, tafsetai n t auto patrdi.
75. En t n Salamni mx diefyrhsan TT tessarkonta
new tn Ellnvn.
Anlise: tessarkonta new - nom. suj.; tn Ellnvn - gen. restr.
compl. nom.; diefyrhsan - vb. do suj. aor. pass.; n t n Salamni
mx - dois locativos.
Temas: diafyeir-/die-fyarh-
Traduo: Na batalha em Salamina, 40 navios dos helenos foram
destrudos.
Verso: Os persas destruram 40 navios dos gregos. - O Prsai
difyeiran tessarkonta new tn Ellnvn. Eu destruo, eu
destrua, eu destruirei, eu destru, eu fui destrudo, eu serei destrudo. -
diafyerv, difyeiron, diafyer, difyeira, diefyrhn, diafya-
rsomai. Passe essas formas na 2a pessoa do singular (1) e plural (2).
1. - diafyereiw, difyeirew, diafyerew, difyeiraw, diefyrhw,
diafyars/ei.
2. - diafyerete, difyeirete, diafyerete, diefyerate, diefy-
rhte, diafyarsesye.
76. T yesv TT; - Tow stratitaw ejamnouw TT tow yeow.
Anlise: yesv - vb. de suj. impl. ind. aor, md.; t; - inter. de ident.
neutro c. o. d.; tow stratitaw - acus. c. o. d. do vb.; ejamnouw
- acus. pred. do c. o. d. part. aor.; tow yeow - dat. de atrib.
Temas: yeaj-/ -yeas-a-, exmeno-/ ejmeno-
Traduo: O que contemplaste? - Os soldados que tinham orado aos
deuses. (tendo orado).
Verso: Eu contemplo, tu contemplavas, ele contemplou, ns contem-
plaremos, vs contemplais, elas contemplaram. - Yemai, ye,
yesato, yeasmeya, yesye, yesanto. Os soldados que esto
orando, que oraram, que oraro. - O stratitai exmenoi, ej-
menoi, ejmenoi.

mur_t2_08.p65 283 22/01/01, 11:49


284 exerccios de aplicao: texto grego VII

77. Ek purw...t pnta ka ew pr t pnta teleut TT.


Anlise: t pnta - nom. n. pl. suj. vb. impl.; k purw.- .gen. de
origem; ka - conet. coord.; t pnta - nom. n. pl. suj.; teleut -
vb. sing. do suj. n. pl.; ew pr - acus. de direo.
Temas: teleutaj-/ -teleuths-a-
Traduo: Do fogo todas as coisas (so, nascem) e no fogo todas as coi-
sas findam.
Verso: Ele findou, tu findars, findarias, findaste. - Etelethse,
teleutseiw, teleuthw n, telethsaw. O que est findando, que
findou, que haver de findar. - teleutn, teleutsaw, teleu-
tsvn; a que est findando, que findou, que haver de findar. - te-
leutsa, teleutsasa, teleutsousa.

78. H paidea kayper edamvn xra pnta tgay frei T.


Anlise:H paidea - nom. suj.; kayper - conet. de compar.; eda-
mvn xra - nom. aposto do suj; frei - vb. do suj. ind. pres.; pnta
t gay - acus. c. o. d.
Temas: fer-
Traduo: A educao, maneira de uma terra frtil, produz todos os
bens.
Verso: A boa educao produz e produzia bons cidados. - H gay
paidea frei t ka feren gayow poltaw. A terra que produz
frousa xra; o homem que produz - frvn nr.

79. Douleein T pyesi T xalepteron turnnoiw.


Anlise: Douleein - inf. at. suj.; pyesi turnnoiw - dat. de atrib.
conet. de compar.; xalepteron - nom. n. pred. do suj. inf.
Temas: douleu-
Traduo: Ser escravo das paixes (servir s paixes) mais difcil do
que servir aos tiranos.
Verso: Os tiranos so escravos das paixes. O trannoi douleousi
tow pyesin. Eu sirvo como escravo, servi como escravo, servirei como
escravo a meu amigo. - Doulev, doleusa, doulesv t m
fl / t fl mou.

mur_t2_08.p65 284 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 285

80. Anyrvpow gnou TT ka t dustuxw bou keyen labew TT.


Anlise: gnou - vb. de suj., impl. aor. narrat. md.; nyrvpow - nom.
pred. do suj.; ka - conet. de coord.; labew - vb. do mesmo suj. aor.
narrat. at.; t dustuxw - acus. n. c. o. d.; bou - gen. restr. compl.
nom.; keyen - adv. dit. de onde.
Temas: gign-/-gen-; lamban-/-lab-
Traduo: Nasceste homem e o infortunado da vida tomaste de l.
Verso: Eu me tornei, tornava, tornarei homem. - Egenmhn, gign-
mhn, gensomai nyrvpow. Eu pego, tu pegavas, ele pegou, ns pe-
garemos, vs pegastes, eles pegariam. - Lambnv. lmbanew, la-
ben, lhcmeya, lbete, lambnoien/lboien n. Eu sou pego,
tu eras pego, ele foi pego, ns seremos pegos, vs fostes pegos, eles eram
pegos. - Lambnomai, lambnou, lfyh, lhfyhsmeya, lf-
yhte, lambnonto.
81. T dh gegenhmna TT ok n kvluyehsan TT.
Anlise: T dh gegenhmna - part. perf. md. nom. pl. n. suj.; ok
n kvluyehsan - vb. do suj. opt. aor. pass.
Temas: gignmeno-/genmeno-/gegenhmno-, kvlu-/ kvluyh-
Traduo: Os fatos/coisas j acontecidas no poderiam ser impedidas/
no seriam impedidas.
Verso: As coisas acontecidas no so impedidas, no foram impedidas,
no eram impedidas, no sero impedidas. - T dh gegenhmna ok
kvlontai, ok kvlyhsan, ok kvlonto, o kvluyson-
tai. Eu impeo, tu impedias, ele impediu, ns impediremos, vs
impedistes, eles impediro. - Kvlv, kluew, kluse, kvlso-
men, kvlsate, kvlsousin.
82. Apor& on xmenow T( Promhyew)... ntina svthran
t nyrp eroi TT klptei. T tn ntxnon sofan sn
pur... ka otv d dvretai T nyrp. (Plat.)
Anlise: on - conet. concl.; xmenow. - part. pres. nom. masc. pred.
do suj.; por& - instr.; ntina - relat. indef. interr. indir. acus. adj,
adn. do c. o. d.; svthran - acus. c. o. d.; eroi - opt. aor. at. potenc.;
t nyrp - dat. de atrib.; klptei - vb. do suj. da reduzida de
part.; tn ntxnon sofan - acus. c. o. d.; sn pur - dat. comit.; ka

mur_t2_08.p65 285 22/01/01, 11:49


286 exerccios de aplicao: texto grego VII

- conet. coord.; otv - adv. dit. de modo; d - conet. afirm.; dvretai


- vb. do mesmo suj. pres. ind. md.; nyrp - dat. de atrib.
Temas: xmeno-, ersk-/hr-er-, klept-dvrej-
Traduo: Pois bem, tomado pela dificuldade de que salvao pudesse
encontrar/poderia encontrar/encontraria para o homem, ele rouba a ha-
bilidade tcnica com o fogo e assim ento presenteia ao homem.
Verso: Prometeu encontrou (tendo encontrado) a sabedoria artesanal e
o fogo roubou-os e deu aos homens. - O Promhyew ern tn
ntexnon sofan ka t pr klcaw mn at dvke tow
nyrpoiw. Ele estava tomado pela dificuldade - por& xeto; eu
no estou tomado pela dificuldade - pora ok xomai; Eu acho, acha-
va, achei, acharei a sabedoria artesanal. - Erskv, hriskon, hron,
ersv tn ntexnon sofan. A sabedoria artesanal foi achada e rou-
bada por Prometeu. - H ntexnow sofa erhyesa klfyh p
to Promhyvw. / hryh ka klfyh.
83. H fsiw odn ote telw poie T ote mthn: m spede T
mhd ba T ka mllon yleiw T gensetai TT.
Anlise: H fsiw - nom. suj. - poie - vb. do suj. pres. ind. at.; odn
- acus. n. c. o. d.; telw - acus. n. pred. do c. o. d.; ote ote - nega-
es coord.; mthn - adv. sobre poie; m - neg. vol. event.; spede -
imperat. at. sing.; mhd - neg. coord.; ba - imper. at. sing. ka - conet.
coord.; mllon - adv. comp. de intens.; gensetai - vb. fut. suj. ocul-
to tata; - acus. pl. c. o. d. yleiw - vb. do mesmo suj. at. ind.
Temas: poiej-, speud-, boaj-, yel-, gign-/gen-h-s-
Traduo: A natureza nada faz nem imperfeito nem em vo; no te apres-
ses nem grites e mais (as coisas) que ests querendo acontecero.
Verso: A natureza no faz, no fazia, no fez e no far coisas imperfei-
tas. - H fsiw o poie, ok poei, ok pohse ote poisei te-
l prgmata. Apressa-te, apressai-vos; ele se apresse, eles se apres-
sem. - Spede, spedete, speudtv, speudntvn. No grita! M
ba: no gritai! M bote: Eles gritam gritavam, gritaram e gritaro. -
Bosin, bvn, bhsan ka bosousin.
84. Ok pohse TT toto odamo odew.
Anlise: odew - nom. suj. ok pohse -vb. do suj.; toto - acus. n.
c. o. d.; odamo - adv. de lugar questo po.

mur_t2_08.p65 286 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 287

Temas: poiej-/-poihs-a-
Traduo: No fez isso ningum em nenhum lugar
Verso: Isso no foi feito, no seja feito, no seria feito, no ser feito por
ningum em nenhum lugar. - Ok poiyh toto; m poitai/
poihy, ok n poioto/poihyeh, o poihysetai p odenw
odamo. Ningum faz, fazia, fez, faa, faria, far isso em nenhum lugar.
- Odew poie, poei, pohse, poi/poietv, poioh n, poisei
toto odamo.
85. Orkouw gunaikw ew dvr grcv TT.
Anlise: grcv - vb. de suj. impl. fut. at.; rkouw - acus. c. o. d.;
gunaikw - gen. restr.; ew dvr - acus. de direo.
Temas: graf-/grac-
Traduo: Juramentos de mulher escreverei/gravarei na gua.
Verso: O juramento da mulher foi escrito na gua. - O rkow tw
gunaikw grfh/grfyh ew dvr. Os juramentos das mulheres
foram escritos na gua. - O rkoi tw gunaikw grfhsan/grf-
yhsan ew dvr.
86. Ote patr ote paw ly T pote ew tn plin.
Anlise: Ote patr ote paw - nom. sing. sujeitos coord.;
ly - vb. do suj. aor. narrat. at.; ew tn plin - acus. de direo; pote
- adv. indef. de tempo.
Temas: ly-
Traduo: Nem o pai nem o filho veio algum dia cidade.
Verso: Nem os homens nem as mulheres chegaram algum dia cidade.
Ote o ndrew ote a gunakew lyn pote ew tn plin.
87. Elege T d t Yemistokle didskalow: odn s, pa,
s mikrn, ll mga pntvw gayn kakn.
Anlise: didskalow - nom. suj.; lege - vb. do suj. impf. at.; d -
conet. pont. oral; t Yemistokle - dat. de atrib.; pa - voc. sing.; s
- nom. suj.; s - vb. do suj.; odn - nom. pred. do suj.; mikrn ll
mga - adj. adn. do pred. do suj; pntvw - adv. de modo; gayn
kakn - nom. adj. adn. do pred. do suj.
Temas: leg-

mur_t2_08.p65 287 22/01/01, 11:49


288 exerccios de aplicao: texto grego VII

Traduo: Dizia o mestre a Temstocles: Menino, tu nada sers peque-


no mas totalmente grande, bom ou mau.
Verso: Temstocles dizia ao mestre: Eu serei algo grande e no peque-
no, totalmente bom e no mau. Elegen Temistoklw t didas-
kl: Mga t somai ko mikrn: gayn pntvw ko
kakn.
88. Aporrhgsetai TT teinmenon Tt kaldion.
Anlise: t kaldion - nom. suj.; porrhgsetai - vb. do suj. fut.
pass.; teinmenon - part. pass. pres. pred. do suj.
Temas: porrgnu-/porrhghs-
Traduo: Um barbante sendo esticado se romper.
Verso: Eu arrebento o barbante esticado - Aporrgnumi t ka-
ldion tetamnon; ele estica e arrebenta o barbante - Tenei ka
porrgnusin t kaldion; tu arrebentaste o barbante - Errhjaw
t kaldion; tu esticaste o barbante - Eteinaw t kaldion; eles
arrebentam o barbante - porrhgnasin t kaldion; esticas -
teneiw; esticou - teine; esticaremos - tenomen; esticveis - tenete;
esticaram - teinan; sou esticado - tenomai; foste esticado - tyhw;
ser esticado - taysetai; ramos esticados - teinmeya; fostes esti-
cados - tyhte; sero esticados - taysontai.
89. Sofow milln T k atw kbsei TT sofw.
Kakow milln k atw kbsei kakw.
Anlise: milln - part. pres. masc. nom. pred. do suj. oculto; sofow/
kakow - dat. comit.; k atw - nom. suj. com conet. forte; kbsei -
vb. dos sujs. tu, fut. md.; sofw: / kakw - nom. pred. do suj.
Temas: millej-kbain-/kbhs-
Traduo: Freqentando (conversando com) sbios tambm tu mesmo
sairs sbio; freqentando (conversando com) maus tambm tu mesmo
sairs mau.
Verso: Convivendo com um sbio o jovem sai (torna-se) sbio - Sof
milln neanaw kbsetai sofw; os que convivem com os maus
tambm tornam-se (saem) maus. - o kakow millontew kbanousi
ka ato kako. Convivendo com mulheres ms a jovem torna-se m
- Gunaij kakaw millosa ka krh ggnetai kak. conviven-

mur_t2_08.p65 288 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 289

do com homens maus os jovens tornam-se maus. - Andrsi kakow


millontew o neanai kako ggnontai.

90. Ew rxn katastayew TT mhden xr T ponhr.


Anlise: katastayew - part. aor. pass. nom. masc. pred. do suj. do
imperat.; ew rxn - acus. de direo; mhden - pron. indef. neg. event.
instr.; xr - imper. sing. pres. md.; ponhr - pred. do instr.
Temas: kaysth-, kayistnt-/katastaynt-, xraj-
Traduo: Tendo sido instalado num cargo, de nenhum malvado te uti-
lizes/te sirvas.
Verso: Ele instala bandidos nos comandos. - Ponhrow kaysthsin
ew tw rxw. Os bandidos instalados nos comandos se servem de
bandidos. - Katastayntew ew tw rxw o ponhro ponhrow
xrntai.

91. Anabw TT p tn ppon lase TT.


Anlise: Anabw - part. aor. at. masc. nom. pred. do suj. da princ.; p
tn ppon - acus. de direo; lase - vb. de suj. impl. aor. ind. at.
Temas: nabanont-/nabnt-, laun-las-a-/lasa-
Traduo: Ele montou no cavalo e partiu. /tendo montado, partiu.
Verso: Eu monto - nabanv; eu montava - nbainon; eu montei
- nbhn; eu montarei - nabsomai; eu monto no cavalo e parto -
nabw p tn ppon lanv; partia - launon; parti - lasa
partirei. - lsv/l;

92. Xitna poihsmhn TT.


Anlise: poihsmhn - vb. de suj. impl. aor. md.; xitna - acus. c. o.
d.
Temas: poiej-/-poihs-a-
Traduo: Eu me fiz um manto.
Verso: Ele faz mantos - xitnaw poie; ela far mantos - xitnaw
poisei; so feitos, eram feitos, sero feitos, foram feitos muitos mantos
- poiontai, poionto, poihysontai, poiyhsan pollo
xitnew; sejam feitos, seriam, fossem feitos mantos - pointai/
poiesyvn, poionto pollo xitnew.

mur_t2_08.p65 289 22/01/01, 11:49


290 exerccios de aplicao: texto grego VII

93. Tata kosaw TT Krow pasato TT tn mhrn.


Anlise: Krow - nom. suj.; kosaw - part. aor. at. nom. pred. do
suj. da princ.; tata - acus. n. pl. c. o. d.; pasato - vb. do suj. aor.
md. ind.; tn mhrn - acus. c. o. d.
Temas: koont-/kosant-, pai-/-pais-a-
Traduo: Ciro, tendo ouvido essas coisas, bateu a coxa.
Verso: Eu bato, tu batias, ele bater na coxa. - Paomai, paou, pase-
tai tn mhrn. Tendo ouvido essas coisas os soldados bateram nas co-
xas. - Tata kosantew o stratitai pasanto tow mhrow.
94. T jfow spasmenow TT autn psfajen TT.
Anlise: spasmenow - partic. aor. md. nom. pred. do suj. da princ.;
t jfow - acus. c. o. d. do part.; psfajen - vb. de suj. impl. aor.
narrat. at.; autn - acus. c. o. d. reflex.
Temas: spa-/-spas-a-, posfatt-/p-e-sfaj-a-
Traduo: Ele puxou a espada e degolou-se. Tendo puxado...
Verso: Ele puxou (tendo puxado) a espada (e) degolou o inimigo. - T
jfow spasmenow tn polmion psfajen; Ele est puxando,
esteja puxando, estaria puxando a espada. - spei/spetai, sp/
sphtai, spoi/spoito t jfow; Os soldados puxaram, puxem,
puxariam as espadas. - O stratitai spasan/spsanto,
spvsin/spvntai, spoien/spointo t jfh.
95. Emo peyou T ka syhti TT.
Anlise: peyou - imper. md. sing. pres.; mo - dat. de atrib.; ka -
conet. coord.; syhti - imperat. sing. aor. md.
Temas: peiy-, svz-/-svyh-
Traduo: Obedece a mim e salva-te.
Verso: Eu obedeo, obedecia, obedeci, obedecerei - Peyomai, pei-
ymhn/piymhn, peismhn, pesomai e me salvo, eu me salvava, eu
me salvei, eu me salvarei. - ka szomai, svzmhn, syhn, sv-
ysomai. Salva-te. - Syhti; Salvai-vos - syhsye.
96. Payn TT npiow gnv TT. (Hes.)
Anlise: Payn - part. aor. at. masc. nom. pred. do suj. da princ.;
npiow - nom. suj.; gnv - aor. gnmico ind. at.

mur_t2_08.p65 290 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 291

Temas: psxont-/paynt-, gignvsk-/-gnv-


Traduo: Tendo sofrido o estulto aprendeu. / Sofrendo/tendo sofrido
o estulto aprende.
Verso: Os bobos sofrem(tendo sofrido) e ficam sabendo - O npioi
payntew gignskousin. - gnvsan; ns sofremos (tendo sofrido)
e ficamos sabendo - payntew gignskomen; gnvmen; vs sofreis
(tendo sofrido) e ficais sabendo - payntew gignskete; / gnvte;
As bobas sofrem (tendo sofrido) e ficam sabendo. - A npiai payosai
gignskousin / gnvsan.
97. Kllow xrnow nlvsen TT nsow mranen TT. (Iscr.)
Anlise: xrnow nsow - nom. sujs altern.; nlvsen, mra-
nen - vbs dos sujs. aor. ind. at. gnmico; kllow- acus. n. c. o. d. dos
dois vbs.
Temas: nalisk-/ nhlvs-a-/nalvs-a-, marain-.-maran-
Traduo: A beleza ou o tempo consome ou a doena gasta.
Verso: O tempo e a doena gastam a beleza - O xrnow ka nsow
nalskousi t kllow. A doena consome o corpo. o tempo gasta. -
T sma mn xrnow maranei, d nsow nalskei Gastam -
nalskousin; gastavam - nliskon; gastaram - nlvsan/nlv-
san; gastaro - nalsousin; consomem - maranousin; consumiam
- mrainon; consumiram - mranan; consumiro - maranosin.
98. Porismeya TT on prton tn dapnhn. (Tuc.)
Anlise: Porismeya - vb. de suj. impl. aor. desid. event. md.; on
conet. concl.; prton - adv. sobre o vb.; tn dapnhn - acus. c. o. d.
Temas: poriz-/-poris-a-
Traduo: Forneamos primeiro a despesa.
Verso: Providencia a tua despesa, eu providenciarei a minha - S mn
porsou tn sn dapnhn g d porsomai tn mn. Eu pro-
videncio, ele providenciar, vs providenciastes a despesa. - Porzomai,
porsetai, porsasye tn dapnhn.
99. S mn gr elou T zn g d katyanen TT. (Sf.)
Anlise: S mn - g d - nom. sujs das altern.; gr - conet. explic.;
elou - ind. aor. md., tu; zn - inf. c. o. d. de elou; katyanen - inf.
c. o. d. do vb. impl. elmhn.

mur_t2_08.p65 291 22/01/01, 11:49


292 exerccios de aplicao: texto grego VII

Temas: l-; kataynhsk-katyan-


Traduo: Na verdade tu escolheste/preferiste viver (continuar vivendo)
e eu, morrer.
Verso: Antgone preferiu morrer, a irm dela preferiu viver. - Antignh
mn eleto katyanen d delf atw zn. Eles escolheram, eu
escolhi, vs escolhestes - Elonto; elmhn, elesye; ela morreu e ele
morrer - katyane ka katyanetai; vs estais morrendo ou morrereis
- poynskete poyanesye/katyanesye; eles morreram ou
morrero - katyanon katyanontai/poyanontai.

100. Ptajon TT mn kouson TT d. (Plut., Fem.)


Anlise: Ptajon mn kouson d- imperat. sing. aor. altern.
Temas: patass-/-pataj-a-, kou-/kous-a-
Traduo: Bate, mas ouve. Bate e ouve.
Verso: Ele bateu e ouviu - Patjaw kousen; bater e ouvir - pa-
tjaw kosetai; bate e ouve - ptajon mn kouson d / pat-
jaw kouson; batia e ouvia. - patssvn kouen; Batei mas ouvi -
Patjate mn kosate d.

101. Eti tonun kosate TT ka tde. (Xen., An.)


Anlise: tonun - conet. coord. cont.; kosate - imperat. pl. aor. at.;
ti -adv. de intens. ka - conet. forte; tde - dit. anaf. c. o. d.
Temas: kou-/kous-a-
Traduo: Ento ouvi ainda tambm estas coisas.
Verso: Ouve ainda estas coisas - Akouson ti ka tde. ele ouviu
essas coisas - kouse tata; eles ouviram aquelas coisas - kousan
tata; Essas coisas so ouvidas, sejam ouvidas, seriam ouvidas, sero
ouvidas, foram ouvidas - Tata koontai, kovntai, kooin-
to n, kousysontai, kosyhsan.

102. Skcai TT d toto prton. (Sf.)


Anlise: Skcai - imper. aor. sing. md.; - conet. pont. oral.; toto
- dit. c. o. d.; prton - acus. rel. > adverbial.
Temas: skept-, -skec-a-
Traduo: Mas, examina primeiro isso.

mur_t2_08.p65 292 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 293

Verso: Eu examino, examinarei, examinei. examinava - skptomai,


skcomai, skecmhn, skeptmhn; examina tu, examinai vs, exa-
mine ele, examinem eles. - skptou/skcai, skptete/skcasye,
skeptsyv/skecsyv, skeptsyvn/skecsyvn. Examinemos
agora - skeptmeya nn.

103. Skcasye d ti ka tata cedontai T. (Ls.)


Anlise: Skcasye - imper. pl. aor. md.; d - conet. pont. oral; ti -
conet. integr. causal; ka - conet. forte; tata - acus. de rel.; cedontai
- vb. de suj. impl. ind. pres. md.
Temas: ceud-
Traduo: Examinai, porque tambm em relao a essas coisas eles esto
mentindo.
Verso: Mente cedou; menti - cedesye; minta ele - ceudsyv;
mintam eles - ceudsyvn; Ele mente - cedetai; mentia - cede-
to; mentiu - cesato; e mentir sempre - ka e cesetai.

104. Ka m yaumsw TT e poll tn legomnvn T stn


gignskeiw T. (Iscr.)
Anlise: Ka - conet. forte; m yaumsw - exort. event. aor. md. de
suj. impl.; e - conet. hipot.; poll - nom. n. pl. suj.; stn - vb. do
suj. n. pl.; tn legomnvn - gen. part.; - rel. c. o. d.; gignskeiw -
vb. de suj. impl., tu.
Temas: yaumaz-/-yaumas-a-, legmeno-
Traduo: E no te espantes se das coisas que so ditas existem muitas
que conheces.
Verso: As coisas que esto sendo ditas vs conheceis, conheceis, conhe-
cestes e conhecereis - T d legmena mew gignskete, gigns-
kete, gvt te ka gnsesye; elas so conhecidas, foram conhecidas,
sejam conhecidas, seriam conhecidas Tata gignsketai, gns-
yh, gignskhtai/gnvsy; gignskoito/gnvsyeh.

105. Ka moi ndrew Ayhnaoi, m yorubshte TT mhd n


djv TT ti mn mga lgein (Plat., Ap.).
Anlise: Ka - conet. forte; moi - dat. enft. tico; ndrew Ayhnaoi,
- voc.; m yorubshte - subj. aor. at. ev. exort.; mhd n djv - subj.

mur_t2_08.p65 293 22/01/01, 11:49


294 exerccios de aplicao: texto grego VII

aor. at. event.; mn - dat. atrib.; lgein.- inf. c. o. d.; ti - acus. c. o. d.;
mga - acus. pred. do c. o. d.
Temas: yorubej-/-yorubhs-a-, dokej-/-doj-a-
Traduo: Tambm no me faais barulho, homens de Atenas e nem eu
vos parea estar dizendo algo grande.
Verso: Ele parece e parecia dizer coisas grandes - Doke te ka dkei
t mga lgein. Eu pareci e parecerei dizer coisas grandes - Edoj te
ka djv megla tin lgein. Vs fazeis barulho - Yorubete; cessai
o barulho (no faais mais barulho) - m yorubshte; eles fazem, faziam,
fizeram e faro barulho - Yorubosin, yorboun, yorbhsan,
yorubsousin.

106. Udvr d pnvn T xrhstn odn n tkoiw TT. (Crat.)


Anlise: n tkoiw - vb. de suj. imp. opt. potenc. at.; odn - acus. c. o.
d.; xrhstn - acus. pred. do c. o. d.; pnvn - part. pres. pred. do suj.
da princ.; dvr - acus. c. o. d. do part.;d - conet. de pont. oral.
Temas: pnont-, tikt-/tek-
Traduo: Bebendo gua nada de bom (til) poderias fazer.
Verso: Bebendo vinho a mulher no poderia produzir nada de bom. -
Onon pnousa gun xrhstn odn n tkoi. Ela bebeu vinho
e nada produziu. - Onon piosa xrhstn odn teken. Quando
bebo vinho produzo coisas boas. - Otan onon pnv xrhst tktv.

107. (Tirbazow)... propmcaw TT rmhna epen T ti boloito


dialexynai TT tow rxousin T : tow d strathgow
dojen TT kosai TT : ka proselyntew T ew pkoon
rtvn T t ylei T. (Xen., An.)
Anlise: (Tirbazow)... propmcaw - suj. nom. e part. aor. pred. do
suj.; rmhna - acus. c. o. d.; epen - aor. narrat. at. sing.; ti - conet.
complet.; boloito - opt. de afirm. atenuada, de terceiro; dialexynai
- inf. aor. md. c. o. d.; tow rxousin - part. pres. dat. pl. comit.; tow
d strathgow - dat. e atrib.; dojen - aor. narrat. at. sing.; kosai
- inf. aor. at. c. o. d.; ka - conet. . coord.; proselyntew - part. aor.
pred. do suj.; ew pkoon - acus. de direo; rtvn - impf. at. vb.
de suj. impl.; t - acus. n. c. o. d.; ylei - vb. de suj. impl. ind. at. pres.

mur_t2_08.p65 294 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 295

Temas: propempont-/propmcant-; ep-, dialeg-/dialexyh-,


rxont-, dokej-/(-) doj-a-, kou-/kous-; prosely1ont-,
rvtaj-, yel-
Traduo: (Tirbazos) tendo enviado na frente um intrprete disse que
queria/quereria dialogar com os comandantes; e aos comandantes pare-
ceu (bem) ouvir e tendo avanado para o ouvinte perguntaram (passaram
a perguntar) o que quer/queria.
Verso: O intrprete enviado disse que queria conversar - O rmhnew
pemfyew epen ti boloito dialexynai; aos comandantes pare-
ceu bem ouvi-lo - tow d rxousin dojen kosai atn; o in-
trprete tendo-se aproximado perguntou aos guias o que eles queriam -
d rmhnew proselyn rta tow dhgow t bolointo.
108. Pw d n meyvn T xrhstn ti boulesait TT nr;
(Arist., Cav.)
Anlise: pw - interr. adv. de modo; d - conet. pont. oral; nr - nom.
suj.; meyvn - part. pres. nom. pred. do suj.; boulesaito n - opt.
potenc. md. vb. do suj.; ti - acus. c. o. d.; xrhstn - acus. pre. do c. o. d.
Temas: meyont-, bouleu-/ (-) bouleu-s-a-
Traduo: Como um homem embriagado poderia deliberar/deliberaria
algo/em relao a algo til/bom?!
Verso: A mulher embriagada no delibera bem. - H meyousa gun
o bouleetai kalw.; Como embriagados vs deliberareis algo bom?!
- Pw d n meyontew xrhstn ti boulesaisye; Como embria-
gadas vs deliberareis bem. - Pw d n meyousai xrhstn ti
boulesesye;
109. Epen T ti sustratesointo TT at. (Xen., An.)
Anlise: epen - vb. de suj. impl. aor. narrat. at.; ti - conet. integr.;
sustratesointo - opt. potenc. futur. aten. da afirm.; at. - dat.
comit. de sun-
Temas: ep-sustrateu-, sustrateus-
Traduo: Ele disse que haveria de fazer a expedio com ele.
Verso: Eu vou fazer a expedio com eles - Suatratesomai atow;
eles disseram que iriam fazer a expedio comigo. - epon w/ti
sustratatesointo mo/moi; Muitos gregos fizeram a expedio mi-
litar com Ciro. - Pollo Ellhnew sunestratesanto t Kr.

mur_t2_08.p65 295 22/01/01, 11:49


296 exerccios de aplicao: texto grego VII

110. Elegen T ti Eratosynhw atn n t d labn TT


ew t desmvtrion paggoi TT. (Ls.)
Anlise: Elegen - vb. de suj. impl. impf. at.; ti - conet. integr.; Era-
tosynhw - nom. suj. da compl.; labn - partic. aor. at. masc. nom.
pred. do suj da compl.; atn - acus. c. o. d. do part.; n t d - loc.;
paggoi - opt. aor. potenc. afirm. de terceiro; ew t desmvtrion
- acus. de direo.
Temas: leg-, lambnont-/labnt-, pag-/ pagag-
Traduo: Ele afimava que Eratstenes, tendo-o pegado na rua, teria
levado para a priso.
Verso: Eles disseram que os 30 o pegaram na rua e o levaram embora. -
Elegon ti o trikonta atn n t d labntew pag-
gointo; Pega-o e leva-o embora - Labn pagag atn. pegai-o
e levai-o embora. - Labntew pagagte atn;
111. En tot t tf ok jestin T odna tafnai TT te-
ron: e d tiw tolmsei TT nojai TT tde t mnma se-
bsei TT t per tow yeow te ka yew psaw ka rvaw
pntaw: jei TT d ka rgn meglhn to meglou Diw.
Anlise: En tot t tf - loc.; ok jestin - vb. do suj. orac.;
odna - acus. suj. do inf.; tafnai - inf. aor. pass.; teron:- acus.
pred. do suj. do inf.; e - part. hipot. event.; d - conet. pont. oral; tiw -
indef. nom. masc. suj.; tolmsei - fut. ind. at. nojai - inf. aor. at. c.
o. d.; tde t mnma - acus. c. o. d. do inf.; sebsei - fut. ind. do
mesmo suj.; t - acus. de relao;per tow yeow te ka yew p-
saw ka rvaw pntaw: - acus. de relao; jei d - fut. ind. do mes-
mo suj,; ka - conet. forte; rgn meglhn - acus. c. o. d.; to meg-
lou Diw - gen. restr. compl. nom.
Temas: j-es-, yapt-/tafh-, tolmaj-/tolmhs-, noig-/noj-a-,
sebej-/sebhs-, x-/j-
Traduo: Nesse sepulcro no permitido nenhum outro ser enterrado;
e se algum ousar abrir este monumento cometer impiedade em relao
das coisas referentes aos deuses e s deusas todas e a todos os heris e ter
tambm a grande clera do grande Zeus.
Verso: Eles ousaram enterrar um outro naquela cova, e abriram o tmulo
- Etlmhsan ycai tern tina n ken t tf ka noi-
jan/ nvjan t mnma. Assim ento eles se tornaram mpios para

mur_t2_08.p65 296 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VII 297

com todos os deuses e todas as deusas - Otvw d sbhsan pntaw


tow yeow te ka psaw tw yew. Todos os deuses, todas as deusas
e tambm o grande Zeus ficaram muito irados (tiveram uma grande cle-
ra). - Pntew gr o yeo te ka psai a yea mga rgsanto.

112. Ek totou plin rthsen TT Krow: Eti on n


gnoio TT t m delf polmiow, mo d flow ka
pistw;
Anlise: Ek totou - gen. de origem; plin - adv.; Krow - nom.
suj.; rthsen - vb. do suj. aor. narrat. at.; Eti - adv.; on - conet.
concl.; n gnoio - vb. de suj. impl. opt. potenc. medio; polmiow -
nom. pred. do suj.; t m delf - dat. de atrib. compl. nom.; mo
- dat. de atrib. compl. nom.; d - conet. popnt. oral; flow ka pistw
- nom. pred. do suj.
Temas: rvtaj-, rvths-a-, gign-/gen-
Traduo: A partir disso de novo Ciro perguntou: Ento, ainda tu te
tornarias inimigo de meu irmo e de mim amigo e fiel?
Verso: E da Ciro perguntou de novo aos soldados: Ento, vs vos tor-
nareis inimigos de meu irmo e amigos fiis a mim? - Ek totou p-
lin rthsen Krow: Eti on n gnoisye t m delf
polmioi mo d floi ka pisto;

113. O mn gayw nr gnoit TT n pote ka kakw p


xrnou p pnou p nsou p llou tinw
periptmatow d kakw nr ok n pote gnoito kakw:
sti gr e (Plat., Prot.).
Anlise: O mn gayw nr - nom. suj.; gnoito n - vb. do suj.
opt. potenc.; pote - adv. temp. indef.; ka - conet. forte; kakw - nom.
pred. do suj.; - conet. entre dois; p xrnou p pnou p
nsou p llou tinw periptmatow - genitivos ag. da pass.
com vb. mdio de estado; d kakw nr - nom. suj. em contraponto
ao anterior; ok - neg. obj.; n gnoito - vb. do suj. opt. potenc.; pote
- adv. temp. indef.; kakw - nom. pred. do suj.;sti - vb. do suj. ind.
pres.; gr - conet. explic.; e - adv.
Temas: gign-/gen-;

mur_t2_08.p65 297 22/01/01, 11:49


298 exerccios de aplicao: texto grego VII

Traduo: De um lado o homem bom poderia um dia tornar-se mau ou


sob o efeito do tempo, o da doena ou de qualquer ouro acidente, agora,
o homem mau no poderia um dia tornar-se mau; pois ele sempre.
Verso: Os homens bons poderiam tornar-se maus por algum acidente,
devido ao tempo, aos trabalhos, ou s doenas, os homens maus no po-
deriam tornar-se jamais maus porque so sempre maus. - O mn gayo
ndrew gnoint n kako p tinw periptmatow p
xrnou p tn pnvn p nsvn: o d kako ndrew ok
n pote gnoivto kako: esi gr e kako.
114. Ep T moi, fh TT Svkrthw, pa, osy tinaw nyr-
pouw xarstouw kaloumnouw T;
Anlise: pa - voc. sing.; ep - vb. de suj. impl. imper. aor. sing.;
moi - dat. de atrib.; Svkrthw, - nom. suj.; fh - vb. do suj. da
interc.; osy - vb. de suj. impl. > tu; tinaw nyrpouw - acus. c. o.
d.; xarstouw kaloumnouw - acus. pred. do c. o. d.
Temas: ep-, fh-/fa-/(-) fh-, kalomeno-
Traduo: Dize-me, menino, disse Scrates, tu v viste/sabes alguns
homens chamados ingratos?
Verso: Os homens chamados ingratos so maus. - Kako o nyrv-
poi o kalomenoi xristoi; Tu j viste um homem chamado de
ingrato? - Osya s tina nyrvpon xriston kalomenon; J
viste mulheres chamadas de ingratas? - Osya s tinaw gunakaw
xarstouw kaloumnaw;
115. Yrsei T: lgvn tlhyw o sfal TT pote.
Anlise: Yrsei: - imper. sing.; o sfal - vb. do suj. impl. fut. md
> tu; pote - adv. temp. indef.; lgvn - part. pres. nom. pred. do suj.;
tlhyw - acus. c. o. d.
Temas: yarsej-, sfall-/sfales-
Traduo: - Persevera; dizendo o que verdadeiro jamais sers inseguro.
/ resvalars.
Verso: Passe a frase para o plural. - Yarsete: lgontew tlhyw/
tlhy o sfalesye pote. Eu agentarei e direi a verdade. - Yar-
ssv te ka lhyesv. Eu falho - sfallv; eu falhava - sfal-
lon; eu falhei - sfhla; eu falharei - sfal; Falhar - sfllein/
sfalnai.

mur_t2_08.p65 298 22/01/01, 11:49


Texto grego VIII
Exerccios de aplicao de futuro e aoristo
Os dois TT depois de uma forma no futuro solicitam os
temas do futuro e do infectum; depois de uma forma no
aoristo solicitam os temas do aoristo e do infectum.
Traduza as frases e identifique os temas.

1. Aoristo ativo e mdio dos verbos de raiz-tema em consoante e em


vogal longa, p. 389-90 e 395.
2. Aoristo sigmtico, ativo e mdio, de temas em soante semivogal e
oclusiva, p. 404-9.
3. Aoristo sigmtico, ativo e mdio, de temas em soante lqida, p. 412-3.
4. Aoristo ativo em -ka dos temas monossilbicos em vogal de redo-
bro em -i- no infectum, p. 398.
5. Aoristo mdio dos temas monossilbicos em vogal de redobro em -i-
no infectum, p. 401.
6. Aoristo passivo, p. 426; em -yh-, p. 429;
aoristo passivo em -h- e dos temas em lqida, p. 437;
dos temas em soante semivogal, p. 429;
dos temas em oclusiva, p. 434;
dos temas monossilbicos em vogal, p. 430;
dos denominativos de tema em -j-, p. 427.
7. Futuro passivo:
futuro passivo em -yh-, p. 439;
quadro de flexo dos temas em semivogal, p. 439;
quadro de flexo dos temas monossilbicos, p. 440;
quadro de flexo do futuro passivo em -h-, p. 441.

mur_t2_09.p65 299 22/01/01, 11:49


300 exerccios de aplicao: texto grego VIII

8. Futuro sigmtico, ativo e mdio:


dos temas em soante, p. 423-4;
dos temas em semivogal, p. 416-7;
dos temas em oclusiva, p. 420-1.
9. Futuro sigmtico, ativo e mdio, dos temas monossilbicos em vo-
gal, de redobro em -i- no infectum, p. 418-9;
dos denominativos de tema em vogal, p. 427.
10. Futuro em -es-, ativo e mdio, dos verbos em soante lqida, p. 423-4.
11. Futuro, ativo e mdio dos temas do infectum em -z- (dental + j),
analgico aos de temas em soante lqida, pg. 426
12. Exerccio de comparao das formas do aoristo e do futuro, nas
trs vozes: depois de cada forma do aoristo estar registrada a for-
ma correspondente do aoristo, na mesma pessoa, modo e voz; de-
pois de cada forma do futuro estar registrada a forma correspon-
dente do aoristo, na mesma pessoa, modo e voz.

13. Frases:
1. O gayo ndrew tn patrda kosmsousin TT/ ksmhsan.
2. Odpote jnon diksomen TTdiksamen ll timsomen
TT/ timsamen ka felsomenTT / felsamen.
3. Andrew xrhsto kalw xrsontai TT / xrsanto tow
xrmasin.
4. Hmew Ellhnew ntew barbroiw doulesomen; TT/ dou-
lesamen.
5. O atro t lkh ksontai TT / ksanto.
6. O dikasta tow kakorgouw zhmisousi TT / zhmvsan.
7. O gayo poltai tolmsousi TT / tlmhsan e tlhy
lgein.
8. E mllomen gayn tina ktsasyai TT flon atow mw
gayow de ggnesyai lgein ka prttein.

mur_t2_09.p65 300 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 301

9. O spoudaow odn dikon prjei TT/ prajen.


10. O dkaioi pnta p yeo rjontai TT / rjanto.
11. Poll ka fsei ka pistm de tn e strathgsonta
TT / strathgsanta xein.
12. Pn soi ljv TT/ leja tlhyw ka o krcomai TT/
krucmhn.
13. Pesomai TT / peismhn mllon tow nmoiw tow kakow
floiw.
14, Polemontew t kerdanomen; TT / kerdnamen
15. Etuxew sn ye fanomeya TT / fhnmeya.
16. Yrsei: lgvn tlhyw opote sfal TT / sflv.
17. Asxr lgontew ka drntew asxunomeya TT / sxun-
meya.
18. Efrane TT / hfrhne se plotow pollow eergetonta.
19. O loipw xrnow pnta krine TT/ krinen.
20. O Ellhnew okti nmizon tow polemouw fanesyai TT/
fnasyai.
21. O polmioi t peda diafyerosin TT/ difyeiran.
22. H metra pliw tow polemouw munetai TT / mnato
jvw.
23. Diespsanto TT / diaspsontai tn Penya a Maindew
ka tn Aktavna a knew.
24. O Ayhnaoi Yemistokla ka tnAristedhn ditn re-
tn pnesanTT / painsousi / painsontai..
25. O merodrmoi ok xrsanto TT / xrsontai podma-
sin n taw dow.
26. Pollow kakw prttontaw ryvse TT / rysei txh.
27. Semramiw bvsen / bisetai th jkonta ka do ka te-
lethse TT / teleutsei basilesasa TT / basilesousa
do ka tessarkonta.

mur_t2_09.p65 301 22/01/01, 11:49


302 exerccios de aplicao: texto grego VIII

28. Ote t kalw grn futeusamn TT / futeusomn


dlon stiw karpsetai TT / karpsato ote t kalw
okan okodomhsamn TT / okodomesomn dlon stiw
oksei TT/ khsen.
29. O stratitai spesantew TT / spesontew ka paiansan-
tew TT / paiansontew depnhsan TT / deipnsousi.
30. Pollkiw piow myow ka frona ndra yeljen TT /
yljei.
31. Lan filn seautn ox jeiw TT / sxew flon.
32. T yesv TT/ yes / yesei; Tow stratitaw ejam-
nouw TT / ejomnouw tow yeow.
33. H txh pollkiw tow mga fronontaw paradjvw s-
fhlen TT/ sfale.
34. O Ayhnaoi ew tn Lakedamona prsbeiw steilan TT /
stelosin.
35. Hn poktenw TT / poktenew xyrn sou xera mianew
TT / mhnaw.
36. Zew ka Dkh tow kakow kakw fyereian (fyeraien) TT/
fyeiroen.
37. O sofista k tw sofaw poll krdanan TT/ kerdanosin.
38. Kaln sti tn rgn pepnai TT/ pepanen.
39. Mlvn k Krtvnow ylhtw taron rmenow TT ro-
menow fere di to stadou msou.
40. T to Apllvnow ern o Ayhnaoi on =nantew TT/
=anontew kyhran TT / kayarosin.
41. Krnai TT / krinen flouw o =dion.
42. Epeid ar pfaine TT / pofane Aghslaow sungage
TT / sunjei pn t strteuma ew Efeson.
43. O Ayhnaoi jbalon TT / kbalosi tn Yemistokla:
otow d fuge TT / fejetai prw basila.
44. H pleoneja pollw dh teken TT / tjei ridaw.

mur_t2_09.p65 302 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 303

45. Yhsew tn Aridnhn n Nj t ns katlipe TT/


katalecei Dunusow d atn pgagen TT / pjei.
46. Fsin ponhrn metabllein o =dion.
47. O polmioi diesprhsan TT / diasparsontai.
48. O khrw taksetai TT/ tkhn (txyhn).
49. Ljon TT moi k tnow plghw TT / plhgs (plhgsei).
50. E m tlhy lgeiw ceudw fans (fansei) TT/ fnv.
51. H Sprth pasn tn n t Elladi plevn dunatvtth
ka nomastotth fnh TT / fansetai.
52. O brbaroi kataplagntew TT / kataplagsontew p-
fugon TT / pofejontai.
53. Iobthw tw Lukaw basilew t Bellerofnt ptaje
TT / pitjei tn Xmairan ktenai TT / ktenen nomzvn
atn p to yhrou diafyarsesyai TT/ diafyarnai.
54. Rdion ok sti tw retw didskalow fannai TT/
fanen.
55. Kdmow pkteine TT / poktene drkonta tw Areaw
krnhw flaka ka tow dntaw ato speiren TT / spe-
re : totvn d sparntvn / sparhsomnvn nteilan TT
/ natelosin k gw ndrew noploi.
56. Echfsanto TT / chfsontai (chfiontai) o Ayhnaoi
Armdion ka Aristogetona nagrafsesyai TT/ na-
grafnai eergtaw tw plevw ew tn panta xrnon.
57. H to Peisistrtou turannw p tn Lakedaimonvn
lyh TT/ luysetai.
58. Yemistoklw p tn Ayhnavn fugadeyh TT/ fugadeu-
ysetai.
59. O eergtai tn nyrpvn yantvn timn jivy-
sontai TT / jiyhsan.
60. O stratitai prw tow polemouw poreesyai keles-
yhsan TT/ kelesyhsan.

mur_t2_09.p65 303 22/01/01, 11:49


304 exerccios de aplicao: texto grego VIII

61. O strathgo niksantew TT / niksontew stefanvyson-


tai TT/ stefanyhsan.
62. Sprth pot p seismo deinw sesyh TT.
63. Aneu monoaw ot n pliw e politeuyeh TT politeuy-
soito ot okow kalw okhyeh TT/ okhysoito.
64. Klarxow ok yelen / yelsei pospsai TT posp-
sein p to potamo t dejin kraw fobomenow m
kuklvyeh TT / kuklvysoito katrvyen p tn
polemvn.
65. Dionsiow tn Surakosvn trannow t fb nag-
ksyh TT / nagkasysetai frein sidhron yraka.
66. Lupn ka nsvn o nyrvpoi opote pallaxysontai
TT/ phllxyhsan.
67. O polmioi dixyhsan TT / divxysontai.
68. Svkrthw pr tw teleutw poll per yantou tow
floiw dielxyh / dialexysetai TT.
69. O xrnow t krufynta TT / krufyhsmena dhlo.
70. E polmvn ka pragmtvn frontiew TT / frntisaw
bow sou taraxysetai TT / tarxyhn.
71. Ka s, fle, pesyhti TT: t gr peyesyai meinon.
72. O Ellhnew tn nkta n taw kmaiw hlsyhsan TT/
alisysontai o d polmioi pur poll kaion kkl p
tn rn ka sunervn lllouw.
73. T slpiggi sivp shmnyh TT/ shmanysetai
74. E spoudzete pnta txa peranysetai TT/ pernyhn.
75. Pr tw retw yeo drta yesan TT/ ysousin.
76. Ayhn n ms t spdi tn tw Gorgow kefaln nyh-
ken TT/ naysei.
77. Mlittai Pindr yhlazomn nt glaktow paryesan
TT / paraysousi mli.

mur_t2_09.p65 304 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 305

78. Lukorgon tn ynta TT/ ysonta Lakadaimonoiw nmouw


mlista yaumzomen.
79. Krow kleuse TT / kelesei tow pltaw ysyai TT / y-
sesyau t pla per tn ato skhnn.
80. Taw tw txhw metabolaw yrsow ntyew TT.
81. Katkausan TT / katakasousi o Ellhnew tw kmaw pan-
telw pvw fbon nyeen TT / nysoien tow polemoiw.
82. Aljandrow parakalomenow p tn flvn nuktw
piysyai TT/ piysesyau tow polemoiw lejen TT / ljei
: o basilikn sti klptein tn nkhn.
83. H Attik g prth tn laan tow nyrpoiw nken
TT / nsei.
84. Afmenow TT fhsmenow tow pollow tn non prosxein
p n trpou.
85. Pittakw dikhyew TT / dikhyhsmenow p tinow ka xvn
dnamin atn kolzein fke TT / fsei lgvn: suggn-
mh timvraw meinon.
86. Afew TT / fsvn t faner m dvke tfan.
87. Kdmon lgousi drkontow dntaw sperai TT / speren
ndraw d p tn dntvn nenai TT / nsein tn gn.
88. H fsiw taroiw dvke TT / dsei krata kntra melttaiw.
89. Parakataykaw pdow TT.
90. O plotow n n dsi TT yeo mpedw stin.
91. Tow plousoiw prpei tow ptvxow donai TT/ dsein.
92. Yew moi doh TT / dsoi flouw pistow.
93. Dkhn dtvsan TT o kakorgoi.
94. O Ayhnaoi tw naw pln ddeka tow Lakedaimonoiw
pardosan TT/ paradsousin.
95. Pw mainomn mxairan dohw TT / dsoiw ka ponhr
dnamin;

mur_t2_09.p65 305 22/01/01, 11:49


306 exerccios de aplicao: texto grego VIII

96. H gevrga pol n pidoh TT / pidsoi e tiw yla pro-


tiyeh TT / protiysoi tow kllista tn gn rgazomnoiw.
97. O Kornyioi pollow summxouw psthsan TT / post-
sousi p tn Ayhnavn.
98. O Ellhnew trpaion stsantew TT / stsontew pexroun.
99. Lsandrow dka ndraw n kst plei rxontaw katsth-
sen TT/ katastsei
100. Tn Ellhnikn plevn Ayhnavn prth nmouw ye-
to TT / ysetai ka politeaw katestsato TT / kata-
stsontai.
101. Met tata Tissafrnhw t te pezn ew Karan diebba-
se TT / diabib ka t ppikn ew t Maindrou pedon
katsthsen TT / katastsei.
102. Evw mn o smmaxoi ok exon poi postaen TT / pos-
tsoien krupton tn prw tow Ayhnaouw xyran: pe
d o Lakedamnioi prosthsan TT / prostsousi tte
fhnan TT/ fanosin oa per tn Ayhnavn ggnvskon.
103. O plemow pnta metaysei TT/ metyhken.
104. Tow nosoiw o yeo dkhn piysousin TT / pyesan.
105. Ok stin odn kretton plei nmoi kalw teyntew TT
/ teysontew.
106. O Krtew tow nmouw teyna TT/ teysesyai sfisin p
Mnv lgousin.
107. T mn t sma diatiyemn kakw xrea stn atro
t d tn cuxn flou.
108. Metateyeshw TT / metateyhsomnhw ew dhmokratan tw
politeaw lloi ka menonew nmoi teysontai TT/
tyhsan.
109. Nmow n tow Lakedaimonoiw pnte un patra pasn
tn leitourgin fesyai TT/ fsesyai.

mur_t2_09.p65 306 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 307

110. O polmioi pekrnanto TT / pokrinontai ti o di-


soien TT/ dieen tn mteron stratn di tw autn
xraw.
111. Heraklw tn Erumnyion kpron met kraugw ew xo-
na polln pareimnon nebrxisen TT / mbroxsei.
112. Flow flouw o prodsei TT / prodvken.
113. Anyrpoiw tw k yen txaw doyesaw TT / doyhsomnaw
st nagkaon frein.
114. Met tn mxhn dkei tow strathgow pan t nmisma
diadsein TT / diadonai ka didosan TT / diadsousin.
115. T rst rx paradoysetai TT / paredyhn.
116. Tn djan n o prgonoi mn pardosan TT/ parad-
sousin mew tow metroiw paisn paradsomen TT /
pardomen.
117. Puyagraw lege do tata k tn yen tow nyrpoiw
dedsyai: t te lhyeein ka t eergeten.
118. Odew ote yen ote nyrpvn tolm lgein w t di-
konti o doton dkhn.
119. Trpaion nasthsmeya TT/ nestsamen.
120. Up Lusndrou to Spartitou n Aynaiw trikonta
trannoi katestyhsan TT / katastaysontai.
121. Ew rxn katastayew TT / katastayhsmenow mhden
xr ponhr prw tw dioikseiw.
122. Tn polemvn nikhyntvn TT / nikhyhsomenn trpaion
katestyh / katastaysetai TT ka yla tow strati-
taiw diedyh TT / diadoysetai.
123. O mn fhsin dpfhsin.
124. Aljadrow nprhse TT / mprsei t n Perseplei
basleia.
125. Aljandrow tn auto bon plestvn ka megstvn pr-
jevn nplhsen TT / mplsei.

mur_t2_09.p65 307 22/01/01, 11:49


308 exerccios de aplicao: texto grego VIII

126. Odew n fah TT/ fsoi kakw enai.


127. Tn kthmtvn tn mn xrsyv TT ti n tiw boulhy.
128. M paid mxairan paroima fhsn: g d fahn TT n
: m paid ploton mhd ndr paidet dnamin.
129. Pw dunsetai / dunyhn padeutow llouw paidesai
TT/ paidesein;
130. Tn Xaldavn tinw lhizmenoi zsi ka ot pstantai
rgzesyai ot n dnainto eyismnoi p polmou
bioteein.
131. Toto tv TT p t ye flon.
132. Iyi TTpoisvn TT/ poisaw.
133. Ivmen TT floi: dh spra prseisin.
134. Egvge met flou tarou kn di purw ohn.
135. H pliw kindneusen TT / kindunesei p tn polemvn
lnai TT / lsesyai.
136. O mnteiw lgontai lloiw mn proagoreein t mllon
autow d o proorn t pin.
137. T neteron sunbh TT / sumbsetai;
138. Tow nmouw parabw TT / parabhsmenow dkhn dsei
TT/ dvken.
139. H mvra mlista delf tw ponhraw fu TT/ fsei.

14. Exerccios corrigidos:

1. O gayo ndrew tn patrda kosmsousin TT / ksmhsan.


Temas: kosmej-/kosms-
Traduo: - Os homens bons enfeitaro/enfeitam/enfeitaram a ptria.

mur_t2_09.p65 308 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 309

2. Odpote jnon diksomen TT diksamen ll timsomen


TT/ timsamen ka felsomen TT / felsamen.
Temas: dikej-/dikhs-, timaj-/timhs-, felej-/felhs-
Traduo: - Jamais ofenderemos/cometeremos injustia um hspede/
estrangeiro, mas o honraremos e auxiliaremos.
3. Andrew xrhsto kalw xrsontai TT / xrsanto tow
xrmasin felsomen TT / felsamen.
Temas: xraj-/xrhj-, felej-/ felhs-
Traduo: Homens bons usaro/ usaram bem dos bens.
4. Hmew Ellhnew ntew barbroiw doulesomen; TT/doulesamen.
Traduo: Ns (mesmo) sendo gregos serviremos /servimos como es-
cravos aos brbaros?
5. O atro t lkh ksontai TT / ksanto.
Temas: ke-/kes-
Traduo: Os mdicos curaro / curaram as feridas.
6. O dikasta tow kakorgouw zhmisousi TT / zhmvsan.
Temas: zhmioj-/zhmivs-
Traduo: Os juizes puniro/puniram/punem os malfeitores.
7. O gayo poltai tolmsousi TT / tlmhsan e tlhy
lgein.
Temas: tolmaj-/tolmhs-
Traduo: Os bons cidados ousaro/ousaram dizer sempre a verdade.
8. E mllomen gayn tina ktsasyai TT flon atow mw
gayow de ggnesyai lgein ka prttein.
Temas: ktaj-/ kts-a-
Traduo: Se vamos adquirir algum bom amigo preciso ns mesmos
nos tornarmos bons em falar e agir.
9. O spoudaow odn dikon prjei TT/ prajen.
Temas: pratt-/(-)praj-a-
Traduo: O homem srio nada far/faz/fez/ de injusto.

mur_t2_09.p65 309 22/01/01, 11:49


310 exerccios de aplicao: texto grego VIII

10. O dkaioi pnta p yeo rjontai TT / rjanto.


Temas: rx-/rj-
Traduo: Os justos comearo, comearam/comeam todas as coisas de
deus/a partir da divindade.
11. Poll ka fsei ka pistm de tn e strathgsonta
TT / strathgsanta xein.
Temas: strathgej-/strathghs-
Traduo: Muitas coisas quer por natureza quer por cincia preciso o
que conduzir um exrcito ter. / o que conduziu.
12. Pn soi ljv TT/ leja tlhyw ka o krcomai TT/
krucmhn.
Temas: leg-, prupt-/(-)kruc-
Traduo: Dir-te-ei toda a verdade (o verdadeiro) e no esconderei/
escondi.
13. Pesomai TT / peismhn mllon tow nmoiw tow kakow
floiw.
Temas: peiy-/peis-
Traduo: Eu obedecerei/obedeci mais s leis do que aos maus amigos.
14, Polemontew t kerdanomen; TT / kerdnamen
Temas: kerdain-/(-)kerdan-.kerdanes-
Traduo: Fazendo a guerra o que lucraremos? / lucramos?
15. Etuxew sn ye fanomeya TT / fhnmeya.
Temas: fain-fanes-(-)fhna-
Traduo: Com a divindade mostrar-nos- emos felizes. / apareceremos /
aparecemos.
16. Yrsei: lgvn tlhyw opote sfal TT / sflv.
Temas: sfall-/sfales-/ -)sfhla-
Traduo: Persevera, dizendo a verdade jamais resvalars/resvalaste.
17. Asxr lgontew ka drntew asxunomeya TT / sxunmeya.
Temas: asxunej-/asxunes-/sxun-

mur_t2_09.p65 310 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 311

Traduo: Dizendo e fazendo coisas feias sentiremos vergonha/sentimos


vergonha.
18. Efrane TT / hfrhne se plotow pollow eergetonta.
Temas: Efrain-/efranes-/hfrhn-
Traduo: A riqueza alegrar/alegrou te praticando o bem.
19. O loipw xrnow pnta krine TT/ krinen.
Temas: krin-/ krines-/(-)krin-a-
Traduo: O tempo restante julgar/julgou todas as coisas.
20. O Ellhnew okti nmizon tow polemouw fanesyai TT/
fnasyai.
Temas: fain-/fanes-/(-)fhn-a-
Traduo: Os gregos no mais/ainda no pensavam os inimigos haverem
de aparecer/aparecerem.
21. O polmioi t peda diafyerosin TT/ difyeiran.
Temas: diafyeir-/diafyeres-/di-e-fyeir-a-
Traduo: Os inimigos destruiro/destruram as plancies.
22. H metra pliw tow polemouw munetai TT / mnato
jvw.
Temas: mun-/munes-/mun-a-
Traduo: A nossa cidade rechaar/rechaou com dignidade os inimigos.
23. Diespsanto TT / diaspsontai tn Penya a Maindew
ka tn Aktavna a knew.
Temas: diaspaj-/ diaspas-/di-e-spas-a-
Traduo: As Mnades estraalharam / estraalharo Penteu e as cade-
las, Acteo.
24. O Ayhnaoi Yemistokla ka tnAristedhn di tn re-
tn pnesanTT / painsousi / painsontai... pnesa.
Temas: painej-/painhs-paines-/ p-nes-a-p-nhs-a-
Traduo: Os atenienses elogiaram/elogiaro Aristides e Temstocles pela
excelncia/virtude.

mur_t2_09.p65 311 22/01/01, 11:49


312 exerccios de aplicao: texto grego VIII

25. O merodrmoi ok xrsanto TT / xrsontai podmasin


n taw dow.
Temas: xraj-/xrhj-/xrhs-/xrhs-a-
Traduo: Os estafetas (correios) no usam(usaram)/usaro sandlias nas
estradas.
26. Pollow kakw prttontaw ryvse TT / rysei txh.
Temas: ryoj-/ryvs-/ryvs-a-
Traduo: A fortuna /acaso endireita (endireitou)/endireitar muitos que
esto mal.
27. Semramiw bvsen / bisetai th jkonta ka do ka te-
lethse TT / teleutsei basilesasa TT / basilesousa
do ka tessarkonta.
Temas: teleutaj-/teleuths-/-teleuths-a-, basileu-/basileus-
basileus-a-basileousa-basilesasa
Traduo: Semramis viveu/viver sessenta e dois anos e findou/findar
tendo reinado quarenta e dois.
28. Ote t kalw grn futeusamn TT / futeusomn
dlon stiw karpsetai TT / karpsato ote t kalw
okan okodomhsamn TT / okodomhsomn dlon stiw
oksei TT/ khsen.
Temas: futeu-/-futeus-a-, futeumeno-futeusmeno-, karpoj-
/karpvs-, okodomej-/okodomhs-; okodomomeno-okodomh-
smo-okodomhsmeno-, okej-/okhs-khs-a-
Traduo: Nem ao que plantou/plantar bem seu campo evidente quem
colher; colheu;colhe os frutos nem ao que bem construiu/construir sua
casa evidente quem habitar/habitou-habita.
29. O stratitai spesantew TT / spesontew ka paiansan-
tew TT / paiansontew depnhsan TT / deipnsousi.
Temas: spend-/speis-a-, spndont-spesant-, paianiz-/paia-
nis-a, paianzont-, paiansant-, deipnej-/deipnhs-, -deipnhs-a-
Traduo: Os soldados tendo feito libao/havendo de fazer libao e
tendo entoado o pe/havendo de entoar o pe fizeram a refeio/faro a
refeio.

mur_t2_09.p65 312 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 313

30. Pollkiw piow myow ka frona ndra yeljen /TT /


yljei.
Temas: yelk-/-yelj-a-
Traduo: Muitas vezes um mito ingnuo acalma (acalmou)/acalmar
um homem insensato.

31. Lan filn seautn ox jeiw TT / sxew flon.


Temas: x-/j-
Traduo: Amando muito a ti mesmo no ters/tiveste(tens) amigos.

32. T yesv TT/ yes/ei; Tow stratitaw ejamnouw TT


/ ejomnouw tow yeow.
Temas: yeaj-/-yeas-a-; ex-/hj-a, exmeno-ejmeno-
ejmeno-
Traduo: O que contemplaste/contemplars? Os soldados que fizeram/
faro preces aos deuses.

33. H txh pollkiw tow mga fronontaw paradjvw sfh-


len TT/ sfale.
Temas: sfall-/sfales-/-sfhl-a-
Traduo: A fortuna muitas vezes de um modo inesperado faz resvalar/
far resvalar os grande pensantes. / os que pensam grande.

34. O Ayhnaoi ew tn Lakedamona prsbeiw steilan TT /


stelosin.
Temas: stell-/steles-/-steil-a-
Traduo: Os atenienses enviaram/enviaro embaixadores para a
Lacedemnia.

35. Hn poktenw TT / poktenew xyrn sou xera mianew


TT / mhnaw.
Temas: poktein-poktenes-/p-e-kein-a-; miain-mianes-/-mihn-
a-
Traduo: Se matas/matares/matars um inimigo maculars tua mo.

mur_t2_09.p65 313 22/01/01, 11:49


314 exerccios de aplicao: texto grego VIII

36. Zew ka Dkh tow kakow kakw fyereian (fyeraien) TT/


fyeiroen.
Temas: fyeir-/fyeres-/-fyeir-a-
Traduo: Zeus e Justia destruissem/pudessem destruir/poderiam ha-
ver de destruir os maus de maneira m!
37. O sofista k tw sofaw poll krdanan TT/ kerdanosin.
Temas: kerdain-/kerdanes-/-kerdhn-a-/-kerdan-a-
Traduo: Os sofistas lucram/lucraram/lucraro muitas coisas a partir
da sabedoria.
38. Kaln sti tn rgn pepnai TT/ pepanen.
Temas: pepain-/pepanes-/-pepan-a-
Traduo: belo amadurecer/haver de amadurecer a clera.
39. Mlvn k Krtvnow ylhtw taron rmenow TT ro-
menow fere di to stadou msou.
Temas: ar-/res-/r-a-
Traduo: Mlon, o atleta de Krotona, tendo levantado/havendo de le-
vantar um touro transportava-o pelo meio do estdio.
40. T to Apllvnow ern o Ayhnaoi on =nantew TT/
=anontew kyhran TT / kayarosin.
Temas: =ain-/=anes-/-rran-a, =anont-=anont-=nant-;
kayair-/kayares-/-kayhr-a-
Traduo: O templo de Apolo, os Atenienses tendo lavado/havendo de
lavar com vinho purificaram-no/purificaro.
41. Krnai TT / krinen flouw o =dion.
Temas: krin-/krines-/-krin-a-
Traduo: Julgar/haver de julgar amigos no fcil.
42. Epeid ar pfaine TT / pofane Aghslaow sungage
TT / sunjei pn t strteuma ew Efeson.
Temas: pofain-/pofanes-/p-e-fhn-
Traduo: Assim que a primavera despontou/despontar Agesilau reu-
niu/reunir seu exrcito em feso.

mur_t2_09.p65 314 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 315

43. O Ayhnaoi jbalon TT / kbalosi tn Yemistokla:


otow d fuge TT / fejetai prw basila.
Temas: kball-/kbal/j-e-bal-, feug-/feuj-/fug-
Traduo: Os atenienses expulsaram/expulsaro Temstocles e ele se exi-
lou/exilar na corte do rei/para junto do rei.

44. H pleoneja pollw dh teken TT / tjei ridaw.


Temas: tikt-/tej-/-tek-
Traduo: A cupids j gerou muitas brigas/rixas.

45. Yhsew tn Aridnhn n Nj t ns katlipe TT/ ka-


talecei Dunusow d atn pgagen TT / pjei.
Temas: kataleit-/kataleic-/kat-e-lip-, pag-/paj-/p-
hgag-
Traduo: Teseu abandonou/abandonar Ariadne na ilha de Naxos e
Dionisos a foi buscar/ir buscar.

46. Fsin ponhrn metabllein To =dion.


Temas: metaball-
Traduo: Mudar uma natureza malvada no fcil.

47. O polmioi diesprhsan TT / diasparsontai.


Temas: diaspeir-/diasperes-/di-e-sparh-/diasparhs-
Traduo: Os inimigos se dispersaram/dispersaro.

48. O khrw taksetai TT/ tkhn (txyhn).


Temas: thk-/thj-/-tej-a-/-takh-/-thxyh-
Traduo: A cera se derreter/se derrete/derreteu.

49. Ljon TT moi k tnow plghw TT / plhgs (plhgsei).


Temas: leg-/lej-/-lej-a-, plhtt-/plhss-, plhj-/-plhj-a-/
-plhgh-/-plhxyh-
Traduo: Dize-me a partir do que foste batido/sers batido.

mur_t2_09.p65 315 22/01/01, 11:49


316 exerccios de aplicao: texto grego VIII

50. E m tlhy lgeiw ceudw fans (fansei) TT/ fnv.


Temas: fain-/fanes-fanhs-/-fhn-a-
Traduo: Se no dizes a verdade (coisas verdadeiras) mostrarte-s men-
tiroso/aparecers mentiroso.

51. H Sprth pasn tn n t Elladi plevn dunatvt-


th ka nomastotth fnh TT / fansetai.
Temas: fain-/fanes-fanhs-/-fhn-a/-fanh-
Traduo: Esparta se mostrou/se mostrar a mais poderosa e a mais no-
meada de todas as cidades na Hlade.

52. O brbaroi kataplagntew TT / kataplagsontew p-


fugon TT / pofejontai.
Temas: kataplhtt-/kataplhj-/kat-e-plhj-a-/kat-e-plhgh-
ka-e-plhxyh-, pofeug-/pofeuj-/p-e-fug-
Traduo: Os brbaros completamente batidos/havendo de ser batidos
bateram / havero de bater em retirada.

53. Iobthw tw Lukaw basilew t Bellerofnt ptaje


TT / pitjei tn Xmairan ktenai TT / ktenen nomzvn
atn p to yhrou diafyarsesyai TT/ diafyarnai.
Temas: pitatt-/pitaj-/p-e-taj-, ktein-/ktenes-/-ktein-a-,
diafyeir-/diafyeres-/di-e-fyeir-a-/ di-e-fyarh-/diafyarhs-
Traduo: Iobates, o rei da Ldia, determinou a Belerofonte matar/ha-
ver de matar a Quimera pensando ele haver de ser destrudo / ser destrudo
pela besta.

54. Rdion ok sti tw retw didskalow fannai TT/ fanen.


Temas: fain-fanes/fanhs-/-fhn-a-
Traduo: Fcil no mostrar-se/aparecer/haver de aparecer mestre da
virtude. excelncia.

mur_t2_09.p65 316 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 317

55. Kdmow pkteine TT / poktene drkonta tw Areaw


krnhw flaka ka tow dntaw ato speiren TT /
spere totvn d sparntvn / sparhsomnvn nteilan
TT / natelosin k gw ndrew noploi.
Temas: poktein-/poktenes-/p-ektein-a-; speir-/speres-/-
speir-a-/-sprh-; natell-/nateles-/n-e-teil-a-
Traduo: Cadmo matou/matar o drago/serpente vigia da fonte de Ares
e espalhou/espalhar os dentes dele; desses dentes espalhados surgiram/
surgiro da terra homens armados.

56. Echfsanto TT / chfsontai (chfiontai) o Ayhnaoi


Armdion ka Aristogetona nagrafsesyai TT/ na-
grafnai eergtaw tw plevw ew tn panta xrnon.
Temas: chfiz-/chfis-/-chfis-a-; nagraf-/nagrac-/n-e-
grac-a-/n-e-grafh-n-e-grafyh-
Traduo: Os atenienses votaram/votaro Harmdios e Aristogton ha-
verem de ser registrados / serem registrados benfeitores da cidade para o
tempo todo.

57. H to Peisistrtou turannw p tn Lakedaimonvn l-


yh TT/ luysetai.
Temas: lu-/lus-/-lus-a-/-luyh-
Traduo: A tirania de Pisstrato foi dissolvida/ ser dissolvida pelos
lacedemnios.

58. Yemistoklw p tn Ayhnavn fugadeyh TT/ fugadeu-


ysetai.
Temas: fugadeu-/fugadeus-/-fugadeus-a-/-fugadeuyh-
Traduo: Temstocles foi/ser exilado pelos atenienses.

59. O eergtai tn nyrpvn yantvn timn jivyson-


tai TT / jiyhsan.
Temas: jioj-/jis-/jivs-a-/jivyh-
Traduo: Os benfeitores dos homens sero dignos de honras imortais.

mur_t2_09.p65 317 22/01/01, 11:49


318 exerccios de aplicao: texto grego VIII

60. O stratitai prw tow polemouw poreesyai keles-


yhsan TT/ keleusysontai.
Temas: keleu-/keleus-/-keleus-a-/-keleusyh-
Traduo: Os soldados foram mandados/sero mandados marchar con-
tra os inimigos.

61. O strathgo niksantew TT / niksontew stefanvyson-


tai TT/ stefanyhsan.
Temas: nikaj-/nikhs-a, stefanoj-/-stefanvs-a-/stefanvyhs-
Traduo: Os comandantes que venceram/vencero sero coroados/fo-
ram coroados.

62. Sprth pot p seismo deinw sesyh TT.


Temas: sei-/-seis-a-/-seisyh-
Traduo: Esparta foi certa vez perigosamente sacudida por um
terremoto.

63. Aneu monoaw ot n pliw e politeuyeh TT/ politeu-


ysoito ot okow kalw okhyeh TT/ okhysoito.
Temas: politeu-/-politeus-a-/politeuyh-, okej-/ khs-a-/
khyh-
Traduo: Sem concrdia nem cidade seria/poderia ser bem governada /
poderia haver de ser bem governada nem lar seria/poderia ser bem admi-
nistrado/poderia haver de ser bem administrado.

64. Klarxow ok yelen / yelsei pospsai TT pospsein


p to potamo t dejin kraw fobomenow m kuklvyeh
TT / kuklvysoito katrvyen p tn polemvn.
Temas: pospaj-p-e-spas-a-, kukloj-/-kuklvs-a-/-kuklvyh-
Traduo: Clearco no queria afastar/haver de afastar do rio a ala direita
temendo que fosse/pudesse ser cercado/haveria de ser cercado de cada lado
pelos inimigos.

mur_t2_09.p65 318 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 319

65. Dionsiow tn Surakosvn trannow t fb nagks-


yh TT / nagkasysetai frein sidhron yraka.
Temas: nagkaz-/nagkas-a/nagkasyh-
Traduo: Dionsio o tirano de Siracusa pelo medo foi forado/ser for-
ado a portar couraa de ferro.
66. Lupn ka nsvn o nyrvpoi opote pallaxysontai
TT/ phllxyhsan
Temas: pallatt-/p-hllaj-a-/p-hlaxyh-
Traduo: De dores e doenas os homens jamais foram/sero afastados.
67. O polmioi dixyhsan TT / divxysontai.
Temas: divk-/-divj-a-, -divxyh-
Traduo: Os inimigos foram/sero perseguidos.
68. Svkrthw pr tw teleutw poll per yantou tow f-
loiw dielxyh / dialexysetai TT.
Temas: dialeg-/di-e-lej-a-/di-e-lexyh-
Traduo: Scrates diante do fim coversou/conversar muitas coisas a
respeito da morte.
69. O xrnow t krufynta TT / krufyhsmena dhlo.
Temas: krupt-/-kruc-a-/-krufyh-
Traduo: O tempo revela as coisas que foram/sero escondidas.
70. E polmvn ka pragmtvn frontiew TT / frntisaw
bow sou taraxysetai TT / tarxyhn.
Temas: frontiz-/frontis-> fronti-, taratt-/-taraj-a-/-
taraxyh-
Traduo: Se pensares/pensaste em guerras e negcios a tua vida ser
perturbada/foi perturbada.
71. Ka s, fle, pesyhti TT: t gr peyesyai meinon.
Temas: peiy-/-peis-a-/-peisyh
Traduo: Tambm tu, amigo, convence-te/obedece pois obedecer
melhor.

mur_t2_09.p65 319 22/01/01, 11:49


320 exerccios de aplicao: texto grego VIII

72. O Ellhnew tn nkta n taw kmaiw hlsyhsan TT/


alisysontai o d polmioi pur poll kaion kkl p
tn rn ka sunervn lllouw.
Temas: aliz-/hlis-a-/hlisyh-
Traduo: Os gregos acamparam/acamparo durante a noite nas aldeias
e os inimigos faziam arder muitas fogueiras em crculo sobre as monta-
nhas e se olhavam mutuamente uns aos outros.

73. T slpiggi sivp shmnyh TT/ shmanysetai.


Temas: shmain-/-shman-a-/-shmanyh-
Traduo: Com a trombeta o silncio foi sinalizado/ser sinalizado.

74. E spoudzete pnta txa peranysetai TT/ pernyhn.


Temas: perain-/-peran-/-peranyh-
Traduo: Se vs vos esforais rapidamente todas os coisas sero/foram
alcanadas.

75. Pr tw retw yeo drta yesan TT/ ysousin.


Temas: tiyh-/-yhk-a-yhs-
Traduo: Diante da virtude/excelncia os deuses colocam/colocaram/
colocaro o suor.

76. Ayhn n ms t spdi tn tw Gorgow kefaln nyhken


TT/ naysei .
Temas: natiyh-/n-e-yhk-a-
Traduo: Atena fixou/colocou/colocar no meio do escudo a cabea de
Gorg/Gorgona.

77. Mlittai Pindr yhlazomn nt glaktow paryesan


TT / paraysousi mli.
Temas: paratiyh-/par-e-yhk-a-
Traduo: As abelhas ofereceram/oferecero mel em lugar de leite a
Pndaro que mamava.

mur_t2_09.p65 320 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 321

78. Lukorgon tn ynta TT/ ysonta Lakadaimonoiw nmouw


mlista yaumzomen.
Temas: tiyh--yhk-a-/ tiynt-/ynt-
Traduo: Ns admiramos muitssimo Licurgo que ps/por leis aos
lacedemnios.

79. Krow kleuse TT / kelesei tow pltaw ysyai TT /


ysesya t pla per tn ato skhnn.
Temas: keleu, --keleus-a-, tiyh--yhk-a-
Traduo: Ciro ordenou/ordenar os soldados colocarem/haverem de
colocar as armas/os equipamentos em torno da tenda dele.

80. Taw tw txhw metabolaw yrsow ntyew TT.


Temas: ntiyh-/nt-e-yhk-a-
Traduo: Em face das mudanas da fortuna coloca a resistncia.

81. Katkausan TT / katakasousi o Ellhnew tw kmaw


pantelw pvw fbon nyeen TT / nysoien tow polemoiw.
Temas: katakau-/kat-e-kaus-a-
Traduo: Os gregos incendiaram/incendiaro completamente as aldei-
as de modo a que colocassem/haverem de colocar medo nos inimigos.

82. Aljandrow parakalomenow p tn flvn nuktw pi-


ysyai TT/ piysesyai tow polemoiw lejen TT / ljei :
o basilikn sti klptein tn nkhn.
Temas: pitiyh-/p-e-yhk-a-, leg-/-lej-a-
Traduo: Alexandre sendo chamado de noite pelos amigos para se so-
brepor aos inimigos/haver de se sobrepor, dir: no de rei esconder a
vitria.

83. H Attik g prth tn laan tow nyrpoiw nken


TT / nsei.
Temas: nih-/n-hk-a
Traduo: A terra tica foi a primeira que trouxe/fez crescer/far cres-
cer a oliveira aos homens.

mur_t2_09.p65 321 22/01/01, 11:49


322 exerccios de aplicao: texto grego VIII

84. Afmenow TT/ fhsmenow tow pollow tn non prosxein


p n trpou.
Temas: fih-fhs-, fimeno-/fmeno-
Traduo: Tendo desviado/havendo de desviar o pensamento para mui-
tas coisas, volta-te para mant-lo sobre uma s coisa.
85. Pittakw dikhyew TT / dikhyhsmenow p tinow ka xvn
dnamin atn kolzein fke TT / fsei lgvn: suggn-
mh timvraw meinon.
Temas: dikej-/dikhs-a-/dikhyh-
Traduo: Ptaco tendo sido injustiado/havendo de ser injustiado por
algum e tendo possibilidade de puni-lo, deixou de lado (perdoou)/deixar
de lado dizendo: A compreenso (perdo) melhor do que a punio.
86. Afew TT / fsvn t faner m dvke tfan.
Temas: fih-fhk-a-, fint-/fnt-
Traduo: Tendo afastado/havendo de afastar as coisas evidentes no
persegue/persigas as no evidentes.
87. Kdmon lgousi drkontow dntaw sperai TT / speren
ndraw d p tn dntvn nenai TT / nsein tn gn.
Temas: speir-/speir-a-, speirein/sperai
Traduo: Dizem que Cadmo espalhou/espalhar os dentes da serpente/
drago e que dos dentes homens se lanaram/lanaro sobre a terra.
88. H fsiw taroiw dvke TT / dsei krata kntra melttaiw.
Temas: didv-,-dvk-a-
Traduo: A natureza deu/dar chifres aos touros e ferres s abelhas.
89. Parakataykaw pdow TT.
Temas: po-didv-/p-e-dvk-a-
Traduo: Devolve os depsitos.
90. O plotow n n dsi TT yeo mpedw stin.
Temas: didv-/-dvk-a-
Traduo: A riqueza que os deuses por acaso do/dem/derem slida/
firme.

mur_t2_09.p65 322 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 323

91. Tow plousoiw prpei tow ptvxow donai TT/ dsein.


Temas: didv--dvk-a-
Traduo: Convm aos ricos dar/haverem de dar aos pobres.

92. Yew moi doh TT / dsoi flouw pistow.


Temas: didv--dvk-a-
Traduo: A divindade me desse/haveria de dar amigos fiis.

93. Dkhn dtvsan TT o kakorgoi.


Temas: didv-/-dvk-a-
Traduo: Cumpram sentena os malfeitores.

94. O Ayhnaoi tw naw pln ddeka tow Lakedaimonoiw


pardosan TT/ paradsousin.
Temas: paradidv-/par-e-dvk-a-
Traduo: Os atenienses entregaram/entregaro os navios aos lacedem-
nios, menos doze.

95. Pw mainomn mxairan dohw TT / dsoiw ka ponhr


dnamin;
Temas: didv--dvk-a-
Traduo: Como darias/poderias dar a um delirante uma faca e a um
malvado o poder?

96. H gevrga pol n pidoh TT / pidsoi e tiw yla pro-


tiyeh TT / protiysoi tow kllista tn gn rgazomnoiw.
Temas: pididv-/p-e-dvk-a-, protiyh-/prouyhk-a-
Traduo: A agricultura poderia produzir/ haveria de produzir muito se
algum propusesse trofus/haveria de propor aos que trabalham otima-
mente a terra.

97. O Kornyioi pollow summxouw psthsan TT / post-


sousi p tn Ayhnavn.
Temas: fisth-/p-e-sths-a-
Traduo: Os corntios afastaram/afastaro dos atenienses muitos aliados.

mur_t2_09.p65 323 22/01/01, 11:49


324 exerccios de aplicao: texto grego VIII

98. O Ellhnew trpaion stsantew TT / stsontew pexroun.


Temas: sth-/-stas-a-
Traduo: Os gregos tendo levantado/havendo de levantar um trofu
foram embora.
99. Lsandrow dka ndraw n kst plei rxontaw kats-
thsen TT/ katastsei
Temas: kayisth-/kat-e-sths-a-
Traduo: Lisandro estabeleceu/estabelecer em cada cidade dez homens
(como) governantes.
100. Tn Ellhnikn plevn Ayhnavn prth nmouw yeto
TT / ysetai ka politeaw katestsato TT / katast-
sontai.
Temas: tiyh-/-yhk-a-, kayisth-/kat-e-sths-a-
Traduo: Das (dentre as ) cidades gregas a dos Atenienses (foi) primei-
ra colocou leis e constituiu um governo/constituio.
101. Met tata Tissafrnhw t te pezn ew Karan diebba-
se TT / diabib ka t ppikn ew t Maindrou pedon
katsthsen TT / katastsei.
Temas: diabibaz-/di-e-bibas-a-; kayisth-/kat-e-sths-a-
Traduo: Depois dessas coisas Tissafernes fez atravessar/far atravessar
a infantaria para a Cria e a cavalaria ele estabeleceu/estabelecer na pla-
ncie do Meandro.
102. Evw mn o smmaxoi ok exon poi postaen TT / pos-
tsoien krupton tn prw tow Ayhnaouw xyran: pe
d o Lakedamnioi prosthsan TT / prostsousi tte
fhnan TT/ fanosin oa per tn Ayhnavn ggnvskon.
Temas: fisth-/p-e-sths-a-, proisth-/pro-e-sths-a-, fain-
/-fhn-a-
Traduo: At que os aliados no tinham para onde se afastariam/have-
riam de se afastar eles escondiam a inimizade contra os atenienses; mas
depois que os lacedemnios se estabeleceram/estabelecero na frente,
ento eles fizeram aparecer/faro aparecer que coisas eles conheciam so-
bre os atenienses.

mur_t2_09.p65 324 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 325

103. O plemow pnta metaysei TT/ metyhken.


Temas: metatiyh-/met-e-yhk-a-
Traduo: A guerra mudar/mudou todas as coisas (tudo).

104. Tow nosoiw o yeo dkhn piysousin TT / pyesan.


Temas: pitiyh-/pi-yhs-/p-e-yhk-a-
Traduo: Os deuses aplicaro/aplicaram justia sobre os mpios.

105. Ok stin odn kretton plei nmoi kalw teyntew TT


/ teysontew.
Temas: tiyh-/p-e-teyh-piteyhs-
Traduo: No existe nada melhor para uma cidade do que leis que fo-
ram bem colocadas/que sero bem colocadas.

106. O Krtew tow nmouw teyna TT/ teysesyai sfisin p


Mnv lgousin.
Temas: tiyh-/-teyh-
Traduo: Os cretenses dizem as leis para eles terem sido colocadas/ha-
verem de ser colocadas por Minos.

107. T mn t sma diatiyemn T kakw xrea stn atro


t d tn cuxn flou.
Temas: diatiymeno-
Traduo: Ao que se dispe mal quanto ao corpo h necessidade de um
mdico, ao que se dispe mal quanto alma, de um amigo.

108. Metateyeshw TT / metateyhsomnhw ew dhmokratan tw


politeaw lloi ka menonew nmoi teysontai TT/
tyhsan.
Temas: metatiyemnh-/metateyesa-/ tiyh-teyhs-
Traduo: Tendo o governo mudado/havendo de ser mudado para de-
mocracia outras leis melhores sero/foram colocadas.

mur_t2_09.p65 325 22/01/01, 11:49


326 exerccios de aplicao: texto grego VIII

109. Nmow n tow Lakedaimonoiw pnte un patra pasn


tn leitourgin fesyai TT/ feysesyai.
Temas: fih-/phs-
Traduo: Para os lacedemnios havia uma lei/os lacedemnios tinham
uma lei que um pai de cinco filhos ser dispensado/haver de ser dispensa-
do de todas as liturgias.

110. O polmioi pekrnanto TT / pokrinontai ti o disoien


TT/ dieen tn mteron stratn di tw autn xraw.
Temas: pokrin-/p-e-krin-a-, diih-/dihs-
Traduo: Os inimigos responderam/respondero que no haveriam de
fazer passar/passariam o nosso exrcito pela terra deles.

111. Heraklw tn Erumnyion kpron met kraugw ew xona


polln pareimnon nebrxisen TT / mbroxsei.
Temas: mbroxiz-n-e-broxis-a-
Traduo: Heracls laou/laar o javali de Erimanto lanado com gran-
de gritaria na neve.

112. Flow flouw o prodsei TT / prodvken.


Temas: paradidv-/paradvs-
Traduo: Amigo no entregar/entregou amigos.

113. Anyrpoiw tw k yen txaw doyesaw TT / doyhsomnaw


st nagkaon frein.
Temas: didomnh-doyesa-
Traduo: Aos homens foroso portar as sortes dadas/havendo de ser
dadas pelos deuses.

114. Met tn mxhn dkei tow strathgow pan t nmisma


diadsein TT / diadonai ka didosan TT / diadsousin.
Temas:diadidv-/diadvs-/di-e-dd=vk-a-
Traduo: Depois da batalha parecia/pareceu bem aos comandantes have-
rem de distribuir/distribuir todo o dinheiro e distribuiram/distribuiro.

mur_t2_09.p65 326 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 327

115. T rst rx paradoysetai TT / paredyhn.


Temas: paradidv-/par-e-doyh-/paradoyhs-
Traduo: Ao timo o comando ser/foi entregue.

116. Tn djan n o prgonoi mn pardosan TT/ para-


dsousin mew tow metroiw paisn paradsomen /
pardomen.
Temas: paradidv-/paradvs-par-e-dvk-
Traduo: A glria que os antepassados nos entregaram/entregaro ns
entregaremos/entregamos aos nossos filhos.

117. Puyagraw lege do tata k tn yen tow nyrpoiw


dedsyai:TTT/doysesyai t te lhyeein ka t eergeten.
Temas: didv-/-dvk-a-/dedvk-a-/dedo-
Traduo: Pitgoras dizia que essas duas coisas foram dadas/sero dadas
pelos deuses aos homens: dizer a verdade e fazer o bem.

118. Odew ote yen ote nyrpvn tolm T lgein w t


dikonti o doton dkhn.
Temas: tolmaj-
Traduo: Ningum nem dos deuses nem dos homens ousa afirmar que
ao que comete injustia sentena no deve ser dada.

119. Trpaion nasthsmeya TT/ nestsamen.


Temas: nisth-/n-e-sths-a-
Traduo: Levantaremos/levantamos um trofu.

120. Up Lusndrou to Spartitou n Aynaiw trikonta


trannoi katestyhsan TT / katastaysontai.
Temas: kayisth-/kat-e-sths-a-/kat-e-stayh-
Traduo: Trinta tiranos foram estabelecidos/sero estabelecidos em
Atenas por Lisandro.

mur_t2_09.p65 327 22/01/01, 11:49


328 exerccios de aplicao: texto grego VIII

121. Ew rxn katastayew TT / katastayhsmenow mhden


xr ponhr prw tw dioikseiw.
Temas: kayistmeno-katasynt-
Traduo: Tendo sido estabelecido/havendo de ser estabelecido no go-
verno no te sirvas de nenhum malvado para as administraes.

122. Tn polemvn nikhyntvn TT / nikhyhsomenn trpaion


katestyh / katastaysetai TT ka yla tow strati-
taiw diedyh TT / diadoysetai.
Temas: nikmeno-/nikhynt-, kayisth-/kat-e-sths-a-/kat-e-
stayh-, diadidv-/di-e-doyh-
Traduo: Tendo sido vencidos/havendo de serem vencidos os inimi-
gos, um trofu foi levantado/ser levantado e prmios foram distribu-
dos/havero de ser distribudos aos soldados.

123. O mn fhsinT dpfhsin.


Temas: fa-/fh-
Traduo: Este afirma aquele nega.

124. Aljadrow nprhse TT / mprsei t n Perseplei


basleia.
Temas: mpimprh-/n-e-prhs-a-
Traduo: Alexandre incendiou/incendiar os palcios reais em
Perspolis.

125. Aljandrow tn auto bon plestvn ka megstvn pr-


jevn nplhsen TT / mplsei.
Temas: mpimplh-/n-e-plhs-a-
Traduo: Alexandre encheu/encher a sua vida de muitssimas e muito
grandes aes.

126. Odew n fah TT/ fsoi kakw enai.


Temas: fa-/fh-/fhs-
Traduo: Ningum afirmaria/haveria de afirmar que mau.

mur_t2_09.p65 328 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego VIII 329

127. Tn kthmtvn tn mn xrsyv TT ti n tiw boulhy/


boulhysetaiTT.
Temas: xraj-/xrhj-, boul-/-bou
Traduo: Das minhas posses use ele o que queira/quiser.

128. M paid mxairan paroima fhsn: g d fahn TT n


m paid ploton mhd ndr paidet dnamin.
Temas: fa-/fh-
Traduo: Diz o provrbio: No (ds) faca a criana. Mas eu diria:
No (ds) riqueza a criana nem poder a homem sem educao.

129. Pw dunsetai / dunyhn padeutow llouw paidesai


TT/ paidesein;
Temas: duna-/dunhs-/-dunhyh-
Traduo: Como poder/pode o sem educao educar/haver de educar
outros?

130. Tn Xaldavn tinw lhizmenoi zsi Tka ot pstantai


Trgzesyai ot n dnainto: eyismnoi p polmou
bioteein.
Temas: zaj-/zhj-, pista-
Traduo: Alguns dos caldeus vivem de saques/saqueando e no sabem
trabalhar e nem poderiam: esto acostumados a viver da guerra.

131. Toto tv TT p t ye flon.


Temas: e-/-
Traduo: Isso v por onde querido ao deus.

132. Iyi TTpoisvn TT/ poisaw.


Temas: e-/-, poiont-/poisont-/poisant-
Traduo: Vai, havendo de fazer/tendo feito.

133. Ivmen TT floi: dh spra prseisin.


Temas: e-/-
Traduo: Vamos, amigos, a tarde j est se aproximando.

mur_t2_09.p65 329 22/01/01, 11:49


330 exerccios de aplicao: texto grego VIII

134. Egvge met flou tarou kn di purw ohnT.


Temas: e-/-
Traduo: Eu, como um companheiro querido iria at atravs o fogo.

135. H pliw kindneusen TT / kindunesei p tn polemvn


lnai TT / lsesyai.
Temas: kinduneu-/-kinduneus-a-, lisk-/-alv-
Traduo: A nossa cidade corre/correu o risco de ser tomada/haver de
ser tomada pelos inimigos.

136. O mnteiw lgontai lloiw mn proagoreeinT t mllon


autow d o proorn Tt pin.
Temas: prosagoreu-, raj-
Traduo: Os adivinhos so ditos prenunciar o porvir aos outros, mas a
si mesmos no prever o que sobrevem.

137. T neteron sunbh TT / sumbsetai;


Temas: sumbain-/sun-e-bh-
Traduo: O que aconteceu /acontecer de mais novo?

138. Tow nmouw parabw TT / parabhsmenow dkhn dsei


TT/ dvken.
Temas: parabanont-/parabnt-. didv-/dvs-
Traduo: Tendo passado/havendo de passar ao lado das leis ele pagar/
pagou pena.

139. H mvra mlista delf tw ponhraw fu TT/ fsei.


Temas: fu-/-fu-/fus-
Traduo: A loucura nasceu/nascer irm da malvadeza ( por natureza).

mur_t2_09.p65 330 22/01/01, 11:49


Texto grego IX
Exerccios sobre o perfeito e mais-que-perfeito
Traduo
Verso
Identificao de temas verbais T / TT / TTT
T pede o tema da forma usada;
TT pede a forma usada e a do infectum;
TTT pede as trs formas: infectum, aoristo, perfectum.

1. Perfeito ativo em -ka, de temas em semivogal, p. 448.


2. Perfeito ativo em -ka, de temas monossilbicos em vogal, p. 448.
3. Perfeito ativo em -ka, dos temas dos verbos denominativos em vo-
gal, p. 457.
4. Perfeito ativo em -ka, dos temas em oclusivas dentais, p. 457.
5. Perfeito ativo em -fa, xa dos temas em oclusiva labial e velar, p. 457.
6. Perfeito ativo em -a (ggona - ppraga), p. 444 e 447,
7. Perfeito em -a, e mais que perfeito em -ein (oda-dein/oika-
kein), p. 461-3.
8. Perfeito mdio-passivo dos temas em semivogal, p. 452.
9. Perfeito mdio-passivo dos temas monossilbicos em vogal, p. 452.
10. Perfeito mdio-passivo dos temas denominativos em vogal, p. 466.
11. Perfeito mdio-passivo dos temas em oclusiva dental, p. 465.
12. Perfeito mdio-passivo dos temas em oclusiva labial, p. 464.
13. Perfeito mdio-passivo dos temas em oclusiva velar, p. 465.

mur_t2_10.p65 331 22/01/01, 11:49


332 exerccios de aplicao: texto grego IX

14. Perfeito com significado de presente de verbos que semanticamen-


te s admitem o perfeito, p. 469-71.
15. Mais-que-perfeito (passado do perfeito), ativo e mdio-passivo, for-
mado sobre o perfeito:
voz ativa, p. 451;
voz mdia e passiva, p. 457 e 469.
16. Mais-que-perfeito, com significado de imperfeito (dos verbos do
item 14), p. 471.
17. Outros modos e formas dos temas que s admitem o perfeito, p. 470.
18. O futuro do perfeito (futuro anterior), p. 474.
No se esquea que o tema do perfeito se constri sobre o tema
verbal puro (aoristo), com redobro em -e ou equivalente, e que o
tema do mais-que-perfeito o do passado do perfeito e por isso rece-
be, alm do redobro em -e, o aumento, que a marca do passado.
Nos exerccios sobre o tema do perfeito e mais-que-perfeito, alm
do pedido dos outros temas e fazermos a glosa da frase, pediremos
tambm a traduo de formas do infectum, do aoristo e do futuro.
Ser mais uma ocasio de trabalhar o verbo grego. a nossa maneira
de pedir a conjugao desse ou daquele tempo ou modo. Nosso
objetivo, no entanto, de manter sempre a ligao de significante e
significado, respeitar a autonomia semntica das formas e mostrar
ao aluno, mais uma vez, que toda a flexo verbal gira sobre os trs
temas: aoristo > futuro, infectum e perfectum, modificados, quando
for o caso, pelas caractersticas dos modos (eventual-subjuntivo e pos-
svel-optativo), e acrescidas das desinncias pessoais, que represen-
tam a presena do sujeito (pokemenon) no verbo (=ma). Se ele
agente objetivo, as desinncias so ativas; se ele agente, mas inte-
ressado, envolvido no ato verbal, as desinncias so mdias; se ele
paciente do ato verbal, a desinncias sero mdias (emprstimo) no
infectum e perfectum e futuro passivo, e ativas no aoristo passivo,
por causa da presena da caracterstica da voz passiva -h-/-yh-/-syh.

mur_t2_10.p65 332 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 333

19. Frases:
1. Ok pstamai T kiyarzein T.
Ns sabemos, ns saibamos, ns saberemos, ns sabamos, ns sou-
bemos tocar ctara; eu tocava ctara, tocarei, tocaria, que eu toque ctara.
2. Pw dunsetai T padeutow llouw paidesai; TT.
Eu posso, ns podemos; que eu possa, possamos; eu poderia/pudes-
se, ns poderamos/pudssemos; eu poderei, pude; ns poderemos,
pudemos.
3. Ippew T peiroi ox ppeousin T ll f ppvn krmantai.
T
O cavaleiro que inexperiente no cavalga mas fica suspenso sobre o
cavalo. Ns no cavalgamos, mas ficamos suspensos sobre o cavalo. Tu
fiques suspenso, ficarias/ficasses suspenso, ficavas suspenso, ficars
suspenso, ficaste suspenso sobre o cavalo.
4. Aneu stou ote mxesyai T ote zn T dunamey T n.
Ele vive e luta, ns vivemos e lutamos, vs viveis e lutais; vive e luta
tu; vivei e lutai vs; tu vivias e lutavas; vs viveis e lutveis; ele viver e
lutar; eles vivero e lutaro.
5, Aristn sti pnta pstasyai T kal.
Ele sabe, saiba, saberia, saber, sabia, todas as coisas boas.
6. T sma sgkeitai T j stn T ka nervn. T
O corpo estava, estar, esteja, estaria disposto de ossos e nervos.
7. O nmoi p fele& tn dikoumnvn kentai T.
A lei est estabelecida para utilidade do injustiado. As leis da cidade
estavam estabelecidas em benefcio dos cidados.
8. E ka basilew T pfukaw T ynhtw e.
Mesmo se nasceram maus, podem tornar-se bons. Mesmo se nasce-
mos maus, podemos ficar bons. Ningum bom de nascena. Eles so
bons de nascena; elas so boas de nascena.
9. O Ellhnew kkl periintew T ntugxnousi T tow flajin
mf pr kayhmnoiw. T
Os gregos andavam em crculo em torno dos inimigos. Os vigias es-
tavam sentados em torno da fogueira. Os gregos encontraram por acaso

mur_t2_10.p65 333 22/01/01, 11:49


334 exerccios de aplicao: texto grego IX

os inimigos sentados em volta do fogo. Eu estou sentado, estava senta-


do; eles esto sentados, estavam sentados; ns estamos sentados, est-
vamos sentados; vs estais sentados, estveis sentados.
10. Kritaw ka Alkibidhw vw Svkrtei sunsthn TTT
dunsyhn T tn m kaln piyumin kraten T.
Os discpulos de Scrates, enquanto estavam junto dele, podiam do-
minar os desejos e as ambies no belas. Eu estou junto de Scrates;
eu esteja, eu estaria, eu estava junto de Scrates. Eu estarei junto de
Scrates, at que possa dominar meus desejos.
11. O nyrvpoi edaimonen T dnantai kn pnhtew sin T.
Tu podes ser feliz, mesmo que sejas pobre. Ns somos, sejamos, se-
ramos, seremos pobres e poderemos ser felizes. Mesmo se formos po-
bres, podemos ser felizes.
12. H Peiy T pekyhto T tow Periklouw T xelesin T.
Persuaso est pousada nos lbios do homem sbio. Persuaso estar
pousada nos lbios dos homens sbios. Tu te assentas, assentes, assen-
tarias, assentavas junto a Pricles.
13. T state TTT porontew; T
Ns pomos de p, ns nos pomos de p; ponhamos de p, ns nos
ponhamos de p; ns poramos / pusssemos de p, ns nos poramos /
pusssemos de p; ns pnhamos de p, ns nos pnhamos de p. Tu
ests de p; vs estais de p; tu estavas, vs estveis de p.
14. Opvw ka edte TT stratitai ew oon rxesye T
gna, g mn edw T dihgsomai T.
Tu sabes, tu saibas, tu saberias / soubesses: ela sabedora, eles so
sabedores a que tipo de luta esto chegando; mas elas no narram, nar-
rem, narrariam / narrassem, narravam, no narraro.
15. Knei TTT ka metatyei TTT t m kalw kayestta TTT.
O que est mal instalado deve ser movido e mudado. Ns instalamos,
instalemos, instalaramos, instalssemos, instalvamos; tu mudas, mu-
des, mudarias / mudasses, mudavas (infectum), mudaste, mudes, muda-
rias / mudasses, muda tu, mudai vs (aor.). Eu movo, moverei, movi,
movia. Eles so movidos, eram movidos, foram movidos, acabaram de
ser movidos, tinham sido movidos. Mover, ser movido.

mur_t2_10.p65 334 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 335

16. Axrhston proeidnai TT t mllonta. T


Os adivinhos prevem, previam e previro o futuro.
17. Estasan TTT o Prsai mn k dejiw o d lloi j
risterw tw do.
O inimigo est estacionado, estava estacionado do lado esquerdo do
rio, os gregos esto estacionados, estavam estacionados do lado direito.
18. O gayo pntvn mtron sasin TT xein T
O sbio sabe, saiba, saberia / soubesse, sabia ter a medida de todas as
coisas.
19. Kofvw frein T de T tw parestsaw TTT txaw.
Eles suportam levemente o momento presente. A ocasio presente
propcia.
20. O kekmhktew TTT stratitai nepasanto TTT.
A mulher cansada fez uma pausa; as mulheres cansadas fizeram uma
pausa.
21. T mhdn aut dikon suneidti TT dea T lpw T e
prestin T.
Ela est consciente consigo mesma que nenhuma esperana lhe as-
siste. Doces esperanas esto presentes nos que no esto conscientes
de nada.
22. Eg fhmi T tn yen proeidnai T t mllon ka prosh-
manein TTT boletai.T
Os deuses prevem todas as coisas futuras e pr-sinalizam aos homens.
23. Hrkleitow lgei k purw t pnta sunestnai TTT ka
ew toto nalesyai.TTT
Herclito afirmava que todas as coisas esto e estavam constitudas a
partir do fogo e de novo se dissolvem, dissolvero nele.
24. O mn t lon edw T edeh TT ka t mrow o d mnon
t mrow edtew T okti sasi TTt lon.
A que sabe o todo sabe tambm a parte; as que sabem s a parte
ainda no sabem o todo. Eu sei, saiba, saberia / soubesse, sabia o todo e
vs no sabeis, no saibais, no saberamos / soubsseis, sabeis as partes.

mur_t2_10.p65 335 22/01/01, 11:49


336 exerccios de aplicao: texto grego IX

25. Pantpasin okasin To yeo polln tn nyrpvn pi-


mleian poiesyai T.
O pai parece ter muito cuidado com os filhos; a me parecia ter mui-
to cuidado com as filhas.
26. Jenofnti T yonti T k T tiw k Mantineaw ggelow
lgvn T tn un ato Grllon teynnai TTT: kkenow
poymenow TTT mn tn stfanon dietlei T d yvn: pe
d ggelow prosyhke TTT ka keno ti nikn tynhke
TTT plin Jenofn pyeto TTT tn stfanon.
O mensageiro dizia a Xenofonte que o filho dele morrera. Xenofonte,
estando a oferecer um sacrifcio, deps a coroa e continuou a sacrificar;
tendo o mensageiro dito: teu filho morreu vitorioso, Xenofonte colo-
cou de novo a coroa e continuou a oferecer sacrifcio.
27. Tow stratitaiw n t pore& poll kak sunebebkei.
TTT
Muitas desgraas acontecem, aconteciam, aconteam, aconteceriam
(infectum) nas caminhadas das mulheres; muitas desgraas acontece-
ram, aconteam, aconteceriam/acontecessem (aoristo) nas caminhadas
dos soldados; muitas desgraas j aconteceram e tinham acontecido.
28. O Yhbaoi j fevw T dntvn T ndraw nabeblas-
thknai TTT lgousin.
Muitos homens esto brotando, estejam brotando, estariam / esti-
vessem brotando, estavam brotando, brotaram, brotem, brotariam/
brotasasem, j brotaram, tinham brotado dos dentes da serpente.
29. Apegnkamen TTT dh to poreesyai. T
Eles no reconhecem (desconhecem, no aceitam, renunciam) mar-
char; renuncia tu a marchar, renunciai vs (infectum e aoristo).
30. O sdhrow erhtai TTT p kak tn nyrpvn.
Os homens esto achando, estejam achando, estariam / estivessem
achando, estavam achando; acharam, achem, achariam/achassem, j acha-
ram, tinham achado ouro, ferro e prata.
31. Plai dignvstai TTT tw tn brotn txaw m bebaouw
enai.
A fortuna dos mortais tinha sido reconhecida insegura pelos antigos.
Tu reconheces, s reconhecido; reconheas, sejas reconhecido, re-

mur_t2_10.p65 336 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 337

conhecerias/reconhecesses, serias/fosses reconhecido; reconhece tu, s


reconhecido; reconhecei vs, sede reconhecidos; tu reconhecias, eras
reconhecido; (infectum), reconheceu, foi reconhecido; reconhea, seja
reconhecido; reconheceria / reconhecesse, seria / fosse reconhecido; re-
conhece tu, s reconhecido; reconhecei vs, sede reconhecidos; (aoristo).
32. Ar lpzete T tow teynetaw T nabisesyai; TT
A morta espera que reviver; as mortas esperam que revivero; os
mortos esperam que revivero.
33. Ealvkuaw TTT tw plevw pntew onto T polv-
lnai.TTT
Muitos pensam que a cidade foi tomada e est perdida. Os maus ci-
dados fizeram perecer a cidade, e todos os cidados se perderam. As
cidades estavam tomadas pelo inimigo.
43. E tiw oetai T narxan tow poltaiw flimon enai ok
ryw gnvken TTT.
Muitos pensam que a anarquia til s cidades; eles no conhecem
nada e no pensam corretamente.
35. O plon to dontow T bebrvktew TTT autow mllon
blptousin TTT felosin TTT.
Muitos comem mais do que o necessrio. Eles comeram mais do que
o necessrio e prejudicaram a si mesmos. Ela come e prejudica, comeu e
prejudicou, comia e prejudicava. Eu comi mais do que o necessrio e
estou prejudicado.
36. T kxhnaw TTT, pa;
As crianas esto de boca aberta; porque ficais de boca aberta, meni-
nos? Ele est abrindo a boca, eles esto abrindo a boca.
37. O sofo poll mn memaykasi TTT poll d ato
jeurkasin. TTT
Eu aprendi muitas coisas dos outros, mas eu mesmo descobri muitas
coisas. Eu estou aprendendo e descobrindo, esteja aprendendo e desco-
brindo, estaria/estivesse aprendendo e descobrindo, estava aprendendo
e descobrindo; tu aprendeste e descobriste, aprendas e descubras, apren-
derias/aprendesses e descobririas/descobrisses. Passe todas essas formas
para a voz passiva.

mur_t2_10.p65 337 22/01/01, 11:49


338 exerccios de aplicao: texto grego IX

38. Gmei T pliw tn alvktvn T.


A cidade estava repleta dos que a tomaram. A cidade est tomada,
esteja tomada, estaria tomada.
39. M kexhntew TT yesye T n t yetr.
No teatro muitos espectadores olham de boca aberta; mulheres por-
que contemplais de boca aberta?
40. Mmnhso TTT, now n, w grvn T s T pot.
Os que so jovens, um dia sero ancios. Eu estou lembrando; eu
estou lembrado, estais lembrados, esto lembrados. Eu me lembro: um
dia era jovem e agora sou ancio.
41. O Lakedaimnioi tow Ayhnaouw tw naw T psaw pln
dka pesterkesan. TTT
Todas as naus dos atenienses menos doze foram tiradas pelos lacede-
mnios; Eu privo, prive, privaria/privasse; sou privado, seja privado, se-
ria/fosse privado. Estou (fui) privado de tudo, esteja privado de tudo,
estaria privado de tudo; estava privado de tudo.
42. Xrin labn TTT mmnhso TTT ka dow TTT polayo.
TTT
Mulheres, tendo recebido favores, lembrai-vos; e, tendo dado,
esquecei-vos. Amigos, tendo recebido um favor, lembrai-vos, e, tendo
feito um favor, esquecei.
43. Asxrn di mleian ghrnai TTT prn mayen TTT t
grmmata.
Muitos, por descuido, envelhecem antes de aprender as letras. Eu
envelheo tendo aprendido as letras.
44. Teynnai TTT pol kretton di krasaw tn cuxn
maursai. TTT
Os que no aprendem as letras por impotncia obsurecem a alma.
Ele est morto. Eles esto mortos.

mur_t2_10.p65 338 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 339

45. O Babulnioi o tw kraw xontew pe syonto TTT


alvkun TTT te tn plin ka tn basila teynhkta
TTT, paradidasi ka tw kraw.
Os babilnios ocupavam os rochedos; o comandante sentiu que os
inimigos tomaram a cidade e que tinham matado o rei; ele ento entre-
ga o rochedo.
46. De Tt dedogmna TTT poien T.
Eles esto fazendo o que lhes pareceu bem fazer.
47. Plosiw stin ox poll kekthmnow TTT ll lgvn
demenow. T
Os ricos possuem muitas coisas mas precisam de poucas. Os que pos-
suem muitas coisas nem sempre so ricos.
48. H rniw napepthtai TTT.
As aves alaram vo; elas esto alando vo; caro alou vo. As aves
tinham alado vo.
49. O poltai deinw kexarkesan TTT p t nk.
O cidado est muito alegre com a vitria; esteve muito alegre com a
vitria. Ns ficaremos muito alegres com a vitria.
50. T neteron ggonen TTT;
Esto acontecendo fatos mais recentes; Que coisas aconteceram?
Aconteceram coisas mais recentes?
51. Puyagraw Smiow prtow n tow Ellhsin tlmhsen
TTT epen T ti t mn sma teynjetai TTT d cux
naptsa TTT oxsetai T ynatow ka grvw.
Muitos ousam dizer que o corpo do homem est morto e a alma,
alando vo, viaja imortal e sem envelhecer.
52. T mn to xrnou gegonw TTT t d nestw TTT sti t
d mllon T.
Umas coisas aconteceram, outras esto presentes, outras esto por vir.
53. En t parelhluyta TT mnhmonew T meinon per tn
mellntvn TT boulesei TT.
Se ns nos lembrarmos do que passou deliberaremos melhor sobre o
futuro.

mur_t2_10.p65 339 22/01/01, 11:49


340 exerccios de aplicao: texto grego IX

54. Slvnow nmow n: t patra katedhdokw TTT timow


stv T.
Ele est esbanjando os bens paternos. Os bens paternos foram con-
sumidos pelo filho e ele se tornou desonrado.
55. Pndarow epe T tw lpdaw enai grhgortvn TTT
npnia.
As esperanas so sonhos de acordados. Eu acordo, eu acorde, eu acor-
daria/acordasse. Eu estou acordado. Eles estavam acordados.
56. Ok erhtai T mlista dei T =hynai T.
O que foi dito, fique dito. O que preciso ser dito ser dito. O dito
fique no dito. Eu direi, eles diro, haver de dizer.
57. O meyvn T dolw sti to pepvknai. TTT
A que est bebendo escrava do que est bebendo. Ns estamos, este-
jamos, estaramos/estivssemos, estvamos bebendo; bebe tu, bebei vs;
o que bebe, a que bebe, os que bebem, as que bebem; aor. > ns be-
bemos, bebamos, beberamos/bebssemos, bebe, bebei, ele tendo bebi-
do, ela tendo bebido; elas tendo bebido, eles tendo bebido, beber; perf.
> eu bebi (acabei de beber, tenha acabado de beber, teria/tivesse acabado
de beber; ela, ele, elas eles tendo acabado de beber, ter acabado de beber.
58. E dein di tn metran kakthta pepnyate TTT , m ti
yeow totvn atan panafrete T
Ele descarrega em cima dos deuses a causa das coisas que sofreu por
causa de sua maldade. Eu estou sofrendo, sofri, acabei de sofrer. Estar
sofrendo, sofrer, ter acabado de sofrer.
59. Arrhta T stv T t erhmna T.
Isso indizvel; aquilo era indizvel; as coisas que foram ditas so in-
dizveis e fiquem indizveis.
60. Prw s toto erhtai T.
Aquilo est dito em relao a vs, a ns, a mim, a ele. Est dito, esteja
dito, estaria dito, fica dito/s dito, fique dito, sede ditos, fiquem ditos.
61. Otow poihtw tn Ellda pepadeuken TTT.
Os poetas educaram a Grcia. A Grcia foi educada pelos poetas. A
Grcia est educada pelos poetas; a Grcia tinha sido educada por
Homero.

mur_t2_10.p65 340 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 341

62. Alloi prw lla pefkasin TTT.


Eu nasci para uma coisa ela nasceu para outra; Uns nasceram ricos
outros nasceram pobres. Uma nasceu para uma coisa outra para outra.
63. Ok sti pais T kllion T graw T patrw T sylo ka
gayo pefuknai.
Eu nasci de bom pai; no h melhor dom do que esse. Nem sempre
de pais bons nascem filhos bons.
64. Traw T stn e tiw etxhke TTT di pantw to bou.
Se os homens foram felizes a vida toda aconteceu um prodgio. Nem
sempre os ricos so / eram felizes, nem sempre os pobres so / eram
infelizes. Ser feliz (agora), ser feliz, haver de ser feliz.
65. Sardanpalow stoln gunaikean nededkei TTT.
Sardanpalo se vestia com vestes femininas. Eu no me visto, eu no
me vesti, eu no me vestia, eu no me vestirei, eu no estou, eu no
estava vestido de vestes femininas.
66. Tow teteleuthktaw TTT makrize TTT.
Quando somos infelizes felicitamos o morto, a morta, os mortos e as
mortas.
67. O Prsai dh pepeplekesan TTT te o Lakedaimnioi
ew Marayna botoun T.
O inimigo j tinha embarcado embora; o inimigo j embarcou em-
bora. Os lacedemnios no ajudaram nem ajudaro os atenienses.
68. O mntiw T t mllonta T kalw peprofteuken TTT.
Os adivinhos profetizaram, tinham profetizado bem o futuro; eles pro-
fetizam, profetizaram, profetizaro bem o futuro.
69. Ok jia pollw spoudw spodakaw TTT.
Tu ests apressando o que no digno de pressa, nem de muita pres-
sa nem de pouca pressa. Apressar, ter apressado.
70. O yew panta sunrmoken TTT.
Os deuses ajustam, ajustavam, ajustaram, ajustaro, acabaram de ajus-
tar, tinham acabado de ajustar bem todas as coisas.

mur_t2_10.p65 341 22/01/01, 11:49


342 exerccios de aplicao: texto grego IX

71. Pollkiw n tow resi T teyhrkamen TTT.


Ns caamos, cacemos, caaramos/cassemos, cavamos na mon-
tanha; caa tu, caai vs; Ele acabou de caar, eles tinham acabado de
caar na montanha. Estar caando, caar, ter acabado de caar; estar sendo
caado, ser caado, ter sido caado.
72. O Prsai pollw naw T ew Ellda pestlkesan TTT.
Muitas naus esto sendo enviadas, estejam sendo enviadas, estariam/
estivessem sendo enviadas, estavam sendo enviadas, foram enviadas, se-
ro enviadas, acabaram de ser enviadas, tinham sido enviadas pelos persas
contra a Grcia. Estar enviando. Enviar. Ser enviado. Ter sido enviado.
73. O stratitai tn polemvn poll xrmata xousin
rpaktew TTT.
O inimigo mantm muitos bens que roubou dos soldados. O inimi-
go rouba, roube, roubaria/roubasse, roubava, roubou, roubar, acabou
de roubar, tinha roubado muitos bens. Roubar, haver de roubar.
74. E tiw T mw ngkake TTT mllon ppeiken TTT, ok
smenoi T pnta poiomen TTT.
Eles foram e no persuadem, forcem e persuadam, forariam/foras-
sem e persuadiriam/persuadissem, fora, persuade tu, forai e persuadi
vs, foravam e persuadiam, foraro e persuadiro, foraram e persua-
diram, forcem e persuadam, forariam/forassem e persuadiriam/persu-
adissem, fora, persuade tu, forai e persuadi vs; eles acabaram de for-
ar e persuadir, eles tinham acabado de forar e persuadir. Estar foran-
do, persuadindo; estar sendo forado e persuadido.
75. Peisstratow tow plestouw Slvnow nmouw peflaxen
TTT.
A maioria das leis de Slon foi conservada por Pisstrato. Os cida-
dos vigiam, vigiem, vigiariam/vigiassem, vigiavam, vigiaro, vigiaram,
vigiem, vigiariam/vigiassem, acabaram de vigiar, tinham vigiado as leis.
76. W floi, tn krpolin T o seskate TTT ote peful-
xate TTTt to yeo ern.
Os soldados no salvaram a acrpole nem vigiaram os templos dos
deuses. A cidade est salva; a cidade estava salva.

mur_t2_10.p65 342 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 343

77. O paw tn pistoln gegrfei TTT.


A carta acabou de ser escrita, tinha sido escrita pelo menino. Ela est,
esteja, estaria/estivesse, estava sendo escrita; foi, seja, seria/fosse, ser
escrita; est escrita, estava escrita pelo menino. Escrever, ser escrito;
estar escrito, ter sido escrito.
78. O kndunow tetarxei TTT tw tn yeatn T frnaw T.
As mentes dos espectadores estavam perturbadas pelo perigo. O pe-
rigo estava perturbando a mente do espectador.
79. O yew pnta n t fsei rista diattaxen TTT.
As divindades esto, estejam, estariam/estivesssem, estavam ordenan-
do; ordenaram, ordenem, ordenariam/ordenassem, ordenaro, acabaram
de ordenar, tinham ordenado da melhor maneira todas as coisas na
natureza.
80. Akkoa TTT mn tonoma mnhmonev TTT d o.
Ns no estamos nos lembrando do nome que acabamos de ouvir.
Os nomes que acabaram de ser ouvidos no esto sendo lembrados. Eu
ouo, ouvia, ouvirei, acabei de ouvir. Estar ouvindo, ouvir, ter acabado
de ouvir.
81. Plot pepoiyw TTT dika m peir TTT poien TTT.
Mulheres, confiadas na riqueza, no tentai (tenteis) praticar coisas
injustas. O que persuade, a que persuade; o que persuadiu, a que persu-
adiu; o que acabou de persuadir, a que acabou de persuadir; o que est
persuadido, a que est persuadida; o que persuadir, a que persuadir. O
que est sendo persuadido, a que est sendo persuadida; o que foi persu-
adido, a que foi persuadida; o que ser persuadido, a que ser persuadi-
da; o que acaba de ser persuadido, a que acaba de ser persuadida.
82. O mterow kpow kalow =doiw tyhlen. TTT
As rosas do nosso jardim esto florescendo, so florescentes, flores-
ciam, floresceram, florescero, acabam de florescer, tinham florescido.
Estar florescendo, florescer, haver de florescer.
83. O trikonta trannoi tn Ayhnavn pleouw T pekt-
nasin TTT n kt mhsn T pntew o Peloponsioi n
dka tesin T.
Em oito meses foram mortos mais atenienses pelos 30 tiranos do que
por todos os peloponsios em dez anos. Eles matam, matem, matariam/

mur_t2_10.p65 343 22/01/01, 11:49


344 exerccios de aplicao: texto grego IX

matassem, matavam, mata tu, matai vs;aor. > mataram, matem, mata-
riam/matassem, mata tu, matai vs; eles acabaram de matar, tinham ma-
tado. Estar matando, matar, ter acabado de matar.
84. O stratitai psan tn nkta T grhgresan TTT.
Os inimigos acordaram nossos soldados. Eles estavam acordados; mas
nossos soldados no esto acordados. Eu acordo, acordava, acordarei,
acordei meus soldados. Soldado, acorda! Soldados, acordai!
85. Pollo t Alejndrou prgmata T suggegrfasin TTT.
Os feitos de Alexandre foram historiados por muitos. Os historiado-
res escrevem, escreviam, escreveram, tinham escrito e escrevero os fei-
tos de Alexandre.
86. Pepoyamen TTT tow to ndrw lgoiw ka bebouleka-
men TTT szein tow tuxew padaw.
Eu confiei no discurso do homem e decidi salvar os meninos desa-
fortunados. Eu convenci, fui convencido e confiei. Eu delibero, delibe-
rei, deliberarei, tinha acabado de deliberar. Ter acabado de deliberar.
87. T dndra pefteutai TTT p to gevrgo.
O campons plantou, plantava, plantar, acabou de plantar muitas
rvores.
88. H yra keklesyv TTT.
A porta foi (est) fechada; tinha sido (estava) fechada. Ele fecha, fe-
che, fecharia/fechasse a porta. Fecha, Fechai as portas!
89. T stera& ken T ggelow lgvn ti leloiptew TTT een
o polmioi t kra.
No dia seguinte chegaram mensageiros dizendo que as posies altas
estariam abandonadas pelos inimigos.
90. T Di T tyutai TTT bow T.
Muitos bois foram (esto), tinham sido (estavam) sacrificados a Zeus.
De Zeus, do boi, dos bois; a Zeus, ao boi, aos bois.
91. O polmioi katalelopasi TTTtw gunakaw ka t tkna
n taw kmaiw.
As mulheres e as crianas tinham sido abandonadas pelos inimigos
nas aldeias. Ns estamos, estejamos, estaramos/estivssemos abando-

mur_t2_10.p65 344 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 345

nando; abandona tu, abandonai vs, abandonvamos; aor. > abandona-


mos, abandonemos, abandonaramos/abandonssemos, abandona tu,
abandone ele, abandonai vs, abandonem eles; ns acabamos de aban-
donar, tnhamos abandonado. Estar abandonando, abandonar, ter aca-
bado de abandonar.
92. H pliw tn Surakousvn limsi T keksmhto TTT
megstoiw.
Os maiores portos tinham enfeitado a cidade de Siracusa; muitos
portos enfeitam as grandes cidades. A cidade est enfeitada de grandes
portos.
93. O Lakedaimnioi mxonto TTT stefanvmnoi. TTT
Os lacedemnios coroavam os soldados enquanto combatiam; o sol-
dado combatia coroado. Tu lutas, luta tu; vs lutais, lutai vs, que ele
lute, lute ele; que eles lutem, lutem eles; eles lutaro, lutaram. Ele co-
roa, coroado; coroe, seja coroado; coroaria/coroasse, seria/fosse coro-
ado; coroa tu, s coroado, s coroado; coroe ele, seja coroado; corai vs,
vs coroais, sede coroados, sois coroados; coroveis, reis coroados.
Coroastes, fostes coroados; coroareis, sereis coroados; acabastes de co-
roar, estais coroados; tnheis coroado, estveis coroados.
94. O bouleesyai TTT ra ll beboulesyai.
Os cidados esto deliberando, estavam deliberando, acabaram de de-
liberar, tinham acabado de deliberar.
95. H gfura nespsyv TTT.
A ponte foi (est) estendida; (tinha sido) estava estendida; os solda-
dos acabaram de estender a ponte, tinham estendido a ponte.
96. Pollo tn strativtn pefneunto TTT n t mx.
Muitos inimigos foram (esto) na batalha. Nossos soldados acaba-
ram de matar, tinham matado muitos inimigos.
97. Tow yeow p tn Ayhnavn pollo ne T druntai TTT.
Os atenienses construram muitos templos aos deuses; eles constro-
em, costruram, j construram, tinham construdo e construiro mui-
tos templos aos deuses.

mur_t2_10.p65 345 22/01/01, 11:49


346 exerccios de aplicao: texto grego IX

98. O lsta pefonesyvn TTT.


O saqueador esteja morto. Matai agora os saqueadores, matai o
saqueador. O saqueador est sendo morto, estava sendo morto, foi mor-
to, foi (est) morto, tinha sido morto.
99. Psin nyrpoiw mpefuteumnh TT stn piyuma tw
makrobithtow.
Em todos os homens foram (esto) e tinham sido implantadas virtu-
des e a ambio da longevidade.
100. Pollo tn Ayhnavn strathgo fugadeuyntew TTT p
jnhw (xraw) teyammnoi TTT esn.
Os atenienses exilam, exilavam, exilaram, acabaram de exilar, tinham
exilado muitos comandantes; eles esto e esto enterrados em terra
estranha.
101. O polmioi t gxino& to metrou strathgo ceus-
mnoi TTT esn.
O nosso comandante enganou, engana, enganar, acabou de enganar
os inimigos com a sua sagacidade.
102. Ppeiso TTT m enai sn ktma T per m ntw dianoaw
xeiw TTT.
Ficai convencidos de que o que tendes dentro do raciocnio no so
vossa propriedade. Ele fique convencido; eles fiquem convencidos.
103. Eripdhw n Makedon& tyaptai. TTT
Eurpides tinha sido enterrado na Macednia. Enterraram (acabaram
de), tinham enterrado Eurpides na Macednia. Inf. > Tu enterras, s
enterrado, enterra tu, s enterrado; enterres/enterrares, sejas/fores enter-
rado; enterrarias/enterrasses, serias/fosses enterrado; enterravas, eras
enterrado; fut. > enterrars, sers enterrado, aor. > enterraste, foste enter-
rado; sejas/fores enterrado, serias/fosses enterrado; enterra tu, s enter-
rado; perf. > tu acabaste de enterrar, de ser enterrado; tu tinhas acabado
de enterrar, de ser enterrado. inf. > Estar enterrando, sendo enterrado;
enterrar, ser enterrado; fut. > haver de enterrar, de ser enterrado; perf. >
ter acabado de enterrar, de ser enterrado.
104. Xrin so tn pepragmnvn TTT xv TTT.
Eles vos so, eram, sero gratos (por causa) das coisas feitas.

mur_t2_10.p65 346 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 347

105. Miltidhw, tn Ayhnavn gemn, tow Ellhsin


teyamasto TTT.
Os atenienses admiram, admiravam, admiraro, admiravam, admira-
riam, acabaram de admirar, tinham admirado Milcades.
106. O mroi nomzousi TTT n ploton kektntai TTT
pntvn kakn phllxyai TTT.
Os tolos pensavam que, se adquirissem riqueza, estariam afastados de
todos os males. Os tolos pensam que, se adquirirem riquezas, estaro
livres de todos os males.
107. Peflajo TTT tow nyrpouw tow glttan dixmu-
yon xontaw.
Ficai precavidos diante do homem que tem lngua de duas falas, di-
ante de homens que tm lngua de duas falas, de mulher que tem lngua
de duas falas, de mulheres que tm lngua de duas falas; fique ele preca-
vido, fiquem eles precavidos. Eu tomo cautela, caso eu tome, se eu to-
mar, se eu tomasse, tomaria, tomarei, tomava, tomei cautela.
108. Epiyumhton T stn mn tw retw.
A virtude deve ser ambicionada, as virtudes devem ser ambicionadas;
deve-se ambicionar as virtudes.
109. O sfalmnoi TTT elabontai TTT.
As que se enganaram tomaro cuidado. O que se enganou tomar
cuidado. A que se enganou tomar cuidado. Eles fazem cair, faam/fize-
rem cair, fariam/fizessem cair, faziam cair, faro cair, aor. > : fizeram
cair, faam/fizerem cair, faria/fizessem cair, faze cair, fazei cair; eu fiz
cair (acabei de fazer) eu tinha feito cair.
110. Psa pliw difyartai TTT tow polemoiw.
Os inimigos destruram toda a cidade. Para os inimigos a cidade es-
tava destruda. Tu destris, destruas/destrures, destruirias/destrusses,
destruas; aor. > destruste, destruas/destrures, destruirias/destrusses,
destri tu, destru vs, ele tendo destrudo, ela tendo destrudo; eu des-
truirei, serei destrudo; fui destrudo, seja/for destrudo, seria/fosse
destrudo, s destrudo, sede destrudos; tu acabaste de destruir, ests
destrudo; tu tinhas destrudo, estavas destrudo; tu estejas destrudo,
tu estarias destrudo; fica destrudo, ficai destrudos.

mur_t2_10.p65 347 22/01/01, 11:49


348 exerccios de aplicao: texto grego IX

111. Pollkiw t tx sflmeya TTT.


Muitas vezes a fortuna nos fez cair; muitas vezes eu me enganei, fui
enganado pela fortuna. Ns tnhamos sido enganados e ns tnhamos
enganado. Ter enganado. Ter sido enganado; aor. > enganar, ser enga-
nado. Estar enganando. Estar sendo enganado.
112. O polmioi tow sparmnouw TTT grow pryhsan
TTT.
Os camponeses tinham semeado os campos e os inimigos estavam
arrasando os campos semeados pelos camponeses. Vs semeais, semeeis/
semeardes, semeareis/semesseis, semeveis, semeai, aor. > semeastes,
semeeis/semeardes, semeareis/semesseis, semeai, vs semeareis; perf.
> semeastes, tnheis semeado.
113. O yew atw ox ratw,TTT ll lg mnon ka n
yevrhtw.TTT
Os deuses mesmos no so visveis, mas somente contemplveis pela
razo.
114. Eg d dw dh memartrhka TTT.
Ele j tinha testemunhado duas vezes; eles testemunharo, testemu-
nhavam, testemunhariam duas vezes.
115. E tn eergesin m mnon o memnhsmeya TTT ll
ka kak poisomen tow eergtaw, odew mn lelece-
tai TTT flow.
queles que no s no se lembram das boas obras, mas tambm fa-
zem mal aos benfeitores, nenhum amigo lhes sobrar.
116. Pntvn tn Ellnvn o Ayhnaoi ristoi kkrintai TTT.
Todos os gregos julgavam os atenienses timos. Os atenienses eram
julgados timos por todos os gregos; eles tinham sido julgados, eles
sero julgados. Estar julgando, sendo julgado; julgar, ser julgado; ter
julgado, ter sido julgado; haver de julgar, haver de ser julgado.
117. Ew tn plin disparto TTT lgow tow polemouw nikh-
ynai TTT.
Os mensageiros tinham espalhado o boato pela cidade de que os ini-
migos foram vencidos, e estavam vencidos. So espalhados, sejam/fo-
rem espalhados, seriam/fossem espalhados; sois espalhados, sede espa-

mur_t2_10.p65 348 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 349

lhados, reis espalhados; aor. > fostes espalhados, sejais/fordes espalha-


dos, sereis/fsseis espalhados; s espalhado, sede espalhados, ser espa-
lhado; fostes (estais) espalhados, tenhais/ tiverdes sido espalhados,
tereis/tivsseis sido espalhados: ficai espalhados, tnheis sido (estveis)
espalhados; ter sido espalhado.
118. O tn cuxn kekayarmnow TTT mlln sti kekosmhm-
now TTT kalw sytaw ndumenow TTT.
Vestir belas vestes enfeita o corpo mas no purifica a alma. Ele puri-
fica, purificado; caso purifique/purificar, seja/for purificado; purifica-
ria/purificasse, seria/fosse purificado; purificava, era purificado, purifica
tu, purificai vs, ele purificando, ela purificando; ele sendo purificado,
ela sendo purificada, aor. > purifiquei, fui purificado; purifique/purifi-
car, seja/for purificado; purificaria/purificasse, seria/fosse purificado; pu-
rifica tu, purifique ele, purificai vs, purifiquem eles; s purificado, seja
ele purificado, sede purificados, sejam eles purificados; eu purificarei,
serei purificado. Perf. > Eu acabei de purificar, de ser purificado; eu ti-
nha purificado, tinha sido purificado.
119. Mimhton TTT st soi tow gayow / mimhtoi es soi o
gayo.
Os bons so lembrveis, as boas so lembrveis, as coisas boas so
lembrveis.
120. Wfelhton TTT soi tn plin stn. / Vfelhta soi
pliw stn.
O bom ajudvel, a boa ajudvel, a coisa boa ajudvel.
121. Epiyumhton T stn mn tw retw.
A virtude deve ser ambicionada, as virtudes devem ser ambicionadas;
deve-se ambicionar as virtudes.
122. Prtow mn on tn strathgn kekrsyv TTT Aljan-
drow, met atn d Skhpvn, eta trtow Annbaw.
Alexandre foi julgado primeiro entre os comandantes, depois dele
Cipio e a seguir, terceiro, Anbal. Julga tu, julgas, s julgado, s julga-
do; julgue ele, ele julga, seja julgado, julgado; julgai vs, vs julgais,
sede julgados, sois julgados; julguem eles, eles julgam, sejam julgados,
so julgados. aor. > julga tu, s julgado; julgue ele, seja julgado; julgai
vs sede julgados; julguem eles, sejam julgados.

mur_t2_10.p65 349 22/01/01, 11:49


350 exerccios de aplicao: texto grego IX

123. Epixeirhton T st soi t rg.


A obra empreendvel; as obras so empreendveis. Deve-se pr mos
s obras.
124. T toto, Aljandre; ka s tynhkaw TTT sper ka
mew pantew;
Alexandre est morto como tambm todos ns estamos mortos, dis-
se Digenes.
125. Hkousa TTT tn sofn w ttnamen TTT, ka t mn
sm stin mn sma.
Os sofistas ouviram dos filsofos que estavam mortos e que os corpos
lhes eram sinais.
126. O tonun mw patr rxein TTT mn odeppote
peymhse,TTT tw d xorhgaw psaw kexorghke, TTT
tetrihrrxhke TTT ptkiw.
O pai de Lsias disse: Eu em nenhum momento tive ambio de
governar, mas as corvias todas (coregias) eu exerci e sete vezes equipei
trirreme.
127. Pasomai TTT kathgorn. TTT Akhkate, TTT vr-
kate, TT pepnyate TTT xete TTT : dikzete TTT.
Eu j parei; j acusei; vs ouvireis, vereis, sentireis, tomareis o pro-
cesso e julgareis.
128. Kallaw tonun Ipponkou te nevst teynkei TTT
patr, plesta tn Ellnvn dkei TTT kektsyai.TTT
Hipnico, pai de Klias tinha morrido recentemente; Klias, ento
pareceu possuir a maior quantidade de bens entre os atenienses.
129. ... o dedokeiw TTTtn yen;
Eles no temiam os deuses; eu temo, temia, temerei e sou temente
aos deuses.
130. Wmvmkesan TTT a pleiw mmenen TTTn t ern.
Os soldados juram que permanecero em paz; as cidades juraram e
permaneceram em paz.

mur_t2_10.p65 350 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 351

131. On rkon e mmoke TTT Levkrthw fanerw pi-


rkhsen: TTT ka o mnon mw dkhsen TTT ll ka
ew t yeon sbhken TTT.
Os inimigos fizeram esse juramento e claramente perjuraram; e no
s nos foram injustos mas tambm foram mpios para com os deuses.
132. Eg on poll tn mauto dedapnhka TTT ew me-
tran trofn.
Eu j tinha gasto todos os meus bens para o sustento de meus filhos.
Eles gastam, gastem/gastarem, gastariam/gastassem, gasta tu, gastai vs.
Gastar, haver de gastar, ter gastado.
133. Ka vw mn exon TTT, odn moi diferen T : nun d ka
atw prvw dikeimai. T
Enquanto ns tnhamos em nada nos diferia; agora contudo ns
mesmos estamos numa situao de dificuldade.
134. S on, peid dedokmasai TTT ka nr gegnhsai TTT,
skpei TTT atw dh pyen jeiw TTT t pitdeia.
Pois bem; eles j esto aprovados e se tornaram homens; agora vejam
de onde tero as coisas necessrias.
135. H Ellw pepadeuto TTT p totvn tn poihtn te
ka f Omrou.
Esse poeta educou a Grcia.
136. Nn d tw =ayumaw tw metraw ka meleaw kekrthke
TTT Flippow, tw plevw d o kekrthken: od tthsy
TTT mew, ll od keknhsye. TTT
Os atenienses no dominaram a prpria indolncia e descuido; mas
Filipe no dominou Atenas; os cidados no foram vencidos nem foram
movidos.
137. Ka atw Ipparxow n tat t stl naggraptai
TTT, ka lloi d prodtai.
Os nomes de Hiparco e dos outros traidores tinha sido gravado na-
quela coluna.

mur_t2_10.p65 351 22/01/01, 11:49


352 exerccios de aplicao: texto grego IX

138. Ka mn ggelta TTT ge dero, fh, te mxh pnu


sxur gegonnai TTT ka n at pollow tn gnormvn
teynnai TTT.
Tinha sido anunciado aqui que os inimigos se tornaram fortes e que
muitos dos cidados notveis tinham morrido.
139. Atxyonew ntew tn atn kkthnto TTT mhtra ka
patrda.
Sendo nativas do pas elas tm os mesmos pais e mes.
140. Ynhtw pefukwTTT, m gla teynhkta.
Nascida mortal no rias da morta; nascidos mortais no riais dos
mortos; nascidas mortais no riais dos mortos.
141. All mvw o Yhbaoi ew tn xran mn lyntew T ka
dndra kkekfasi TTT ka okaw katakekakasi TT ka
xrmata ka prbata dihrpkasi TTT.
Os brbaros no chegaram nossa terra; contudo, nossas rvores fo-
ram (esto) cortadas, nossas casas incendiadas, nossos bens e nossos re-
banhos seqestrados pelos tebanos.
142. Htoi tynhken TTT didskei TTT grmmata.
Ou ele estava morto ou estava ensinando letras; ou eles morreram ou
esto ensinando letras.
143. ... kalw zn TTT kalw teynhknai tn egen xr
TTT.
Era preciso os nobres ou viver belamente ou estarem belamente mor-
tos. Os nobres ou vivem belamente ou morrem belamente.
144. Elege sa gay Krow Prsaw pepoikoi.TTT
Quanta coisa Ciro fez aos persas! Quantas coisas Ciro tinha feito aos
persas!
145. Krvn Fw T katarn T m dedraknai TTT tde;
Atignh: Ka fhmi drsai kok parnomai T t m.
Eu digo e afirmo que no farei essas coisas; eu no estou negando
que no fiz.
146. Cux... lloipen TTT.
As almas os abandonaram.

mur_t2_10.p65 352 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 353

147. Artapthw... tetmhto TTT p Krou di enoin te ka


pistthta.
Ciro apreciava o bom carter e a fidelidade de Artapates.
148. Ededoken TTT m n t kratri frmaka memigmna eh.
TTT
Eu temo que haja venenos misturados na cratera. Havia venenos mis-
turados na cratera. Eles temiam haver veneno misturado nas crateras.
149. Per matavn poll tow sofistaw kaloumnoiw TTT
ggraptai TTT.
Os frvolos nada escreveram sobre os sofistas, mas muitas coisas fo-
ram escritas pelos sofistas sobre os frvolos, contudo, muitos sofistas
eram frvolos.
150. Teynsin T o yanntew.
O que morreu est morto e fique morto; a que morreu est morta; as
que morreram esto mortas e fiquem mortas.
151. Pnta t tn nyrpvn xrmata fyart TTT, d
ret ynatow.
O tempo destri e destruiu todos os bens dos homens frvolos; todos
os bens vos devem ser destrudos; s a virtude no destrutvel nem
deve ser destruda.

20. Exerccios corrigidos:


1. Ok pstamai T kiyarzein T.
Anlise: pstamai - =-p.
Temas: pista-, kiyariz-
Traduo: No sei tocar ctara.
Verso: Ns sabemos - pistmeya; ns saibamos - pistmeya; ns
saberemos - pisthsmeya; ns sabamos - pistmeya; ns soube-
mos - pistyhmen tocar ctara - kiyarzein.; eu tocava ctara -
kiyrizon; tocarei; kiyarsv; tocaria - kiyarzoimi; que eu toque
ctara. - kiyarzv.

mur_t2_10.p65 353 22/01/01, 11:49


354 exerccios de aplicao: texto grego IX

2. Pw dunsetai T padeutow llouw paidesai; TT


Anlise: dunsetai - =. padeutow - p.
Temas: dunhs-, paideu-/paideus-a-
Traduo: Como poder o sem educao educar outros?
Verso: Eu posso, ns podemos - dnamai, dunmeya; que eu possa,
possamos - dunmai, dunmeya; eu poderia/pudesse, ns poderamos/
pudssemos - dunamhn, dunameya; eu poderei, pude - dunsomai,
dunyhn; ns poderemos, pudemos - dunhsmeya, dunyhmen.
3. Ippew T peiroi ox ppeousin T ll f ppvn krmantai.
T
Anlise: Ippew - p.; ppeousin, krmantai- =.
Temas: ppW-, ppeu-, krema-
Traduo: Cavaleiros inexperientes no cavalgam mas se equilibram so-
bre os cavalos.
Verso: O cavaleiro que inexperiente no cavalga mas fica suspenso so-
bre o cavalo. - Ippew peirow ox ppeei ll f ppou
krmatai. Ns no cavalgamos, mas ficamos suspensos sobre o cavalo. -
Ox ppeomen ll f ppou kremmeya. Tu fiques suspenso, fi-
carias/ficasses suspenso - krem, kremao; ficavas suspenso, ficars sus-
penso - krmaso, krems; ficaste suspenso sobre o cavalo -
kremyhw f ppou.
4. Aneu stou ote mxesyai T ote zn T dunamey Tn.
Anlise: dunameya - =.-p.
Temas: max-, zaj-/ zhj-duna-
Traduo: Sem trigo (alimento) ns no poderamos nem lutar nem viver.
Verso: Ele vive e luta - z ka mxetai; ns vivemos e lutamos zmen
ka maxmeya; vs viveis e lutais - zte ka mxesye; vive e luta tu -
z ka mxou; vivei e lutai vs - zte ka mxesye; tu vivias e lutavas
- zw ka mxou; vs viveis e lutveis - zte ka mxesye; ele
viver e lutar - zsei ka maxs/ei; eles vivero e lutaro - zsi
ka maxsontai.
5, Aristn sti pnta pstasyai T kal.
Anlise: pstasyai - p.; sti - =.

mur_t2_10.p65 354 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 355

Temas: pista-
Traduo: muito bom saber todas as coisas belas.
Verso: Ele sabe, saiba, saberia, saber, sabia, todas as coisas boas.
Epstatai, pisttai, pistato, pistsetai, pstato pn-
ta t kal.

6. T sma sgkeitai T j stn T ka nervn. T


Anlise: T sma - p.; sgkeitai - =.
Temas: sugkei-, sto > sto-, nero-
Traduo: O corpo est disposto de ossos e nervos.
Verso: O corpo estava, estar, esteja, estaria disposto de ossos e nervos.
- T sma sun--keito, sugkesetai, sugkhtai/sugktai,
sugkoito j stn ka nervn.

7. O nmoi p fele& tn dikoumnvn kentai T.


Anlise: O nmoi - p-, kentai - =.
Temas: kei-
Traduo: As jazem/esto dispostas sobre o auxlio dos injustiados.
Verso: A lei est estabelecida para utilidade do injustiado. - O nmow
p fele& to dikoumnou ketai. As leis da cidade estavam esta-
belecidas em benefcio dos cidados. - O nmoi p fele& tn
politn kento.

8. E ka basilew T pfukaw T ynhtw e.


Anlise: pfukaw - =-p.
Temas: basilW- fu-/fu-/pefuk-a-
Traduo: Mesmo se nasceste rei s mortal.
Verso: Mesmo se nasceram, maus podem tornar-se bons. - E ka
ponhro pefkasin gayo ggnesyai dnantai. Mesmo se nas-
cemos maus, podemos ficar bons - E ka ponhro pefkamen ga-
yo ggnesyai dunmeya. . Ningum bom de nascena. - Odew
gayw pfuken. Eles so bons de nascena - Agayo pefkasin.
elas so boas de nascena. - Agaya pefkasin.

mur_t2_10.p65 355 22/01/01, 11:49


356 exerccios de aplicao: texto grego IX

9. O Ellhnew kkl periintew T ntugxnousi T tow fulajn


mf pr kayhmnoiw. T
Anlise: O Ellhnew - p.; ntugxnousin - =.
Temas: periint-, ntugxan-, kayhmno-
Traduo: Os gregos andando em crculo encontram com os vigias sen-
tados em volta do fogo.
Verso: Os gregos andavam em crculo em torno dos inimigos. - O
Ellhnew periesan/perisan tow polemouw. Os vigias estavam
sentados em torno da fogueira. - O flakew -kyento mf t pu-
r. Os gregos encontraram por acaso os inimigos sentados em volta do
fogo. - O Ellhnew suntuxon tow polemoiw kayhmnoiw mf
t pr. Eu estou sentado, estava sentado - kyhmai, kaymhn; eles
esto sentados, estavam sentados - kyentai, kyento; ns estamos
sentados, estvamos sentados - kaymeya, kaymeya; vs estais sen-
tados, estveis sentados - kyhsye, kyhsye.
10. Kritaw ka Alkibidhw vw Svkrtei sunsthn TTT du-
nsyhn T tn m kaln piyumin kraten T.
Anlise: Kritaw ka Alkibidhw - p.; sunsthn, dunsyhn - =.
Temas: sunisth-/sun-e-stas-a-/sun-e-sth-/ sun-e-sthk-a-/
sunista-, duna-
Traduo: Krtias e Alcibades, enquanto estiveram (os dois) com S-
crates, puderam (os dois) dominar os mpetos/ambies no belas.
Verso: Os discpulos de Scrates, enquanto estavam junto dele, podiam
dominar os desejos e as ambies no belas. - O mayhta vw
Svkrtei sunstanto dnanto tn m kaln piyumin
kraten. Eu estou junto de Scrates, eu esteja, eu estaria, eu estava jun-
to de Scrates. - T Svkrtei sunsthmi, sunist, sunistahn
n, sunsthn vw dunmai tn m kaln piyumin kraten
Eu estarei junto de Scrates, at que possa dominar meus desejos. -
Sustsv/sustsomai t Svkrtei vw n dunmai tn
mn piyumin.
11. O nyrvpoi edaimonen T dnantai kn pnhtew sin T.
Anlise: O nyrvpoi - p.; dnantai -=.; sin-=.
Temas: edaimonej-s-/s-

mur_t2_10.p65 356 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 357

Traduo: Os homens podem ser felizes mesmo que sejam pobres.


Verso: Tu podes ser feliz, mesmo que sejas pobre. - Edaimonen
dnhsai kn pnhw w. Ns somos, sejamos, seramos, seremos pobres
e poderemos ser felizes. - Pnhtw smen, men, ehmen/emen,
smeya ka dunhsmeya edaimonen. Mesmo se formos pobres, po-
demos ser felizes. - Kn pnhtew men edaimonen dunhsmeya.
12. H Peiy T pekyhto T tow Periklouw T xelesin T.
Anlise: H Peiy - p.; pekyhto - =.
Temas: Peiyj-, kayh-, PeriklW-, xeiles-
Traduo: Persuaso estava pousada nos lbios de Pricles.
Verso: Persuaso est pousada nos lbios do homem sbio. - H Peiy
pikyhtai tow to sofo ndrw xelesin. Persuaso estar pou-
sada nos lbios dos homens sbios. - H Peiy pikayemnh stai
tow tn sofn ndrn xelesin. Tu te assentas, assentes, assen-
tarias, assentavas junto a Pricles - Sugkyhsai, sugkay, sugka-
yoo n, sun-ekyhso par t Perikle.
13. T state TTT porontew; T
Anlise: state - =. - p-
Temas: sth-/sths-a-/sthk-a- poront-
Traduo: Por que estais/ficastes de p hesitantes?
Verso: Ns pomos de p, ns nos pomos de p - Istamen. stmeya;
ponhamos de p, ns nos ponhamos de p - stmen, stmeya; ns
poramos / pusssemos de p - stamen/stahmen, stameya; ns
pnhamos de p, ns nos pnhamos de p - stamen, stmeya; Tu
ests de p - sthkaw; vs estais de p - stkate/state; tu estavas
- estkeiw/estkhw; vs estveis de p - estkete.
14. Opvw ka edte TT stratitai ew oon rxesye T g-
na, g mn edw T dihgsomai T.
Anlise: edte, rxesye - =. -p.; g - p.; edt-, dihgsomai -
=.
Temas: ed-/od-a-/ed-, rx-, dihgej-
Traduo: De modo a que saibais, soldados, para que tipo de combate
marchais, eu, sabedor/sabendo vos contarei.

mur_t2_10.p65 357 22/01/01, 11:49


358 exerccios de aplicao: texto grego IX

Verso: Tu sabes - osya; tu saibas - edw, tu saberias / soubesses -


edehw; ela sabedora - edua; eles so sabedores - edtew a que tipo
de luta esto chegando - ew oon rxontai gna: mas elas no nar-
ram, narrem, narrariam / marrassem, narravam, no narraro - kenai
d o dihgontai, m dihgntai, o dihgonto o dihgsontai.
15. Knei TTT ka metatyei TTT t m kalw kayestta TTT.
Anlise: Knei, metatyei - =.-p-
Temas: kinej-, kinhs-a-, kekinhk-a-; matatiyh-, met-e-yhk-a-,
metateyhk-a-, kayisth-, kat-e-sths-a-, katesthk-a-
Traduo: Move e muda as coisas que no esto bem estabelecidas.
Verso: O que est mal instalado deve ser movido e mudado. - T m
kalw kayestw kinesyv te ka metatiysyv. Ns instalamos,
instalemos, instalaramos, instalssemos, instalvamos - Kaystamen,
kayistmen, kayistamen/kayistahmen, kaystamen. Tu mudas,
mudes, mudarias / mudasses, mudavas (infectum) - Metatyhw. meta-
tiyw, metatiyehw, metetyhw. Mudaste, mudes, mudarias / mudasses
- Metyhkaw, metayw, metayehw. Muda tu, mudai vs (aor. ) -
Metayw, metayte. Eu movo, moverei, movi, movia. - Kin, kin-
sv, knhsa, knoun. Eles so movidos, eram movidos, foram movi-
dos, acabaram de ser movidos, tinham sido movidos. - Kinontai,
kinonto, kinyhsan, keknhntai, keknonto. Mover, ser movido
- Kinen, kinesyai.
16. Axrhston proeidnai TT t mllonta. T
Anlise: proeidnai - p.
Temas: proid-, proeid-, mllont-
Traduo: intil saber antes o porvir.
Verso: Os adivinhos prevem, previam e previro o futuro. - O mnteiw
proorsin, proervn ka procontai/proesontai t
mllonta.
17. Estasan TTT o Prsai mn k dejiw o d lloi j ris-
terw tw do.
Anlise: o Prsai - p., stasan - =.
Temas: sth-, sths-a-, sthk-a-

mur_t2_10.p65 358 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 359

Traduo: Os persas se postaram a partir da direita e os outros a partir


da esquerda da estrada.
Verso: O inimigo est estacionado, estava estacionado do lado esquerdo
do rio; os gregos esto estacionados, estavam estacionados do lado direi-
to. - O mn polmiow sthke/statai, estkei/ stato k ris-
terw to potamo. o d Ellhnew stkasin/stantai est-
keisan/stasan /stanto k dejiw.
18. O gayo pntvn mtron sasin TT xein T.
Anlise: O gayo - p., sasin - =.
Temas: d-/ed-/od-a-, x-
Traduo: Os bons sabem ter a medida de todas as coisas.
Verso: O sbio sabe, saiba, saberia / soubesse, sabia ter a medida de to-
das as coisas. - O sofw oda, ed, edeh, dei pntvn mtron
xein.
19. Kofvw frein T de T tw parestsaw TTT txaw.
Anlise: de - =.-p-
Temas: fer-, deW-, paristh-paresths-a-paresthk-a-
Traduo: preciso suportar levemente as sortes presentes.
Verso: Eles suportam levemente o momento presente. - Kofvw
frousi tn parestta kairn. A ocasio presente propcia. -
H parestsa txh lew stin.
20. O kekmhktew TTT stratitai nepasanto TTT.
Anlise: stratitai - p.; nepasanto - =.
Temas: kamn-, kam-, kekmhk-a-; napau-, n-e-paus-a-, nape-
pauk-a-
Traduo: Os soldados fatigados fizeram uma pausa.
Verso: A mulher cansada fez uma pausa - H kekmhkua gun
nepasato. As mulheres cansadas fizeram uma pausa. - A
kekmhkuai gunakew nepasanto.
21. T mhdn aut dikon suneidti TT dea T lpw T e
prestin T.
Anlise: lpw - p., prestin - =.

mur_t2_10.p65 359 22/01/01, 11:49


360 exerccios de aplicao: texto grego IX

Temas: sunidnt-, suneidt-


Traduo: Junto ao que nada injusto para ele uma doce esperana est
sempre presente.
Verso: Ela est consciente consigo mesma que nenhuma esperana lhe
assiste. - Eaut suneidua mhdeman lpda parosan at.
Doces esperanas esto presentes nos que no esto conscientes de nada.
- Hdeai lpdew preisi tow mhdn suneidsin.
22. Eg fhmi T tn yen proeidnai T t mllon ka prosh-
manein TTT boletai. T
Anlise: Eg - p., fhmi - =., tn yen - p., proeidnai ka
proshmanein - =. boletai. - =. -p.
Temas: fa-/fh-, proeid-, proshmain-, boul-
Traduo: Eu afirmo que a divindade pre-ciente do futuro e pre-sina-
liza a quem quer.
Verso: Os deuses prevem todas as coisas futuras e pr-sinalizam aos
homens. - O yeo prosasin pnta t mllonta ka proshma-
nousi tow nyrpoiw.
23. Hrkleitow lgei k purw t pnta sunestnai TTT ka
ew toto nalesyai. TTT
Anlise: Hrkleitow - p., lgei - =., t pnta - p. sunestnai
ka nalesyai - =.
Temas: sunisth-, sunesths-a-, sunesthk-a-/sunesta-, nalu-,
nelus-a- naleluk-a-
Traduo: Herclito diz que todas as coisas esto compostas de fogo e
so dissolvidas nisso.
Verso: Herclito afirmava que todas as coisas esto e estavam constitu-
das a partir do fogo e de novo se dissolvem, dissolvero nele. -
Hrkleitow legen k purw t pnta sunestnai ka plin
ew toto nalesyai, naluysesyai.
24. O mn t lon edw T edeh TT ka t mrow o d mnon
t mrow edtew okti sasi t lon.
Anlise: O edw - p., edeh - =. o d edtew - p., sasi - =.
Temas: edt-, d-, ed-

mur_t2_10.p65 360 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 361

Traduo: O que sabe o todo saberia/poderia saber tambm a parte mas


os que sabem s a parte ainda no sabem o todo.
Verso: A que sabe o todo sabe tambm a parte; as que sabem s a parte
ainda no sabem o todo. - H mn t lon edua ode ka t mrow
a d mnon t mrow eduai okti sasi t lon. Eu sei, saiba,
saberia / soubesse, sabia o todo e vs no sabeis, no saibais, no sabera-
mos / soubsseis, sabeis as partes. - Eg mn oda, ed, edehn,
dh/dein t lon mew d ok ste, m edte, ok edete/
edehte, ok ste/deite t mrh.
25. Pantpasin okasin To yeo polln tn nyrpvn pi-
mleian poiesyai T.
Anlise: o yeo - p., okasin - =.
Temas: oik-a-, poiej-
Traduo: Os deuses parecem totalmente fazerem/terem muito cuidado
dos homens.
Verso: O pai parece ter muito cuidado com os filhos; a me parecia ter
muito cuidado com as filhas. - O mn patr oike polln to uo
pimleian poiesyai d mthr kei polln tw yugatrw
pimleian poiesyai.
26. Xenofnti T yonti T k T tiw k Mantineaw ggelow l-
gvn T tn un ato Grllon teynnai TTT: kkenow
poymenow TTT mn tn stfanon dietlei T d yvn: pe
d ggelow prosyhke TTT ka keno ti nikn tynhke
plin Xenofn pyeto TTT tn stfanon.
Anlise: tiw ggelow - p., k - =. tn un - p., teynnai - =.,
kkenow - p., dietlei - =., ggelow - p., prosyhke - =.,
tynhke - =. -p., Jenofn - p., pyeto - =.
Temas: Xenofnt-, k-, lgont- (po-) ynhsk-, yan-teynhk-a-,
/ teyn-a-, potiymeno-, poymeno-, poteyemno-, prostiyh-,
proseyhk-a-, prosteyhk-a-, pitiye-, peye-, piteye-
Traduo: A Xenofonte que estava oferecendo sacrifcio veio um men-
sageiro de Mantinia dizendo que o filho dele Gryllos tinha morrido.
estava morto; e ele depondo a coroa continuou sacrificando; e depois que
o mensageiro acrescentou tambm aquilo: que ele tinha morrido vencen-
do, de novo Xenofonte sobreps a coroa.

mur_t2_10.p65 361 22/01/01, 11:49


362 exerccios de aplicao: texto grego IX

Verso: O mensageiro dizia a Xenofonte que o filho dele morrera - O


ggelow lege Xenofnti tn un ato teynnai; Xenofonte
estando a oferecer um sacrifcio deps a coroa e continuou a sacrificar -
d Xenofn yvn poymenow tn stfanon dietlei yvn. Ten-
do o mensageiro dito: teu filho morreu vitorioso, Xenofonte, colocou de
novo a coroa e continuou a oferecer sacrifcio - To d gglou
epntow ti uw sou nikn tynhke Xenofn piymnow
plin tn stfanon dietlei yvn.
27. Tow stratitaiw n t pore& poll kak sunebebkei.
TTT
Anlise: poll kak - p., sunebebkei - =.
Temas: sumbain-, sunebh-, sunbebhk-a-
Traduo: Na caminhada muitos males aconteceram aos soldados.
Verso: Muitas desgraas acontecem, aconteciam, aconteam, acontece-
riam (infectum) nas caminhadas das mulheres - En t tn gunaikn
pore& poll kak sumbanei, sunbaine, sumban, sumbanoi
n. Muitas desgraas aconteceram, aconteam, aconteceriam/aconteces-
sem (aoristo) nas caminhadas dos soldados - En t tn strativtn
pore& poll kak sunbh, sumb, sumbah n. Muitas desgra-
as j aconteceram e tinham acontecido - poll kak sumbbhke ka
sunebebkei / sunebebkh.

28. O Yhbaoi j fevw T dntvn T ndraw nabeblasth-


knai TTT lgousin.
Anlise: O Yhbaoi - p., lgousin - =., ndraw - p., nabe-
blasthknai - =.
Temas: blastan-, blast-/blashs-a-, beblasth-k-a/
blasthk-a-
Traduo: Os tebanos dizem que dos dentes da serpente brotaram
homens.
Verso: Muitos homens esto brotando, estejam brotando, estariam /
estivessem brotando, estavam brotando - Pollo ndrew blast-
nousin, blastnvsin, blastnoien, blstanon k fevw
dntvn. brotaram, brotem, brotariam/brotasasem, j brotaram, tinham
brotado dos dentes da serpente. - blaston / blsthsan, bls-

mur_t2_10.p65 362 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 363

tvsin / blastsvsin, blstoien / blastsaien / blas-


tseian, blastkasin / beblastkasin, beblastkesan /
beblastkeisan.
29. Apegnkamen TTT dh to poreesyai. T
Anlise: Apegnkamen - =.-p.
Temas: pogignvsk-, pegnv-, pegnvk-a-
Traduo: Ns j renunciamos caminhar.
Verso: Eles no reconhecem (desconhecem, no aceitam, renunciam)
marchar - pogignskousi to poreesyai; renuncia tu a marchar,
renunciai vs (infectum e aoristo) - poggnvske/pognyi, po-
gignskete/pognte to poreesyai.
30. O sdhrow erhtai TTT p kak tn nyrpvn.
Anlise: O sdhrow - p., erhtai - =.
Temas: erisk-, hr-, erhk-a-
Traduo: O ferro foi encontrado/inventado sobre o mal dos homens.
Verso: Os homens esto achando, estejam achando, estariam / estives-
sem achando, estavam achando - O nyrvpoi erskousin, ers-
kvsin, erskoien, hriskon; acharam, achem, achariam/achassem, j
acharam, tinham achado ouro, ferro e prata. - hron, ervsin,eroien,
erkasin, hrkesan xrusn, sdhron, rguron.
31. Plai dignvstai TTT tw tn brotn txaw m bebaouw
enai.
Anlise: dignvstai - =.tw txaw -p., enai - =.
Temas: diagignvsk- diegnv-diegnvk-a-, diegnvs-
Traduo: H tempos que as fortunas dos mortais foram reconhecidas
inseguras.
Verso: A fortuna dos mortais tinha sido reconhecida insegura pelos an-
tigos. - H tn brotn txh diegnsketo bbaiow p tn
palain. Tu reconheces - diagignskeiw; s reconhecido - dia-
gigns; reconheas - diagignskw, sejas reconhecido - diagi-
gnsk;, reconhecerias/reconhecesses - diagignskoiw; serias/fosses
reconhecido - diagignskoio; reconhece tu -diaggnvske; s reco-
nhecido - diagignskou; reconhecei vs - diagignskete sede re-

mur_t2_10.p65 363 22/01/01, 11:49


364 exerccios de aplicao: texto grego IX

conhecidos diagignskesye tu reconhecias, dieggnvskew; eras re-


conhecido diegignskou; (infectum), Reconheceu - dignv; foi re-
conhecido - diegnsyh; reconhea - diagn; seja reconhecido -
diagnvsy; reconheceria / reconhecesse - diagnoh; seria / fosse re-
conhecido - diagnvsyeh; reconhece tu - diagnyi; s reconhecido -
diagnsyhti; reconhecei vs - diagnte; sede reconhecidos -
diagnsyhsye; (aoristo).
32. Ar lpzete T tow teynetaw T nabisesyai; TT
Anlise: lpzete - =.-p., tow teynetaw - p., nabisesyai - =.
Temas: lpiz-, teynet-, nabioj-, nabivs-
Traduo: Acaso esperais que os mortos revivero?
Verso: A morta espera que reviver - H teynhsa lpzei nabi-
sesyai; as mortas esperam que revivero - A teynhsai lpzousin
nabisesyai; os mortos esperam que revivero - O teynhtew
lpzousin nabisesyai;
33. Ealvkuaw TTT tw plevw pntew onto T polvlnai.
TTT
Anlise: pntew - p., onto - =., Ealvkuaw tw plevw - p.
Temas: lisk-, lv-, alvk-a-; oo-, pollu-, pvles-a-,
pvlek-a-/polvl-a.
Traduo: Tomada a cidade todos pensavam estarem perdidos.
Verso: Muitos pensam que a cidade foi tomada e est perdida - Pollo
oontai tn plin alvknai ka polvlnai. Os maus cidados
fizeram perecer a cidade, e todos os cidados se perderam. - O kako
poltai plesan tn plin ka pntew o poltai pol-
lasin. As cidades estavam tomadas pelo inimigo - A pleiw l-
keisan p to polemou.
34. E tiw oetai T narxan tow poltaiw flimon enai ok
ryw gnvken TTT.
Anlise: tiw - p., oetai gnvken - =.
Temas: gignvsk-, gnv-, gnvk-a-, gnvsyh-, gnvs-
Traduo: Se algum julga a anarquia ser til aos cidados ele pensa no
corretamente.

mur_t2_10.p65 364 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 365

Verso: Muitos pensam que a anarquia til s cidades; eles no conhe-


cem nada e no pensam corretamente. - Pollo oontai tn nar-
xan taw plesi flimon enai: otoi odn gignskousi ka
ok ryw fronosin.
35. O plon to dontow T bebrvktew TTT autow mllon
blptousin TTT felosin TTT.
Anlise: O bebrvktew - p., blptousin felosin - =.
Temas: dont-, bibrvsk-, brv-/brvs-a-, bebrvk-a-, blapt-,
blac-a-, beblaf-a-, blabh-/blafyh-, beblam-, felej-,
felhs-a-, felhk-a-
Traduo: Os que comeram mais do que o preciso mais prejudicam a si
mesmo do que auxiliam.
Verso: Muitos comem mais do que o necessrio. - Pollo bibrs-
kousi plon to dontow. Eles comeram mais do que o necessrio e
prejudicaram a si mesmos. - Brntew plon to dontow autow
blacan. Ela come e prejudica - bibrskei ka blptei; comeu e
prejudicou - brv/brvse ka blace; comia e prejudicava - b-
brvske ka blapte Eu comi mais do que o necessrio e estou preju-
dicado. - Ebrvn/brvsa plon to dontow ka bblammai./
Brn-brsaw plon to dontow bblammai.
36. T kxhnaw TTT, pa;
Anlise: kxhnaw - =.-p.
Temas: xain-/xask-, xan-, kexhn-a-
Traduo: Por que abriste a boca, menino? / ests de boca aberta.
Verso: As crianas esto de boca aberta - T tkna kxhne / O
padew kexnasin. porque ficais de boca aberta, meninos? - T (di
t) kexnate, padew; Ele est abrindo a boca, eles esto abrindo a
boca. - Xanei/xskei t stma - xanousi/xskousi t stma.
37. O sofo poll mn memaykasi TTT poll d ato jeu-
rkasin. TTT
Anlise: O sofo - p., memaykasi, jeurkasin - =.
Temas: manyan-, may-, memayhk-a-, jeurisk-, jhur-,/jeur-,
jhurhk-a-/jeurhk-a-

mur_t2_10.p65 365 22/01/01, 11:49


366 exerccios de aplicao: texto grego IX

Traduo: Os sbios muitas coisas aprenderam e muitas coisas


descobriram.
Verso: Eu aprendi muitas coisas dos outros, mas eu mesmo descobri
muitas coisas. - Poll mn memyhka par llvn poll d
atw jerhka/jhrhka. Eu estou aprendendo e descobrindo -
manynv ka jeurskv; esteja aprendendo e descobrindo - manynv
ka jeurskv; estaria/estivesse aprendendo e descobrindo - many-
noimi ka jeurskoimi; estava aprendendo e descobrindo - mnyanon
ka jhriskon; tu aprendeste e descobriste - mayew ka jhrew/
jerew; aprendas e descubras - myw ka jeurw; aprenderias/apren-
desses e descobririas/descobrisses - myoiw ka jeroiw; Passe todas
essas formas para a voz passiva. manynomai ka jeurskomai;
manynvmai ka jeurskvmai;manyanomhn ka jeurisko-
mhn;manyanmhn ka jeuriskmhn;matyhwy ka jhuryhw/
jeuryhw; mathyw ka jeurhyw; mathyehw ka jeurhyehw;
38. Gmei T pliw tn alvktvn T.
Anlise: pliw - p., gmei - =.
Temas: gem-, alvkt-
Traduo: A cidade est repleta dos que a tomaram.
Verso: A cidade estava repleta dos que a tomaram. - Egeme pliw
tn atn alvktvn A cidade est tomada - H pliw lvke
esteja tomada - alk; estaria tomada. - alkoi.
39. M kexhntew TT yesye T n t yetr.
Anlise: yesye - =.-p.
Temas: xanont-,xnant-, kexhnt-; yeaj-
Traduo: No contempleis de boca aberta no teatro.
Verso: No teatro muitos espectadores olham de boca aberta - Pollo
yentai kexhntew n t yetr. Mulheres, por que contemplais
de boca aberta? - W gunakew, (di) t yesye kexhnuai;
40. Mmnhso TTT, now n, w grvn T s T pot.
Anlise: Mmnhso - =. - p., s - =. - p.
Temas: mimnhsk-mnhs-,mnhs-a- / mnaj-, mnhsyh-, memnh-,
gront-, s-/s-

mur_t2_10.p65 366 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 367

Traduo: Sendo jovem lembra-te que um dia sers velho.


Verso: Os que so jovens, um dia sero ancios. - O noi ntew
grontew sonta pote. Eu estou lembrando - mimnskv; eu estou
lembrado - mmnhmai; estais lembrados - mmnhsye; esto lembrados. -
mmnatai / memnhmnoi esn. Eu me lembro: um dia era jovem e ago-
ra sou ancio. - Mmnhmai: now n pote nn d grvn em.
41. O Lakedaimnioi tn Ayhnavn tw naw T psaw pln
dka pesterkesan. TTT
Anlise: O Lakedaimnioi - p., pesterkesan.- =.
Temas: naW-, posterej-, pesterhs-a-, pesterhk-a-
Traduo: Os lacedemnios confiscaram dos atenienses todas as naus
exceto dez.
Verso: Todas as naus dos atenienses menos doze foram tiradas pelos
lacedemnios - Psai a new tn Ayhnavn pln dka pes-
teryhsan p tn Lakedaimonvn. Eu privo - poster; pri-
ve poster; privaria/privasse - posterohn; sou privado -
posteromai; seja privado - postermai; seria/fosse privado -
posteromhn; Estou (fui) privado de tudo - pestrhmai pntvn;
esteja privado de tudo - pesterhmnow pntvn; estaria privado
de tudo - pesterhmnow ehn pntvn; estava privado de tudo -
peistermhn pntvn.
42. Xrin labn TTT mmnhso TTT ka dow TTT polayo.
TTT
Anlise: mmnhso - =. - p., polayo - =.-p.
Temas: lamban-, lab-, elhf-a-, lhfyh-, elhm-, mimnhsk-mnhs-,
mnhs-a- / mnaj-, mnhsyh-, memnh-, didv-, dvk-a-, dedvk-a-,
polany-, pelay-, polelhy-
Traduo: Tendo recebido um favor lembra-te e tendo dado esquece-te.
Verso: Mulheres, tendo recebido favores, lembrai-vos; e, tendo dado,
esquecei-vos. - W gunakew, xritaw labosai mmnhsye ka do-
sai polaysye. Amigos, tendo recebido um favor, lembrai-vos, e,
tendo feito um favor, esquecei-vos. - W floi, xrin labntew
mmnhsye ka xrin dntew polaysye.

mur_t2_10.p65 367 22/01/01, 11:49


368 exerccios de aplicao: texto grego IX

43. Asxrn di mleian ghrnai TTT prn mayen TTT t


grmmata.
Anlise: ghrnai - p.
Temas: ghrain-, ghran-a-, geghrak-a-; manyan-, may-,
memayhk-a-
Traduo: feio/vergonhoso, por descuido/negligncia, envelhecer an-
tes de aprender as letras.
Verso: Muitos, por descuido, envelhecem antes de aprender as letras. -
Pollo di mleian ghranousi prn mayen t grmmata. Eu
envelheo tendo aprendido as letras. - Mayn t grmmata
ghranv.
44. Teynnai TTT pol kretton di krasaw tn cuxn
maursai. TTT
Anlise: Teynnai - p.
Temas: (po-) ynhsk-, yan-, teynhk-a-/teyna-, mauroj-,
maurvs-a-, maurvk-a-
Traduo: Morrer/estar morto muito melhor do que por impotncia
obscurecer a alma.
Verso: Os que no aprendem as letras por impotncia obsurecem a alma.
- O di krasaw m mayntew t grmmata tn cuxn mau-
rosin. Ele est morto. - Tynhke; Eles esto mortos - Teynkasin /
teynsin
45. O Babulnioi o tw kraw xontew pe syonto TTT
alvkun TTT te tn plin ka tn basila teynhkta
TTT, paradidasi ka tw kraw.
Anlise: O Babulnioi - p., syonto, paradidasi - =.,
Temas: asy-, sy-, syh-, lisk-lv-, alvk-a-, (po-) ynhsk-,
yan-, teynhk-a-/teyna-
Traduo: Os babilnios, os que ocupavam os cimos, assim que senti-
ram que a cidade estava tomada e o rei morto, entregam tambm os cimos.
Verso: Os babilnios ocupavam os rochedos; o comandante sentiu que
os inimigos tomaram a cidade e que tinham matado o rei; ele ento en-
trega o rochedo. - O Babulnioi tw kraw exon, d gemn

mur_t2_10.p65 368 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 369

te syeto tow polemouw alvktaw tn plin ka tn ba-


sila pektontaw tte d paraddvsi tn kran.
46. De Tt dedogmna TTT poien T.
Anlise: De - =., poien - p.
Temas: dokej-, doj-a-/dokhs-a-, dedokhk-a-, poiej-
Traduo: preciso fazer as coisas decididas.
Verso: Eles esto fazendo o que lhes pareceu bem fazer. - Poiosin
dedkhke poien.
47. Plosiw stin ox poll kekthmnow TTT ll lgvn
demenow. T
Anlise: kekthmnow, lgvn demenow - p., stin - =.
Temas: ktaj-, kths-a-, kekth-, demeno-
Traduo: Rico no o que possui muitas coisas mas o que est preci-
sando de poucas.
Verso: Os ricos possuem muitas coisas mas precisam de poucas. - O
plosioi poll kkthntai ll dontai lgvn. Os que possu-
em muitas coisas nem sempre so ricos. - O poll kekthmnoi ok
e esi plosioi.
48. H rniw napepthtai TTT.
Anlise: H rniw - p., napepthtai- =.
Temas: napet-, nept-/nept-a-, napepoth-
Traduo: O pssaro voou.
Verso: As aves alaram vo - A rneiw/rniyew napepthntai; elas
esto alando vo - napetnontai; caro alou vo. O Ikarow np-
teto. As aves tinham alado vo - A rneiw/rniyew nepepthnto.
49. O poltai deinw kexarkesan TTT p t nk.
Anlise: O poltai - p., kexarkesan - =.
Temas: xair-, xarh-, kexrhk-a-
Traduo: Os cidados tinham se alegrado veementemente sobre a vitria.
Verso: O cidado est muito alegre com a vitria - O polthw deinw
xarei p t nk. esteve muito alegre com a vitria. - deinw xrh

mur_t2_10.p65 369 22/01/01, 11:49


370 exerccios de aplicao: texto grego IX

p t nk. Ns ficaremos muito alegres com a vitria. - deinw


xarhsmeya/xarhsmeya p t nk.
50. T neteron ggonen TTT;
Anlise: T - p., ggonen - =.
Temas: gign-gen-, gegenh-/gegon-a-
Traduo: O que de mais novo aconteceu?
Verso: Esto acontecendo fatos mais recentes - Netera prgmata
ggnetai. Que coisas aconteceram? - tna prgmata ggone; Acon-
teceram coisas mais recentes? - Ara netera prgmata ggone;
51. Puyagraw Smiow prtow n tow Ellhsin tlmhsen
TTT epen T ti t mn sma teynjetai TTT d cux
naptsa TTT oxsetai T ynatow ka grvw.
Anlise: Puyagraw - p., tlmhsen - =., d cux - p.,
oxsetai - =.
Temas: tolmaj-, tolmhs-a-, tetolmhk-a-; ep-, po - ynhsk-,
yan-, teynhk-a-/teyna-, napetanu-, nepetas-a-/neptas-
a-, napepta-, ox-xhs-a-
Traduo: Pitgoras de Samos o primeiro entre os gregos ousou dizer
que o corpo estar morto e a alma, tendo alado vo viajar imortal e sem
velhice.
Verso: Muitos ousam dizer que o corpo do homem est morto e a alma,
alando vo, viaja imortal e sem envelhecer. - Pollo tolmsin epen
ti t mn sma teynjetai d cux naptsa oxetai y-
natow ka grvw.
52. T mn to xrnou gegonw TTT t d nestw TTT sti t
d mllon T.
Anlise: T mn, t d, t d - p. sti - =.
Temas: gign-, gen-, genhyh-,gegenh-/gegon-a-, nisth-,
nesths-a-. nesthk-a-nesthkt-/nestt-, mllont-
Traduo: Um nascido do tempo, outro o que est em e o outro o
que est para.
Verso: Umas coisas aconteceram, outras esto presentes, outras esto
por vir. T mn gegonta t d nestta stn t d mllonta.

mur_t2_10.p65 370 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 371

53. En t parelhluyta TT mnhmonew T meinon per tn


mellntvn T boulesei TT.
Anlise: mnhmonew, boulesei - =. - p.
Temas: parhly-, paralhluy-a-/ parelynt-, paralhluyt-,
mllont-, bouleu-,bouleus-
Traduo: Se recordares as coisas passadas, melhor sobre as coisas futu-
ras deliberars.
Verso: Se ns nos lembrarmos do que passou deliberaremos melhor so-
bre o futuro. - En t parelhluyta mnhmonevmen meinon per
tn mellntvn bouleusmeya.
54. Slvnow nmow n: t patra katedhdokw TTT timow
stv T.
Anlise: nmow - =., n - p., katedhdokw - p., stv- =.
Temas: kated- kateddok-a-/katedhd-a-, katadhdes-, (syv/
fagon); s-/s-
Traduo: Uma lei de Slon era: o que devorou/consumiu os bens pa-
ternos desonrado seja.
Verso: Ele est esbanjando os bens paternos. - T patra katesyei.
Os bens paternos foram consumidos pelo filho e ele se tornou desonra-
do. - T patra kataddestai p to uo. Atimow ggone.
55. Pndarow epe T tw lpdaw enai grhgortvn TTT
npnia.
Anlise: Pndarow - p., epe - =., tw lpdaw - p., enai - =.
Temas: ep-, geir-, geir-a-, ghgerk-a-, /grhgor-a-, geryh-
ghger-
Traduo: Pndaro disse que as esperanas so os sonhos dos acordados.
Verso: As esperanas so sonhos de acordados. - A lpdew esn tn
grhgortvn npnia. Eu acordo - gerv; eu acorde - gerv;
eu acordaria/acordasse - geroimi n; Eu estou acordado - grgora
/ ggerka; Eles estavam acordados - eggerkeisan
56. Ok erhtai T mlista dei T =hynai T.
Anlise: erhtai - =., - p., dei - =., =hynai - p.

mur_t2_10.p65 371 22/01/01, 11:49


372 exerccios de aplicao: texto grego IX

Temas: erh-, deW-, rrhyh-


Traduo: No est dito o que era preciso ser dito.
Verso: O que foi dito, fique dito. - Ersyv t erhmna/t erh-
mnon. O que preciso ser dito ser dito. - Rhysetai de =hynai.
O dito fique no dito - T erhmnon gensyv m erhmnon. Eu
direi - r; eles diro - rosin; haver de dizer - ren.
57. O meyvn T dolw sti to pepvknai. TTT
Anlise: O meyvn - p., sti - =.
Temas: meyont-, pin-, pi-, pepvk-a-, poyh-, pepo-
Traduo: O bbado escravo do ter bebido.
Verso: A que est bebendo escrava do que est bebendo. - H
meyousa dolh st to pinomnou. Ns estamos, estejamos, esta-
ramos/estivssemos, estvamos bebendo - pnomen, pnvmen, pnoi-
men, pnomen; bebe tu, bebei vs - pne, pnete; o que bebe, a que
bebe, os que bebem, as que bebem; - meyvn, meyousa, o me-
yontew, a meyousai. aor. > ns bebemos, bebamos, beberamos/be-
bssemos - pomen, pvmen, poimen; bebe, bebei - pi, pite; ele tendo
bebido, ela tendo bebido; elas tendo bebido, eles tendo bebido - pin,
piosa, pintew, piosai; beber - pien; perf. > eu bebi (acabei de
beber, tenha acabado de beber, teria/tivesse acabado de beber; ela, ele,
elas eles tendo acabado de beber - ppvka, pepkv, pepkoimi;
ter acabado de beber - pepvknai.

58. E dein di tn metran kakthta pepnyate TTT, m ti


yeow totvn atan panafrete T
Anlise: pepnyate, panafrete - =. - p.
Temas: pasx-, pay-, pepony-a-, panafer-
Traduo: Se vs sofrestes coisas terrveis por causa de vossa maldade
no descarregueis nos deuses a causa em relao a alguma delas.
Verso: Ele descarrega em cima dos deuses a causa das coisas que sofreu
por causa de sua maldade. - Epanafrei tow yeow tn atan n
pponye di tn auto kakthta. Eu estou sofrendo, sofri, acabei
de sofrer. - psxv, payon, pponya; Estar sofrendo, sofrer, ter aca-
bado de sofrer. - psxein, payen, peponynai.

mur_t2_10.p65 372 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 373

59. Arrhta T stv T t erhmna T.


Anlise: t erhmna - p., stv - =.
Temas: rrhto-, s-/s-, erhmno-
Traduo: Sejam no ditas as coisas que foram ditas. Fique no dito o
que foi dito.
Verso: Isso indizvel - rrhton tot stin; aquilo era indizvel -
rrhton n keno; as coisas que foram ditas so indizveis e fiquem
indizveis. - T erhmna rrht sti ka stvn/stvsan
rrhta.
60. Prw s toto erhtai T.
Anlise: toto - p., erhtai - =.
Temas: erh-
Traduo: Isso foi/est dito para ti (na tua inteno).
Verso: Aquilo est dito em relao a vs, a ns, a mim, a ele. - Toto
erhtai prw mw, prw mw, prw m, prw atn. Est dito,
esteja dito, estaria dito, fica dito/s dito, fique dito, sede ditos, fiquem
ditos. - Erhtai, erhmnow , erhmnow eh, erhso, ersyv,
erhsye, ersyvn/ersyvsan.
61. Otow poihtw tn Ellda pepadeuken TTT.
Anlise: Otow poihtw - p., pepadeuken - =.
Temas: paideu-, paideus-a-, pepaideuk-a-
Traduo: Esse poeta educou a Grcia.
Verso: Os poetas educaram a Grcia. - O poihta tn Ellda
pepaidekasin. A Grcia foi educada pelos poetas. - H Ellw p
tn poihtn paideyh. A Grcia est educada pelos poetas - H
Ellw p tn poihtn pepadeutai; a Grcia tinha sido educada
por Homero. - H Ellw p to Omrou pepadeuto.
62. Alloi prw lla pefkasin TTT.
Anlise: Alloi - p., pefkasin - =.
Temas: fu-, fu-, pefuk-a-
Traduo: Uns nasceram para uma coisa outros para outra.

mur_t2_10.p65 373 22/01/01, 11:49


374 exerccios de aplicao: texto grego IX

Verso: Eu nasci para uma coisa ela nasceu para outra; Eg mn prw
toto ath d pfuke prw keno.Uns nasceram ricos outros nas-
ceram pobres. - O mn plosioi o d pnhtew pefkasin. Uma
nasceu para uma coisa outra para outra. - H mn prw toto d
prw llo pfuke.
63. Ok sti pais T kllion T graw T patrw T sylo ka
gayo pefuknai
Anlise: kllion graw - p. ok sti - =.; - conet. de dois.;
pefuknai - p. - pais - gen. de origem. patrw sylo ka
gayo.
Temas: pad-, kllion-, gras-, ptr-/pater-
Traduo: No h para os meninos mais belo dom do que ter nascido de
pai nobre e bom.
Verso: Eu nasci de bom pai - pfuka gayo patrw; no h me-
lhor dom do que esse - ok sti kllion graw toto. Nem sem-
pre de pais bons nascem filhos bons. - Ok e gayn patrvn
pefkasin gayo uo.
64. Traw T stn e tiw etxhke TTT di pantw to bou.
Anlise: e tiw etxhke di pantw to bou - p.; traw - pred.
do suj. - stn - =.
Temas: trat-, etuxej-, htux-h-s-a;, etux-h-k-a
Traduo: um milagre se algum foi feliz durante toda a vida.
Verso: Se os homens foram felizes a vida toda aconteceu um prodgio. -
Traw gneto e o nyrvpoi etuxkasi di pantw to bou.
Nem sempre os ricos so / eram felizes, nem sempre os pobres so / eram
infelizes. - Ok e o plosioi etuxosin/ htxoun ok e o
pnhtew tuxosin / txoun. Ser feliz (agora), - etuxen; ser fe-
liz - etuxsai; haver de ser feliz - etuxsein.
65. Sardanpalow stoln gunaikean nededkei TTT.
Anlise: Sardanpalow - p.; nededkei - =.; stoln gunaikean
- c. o. d.
Temas: ndu-, n-e-du-, n-de-du-k-a-
Traduo: Sardanpalos estava vestido / tinha vestindo (de) veste feminina.

mur_t2_10.p65 374 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 375

Verso: Sardanpalo se vestia com vestes femininas. - Sardanpalow


stoln gunaikean nden. Eu no me visto - ok ndv/
ndomai; eu no me vesti - ok ndun; eu no me vestia - ok ndun;
eu no me vestirei - ok ndsomai; eu no estou - ok ndomai; eu
no estava vestido de vestes femininas. - ok ndun stolw gunaikeaw
66. Tow teteleuthktaw TTT makrize TTT.
Anlise: makrize - =. - p.; tow teteleuthktaw.
Temas: teleutaj-, -teleuth-s-a; teteleuthk-a-
Traduo: Felicita os finados / os que findaram.
Verso: Quando somos infelizes felicitamos o morto, a morta, os mortos
e as mortas. - Otan etuxmen makarzomen tn teteleuthkta
/ tn teteleuthkuan/ tow teteleuthktaw/ twteteleuthkuaw.
67. O Prsai dh pepeplekesan TTT te o Lakedaimnioi
ew Marayna botoun T.
Anlise: O Prsai - p.; dh pepeplekesan - =.; te o
Lakedaimnioi- p.; ew Marayna botoun - =.
Temas: popleW-, p-e-pleus-a-, pope-pleuk-a. bohtej-
Traduo: Os persas j tinham embarcado embora quando os lacedem-
nios vieram em auxlio.
Verso: O inimigo j tinha embarcado embora - O polmiow dh pe-
peplekei; o inimigo j embarcou embora - O polmiow dh po-
ppleuken; Os lacedemnios no ajudaram nem ajudaro os atenienses.
- O Lakedaimnioi ote bothsan ote bohtsousi tow
Ayhnaouw.
68. O mntiw T t mllonta T kalw peprofteuken TTT.
Anlise: O mntiw - p.; peprofteuken- =.; t mllonta kalw.
Temas: mntj-/mntej-/ mnthj-, profhteu-, -profhteu-s-a-,
pe-profhteu-k-a-
Traduo: O adivinho profetizou bem o futuro / as coisas por vir.
Verso: Os adivinhos profetizaram, tinham profetizado bem o futuro; eles
profetizam, profetizaram, profetizaro bem o futuro. - O mnteiw t
mllonta kalw peprofhtekasin, peprofhtekeisan.
profhtesousin.

mur_t2_10.p65 375 22/01/01, 11:49


376 exerccios de aplicao: texto grego IX

69. Ok jia pollw spoudw spodakaw TTT.


Anlise: spodakaw - =.- p.; Ok jia pollw spoudw.
Temas: spoudaz-, spouda-s-a-, spouda-k-a-
Traduo: Tu estudaste coisas no dignas de muito estudo.
Verso: Tu ests apressando/estudando o que no digno de pressa/es-
tudo - Ok jion spoudw spoudzeiw. Nem de muita pressa/estu-
do - ote pollw spoudw lghw spoudw. Nem de pouca pressa/
estudo - ote lghw spoudw Apressar/estudar - spoudzein; ter
apressado/estudado - spoudaknai.
70. O yew panta sunrmoken TTT.
Anlise: O yew - p.; sunrmoken - =. panta.
Temas: sunarmoz-, sunhrmo-s-a-, sunhrmok-a-
Traduo: A divindade harmonizou/ajustou (junto) todas as coisas.
Verso: Os deuses ajustam, ajustavam, ajustaram, ajustaro, acabaram de
ajustar, tinham acabado de ajustar bem todas as coisas. - O yeo panta
kalw sun-armzousin, sun-rmozon, su-nrmosan, sun-arm-
sousin, sun-hrmkasin, sun-hrmkeisan.
71. Pollkiw n tow resi T teyhrkamen TTT.
Anlise: teyhrkamen - =. - p.; pollkiw n tow resi.
Temas: yhraj-, yhras-, yhra-s-a-, teyhra-k-a-
Traduo: Muitas vezes (j) caamos nas montanhas.
Verso: Ns caamos, cacemos, caaramos/cassemos, cavamos na
montanha - Yhrmen, yhrmen, yhrmen n, -yhrmen n t
rei. caa tu, caai vs - yra, yhrte; Ele acabou de caar, eles ti-
nham acabado de caar na montanha. - Teyrake, teyhrkeisan n
t rei. Estar caando yhrn; caar - yhrn/yhrsai; ter acabado
de caar; - teyhraknai; estar sendo caado - yhrsyai; ser caado -
yhrsyai/ yhraynai; ter sido caado /estar caado. - teyhrsyai.
72. O Prsai pollw naw T ew Ellda pestlkesan TTT.
Anlise: O Prsai - p.; pestlkesan - =. pollw naw ew
Ellda.
Temas: nW-/nW-, po-stell-, postel-es-, p-e-steil-a-, p-
e-sta;k-a-, p-e-stalh-, p-e-stal-

mur_t2_10.p65 376 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 377

Traduo: Os persas tinham enviado muitas naus para a Grcia.


Verso: Muitas naus esto sendo enviadas, estejam sendo enviadas, esta-
riam/estivessem sendo enviadas, estavam sendo enviadas, foram enviadas,
sero enviadas, acabaram de ser enviadas, tinham sido enviadas pelos persas
contra a Grcia. - Up tn Persn polla naw/new pos-
tllontai, postllvntai, postellointo, pestllonto,
pestlhsan, postelsontai, pestlatai/pestalmnai
esin, pestlanto/pestalmnai san ew tn Ellda. Es-
tar enviando - stllein; Enviar - stllein; Ser enviado - stllesyai;
Ter sido enviado - stlasyai.
73. O stratitai tn polemvn poll xrmata xousin r-
paktew TTT.
Anlise: O stratitai - p.; xousin - =.
Temas: rpaz-; rpas-a; rpak-a-
Traduo: Os soldados mantm muitos bens, tendo-os roubado dos
inimigos.
Verso: O inimigo mantm muitos bens que roubou dos soldados. - O
polmiow xei poll xrmata tn strativtn rpakw. O
inimigo rouba, roube, roubaria/roubasse, roubava, roubou, roubar, aca-
bou de roubar, tinha roubado muitos bens. - O polmiow poll xr-
mata rpzei, rpz (rpaztv), rpzoi, rpaze, rpa-
se, rpsei, rpake, rpkh/rpkei. Roubar - rpzein; ha-
ver de roubar - rpsein.
74. E tiw T mw ngkake TTT mllon ppeiken TTT, ok
smenoi T pnta poiomen TTT.
Anlise: tiw - p.; ngkake, ppeiken - =.; poiomen - =. - p.
Temas: tin-; nagkaz-, nagkas-a-; nagkak-a-; peiy-; peis-
a-; pepeik-a-; smeno-; poiej-; poihs-a-, pepoihk-a-;
Traduo: Se algum nos forou mais do que persuadiu ns no fazemos
todas as coisas satisfeitos.
Verso: Eles foram e no persuadem - nagkzousin ka o pe-
yousin; forcem e persuadam - nagkzvsin / nagkazntvn ka
peyvsin / peiyntvn; forariam/forassem e persuadiriam/persua-
dissem - nagkzoien ka peyoien; fora, persuade tu - ngkaze

mur_t2_10.p65 377 22/01/01, 11:49


378 exerccios de aplicao: texto grego IX

ka o peye; forai e persuadi vs, - nagkzete ka peyete; fora-


vam e persuadiam - ngkazon ka peiyon; foraro e persuadiro -
nagksousin ka pesousin; foraram e persuadiram - ngkasan
ka peisan; forcem e persuadam - nagksvsin / nagkasn-
tvn ka pesvsin / peisntvn; forariam/forassem e persuadiriam/
persuadissem - nagksaien / -seian ka pesaien / -seian; fora,
persuade tu - ngkason ka o peson; forai e persuadi vs -
nagksate ka pesate; eles acabaram de forar e persuadir -
nagkkasin ka pepekasin; eles tinham acabado de forar e persu-
adir - nagkkeisan ka pepekeisan; Estar forando, persuadindo
- nagkzein ka peyein; estar sendo forado e persuadido - nag-
kzesyai ka peyesyai.
75. Peisstratow tow plestouw Slvnow nmouw peflaxen
TTT.
Anlise: Peisstratow - p.; peflaxen - =.
Temas: fulatt-; fulaj-a-; pefulax-a-
Traduo: Pisstrato guardou/observou a maior parte das leis de Slon.
Verso: A maioria das leis de Slon foi conservada por Pisstrato - O
plestoi Slvnow nmoi pefulagmnoi esn (pefulgatai)
p Peisistrtou. Os cidados vigiam, vigiem, vigiariam/vigiassem,
vigiavam, vigiaro, vigiaram, vigiem, vigiariam/vigiassem, acabaram de
vigiar, tinham vigiado as leis. - Tow nmouw o poltai fulttousin,
fulttvsin / fulattntvn, fulttoien n, flatton, fu-
ljousin, flajan, fuljvsin, fuljaien / fuljeian n,
pefulxasin, pefulxeisan.
76. W floi, tn krpolin T o seskate TTT ote peful-
xate TTTt to yeo ern.
Anlise: seskate - pefulxate - =. - p.
Temas: krpolj-, krpolej-; krpolhj-; svz-, svs-a-, se-
svk-a-; fulatt-; fulaj-a-; pefulax-a-
Traduo: Amigos, no salvastes a acrpole nem conservastes o templo
do deus.
Verso: Os soldados no salvaram a acrpole nem vigiaram os templos
dos deuses. - Tn krpolin o stratitai o seskasin ote

mur_t2_10.p65 378 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 379

pefulxasin t tn yen er. A cidade est salva; a cidade estava


salva. - H pliw ssvtai - pliw ssvto.
77. O paw tn pistoln gegrfei TTT.
Anlise: O paw - p.; gegrfei - =.
Temas: graf-; grac-a-; gegraf-a-
Traduo: O menino tinha escrito/escrevera/tinha acabado de escrever/
acabara de escrever a carta.
Verso: A carta acabou de ser escrita, tinha sido escrita pelo menino. -
H pistol ggraptai, ggrapto. Ela est, esteja, estaria/esti-
vesse, estava sendo escrita - H pistol grfetai, grfhtai/
grafsyv, grfoito. foi, seja, seria/fosse, ser escrita - H pistol
grfyh/grfh, grafy/graf, grafyeh/grafeh, gra-
fysetai/grafsetai; est escrita, estava escrita pelo menino - H
pistol ggraptai, ggrapto p to paidw. Escrever, ser
escrito - grfein, grfesyai; estar escrito, ter sido escrito
gegrfyai.
78. O kndunow tetarxei TTT tw tn yeatn T frnaw T.
Anlise: O kndunow - p.; tetarxei - =.
Temas: taratt-, taraj-a-, tetarax-a-; yeat-/-; frn-
Traduo: O perigo tinha perturbado/perturabara as mentes dos
espectadores.
Verso: As mentes dos espectadores estavam perturbadas pelo perigo. -
A tn yeatn frnew tetarxonto/tetaragmnai san p
to kindnou/t kindn. O perigo estava perturbando a mente do
espectador. - O kndunow trtte tn to yeato T frna.
79. O yew pnta n t fsei rista diattaxen TTT.
Anlise: O yew - p.; diattaxen - =.
Temas: diatatt-, dietaj-a-, diategax-a-
Traduo: O deus ordenou/disps todas as coisas na natureza otimamente.
Verso: As divindades esto, estejam, estariam/estivesssem, estavam or-
denando - O yeo diatttousin, diatttvsin/diatattntvn,
diatttoien; ordenaram, ordenem, ordenariam/ordenassem, ordenaro
- ditajan, diatjvsin, diatjaien/diatjeian n, diatjou-

mur_t2_10.p65 379 22/01/01, 11:49


380 exerccios de aplicao: texto grego IX

sin; acabaram de ordenar, tinham ordenado da melhor maneira todas as


coisas na natureza. - diatetxasin, dietetxeisan pnta n t
fsei rista.
80. Akkoa TTT mn tonoma mnhmonev TTT d o.
Anlise: Akkoa, mnhmonev - =. - p.
Temas: kou-, kous-a-, khkoa; mnhmoneu-, mnhmoneus-a-,
memnhmoneuk-a-
Traduo: Eu ouvi o nome mas no estou me lembrando.
Verso: Ns no estamos nos lembrando do nome que acabamos de ou-
vir. - O mnhmoneomen tonoma rti kousmnon/ rti
khkamen. Os nomes que acabaram de ser ouvidos no esto sendo
lembrados. - T nmata rti kousmna o, mnhmoneetai. Eu
ouo, ouvia, ouvirei, acabei de ouvir. - Akov, kouon, kosomai,
kkoa; Estar ouvindo, ouvir, ter acabado de ouvir. - koein.
khkonai.
81. Plot pepoiyw TTT dika m peir TTT poien TTT.
Anlise: m peir - =.- p.
Temas: peyv, peis-a-, ppoiy-a-
Traduo: Confiado na riqueza no tenta/tentes fazer coisas injustas.
Verso: Mulheres, confiadas na riqueza, no tentai (tenteis) praticar coi-
sas injustas. - Gunakew plout peponyuai dika m peirsye
poien. O que persuade - peyvn; a que persuade - pesousa; o
que persuadiu - pesaw; a que persuadiu - pesasa; o que acabou
de persuadir - pepeikw; a que acabou de persuadir - pepeikua; o
que est persuadido - pepeismnow; a que est persuadida -
pepeismnh; o que persuadir - pesvn; a que persuadir -
pesousa; O que est sendo persuadido - peiymenow; a que est
sendo persuadida - peiyomnh; o que foi persuadido - peisyew; a
que foi persuadida - peisyesa; o que ser persuadido - peisyh-
smenow; a que ser persuadida - peisyhsomnh; o que acaba de ser
persuadido - pepeismnow; a que acaba de ser persuadida -
pepeismnh.
82. O mterow kpow kalow =doiw tyhlen. TTT
Anlise: O mterow kpow - p., tyhlen - =.

mur_t2_10.p65 380 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 381

Temas: yhlej-, /yalej-, yalhs-a-, tyhl-a-


Traduo: O nosso jardim floresceu de/com belas rosas.
Verso: As rosas do nosso jardim esto florescendo, so florescentes -
yhlosin/yalosin; floresciam - yloun/yloun; floresceram -
ylesan; florescero - yhlsousin; acabam de florescer - teylasin;
tinham florescido - teylesan; Estar florescendo, florescer - yhlen/
yalen; haver de florescer - yhlsein.
83. O trikonta trannoi tn Ayhnavn pleouw T pekt-
nasin TTT n kt mhsn T pntew o Peloponsioi n
dka tesin T .
Anlise: O trikonta trannoi - p., pektnasin - =., pntew
o Peloponsioi - p.
Temas: pleon-, pokten-, p-e-ktein-a-, p-e-kton-a-, mn-,
tes-
Traduo: Os trinta tiranos mataram maior nmero de atenienses em
oito meses do que todos os peloponsios em dez anos.
Verso: Em oito meses foram mortos mais atenienses pelos 30 tiranos
do que por todos os peloponsios em dez anos. Up tn trikonta
turnnvn pleouw tn Ayhnavn pktantai/pektamnoi
esn n kt mhsn p pntvn tn Peloponhsvn n dka
tesin. Eles matam, matem, matariam/matassem, matavam - pokte-
nousin, poktenvsin, poktenoien, pkteinon; mata tu, matai
vs - pkteine, poktenete; aor. > mataram, matem, matariam/
matassem, mata tu, matai vs - pkteinan, poktenvsin, pok-
tenaien, pkteinon, poktenate; eles acabaram de matar - pek-
tnasin; tinham matado - peiktnesan; Estar matando - pok-
tenein; matar - poktenai; ter acabado de matar - pektonnai.
84. O stratitai psan tn nkta T grhgresan TTT.
Anlise: O stratitai - p., grhgresan - =.
Temas: geir-, geir-a-, ggerk-a-/grhgor-a-, gryhn,
ggermai
Traduo: Os soldados ficaram / estavam acordados a noite toda.
Verso: Os inimigos acordaram nossos soldados. - O polmioi geiran
tow metrouw stratitaw. Eles estavam acordados - mas nossos

mur_t2_10.p65 381 22/01/01, 11:49


382 exerccios de aplicao: texto grego IX

soldados no esto acordados. - Ekenoi mn grhgresan o d


mteroi stratitai ok grhgrasin. Eu acordo, acordava, acor-
darei, acordei meus soldados. - Egerv, geiron, ger, geira
tow stratitaw mou. Soldado, acorda! - Egeiron stratita;
Soldados, acordai! - Egerate stratitai;
85. Pollo t Alejndrou prgmata T suggegrfasinTTT.
Anlise: Pollo - p., suggegrfasin - =.
Temas: prgmat-, suggraf-, sun-e-grac-a-, suggegraf-a-
Traduo: Muitos historiaram os feitos de Alexandre.
Verso: Os feitos de Alexandre foram historiados por muitos. - Up
polln t Alejndrou prgmata sugggraptai. Os histo-
riadores escrevem, escreviam, escreveram, tinham escrito e escrevero os
feitos de Alexandre - O storew/suggrafew suggrfousin,
sungrafon, sungracan, sunegegrfesan ka suggrcousin
t Alejndrou prgmata.
86. Pepoyamen TTT tow to ndrw lgoiw ka bebouleka-
men TTT szein tow tuxew padaw.
Anlise: Pepoyamen - beboulekamen - =. - p.
Temas: peiy-, peis-a-, pepeik-a-/pepoiy-a-, bouleu-, bouleus-
a-, bebouleuk-a-
Traduo: Confiamos nas palavras do homem e decidimos salvar as crian-
as desafortunadas.
Verso: Eu confiei no discurso do homem e decidi salvar os meninos
desafortunados. - Ppoiya t to ndrw lg ka beboleuka
szein tow tuxew padaw. Eu convenci, fui convencido e confiei.
- Epeisa, pesyhn ka ppoiya. Eu delibero, deliberei, deliberarei,
tinha acabado de deliberar. - Boulev, boleusa, boulesomai,
beboulekein. Ter acabado de deliberar. - bebouleuknai/
beboulesyai.
87. T dndra pefteutai TTT p to gevrgo.
Anlise: T dndra - p., pefteutai - =.
Temas: futeu-, futeu-s-a-, pefuteu-k-a-
Traduo: As rvores foram/esto plantadas pelo campons.

mur_t2_10.p65 382 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 383

Verso: O campons plantou, plantava, plantar, acabou de plantar mui-


tas rvores. - O gevrgw fteusen, fteuen, futesei, pef-
teuke poll dndra.
88. H yra keklesyv TTT.
Anlise: H yra - p. keklesyv - =.
Temas: klei-, klei-s-a-, kleisyh-, kekleis-
Traduo: A porta fique fechada.
Verso: A porta foi (est) fechada - H yra kkleistai tinha sido (es-
tava) fechada - kkleisto; Ele fecha, feche, fecharia/fechasse a porta. -
Kleei, kle, kleoi tn yran. Fecha, Fechai as portas!- Klee,
kleete tw yraw.
89. T stera& ken T ggelow lgvn ti leloiptew TTT een
o polmioi t kra.
Anlise: ggelow lgvn - p., ken - =. o polmioi - p.,
leloiptew een - =.
Temas: k-, leip-, lip-, leloip-a-
Traduo: No dia seguinte chegou um mensageiro dizendo que os ini-
migos teriam abandonado os pontos altos.
Verso: No dia seguinte chegaram mensageiros dizendo que as posies
altas estariam abandonadas pelos inimigos. - T stera& kon gge-
loi lgontew ti leleimna een p tn polemvn t kra.
90. T Di T tyutai TTT bow T.
Anlise: bow - p., tyutai - =.
Temas: DiW-, Zn-, yu-, yu-s-a-, te-yu-k-a-, boW-
Traduo: A Zeus foi sacrificado/est sacrificado um boi.
Verso: Muitos bois foram (esto), tinham sido (estavam) sacrificados a
Zeus. - T Di tyuntai / teyumnoi esi pollo bow/bew. De
Zeus - Diw/Zhnw; do boi - bow; dos bois - bon; a Zeus - Di/
Zhn; ao boi- bo; aos bois - bousn.
91. O polmioi katalelopasi TTTtw gunakaw ka t tkna
n taw kmaiw.
Anlise: O polmioi - p., katalelopasi - =.

mur_t2_10.p65 383 22/01/01, 11:49


384 exerccios de aplicao: texto grego IX

Temas: kataleip-, kat-e-lip-; kataleloip-a-


Traduo: Os inimigos abandoraram as mulheres e as crianas nas aldeias.
Verso: As mulheres e as crianas tinham sido abandonadas pelos inimi-
gos nas aldeias. - A gunakew ka t tkna leleimmnai san/
leleimmna n n taw kmaiw p tn polemvn. Ns estamos,
estejamos, estaramos/estivssemos abandonando - katalepomen,
katalepvmen, katalepoimen; abandona tu, abandonai vs -
katleipe, katalepete; abandonvamos - katelepomen; aor. >
abandonamos, abandonemos, abandonaramos/abandonssemos - kate-
lpomen, katalpvmen, katalpoimen; abandona tu, abandone ele,
abandonai vs, abandonem eles - katalip, kataliptv, kata-
lipte, katalipntvn; ns acabamos de abandonar, tnhamos aban-
donado - katalelopamen, katelelopeimen; Estar abandonando -
katalepein; abandonar - katalipen; ter acabado de abandonar -
kataleloipnai.
92. H pliw tn Surakousvn limsi T keksmhto TTT megstoiw.
Anlise: H pliw - p., keksmhto - =.
Temas: limn-, kosmej-, kosmh-s-a-, kekosmh-k-a-
Traduo: A cidade de Siracusa/dos siracsios estava/tinha sido ornada
por portos muito grandes.
Verso: Os maiores portos tinham enfeitado a cidade de Siracusa -
Mgistoi limnew kekosmkeisan tn tn Surakousvn plin.
muitos portos enfeitam as grandes cidades - Pollo limnew kosmosi
tw meglaw pleiw. A cidade est enfeitada de grandes portos - H
pliw keksmhtai negloiw limsin.
93. O Lakedaimnioi mxonto TTT stefanvmnoi. TTT
Anlise: O Lakedaimnioi - p., mxonto - =.
Temas: max-, max-e-s-a-, memaxe-, stefanoj-, stefanv-s-a,
stefanv-k-a-
Traduo: Os lacedemnios lutavam coroados.
Verso: Os lacedemnios coroavam os soldados enquanto combatiam -
O Lakedaimnioi stefnoun tow stratitaw maxomnouw.
O soldado combatia coroado - O stratithw mxeto stefanv-
mnow. Tu lutas - mx / mxei; luta tu - mxou; vs lutais - mxesye;

mur_t2_10.p65 384 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 385

lutai vs -mxesye; que ele lute - mxhtai; lute ele - maxsyv; que
eles lutem - mxvntai; lutem eles - maxsyvn; eles lutaro - max-
sontai; lutaram - maxsanto; Ele coroa, coroado - stefano,
stefanotai; coroe, seja coroado - stefano, stefantai; coroa-
ria/coroasse, seria/fosse coroado- stefanoh, stefanoto; coroa tu,
s coroado - stefnou,stefano; s coroado - stefano; coroe ele,
seja coroado - stefanotv, stefanosyv; coroai vs, vs coroais -
stefanote, stefanote; sede coroados, sois coroados - stefa-
nosye, stefanosye, coroveis, reis coroados - stefanote,
stefanosye; Coroastes, fostes coroados - stefansate,
stefanyhte; coroareis, sereis coroados - stefansete, stefanv-
ysesye; acabastes de coroar, estais coroados - stefankate,
stefnvsye; tnheis coroado, estveis coroados - stefankeite,
stefankeisye.
94. O bouleesyai TTT ra ll beboulesyai.
Anlise: ra - p. - =.
Temas: bouleu-, bouleu-s-a-, bebouleu-k-a-
Traduo: No de deliberar hora mas de ter/estar deliberado.
Verso: Os cidados esto deliberando, estavam deliberando, acabaram
de deliberar, tinham acabado de deliberar. - O poltai bouleontai,
bouleonto, boulesanto, bebouleumnoi esn/bebouleato.
95. H gfura nespsyv TTT.
Anlise: H gfura - p., nespsyv - =.
Temas: naspaj-, n-e-spa-s-a-, n-e-spa-k-a-
Traduo: A ponte fique estendida.
Verso: A ponte foi (est) estendida - H gfura nspatai; (ti-
nha sido) estava estendida - H gfura nspato; os soldados aca-
baram de estender a ponte - O stratitai tn gfuran nes-
pkasin; tinham estendido a ponte - O stratitai tn gfu-
ran nespkeisan.
96. Pollo tn strativtn pefneunto TTT n t mx.
Anlise: Pollo tn strativtn - p., pefneunto - =.
Temas: foneu-, foneu-s-a-, pefoneu-k-a-

mur_t2_10.p65 385 22/01/01, 11:49


386 exerccios de aplicao: texto grego IX

Traduo: Muitos (dos) soldados tinham sido/estavam mortos na batalha.


Verso: Muitos inimigos foram (esto)mortos na batalha. - Pollo tn
polemvn pefneuntai/pefoneatai/pefoneumnoi esn n t
mx. Nossos soldados acabaram de matar, tinham matado muitos ini-
migos - O metroi stratitai pefonekasin, pefonekeisan
pollow tn polemvn.
97. Tow yeow p tn Ayhnavn pollo ne T druntai TTT.
Anlise: pollo ne - p., druntai - =.
Temas: na-/nh-, dru-, dru-s-a-, dru-k-a-
Traduo: Muitos templos foram/esto erigidos aos deuses pelos
atenienses.
Verso: Os atenienses construram muitos templos aos deuses - O
Ayhnaoi drusan pollow new tow yeow; eles constroem, cons-
truram, j construram, tinham construdo e construiro muitos tem-
plos aos deuses - drousin, drusan, drkasin, drkeisan, dr-
sousi pollow new tow yeow.
98. O lsta pefonesyvn TTT.
Anlise: O lsta - p., pefonesyvn - =.
Temas: foneu-, foneu-s-a-, pefoneu-k-a-
Traduo: Os saqueadores estejam/sejam/fiquem mortos.
Verso: O saqueador esteja morto. - O lstw pefonesyv. Matai
(agora) os saqueadores, matai o saqueador. - Foneete tow lstw;
foneete tn lstn; O saqueador est sendo morto - O lstw
foneetai; estava sendo morto - foneeto; foi morto - foneyh;
foi (est) morto - pefneutai; tinha sido morto - pefneuto.
99. Psin nyrpoiw mpefuteumnh TT stn piyuma tw
makrobithtow.
Anlise: piyuma - p., mpefuteumnh stn - =.
Temas: mfuteu-, nefuteu-s-a-, mpefuteu-k-a-
Traduo: Em todos os homens est implantada a ambio da longevidade.
Verso: Em todos os homens foram (esto) e tinham sido implantadas
virtudes e a ambio da longevidade. - Psin nyrpoiw mpefuteu-
mnai san reta te ka piyuma tw makrobithtow.

mur_t2_10.p65 386 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 387

100. Pollo tn Ayhnavn strathgo fugadeuyntew TTT p


jnhw (xraw) teyammnoi TTT esn.
Anlise: Pollo strathgo fugadeuyntew - p., teyammnoi
esn - =.
Temas: fugadeu-, fugadeu-s-a-, pefugadeu-k-a-
Traduo: Muitos dos comandantes (dos) atenienses, tendo sido exila-
dos esto enterrados em terra/pas estrangeiro/estranho.
Verso: Os atenienses exilam, exilavam, exilaram, acabaram de exilar, ti-
nham exilado muitos comandantes - O Ayhnaoi fugadeousin,
fugdeuon, fugdeusan, pefugadekasin, pefugadekeisan
pollow strathgow. Eles so e esto enterrados em terra estranha.
- yptonta te ka teyptatai/teyammnoi esn p jnhw
(xraw).
101. O polmioi t gxino& to metrou strathgo ceus-
mnoi TTT esn.
Anlise: O polmioi - p., ceusmnoi esn - =.
Temas: ceud-, ceu-s-a-, peceu-k-a-, ceusyh-, peceud-
Traduo: Os inimigos foram enganados pela sagacidade do nosso
comandante.
Verso: O nosso comandante enganou, engana, enganar, acabou de en-
ganar os inimigos com a sua sagacidade. - O mterow strathgw
ceusen, cedei, cesei, pceuke tow polemouw t gxino&
ato.
102. Ppeiso TTT m enai sn ktma T per m ntw dianoaw
xeiw TTT.
Anlise: Ppeiso - p.-=., xeiw - p., - =.
Temas: peiy-, pei-s-a-, pepei-k-a-
Traduo: Fica convencido de no ser tua propriedade o que tens dentro
de teu raciocnio.
Verso: Ficai convencidos de que o que no tendes dentro do raciocnio
no so vossa propriedade. - Ppeisye m enai mteron ktma per
m ntw dianoaw xete. Ele fique convencido - Pepesyv; eles fi-
quem convencidos. - Pepesyvn.

mur_t2_10.p65 387 22/01/01, 11:49


388 exerccios de aplicao: texto grego IX

103. Eripdhw n Makedon& tyaptai. TTT


Anlise: Eripdhw - p., tyaptai - =.
Temas: yapt-, yac-a-, teyaf-a-, tafh-/tafyh-, tetaf-
Traduo: Eurpides foi/est enterrado na Macednia.
Verso: Eurpides tinha sido enterrado na Macednia. -Eripdhw n
Makedon& tyapto. Enterrarm (acabaram de), tinham enterrado
Eurpides na Macednia. - Eripdhn n Makedon& tetfasin.
Infec. > Tu enterras, s enterrado - ypteiw, yptei/; enterra tu, s
enterrado - ypte, yptou; enterres/enterrares, sejas/fores enterrado
- ypt, ypthtai; enterrarias/enterrasses, serias/fosses enterrado -
yptoiw, yptoio; enterravas, eras enterrado - yaptew, yptou;
fut. > enterrars, sers enterrado - yceiw, tafs/ei / tafys/ei;
aor. > enterraste, foste enterrado - yacaw, tfhw/tfyhw; sejas/
fores enterrado - tafyw serias/fosses enterrado - tafyehw; enterra
tu, s enterrado - ycon, tfhyi / tfyhti; perf. > tu acabaste de
enterrar, de ser enterrado - ttafaw, tyaptai; tu tinhas acabado de
enterrar, de ser enterrado - tetfhw/eiw, tyaptou; inf, > Estar
enterrando, sendo enterrado - yptein, yptesyai; enterrar. ser en-
terrado - ycai, tafnai/tafynai; fut. > haver de enterrar, de ser
enterrado - ycein/ ycesyai; perf. > ter acabado de enterrar, de ser
enterrado - tetafnai, tetfyai.
104. Xrin so tn pepragmnvn TTT xv TTT.
Anlise: xv - =.-p.
Temas: pratt-, praj-a-, peprax-a-, praxyh-, peprag-, x-
sx-, sxhk-a-
Traduo: Eu te sou grato das coisas feitas.
Verso: Eles vos so, eram, sero gratos (por causa) das coisas feitas. -
Xrin mn tn pepragmnvn xousin, exon, sxsousin/
jousin.
105. Miltidhw tn Ayhnavn gemn tow Ellhsin teya-
masto TTT.
Anlise: Miltidhw - p., teyamasto - =.
Temas: yaumatj->z-, yauma-s-a-, teyauma-k-a-, yaumasyh-,
teyaumaz-

mur_t2_10.p65 388 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 389

Traduo: Milcades o comandante dos atenienses era admirado junto


aos helenos.
Verso: Os atenienses admiram, admiravam, admiraro, admiraram, ad-
mirariam, acabaram de admirar, tinham admirado Milcades. - O
Ayhnaoi yaumzousin, yamazon, yaumsousin, yamasan,
yaumzaien/seian, teyaumkasin, teyaumkeisan Miltidhn/
Miltidh.
106. O mroi nomzousi TTT n ploton kektntai TTT pn-
tvn kakn phllxyai TTT.
Anlise: O mroi - p., nomzousi - =., n kektntai - =.
Temas: nomiz-, nomi-s-a-, nenomi-k-a-, nomidyh-, nenomid-, ktaj-,
kth-s-a-, kekth-, pallagj-, phllaj-a-, phllaxyh-,
phllag-
Traduo: Os tolos pensam estarem afastados de todos os males caso
adquiram riqueza.
Verso: Os tolos pensavam que se adquirissem riqueza estariam afastados
de todos os males. - O mroi nmizon n ploton kekthmnoi
een pntvn kakn phllxyai Os tolos pensam que se adquiri-
rem riquezas estaro livres de todos os males. - O mroi nomzousi
n ploton kektntai pntvn kakn phllxyai
107. Peflajo TTT tow nyrpouw tow glttan dixmuyon
xontaw.
Anlise: Peflajo - =.-p.
Temas: fulakj -> tt-, fulaj-a-, pefulak-a-, fulaxyh-,
pefulag-
Traduo: Fica precavido em relao aos homens que tm lngua de duas
falas.
Verso: Ficai precavidos diante do homem que tem lngua de duas falas -
Peflaxye tn nyrvpon tn glttan dixmuyon xonta. di-
ante de homens que tm lngua de duas falas - tow nyrpouw tow
glttan dixmuyon xontaw. de mulher que tem lngua de duas
falas - tn gunaka glttan dixmuyon xousan. de mulheres que
tm lngua de duas falas - tw gunakaw glttan dixmuyon
xosaw. fique ele precavido, fiquem eles precavidos. - pefulxyv

mur_t2_10.p65 389 22/01/01, 11:49


390 exerccios de aplicao: texto grego IX

pefulxyvn; Eu tomo cautela - fulttomai; caso eu tome, se eu


tomar - n fullttvmai; se eu tomasse, tomaria - e fulatto-
mhn; tomarei - fuljomai; tomava - fulattmhn; tomei cautela -
fulajmhn.
108. Epiyumhton T stn mn tw retw.
Anlise: stn - =.
Temas: Epiyumhto-a-o-
Traduo: Deveis ter ambio da virtude. vosso dever ambicionar a
virtude. A virtude deve ser ambicionada por vs.
Verso: A virtude deve ser ambicionada - Epiyumhta stn re-
t. / Epiyumhton stn tw retw; as virtudes devem ser ambi-
cionadas - Epiyumhtai esn a reta;
109. O sfalmnoi elabontai.
Anlise: O sfalmnoi - p., elabontai - =.
Temas: sfalj->sfall-, sfeil-a-, sfal-k-a-, sfalh-, sfal-
Traduo: Os que se enganaram (os enganados) tomam cuidado.
Verso: As que se enganaram tomaro cuidado. - A sfalmnai
elabsontai; O que se enganou tomar cuidado - O sfalmnow
elabsetai A que se enganou tomar cuidado. - H sfalmnh
elabsetai. Eles fazem cair - sfllousin; faam/fizerem cair -
sfllvsin; fariam/fizessem cair - sflloien; faziam cair - sfal-
lon; faro cair - sfalosin; aor. > : fizeram cair - sfhlan; faam/
fizerem cair - sflvsin; faria/fizesse cair - sflaie; faze cair - sf-
lon; fazei cair - sflate; eu fiz cair (acabei de fazer) - sfalka; eu
tinha feito cair - sflkh/-ein
110. Psa pliw difyartai TTT tow polemoiw.
Anlise: Psa pliw - p., difyartai - =.
Temas: diafyeir-, diefyeir-a-, diefyor-a-/diefyar-k-a-, diefya-
rh-/diefyaryh-, dieftar-
Traduo: Toda a cidade est corrompida/destruda de inimigos
Verso: Os inimigos destruiram toda a cidade. - O polmioi difyei-
ran psan tn plin. Para os inimigos a cidade estava destruda. Tow
polemoiw psa pliw difyarto Tu destris - diafyereiw; des-

mur_t2_10.p65 390 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 391

truas/destruires - n diafyerw; destruirias/destruisses - diafyeroiw;


destruias - difyeirew; aor. > destruiste - difyeiraw; destruas/destrui-
res - n diafyerw; destruirias/destruisses - diafyeraiw/dia-
fyereiaw; destri tu, destru vs - difyeiron, diafyerate; ele ten-
do destrudo, ela tendo destrudo - diafyeraw, diafyerasa; eu
destruirei - diafyer; serei destrudo - diafyarsomai / diafyar-
ysomai; fui destrudo, - diefyrhn / diefyryhn; seja/for destrudo
- diafyar / diafyary; seria/fosse destrudo - diafyarehn /
diafyaryehn; s destrudo, sede destrudos - diafyryhti/
diafyrhti; tu acabaste de destruir - difyarkaw / difyoraw; ests
destrudo - difyarsai; tu tinhas destrudo - diefyrkeiw/khw; esta-
vas destrudo - diefyrou; tu estejas destrudo - diafyarmnow w; tu
estarias destrudo - diafyarmnow ehw; fica destrudo - diafyrou;
ficai destrudos. - diafyresye.
111. Pollkiw t tx sflmeya TTT.
Anlise: sflmeya - r.- p.
Temas: sfalj->sfall-, sfeil-a-, sfal-k-a-, sfalh-, sfal-
Traduo: Muitas vezes ns nos engamos/somos enganados pela fortuna.
Verso: Muitas vezes a fortuna nos fez cair - Pollkiw txh mw
sfeilen. muitas vezes eu me enganei, fui enganado pela fortuna -
Pollkiw t tx sfalhn Ns tnhamos sido enganados e ns t-
nhamos enganado. - Pollkiw esflmeya ka esflkeimen. Ter
enganado - sfalknai.
112. O polmioi tow sparmnouw TTT grow pryhsan TTT.
Anlise: O polmioi - p., pryhsan - =.
Temas: speir-, sper- speir-a-, spar-k-a-, sparh-, spar-,
poryej-, poryh-s-a-, peporyh-k-a
Traduo: Os inimigos arrasaram os campos semeados.
Verso: Os camponeses tinham semeado os campos e os inimigos esta-
vam arrasando os campos semeados pelos camponeses. - O mn gevrgo
tow grow sprkeisan o d polmioi tow sparmnouw p
tn gevrgn grow difyeiron. Vs semeais - sperete; seme-
eis/semeardes - n sperhte; semeareis/semesseis - speroite n;
semeveis - sperete; semeai - sperete; aor. > semeastes - spe-
rate; semeeis/semeardes - n sperhte; semeareis/semesseis, -

mur_t2_10.p65 391 22/01/01, 11:49


392 exerccios de aplicao: texto grego IX

speraite n; semeai - sperate; vs semeareis - speirete; perf. >


semeastes - sprkate; tnheis semeado - sprkeite.
113. O yew atw ox ratw,TTT ll lg mnon ka n
yevrhtw.TTT
Anlise: O yew atw - p. - =.
Temas: raj-, vraj-, vra-k-a-, vra-, yevrj-, yevrh-s-a-,
teyevrh-k-a-
Traduo: A divindade mesma no olhvel mas pela razo e pela inte-
ligncia contemplvel.
Verso: Os deuses mesmos no so visveis, mas somente contemplveis
pela razo. - O yew atw ox ratw, ll lg mnon ka
n yevrhtw.
114. Eg d dw dh memartrhka TTT.
Anlise: Eg - p., memartrhka - =.
Temas: marturej-, marturh-s-a-, memarturh-k-a-
Traduo: Eu mesmo j testemunhei duas vezes.
Verso: Ele j tinha testemunhado duas vezes - Atwd dw dh
memarturkei. eles testemunharo - Ato dw martursousin;
testemunhavam - martroun; testemunhariam duas vezes - marturoen.
115. E tn eergesin m mnon o memnhsmeya TTT ll
ka kak poisomen tow eergtaw, odew mn lelecetai
TTT flow.
Anlise: memnhsmeya - =.-p., poisomen - =. - p., odew - p.,
lelecetai -=.
Temas: mimnhesk-, mnhs-, mnhs-a-, memnh-, memnhs-; leip-, lip-,
leloip-a-, leleip-
Traduo: Se das boas aes no estivermos lembrados mas ao contrrio
fizermos mal aos nossos bemfeitores no nos ter sobrado amigo nenhum.
Verso: queles que no s no se lembram das boas obras mas tambm
fazem mal aos benfeitores nenhum amigo lhes sobrar. - Tow m mnon
mimnskousin tn eergesin ll ka kak poiosin tow
eergtaw odew flow lecetai.

mur_t2_10.p65 392 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 393

116. Pntvn tn Ellnvn o Ayhnaoi ristoi kkrintai TTT.


Anlise: o Ayhnaoi - p., kkrintai - =.
Temas: krin-, krines-, krin-a-, kekri-k-a-
Traduo: De todos os helenos os atenienses so julgados os melhores.
Verso: Todos os gregos julgavam os atenienses timos. - Pntew o
Ellhnew rstouw tow Ayhnaouw krinon. Os atenienses eram
julgados timos por todos os gregos - Up pntvn tn Ellnvn
o Ayhnaoi ristoi krnonto; eles tinham sido julgados - k-
krinto; eles sero julgados - kriysontai; Estar julgando, sendo jul-
gado - krnein, krnesyai; julgar - krnai; ser julgado - kriynai; ter
julgado - kekriknai; ter sido julgado - kekrsyai; haver de julgar -
krinen; haver de ser julgado - kriysesyai.

117. Ew tn plin disparto TTT lgow tow polemouw nikh-


ynai TTT.
Anlise: lgow - p., disparto - =.
Temas: speir-, sper- speir-a-, spar-k-a-, sparh-, spar-,
nikaj-, nikh-s-a-, nenikh-k-a-
Traduo: Tinha sido espalhado na cidade o boato de que os inimigos
foram vencidos.
Verso: Os mensageiros tinham espalhado o boato pela cidade de que os
inimigos foram vencidos, e estavam vencidos. - Ew tn plin o
ggeloi diespreisan tn lgon tow polemouw nikhynai t
ka neniksyai. So espalhados, sejam/forem espalhados, seriam/fos-
sem espalhados - diasperontai, n diaspervntai, diasperoin-
to n; sois espalhados, sede espalhados, reis espalhados - diasperesye,
diasperesye, diesperesye; aor. > fostes espalhados, sejais/fordes es-
palhados, sereis/fsseis espalhados - diesprhte, diasparte, ser es-
palhado - diasparnai; fostes (estais) espalhados, tenhais/ tiverdes sido
espalhados, tereis/tivsseis sido espalhados - diesprhte, disparye,
diasparmnoi te, ficai espalhados - disparye; tnheis sido (est-
veis) espalhados - disparye; ter sido espalhado - diaspryai.
118. O tn cuxn kekayarmnow TTT mlln sti kekosmhm-
now TTT kalw sytaw ndumenow TTT.
Anlise: O kekayarmnow, ndumenow - p. sti - =.

mur_t2_10.p65 393 22/01/01, 11:49


394 exerccios de aplicao: texto grego IX

Temas: kayair-, kayares-, kayhr-a-, kekayar-k-a-, kosmej-,


kosmhs-, kosmh-s-a-, kekosmh-k-a-, ndu-, ndus-, nedu-
Traduo: O que est purificado de alma est mais ornamentado do que
o que veste belas roupas.
Verso: Vestir belas vestes enfeita o corpo mas no purifica a alma. - T
ndesyai kalw sytaw kosme mn t sma tn d cuxn o
kayarei. Ele purifica, purificado - kayarei, kayaretai; caso pu-
rifique/purificar, seja/forpurificado - n kayar, kayarhtai; puri-
ficaria/purificasse, seria/fosse purificado - kayaroi, kayaroito; pu-
rificava, era purificado - kyaire, kayireto; purifica tu, purificai
vs - kyaire, kayarete; ele purificando - kayarvn; ela purifican-
do - kayarousa; ele sendo purificado - kayairmenow; ela sendo pu-
rificada - kayairomnh; aor. > purifiquei, fui purificado - kyhra, ka-
yryhn; purifique - kayairtv / kayhrtv; purificar - kayarein
/ kayhrnai; seja/for purificado - n kayary; purificaria/purifi-
casse, seria/fosse purificado - kayrai/kayraie, kayaryen; purifica
tu, purifique ele, purificai vs, purifiquem eles - kyhron, kayhrtv,
kayrate, kayhrntvn; s purificado, seja ele purificado, sede puri-
ficados, sejam eles purificados - kayryhti, kayarytv, kayryh-
te, kayaryntvn; eu purificarei, serei purificado - kayar; kaya-
rysomai; Perf. > Eu acabei de purificar - kekyarka; de ser purifica-
do kakyarmai; eu tinha purificado - kekayrkein/-hn; tinha sido
purificado - kekayrmhn.
119. Mimhton TTT st soi tow gayow / mimhtoi es soi o
gayo.
Anlise: st -=. - p.
Temas: mimnhesk-, mnhs-, mnhs-a-, memnh-, memnhs-;
Traduo: teu dever lembrar-se dos bons; os bons devem ser lebrados.
Verso: Os bons so lembrveis, as boas so lembrveis, as coisas boas
so lembrveis. - mimhto es o gayo, mimhta es a gaya,
mimht sti tgay.
120. Wfelhton TTT soi tn plin stn. / Vfelhta soi
pliw stn.
Anlise: stn.-=.-p.
Temas: felej-, felhs-, felh-s-a-, felh-k-a-

mur_t2_10.p65 394 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 395

Traduo: teu dever ajudar da cidade; a cidade deve ser ajudada por ti.
/ para ti dever...
Verso: O bom ajudvel, a boa ajudvel, a coisa boa ajudvel. -
Vfelhtw gayw; felht gay; felhtn t gayn.
121. Epiyumhton T stn mn tw retw.
Anlise: stn. -=.
Temas: Epiyumhto-
Traduo: nosso dever desejar a virtude. para ns dever...
Verso: A virtude deve ser ambicionada, as virtudes devem ser ambicio-
nadas - Epiyumhta stn ret. Epiyumhtai esn a reta.
deve-se ambicionar as virtudes. Epiyumhton stn tn retn.
122. Prtow mn on tn strathgn kekrsyv TTT Aljan-
drow, met atn d Skhpvn, eta trtow Annbaw.
Anlise: Aljandrow, Skhpvn, Annbaw.- p. kekrsyv - =.
Temas: krin-, krines-, krin-a-, kekri-k-a-
Traduo: Pois bem; Alexandre fique julgado o primeiro dos coman-
dantes, depois dele Cipio e em seguida, terceiro, Anbal.
Verso: Alexandre foi julgado primeiro entre os comandantes, depois dele
Cipio e a seguir, terceiro, Anbal. - Prtow mn tn strathgn
kryhn Aljandrow, met atn d Skhpvn, eta trtow Ann-
baw. Julga tu, julgas, s julgado, s julgado - Krne, krneiw, krnou,
krn/-ei; julgue ele - krintv; ele julga, seja julgado, julgado - krnei,
krnhtai / krinsyv; julgai vs, vs julgais, sede julgados sois julga-
dos - krnete, krnete, krnesye, krnesye; julguem eles, eles julgam,
sejam julgados, so julgados. - krnvntai / krinntvn, krnvntai/
krinsyvn, krnontai; aor. > julga tu, s julgado - krnon, kryhti;
julgue ele, seja julgado - krintv/krn, kriysyv/kriy; julgai vs
sede julgados - krnate, kryhsye; julguem eles, sejam julgados -
krinntvn/krnvsin, kriysyvn/kriysin.
123. Epixeirhton T st soi t rg.
Anlise: st -=. - p.
Temas: Epixeirhto-
Traduo: Deve-se empreender o trabalho. / a obra / a tarefa.

mur_t2_10.p65 395 22/01/01, 11:49


396 exerccios de aplicao: texto grego IX

Verso: A obra empreendvel - Epixeirhtn sti t rgon. as obras


so empreendveis. - Epixeirht sti t rga. Deve-se pr mos s
obras. - Epixeirhton st tow rgoiw.
124. T toto, Aljandre; ka s tynhkaw TTT sper ka
mew pantew;
Anlise: T toto; - p., s - p., tynhkaw - =., mew pantew -
p.
Temas: po-ynsk-/ynhsk-, p-e-yan-, po-yanes-, teynh-k-a-
Traduo: O que isso, Alexandre!? tambm tu ests morto/morreste,
como tambm todos ns!?
Verso: Alexandre est morto como tambm todos ns estamos mortos,
disse Digenes. - O Diogenw epe tn Aljandron teynnai
sper ka mw pntaw. / O Aljandrow tynhke sper ka
mew pantew, epe Diogenw.
125. Hkousa TTT tn sofn w ttnamen TTT, ka t mn
sm stin mn sma.
Anlise: Hkousa - =. - p., ttnamen - =.- p., t mn sm -
p., stin - =.
Temas: kou-, kous-a-, khko-a-, kousyh-, kous-, po-ynsk-
/ynhsk-, p-e-yan-, po-yanes-, teynh-k-a-
Traduo: Eu ouvi dos sbios que estamos mortos e que o corpo para
ns um sinal. / que o nosso corpo. . .
Verso: Os sofistas ouviram dos filsofos que estavam mortos e que os
corpos lhes eram sinais. - O sofista kousan tn filosofn
w teynsin, ka t mn smat stin autow / sfn atow
smata.
126. O tonun mw patr rxein TTT mn odeppote pe-
ymhse,TTT tw d xorhgaw psaw kexorghke, TTT te-
trihrrxhke TTT ptkiw.
Anlise: O mw patr - p., peymhse, kexorghke, tetrih-
rrxhke - =.
Temas: rx-, rj-a-, rx-a-, rxyh-, rx-, piyumej-, p-e-yumh-
s-a-, pi-te-yumh-k-a-, xorhgej-, xorhgh-s-a-, ke-xorhgh-k-a-,
trihrarxej-, trihrarxh-s-a-, tetrihrarxh-k-

mur_t2_10.p65 396 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 397

Traduo: Meu pai na verdade governar ele jamais desejou, porm as


coregias / corvias ele j exerceu todas; sete vezes foi trierarca (equipou
trirreme).
Verso: O pai de Lsias disse: Eu em nenhum momento tive ambio
de governar, mas as corvias todas (coregias) eu exerci e sete vezes equi-
pei trirreme. - Efh to Lisou patr: rxein mn odeppote
peymhsa; tw d xorhgaw psaw kexorghka; tetrihrr-
xhka ptkiw.
127. Pasomai TTT kathgorn. TTT Akhkate, TTT vr-
kate, TT pepnyate TTT xete TTT: dikzete TTT.
Anlise: Pasomai, Akhkate, vrkate, pepnyate, xete,
dikzete - =. - p.
Temas: pau-, pau-s-a-, pausyh-, pepaus-, kathgorej-, ka-
thgorh-s-a-, kathgorh-k-a-, kou-, kous-a-, khko-a-, kous-
yh-, kous-, raj-, vra-k-a-, vra-, pasx-, payes-, pay-,
pepony-a-, x-, sxhs- / j-, sx-, sxh-k-a-, sxhyh-, sxh-, di-
kaz-, dikas-a-, dedika-k-a-, dikasyh-, dedikas-
Traduo: Vou parar acusando/vou parar em acusar; ouvistes, vistes,
sentistes; tende, julgai.
Verso: Eu j parei - ppausmai; j acusei - kathgrhka; vs ouvireis
- kosesye; vereis - cesye; sentireis - payesye / pesesye; to-
mareis o processo e julgareis - sxsete / jet te ka diksete tn
grafn.
128. Kallaw tonun Ipponkou te nevst teynkei TTT
patr, plesta tn Ellnvn dkei TTT kektsyai. TTT
Anlise: patr - p., teynkei - =., Kallaw - p., dkei - =.
Temas: po-ynsk-/ynhsk-, p-e-yan-, po-yanes-, teynh-k-a-,
dokej-/dok-, dokhs-/doj-, dokh-s-a-/doj-a-, dedokh-k-a-,
dokhyh-, dedog-, ktaj-, kths-, kth-s-a-, kekth-
Traduo: Pois bem, Clias, o filho de Hipnico, depois que recetemente
o pai falecera, parecia possuir/ter adquirido muitssimas coisas entre os
helenos.
Verso: Hipnico, pai de Klias tinha morrido recentemente; Klias,
ento pareceu possuir a maior quantidade de bens entre os atenienses. -

mur_t2_10.p65 397 22/01/01, 11:49


398 exerccios de aplicao: texto grego IX

To mn to Kallou patrw nevst teynhktow Kallaw don


plesta tn Ayhnavn doje kektsyai.
129. ... o dedokeiw TTTtn yen;
Anlise: dedokeiw - =. - p.
Temas: deid-, deis-, dei-s-a-, dedoi-k-a-.dedi-a-/deidi-a-
Traduo: No tinhas medo / temias a divindade?
Verso: Eles no temiam os deuses - Ededokeisan tow yeow. eu
temo - ddia / ddoika; temia - dedokein/-khn; temerei - desomai;
e sou temente aos deuses. - fobomai tow yeow.
130. Wmvmkesan TTT a pleiw mmenen TTTn t ern.
Anlise: a pleiw - p., Vmvmkesan - =.
Temas: mnu-, (mn-v / mnu-mi), mes-(momai)-/mos-, mo-
s-a-, mvmo-k-a, mosyh-/moyh-, mvmos-, mmen-, mmenes-,
n-e-mein-a-, mmemene-k-a-
Traduo: As cidades tinham jurado de permanecer (haverem de perma-
necer) em paz.
Verso: Os soldados juram que permanecero em paz - O strati-
tai mnousin / mnasin mmenen n ern; as cidades juraram e
permaneceram em paz - A pleiw mosn te ka nmeinan n er-
n. / A pleiw msasai nmeinan n ern.
131. On rkon e mmoke TTT Levkrthw fanerw pir-
khsen: TTT ka o mnon mw dkhsen TTT ll ka ew
t yeon sbhken TTT.
Anlise: Levkrthw - p., e mmoke, pirkhsen, dkhsen,
sbhken - =.
Temas: mnu-, (mn-v / mnu-mi), mes-(momai)-/mos-, mo-
s-a-, mvmo-k-a, mosyh-/moyh-, mvmos-, piorkej-, pivr-
kh-s-a-, pivrkhk-a-; dikej-, dikh-s-a-, dikh-k-a-, sebej-,
sebhs-, sebh-s-a-, sebh-k-a-
Traduo: Juramento que, se Lecrates jurou, manifestamente perjurou
e prejudicou no somente a ns, mas tambm foi mpio em relao aos
deuses.

mur_t2_10.p65 398 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 399

Verso: Os inimigos fizeram esse juramento e claramente perjuraram; e


no s nos foram injustos mas tambm foram mpios para com os deuses.
- Toton tn rkon o polmioi mvmkasi ka fanerw pi-
vrkkasin: ka o mnon mw dkhsan ll ka ew tow yeow
sebkasin.
132. Eg on poll tn mauto dedapnhka TTT ew met-
ran trofn.
Anlise: Eg - p., dedapnhka
Temas: dapanaj-, dapanh-s-a-, dedapanh-k-a-
Traduo: Pois bem eu (j) gastei muitos dos meus bens para o vosso
sustento.
Verso: Eu j tinha gasto todos os meus bens para o sustento de meus
filhos. - Eg on pnta tn mauto dedapankhn ew tn
tn padvn mauto trofn. Eles gastam, gastem/gastarem, gas-
tariam/gastassem - dapansin; dapansin; dapanen; gasta tu,
gastai vs - dapna; dapante; Gastar - dapann; haver de gastar
- dapansein; ter gastado - dapansai / dedapanhknai
133. Ka vw mn exon TTT, odn moi diferen T, nun d ka
atw prvw dikeimai.T
Anlise: exon - =.-p-, diferen - =.-p., dikeimai - =.-p.
Temas: x-, sxhs- / j-, sx-, sxh-k-a-, sxhyh-, sxh-, diafer-,
diakei-
Traduo: E enquanto eu tinha em nada me diferia, mas agora tambm
eu estou em situao sem sada.
Verso: Enquanto ns tnhamos em nada nos diferia; agora contudo ns
mesmos estamos numa situao de dificuldade. - Ka vw mn exomen,
odn mn diferen: nun d ka ato prvw diakemeya
134. S on, peid dedokmasai TTT ka nr gegnhsai TTT,
skpei TTT atw dh pyen jeiw TTT t pitdeia.
Anlise: S - p., dedokmasai, gegnhsai - =., atw - p.,
skpei, jeiw - =.
Temas: dokimaz-, dokimas-a-, dokimasyh-, dedokimas-, gogn-,
gen-, genenh-/gegon-a-, genhyh-, gegenh-

mur_t2_10.p65 399 22/01/01, 11:49


400 exerccios de aplicao: texto grego IX

Traduo: Ento, uma vez que passaste pela prova e te tornaste varo,
visa tu mesmo agora de onde tu ters as coisas necessrias
Verso: Pois bem; eles j esto aprovados e se tornaram homens; agora
vejam de onde tero as coisas necessrias. - Ato on, peid dedoki-
mtatai/dedeimamnoi esn ka ndrew gegnhntai/gegenhmnoi
es2in skpontvn ato dh pyen jousi t pitdeia.
135. H Ellw pepadeuto TTT p totvn tn poihtn te
ka f Omrou.
Anlise: H Ellw - p., pepadeuto - =.-
Temas: paideu-, paideu-s-a-, pepaideu-k-a-
Traduo: A Grcia foi educada/est educada por esses poetas e por
Homero.
Verso: Esse poeta educou a Grcia. - Otow pointw pepadeuke
tn Ellda.
136. Nn d tw =ayumaw tw metraw ka meleaw kekrthke
TTT Flippow, tw plevw d o kekrthken: od tthsy
TTT mew, ll od keknhsye. TTT
Anlise: Flippow - p., kekrthke - =., kekrthke - r.-, tthsye
- =. - mew - p.;- p.; tthsye, keknhsye- =.
Temas: kratej-, krath-s-a-, kekrath-k-a-, ssaj-/ttaoj-,
sshsomai / sshysomai, ssyh-, tth-
Traduo: E agora Filipe dominou a vossa preguia e vossa despreocu-
pao, mas ele no dominou a cidade, e vs no estais vencidos/fostes
vencidos e nem mesmo fostes movidos.
Verso: Os atenienses no dominaram a prpria indolncia e descuido;
mas Filipe no dominou Atenas; os cidados no foram vencidos nem
foram movidos. - O mn Ayhnaoi ok krthsan tw =ayumaw
te ka meleaw atn: Flippow d tn Ayhnn ok krth-
sen: O d stratitai ote kratsyhsan ote kinyhsan.
137. Ka atw Ipparxow n tat t stl naggraptai
TTT, ka lloi d prodtai.
Anlise: atw Ipparxow ka lloi d prodtai - p,
naggraptai - =.

mur_t2_10.p65 400 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 401

Temas: nagraf-, n-e-grac-a-, na-gegraf-a-


Traduo: Tanto o prprio Hiparco foi/est registrado nessa estela
(como) traidor, quanto os outros traidores.
Verso: Os nomes de Hiparco e dos outros traidores tinha sido gravado
naquela coluna. - T mn to Ippxou noma ka t tn llvn
prodtvn gegrammna n p tat t kini.
138. Ka mn ggelta TTT ge dero, fh, te mxh pnu sxu-
r gegonnai TTT ka n at pollow tn gnormvn
teynnai TTT.
Anlise: ggelta - =. -p., p., fh - =.-p., mxh - p.
Temas: ggell-, ggeil-a-, ggel-k-a-, ggelyh-/ggelh-, g-
gel-, gign-, gen-h-s-, gen-, gegon-a-, /gegenh-, genhyh-, po-
ynsk-/ynhsk-, p-e-yan-, po-yanes-, teynh-k-a-
Traduo: E ento foi anunciado ali, disse ele, que a batalha se tornou
muito forte e que nela muitos dos notveis morreram.
Verso: Tinha sido anunciado aqui que os inimigos se tornaram fortes e
que muitos dos cidados notveis tinham morrido. - Ka mn ggelto
ge dero tow d polemouw pnu sxurow gegonnai ka pol-
low tn gnormvn teynnai.
139. Atxyonew ntew tn atn kkthnto TTT mhtra ka
patrda.
Anlise: kkthnto - =. - p.
Temas: ktaj-, kth-s-a-, kekth-
Traduo: Sendo nativos eles tinham a mesma me e a mesma ptria.
Verso: Sendo nativas do pas elas tm os mesmos pai e me. At-
xyonew osai tn atn kkthnto mhtra ka patra.
140. Ynhtw pefukwTTT, m gla teynhkta.
Anlise: m gla - =.- p.
Temas: fu-, fu-s-a-/ -fu-, pefu-k-a-
Traduo: Nascido mortal / mortal de nascena no ri / rias de morto.
Verso: Nascida mortal no rias da morta - Ynht pefukua m gla
teynhkuaw. nascidos mortais no riais dos mortos - Ynhto pefuk-

mur_t2_10.p65 401 22/01/01, 11:49


402 exerccios de aplicao: texto grego IX

tew m gelte teynhktvn. nascidas mortais no riais dos mortos. -


Ynhta pefukuai m gelte teynhkuin.
141. All mvw o Yhbaoi ew tn xran mn lyntew T ka
dndra kkekfasi TTT ka okaw katakekakasi TT ka
xrmata ka prbata dihrpkasi TTT.
Anlise: o Yhbaoi - p., kkekfasi, katakekakasin, dihrp-
kasi - =.
Temas: ly-, lyont-, kkopt-, jekpc-a-, kkekof-a-, katakai-,
katkekau-s-a-, katakekau-k-a,; diarpaz-, dierpa-s-a-, dierpa-
k-a-
Traduo: Mas, mesmo assim, os tebanos tendo chegado a nosso pas,
no s cortaram as rvores, quanto incendiaram as casas e os bens e os
rebanhos arrebataram.
Verso: Os brbaros no chegaram nossa terra; contudo nossas rvores
foram (esto) cortadas, nossas casas incendiadas, nossos bens e nossos
rebanhos seqestrados pelos tebanos. - O mn brbaroi ok lyon
ew tn metran xran: mvw d t mtera dndra kekommna
stn; a d mterai okai kekausmnai; t d xrmat te ka
prbata mn rpasmna p tn Yhbavn.
142. Htoi tynhken TTT didskei TTT grmmata.
Anlise: tynhken didskei - =. - p.
Temas: po-ynsk-/ynhsk-, p-e-yan-, po-yanes-, teynh-k-a-,
didask-, didaj-a-, de
Traduo: Ou est morto ou est ensinando letras.
Verso: Ou ele estava morto ou estava ensinando letras;. - Htoi
teynkei ddaske grmmata. ou eles morreram ou esto ensi-
nando letras - Htoi teynkesan ddaskon grmmata.
143. ... kalw zn TTT kalw teynhknai.
tn egen xr TTT.
Anlise: xr - =. - p., zn teynhknai - p.
Temas: zhj-, / zaj-, zh-s-a-, zh-k-a-, xraj-/xrhj-, xrh-s-a-,
kexrh-k-a-
Traduo: Ou belamente viver ou belamente estar morto preciso o bem
nascido/nobre.

mur_t2_10.p65 402 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 403

Verso: Era preciso os nobres ou viver belamente ou estarem belamente


mortos. - kalw zn kalw teynhknai tow egenew xr.
Os nobres ou vivem belamente ou morrem belamente. - O egenew
kalw zsin kalw teynsn.
144. Elege sa gay Krow Prsaw pepoikoi. TTT
Anlise: Elege - =. - p., Krow - p., pepoikoi. - p
Temas: poiej-, poih-s-a-, pepoih-k-a-
Traduo: Ele dizia quantas coisas boas Ciro teria feito em relao aos
persas.
Verso: Quanta coisa Ciro fez aos persas! - Osa gay Krow
pohsen / pepohken/pepoikoi tow Persaw: Quantas coisas
Ciro tinha feito aos persas! - Osa gay Krow pepoikei tow
Persaw.
145. Krvn Fw T katarn T m dedraknai TTT tde;
Atignh Ka fhmi drsai kok parnomai T t m.
Anlise: Fw katarn =.-p., fhmi, parnomai - =.-p.
Temas: fh-/fa-, katarnej-, dra-, dra-s-a-, dedra-k-a,
parnej-
Traduo: Creonte: Afirmas ou negas no teres feito estas coisas?
Antgone: No s afirma como tambm no nego.
Verso: Eu digo e afirmo que no farei essas coisas; eu no estou negan-
do que no fiz. Fhmi ka katarnomai m drsesyai tde; o fhmi
ote parnomai m dedraknai tde.
146. Cux... lloipen TTT.
Anlise: Cux. - p., lloipen - =.
Temas: leip-, lip-, leloip-a-
Traduo: O sopro (a alma, a vida) abandonou...
Verso: As almas os abandonaram. - Cuxa... lelopasin
147. Artapthw... tetmhto TTT p Krou di enoin te ka
pistthta.
Anlise: Artapthw - p, tetmhto - =.
Temas: timaj-, timh-s-a-, tetimh-k-a-

mur_t2_10.p65 403 22/01/01, 11:49


404 exerccios de aplicao: texto grego IX

Traduo: Artapates tinha sido honrado por Ciro pela boa vontade e
pela fidelidade.
Verso: Ciro apreciava o bom carter e a fidelidade de Artapates. - O
Krow tn enoian te ka pistthta to Artaptou tma.
148. Ededoken TTT m n t kratri frmaka memigmna eh. TTT
Anlise: Ededoken - =.- p., memigmna eh.- =.- p.
Temas: deid-, deis-, dei-s-a-, dedoi-k-a-.dedi-a-/deidi-a-, mig-nu-,
mij-a-, mixyh-, memig-
Traduo: Ele tinha medo que na cratera estivessem misturados venenos.
Verso: Eu temo que haja venenos misturados na cratera. - ddia m m
n t kratri frmaka memigmna . Havia venenos misturados
na cratera. - En t kratri frmaka memigmna san. Eles te-
miam haver veneno misturado nas crateras. - Ededokesan m n t
kratri frmaka memigmna eh.
149. Per matavn poll tow sofistaw kaloumnoiw TTT g-
graptai TTT.
Anlise: poll - p., ggraptai - =.
Temas: kale-, kale-s-v, kale-s-a-, klhyh-, keklh-
Traduo: Sobre coisas frvolas muitas coisas foram/esto escritas pelos
sofistas.
Verso: Os frvolos nada escreveram sobre os sofistas mas muitas coisas
foram escritas pelos sofistas sobre os frvolos, contudo muitos sofistas eram
frvolos. - O mn mtaioi odn gracan per tn sofistn,
ll poll ggraptai p tn sofistn per tn ma-
tavn; mvw d pollo sofista (tn sofistn) mtaioi san.
150. Teynsin T o yanntew.
Anlise: o yanntew - p., teynsin - =.
Temas: po-ynsk-/ynhsk-, p-e-yan-, po-yanes-, teynh-k-a-
Traduo: Esto mortos os que morreram.
Verso: O que morreu est morto e fique morto - Tynhke te ka teynh-
kw/teynhw stv (po-) yann. a que morreu est morta - T-
ynhke te ka teynhkua/teynhua stv (po-) yanosa. as que

mur_t2_10.p65 404 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego IX 405

morreram esto mortas e fiquem mortas. - Teynkasi te ka teynh-


kuai/teynhuai stvn/stvsan a (po-) yanosai.
151. Pnta t tn nyrpvn xrmata fyart TTT, d
ret ynatow.
Anlise: Pnta - p., ret - p.
Temas: fyeir-, fyer-es-, fyeir-a-, fyor-a, fyarh-, fyar-k-
a-, fyart--
Traduo: Todos os bens humanos/dos homens so corruptveis, mas a
virtude imortal.
Verso: O tempo destri e destruiu todos os bens dos homens frvolos -
O mn xrnow diafyerei te ka difyeire/difyarke pnta t
tn matavn nyrpvn xrmata: todos os bens vos devem ser
destrudos - pnta t mtaia xrmata fyarta stn: s a vir-
tude no destrutvel nem deve ser destruda - d ret mnh ote
fyart ote fyarta stn.

mur_t2_10.p65 405 22/01/01, 11:49


406 exerccios de aplicao: texto grego X

Texto grego X
Exerccios de o perfeito e mais-que-perfeito
Traduo e identificao dos temas TTT.
Os trs TTT pedem os temas do infectum,
do aoristo e do perfectum.

1. Perfeito ativo em -ka, de temas em semivogal, p. 448.


2. Perfeito ativo em -ka, de temas monossilbicos em vogal, p. 448.
3. Perfeito ativo em -ka, dos temas dos verbos denominativos em vo-
gal, p. 457.
4. Perfeito ativo em -ka, dos temas em oclusivas dentais, p. 457.
5. Perfeito ativo em -fa, xa dos temas em oclusiva labial e velar, p. 457.
6. Perfeito ativo em -a (ggona - ppraga), p. 444 e 447.
7. Perfeito em -a, e mais-que-perfeito em -ein (oda-dein/oika-
kein), p. 461-3.
8. Perfeito mdio-passivo dos temas em semivogal, p. 452.
9. Perfeito mdio-passivo dos temas monossilbicos em vogal, p. 452.
10. Perfeito mdio-passivo dos temas denominativos em vogal, p. 466.
11. Perfeito mdio-passivo dos temas em oclusiva dental, p. 465.
12. Perfeito mdio-passivo dos temas em oclusiva labial, p. 464.
13. Perfeito mdio-passivo dos temas em oclusiva velar, p. 465.
14. Perfeito com significado de presente de verbos que semanticamen-
te s admitem o perfeito, p. 469-71.
15. Mais-que-perfeito (passado do perfeito), ativo e mdio-passivo, for-
mado sobre o perfeito:

mur_t2_11.p65 406 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 407

voz ativa, p. 451.


voz mdia e passiva, p. 457 e 469.
16. Mais-que-perfeito, com significado de imperfeito (dos verbos do
item 14), p. 471.
17. Outros modos e formas dos temas que s admitem o perfeito, p. 470.

18. Frases:
1. Omhrow poihtw tn Ellda pepadeuken TTT.
2. Alloi prw lla pefkasin TTT.
3. Ok sti pais kllion graw patrw sylo ka gayo
pefuknai TTT.
4. Traw stn e tiw etxhke TTT di pantw to bou.
5. Sardanpalow stoln gunaikean nededkei TTT.
6. Tow teteleuthktaw TTT makrize.
7. O Prsai dh pepeplekesan TTT te o Lakedaimnioi
ew Marayna boyoun. TTT
8. O mntiw t mllonta kalw peprofteuken TTT.
9. Pollkiw n tow resi teyhrkamen TTT.
10. Aristedhw poll tn plin gay pepoihkw TTT pens-
tatow telethsen. TTT
11. O polmioi plin peperaktew TTT es tn potamn.
12. Ok jia pollw spoudw spodakaw TTT.
13. O yew pnta sunrmoken TTT.
14. O Prsai pollw naw ew Ellda pestlkesan TTT.
15. Krow pestlkei TTT satrphn strteuma gonta p
Frugan.
16. Bblhka TTT dw fejw ka katabblhka TTT yra
katerkiw.

mur_t2_11.p65 407 22/01/01, 11:49


408 exerccios de aplicao: texto grego X

17. O stratitai tn polemvn poll xrmata xousin


rpaktew TTT.
18. E tiw mw ngkake TTT mllon ppeiken TTT, ok
smenoi pnta poiomen.
19. Periklw katalipn TTT tn plin pnthse TTT taw
Foinssaiw nausn, w o Prsai tow Samoiw san apes-
talktew TTT.
20. Poner trof sma ka cuxn diefyarku TTT stin.
21. O didskaloi kekolkasi TTT tn mayhtn, ti meymvn
n.
22. Aristedhn tn Lusimxou nenmika TTT riston ndra
n Aynaiw ka dikaitaton.
23. Peisstratow tow plestouw Slvnow nmouw peflaxen
TTT.
24. O kndunow tetarxei TTT tw tn yeatn frnaw.
25. V floi, tn krpolin o seskate TTT ote peful-
xate TTT t to yeo ern.
26. O yew pnta n t fsei rista diattaxen TTT.
27. Plot pepoiyw TTT dika m peir TTTpoien.
28. Akkoa TTT mn tonoma, mnhmonev TTTdo.
29. O trikonta trannoi tn Ayhnavn pleouw pekt-
nasin TTT n kt mhsn pntew Peloponnsioi n dka
tesin.
30. O mterow kpow kalow =doiw tyhlen TTT.
31. O stratitai psan tn nkta gregrhsan TTT.
32. Pollo t Alejndrou to Filppou prgmata sugge-
grfasin TTT.
33. Pepoyamen TTT tow to ndrw lgoiw ka bebouleka-
men TTT szein tow tuxew padaw.
34. O polmioi katalelopasin TTT tw gunakaw ka t tk-
na n taw kmaiw.

mur_t2_11.p65 408 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 409

35. O basilew nikn getai TTT pe Kron pktonen TTT.


36. T stera& ken ggelow lgvn TTT ti leloipw TTT
eh Sunnesiw t kra.
37. T Di tyutai TTT bow.
38. Dikeinto prw tn Klarxon o stratitai sper padew
prw tn didskalon.
39. T teyumna TTT kal n.
40. O Lakedaimnioi mxonto stefanvmnoi TTT.
41. T dndra pefteutai TTT p to gevrgo.
42. H yra keklesyv TTT.
43. H gfura nespsyv TTT.
44. O bouleesyai ra ll beboulesyai TTT.
45. Pollo tn strtivtn pefneunto TTT n t mx.
46. H pliw tn Surakosvn limsin keksmhto TTT megstoiw.
47. Tow yeow p tn Ayhnavn pollo ne druntai. TTT
48. O lsta pefonesyvn TTT.
49. Estrteusan TTT o Ellhnew ew Troan naus ka spsi
ka ppoiw pollow ka rmasin shmnoi TTT.
50. Ep tn Sikelan meglhn te osan ka poll yh xousan
o Ayhnaoi strateein rmhnto TTT.
51. Psin nyrpoiw mpefuteumnh TTT stn piyuma tw
makrobithtow.
52. Eripdhw n Makedon& tyaptai TTT.
53. Xrin soi tn pepragmnvn TTT xv. TTT
54. O polmioi t gxino& to metrou strathgo ceus-
mnoi TTT esn.
55. Pollo tn Ayhnavn strathgo fugadeuyntew TTT p
jnhw (xraw) teyammnoi esn TTT.

mur_t2_11.p65 409 22/01/01, 11:49


410 exerccios de aplicao: texto grego X

56. Sofoklw met tn n Salamni naumaxan per trpaion


gumnw lhlimmnow TTT xreusen. TTT
57. Pnta tata per n dieilgmeya TTT, ka prteron
spoudkamen TTT.
58. Ppeiso TTT m enai sn ktma per m ntw diannoaw
xeiw. TTT
59. Miltidhw tn Ayhnavn gemn tow Ellhsin teya-
masto TTT.
60. Peflajo TTT tow nyrpouw o glttan dixmuyon
xousin.
61. Mroi nomzousin TTT n ploton kektntai TTT
pntvn kakn phllxyai TTT.
62. O sfalmnoi TTT elabontai. TTT
63. Psa nsow difyartai TTT tow polemoiw.
64. Pollkiw t tx sflmeya TTT.
65. O polmioi tow sparmnouw TTT grow pryhsan. TTT
66. Pntvn tn Ellnvn o Ayhnaoi ristoi kkrintai TTT.
67. Ew tn plin disparto TTT lgow tow polemouw nikh-
ynai. TTT
68. Pnt leja TTT t p so ntetalmna TTT.
69. Tn nen n t naumax& diefyarmnvn TTT o brbaroi
pasanto TTT to polmou.
70. O tn cuxn kekayarmnow TTT mlln sti kekosmhmnow
TTT kalw sytaw ndumenow TTT.
71. Prtow mn tn strathgn kekrsyv TTT Aljandrow,
met atn d Skhpvn, eta trtow Annbaw.
72. E tn eergesin m mnon o memnhsmeya TTT ll ka
kak poisomen TTT tow eergtaw odew mn lelecetai
TTT flow.

mur_t2_11.p65 410 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 411

73. En tata prjw, TTT tow mn polemoiw piteteixikw


s TTT, filan d plin diasesvkw TTT, eklestatow
d s.
74. E mew o olgoi mxhn suncete TTT, nomzete n tde t
mr& katakekcesyai TTT.
75. O plemow pnta metatyeiken TTT.
76. O Krtew tow nmouw teyna TTT sfisin p Mnv
lgousin. TTT
77. T mn t sma diateyeimn TTT kakw xrea stn
atro, t d tn cuxn flou
78. Nmow n tow Lakedaimonoiw pnte un patra pasn
tn leitourgin fesyai TTT.
79. O nmoi soi fekasi TTT tw metraw politeaw metxein.
TTT
80. Hraklw tn Erumnyion kpron met kraugw ew xina
polln pareimnon TTT nebrxisen.
81. O mw prodntew dkhn dedkasin TTT.
82. O xrnow dedomnow TTT mn lgow stn.
83. Tn djan n mn o patrew paradedkasin TTT, ka tow
metroiw paisn paradsomen.
84. Puyagraw lege TTT do tata k tn yen tow n-
yrpoiw dedsyai TTT kllista, t te lhyeein ka t
eergeten.
85. Tntalow n t lmn aow estkei TTT.
86. A Ivnika pleiw festkesan TTT prw Kron psai
pln Miltou.
87. Xalepn lfanti t katakliynai TTT ka janastnai:
TTT kayedei TTT on sthkw TTT.
88. Ok pstamai T kiyarzein.
89. Ippew peiroi ox ppeousin, ll f ppvn krmantai
TTT.

mur_t2_11.p65 411 22/01/01, 11:49


412 exerccios de aplicao: texto grego X

90. Aristn sti pnta pstasyai T kal.


91. Xrmata sti ktsasyai TTT, djan d o =&dvw rgu-
rou prasyai TTT.
92. T sma sgkeitai T j stn ka nervn.
93. O Lusitano painaw dousin TTT tan n mx pvsi
TTT tow ntitetagmnoiw TTT.
94. O nmoi p fele& tn dikoumnvn TTT kentai T.
95. Dikeinto T prw Klarxon o stratitai sper padew
prw tn didskalon.
96. E ka basilew pfukaw TTT ynhtw e.
97. O nyrvpoi edaimonen dnantai T kn pnhtew sin.
98. H Peiy pekyhto T tow Periklouw xelesin.
99. En Delfow p konow to ne pigegrammnon n TTT:
Gnyi TTT sautn.
100. T state TTT porontew;
101. Knei TTT ka metatyei TTT t m kalw kayestta TTT.
102. Agayw polthw dvw n teynah TTT pr tw patrdow.
103. Axrhston proeidnai TTT t mllonta.
104. O tuxw flow dkrue poln xrnon stw TTT.
105. Opvw ka edte TTT, stratitai, ew oon rxesye
TTT gna, g mn edw dihgsomai. TTT
106. Estasan TTT o Prsai mn k dejiw o d lloi j ris-
terw tw do.
107. O gayo pntvn mtron sasin TTT xein.
108. Dhmosynhw prw klpthn lgonta: ok dein TTT ti sn
stin, ti d, fh, sn ok stin, deisya;
109. Ostiw plevw stratematow proestnai TTT boletai
TTT prteron t d& ok& e proesttv TTT.
110. Atka, fh Axillew, teynahn TTT dkhn piyew TTT
t dikonti.

mur_t2_11.p65 412 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 413

111. Kofvw frein de tw parestsaw TTT txaw.


112. T mhdn aut dikon suneidti TTT dea lpw e
prestin.
113. Eg fhmi tn yen proeidnai TTT t mllon ka prosh-
manein TTT boletai.
114. Herkleitow lgei k purw t pnta sunestnai TTT ka
ew toto nalesyai. TTT
115. O mn t lon edw TTT edeh n ka t mrow, o d m-
non t mrow edtew okti sasi t lon.
116. Pantpasin okasin TTT o yeo polln tn nyrpvn
pimleian poiesyai.
117. Jenofnti yonti TTT k tiw k Mantineaw ggelow l-
gvn tn un ato tn Grllon teynnai TTT: kkenow
pyeto mn tn stfanon, dietlei TTT d yvn: pe d
ggelow prosyhke TTT ka keno, ti nikn tynhke TTT
plin Jenofn pyeto TTT tn stfanon.
118. Mimhton TTT st soi tow gayow. / Mimhto es soi
o gayo.
119. Vfelhton TTTsoi tn plin stn. / Vfelhta soi
pliw stn.
120. Epiyumhton TTTstn mn tw retw.
121. Epixeirhton TTTst soi t rg.
121. Pnta t tn nyrpvn xrmata fyart TTT, d
ret ynatow.
122. O yew atw ox ratw TTT , ll lg mnon ka n
yevrhtw TTT.
123. Empeplkasin TTT mn t ta.
124. O plemow pntvn mw pestrhkenTTT.
125. Mllv mw didjein yen moi diabol ggonen TTT.

mur_t2_11.p65 413 22/01/01, 11:49


414 exerccios de aplicao: texto grego X

126. A mn txnai otv tow nyrpoiw nenmhntai TTT ste


llon llhn xein: tn d ad ka dikaiosnhn p pn-
taw tow nyrpouw nenemsyai de.
127. Teynsin TTT o yanntew.
128. Osa beblasfmhke TTT per mo;
129. Oa d pponya TTT;
130. Efobyhn TTT ka ti nn teyorbhmai TTT.
131. Egvge yaumsaw TTT xv tde.
132. Otan d m synv pepasomai TTT.
133. En Delfow p konow to ne pigegrammnon n: Gnyi
TT sautn.
134. Tntalow n t lmn aow estkei.
135. Xalepn t lfanti t katakliynai TT ka janast-
nai TT: kayedei on sthkw.
136. Tn Xaldavn tinw lhizmenoi zsi ka ot pstantai
rgzesyai.

19. Exerccios corrigidos:

1. Omhrow poihtw tn Ellda pepadeuken TTT.


Temas: paideu-, paideu-s-a-, pepaideu-k-a-
Traduo: O poeta Homero educou a Grcia/Hlade.
2. Alloi prw lla pefkasin TTT.
Temas: fu-, fus-v, fu-s-a-/fu-, pefu-k-a-
Traduo: Uns nasceram para uma coisa outros para outra.
3. Ok sti pais kllion graw patrw sylo ka gayo
pefuknai TTT.
Temas: fu-, fus-v, fu-s-a-/fu-, pefu-k-a-
Traduo: No h para as crianas presente mais belo do que nascer/ter
nascido de pai nobre e bom.

mur_t2_11.p65 414 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 415

4. Traw stn e tiw etxhke TTT di pantw to bou.


Temas: etuxej-, etuxh-s-a-, etuxh-k-a-
Traduo: Prodgio se algum foi feliz pela vida toda.

5. Sardanpalow stoln gunaikean nededkei TTT.


Temas: ndu-/ndun-, du-s-v, du-s-a-/du-, dedu-k-a-
Traduo: Sardanpalo tinha vestido uma tnica de mulher.

6. Tow teteleuthktaw TTT makrize.


Temas: teleutaj-, teleuth-s-a-, teteleuth-k-a-
Traduo: Felicita os mortos/os que morreram.

7. O Prsai dh pepeplekesan TTT te o Lakedaimnioi


ew Marayna boyoun. TTT
Temas: ple-/plei-, pleus-, pleu-s-a-, pepleu-k-a-, bohyej-,
bohyh-s-a-, bebohyh-k-a-,
Traduo: Os persas j tinha embarcado embora quando os lacedemnios
vieram em socorro/estavam vindo em socorro.

8. O mntiw t mllonta kalw peprofteuken TTT.


Temas: profhteu-, profhteu-s-a-, peprofhteu-k-a-
Traduo: O adivinho profetizou bem o porvir.

9. Pollkiw n tow resi teyhrkamen TTT.


Temas: yhraj-, yhra-s-, yhra-s-a-, teyhra-k-a-
Traduo: Muitas vezes fomos caa nas montanhas.

10. Aristedhw poll tn plin gay pepoihkw TTT pens-


tatow telethsen.TTT
Temas: poej-, poih-s-, poih-s-a-, pepoh-k-a-, teleutaj-, teleu-
th-s-, teleuth-s-a-, teteleuth-k-a-
Traduo: Aristides depois de ter feito muitas coisas boas para a cidade
morreu muito pobre.

mur_t2_11.p65 415 22/01/01, 11:49


416 exerccios de aplicao: texto grego X

11. O polmioi plin peperaktew TTT es tn potamn.


Temas: perain-, peran-es-, peran-a-, pepera-k-a-, perasyh-,
peperas-
Traduo: Os inimigos de novo (j) atravessaram o rio.

12. Ok jia pollw spoudw spodakaw TTT.


Temas: spoudaz-, spouda-s-a-, spouda-k-a-, spudasyh-,
spoudas-
Traduo: Tu te esfoaste em coisas no dignas de muito esforo. (zelo).

13. O yew pnta sunrmoken TTT.


Temas: rmoz-/rmott-, rmos-a-, rmo-k-a-, rmosyh-,
rmos-
Traduo: A divindade reuniu harmoniosamente todas as coisas.

14. O Prsai pollw naw ew Ellda pestlkesan TTT.


Temas: stell-, stel-es-, steil-a-, stal-k-a-. stalh-, stal-
Traduo: Os persas tinham expedido/enviado muitas naus para a Grcia.

15. Krow pestlkei TTT satrphn strteuma gonta p


Frugan.
Temas: stell-, stel-es-, steil-a-, stal-k-a-. stalh-, stal-
Traduo: Ciro tinha enviado um strapa conduzindo um exrcito sobre
a Frgia/contra a Frgia.

16. Bblhka TTT dw fejw ka katabblhka yra katerkiw.


Temas: ball-, bal-es-, bal-, beblh-k-a-, blhyh-, beblh-
Traduo: Eu atirei duas vezes e cada vez eu derrubei a fera.

17. O stratitai tn polemvn poll xrmata xousin


rpaktew TTT.
Temas: rpaz-, rpaj-, rpaj-a-, rpa-k-a-, rpaxyh-/
rpag-/rpasyh-, rpag-/rpas-
Traduo: Os soldados possuem porque roubaram muitos bens dos
inimigos.

mur_t2_11.p65 416 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 417

18. E tiw mw ngkake TTT mllon ppeiken TTT, ok sme-


noi pnta poiomen.
Temas: nagkaz-, nagkas-, nagkas-a-, nagka-k-a, nag-
kasyh-, agkas-, peiy-, peis-, peis-a-/piy-, /pepiy-, pepei-k-
a-/pepoiy-a-, peisyh-, pepeis-
Traduo: Se algum nos forou mais do que convenceu ns no faze-
mos tudo com prazer.

19. Periklw katalipn TTT tn plin pnthse TTT taw


Foinssaiw nausn, w o Prsai tow Samoiw san pes-
talktew TTT.
Temas: leip-, leic-, lip-/leic-a-, leloip-a-, leifyh-/liph-,
leleip-, pantaj-, panths-, phnth-s-a-, phnth-k-a-,
stell-, stel-es-, steil-a-, stal-k-a-. stalh-, stal-
Traduo: Pricles, tendo abandonado a cidade, foi de encontro das naus
que os persas tinham enviado aos smios.

20. Poner trof sma ka cuxn diefyarku TTT stin.


Temas: fyeir-, fyer-es-, fyeir-a-, fyor-a, fyarh-, fyar-k-a-
Traduo: Uma alimento mau corrompeu corpo e alma.

21. O didskaloi kekolkasi TTT tn mayhtn, ti meymvn n.


Temas: kolaz-, kolas-, kolas-a-, kekolak-a-, kolasyh-,
kekolas-
Traduo: Os mestres castigaram o aluno porque ele era negligente.

22. Aristedhn tn Lusimxou nenmika TTT riston ndra


n Aynaiw ka dikaitaton.
Temas: nomiz-, nomisv/nomi/nomv, nomis-a-, nenomik-a-,
nomisyh-, nenomis-
Traduo: Aristides, filho de Lismaco, eu (o) considerei o homem me-
lhor e mais justo em Atenas.

mur_t2_11.p65 417 22/01/01, 11:49


418 exerccios de aplicao: texto grego X

23. Peisstratow tow plestouw Slvnow nmouw peflaxen


TTT.
Temas: fulass-/fulatt-, fulaj-, fulaj-a-, pefulax-a-,
fulaxyh-, pegulak-
Traduo: Pisstrato guardou/manteve a maior parte das leis de Slon.

24. O kndunow tetarxei TTT tw tn yeatn frnaw.


Temas: tarass-/taratt-, taraj-, taraj-a-, tetarax-a-,
taraxyh-, tetarax-
Traduo: O perigo tinha perturbado as mentes dos espectadores.

25. V floi, tn krpolin o seskate TTT ote peful-


xate TTT t to yeo ern.
Temas: svz-, svs-/savs-, svs-a-/savs-a-, sesvk-a-/
sesavk-a-, svyh-/savyh-, sesv-/sesvs-/sesav-, fulass-
/fulatt-, fulaj-, fulaj-a-, pefulax-a-, fulaxyh-,
pefulak-
Traduo: amigos, a acrpole vs no salvastes nem o templo da di-
vindade conservastes/guardastes.

26. O yew pnta n t fsei rista diattaxen TTT.


Temas: tass-/tatt-, taj-, taj-a-, tetax-a-, taxyh-/tagh-,
tetag-
Traduo: A divindade disps otimamente todas as coisas na natureza.

27. Plot pepoiyw TTT dika m peir TTTpoien.


Temas: peiy-, peis-, peis-a-/piy-, /pepiy-, pepei-k-a-/pepoiy-
a-, peisyh-, pepeis-, peiraj-, peiras-, peira-s-a-, peirhyh-/
peirayh-, pepeirh-/pepeira-
Traduo: Convencido pela riqueza, no tentes fazer coisas injustas.

28. Akkoa TTT mn tonoma, mnhmonev TTTdo.


Temas: kou-, kous-, kou-s-a-, khkoa-, kousyh-, ous-,
mnhmoneu-mnhmoneu-s-a-, memnhmonheu-k-a-
Traduo: O nome eu ouvi, mas no estou me lembrando.

mur_t2_11.p65 418 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 419

29. O trikonta trannoi tn Ayhnavn pleouw pektna-


sin TTT n kt mhsn pntew Peloponnsioi n dka tesin.
Temas: ktein-, kten-es-, ktein-a-/ktan-, kton-a-, ktanyh-,
kta-
Traduo: Os trinta tiranos mataram um maior nmero de atenienses
em oito meses do que todos os peloponsios em dez anos.
30. O mterow kpow kalow =doiw tyhlen TTT.
Temas: yhle-/yale-, yhlesv/yhl, yhl-s-a, teyhl-a-
Traduo: O nosso jardim floresceu (com) muitas rosas.
31. O stratitai psan tn nkta gregrhsan TTT.
Temas: geir-, ger-es-, geir-a-, ghgeir-a-/gregor-a-,
geryh-. ghger-
Traduo: Os soldados tinham ficado acordados a noite toda.
32. Pollo t Alejndrou to Filppou prgmata sugge-
grfasin TTT.
Temas: graf-, grac-a-, gegraf-a-/gegrafh-k-a-, grafyh-
/grafh-, gegraf-
Traduo: Muitos escreveram (coligiram) os feitos de Alexandre filho
de Felipe.
33. Pepoyamen TTT tow to ndrw lgoiw ka bebouleka-
men TTT szein tow tuxew padaw.
Temas: peiy-, peis-, peis-a-/piy-, /pepiy-, pepei-k-a-/pepoiy-
a-, peisyh-, pepeis-, bouleu-, bouleu-s-a-, bebouleu-k-a-
Traduo: Ns nos convencemos pelas palavras do homem e delibera-
mos salvar as infelizes crianas.
34. O polmioi katalelopasin TTT tw gunakaw ka t tk-
na n taw kmaiw.
Temas: leip-, leic-, lip-/leic-a-, leloip-a-, leifyh-/liph-,
leleip-
Traduo: Os inimigos tinham abandonado nas aldeias as mulheres e as
crianas.

mur_t2_11.p65 419 22/01/01, 11:49


420 exerccios de aplicao: texto grego X

35. O basilew nikn getai TTT pe Kron pktonen TTT.


Temas: gej-, ghs-, ghs-a-, gh-, ktein-, kten-es-, ktein-a-/
ktan-, kton-a-, ktanyh-, kta-
Traduo: O rei pensa ser vencedor uma vez que acabou de matar Ciro.

36. T stera& ken ggelow lgvn TTT ti leloipw TTT


eh Sunnesiw t kra.
Temas: leg-, lej-, lej-a-, elox-a-, lexyh-/legh-, eleg-/
leleg-, leip-, leic-, lip-/leic-a-, leloip-a-, leifyh-/liph-,
leleip-,
Traduo: No dia seguinte veio um mensageiro dizendo que Sunesis
teria abandonado os cumes.

37. T Di tyutai TTT bow.


Temas: yu-, yu-s-a-, teyu-k-a-
Traduo: A Zeus foi oferecido em sacrifcio um boi.

38. Dikeinto T prw tn Klarxon o stratitai sper pa-


dew prw tn didskalon.
Temas: kei-
Traduo: Os soldados estavam dispostos em relao a Clearco como
meninos em relao ao mestre.

39. T teyumna TTT kal n.


Temas: yu-, yu-s-a-, teyu-k-a-
Traduo: As coisas oferecidas em sacrifcio eram belas.

40. O Lakedaimnioi mxonto stefanvmnoi TTT.


Temas: stefanoj-, stefanv-s-a-, stefanv-k-a-
Traduo: Os lacedemnios combatiam coroados.

41. T dndra pefteutai TTT p to gevrgo.


Temas: futeu-, futeu-s-a-, pefuteu-k-a-
Traduo: As rvores foram/esto plantadas pelo agricultor.

mur_t2_11.p65 420 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 421

42. H yra keklesyv TTT.


Temas: klei-/kl-, klei-s-a-, keklei-k-a-, kleisyh-, keklei-
Traduo: A porta fique fechada.

43. H gfura nespsyv TTT.


Temas: naspa-, naspas-, nespa-s-a-, nespa-k-a-, nes-
pasyh-, nespas-
Traduo: A ponte esteja/fique estendida.

44. O bouleesyai ra ll beboulesyai TTT.


Temas: bouleu-, bouleu-s-a-, bebouleu-k-a-
Traduo: No hora de deliberar mas de estar deliberado.

45. Pollo tn strtivtn pefneunto TTT n t mx.


Temas: foneu-, foneu-s-a-, pefoneu-k-a-
Traduo: Muitos dos soldados tinham sido mortos na batalha.

46. H pliw tn Surakousvn limsin keksmhto TTT megstoiw.


Temas: kosmej-, kosmh-s-a-, kekosmh-k-a-
Traduo: A cidade dos siracsios tinha sido/estava ornada de portos
muito grandes.

47. Tow yeow p tn Ayhnavn pollo ne druntai. TTT


Temas: dru-, dru-s-a-, dru-k-a-,
Traduo: Muitos templos foram/esto erigidos aos deuses pelos atenienses.

48. O lsta pefonesyvn TTT.


Temas: foneu-, foneu-s-a-, pefoneu-k-a-
Traduo: Os saqueadores sejam/estejam mortos.

49. Estrteusan TTT o Ellhnew ew Troan naus ka spsi


ka ppoiw pollow ka rmasin.
Temas: strateu-, strateu-s-a-, strateu-k-a-
Traduo: Os helenos fizeram uma expedio militar contra Tria com
navios e escudos e muitos cavalos e carruagens.

mur_t2_11.p65 421 22/01/01, 11:49


422 exerccios de aplicao: texto grego X

50. Ep tn Sikelan meglhn te osan ka poll ynh xousan


o Ayhnaoi strateein rmhnto TTT .
Temas: rmaj-, rmh-s-a-, rmh-k-a-, rmhyh-, rmh-
Traduo: Contra a Siclia grande e que tinha muitas naes os atenienses
ousaram empreender uma expedio militar.

51. Psin nyrpoiw mpefuteumnh TTT stn piyuma tw


makrobithtow.
Temas: futeu-, futeu-s-a-, pefuteu-k-a-
Traduo: Em todos os homens est implantada a ambio da longa vida.

52. Eripdhw n Makedon& tyaptai TTT.


Temas: yapt-, yac-a-, tetaf-a-, tafyh-/tafh-, teyaf-
Traduo: Eurpides foi/est enterrado na Macednia.

53. Xrin soi tn pepragmnvn TTT xv. TTT


Temas: prass-/pratt-, praj-a-, peprax-a-/peprag-a-,
praxyh-, peprag-, x-, j-/sxhs-, sx-, sxh-k-a-
Traduo: Eu te agradeo/tenho agradecimentos a ti das coisas feitas/do
que me fez.

54. O polmioi t gxino& to metrou strathgo ceusm-


noi TTT esn.
Temas: ceud-, ceus-a-, ceusyh-, ceus-
Traduo: Os inimigos foram enganados pela esperteza do nosso
comandante.

55. Pollo tn Ayhnavn strathgo fugadeuyntew TTT p


jnhw (xraw) teyammnoi esn TTT.
Temas: fugadeu-, fugadeu-s-a-, pefugadeu-k-a-, yapt-, yac-
a-, tetaf-a-, tafyh-/tafh-, teyaf-
Traduo: Muitos comandantes dos atenienses tendo sido exilados fo-
ram/esto enterrados em terra/pas estrangeiro.

mur_t2_11.p65 422 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 423

56. Sofoklw met tn n Salamni naumaxan per trpaion


gumnw lhlimmnow TTT xreusen. TTT
Temas: leif-, leic-, leic-a-, lhlif-a-, keufyh-/lifh-,
lhlif-. xoreu-, xoreus-a-xoreuyh-, kexoreu-
Traduo: Sfocles depois da batalha naval de Salamina danou em tor-
no do trofu untado nu.

57. Pnta tata per n dieilgmeya TTT, ka prteron s-


poudkeimen TTT.
Temas: leg-, lej-, lej-a-, lexyh-/legh-,eleg-/leleg-,
spoudaz-, spudas-a-, spouda-k-a-, spoudasyh-, spoudas-
Traduo: Todas as coisas a respeito do que discutimos tambm antes
tnhamos cuidado.

58. Ppeiso TTT m enai sn ktma per m ntw dianoaw


xeiw. TTT
Temas: peiy-, peis-, peis-a-/piy-, /pepiy-, pepei-k-a-/pepoiy-
a-, peisyh-, pepeis-, x-, j-/sxhs-, sx-, sxh-k-a-sxhyh-,
sxh-
Traduo: Fica convencido de no ser tua a propriedade que no tens
dentro do raciocnio.

59. Miltidhw tn Ayhnavn gemn tow Ellhsin teya-


masto TTT.
Temas: yaumaz-, yaumas-a-, teyauma-k-a, yaumasyh-,
teyaumas-
Traduo: Milcades, o comandante dos atenienses tinha sido admirado
entre os helenos/pelos helenos.

60. Peflajo TTT tow nyrpouw o glttan dixmuyon


xousin.
Temas: fulass-/fulatt-, fulaj-a-, pefulax-a-, fulaxyh-,
pefulak-
Traduo: Fica de vigia em raleo aos homens que tm lngua de duas
falas/dupla fala.

mur_t2_11.p65 423 22/01/01, 11:49


424 exerccios de aplicao: texto grego X

61. Mroi nomzousin TTT n ploton kektntai TTT pn-


tvn kakn phllxyai TTT.
Temas: nomiz-, nomi-s-a-, nenomi-k-a-, nomissyh-, nenomis-,
pallass-/pallatt-, pallaj-, phllaj-a-, phllax-a-,
phllaxyh-/phllagh-phllag-
Traduo: Os tontos pensam que se estiverem de posse de riqueza tam-
bm esto afastados de todos os males.
62. O sfalmnoi TTT elabontai. TTT
Temas: sfall-, sfal-es-, sfhl-a-, sfal-k-a-, sfalh-,
sfal-, elabej-, elabhs-, hlabhyh-
Traduo: Os que cairam tomam precauo.
63. Psa nsow difyartai TTT tow polemoiw.
Temas: fyeir-, fyer-es-, fyeir-a-, fyor-a, fyarh-, fyar-k-a-
Traduo: A ilha toda foi/est destruda pelos inimigos.
64. Pollkiw t tx sflmeya TTT.
Temas: sfall-, sfal-es-, sfhl-a-, sfal-k-a-, sfalh-,
sfal-
Traduo: Muitas vezes ns nos enganamos pela fortuna.
65. O polmioi tow sparmnouw TTT grow pryhsan. TTT
Temas: speir-, sper-es-, speir-a-, spar-k-a-, sparh-, spar-,
poryej-, poryh-s-a-, peporyh-k-a-
Traduo: Os inimigos devastaram os campos semeados.
66. Pntvn tn Ellnvn o Ayhnaoi ristoi kkrintai TTT.
Temas: krin-, krin-es-, krin-a-, kekri-k-a-, kriyh-, kekri-
Traduo: De todos os helenos os atenienses foram julgados os melhores.
67. Ew tn plin disparto TTT lgow tow polemouw nikh-
ynai. TTT
Temas: speir-, sper-es-, speir-a-, spar-k-a-, sparh-, spar-,
nikaj-, nikh-s-a-, nenikh-k-a-
Traduo: Para a cidade foi espalhada/disseminada a notcia de que os
inimigos foram vencidos.

mur_t2_11.p65 424 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 425

68. Pnt leja TTT t p so ntetalmna TTT.


Temas: leg-, lej-, lej-a-, lexyh-/legh-,eleg-/leleg-, tell-,
tel-es-, teil-a-, tetal-k-a-, tetal-
Traduo: Eu contei todas as coisas as encomendadas por ti.

69. Tn nen n t naumax& diefyarmnvn TTT o brbaroi


pasanto TTT to polmou.
Temas: fyeir-, fyer-es-, fyeir-a-, fyor-a, fyarh-, fyar-k-
a-, pau-, pau-s-a-, pepau-k-a-
Traduo: As naus estando destrudas na batalha naval os brbaros para-
ram a guerra.

70. O tn cuxn kekayarmnow TTT mlln sti kekosmhmnow


TTT kalw sytaw ndumenow TTT.
Temas: kayair-, kayar-es-, kayhr-a-, kekayar-k-a-, kayaryh-,
kekayar- kosmej-, kosmh-s-a-, kekosmh-k-a-, du-, du-s-, du-s-
a-, du-
Traduo: O que est purificado na alma est mais ornamentado do que
o que veste belas vestes.

71. Prtow mn tn strathgn kekrsyv TTT Aljandrow,


met atn d Skhpvn, eta trtow Annbaw.
Temas: krin-, krin-es-, krin-a-, kekri-k-a-, kriyh-, kekri-
Traduo: O primeiro dos comandantes seja julgado Alexandre; depois
dele, Cipio, e em seguida, terceiro, Anbal.

72. E tn eergesin m mnon o memnhsmeya TTT ll ka


kak poisomen TTTtow eergtaw odew mn lelecetai
TTT flow.
Temas: mimnhsk-/mnaj-, mnhs-, mnhs-a-, mnhsyh-, memnh-
memnhs-, poiej-, poihs-, poh-s-a-, pepoih-k-a-, leip-, leic-, lip-
/leic-a-, leloip-a-, leifyh-/liph-, leleip-,
Traduo: Se dos bons atos no s no nos lembrarmos mas tambm
fizermos mal aos benfeitores nenhum amigo nos ter restado.

mur_t2_11.p65 425 22/01/01, 11:49


426 exerccios de aplicao: texto grego X

73. En tata prjw, TTT tow mn polemoiw piteteixikw


sTTT, filan d plin diasesvkw, eklestatow d s.
Temas: prass-/pratt-, praj-, praj-a-, pepgrax-a-/
peprag-a-, praxyh-, peprag-, teixiz-teixis-/teixi, teixi-
s-a-, teteixi-k-a-, teteixis-
Traduo: Se fizeres essas coisas, para os inimigos tu estars cercado de
muralhas e estars em situao de ter salvo a querida cidade e sers muito
famoso.

74. E mew, o olgoi, mxhn suncete TTT nomzete n tde t


mr& katakekcesyai. TTT
Temas: pt-, c-, c-a-, fyh-, f-, kopt-, koc-, koc-a-, kekof-
a-, koph-, kekop-
Traduo: Se vs, a minoria, engajardes a luta, crede que neste mesmo
dia vs estareis despedaados.

75. O plemow pnta metatyeiken. TTT


Temas: metatyh-,metayhs-, meteyhk-a-/meteyh-, metateyeik-a-,
meteteyh-, metateyei-
Traduo: A guerra tinha mudado tudo.

76. O Krtew tow nmouw teyna TTT sfisin p Mnv l-


gousin. TTT
Temas: tyh-,yhs-, yhk-a-/yh-, teyeik-a-, teyh-, teyei-, leg-,
lej-, lej-a-, lexyh-/legh-,eleg-/leleg-,
Traduo: Os cretenses afirmam que as leis lhes foram estabelecidas por
Minos.

77. T mn t sma diateyeimn TTT kakw xrea stn


atro, t d tn cuxn flou.
Temas: tyh-,yhs-, yhk-a-/yh-, teyei-k-a-, teyh-, teyei-
Traduo: Para o m situao (mal disposto) em relao ao corpo h
necessidade de um mdico e ao mal disposto em relao alma, de um
amigo.

mur_t2_11.p65 426 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 427

78. Nmow n tow Lakedaimonoiw pnte un patra pasn


tn leitourgin fesyai TTT.
Temas: fih-/fiej-, fhs-, fh-k-a-, fei-k-a-/feoi-k-a-,
feiyh-, fei-
Traduo: Era lei para os lacedemnios de pai de cinco filhos ser dis-
pensado de todas as liturgias (corvias).

79. O nmoi soi fekasi TTT tw metraw politeaw metxein.


TTT
Temas: fih-/fiej-, fhs-, fh-k-a-, fei-k-a-/feoi-k-a-, feiyh-,
fei-, x-, j-/sxhs-, sx-, sxh-k-a-, sxhyh-, sxh-
Traduo: As leis te incumbem de participar de nosso governo/cidadania.

80. Hraklw tn Erumnyion kpron met kraugw ew xina


polln pareimnon TTT nebrxisen.
Temas: parih-/pariej-, parhs-, parh-k-a-, parei-k-a-/pareoi-
k-a-, pareiyh-, parei-
Traduo: Heracls amarrou o javali do monte Erimanto precipitado com
gritaria em muita neve.

81. O mw prodntew dkhn dedkasin TTT.


Temas: didv-, dvs-, dv-k-a-/dv-, dedv-k-a-, doyh-, dedo-
Traduo: Os que nos trairam pagaram justia/receberam julgamento.

82. O xrnow dedomnow TTT mn lgow stn.


Temas: didv-, dvs-, dv-k-a-/dv-, dedv-k-a-, doyh-, dedo-
Traduo: O tempo o que nos foi dado curto.

83. Tn djan n mn o patrew paradedkasin TTT, ka tow


metroiw paisn paradsomen.
Temas: paradidv-, paradvs-, paredv-k-a-/paredv-, para-
dedv-k-a-, paredoyh-, paradedo-
Traduo: A glria que os nossos pais nos legaram/entregaram ns lega-
remos/entregaremos aos nossos filhos.

mur_t2_11.p65 427 22/01/01, 11:49


428 exerccios de aplicao: texto grego X

84. Puyagraw lege TTT do tata k tn yen tow nyr-


poiw dedsyai TTT kllista, t te lhyeein ka t eergeten.
Temas: leg-, lej-, lej-a-, lexyh-/legh-,eleg-/leleg-, didv-,
dvs-, dv-k-a-/dv-, dedv-k-a-, doyh-, dedo-
Traduo: Pitgoras afirmava que essas duas coisas belssimas foram dadas
pelas divindades aos homens: dizer a verdade/ser verdadeiros e fazer o bem.

85. Tntalow n t lmn aow estkei TTT.


Temas: sth-/sta-, sths-, sth-s-a-/sth-, sth-k-a-, stayh-,
sta-
Traduo: Tntalo estava seco de p no lago.

86. A Ivnika pleiw festkesan TTT prw Kron psai pln


Miltou.
Temas: fsth-/fista-, posths-, pesth-s-a-/pesth-,
festh-k-a-, pestayh-, festa-
Traduo: As cidades jnicas tinham se afastado em direo de Ciro/
desertado em favor de, todas com exceo de Mileto.

87. Xalepn lfanti t katakliynai TTT ka janastnai:


TTT kayedei T on sthkw TTT.
Temas: kataklin-, kataklin-es-/kataklin, kateklin-a-,
katakli-k-a-, katekliyh-/kateklinyh-/kateklinh-, katakekli-,
janisth-/janista-, janasths-, janesth-s-a-/janesth-,
janesth-k-a-, janestayh-, janesta-, kayeud-, sthkt-,
sthkua-, sthkt-
Traduo: difcil ao elefante inclinar-se/deitar-se e levantar-se (de
novo); ento ele dorme de p.

88. Ok pstamai T kiyarzein.


Temas: pista-
Traduo: Eu no sei tocar ctara.

mur_t2_11.p65 428 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 429

89. Ippew peiroi ox ppeousin, ll f ppvn krmantai TTT.


Temas: krema-nu-, krema-s-/krem, krema-s-a-, kremasyh-,
krema-
Traduo: Cavaleiros inexperientes no cavalgam mas esto dependura-
dos sobre cavalos.
90. Aristn sti pnta pstasyai T kal.
Temas: pista-
Traduo: timo saber todas as coisas belas.
91. Xrmata sti ktsasyai TTT, djan d o =&dvw rgu-
rou prasyai TTT.
Temas: ktaj-, kths-, kth-s-a-, kekth-/kth-, pria- (nomai)
Traduo: Bens possvel adquirir, mas glria no possvel facilmente
comprar a troco de dinheiro.
92. T sma sgkeitai T j stn ka nervn.
Temas: sugkei-
Traduo: O corpo est composto de ossos e nervos.
93. O Lusitano painaw dousin TTT tan n mx pvsi
TTT tow ntitetagmnoiw TTT.
Temas: d-/eid-, s-/eis-, -s-a-/ei-s-a-, syh-, s-, pei-, >
piont-, ntitass-/ntitatt-, ntitaj-, ntetaj-a-, ntite-
tax-a-, ntetaxyh-/ntetagh-, ntitetag-
Traduo: Os lusitanos cantam pes sempre que na batalha avanam so-
bre os que esto enfileirados contra.
94. O nmoi p fele& tn dikoumnvn TTT kentai T.
Temas: dikej-, dikhs-, dikh-s-a-, dikh-k-a-, kei-
Traduo: As leis esto dispostas em auxlio dos que so injustiados.
95. Dikeinto T prw Klarxon o stratitai sper padew
prw tn didskalon.
Temas: diakei-
Traduo: Os soldados estavam dispostos em relao a Clearco com dis-
cpulos em relao ao mestre.

mur_t2_11.p65 429 22/01/01, 11:49


430 exerccios de aplicao: texto grego X

96. E ka basilew pfukaw TTT ynhtw e.


Temas: f-, fus-, fu-s-a-/fu-, pefu-k-a-
Traduo: Mesmo se s rei de nascena/nasceste rei s mortal.
97. O nyrvpoi edaimonen dnantai T kn pnhtew sin.
Temas: duna-
Traduo: Os homens podem ser felizes mesmo que sejam pobres.
98. H Peiy pekyhto T tow Periklouw xelesin.
Temas: pikayh- (pi-kayzv)
Traduo: A Persuaso estava pousada nos lbios de Pricles.
99. En Delfow p konow to ne pigegrammnon n TTT:
Gnyi TTT sautn.
Temas: pigraf-, pegrac-a-, pigegraf-a-, pegrafh-/
pegrafyh-, pigegraf-, gigvsk-gnvs-, gnv-, gnvk-a-,
gnvsyh-, gnvs-
Traduo: Em Delfos sobre uma coluna do templo estava escrito/grava-
do/grafado: Conhece te-mesmo.
100. T state TTT porontew;
Temas: sth-/sta-, sths-, sth-s-a-/sth-, sth-k-a-, stayh-,
sta-
Traduo: Por que estais de p sem vereda/sem sada/hesitantes?
101. Knei TTT ka metatyei TTTt m kalw kayestta TTT.
Temas: kinej-, kinh-s-, kinh-s-a-, kekinh-k-a-, kinhyh-, kekinh-,
metatyh-metayhs-meteyhk-a-/meteyh-, metateyeik-a-, meteteyh-,
metateyei-, kayisth-/kayista-, sths-, katesth-s-a-/katesth-,
kayesth-k-a-, katestayh-, kayesta-
Traduo: Move e muda as coisas que no esto bem estabelecidas.
102. Agayw polthw dvw n teynah TTT pr tw patrdow.
Temas: po-ynhsk-/ynsk-, poyan-es-, peyan-, poteynh-k-
a-/teyna-
Traduo: Um bom cidado com prazer morreria/estaria morto pela ptria.

mur_t2_11.p65 430 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 431

103. Axrhston proeidnai TTT t mllonta.


Temas: pro-id-> proeid- (pro-orv)
Traduo: No til/no bom/no presta prever o futuro.

104. O tuxw flow dkrue poln xrnon stw TTT.


Temas: sth-/sta-, sths-, sth-s-a-/sth-, sth-k-a-, stayh-,
sta-, stt-, stua-, stt-
Traduo: O infortunado amigo chorava por muito tempo de p.

105. Opvw ka edte T, stratitai, ew oon rxesye T g-


na, g mn edw dihgsomai. TTT
Temas: *edv - d-, ed-, od-a-/d-, rx-, dihgej-, dihgh-s-, dihgh-
s-a-, dihgh-
Traduo: De maneira a que tambm saibais a que tipo de combate estais
vindo eu, sabedor, vos contarei.

106. Estasan TTT o Prsai mn k dejiw o d lloi j ris-


terw tw do.
Temas: sth-/sta-, sths-, sth-s-a-/sth-, sth-k-a-, stayh-,
sta-
Traduo: Os persas estavam estacionados direita e os outros esquer-
da da estrada.

107. O gayo pntvn mtron sasin TTT xein.


Temas: *edv - d-, ed-, od-a-/d-,
Traduo: Os bons sabem manter a medida de tudo/todas as coisas

108. Dhmosynhw prw klpthn lgonta: ok dein TTT ti


sn stin, ti d, fh, sn ok stin, deisya;
Temas: *edv - d-, ed-, od-a-/d-,
Traduo: Demstenes, a um ladro que dizia: eu no sabia que era
teu, disse, mas que no era teu, sabias!

mur_t2_11.p65 431 22/01/01, 11:49


432 exerccios de aplicao: texto grego X

109. Ostiw plevw stratematow proestnai TTT boletai


TTT prteron t d& ok& e proesttv .
Temas: proisth-/proista-, prosths-, proesth-s-a-/proesth-,
proesth-k-a-, proestayh-, proesta-, boul-, boulh-s-,
boulhyh-/boulhyh-, beboulh-
Traduo: Aquele que quer presidir a uma cidade ou a um exrcito pri-
meiro presida bem sua prpria casa.

110. Atka, fh Axillew, teynahn TTT dkhn piyew TTT


t dikonti.
Temas: po-ynhsk-/ynsk-, poyan-es-, peyan-, poteynh-k-
a-/teyna-, pityh-, piyhs-, peyhk-a-/peyh-, piteyeik-a-,
peteyh-, piteyei-
Traduo: Aquiles imediatamente disse: Morreria/estaria morto tendo
imposto sentena ao que comete injustia.

111. Kofvw frein de tw parestsaw TTT txaw.


Temas: paristh-/parista-, parasths-, paresth-s-a-/pares-
th-, paresth-k-a-, parestayh-, paresta-, parestt-, pares-
tua-, parestt-
Traduo: preciso suportar levemente os azares presentes.

112. T mhdn aut dikon suneidti TTT dea lpw e


prestin.
Temas: *edv - sunid-, suneid-, sunoid-a-/sunid-,
Traduo: Ao que est consciente consigo (sabe consigo) que nada in-
justo existe em si uma doce esperana sempre est presente.

113. Eg fhmi tn yen proeidnai TTT t mllon ka prosh-


manein TTT boletai.
Temas: *edv - proid-, proeid-, prooid-a-/proid-,
Traduo: Eu afirmo que a divindade sabe antecipadamente (pr-sabe) o
futuro e o pr-sinaliza a quem quer.

mur_t2_11.p65 432 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 433

114. Herkleitow lgei k purw t pnta sunestnai TTT ka


ew toto nalesyai. TTT
Temas: sunisth-/sunista-, sunasths-, sunesth-s-a-/sunesth-,
sunesth-k-a-, sunestayh-, sunesta-, sunestt-, sunestua-, su-
nestt-, nalu-, nelu-s-a-, nallu-k-a-, neluyh-, nalelu-
Traduo: Herclito diz que todas as coisas consistem em fogo (se com-
pem) e que nesse elas se dissolvem.

115. O mn t lon edw TTT edeh n ka t mrow, o d m-


non t mrow edtew okti sasi t lon.
Temas: *edv - id-, eid-, oid-a-/proid-
Traduo: O que sabe o todo seria tambm a parte, mas os que no sa-
bem a parte ainda no sabem o todo.

116. Pantpasin okasin TTT o yeo polln tn nyrpvn


pimleian poiesyai.
Temas: *ek-, ekv, ejv; oik-a-, kein; ikt-, ekua-, ekt-
Traduo: De todos os modos os deuses parecem fazer muita conta dos
homens/ter para si muito cuidado dos homens.

117. Jenofnti yonti TTT k tiw k Mantineaw ggelow l-


gvn tn un ato tn Grllon teynnai TTT: kkenow
pyeto mn tn stfanon, dietlei TTT d yvn: pe d
ggelow prosyhke TTT ka keno, ti nikn tynhke TTT
plin Jenofn pyeto TTT tn stfanon.
Temas: Jenofnt-, k-, lgont- (po-) ynhsk-,yan-teynhk-a-,
/ teyn-a-, potiymeno-, poymeno-, poteyemno-, prostiyh-,
proseyhk-a-, prosteyhk-a-, pitiye-, peye-, piteye-
Traduo: A Xenofonte que estava oferecendo sacrifcio veio um men-
sageiro de Mantinia dizendo que o filho dele Gryllos tinha morrido,
estava morto; e ele depondo a coroa continuou sacrificando; e depois que
o mensageiro acrescentou tambm aquilo: que ele tinha morrido vencen-
do, de novo Xenofonte sobreps a coroa.

mur_t2_11.p65 433 22/01/01, 11:49


434 exerccios de aplicao: texto grego X

118. Mimhton TTT st soi tow gayow. / Mimhto es soi


o gayo.
Temas: mimej-, mimh-s-, memimh-
Traduo: teu dever imitar os bons. / Para ti os bons devem ser imitados.
119. Vfelhton TTTsoi tn plin stn. / Vfelhta soi
pliw stn.
Temas: felej-, felh-s-a-, felh-k-a-
Traduo: teu dever auxiliar a cidade. / Para ti a cidade deve ser auxiliada.
120. Epiyumhton TTTstn mn tw retw.
Temas: piyumej-, peyumh-s-a-, pitetumh-k-a-
Traduo: vosso dever dever desejar a virtude.
121. Epixeirhton TTTst soi t rg.
Temas: pixeirej-, pexeirh-s-a-, pikexeirh-k-a-
Traduo: teu dever empreender o trabalho. / teu dever / tu deves
pr as mos obra.
121. Pnta t tn nyrpvn xrmata fyart TTT, d
ret ynatow.
Temas: fyeir-, fyer-es-, fyeir-a-, fyor-a-/fyar-k-a-, fya-
ryh-/fyarh-, fyar-
Traduo: Todos os bens dos homens so corruptveis/destrutveis, mas
a virtude imortal.
122. O yew atw ox ratw TTT, ll lg mnon ka n
yevrhtw TTT.
Temas: raj-, vraj-, vra-k-a-, vra-, yevrej-, yevrh-s-a-,
teyevrh-
Traduo: A divindade em si/a prpria divindade no visvel mas
especulvel somente pela razo e inteligncia.
123. Empeplkasin TTT mn t ta.
Temas: mpimplh-, mplhs-, neplh-s-a-, mpeplh-k-a-,
neplhsyh-
Traduo: Eles encheram vossos ouvidos.

mur_t2_11.p65 434 22/01/01, 11:49


exerccios de aplicao: texto grego X 435

124. O plemow pntvn mw pestrhken TTT.


Temas: posterej-, posterhs-, pesterh-s-a-, pestrh-k-a-
Traduo: A guerra nos privou de todas as coisas.
125. Mllv mw didjein yen moi diabol ggonen TTT.
Temas: gign-, genhs-, gen-, / genhyh-, gegon-a-/gegenh-,
Traduo: Eu pretendo/estou a ponto de vos ensinar do que/a partir do
que a calnia se originou/aconteceu.
126. A mn txnai otv tow nyrpoiw nenmhntai TTT ste
llon llhn xein: tn d ad ka dikaiosnhn p pntaw
tow nyrpouw nenemsyai de.
Temas: nem-, nem-es-, neim-a-, nenemh-k-a-, nemhyh- nenemh-
Traduo: As habilidades/artes foram distribudas/esto distribudas as-
sim aos homens de modo a um ter uma e outro outra; mas o pudor/
respeito e justia preciso estarem distribudas por sobre todos os homens.
127. Teynsin TTT o yanntew.
Temas: ynhsk-/ynsk-, yan-e-s-, yan-, teynh-k-a-/teyna-
Traduo: Os que morreram esto mortos.
128. Osa beblasfmhke TTT per mo;
Temas: blasfhmej-, blasfhmh-s-a-, beblasfhmh-k-a-
Traduo: Quantas blasfmias ele disse a meu respeito!
129. Oa d pponya TTT;
Temas: pasx-, pay-es-, /peis-, pay-, pepony-a-
Traduo: Que coisas eu sofri!
130. Efobyhn TTT ka ti nn teyorbhmai TTT.
Temas: fobej-, fobh-s-a-, / fobhyh-, pefobh-
Traduo: Tive medo e ainda agora estou perturbado.
131. Egvge yaumsaw TTT xv tde.
Temas: yaumaz-, yauma-s-a, teyauma-k-a-, yaumasyh-,
teyaumas-
Traduo: Quanto a mim, tendo admirado, tenho isto.

mur_t2_11.p65 435 22/01/01, 11:49


436 exerccios de aplicao: texto grego X

132. Otan d m synv pepasomai TTT.


Temas: pau-, paus-, pau-s-a-, pausyh-, pepaus-
Traduo: Quando eu no tiver/tenha foras estarei parado.
133. En Delfow p konow to ne pigegrammnon n: Gnyi
TTT sautn.
Temas: gignvsk-, gnvs-, gnv-, gnv-k-a-, gnvsyh-, gnvs-
Traduo: Em Delfos, sobre uma coluna do templo estava gravado: Co-
nhece-te a ti mesmo.
134. Tntalow n t lmn aow estkei.
Temas: isth-/ista-, sths-, sth-s-a-/sth-, sth-k-a-, stayh-,
sta-, Traduo: Tntalo sedento/seco estava de p no lago.
135. Xalepn t lfanti t katakliynai TTT ka janas-
tnai TTT: kayedei on sthkw.
Temas: kataklin-, kataklin-es-/kataklin, kateklin-a-, ka-
takli-k-a-, katekliyh-/kateklinyh-/kateklinh-, katakekli-,
janisth-/janista-, janasths-, janesth-s-a-/janesth-,
janesth-k-a-, janestayh-, janesta-, kayeud-, sthkt-,
sthkua-, sthkt-
Traduo: difcil ao elefante inclinar-se/deitar-se e levantar-se (de
novo); ento ele dorme de p.
136. Tn Xaldavn tinw lhizmenoi zsi ka ot pstantai
T rgzesyai
Temas: pista-
Traduo: Alguns dos caldeus vivem saqueando/vivem de saque e nem
sabem trabalhar.

mur_t2_11.p65 436 22/01/01, 11:49


Vocabulrio
grego-portugus

mur_ii03.p65 437 22/01/01, 11:49


mur_ii03.p65 438 22/01/01, 11:49
Introduo
Este vocabulrio grego-portugus foi confeccionado aos poucos, na
medida em que as apostilas foram sendo editadas, revisadas e ampliadas.
As palavras (verbetes) entravam maneira tradicional; os nomes-
substantivos entravam no nominativo e genitivo, com o artigo a seguir
para indicar-lhes o gnero. J dissemos, no corpo de nosso trabalho, que
esse processo descristivista e formalista deixa muito a desejar, porque, ao
indicar a que declinao a palavra pertence, no leva em conta as in-
meras excees, que inevitavelmente aparecem por causa dos acidentes
fonticos que surgem no acomplamento das desinncias aos temas.
Preferimos ser coerentes com a nossa viso da flexo nominal, e,
depois de registrarmos os nomes (substantivos e adjetivos) na maneira
tradicional, registramos tambm o tema deles, para que o aluno, de pos-
se dele, possa acrescentar-lhe as ptseiw - casus pertinentes e, nos ca-
sos de conflito fontico, encontrar as solues que esto indicadas no
captulo Fontica Aplicada e nas notas dos quadros de flexo.
H tambm uma segunda razo, no menos importante, para o re-
gistro dos temas: os temas nominais tm identidade tnica. H temas ox-
tonos, paroxtonos, proparoxtonos, perispmenos e properispmenos, e
tendem a manter essa identidade sempre que possvel. Por isso, todos
eles so registrados com acento prprio. Isto importante para a acentua-
o, quando recebem os casos. As alteraes s se processam provocadas
pela lei dos trs tempos, isto , dos trs tons.
Os temas verbais no so acentuados por uma razo bem simples:
o tema verbal puro coincide com a raiz e necessariamente ser monossi-
lbico. O que vai definir a posio e a qualidade do acento ser o nmero
de slabas que esse tema ter quando receber os infixos e sufixos para
formar os temas do infectum e perfectum e as desinncias pessoais, ten-
do-se em conta sempre que o ncleo do significado o tema puro. Por
isso, as gramticas afirmam que a acentuao dos verbos sofre uma ten-
dncia regressiva.
Registramos os nomes adjetivos e pronomes, no nominativo e nos
seus gneros (triformes e biformes); os chamados adjetivos uniformes so
produto de um equvoco de leitura, como o adjetivo levw, cuja forma

mur_ii03.p65 439 22/01/01, 11:49


440 vocabulrio grego-portugus

original elico-jnica laow / lhow, e no tico as vogais ho sofreram


mettese de quantidade, de que h muitos outros exemplos (plhow >
plevw).
Os verbos entravam na forma da la pessoa da voz ativa ou mdia
sem mais. Mas, a partir do momento em que ficou claro para ns que a
flexo verbal grega tem como ponto de partida o tema verbal puro, isto
, o tema do aoristo (que tambm o do futuro), de que os temas do
infectum-inacabado e o do perfectum-acabado so derivaes, sentimo-
nos na obrigao de modificar a apresentao dos verbos.
evidente que no podemos romper de maneira definitiva com
uma tradio multissecular, nem podemos nem queremos abolir todos
os dicionrios, glossrios e gramticas que existem, que prestaram e con-
tinuam prestando excelentes servios a quem quer estudar grego.
Nossa viso da lngua grega uma a mais. Ns acreditamos nela,
ns a praticamos, ns temos obtido excelentes resultados, mas no que-
remos roubar o espao das outras.
Pois bem, ns continuamos a fazer entrar o verbo pelo tema do
infectum, para mantermos a tradio, que no nos prejudica. Mas, a se-
guir, no damos os 6 tempos primitivos, base da conjugao tradicional.
Coerentes com a nossa viso, damos, alm do tema do infectum-ina-
cabado, os temas do aoristo e do perfectum-acabado ativos. Poderamos
ficar por aqui e teramos a base para toda a flexo verbal. Mas, para faci-
litar o trabalho do aluno, sempre que houver algum acidente fontico,
damos tambm os temas do futuro, do aoristo e do perfeito passivos.
Alm disso, sempre que nos pareceu til, registramos tambm as
variantes do aoristo e perfeito ativos e passivos. o caso dos aoristos
arcaicos em -h- e -yh-.
Demos grande ateno aos verbos de tema em soantes (lqidas):
l, m, n, r, por causa das alteraes fonticas que sofrem: no tema do
infectum-inacabado pela sufixao; no do aoristo ativo e mdio, pela sn-
cope do -s- e conseqente alongamento da vogal temtica; e no do per-
feito ativo, pela metafonia do vocalismo zero / vocalismo -o-; e na voz
passiva do aoristo e do perfeito, construda sobre o tema com vocalismo
zero e desenvolvimento de vogal epenttica.
O tema do infectum-inacabado tambm mereceu de ns uma aten-
o especial: o leitor poder ver no corpo da obra, que tratamos longa-
mente do tema do infectum, porque, sendo um derivado (radical) do
tema do aoristo, ele sofre vrias alteraes, sempre no sentido de aumen-

mur_ii03.p65 440 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 441

tar, alongar a forma, quer pelo redobro em -i-, quer pela sufixao em -
sk- ou -j-, -W- ou infixao em -n-. Todas essas alteraes fonticas com
suas conseqncias esto registradas.
Nossa inteno foi a de tornar o vocabulrio um instrumento gil
e inteligente para o aluno fazer os exerccios (Textos gregos) nas melho-
res condies.

a 1 (hum)
,a 1.000
-/n- alfa privativo (latim in-, ingls un-,
alemo un-)
, T -/- artigo fem. drico
, T que, relativo fem. drico
-batow,on, T bato- inacessvel
baton-ou, t, T bato- o recinto sagrado, no se entra
-bebaitatow,h,on, T bebaitato- o mais inseguro, muito inseguro
-bbaiow,on, T bbao- inseguro
Abdhra-aw, T Abdhra- Abdera (na Trcia)
Abdhrthw-ou, , T Abdhrth- habitante de Abdera
-bvtow,on, T bvto- invivvel, insuportvel
-blabw, w, T blabs- imune, no-prejudicado
boulow,on, T boulo- irresoluto, indeciso
Abradtaw-ou, T Abradta- Abradatas
brw,,n, T br--- mole, fraco, covarde
brthw-htow, T brtht- moleza, covardia
gayo-poi(e), T > poi eu fao o bem, beneficio
gayw,,n, T gay-, -, - bom, belo
gllomai, T glj- agalomai-
ghlmhn-galmai eu me alegro, me comprazo com
gllv, T galj-agal-geila
ghlka eu enfeito, orno
galma-tow,t, T galmat- a imagem, esttua, o ornamento

mur_ii03.p65 441 22/01/01, 11:49


442 vocabulrio grego-portugus

gamai, T, ga-gsyhn eu admiro, me rejubilo


Agammnvn-onow, , T Agmemnon- Agammnon, Agameno
-gamow,on, T gamo- no-casado, solteiro
gan demais, em excesso
ganakt (e), T ganaktej-
-gankthsa-gankthka eu me irrito
gap(a), T gapaj-
-gphsa-gphka eu amo, eu me apego, desejo
gph-hw, , T gph- o bem-querer, banquete
gphsiw-evw, , T gphsj-ej-hj- a ternura, o amor
gaphtw,,n, T gapet--- amado, desejado, digno de amor
gastw,,n, T gast--- digno de admirao
ggeon-ou, t, T ggeo- o vaso, recipiente de lqidos
ggela-aw, , T ggela- a notcia, a mensagem
ggllv, T ggelj-ggeila-ggelka eu anuncio
ggelow-ou, , T ggelo- o mensageiro
ggow-ouw, t, T gges- o vaso
gerv, T ger-
-geira-gerka/ggerka eu reno, congrego
glh-hw, , T glh- o rebanho
-gennw,w, T genns- sem raa, vil, covarde
-gnhtow,on, T gneto- no-gerado, que no nasceu
-grantow,on, T granto- que no envelhece, imperecvel
-gratow,on (-antow), T grato- que no envelhece
-grvw,vn, T grao > v- que no envelhece
Aghslaow-ou, , T Ahslao- Agesilau
giow,a,on, T gio-a-o- santo
githw-htow, , T githt- sacralidade, santidade
gkistron-ou, t, T gkistro- o anzol
gkow-ouw, t, T gkes- curvatura, sinuosidade
gklow,h,on, T gklo-h-o- curvo, arcado, recurvado
gkul(e), T gkuloj-gklvsa-
gklvka eu curvo, eu arco
gklvsiw-evw, , T gklvsj-ej-hj- curvatura, anquilose
gkura-aw, , T gkura- a ncora
-gno (e), T gnoej
-gnhsa-gnhka eu ignoro
gnow-ou, , T gno- agnocasto
gnw,,n, T gn--- puro, inocente

mur_ii03.p65 442 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 443

gnumi, T ag-, aja/ghn, aga eu quebro, eu rompo


-gnmvn,on T gnvmon- ignorante, sem julgamento,
no reconhecido, ingrato
-gnvstow,on, T gnvsto- no-conhecvel
gor-w, , T gor- a praa, mercado
gorzv, T gort-j-> z-grasa-
graka eu freqento o mercado, fao compras
gorev, T goreu-
-greusa-hgreuka eu discurso, falo em pblico
gow-ouw, T ges- a coisa sagrada, sacrilgio
gra-aw, , T gra- a caa, a captura
-grmmatow,on, T grmmato- iletrado
-grafow,on, T grafo- no-escrito
grev, T greu-greusa-greuka eu cao
greutw-o, , T greut- o caador
griow,a,on T grio-,a-,o- selvagem, rude, bruto
groika-aw, , T groika- a vida rstica
groikow-ou, , T groiko- campons, caipira, rstico
grw-o, , T gr- o campo
grupn(e), T >agrupnej-pnesv-
grpeusa-grpneuka eu estou de viglia
gr-upna-aw, , T gripna- a viglia, insnia
gui-w, , T gui- a rua, avenida
gxnoia-aw, , T gxnoia- a perspiccia, sagacidade
gxnoow,on/ouw,oun, T gxnoo- de esprito vivo, perspicaz
gxo prximo, vizinho, perto
gxv, T gx-gja-gxa eu aperto, sufoco
gv, T gagon- gvgs / xa eu conduzo, toco (gado)
ggimow,on, T ggimo- que pode ser levado, apreendido
gvgw-o, T gvg- o condutor
gn-now,, T gn- a luta, embate, competio, lia
gvna-aw, , T gvna- a luta, agonia
gvnzomai, T gvnitj > z-gnisa-
ggnika eu luto, eu pelejo, eu combato
-deipnow,on, T deipno- sem almoo, sem comida
delf-w, , T delf- a irm
delfid-w, , T delfid- a sobrinha
delfw-o, , T delf- o irmo
delfidow-o, , T delfido- o sobrinho

mur_ii03.p65 443 22/01/01, 11:49


444 vocabulrio grego-portugus

-dew, T des- sem medo


-dhlow,on, T dhlo- no-manifesto, no-revelado
dhn suficientemente, bastante
Adhw-ou, , T Adh-/a- o Hades (inferno) e o deus
-di-leiptow, on, T dileipto- contnuo, incessante
-di-forow,on, T diforo- indiferente, indistinto
-dkhma-tow, t, T dkhmat- o ato injusto, o delito
-dika-aw, , T dika- a injustia
-dikow,on, T diko- injusto
-dikomai(e), T dik eu sofro injustia
-dik (e), T dikej-dkhsa-dkhka eu sou injusto
-dkvw, T diko- injustamente
-dokmastow,on, T dokmsto- que no passou pelas provas
-dkimow,on, T dkimo- vil, baixo, desprezado
dolsxhw-ou, , T dolsxh- o falador, tagarela
dolesxa-aw, , T dolesxa- a tagalerice
-doj (e), T dojej
-djhsa-djhka estou sem glria, sem honra
-dunama-aw, , T dunama- a incapacidade, impotncia
-dnatow,on, T dnato- impossvel, incapaz, impotente
-dunat(e), T dunatej- eu sou incapaz, impotente
dw,ea,, T dW-/deW / dw suave, doce, prazeroso
-duton-ou, t, T duto- o santurio
dv, T id-sa-ka-smai eu canto
-dvrow,on. T dvro- no-dado, no dom
eylow-ou, T eylo-/ylo- o combate, trabalho
e sempre
edv > dv, T eid- > dv eu canto
ei-fuga-aw, , T eifuga- o exlio perptuo
-elptow,on, T elpto- inesperado
-jv, T Wegj- > ej-euja-euxa eu fao crescer, prosperar
ero-drom (e), T erodromej-
rodrmhsa-rodrmhka eu viajo nos ares
ero-maxa-aw, , T eromaxa- a batalha area
etidew-vw, , T etideW- filhote de guia
etw-o , T et- a guia
-zvstow,on, T zvsto- sem cinta, sem faixa
-hdw,w, T hds- desagradvel
-hda-aw , T hda- a repugnncia, nusea, contrariedade

mur_ii03.p65 444 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 445

hdn-now, T hdn- o rouxinol


hmi, T W-asomai-hsa-hka eu sopro
r-row , T r- o ar, ter
riow,on, T rio- areo, do ar
-ynatow,on, T ynato- imortal
-ymistow,on, T ymisto- ilegal, mpio
-yeow,on, T yeo- sem deus, ateu
-yerapea-aw, , T yerapea- a ausncia de cuidados (mdicos)
-yerhtow,on, T yerhto- no-examinado, sem exame
Ayhn-w , Ayhn- Atena (Palas), a deusa
Aynai-n, a, T Ayna- Atenas
Ayhnaow,a,on, T Ayhnao-a-o- Ateniense
ylhtw-o, , T ylht-/- o atleta
yliow,a,on, T ylio-a-o- que luta, sofre, infeliz
ylon-ou, t, T ylo- o prmio, trofu
ylow-ou, / eylow, T ylo- combate, trabalho
-yrubow,on, T yrubo- silencioso, calmo
yr(e), T yrej-yrhsa-yrhka eu considero, contemplo
yrozv, T yroidj-> z-yroisa
yroika-yrosyhn eu reno, recolho
yrow,a,on, T yro-, a-, o- reunido, juntado
-yum(e), T yumej-ymhsa-ymhka eu perco nimo, desencorajo-me
-yuma-aw, , T yuma- falta de coragem, desnimo
yurma-tow, t, T yurmat- o divertimento, jogo, brincadeira
yrv, T yur-yura-yurka eu brinco, jogo
Ayvw-v , T Ayv- Atos (o monte)
aa-aw, T terra, regio, pas
Aaw-antow, , T Aant- jax
ageirow-ou, , T ageiro- o choupo negro
agialw-o, , T agial- a margem, ribeira
Agedhw-ou, T Ageidh- gide, filho de Egeu
agw-dow, , T agd- a gide
Agisyo-ou, , T Agisyo- Egisto
Agptiow,a,on, T Agptio-, a-, o- egpcio, do Egito
Aguptow-ou , T Agupto- o Egito
adomai (e), T adej-
desmhn/dsyhn eu tenho vergonha, pudor, respeito
ade, T ,,t estas (fem.)
adhmnvw, T admon- com respeito, com modstia

mur_ii03.p65 445 22/01/01, 11:49


446 vocabulrio grego-portugus

Aidhw-ou, , T Aidh- o Hades (o inferno) e o deus


-diow,on, T dio-, a-, o- eterno, que dura sempre
Aidou (n Aidou) no Hades (na casa de Hades)
adw-ow >ow, , T ads- o respeito, pudor
alourow-ou, , T ilouro- o gato
ah-hw, . T ah- terra, regio, pas
ayr-row, , T ayr- o ter, o cu
Ayiopikw,,n, T Ayiopik-, -, etope, da Etipia
Ayoc-pow , T Ayop- o Etope
ayra-aw, , T ayra- o cu claro
ayra-aw, , T ayra- ar livre, ar
ayv, T ay- eu incendeio, ponho fogo, queimo
akzomai, T akidj > z- eu maltrato, eu firo
alourow-ou, , T alouro- o gato
ama-tow, t, T amat- o sangue
amat(o), T amatoj-
mtvsa-mtvka eu ensangento
an(e), T anej-nesa-neka eu louvo, elogio
anigma-tow, t, T anigmat- o enigma
anttomai, T anigj >
ss/tt-nijmhn-nigmai falo por enigmas
anw-o, , T an- o louvor, elogio, a fbula
anobhw-ou, , T anobh-/a- homem forte, insigne, egrgio
aolow,a,on, T aolo- colorido, variado
aplion-ou, t, T aplio- o pasto de cabras
aplow-ou, , T aplo- o pastor de cabras
aj-agw , T ag- a cabra
aresiw-evw, , T aresj, ej-, hj- a eleio, escolha
aretw,,n, T aret-, -, - desejvel, que se pode escolher
aromai (e), T arej-resmhn-
ryhn-remai eu pego, eu escolho, eu prefiro
aresiw-evw, , T aresj-ej-hj- a escolha, opo > heresia
ar (e), T arej-resa-reka eu pego, tomo
arv , T rj-ra - r-ka eu levanto, alo
asynomai, T asy-symhn - syhmai eu sinto, percebo pelos sentidos
asyhsiw-evw, , T isyhsj-ej-hj- a percepo pelos sentidos, sensao
asyhtikw,,n, T asyhtik--- relativo s sensaes
asyhtw,,n, asyht- - - sensvel, que se sente
asimow,on, T asimo- discreto

mur_ii03.p65 446 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 447

asvw, T asio- com bons augrios, favoravelmente


assv (tt), T igj->ss-/tt- eu salto, pulo
Asxnhw-ou, , T Asxnh- squines
asxistow, h, on, T asxisto- h- o- superlativo de asxrw
asxvn, on, T asxion- comparativo de asxrw
asxow-ouw, t, T asxes- a vergonha, desonra
asxrw,a,on, T asxr--- feio, torpe, vergonhoso
asxrw, T asxr- torpemente
Asxlow-ou, , T Asxlo- squilo
asxnh-hw, , T asxnh- a vergonha, a desonra
asxnv, T asxun-sxuna-sxnyhn eu envergonho
asxnomai, T asxn- eu tenho pudor, respeito
Asvn-onow Eso / son
Asvpow-ou, , T Asvpo- Esopo
-ist (o), T istoj-stvsa-
stvka-istyhn eu torno invisvel
atv, T ate-atomai (e),
T atej-tesmhn-temai eu peo, eu imploro
athsiw-evw, T athsj-ej-hj- o pedido,
ata-aw, , T ata- a causa, a culpa
atiow,a,on, T atio-a-o- o culpado, o autor, causador
atimai (a), T atioj-tivsmhn-
tvmai eu culpo
axmlvtow,ow, T axmlvto- o prisioneiro de guerra
afnhw (jafnhw) de repente, subitamente
afnidvw, T afndio- subitamente, bruscamente
aca de repente
an-now, , T an- a durao da vida, o tempo
aniow,on, T anio- eterno, perptuo
avr(e), T avrej-rhsa-rhka eu elevo, suspendo
-kairow,on, T kairo- inoportuno, intempestivo
kanya-hw, , T kanya- espinho
knyinow,h,on, T knyino-h-o- espinhento, espinhoso
-karpow,on, T karpo- estril, infrutfero
-kat-blhtow,on, T katblhto- imbatvel, irrefutvel
-kat-statow, on, T katstato- agitado, perturbado
komai, T ke-/ kej-kesmhn-
kemai eu curo, eu trato
-kraiow,on. T kraio- no-comeado, intacto, inteiro

mur_ii03.p65 447 22/01/01, 11:49


448 vocabulrio grego-portugus

kstra-aw, , T kstra- a agulha


k-w, , T k- a ponta
kinkhw-ou , , T kinkh- a cimitarra
-kndunon-ou t, T knduno- a segurana
-knhtow,on, T knhto- imvel
kw-dow, , T kd- ponta
-klew,w, T kles- sem renome, sem glria, obscuro
kmzv, T kmtj-> z-kmasa-kmaka estou em flor, no auge, no ponto
kmaow,a,on, T kmao- a-o- em toda a fora, na flor da idade
km-w, , T km- o cume, o ponto alto, o auge
ko-w , T ko- o ouvido (sentido)
-klastow,on, T klasto- indisciplinado, desregrado
klouyow-ou, , T klouyo- o servidor
kluyow,on, T kluyo- conforme, que segue, companheiro
kolouy (e), T kolouyej
-koloyhsa koloyhka eu acompanho
-komow,on, T kosmo- sem cabeleira, careca
kntion-ou, t, T kntio- o dardo, a seta
kontzv, T kontdj-> z-kntisa-
kntika eu lano dardos, golpeio
kontistw-o, , T kontist- o seteiro, lanador de dardos
-krestow, on, T kresto- insacivel
komai (e), T kj-> kv eu cuido, curo, restauro
kouon T koont- ouvinte (part. pres. neutro)
kousvn, on, T kosion contra a vontade, involuntrio
kousvw, T kosio- contra a vontade
kov, T ko-kosomai-kousa-
kkoa-kosyhn-kousmai eu ouo
koustikw,,n, T koustik--- acstico, relativo audio
koousa, T kount-ja> ousa- a que ouve, ouvinte (part. pres.)
kovn,on, T koont- ouvinte (part. pres)
kra-aw, , T kra- a ponta, o cume, promontrio
kra-vn , t, T kro- a crista, o cume, o pico
-krasa-aw, , T krasa- a intemperana, fraqueza
-kratw, w, T krats- impotente, fraco, intemperante
-kratow,on, T krato- no-misturado, puro
kribea-aw, , T krbeia- a exatido
kribw,w, T kribs- exato
kribw, T kribs- exatamente, com preciso

mur_ii03.p65 448 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 449

krido-tkh-hw, , T kridotkh- a armadilha, gaiola de gafanhotos


-kritow,on, T krito- no-julgado
krasiw-evw, , T krasj-ej-hj- a audio, sesso de
kromai (a), T kroj-
kroasmhn-kramai eu escuto, eu obedeo
kroatw-o, , T kroth-/a- o ouvinte, o discpulo
kr-batow,on, T krbato- que anda na ponta, no alto
krobolzomai, T bolidj->z-
bolismhn- beblismai fao escaramuas, ataco de longe, do alto
kron-ou .t, T kro- o cume, o pico
kr-poliw-evw , T.-plj-ej-hj- a cidadela, o rochedo
krow,a,on, T kro-a-o- extremo, mais alto
krthw-htow, , T krtht- a extremidade
krvtrion-ou , t, T krvtrio- o cabo, extremidade, proa de navio
Aktavn-vnow ., Aktavn- Acteo
kt-w, , T kt- o trigo ou cevada moda, farinha
kt-w, , T kt- a margem escarpada, o penhasco
ktw-now ., T ktn- o raio
kulow-ou, , T kulo- a fava, a vagem comestvel, baga
-kurow,on, T kuro- sem autoridade, sem valor
-kvltvw, T kluto- sem impedimento, livremente
kvn-ontow, , T kont- o dardo, a flecha
kvn,ousa,on, T kont- sa- ont- contra a vontade, involuntrio
lazneia-aw, , T lazneia- vagabundagem
lazn-now, , T lazn- vagabundo, errante
lalzv, T lalagj->z-llaja-
llaxa eu dou grito de guerra, alarideio
lalhtw-o, , T lalht- alarido, rumor forte
lgeinw,,n, T lgein--- doloroso, triste
lg (e), T lgj-lghsa-lghka eu sinto dor, tenho dor
lghdn-now , , T lghdn- a dor
lghma-tow, t, T lghmat- a dor, o ferimento
lgistow,h,on, T lgisto-h-o- superl. de lgeinw
lgow-ouw, t, T lges- a dor
leeinw,,n, T leein-- - que esquenta, aquecedor
leimma-tow, T leimmat- a pomada, o ungento
lkv, T lekj- eu afasto, repilo, distancio
lefv, T leif- eu unjo, unto
lektro-fvna-aw, , T lektrofvna- o canto do galo

mur_ii03.p65 449 22/01/01, 11:49


450 vocabulrio grego-portugus

lektrun-now, , T lektrun- o galo


Aljandrow-ou, , T Aljandro- Alexandre
ljv, T lj-leja-lexa eu afasto, repilo, distancio
lejhtr-row, , T lejhtr- o defensor
lejhtriow,on, T lejhtrio- defensvel
lew-n, o, T l- a hospitalidade (os sais)
le-trbanow-ou, , T letrbano- a argamassa, o reboco
lmai, T laj-lhsa-lhka eu erro, eu vago
lh-hw, , T lh- a errana, andar sem destino
l (e), T lj-lhsa-lhka eu mo, passo no moinho
-lyeia-aw, , T lyeia- a verdade, ilatncia
-lhyev, T lhye- sou veraz, digo a verdade
lhyw,w, T lhys- real, verdadeiro, ilatente
-lhyinw,,n, T lhyin- - - verdadeiro
lhyw, T lhys- de verdade, realmente
liew-vw , , T liW- o pescador
liw em abundncia, bastante, satis
lskomai, T lisk-lv- lv- sou pego, caio nas mos de
litriow,ou, , T litrio- o criminoso, o culpado
Alktaw-ou , T Alkta- Alcetas
lk-w, , T lk- fora, mpeto, elan
Alkibidhw-ou , T Alkibidh- Alcibades
lkimow,h,on, T lkimo-,h-, o- forte, impetuoso
Alkmvn, onow, T Alkmon- Alcmeo
ll mas
llag-w, , T llag- a alterao, troca, alienao
llaktinw,,n, T llaktin--- relativo a troca
llttv (-ssv), T llagj-> ss/tt-
llaja-llaxa-llxyhn-llagmai eu mudo, torno outro
lllouw,aw,a, T lllo-h-o- uns os outros (obj. d.)
lllvn,oiw,ouw, T llhlo-h-o- uns e outros (dos... aos...)
lloyi, T llo- em outro lugar
lloow,a,on, T lloo-a-o- outro, diferente
llkotow,on, T llkoto- extraordinrio, horrvel
llomai, T lj-la-lka eu salto
llow,h,o, T llo-,h-,o- outro (entre vrios)
llhlo-fnoi-vn, o, T llhlofno- assassinos entre si
lllvn, T llhlo-h-o- uns dos outros
llo-eynw,w. T llhloeyns- estrangeiro, de outro povo

mur_ii03.p65 450 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 451

lloi(o), T lloioj- eu troco, alieno


llomai, T lj-lmhn- lmai eu salto, pulo
llo-se, T llo- para outro lugar
llo-te, T llo- em outro lugar, uma outra vez
lltriow,a,on, T lltrio-a-o- alheio, estranho
llotri(o), T llotrioj-
llotrvsa- llotrvka eu torno estranho
ll-fulow,on, T llfulo- de outra raa
llvw, T llo- de outra maneira
lma-tow, t, T lmat- o salto, o pulo
lmh-hw, , T lmh- a gua ou espuma do mar, salmoura
lmurw,,n, T lmur-- salgado
lmdhw,ew, T lmdes- salino, de gosto de sal
lgistow,on, T lgisto- irrefletido, insensato, ilgico
-logstvw, T lgisto- irrefletidamente
-logow,on, T logo- irracional, estulto
lgvw, T logo- sem razo, irracionalmente
lourgw-dow, , T lourgd- o manto de prpura
lw-lw, , T l- o sal
lsow-eow t, T lses- o bosque
ltrew-vn, o, T ltr- os halteres, que fazem pular
-lupow,on, T lupo- sem dor, sem sofrimento
-lpvw, T lupo- sem dor
Aluw-uow, T Alu- lis (rio)
-lusitelw, w, T lusitels- sem ganho, sem proveito
lfiton-ou, t, T lfito- a farinha de cevada, vveres
lphj-kow , , T lvpek- a raposa
lvsiw-evw , , T lvsj-ej-hj- a tomada, captura
ma junto, ao lado de, ao mesmo tempo
Amazn-now , , T Amazn- Amazona
-mayw,w, T mays- ignorante
-maya-aw, , T maya- a ignorncia
Amalyh-hw / -a-aw, , T Amalyih-/a- Amlteia (a cabra)
Amlyeia-aw, Amlteia (tico)
malla-aw, , T malla- o feixe, ramalhete
m-aja-aw, , T maja- o carro, carruagem
majev, T majeu-
mjeusa-mzeuka eu percorro de carruagem
majo-phgw-ou, , majophg- o carroceiro, fabricante de carruagem

mur_ii03.p65 451 22/01/01, 11:49


452 vocabulrio grego-portugus

mar-tow, t, T mart-/mart- o dia


martnv, T martan-
marton-mrthka eu falho, erro, peco
mrthma-tow, t, T mrthmat- o erro, pecado, falha
marta-aw, , T marta- o erro, falha
martvlw,o, , T martvl- o pecador
maurw,,n, T maur--- escuro
maur (o), T mauroj- eu obscureo, ofusco, destruo
-maxe, T maxe- sem luta
mxhtow,on, T mxhto- que ainda no lutou
mblu-vpa-aw, , T mblivpa- a viso dupla, miopia
-mbrosa-aw , , T mbrosa- a ambrsia, alimento dos deuses
-mbrotow,on, T mbroto- imortal
-meystinow,h,on, T meystino-h-o- de ametista
mebv, T. meib-meica-meifa eu troco, eu mudo, respondo
mebomai, T meib-> mebv eu fao troca, recompenso
menvn,on, T meinon- melhor
-mleia-aw, , T mleia- o descuido, negligncia
-melw,w. T mels- descuidado, negligente
-mel (e), T melej-mlhsa-mlhka eu negligencio, descuido-me
-mmptvw, T mempto- sem censura
-met-yetow,on, T metyeto- imutvel
mh-hw, , T mh- o alfange, a foice
mhgph de alguma maneira
-mhxan (e), T mhxanej-
mhxnhsa-mhxnhka estou embaraado, sem recursos
-mxanow,on, T mxano- sem ao, sem recursos, embaraado
milla-aw, , T milla- o combate, a luta
millmai (a), T millaj-
millhsmhn- mllhmai eu combato, eu luto
m-ippoi-vn, o, mippo- rpidos como os cavalos (corredores)
mw-dow, , T md-/md- o penico
-mnhmon (e), T mnhmonej-
mnhmnhsa-mnhmnhka no me lembro, perdi memria
-mnmvn,on, T mnhmon- esquecido, sem memria
mnw-o, , T mn- o cordeiro
moib-w, , T moib- troca
-moirow,on, T moiro- excludo de, que no participa de
-morfow, on , T morfo- sem forma, sem beleza

mur_ii03.p65 452 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 453

mpelow-ou, , T mpelo- a videira, parreira, vinha


mpel-ourg (e), T mpelourgej-
mpelorghsa-mpelorghka eu cultivo a vinha
mpelow-ou, , T mpelo- a vinha
mpeln-now, , T mpeln- a vinha
mp-xv, T > xv (mf) eu visto, eu abrao
mugdlh-hw, , T mugdlh- a amndoa
mugdlinow, h, on, T mugdlino-h-o- de amndoa
-myhtow,on, T myhto- inexprimvel, incontvel
muntr-row, , T muntr- o afastador, o expulsador
muntriow, on, T muntrio- que serve defesa, relativo a
mnv, T mun-muna-muka eu afasto, distancio
must de um trago, sem fechar a boca
mustiw-idow, . T mustid- grande taa, copa grande
mf de ambos os lados, em volta
mf-biow,on, T mfbio- anfbio
mf-bolow,on, T mfbolo- de duplo sentido, duvidoso
mfi-nnumi T mfinnu-, mfie-
mfhka-mfeika-mfiyhn-mfemai eu visto, ponho em volta do corpo
mf-esma-tow, t, T mpesmat- as vestes, o invlucro
mfi-ylattow,on, T mfiyllato- cercado de mar
mfi-lafw,w, T mfilafs- que ocupa todo o espao, de ambos os lados
mfi-lgv, T > lgv eu disputo, contesto
mfi-plkv, T > plkv trano em torno, coro
Amfi-polthw-ou, , T Amfipolth- habitante de Anfpolis
mf-polow-ou, , , T amfpolo- servente, que est ao lado
mfi-sbht (e), T mfisbhtej-
mfisbthsa-mfisbthka eu discuto, nego
Amfvn-onow, , T Amfion- Anfon, Anfio
mforew,vw, , T mforW- a nfora
mfterow,a,on, T mftero-a-o- um e outro, ambos
mfotrv-yen, T mftero- dos dois lados
mfv, T mfo- ambos
n partcula do potencial (optativo)
n(n) partcula do eventual (subjuntivo)
n para cima, de novo
na-banv, T > banv eu monto, subo
n-basiw-evw, , T > bsiw a subida

mur_ii03.p65 453 22/01/01, 11:49


454 vocabulrio grego-portugus

na-bibzv, T nabibadj-
-nebbasa-nebbaka eu fao sair, subir, zarpar
na-biskomai T bivsk-ne
bivsmhn nabebvmai volto a viver, ressuscito
na-blasynv T > blasyan-blasyon/
neblsyhsa-nabeblsyhka refloreo, (re)naso
na-blpv, T > blpv eu observo, dirijo os olhos para
na-bo (a), T > bo eu grito muito, em altos brados
na-bol-w, , T nabol- o manto, elevao de terra
n-aggllv, T > ggllv anuncio, redijo
na-gignskv, T > gignvskv eu reconheo, leio
nagkaow,a,on, T nagkao- necessrio, foroso
nagkzv, T nagkdj- > z-ngkasa-
nngkaka-nagksyhn-nagkasmai eu foro, eu obrigo
ngkh-hw, , T ngkh- a necessidade, fatalidade
n-gomai, T > ngv/ngomai eu navego, eu reconduzo
n-agorev, T nagoreu
-nhgreusa-nhgreuka eu proclamo (de cima) edito
na-grfv, T > grfv eu escrevo em cima, registro
na-gnvrzv, T gnvridj- >
z-negnrisa negnrika eu reconheo
n-gv, T > gv eu conduzo para (cima), fao sair
na-gvg-w, , T nagvg- ato de levar para cima, ato de elevar,
de educar, a retirada, a partida
na-deknumi, T > deknumi eu demostro, explico
na-dendrw-dow, , T nadendrd- a parreira, vinha trepadeira
na-dxomai, T > dxomai eu tomo para mim, assumo, garanto
na-ddvmi, T > ddvmi eu estendo os braos, eu dou
na-zegnumi, T > zegnu -zeug- eu atrelo de novo, parto (de volta)
na-zht (e), T > zht eu procuro
na-yllv > yllv refloreso, fao florescer
na-yalpv, T > ylpv aqueo, esquento
na-yerhsiw-evw, , T -sj-,sej-shj- o exame acurado
n-yhma-tow, t, T nyhmat- ex-voto, monumento
na-yorub (e), T > yorub eu aclamo, eu aplaudo
na-yrskv, T > yrskv / yoron eu me lano, salto (a cavalo)
na-yumiomai (e) T > yumi eu levanto o humor, a disposio
n-adeia-aw, T nadeia- impudncia, impudor
n-aidw,w, T naids- impudente, sem-vergonha

mur_ii03.p65 454 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 455

naimsarkow,on, T naimsarkoi- que tem carne sem sangue (cigarra)


n-anomai, T nanj- nan- eu recuso
n-aresiw-evw, , T aresj-sej-shj- a retirada (dos feridos...)
n-air (e), T > ar eu retiro, tomo, pego de novo
n-asyhtow,on, T nasyhto- insensvel, sem-vergonha
naisyht(e), T naisyhtej-
nsyhsa-nsyhka no tenho sentimentos, no sinto
n-aisxunta-aw, , T naisxunta- impudncia, sem-vergonhice
n-atiow,on, T natio- inocente, no-culpado
na-kav, T > kai-/ kau- eu acendo, ponho fogo em, incendeio
na-kal (e), T > kal eu invoco, convoco (em juzo)
na-kmptv, T > kmpv eu dou voltas
n-keimai, T > kemai eu estou estendido, deitado
na-kl(a), T klaj- eu quebro
na-klnv, T > klnv eu fao deitar
na-koin (o), T > koin eu comunico, informo, espalho
na-komzv, T > komzv eu levo para cima, levo de novo
na-krzv. T > krzv eu grito em alta voz
naktmai (a), T naktaj-
nkthsa-nkthka eu conquisto, eu adquiro
na-lambnv, T > lambnv eu recupero, retomo
n-alskv, T lisk-lv-alv- eu gasto, consumo
n-almow,on, T nalmo- sem-sal
na-lv, T > lv eu dissolvo, resolvo
n-lvma-tow, t, T nlvmat- o gasto, a despesa
n-lvtow,on, T nlvto- impegvel, que no se pega
n-amzeutow,on, T namzeuto- impraticvel para carros
n-amfi-sbthtow,on,
T namfisbthto- no-contestvel, no contestado
na-mlpomai, T > mlpv/mlpomai eu canto, celebro com cantos
na-mnv, T > mnv eu espero, aguardo firme
n-mesow,on T nmeso- situado no meio
na-metr (e) T > metr eu tiro as medidas
na-mimnskv, T > mimnskv eu recordo, fao lembrar
na-mj T. namnig- misturado, em desordem
na-nev, T > neW - nv/nev levanto a cabea (para negar)
na-nfv, T > nfv eu volto sobriedade
naj-ktow, , T nakt- o senhor, o chefe
Anajagraw-ou, , T Anajagra- Anaxgoras

mur_ii03.p65 455 22/01/01, 11:49


456 vocabulrio grego-portugus

n-jiow,on, T njio- indigno


na-pav, T > pav fao cessar, fao parar
na-paomai, T > paomai eu paro, eu descanso, deixo de
n-pausiw-evw, , T pasj-ej-hj- descanso, pausa
na-peyv, T > peyv persuado
na-petnnumi, T > petnnumi desfraldo velas, eu me abro
na-ptomai, T > ptomai alo vo
na-pgnumi, T > pgnumi eu finco, cravo, erijo
na-phd (a), T > phd eu me lano, eu me atiro, eu pulo
na-pmplhmi, T > pmplhmi eu encho, preencho completamente
na-pptv, T > pptv eu caio para trs, cedo terreno
na-plttv, T > plttv eu moldo, modelo, represento
na-plv, T > pleW/pleu- eu navego acima
n-plevw,vn, T nplhon >
nplevn- todo cheio de
n-plow, , T naplo-/ naplo- a navegao rio acima
na-pnv, T > pneW / pneu- eu retomo flego
na-pter (o), T > pter eu fao levantar vo
n-ptv, T > fj>ptv / ptomai eu amarro em cima, de cima para baixo
na-ptssv, T > ptssv eu desdobro, eu abro
n-rmostow,on, T nrmosto- desajustado, discordante, imprprio
n-arpzv, T > rpzv eu depredo, eu saqueio
n-arp(a), T narpaj- eu tiro de cima, eu arranco
n-rsiow,on, T nrsio- maldoso, hostil
n-arrof (e), T > rrofej- eu engulo com barulho
n-art (a), T > rtaj- eu suspendo, eu submeto a
n-arxa-aw, , T narxa- a anarquia
na-sev, T > sev eu agito, eu sacudo
na-skop (e), T > skop eu examino
na-sp (a), T > spv eu puxo para cima, tiro da gua
na-stalzv, T > stalzv eu gemo, choro, lamento
n-stasiw-evw, , T stsj-sej-shj- a partida, levantar ncoras
n-statow,on, T nstato- devastado, arruinado, levantado...
na-stenzv, T > stenagj->stenz- eu gemo, tenho dor
na-strfv, T > strfv- eu fao virar, retornar, dar a volta
na-srv, T > srv eu levanto, levo para cima
na-sfllv, T > sfllv eu me recomponho de
na-tenv, T > tenv eu levanto, eu estendo para cima
na-tllv, T > tllv eu fao levantar, surgir, nascer

mur_ii03.p65 456 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 457

na-tyhmi T > tyhmi eu ponho sobre, encosto, apio


natol-w, , T natol- o levantar dos astros, oriente
na-trpv, T > trpv eu reviro, destruo
na-trxv, T > trxv eu corro para cima, eu empurro
naurow-ou, , T nauro- torrente, rio
na-fanv, T > fanv eu mostro, eu revelo
na-frv, T > frv eu levo para cima, de novo
na-flgv T > flgv eu incendeio, inflamo
na-fomai, T > fv / fomai eu broto, eu creso
na-xzv, T > xzv fao recuar, eu recuo
na-xanv , T > xanv eu abro a boca, bocejo
na-xskv, T > xskv eu abro a boca, bocejo
Anxarsiw-iow , , T Anxarsi- Anacrsis
na-xv, T > xv eu verto, derramo
na-xvr (e), T > xvr vou-me embora, afasto-me
na-cxomai, T > cxv eu me seco
ndra-podismw-o, ,
T ndrapodism- a escravizao
ndr-podon-ou , t, T ndrpodo- o escravo, prisioneiro de guerra
ndra-poddvw, T ndrapoddo- servilmente
ndrea-aw, , T ndrea- a coragem
ndreow,a,on, T ndreo-a-o- macho, corajoso
ndrevw, T ndreio- corajosamente
ndra-aw, T ndra- coragem
ndriw-ntow, , T. ndrint- a esttua (imagem) de homem
ndrzv, T ndridj-> z- eu torno homem, fortifico
ndr (o), T ndroj- eu educo para ser homem
ndrvdw. T ndrvd- como homem, como macho
ndrn-now, , T ndrn- o apartamento dos homens
ndrvntiw-idow, , T ndrvntid- o aposento dos homens
ngguow,on, T ngguo- sem garantia, ilegtimo
n-egeromai, T > gerv desperto-me
n-eimnow,h,on, T nemno- excitado, desenfreado
n-epon, T > epon (aor.) proclamo/ proclamei
n-ergv, T > ergv eu afasto
n-ektw,n, T nekt- (nxv) suportvel, tolervel
n-eleyerow,on, T neleyerio- no-livre, servil, vulgar
n-emshtow,on, T nemshto- irrepreensvel, isento de censura
nemaow,a,on, T nemao-a-o- ventoso, cheio de vento

mur_ii03.p65 457 22/01/01, 11:49


458 vocabulrio grego-portugus

nemshtow,on, T nemshto- isento de censura


nem(o), T nemoj- eu ventilo, exponho ao vento
nemow-ou, , T nemo- o vento
nem-trofow-on, T nemtrofo- cheio de vento, ventoso
n-ejtastow,on, T jtasto- no-examinado, no-interrogado
n-ejikkvw, T nejkako- resignadamente
n-ergzomai, T . rgzomai eu fabrico, realizo
n-erpzv, T nerpudj-> z- arrasto-me para cima
n-rpv, T > rpv eu subo, trepo deslizando
n-rxomai, T nerx- eu subo, vou para cima
nesiw-evw, , T nesj-ej-hj- a soltura, o relaxamento
n-stiow,on, T nstio- sem mesa, sem lar, sem ptria
netow,on, T neto- solto, livre, sem freio
neu sem, longe de, privado de
neuye longe de
n-eyunow,on, T neyuno- que no presta contas
n-eurskv, T erisk- ersv-
hron-hrhka eu descubro, encontro
n-xomai, T x- jomai-sxmhn-
sxhmai eu suporto
nxv, T x-jv-sxon-sxhka eu retenho, seguro
-neciw-o, , T neci- o primo
n-cv, T c-, ch-, ch- eu fao ferver, cozinho
neliow,on, T nemlio- cheio de vento, intil
n-koow,on, T koo- surdo, mouco
n-merow,on, T nmero- indcil, brbaro, inquieto,
sem-vento, calmo
nr-ndrw, , T nr-/ner- o varo, marido, homem
nymion-ou, t, T nymio- flor
nyrij-ikow, , T nyrik- a barba da espiga, a espiga, o pistilo
nyh-hw, , T nyh- a florao
nyhrw,,n, T nyhr--- florido
nyzv, T nydj->z- eu floreso
ny-sthmi, T > sthmi eu oponho, coloco frente a frente
nyow-ouw, t, T nyes- a flor
ny (e), T nyej- eu floreso
nyraj-akow, , T nyrak- o carvo
nyrpeiow,a,on, T nyrpeio- referente ao homem, natureza humana
nyrvpikw,,n, T nyrvpik- -- como homem

mur_ii03.p65 458 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 459

nyrpinow-h-on, T nyrpno-h-o- humano


nyrvpskow-ou, T nyrvpsko- o jovem, o homenzinho
nyrvpow-ou, , T nyrvpo- o homem, ser humano
na-aw, , T na- tristeza, mgoa
n-i (a), T niaj- eu perturbo, atormento
niarw,,n, T niar--- triste, que aflige
n-hmi, T > hmi eu devolvo, mando embora, produzo
-nkhtow,on, T nkhto- invencvel
n-ippow,on, T nippo- impraticvel para cavalos
nisow,on, T niso- desigual
n-stamai, T > sthmi eu me levanto
n-sthmi, T > sthmi eu fao levantar
Annbaw-a, , T Annba- Anbal
n-odow-ou, , T nodo- a subida, sada
n-odromai, T > dromai eu lamento em altos brados
-nhtow,on, T nhto- sem juzo, estulto
-noia-aw, , T noia- a falta de juzo, estultcia
nognumi (nogv), T noignu- noig- eu abro
n-ogv, T n-oig-ngon-nja-
nga/nxa-nexyhn/
neghn-ngmai eu abro
n-oikodom(e), T > okodomej- eu reconstruo, levanto de novo
noiktw,,n, T noikt--- que pode ser aberto
noijiw-evw, , T noijj-ej-hj- abertura
n-lbiow,on, T nlbio- infeliz, desgraado
n-olofromai, T > lofromai eu me lamento
-noma-aw, , T noma- a ilegalidade, anomia
n-moiow,on, T moio- dissemelhante, diferente
nomow, T nomo- ilegal, ilegtimo
-noow,on, T noo-. / nou- sem juzo, bobo
n-oplow,on, T noplo- desarmado, sem arma
n-ory (o), T > ry eu endireito, restauro, reponho de p
n-orssv/ttv, T > rttv desterrar, tirar a terra de cima
n-siow,on, T nsio- mpio, criminoso
-nosow,on, T noso- so, sem doena
-nouw,oun, T noo- insensato, sem juzo
nt-agvnzomai, T > gvnzomai eu luto contra
nt (a), T ntaj- eu encontro, eu obtenho
nt-apo-ddvmi, T > ddvmi eu devolvo, eu dou a meu turno

mur_ii03.p65 459 22/01/01, 11:49


460 vocabulrio grego-portugus

ntaspzomai, T > spzomai eu abrao (beijo) por minha vez


nt-ej-gv, T > gv eu exporto em lugar de
nt-ejetzomai, T > jetzv eu enfrento algum
nt-xomai, T > xv eu me contenho
nt-xv, T > xv eu resisto, seguro contra
nt-hx (e), T > x eu resso, eco em resposta
nt em vez de, em troca, contra
nti-bol (e), T > bol(e) eu encontro, eu compenso
nti-bront (a), T > bront(a) eu trovejo em resposta
Antgonow-ou, , T Antgono- Antgono
nti-grfv, T > grfv eu respondo, escrevo em resposta
nti-deknumi, T > deknumi eu demonstro por minha vez
nt-deipnow-ou, , T ntdeipno- o que come no lugar do outro
nt-dikow,on, T ntdiko- o adversrio (no tribunal)
nti-ddvmi, T > ddvmi dou em troca, correspondo
nti-krnv, T > krnv eu comparo
nti-lambnv, T > lambnv eu retomo, pego em troca, apodero-me de
nti-lgv, T > lgv eu contesto, refuto
nti-mhxanmai (a), T > mhxanmai(a) eu maquino algo contra
nt-jouw,oun, T ntjoo-/ou oposto
ntow,a,on, T nto-a-o- o que est no lado oposto
Antoxow-ou, , T Antoxo- Antoco
nt-palow,on, T ntpalo- o adversrio, o que contrabalana
nti-para-skeuzomai, T > skeu zv eu me armo contra
nti-par-rxomai, T > rxomai eu passo ao lado de
nti-pmpv, T > pmpv eu mando de volta
nti-praw do outro lado de
nti-pmplhmi, T > pmplhmi eu encho por minha vez
nti-poiomai (e), T > poi eu fao em troca, eu dou muito valor a
nti-polem (e), T > polem eu fao a guerra contra
Antisynhw-ouw, T Antsyenes- Antstenes
nti-strateomai, T > strateomai eu fao uma expedio contra
nt-tajiw-evw, , T tjj-tjej-tjhj- a disposio contra
nti-tssv (ttv), T > tttv eu coloco contra, eu me oponho
nti-tyhmi, T > tyhmi eu ponho contra, oponho
nti-tenv, T > tenv opor-se, resistir contra
nt-fhmi, T > fhmi eu replico, respondo
nti-fortzv, T > fortzv eu levo, transporto em troca
nti-fvn(e), T > fvn(e) respondo, retruco

mur_ii03.p65 460 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 461

nti-xarzomai, T > xarzomai eu mostro minha gratido


nti-xrhgow-ou, , T > xrhgo- o corego rival
ntl (e), T ntlej- eu tiro gua, eu esvazio
ntla-aw, , T ntla- o balde de navio, sentina
ntron-ou , t, T ntro- a gruta, caverna
ntuj-ugow, , T nujugo- o parapeito da carruagem, pra-choque
nt-vfel (e) T > fel(e) eu presto servio em troca
n-ubrist sem ofensa, sem insolncia
n-udrow,on, T nudro- seco, sem gua
n-upo-dhsa-aw, , T nupodhsa- o fato de andar descalo
n-up-dhtow-on, T nupdhto- descalo
n-upo-krtvw, T ntupkrito- sem fingimento
n-p-optow,on, T npopto- no-suspeito
nsimow,h,on, T nsimo-h-o- eficaz
nusiw-evw, , T nusj-ej-hj- o acabamento, trmino
nustw,,n, T nust--- possvel, terminvel
n(t)v, T nu- / nut- eu completo, realizo
nv acima, em cima
n para cima
n-gevn-onow, t, T ngeon- a sala, o andar de cima, sto
nv-yen de cima para baixo, de cima
ja-aw, , T ja- o valor, o preo, a dignidade
ji-koustow,on, T jikousto- digno de ser ouvido
jnh-hw,, T jnh- o machado
jio-yatow,on, T jioyato- digno de ser visto
ji-logow,on, T jilogo- digno de meno, de palavra
ji-maxow,on, T jimaxo- digno de se combater
ji-pistow,on, T > pisto- digno de f, de crdito
jiow,a,on, T > jio-a-o- digno de
ji (o), T jioj- eu estimo digno de, avalio
jvma-tow, t, T jvmat- o valor, avaliao, dignidade
jvw, T jio- dignamente
jvsiw-evw, , T jvsj-sej-shj- a honra, titulao honorfica
-julow,on, T julo- sem madeira, sem mata
-jnetow,on, T jneto- no-inteligente, que no entende
odimow,on, T odimo- cantado, celebrado com cantos
oidw-o, , T oid- o cantor, aedo
-okhtow,on, T okhto- inabitado
-oknow,on, T okno- diligente, ativo

mur_ii03.p65 461 22/01/01, 11:49


462 vocabulrio grego-portugus

-oplow-on, T oplo- no-equipado, desarmado


-ratow,on, T rato- invisvel
p-aggllv, T > ggllv eu anuncio, proclamo, fao saber
p-agorev T goreu- eu probo, eu recuso
p-gxomai, T > gxv eu me enforco
p-gv, T > gv eu levo embora, afasto
-payw,w, T pays- intacto, so, impassvel
-padeutow,on, T padeuto- sem educao
p-arv, T > arv eu levanto, eu retiro
-paiw-paidow, T paid- sem filhos
p-ait (e), T > at(e) eu reclamo
p-allssv(ttv), T > llttv eu afasto, separo, liberto
p-allotri (o), T llotrioj- eu torno estrangeiro
palw,,n, T pal--- tenro, delicado
p-alnv, T palun- eu amacio, abrando
p-any (e), T > ny(e) eu murcho, eu perco o vio
p-anyrak (o), T > nyrak(e) eu carbonizo
p-ant (a), T > nt(a) eu vou de encontro, apresento-me
p-nthsiw-evw, , T nthsj-sej-shj- o encontro
paj uma s vez, nico
p-arllaktow,on, T parllakto- no-diferente, semelhante
p-arnomai (e), T > rnomai(e) eu nego veementemente
p-arx-w, , T parx- as primcias
p-rxomai, T > rxv eu ofereo as primcias
pan, T pant- todo (enftico), neutro
paw, T pant- todo (enftico), masc.
pasa, T pant-ja > tia> sia> sa toda (enftico)
paw,pasa,pan, T pant- todo, toda (enftico)
pat(a), T pataj- eu engano, eu erro, eu vago
pth-hw, , T pth- a distrao, engano
pathlw,,n, T pathl--- enganoso, enganador
-ptvr, orow, , T pator- sem pai, que perdeu o pai
-peiyw,w, T pays- desobediente
-peiy (e), T peiyej- eu desobedeo
p-eikzv, T ekdj- > z- eu comparo, fao uma imagem a partir de
p-eil (e), T > el(e) eu ameao
p-eil-w, , T peil- a ameaa
peilhtikw,,n, T peilhtik--- ameaante, ameaador
p-eimi (em), T p-es- estou ausente, distante

mur_ii03.p65 462 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 463

p-eimi (emi), T p-ei- eu me vou, me afasto


p-ergv, T > ergv eu excluo
-peira-aw, , T peira- a inexperincia
-peirow,on, T peiro- inexperiente
pervw, T peiro- sem experincia
p-elanv, T > lanv eu afasto, excluo, expulso
Apellw-o, , T Apell- Apeles
p-elpzv, T > lpzv eu perco a esperana, desespero
p-empol(a), T > mpol(a) eu vendo, comercio
per(aper,oper), T --- que (enftico) plural
-prantow,on, T pranto- ilimitado, infinito
p-ergzomai, T > rgzomai eu acabo a tarefa, eu realizo, completo
-peri-skptvw, T persketo- desconsideradamente
p-erkv, T > rkv eu afasto, descarto, refugo
p-rxomai, T > rxomai eu vou embora, passo
p-exynomai, T > xynomai torno-me inimigo de
p-xv, T > xv eu mantenho afastado, seguro, retenho
phnw,w, T phns- cruel, desumano
-pist (e), T > pistej- eu desconfio, no acredito
-pista-aw, , T pista- a perfdia, infidelidade
-pistow-on, T pisto- infiel, que no merece confiana
-pletow,on, T pleto- que no falta, abundante
-pleustow,on, T pleusto- no-navegado
-plhsa-aw, T plhsa- insaciabilidade
-plhsta-aw, T plhsta- cupidez, insaciabilidade
-ploa-aw, , T ploa- o tempo desfavorvel para a navegao
plozomai, T ploidj->z- ser, falar simples
-plow,h,on , T plo-h-o- simples
plow,/on, T plo-, simples
pl (o), T ploj- eu simplifico
-plw, T plo- simplesmente
-pneuste sem respirar, sem dar flego
p de (afastamento)
po-banv, T > banv eu vou embora, eu venho de
po-bllv, T > bllv eu jogo fora, perco
po-blpv, T > blpv eu olho, desvio o olhar
po-geis(o), T > geis(o) eu protejo com um pra-vento
po-ggnomai, T > ggnomai eu estou ausente, eu morro
po-gignskv, T > gignskv eu renuncio a

mur_ii03.p65 463 22/01/01, 11:49


464 vocabulrio grego-portugus

po-grfv, T > grfv eu registro, inscrevo


po-deknumi, T > deknumi eu demonstro, fao uma exposio
po-deili (a), T > deili(a) eu me acovardo
p-deijiw-evw, , T deijj-ej-hj- a demostrao
po-dendr (o), T dendroj- eu transformo em rvore
po-drv, T > drv eu tiro a pele, esfolo
po-dxomai, T > dxomai eu recebo, aceito, admito
po-dhm (e), T dhmej- eu deixo o pas, eu emigro, eu viajo
po-dhma-aw, , T dhma- a excurso, viagem para fora
po-ddomai, T > ddvmi eu vendo
po-didrskv, T > didrskv eu saio correndo, afasto-me
po-ddvmi, T > ddvmi eu devolvo, pago, retribuo, atribuo
po-dokimzv, T > dokimzv eu reprovo
po-dox-w, , T podox- o favor, dom, concesso
p-odromai, T > dromai eu me lamento
po-dv, T > dv/domai eu desnudo
p-yetow,on, T pyeto- reservado, colocado longe
po-ylbv, T > ylbv fao sair por presso, espremo
po-ynskv, T > ynskv/ynskv eu morro
po-yrhn (e), T > yrhnej- eu choro um morto
p-oik (e), T > ok(e) eu emigro, saio do pas
p-oika-aw, , T poika- a colnia
p-oikow,on, T poiko- o emigrante, que mora no estrangeiro
p-oxomai, T > oxomai eu me separo, me afasto
po-kav, T > kav eu queimo at o fim, incendeio
po-kal(e), T > kal(e) eu chamo de
p-keimai, T > kemai eu estou de lado de reserva
po-kerdanv, T > kerdanv eu tiro lucro de
po-kin(e), T > kinej- eu ponho em movimento
po-kindunev, T > kinduneu- eu corro risco a partir de
po-klav, T > klav eu deploro, eu choro
po-klev, T klev eu fecho, eu bloqueio
po-knav, T > knav eu atormento, eu importuno
po-klzv, T > klzv eu lavo, purifico
po-kayarv, T > kayarv eu limpo, lavo, enxugo de
po-kav, T > kav eu queimo at o fim
po-kmnv, T > kmnv eu perco a coragem, desanimo
po-kerdanv, T > kerdanv- eu ganho com, tiro proveito de
po-khrssv/ttv, T > khrttv eu repudio, renego publicamente

mur_ii03.p65 464 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 465

po-kindunev, T > kindunev eu corro o risco


po-klev, T > klev eu fecho separado
po-komzv, T > komzv eu levo embora, eu acompanho
p-komma-tow, t, T pkommat- o corte, o pedao
po-kop-w, , T pokop- a amputao, o corte, abolio
po-kptv, T > kptv eu corto de, eu amputo
po-krmnow,on, T pokrmno- escarpado
po-krnomai, T > krnv eu respondo, retruco
p-krotow,on, T pkroto- seco, duro
po-kroomai, T > krov eu expulso a golpes
po-krptomai, T > krptv eu dissimulo, escondo-me
po-krptv, T > krptv eu escondo, subtraio
po-ktenv, T > ktenv eu mato
po-kvlv, T > kvlv eu impeo
po-lambnv, T > lambnv- eu retomo (pagamento)/ afasto/abandono
po-lav, T > lav eu tiro proveito de, gozo de
po-lepv, T > lepv eu deixo, abandono
p-llumi , T > llumi eu fao perecer, destruo
Apllvn-vnow, , T Apllvn- Apolo
Apllvn-onow, , T Apollon- Apolo
po-logomai (e), T pologej- eu me defendo
po-loga-aw, , T pologa- a defesa, justificao
p-lusiw-evw, , T lusj-ej-hj- a soluo, dissoluo, absolvio
po-lv, T > l-v eu absolvo, liberto, solto
po-metr (e), T > metr(e) eu meo as partes, tiro as medidas
p-mnumi, T > mnumi eu nego com juramento
po-mttomai (-ssomai), T > mttomai eu asso o nariz
po-nekromai (o), T > nekromai(o) eu passo por morto
po-nmv, T > nmv eu atribuo
po-nzv, T > nzv eu lavo, eu limpo de
po-pmpv, T > pmpv eu envio, delego, despeo
po-ptomai, T > ptomai eu alo vo, levanto vo
po-phd(a), T > phd(a) eu salto, me precipito de
po-pptv, T > pptv eu caio de
po-plan (a), T > plan(a) eu me desgarro, erro, vago, eu me afasto
po-plv, T > plv eu embarco, zarpo
po-pngv, T > pngv eu sufoco
po-przv, T > przv eu corto com serrote
-por (e), T > por(e) estou sem sada, incerto, em dificuldade

mur_ii03.p65 465 22/01/01, 11:49


466 vocabulrio grego-portugus

-pora-aw, , T pora- a carncia, necessidade


-porow,on, T poro- difcil, sem sada
po-rrv, T > =v eu escorro de
p-rrhtow,on, T prrhto- secreto, indizvel
po-rrptv, T > =ptv eu rejeito, eu descarto, jogo fora
porrof(e), T > =of(e) eu cheiro, eu inspiro, sorvo
po-rrptv, T > =ptv eu limpo
po-sbnnumi, T > sbnnumi eu apago
po-sev, T > sev eu fao cair sacudindo
po-spomai, T > spomai amputo por gangrena, eu me congelo
po-skednnumi, T > skednnumi eu dissipo, disperso
po-skptv, T > skptv eu provoco, eu rio de
po-sob (e), T > sob(e) eu aterrorizo, eu expulso pelo terror
po-sp (a), T > sp(a) eu arranco de, retiro de
po-stgv, T > stgv eu abrigo, eu dou guarida
po-stllv, > stllv eu envio, delego, despacho
po-sterhtw-ou, , T > sterht- o espoliador
po-ster (e), T > ster(e) eu privo de
po-sterskv, T > sterskv eu privo de
po-stleggzomai, T > stleggzomai eu me escovo, tiro o poeira
p-stolow-ou, , T > stolo- o enviado
po-strfv, T > strfv eu desvio, eu desprezo
po-sfttv (-ssv), T > sfttv eu degolo, corto a garganta
po-tenv, T > tenv eu estendo fora, desenrolo
po-teixzv, T > teixzv eu isolo com muro
po-tel (e), T > tel(e) eu acabo, eu cumpro
po-tmnv, T > tmnv eu corto de, retalho
po-tyhmi, T > tyhmi eu deponho
po-tllv, T > tllv eu arranco (folhas, pelos)
po-tnv, T > tnv eu pago (tributo, multa), resgato
-potow,on, T poto- que no bebe, no bebvel
po-trpomai, T > trpomai eu dou meia volta, desisto
po-trxv, T > trxv eu me afasto correndo
po-trug (a), T > trug(a) eu fao a vindima, eu colho uvas
po-tugxnv, T > tugxnv eu no consigo, erro o alvo
po-tufl (o), T > tufl(o) eu torno cego
po-fanomai, T > fanomai eu revelo, declaro
p-fasiw-evw, , T fsj-ej-hj- a negao
po-fromai, T > frv eu obtenho, retiro de

mur_ii03.p65 466 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 467

po-frv, T > frv eu levo embora, arrasto


po-fegv, T > fegv eu fujo, evito
p-fhmi, T > fhmi eu nego
p-fyegma-tow, t, T pfyegmat- o preceito, o dito, a sentena
po-for-w, , T for- o tributo, a contribuio
po-fortzomai, T > fortdj->z eu me descarrego de
po-frw-dow, T pofrd- de que no se fala, nefasto
po-xeiro-botow,on, T xeiroboto- que vive do trabalho de suas mos
p-xrh basta, chega
po-xvl (o), T > xvl(o) eu deixo manco, eu aleijo
po-xvlev, T > xvleu- eu deixo manco, eu aleijo
po-xvr (e), T > xvr(e) eu me retiro, me afasto
poc(a), T > poc(a) eu raspo, enxugo de
po-chfzomai, T > chfzomai eu excluo, condeno pelo voto
-prgmnvn,on, T pragmon- que no atrapalha
-pragmnvw, T pragmon- sem trabalho, sem complicao
-pragmosnh-hw, T pragmosnh- inao, inatividade
-prgmvn-on, T pragmon- que no se d trabalho, negligente, fcil
-praktow.on, T prakto- desocupado, inativo
prepw, w, T prepw inconveniente, indecente
-proikow-on, T proiko- sem dote
proptow,on, T propto- imprevisto
-prs-batow,on, T prsbato- inabordvel, inacessvel
pterow,on, T ptero- sem asas, ptero
ptn, now, , , T ptn- sem asas
ptomai, T fj->pt- eu toco, encosto
ptv, T fj->pt- eu acendo, eu toco a
p-vy (e), T yej- eu afasto de, expulso
p-leia-aw, , T pleia- a perdio, runa
ra portanto, logo (ajustamento/concluso)
ra ser que?
r-w, , T r- imprecao, maldio
Arabew-vn, T Arab- os rabes
Araba-aw, , T Araba- a Arbia
raow-a-on, T rao-a-o- maldito
raiw,.n, T rai--- leve, pequeno, raro
ravma-tow, t, T ravmat- o interstcio, intervalo
rarskv,, T rarisk-, r- eu ajusto, adapto
Arspaw-ou, T Arspa- Araspas

mur_ii03.p65 467 22/01/01, 11:49


468 vocabulrio grego-portugus

rssv/ttv, T ragj-> ss/tt eu bato, percuto


rxnh-hw, , T rxnh- a aranha
rxnhw-ou, , T rxnh- a aranha
rmai(a), T raj- imprecar, fazer imprecaes
rgalow,a,on, T rgalo- penoso, difcil
Argeow-ou, , T Argeo- de Argos, argivo
-rg (e), T rgej- estou inativo, no fao nada
-rga-aw,, T rga- a inatividade, cio, preguia
rgillow-ou, , T rgillo- a argila (branca, brilhante)
rgw,,n, T rg--- branco, brilhante
-rgw, n, T rg- inativo, ocioso
rgureon-ou, t, T rgureo-a-o- mina de prata
rgrion-ou, t, T rgrio- a prata/dinheiro, moedas
rgurow-ou, , T rguro- a prata/metal
rgurow, a, on - T rguro-a-o- de prata, argnteo
rgurow, , on - T rguro--o- de prata, argnteo
rgur-tojow-ou, T rgurtojo- de arco de prata
rgrvma-tow, t, T rgrvmat- o objeto de prata, prataria
-rgw, T rg- ineficaz, sem efeito
rdea-aw, , T rdea- irrigao
rdhn completamente, sem exceo
rdev, T rdeu- sacio, irrigo
rdv, T rd- sacio, irrigo
rskv, T resk- eu agrado
restw,n, T rest--- agradvel
ret-w, , T ret- a virtude, excelncia
rgv, T rg- eu defendo, eu socorro
Arhfilow-ou, , T Arhfilo- Arefilo, caro a Ares
Arhw-evw, T Arew Ares
rymiow,a,on, T rymo- ajustado, que combina com
ryron-ou, t, T ryro- a articulao, membro
ri- partcula-prefixo indicando a perfeio
Aridnh-hw, , T Aridnh-/a- Ariadne
rdhlow,on, T rdhlo- muito evidente
riymhtik-w, , T riymhtik- a cincia dos nmeros
riym (e), T riymej- eu enumero, eu conto
riymw-o, , T riym- o nmero
rista, T risto- otimamente
rist (a), T ristaj- eu almoo, eu janto

mur_ii03.p65 468 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 469

ristea-vn, t, T rsteia- o prmio da bravura


Aristedhw-ou, , T Aristedh-/a- Aristides
risterw,,n, T rister-, -,- esquerdo
ristev, T riste- eu me distingo
Arstippow-ou, T Arstippo- Aristipo
Aristogetvn-onow, ,
T Aristogeton- Aristgiton
Aristokledhw-ou, T Aristokledh- Aristclides
riston-ou, t, T risto- o almoo, a refeio
risto-poi(e), T > poi(e) eu preparo a refeio
ristow,h,on, T risto-h-o- timo, excelente
Aristotlhw-ouw, , T Aristteles- Aristteles
Arstvn-onow, , T Ariston- Arston, Aristo
Arvn-onow, , T Arion- Arion, Ario
Arkdew-vn, o, T Arkd- os rcades
rkv, T rkej- eu basto, sou suficiente
rktikw,,n, T rktik--- da ursa, rtico
rktoi-vn, o, T rkto- o norte (os ursos)
rktow,ou, , , T rkto- a ursa, o norte
rkuw-uow, , T rku- a rede de caa
rma-tow, t, T rmat- o carro, carruagem
rm-aja-tow, t, T rmajat- a carruagem, carro coberto
rmmaja-hw, , T -rmmaja- o carro de viagem
rmteiow,a,on, T rmteio-a-o- referente ao carro
Armniow,a,on, T Armnio-a-o- Armnio
Armdiow-ou, , T Armdio- Armdio
rmona-aw, , T rmona- a harmonia, a concrdia, ajuste
rmonikw-o, , T rmonik- o mestre de msica
rmzv > rmttv,
T rmogj->z/tt/ss eu ajusto, acordo
rmw-o, , T rm- a junta, o ajuste
rmostw-o,, T rmost- o ajustador, o adaptador
rmostr-trow, T rmostr- o harmoste (interventor, lugar-tenente)
rnakw-dow, , T rnakd- a tosa, toso
rneiow,on, T rneio- de cordeiro
rnew-vn, o , T rn-/ren- os cordeiros
rnw-o, , T rn- o carneiro
rnomai (e), T rnej- eu refuto, eu nego
r(o), T roj- eu trabalho a terra

mur_ii03.p65 469 22/01/01, 11:49


470 vocabulrio grego-portugus

rosiw-evw, , T rosj-ej-hj- o trabalho da terra, arao


rotr-row, , T rotr- o lavrador
rotron-ou, t , T rotro- o arado, a charrua
roura-aw, , T roura- o campo trabalhado
rpag-w, , T rpag- o rapto, o seqestro, o roubo
rpagma-tow, T rpagmat- o produto do roubo
rpzv, T rpgj-> z- eu roubo, pilho, devasto
rpalzv, T rpalidj-> z- eu acolho calorosamente
rpaj-kow, , T rpak- o rapace, espcie de gavio
Arpuiai-n, a, T Arpuia- as Harpias
rrhn,en, T rren- macho
-rrhtow,h,on, T rreto- indizvel, proibido, no dito
-rrhktow,on, T rrhkto- inquebrvel
rrhn,en, T rren- viril, macho, corajoso
rrixow-ou, , T rrixo- a cesta, o balaio
rrsthma-tow, t, T rrsthmat- a doena, fraqueza
rrvsta-aw, , T rrvsta- fraqueza, pouca sade
rrvstow,on, T rrvsto- fraco, indisposto, doente
rt (a), T rtaj- eu penduro, suspendo
Artajrjhw-ou, , T Artajrjh- Artaxerxes
Artemiw-idow, , T Artemid- rtemis
rthra-aw, , T rthra- a artria
rti agora mesmo, neste instante
rti-gnnhtow,on, T > gnnhto- recm-nascido
rt-tokow,on, T > toko- recm-parido
rt-pouw-odow, T > pod- ereto, bem apoiado nos ps
rto-poi (e), T poi(e) eu fao po
rto-plhw-ou, , T > plh- o padeiro, que vende po
rtow-ou, , T rto- o po de trigo
rv / rtv, T ru-/rut- eu busco, eu pego, eu tiro (gua)
rxaiologa-aw, , T rxaiologa- arqueologia
rxaismw-o, T rxaism- arcasmo
rxaow,a,on, T rxao-a-o- do comeo, antigo
rxaon-ou, t, T rxao- o capital
rxaithw-thtow, , T rxaitht- a antigidade
rxeon-ou, t, T rxeo- palcio dos magistrados
rx-w, , T rx- o comeo, o comando
rx-yen, T rx- desde a origem
rxikw,,n, T rxik--- que se refere ao chefe, apto ao comando

mur_ii03.p65 470 22/01/01, 11:49


vocabulrio grego-portugus 471

rxi-mgeirow-ou, T mgeiro- mestre-cuca,


rxioinoxow-ou, , T onoxo- o mestre dos vinhos
rxisitopoiw-o, T sitopoi- o grande intendente, o provedor mor
rxi-tktvn-onow, , T > tkton- o arquiteto, construtor, armador
rxw-o, , T rx- o comandante
rxv,
T rx- rja-rxa-rxyhn-rgmai eu mando, eu comeo
rxvn-ontow, , T rxont- o comandante, o governante
rvg-w, , T rvg- a ajuda, o socorro
rvgw,n, T rvg- que socorre, que ajuda
rvma-tow, t, T rvmat- o aroma
smai(a), T saj- eu estou farto, estou triste
-sbestow,on, T sbesto- que no se apaga
sblh-hw, , T sblh- a fuligem
sbolow-ou, , T sbolo- a fuligem
-sbeia-aw, , T sbeia- a impiedade
-seb (e), T sebej- eu profano, eu cometo impiedade
-sebw,w, T sebs- mpio
selganv, T selganj->selgain- eu sou dissoluto, libertino
-slgeia-aw, , T slgeia- a insolncia, libertinagem
selgw,w, T selgs- dissoluto, libertino
-slhnow,on, T slhno- sem lua, escuro
-shmow,on, T shmo- sem significado, sem marca
-syneia-aw, , T syneia- fraqueza, doena
-syen (e), T syenej- estou fraco, doente
-syenw,w, T syens- dbil, fraco
syma-tow, t, T symat- respirao, opresso
symatikw--n, T symatik--- asmtico, que tem o sopro difcil
Asa-aw, , T Asa- sia
-sinw,w, T sins- intacto, inofensivo
-sitow,on, T sito- sem po, sem comida
sit(e), T sitej- eu jejuo, fico sem comer
sk (e), T skej- eu exercito, forneo, cultivo
skhma-tow, T skhmat- o exerccio
skhsiw-evw, , T skhsj-ej-hj- o exerccio
skhtw-o, , T skht- o que se ocupa, se exercita
skhtikw,,n, T skhtik--- asctico
Asklpiow-ou, , T Asklpio- Asclpio, Esculpio
skw-o, , T sk- pele de animal, odre

mur_ii03.p65 471 22/01/01, 11:49


472 vocabulrio grego-portugus

sma-tow, t, T smat- o canto


smenow,h,on, T smeno-h-o- contente, alegre
spzomai, T spadj-> z- eu acolho com afeio, abrao
Aspasa-aw, , T Aspasa- Aspsia
spasmw-o, , T spasm- o afeto, afeio
spw-dow, , T spd- o escudo
ssa / tta, T tin- algumas coisas que
stafw-dow, , T stafd- a uva passa
-stgastow,on, T stgasto- no coberto
steow,a,on, T steo-a-o- da cidade, granfino
stikw--n, T stik--- citadino, polido
str-row, , T str- a estrela, o astro
stw-o, , T st- o habitante da cidade, citadino
strgalow-ou, , T strgalo- o ossinho (jogo de criana)
strap-w, T strap- o corisco, o raio
strptv, T strpj-> ptv lano raios, fulmino
-stratea-aw, , T strteia- a recusa ao servio militar, desero
strolgow-ou, , T logo- que estuda as estrelas
stron-ou, t, T stro- a estrela, constelao
stro-nom (e), T > nom(e) eu estudo as estrelas
-strvtow,on, T strvto- sem cama, sem roupa
Astughw-ou, , T Astugh- Astages (av de Ciro)
stu-evw, t, T stW-/steW- a cidadela
stu-getvn-on, T stugeton- vizinho, limtrofe
-snetow,on, T sneto- que no se entende, que no chega
-sn-yetow,on, T snyeto- no-composto, simples
-sn-taktow,on, T sntakto- no-ordenado, indisciplinado
-sfleia-aw, , T sfleia- a segurana
-sfalw,w, T sfals- seguro, certo
-sfaltow,ou, , T sfalto- o asfalto, betume
-sfalw, T sfals- com segurana
sxllv, T sxl- eu me irrito, desdenho
-sxhmon(e), T sxhmonej- eu sou indecente, no tenho modos
-sxhmosnh-hw, , T sxhmosnh- a deformidade
-sxola-aw, , T sxola- a falta de lazer, atividade, ocupao
-taktow,on, T takto- fora de ordem, da fileira
-taja-aw, , T taja- a desordem indisciplina
tr mas, por outro lado
-tarbw, w, T tarbs- intrpido, corajoso

mur_ii03.p65 472 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 473

tarpw-o, T tarp- trilha, caminho estreito


t-syalow,on, T tsyalo- loucamente orgulhoso
-tafow,on, T tafo- insepulto, sem sepultura
te j que, uma vez que
-teirw, w, T teirs- que no gasta, resistente
-telw,w, T tels- isento de impostos, franco
-terpw,w, T terps- triste, descontente
-texnow,on, T texno- sem arte, inbil
-txvw, T texno- sem arte, grosseiramente
Attik-w, , T Attik- tica
Attikismw-o, , T Attikism- a maneira tica, aticismo
-timzv, T timdj-> z- eu desonro
-timow,on, T timo- desonrado, infame, sem honra
-timrhtow,on, T timrhto- impune
tiysseutow,on, T tiysseuto- indomvel, intratvel, implacvel
tmzv, T tmidj->z- eu exalo vapor
tmw-o, , T tm- o sopro, o vapor
-topow,on, T topo- descabido, estranho
trapw-o, , T trap- trilha, caminho estreito
Atredhw-ou, T Atredh-/a- Atrida, filho de Atreu
-trekvw, T treks- francamente, exatamente
trekw, T treks- francamente, exatamente
trixow,on, T trixo- sem pelo, sem cabelo
tta / ssa, T tin- algumas coisas que
Attik-w, T Attik- tica
ttv, T -igj->ss/tt eu me lano, eu salto
-txhma-tow, t, T txhmat- a desgraa
-tuxw,w, T tuxs- infeliz, sem sorte
-tuxa-aw, , T tuxa- infelicidade, falta de sorte
-tux (e), T tuxej- no tenho sorte, sou infeliz
-tuxw, T tuxs- infortunadamente
a por outra parte, por sua vez
aanv, T aanj->aain- eu seco
ag-w, , T ag- a luz, o brilho
adv, T adaj- eu digo
ad-w, , T ad- a voz
aydhw,ew, T aydes- arrogante, presunoso
ayiw/ay de novo, por sua vez
alaj-kow, , T alak- o risco do arado, a valeta

mur_ii03.p65 473 22/01/01, 11:50


474 vocabulrio grego-portugus

al (e), T alej- eu toco flauta


aleiow,a,on, T aleio-a-o- ulico, da corte
al-w, , T al- o ptio, a casa
alhma-tow, t, T alhmat- o som da flauta
alhsiw-evw, , T alhsj-ej-hj- o toque, a ao de tocar flauta
alhtw-o, , T alht-/- o flautista, o tocador de flauta
alhtrw-dow, , T alhtrd- a flautista
alzomai, T alidj->z- eu acampo, pernoito
alion-ou, t, T alio- o estbulo
Alw-dow, , T Ald- ulis, ulida (na Becia)
alw-o, , T al- a flauta
aln-now, , T aln- o canal
ajnv, T aj-/aj-an- eu aumento, acrescento
ajh-hw, , T ajh- o aumento, o crescimento
ajhsiw-evw, , T ajhsj-ej-hj- o acrscimo, aumento
ajv, T aj- eu aumento, incho, creso
aow,a,on, T ao-a-o- seco, ressecado
ara-aw, , T ara- o vento, a brisa
arion amanh
asthrw,,n, T asthr--- ressecado, duro, austero
asthrthw-tow, , T asthrtht- austeridade, dureza
at, T at- eles, elas (as coisas)
ata, T at--- elas (mesmas, prprias)
atai T oto-ath- essas
at-deia-aw, , T atdeia- a auto-suficincia
at-androw,on, T atandro- com o prprio homem
at-rkhw,ew, T atarks- que se basta a si mesmo
ath, T ath essa (otow, ath, toto)
at T aut--- ela (mesma, prpria)
at, T at- do mesmo modo, assim
atka imediatamente, a seguir
at-yi, T at- l, aqui mesmo
ato-knhtow,on, T atoknhto- automvel
at-kladow,on, T atklado- com os ramos e tudo
at-komow,on, T atkomo- com copa e tudo
ato-krtvr-orow, T atkrator- plenipotencirio
at-matow,on, T atmato- que decide por si mesmo
ato-mol (e), T > mol(e) eu sou desertor, trnsfuga
at-molow,on, T atmolo- que vem por si mesmo, desertor

mur_ii03.p65 474 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 475

ato-noma-aw, , T atonoma- a independncia, autonomia


at-nomow,on, T atn0mo- autnomo, independente
atw,,, T at-- - ele, o prprio, o mesmo
at-se, T at- aqui mesmo, no mesmo lugar
ato-sxedizv, T > sxedizv eu falo de improviso, sem consulta
ato / aut-yi, T at- aqui mesmo
at-ourgw,n, T atourg- que trabalha para si mesmo
at-fvnow,on, T atfvno- que faz por si mesmo, assassino
at-xeirow-ou,, T atxeiro- o que faz com as prprias mos
at-xyvn,on, T atxyon- da prpria terra, nativo
axn-now, , T axn- a nuca, o pescoo
axmhrw,,n, T axmhr--- seco, ressecado
axmw-o, , T axm- a seca
av/av, T a-/a- eu acendo, eu seco
f-air (e), T ar(e) eu tiro, roubo, tomo
-fanw,w, T fans- obscuro, desconhecido, no claro
-fanzv, T fandj->z eu fao desaparecer, eu aniquilo
-fnisiw-evw, , T > fnisj-ej-hj- o desaparecimento, sumio
-feidw, T feids- sem d, com rigor
f-w, T f- o toque, o tato
f-hgomai (e), T gej- eu conto, eu narro detalhadamente
-fyona-aw, , T fyona- ausncia de avareza, largueza,
abundncia, riqueza
-fyonow,on, T fyono- generoso, copioso, rico
f-hmi, T > hmi eu lano, deixo ir, abandono
f-iknomai (e), T > knej- eu chego, junto-me
f-ippev, T ppeu- eu me afasto a cavalo
f-sthmi, T > sthmi eu coloco longe, afasto, separo
fnv de repente
fobow,on, T fobo- sem medo, intrpido
f-orm(a), T > rm(a) ponho-me em marcha
f-orm-w, , T > rm- o ponto de partida, recursos
-forow,on, T foro- que no produz, estril
-frtvr-orow, T frhtor- sem parentes, sem famlia
Afrodth-hw, , T Afrodth- Afrodite
frw-o, , T fr- a espuma
-frvn,on, T fron- imprudente, sem juzo
-fuw,w, T fus- mal dotado
-fuktow,on, T fukto- inevitvel, de que no se pode fugir

mur_ii03.p65 475 22/01/01, 11:50


476 vocabulrio grego-portugus

-fulaja-aw,, T fulaja- desguarnio, ausncia de vigias


-fvnow,on, T fvno- sem voz, silencioso
Axaa-aw, , T Axaa- a Acaia
Axaiw,,n, T Axai--- Aqueu
-xarista-aw, , T xarista- a ingratido
-xristow,on, T xristo- ingrato
-xervtow,on, T xervto- impegvel, insupervel
xyomai, T xy- eu sinto, aborreo-me
xyow-ouw, T xyes- peso, encargo, carga
xyo-for (e), T xyoforej- eu carrego um fardo
Axillew-vw, , T AxillW- Aquiles
-xitvn,on, T xiton- sem tnica
xow-ouw, t, T xes- a tristeza, dor
-xreow,a,on, T xreo-a-o- intil, imprestvel
-xrhstow,on, T xrhsto- intil
xri/xriw at (que)
xuron-ou, t, T xuro- a palha
-ceudw,w, T ceuds- no-mentiroso, verdadeiro
cnyion-ou, t, T cnyio- o absinto, losna
cw-dow, , T cd- abboda, bside
-vrow,on, T vro- prematuro, fora de hora
vton/vtow-ou, T vto- floco de l, objeto artstico de l,
coisa fina, flor

b 2
,b 2.000
Babuln-now, , T Babuln- Babilnia
Babulniow,a,on, T Babulnio-a-o- babilnio
bdhn passo a passo
badzv, T baddj->z- eu ando, marcho
bayvw, T bayeW- profundamente
byow-ouw, t, T byes- a profundidade
byron-ou, t, T byro- o degrau
Byullow-ou, T Byullo- Btilo

mur_ii03.p65 476 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 477

baynv, T bayun- eu cavo, aprofundo


bayw, ea, , T bayW- / bayeW- profundo, escuro
banv, T banj > ban-bainon, bh/ba,
bhn-bhsa-bbhka eu ando, marcho
Bkxh-hw, , T Bakxh- Bakkha, Bacante
Bkxow-ou, T Bkxo- Bakkho, Baco, Dioniso
bakthra-aw, , T bakthra- o basto, bengala
Baktrianikw, , n, T Baktrian--- de Bactriana
bktron-ou, t, T bktro- o basto, o cajado
Bktriow,a,on, T Bktrio-a-o- bctrio, bactriano
balaneon-ou, t, T balaneo- o balnerio, banho
blanow-ou, , T blano- a bolota de carvalho
bllv, T balj > ballv-balon-
bblhka-blyhn/blhn-bblhmai eu atiro, jogo, lano
bmma-tow, t, T bmmat- a tintura, pintura
bnausow-ou, , T bnauso- trabalhador manual, forneiro
baptzv, T baptidj > z-bptisa-
bebptika eu imerjo, banho
bptv, T bafj > bptv-baca
-bbafa-bfhn/bfyhn-bbammai eu imerjo, banho
brayron-ou, t , T brayro- fossa, precipcio onde se jogavam os
condenados, em Atenas
barbarikw,,n, T barbarik--- brbaro, de brbaro
barbaarikw, T barbarik- em brbaro, em lngua brbara
brbarow,a,on, T brbaro-a-o- no grego, brbaro
brbitow, ,,t, T brbito- a lira, a ctara
barvw, T barW- pesadamente, gravemente
brow-ouw, t, T bres- a gravidade, o peso
barnv, T barun- eu agravo
barw,ea,, T barW- / bareW- pesado, grave
basanzv, T basandj > z-bnisa-
bebnika-banisyhn-bebnismai eu ponho prova, torturo
bsanow-ou, , T bsano- a pedra de toque, a prova, tortura
basilea-aw, , T basilea- o reino, a realeza
basleia-aw, , T basleia- a rainha
basleiow,a,on, T basleo-a-o- de rei, real
basilikw,,n, T basilik--- de rei, real
basilew-vw, , T basilhW- o rei
basilev, T basileu- sou rei, reino

mur_ii03.p65 477 22/01/01, 11:50


478 vocabulrio grego-portugus

basilikw,,n, T basilik--- real


bsimow-on, T bsimo- acessvel
bsiw-evw, T bsj-ej-hj- a base, o apoio, o ato de
baskanv, T baskanj->baskain-
bskhna-bebskhka eu denigro, lano praga
bassar(e), T bassarej- eu bebo, brindo, banqueteio
bastzv, T bastadj->z-bstasa-
bebstaka eu porto, suporto
batw,,n, T bat--- passvel, transitvel
btraxow-ou, , T btraxo- a r
bafew-vw, , T bafW- o pintor (de tecidos)
baf-w, , T baf- a imerso, tintura, tmpera
bdelugma-aw, , T bdelugma- a nusea, enjo
bdelttomai, T bdelugj->ss/tt-
bdlujmhn-bebdlugmai tenho em horror, tenho nojo de
bbaiow,a,on, T bbaio-a-o- firme, estvel, seguro
bebai (o), T bebaioj- eu torno firme, solidifico
bebavsiw-evw, , T bebavsj-ej-hj- a afirmao, segurana
bbhlow,on, T bbhlo- profano
blemnon-ou, t, T blemno- o projtil, dardo
Bellerofnthw-ou, , T Bellerofonth- Belerofonte
belnh-hw, T belnh- a ponta, agulha
blow-ouw, t, T bles- o projtil, o dardo, a seta)
beltvn,on, T bltion- melhor (compar.)
belti (o), T beltioj- eu melhoro
bltistow,h,on, T bltisto-h-,o- o melhor (superl.)
beltvsiw-evw, , T beltvsj-ej-hj- melhoria, melhorao
bma-tow, t, T bmat- tribuna, estrado
bj-bhxw, , T bx- a tosse
brrullow-ou, , T brullo- o berilo
bttv/bssv, T bhxj->ss/tt
-bhja-bbhxa eu tusso
ba-aw, , T ba- a violncia
bizomai, T biadj->z-biasmhn-
bisomai eu foro, violento
baiow,a,on, T baio-a-o- violento
biavw , T baio- violentamente
bibzv, T bibdj->z-bbasa-bebbaka eu fao subir, fao ir
biblon-ou, t, T biblo- o livro, o rolo de papiro

mur_ii03.p65 478 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 479

bibln-ou, t, T bibl- o livro


bblow-ou, , T bblo- o papiro
bibrskv, T bibrvsk- brvn-
bbrvka eu como
Biyuna-aw, , T Biyuna- Bitnia (sia Menor)
Biyuno-n, o, T Biyun- os Bitnios
bow-ou, , T bo- a vida
biotev, T biote- eu levo a vida
botow-ou, , T boto- a vida
bi (o), T bioj- eu vivo
bisimow,h,on, T bisimo-h-o- vivvel
bvsiw-evw, , T bvsj-ej-hj- a ao de viver
bivtikw,,n,, T bivtik--- relativo vida
bivtw,,n, T bivt--- vivvel
blaberw,,n, T blaber--- prejudicial, danoso
blbh-hw, , T blbh- o dano, prejuzo
blptv, T blabj > blapt- blaca-
bblhfa-blbhn/blfyhn-
bblhmmai eu prejudico, causo dano
blakikw, T blakik- molemente, preguiosamente
blj-kw, /, T blak- preguioso, mole
blastnv, T blastan-blaston-
blastsomai-beblsthka eu germino, eu floreso
blsth-hw, , T blsth- o broto, a plantinha
blastw-o, , T blast- o broto, o clone
blasfhma-aw, , T blasfhma- a blasfmia
blasfhm(e), T blasfhmej- eu falo mal de, blasfemo
blath-hw, , T blath- a bela sandlia
blmma-tow, t, T blmmat- o olhar
blpv, T blep-bleca-bblefa eu olho, vejo
blefarw-dow, , T blefard a pestana, o clio
blfaron-ou, t, T blfaro- a sobrancelha, plpebra
blhxmai(a), T blhxaj/hj- balo, berro (cabra, ovelha)
blhx-w, T blhx- o balido (cabra, ovelha)
blosurw,n, T blosur- arrogante, altivo, agressivo
beiow,a,on, T beio-a-o- bovino, de boi
bo-w, , T bo- o grito, clamor
byrow-ou, , T boyro- o buraco (na terra, na neve etc.)
bo (a), T boaj- eu grito, eu celebro

mur_ii03.p65 479 22/01/01, 11:50


480 vocabulrio grego-portugus

bo-w, , T bo- o grito


boyeia-aw, , T boyeia- a ajuda, o auxlio
bohy (e), T bohyej- eu ajudo, auxilio
bohlthw-ou, , T bohlth-/a- o boiadeiro
byrow-ou, , T byro- a fossa, o buraco
Boivta-aw, , T Boivta- Becia
Boivtw, ,n, T Boivt--- becio, da becia
bol-w, , T bol- o lance, o jato
bomb(e), T bombej- eu zumbo, vibro
bmbow-ou, , T bmbo- o zumbido
brborow-ou, , T brboro- a lama
borbordhw,ew, T borbordes- lamacento, enlameado
breiow,on, T breio- do norte
borrw-, , T borr- a nortada, o vento norte
bskhma-tow, t, T bskhmat- o gado, os animais que pastam, o pasto
bskv, T bosk- eu pasto
botnh,hw, , T botnh- a erva, o capim, a planta
botanzv, T botanidj->z-botnisa eu cuido das plantas, capino
botr-row, , T botr- o pastor
btruw-uow, , T btru- o cacho
bokolow-ou, , T bokolo- o boiadeiro
boleuma-tow, t, T boleumat- a deliberao (tomada), decreto
bouleutrion-ou, t, T bouleutrio- a sala do conselho
bouleutw-o, , T bouleut- o conselheiro, senador
boulev, T bouleu- eu delibero, projeto
boul-w, , T boul- a vontade, a assemblia, o conselho, deciso
bolhma-tow, t, T bolhmat- o desgnio, a deciso
bolhsiw-evw, , T bolhsj-ej-hj- a vontade, a deciso
boulim(a), T boulimaj- eu tenho muita fome
bolomai, T bol-boulhsmhn /
boulyhn-boulsomai-bebolhmai eu quero
boulmenow,h,on, T boulmeno-h-o- querendo (particpio pres.)
bow-bow, ,, T boW- o boi, a vaca
brabev, T brabeu- eu decido o prmio da luta
brabew-vw, , T brabW- o rbitro
brabeutw-o, , T brabeut- o rbitro, juiz
brgxion-ou, t, T brgxio- a nadadeira do peixe
bradvw, T bradeW- lentamente
bradnv, T bradun- eu tardo, sou lento, retardo

mur_ii03.p65 480 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 481

bradw,ea,, T bradW- / bradeW- lento, vagaroso


bradthw-tow,, T bradtht- a lentido, vagareza
braxvn-onow, , T brxion- brao
braxionistr-row, T braxionistr- bracelete
braxw,ea,, T braxW- / braxeW curto, pequeno
braxthw-tow, , T braxtht- brevidade
brmv, T brem- eu fremo, agito
Brentrion-ou, t, T Brentrio- Bridisi (Itlia)
Brettana-aw, , T Brettana- Gr-Bretanha
brfow-ouw, t, T brfes- o nen, a criana
brxv, T brex-breja-brxyhn/
brxhn-braxsomai eu molho, ponho na gua
Brmiow-ou, , T Brmio- Brmio, Dioniso
brmow-ou, , T brmo- a frisso, o gemido
brotw-o, , T brot, -, - o mortal, o que come
bront-w, , T bront- o trovo
bront (a), T brontaj- eu trovejo
brxow-ou, , T brxo- o amarilho, o lao, cordo
brkv, T bruk- bruja-brjv eu ro, eu mordo
brxv, T brux- eu ranjo os dentes
brv, T bru- eu broto em quantidade;
eu sou rico, em abundncia
brma-tow, t, T brmat- o alimento
brsiw-evw, T brsj-ej-hj- o ato de comer, a alimentao
brvtw,,n, T brvt--- comvel, bom de comer
bublon-ou, t, T bublo- o livro, o rolo de papiro
Buzntion-ou, t, T Buzntio- Bizncio
byiow,a,on, T byio-a-o- mergulhado, afundado na gua
buyw-o, , T buy- o fundo
brsa-hw, , T brsa- o couro de animal
bursodchw-ou, , T bursodch- o coureiro
bssinow,h,on, T bssino--- de linho fino
bssow-ou, , T bsso- linho fino (da ndia)
bussw,o, , T buss- o fundo do mar, abismo
blow-ou, , T blo- o torro, a bolota de terra
bvmw-o, , T bvm- o altar

mur_ii03.p65 481 22/01/01, 11:50


482 vocabulrio grego-portugus

g 3
,g 3.000
Gadtaw-ou, T Gadta- Gdatas
Gdeira, n, t, T Gdeira- Gdeira, Gdira, Cdiz
gaa-gaaw, (g), T gaa- a terra
gla-glaktow, t, T glakt- o leite
Gltai-tn, o, T Galth- os gauleses, os glatas
galew-o, , T gale- o tubaro
gal-w (galh), , T galh-/- a doninha
galnh-hw, , T galnh- a calma do mar, marola
galhni(a), T galhniaj- estar sereno, calmo, (o mar)
galhnw,n, T galhn- calmo (o mar)
gambrw-o, , T gambr- o genro
gamet-w, , T gamet- a mulher, esposa
gamthw-ou, , T gamth- o marido
gamliow,on, T gamlio- nupcial
gamikw,,n, T gamik--- nupcial
gmow-ou, , T gmo- o casamento, matrimnio
gam (e), T gamej- eu me caso
gan(o), T ganoj- eu alegro
gnow-ouw, t, T gnes- o jbilo, a alegria
gnumai, T ganu- eu me rejubilo
Ganumdhw-ou, , T Ganumdh- Ganimedes
gr pois, na verdade
gargalzv, T gargalidj->z- eu fao, eu excito, eu estimulo
gastr-row, , T gastr- o ventre, estmago
gaulw-o, , T gaul- o balde
gaur(o), T gauroj- eu encho de orgulho
garow,on, T garo- orgulhoso, altivo
g part. restritiva, de apoio
geiton(e), T geitonej- eu sou vizinho
geitnhma-tow, t, T geitnhmat- a vizinhana
geitona-aw, T geitona- a vizinhana
getvn,onow, , T geton- o vizinho
gel (a), T gelaj- eu rio
gelasev, T gelasei- tenho vontade de rir

mur_ii03.p65 482 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 483

gelastw,,n, T gelast--- risvel


geloow,a,on, T geloo-a-o- engraado, resvel
gelovw, T geloo- de modo ridculo
Glvn-vnow, , T Glvn- Gelo (de Siracusa)
glvw-vtow, , T glvt- o riso
gelvtopoiw,on, T gelvtopoi- que provoca riso, palhao
gemzv, T gemidj->z-gmisa-gemsv/
gemi-gegmismai eu encho, eu carrego, ponho peso
gmv, T gem- estou cheio, lotado
gene-w, , T gene- a gerao, raa
genyliow, a,on, T genylio-a-o- natal, de nascena
genei(a), T geneiaj- eu tenho barba
gneion-ou, t, T gneio- o queixo
gnesiw-evw, , T gnesj-ej-hj- nascimento, origem
gnow-ouw, t, T gnes- o gnero, a raa, origem
gennaithw-htow, , T genaitht- nobreza (social e moral)
gennaow,a,on, T gennao-a-o- nobre, generosus
gennavw, T genao- com nobreza
genn (a), T gennaj- eu engendro, gero, produzo
gnnhma-tow, t, T gnnhmat- o produto, a produco,
colheita, frutos da terra
gnnhsiw-evw, , T gnnhsj-ej-hj- gerao
gnuw-uow, , T gnu- o queixo, a mandbula
geraiw,,n, T gerai--- velho
gerarv, T gerarj- eu recompenso
gernion-ou, t, T gernio- gernio (flor em forma de grua)
granow-ou, , T grano- a grua
graw-aow (vw), t, T gras- o privilgio, prerrogativa, sinal de honra
grron,ou, t, T grro- o escudo de vime
gerrforow-ou, , T > -foro- o soldado que porta escudo de vime
grvn-ontow, , T gront- o velho, o ancio
gema-tow, t, T gemat- o gosto, o paladar
gesiw-evw, , T gesj-ej-hj- o gosto, paladar, gustao
gev, T geu- eu experimento, tateio, degusto
gfura-aw, , T gfura- a ponte
gefur(o), T gefuroj- eu construo ponte
gevmtrhw-ou, , T gevmtrh-/a- o gemetra
gevmetra-aw, , T gevmetra- a geometria
gevrg (e), T gevrgej- eu cultivo a terra

mur_ii03.p65 483 22/01/01, 11:50


484 vocabulrio grego-portugus

gevrga-aw, , T gevrga- a agricultura


gevrgikw,,n, T gevrgik--- referente agricultura
gevrgw-o, , T gevrg- o agricultor
g-w, , T g- a terra
gh-genw,w, T ghgens- nascido da terra
gdion-ou, t, T gdio- o pedao de terra cultivada
ghy (e), T ghyej- eu me alegro, rejubilo
gyow-ouw, t, T gyes- a alegria, o jbilo
ginow,ow, T gino- da terra, terrestre
glofow-ou, , T glofo- a colina
ghralow,a,on, T ghralo-a-o- velho
graw-aow (vw), t, T gras- a velhice
ghrskv, T ghrask-granon-
ghrnai eu envelheo
ghrw-ntow que envelheceu (part. aor.)
ggaw-antow, , T ggant- o gigante
gignteiow,a,on, T gignteio-a-o- de gigante, gigantesco
ghro-boskw,n, T ghrobosk--- geritrico, que cuida de velhos
ghro-trfow,on, T ghrotrfo- que cuida dos filhos
ggnomai, T ggn- gensomai-genmhn-
ggona/gegnhmai-genyhn eu me torno, venho a ser
gignskv, T gignvsk-
gnsomai-gnv, gnvka-gnsyhn eu tomo conhecimento de
glaj-glaukw, , T glak- a coruja
glaukw,,n, T glauk-- glauco, verde-mar
glekow-ouw, t, T glekes- o vinho doce, licoroso
glukerw,,n. T gluker--- doce, agradvel, suave
glukw,ea,, T glukW- / glukeW- doce, suave
glufew-vw, , T glufW- o escultor
flfv, T gluf- gluca-glfyhn/
glfhn-glummai eu fao escultura, cinzelo
gltta/-ssa-hw,, T gltta-/ssa- a lngua
glvssa/ga-aw, , T glvssalga- dor, coceira na lngua (para falar)
glvttw-dow, , T glvttd- a glote
gnyow-ou, , T gnyo- o maxilar, mandbula, boca
gnsiow,a,on, T gnsio-a-o- natural, sincero, verdadeiro
gnmh-hw, , T gnmh- a opinio, o julgamento
gnmvn,on, T gnmon- que discerne, conhece
gnmvn-onow, , T gnmon- a agulha do quadrante solar, o gnmon

mur_ii03.p65 484 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 485

gnvrzv, T gnvrdj->z-gnrisa-
gnrika-gnvrsyhn reconheo, conheo,
gnrimow,h,on, T gnrimo-h-o- conhecido, notvel, os notveis
gnsiw-evw, , T gnsj-ej-hj- conhecimento
gnvstr-row, , T gnvtr- o conhecedor
gnvstikw,,n, T gnvstik--- conhecvel, relativo ao conhecimento
ghw-tow, , T ght- que geme, murmura, encanta, charlato
gmow-ou, , T gmo- a carga
gmfow-ou, , T gmfo- o calcanhar
gonew-vw, , T gonhW- o genitor
gon-w, , T gon- gerao, linhagem
gnow-ou, , T gno- a prole, estirpe, filho
gnu-gnatow, t, T gonat- o joelho
gow-ou, , T go- o gemido, o lamento
Gorg-ow, , T Gorgj- Gorgona
gon < ge on) pelo menos
gounzomai, T gounadj->z- eu me ponho de joelhos, suplico
gounomai(o), T gounoj- eu abrao os joelhos, suplico
graa-aw, , T graa- a mulher velha
grmma-tow, t, T grmmat- letra, escritura, pintura
grmmata-tvn, t, T grmmat- as letras, instruo
grammateon-ou, t, T grammateo- documento, pequeno registro
grammatew-vw, , T grammatW- o escriba, o escrevente, o secretrio
grammatistw-o, , T grammatist- o mestre escola
grammatodidaskaleon-ou, t,
T grammatodidaskaleo- a escola das primeiras letras
grammato-didskalow-ou, ,
T > didskalo- mestre de letras
grammato-frow-ou, , T > fro- o carteiro, portador de escritos
gramm-w, , T gramm- a linha
Grnikow-ou, , T Grniko- Granico
graw-graw, , T graW- a mulher velha
grafew-vw, , T grafW- o pintor, escritor
graf-w, , T graf- a escrita, linha, processo
grafikw,,n, T grafik--- relativo pintura, escrita,
que se dedica a pintar
grafw-dow, , T grafd- o trao, o desenho
grfomai, T graf- eu registro queixa no tribunal

mur_ii03.p65 485 22/01/01, 11:50


486 vocabulrio grego-portugus

grfv, T grf-graca-ggrafa-
grfyhn/grfhn-ggrammai eu gravo, escrevo
grzv, T grugj-> z-gruja-grjomai fao grunhidos
Grllow-ou, , T Grllo- Grilo
Gghw-ou, , T Ggh- Giges
gumnzv, T gumndj->z-gmnasa-
gegmnaka-gumnsyhn-gegmnasmai eu exercito
gumnsion-ou, t, T gumnsio- o ginsio
gumnastw-o, , T gumnast- o mestre de ginstica
gumnastik-w, , T gumnastik- a ginstica
gumnastikw,,n. T gumnastik--- referente ginstica
gumnthw-ou, , T gumnth- o soldado de infantaria ligeira
gumnikw,,n, T gumnik--- referente ginstica
gumnw,,n, T gumn--- nu, privado de
gunaikeow,a,on, T gunaikeo-a-o- feminino
gunaikeon-ou, t, T gunaikeo- o gineceu
gunaikvntiw-idow, , T gunaikvnd- o apartamento das mulheres
gun-gunaikw, , T gnaik- a mulher
gc-pw, , T gp- o abutre, o gavio
Gvbruw-o, T Gvbru- Gbrias
gvna-aw, , T gvna- o ngulo, o canto
gvnidhw,ew, T gvnides- anguloso

d 4
,d 4.000
*dhmi/dv, T da-ddae (aor.Hom.) eu ensino, eu sou hbil em,
dedhka/ddaa-dasomai mdio, eu aprendo a conhecer
da partcula enftica
Dadalow-ou, , T Dadalo- Ddalo
daiktw, T daikt--- agudo, acre, pungente
daimnion-ou, t, T daimnio- o nume, a divindade
daimniow,a,on, T daimnio- maravilhoso, divino
damvn-onow, , T damon- o nume, gnio, divindade

mur_ii03.p65 486 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 487

danumi (danumai), T danu,


da- daisa-dasv eu preparo, ofereo uma refeio
daw-daitw, , T dait- refeio, poro
dknv, T dakn-/dak- dakon-djomai-
ddhxa-dxyhn-ddhgmai eu mordo
dkru-ow, t, T dkru- lgrima
dakrueiw, esa, n, T dakruen- lacrimoso
dkruon-ou, t, T dkruo- a lgrima
dakrv, T dakru- eu choro
daktliow/on-ou, , t, T daktlio- o anel
dktulow-ou, , T dktulo- o dedo
damzv, T damadj->z-dmasa-
dedmaka-damsyhn-dedmasmai eu domo, domino
damlhw-ou, , T damlh- domador
dmnhmi, T damnh-,
dam-dmnamai-dmyhn eu domo, domino
danezv, T daneidj-> z- dneisa-
dedneika-danesyhn-deddeismai eu empresto
dneion-ou, t, T dneio- o emprstimo
daneismw-o, , T daneism- o emprstimo
daneistw,o, , T daneist- o agiota
dapan (a), T dapanaj- eu gasto
dapnh-hw, , T dapnh- a despesa, o gasto
dapnhma-tow, t, T dapnhmat- a despesa, o gasto, a conta
dpedon-ou, t, T dpedo- o solo, o cho
Drdaw-tow, , T Drdat- Drdato
dareikw-o, , T dareik- o drico, moeda persa
Dareow-ou, , T Dareo- Dario
dw-d&dw, , T dd- o festim, o banquete
dasmw-o, , T dasm- o imposto, o tributo
dasmofor(e), T > forej- eu pago o tributo
dasw,ea,, T dasW-/daseW- espesso, grosso, denso, peludo
dfnh-hw, , T dfnh- o loureiro
dacilw,w, T dacils- copioso, abundante
de conetivo fraco (e/mas)
-de sufixo de direo
ddia, T > dedv eu temo, estou com medo
dedssomai, T dedgj->ss/tt eu assusto, espanto
ddoika, T > dedv eu temo, tenho medo

mur_ii03.p65 487 22/01/01, 11:50


488 vocabulrio grego-portugus

dhsiw-evw, , T dhsj-ej-hj- a carncia, pedido


de,desei,dei, T deW- preciso, ser preciso, era preciso
ddoika, T ddoik- / ddia (dedv) eu tenho medo, estou com medo
dedv, T deid-ddia-ddoika eu temo
deknumi, T deik-nu, deik-deija-ddeixa-
dexyhn-ddeigmai eu mostro
deiknv, T deiknu- eu mostro
delh-hw, , T delh- a tarde, tardinha
deila-aw, , T deila- a covardia, fraqueza
deili(a), T deiliaj- eu me acovardo, tenho medo
deilw,,n, T deil--- covarde, medroso, fraco, poltro
dena, T dena um tal, algum
deinw,,n, T dein--- hbil, perigoso, valente
deinthw-ntow, , T deintht- eficcia, habilidade, fora
deinw, T dein- terrivelmente
deipn (e), T deipnej- eu almoo, janto
deipnzv, T deipnidj->z- depnisa-
dedepnismai eu preparo a ceia
depnon-ou, t, T depno- a ceia, banquete
deipnopoi(e), T > poiej- eu janto
deir-w, T deir- o pescoo
deisidamvn,on, T damon- religioso, que teme os deuses
dka dez
dekarxa-aw, , T dekarxa- o governo dos dez
dekw-dow, , T dekd- a dezena, dcada
dekatev, T dekateu- eu cobro o dzimo, eu saqueio
dekth-hw, , T dekth- o dzimo, dcima parte
dkatow,h,on, T dkato-h-o- dcimo
delezv, T deleadj->z- delasa eu armo uma isca
delfw-now, , T delfn- o delfim
Delfo-n, o, T Delf- Delfos
dmaw,t, T dmaw o corpo, (o tamanho, constituio)
dmv, T dem-, deima-ddmhmai eu construo, edifico
dndron-ou, t, T dndro- a rvore
dejamen-w, , T dejamen- o reservatrio
deji-w, , T deji- a (mo) direita
dejiw,,n, T deji--- direito, destro
dejiomai (o), T dejioj- eu sado com a mo direita, acolho
dejithw-tow, , T dejitht- destreza, habilidade

mur_ii03.p65 488 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 489

dejiw, T deji- retamente


domai, T deW-desomai-deyhn-
dedhmai eu preciso, necessito de
don-dontow, t, T dont- o dever (o que preciso)
dow-ouw, t, T dWes- o medo, o pavor
dpaw-aow,t, T dpas- o copo, taa
draw-dratow, t, T drat- a pele, o couro
drh-hw, , T drh- o pescoo
drkomai, T derk-drakon-ddorka
drjomai-drxyhn eu vejo (arc.), eu olho com o olhar fixo
drma-tow, T drmat- a pele, o couro
drv, T der-, deira/drhn- ddarmai eu esfolo, tiro a pele
drriw-evw, , T drrj-ej-hj- o couro
dsiw-evw, , T dsj-ej-hj- a amarrao, lao, liame
desmev, T desmeu- eu amarro em feixes
dsmh-hw, , T dsmh- o feixe
dsmiow-ou, , T dsmio- o cativo
desmw-o, , T desm- a priso, o grilho, a amarra
desmthw-ou,, T desmth- o prisioneiro
desmvtrion-ou, t, T desmvtrio- a priso, crcere
despzv, T despotj->z-dsposa eu domino, sou o senhor
dspoina-hw, , T dspoina- a senhora, soberana, patroa
despsunow,on, T despsuno- do senhor, do patro
despot(e), T despotej- eu sou mestre, eu comando
despotea-aw, , T despotea- o comando, a autoridade
despthw-ou, , T despth- o senhor, o patro
despotikw,.n, T despotik--- relativo ao comando, ao patro
despotikw, T despotik- maneira de patro
desptiw-idow, T desptid- a senhora, soberana, patroa
dero aqui
deuteraow,a,on, T deuterao-a-o- relativo ao segundo dia
deterow,a,on, T detero-a-o- o segundo
deteron, T detero- em segundo lugar, a seguir
dfv, T def-, dcv eu amoleo, eu corro
dxomai, T dex- dejmhn-ddegmai- eu recebo, aceito
dexmenow,h,on, T dexmeno-h-o- recebendo, aceitando (part.)
dev, T deu- eu molho (a farinha)
dv, T deW-dhsa-dedhka eu preciso

mur_ii03.p65 489 22/01/01, 11:50


490 vocabulrio grego-portugus

dv, T de-dhsa, ddhka,


dyhn-ddemai-/ddhmai ao amarro, prendo
d conetivo de afirmao, ento,
marca evidncia, preciso
dgma-tow, t, T dgmat- a mordida
dyen da, evidentemente
dhlad evidentemente
dhlon-ti evidentemente, evidente que
dlow,h,on, T dlo-h-o- claro, manifesto
Dlow-ou, , T Dlo- Delos
dhl(o), T dhloj- eu revelo, eu mostro
dlvma-tow, t, T dlvmat- a revelao (coisa revelada)
dlvsiw-evw, , T dlvsj-ej-hj- a revelao (o ato de)
dhmagvg(e), T dhmagvgej- eu governo o povo
dhmagvga-aw, T dhmagvga- o governo do povo
Dhmdhw-ou, , T Dhmdh- Demades
dmarxow-ou, , T dmarxo- o tribuno do povo
dhmev, T dhmeu- eu confisco
dhmhgorev, T dhmhgoreu- eu falo em pblico
Dhmthr-trow, , T Dmeter-/tr- Demeter (Ceres)
dhmosiev, T dhmosieu- eu publico
dmiow-ou, , T dmio- o escravo pblico, o carrasco
dhmsia-vn, t, T dhmsio- as finanas pblicas
dhmsiow,a,on, T dhmsio-a-o- pblico
dhmi-ourgw,o, , T dhmiourg- o arteso, profissional, produtor
dmiow,a,on, T dmio-a-o- pblico
dhmoteomai, T dhmoteu- eu sou cidado, exero a cidadania
dhmo-kratomai (e), T kratej- eu tenho governo democrtico
dhmo-krata-aw, , T dhmokrata- democracia
dmow,ou, , T dmo- o povo
dhmw-o, , T dhm- a gordura, banha, graxa
dhmsia-vn, t, T dhmsio- os bens do Estado, o Estado
dhmos&, T dhmsio-a-o- ao servio do Estado, s custas de
dhmsiow,a,on, T dhmsio-a-o- popular, pblico
dhmsion-ou, t, T dhmsio- o bem pblico, a cidade, o Estado
dhmthw-ou, , T dhmth- oficial, cidado de um demos
dhmotikw-o, , T dhmotik- o democrata
dhmotikn-o, t, T dhmotik- o sentimento popular
Dhmosynhw-ouw, , T Demsyenes- Demstenes

mur_ii03.p65 490 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 491

Dmvnaj-aktow, , T Dmonakt- Dmonax


dhnrion-ou, t, T dhnrio- o denrio
d (o), T doj- eu ataco, devasto
doi,n, o, T dh- os inimigos (saqueadores)
dpou certamente, claro, sem dvida
dhrn (derw,,n), T dhr--- por longo tempo
dta pois, ento, portanto
dhte (dh ate) certo, por sua vez
di por, atravs de
dia-banv, T > banv- eu passo, atravesso
dia-bllv, T > bllv eu atiro atravs, calunio, acuso
di-basiw-evw, , T bsj-ej-hj- o passo, travessia, passagem
dia-batw,,n, T bat--- passvel, que d vau
dia-bibzv, T > bibzv eu fao passar, transporto
dia-bhtow,h, on, T bhto-h-o- famoso
dia-bo(a), T > boaj- eu proclamo, celebro
dia-bol-w, , T > bol- a desavena, calnia
di-aggllv, T > ggllv eu divulgo, eu anuncio
dia-ggnomai, T > ggnomai eu estou no meio, no intervalo, aconteo
dia-gignskv, T > gignskv eu distingo, percebo bem
digramma-tow, t, T digrammat- a figura de geometria
Diagraw-ou, , T Digora- Digoras
di-gv, T > gv eu estico, passo a vida,
eu fao passar, atravesso
dia-deknumi, T > deknumi eu deixo ver, mostro claramente
dia-dxomai, T > dxomai eu recebo a sucesso, sou herdeiro
didhma-tow, t, T didhmat- diadema, fita na cabea
dia-didrskv, T > *didrsk-
-ddraskon-dramon-dran-
dramomai/drsomai-ddraka eu corro por, eu saio em fuga
dia-ddvmi , T > ddvmi eu distribuo
didoxow-ou, , T didoxo- o sucessor, o herdeiro
dia-dv, T > dv/dnv-dun-dsomai eu desliso atravs, insinuo-me
dia-z, T > zj-/zj- eu vivo, passo a vida
dia-znnumi, T > znnumi eu cinjo, cinturo
di-yesiw-evw, , T > ysiw a disposio
dia-ykh-hw, , T > ykh- a disposio, testamento
diayrptv, T > trf- eu amoleo, quebro
di-aiyrizv, T > ayriadj->z- estou claro, sereno (o tempo)

mur_ii03.p65 491 22/01/01, 11:50


492 vocabulrio grego-portugus

di-air (e), T > ar(e) eu divido, separo


di-aresiw-evw, , T > aresiw a repartio, diviso
d-aita-hw, , T daita- o modo de vida, dieta
di-ait(a), T diaitaj- eu fao uma dieta, eu vivo
di-athma-tow, t, T diathmat- o regime, o modo de vida
di-aithtw-o, , T diaitht- o rbitro
di-aithtrion-ou, t, T diaitrio- a sala de estar
dia-kav, T > kav eu queimo completamente
dia-kalptv, T > kalptv eu entreabro, descubro
dia-karter(e), T > karterej- eu persevero, obstino-me
di-keimai, T > kemai eu estou numa disposio
dia-keleomai, T > keleu- eu convido, exorto intensamente
dia-klv, T > klaj- eu quebro em dois, eu rompo
dia-kolumb, T > kolumbaj- eu atravesso a nado
dia-komzv, T > komidj->z- eu transporto, levo
diakon(e), T diakonej- eu sirvo, sou ministro
diakona-aw, , T diakona- o servio
dikonow-ou, , T dikono- o servo, o ministro
dia-krov, T > krou- eu rechao, evito (a fundo)
dia-kptv, T > kptv eu corto profundamente
dia-krnv, T > krnv eu decido, separo
dia-krov, T > krov eu rechao batendo
dia-kvlv, T > kvlv eu impeo, fao obstculo
dia-lagxnv, T > lagxnv eu tiro a sorte, divido
dia-lambnv, T > lambnv eu recebo em partilha
dia-lgomai, T > lgv eu discuto, discorro, converso
dia-lepv, T > lepv eu cesso, deixo um intervalo
diallag-w, T diallag- a troca, a reconciliao
di-allttomai (-ss), T > llattv eu troco, fao trocas, mudo de idia
dia-lv, T > lv eu dissolvo, separo, destruo
di-amartnv, T martan-/mart- eu falho, peco completamente
dia-mxomai, T > mxomai eu pelejo, luto
di-amebomai, T > mebv eu fao troca, eu troco
dia-mnv, T > mnv eu permaneo, fico at o fim
dia-metr(e), T > metrej- eu meo para distribuir
dia-nmv, T > nmv eu partilho, eu distribuo
dia-nemhtikw,,n, T nemhtik--- o distribuidor, dispensador
dia-noomai (e), T > noej- eu medito, eu projeto, eu maquino
di-noia-aw, , T dinoia- a mente, intelecto, raciocnio

mur_ii03.p65 492 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 493

dia-nukterev, T > nuktereu- eu passo toda a noite


di-apeil (e), T > peilej- eu ameao fortemente
dia-pmpv, T > pmpv eu transmito, mando intermedirio,
envio para todos os lados
dia-peron(a), T peronaj- eu prego, prendo com grampo
dia-pptv, T > pptv eu caio de todos os lados, disperso
dia-plttv (-ssv), T > plttv eu modelo, fabrico
dia-plv, T > plv eu atravesso navegando
dia-prssv (-ttv), T > prttv eu cumpro, executo, chego ao fim, realizo
di-arkv, T > rkv eu sou suficiente (completamente)
di-arpzv, T > rpzv eu rapino, eu arraso, seqestro
dia-rrv, T > =v eu fluo atravs
dia-rrgnumi, T > =gnumi eu rompo, despedao
dia-rrptv, T =ptv eu jogo para todos os lados
dia-saf(e), T > safej- eu esclareo
dia-seio, T > sev eu agito, sacudo completamente
dia-skptomai, T skptomai eu examino profundamente
dia-skeuzv, T > skeuzv eu disponho, preparo, distribuo
dia-skhn(e), T > skhnej- eu acampo espalhado
dia-sp (a), T > spaj- eu despedao
dia-sparttv-ssv, T > sparssv eu arrebento em pedaos
dia-sperv, T > sperv eu dissemino, espalho
dia-sfendon(a), T > sfendonaj- fao voar em pedaos
dia-szv, T > szv eu salvo at o fim, conservo
dia-tssv (-ttv), T > tttv eu disponho em ordem, ordeno
dia-tel (e), T > tel(e) eu persevero, continuo, chego
dia-tenv, T > tenv eu estendo, eu estico, alongo
dia-tmnv, T > tmnv eu corto atravs
dia-tkv, T > tkv eu fao fundir
dia-thr(e), T threj- eu conservo com cuidado
dia-tyhmi, T > tyhmi eu disponho, reparto
dia-trfv, T trfv eu nutro at o fim, eu sustento
dia-trib-w, , T diatrib- o modo de vida, ocupao
dia-trbv, T > trbv eu trituro, esfrego, passo o tempo
di-augw,w, T diaugs- transparente, lqido
dia-fanw, T diafans- claramente, evidentemente
dia-fromai, T > frv eu estou em desacordo, discordo
dia-frv, T > frv eu distingo, separo, difiro
dia-ferntvw. T diaferont- de maneira distinta, diferente

mur_ii03.p65 493 22/01/01, 11:50


494 vocabulrio grego-portugus

dia-fegv, T > fegv eu escapo, eu me subtraio a


dia-fyerv, T > fyerv eu destruo, corrompo, arruno
dia-for-w, , T diafor- a diversidade, diferena
di-forow,on, T diforo- diferente,
dia-fulttv, T > fulttv eu conservo at o fim, guardo
dia-xv, T > xv eu fundo, liqidifico
dia-xrmai, T > xrmai(a/hj) eu uso at o fim, eu gasto
dia-chfzomai, T chfzomai eu voto em ordem
ddagma-tow, t, T ddagmat- a lio (aprendida, dada)
didaktw,,n, T didakt--- ensinvel, que se pode ensinar
didaskaleon-ou, t, T didaskaleo- a escola
didaskala-aw, , T didaskala- o ensinamento, a lio
didskalow-ou, , T didskalo- o mestre
didskv, T didask- ddaja-deddaxa-
didxyhn-deddagmai eu ensino
didax-w, , T didax- o ensinamento, preceito
didum-tokow,on, T > -toko- que pariu gmeos
ddumoi-vn, T ddumo- gmeos, nascidos junto
ddvmi, T didv- dsv-dvka-dsv-
ddvka-dyhn-ddomai eu dou
di-ek-pptv, T > pptv eu caio fora atravs
di-elanv, T > lanv eu passo por
di-j-eimi, T > emi eu percorro, eu atravesso
di-ej-rxomai, T > rxomai eu avano atravs, chego ao fim
di-eredv, T > redv eu me apoio em, estaqueio
di-ereun(a), T reunaj- eu perscruto, procuro a fundo
di-rxomai, T > rxomai eu atravesso, exponho detalhadamente
di-etw,w, T diets- de dois anos
di-eu-krin(e), T > krinej- eu separo, distingo bem
di-xv, T > xv eu separo, afasto, seguro distncia
dzhmai, T dizh- eu procuro
di-ghma-tow, t, T dighmat- narrativa, conto
di-hgomai (e), T > gomai eu conto, narro, discorro
di-hmerev, T mereu- eu passo o dia
di-hmi, T > hmi deixo passar
di-stamai, T > sthmi eu divirjo, eu me separo
di-sthmi, T > sthmi eu separo, divirjo
di-isxurzomai, T sxuridj- eu afirmo com fora, insisto

mur_ii03.p65 494 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 495

dikzv, T dikadj->z-dkasa-dedkaka-
diksyhn-dedkasmai eu sentencio, julgo
dikaiologomai, (e) T logej- eu me justifico
dkaiow,a,on, T dkaio-a-o- justo
dikai(o), T dikaioj- eu penso justo
dikaiosnh-hw, , T dikaiosnh- a justia (sentimento), probidade
dikaio-praga-aw, , T > praga- a ao justa, prtica justa
dikaio-prag(e), T pragej- eu pratico a justia
dikavw, T dkaio- com justia, justamente
dikanikw,,n, T dikanik--- perito em tribunais
dikastw-o, , T dikast-/- o juiz
dikastrion-ou, t, T dikastrio- o tribunal
dkella-hw, , T dkella- o garfo de duas pontas
dkh-hw, , T dkh- a justia, sentena, pena
dkhn didnai cumprir sentena, pagar pena
dkhn pityhmi tin imponho pena a
dktuon-ou, t, T dktuo- a rede, a tarrafa
*dkv, T dik-dikon-dikn (Hom.) eu jogo, atiro
di-moirthw-ou, , T > moirth-/a- que recebe duplo soldo
d-morfow,on, T dmorfo- de duas formas ou aspectos
din(e), T dinej- eu fao girar
dneuma-tow, t, T dneumat- o turbilho
dnh-hw, , T dnh- turbilho, vrtice
di, (di ) por que
Diognhw-ouw, , T Digenes- Digenes
di-oid(e), T odej- eu incho completamente
di-oik (e), T > ok eu administro
di-okhsiw-evw, , T okhsj-ej-hj- a administrao, diviso
di-llumai, T > llumi eu me arruno, pereo
di-olusynv, T > lisynv eu desliso atravs, me substraio
di-omologomai, T mologej- eu fao uma conveno
Dionsiow-ou, , T Dionsio- Dionsio
dionsiow,a,on, T dionsio-a-o- de Dioniso, dionisaco
Dinusow-ou, , T Dinuso- Dioniso
diper (di per) porque, por que
di-ory(o), T > ryoj- eu corrijo, endireito
di-orzv, T > rzv eu separo, defino
di-orttv (-ssv), T > rttv eu escavo, perfuro
dow,a,on, T do-a-o- divino

mur_ii03.p65 495 22/01/01, 11:50


496 vocabulrio grego-portugus

diti (di ti) pelo que, por que


di-oxetev, T > xete- eu derivo
di-plsiow,a,on, T diplsio-a-o- duplo
d-pleyrow,on, T dpleyro- de dois pletros (2 x 30m)
di-plow,,on, T > plo-h-o- duplo, dobrado
d-pouw-podow, T dpod- de dois ps, bpede
dw duas vezes
diskev, T disckeu- eu lano o disco
dskow-ou, , T dsko- o disco
dis-tzv, T distagj->z- eu me divido, estou em dvida
dittw,,n, T ditt--- duplo
di-upnizv, T diupnidj->z- eu acordo, desperto
difyra-aw, , T difyra- a pele (veste, bolsa...)
d-frow-ou, , T dfro- o assento do carro, assento
dxa em dois, em dobro, separado
dix-muyow,on, T dixmuyo- de fala dupla, eqvoco
dix-noia-aw, , T dinoia- divergncia de opinio
dic(a), T dicaj-/dichj- eu tenho sede
dca-aw, T dca- a sede
dch-hw, , T dch- a sede
dcow-ouw, t, T dces- a sede
dicdhw,ew, T dicdes- sedento
dvgma-tow, t, T dvgmat- a perseguio, e o objeto perseguido
dikv, T divk-dvja-dedvxa-
dixyhn-dedvgmai eu sigo, persigo, aspiro a
dvjiw-evw, , T dvjj-ej-hj- a perseguio (ato de)
di-ruj-xow, , T dirux- a fossa, trincheira, canal
dmv-w, , T dmv- a domstica, escrava
dgma-tow, t, T dgmat- a opinio, deciso, decreto
dokzv, T dokdj-> z- eu observo, presto ateno
dok (e), T dokej- eu creio, parece-me
dkhsiw-evw, , T dkhsj-ej-hj- parecena, opinio (o ato de)
dokimzv, T dokimadj->z-dokmasa-
dokimsyhn-dedokmasmai eu submeto a provas, aprovo, verifico
dokimasa-aw, , T dokimasa- prova, verificao de aptido (cidadania)
dkimow,on, T dkimo- aprovado
dliow,a,on, T dlio-a-o- doloso, enganador
dolixdeirow-on, T dolixdeiro- de pescoo longo
dolixw,,n, T dolix--- longo, comprido

mur_ii03.p65 496 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 497

dlow-ou, , T dlo- o dolo, a trapaa


dol (o), T doloj- eu engano, iludo
dma-tow, t, T dmat- a coisa dada, o presente
dmow-ou, , T dmo- a casa, palcio, apartamento
dnaj-kow, , T dnak- o canio, a vara
don(e), T donej- eu agito, sacudo
dja-hw, , T dja- a crena, glria, (o que parece), opinio
dojzv, T dojatj- > z- eu opino, conjeturo, decido
djanta-vn, t, T djant- o que me parece (que eu decido)
dor-w, , T dor- a pele, o couro fresco
dorkw-dow, , T dorkd- a gazela
dorphstw,o, , T dorphst- a hora da ceia, a noite
drpon-ou, t, T drpo- o jantar, a ceia
dru-atow, t, T drat- a lana
dru-dratow, t, T > dorW/ dourat- a lana
doru-frow-ou, , T > fro- porta-lana, lanceiro
dsiw-evw, , T dsj-ej-hj- a dao, o ato de dar
dotow,a,on, T doto-a-o- o que se deve dar
doulea-aw, , T doulea- a servido
doleiow,a,on, T doleio-a-o- de escravo
doulev, T douleu- sou escravo, sirvo
dolh-hw, , T dolh- a escrava
doulikw,,n, T doulik--- de escravo, vil, baixo
doulhh-hw, T doulhh- (jn.) a servido, escravido
doulomai(o), T douloj- eu escravizo, torno escravo
dolow-ou, , T doulo- escravo, servo
doulosnh-hw, , T doulosnh- a servido
doul (o), T douloj- escravizo
dolvsiw-evw, , T dolvsj-ej-hj- escravizao
drgma-tow, t, T drgmat- o feixe, o ramalhete,
drkvn-ontow, , T drkont- a serpente, o drago
draxm-w, , T draxm-/- a dracma
drma-tow, t, T drmat- o ato, drama
dramatikw,,n, T dramatik--- relativo ao, dramtico
drapetev, T drapeteu- eu empreendo fuga
drapthw-ou, , T drapth- o fugido, fugitivo (escravo)
drssomai T dragj->ss/tt-
drajmhn-ddragmai eu pego, eu tomo, eu colho

mur_ii03.p65 497 22/01/01, 11:50


498 vocabulrio grego-portugus

dr (a), T draj-drasa-ddraka-
drsyhn-ddramai eu ajo, eu fao
drepnh-hw, , T drepnh- a foice, o alfanje
drpanon-ou, t, T drpano- a foice, a ceifadeira
drepanh-frow-ou, , T > fro- porta-foice
drpv, T drp-, drap-dreca
/drapon-drphn/drfyhn eu colho, recolho
drimw,ea,, T drimW-, drimeW- de cheiro forte, acre, picante
dromaow,a,on, T dromao-a-o- que corre, gil
dromw-dow, , T dromd- o corredor(a)
dromew-vw, , T dromW- o corredor
drmow-ou, , T drmo- a corrida
drsow-ou , T drso- o orvalho
dros(o), T drosoj- eu orvalho, cubro de orvalho
druw-dow, , T drud- drade, habitante da floresta
drumw-o, , T drum- a floresta de carvalhos
drw-druw, , T dr- o carvalho
drfaktow-ou, , T drfakto- a barra do tribunal, da assemblia
duw-dow, , T dud- o par, o nmero dois
dnamai, T duna- dunmhn/dunmhn-
dunsomai-dunyhn-dednamai eu posso, tenho fora para
dunmenow,h,on, T dunmeno-a-o- podendo (part.)
dnamiw-evw, , T dnamj-ej-hj- a fora, potncia
dunsthw-ou, , T dunsth- o soberano, o senhor
dunastea-aw, , T dunastea- a dominao, poder, governo
dunastev, T dunasteu- eu tenho o poder, eu reino, governo
dunatw,,n, T dunat--- potente, capaz, possvel
dunattatow,h,on. T -tato-h-o- o mais potente
dnv, T du-/ dun-dun/dusa
-dsomai-dduka eu penetro, me visto
do dois
dus- prefixo com sentido de dificuldade,
pena, privao
dus-axw, s, T dusaxs- que ecoa mal, triste
ds-batow,on, T dsbato- de acesso difcil
dus-lpistow,on, T duslpisto- inesperado, surpreendente
Dshriw, idow, , T Dshrid- Disride
dus-hxw, s, T dushxs- que ecoa mal, langoroso, triste
dsiw-evw, , T dsj-ej-hj- o pr-do-sol, mergulho

mur_ii03.p65 498 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 499

dus-kata-polmhtow,on, T -polmhto- difcil de vencer


dus-kola-aw, , T duskola- o mau humor
dus-kolow,on, T dskolo- mau carter, intratvel
dusma-n, a, T dusm- os mergulhos (dos astros)
dus-mneia-aw, T dusmneia- malquerena, hostilidade
dus-menw,w, T dusmens- hostil, mal-intencionado
dusmena-aw, , T dusmena- malquerena, m mente
dusm-w, , T dusm- o mergulho dos astros (o pr)
ds-morfow,on, T dsmorfo- disforme, feio
dus-jnetow,on, T dusjneto- difcil de compreender
dus-knvw, T dsokno- com pesar
dus-pritow,on, T dusprito- difcil de atravessar
dus-peca-aw. , T duspeca- indigesto
dus-prs-odow,on, T dusprsodo- de acesso, abordagem difcil
dus-rigow,on, T dsrigo- friorento, no gosta de frio
dus-sbeia-aw, , T dussbeia- a impiedade
dus-sebw,w, T dussebs- mpio
dsthnow, on, T dsthno- infeliz
dus-tux (e), T dustuxej- tenho m fortuna, tenho azar
dustxhma-tow, t, T dustxhmat- infortnio, desgraa
dus-tuxw,w, T dustuxs- inafortunado, azarado
dus-for(e), T disforej- suporto com dificuldade
dus-xemenow,on, T xemeno- glacial
dus-xeranv, T > xeranj- eu me impaciento, levo a mal
dus-xerw,w, T dusxers- enjoado, chato
dus-dhw,ew, T dusdew- de odor difcil, fedorento
dv / do dois
dv (domai). T > du-/dun- dsomai
-dun-dduka enfio (-me), mergulho, visto
ddeka doze
dvdekforow,on, T > foro- que produz 12 vezes ao ano
dma-tow, t, T dmat- edifcio, habitao, aposento
dvmtion-ou, t, T dvmtio- quarto, aposento
dvre-w (dvrei-w), , T dvrei- o presente, regalo
drhma-tow, t, T drhmat- o presente, o regalo
dvrizv, T dvridj->z- eu falo drico
dvr (e) (-omai), T dvrej eu presenteio
Dvriew-vw, , T DvrihW Dorieu
dron-ou,t, T dro- o dom, presente

mur_ii03.p65 499 22/01/01, 11:50


500 vocabulrio grego-portugus

e 5 (cinco)
,e 5.000
acus. do reflexivo arcaico de 3a pessoa
(Hom., Her., Hes., Lricos)
n (n/n) se eventual > subjuntivo
ar-arow, t, T ar- a primavera
arzv, T aridj->z- tenho ares de primavera
arinw,,n, T arin--- primaveril
auto/autn/aut, T at--- de si mesmo/se mesmo/a si mesmo
(a), T aj-, sv, easa, eaka deixo, permito
bdomkonta 70
bdomow,h,on, T bdomo-h-o- stimo
benow-ou, , T beno- o bano
ggeia-vn, t, T ggeio- os bens, posses, terra
ggvn, ggion, T ggion mais prximo
g-ggnomai, T > ggnomai eu encontro em, eu naso em
ggistow,h,on, T ggisto-h-o o mais prximo, muito prximo
g-grfv, T > grfv eu inscrevo, registro
ggu(a), T gguaj- eu garanto, ponho em custdia
gguhtw-o, , T gguht- o fiador
gg-yen de perto
ggw perto de
gersiw-evw, , T gersj-ej-hj- o despertar, o ato de acordar
gertikw,,n, T gertik--- prprio para despertar, excitar
g-kayergv (-gnumi), T > ergv mantenho preso, fechado
gkayedv, T > kayedv eu adormeo em
g-kal (e), T > kal(e) eu acuso, denuncio
g-kata-lepv, T > lepv eu deixo para trs, abandono
g-kalptv, T > kalptv eu cubro, escondo
g-keimai, T > kemai eu fico sobre, insisto com
g-kfalow-ou, T gkfalo- o encfalo, crebro, miolo
g-klhma-tow, t, T gklhmat- a denncia, a acusao (o libelo)
gkoila-vn, t, T gkoilo- as entranhas, a barrigada
g-krteia-aw, , T gkrteia- a resistncia, temperana
g-kratw,w, T gkrats- resistente, resistente

mur_ii03.p65 500 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 501

g-krbv (-ptv), T krb-nkruca-


gkkrufa- gkkrimmai eu oculto, eu me oculto em
g-krufaw-ou, (rtow), T gkrufa- o (po) assado na cinza
gkmion-ou, t, T gkmio- o elogio
gnvn, T gnv- aor. de gignskv eu conheo
g-xeirdion-ou, t, T gxeirdio- o instrumento manual, o punhal, o manual
gxeir(e), T gxeirej- ponho as mos, empreendo
g-xeirzv, T gxeiridj-nexerisa-
gkexerika eu ponho nas mos, entrego
g-xv, T > xv eu sirvo (vinho), verto em
gxow-ouw, t, T gxes- a lana, espada, arma
g-xronzv, T gxronidj->z- demoro em, perduro
g-xvr (e), T > xvr(e) eu coloco, dou lugar a, permito
g-xriow,a,on, T gxrio- da terra, local, aborgene
g/gge eu/eu por mim (restritivo)
dakon, T dak- aor. de dknv, eu mordo
dafow-ouw, t, T dafes- o fundamento, o solo, leito (do rio)
desma-tow, t, T desmat- a comida
ddoka, T d- perf. de *dv, eu como
domai, T d- desid./futuro de comer *dv
dow-ouw, t, T des- a sede, a s, o assento
dra-aw, , T dra- o assento, a cadeira
draow,a,on, T draio-a-o- firme, assentado
dramon, T dram- aor. de po-didrskv, eu corro
dun, T du- aor. de dv/dnv, eu visto
dv, T d-domai-ddoka
/dhda-dsyhn eu como, consumo
dvd-w, , T dvd- a comida
ddimow,on, T ddimo- comvel
dvka, T dv-/do- aor. de ddvmi, eu dou
yw-dow, ,, T yd- o habituado, habitu
yeira-aw, , T yeira- a cabeleira
yelontw-o, , T yelont- o voluntrio, que age por vontade
yelont, T ylont- voluntariamente
yelosiow,on, T yelosio- voluntrio
ylv (ylv), T yel-/yel-yelon-
ylhsa-ylhka eu aceito, consinto, eu quero
yzv, T ydj-> z-eyisa-ysv/yi-
eyika/evya-eysyhn-eyismai eu tenho o costume, o hbito

mur_ii03.p65 501 22/01/01, 11:50


502 vocabulrio grego-portugus

yisma-tow, t, T yismat- o costume, o hbito


ynow-ouw, t, T ynes- o povo, nao, raa
yow-ouw, t, T yes- o costume, o hbito
e se (possvel/irreal)
ear-ow, T ear-/ar-/r- a primavera
ednai, T ed- inf, perf. de ver-saber
edon, T Wid > ed- aoristo de ver, vi, vejo
edow-ouw, t, T edes- a viso, o aspecto, imagem, forma
edw-tow, T edt- part. perf. at. neutro de ver-saber
edua part. perf. at. fem. de ver-saber
edvlon-ou, t, T edvlo- a imagem, esttua
edw,ua, w, T edot- edua-edot- part. perf. at. de ver-saber >
sabedor, sabendo
eye oxal
ekzv, T ekdj-kasa/ekasa
-ekaka-eksyhn-ekasmai/kasmai eu imagino, eu conjecturo, formo imagem
ek, T ek- por acaso, ao acaso, ao que parece
ekw-ektow, t, T ekt- o que parece, verossmil,
part. perf. neutro de oika
ekw stin natural, conveniente
ekw-tow, t, T ekt- o verossmil, o que parece
ekosi vinte
ekostw,,n, T ekost--- vigsimo
ektvw, T ekot- verossmil, provavelmente
ekv, T ek- eu cedo
ekn-now, , T ekn- a imagem, retrato, esttua
ekw,ua,w, T ekt-ua-kt- part. de oika <ekv, que parece bem,
verossmil, natural
el(e), T elej- eu fao rolar, eu enrolo
elhfa. T elhf- perf. at. de lambnv
ellv, T elj->ll-/l-el-lsa-
/elsa-lhn-elmai eu fao rolar, em enrolo
elon, T l- aor. ind. de pegar, tomar, peguei, pego
ema-tow, T emat- a veste, hbito, manto
emartai, T emar- est decretado (pela moira)
emarmnh-hw, (txh), T emarmnh- o destino, a sorte, a sina
emi, T -/ ei-impf.ein/a-nai eu vou (ir)
em, T s-/s-impf./n-somai eu sou
epen, T ep- inf. aor. de dizer

mur_ii03.p65 502 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 503

eper se, se realmente


epon, T ep- aor. ind. de dizereu disse, eu digo
epn-ntow, T epnt- (epon) tendo dito (part. aor. neutro)
epn,osa,n, T epont-ousa-ont- tendo dito
ergmw-o, , T ergm- a priso, o ato de prender
ergv / rgv / rgv T Werg > erg-
erjv-, erja-erxyhn-ergmai eu afasto, empurro, impeo
ergv/rgv/rgv-T Wrg-erjv
-erja-erxyhn-erkmai eu prendo, eu fecho
eresa-aw, , T eresa- o bater dos remos
erhka, T erh- perf. at. de *erv, eu digo
erhmai, T erh- perf. pas. de *erv, eu digo
ern-now, , T ern- jovem de at 20 anos em Esparta
ernh-hw, , T ernh- a conveno, a paz
erhnaow,a,on, T erhnao-a-o- de paz, pacfico
erhnev, T erhneu- eu fao a paz, eu vivo em paz
erhnikw,,n, T erhnik--- de paz, pacfico
erkt-w, , T erkt- a priso
erv, T rj-, ron/
rmen-erhka,erhmai eu digo, eu falo
erneia-aw, , T erneia- a dissimulao, ironia
ervnikw,,n, T ervnik--- dissimulado, irnico
ew, mi, n, T n-, ma-, n- um, uma (numeral)
ew (nw > w) para (dentro)
es-aggllv, T > ggllv eu anuncio para
es-gv, T > gv eu introduzo, levo para
es-llomai T > llomai eu salto sobre, para, contra
es-af-iknomai (e), T knomai eu chego at, eu entro em
es-banv, T > banv eu penetro, vou a
es-bllv, T > bllv eu jogo dentro, irrompo
es-bol-w, , T esbol- a invaso, a irrupo
es-dxomai. T > dxomai eu acolho, recebo
es-domai, T > d-/dn- eu entro, eu me visto
es-eimi (emi). T > emi eu entro (em cena, no tribunal)
es-rxomai. T > rxomai eu chego em, a, eu adiro, compareo
es-hgomai(e), T > gomai(e) eu introduzo
es-yv, T > yv eu acorro
es-hmi. T > hmi eu lano dentro, introduzo
es-kay-or, T > r(a) eu estou vigilante, alerta

mur_ii03.p65 503 22/01/01, 11:50


504 vocabulrio grego-portugus

es-kllv, T > kelj->kell-, kel- eu aporto, chego navegando


skv, T isk-, iskon eu fao assemelhar, assemelho,
tenho o ar de
es-odow-ou, , T esodo- entrada, acesso
es-or(a), T > r(a) eu olho para, enxergo
es-ormzomai, T rmid-j->z- eu entro no porto
esomai, T Wid-/ ed- od- eu saberei
es-phd(a), T esphdaj- eu salto em, piso para dentro
es-pptv, T > pptv eu caio em, eu me precipito
es-plv, T > plv eu entro navegando
es-trxv, T > trxv eu corro para
es-frv, T > frv eu pago, trago, contribuo
es-for-w, , T esfor- o aporte, a contribuio
esv no interior, dentro
es-vy (e), T > y(e) eu empurro para dentro
eta depois, a seguir
evya, T ey-/ yzv eu costumo, tenho o hbito de
evyw,ua,w, T evyt-yua-yt- acostumado, que tem o costume
k (ej) de (de dentro para fora)
kw distncia, longe de
kastow,h,on, T kasto-h-o- cada um
katerkiw, T ktero- cada vez
kterow,a,on, T ktero-a-o- cada um dos dois
katrv-yen, T ktero- de cada lado (dos dois lados)
katg-xeirow, on, T katogxeiro- centmano, de cem mos
katmbh-hw, , T katmbh- a hecatombe
katn cem
kattarxow-ou, , T > rxo- o centurio
k-bagkev, T > bagkev eu me transporto em delrio
k-banv, T > banv eu saio, desembarco, deso de
k-bllv, T > bllv eu jogo fora, atiro
k-bo(a), T > bo(a) eu solto um grito
k-gel(a), T > gel(a) eu caio na risada
k-gonow,on, T kgono- descendente
k-drv, T > drv eu esfolo, tiro a pele
k-dxomai, T > dxomai eu recolho, recebo de
k-didskv, T > didskv eu fao aprender, ensino
k-didrskv, T > didrskv eu escapo correndo
k-ddvmi, T > ddvmi eu entrego, devolvo

mur_ii03.p65 504 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 505

k-dotow,on, T kdoto- entregue


k-dnv, T > dnv/dv eu desvisto, tiro a roupa
k-dv, T > dv/dnv eu me livro, desvisto
ke l
ke-yen de l
kenow,h,o, T keino-h-o- de l, aquele
ke-se para l
k-yev, T yeoj- eu desgarro
k-yermanv, T yermanv eu aqueo fortemente,
esquento (completamente)
k-ylbv, T > ylbv eu esmago, eu oprimo, aperto
k-kayarv, T > kayarv eu limpo, eu purifico
k-ka-deka dezesseis
k-kav, T > kav eu acendo, inflamo, queimo
k-kalv, T > kalv eu chamo para reunir, convoco
k-kalptv, T > kalptv eu descubro, revelo
k-klptv, T > klptv eu furto, levo s escondidas
k-klhsa-aw, , T kklhsa- a assemblia
k-klnv, T > klnv dobro, declino
k-kolptv, T > kolafj- fao eclodir, fao sair de
k-komzv, T > komzv eu levo embora, levo comigo
k-kptv, T > kptv eu corto, secciono, abato
k-krmamai, T krma- eu estou dependurado de
k-kubist(a), T kubistaj- eu fao cambalhotas
k-kvf(o), T kvfoj- eu ensurdeo
k-lanynv, T > lanynv eu fao esquecer
k-lgv, T > lgv eu escolho, eu elejo
k-lepv, T > lepv eu abandono, deixo para trs
k-leiciw-evw, , T kleicj-ej-hj- o abandono, eclipse
k-lektw,,n, T lekt--- eleito, escolhido de (entre)
k-lv, T > lu- eu dissolvo, eu rompo
k-manynv, T > manynv eu entendo, aprendo completamente
k-mssv, T > kmagj->ss/tt eu tiro enxugando, eu enxugo
k-metr(e), T > metrej- tiro medida de
k-nxomai, T > nxomai eu saio nadando
kousvw, T knt- voluntariamente, de per si
k-pmpv, T > pmpv eu mando em expedio
k-ptomai, > T > ptomai eu alo vo, saio voando
k-phd(a), T kphdaj- eu salto de, eu me lano de

mur_ii03.p65 505 22/01/01, 11:50


506 vocabulrio grego-portugus

k-pnv, T > pnv eu bebo at o fim


k-pptv, T > pptv eu caio de, eu sou expulso
k-plv, T > plv eu zarpo, desfraldo velas
k-plssv (-ttv), T > plttv eu aterrorizo, deixo estupefato
k-pnv, T > pnv eu exalo, eu expiro
k-podn, T k-pod- fora dos ps, longnqo
k-polem (e), T > polem(e) eu excito para a guerra
k-poliork (e), T > poliork(e) eu conquisto pelo cerco
k-pon (e), T > pon(e) eu executo, completo o trabalho
k-pvma-tow, t, T kpvmat- taa, copo de beber
k-rusiw-evw, , T =sj-ej-hj- o jorro da fonte
k-stasiw-evw, T > stsiw levantamento de, (o esprito), xtase
k-tenv, T > tenv eu estendo, estico
k-tmnv, T > tmnv eu retalho, corto fora
ktmorow-ou, , T ktmoro- o hectmoro, sexta parte
k-tyhmi, T > tyhmi eu exponho, demonstro
k-tnv, T > tnv eu pago, cumpro o contrato
ktow,h,on, T kto-h-o- sexto
k-tw fora, de fora
k-trpomai, T > trpv eu me desvio de, saio de rumo
k-trxv, T > trxv eu corro para fora
k-trbv, T > trbv eu tiro triturando, eu devasto, destruo
Ektvr-orow, , T Ektor- Heitor
k-fanv, T > fanv eu divulgo, revelo, declaro
k-frv, T > frv eu retiro, levo para fora
k-fegv, T > fegv eu escapo de, caio fora
k-for-w, , T kfor- o fretro, a transladao
k-for(e), T fprej- eu levo embora
k-fob(e), T kfobej- eu espanto, eu assusto
k-frvn,on, T kfron- que perdeu o juzo
k-xv, T > xv eu verto de, derramo
k-xvr(e), T > xvrej- eu saio, emigro, desloco
kn-osa,n, T knt-kosa-knt- espontneo, voluntrio
labon, T lab- aor. ind. de lambnv
layon, T lay- aor. ind. de lanynv
laa-aw, , T laa- a oliveira - oliva
laion-ou, t, T laio- o azeite de oliva
lasiw-evw, , T lasj-ej-hj- a corrida
lssvn,on (-ttvn,on), T lasson- menor, inferior

mur_ii03.p65 506 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 507

lattomai, T lattej- eu diminuo, torno-me menor


lttvsiw-evw, , T lttvsj-ej-hj- a diminuio
lanv, T laun-la-lsv
/l-lasa-llaka
-lyhn-llamai eu me movo, dirijo, marcho, avano
lfeiow,on, T lfeio- de veado
lafh-blow,on, T lafhblo- que atira em veado, caa veado
lafow-ou, /, T lafo- o cervo, a cerva
lafrw,,n, T lafr--- lesto, gil
lxistow,h,on, T lxisto-h-o- o menor, menos numeroso
laxw,ea,, T laxW, laxeW- pequeno
legktikw,,n, T legktik--- que critica, que censura, convence
legow-ou, , T lego- queixume, luto (elegia)
legxow-ou, , T legxo- a prova da culpa
lgxv, T legx- legj-legxa acuso, censuro, provo, demonstro
lemvn,on, T lhmon- piedoso, compassivo
leow-ouw, t, T lees- compaixo, piedade
le (e), T leej- tenho piedade de
len - lsyai, T l- inf. aor. de pegar, tomar
leuyera-aw, , T leuyera- a liberdade
leuyriow,a,on, T leuyrio-a-o- que fala ou age como homem livre
leyerow,a,on, T leyero-a-o- livre, liberal, generoso
leuyer(o), T leuyeroj- eu liberto, livro
leuyrvsiw-evw, ,
T, leuyrvsj-ej-hj- libertao
lesomai, T leu-s- fut. de ir, vir (rxomai)
lefntinow,h,on, T lefntino-h-o- de marfim
lfaw,antow, , T lfant- o elefante, o marfim
lij-ikow, , T lik- a espiral, hlice
lluya, T ly- perf. de vir, chegar (rxomai)
lfyhn, T lab-/lhb- ind. aor. pas. de lambnv
lyen, T ly- inf. aor. lyon, vir, chegar
lyv, T ly- subj. aor. de vir, chegar
lyn,osa,n, T lynt-yosa-ynt- part. aor. de vir, chegar
ligmw-o, , T ligm- a volta, o turno
Elikvniw-dow, T Elikvnid- Helikonade
lij-kow, , , T lik- tortuoso, que gira
lssv/ttv, T likj->ss/tt eu fao virar, eu viro
lkow-ouw, t, T lkes- a ferida, chaga

mur_ii03.p65 507 22/01/01, 11:50


508 vocabulrio grego-portugus

lkv, T lku- eu puxo, eu arrasto


lk(o), T lkoj- eu ulcero, eu firo, machuco
lkv, T lk-/lkW eu puxo, eu arrasto, eu peso
lkvsiw-evw, , T lkvsj-ej-hj- a ulcerao
llborow-ou, , T llboro- o helboro
Ellw-dow, , T Elld- a Grcia
l-lepv, T > lepv eu deixo de lado, neglijo
Ellhn-hnow, , T Ellhn- heleno, grego
Ellnh-hw, , T Ellnh- Helena
Ellhnikw,,n, > Ellhnik--- grego, helnico
llhnikw, T llhnik- em grego, grega
Ellhnw-dow, , T Ellhnd- a grega
llhnzv, T llhndj->z-llnizon-
llhni-llnisa-
llhnsyhn-llnismai eu falo grego, eu torno grego
llhnist em grego, grega
Ellspontow-ou, , T Ellsponto- o Helesponto
low-ouw, t, T les- o mangue, brejo, paul
lpzv, T lpdj->z-lpisa-lpsv/
lpi-lpika eu espero
lpw-dow, , T lpd- a esperana
lpv, T lp- eu fao esperar
lv/lvmai, T l- subj. aor. de pegar, tomar
l(a), T laj- eu conduzo, toco, dirijo
ldhw,ew, T ldes- pantanoso
ln,osa,n, T lnt-osa-nt- part. aor. de pegar, tomar
mauto,w, T maut--- de mim mesmo
mautn,n, T maut--- me mesmo (a mim...)
maut,, T maut--- a mim mesmo
m-banv, T > banv eu marcho em, eu entro em
m-bllv, T > bllv eu jogo dentro, irrompo
m-bamma-tow, t, T mbammat- o molho
m-bw-dow, , T mbd- a sapatilha, sandlia
m-bibzv, T > bibzv eu fao subir, montar em
m-bi (o), T > bi(o) eu resido em
m-blpv, T > blpv eu olho, observo
m-bol-w, , T mbol- a invaso, o ataque
m-braxu, T mbraxW- em breve
m-broxzv, T mbraxidj->z- eu enlao, amarro, complico

mur_ii03.p65 508 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 509

m(e), T mej-moun-mesa-msv>-
mmhka-myhn eu vomito
metikw,,n, T metik--- relativo a vmito, vomitivo
metow-ou, , T meto- o vmito
m-melw,w, T mmels- bem-cuidado, apropriado
m-melw, T mmels- com cuidado
m-mnv, T > mnv eu fico firme, permaneo no lugar
m-misyow,on, T mmisyo- assalariado, contratado
mw,,n, T m--- meu, minha
mpaw entretanto, nesse nterim
m-pedow,on, T mpedo- fixo, duradouro
m-peirow,on, T mpeiro- experiente, prtico, perito
m-ped(o), T mpedoj- eu confirmo, sanciono
m-peirow,on, T mpeiro- experiente, perito, sabido
m-pesn,osa-n, T pes/pt- part. aor. de mpptv
m-pgnumi, T > pgnumi eu fixo dentro, eu amarro
m-pmplhmi, T > pmplhmi eu encho completamente
m-pmprhmi, T > pmprhmi eu incendeio, queimo
m-pptv, T > pptv eu caio dentro, invado
mpw-dow, , T mpd- a vespa
m-lastron-ou, T plstro- emplastro
m-plkv, T > plkv eu embrulho em, eu enlao
m-plktvw, T mplhkto- veementemente
mplhjiw-evw, , T mplhjj-ej-hj- deslumbramento, extravagncia
m-pnv, T > pnv eu sopro em
m-podzv, T mpodidj->z-nepdizon-
mpodi-nepodsyhn-mpepdismai eu atravanco, entravo, jogo aos ps
m-podn aos ps, bvio
m-poi (e), T > poi(e) eu fabrico, executo, , introduzo, insiro
m-poreomai, T > poreomai eu marcho em, eu comercio, eu trafico
mpora-aw, T mpora- comrcio, mercadoria
m-porow-ou, , T mporo- o depositrio, comerciante
m-prhsiw-evw, , T prsj-ej-hj- o incndio
m-pros-yen em frente, a partir da frente
mprsyiow,on, T mprsyio- o da frente, frontal
m-purow,on, T mpuro- queimando, em fogo, ardente
m-fasiw-evw, , T mfasj-ej-hj- a impresso, viso clara
m-ferw,w, T mfers- parecido
m-frttv/ssv, T > frssv eu intercepto

mur_ii03.p65 509 22/01/01, 11:50


510 vocabulrio grego-portugus

m-frnvw, T mfronon- moderadamente, sabiamente


m-fut (e), T > fut(e) eu planto em, introduzo
m-futow,on, T mfuto- inato, plantado em
m-fv, T > fv eu fao nascer em, naso em
m-cuxow,on, T mcuxo- que tem flego, animado
n em, dentro de + locativo
n-agw,w, T nags- maldito
n-allj, T llo- alternativamente
n-antiomai (o), T nantioj- ponho-me contra
n-ntiow,a,on, T nntio-a-o- contrrio, adversrio
n-argw,w, T nargs- evidente, manifesto
n-arizv, T narigj->z
-nrija-narjv- eu despojo, mato em combate
n-armttv, T > rmttv eu ajusto em
natow,h,on, T nato-a-o- nono
n-aulow,on, T naulo- que toca a flauta, que habita em caverna
nav, T > av eu acendo a fogueira
n-dew,w, T ndes- necessitado, indigente
n-deia-aw, , T ndeia- a indigncia
n-deknumi, T > deknumi mostro, indico
n-deka onze
n-dxomai, T > dxomai tomo sobre mim, admito, aceito
ndexmenow,h,on, T ndexmeno-h-o- possvel, decorrente
n-domai, T ndeW- eu tenho falta de
n-dv, T > dv eu amarro
n-dew, T ndes- insuficientemente
n-dhlow,on, T ndhlo- claro, evidente
n-diaitmai, T diataj- eu passo a vida em
n-dia-trbv, T > trbv eu passo meu tempo em, com
n-ddvmi, T > ddvmi ponho nas mos, entrego
ndo-yen de dentro, do interior de
ndoizv, T ndoiadj->z eu hesito, duvido
n-don dentro de
n-dojow,on, T ndojo- ilustre, glorioso
ndotrv, T ndtero- do lado de c
n-dv, T > dv/dnv visto(-me), revisto
n-dra-aw, , T ndra- a emboscada
n-edrev. T nedre- fao emboscada
neikon aor. ind. de portar (negkon)

mur_ii03.p65 510 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 511

n-eimi, T > emi estou dentro, em


neka/neken por causa de
negkn,osa,n,
T negknt-osa-nt- part. aor. de portar, levar (frv)
n-edrev, T > drev eu fao armadilhas
new,,n, T ne--- surdo-mudo
n-ergzomai, T > rgzomai eu opero em, eu fao nascer, eu produzo
n-esyv, T syv eu ceio em, sou comensal
n-estw, T nestt-(sthmi) presente, dentro
n-xomai, T > xv estou seguro, estou preso em
n-ya a
ny-de aqui, para c
ny-per a precisamente
n-yata / ntaya l
n-yen da, de l
n-yn-de daqui
nyeten / nteyen daqui, de l
n-yumomai (e), T nyumej- eu reflito, considero
n-ymhma-tow, t, T nymhmat- o pensamento, reflexo, deciso
n-ymiow,on, T nymio- que afeta ao corao, a conscincia, ao peito
n em
n em, a
n-i (nesti) a ( possvel)
niasiow,on, T niasio- de um ano
niautw-o, , T niaut- o perodo de tempo, o ano
nioi,ai,a, T nio-a-o- alguns
no-te algumas vezes
n-sthmi, T > sthmi eu ponho dentro, estou dentro
n-kernnumi, T > kernnumi eu mesclo, eu misturo dentro
nna 9 (nove)
n-no (e), T > no(e) eu tenho na mente, reflito, penso
n-noia-aw, , T nnoia- a noo, concepo, idia
n-oik(e), T > okej- eu habito em
n-nomow,on, T nnomo- dentro da lei, legal
-nnumi, T - (hmi) eu revisto, visto
n-nuxow,on, T nnuxo- noturno
n-oik(e), T > okej- eu habito em
n-oikow,on, T noiko- habitante, residente em
n-oinow,on, T noino- cheio de vinho

mur_ii03.p65 511 22/01/01, 11:50


512 vocabulrio grego-portugus

n-oxl(e), T > xlej- eu importuno, eu aborreo


n-pliow,on, T nplio- referente s tomadas de armas
n-oplow,on, T noplo- equipado, armado
n-oxow,on, T noxo- sujeito, exposto a
n-sxer em fila, um depois do outro
n-taya / n-yata l
n-telw,w, T ntels- completo, terminado
n-tllomai, T > tllv eu dou ordens, comando
n-texnow,on, T ntexno- hbil, industrioso, perito
nteron-ou, t, T ntero- os intestinos
nteyen / nyeten daqui, de l
n-teujiw-evw, , T nteujj, ej, hj o encontro, a audincia
n-tyhmi, T > tyhmi eu ponho em, infundo, inspiro
n-timow,on, T ntimo- valioso
n-toma-vn, t, T ntomo- as vtimas ofertas aos mortos
n-tomow,on, T ntomo- entalhado
n-tnvw, T ntono- com intensidade, com ardor
n-tw dentro
n-trpomai, T trpv eu me inquieto, me reviro
n-trbv, T > trbv eu esfrego, trituro sobre, aplico
n-triciw-evw, T trcj, ej, hj aplicao de um corpo no outro
n-tugxnv, T > tugxnv eu topo com, encontro em
ntuxn,osa,n,
T > tuxnt-osa-nt- part. aor. de ntugxnv
n-pnion-ou, t, T npnio- o sonho
j / k de dentro para fora
j 6 (seis)
j-aggllv, T > ggllv eu proclamo, anuncio, propalo
j-agorzv, T > gorzv eu compro de novo, completamente
j-gv, T > gv eu retiro, levo para fora
j-air (e), T > ar(e) eu extraio, separo
j-arv, T > arv eu tiro, retiro
j-asiow,on, T jasio- extraordinrio, excessivo
j-ait(e), T > atej- eu exijo, eu demando
j-afnhw de repente, subitamente
j-aksioi,ai,a,T aksio-a-o- seiscentos
j-akosiostw,,n, T -st-- - seiscentsimo
j-akov, T > kov eu ouo completamente
j-alndv, T > lndomai eu tiro a poeira rolando

mur_ii03.p65 512 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 513

j-amartnv, T > martnv eu me engano, erro o alvo, fracasso


j-any (e), T > ny(e) eu floreo, cubro de flores
j-an-sthmi, T > sthmi eu fao levantar de, eu expulso
j-apat (a), T > pat(a) eu burlo, engano completamente
jphxw,, T japhxW de seis cvados
japnhw, jafnhw de repente, imediatamente
j-apo-stllv, T > stllv eu reenvio, envio de volta
j-argurzv, T > rguridj->z- converto em prata, vender
j-arskomai, T > resk- eu procuro agradar
j-ariym (e), T > riym(e) eu enumero
j-ark(e), T > rkej- eu sou suficiente, basto
j-artmai(a), T > rtaj- eu dependo de, me penduro de
j-elon/elmhn, T l- ind. aor. de retirar, tirar de
j-eimi (em), T > em eu sou de, possvel
j-eimi (emi), T > emi eu saio de, parto em expedio
j-erv, T > erv eu arranco
j-elanv, T > lanv eu expulso de, repilo
j-elgxv, T > lgxv eu refuto, demonstro
j-enexyew-esa-n,
T nexynt-esa-ynt- part. aor. pas. de negkon
j-epthdew a propsito
j-epstamai, T > pstamai eu sei bem, completamente
j-ergzomai, T > rgzomai eu executo, realizo
j-rxomai, T > rxomai eu saio de
j-estin possvel, permitido
j-etzv, T > tzv eu investigo, pesquiso
j-tasiw-evw, , T > tasj-ej-hj- a investigao, revista militar
j-eurskv, T > erskv eu descubro, encontro
j-xv, T > xv eu sobressaio, ultrapasso
j-gagon, T > gv ind. aor. de jgv
j-hgomai (e), T > gomai (e) eu conduzo fora, guio
j-hghtw-o, , T > ght/-- intrprete, exegeta
jkonta sessenta
j-lasa, T > la-/lanv ind. aor, de j-elanv
j-lyon, T jely- ver lyon
j-negka, T jengk- ver negkon
jw por ordem, sucessivamente
j-httmai, T > ttmai(a) eu sou vencido completamente
j-hmi, T > hmi eu lano fora, desguo

mur_ii03.p65 513 22/01/01, 11:50


514 vocabulrio grego-portugus

j-ikomai(e), T > knej-/k- eu saio, vou embora


jiw-evw, T jj-ej-hj- (xv) postura, disposio
j-stamai, T > stamai eu fico afastado, cedo o lugar
j-sthmi, T > sthmi eu coloco fora de
j-llumi, T > llumi eu levo a perda, aniquilo
j-odow-ou, , T jodo- sada
j-oid(e), T > odej- eu incho completamente
j-pisye por trs, de trs
j-oplzomai, T > plzv eu me armo, completamente
j-orttv/ssv, T > rttv eu escavo, arranco com as razes
j-ostrakzv, T > strakzv eu exilo de
j-ousa-aw, , T > osa- permisso, faculdade, poder
j-oxow,on, T joxo- que ultrapassa, eminente
j-ubrzv, T > brzv eu me encho de insolncia
jv fora, do lado de fora
jv-yen de fora, a partir de fora
j-vy (e), T > y(e) eu expulso de, afasto
jlhw,ew, T jlew- pernicioso, funesto
j-vmw-dow, , T jvmd- a jaqueta, veste
jvmw-dow, , T jvmd- a tnica sem manga
oika, T eik-/oik (perf.) pareo
j-sthw-ou, , T jsth-/a- que rejeita, vento contrrio
ortzv, T ortdj->z-rtazon-
rtasa-rtaka eu festejo, fao uma festa
rtasiw-evw, , T rtasj-ej-hj- festejo, celebrao
ortastikw,,n, T -ik--- festivo, de festa
ort-w, , T ort- a festa
p-aggllv, T > ggllv eu anuncio, prometo
pagmenow,h,on, T > gmenow subseqente, complementar
p-gv, T > gv eu levo para
payon, T pay- ind. aor. de psxv
p-aylon-ou, t, T > ylo- o prmio da luta, trofu
p-ain (e), T > an(e) eu canto sobre, elogio
p-ainow-ou, , T paino- o elogio, louvor
p-arv, T > arv eu levanto, endireito, excito
p-istow,on, T pisto- notrio, conhecido
p-akolouy(e), T > kolouyej- eu sigo atrs
p-akov, T > kov ouo, concedo
p-alefv, T > lefv eu unto, massageio

mur_ii03.p65 514 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 515

p-allssv, T > llssv eu fao alternar


p-aljiw-evw, , T ljj-ej-hj- o parapeito, balco
Epameinndaw-ou, , T Epameinnda- Epaminondas
pn (pe n) depois que, quando
p-an-gv, T > gv eu trago de novo, reconduzo
p-ana-frv, T > frv eu fao reportar, reconduzir
pnagkew necessariamente, por fora
p-an-airomai(e), T arej- eu tomo para mim, eu me encarrego
p-an-emi, T > emi eu volto, venho de novo
p-an-eromai, T > erv pergunto, interrogo de novo
p-an-rxomai, T > rxomai eu venho de novo, volto a ir
p-an-kv, T > kv eu venho de novo, volto a ir
p-an-sthmi, T > sthmi eu fao surgir, levantar de novo
p-an-ory(o), T > ryoj- eu torno a endireitar, corrijo de novo
p-antl(e), T > ntlej- eu tiro gua e derramo, inundo
p-argv, T > rgv levo socorro a
p-ark(e), T > rkej- presto servio, sou bom para
p-art (a), T > rt(a) penduro sobre
p-rxv, T rxv eu comando sobre, tenho autoridade
p-auliw-evw, , T paulj-ej-hj- a cabana, albergue
p-axyw,s, T > xys- aborrecido, incmodo
pe / pe-per uma vez que, como
pegv, T peg-peija-pexyhn eu apresso, empurro
peid-n quando, como (eventual)
peid uma vez que (enftico)
p-eimi (emi), T > emi eu vou sobre, assalto, ataco
p-eimi (em), T > em eu estou sobre, acima
pei-ta depois, a seguir
p-elanv, T > lanv eu levo avante, conduzo (carro)
p-embthw-ou, , T pembth- o cavaleiro, montado
p-j-odow-ou, , T pjodo- a expedio contra o inimigo
p-eredv, T redv eu apio sobre
p-romai, T > romai eu interrogo de novo
p-rxomai, T > rxomai eu avano para, at, sobre
p-ervt, T > rvtaj- eu pergunto por minha vez, de novo
p-exomai, T > exomai eu oro, suplico
p-xv, T > xv eu seguro, mantenho
p-koow,on, T pkoo- que pode ser ouvido
p-ratow,on, T prato- caro, amado, bem-amado

mur_ii03.p65 515 22/01/01, 11:50


516 vocabulrio grego-portugus

p sobre, em cima de
pi-banv, T > banv eu ando sobre, eu monto, eu subo
pi-bllv, T > bllv eu jogo sobre, eu aplico, eu aponho
pi-bthw-ou, , T pibth- o marinheiro, embarcado
pi-bibzv, T > bibzv eu fao subir sobre
pi-bi(o), T > bioj- eu vivo alm, eu sobrevivo
pi-bol-w, T > bol- ato de jogar em cima, projeto
pi-boulev, T > boulev eu conspiro, delibero contra
pi-boul-w, , T piboul- a maquinao, conspirao
p-boulow-ou, , T pboulo- o conspirador, traioeiro
pi-gel(a), T > gelaj- eu rio de, ridicularizo
pi-ggnomai, T > ggnomai eu sobrevenho, sucedo, aconteo
pi-gignmenoi,ai,a, T > gignmeno-h-o- os psteros, a posteridade
pi-gignskv, T > gignskv reconheo, identifico
pi-grfv, T > grfv eu escrevo sobre, fao uma marca
pi-dacileomai, T > dacileu- eu encareo, realo o valor
pi-deknumi, T > deknumi eu exibo, demostro publicamente
pi-dhm(e), T > dhmej- eu me estabaleo, me fixo
pi-dmiow,on, T > pidmio- do local, do pas
pi-dhma-aw, , T pidhma- permanncia no pas, retorno a
pi-didskv, T > didskv eu ensino a mais, sobre
pi-ddvmi, T > ddvmi eu dou alm, acrescento
pi-dikv, T > dikv eu persigo intensamente
p-dojow,on, T pdojo- provvel, verossmil, ilustre
pi-eikw,w, T pieiks- na justa medida, conveniente
pi-n-numi, T nnu- eu revisto, envolvo em
pi-zht (e), T > zht(e) eu fao buscas, procuro
pi-yalssiow,on, T > yalssio-a-o- sobre o mar, costeiro
p-yetow,on, T > yeto- sobreposto, acrescentado
pi-yum (e), T piyumej- eu desejo ardentemente
pi-yumhtw-o, , T piyumht- impetuoso, de desejo ardente
pi-yuma-aw, , T piyuma- desejo ardente, ambio
pi-kyhmai, T > kyhmai eu me sento sobre, eu me instalo
pi-kariow,on, T > kario- oportuno, favorvel
pi-kalv, T > kalv eu chamo para, invoco, apelo
pi-kata-rrptv, T > =iptv eu atiro para baixo em cima de
p-keimai, T > kemai estou posto em, sobre, ao lado de
pi-kndunow,on, T > knduno- perigoso
pi-kindnvw, T piknduno- perigosamente

mur_ii03.p65 516 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 517

p-klhrow-ou, , T pklhro- a nica herdeira


pi-klzv, T klzv eu inundo
pi-klyv, T klyv eu teo, eu tramo
o destino dos homens (Kloth)
pikw,,n, T pik--- pico, narrativo
pi-kosm(e), T > kosmej- eu orno, eu revisto, embelezo
p-klusiw-evw, , T > klusj-ej-hj- inundao, avalanche, cheia
pi-korhma-tow, t, T > korhmat- o remdio, socorro
pi-kour(e), T > kourej- eu trato, consolo, alivio
Epkourow-ou, , T Epkouro- Epicuro
pi-kosm, T > kosmej- eu enfeito de novo
pi-korhma-tow, t, T korhmat- o remdio, o socorro
pi-koufzv, T > koufzv eu alivio, torno leve
pi-krptomai. T > krptv eu escondo, eu cubro
pi-kptv, T > kptv eu me abaixo sobre
pi-kvlv eu impeo
pi-ktmai (a), T > ktmai(a) eu adquiro mais, procuro mais
pi-lambnv, T > lambnv eu me apodero, intercepto, empreendo
pi-lanynomai, T > lanynv esqueo-me, omito
pi-lgv, T > lgv digo a mais, acrescento
pi-lepv, T > lepv eu deixo de vir, falto
pi-lsmvn,on, T plhsmon- que esquece, esquecido
pi-manynv, T > manynv eu aprendo em cima, alm
p-maxow,on, T pmaxo- atacvel
pi-mleia-aw,, T pimleia- o cuidado, ateno, solicitude
pi-melomai (e), T pimelej- eu cuido de, preocupo-me
pi-mlomai, T > mlomai eu cuido de, preocupo-me
pi-melw, w, T pimels- cuidadoso, preocupado
pi-melw, T pimels- cuidadosamente
pi-mnv, T mnv eu fico em, permaneo
pi-metr (e), T > metr(e) eu meo acima, com acrscimo
pi-mimnskomai, T > mimnsk- eu fao meno, fao lembrar
pi-mkhw,ew, T pimkes- meio longo, oblongo
pi-msgv, T > msgv eu tenho relaes (comerciais)
pi-myion-ou, t, T pimyio- moral da histria
p-neion-ou, t, T pneio- (naw) embarcadouro, porto
pinkion-ou, t, T pinkio- epincio, canto de vitria
pi-no (e), T > no(e) eu penso em, matuto
p-noia-aw, T pnoia- astcia, inveno

mur_ii03.p65 517 22/01/01, 11:50


518 vocabulrio grego-portugus

pi-ork(e), T > rkej- eu cometo perjrio


pi-orka-aw, , T piorka- o perjrio, a m f
pi-pttv, T > pttv eu espalho sobre (p)
pi-pmpv, T > pmpv eu envio sobre, ataco
pi-pgnumi, T > pgnumi eu fixo, eu prego em, sobre
pi-pptv, T > pptv eu caio sobre
pi-pla-vn, t, T piplo- os mveis, utenslios
pi-plttv, T > plttv eu unto, cubro com camada
pi-plv, T > plv eu navego para, sobre
pi-plttv/ssv, T > plttv eu castigo, repreendo
pi-pnv, T > pnv eu sopro sobre
p-ponow,on, T ppono- difcil, penoso
pi-pon(e), T > ponej- eu trabalho duro, muito
pi-rrssv/ttv, T > rgj->ss-/tt- eu atiro com fora (o raio)
pi-rrv, T > =v eu fluo sobre, sucedo (gua)
pi-rrnnumi, T > =nnumi eu fortifico, incuto foras
pi-shmanomai, T > shmanv eu aplaudo
pshma-tow, t, T pshmat- o emblema, a marca
p-shmow,on, T pshmo- notvel, assinalado
pi-sitismw-o, , T > sitism- abastecimento, vveres, proviso
pi-skptomai, T > skptomai eu fiscalizo, examino
pi-skeuzv, T > skeuzv eu preparo para
p-skeciw-evw, T > skcj-ej-hj- vistoria, visita, fiscalizao
pi-skptv, T > skptv eu prescrevo, recomendo
pi-skizv, T > skiadj->z- eu sobreio, cubro com sombra
pi-skop (e), T > skop(e) eu supervisiono, fiscalizo
pi-skptv, T > skptv eu provoco, brinco com
pi-sp(a), T > spaj- eu puxo, estiro
pi-stzv, T > stzv eu fao gotejar, distilar sobre
p-stamai, T > pstamai eu sei
pi-stmenow,h,on, T > stmeno-h-o- sabedor, que sabe, ciente de
pi-stthw-ou, , T pistth- que est sobre, que preside
pi-stat(e), T > statej- eu sou preposto, eu presido
pi-stllv, T > stllv eu mando mensagem, ordeno
pi-spndv, T > spndv eu fao uma libao sobre
pi-stmh-hw, , T > pistmh- a cincia, o saber
pi-stmvn, on, T pistmon- que sabe, instrudo, erudito
p-stiow,a,on, T pstio-a-o- do lar, hospitaleiro
p-stiow-ou, , T pstio- a taa da hospitalidade

mur_ii03.p65 518 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 519

pi-stol-w, , T pistol- a mensagem, carta


pi-strefw,w, T pistrefs- que se volta para, solcito, atento
pi-strfv, T > strfv volto-me para
pi-sfalw,w, T pisfals- inseguro, em perigo
pi-sfttv, T > sfttv eu degolo em honra de
p-tasiw-evw, , T > tsj-ej-hj- a tenso, intensidade, fora
pi-sfragzomai, T > sfragzomai eu carimbo, marco
pi-tssv (-ttv), T > tttv eu ponho ordem, prescrevo
pi-tggv, T < tggv eu esparjo sobre, irrigo
pi-tenv, T > tenv eu estendo sobre, eu prolongo
pi-teixzv, T > teixzv eu erijo uma muralha contra
pi-texnmai, T pitexnaj- eu tramo, imagino contra
pi-tel (e), T > tel(e) eu executo, cumpro
pitdeiow,a,on, T pitdeio-a-o- oportuno, idneo, prprio
pthdew de propsito
pithdw,w, T pithds- prprio a, bom para, pronto
pitdeuma-tow, t, T pitdeumat- o modo de viver, ocupao
pithdev, T pithdeu- eu me ocupo de, eu pratico
pi-tyhmi, T > tyhmi eu ponho em cima, imponho
pi-tim (a), T > tim(a) fao as honras, eu encareo
pi-tmion-ou, t, T pitmio- a pena, multa, castigo
p-timow,on, T ptimo- honrado, que tem os direitos de cidado
pi-trpv, T > trpv eu viro sobre, confio, lego
pi-trxv, T > trxv eu corro sobre, eu acorro
pi-trbv, T > trbv eu gasto pelo atrito, trituro
pi-tropev, T > tropeu- eu sou intendente, governador
p-tropow,ou, , T ptropo- o administrador, capataz
pi-tugxnv, T > tugxnv eu topo com, eu encontro
pi-fanv, T fanj->fain-/fan- eu fao aparecer, mostro
pi-fanomai, T > fanomai eu me mostro, eu apareo
pi-fanstatow, h,on, T-to-th-to- muito claro, evidente
pi-fansterow,a,on, T-tero-ra-ro mais claro, mais evidente
pi-fanw,w, T pifans- ilustre, manifesto
pi-frv, T > frv eu levo sobre, eu trago
uma oferenda, aporto
pi-fyggomai, T > fyggomai eu dirijo a palavra, eu digo
pi-filoponomai(e), T > ponej- eu trabalho com ardor sobre
pi-for(e), T forej- eu aporto, trago sobre
pi-xanv, T > xanv eu abro a boca

mur_ii03.p65 519 22/01/01, 11:50


520 vocabulrio grego-portugus

pi-xarv, T > xarv eu me alegro com


pi-xeir (e), T > pixeirej- eu ponho a mo em, empreendo
pi-xv, T > xv eu verto sobre, derramo em cima
pi-xyniow,on, T pixynio- que vive no pas, terrestre
pi-xvr(e), T > xvrej- eu avano, fao carga
pi-xriow,on, T pixrio- indgena, local, nacional
pi-chfzv, T > chfzv eu fao votar, eu voto sobre
pomai, T p-ep- eu acompanho, sigo
p-oikodom(e), T > okodomej- eu construo sobre, reconstruo
p-omnev, T > mnev eu juro sobre, por
p-onedistow,on, T > nedisto- repreensvel, censurvel
p-mnumi, T mnu- eu juro sobre, por
p-omnv, T pomnu- eu juro sobre, por
p-oneidstvw, T ponedisto- de maneira muito torpe
p-orgzv, T > rgzv eu festejo, fao orgia
pow-ouw, t, T pes- a palavra, o verso
p-oxomai, T > xej- eu sou levado em cima de, monto
p-ocmai (a), T > pocaj eu como com po
pt sete
pta-kai-dek-phxuw,u, T > pxW- de sete cvados
pta-ksioi,ai,a, T -ksio-a-o- setecentos
pd-w, , T pd- a palavra mgica, epodo
p-vnuma-aw, , T pvnuma- o sobrenome, apelido
ranow-ou, , T rano- a contribuio, o imposto
rannw,,n, T rann--- amvel, grato, caro
rsmiow,a,on, T rasmio-a-o- amvel, caro, grato
rastw-o,, T rast-/- o amante
ratw,,n, T rat--- mvel, caro, grato
Erat-ow, , T Eratj- rato
r (a), T raj- eu amo
rgzomai, T rgadj-> z- rgsomai-
rgasmhn-ergasmai-ergsyhn eu trabalho, realizo com o trabalho
rgasa-aw, , T rgasa- o trabalho, atividade
rgsimow,on, T rgsimo- trabalhvel, realizvel
rgastr-row, , T rgastr- o trabalhador, arteso
rgastrion-ou, t, T rgastrio- a oficina, local de trabalho
rgastikw,,n, T - ik--- do trabalho, do trabalhador
rgthw-ou, , T rgth- o trabalhador, obreiro
rgodthw-ou, T > dth-/a- o feitor, que distribui servio

mur_ii03.p65 520 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 521

rgon-ou, t, T rgo- a obra, trabalho


rdv, T rd- > *rg-rj-orga eu fao, pratico
redv, T reid- eu apio
reisma-tow, t, T reismat- o apoio, a sustentao
rthw-ou, , T rth- o remador
retikw,,n, T retik--- relativo ao remador
retmw-o, , T retm- o remo
rttv/ssv, T retj-resson-resa eu remo
reow,,on, T reo-a-o- de l
reyv, T reuy- eu torno vermelho
reun(a), T reunaj eu busco com cuidado
rfv, T rfv eu cubro com um teto
rhm (o), T rhmoj eu devasto, torno deserto
rhma-aw, , T rhma- a solido, o deserto
rhmthw-ou, , T rhmth- o eremita, o solitrio
rhmow,h,on, T rhmo-,h-,o- ermo, abandonado, calmo
rzv, T ridj->z-rizon
-rsv-risa-rika eu disputo, brigo
rion-ou, t, T rio- a l
riw-idow, , T rid- a disputa, briga
ristikw,,n, T -ik--- relativo a disputa, querela
rfeiow,on, T rfeio- de cabrito
rifow-ou, , T rifo- o cabrito
rkow-ouw, t, T rkes- a cerca, o cercado
rma-tow, t, T rmat- a sustentao, o apoio, base
Ermw-, T Erm- Hermes
rmhneutw-o, , T rmhneut- o intrprete, hermeneuta
rmhnew-vw, , T rmhnhW- o intrprete
rmhnev, T rmhneu- eu interpreto
Ermw-o, T Erm- Hermes
rnow-ouw, t, T rnes- o broto, rebento, plantinha
romai, T r-, er-ermhn-rsomai-
rmhn- eu pergunto, eu interrogo
Erotidew-vn, o, T ErotidW- Os Amores
rpv, T rp-erpon-erca-rcv eu me arrasto, deslizo
rrv, T rr- rrsv-rrhsa eu me retiro, vou embora
rrmenow,h,on, T rrmeno-h-o- cheio de fora, forte, robusto
rrvmnvw, T rrmeno- fortemente, com fora
ruyri (a), T ruyriaj- eu fico vermelho

mur_ii03.p65 521 22/01/01, 11:50


522 vocabulrio grego-portugus

ruyrw,,n, T ruyr-- vermelho


ruma-tow, t, T rumat- a muralha, o dique
rumnw,on, T rumn- fortificado, seguro
Erumnyiow,a,on, T Erumnyio-a-o- de Erimanto
Erunew-vn, a, T Erun- as Erneas (as Frias)
rxomai , T rx-erxmhn eu vou, eu venho
rvw-vtow, , T rvt- o amor
rvt (a), T rvtaj- eu interrogo
rthma-tow, t, T rtemat- a questo, a pergunta
rthsiw-evw, %h, T rthsj-ej-hj- a pergunta, a questo
rvtikw,,n, T rvtik--- relativo ao amor, ertico
syw-tow, , T syt- a veste, o hbito
syv, T syi- eu almoo, eu me banqueteio
sylw,,n, T syl--- nobre, honesto, valente
s-kat-or, T > r(a) eu vigio, estou alerta
smw-o, , T sm- o enxame
s-optron-ou, T soptro- (es-) o espelho
s-or(a), T r(a) eu estou alerta, olho para
spra-aw, , T spra- a tarde
sperinw,n, T sperin--- vespertino, da tarde
sperow-ou, , T spero- a estrela vespertina, a tarde
ste at
sta-aw, , T sta- o altar, oratrio do lar, o lar
sti (a), T stiaj- eu recebo hspede, acolho,
ofereo um banquete
stasiw-evw, , T stasj, ej, hj- o banquete, o festim
sxata-aw, , T sxata- a extremidade
sxatow,h,on, T sxato-h-o- extremo, ltimo, derradeiro
sv / esv dentro
tairea-aw, , T tairea- a sociedade, a companhia
tarow-ou, , T taro- o companheiro, comparsa
ter-pnoow,on, T terpnoo- de outros, vrios sopros
terow,a,on, T tero-a-o- o outro (de dois)
trvw, T tero- de maneira diferente
tsai, vn, a, T thssa- os etsios (ventos)
tsiow,a,on, T tsio-a-o- anual
ti ainda, mais
toimzv, T toimadj->z-tomazon-
tomasa-tomaka-tomasmai eu preparo

mur_ii03.p65 522 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 523

toimthw-thtow, , T toimtht- a inclinao, disposio para


toimow,on, T toimo- disposto, pronto
tomvw, T toimo- prontamente
tow-ouw, t, T tes- o ano
tumow,on, T tumo- certo, verdadeiro, real
tuxon, T tux- aor. ind. de tugxnv
e bem, facilmente
e-lvtow,on, T elvto- fcil de prender
Eboia-aw, , T Eboia- a Eubia (ilha)
e-boula-aw, , T eboula- o bom conselho, a prudncia
e-genzv, T egenidj->z eu enobreo
e-genw,w, T egens- de boa origem, nobre
e-gniow,on, T egnio- de bons ngulos, enquadrado
e-daimon (e), T edaimonej- eu estou bem, sou feliz
e-daimona-aw, , T edaimona- a felicidade, boa disposio
e-damvn,on, T edaimon- feliz, que est de bem com a
e-daimonzv, T edaimonidj->z- eu felicito, bendigo
e-dhlow,on, T edhlo- bem visvel
eda-aw, , T eda- calmaria, tranqilidade
e-di-batow,on, T edibato- bem fcil de passar
e-dkimow,on, T edkimo- de boa reputao, bem famado
e-dokim (e), T edokimej- eu tenho boa fama, eu me distingo
e-doja-aw, , T edoja- a glria, boa reputao
edv (kayedv), T ed-hdon-edon-
edsv eu durmo, estou deitado, repouso
e-yeirow,on, T eyeiro- de bela cabeleira
e-laiow,on, T elaio- abundante em olivas
e-legktow,on, T elegkto- fcil de refutar
e-eja-aw,, T eeja- o bem-estar, bom estado
e-peia-aw, T peia- fala fcil, eloqncia
e-ergesa-aw, , T eergesa- o benefcio, boa ao
e-erget (e), T eergetej- eu fao bem a, beneficio
e-ergthw-ou, , T eergth- o benfeitor
e-ernw,w, T eerns- bem-formado
e-ethra-aw, , T thra- abundncia
e-zvnow,on, T ezvno- bem-cinturado, bem-equipado
e-yhw,ew, T eyes- de bom carter, cordial, simples
e-liow,on, T elio- de bom sol, ensolarado
e-yalw,w, T eyals- bem-florente, vigoroso

mur_ii03.p65 523 22/01/01, 11:50


524 vocabulrio grego-portugus

e-yanasa-aw, T eyanasa- a boa morte


e-yen(e), T eyenej- eu sou prspero, florescente
e-yhn(e), T eyhnej- eu sou prspero, florescente
e-yetow,on, T > yeto- bem-posto, apropriado
e-yvw, T eyeo- rapidamente, depressa
ey-dikow,on, T eydiko- justo, de reta justia
e-yuma-aw, T eyuma- bom humor, boa disposio
e-yumow,on, T eyumo- bem-disposto, corajoso, alegre
e-ynv, T eyun- eu dirijo, corrijo, conduzo
e-yumomai(e), T eyumej- eu estou de bom humor
eyw,ea,, T eyW-/ eyeW- reto, direito, direto, rpido
eyw / eyW- direto, a seguir
eytatow,h,on, T tato-h-o- o mais reto, o mais direito
Eiow-ou, T Eio- vio, Dioniso, Baco
e-kaira-aw, , T ekaira- a boa ocasio
e-kairow,on, T ekairo- oportuno, na hora certa
e-kat-agnistow,on, T - agnisto- fcil de se atacar
e-kat-lhptow,on, T katlhpto- fcil de captar, de compreender
e-klew,w, T ekles- renomado, clebre
e-kleia-aw, , T ekleia- o renome, glria, fama
e-kola-aw, , T ekola- facilidade, bom trato
e-kolow,on, T ekolo- de bom carter, fcil, cordial
e-ktitow,on, T ektito- bem-construdo, slido
e-lbeia-aw, , T elbeia- o cuidado, precauo
e-labomai (e), T elabej- eu tomo cuidado, precauo
e-lhptow,on, T elhpto- fcil de pegar
e-log(e), T > logej- eu falo bem de, eu bendigo
e-loga-aw, , T > loga- elogio, louvao
e-logow,on, T elogo- razovel, plausvel
e-lgvw, T elogo- de maneira razovel, plausvel
e-mreia-aw, , T emreia- a facilidade
e-marw,w, T emars- fcil, prtico, cmodo
e-marw, T emars- com facilidade
e-megyhw,ew. T emgeyes- de bom tamanho, bem grande
e-menw,w, T emens- benevolente, de bom carter
e-mneia-aw, T emneia- benevolncia, boa mente
e-menw, T emens- com benevolncia
e-n(a), T enaj- eu acalmo, adormeo
e-nzv, T enadj->z- eu acalmo, adormeo

mur_ii03.p65 524 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 525

en-w, , T en- o leito


e-noia-aw, , T enoia- a boa mente, benevolncia
en-ouxow-ou, T enouxo- guarda-leito, eunuco
e-nouw,oun, T enoo-/enou- cordato, benvolo
E-jeinow (pntow), T Ejeino- Euxino (mar hospitaleiro)
e-oinow,on, T eoino- abundante em vinho
e-osmow,on, T eosmo- bem-odorante
e-ocow,on, T eoco- bem-guarnecido (de comida)
e-patrdhw-ou, T epatrdh- de pais nobres
e-peyeia-aw, , T epeyeia- a obedincia
e-peiyw,w, T epeiys- obediente, dcil, cordato
e-ptalow,on, T eptalo- de belas folhas, ptalas
e-ploia-aw, , T ploa- feliz viagem, boa navegao
e-pnouw,oun, T epnoo- arejado, ventilado
e-poi (e), T > poiej- eu fao (o) bem, beneficio
e-por (e), T > porej- eu tenho abundncia de
e-pora-aw, , T epora- a facilidade para, abundncia
e-porow,on, T eporo- fcil (de boa passagem)
e-prvw, T eporo- facilmente, abundantemente
e-potma-aw, , T epotma- a boa sorte
e-praga-aw, , T epraga- prosperidade, sucesso
e-praja-aw, , T eproja- o sucesso, a prosperidade
e-prepw,w, T epreps- decente, conveniente, nobre
eresiw-evw, , T eresj-ej-hj- descoberta, ato de descobrir
eretw-o, , T eret- o inventor, descobridor
eretikw,,n, T eretik--- inventivo, relativo descoberta
e-rhma-tow, t, T erhmat- o achado, a descoberta
Eripdhw-ou, , T Erpides- Eurpides
Eripow-ou, , T Eripo- Euripo (estreito na Eubia)
erskv, T eri-sk-hriskon-hron-
ersv-hrhka-hryhn-hrhmai eu encontro, eu acho
eroimi, T er- opt. aor. de erskv
erow-ouw, t, T eres- a largura
ernv, T ern- eu alargo, amplio
erw,ea,, T erW-ereW- largo, ancho
er-xorow,on, T erxoro- amplo, vasto, espaoso
erv, T er- subj. aor. de erskv
ern,osa,n, T ernt- part. aor. de erskv
Erph-hw, , T Erph- Europa

mur_ii03.p65 525 22/01/01, 11:50


526 vocabulrio grego-portugus

Ertaw-a, , T Erta- o Eurotas (rio de Esparta)


w / w, T -/- bom, nobre, bravo
e-seb (e), T esebej- eu sou piedoso
e-sbeia-aw, , T esbeia- a piedade (para com os deuses)
e-sebw,w. T esebs- pio, piedoso
e-sebw, T esebs- conforme a religio
e-stay (e), T estayej- estou firme, bem posto
e-stalw,w, T estals- bem-equipado, alerta, expedito
e-sxmonow,on, T esxmono- de boa aparncia, bem-arranjado
e-sxhmosnh-hw, , T esxhmosnh- a compostura, boa aparncia
e-sxhmnvw, T esxhmon- ordenadamente, em boa aparncia
e-taktow,on, T > takto- bem-arranjado, ordenado, enfileirado
e-telw, w, T etels- barato, simples, vulgar
e-telzv, T eteldj->z- eu desprezo, no dou valor
e-texna-aw, T texna- destreza, habilidade
e-trapela-aw, , T etrapela- brincadeira
e-trpelow,on, T trpelo- brincalho, alegre
e-trepw,w, T etreps- bem-disposto, disponvel
e-trofa-aw, , T etrofa- a boa alimentao
e-tuxvw, T etuxs- com sucesso, com sorte
e-tux (e), T etuxej- sou feliz, tenho sorte
e-tuxw,w, T etuxs- feliz, que tem sorte
e-tuxa-aw, , T etuxa- a boa sorte, a felicidade
e-fhm(e), T efhmej- digo palavras de bom augrio
e-fhma-aw, , T fhma- palavra boa, cumprimento
e-frnh-hw, T efrnh- o momento agradvel, a noite
e-forow,on, T eforo- que produz, frtil
e-franv, T efranj-efasin
-efran-hfrana eu me alegro, fico contente
e-frosnh-hw, , T efrosnh- a alegria, contentamento, prazer de festa
e-fuw, w, T efus- engenhoso, de qualidades naturais
e-fua-aw, , T efua- boa natureza, talento natural
e-fuw, T efus- engenhosamente
e-fvnow,on, T efvno- de boa/bela voz, bom som
e-fvna-aw, , T efvna- a boa voz
e-xristow,on, T exristo- agradvel, reconhecido, agradecido
e-xarist, T exaristej- eu agradeo, dou graas a
e-xervtow,on, T exervto- fcil de pegar, de pr a mo
e-xreia-aw, , T exreia- a boa mo, habilidade

mur_ii03.p65 526 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 527

ex-w, , T ex- a orao, o voto


exomai, T ex-, hjmhn-hgmai eu fao votos, oro, suplico
e-xrhstow,on, T exrhsto- de uso fcil, cmodo
e-xrhsta-aw, , T exrhsta- a abundncia de recursos
e-xroow,on, T exroo- de boa cor, colorido
e-cuxa-aw, , T ecuxa- caragem, alma forte
e-xvl-w, , T exvl- a oferenda, a splica, o voto
e-vda-aw, , T evda- o bom cheiro
e-dhw,ew, T evdes- de bom cheiro, cheiroso
E-vnumew-vw, , T EvnumW Euonimeu
e-vra-aw, , T evra- o bom tempo
e-vxa-aw, , T evxa- o regalo, o festim
e-vx(e), T evxej- eu regalo, ofereo festa
e-numow,on, T enumo- de bom nome / esquerdo
fagon, T fag- ind. aor, de comer
f-edrow,on, T fedro- que se senta sobre, que toma
lugar em, ocupante
f-ptomai, T > ptomai eu toco
f-nnumi, T f-hmi (-/) eu visto, lano roupa sobre
fejw a seguir, imediatamente
f-pomai, T > pomai eu sigo, acompanho
f-euretw-o, , T fereut-/- o inventor, descobridor
Efesow-ou, , T Efeso- feso
f-hbow-ou, , T fhbo- o efebo, adolescente
fyw,,n, T fy--- cozido
f-kv, T > kv eu sobrevenho, chego
f-emai, T > hmi / emai eu me lano sobre, aspiro a
f-hmi, T > hmi eu mando sobre, expeo
f-iknomai (e), T -knej-kmhn, -gmai eu chego em, junto-me a
f-ptamai, T > ptomai eu vo sobre, at
f-sthmi, T sthmi eu coloco sobre, instituo,
preponho, proponho
f-dion-ou, t, T fdio- o vitico, as provises
f-odow-ou, , T fodo- o ataque, assalto
f-or(a), T > raj- eu vigio, olho sobre
f-orm (e). T formej- estou fundeado
f-orow,ou, , T foro- o vigilante (foro de Esparta)
Exekratdhw-ou, , T Exektratdh-/a- Equekrtides
xyanv, T xyanj- eu odeio, detesto

mur_ii03.p65 527 22/01/01, 11:50


528 vocabulrio grego-portugus

xyranv, T xyranj- eu odeio, detesto


xyarv, T xyarj- xyhra eu odeio, detesto
xyvn,on, T xyion- pior, mais inimigo
xyow-ouw, t, T xyes- o dio, a inimizade
xyra-aw, , T xyra- a inimizade
xyrw,,n, T xyr--- inimigo, adversrio
xyrw-o, , T xyr- o inimigo, adversrio
xnow-ou, , T xno- o ourio
xiw-xevw, , T xj-ej-hj- a vbora
xurw,,n, T xur--- slido, que se tem
xur(o), T xuroj- eu fortifico, consolido
xv, T x- sxsv-sxon, sxhka eu levo, seguro, tenho
-e xv estou bem
-kakw xv estou mal
chma-tow, t, T chmat- o alimento cozido
chsiw-evw, , T cj-ej-hj- e ebulio, o ato de cozinhar
cv, T c-, chsa, cyhn/fyhn eu cozinho, fao ferver
v-yen desde cedo, desde a aurora
vyinw,,n, T vyin--- matutino, da aurora, oriental
vw at que
vw-v, T oj- a aurora

z 7
,z 7.000
zafelw,,n, T zafel--- impetuoso, fulgurante
z (a) / (h), T zaj-/zhj- eu estou vivo
zeughlat (e), T zeughlatej- eu dirijo a carruagem
zeughlthw-ou, , T zeughlth- o condutor da carruagem
zegnumi, T zegnu- zeuja-zeuxa atrelo, ponho o jugo, uno
zegow-ouw, t, T zeges- a parelha
zeugotrfow-ou, , T trfo- o encarregado de uma parelha
Zew-Ze-Da-Diw-Di Zeus

mur_ii03.p65 528 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 529

zlow-ou, , T zlo- a inveja


zhlotupa-aw, , T zhlotupa- inveja, cimes
zhl (o), T zhloj- eu admiro, imito, invejo
zhlvtw,,n, T zhlvt--- invejvel
zhma-aw, , T zhma- a punio, o castigo
zhmi (o), T zhmioj- eu castigo, eu puno
zht (e), T zhtej- eu procuro, busco
zv (z), T zhj-/zaj- eu vivo
zfow-ou, , T zfo- a escurido
zgastron-ou, t, T zgastro- arca, cofre de madeira
zmh-hw, , T zmh- o fermento, levedo
zumthw,ew, T zumtes- feito com fermento
zvgrfow-ou, , T zvgrfo- o pintor (de seres, animais)
zvgr (e), T zvgrej- pego vivo, cao vivo
zv-w, , T zv- a vida
znh-hw, , T znh- o cinto, a cinta, cintura, faixa
zon-ou, t, T zo- o vivente, animal
Zpurow-ou, , T Zpuro- Zpiro

h 8
,h 8.000
... ou... ou
... ... do que (nas comp.)
part. afirm. sem dvida, realmente
inter. - ser que?
mn com certeza, na verdade
/ , T -/ artigo feminino
/ relativo feminino
(n) era
seja (3a pes. subj, de ser)
/ i pelo que, (questo p/pi)
ba-aw, , T ba- adolescncia, juventude
bskv, T bsk-bhsa-bhka eu rejuveneso, entro na adolescncia

mur_ii03.p65 529 22/01/01, 11:50


530 vocabulrio grego-portugus

bh-hw, , T bh- a adolescncia, juventude


gagon, T gag- ind. aor. de gv
gemonev, T gemoneu- eu sou o guia, eu comando
gemona-aw, , T gemona- o comando, a liderana
gemn-now, , T gemn- o comandante, o guia
gomai (e), T gej- eu guio, conduzo, penso, julgo
ghsiw-evw, , T ghsj-ej-hj- a conduta, a conduo
-goun ( ge on) ou ento, no verdade?
-de, T , , esta
d e
dvw, T deW- agradavelmente, com prazer
dh j, h pouco
distow,h,on, T disto-h-o- o mais agradvel (superl.)
dvn,on, T dion- mais agradvel (comparat.)
domai, T d-/d-somai-smhn-
syhn-smai eu gozo, tenho prazer
don-w, , T don- o prazer, o gozo
du-melw,w, T dumels- que canta doce, de canto doce
dupay(e), T > payej- eu levo vida boa
dupyeia-aw, , T dupyeia- a vida de prazer, a vida boa
dw,ea,, T dW-/deW- doce, suave, agradvel
dv / dv, T d-/d-sa eu alegro, encanto, dou prazer
r-row, , T r-/r- o ar
yow-ouw, t, T yes- o carter, o modo de ser, morada
in-now, , T in- a praia, o beira-mar
ka pouco
kista, T kisto- muito pouco, nulamente
kistow,h,on, T kisto-h-o- mnimo, muito pequeno
kv, T k- eu chego (cheguei), eu venho
Hleiow,a,on, T Hleio-a-o- da lide
lktrinow,h,on, T lktrino-h-o- de mbar
lew,,n, T lo-a-o- louco, insensato
lyon, T ly- ind. aor. de ly, vir, chegar
lika-aw, , T lika-/ likh- a idade
likithw-ou, , T likith- coetneo, da mesma idade
lij-kow, T lik- companheiro de idade
liow-ou, , T lio- o sol
low-ou, , T lo- o prego
mai, T - estou sentado

mur_ii03.p65 530 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 531

mra-aw, , T mra- o dia


merinw,,n, T merin--- diurno, do dia
mero-drmow-ou, , T merdromo- o correio
mer (o), T meroj- eu amanso, eu torno dcil
merow,a,on, T mero-a-o- manso, domado, calmo
mero-skpow-ou, , T meroskpo- o guarda diurno
mterow,a,on, T mtero-a-o- nosso, nossa
mi-dareikn-o, t, T midareik- meio drico
m-ekton-ou, t, T mekto- meia medida (cuia) l/4 de litro
m-efyow,on, T mefyo- meio cozido
mi-yanw, w, T miyans- meio morto
m-yeow,on, T myeo- meio deus, semideus
m-leptow,on, T mlepto- meio aberto (a flor)
mi-mnaon-ou, t, T mimnao- meia mina (moeda)
mi-stadiaow,on, T mistadiao- de meio estdio
misuw,eia,u, T misW-ea-misW- meio, metade
mi-tlanton-ou, t, T mitlanto- de meio talento
m-tomow,on, T mtomo- meio cortado
n (n) se (eventual)
nxyhn, T negk- negxyh- aor. pas. de negkon
na-aw, , T na- a rdea, o freio, cabresto
nka quando, no tempo em que
par-atow, t, T pat- o fgado
peirow-ou, , T peiro- o continente (= a sia)
palow-ou, , T palo- a febre
piow,a,on, T pioi- suave, delicado
r-row, t, T r-/ar- a primavera
Hra-aw, , T Hra-/h- Hera
Hrkleitow-ou, , T Hrkleito- Herclito
Hraklw-ouw, , T HraklWs- Heracls (Hrcules)
rma, T remo- suavemente, tranqilamente
rema-aw, , T rema- calma, repouso, ermido
remow,h,on, T remo-ho calmo, manso, tranqilo
rion-ou, t, T rio- o tmulo
rvw-vow, , T rvW- o heri
syhmai, T syh- eu estou vestido
suxzv, T suxdj->z- estou quieto
suxa-aw, , T suxa- a calma, a tranqilidade
suxow,on, T suxo- calmo, tranqilo

mur_ii03.p65 531 22/01/01, 11:50


532 vocabulrio grego-portugus

ssvn,on, T sson- menor, mais fraco


toi ou, na verdade
tton/sson menos
ttvn,on, T tton- menor, mais fraco
ttmai (a), T ttaj- sou superado, vencido
Hfaistow-ou, , T Hfaisto- Hefesto
x(e), T xej- eco, respondo, repito
x-w, , T x- som no articulado, rudo
xow-ouw, t, T xes- o barulho, o som
x,ow/ow, , T xj- o eco
w-, , T - a aurora, o oriente

y 9 (nove)
,y 9.000
ykow,ou, , T yko- o assento, a cadeira
ylamow-ou, , T ylamo- o quarto, a alcova
ylassa-hw (-tta), , T ylatta-/h- o mar
yalttiow,a,on, T yalttio- marinho, martimo
yala-aw, T yala- a florao, florescncia, florida
yallw-o, , T yall- o broto, ramo
yllv, T yalj- eu floreso, broto
ylpow-eow, t, T ylpes- o calor
ylpv, T yalp- eu aqueo, esquento
yam em grande nmero, em quantidade
yamzv, T yamidj->z- eu venho sempre, eu freqento
ymnow-ou, , T ymno- o arbusto, a macega, o capo
yanat(o), T yanatoj- eu condeno morte
ynatow-ou, , T ynato- a morte
yantvsiw-evw, , T yantvsj-ej-hj- a condenao morte
yptv, T tf-yaca-ttafa-tfhn/
tfyhn-tafsomai-tyammai eu enterro, sepulto
yarralow,a,on, T yarralo-a-o- ousado, forte, corajoso
yarsalow,a,on, T yarsalo-a-o- ousado, forte, corajoso
yarralvw, T yarralo- fortemente, firmemente

mur_ii03.p65 532 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 533

yarsalvw, T yarsalo- fortemente, firmemente


yarr (e), T yarrej- eu agento, seguro, tenho coragem
yars (e), T yarsej- eu agento, seguro, tenho coragem
yrrow-ouw, t, T yrres- a resoluo, a confiana, coragem
yrsow-ouw, t, T yrses- a resoluo, a confiana, coragem
yarsnv, T yarsun- eu encorajo, excito
Ysow-ou, , T Yso- Tasos (ilha)
yssvn,on (-ttvn), T yasson- mais rpido
yama-tow, t, T yamat- o objeto do espanto, prodgio, milagre
yaumzv, T yaumatj->z- eu me espanto, admiro
yaumsiow,a,on, T yaumsio-a-o- admirvel, espantoso
yaumastw,,n, T yaumast--- admirvel, espantoso
ya-aw, , T ya- a viso, a vista
ye-w, , ye- a deusa
yama-tow, t, T yamat- o espetculo
yemai (a), T yeaj- olho, contemplo
yeatw-o, , T yeat-/- o espectador
yeatw,,, T yeat--- contemplvel, visvel
yatron-ou,t, T yatro- o teatro
yeatro-eidw,w, T yeatroeids- que parece um teatro
yeow,a,on, T yeo-a-o- divino
ylgv, T ylg-yelja-ttelxa eu encanto, fascino
ylv (ylv), T yl-ylhsa-teylhka eu quero
yemliow-ou, , T yemlio- o alicerce, fundao
ymiw-tow, , T ymit- justia, direito, lei (posta pela divindade)
yemistev, T yemisteu- eu profiro orculo, profetizo
Yemistoklw-ouw, , T YemstokleW- Temstocles
yemitw,,n, T yemit--- permitido, legal
Yegniw-idow, , T Yegnid- Tegnis
Yedvrow-ou, , T Yedvro- Teodoro
yeo-misw,w, T yeomiss- odiado dos deuses, que odeia os deuses
yeo-prpion-ou, t, T yeoprprio- a predio, o orculo
yew-o, /, T ye- a divindade
yeo-sbeia-aw, , T yeosbeia- a piedade (para com os deuses)
yeo-sebw,w, T yeosebs- piedoso
yeo-filw,w, yeofils- caro aos deuses, que ama os deuses
yeofilw, T yeofils- de um modo agradvel aos deuses
yerpaina-aw, , T yerpaina- a criada, domstica
yerapainw-dow. , T yerapaind- a criada, domstica

mur_ii03.p65 533 22/01/01, 11:50


534 vocabulrio grego-portugus

yerapea-aw, T yerapea- terapia, remdio, cura


yerpeuma-tow, t, T yerpeumat- o tratamento, o cuidado
yerapeutikw,,n, T yerapeutik--- servial, referente aos cuidados
yerapev, T yerapeu- eu cuido, trato de, eu sirvo
yerpvn-ontow, T yrapont- o servidor, criado
yerzv, T yeridj->z- eu passo o vero, eu veraneio
yerinw,,n, T yerin--- de vero
yeristw-o, , T yerist- o colhedor, messeiro
yermanv, T yermanj- eu aqueo, esquento
yrmh-hw, , T yrmh- a febre, o calor
Yermoplai-n, a, T Yermopla- Termpilas
yermw,,n, T yerm--- quente
Yermdvn-ontow, , T Yrmvdont- Termodonte (rio)
yrow-ouw, t, T yres- o vero
yrv, T yr- eu aqueo, eu esquento
yer(o), T yeroj- eu aqueo, eu esquento
Yersthw-ou, , T Yersth- Tersites
ysiw-evw, , T ysj-j-hj- a posio, o ato de colocar
yesmw-o, , T yesm- a lei divina, o mandamento
Yesmofora-vn, t, T Yesmoforio- Thesmoforias, festas em honra a Demter
yesmforow,ou, , T yesmforo- o legislador
Yessala-aw, , T Yessala- Tesslia
yv, T yeW- eu corro
yerhma-tow, t, T yerhmat- o espetculo, a viso
yevrhtikw,,n, T yevrhtiik--- contemplativo
yevrhtw,,n, T yevrht--- contemplvel, compreensvel
yevr (e), T yevrej- eu observo, examino, contemplo
yerhsiw-evw, , T yerhsj-ej-hj- a contemplao, a observao
yevra-aw, , T yevra- a observao, a embaixada, delegao
yevrw-o, , T yevr- o espectador
Ybai-n, a, T Yhba-/h- Tebas
Yhbaow,a,on , T Yhbao-a-o- Tebano
ygv, T yhg-yhja-tyhxa-yxyhn-
tyhgmai eu afio, aguo
ykh-hw, , T ykh- a caixa, escrnio, tmulo
yhlzv, T yhlagj->z- eu amamento
yhl-w, , T yhl- o seio, a mama
yluw,eia,u, T ylW / yleW- feminino
yr-yhrw, , T yr- a fera, animal selvagem

mur_ii03.p65 534 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 535

yra-aw, , T yra- a captura, a caa


yhratikw,,n, T yhratik--- de caa, referente a caa
yhr (a), T yhraj- eu cao
yreiow,a,on, T yreio-a-o- de animal selvagem. de caa
yhreutw-o, , yhreut- o caador
yhrev, T yhreu- eu cao
yreuma-tow, t, T yreumat- a caa (produto da caada)
yhron-ou, t, T yhro- o animal selvagem, a caa
yhriomai(o), T yhrioj- eu me torno selvagem
yhridhw,ew, T yhrides- prprio a animais selvagens
yhrivdw, T yhrides- de maneira selvagem
yrow-ouw, t, T yres- o vero, o calor, estio
yhro-trfow-ou, , T yhrotrfo- que cria animais selvagens
yw-yhtw, T yt- o diarista, teta
yhsaurzv, T yhsauridj->z- eu economizo, guardo de lado
yhsaurw-o, , T yhsaur- o tesouro
Yhsew-vw, , T YhsW- Teseu
yhtikw,,n, T yhtik--- de mercenrio
yasow-ou, , T yaso- tase, coro, bando em festa
yiggnv, T yiggan-yig-yigen/yija-
tyixa/ttiga-yxyhn
/yghn-tyigmai eu encosto, eu toco
ylbv, T ylib-ylica-tylifa
-ylfyhn/ylbhn-tylimmai eu comprimo, eu aperto
ynskv (ynskv), T ynsk- /ynhk-yan-
yanon-yanomai(e)-tyhnka eu morro
ynhtw,,n, T ynht--- mortal
yoin(a), T yoinaj- eu me banqueteio, festejo
yonh-hw, , T yonh- o festim (depois do sacrifcio)
yolerw,,n, T yoler--- turvo, lamacento
yorub (e), T yorubej- eu fao barulho
yrubow-ou, , T yrubo- o barulho
Youkiddhw-ou, , T Youkiddh- Tucdides
Yrkh-hw, , T Yrkh- Trcia
Yrkiow,a,on, T Yrkio-a-o-
Yrj-kw, , T Yrk- trcio
yrsow-ouw, t, T yrses- a intrepidez, resistncia
Yrasboulow-ou, , T Yrasboulo- Trasbulo
Yrsullow-ou, , T Yrsullo- Trsilo

mur_ii03.p65 535 22/01/01, 11:50


536 vocabulrio grego-portugus

yrasnv, T yrasun- eu encorajo, eu excito


yrasw,ea,, T yrasW-/yraseW- ousado, resoluto, corajoso
yrasthw-tow, , T yrastht- a intrepidez, ousadia
yrav, T yrau- eu quebro
yrmma-tow, T yrmmat- (trfv) a cria, criatura
Yrkh-hw, T Yrkh- Trcia
Yrkiow,a,on, T Yrkio-a-o- trcio
Yrj-kw, T Yrk- trcio
yrhn (e), T yrhnej- eu lamento, eu choro
yrnow-ou, , T yrno- o canto fnebre, a lamentao
yrj-trixw, , T trx- o cabelo, pelo
yrc-pw, , T yrp- o verme
yrnow-ou , T yrno- o assento, trono
yrow-ou, , T yro- alarido, barulho, grito
yrow-o, T yro- > yrou- alarido, barulho, grito
yromai (e), T yrej- eu deploro, grito, berro
yrul (e), T yrulej- eu murmuro, repito sem parar
yrptv, T trufj->pt, yruca
-tyrufa-trfhn
/yrfyhn-tyrummai eu amoleo, corrompo
yrciw-evw, , T yrcj-ej-hj- moleza, corrupo, devassido
yugthr-trw, , T ygatr/ygater- a filha
yugtrid-wm , T yugatrid- a neta
yella-hw, , T yella- a tempestade, borrasca
ylakow-ou, , T ylako- o saco
ylaj-kow, , T ylak- o saco de farinha
ylhma-tow, t, T ylhmat- a oferenda (ao sacrifcio)
yma-tow, t, T yumat- a vtima do sacrifcio
yumlh-hw, , T yumlh- o estrado, o altar
yumama-tow, t, T yumamat- o perfume
yumi(a), T yumiaj- eu perfumo, eu incenso
yumiastrion-ou, t, T yumiastrio- o perfumador, o incensador
yumoeidw,w, T yumoeids- impetuoso, fogoso
ymow-ou, , T ymo- o timo, (erva aromtica)
yumw-o, , T yum- o nimo, peito, corao
yum (o), yumoj- eu irrito, deixo furioso
Yumoxrhw-ouw, , T Yumxares- Timcares
ynnow-ou, , T ynno- o atum
yra-aw, , T yra- a porta

mur_ii03.p65 536 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 537

yra-ze, T yra- a partir da porta, da porta


yurw-dow, , T yurd- a portinhola, janela
yur(o), T yuroj- munir de portas
yrsow-ou, , T yrso- tirso, basto de Dioniso
yrvma-tow, t, T yrvmat- o batente da porta
yurvrw-o, , T yurvr- o porteiro (que olha a porta)
yusa-aw, , T yusa- o sacrifcio, a vtima
yussaneiw,essa,n, T yussanon- ornado de franjas
yv, T yu- eu fao fumaa, ofereo sacrifcio
yvpea-aw, , T yvpea- a adulao
yvpev, T yvpeu- eu adulo
yvrakzv, T yvrakdj->z- eu armo com couraa
yraj-akow, , T yrak- a couraa
yrhj-hkow, , T yrhk- couraa
yw-yvw, , T yW- chacal
yc-yvpw, , T yp- o adulador

i 10 (dez)
,i 10.000
simow,h,on, T simo-h-o- curvel
asiw-evw, , T asj-ej-hj- a cura, o ato de curar
Isvn-onow, , T Ison- Jaso
atreon-ou, t, T atreo- a casa do mdico, o hospital
atrik-w, , T atrik- a medicina
atrikw,,n, T atrik--- mdico, da medicina
atrw-o, , T atr- o curador, o mdico
mai (a), T aj-somai-asmhn eu curo
asiw-evw, , T asj-ej-hj- a cura
Idh-hw, , T Idh- o Ida (monte)
den, T d- inf. aor. de ver
d&, T dio- em particular
diow,a,on, T dio-a-o- prprio, particular
di(o), T dioj- eu aproprio, torno prprio
diotev, T dioteu- eu levo uma vida privada

mur_ii03.p65 537 22/01/01, 11:50


538 vocabulrio grego-portugus

dvma-tow, t, T dvmat- a identidade, carter


dvsiw-evw, , T dvxj-ej-hj- apropriao
dithw-ou, , T dith-/a o particular, o homem privado
divtikw, T divtik- de maneira profana
doimi, T d- opt. aor. de ver
do, T d- v, eis aqui
drv, T dru- eu erijo, eu construo
dr (o), T droj- eu suo, eu transpiro
drv, T dru- eu fundo, erijo, estabeleo
drw-tow, , T drt- o suor
dn,osa,n, T dnt-osa-nt- part. aor. de ver, tendo visto
emai, T -/- eu me lano, ver hmi
raj-kow, , T rak- o gavio
eratikw,,n, T eratik--- sacerdotal
reia-aw, , T reia- a sacerdotiza
erea-vn, t, T ereo- a carne (do sacrifcio)
ereon-ou, t, T ereo- a vtima
erew-vw, , T erW- o sacerdote
erogrammatew-vw, , T grammatW- o escriba do templo, hierogrmate
ern-o, t, T er- o templo
erw,,n, T er--- sagrado
ersulow-ou, , T ersulo- o sacrlego, o profanador
er(o), T eroj- eu consagro, eu santifico
Irvn-vnow, , T rvn- Hiero (de Siracusa)
ervsnh-hw, , T ervsnh- o sacerdcio
zomai, T dj->z- eu me sento
hmi, T h/e-, sv- ka-eka eu lano, eu envio
ynv, T yun- eu vou reto, ataco direto
yv, T yu- eu vou reto, ataco direto
kanw,,n, T kan-- suficiente, bastante, capaz
Ikarow-ou, , T Ikaro- caro
ketev, T keteu- eu suplico
kthw-ou, , T kth- o suplicante
kmw-dow, , T kmd- a umidade
knomai (e), knej- eu chego
larw,,n, T lar--- alegre, contente
lskomai, T lask-lsimai-lasmhn eu acalmo, pacifico
levw, T lho-/lao- favorvel, propcio
lh-hw, , T lh- a tropa, rebanho, esquadro

mur_ii03.p65 538 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 539

Iliw-dow, , T Ilid- a Ilada


liggi(a), T liggiaj- eu tenho vertigem
Iliow-ou, , Ilio- lio, Tria
mw-ntow, , T mnt- a correia
mtion-ou, t, T mtio- o manto, a veste
merv, T merj-meira-mer(e)-merka eu desejo ardentemente
merow-ou, , T mero- o desejo, a paixo
mereiw, esa, en, T meren- ledo, gracioso, agradvel
mertw,,n, T mert--- desejvel, grato, caro
na onde, lugar em que
na para/para que, onde
Indo-n, o, T Ind- os indus
jeutw-o, , T jeut- a caador com visgo
jw-o, , T j- o agrico, visco, visgo
Iobthw-ou, , T Iobth- Iobates
on-ou, t, T o- a violeta
w-o, , T - o dardo, flexa/ferrugem, veneno
w-o, , T - a ferrugem
oulow-ou, T oulo- lanugem, penugem, l
ppagvgw-o, , T ppagvg- o navio de transporte de cavalos
ppzomai, T ppadj->z- eu cavalgo
ppasa-aw, , T ppasa- a conduo de uma carruagem,
a corrida, a cavalgada
ppsimow,h,on, T ppsimo-h-o- cavalgvel, acessvel a cavalo
ptamai, T pet-/pt-ptsomai/
petsomai-petasmhn-pptamai/
pptamai eu alo vo, eu vo
pparxow-ou, , T pparxo- o comandante da cavalaria
ppasa-aw, , T ppasa- a equitao, a corrida de cavalos
ppea-aw, , T ppea- a equitao, a cavalaria
ppew-vw, , T ppW- o cavaleiro
ppsimow,h,on, T ppsmo- cavalgvel
ppev, T ppeu- eu monto, eu cavalgo, sou da cavalaria
ppikw,,n, T ppik--- eqestre, de cavalo
ppikn-o, t, T ppik- a cavalaria
ppdromow-ou, , T ppdromo- o hipdromo
ppomax(e), T > maxej- eu combato a cavalo
ppomaxa-aw, , T ppomaxa- o combate da cavalaria
ppow-ou, , T ppo- o cavalo

mur_ii03.p65 539 22/01/01, 11:50


540 vocabulrio grego-portugus

ppo-serhw-ou, T pposerh- cavalario


ppthw-ou, , T ppth- o cavaleiro
ppoforbw-o, , T ppoforb- o criador de cavalos
ppn-now, , T ppn- a cavalaria, a cocheira
ptamai > ptomai, T pta- eu vo
w-nw, , T n- a fibra muscular
shgora-aw, T shgora- a igualdade de direitos
symw-o, , T sym- o istmo
somoira-aw, , T somoira- a parte igual
sonoma-aw, , T sonoma- a isonomia
s(o), T soj- eu igualo, torno igual
spalow,on, T spalo- que se iguala na luta
sow,h,on, T so-h-o- igual
sthw-tow, , T stht- a igualdade
soxeilw,w, T soxeils- ao nvel dos bordos
stamai, T sta- eu estou de p
sthmi, T sth-/sta-, sth-/sta-.
sthsa-stsomai-sthka eu ponho em p
sta/sta-aw, T sta-/sta- o lar
stion-ou, t, T stio- a vela do navio
stor (e), storej- eu investigo, indago
strhma-tow, t, T strhmat- a pesquisa, o fato, o relatrio
stora-aw, , T stora- a pesquisa, a narrativa, a histria
storiogrfow-ou, , T storiogrfo- o historiador
stw-o, , T st- o tear, a vela
sxw-dow, , T sxd- o figo seco
sxon-ou, t, T sxo- a anca, o fmur
sxnanv, T sxnanj- eu emagreo
sxnw,,n- T sxn--- magro, descarnado
sxurzomai, T sxuridj-> z- eu fortaleo, consolido
sxurw,,n, T sxur--- forte
sxurw, T sxur- com vigor, fortemente
sxw-ow, , T sx- a fora, o vigor
sxv, T sx- eu tenho fora, eu sou potente
sxv (xv), T sx-, sx- sxon-sxsv
sxhka eu seguro, mantenho
svw, T so- talvez, pode ser, igualmente
Itala-aw, , T Itala- a Itlia
Italikw,,n, T Italik--- itlico, da Itlia

mur_ii03.p65 540 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 541

Ifigneia-aw, , T Ifigneia- Ifignia


Ifteiow,a,on, T Ifteo-a-o- de Ifitos
xyw-ow, , T xy- o peixe
sxon-ou, t, T sxo- a anca, o fmur
xnea-aw, , T xnea- a procura pela pista
xneusiw-evw, , T xneusj-ej-hj- a procura pela pista
xnev, T xneu- procuro pela pista, pegada
xnion-ou, t, T xnio- o vestgio, trao
xnow-ouw, t, T xnes- a pegada, trao, vestgio
Ivnew-vn, o, T Ivn- os Jnios
Ivnikw,,,n, T Ivnik--- jnico

k 20
,k 20.000
Kdmow-ou, , T Kdmo- Cadmo
kdow-ou, , T kdo- vaso grande
kadskow-ou, , T kadsko- urna para os votos
kay-arv, T kayarj-kayar-kyhra-
kyarka-kayrhn-kyarmai eu purifico, lavo
kay-air (e). T > ar(e) eu tomo, recolho/destruo
kay-per, T kat--per segundo, conforme, como
kay-aper-e, T kat--per-e como se
kayarevw, T kayareo- limpamente
kayarev, T kayareu- eu sou puro
kyarma-tow,t, T kyarmat- a sujeira, escorrimento
kayarmw-o, , T kayarm- purificao
kayarw,,n, T kayar--- puro, lavado
kayarthw-tow, , T kayartht- a pureza
kay-zomai, T > dj->z- eu me sento
kat-ergnumi, T > erg- eu encarcero, fecho
kat-ergv, T erg- eu encarcero, eu fecho
kay-lkv (-elkv), T > lkv eu armo a frota
kay-edv, T > edv eu me deito, durmo
kaykonta-vn, t, T kayhkont- as obrigaes, as convenincias

mur_ii03.p65 541 22/01/01, 11:50


542 vocabulrio grego-portugus

kay-kv, T > kv eu venho a, eu convenho a


ky-hmai, T > mai estou sentado
kay-zv, T > dj->z-, kyisa,kekyika eu fao sentar-se
kay-hmi, T > hmi eu fao descer, jogo por terra
kay-iketev, T > keteu- eu suplico
kay-iknomai(e), T > knej- eu atinjo, eu toco
kay-ptamai, T ptamai eu pouso (do vo)
kay-stamai, T > sta- eu me instalo
kay-sthmi, T > sthmi eu instalo, coloco em p
ky-odow-ou, , T kyodo- o regresso, descida
kaylou, T kaylo- em conjunto, em geral
kay-or (a), T > r(a) eu observo, vejo do alto
kay-upn (o), T > pnoj- eu durmo profundamente
ka e, tambm, at, mesmo
ka d ka e naturalmente tambm
kain(o), T kainoj- eu inovo
kainw,,n, T kain--- novo, recente
kainthw-tow, , T kaintht- a novidade
kaper se bem que, ainda que
kariow,a,on, T kario-a-o- oportuno
kairw-o, , T kair- o momento, a oportunidade
Kasar-row, , T Kasar- Csar
katoi certamente, e, tambm
kav, T kai- / kau-kasv-
kausa-kkauka
kasyhn-kkaumai-kkausmai eu abraso, incendeio
kak-eja-aw, , T kakeja- a m disposio, mau estado
kkh-hw, , T kkh- a ruindade, maldade
kaka-aw, , T kaka- o vcio, a malvadeza, ruindade
kakzv, T kakitj->z- eu xingo, digo mal, censuro
kkistow,h,on, T kkisto-h-o- pssimo, o pior
kako-damvn,on, T > damon- infeliz
kakn-o, t, T kak- a coisa m, o mal
kako-lgow,on, T kakolgo- maledicente
kak-noow,on, T kaknoo- mal-intencionado
kakthw-tow, , T kaktht- a malvadeza, ruindade
kako-pyeia-aw, , T kakopyeia- maus tratos, vida difcil
kako-pay (e), T kakopayej- eu estou em m situao
kakw,,n, T kak--- mau, m

mur_ii03.p65 542 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 543

kakthw-thtow, , T kaktht- a maldade


kak-orgow-ou, , T kakorgo- o malfeitor
kak (o), T kakoj- eu fao mal, prejudico
kaknv, T kakun- eu estrago, danifico
kakw, T kak- mal
kkvsiw-evw, , T kkvsj-ej-hj- maus tratos, vexame
kal (e), T kalej-klesa, kklhka-
klyhn-kklhmai eu chamo, nomeio
kalmh-hw, , T kalmh- a palha (de cereais)
klamow-ou, , T klamo- o canio, a taboa
kali-w, , T kali- o ninho
Kallaw-ou, , T Kalla- Clias
kall-ier(e), T kallierej- eu sacrifico bem, eu sacrifico com
bons augrios
kall-rroow,on, T kallrroo- de belas correntes, de bela gua
kllista, T kllisto- otimamente, muito bem
kllistow,h,on, T kllisto-h-o- o mais belo
Kallitlhw,ew, , T Kallteles- Calteles
kalli-txnhw-ou, , T kallitxnh- a artista, o arteso perfeito
kallnh-hw, , T kallnh- a beleza
kllow-ouw, t, T klles- a beleza, o belo
kallosnh-hw, , T kallosnh- a beleza
kallnv, T kallun- eu embelezo
kallvpzv, T kallvpidj->z- eu embelezo, eu me enfeito
kalo-k-gaya-aw- , T kalokagaya- a qualidade do belo e bom
klon-ou, t, T klo- a madeira, lenha
kaln-o, t, T kal- a coisa bela, o belo, o bem
kalw,,n, T kal--- belo
kalomenow,h,on, T kalomeno-h-o- que se chama, nomeado
klpiw-idow, , T klpid- o jarro de gua, moringa
kalbh-hw, , T kalbh- a cabana, tenda
kalptv, T kalufj, kluca,
keklufa-kalfyhn-keklummai eu escondo, cubro
klumma-tow, t, T klummat- a cobertura, o teto
Kaluc-ow, , T Kalucj- Calipso
kaldion-ou, t, T kaldio- o barbante, cordinha
klvw-v, , T kallv- a corda, cabo
kalw, T kal- belamente, bem

mur_ii03.p65 543 22/01/01, 11:50


544 vocabulrio grego-portugus

kalvstrfow-ou, , T kalvstrfo- o cordeiro, tranador de barbante


(corda)
kmatow-ou, , T kmato- o trabalho, o cansao
kmhlow-ou, , T kmhlo- o camelo
Kambshw-ou, , T Kambsh- Cambises
kminow-ou, , T kmino- forno, fornalha
kmnv, T kamn-, kam-kamon-
kamomai(e) kkmhka eu me canso
kamp-w, , T kamp- a curva, curvatura
kmptv, T kampj-kamca-kkamfa
kmfyhn-kkammai eu curvo, toro
kamplow,h,on, T kamplo-h-o- curvo, torto, curvado
kmciw-evw, , T kmcj-ej-hj- o ato de curvar, a curva
kn (ka n) ao menos, mesmo se
knduw-uow, , T kndu- tnica de mangas longas
knna-hw, , T knna-/h- a cana, o junco
kanon-o, t, T kano- a cesta de junco
Knvbow-ou, , T Knvbo- Knobos, Canope (Egito)
kann-now, , T kann- a rgua > regra, modelo, cnon
kapleia-aw, , T kapleia- o comrcio, o trfico
kaphleon-ou, t, T kaphleo- a loja, a bodega
kaphlev, T kaphleu- eu comercio, fao trfico
kaphlikw,,n, T kaphlik--- mercantil, traficado
kphlow-ou, , T kphlo- o comerciante, o varejista
kapnzv, T kapnidj->z- eu defumo, enfumao
kapnw-o,. T kapn- a fumaa
kprow-ou, , T kpro- o javali
kptv, T kapj- eu abro a boca, engulo
kn/kn (ka n) e se, mesmo se
kprow-ou, , T kpro- o javali
kra,-(tow), t, T krat- a cabea, o cume, a ponta
karbatnh-hw, . T karbatnh- o calado grosseiro
krdamon-ou, t, T krdamo- o agrio
karda-aw, , T karda- o corao
kardh-hw, , T kardh- o corao
Kardoxoi-vn, o, T Kardoxo- os carducos (Armnia)
krh-tow, t T krht- a cabea, o cume
krhnon-ou, t, T krhno- a cabea, o cume
Kara-aw, , T Kara- a Cria

mur_ii03.p65 544 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 545

karknow-ou, , T karkno- o caranguejo


krow-ou, , T kro- sono profundo, coma
kar(o), T karoj- eu durmo profundamente
karpw-o, , T karp- o fruto, o resultado
karpomai (o), T karpoj- eu gozo de, tiro os frutos de
karpo-for (e), T karpoforej- eu produzo, trago frutos, dou frutos
karp (o), T karpoj- eu frutifico, dou frutos
krpvsiw-evw, , T krpvsj-ej-hj- o uso, o gozo do fruto
krta fortemente, muito
karter (e), T karterej- eu tolero, suporto, agento
kartrhma-tow, T kartrhmat- a firmeza
kartera-aw, , T kartera- a resistncia, firmeza
karterikw,,n, T kartirik--- resistente, forte
karterw,,n, T karter--- forte, resistente, firme, slido
krtow-ouw, t, T krtes- a fora, poder
kara-aw, , T kara- a nogueira
kruon-ou, t, T kruo- a noz
krfh-hw, , T krfh- o feno
Karxhdniow,on. T Karxhdnio- cartagins
kat de cima para baixo, ao longo de,
segundo, contra
kata-banv, T > banv eu deso
kata-bllv, T > bllv eu abato, derrubo,
kata-bibrskv, T > bibrskv eu devoro, engulo (at o fim)
kata-bo (a), T > bo(a) eu censuro violentamente, grito com
katgeiow,on, T katgeio- subterrneo
kat-gnumi, T > gnumi eu quebro, rompo
kata-gel (a), T > gel(a) eu zombo de
kata-gignskv, T > gignskv eu compreendo, noto
kat-gv, T > gv conduzo, reno
kat-agvg-w, , T katagvg- o ponto de reunio, porto, albergue
kat- aggion-ou, t, T kataggio- o hospedaria, albergue, refgio
kata-darynv, T > daryan- eu adormeo, passo a noite
kata-dakrv, T > dakrv eu choro, eu lamento sobre
kata-dew,w, T katades- pobre, necessitado, indigente
kata-dxomai, T > dxomai eu acolho, recebo
kata-dv, T > dv eu ato, amarro fortemente
kat-dhlow,on, T katdhlo- muito claro, evidente
kata-dikzv, T > dikdj->z- eu condeno, sentencio

mur_ii03.p65 545 22/01/01, 11:50


546 vocabulrio grego-portugus

kata-dkh-hw, , T katadkh- a condenao em juzo


kata-doul (o), T > doul(o) eu escravizo
kata-drom-w, , T katadrom- a incurso, ataque
kata-dnv, T > dnv eu mergulho, imerjo em
kata-dv, T dv eu mergulho, deso para dentro
kat-dv, T > dv eu encho de canto, encanto
(encantamento)
kata-yars (e), T > yars(e) eu tenho coragem, suporto
kata-yv, T > yv eu fao uma incurso, corro contra
kata-ynskv, T > ynskv eu morro, desapareo
kata-yrav, T > yrav eu rompo, estraalho, quebro
kata-yv, T > yv eu imolo, contribuo para o sacrifcio
kat-aisxnv, T > asxun- eu desonro, envergonho
kata-kav, T > kav/kav eu abraso, incendeio,
queimo completamente
kata-kanv, T > kanj-kan(e)-
kanon-kkona eu massacro
kata-kalptv, T > kalptv eu escondo, dissimulo
kat-keimai, T > kemai eu estou estendido, deitado
kata-kerv, T > ker(e)-keira,
kkarka-krhn-kkarmai eu toso, corto raso
kat-kissow,on, T katkisso- envolto de hera
kata-klv (klav), T > klav-lausa-
klasyhn-kklaumai/kklausmai eu choro muito
kata-klv, T kl-klvn-klsv,
klasa-klsyhn-kklasmai eu rompo, eu quebro
kata-klev, T > klev eu ponho na priso, eu fecho em
kata-klnv, T > klnv eu estendo sobre um leito
kata-klzv, T > kludj->z- eu inundo, eu submerjo
kata-koim(a), T > koimaj- eu adormeo
kata-kptv, T > kptv eu decepo, corto por inteiro
kata-krhmnzv, T > krhmnidj->z- eu precipito do alto de
kata-krnv, T > krnv eu profiro uma sentena
kata-ktmai, T > ktaj- eu conquisto, eu adquiro
kata-ktenv, T > ktenv eu mato, trucido, abato
kata-kptv, T > kufj->kupt-kuca-
kkufa eu me abaixo
kata-lambnv, T > lambnv eu apreendo, me apodero
kata-lmpv, T > lmpv eu clareio, eu ilumino de cima

mur_ii03.p65 546 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 547

kata-lgv, T > lgv eu enumero, leio a lista


kata-lepv, T > lepv eu abandono, deixo para trs
kata-lev, T > lev eu lapido
kat-allssv, T > llssv eu fao troca, eu reconcilio
kat-logow,ou, , T katlogo- a lista, enumerao, catlogo
kata-loxzv, T > loxidj- eu disponho, ordeno as coortes
kat-lusiw-evw, , T lsj-ej-hj- a dissoluo, runa, destruio
kata-lv, T > lv eu dissolvo, abato, destruo
kata-manynv, T > manynv eu percebo, eu observo, eu entendo
kata-martur (e), T > marturej- eu testemunho contra
kata-mel (e), T > melej- eu negligencio completamente
kata-mmfomai, T > mmf-mmcomai-
memcmhn-mmfyhn eu desprezo, diminuo, censuro
kata-mnv, T > mnv eu permaneo
kata-metr (e), T > metrej- eu meo, eu fao partilha
kata-mnhnv, T > mnhn- eu lembro, assinalo
kat-analskv, T > nalskv eu gasto, eu consumo
kata-naumax (e), T > naumaxej- eu levo a batalha naval a cabo
kata-nmv, T > nmv eu divido, completo a diviso
kata-no (e), T > noej- eu compreendo, eu reflito
kat-ant (a), T > ntaj- eu chego a (de encontro a )
katntion em face, do lado oposto
kt-antow-ouw, t, T ktantes- a descida
kat-antv, T > nv/ntv eu levo a cabo, eu termino
kata-janv, T janj, jan(e)-jhna-
jnyhn-jasmai/jammai eu escovo, raspo, descasco
kata-plthw-ou, , T kataplth- a catapulta
kata-pat (e), T > patej- eu piso, pisoteio
kata-pav, T > pav eu fao cessar (completamente)
kata-pmpv, T > pmpv eu mando para baixo, envio,
completo a ordem
kata-ptomai, T > ptomai eu deso voando, vo para baixo
kata-phd (a), T > phdaj- salto para baixo
kata-pnv, T > pnv eu engulo, bebo tudo, degluto
kata-pptv, T > pptv eu caio por terra (abatido)
kata-plttv, T > plttv eu pinto, cubro de tinta, leo
kata-plv, T > plv eu navego descendo
kat-plhjiw-evw, , T pljj-ej-hj- a estupefao, admirao
kata-plssv (-ttv), T > plssv eu desconcerto, espanto

mur_ii03.p65 547 22/01/01, 11:50


548 vocabulrio grego-portugus

kata-polem (e), T > polemej- eu acabo, veno a guerra


kata-pon (e), T > ponej- eu canso, encho de fadiga, eu me esgoto
kata-pontzv, T > pontidj->z- eu afundo, sossobro
kat-posiw-evw, , T > psj-ej-hj- a bebedeira, devoraco
kata-pranv, T > praun- eu mitigo, suavizo
kat-armai (a), T > raj- eu lano praga, eu amaldio
kat-arnomai (e), T > rnej- eu nego
kata-rrof(e), T > =ofej- eu bebo, eu engulo de uma vez
kata-rrupanv, T > =upanj- eu sujo, conspurco
kat-art (a), T > rtaj- eu suspendo (eu me ordeno)
kata-sbnnumi (-sbenv), T > sbnnu- eu apago, fao cessar
kata-sitomai, T > sitoj- eu devoro completamente
kata-skptv, T > skafj- eu escavo, cavoco, arrombo
kata-skednnumi, T > skednnu-skeda- eu esparjo, derramo, espalho
kata-skptomai, T > skptomai eu examino a fundo
kata-skeuzv, T > skeuzv eu trabalho, componho, fabrico,
eu reno os apetrechos, preparo
kata-skeasma-tow, t,
T > skeasmat- o objeto do trabalho, a construo,
a armao
kata-skeu-w, , T > skeu- a preparao, os mveis
kata-skop-w, , T > skop- a observao
kat-skopow-ou, , T > skopo- o observador, espio
kata-skop(e), T > skopej- eu vigio, espiono, observo
kata-spndv, T > spndv eu ofereo libaes
kat-stasiw-evw, , T > stsj-ej-hj- a ao de se estabelecer, o estado
kata-stfv, T > stfv eu circundo com uma coroa
kata-strfv, T > strfv eu fao reviravolta, submeto
kat-strvma-tow, t, T > strmat- a coberta do navio
kata-strnnumi, T strnnu-
strsv-strvsa-strvka eu estendo
kata-sfttv, T sfttv eu degolo
kata-tartar(o), T > tartaroj- eu arrojo no Trtaro
kata-tmnv, T > tmnv eu corto completamente, em peas
kata-tyhmi, T > tyhmi eu deponho, deposito
kata-tojev, T > toje- eu encho de flexas
kata-trxv, T > trx- eu me ponho a correr bem
kata-trbv, T > trbv eu uso, gasto at o fim
kata-fanw,w, T > fans- manifesto, muito claro

mur_ii03.p65 548 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 549

kat-fasiw-evw, , T > fsiw a afirmao


kata-frv, T > frv eu levo para baixo, eu fao abordar
kata-fegv, T > feg-/ fug- eu me refugio
kata-fil(e), T > filej- eu abrao beijando
kata-for(e), T > forej- eu levo em, para baixo
kata-fron (e), T > fronej- eu desprezo
kata-frnhsiw-evw, , T frnesj-ej-hj- o desprezo
kata-fug-w, , T > fug- o refgio
kata-xv, T > xv eu derramo sobre
kata-x-dhn derramando de cima
kata-c (a), T > caj- eu acaricio, apalpo, massageio
kata-cedomai, T > ced- eu calunio
kata-chfzv (-omai), T > chfidj->z- eu condeno por voto
kat-eyzv, T > yidj->z- eu fao costumeiro, torno costume
kat-elanv, T > laun- eu empurro, eu expulso de diante de mim
kat-ergzomai, T > rgadj->z- eu efetuo, eu acabo, eu completo a obra
kat-ergasa-aw, , T > rgasa- a confeco, a preparao
kat-rxomai, T > rx- eu deso, eu desabo
kat-esyv, T > sy- eu devoro, consumo
kat-xv, T > xv-, sx- sxhk- eu seguro fortemente, retenho
kat-exomai, T > ex- eu fao votos contra
kat-hgor (e), T > kathgorej- eu acuso, eu revelo, fao ver
kat-hgrhma-tow, t, T > greumat- a acusao (a pea)
kat-hgrhsiw-evw, , T > grhsj-ej-hj- a acusao (o ato)
kat-hgora-aw, , T > kathgora- a acusao, predicao
kat-gorow-ou, , T . katgoro- o acusador
kat-iynv, T > yn-/y- eu rejo, eu governo
kat-sxv, T > sxv- sx- sxhk- eu retenho
kat-oik (e), T > okej- eu moro, habito
katoikzv, T > okidj->z- eu estabeleo, me instalo
kat-oikterv, T > okterj-okteira- eu gemo, eu me lamento
kat-oiktrv, T > oktir- eu gemo, eu lamento
kat-oktisiw-evw, , T > oktisj-ej-hj- a compaixo, comiserao
kat-olofromai, T > lofur- eu lamento sobre
kt-optron-ou, t, T > ptro- o espelho
kat-ory(o), T > ryj- eu mantenho a linha, prospero
kat-orssv, T > rttv/ssv eu ponho na terra, eu enterro
ktv abaixo, embaixo
ktv-yen de baixo, a partir de baixo

mur_ii03.p65 549 22/01/01, 11:50


550 vocabulrio grego-portugus

Kakasow-ou, , T Kakaso- o Cucaso


kaulw-o, , T kaul- o caule, o tubo, a cana
kama-tow, t, T kamat- o calor, cancula, febre alta
kasimow,h,on, T kasimo-h-o- combustvel, que queima
kaustikw,,n, T -k--- castico, que queima
kautr-row, , T kautr- queimador, que cauteriza
kauthrzv, T kauthridj->z- cauterizo
kautrion-ou, t, T kautrio- cautrio
kaxzv, T kaxdj- eu rio, gargalho
kauxmai, T kauxaj- vangloriar-se
kaxeja-aw, , T kaxeja- a m constituio fsica
kdrow-ou, , T kdro- o cedro
kemai, T kei- eu jazo, estou numa situao
keimlion-ou, t, T keimlio- o bem, o tesouro
kenow,h,on,/ kenow aquele, aquela, aquilo
kerv, T kerj-ker(e)
keira-kkarka-krhn eu toso, eu raspo, fao a barba
Kelaina-n, a, T Kelain- Celene (cidade da Frgia)
kelbh-hw, T kelbh- celebe, recipiente para vinho
kleuyow-ou, , T kleuyo- a rota, o caminho
kelev, T keleu- eu dou ordem, passo a ordem
keleustw-o, , T keleust- o patro, chefe dos remadores
klomai, T kel- eu ordeno, exorto
ken (o), T kenoj- eu esvazio, eu evacuo
kenw,,n, T ken-- vazio
kenthw-tow, , T kentht- o vazio, a vacuidade
kent(e), T kentej- eu pico
kentev, T kenteu- eu pico, eu ferro
Keltbhrew-vn, o, T Keltbhr- Celtiberos
kentrzv, T kentridj->z- eu pico
kntron-ou, t, T kntro- o aguilho, a ponta
kentr(o), T kentroj- eu aponto, torno pontudo
knvsiw-evw, , T knvsj-ej-hj- a evacuao, o esvaziamento
kerazv, T keraidj- eu devasto, saqueio
Kerameikw-o, , T Kerameik- Cermico
keramea-aw, , T keramea- a cermica, a arte da
kerameon-ou, t, T kerameo- o ateli do ceramista
kermeos,a,on, T kermeo- de argila, de barro
keramew-vw, , T keramW- o ceramista, o poteiro

mur_ii03.p65 550 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 551

keramev, T kerameu- eu fao cermica, sou ceramista


keramikw,,n, T keramik--- de argila
kermion-ou, t, T kermio- o vaso de argila
kramow-ou, , T kramo- a vasilha, o pote, o barro, argila
kernnumi, T kerannu-kernnun-
kersv/ker(a)-krasa-kekraka-
kersyhn/krsyhn-kkramai eu misturo, tempero
kraw-kratow, t, T krat- o chifre, ala (do exrcito)
kraw-vw, t, T kras- o chifre, a ala
keratinw,,n, T keratin--- de chifre
keraun(o), T keraunoj- eu fulmino, eu trovejo
keraunw,o, , T keraun- o raio
kerdanv, T kerdanj-kerdan-
kerdan(e)-krdanon-
kekrdhka/kekrdagka eu lucro, ganho, tiro proveito
kerdalow,a,on, T kerdalo- lucrativo
kerda-aw, , T kerda- a resina de cedro
krdow-ouw, t, T krdes- o lucro, o ganho
krma-tow, t, T krmat- o arranho, ranhura
kermtion-ou, t, T kermtio- a moeda pequena
kereiw,essa,en, T keren-keressa- chifrudo, cornudo
keyv, T keuy- eu escondo
keflaion-ou, t, T keflaio- a cabea, personagem importante
kefalai(o), T kefalaioj- eu resumo, pego o principal
kefalaow,a,on, T kefalao-a-o- principal, capital
kefalaidhw,ew, T kefalaides- sumrio, principal
kefal-w, , T kefal- a cabea
kexarismnvw, T kexarismno- de forma agradvel
khdemona-aw, , T khdemona- o cuidado, a solicitude
khdemn-now, , T khdemn- o protetor
khdestw-o, , T khdest- o parente, o cunhado
kdomai, T khd-khdsomai-kedhsmhn eu me preocupo, tenho cuidados
kdow-ouw, t, T kdes- o cuidado, preocupao
kdv, T khd-, khdsv, kekadn eu me ocupo de, tenho o cuidado de
khl(e), T khlej- acaricio, encanto
khlw-dos, , T khld- a mancha
khlneion-ou, t, T khlneio- a gangorra de tirar gua, grua, cegonha
khpev, T khpeu- eu cultivo pomar, jardim
kpow-ou, , T kpo- o pomar, a horta

mur_ii03.p65 551 22/01/01, 11:50


552 vocabulrio grego-portugus

khpourw,o, , T khpour- o hortelo


khpvrw-o, , T khpvr- o jardineiro, hortelo
khfn-now, , T khfn- o explorador, cafeto, agiota, gato
krinow,h,on, T krino-h-o- de cera
khron-ou, t, T khro- o favo
khri(o), T khrioj- empalideo, fico como cera
khrw-o, , T khr- a cera
khro-txnhw-ou, , T khrotxnh-/a- o que trabalha com cera
krugma-tow, t, T krugmat- o anncio, a mensagem
kruj-ukow, , T kruk- o arauto, o locutor
khrssv (-ttv), T khrukj->ss/tt eu proclamo, anuncio
ktow-ouw, t, T ktes- o monstro aqutico, cetceo
kbdhlow,on, T kbdhlo- ruim, falso
kibtion-ou, t, T kibtio- o cofre, a caixa
kiyra-aw, , T kiyra- a ctara
kiyrh-hw, , T kiyrh- a ctara
kiyarzv, T kiyaridj->z- eu toco a ctara
kiyaristw-o, , T kiyarist- o citarista
kiyardw-o, , T kiyard- o citaredo
kiklskv, T kiklesk- eu chamo
Kilika-aw, , T Kilika- Cilcia
Kmvn-vnow, , T Kmvn- Cmon
kinmvmon-ou, t, T kinmvmo- o cinamomo
kindneuma-tow, t, T kindneumat- o risco, o perigo
kindunev, T kinduneu- eu corro perigo
kindun (e), T kindunej- eu corro perigo
kndunow-ou, , T knduno- o perigo
kin(e), T kinej- eu movo
knhsiw-evw, , T knhsj-ej-hj- o movimento, a moo
kinhtikw,,n, T kinhtik--- que do movimento, que move, que excita
kinhtw,,n, T kinht--- mvel
kinnamminow,h,on, T kinnammino-h-o- de cinamomo, de canela
kissw-o, , T kiss- a hera
kisso-stefw,w, T kissostefs- coroado de cera
ktta-hw, , T ktta- a gralha
kittw-o, , T kitt- a hera
kixnv, T kixan-, kxhsa/kixon eu encontro, atinjo

mur_ii03.p65 552 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 553

kxrhmi, T kixrh-xrsv
-xrhsa-kxrhka eu empresto, eu estendo a mo,
eu dou orculo
kvn-konow, , T kon- a coluna, pilar
klagg-w, , T klagg- o grito agudo
kldow-ou, , T kldo- o ramo, o galho
klzv, T klagj->z-kekrjomai-
kragon/kraja-kkraga eu grito agudo, vocifero, cacarejo
klsiw-evw, , T klsj-ej-hj- a fratura, quebra, ruptura
klauymw-o, , T klauym- o choro, as lgrimas
klama-tow, t, T klamat- o choro
klv, T kl-,klsv,klasa,kklaka eu rompo, eu quebro
klv, T klaW, klasv, klausa eu choro, eu gemo
klav (kluv), T klai-/klau-
klausa-klasomai-kklauka eu choro
Kleanordhw-ou, T Kleanordh- Cleanorides
kla-vn, t, T klo- as faanhas, as aes gloriosas
Klarxow-ou, , T Klarxo- Clearco
kleyron-ou, t, T kleyro- o cercado
kleinw,,n, T klein--- clebre, renomado
klew-dw, , T kled- a chave
kleistw,,n, T kleist--- fechado, fechvel
klev, T kle-, kleisa-kkleika-
klesyhn-kkleimai/kkleismai eu fecho
Klei-ow, , T Kleij- Clio
klmma-tow, t, T klmmat- o roubo
klow-ouw, t, T kles- a glria, renome
klpthw-ou, , T klpth- o ladro
kleptstatow,h,on, T kleptstato-h-o- o mais ladro
klptv, T klepj-kleca, kklofa-
klfyhn/klphn-kklemmai eu roubo,
klecdra-aw, , T klecdra- clepsidra, relgio de gua
klma-tow, t, T klmat- o broto, o cepo da vinha
klhro-nmow-ou, , T klhronmo- o herdeiro
klrow-ou, , T klro- a herana, o lote
klhr (o), T klhroj- eu sorteio, designo por sorteio
klrvsiw-evw, , T klrvsj-ej-hj- o sorteio
klhrvtw,,n, T klhrvt--- o sorteado, designado por sorteio
klsiw-evw, , T klsj-ej-hj- a apelao, o chamado

mur_ii03.p65 553 22/01/01, 11:50


554 vocabulrio grego-portugus

klhtr-row, , T klhtr- o arauto, o meirinho


klma-tow, t, T klmat- a inclinao da terra, o clima
klmaj-kow, , T klmak- a escada
klnh-hw, , T klnh- o leito
klindion-ou, t, T klindio- o bero
klnomai, T kln- eu me deito, me apio
klnv, T klinj- klin(e) klina-kklika-
klyhn/klnyhn/klnhn-kklimai eu enclino, abaixo, fao pender
klisa-aw, , T klisa- a tenda, a cabana
klsiw-evw, , T klsj-ej-hj- o ato de deitar-se, o declnio
kloiw-o, , T kloi- o colar
klon(e), T klonej- eu agito, sacudo, movo
klop-w, , T klop- o furto
kldvn-onow, , T kldon- a agitao do mar, a onda
klzv, T kldj-> z- eu lavo, eu limpo
Klutaimnsatra-aw,
T Klutaimnstra- Clitemnestra
klutw,,n, T klut-- clebre, famoso
klv, T klu- eu ouo, atendo
kln-nw, , T kln- o broto, boto, clone
klvp (e), T klvpej- eu roubo
klc-pw, , T klp- o ladro
knafew, vw, , T knafW- o cardador, o tecelo
knfaw-vw, t, T knfas- o crepsculo, o dilculo, a obscuridade
knmh-hw, , T klmh- a coxa, a perna
knhmw-dow, , T knhmd- a perneira, caneleira
knzhma-tow, t, T knzhmat- o grito de criana, o balbuciar da criana
kgxh-hw, , T kgxh- a concha (marisco)
koilanv, T koilanj-koilan- eu cavo, fao buraco
koila-aw, , T koila- o ventre, o estmago
kolow,h,on, T kolo- cavado, vazio, oco, cncavo
koil(o), T koiloj- eu esvazio, torno oco
kolvma-tow, t, T kolvmat- a cavidade, o buraco aberto
koim (a), T koimaj- deito-me, adormeo
koimhtrion-ou, t, T koimhtrio- o dormitrio, cemitrio
koimzv, T koimidj->z- eu acalmo, tranqilizo
koin, T koin- em comum
koinn-o, t, T koin- o tesouro pblico, o estado
koinw,, n, T koin--- comum

mur_ii03.p65 554 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 555

kointhw-tow, , T kointht- a comunidade, comunho


koin(o), T koinoj- eu ponho em comum
koinnhma-tow, t, T koinnhmat- a sociedade
koinnhsiw-evw, , T koonnhsj-ej-hj- a associao, comunho
koinvna-aw, , T koinvna- a associao, comunho
koinvnw,,n, T koinvn--- scio
koinvn (e), T koinvnoj- sou scio, participo
koinvna-aw, , T koinvna- a comunho, sociedade
koinvnw,,n, T koinvn--- scio, companheiro
koth-hw, , T koth- o jazigo, cama, ninho
koitn-now, , T koitn- o quarto de dormir, alcova
kolzv, T koladj->z-kolsv-klasa-
keklaka-kolsyhn-keklasmai eu puno, castigo
kolakea-aw, , T kolakea- a adulao, bajulao
kolakev, T kolakeu- eu adulo
klaj-akow,, T klak- o adulador
kolptv, T > kolafj,
kolcv, klaca eu quebro, fraturo
klasiw-evw, , T klasj-ej-hj- a punio, o ato de punir
klasma-tow, t, T klasmat- o castigo
kolastw-o, , T kolast- o punidor, castigador, verdugo
kolew-o, , T kole- a luva, a bainha
kole-pterow,on, T > ptero- coleptero, inseto de 4 asas das quais
as 2 superiores so em forma de bainha
klla-hw, , T klla- a cola
koll(a), T kollaj- eu colo
kolobw,,n, T kolob--- mutilado, amputado
koloiw,o, , T koloi- o gralho, o gaio
kolossw-o, , T koloss- o colosso
kolov, T kolou- eu amputo, mutilo, diminuo
klpow-ou, , T klpo- o seio, a dobra, o golfo
kolp (o), T kolpoj- eu dou forma de seio, incho
kolumb(a), T kolumbaj eu nado, mergulho
kolumbthw-ou, , T kolumbth- o mergulhador
klumbow-ou, , T klumbo- o mergulho
Kolxw-dow, , T Kolxd- A Clchida, a oeste do Ponto Euxino
kolvnw-o, , T kolvn- a elevao, colina
kom(a), T komaj- eu tenho longos cabelos
kmh-hw, , T kmh- a cabeleira, copa das rvores

mur_ii03.p65 555 22/01/01, 11:50


556 vocabulrio grego-portugus

komthw-ou, , T komth- o cometa, cabeludo


komid-w, , T komid- o cuidado, o trato
komid com cuidado, completamente,
perfeitamente
komzv, T komidj->z-komi(e)-
kmisa-kekmika eu trago junto, porto
komistr-row, , T komistr- o portador, o transportador
kompzv, T kompadj->z- eu falo alto, alardeio
komp(e), T kompej- eu vanglorio, alardeio
kmpow-ou, , T kmpo- o barulho sonoro, a jactncia
komcev, T komceu- eu orno, enfeito
komcw,,n, T komc--- elegante, bonito, produzido
komcthw-ou, , T komctht- a elegncia
komcw, T komc- elegantemente
kndulow-ou, , T kndulo- o soco, o punho
koni(a), T koniaj- eu reboco, emplastro
kniw-evw, , T knj-ej-hj- a poeira, o p
Knvn-vnow, , T Knvn- Cnon
kopw-dow, , T kopd- o espadim, a espada curva, cimitarra
kpow-ou, , T kpo- a fadiga, o trabalho, a pena
kprow-ou, , T kpro- o esterco, dejeto
kptv, T kpj-koca-kkofa-
kphn-kkomai eu bato, dou pancada
kra-aw, , T kra- a jovem, menina moa
kraj-akow, , T krak- o corvo
kornnumi, T korennu-kore-kresa-
korsyhn-kekresmai eu sacio, estou satisfeito
krh-hw, , T krh- a jovem, menina moa
krhyron-ou, t, T krhyro- a vassoura
Krinyow-ou, , T Krinyo- Corinto
Kornyioi,ai, o, T Kornyio- os Corntios
krow-ou, , T kro- a saciedade, a nusea
krow-ou, , T kro-/kouro- o jovem, o rapaz
krrh-hw, , T krrh- a tmpora, a face
kruza-hw, , T kruza- o coriza, escorrimento, bobeira
krumbow-ou, , T krumbo- o tufo de cabelo na ponta da cabea
kruw-utow, , T krut- o elmo
korufaow,a,on, T korufao-h-o- o da ponta, da cabea, corifeu
koruf-w, , T koruf- o cimo, o cume, o pico, cocoruto

mur_ii03.p65 556 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 557

kornh-hw, , T kornh- a gralha


kosm (e), T kosmej- eu enfeito, orno, ordeno
ksmhma-tow, t, T ksmhmat- o enfeite, o adorno, o aparato
ksmhsiw-evw, , T ksmhsj-ej-hj- a ordem, o ato de enfeitar
kosmhtw-o, , T kosmht-/- o ordenador, enfeitador
ksmion-ou, t, T ksmio- o ornamento, a bijuteria
kosmithw-tow, , T kosmitht- a moderao, equilbrio
kosmvw, T ksmio- com ordem
ksmow-ou, , T ksmo- a ordem do mundo, o enfeite, o universo
kotlh-hw, , T kotlh- o cotilo (l/4 de litro)
kttabow-ou, , T kttabo- ctabo (jogo de sociedade)
kora-aw, , T kora- a jovem, donzela
kour-w, , T kour- a raspa, ranhura, arranho
kourew-vw, , T kourhW- o barbeiro, cabeleleiro
kouri (a), T kourioj- ser longos (em cauda), os cabelos
korow-ou, , T koro- o jovem, o rapaz
koufzv, T koufidj->z- eu alivio, torno leve, abrando
kofow,h,on, T kofo-h-o- vazio, leviano, ligeiro
koufthw-tow, , T kouftht- a leviandade, leveza
kofvw, T koufo- levianamente
kfinow-ou, , T kfino- a cesta, o balaio
krzv, T kragj->z-, kragon, kkraga eu grito alto
kraipal(a), T kraipalaj- estou de ressaca
krmbh-hw, , T krmbh- o repolho
kradanv, T kradanj-, kradan- eu agito, brando, movo
kradh-hw, T kradh- corao
krma-tow, t, T krmat- a mistura
kranon-ou, t, T krano- o crnio
krnow, eow, t, T krno- o elmo, capacete
krw-tw, t, T krt- a cabea
krsiw-evw, , T krsj-ej-hj- a fuso, mistura
kraterw,,n, T krater--- forte, poderoso
krat (e), T kratej- eu domino, comando
kratr-row, , T kratr- a cratera, vaso onde se misturava o vinho
krtistow,h,on, T krtisto-h-o- o melhor, o mais forte, timo
krtow-ouw, t, T krtes- o poder
kratnv, T kratun-krtuna-kekrtuka eu confirmo, eu fortifico
kraugzv, T kraugadj->z- eu grito, alarideio
kraug-w, , T T kraug- o alarido, gritaria

mur_ii03.p65 557 22/01/01, 11:50


558 vocabulrio grego-portugus

kraw-krvw, t , T kras- a carne, o pedao de carne


krettvn,on (-ssvn), T kretton- melhor (compar.)
krevn,on, T kreon- forte, dominador, soberano
krkv, T krek- eu bato, estalo, cadencio
krmamai, T krema-> kremnnumi estou suspenso, pendo
kremnnumi, T krema-kremsv
/krem(a)-krmasa-kremsyhn eu suspendo, penduro
krhmnw-o, , T krhmn- o precipcio, a escarpa
krhmndhw,es, T krhmndes- escarpado
krnh-hw, , T krnh- a fonte, mina
krhpw-dow, , T krhpd- a base, o apoio, o calo
krhsfgeton-ou, t, T krhsfgeto- o lugar de refgio, asilo
Krw-Krtow, , T Krt- o cretense
Krtew-vn, o,, T Krt- os Cretenses
Krth-hw, , T Krth- Creta, Candia
krhtr-row, T krhtr- cratera, onde se mistura vinho
kriy-w, , T kriy- a cevada
kriydion-ou, t, T kriydio- o gro de cevada
kriyzv, T kriyidj->z- eu dou cevada, nutro com cevada
kryinow,h,on, T kryino-h-o- de cevada
krma-tow, t, T krmat- o julgamento, o critrio
krnon-ou, t, T krno- o lrio, flor-de-lis
krnv, T krin-/kri-, krina-, kkrika eu arbitro, distingo, julgo
kriw-o, , T kri- o carneiro
krsiw-evw, , T krsj-ej-hj- o exame, crivo, julgamento
kritrion-ou, T kritrio- o critrio, instrumento de juzo
kritw-o, , T krit- o rbitro, juiz
Kritaw-ou, , T Krita- Crtias
kritikw,,n, T kritik--- capaz de julgar, crtico
kroanv, T kroanj- eu percuto, fao soar
Krosow-ou, , T Kroso- Creso
krokdeilow-ou, , T krokdeilo- o crocodilo
krmmuon-ou, t, T krmmuo- a cebola
Krondhw/aw-ou, T Krondh-/a- Kronida, Zeus, filho de Kronos
krotalistra-aw, , T krotalistra- a danarina com castanholas
krtafow-ou, , T krtafo- a tmpora, a fronte
krtafow-ou, , T krtafo- a fronte, a tmpora
krot(e), T krotej- eu percuto, fao rudo
krthsiw-evw, , T krthsj-ej-hj- a percusso, o ato de percutir

mur_ii03.p65 558 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 559

krtow-ou, , T krto- a batida, o aplauso, o estrpito


Krtvn-vnow, , T Krtvn- Crotona
krov, T krou-krousa-kkrouka-
krosyhn-kkroumai eu bato, percuto, empurro
kroma-tow, t, T kromat- a batida, o ritmo
krow-ouw, t. T krues- o gelo, o frio
krpth-hw, , T krpth- a cripta
krptv, T krufj>krupt-kruca-
kkrufa-krfyhn-kkrummai eu escondo, cubro
krstallow-ou, , T krstallo- o gelo, o cristal
krfa / krfh s escondidas, em segredo
krufaow,a,on, T krufao-a-o- secreto
krbulow-ou, , T krbulo- o penacho
ktmai (a), T ktaj- kthsa, kkta- eu adquiro
ktenv, T ktenj-kten(e)-
kteina/tanon-ktamai eu mato
ktenzv, T ktenidj->z- eu penteio
ktma-tow, t, T ktmat- a aquisio (coisa adquirida), o bem,
a propriedade
ktnow-ouw, t, T ktnes- a montaria, a besta de carga
ktsiw-evw, , T ktsj-ej-hj- a aquisio (ato de adquirir)
ktzv, T ktitj->z-, ktisa, kktika eu erijo, eu construo, eu fundo cidades
ktsiw-evw, , T ktsj-ej-hj- a fundao, o ato de fundar
ktpow-ou, , T ktpo- o barulho, estrondo
kayow,ou,, T kayo- ciato, o vaso, jarra de servir vinho
kuamev, , T kuameu- eu fao sorteio
kamow-ou, T kamo- a fava
kubern (a), T kubernaj- eu piloto
kubrhsiw-evw, , T kubrnhsj-ej-hj- o governo, a pilotagem
kubernthw-ou, , T kubernth- o piloto
kubernhtikw,,n, T -ik--- referente a pilotagem
kubeutw-o, , T kubeut-/- o jogador de dados
kubev, T kubeu- eu jogo dados
Kubbh-hw, T Kubbh- Cibebe / Cibele
Kublh-hw, T Kublh- Cibele
kubikw,,n, T kubik--- cbico
kbow-ou, , T kbo- o dado, cubo
Kdnow-ou, , T Kdno- Cidno (rio da Cilcia)
Kuyra-aw, , T Kuyra-/h- Citera (ilha), Afrodite

mur_ii03.p65 559 22/01/01, 11:50


560 vocabulrio grego-portugus

Kuyrh-hw, , T Kuyrh-/a- Citera (ilha), Afrodite


Kuyreia-aw, , T Kuyreia- Citrea, de Citera, Afrodite
kukl(e), T kuklej- eu rolo, fao rolar
kuklikw,,n, T kuklik--- cclico
kkliow,a,on, T kklio-a-o- circular
kklow-ou, , T kklo- o crculo, circunferncia
kukl (o), T kukloj- eu circundo, eu arredondo
kklvma-tow, t, T kklvmat- objeto circular, roda
kklvsiw-evw, , T kklvsj-ej-hj- o ato de cercar, envolvimento
kknow-ou, , T kkno- o cisne
kulind (e), T kulindej- eu rolo
klindrow-ou, , T klindro- o cilindro
klij-ikow, , T klik- a taa
kulv, T kuli- eu rolo, fao rolar
kma-tow, t, T kmat- a vaga, a onda
kumanv, T kumanj- eu agito, estou agitado
kunrion-ou, t, T kunrio- a cachorrinho
kunhgsion-ou, t, T kunhgsio- a caada, a caa
kunhgthw-ou, , T kunhgth- o caador
kunhgetikw,,n, T kunhgetik-h-- referente caa, cinegtico
kunhgw-o, , T kunhg- caador
kundion-ou, t, T kundio- o cozinho
kunikw,,n, T kunik--- canino, cnico
kunismw-o, , T kunismo- o cinismo
kun-dhktow,on, T kundhkto- mordido de co
kuparssimow,h,on, T kuparssimo- de cipreste
kuprussow-ou, , T kuprusso- o cipreste
kpellon-ou, t, T. kpello- o vaso, recipiente, a taa
kptv, T kufj, kuca, kkufa eu baixo, abaixo (a cabea, os olhos)
kura-aw, , T kura- (mra) o dia marcado, fixo
kuriev, T kurieu- eu sou mestre, eu domino
kur (e), T kurej- eu ratifico, eu decido, eu defino
kriow-ou,, T krio- o senhor, o patro
krow-ou, , T kro- o poder, a autoridade
Krow-ou, , T Kro- Ciro
krtow-ou, , T krto- cesto, balaio convexo
krvsiw-evw, , T krvsj-ej-hj- a sano
kv, T ku- estou grvida, procrio
kvn-kunw, /, Tkn- o co, a cadela

mur_ii03.p65 560 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 561

kvkutw-o, , T kvnut- a lamentao, gritaria


kvl-w, , T kvl- perna, pernil, membro viril
klon-ou, t, T klo- o intestino grosso, o clon
kluma-tow, t, T klumat- o obstculo, impedimento
klusiw-evw, , T klusj-ej-hj- a proibio, impedimento
kvlv, T kvlu- eu impeo, separo
kma-tow, T kmat- o sono profundo, coma
kvmzv, T kvmadj->z- eu fao orgia, eu festejo
kvm-rxhw-ou, , T kvmrxh- o comandante da aldeia, o comarca
kmh-hw, , T kmh- a aldeia
kvmthw,ou, , T kvmth- o habitante da aldeia
kvmikw,,n, T kvmik--- festivo, cmico
kvmda-aw, , T kvmda- a comdia
kmow-ou, , T kmo- festa campestre, dionisaca
kneion,ou, t, T kneio- a cicuta
knvc-pow, T knvp- o mosquito
kvpew-vw, , T kvphW- a madeira para remos, remador
kvp-w, , T kvp- o remo
kvphlat (e), T kvphlatej- eu remo
kvprhw,ew, T kvpres- que anda a remo
kvfw,,n, T kvf--- gasto, sem ponta, obtuso, surdo, mudo

l 30
,l 30.000
laben, T lab- inf. aor. at. de lanbnv
lab-w, , T lab- a tomada, a pegada
lboimi, T lab- opt. aor. at. de lambnv
labmenow,a,on, T labmeno-a-o- part. aor. m. de lambnv
labrinyow-ou, , T labrinyo- o labirinto
lbv, T lab- subj. aor. at. de lambnv
labn,osa,n, T labnt- part. aor. at. de lambnv

mur_ii03.p65 561 22/01/01, 11:50


562 vocabulrio grego-portugus

lagxnv, T lax-/lhx- lagxan-


ljomai-lgxanon-laxon-
elhxa-lxyhn-elhgmai eu obtenho por sorte
lagn-now, , T lagn- a cavidade, o afundamento
lagvw-o, , T lagv- a lebre
lagw-, , T lag- a lebre
layen, T lay- inf. aor. at. de lanynv
lyoimi, T lay- opt. aor. at.de lanynv
lyr& / lyr. T layra-/h- secretamente, sem o conhecimento de
layraow,a,on, T layrao-a-o- clandestino
lyv, T lay- subj. aor. at. de lanynv
layn,osa,n T laynt- part. aor. de lanynv
lalac-pow, , T lalap- a tempestade, borrasca, turbilho
laimw-o, , T laim- a garganta, goela
Liow-ou, , T Lio- Laio, rei de Tebas
Lkaina-hw, , T Lkaina-/h- a espartana
Lakedaimniow,a,on,
T. Lakadamonio-a-o- o Lacedemnio, espartano
Lakedamvn-monow, , T Lakedaimn- o Lacedemnio
lkkow-ou, , T lkko- a cisterna
laktzv, T laktidj->z- eu pisoteio, piso, esmago
laktistw-o, , T laktist- o que pisoteia, que amassa
Lkvn-vnow, , T Lkvn- o lacnio, espartano
lakvnikw, T lakonik- laconicamente, como os espartanos
lalzv, T laladj->z- eu tagarelo, falo
lal (e), T lalej- eu tagarelo, falo
lala-aw, , T laa- fala, tagarelice, falao
llow,on, T llo- tagarela
lambnv. T lab- lcomai-
lmbanon-labon-elhfa-
lfyhn-lhfysomai-elhmmai eu pego, tomo
lampw-dow, , T lampd- a tocha, o archote
lamprw,,n, T lampr--- brilhante, esplndido
lamprthw-tow, , T lamprtht- o brilho, o claro
lamprnv, T lamprun- eu dou brilho, fao brilhante
Lmcakow-ou, , T Lmcako- Lmpsaco, cidade da Msia
lmpv, T lamp- eu brilho
lanynv, T lay-/lhy- lnyanon-
lsv-layon-llhya-llhsmai estou oculto, no aparente

mur_ii03.p65 562 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 563

lj com o calcanhar
law-o, , T la- a gente, multido, povo
Laomdvn-ontow, , T Laomednt- Laomedonte
lrnaj-kow, , T lrnak- o cofre, a urna
lrugj-uggow, T lrugg- a laringe, garganta, papo
laruggzv, T laruggudj->z- eu garganteio, falo alto
lsiow,on, T lsio- peludo, frondoso, espesso
latrea-aw, , T latrea- o culto, o servio
latrev, T latreu- eu sirvo, venero, adoro
latra-aw, , T latra- a venerao, adorao
lfura-vn, t, T lfuro- os despojos, o saque, butin
lxanon-ou, t, T lxano- o legume, a verdura
laxen, T lax- inf. aor. at. de lagxnv
lxoimi, T lax- opt. aor. at. de lagxnv
lxow-ouw, t, T lxes- o quinho da sorte, a parte que cabe
lxv, T lax- subj. aor. at. de lagxnv
laxn,osa,n, T laxnt- part. aor. at. de lagxnv
leanv, T leanj>leain-lean(e)-
lanon/lana-lenyhn-lelasmai eu dou polimento, aliso, lixo
lbhw-htow, , T lbht- a caldeira, caldeiro, urna
lgv. T leg-,lej-,ljv-leja-llexa digo, afirmo, reno, enumero, conto
lea-aw, , T lea- a presa, o saque, o butin
lea-vn, t, T leo- as plancies, planuras
lebv, T leib- eu derramo, fao libao
leimn-now, , T leimn- o prado, o campo
leow,a,on, T leo-a-o- liso, unido
leithw-tow, , T leitht- a polio, o polimento, o brilho
lepv, T leip- lip- lloip-lecv-
lipon/leica-lloipa-leifyhn-
leifysomai-lleimmai eu deixo, abandono
leitourg (e), T leitourgej- eu cumpro uma funo pblica
leitourga-aw, , T leitourga- o servio pblico, funo
lexv, T leix- eu lambo
lecanon-ou, t, T lecano- o resto
lekrion-ou, t, T lekrio- bandeja, travessa, prato
lktron-ou, t, T lektro- o leito
lejikn-o, t, T lejik- o lxico, o vocabulrio
ljiw-evw, , T ljj-ej-hj- a palavra, o termo
lenteiow,a,on, T lenteio-a-o- de leo, leonino

mur_ii03.p65 563 22/01/01, 11:50


564 vocabulrio grego-portugus

leontow,a/,on, T leonte- de leo, leonino


leont-w, , T leonta- pele de leo
lepidvtw,,n, T lepidvt--- coberto de escamas
lpow-ouw, t, T lpes- a escama, a raspa
lepw-dow, , T lepd- a escama, casca, raspa
lpra-aw, , T lpra- a lepra
leprw,,n, T lepr--- escamoso, rude, grosseiro
leptw,,n, T lept--- desnudado, pequeno, fino, feito escama
leptthw-tow, , T lepttht- a finura, magreza
leptnv, T leptun- eu afino, fao delgado
Lsbiow,a,on, T Lsbio-a-o- lsbio
Lsbow-ou, , T Lsbo- Lesbos (ilha do Egeu oriental)
leukanv, T leukanj- branqueio, torno branco, puro
Leukw-dow, T Leukd- Lucade (ilha do Egeu oriental)
lekh-hw, , T lekh- o lamo, o choupo
leuko-yraj-kow, T leukoyrak- de couraa branca
lekvma-tow, t, T lekvmat- leucoma, mancha branca nos olhos
leuk-pouw-odw, T leukpod- de ps brancos
leukw,,n, T leuk--- brilhante, branco
lessv, T leukj->ss/tt-lesv-leusa eu olho, eu vejo, tenho o ar de
lxow-ouw, t, T lxes- o leito, cama
lvn-lontow, , T lont- o leo
Levndaw-ou, , T Lenida- Lenidas, rei de Esparta
lew-le, , T le-/lh-/la- o povo, a multido
levfrow-ou, , T levfro- que conduz o povo
lgv, T lg- ljv-lhja-llhxa eu paro, fao parar, descanso
lyh-hw, , T lyh- o esquecimento, olvido
lhzomai, T lhid->z- eu devasto, saqueio
lzv, T lhidj->z- eu saqueio, eu seqestro
lmma-tow, t, T lmmat- o recebido, o lucro, o ganho, a presa
Lmniow,a,on, T Lmnio-a-o- da ilha de Lemnos
lhno-bthw-ou, T lhnobth- o pisador de uva
lhnw-o, , T lhn- o lagar, a cuba, onde se amassa a uva
ljiw-evw, T ljj-ej-hj- o acaso, a sorte, fortuna, quinho
lhr(e), T lhrej- eu converso, tagarelo, falo bobagens
lrhma-tow, t, T lrhmat- bobabem, conversa fiada
lrow-ou, , T lro- a conversa fiada, bagatela
lstea-aw, , T lstea- o saque, a pirataria
lstev, T lsteu- eu pirateio, vivo de saques

mur_ii03.p65 564 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 565

lstw-o, , T lst- o salteador, saqueador


lstikw--- de pirata, de saqueador
lsv, T lhy-/lhs- fut. at. de lanynv
lhfyew,esa,n, T lhfynt- part. aor. pas. de lambnv
lciw-evw, , T lcj-ej-hj- a pega, o ato de pegar, tomar
lan bastante, muito
Lbanow-ou, , T Lbano- o Lbano, a montanha
ligurw,,n, T ligur--- claro, agudo, cristalino (voz)
lhn ver lan
liyi (a), T liyiaj- eu sofro de clculo (biliar)
lyinow,h,on, T lyino-h-o- de pedra
liyo-toma-aw, , T liyotoma- a pedreira, a latomia
liyo-blow,on, T liyoblo- que atira pedras
liyolgow-ou, , T liyolgo- o pedreiro, pedrista
lyow-ou, , T lyo- a pedra
liy-ourgw-o, , T liyourg- o pedrista, cortador de pedras, talhador
liy(o), T liyoj- eu petrifico, torno pedra
likm (a), T likmaj- eu peneiro
limn-now, , T limn- o porto
lmnh-hw, , T lmnh- o pntano, brejo
limw-o, , T lim- a fome
limttv (-ssv), T limgj->tt/ss eu tenho fome
lneow/ouw, a/,eon/oun, T lneo-a-o- de linho
lnon-ou, t, T lno- o linho
linourgw,o, T linourg- o tecelo de linho
lpa com gordura
liparw, w, T lipars- viscoso, tenaz, incansvel
lipar-xroow,on, T liparxroo- de pele brilhante, gorda
lpow-ouw, t, T lpes- a gordura, graxa
lipo-tjion-ou, t, T lipotjio- a desero
lssomai, T litj->ss/tt-lismhn eu oro, eu rezo
lit-w, , T lit- a splica, orao
litw,,n, T lit--- simples, desnudo, sem enfeites
lixnea-aw, , T lixnea- a gula, gulodice
lxnow,h,on, T lxno-h-o- guloso, comilo
logzomai, T logidj->z- eu penso, reflito, calculo
logikw,,n, T logik--- da palavra, da razo
lgimow,h,on, T lgimo- digno de meno, de nota
logismw-o, , T logism- o clculo, a reflexo

mur_ii03.p65 565 22/01/01, 11:50


566 vocabulrio grego-portugus

logistw-o, , T logist- o calculador,


logistik-w, , T logistik- a cincia do clculo
lgow-ou, , T lgo- a palavra, discurso, razo
lgxh-hw, , T lgxnh- o ferro da lana, lana
loib-w, , T loib- a libao
loidrhsiw-evw, , T loidrhsj-ej-hj- a maledicncia, o ato de injuriar
loidora-aw, , T loidora- a maledicncia, a injria
lodorow,on, T lodoro- maldizente, que insulta
loidor (e), T loidorej- eu injurio, insulto
loimw-o, , T loim- a peste
loimdhw,ew, T loimdes- pestilento, contagioso
loipw,,n, T loip--- restante, o resto
lojw,,n, T loj--- oblquo, torto, atravessado
lopw-dow, , T lopd- o prato
loomai. T lou- eu me lavo, tomo banho
loutrn-o, t, T loutr- o banho
loutrn-now, T loutrn- o banheiro, a sala de banhos
lov, T lou-losv-lousa-loyhn/
losyhn-lloumai/llousmai eu lavo
lfow-ou, , T lfo- a colina, o topo, a crista, nuca
lox-ag (e), T loxagej- eu comando um batalho
lox-agw-o, , T loxag- o comandante de batalho
lxeuma-tow, t, T lxeumat- a cria, a prole
loxev, T loxeu- eu dou luz, eu crio
lxmh-hw, , T lxmh- o mato, o bosque (refgio de animais)
lxow-ou, , T lxo- o peloto, emboscada
Luaow-ou, T Luao- Lieu, Dioniso, Baco
Lgdamiw-idow, , T Lgdamid- Lgdamis, tirano de Naxos
lgj-gw, , T lgg- o soluo, o choro
lgj-lugkw, , T lgk- lince
lgow-ou, , T lgo- o vime
lugrw,,n, T lugr--- triste, desagradvel
Luda-aw, , T Luda- a Ldia
lzv, T lugj->z-lugja eu soluo, choro
lkaina-hw, , T lkaina- a loba
Lukaa-vn, t, T Lukao- as festas de Zeus do Liceu
Lukaow-ou, , T Lukao- Liceu
Lukonew-vn, o, T Lukan- os habitantes da Licania
Luka-aw, , T Luka- a Lcia (na sia Menor)

mur_ii03.p65 566 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 567

lkow-ou, , T lko- o lobo


lukomai(o), T lukoj- sou mordido por lobo
Lukorgow-ou, , T Lukorgo- Licurgo, legislador de Esparta
lumanomai, T lumanj->lumain- eu maltrato, sujo, ofendo
lumantr-row, , T lumantr- o destruidor
lmh-w, , T lmh- o dano, o sofrimento, a runa, estrago
lpa-aw, , T lpa- dor, luto, tristeza (lph)
lupomai (e), T lupej- eu sofro, aflijo-me
lup (e), T lupej- eu aflijo, eu causo dor
lph-hw, , T lph- a dor, a tristeza
luphrw,,n, T luper--- doloroso, que aflige
luprw,,n, T lupr--- miservel, triste, coitado
lra-aw, , T lra- a lira
lrh-hw, , T lrh- a lira
lurikw,,n, T lurik-,- lrico
lurzv, T luridj->z- eu toco a lira, canto,
fao poemas lricos
Lsandrow-ou, , T Lsandro- Lisandro
Lusmaxow-ou, , T Lusmaxo- Lismaco
lsimow,on, T lsimo- desligvel, solvel
lsiw-evw, , T lsj-ej-hj- a soluo, liberao
Lusitano-n, o, T Lusitan- os Lusitanos
lusitel (e), T lusitelej- eu ajudo, trago vantagem
lusfrvn,on, T lsifron- mente aberta, ledo, alegre
ltron-ou, t, T ltro- o resgate
lutr(o), T lutroj- eu resgato
ltta-hw, , T ltta-/lssa- o furor, a raiva, a violncia
lutt (e) (-ss), T luttej- estou furioso
luxnen-now, , T luxnen- o candelabro
lxnow-ou, , T lxno- o candieiro, lamparina
lv, T lu-lusa-lluka eu solto, desligo
lvb-w, , T lvb- ultraje, ofensa, dano
lvbmai(a), T lvbaj- eu ultrajo, ofendo, prejudico
lstow,h,on, T lsto-h-o- muito bom > til
l, T lhj- eu desejo, quero vivamente

mur_ii03.p65 567 22/01/01, 11:50


568 vocabulrio grego-portugus

m 40
,m 40.000
m tn Da no/sim, por Zeus
magea-aw, , T magea- a magia
mgeirow-ou, , T mgeiro- o cozinheiro
magikw,,n T magik--- relativo a magia, mgico
magev, T mageu- sou mgico, fao mgicas
magnhw-tow, , T mgnht- o m, a pedra magntica
mgow-ou, T mgo- o mago, sacerdote dos persas
mza-hw, , T mza- o po tosco, de centeio
mayen, T may- inf. aor. at. de manynv
myhma-tow, t, T myhmat- a lio, a cincia, a matria
mayhmatikw,,n, T mayhmatik--- que concerne cincia, matemtico
myhsiw-evw, , T myhsj-ej-hj- o aprendizado, a lio
maysomai, T may-h-s fut. de manynv
mayhtw-o, , T mayht- o aprendiz, o aluno
myoimi, T may- opt. aor. at. de manynv
myv, T may- subj. aor. at. de manynv
mayn,osa,n, T maynt- part. aor. at. de manynv
maa-aw, , T maa- me, av, ama-de-leite,
Maa-aw, , T Maa- Maia, me de Hermes (filha de Atlas)
Maiw-dow, , T Maid- Maia, me de Hermes
Maandrow-ou, , T Maandro- o Meandro
Maindew-dvn, a, T Maind- as Menades
manomai, T man-, manj->main- estou delirante, em fria
mainmenow,h,on, T mainmeno-h-o- o delirante, o furioso, possesso
mkar-arow, /, T mkar- feliz, beato
makara-aw, , T makara- bem-aventurana, felicidade
makarzv, T makaridj->z- eu felicito
makriow,a,on, T makrio- feliz, beato
makarithw-thtow, , T makaritht- bemaventurana, felicidade
Makedona-aw, , T Makedona- a Macednia
Makedn-now, , T Makedn- o Macednio
makrbiow,on, T makrbio- de longa vida
makrobithw-thtow, , T makrobitht- a longa vida
makrolog (e), T makrologej- eu falo grande, conto vantagens

mur_ii03.p65 568 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 569

makrw,,n, T makr--- grande, longo


mktra-aw, , T mktra- a massa levedada, massa para po
mla muito, bastante
malaka-aw, , T malaka- a moleza, falta de carter
malakzomai, T malakidj->z- eu sou fraco
malakthw-htow, , T malaktht- moleza, covardia, fraqueza
malaktr-row, T malaktr- que amolece
malaknv, T malakun- eu amoleo, corrompo
malakw, T malak- fracamente, molemente
malssv/ttv, T malakj->ss/tt eu amoleo, corrompo
mlh-hw, , T mlh- a axila
malyaka-aw, , T malyaka- a moleza, falta de carter
malyakzv, T malyakidj->z- eu amoleo, corrompo
malyakw,,n, T malyak--- mole
mlista muitssimo, sobretudo
-ew t mlista ao mximo
mllon mais
Mandnh-hw, , T Mandnh- Mandana
manynv, T may- manyan- memay-
maysomai-mayon-memyhka entendo, aprendo
mana-aw, . T mana- a insnia, fria
manikw,.n, T manik--- insensato, delirante
manidhw,ew, T manides- manaco, insensato
mantea-aw, , T mantea- a adivinhao, predio
manteon-ou, t, T manteo- o orculo, a coisa adivinhada
mnteuma-tow, t, T mnteumat- o orculo (a resposta)
manteutw,,n, T manteut--- ordenado pelo orculo
mantik-w, , T mantik- a adivinhao, a arte da
mantikw,,n, T mantik--- referente a orculo, proftico
Mantneia-aw, , T Mantneia- Mantinia
mntiw-evw, , T mntj-ej-hj- o adivinho
Marayn-now, , T Marayn- Maratona
Marayniow,a,on T Maraynio-a-o- De Maratona
maranv, T maran-j> marain-maran-
maran(e)-mrana-marnyhn-
memrammai/memrasnai eu (me) consumo (o carvo), gasto,
marasmw-o, , T marasm- marasmo, consumao
mrgaron-ou, t, T mrgaro- a prola
mrnamai, T mrna- eu combato

mur_ii03.p65 569 22/01/01, 11:50


570 vocabulrio grego-portugus

mrsipow-ou, , T mrsipo- a bolsa, a sacola


Marsaw-ou, , T Marsa- Mrsias
mrsupow-ou, , T mrsupo- a bolsa, sacola, mochila
martur (e), T marturej- eu testemunho, atesto
martura-aw, , T martura- o testemunho
martrion-ou, t, T marrio- o depoimento, o testemunho
martromai, T martur- eu invoco o testemunho
mrtuw-turow, , T mrtur- a testemunha
mssv/ttv, T magj->ss/tt eu bato a massa, eu amasso
massmai (a), T magj->mass-/tt/-mag- eu mastigo, amasso (po)
mssvn,on, T msson- mais longo
mastig (o), T mastigoj- eu fustigo, chicoteio, castigo
mstij-gow, , T mstig- o chicote, o relho
mastw-o, , T mast- a mama, o seio, o alto da colina
mtaiow,a,on, T mtaio-a-o- vo, leviano, vil, sem valor
mthn em vo
mxaira-aw, , T mxaira- a faca, cutelo, espada
maxairon-ou, T maxairo- faquinha, punhal
mxh-hw, , T mxh- a luta, o combate
mximow,on, T mximo- belicoso, combativo, briguento
mxomai, T mxh- eu luto, combato
me / m me (acus.)
mga grande(mente), muito
megaleow,a,on, T megaleo-a-o- grandioso, magnfico
meglh, T meglh- grande (adj. fem.)
megalo-prepw,w, T megalopreps- magnfico, muito conveniente
megalo-prepw, T megalopreps- magnificamente
megalo-fron (e), T > fron eu penso grande, com orgulho
megalo-frosnh-hw, T > -frosnh- grandeza de alma
megal-frvn,on, T megalfron- orgulhoso, mania de grandeza
megalnv, T megalun- eu engrandeo, aumento, exagero
meglvw, T meglo- com grandeza, grandemente
Megarde, T Mgara- para Megara
mgaron-ou, t, T mgaro- o salo, sala de estar
mgaw, meglh, mga,
T mgan-meglo/h- grande
mgeyow-ouw, t,T mgeyes- a extenso, grandeza
mgistow,h,on, T mgisto-h-o- o maior (superl.)
mdimnow-ou, , T mdimno- o medimno (vol. de cereais = 52,53 litros)

mur_ii03.p65 570 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 571

myh-hw, , T myh- a embriaguez


meymvn,on, T meymon- negligente,
mey-hmi, T > hmi eu passo, adio, deixo para frente
mey-sthmi, T > sthmi eu desloco, troco
mey-ria-vn, t, T meyrio- as fronteiras
mey-ormzv, T > rmzv eu transfiro, mudo de porto
myu-uow, T myu- o vinho (branco, licoroso)
meyu-dthw-ou, T meyudth- que embriaga, que embebeda
meyskv, T meyu-sk-meyu- eu me embriago
myusow,h,on, T myuso-h-o- bbado(a)
meyustikw,on, T meyustik- beberro
meyv, T meyu- eu me embriago
meyvn-ontow, , T myuont- o bbado
mey-vrmzv, T > rmzv eu troco de porto, de embarcadouro
megnumai, T meig-/mig- eu me misturo, travo combate
meidi(a), T meidiaj- eu sorrio
mezouw < mezonew, T mezon- contrao de mezonew
mezv < mezona, T mezon- contrao de mezona
mezvn,on, T mezon- maior (compar.)
meirkion,ou, t, T meirkio- rapaz, jovenzinho
meirakiomai, T meirakioj- eu entro na adolescncia,
eu me comporto como adolescente
meirakskow-ou, T meiraksko- o jovenzinho, o rapazinho
meromai, T merj-mer/mor- emarmai/
memrhmai eu obtenho em partilha, em quinho
mevn,on, T meon- menor (compar.)
Meln-ippow-ou, , T Melnippo- Melanipo
melag-xol (a), T melagxolaj- estou de humor negro
mlan-now, t, T mlan- a tinta
mlaw,aina,an, T melan-, melanj>melain- preto, negro
meledn-now, , T meledn- cuidado, dor
mlei, mele, melsei, T mel- eu tenho, tinha, terei preocupao de algo
melth-hw, , T melth- cuidado, estudo, exerccio
melet (a), T meletaj- eu me exercito, trabalho em
mlhma-tow, t, T mlhmat- o cuidado, solicitude
melnh-hw, , T melnh- o milheto (especie de sorgo)
Melitaow,a,on, T Melitao-a-o- de Mlita > Malta, malts
mli-tow, t, T mlit- o mel
mel-rrutow,on, T melrruto- que flui mel

mur_ii03.p65 571 22/01/01, 11:50


572 vocabulrio grego-portugus

melit(o), T melitoj- eu melo, eu cubro de mel


melistw-o, , T melist- o cantor, o poeta
mlitta-hw, (-ssa), T mlitta- a abelha
mel-xroow,on, T melxroo- feito com mel, da cor do mel
mllhsiw-evw, , T mll hsj-ej-hj- a espera, adiamento, viglia
mllv, T mell-mellsv-mllhsa-
mllhka estou para (=eu vou... inf.)
mlomai, T mel- eu canto, celebro
mlow-ouw, t, T mles- o canto, o poema - o membro
mlpv, T mlp- eu canto
mlv, T ml- eu tenho cuidados, preocupao de
mmnhmai, T mnh-, mmnh- eu estou lembrado
mmfomai, T memf- eu critico, censuro
mmciw-evw, T mmcj-ej-hj- a censura, a crtica
mn conetivo de afirmao > d
Mendhmow-ou, , T Mendhmo- Menedemo
Menekrthw-ouw, T Menkrates- Mencrates
Menlevw-v, , T MenelhWo-/aWo Menelau
mnow-ouw, t, T mnes- a alma, a vontade, a fora, a coragem,
movimento da alma
mntoi na verdade, no obstante
mnv, T men-meina-memnhka eu fico, permaneo
Mnvn-vnow, , T Mnvn- Mnon / Meno
merzv, T meridj->z- eu divido, eu partilho
mrimna-hw, , T mrimna- o cuidado, solicitude
merw-dow, , T merd- a poro, o quinho, a parte
merskv, T mer-isk- eu reparto, partilho
mrow-ouw, t, T mres- a parte, corte, quinho
mesev, T meseu- eu medeio, estou no meio
mesaipliow,on, T mesaiplio- grisalho, encanecido
meshmbra-aw, , T meshmbra- o meio-dia
msow,h,on , T mso-h-o- do meio, mdio
mesthw-thtow, , T mestht- o meio, mediocritas
mestw,,n, T mest--- cheio de
mest(o), T mestoj- eu encho, eu recheio
mes(e), T mesej- estou no meio, medeio
met depois/alm... com/no meio de
meta-banv, T > banv eu troco de lugar, eu passo para
meta-bllv, T > bllv eu mudo, adio, passo alm

mur_ii03.p65 572 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 573

meta-bol-w, , T metabol- a mutao, mudana, cmbio


meta-ddvmi, T > ddvmi eu dou uma parte, transfiro
meta-dikv, T > dikv eu vou atrs, persigo
meta-kal (e),T > kal eu chamo de volta, reclamo
meta-lambnv, T > lambnv eu pego uma parte, participo
metalhcmenow,h,on, T lhcmeno-h-o- part. fut. md. de metalambnv
met-allttv, T allagj->ss/tt eu troco uma coisa por outra
metallea-aw, , T metallea- o trabalho nas minas, minerao
metalleon-ou, t, T metalleo- o minrio, o metal
metallew-vw, , T metallhW- o mineiro
metallev, T metalleu- eu trabalho em mina, sou mineiro
mtallon-ou, t, T mtallo- a mina > o metal
meta-melomai (e), T > melomai eu me preocupo, trato de
meta-mlei moi, T > mlv preocupa-me, causa-me preocupao
meta-morf(o), T morfoj- eu modifico, retoco, transformo
meta-no (e), T > no eu mudo de idia
meta-j no meio de, entre
meta-pmpomai, T > pmpv eu mando alm, mando buscar
meta-pptv, T > pptv eu caio alm, eu mudo de forma
meta-poi(e), T > poi eu mudo, troco, transformo
meta-rruymzv, T =uymidj->z- eu troco de medida, mudo o ritmo
meta-stratopedeomai,
T > stratopedeu- eu mudo de acampamento
meta-strfv, T > strfv eu mudo de direo, de hbito
meta-tyhmi, T > tyhmi eu ponho entre, transporto, troco
meta-xeirzv, T xeiridj->z eu manipulo, eu administro,
tomo nas mos
met-eggrfv, T > grfv passo de uma lista para outra
mt-eimi, T > emi estou no meio, participo
met-rxomai, T > rxomai eu vou procurar, eu sigo
met-xv, T > xv eu tenho parte de, participo
met-evrzv, T metevoridj->z- eu levanto no ar
met-vrow,on, T metvro- levado, levantado no ar
mt-oikow-ou,, T mtoiko- o imigrante, meteco, coabitante
met-opvrinw,,n, T metopvorin--- de outono, outonal
met-pvron-ou, t, T metpvro- o outono
mt-oxow,on, T mtoxo- participante, que tem parte de
metr (e), T metrej- eu meo
mtrhsiw-evw, , T mtrhsj-ej-hj- a medida (o ato de medir)

mur_ii03.p65 573 22/01/01, 11:50


574 vocabulrio grego-portugus

metrizv, T metriadj->z- eu modero


metrikw,,n, T metrik--- com medida, mtrico
mtriow,a,on, T mtrio-a-o- medido, moderado, comedido
metrithw-htow, , T metritht- medida, moderao
metrvw, T mtrio- com medida, moderadamente
mtron-ou, t, T mtro- a medida
mt-vpon-ou, t, T mtvpo- a fronte, a testa, a fachada
mxri(w) at (que)
m no (volitivo/eventual)
mhdamw de maneira nenhuma (volitivo)
mhd nem/no mais (volitivo/eventual)
mhdterow,a,on, T medtero-a-o- nenhum dos dois (volitivo/eventual)
Mdeia-aw, , T Mdeia- Media
mhd-ew,ema,n, T medn-medema- ningum (volitivo/eventual)
mhdpote jamais (volitivo/eventual)
mhdzv, T mhdidj->z- sou do partido dos Medos
Mdow-ou, , T Mdo- o medo, povo da sia Menor
mhkti no mais, ainda no, volitivo, eventual
mkistow,h,on, T mkisto-h-o- o mais extenso, o maior
mkow-ouw, t, T mkes- o cumprimento, extenso
mhknv, T mhkn- eu alongo, prolongo
mhla-aw, , T mhla- a macieira
mlon-ou, t, T mlo- a ma
mn conet. de afirm., ento
mn-mhnw, , T mn- o ms (a lua-tempo)
mnuma-tow, t, T mnumat- o sinal, a senha, o aceno
mniw-idow, , T mnid- a fria, ira, clera
mnusiw-evw, , T mnusj-ej-hj- a denncia, indicao
mhnutw-o, , T mhnit- o denunciador, denunciante
mnutron-ou, t, T mnutro- a recompensa por denncia
mhnv, T menu- eu revelo, denuncio
mpote nunca (volitivo/eventual)
mpv ainda no (vol./event.)
mhrw-o, , T mhr- a coxa, osso da coxa
mte...mte nem... nem (volitivo/eventual)
mthr-mhtrw, , T mter-/mhtr- me
mhtrui-w, , T mhtrui- a sogra
mhtrow,a,on, T mhtro-a-o- de me, materno
mhxan-w, , T mhxan- o expediente, artifcio, mquina

mur_ii03.p65 574 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 575

mhxnhma-tow, t, T mhxnhmat- o invento, o engenho


mhxanikw,,n, T mhxanik--- industrioso, hbil, engenhoso
mhxan (a), T mhxanaj- eu fabrico, construo, invento
mxow-ouw, t, T mxew- o meio, instrumento
mianv, T mian-, mianj-> miain-mian- eu sujo, profano (de sangue)
miara-aw, , T miara- sujeira, imundcie
miarw-,n, T miar--- safado, infame, bandido, impuro, sujo
masma-tow, t, T masmat- sujeira, imundcie
mgnumi, T mig-/meig- eu fundo, misturo
Miyrhw-ou, , T Myrh-a- Mitra, deus dos persas
mikrw,,n/smikrw, T mikr--- pequeno
Milsiow,a,on, T Milsio-a-o- de Mileto, milsio
Mlhtow-ou, , T Mlhto- Mileto
Miltidhw-ou, , T Miltidh- Milcades
Mlvn-vnow, , T Mlvn- Mlon / Milo
mimhtw-o, ,T mimht- o imitador
mimomai (e), T mimej- eu fao imitao, imito
mimnskv (mimnskv), T mnh-mimnh-sk- eu ponho na memria, lembro
Mnvw-v, , T Mnvo- Minos
mjiw-evw, , T mjj-ej-hj- a mistura
mishtw,,n, T misht--- odioso, odivel, detestvel
msgv (mgnumi) T misg-/ mig- eu misturo
misyw-o, , T misy- o salrio, soldo, mercadoria
misyo-frow-ou, , T misyofro- o mercenrio
misyomai (o), T misyoj- eu contrato, sou mercenrio
misy(o), T misyoj- eu alugo, eu ponho a foro
msyvma-tow, t, T msyvmat- o estipndio, o preo, o aluguel
msyvsiw-evw, , T msyvsj-ej-hj- a contratao, o contrato
mis (e), T misej- eu odeio
msow-ouw, t, T mses- o dio
mtra-aw, , T. mtra- a mitra, barrete, capelo
mn-w, , T mna > mn- a mina (moeda)
mnma-tow, t, T mnmat- monumento, memorial, tmulo
mnma-tow, t, T mnmat- o monumento, o tmulo
mnhmeon-ou, t, T mnhmeo- o monumento, lembrana
mnmh-hw, , T mnmh- a recordao, memria
mnhmonev, T mnhmoneu- eu tenho na mente, lembro
mnhmonikw,,n, T mnhmonik--- referente a memria
mnmvn,on, T mnmon- que se lembra, lembrado

mur_ii03.p65 575 22/01/01, 11:50


576 vocabulrio grego-portugus

mnskomai, T mnh-sk- eu lembro, recordo-me


mnhstea-aw, , T mnhstea- pedido de casamento, corte
mnhstev, T mnhsteu- eu fao a corte, sou pretendente
mnmai, T mnaj- eu fao meno, eu fao lembrar
mgow-ou, , T mgo- o trabalho, pena, aflio
moi / mo a mim, me
mora-aw, , T morja > mora- a parte, a poro, o destino, o fado
moixev, T moixeu- eu sou adltero, pratico adultrio
mliw penosamente, com dificuldade
molp-w, , T molp- o canto, ode, cano
mlubdow-ou, , T mlubdo- o chumbo
molnv, T molun- eu tinjo, eu mancho
momf-w, T momf- a censura, reprimenda
monaxw,o, , T monax- o solitrio, monge
monarxa-aw, , T monarxa- a monarquia
mnarxow-ou, , T mnarxo- o soberano, o monarca
mon-w, , T mon- a parada, albergue
monrhw,ew, T monres- solitrio
mnimow,on, T mnimo- nico, estvel
mn-ippow-ou, , T mnippo- o cavalo de sela, isolado
mon-liyow,on, T monliyo- de uma s pedra
mon-julow,on, T monjulo- de uma s pea de madeira
mnon, T mno- s, somente
mnow,h,on, T mno-h-o- s, nico
o mnon... ll ka no s... mas tambm
mon(o), T monoj- eu isolo, fao s
mra-aw, , T mora- a infantaria (espartana)
mora-aw/mori-w, , T mora-/- a oliveira sagrada
mrion-ou, t, T mrio- a parcela, o pedao
morm-ow, , T mormj- a megera, mulher velha e feia
mrow-ou, , T mro- a sorte (que me cabe)
mrsimow,on, T mrsimo- destinado, fatal
morf-w, , T morf- a forma exterior de um corpo
Mossnoikoi-vn o, T Mossnoiko- os Mossnios (na Clchida)
msxeiow,a,on, T msxeio-a-o- de vitela
msxow-ou, , T msxo-, T msxo- a vitela, o bezerro
monow,h,on, T mono-a-o- monow, s (jnico)
Mosa-hw, , T Mosa- a Musa
Mouseon-ou, t, T Mouseo- templo das musas, lugar de se praticar artes

mur_ii03.p65 576 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 577

mousik-w, , T mousik- a msica (arte das Musas)


mousikw,,n, T mousik--- das musas, das artes, msica
mousourgw,n. T mousourg- cantor
moxy (e), T moxyej- eu me canso, trabalho duro
moxyhra-aw, , T moxyhra- malcia, malvadeza
moxyhrw,,n, T moxyhr--- penoso, pesado, ruim
mxyow-ou, , T mxyo- o trabalho, a fadiga
moxlw-o, , T mxl- a trava da porta
muelw-o, , T muel- a medula
mzv, T mugj->z- eu chupo
muyikw,,n, T muyik--- mtico, fabuloso, lendrio
muyomai(e), T muyej- eu conto, divago, narro, falo
muyolog (e), T muyologej- eu conto histrias
myow-ou, , T myo- a palavra, fbula, conto
mua-aw, , T mua- a mosca
mkhw-htow, , T mkht- o cogumelo
muktr-row, , T muktr- a narina, a trompa do elefante
mlh-hw, , T mlh- a m, pedra do moinho
mulfatow,on, T mulfato- modo (pelo moinho)
muriw-dow, , T murid- a mirade (10.000)
murzv, T muridj->z- eu perfumo, espalho ungento
muroi,ai,a, T mrio-a-o- mirades, muito numerosos
murmhki-w, , T murmhki- o formigueiro
mrmhj-hkow, , T mrmhk- a formiga
mrmow-ou, , T mrmo- a formiga
mron-ou, t, T mro- o ungento, perfume
mw-muw, , T m- o rato, camondongo, o msculo
musttomai, T musagj->tt/ss eu rejeito, repilo com horror
msow-ouw, t, T mses- o crime, a profanao, a sujeira
mssv /mttv, T mukj->ss/tt- eu asso, (muco)
mustrion-ou, t, T mustrio- o mistrio
msthw-ou, , T msth- o iniciado (boca calada)
mustikw,,n, T mustik--- relativo aos mistrios, mstico
mstiw-idow, , T mstid- ministra, sacerdotiza, guia
Mutilnh-hw, , T Mutilnh- Mitilene
mxiow,a,on, T mxio-a-o- profundo, interior
muxw-o, , T mux- o fundo, a profundeza, garganta
mu(e)-T muej- eu inicio nos mistrios
mv, T mu- eu fecho os olhos, a boca

mur_ii03.p65 577 22/01/01, 11:50


578 vocabulrio grego-portugus

mvra-aw, , T mvra- a estultcie, tontice


Mmow-ou, , T Mmo- Momo, deus da pilhria
mvrw,,n, T mvr--- bobo, tonto, estulto
mrow,a,on, T mro-a-o- bobo, tonto, estulto
Msa-aw, , T Msa- a Musa

n 50
,n 50.000
na / n sim
naiw-dow, , T naid- a naiade
nadion-ou, t, T nadio- o pequeno templo
nav, T nai- eu habito
nma-tow, t, T nmat- a torrente, a gua sagrada
Njow-ou, , T Njo- Naxos (ilha)
Njioi,ai, o/a, T Njio- os habitantes de Naxos
naw-o, , T naW- /new-ne,T neW- o templo, a nave (interior)
nph-hw, , T nph- o vale, o prado, bosque
npow-ouw, t, T npes- o vale, o prado, o bosque
naryhko-frow-ou, , T -fro- o que porta o basto, batuta
nryhj-kow, , T nryhk- o basto, a varinha, a batuta
nrkh-hw, T nrkh- a arraia
nark(a), T narkaj- eu provoco torpor, entorpeo
nau-aga-aw, , T nauaga- o naufrgio
na-arxow-ou, , T naarxo- o comandante, piloto, almirante
na-klhrow-ou, , T naklhro- o piloto, o navegador
nau-max (e), T naumaxej- eu travo batalha naval
nau-maxa-aw, , T naumaxa- a batalha naval
nau-phgsimow,on, T nauphgsimo- referente a construo de navios
naw-new, , T naW-/nhW- a nave
naus-porow,on, T nausporo- navegvel
nathw-ou, , T nath-/a- o nauta, marujo, marinheiro
nauti (a), T nautiaj- eu tenho enjo
nautikw,,n, T nautik--- nutico, de navegao
nautikn-o, t, T nautik- a esquadra, a frota

mur_ii03.p65 578 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 579

nautila-aw, , T nautila- a navegao


nautllomai, T nautilj->ll- eu navego
nautlow-o, , T nautlo- o marinheiro, da marinha
nv, T na- eu fluo (gua)
nezv, T neadj->z- sou jovem
nealw,w, T neals- fresco, vioso
neanaw,ou, , T neana- o jovem, o rapaz
neanieomai, T neanieu- eu ajo como jovem, tenho aspecto de jovem
neanikw,,n, T neanik--- juvenil
neanskow-ou, , T neansko- o jovem, mocinho
nebrw-o, , T nebr- filhote de veado, cabrito
nhluw-udow, T nhlud- recm-chegado
nehns-dow, , T nehnd-/nhnd- a jovenzinha, menina-moa
nekow-ouw, t, T nekes- a rixa, disputa, qerela
Nelow-ou, , T Nelo- o Nilo
nekrw,o, , T nekr- o cadver, o morto
neiw-o, , T nei- a terra preparada, nova
neio-poi (e), T > poi eu renovo, remoo
nktar-row, t, T nktar- o nctar
nmhsiw-evw, , T nmhsj-ej-hj- a distribuio, partilha
Nmesiw-evw, , T Nmhsj-ej-hj- Nmesis, divindade que faz a distribuio
dos bens e dos males, clera dos deuses
nemes(a), T nemesaj- estou indignado
nmomai, T nem-nemomai(e)-neimmhn- eu ocupo, eu possuo
nmv, T nem-nem(e)-neima-nenmhka eu distribuo, partilho, pastoreio,
compartilho, regulo
neo-gnw,n, T neogn- recm-nascido
ne-dartow,on, T nedarto- recm-esfolado
neo-yhlw,w, T neoyhls- recm-florido
now,a,on, T no-a-o- novo, jovem
neossa-aw, , T neossa- o ninho
neossi-w, , T neossi- a ninhada, o ninho
neossw-o,(-ttw),, T neoss- o filhote (de passarinho)
nethw-htow, , T netht- a juventude
ne-futow,on, T nefuto- recm-plantado, nefito
Nstvr-orow, , T Nstor- Nestor
nema-tow, t, T nemat- o aceno, gesto
neur-w, , T neur-/neur- a corda do arco
neron-ou, t, T nero- o nervo, fibra, corda

mur_ii03.p65 579 22/01/01, 11:50


580 vocabulrio grego-portugus

neuro-rrafev, T > =afev eu costuro com linha de tripas


nev, T neu- eu aceno com a cabea, concordo
neflh-hw, , T neflh- a nuvem
nfow-ouw, t, T nfes- a nuvem
nefrtiw,i, T nefrti- renal, referente aos rins
nefrtiw-iow, (nsow), T nefrti- nefrite, inflamao dos rins
nefrw-o, t, T nefr- o rim
nv, T neW- eu fio
nerion-ou, t, T nerio- o arsenal
nevst h pouco, recentemente
new-ne, / naw-o, T nhW- o templo, a nave (interior)
nevterzv, T nevteridj->z- eu inovo
nevterismw-o, T nevterism- a revoluo (dos astros) renovao
neterow,a,on, T netero-a-o- mais jovem (compar.)
n (na ) sim (intensivo, afirmativo)
nhdw-ow,, T nhd- o ventre
nhktn-o, t, T nhkt- o guizo, o chocalho
nhlew,w, T nhles- impiedoso, sem compaixo
nhlew, T nhles- impiedosamente
nma-tow, t, T nmat- o tecido, a trama
nhnema-aw, , T nhnema- ausncia de ventos
nhnw-dow, , T nhnd-/nehand- a jovenzinha, a menina-moa
npiow,a,on, T npio-a-o- que no fala, criana, beb
Nhrdew-vn, a, T Nerd- as Nereidas
nsiw-evw, , T nsj-ej-hj- a fiao, o ato de fiar
nhsithw-ou, , T nhsith-/a- o ilhu, insular
nsow-ou, , T nso- a ilha
nssa-hw, / ntta, T nssa-/tta- a pata, o pato, marreco
nhstev, T nhsteu- eu jejuo
nhfantikw,,n, T nefantik--- sbrio, sem vinho
nfv, T nhf-ncv-nhca estou, sou sbrio, abstmio
nhxmena-vn, t, T nhxmeno- os peixes, os que nadam
nxv,T nhx- eu nado
nzv / nttv, T nikj->z-/tt eu lavo
nik (a), T nikaj-nkhsa-nenkhka eu veno
nkh-hw, , T nkh- a vitria
nikhtikw,,n, T nikhtik--- que se refere vitria
nikhtriow,a,on, T nikhtrio-a-o- referente vitria
nikhtrion-ou, t, T nikhtrio- o preo da vitria

mur_ii03.p65 580 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 581

Nikaw-ou, , T Nika- Ncias


nifetw-o, , T nifet- a neve
nfv, T nif-ncv-nfyhn eu fao nevar, nevo,
nov (), T noej- eu penso
nhma-tow, t, T nhmat- o pensamento, a reflexo
nomvn,on, T nomon- sbio, que pensa, refletido
nhsiw-evw, , T nhsj-ej-hj- o ato de pensar, a faculdade de pensar
nohtw,,n, T noht--- o que se pode pensar,
que se pode refletir, pensvel
nmaia-vn, t, T nmao- os costumes
nmaiow,a,on, T nmaio-a-o- conforme a tradio
nomw-dow, , T nomd- o nmade, errante, que segue o rebanho
nomew-vw, , T nomhW- o pastor
nomev, T nomeu- eu sou pastor, eu pastoreio
nom-hw, , T nom- a distribuio, o pasto
nomzetai, T nomiz- uso, prtica, costume
nomizmena-vn, t, T nomizmeno- o que consagrado pelo costume
nomzv, T nomidj->z- eu penso, considero, estimo, creio
nmimow,on, T nmimo- de costume, normal, legal
nmima-vn, t, T nmimo- os usos, os costumes
nmisma-tow, t, T nmismat- o dinheiro/ o costume, a regra
nommvw, T nmimo- conforme o costume, a lei
nomoythw-ou, , T nomoyth-/a- o legislador, que pe as leis
nmow-ou, , T nmo- o costume, o uso, a lei
nomw-o, , T nom- o nomo, o recanto, o lote
now-nou (now-no), , T no- o intelecto, a mente, o juzo
nos (e), T nosej- eu adoeo, fico doente
nshma-tow, t, T nshmat- a doena
noshrw,,n, T noshr--- doentio, doente, malso
nsow-ou, , T nso- a doena
nstow-ou, , T nsto- a volta, o retorno
nost (e), T nostej- eu volto
nosfzomai, T nosfdj->z- eu me afasto, eu me ausento
noterw,,n, T noter--- mido
notzv, T notidj->z- eu umedeo, molho
ntiow,a,on, T ntio-a-o- do sul, do vento-sul
notw-dow, , T notd- a umidade
ntow-ou, , T nto- o vento-sul, Noto
nouyesa-aw, , T nouyesa- a advertncia, a censura, o aviso

mur_ii03.p65 581 22/01/01, 11:50


582 vocabulrio grego-portugus

nouyet (e), T nouyetej- eu admoesto, advirto


now-no (now-nou), , T no-> no- o intelecto, a mente, o juzo
nukterev, T nuktereu- eu passo a noite
nukterinw,,n, T nukterin--- noturno, que passa a noite
nukteritw-o, , T nukterit-/- o que passa a noite, vigia
nukter (e), T nukterej- eu passo a noite
nukterw-dow, , T nukterid- o morcego
nktvr de noite
nmfh-hw, , T nmfh- a ninfa, a noiva
nmfiow-ou, , T nmfio- o noivo
nn agora, neste instante
nj-nuktw, , T nkt- a noite
nssv (-ttv), T nugj->ss/tt-njv-
nuja-nxyhn/nghn-nnugmai eu pico, eu furo, eu bato
nustzv, T nustadj->z- eu cochilo, pendo a cabea (nev)
nxiow,a,on, T nxio-a-o- noturno
nvyw,w, T nvys- lerdo, lento, preguioso
nvyrw,,n, T nvyr--- lento, preguioso
nvtiaow,a,on, T nvtiao-a-o- dorsal, das costas
nton-ou, t, T nto- o dorso, as costas
ntow-ou, , T nto- o dorso, as costas

J/J

j 60
,j 60.000
janv, T janj>jain-jan(e)-jhna-
jnyhn-jamai/jasmai eu raspo, eu cardo, rasgo
janypph-hw, , T janypph- Xantipa
janyw,,n, T jany--- amarelo, loiro
jnyow-ou, , T jnyo- Xanto, patro de Esopo
jnthw-ou, , T jnth-/a- o cardador de l, linho
jenow-ou, , T jeno- o estrangeiro, o hspede
jenag (e), T jenagej- eu conduzo, guio os estrangeiros
jena-aw, , T jena- o tratado de hospitalidade
jnia-vn, t,T jnio- os presentes de hospitalidade

mur_ii03.p65 582 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 583

jenzv, T jenidj->z- eu acolho um hspede


jenitev, T jeniteu- eu vivo no estrangeiro
jenodoka-aw, , T jenodoka- a hospedaria
jenokton (e), T jenoktonej- eu mato um hspede
jnow-ou, , T jno- o estrangeiro, o hspede
jen(o), T jenoj- eu acolho um hspede
jenofnthw-ouw, , T jenfantes- Xenofantes
jenofn,ntow, , T jenofnt- Xenofonte
jrjhw-ou, , T jrjh- Xerxes
jv, T zeW-/zW- jsv-jesa-jhka-
jsyhn-jesmai eu raspo, dou polimento
jhranv, T jhranj>jhrain-jhran- eu resseco, seco, enxugo
jhrn-o, t, T jhr- a terra firma, seca
jhrw,,n, T jhr--- seco
jhrthw-thtow, , T jhrtht- a secura, a seca
jifrhw,ew, T jifres- armado de espada
jfow-ouw, t, T jfes- a espada
janon-ou, t, T jano- objeto, esttua de madeira
janon-ou, t, T jano- a esttua de madeira
juleomai, T juleu- eu fao lenha, trabalho a madeira
julzomai, T julidj->z- eu vou lenhar, buscar madeira
jlinow,h,on, T jlino-h-o- de madeira
jlon-ou, t,T jlo- a madeira, lenha
jloxow-ou, , T jloxo- bosque, arvoredo
jlvsiw-evw, , T jlvsj-ej-hj- a construo de madeira
jun- veja em sun-
junetn-o, t, T junet- a inteligncia
junw.,n, T jun--- comum, conjunto
justw,,n, T just--- raspado, polido, cho polido,
pau polido (o cabo da lana)
jv, T ju- eu raspo, eu esfolo, depilo

mur_ii03.p65 583 22/01/01, 11:50


584 vocabulrio grego-portugus

o 70
,o 70.000
artigo masculino
mn...... d este... aquele; um... outro
que, relativo neutro
belskow-ou, , T belsko- o espeto > obelisco
(moeda com espeto, dardo)
belw-o, , T bel- o espeto, dardo
bolw-o, , T bol- bolo, nquel, esmola
gk T gkoj- eu amonto, engrosso, incho
gkhrw,,n, T gkhr-- inchado, pomposo
gkow-ou, , T gko- a massa, tumor, inchao
de, de, tde, T --t- este, esta, isto
dev, T deu- eu caminho, eu viajo
dhgw-o, , T dhg- o guia, o condutor
dthw-ou, , T dth- o caminheiro, caminhante
dm-w, ,T dm- o cheiro, odor
do-poiw-o, , T dopoi- o cantoneiro, calceteiro
doi-prow-ou, , T dpopro- o caminhante, caminheiro
doi-por(e), T doiporej- eu caminho, viajo
dw-o, , T d- o caminho, plano, maneira
dow, dntow, , T dnt- o dente
dnv, T dun- eu gemo, lamento, lastimo
dnh-hw, , T dnh- a dor, a tristeza
dunhrw,n, T dunhr--- doloroso
durmw-o, , T durm- o lamento
dromai, T dur-durmhn-
duromai(e)-durmhn eu lamento, eu me lamento
Odussea-aw, , T Odussea- a Odissia
Odussew-evw, , T OdusshW- Odisseus, Ulisses
dn-dntow, , T dnt- o dente
zv, T dj->z-zsv, zhsa-dvda- tenho odor, cheiro, exalo
-yen do que, de onde
-yen-per de qualquer lugar
ynh-hw, , T ynh- a vela (de navio)
ynion-ou, t, T ynio- a tnica leve

mur_ii03.p65 584 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 585

o / omoi ah! ai!


oa como, (quais)
ognumi / ogv, T og- > nogv eu abro
-ogv / ognumi, T og- > nogv eu abro
oda, T od-/id- eu vi > eu sei, perf. de edon
ode, T -de estes (masc.)
od(e), T odej- eu incho
odhsiw-evw, , T odhsj-ej-hj- inchao, inchao
Odpouw-odow, , T Odpod- dipo
ohsiw-evw, , T ohsj-ej-hj- a opinio
oka-de para casa
okeow,a,on, T okeo-a-o- caseiro, familiar
okei(e), T okeioj- eu aproprio, domestico
okevsiw-evw, , T okevsj-ej-hj- apropriao
okthw-ou, , T okth-/a- o domstico, servo
okhma-tow, t, T okhmat- a habitao, a casa
okhmtion-ou, t, T okhmtio- o cubculo, a casinha
okhsiw-evw, , T okhsj-ej-hj- a residncia, a vivenda
okhtw-o, , T okht-/- o morador, o habitante
oktvr-orow, , T oktor- o habitante
ok (e), T okej- eu habito, administro
oka-aw, , T oka- a casa
okdion-ou, t, T okdio- a casinha
okzv, T okidj->z- eu fao casa, fundo, administro
okon-ou, t, T oko- a casa, casinha
okisiw-evw, , T okisj-ej-hj- a fundao
okistw-o, , T okist- o fundador, construtor
oko-dom (e), T okodomej- construo casa
oko-dmhma-tow, t, T okdhmat- a construo, o edifcio
oko-dmhsiw-evw, , T -dmhsj-ej-hj- a construo
okodoma-aw, , T okodoma- a construo
oko-yen de casa, a partir de
oko-i em casa
oko-nomikw,,n, T okonomik--- administrador, dispenseiro
okonmow-ou, , T okonmo- o intendente, o administrador
okonom(e), T okonomej- eu administro, eu disponho
okow-ou, , T oko- a casa, o lar
okoumnh-hw, , T okoumnh- a terra habitada
okorgow-ou, , T okorgo- o caseiro, guarda da casa

mur_ii03.p65 585 22/01/01, 11:50


586 vocabulrio grego-portugus

okterv, T okterj->okteir-okter- tenho compaixo, misereor


oktzv, T oktidj->z- eu lamento, tenho piedade
oktrv, T oktir- eu tenho compaixo de
oktismw-o, , T oktism- a lamentao
oktow-ou, , T okto- a piedade, a d
oktrw,,n, T oktr--- digno de piedade, lamentvel
okoumnh-hw, (g), T okoumnh- a terra habitada, o universo
okour (e), T okourej- eu vigio a casa, eu vigio
okoura-aw, , T okoura- a vida sedentria, inatividade
omai / oomai, T o-/oio- eu creio, acho, penso
omoi lit. ai de mim!
omvg-w, , T omvg- o gemido, lamento
omzv, T omvgj->z-mojon-moja-
mxyhn-mvgmai eu lamento
ono-potzv, T > potadj->z- eu bebo vinho, brindo
onow-ou, , T ono- o vinho
ono-faga-aw, , T onofaga- a ingesto de vinho
ono-xow-ou, , T onxoo- o copeiro, escanso
ono-xo(e), T onoxoej- eu verto, sirvo vinho
onn-now, , T onn- o celeiro
ojiw-evw, , T ojj-ej-hj- abertura, ver nojiw
oomai (omai), T o-/oo- eu creio, penso, acho
oow,a,on, T oo-a-o- qual, qualis, e
-oow t emi eu sou capaz de
os-per, T oo- qualquer que seja
ow-ow, , T j- a ovelha
ostw-o, , T ost- o dardo, a seta
ostr(a), T ostraj- eu estou furioso, picado
ostrow-ou, , T ostro- vespa, ferro
osv, T os- eu portarei (ver em frv nos
dicionrios e gramticas)
oxomai. T ox- eu viajo, sigo o caminho
oonzomai, T oonidj->z- eu fao, consulto augrios
ovnistrion-ou, t, T ovnistrio- o augrio, o mister do augrio
ovnw-o, , T ovn- o augrio, o pressgio, a ave agourenta
kllv, T kelj->ll- keila eu abordo, fao abordagem
klzv, T kladj->z- eu me abaixo, fico de ccoras
kn (e), T knej- eu hesito, vadio, sou lento
knhrw--n, T knhr--- preguioso, tmido, lento

mur_ii03.p65 586 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 587

know-ou, , T kno- a hesitao, lentido, preguia


krueiw,essa,en, T kruoent-/tja>sa fantstico, que causa espanto
ktkis-xlioi,ai,a, T xlio-a-o oito mil
kt oito
kvw / pvw de modo a que
lbzv, T lbidj->z- eu fao feliz, considero feliz
lbiow,a,on, T, lbio-a-o- feliz, beato
lbow-ou, , T lbo- a riqueza, a felicidade
lyriow,on. T lyrio- maldito, infeliz
leyrow-ou, , T leyro- a runa, a perda, o malvado
ligkiw, T ligo- poucas vezes, raramente
lig-anyrvpa-aw, , T > nyrvpa- a pequena populao
lig-arxa-aw, , T > rxa- a oligarquia
lig-arxikw,,n, T > rxik--- oligrquico
lgow,h,on, T lgo-h-o- pouco numeroso, pequeno
ligthw-thtow, , T ligtht- pequena quantidade
lgou (de), T lgo- de pouco, quase
ligo-xrniow,on, T xrnio- de pouca durao
ligvr (e), T ligvrej- pouco me importo, sou negligente
lisynv, T lis-/lisyan- eu escorrego, eu caio
lkw-dow, , T lkd- o navio de carga, traineira
llumai, T > llumi
llumi. T lj->ll-llun-lsv
/l-lesa-lleka/lvla eu destruo, perco, fao perecer
llo-troxow-ou, , T > trxo- o bloco de pedra
lolzv, T lolugj->z- eu gemo, lamento
low,h,on, T lo-h-o- inteiro, todo, totus
lofurmw-o, , T lofurm- lamento, choro,
lofromai, T lofur-lofuromai-
lofurmhn-lofrthn sinto compaixo
Olumpa-aw, . T Olumpa- Olmpia
Olumpiakw,,n, T Olumpiak--- Olmpico
Olumpiw-dow, , T Olumpid- a Olimpada
Olmpiow,a,on, T Olmpio-a-o- de Olmpia, habitante de
Olumpow-ou, , T Olumpo- o Olimpo
lvw, T lo- em resumo, globalmente, absolutamente
malw,w, T, mals- liso, igual
malw,,n, T mal--- plano, liso, igual
maln-o, t, T mal- a plancie

mur_ii03.p65 587 22/01/01, 11:50


588 vocabulrio grego-portugus

mbrow-ou, , T mbro- a chuva


Omhrow-ou, , T Omhro- Homero
mil (e), T milej- eu converso, freqento
mila-aw, , T mila- a conversa, sociedade
milow-ou, , T milo- a multido, a massa
mxlh-hw, , T mxlh- a nvoa, neblina, vapor
mma-tow, t, T mmat- o olho
mnumi, T mnu-mnun-momai(e)/
msv-mosa-mmoka-myhn-
mmonai/mmosmai eu juro, eu invoco como testemunha
mnv, T mnu- eu juro
m-glvttow,on, T mglvtto- da mesma lngua
moiow,a,on, T moio-a-o- semelhante
moi (o), T moioj- eu comparo, assemelho
movma-tow, t, T movmat- a coisa semelhante, a imitao
movw, T moio- de maneira semelhante
mo-log (e), T moloigej- eu concordo, cedo
mo-logoumnvw, T mologomeno- de comum acordo
mo-loga-aw, , T mologa- o acordo, a conveno
mo-mtriow,on, T > mtrio- da mesma me
m-nekrow,on, T mnekro- morto igual
m-noia-aw, , T mnoia- a concrdia, harmonia
mnvw, T mnoo- com o mesmo ardor
m-orow,on, T moro- que confina, limtrofe
mw,,n, T m--- igual, comum
mse, T mo- para o mesmo lugar, eodem
mo-trpezow,on. T motrpezo- que participa da mesma mesa
m-trofow-ou, , T mtrofo- criado, nutrido junto, irmo
mf-w, , T mf- o canto, a voz
mo, T m- ao mesmo tempo, conjuntamente
mo-fron (e), T mofronej- eu penso igual, concordo
m-frvn,on, T mofron- concorde, unido no pensamento
m-fulow-on, T mfulo- da mesma tribo
m-fvnow,on, T mfvno- que tem a mesma linguagem
mvw contudo, mesmo assim
nagrow-ou, , T nagro- o asno selvagem
nar-neratow, t, T nerat- o sonho
neidzv, T neidj->z- eu invectivo, insulto, agrido
neidow-ouw, t, T neides- a injria, desonra, insulto

mur_ii03.p65 588 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 589

nerata-vn, t, T nerat- os sonhos


neirow-ou, , T neiro- o sonho
neirssv, T neirvgj->ss/tt eu sonho
nhlthw-ou, , T nhlt-/a- o asneiro, encarregado dos asnos
nsimow, on, T nsimo- til
nhsiw-evw, , T nhsj-ej-hj- a utilidade, a ajuda
nnhmi, T ni-nsv-nhsa eu ajudo, sou til
nxion-ou, t, T nxio- o nix
noma-tow, t, T nomat- o nome
nomzv, T nomadj-z- nomeio, denomino
nomast pelo nome
nomastw,,n, T nomast--- renomado, falado, famoso
now-ou, , T no- o asno
ntvw, T nt- realmente
nuj-xow, , T nux- a unha, a garra
jow-ouw, t, T jes- o vinagre
ju-derkw,w, T juderks- de vista aguda
jnv, T jun- eu estimulo, excito
jw,ea,, T jW-/jeW-, jea- agudo, pontudo, picante
jthw-thtow, , T jtht- a agudeza, a intensidade
p pelo que, como, por onde
phnka quando (rel.)
pion-ou, t, T pio- o pio
pisyen de trs
psyiow-a-on, T psyio- o de trs, atrasado, derradeiro
pisto-fulak (e), T fulakej- eu sirvo na retaguarda
pistoflaj-kow, , T > flak- o soldado da retaguarda
psv atrs
pl-w, , T pl- a unha, casco de animais
plzv, T plidj->z- eu equipo, armo
plthw-ou, , T plth-/a- o hoplita, soldado equipado
plitikw,,n, T plitik--- referente a hoplita
pli-max (e), T plimaxej- eu combato como hoplita
pl-maxow-ou, , T plmaxo- o mestre de armas
plon-ou, t, T plo- o equipamento, arma
p-yen de que lugar, lugar de que
po-i onde, lugar em que
poow,a,on, T poo-a-o- qual (relat. indef.)
pw-o, , T p- o suco, sumo

mur_ii03.p65 589 22/01/01, 11:50


590 vocabulrio grego-portugus

pos-pouw,oun, T pospoo- longo de tantos ps


psow,h,on, T pso-,h-,o- o quanto, de tanto
ptsow,h,on, T ptso-h-o- o quanto, de tanto
pte quando, no tempo em que
pou em que, lugar em que
ptr-row, T ptr- o observador, o olheiro
ptikw,,n, T ptik--- da vista, visual, da viso, ptico
ptw,,n, T pt--- assado
pt (a), T ptaj- eu asso, fao assar
pra-aw, , T pra-/h- outono, estao da colheita
pvrzv, T pvridj->z- eu fao a colheita
pvw / kvw do modo que, como
rama-tow, t, T ramat- o espetculo, a vista
rasiw-evw, , T rasj-ej-hj- a vista, viso
ratw,,n, T rat--- visvel
r (a), T raj- rvn-raka/
raka-ramai eu olho, eu vejo
rganon-ou, t, T rgano- o instrumento
rg-w, , T rg-w a exaltao, agitao, clera
rga-aw, , T rga- cerimnia religiosa, orgia
rgizv, T rgidj->z- eu celebro, eu entro na festa
rgzv, T rgidj->z- eu irrito, encolerizo
rgzomai, T rgid->z- eu me irrito, me exalto
rgilow,h,on, T rgilo-h-o- irascvel, irritadio
rglvw, T rgilo- com raiva
rgu-w, ,T rgu- a braa (4 cvados ou 6 ps)
rgui-w, , T rgui- a braa (4 cvados ou 6 ps)
rgnumi, T reg- eu tendo, estendo
rgomai, T reg- eu desejo, tenho apetite de
rgv, T reg-regon-rjv-reja-
rxyhn-regmai-rregmai eu tendo, estendo
reinw--- montanhoso, montanhs
reiow,a,on, T reio-a-o- da montanha, montanhs
Orsthw-ou, , T Orsth-/a- Orestes
ryide, T ryio- para o alto
ryiow,a,on, T ryio-a-o- reto, ereto, escarpado, matinal
ryion-ou, t, T ryio- o penhasco, a rocha escarpada, altura
ryw,,n, T ry--- reto, ereto
rythw-thtow, , T rytht- a retido, justeza, correo

mur_ii03.p65 590 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 591

ry(o), T ryoj- eu levanto, endireito


ryw, T ry- retamente, corretamente
ryrow-ou, , T ryro- o nascer do sol
ryw, T ry- corretamente, retamente
rzv, T ridj-> eu defino, delimito
rion-ou, t, T rio- a fronteira, divisa
rismw-o, , T rism- a limitao, o ato de limitar
ristw-o, , T rist-/- que fixa limites, rbitro
rkzv, T rkidj->z- eu fao jurar
rkiow,a,on, T rkio-a-o- relativo a julgamento
rkow-ou, , T rko- o juramento
rm (a), T rmaj- eu tento, ouso, avano
rm(e), T rmej- ancoro, eu ponho em movimento,
eu avano
rmzv, T rmidj->z- eu aporto, eu apoito, fao abordar
rmmai (a), T rmaj- eu me lano, parto
rm-w, , T rm-/- o impulso, avano, ataque
rmhtrion-ou, t, T rmhtrio- o estimulante
rmow-ou, , T rmo- o colar, estao naval
rmzomai, T rmidj->j- eu lano ncora, encosto
rneon-ou, t, T rneo- o passarinho
rnyeiow,on, T rnyeo- de passarinho
rniyev, T rniyeu- sou passarinheiro, crio aves
rniw-iyow, ,, T rniy-/rni- a ave, a galinha
rnumi, T r-nu-/r-rnun-rsv-
rsa/roron-rvra eu levanto, lano, excito, naso
(os astros, o sol)
row-ouw, t, T res- a montanha
row-ou, , T ro- o limite, o marco, a fronteira
rw-o, , T r- o soro (do leite), lqido seminal
rphj-hkow, , T rphk- o broto, o rejeito, o lana
rrvd(e), T rrvdej- tenho horror, estou horrorizado
rrvda-aw, T rrvda- o horror, o terror, espanto
rtuj-ugow, , T rtug- a codorna
rugma-tow, t, T rugmat- o buraco, a valeta, trincheira
ruktw,,n, T, rukt--- cavado
rssv (-ttv), T rugj->ss/tt- rug-
russon-rjv-ruja-rruxa-
rxyhn-rrugmai eu cavo, escavo, abro fossa

mur_ii03.p65 591 22/01/01, 11:50


592 vocabulrio grego-portugus

rfana-aw, , T rfana- a orfandade, estado de rfo


rfanikw,,n, T rfanik--- de rfo, referente a rfo
rfanw,,n, T rgan--- rfo, rf
rxomai (e), T rxej- eu dano
rxhma-tow, t, T rxhmat- a dana
rxhsiw-evw, , T rxhsj-ej-hj- a dana
rxhstw-o, , T rxhst-/- o danarino
rxhstikw,,n, T rxhestik--- referente dana
rxstra-aw, , T rxstra- a orquestra, o lugar da evoluo
dos danarinos
rxhstrw-dow, , T rxhstrd- a danarina
oow,oa,oon, T oo-oa-oo- qual, qualis, e
w,, que (relativo de identidade)
shmrai diariamente, cada dia
si(o), T sioj- eu santifico, consagro
siow,a,on, T sio-a-o- sagrado, lcito, no-profano
sithw-thtow, , T sitht- a santidade, a honestidade
sm-w, , T sm- o cheiro, o odor
son, T so- quanto (adv. de quant.)
sow,h,on, T so-h-o- quanto, do tamanho que, quantus
soi,ai,a, T so-h-o- quantos (quot)
s-per que (relativo enftico)
sprion-ou, t, T sprio- o legume de vagens (lentilha, fava,
gro de bico etc.)
Ossa-hw, , T Ossa- Ossa, montanha da Tesslia
stnow,h,on, T stino-h-o- de osso
ston-ou, t, T sto- o osso
ston-o, t, T sto- o osso
s-tiw, -tiw, -ti o que (relativo indefinido)
strakzv, T strakidj->z- eu condeno ao ostracismo
strakismw-o, , T strakism- o ostracismo
strakon-ou, t, T strako- conchinha (de ostra)
sfranv (-omai), T sfranj- eu exalo cheiro, eu cheiro
sfrhsiw-evw, , T sfrhsj-ej-hj- o faro, o cheiro, o olfato
streion-ou, t, T streio- a ostra, prpura
streon-ou, t, T streo- a ostra, prpura
t-an quando (eventual) sempre que
t-an-per quando (eventual), sempre que enftico
te quando (relativo) em que

mur_ii03.p65 592 22/01/01, 11:50


vocabulrio grego-portugus 593

ti ( ti) em (relao a ) que, por que


tiper justamente, precisamente
o/ok/ox no (real, indicativo)
o, T - lugar em que, onde
odam de modo algum, de maneira nenhuma
odam-yen de lugar nenhum
odam-o em lugar nenhum
odam-w de maneira nenhuma
od nem mesmo (forte, indicativo.)
od-ew,ema,n, T odn-odema- ningum (indicativo, real)
oud-pote nunca, jamais
odpv ainda no
ok-ti no mais, ainda no
oki no (enftico)
ok-oun; ento no ?
ok-on ento, por conseguinte
o mn ll no obstante
on ento, portanto
o-per do que (mesmo)
o-pote nunca (indicativo)
o-pv ainda no, nondum
o-p-pote nunca ainda
or-w, , T or- cauda, rabo, traseiro
oranw,o, , T oran- o cu
or(e), T orej- eu urino
oriow,a,on, T orio-a-o- levado por vento favorvel
oron-ou, t, T oro- a urina
ow-tw, t, T t- ouvido, orelha
osa-aw, , T ntja > onsia> osia- a essncia, a substncia, a riqueza
ote... ote nem... nem (indicativo)
otoi, T oto- esses
otow,ath,toto esse, essa, isso
otv(w), T oto- assim, desse modo
feilthw-ou, , T feilet-/- o devedor, o culpado
felhma-tow, t, T felhmat- a dvida, obrigao
felv, T feil-feilon-feilsv-
felhsa/felon-felhka sou devedor, devo
felomai, T feil- sou devedor
feilmenow,h,on, T feilomeno-h-o- devido

mur_ii03.p65 593 22/01/01, 11:51


594 vocabulrio grego-portugus

fllv, T felj->ll > feil- sou devedor, devo


felow-ouw, t, T feles- a utilidade, a vantagem
fyalm(e), T fyalmej- eu sofro dos olhos
fyalma-aw, , T fyalma- oftalmia, doena dos olhos
fyalmw-o, , T fyalm- o olho
fiw-evw, , T fj-ej-hj- a serpente
flhma-tow, t, T flhmat- a dvida
flisknv, T fl-/fli-isk-an-
flsv-flhsa/flon-flhka sou devedor, culpado
frw-ow, , T fr- a sobrancelha
xew-vw, , T xhW- a trava, tranca, cadeado
xetw-o, , T xet- o canal de irrigao, o duto
xyh-hw, , T xyh- o barranco, a escarpa, margem alta
x (e), T xj- eu carrego, eu transporto, veiculo
xyow-ou, , T xyo- a colina
xlhrw,,n, T xlhr--- inoportuno, perturbador, importuno
xlow-ou, , T xlo- a multido, perturbao
xomai, T xej- eu viajo, sou conduzido
xurw,,n, T xur--- fortificado
c tarde, muito tarde
czv, T cidj->z- eu retardo, demoro
ciow,a,on, T cio-a-o- tardio, da tarde
ciw-evw, , T cj-ej-hj- a vista, viso
czv, T cidj->z- eu chego tarde
comai, T p-s- futuro de ver, eu verei
con-ou, t, T co- a comida com po
co-poia-aw, , T copoia- a cozinha, a confeco de comida
copoiik-w, , T copoiik- a arte culinria
co-poiikw,,n, T poiik--- culinrio
cofgow-ou, , T cofgo- o gluto, comilo
cvn(e), T cvnej- eu compro alimentos
cv-nov , T > no(e) eu fao provises de comida

mur_ii03.p65 594 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 595

p 80
,p 80.000
pgh-hw, , T pgh- o lao, a rede, armadilha
pg-kalow,on, T > kalo- muito belo
pag-krtion-ou, t, T > krtio- o pancrcio
pgiow,a,on, T pgio-a-o- fixo
pagw-dow, , T pagd- o lao, a rede, armadilha
pagklvw, T kalo- de um modo absolutamente belo
pgow-ou, , T pgo- o rochedo, a colina, pedra, gelo
pyh-hw, , T pyh- o sofrimento, desgraa
pyhma-tow, t, T pyhmat- o sofrimento
payhtikw,n, T payhtik--- passivo, pattico,
payhtw,,n, T payht--- sofredor, capaz de sofrer
payn-ntow, T paynt- part. aor. at. neutro de psxv
pyow-ouw, t, T pyes- o sofrimento, afeco, paixo
payn-ntow, T paynt- part. aor. masc. at. de psxv
pain-painow, , T pain- o pe (canto de festa, militar)
paianzv, T paianidj->z- eu ento o pe
pagnion-ou, t, T pagnio- o brinquedo
paigna-aw, , T paigna- brincadeira, divertimento
paignidhw,ew, T paignides- de brinquedo, que se faz por brincadeira
paidagvga-aw, , T paidagvga- a educao da criana
paid-agvgw-o, , T paidagvg- o pedagogo, educador
paidrion-ou, t, T paidrio- a criana (dim.)
paidea-aw, , T paidea- a educao, instruo
padeuma-tow, t, T padeumat- preceito, ensinamento
paideutikw,,n, T > -k--- educacional, referente educao
paideutw,,n, T paideut--- educvel > educado, instrudo
paidev, T paide- eu educo
padeusiw-evw, , T padeusj-ej-hj- a educao, instruo (ato de...)
paideutrion-ou, t, T paideutrio- o educandrio, a escola
paidi-w, , T paidi- os brinquedos, brincadeiras
paidikw,,n, T paidik--- infantil, de criana
paidon-ou, t, T paido- o nen, criancinha
paidiskrion-ou, t, T paidiskrio- a jovem criada
paidskh-hw, , T paidskh- a criada, serva

mur_ii03.p65 595 22/01/01, 11:51


596 vocabulrio grego-portugus

paidw-o, , , T paid- a criana


paido-trbhw-ou, , T paidotrbh-/a- o mestre de ginstica, o mestre
paido-tribik-w, , T > tribik- a cultura fsica
paido-trofa-aw, , T > trofa- a criao dos filhos
pazv, T paidj->z-paisa- eu brinco
paw-dw, /, T paid- o menino, a menina
pav, T pai-pasv/paisv-
paisa-ppaika-pasyhn-ppaismai eu bato, percuto, golpeio
Paktvlw-o, , T Paktvl- Pctolo, rio da Ldia
plai antes, antigamente
palai-ploutow,on, T > ploto- antigo rico
palaiw,,n, T palai--- antigo
palaithw-thtow, , T palaitht- a antigidade
palai(o), T palaioj- eu envelheo, torno velho
palav, T palai- eu me exero na luta (plh)
palammai(a), T palamaj- eu executo, eu maquino
palmh-hw, , T palmh- a palma da mo, a mo, brao,
expediente, instrumento
palamnaow-ou, , T palamnao- o assassino, executor
plaisma-tow, t, T plasmat- a luta, o combate
palaistw-o, , T palaist-- o lutador
palastra-aw, , T palastra- a palestra, a lia, o local de lutar
plh-hw, , T plh- a luta (corporal)
palmchstow,on, T palmchsto- raspado de novo, palimpsesto
plin de novo, de volta, em sentido inverso
paliggnesiw-evw, , T > gnesiw renascimento, renascena
palinda-aw, , T palinvda- palindia, retratao do que se escreveu,
pllv, T palj->ll-pallon-phla-
pphla eu agito, eu lano, atiro
plow-ou, , T plo- a sorte, o sorteio
paltn-o, t, T palt- o dardo, a seta
pam-plhyw,w, T > plhys- cheio de povo
pam-polw,oll, > polW-poll- muito numeroso
pam-frow,on, T > -fro- que produz tudo
pan-yliow,on, T > -ylio- completamente infeliz
pankeia-aw, , T pankeia- panacia, remdio universal
pan-dhme com todo o povo, em massa
pan-doxeon-ou, t, T > doxeo- o albergue
pan-doxew-vw, , T > doxhW- o dono do albergue

mur_ii03.p65 596 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 597

pan-guriw-evw, , T > ghrj-ej-hj- a convocao, chamado geral


pan-nuxzv, > nuxidj->z- eu passo a noite acordado
pan-okiow,on, T > okio- com toda a famlia
pan-opla-aw, , T panopla- a armadura completa
pan-rama-tow, t, T > ramat- vista total, panorama
pan-ourga-aw, , T > -ourga- a malvadeza
pan-orgow-ou, , T >-ourgo- que faz tudo, hbil, safado, esperto
pan-strata-aw, , T > strati- a reunio geral do exrcito
pnta, T pant- todas as coisas
pant-pasin totalmente, absolutamente
pantax sob todos os aspectos, de todo modo
patax-yen de todos os lados
pataxo para todos os lados
pantax-se para todos os lados
pantaxo em toda parte, em todo o lugar
pantelw-w, T pantels- todo, inteiro, completo
pantelw, T pantels- inteiramente
pnth, T pant- inteiramente
pnt, T pant- por toda parte
panto-dapw,,n, T > -dap--- de toda espcie
pnto-yen de toda parte
pantoow,a,on, T pantoo-a-o- de toda espcie
pntvw, T pant- totalmente, inteiramente
pnu muito (intensivo)
pan-xrthw-ou, , T > xrth-/a- placar, painel onde se colocam
todos os avisos
pomai , T paW-pasmhn-ppamai eu adquiro, sacio-me, possuo
pppaw-ou, , T pppa- o pai
pppow-ou, , T pppo- o av
pappow,a,on, T pappo-a-o- de av
par ao lado de, a partir, do lado de,
para o lado de
par-akov, T > kov eu ouo sem ateno
para-banv, T > banv eu passo margem, transgrido
para-bllv, T > bllv eu jogo ao lado, eu comparo
para-bohy (e), T > bohy eu acorro em auxlio
para-bol-w, , T > bol- parbola, alegoria
par-aggllv, T > ggllv eu passo mensagem, eu convoco
para-ggnomai, T > ggnomai eu estou presente a

mur_ii03.p65 597 22/01/01, 11:51


598 vocabulrio grego-portugus

par-gv, T > gv eu conduzo de lado, desvio


par-deigma-tow, t, T > -degmat- o modelo, o exemplo
pardeisow-ou, , T pardeiso- o parque, o pomar, o jardim
para-dxomai, T > dxomai eu recebo de, da parte de
para-ddvmi, T > ddvmi eu entrego, permito, concedo
par-dojow,on, T > -dojo- inesperado, inatendido
para-djvw, T > -dojo- inesperadamente
para-domai, T > d- eu deslizo subrepticiamente
para-yalssiow,on, T > yalssio- praieiro, de beira-mar
para-ygv, T > ygv eu aguo, eu excito
par-ain (e), T > anej- eu exorto, instruo, advirto
par-air (e), T > arej- eu tiro uma parte de, eu tiro de
par-aitomai(e), T > atej- eu afasto, esconjuro
para-kayzomai > kaydj->z- eu me sento ao lado de
para-kata-ykh-hw, , T > ykh- o depsito
para-kyhmai, T > kyhmai eu estou sentado ao lado de
para-kal (e), T > kalej- eu chamo para junto, eu convido,
eu incito, eu exorto
par-keimai, T > kei- eu estou deitado junto, ao lado de
para-kleuma-tow, t, T > kleumat- a exortao, a chamada
para-keleomai, T > keleu- eu exorto, incito
para-kleusiw-evw,, T kleusj-ej-hj- a exortao
para-kelev, T > keleu- eu recomendo
par-klhsiw-evw, , T -klhsj-ej-hj- exortao, encorajamento
para-koit (e),T > koitej- eu monto guarda
para-komzv, T > komidj->z- eu trago junto, transporto
para-kop-w, , T > kop- a estupefao, demncia
par-akov, T > kov eu ouo mal, desobedeo
para-kptv, T > kptv eu pendo a cabea ou os olhos de lado
para-lambnv, T > lambnv eu tomo de lado, recebo
par-allttv (-ssv), T > llttv eu desvio, fao mudar
para-lgomai, T > lgomai eu me deito, estou deitado ao lado, costeio
para-logzomai, T > logzomai eu calculo de lado, eu fraudo, engano
para-lv, T > lv eu desligo de lado, separo, paraliso
para-mel (e), T > mel(e) eu neglijo, sou negligente
para-mnv, T > mnv eu fico ao lado, resisto, permaneo
paramhrdion-ou, t, T merdio- coxeira, proteo das coxas
pomenikw,,n, T poimenik--- pastoril
para-muy (e), T > muy(e) eu exorto, eu encorajo, eu consolo

mur_ii03.p65 598 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 599

para-muya-aw, , T -muya- o consolo, conversa


para-myion-ou, t, T > -myio- o conselho, conversa
para-nv, T > nv eu nado ao lado
para-noa-aw, , T > -noa- a demncia
para-nom (e), T > nomej- eu passo ao lado da lei, eu violo a lei
para-noma-aw, , T > -noma- a ilegalidade
para-pmpv, T > pmpv eu passo ao longo, eu fao acompanhar
parapleurdion-ou, t, T pleurdio- baldrana, proteo dos flancos do animal
para-plv, T > plv eu navego ao longo de
para-plsiow,a,on, T > plsio- prximo, semelhante
par-pan completamente
para-rrv, T > =v fluo ao lado, fora
parasgghw-ou, , T parasggh- parasanga (medida persa - 30 est. = 6 km.)
par-shmon-ou, t, T > -shmo- a marca, o distintivo
para-skeuzv, T > skeuzv eu aparelho, preparo
para-skeu-w, , T skeu- o equipamento, os preparativos
para-spond (e), T >-spondej- eu violo um tratado
par-stasiw-evw, , T > stsj-ej-hj- a instalao, a residncia
parastthw-ou, , T > stth-/a- que est junto de, companheiro de armas,
escudeiro
para-strathgomai (e),T strathgej- sou vtima de uma manobra
para-strathg (e), T > strathgej- eu me meto no comando, paralelamente
para-srv, T > -sr- puxo para mim, levo comigo
para-sxzv, T > -sxidj->z- eu fendo de lado
para-sxthw-ou,, T > -sxth-/a- o que abre, corta de lado
par-tajiw-evw, , T > tjiw engajamento, confronto
para-tttv (ssv), T > tttv eu preparo o combate, as fileiras, ao lado
para-tenv, T > tenv eu estendo ao lado, eu prolongo, eu morro
para-thr(e), T > threj- eu observo, eu espio, estou de tocaia
para-tyhmi, T > tyhmi eu apresento, ponho ao lado,
disponho, sirvo
para-trxv, T > trxv eu corro ao lado, corro para
par-autka imediatamente, no ato
para-frv, T > frv eu trago para
para-fulttv (-ssv), T > fulttv eu monto guarda, eu vigio sobre
para-xarttv (-ssv), T > -xaragj- eu adultero, falsifico a moeda
para-xeimzv, T > xeimadj->z- eu passo o inverno em
para-xrma, T > xrmat- sobre o fato, imediatamente
para-xvr (e), T > xvrej- eu me afasto, cedo, passo ao lado

mur_ii03.p65 599 22/01/01, 11:51


600 vocabulrio grego-portugus

prdaliw-evw, , T prdalj-ej-hj- a pantera


par-eggu (a), T > gguaj- eu transmito uma ordem ao lado
par-edrev, T > dreu- eu me sento, me instalo ao lado
parei-w, , T parei- a face, a ma do rosto
pr-eimi, T > emi eu estou ao lado, presente
par-emi, T > emi eu me apresento, eu chego,
vou para o lado de
par-elanv, T > laun- eu avano ao longo de, eu desfilo
par-embol-w, , T > mbol- a insero, intercalao, (no meio de),
o acampamento
par-em-ferw,w, T > -emfers- parecido, semelhante
par-enoxl (e), T > -noxlej- eu atormento
pr-ej fora de, exceto
par-pomai, T > pomai eu acompanho, escolto
par-rgou , T rgo- de passagem, acessoriamente
pr-estin possvel, est em
par-rxomai, T > rxomai eu passo de lado, ultrapasso
par-xv, T > xv eu seguro ao lado, ofereo, trago
par-hgor(e), T parhgorej- eu consolo
paryena-aw, , T paryena- a virgindade
paryniow,a,on, T parynio- referente a virgem, virginal, puro
parynow-ou, , T paryno- a virgem, a jovem
paryenn-now, , T paryenn- aposento das virgens, Partenon
par-hmi, T > hmi eu deixo ir, largo, aceito, concordo
par-stamai, T > stamai eu fico ao lado, eu me instalo
par-sthmi, T > sthmi eu ponho ao lado, disponho
Priw-idow, , T Prid- Pris
pr-isow,on, T priso- correspondente, quase igual
par-odev, T deu- eu passo ao lado,
par-odoi-por (e), T > -porej- eu passo ao lado de
pr-odow-ou, , T do- a entrada em cena
proi-ye antes, diante
pr-oikow-ou, , T oko- o vizinho
paroima-aw, , T paroima- o provrbio
par-orm (e), T rmej- eu ancoro ao lado
par-orm(a), T > rmaj- eu encorajo, excito
par-ojnv, T > jnv eu animo, excito
Prow-ou, , T Pro- Paros (ilha)
par-ocw-dow, , T > -ocd- antepasto, aperitivo

mur_ii03.p65 600 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 601

parrhsa-aw, , T parrhsa- a franqueza, liberdade


parrhsizomai, T parrhsiadj->z- eu falo francamente, com toda a liberdade
Parsatiw-idow, , T Parsatid- Paristis, me de Ciro
pr-vrow,on, T prvro- intempestivo, passado
pw,psa,pn, T pant- psa-pant- todo, toda
pssalow-ou, , T pssalo- cravo, prego, cavilha de madeira
pastw-dow, , T pastd- o prtico, portal
psxv, T pasx-pay/peny/pony-
pesomai-paton-pponya eu sofro, aceito
e pasxv eu sou feliz, recebo favores da vida,
estou bem
patssv, T patagj-patjv-ptaja eu bato, fao barulho
pat (e), T patej- eu pisoteio, eu piso
patr-patrw, , T patr-/pater- o pai
ptra-aw, , T ptra- a ptria
patrikw,,n, T patrik--- paterno
ptriow,a,on, T ptrio-a-o- paterno
patrw-dow, , T patrd- a ptria
patrithw-ou, , T patrith-/a- patriota, referente ptria
patr-ktonow,on, T > -ktono- o patricida, parricida
patrow,a,on, T patro-a-o- paterno
pttalow-ou, ver pssalow
pala-hw, , T pala- a pausa, cessao, o fim
pasiw-evw, , T pasj-ej-hj- cessao, pausa
pav, T pau-pausa-ppauka eu fao parar, eu paro (mdio)
pxnh-hw, , T pxnh- a geada, o gelo
pxow-ouw, t, T pxes- a espessura
paxnv, T paxun- eu engordo, engrosso
paxw,ea,, T paxW-/paxeW- paxea- espesso, grosso
ped(a), T pedaj- eu obstculo, entravo, travo
pdh-hw, , T pdh- a cadeia, algemas, entrave
pediaow-a-on, T pediao-a-o- o habitante da plancie
pediw-dow, , T pedid- a plancie
pedinw,,n, T pedin--- da plancie, plano, habitante da plancie
t pedon-ou, T pedo- a plancie, a terra cultivada
pdon-ou, t, T pdo- o solo, o cho
pez a p
pezikw,,n, T pezik--- que se faz a p
pezn-o, t, T pez- a infantaria

mur_ii03.p65 601 22/01/01, 11:51


602 vocabulrio grego-portugus

pezw,,n, T pez- o pedestre, o soldado da infantaria


peiy-arx (e), T > -rxej- eu obedeo (aos magistrados, leis)
peyomai, T peiy-peismhn/piymhn-
ppeismai eu me persuado, eu obedeo, eu creio
peyv, T peiy-peisa/piyon-ppeika
pesyhn-ppeismai eu conveno, persuado
Peiy-ow, , T Peiyoj- a Persuaso
pena-hw, , T pena- a fome
pein (a), T peinaj- eu tenho fome
pera-aw, , T pera- a experincia, o ensaio, prova
perasiw-evw, , T perasj-ej-hj- a tentativa, tentao
pesma-tow, t, T pesmat- ato de confiana, crdito, amarra
pena-aw, , T pena- a pobreza
pera-aw, , T pera- a tentativa, o ensaio, a prova
Peiraiew-vw, , T PeiraihW- o Pireu
peirthw-ou, , T peirth-/a- o pirata
peir, T peiraj- eu tento, experimento, ouso
peirmai (a), T peiraj- eu tento, me esforo
perv, T perj->peir-per(e)-peira eu furo, eu passo, eu atravesso
pesiw-evw, , T pesj-ej-hj- passividade, obedincia
Peisstratow-ou, , T Peisstrato- Pisstrato
pesomai, T peiy-/peny-s fut. de peyv e psxv
Pesvn,onow, , T Peson- Pson
pkv, T pk- eu toso, eu penteio, eu cardo
pelagzv, T pelagidj-z- eu formo um mar
pelgiow,a,on, T pelgio- marinho, martimo
plagow-ouw, t, T plages- o alto mar, o mar profundo
pelzv, T peladj->z- eu aproximo
plaw vizinho, prximo
pelthw-ou, , T pelth-/a- o que procura, o cliente, fregus
peleiw-dow, , T peleid- a pomba
plekuw-evw, , T plekW- o machado
Pelaw-ou, , T Pela- Plias, filho de Poseidon
Pelopdaw-ou, , T Pelopda- Pelpidas, general tebano
Peloponhsiakw,,n, T >-nhsiak--- do Peloponeso
Peloponsiow-ou, , T > -nsio-a-o- o habitante do Peloponeso
Ploc-opow, , T Plop- Pelops
peltzv, T peltadj->z- eu armo com escudo leve
pelt-w, , T pelt-/plth- o escudo leve, de vime

mur_ii03.p65 602 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 603

peltastw-o, , T peltast-- o peltasta (armado de escudo)


plv , T pel- eu me movo, eu me encontro,
eu sou (arcaico, poesia)
pmma-tow, T pmmat- o bolo, a torta
pmptow,h,on, T pmpto-h-o- quinto
pmpv, T pmp-pemca-ppomfa-
pmfyhn-pmpemai eu mando, envio
pmciw-evw, , T pmcj-ej-hj- o envio, o ato de enviar
pensthw-ou, , T pensth-a- o trabalhador braal, peo
pnhw-htow, , T pnht- o pobre
Penyew-vw, , T PenyW Penteu
peny(e), T penyej- eu sofro, choro, aflijo-me
pnyow-ouw, t, T pnyes- o luto, a dor
pena-aw, , T pena- a pobreza
penixrw,,n, T penixr--- pobre
pnomai, T pen- sou pobre, sou indigente
penta-ksioi,ai,a, T -ksio-a-o- quinhentos, quinhentas
pnte cinco
pente-ka-deka quinze
pentkonta cinqenta
penthknt-orow-ou, , T > -oro- o navio de 50 remadores
pepanv, T pepanj->pepan-pepan- eu amadureo, preparo, amoleo
pplow-ou, , T pplo- o manto de mulher (comprido)
pponya perf. at. de psxv
peprvmnow,h,on, T peprvmno-h-o- fixado pelo destino, destinado
pptvka, T pt- perf. at. de pptv
ppvn,on, T ppon- maduro
pra depois, do lado de l
peranv, T peranj->perain-peran- eu levo ao fim, completo
peraitrv mais longe, mais
pran do outro lado de
praw enfim, por fim
praw-atow, t, T prat- o limite, fim, borda
per (a), T peraj- eu passo, atravesso
Prgamon-ou, t, T Prgamo- a cidadela de Tria, Prgamo
prdij-ikow, , T prdik- a perdiz
per em volta de, por volta de, a cerca de
(sobre, a respeito de)
peri-gv, T > gv eu conduzo em volta, eu contorno

mur_ii03.p65 603 22/01/01, 11:51


604 vocabulrio grego-portugus

peri-air (e), T > arej- eu tiro em volta (a casca...)


eu arranco em volta
peri-banv, T > banv eu monto, cavalgo
peri-bllv, T > bllv eu jogo em volta, amarro
peri-bizomai, T > bidj->z- eu fao um grande esforo
peri-blpv, T > blpv eu olho em volta, eu examino
peri-bhtow,on, T > bhto- proclamado por toda parte, famoso
perbolow-ou, , T > bolo- o recinto, o muro externo
peribraxinion-ou, t, T >-xinio- abraadeira
peri-bv, T > bu- eu fecho, eu encho em volta
peri-ggnomai, T > ggnomai dou a volta em, domino
peri-grfv, T > grfv eu desenho em volta, contorno com trao
peri-din (e), T > dinej- eu fao girar
per-eimi (nai), T > emi eu ando em volta, dou a volta,
supero (gen.)
per-eimi (enai), T > emi eu estou em volta, (loc.) cerco
peri-pv, T > p- eu envolvo, eu cuido de, eu trato
peri-erga-aw, , T > -rga- o cuidado excessivo, curiosidade excessiva
peri-rxomai, T > rxomai eu vou em volta, cerco, envolvo
peri-xv, T > xv eu cerco, ocupo, envolvo
peri-kalptv, T > kalptv eu embrulho, eu escondo, envolvo
peri-stamai, T > stamai eu estabeleo em volta
peri-kata-rrgnumi, T > =gnumi eu destroo completamente en volta
per-keimai, T > kemai eu estou estendido em volta
peri-kl (a), T > klaj- eu quebro em volta (a espada, a cabea)
Periklw-ouw, , T PerikleWes- Pricles
peri-lambnv, T > lambnv eu envolvo, abrao
peri-lexv, T -lex- eu lambo em volta, eu corro
peri-mxhtow,h,on, T > mxhto-h-o- desejvel, que se luta por
peri-mkhw,ew, T > -mkes- muito longo, muito grande
peri-nost(e), T > nostej- vou em volta, de todos os lados, percorro
prij em volta
perodow-ou, , T > do- circunvoluo, perodo
peri-oik (e), T > okej- eu habito em volta
per-optow,on, T >-opto- visvel em volta
peri-or (a), T -raj- eu olho em volta (indiferena...)
peri-ox-w, , T > -x- o envlucro, o que envolve (o corpo...)
peri-pat (e), T > patej- eu passeio, dou voltas
per-patow-ou, , T > pato- o passeio, a volta

mur_ii03.p65 604 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 605

peri-kalptv, T > kalptv eu enterro, escondo, envolvo


peri-pgnumi, T > pg-nu- eu fixo em volta
peri-pptv, T > pptv eu caio em volta, em
peri-planmai, T > planaj- eu vago, vagueio em volta de
peri-plkomai, T plk- eu abrao
peri-plv, T > plv eu navego em volta
peri-pyhtow,on, T pyhto-h-o- muito desejvel, desejado
peri-poiomai, T > poiej- eu ponho de lado, eu busco, poupo
peri-poi (e), T > poiej- eu busco, eu fao esforo para
peri-pol (e), T > polej- eu dou a volta, eu percorro
per-ptvma-tow, t, T >-ptmat- o acidente
peri-rrv, T > =v eu corro, fluo em volta (gua)
per-rrutow,on, T > -=uto-h-o- banhado de todos os lados
peri-skopomai, T > skopej- eu examino em volta (totalmente)
perisskiw em nmero mpar
peri-ssev (-ttev)T > -sseu- eu estou farto (transbordando)
peri-ssologa-aw, , T > -loga- a abundncia, verbosidade, excesso
peri-ssw,,n (-ttw), T periss--- suprfluo, que passa por cima
perissthw-thtow, , T perisstht- a abundncia, o suprfluo
peri-stllv, T > stllv eu envolvo, cerco, contorno
periszv, T > svtj->z- eu preservo, conservo, salvo
perister-w, , T perister- a pomba
peristeren-now, T peristeren- o pombal, o columbrio
peri-tyhmi, T > tyhmi eu ponho em volta, aplico
peri-trpv, T > trpv eu reviro, eu viro completamente
peri-trxv, T > trxv eu corro em volta
perittw,,n, T peritt--- suprfluo, que transborda
peri-tugxnv, T > tugxnv eu encontro por acaso, topo
peri-ubrzv, T > brzv eu ultrajo, ofendo ao extremo
peri-fanw,w, T perifans- conhecido de todos
peri-fanw, T perifans- muito claramente
peri-frv, T > frv eu levo em volta, cerco
peri-flegw,w, T periflegs- inflamado totalmente
per-fobow,on, T > -fbo- muito medroso, aterrorizado
prusi o ano passado, antes
perusinw,,n, T perusin--- do ano passado
Perspoliw-evw, , T > pliw Perspolis
Persefnh-hw, , T Persefnh- Persfone (Proserpina), filha de Ceres
Prshw,ou, T Prsh-/a- Persa

mur_ii03.p65 605 22/01/01, 11:51


606 vocabulrio grego-portugus

Persikw,,n, T Persik--- persa, prsico


Persist em persa (lngua, moda)
pesen, T pes- inf. aor. at. de pptv
pesn, T pesnt- part. aor. neut. at. de pptv
pesn , T pesnt- part. aor. masc. at. de pptv
pssv, T pekj->ss/tt, pcv-peca-
pfyhn eu cozinho
ptalon-ou, t, T ptalo- a folha, a ptala
petnnumi, T peta-nnu-petsv
pet(a)-ptasa-petsyhn-
peptasmai eu desfraldo asas, alo vo
ptasow-ou, , T ptaso- ptaso, chapu de abas largas
peteinw,,n, T petein--- que pode voar, voltil, voador
ptomai, T pet- eu vo
ptra-aw, , T ptra- o rochedo
petraow,a,on, T petrao-a-o- rochoso, pedregoso
ptrow-ou, , T ptro- a pedra dura, a dureza
pettev, T petteu- eu jogo (dados)
pettw-o, , T pett- o dado
pekh-hw, , T pekh- o pinho, a madeira de pinho
phdn-o, t, T phd- a chapa, folha do remo
pfuka, T f-fu-pfuka de nascimento, nascido
p por onde
phgaow,a,on, T phgao-a-o- da fonte
phg-w, , T phg- a fonte
pgnumi, T pg-nu-phg-pjv-phja-
pghn/pxyhn-pphgmai eu finco, eu fixo, enfio
phd (a), T phdaj- eu salto, eu pulo
phdlion-ou, t, T phdlio- o leme, o timo
pdhsiw-evw, , T pdhsj-ej-hj- o ato de saltar, o salto, a batida
phlw-o, , T phl- a lama, argila
pma-tow, t, T pmat- o sofrimento, a dor, a perda
phmanv, T phmanj-phman- eu prejudico, penalizo
Phneiw-o, , T Phnei- Peneu, rio da Tesslia
phnka; em que hora? quando?
pjiw-evw, , T pjj-ej-hj- a juntura, fixao
pra-aw, , T pra- a sacola, mochila
phrw,,n, T phr--- ruim, imprprio, estragado
phr(o), T phroj- eu estrago, torno imprprio

mur_ii03.p65 606 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 607

prvsiw-evw, , T prvsj-ej-hj- a mutilao, enfermidade


phxuaow,a,on, T phxuao-a-o- de um cvado
pxuw-evw, , T pxeW o cvado (0,462 m.), o brao
pianv, T pianj-pian- eu engordo
pizv, T piedj->z- eu pressiono, aperto, piso em
pien, T pi- inf. aor. at. de pnv/po
piyanw,,n, T piyan--- que convence, verossmil
piyanthw-thtow, , T piyantht- convencimento, confiana
pyhkow-ou,, T pyhko- o macaco
pyhj-kow, , T pyhk- o macaco
pyow-ou, , T pyo- o tonel, o barril, a jarra de vinho
pikranv, T pikranj-peran- eu endureo, torno agudo, azedo
pikra-aw, , T pikra- azedume, amargura
pikrw,,n, T pikr--- picante, azedo (amargo?)
pikrthw-thtow, T pikrtht- azedume, amargura
pimlh-hw, , T pimlh- a gordura, a graxa
pimelw,w, T pimels- gordo
pmplhmi, T pimplh-plhsa-pplhka-
plsyhn-pplhsmai eu encho
pmprhmi, T pimprh-prhsa-pprhka-
prsyhn-pprhmai/pprhsmai eu incendeio, queimo
pinkion-ou, t, T pinkio- tabuinha, tabuleta
pnaj-akow, , T pnak- o quadro, a pintura
Pndarow-ou, , T Pndaro- Pndaro
pnv, T pi-pin-pomai/piomai-
pion-ppvka eu bebo
piprskv, T pipra-sk-pra-persv/
per(a)-prasa-ppraka-
pryhn-ppramai eu vendo
pptv, ppt-pes-pesomai(e)-peson-
pptvka eu caio
Pisdai-n, o, T Pisdh-/a- Os Psidas (sia Menor)
pistev, T pisteu- eu confio, creio, acredito
pstiw-evw, , T pstj-ej-hj- a f, confiana, prova
pist(o), T pistoj- eu ligo por um juramento
pistw,,n, T pist--- fiel, confivel
pisttatow,h,on, T -tato-h-o- o mais fiel (superl.)
pistthw-thtow, , T pisttht- a fidelidade
ptta-hw, , T ptta-/pssa- pixe

mur_ii03.p65 607 22/01/01, 11:51


608 vocabulrio grego-portugus

Pittakw-o, , T Pittak- Ptaco


ptuw-uow, , T ptu- o pinho, o pinheiro
pvn,on, T pon- gordo, opulento, fecundo, frtil
plgiow,a,on, T plgio-a-o- oblquo
plasion-ou, t, T plasio- o retngulo, o quadrado
plakow-kontow, , T plakont- gordo, pinge, o bolo
plnow-ou, , T plno- a errana, desvio, sem rumo
planmai (a), T planaj- eu vago, eu erro
plnh-hw, , T plnh- a viagem, andana errante
plnhw-tow, , T plnht- o planeta, o errante
planthw-ou, , T planth-/a- o vagante, errante
plsma-tow, t, T plsmat- a obra, o trabalho, o objeto
plssv (-ttv), T plat-plsv-
plasa-pplaka-
plsyhn-pplasmai eu modelo, formo
plsthw-ou, , T plsth-/a- o modelador, estaturio, escultor
plastik-w, , T plastik- a arte do escultor, a arte plstica
plastikw,,n, T plastik--- da arte de modelar, plstico
Plataia-n, a, T Platai- Platias, cidade da Becia
pltanow-ou, , T pltano- o pltano
pltow-ouw, t, T pltes- a largura
platw,ea,, T platW-/
plateW-platea- espesso, largo, macio, grosso
Pltvn-vnow, T Pltvn Plato
plgma-tow, t, T plgmat- o tranado, a trana
pleyriaow,a,on, T pleyriao-a-o- de um pletro
plyron-ou, t, T plyro- o pletro (30 m. de comprimento,
ou 950 m2.)
pleon, T pleon neutro de plevn
pleistkiw, T pleist- muitas vezes
plestoi,ai,a, T pleisto-h-o- a maioria, muitssimos
plevn,on, T pleon- mais, (compar.)
plkv, T plek-pljv-pkhja
/plaxon-pplexa-plkhn
/plkhn/plxyhn-pplegmai eu trano
pljiw-evw, , T pljj-ej-hj- a trana, o ato de tranar
plon mais (compar.) neutro, ver pleon
pleonzv, T pleonaddj->z- eu excedo, amplifico
pleonzv, T pleonadj->z- eu estou demais, transbordo, em excesso

mur_ii03.p65 608 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 609

pleonkiw mais vezes


pleonasmw-o, , T pleonasm- o excesso, abundncia
pleonekt (e), T pleonektej- eu procuro ter mais, ambiciono
pleoneja-aw, , T pleoneja- cupidez, avidez, avareza
plow,a,on, T plo-a-o- cheio, recheado
pleonkthw-ou, , T pleonkth-/a- cupido, ganancioso, vido
plousa-hw, a navegante
plemvn-onow, T plemon- pulmo
pleur-w, , T pleur- o lado, o flanco
pleurtiw-idow, , T pleurd- a pleurisia
plervma-tow, t, T plervmat- o lado, o costado
plesai, T pleu- inf. aor. at. de plv
plv, T plW-plesomai-pleusa-
ppleuka-plesyhn-ppleusmai eu navego
plvn,on, T plon- mais numeroso, ver plevn
plvn-ontow, T plont- navegante, part. aor, masc de plv
plhg-w, , T plhg- o golpe, o tapa
plyow-ouw, t, T plyes- a multido, a quantidade
plhyv, T plhyu- sou numeroso
plyv, T ply-plhysv estou cheio, completo
plhktikw,,n, T plhktik--- que bate, referente a batida
plktron-ou, T plktro- o plectro, o basto
plhmmel (e), T plhmmelej- eu erro a medida, negligencio, falho
pln exceto, a menos que
plrhw,ew, T plres- cheio, abundante, copioso
plhr(o), T plhroj- eu encho, preencho, cumpro
plrvma-tow, t, T plrvmat- o contedo, o que enche,
a equipagem, a carga
plrvsiw-evw, , T plhrvsj-ej-hj- a ao de encher
plhsizv, T plhsiadj->z- eu me aproximo, chego perto
plhson, T plhso- perto
plhsow,a,on, T plhso-a-o- prximo
plhsmon-w, , T plhsmon- a saciedade, plenitude
plssv (-ttv), T plhgj->ss
/tt-pljv-plhja-pplhga-
plxyhn/plghn/plghn-
pplhgmai eu golpeio, bato
plinyev, T plinyeu- eu construo com tijolos
plnyinow,h,on, T plnyino-h-o- de tijolo, de bloco

mur_ii03.p65 609 22/01/01, 11:51


610 vocabulrio grego-portugus

plnyion-ou, t, T plnyio- o ladrilho, bloco, tijolo


plnyow-ou, , T plnyo- o ladrilho, o quadrante, tijolo
ploon-ou, t, T ploo- a embarcao (em geral), barca
plkanon-ou, t, T plkano- o trabalho, o tecido
plok-w, , T plok- a trama, o tecido, n
plow-ou/plow-plo, , T plo- a navegao, o itinerrio
plow, plo, , T plo- a navegao, a viagem de barco
plow-plou), , T plo- a navegao, o navegar
plosiow,a,on, T plosio- rico
ploutzv, T ploutidj->z- eu enriqueo
plout(e). T ploutej- sou/fico rico
plotow-ou, , T ploto- a riqueza
Plotvn,vnow, , T Plotvn- Pluto
pluntikw,,n, T pluntik--- referente a lavagem
plnv, T plun- eu lavo
plsiw-evw, , T plsj-ej-hj- a lavagem
plvzv, T plvidj->z- eu navego
plvismw,,n, T plvism-- navegvel
plvtr-row, , T plvtr- o navegante, o passageiro
pnema-tow, t, T pnemat- o vento, o sopro
pneumatikw,,n, T pneumatik--- de vento, relativo ao vento
pneumona-aw, , T pneumona- a pneumonia
pnemvn-onow, T pnemon- o pulmo
pnesaw-sasa-sant. T pneusant- part. aor. at. de pnv
pnv, T pneW-, pnesv,
pneusa,ppneuka eu sopro
pnighrw,,n, T pnighr--- sufocante
pnigmw-o, , T pnigm- a sufocao, o sufoco
pngow-ouw, t, T pnges- a cancula, calor sufocante
pngv, T pnig- eu abafo, eu sufoco
pno-w, , T pno- o flego, sopro, respirao
Pnj-Puknw/Pnukw, ,
T Pnuk-/Pukn- a Pnix
pa-aw, , T pa- a grama, a relva
podgra-aw, , T podgra- a gota, podagra
podrhw,ew, T podres- at os ps (manto...)
podiaow-a-on, T podiao-a-o- do tamanho de um p (30 cm.)
podzv, T podidj->z- eu prendo, amarro no p
pdilon-ou, T pdilo- o calado

mur_ii03.p65 610 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 611

poyeinw,,n, T poyein--- desejvel, desejado


p-yen de onde
po-yen de algum lugar
poy (e), T poyej- eu desejo, eu lamento
pyow-ouw, t, T pyes- o desejo, a saudade
po para onde
poi para algum lugar
poow,a,on;, T poo-q-o- qual? qualis?
poi(e), T poiej-pohsa-pepohka eu fao, crio, fabrico
-e poi (e) eu fao bem a, beneficio
-kakw poi (e) eu fao mal a, maltrato, prejudico
-mga poiomai eu dou grande importncia, orgulho-me de
-per plestou poiomai eu dou a maior importncia a
pohma-tow, t, T pohmat- o poema, a obra feita, criao
pohsiw-evw, , T pohsj-ej-hj- a criao, o ato de fazer
poihtow,a,on, T pohto-a-o- que se deve fazer, faciendus
poihtw-o, , T poiht-- o poeta (criador, fabricador)
poihtikw,,n, T poihtik--- prprio do fazer, potico (da poesia)
poihtw,,n, T poiht--- criado, adotado, adotivo
poihtw,,n, T point--- factvel, que se pode fazer
poikila-aw, , T poikila-aw a diversidade de cores, a pintura
poikllv, T poikilj->ll- eu bordo, pinto
pokilma-tow, T pokilmat- o bordado
poiklow,h,on, T poiklow-h-o- multicolorido, variado
poikiltw-o, , T poikilit-/- o bordador
poimainv, T poimanj-poiman- eu pastoreio
pomenikw,,n, T poimenik--- pastoril
poimn-now, , T poimn- o pastor
pomnh-hw, , T pomnh- o rebanho
pomnion-ou, t, T pomnio- o pequeno rebanho
poin-w, , T poin- pena, castigo, a multa
poow,a,on;, T poo-a-o- de que qualidade? qual?
polm-arxow-ou, . T > -rxo- o polemarca, o comandante da expedio
polemhsev, T polemhsei- eu desejo a guerra
polemikw,,n, T molemik--- guerreiro, hbil na guerra, relativo guerra
polmiow-ou, , T polmio- o inimigo
polemistriow,a,on concernente guerra
polemistria-vn, t, T polemistrio- o aparelhamento de guerra
plemow-ou, , T plemo- a guerra

mur_ii03.p65 611 22/01/01, 11:51


612 vocabulrio grego-portugus

polem (e), T polemej- eu guerreio, eu vou guerra


polem(o), T polemoj- eu incito guerra
polzv, T polidj-z- eu edifico, fao uma cidade
poliork (e), T poliorkej- eu sitio, cerco a cidade
poliw,,n, T poli--- branco, velho, brilhante
pliw-evw, , T plj-ej-hj- a cidade
plisma-tow, t, T plismat- o burgo, a vila
politea-aw, , T politea- o governo, a administrao,
o regime democrtico
polioxow-ou, , T polioxo- o que mantm, protege a cidade
polteuma-tow, t, T polteumat- o governo
politev, T politeu- eu sou cidado
polthw-ou, , T polth-/a- o cidado
politikw,,n, T politik--- da cidade
polxnh-hw, , T polxnh- o povoado
poll muitas coisas
pollkiw muitas vezes
pollaplasvn,on, T > plsion- muitas vezes maior, mais numeroso
pollax/ de muitas maneiras, modos
pollaxyen (vindo) de muitos lugares
pollaxyi em muitos lugares
pollaxse em muitas direes
polllaxo em muitos lugares
poll, T poll- fem. de polw
pol(e), T polej- eu fao girar
pollostw..n, T pollost--- um entre muitos, vulgar, fraco
plhsiw-evw, , T plhsj-ej-hj- o movimento circular, o giro
plow-ou, , T plo- o quadrante solar, pino, piv, plo
pol, T polW- muito, em muito
polu-ndriow,on, T > -andrio- coletivo, comum (sepultura...)
polu-nyrvpow,on, T > nyrvpo- populoso
polu-arxa-aw, , T > rxa- o governo de muitos
Poludekhw-ouw, , T Poldeikes- Plux
polu-dndreow,on, T dndreo- abundante em rvores
polu-lgow,on, T > -lgo- loquaz, falador
polu-mayw,w, T polumays- erudito, instrudo
polu-maya-aw (-ih-ihw), , T - maya- a erudio, conhecimento variado
pol-ocow,on, T poloco- abundante em iguarias
pol-ponow,on, T polpono- trabalhador, laborioso

mur_ii03.p65 612 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 613

pol-pouw-podow, , T > pow plipo, que tem muitos ps


polu-pragmon (e), T > pragmonej- eu me ocupo muito bem de alguma coisa
polu-prgmvn,on, T > prgmon- que se ocupa de muitas coisas, atarefado
polu-prgmvn,on, T > prgmon- que se ocupa de muitas coisas
polw,poll,pol, T polW-poll- muito, numeroso
polu-tleia-aw, , T tleia- o luxo, a suntuosidade, ostentao
polu-telw,w. T polutels- luxuoso, precioso, suntuoso
polu-telw, T polutels- suntuosamente, luxuosamente
pol-texnow,on, T poltexno- com muita arte, artstico
pol-tropow,on, T poltropo- engenhoso, esperto, maneiro, multmodo
polu-xrniow,on, T poluxrnio- duradouro
polu-vra-aw, , T poluvra- a considerao, o respeito
pma-tow, t, T pmat-/pmat- a bebida, ver pnv
pompea-aw, , T pompea- o cortejo, a procisso
pompew-vw, , T pompW- o que conduz, faz parte do cortejo
pmpeusiw-evw, T pmpeusj-ej-hj- a procisso, o cortejo
pompev, T pompeu- eu fao, conduzo o cortejo
pomp-w, , T pomp- a pompa, procisso, cortejo
pompikw,,n, T pompik--- referente ao cortejo, pomposo
pompw-o, , T pomp- o condutor
ponomai, T ponej- eu me esforo, eu dou de mim
pon (e), T ponej- eu me canso, trabalho, agento
ponhra-aw, , T ponhra- a malvadeza, a maldade
ponhrw,,n, T ponhr-- malvado, bandido
pnow-ou, , T pno- o trabalho, a pena
pntow-ou, , T pnto- o mar, o alto mar
porea-aw, , T porea- a viagem, a marcha
poreon-ou, t, T poreo- o meio de transporte
poreomai. T poreu- eu vou, passo, ando
poresimow,on, T poresimo- praticvel, atravessvel
porev, T poreu- eu transporto, atravesso
poresimow,on, T poresimo- transitvel, passvel
pory(e), T poryej- eu devasto, arruno
porymea-aw, , T porymea- a passagem, o bilhete
porymew-vw, , T porymW- o barqueiro, que atravessa
porymev, T poryme- eu fao passar, atravesso
porymw-o, , T porym- o trajeto, a travessia
poryomenow,h,on, T poryomeno-h-o- arruinado, devastado (part.)

mur_ii03.p65 613 22/01/01, 11:51


614 vocabulrio grego-portugus

porzv, T poridj->z- eu abro caminho, abro passagem,


procuro, busco
primow,on, T primo- vivel, praticvel, acessvel
poristw-o, , T porist-- o intendente, provedor
prow-ou, , T pro- a passagem, o estreito, a via, o meio
prrv adiante, longe
prrvyen de longe
porsnv, T porsun- procuro, busco, providencio
porfra-aw, , T porfra- a veste de prpura
porfurw-dow, , T porfurd- manto de prpura
porfurow,,on, T porfuro-a-o- purpreo, de prpura
Poseidn-now, , T Poseidn- Poseido
psiw-evw, , T psj-ej-hj- o beber, a bebida
psow,h,on, T pso-h-o- de que tamanho (dimenso/preo)?
potamw-o, , T potam- o rio
pte quando, naquele tempo
pote um dia, certa vez
pma-tow, t, T pmat-/pmat- a bebida, ver pnv
pterow,a,on; T ptero-a-o- qual dos dois?
pteron..., T ptero- ser que/por acaso... ou
potrion-ou, t, T potrio- a taa, a copa
potzv, T potidj->z- eu desaltero, dou de beber
ptimow,on, T ptimo- potvel
ptnia-aw, , T ptnia- a senhora, soberana, santa, augusta
ptow-ou, , T pto- o ato de beber, a refeio
potw,,n, T pot--- o que se bebe, a bebida
po; onde?
pou em algum lugar
pow-podw, , T pod- o p
podhw,ew, T podes- coberto de erva
prgma-tow, t, T prgmat- o fato, o ato, a coisa, o negcio
-prgmata parxv eu causo problemas, transtornos
pragmatea-aw, T pragmatea- o trabalho, embarao, ocupao
pragmateomai, T pragmateu- eu assumo tarefas, eu me ocupo de
praktikw,,n, T praktik--- ativo, praticante
prktvr-orow, , T prktor- o que faz, executante
pran-n, t, T prans- a descida, a rampa
pranw,w, T prans- que verga para frente, que pende
prjiw-evw, , T prjj-ej-hj- o ato, ao, a prtica

mur_ii03.p65 614 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 615

prow,a,on, T pro-a-o- dcil, calmo


prow,praea,pron, T pro-a-o- dcil, manso, brando, calmo
prathw-thtow, , T pratht- a mansido, brandura
prasi-w, , T prasi- a horta, o canteiro
prsimow,on, T prsimo- vendvel, venal
prsiw-evw, , T prsj-ej-hj- a venda, o ato de vender
pratr-row, , T pratr- o vendedor
pratrion-ou, t, T pratrio- o mercado
prttv , T pragj-praja-ppraxa/
ppraga/ppraxa-prxyhn
/prghn-ppragmai eu fao, executo
-kakw/kalw /e prttv estou (passo) mal/bem
pranv, T praun- eu suavizo, acalmo
prathw-thtow, , T pratht- doura, mansido
prvw, T pro- suavemente, mansamente
prmnon-ou, t, T premno- o tronco
prpei, T, prep- convm
prepntvw, T prpont- decentemente
prpv, T prp-preca-ppreka eu combino com , convenho
prepdhw,ew, T prepdes- conveniente, adequado
presbea-aw, , T presbea- embaixada, delegao
presbeon-ou, t, T presbeo- privilgio da idade
prsbeiw-evn, o, T presfW- os ancios, os embaixadores
presbeutw,o, , T presbut-/- o enviado, deputado, embaixador
presbev, T presbeu- eu sou ancio, eu sou embaixador
prsbuw-uow, , T prsbu- o velho, o ancio
presbterow,a,on, T presbtero-a-o- mais velho, ancio, presbtero
presbthw-ou, . T presbth-/a- o ancio, embaixador
presbutikw,,n, T presbutik--- de ancio, relativo a ancio
presbtiw-idow, ,T presbtid- a anci, a mulher velha
prhstr-row, , T prhstr- o raio, o golpe do raio
pramai, T pria- comprei (perf)
prn antes de / antes que
prvn-onow, , T pron- a serra, o serrote
prv, T pri- eu serro
pr antes, diante
pro-agorev, T > gorev falo diante de, fao prdica
pro-gv, T > gv eu fao avanar
pro-agvg-w, , T > gvg- a preferncia

mur_ii03.p65 615 22/01/01, 11:51


616 vocabulrio grego-portugus

pro-airomai (e), T > aromai eu prefiro, eu escolho


pro-aisynomai, T > asynomai eu pressinto, eu me informo de
pro-akov, T > kov eu ouo antes
pro-arist(a), T ristaj- eu janto antes
pro-stion-ou, t, T > stio- o bairro, o arrabalde
pro-banv, T > banv eu avano
pro-bllv, T > bllv eu jogo diante
probateutikw,,n, T probateuk--- que se refere ao trato de ovelhas
prbaton-ou, t, T prbato- o gado, rebanho
probaskw-dow, , T probaskd- a pastagem de rebanho, o cordeiro
pro-bibzv, T > bibzv eu fao avanar
pr-blhma-tow, t, T prblhmat- a questo proposta, o problema
pro-bol-w, , T > bol- o avano, apresentao, atitude de reserva,
balco, varanda
proboskw-dow, , T > boskd- a trompa do elefante
pro-gonikw,,n, T > gonik--- dos antepassados
pr-gonow-ou, , T prgono- o antepassado
pro-danezv, T > danezv eu empresto antes, antecipo o emprstimo
pro-didskv, T > didskv eu ensino antes
pro-ddvmi, T > ddvmi eu entrego, sou traidor
pro-dosa-aw, , T prodosa- a traio
pro-dthw-ou, , T prodth-/a- o traidor
pr-eimi (enai), T > emi eu estou antes, eu me antecipo, aguardo
pr-eimi (nai), T > emi eu avano, eu progrido
pro-ej-orm (a), T > rm eu me atiro adiante
pro-ergzomai, T > rgzomai eu trabalho antes, eu acumulo
pelo trabalho
pro-rxomai, T > rxomai eu me adianto, ando na frente
pr-yesiw-evw, , T > ysiw o projeto, exposio, desenho, preposio
pro-ynskv, T > ynskv eu morro por, morro em defesa de
pro-yumomai (e), T > yumomai eu desejo antes de tudo, vivamente
pro-yuma-aw, , T > yuma- o ardor, mpeto, zelo
pr-yumow,on, T pryumo- ardoroso, voluntarioso, disposto
proymvw, T pryumo- com ardor, com boa vontade
pryuron-ou, t, T pryuro- o vestbulo, anteporta
pro-emai, T > emai/hmi eu deixo passar, negligencio, adio
pro-hmi, T > hmi eu lano adiante, projeto, afasto
proj / proj -ikw, , T proik- o dote
pro-sthmi, T > sthmi coloco antes

mur_ii03.p65 616 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 617

pro-sxomai, T > sxv eu coloco diante, eu pretexto


pro-kata-kav, T > kav eu queimo antes
pro-kata-lambnv, T > lambnv eu ocupo antes, eu me apodero antes
pr-keimai, T > kemai eu estou proposto, disposto
pro-krnv, T > krnv eu escolho, prefiro
pro-kptv, T > kptv eu me curvo diante
pro-lgv, T > lgv eu anuncio, prenuncio
pr-logow-ou, , T > lgo- o prlogo
pr-mantiw-evw, , T > mntiw a sacerdotisa
pro-mxomai, T > mxomai eu combato na vanguarda
prometvpdion-ou, T > -pdio- o frontal
Promhyew-vw, , T PromhyW- Prometeu
pro-nov, T > no eu prevejo
pronohtikw, T > nohtik- com previdncia
pr-noia-aw, , T prnoia- a previdncia, prudncia
pr-jenow-ou, , T prjeno- o hspede oficial, o proxenos
pro-oimizomai, T prooimiadj->z- eu fao um prembulo
proomion-ou, T proomio- promio, prefcio, prembulo
pro-or (a), T > r eu prevejo
pro-pmpv, T > pmpv eu mando na frente
pro-prusi h anos
pro-pteia-aw, , T propteia- precipitao
propetw precipitadamente, rapidamente
pro-pnv, T > pnv eu dou de beber, ofereo, bebo
pro-pptv, T > pptv eu caio para frente, eu me precipito
pro-pv, T > pv eu bebo a
pro-plv, T > plv eu navego na frente
pro-polem, T > polem eu combato por
pro-plaia-vn, t, T proplaio- o vestbulo
pr-rrizow,on, T prrrizo- at a raiz, completamente
prw diante de, para junto de,
em relao a, contra
pros-agorev, T > gorev eu falo a, apelido, conclamo
pros-agreusiw-evw, T > greusiw a interpelao, discurso para
pros-gv, T > gv eu levo para, eu acrescento
prow-ait (e), T > at eu peo, exijo a mais, alm
prow-ana-lambnv, T > lambnv eu recebo a mais, eu pego alm
pros-nthw,ew, T prosntes- que vai para cima, subindo
pros-ap-llumi, T > llumi eu fao perecer alm de, por cima

mur_ii03.p65 617 22/01/01, 11:51


618 vocabulrio grego-portugus

pros-ararskv, T > rarskv eu me apego a, eu me adapto a


prow-armttv (-ssv), T > rmttv eu reajusto, ajusto de novo
pros-art(a), T > rtaj- eu suspendo ou prendo a, ou atrs
pros-bllv, T > bllv eu lano para, eu aplico contra
prs-borrow,on, T prborro- voltado para o norte
pros-dapan (a), T > dapan eu gasto a mais
pros-domai, T > domai eu preciso a mais, com urgncia
pros-dxomai, T > dxomai eu admito, aceito, recebo
pros-dv, T > dv eu ligo, ato, amarro a
pros-didskv, T didskv eu ensino a mais, por cima
pros-dok (a) / (e), T > dokej-/aj- eu espero, aguardo, estou na expectativa
pros-edrea-aw. , T > -edrea- obsesso
pros-eyzv, T > yzv eu me habituo, me acostumo a
prs-eimi (nai), T > emi eu vou a, contra, avano
prs-eimi (enai), T > emi eu estou diante, ao lado de, assisto
pros-elanv, T > lanv eu avano para
pros-oika, T > oika eu pareo com
pros-epi-bllv, T > bllv eu acrescento, lano alm de
pros-epi-frv, T > frv eu aporto, trago a mais, acrescento
pros-eredo, T > redv eu apio contra
pros-rxomai, T > rxomai eu me acerco, chego a
prow-ti ainda, ainda por cima
pros-exomai, T > exomai eu dirijo uma prece, os votos
pros-xv, T > xv eu aplico, tenho na frente
pros-kei, T > kv convm, cabe bem
pros-kv, T > kv eu chego com, convenho
pros-kvn-ontow, , T kont- o parente
prs-yen antes
prsyetow,on, T prsyeto- postio, acrescentado
pros-hmi, T > hmi eu mando para, eu deixo chegar
pros-kal(e), T > kalej- eu convido, apelo, fao vir
pros-kalomai (e), T > kalomai eu chamo diante (o tribunal)
pros-keflaion-ou, t, T keflaio- o travesseiro, a almofada
prs-keimai, T > kemai eu insisto, eu pressiono
pros-komzv, T > komzv eu trago, eu transporto a mais, para
prs-kopow-ou, , T prskopo- o posto avanado, a sentinela
pros-kptv, T > kptv eu trombo com, eu atinjo, eu (me) firo
pros-krov, T > krov eu bato contra
prow-kun (e), T > kunej- eu me prosterno, eu adoro

mur_ii03.p65 618 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 619

pros-knhma-tow,t, T > knhmat- a prosternao, adorao


pros-lambnv, T > lambnv eu recebo , eu pego a mais
pros-manynv, T > manynv eu entendo, aprendo a mais, alm
pros-meidi (a), T > meidi eu sorrio para
pros-mnv, T > mnv eu permaneo junto
pros-mgnumi, T > mgnumi eu misturo a, acrescento
prs-odow-ou, , T prsodo- o ingresso, lucro
pros-oik (e), T > ok eu moro diante, junto
prw-oikow-ou, , T prsoiko- o vizinho
pros-ormzv, T > rmzv fao abordar, abordo
prs-ociw-evw, , T > ciw o aspecto, a viso, a ateno, o semblante
prow-pelzv, T > peladj->z- eu aproximo, acrescento
pros-per-on (a), T > naj- eu prendo com com alfinete
pros-our (e), T > orej- eu urino em cima de, contra
pros-pptv (-ptnv), T > pptv eu caio diante de, aos ps, contra
pros-plv, T > plv eu navego para, eu me aproximo
pros-poiomai, T > poiej- eu finjo, eu fao de conta
pros-polem (e), T > polemej- eu fao a guerra contra
pros-porzv, T > poridj->z- eu providencio a mais, busco mais
pros-ptav, T > ptai- eu bato contra, eu fracasso
pros-ptv, T > ptu- eu cuspo para, sobre
pros-tag-w, , T > tag- o mandato, o comando
prs-tagma-tow,t, T > tgmat- a ordem, prescrio, decreto
pro-statev, T > stateu- eu presido, estou na frente
pro-stthw-ou, , T > stth-/a- o presidente, chefe
pros-tttv (-ssv), T > tttv eu prescrevo, ordeno
prosterndion-ou, t, T -terndio- o peitoral do cavalo
pros-tim (a), T > tim eu encareo a pena
pros-tyhmi, T > tyhmi eu ponho na frente, acrescento
pros-trxv, T > trxv eu acorro, corro para
pros-trbv. T > trbv eu esfrego contra, eu atribuo, comunico
pros-fermena-vn, t, T > fermeno- os recursos, a comida
pros-frv, T > frv eu levo, trago para, eu proponho
pros-filw,w, T > fils- agradvel, benevolente, cordato
pros-filosof (e), T > filosofej- eu filosofo em cima
prs-xvrow,on, T prsxvro- limtrofe, vizinho
prosvpeon-ou t, T prosvpeo- a mscara
prs-vpon-ou, t, T prsvpto- a mscara, a figura, a imagem, o rosto
pro-tenv, T > tenv eu proponho, eu estendo diante

mur_ii03.p65 619 22/01/01, 11:51


620 vocabulrio grego-portugus

pro-teleut(a), T teleutaj- eu findo, morro antes


prteron, T prtero- antes
prterow,a,on, T prtero-a-o- o primeiro (de dois)
pro-tyhmi, T > tyhmi eu proponho, preponho
pro-tim (a), T > tim eu prefiro, dou mais valor
pro-tom-w, , T > tom- o corte dianteiro (do animal)
pro-trpv, T > trpv eu excito, estimulo, dirijo para
pro-trxv, T > trxv eu ando frente, corro na frente
pr-trita trs dias antes, trasanteontem
Prousaw-ou, , T Prousa- Prsias, rei da Bitnia
pro-fanomai, T fanj->fain- eu me mostro, apareo
pro-fanv, T > fanj->fain- eu mostro, apresento
pro-fanw,w, T profans- claro, aberto, sincero
profaszomai, T > frasdj->z- eu uso como protexto
pr-fasiw-evw, , T prfasj-ej-hj- o pretexto, desculpa
pro-frv, T > frv eu levo adiante, eu levo sobre
pro-fhtev, T profhteu- eu fao pressgios, sou profeta
profthw-ou, , T profth-/a- profeta, nncio
pr-frvn,on, T > fron- benvolo, cordato, benigno
pro-fulattv, T > fulakj->ss/tt eu vigio, previno, protejo
pr-xeilow,on, T prxeilo- de lbios salientes
pr-xeirow,on, T prxeiro- diante da mo, corrente, vulgar
proxervw, T prxeiro- mo, apressadamente, prontamente
pro-xv, T > xej- eu esparjo, derramo gua, ejeto
pro-xvr (e), T > xvrej- eu avano, eu progrido
pro-xvre, T proxvrej- conveniente, bom
prmna-hw, , T prmna- a popa
prumnsia-vn, t, T prumnsio- as amarras
prutanea-aw, , T prutanea- a pritania, durao do mandato
Prutaneon-ou, t, T Prutaneo- o Pritaneo
prtaniw-evw, , T prutanj-ej-hj- o pritane
prhn ontem, antes
prvy-bhw-ou, , T prvybh-/a- adolescente
pr / prv- de manh, bem cedo
prra-aw, , T prra-/prra- a proa
Prvt-agraw-ou, T Prvtagra- Protgoras
prrthw-ou, , T prfth-/a- o piloto (proeiro)
prta (t), T prto- em primeiro lugar, antes de tudo
prvteon-ou, T prvteo- a primazia, o primeiro lugar

mur_ii03.p65 620 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 621

prvtev, T prvteu- eu sou o primeiro, ocupo o primeiro lugar


prvtotkow,on, T > tko- primognito
prvtev, T prvteu- sou o primeiro
prton, T prto- primeiramente
prtow,h,on, T prto-h-o- o primeiro
ptarv, T ptarj-ptar- eu espirro
ptav, T ptai- eu bato, trombo, topo, choco
ptarmw-o, , T ptarm- o espirro
ptarnumai, T ptar- eu espirro
ptern-o, t, T pter- a asa
pter(o), T pteroj- eu equipo com asas, dou asas
ptruj-ugow, , T ptrug- pena, asa
ptrvma-tow, t, T ptrvmat- a plumagem
ptervtw,,n, T ptervt--- alado, que tem asas
pthnw,,n-, T pthn--- que voa, voador, alado
ptisnh-hw, T ptisnh- cevada triturada, tisana
ptssv, T pthkj->ss/tt-ptjv-
pyhja-pthxa tenho medo
ptssv, T ptigj->ss/tt-ptisa-
ptismai eu soco, (com pilo)
pthsiw-evw (ptihsiw), o movimento da alma, paixo
pto(e), T ptoej- eu aterrorizo, tenho medo
Ptolemaow-ou, , T Ptolemao- Ptolomeu, rei do Egito
ptssv, T ptuxj->ss/tt-ptjv-
ptuja ptxyhn-ptugmai
/pptugmai eu dobro
ptux-w, T ptux- a dobra
ptv, T ptu-ptsv-ptusa-ptuka- eu cuspo
ptma-tow, t, T ptmat- a queda, desgraa
ptsiw-evw, , T ptsj-ej-hj- a queda, o ato de cair casus
ptssv, T ptvxj->ss/tt- eu mendigo, sou mendigo,
eu me encolho de medo
ptvxev, T ptvxeu- eu mendigo
ptvxw,,n, T ptvx--- pobre, mendigo (encolhido)
pugm-w, , T pugm- o pugilato
Puyagraw-ou, , T Puyagra- Pitgoras
puymn-now, , T puymn- o fundo
pka, T puk- cerradamente, apertadamente
puknw,,n, T punik--- denso, cerrado, fechado

mur_ii03.p65 621 22/01/01, 11:51


622 vocabulrio grego-portugus

puknthw-thtow, , T pukntht- a densidade


pukn(o), T puknoj- eu aperto, eu condenso
puktalzv, T puktalidj->z- sou pugilista, luto
puktev, T pukteu- eu luto, sou pugilista
puktikw,,n, T puktik--- que concerne luta, ao pugilato
puktw-o, , T pukt-- o pugilista
Puldhw-ou, T Puldh-/a- Pilades
plh-hw, , T plh- a porta
pul(o)j- eu guarneo de portas
pulvr (e), T pulvrej- eu guardo a porta
punynomai, T puy-punyn-pesomai-
puymhn-ppusmai eu me informo, venho a saber
pj com os punhos
pr-purw, t, T pr- o fogo
pur-w, , T pur- a fogueira
purgomax(e), T > maxej- eu combato com (contra) torres
prgow-ou, , T prgo- a torre
pureon-ou, t, T pureo- gravetos, o que acende o fogo
puretw-o, , T puret- a febre
purttv, T puregj->tt/ss- purjv-
preja-peprexa estou febril, tenho febre
purev, T pureu- eu incendeio, queimo, ponho fogo
prinow,h,on, T prino-h-o- de trigo
purthw-ou, , T purth- pedra-fogo, pirita
purkai-w, , T purkai- a fogueira, a pira
purkai-w, , T purkai- a fogueira, a pira
pur(o), T puroj- eu queimo, incendeio
purw-o, , T pur- o trigo, gro de trigo
purrxh-hw, , T purrxh- a prrica (dansa de guerra)
Prrow-ou, , T Prro- Pirro, rei do Epiro
purrw,,n, T purr--- vermelho, cor de fogo
pursev, T purseu- dou sinais com fogo
pursw-o (purrw), , T purs- a tocha, sinal de fogo
pursw,,n, T purs--- cor de fogo, vermelho
purdhw,ew, T purdes- ardente, queimando
pstiw-evw, , T pstj-ej-hj- a questo (punynomai)
pgvn-vnow,, T pgvn- a barba
plhsiw-evw, , T plhsj-ej-hj- a venda, o ato de vender
pvlhtrion-ou, T pvlhtrio- o mercado, a feira

mur_ii03.p65 622 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 623

pvlhtw-o, , T pvlht-- o vendedor, mercador


pvl (e), T pvlej- eu vendo
pvlodmnhw-ou, , T pvlodmnh-/a- o domador de cavalos novos
plow-ou, , T plo- o potro
pma-tow, t, T pmat- a bebida
ppote jamais, nunca (indef.)
prow-ou, , T pro- aflio, misria
pw como
pvw de algum modo

= 100
,= 100.000
=bdow-ou, ,T =bdo- a vara, o basto. o cacete
=adiourg(e), T > -ergej- eu ajo devagar, preguiosamente
=diow,a,on, T =dio-a-o- fcil
=&dvw, T =&dio- facilmente
=ayum (e), T =ayumej- no tenho nimo, estou indolente
=ayuma-aw, , T =ayuma- a indolncia, preguia
=azv, T =aidj->z- eu vou melhor, est mais fcil
=anv, T =an- =anj->=anv-rrainon-
=an(e)-rrana-rrnyhn-rrasmai eu aspirjo, irrigo
=j-=agw, , T =ag- a uva
=apzv, T =apidj->z- eu bato com vara
=apw-dow, , T =apd- a vara
=pthw-ou, T =pth-/a- o costureiro, cerzidor
=ptv, T =afj->pt-=cv-rraca/
rrapton-rrfhn-rrammaii eu costuro, teo junto, ajusto
=sta, T =sto- muito facilmente
=stow,h,on, T =sto-h-o- o mais fcil (superl.)
=&stvnev, T =&stvneu- sou indolente, vivo de facilidades
=&stnh-hw, , T =&stnh- a facilidade
=af-w, , T =af- a costura, sutura
=xiw-evw, , T =xj-ej-hj- a espinha dorsal
=zv, T =edj->z- eu fao, eu fao agir

mur_ii03.p65 623 22/01/01, 11:51


624 vocabulrio grego-portugus

=eyron-ou, t, T =eyro- a corrente rpida, correnteza


=pv, T =ep-=cv-rreca-rrvfa eu fao pender, inclinar (a balana)
=ema-tow, t, T =emat- o fluxo, escorrimento, corrente
=v, T =eW/=W, =esomai/=usomai-
rrhn-rrhka eu fluo, escorro
=gma-tow, t, T =gmat- a ruptura, fratura, runa
=gnumi, T =hg-=jv-rrhja-rroga-
rrghn eu quebro, abro, fao brotar
=hynai, T =hyh- inf. aor. pas. de r-/=e-
=ma-tow, t, T =mat- a palavra dita, a linguagem
=htorik-w, , T =htorik- a retrica
=tvr-orow, , T =tor- o orador
=gow-ouw, t, T =ges- o frio
=ig (o), T =igoj- eu tenho frio, est frio
=za-hw, , T =za- a raiz
=nh-hw, , T =nh- a lima (instr.)
=inokrvw, T =inokrao- o rinoceronte
=iptv T rifj->=ipt-=cv-rrica-
rrifa-rrfyhn/rrifhn-rrimmai eu atiro, jogo
=pt, T rifej- eu atiro, jogo, precipito
=w-=inw, o nariz
=c-pw, , T =p- a esteira de junco
=ciw-evw, , T =cj-ej-hj- o ato de jogar, o jato
=dinow,h,on. T =dino-h-o- de rosa
Rdioi-vn, o, T Rdio- os rdios
=ododktulow,on, T > dktulo- de dedos de rosa, dedirseo
=ododndron-ou, t, T > dndro- loureiro rosa, rododendron
=don-ou, t, T =do- a rosa
Rdow-ou, , T Rdo- Rodes (a ilha)
=odxroow,on, T =odxroo- de pele de rosa
=o-w, , T =o- a torrente, a corrente
=oi-w, , T =oi- a granada, granadeiro
=ow-ou, , T =o-/=o- o fluxo, corrente (lqido)
=palon-ou, t, T =palo- o porrete, grosso de um lado, tacape
=op-w, , T =op- a inclinao da balana
=ow-=o, , T =o-/=o- o fluxo, corrente (lqido)
=of (e), T =ofej- eu lambo, chupo, absorvo
=aj-kow, , T =ak- o fluxo rpido, a correnteza
=gxow-ouw, t, T =ngxes- o focinho, bico

mur_ii03.p65 624 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 625

=uymzv, T =uymidj->z- eu fao o fluxo, cadencio, regulo


=uymikw,,n, T =uymik--- que se refere ao fluxo, ao ritmo
=uymw-o, , T =uym- a fluncia, a cadncia, a medida,
o compasso, o ritmo
=vmalow,a,on, T =vmalo-a-o- vigoroso, forte
=mh-hw, , T =mh- o fluxo, a correnteza
=mma-tow, t, T =mmat- o sabo
=omai, T =u- eu corro, me liberto
=up (a), T =upaj- eu me sujo, sou sujo
Rvmaoi-vn, o, T Rvmaio- os romanos, romano
=mh-hw, a fora, vigor
Rmh-hw, Roma
=nnumi, T =v-=sv,
rrsyhn-rrvmai sou forte, tenho vigor

s 200
,s 200.000
sagnh-hw, , T sagnh- a rede
sayrw,,n, T sayr--- podre, corrompido, velho
sanv, T sanj-san-shna-ssagka eu adulo, eu acaricio, abano o rabo
skion-ou, t, T skio- o saco, alforje, sacola
Salamw-now, , T Salamd- Salamina (ilha)
Salmonew-vw, , T SalmonW Salmoneu
slow, ou, , T slo- a agitao das ondas, perturbao,
inquietao
salpigktw-o, , T salpigkt-/- o trombeteiro
slpigj-iggow, , T slpigg- a trompa, trombeta
salpzv, T salpigj- eu toco a trombeta
salpistw-o, , T salpist-- o trombeteiro
Smow-ou, , T Smo- Samos (ilha)
sndalon-ou, t, T sndalo- o sndalo
sanw-dow, , T sand- a tbua, plancha
sow,a,on, T so-a-o- /sw,s,sn so, salvo
Sapf-ow/ow, , T Sapfj- Safo (poetisa)

mur_ii03.p65 625 22/01/01, 11:51


626 vocabulrio grego-portugus

Srapiw-idow, , T Srapid- Srapis (divindade egpcia)


Sardanpallow-ou, ,
T Sardanpallo- Sardanapalo (rei)
Srdeiw-evn, a, T Srdj-ei-hj- Sardes (cidade)
srkinow,h,on, T srkino-h-o- de carne
srj-sarkw, , T srk- a carne
satrphw-ou, , T satrph-/a- o strapa, governador (persa)
sautn/sauto/saut te mesmo, de ti mesmo, a ti mesmo
saphdn-now, T saphdn- podrido, apodrecimento
saprw,,n, T sapr--- podre
safw,w, T safs- claro, manifesto, evidente
safw, T safs- claramente, manifestamente
sbnnumi, T sbe-sbsv-sbesa/sbhn-
sbhka-sbsyhn-sbesmai eu apago, extingo
sbestriow,a,on, T sbestrio-a-o- extingvel
seautn-o-, T at--- te mesmo, de ti mesmo, a ti mesmo
sbomai/sbv, T seb- eu venero, respeito, cultuo
sezv, T seitj->z- eu sacudo, fao tremer
seisxyeia-aw, , T seisxyeia- a sacudida de peso (as dvidas),
a abolio das dvidas
seismw-o, , T seism- o tremor > terremoto
sev, T sei-seisa eu sacudo, fao tremer
slaw-vw, t, T slas- o brilho, a claridade
selnh-hw, , T selnh- a lua
selhnthw-ou, , T selhnth-/a- o selenita, habitante da lua
Semramiw-idow, , T Semranid- Semramis (rainha)
semnw,,n, T semn--- srio, grave, solene
semnthw-thtow, , T semntht- santidade, majestade
semnnomai, T semnun- eu me vanglorio, orgulho-me
semnnv, T semnun-semnun(e)-smnuna eu fao valer, assinalo
semnw, T semn- gravemente, solenemente
shkw-o, , T shk- o redil, o curral
sma-tow, t, T smat- o sinal, marca, monumento, tumba
shmanv, T shmanj-shman-shman(e)-
smhna-sesmagka-shmnyhn-
sesmasmai eu marco, sinalizo, ordeno
shmeon-ou, t, T shmeo- o sinal, a marca, estandarte, selo
shpedn-now, , T shpedn- a podrido, putrefao
spomai, Tsp/saps-sphn-sshpa eu apodreo, gangreno

mur_ii03.p65 626 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 627

spv, T shp-scv-shca-sshfa eu fao apodrecer


sw-shtw, o verme, a larva
shsmimow,h,on de ssamo, de gergelim
ssamow-ou, , T ssamo- ssamo, gergelim
shssimow,h,on de ssamo, de gergelim
sciw-evw, , T scj-ej-hj- podrido, apodrecimento
synow-ouw, t, T synes- a fora, resistncia
synv, T syen- eu sou forte, tenho resistncia
sigzv, T sigadj->z- eu silencio, fao calar
sig-w, , T sig- o silncio
sig, T sig- em silncio
sig(a), T sigaj- eu silencio, calo
sidhrea-aw, , T sidhrea- o trabalho com ferro
sidreow,a, on, T sidreo-a-o- de ferro
sidhrew-vw, , T sidhrW- o ferreiro
sidrion-ou, t, T sidrio- o instrumento de ferro, faca
sidhrdetow,on, T sidhrdeto- cercado, envolto de ferro
sdhrow-ou, , T sdhro- o ferro
sidhrow, , on, T sidhro-a-o de ferro
sidhr(o), T sidhroj- eu guarneo de ferro
Sidn-now, , T Sidn- Sdon, cidade da Fencia
Sikela-aw, , T Sikela- Siclia (ilha)
simw,,n, T sim--- de nariz chato
simthw-thtow, , T simtht- a qualidade do nariz chato
Simvndhw-ou, , T Simvndh-/a- Simnides, poetas gregos, o de Ceos
e o de Amorgos
snapi-evw, t, T snapj-ej-hj- a mostarda
sindn-now, , T sindn- tecido fino, lenol
snomai (snv), T sin- eu fao mal, machuco
Sinvpew-vw, , T SinvpW- sinopeu, habitante de Sinope,
cidade no Ponto Euxino (Digenes)
sit(e), T sitej- eu alimento, eu nutro
siteutw,,n, T siteut--- gordo, nutrido, alimentado
sthsiw-evw, , T sthsj-ej-hj- a alimentaco, o ato de nutrir
sitzv, T sitidj->z- eu alimento, eu nutro
sitomai (e), T sitej- eu me alimento
sita-vn, t, T sito- vveres, abastecimento
siton-ou, t, T sito- o trigo, o alimento
sitoblion-ou, t, T sitoblio- o depsito, estoque, reserva

mur_ii03.p65 627 22/01/01, 11:51


628 vocabulrio grego-portugus

sito-poiw-o, , T sitopoi- o que faz po, comida


stow-ou, , T sto- o trigo, alimento
sta-vn, t, T sto- os vveres, mantimento
sito-frow,on, T sitofro- produtor de trigo
sfvn-vnow, , T sfvn- tubo, sifo
sivp(a), T sivpaj- eu silencio, calo
sivp-w, , T sivp- o silncio
skzv, T skdj->z eu manco (escaleno)
skaiw,,n, T skai--- desajeitado, desastrado, inbil
skaithw-thtow, , T skaitht- inabilidade, falta de jeito
skarv, T skarj- eu salto, eu dano
skmma-tow, t, T skmmat- a fossa
skapanew-w, , T skapanW- o fosseiro, o calceteiro
skptv, T skaf-skaca-skfhn-
skammai eu cavo, eu cavoco
skafdion-ou, t, T skafdio- o barquinho, a canoa
skfow-ouw, t, T skfes- a fossa, cova, o esquife, carena de navio
skednnumi, T skeda-skedsv/
sked(a)-skdasa-
skedsyhn-skdasmai eu espalho, disperso
skeletw,,n, T skelet--- seco, ressecado
skllv, T skelj->ll-skel(e)-skhla-
sklhka-sklhn/sklhn eu seco, resseco
sklow-ouw, t, T skles- a perna, (o osso)
skmma-tow, t, T skmmat- o exame, a observao
skph-hw, , T skph- o abrigo, a coberta
skeptikw,,n, T skeptik--- que examina, examinador, ctico
skptomai, T skepj->skept-skcomai-
skecmhn/skemmai eu examino, olho, considero
skeuria-vn, t, T skeurio- a tralha, bagagem, objetos
skeu-agvgw-o, , T gvg- o bagageiro
skeuzv, T skeuadj->z eu equipo, eu aparelho, preparo
skeuasa-aw, , T skeuasa- o equipamento, a tralha
skeu-w, , T skeu- o equipamento, a tralha
skeow-ouw,t , T skees- o utenslio, objeto, bagagem
skeuo-frow-ou, , T > fro- o portador de bagagem, carregador
skciw-evw, , T skcj-ej-hj- o exame, viso, reflexo, o ato de
sknh-hw/skhn, , T skhnh- a barraca, a tenda

mur_ii03.p65 628 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 629

skhnmai/skhnomai, T skhnaj-oj-/ej- eu acampo, moro em tenda,


participo de um banquete
skhn (o), T skhnoj- eu moro em tenda, armo uma tenda
skhnikw,,n, T skhnik--- cnico, referente a teatro
skhnthw-ou, , T skhnth- o que mora em tenda
Skhpvn-vnow, T Skhpvn- Cipio
skptomai, T > skptv- eu me apio, escoro
skhptw-o, , T skhpt- o raio, corisco
skptron-ou, t, T skptro- o cetro, a bengala, cajado
skhpt-oxow,on, T skhptoxo- o porta-cetro
skptvTskhpj->skhptskhca-
skhfa-skfyhn-skhmmai eu lano diante, lano contra
skciw-evw, , T skcj-ej-hj- pretexto, desculpa
ski-w, , T ski-/ska- a sombra
skizv, T skiadj->z- eu sombreio, cubro com sombra
skierw,,n, T skier--- umbroso
skimpdion-ou, t, T skimpdio- o encosto, cama de repouso
skio-yrion-ou, t, T skioyrio- o quadrante, relgio solar
Skipvn-vnow, , T Skipvn- Cipio
skirt (a), T skirtaj- eu salto, eu pulo
skrthma-tow, t, T skrthmat- o pulo, o salto
sklhrw,,n, T sklhr--- ressecado, duro, insensvel
skoliw,,n, T skoli-- torto, curvado
skloc-pow, , T sklop- o mouro, o poste
skop (e), T skopej- eu observo, olho, tenho em vista
skop-w, , T skop- o lugar, objeto, posto de observao;
colina, altura
skopa-aw, , T skopa- o lugar, o objeto da observao
skopi-aw, , T skopi- o lugar, o objeto de observao
skopw-o, , T skop- o vigilante, a sentinela
skorpow-ou, , T skrpio- o escorpio
skoteinw,,n, T skotein--- escuro, obscuro, sombrio
skoteinthw-thtow, , T skoteintht- a escurido, obscuridade
sktow-ouw, t, T sktes- a obscuridade, escurido
sktow-ou, , T skto- a escurido, as trevas
skot(e), T skotej- eu obscureo, torno escuro
Skyhw-ou, , T Skyh-/a- o Cita (scita)
skuyrvpw,,n, T skuyrvp--- sombrio, triste
sklaj-kow, , T sklak- o cachorrinho

mur_ii03.p65 629 22/01/01, 11:51


630 vocabulrio grego-portugus

skleuma-tow, t, T skleumat- os despojos, o produto do saque


skulev, T skuleu- eu despojo (um inimigo)
sklon-ou, t, T sklo- os despojos, o produto do saque
skutev, T skuteu- eu trabalho com couro,
sou coureiro, sapateiro
skutew-vw, , T skutW o coureiro, sapateiro
sktinow,h,on, T sktino-h-o- de couro
sktow-ouw, t, T sktes- o couro, a pele, a tira de couro
skuto-tmow-ou, , T > -tmo- o coureiro, sapateiro
sklhj-kow, , T sklhk- o verme
skmma-tow, t, T skmmat- a provocao, gozao
skptv, T skvpj- eu provoco, ridicularizo
skr-skatw, t, T > skat- o esterco, excremento, escria
smargdinow,h,on, T smargdino- de esmeralda
smragdow-ou, , T smragdo- a esmeralda
smarw-dow, , T smard- o peixinho, enchova, sardinha
smnow-ouw, t, T smnes- o enxame, a colmia, a multido
smikrw,,n (mikrw), T mikr--- pequeno
smrna-hw, , T smrna- a mirra
sobarw,,n, T sobar--- altivo, arrogante, violento
sob(e), T sobej- eu avano, eu sou altivo
Slvn-vnow, , T Slvn- Slon (Slo)
sow,a,on, T so-a-o- ver sow
sorw-o, , T sor- a urna funerria, fretro (velha)
sw, s, sn, T s-s-s- teu, tua
Sonion,ou, T Sonio- Snion, cabo ao sul da tica
sofa-aw, , T sofa- a sabedoria, habilidade
sofzomai, T sofidj- eu me torno sabido, hbil
sofzv, T sofidj->z- eu torno hbil, eu engano
sfisma-tow, t, T sfismat- o artifcio, sofisma
sofistev, T sofisteu- eu sou sofista
sofistw-o, , T sofist-/- o sbio, o sofista
sofistikw,,n, T sofistik--- sofstico, de sofista
Sofoklw-ouw, , T SofokleWes- Sfocles
sofw,,n, T sof--- sbio, hbil
spyh-hw, , T spyh- esptula de tecelo para cerrar o tecido
spay(a), T spayaj- eu amonto fios, esbanjo
spanzv, T spanidj->z- estou com falta de, necessito
spniow,a,on, T spnio-a-o- escasso, raro

mur_ii03.p65 630 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 631

spanithw-thtow, , T spanitht- a escassez, raridade


spniw-evw, , T spnj-ej-hj- a raridade, penria, falta
spanistw,,n, T spanist--- raro, insuficiente
sparssv, T sparagj->tt/ss-
spraja-sparxyhn eu rasgo, despedao
spargan(a), T sparganaj- eu troco as fraldas, os cueiros
sprganon-ou, t, T sprgano- o enxoval, fraldas, roupas
sparg(a), T spargaj- estou cheio de leite, de seiva
Sprth-hw, , T Sprth- Esparta
Spartithw-ou, , T Spartith-/a- o espartano, espartiata
spasmw-o, , T spasm- o espasmo, convulso, estiramento
spsma-tow, t, T spsmat- o espasmo, convulso, estiramento
sp (a), T spa-spasa-spaka-
spyhn-spasmai eu puxo, tiro, arranco
sperv, T spr/sper/sperj-sper(e)-
speira-sparka-sprhn-sparmai eu espalho, semeio, lano (em redor)
spndomai, T spend-spesomai-
speismhn-speismai eu fao um pacto, fao libao
spndv, T spend-spesomai-speisa eu verto, derramo, fao libao
spow-ouw, t, T spes- a gruta, caverna, antro
sprma-tow, t, T sprmat- a semente
spedv, T speud-speusa-speuka-
speusmai eu apresso, ativo, agito, ajo
splaion-ou, t, T splaio- a gruta, caverna
spinyr,row, , T spinyr- a fasca
splgxa-vn, t, T splagxlo- as entranhas
spoggzv, T spoggidj->z eu esponjo, enxugo com a esponja
splagxnzomai, T splagxnidj->z- eu me comovo at as entranhas
spggow-ou, , T spggo- a esponja (do mar)
spodzv, T spodidj->z- eu reduzo a cinzas
spodw-o, , T spod- as cinzas
spolw-dow, , T spold- a veste, couraa (colete) de couro
spondeow,a,on, T spondeo-a-o- relativo a libao, ao tratado
spond-w, , T spond- a libao, acordo, trgua
spor-w, , T spor- a semente, sementeira
spordhn, T spora- aqui e l, dispersamente
sporw-dow, /, T spord- espalhado (as ilhas Esporades)
sporew-vw, , T sporW- o semeador
sporhtw-o, , T sporht- o campo semeado

mur_ii03.p65 631 22/01/01, 11:51


632 vocabulrio grego-portugus

sprimow,h,on, T sprimo-h-o- semeado


sprima-vn, t, T sprimo- os campos semeados
sprow-ou, , T spro- a semente
spoudzv, T spoudadj->z- eu me agito, trato de, me aplico
spoudaow,a,on, T spoudao-a-o- aplicado, srio
spudavw, T spoudao- seriamente, aplicadamente
spodasma-tow, t, T spodasmat- o estudo, o objeto do estudo
spoudastikw,,n, T -ik--- diligente, estudioso
spoud-w, , T spoud- o zelo, a aplicao
stagn-now, , T stagn- a gota
stdion-ou, t, T stdio- o estdio (medida: 185m. e local)
stzv, T stagj-staja-staxa eu distilo, gotejo
staymmai (a), T staymaj- eu meo, avalio
stymh-hw, , T stymh- cordo, linha divisria, barra
staymw-o, , T staym- o marco, parada, poste, etapa,
o prato da balana
stasizv, T stasiadj- eu levanto, sublevo
stasidhw,ew, T stasides- sedicioso, revoltado
stalagmw-o, , T stalagm- o gotejamento
stsiw-evw, , T stsj-ej-hj- o levante, revoluo
staur(o), T stauroj- eu finco postes, fao cerca
staurw-o, , T staur- o poste, mouro > cruz
starvma-tow, t, T starvmat- a cerca, diviso
staful-w, , T staful- o cacho de uva
stxuw-uow, , T stxu- a espiga (de trigo)
star-statow, t, T stat- o toucinho, a graxa, gordura
stegzv, T stegadj- eu cubro, fao telhado
steganw,,n, T stegan--- coberto, impermevel, discreto
stgasma-tow, t , T stgasmat- a cobertura, telhado, abrigo
stgh-hw, , T stgh- a cobertura, telhado, a cabana
stegnw,,n, T stegn--- coberto, protegido
stgow-ouw, t, T stges- o teto, a casa
stebv, T steib- eu percorro, eu ando, piso
stexv, T steix-/stix-/stoix-stixon eu avano em linha, marcho
stlexow-ou, , T stlexo- o tronco, haste
stllv, T stel-stelj->ll-stel(e)-
steila-stalka-stlhn-stalmai eu envio, mando
stmma-tow, t, T stmmat- a fita, o diadema
stenagmw-o, , T stenagm- o gemido

mur_ii03.p65 632 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 633

stenzv, T stenagj- eu gemo, eu me aperto, angustio


stenw,,n, T sten--- estreito, apertado
stenthw-thtow, , T stentht/ a estreiteza
steno-xvra-aw, , T xvra- o espao (terra) estreito
stnv, T sten- eu gemo, me aperto
stenvpw,o, , T stenvp- a passagem estreita
strgv, T sterg-sterja-storga-
strxyhn-stergmai eu amo, gosto, aprecio
ster (e) T sterej- eu privo de
sterew,,n, T stere--- slido, duro
sterethw-thtow, , T steretht- dureza, solidez
stere(o), T stereoj- eu endureo, sou duro
strhsiw-evw, , T strhsj-ej-hj- privao
sterskv,T ster-isk- eu privo de
strifow,h,on, T strifo-h-o- duro, estril
strnon-ou, t, T strno- o peito, esterno
stromai, T ster- eu privo, eu me privo de
sterrw,,n, T sterr--- slido, duro
stefanskow-ou, , T stefansko- a pequena coroa
stefanw-dow, , T stefand- a coroada, que porta coroa
stefanskow-ou, , T stefanisko- a pequena coroa, diadema
stefanthw-ou, , T stefandh-/a- o coroado, que tem coroa
stfanon-ou, t, T stfano- a coroa, diadema, fita (que coroa)
stefan (o), T stefanoj- eu coro, ponho uma guirlanda
stfv, T stef-steca-stfyhn-
stemmai eu coro, cinjo, cinturo
styow-ouw, t, T styes- o peito
stlh-hw, , T stlh- a coluna, monumento, placa
stibw-dow, , T stibd- o leito de palha, cama, ninho
stbow-ou, , T stbo- a marca do passo, rasto, a trilha
stgma-tow, t, T stgmat- a marca do ferro em brasa
stigmataw-ou, , T stigmata- marcado, estigmatizado (com ferro)
stigm-w, , T stigm- o ponto, o furo, a marca
stzv, T stigj-stjv-stija-stxyhn-
stigmai eu pico, furo, tatuo
stiktw,,n, T stikt--- pontilhado, manchado
stfow-ouw, t, T stifes- a massa compacta, enxame
stxow-ou, , T stixo- a fila, a fileira, linha
stleggw-dow, , T stleggd- a escova, raspadeira

mur_ii03.p65 633 22/01/01, 11:51


634 vocabulrio grego-portugus

sto-w, , T sto- o prtico, a galeria, as arcadas


stoixeon-ou, t, T stoixeo- o ponteiro, a agulha, a letra, o elemento
stoix(e), T stoixej- fazer fileiras, alinhar-se
stoixzv, T soixidj- eu alinho, ponho em linha
stoxow-ou, , T stoxo- a fileira
stolw-dow, , T stold- o casaco de couro, estola
stol-w, , T stol- a veste, (o equipamento)
stlow-ou, , T stlo- a expedio, esquadra, frota
stma-tow, t. T stmat- a boca
stmaxow-ou, , T stmaxo- o orifcio, estmago
stmion-ou, t, T stmio- a boca, a entrada
stnow-ou, , T stno- o gemido
stornnumi (strnumi),
T stor-stor(e)-stresa eu estendo (um tapete), rebaixo
stoxzomai, T stoxadj- eu tenho em vista, eu viso a
stoxasmw-o, , T stoxasm- o ato de visar a uma meta, conjectura
stxow-ou, , T stxo- o fim, a meta, o alvo
stratea-aw, , T stratea- a expedio militar
strteuma-tow, t, T strteumat- a expedio, campanha, exrcito
stratev, T strateu- eu estou em campanha, guerreio
strathg (e), T strathgej- eu estou no comando
stratghma-tow, t, T stratghmat- o estratagema, armao de comandante
strathgikw,,n, T strathgik--- estratgico, referente ao comando
strathgw-o, , T strathg- o comandante
strati-w, , T strati- o exrcito
stratithw-ou, , T stratith-/a- o soldado
strativtikw,,n, T > -ik-- de militar
strato-ped-rxhw-ou, , T > rxh-/a- o comandante militar, do acampamento
strato-pedev, T > pedeu- eu acampo
strat-pedon-ou, t, T > pedo- o acampamento
stratw-o, , T strat- o exrcito, o batalho
strebl (o), T strebloj- eu torturo, atormento, toro
streblw,,n, T strebl--- torto, tortuoso, torcido
strmma-tow, t, T strmmat- luxao, torcida
streptw,,n, T strept--- tranado, torcido,
streptw-o, , T strept- colar
strfomai, T stref-strecmhn-
strammai eu me viro, volto

mur_ii03.p65 634 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 635

strfv, T stref-streca-strofa-
strfhn-strammai eu viro, fao virar
strbilow-ou, , T strbilo- o casco, pio
strogglow,h,on, T strogglo-h-o- arredondado, redondo
strouyw-o, , T strouy- o avestruz
strofew-vw, , T strofW- o gonzo, piv, dobradia
strof-w, , T strof- a volta, o retorno, estrofe
strfigj-gow, , T strfigg- o piv
strma-tow, t, T strmat- a esteira, tapete, manta, tapete
strvmtion-ou, t, T strvmtio- a esteira, cobertor, manta, tapete
strvmn-w, , T stromn- a coberta, a colcha
strnnumi, T strv-strvsa-strvka
stryhn- strvmai eu estendo (um tapete, uma esteira),
abato, eu cubro
stug (e), T stugej- eu odeio, tenho horror de
stugnw,,n, T stugn--- odioso, sombrio
stlow-ou, , T stlo- a coluna, apoio, sustentao
stj-gw, , T stg- objeto odioso, horror, arrepio
stupteon-ou, t, T stupteo- a estopa
stv, T stu- eu erijo, construo
s/s/so/so tu/te/ de ti/ a ti
Subarthw-ou, , T Subarth-/a- Sibarita, de Sbaris, no sul da Itlia
subthw-ou, , T subth-/a- o porqueiro, porcadeiro
sug-gneia-aw, , T > gneia- parentesco
sug-genw,w, T suggens- parente, familiar
sug-ggnomai, T > ggnomai estou junto, freqento
sug-gignskv, T > gignskv eu compreendo, perdo
sug-gnmh-hw, , T > gnmh- a compreenso, o perdo
sug-gvmonikw,,n, T > gnvmik--- indulgente, compreensivo
sug-gnvstw,,n, T > gnvst--- digno de compreenso, perdovel
sug-grfv, T > grfv eu descrevo, componho, redijo
sug-kayedv, T > kayedv eu deito, durmo com
sug-kal (e), T > kal eu convoco
sug-kalptv, T > kalptv eu cubro completamente, cubro com
sug-kat-rxomai, T > rxomai entro na companhia, vou junto
sug-katorssv, T > rssv eu enterro com , enfio com
sg-keimai, T > kemai estou composto, disposto junto
sug-klev, T > klev eu tranco, eu fecho
sug-koinon (e), T > koinonej- eu comunico com, eu me associo com

mur_ii03.p65 635 22/01/01, 11:51


636 vocabulrio grego-portugus

sug-komzv, T > komzv eu levo junto, reno


sug-kptv, T > kptv eu talho, eu corto por inteiro
sug-kuk (a), T > kuk eu misturo agitando, comovo
sug-kura-aw, , T > kura a casualidade, o encontro fortuito
sug-xarv, T > xarj- eu partilho a alegria com
sug-xoreutw-o, , T xoreutw co-participante do coro
sug-xorev, T > xoreu- eu dano junto
sug-xvr (e), T > xvrej- eu convirjo, eu compreendo
seiow,a,on, T seio-a-o- de porco
s-zuj-ugow, , T szug- a cnjuge
sukzv, T sukadj- eu colho figos
suk-w, , T suk- a figueira
skon-ou, t, T sko- o figo
suko-fant (e), T > fantej- eu calunio, entrego, alcageto
suko-fnthw-ou, , T > fnth-/a- o caluniador, alcageta, sicofanta
sul (a), T sulaj- eu roubo, saqueio, pilho, sujo
sul-lab-w, , T > lab- a slaba
sul-lambnv, T > lambnv eu reno, compreendo
sul-lgv, T > lgv eu reno, compilo, coleciono
sul-lbdhn, em suma, resumindo
sul-log-w, , T > log- a reunio, assemblia
sl-logow-ou, , T > lgo- o colquio, a reunio
sum-banei, T sumbanv acontece
sum-banv, T > banv eu ando junto aconteo (os fatos)
sum-bllv, T > bllv eu ajunto, trago para, busco
sum-batikw,,n, T > batik--- conciliante
sum-bibzv, T > bibzv eu aproximo, eu confronto
sum-bi (o), T > bi eu vivo com
sum-blaion-ou, t, T > blaio- a conveno, o contrato
sum-bolev, T boleu- eu contribuo para o banquete comum
sum-bolon-ou, t, T > -bolo- o sinal, indcio, signo alegrico
sum-boulev, T > boulev eu aconselho, delibero com
sum-boul-w, , T > boul o conselho
sum-boula-aw, , T sumboula- conselho, aviso
sm-boulow-ou, , T smboulo- o conselheiro
sum-manynv, T > manynv eu aprendo com, acostumo com
sum-maxa-aw, , T summaxa- a aliana, territrio aliado
sum-maxw-dow, , T summaxd- a aliada (cidade)
sum-mxomai, T summx- eu combato ao lado de

mur_ii03.p65 636 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 637

sm-maxow-ou, , T smmaxo- o aliado


sum-max(e), T > maxej- eu guerreio junto, sou aliado
sm-meiktow,on, T smmeikto- misturado com
sm-miktow,on, T smmikto- misturado com
sum-migw,w, T summigs- misturado, confuso
sum-mnhmonev, T > mnhmonev eu lembro junto
sum-mv, T summ- eu fecho os olhos
sum-payw,w, T sumpays- afetuoso, amigo
sum-pazv, T sumpaidj- eu brinco junto
sumopastvr-orow, , T smpaistor- companheiro de jogos, de folguedos
sum-para-trfv, T > trfv eu crio, alimento junto
sum-pr-eimi (enai), T > emi eu estou presente junto com
sum-par-xv, T > xv eu busco, forneo junto
sum-par-omart (e), T > omartej- eu fao a escolta junto
sm-paw,pasa,pan, T > pw,psa,pn todo inteiro
sum-psxv, T > psxv eu sofro junto, tenho os mesmos
sentimentos que
sum-pgnumi, T > pgnumi eu fixo junto, consolido
sum-pnv, T > pnv eu bebo junto
sum-pptv, T > pptv eu caio junto, coincido (os fatos)
sum-plv, T > plv eu navego junto
sum-plok-w, , T > plok- conexo, ligao com, complicao
sm-ploow-ou, , T smploo- o companheiro de travessia
sum-polem (e), T > polem eu fao a guerra junto (aliado)
sum-podzv, T > podzv eu atrapalho, atravanco
sum-pon (e), T > pon eu trabalho junto, canso junto
sum-poreomai, T > poreu- parto com, viajo com
sum-posarxow-ou, T > arxo- o que preside ao banquete
sum-psion-ou, t, T sumpsio- o banquete
sum-pthw-ou, , T sumpth-/a- o conviva
sum-pramai, T sumpria- eu compro junto
sum-proyumomai (e), T > yumej- eu fao esforo junto em favor de
sm-ptvma-tow, t, T > ptmat- coincidncia, sintoma
sum-fron,ontow, t, T sumfront- o que til, vantajoso
sum-frei, T > frv convm, til, vantajoso
sum-frv, T sumfer- eu contribuo, sou til
sum-filosof (e), T filosofej- eu filosofo junto
sum-foithtw-o, , T > foitht-- o condiscpulo

mur_ii03.p65 637 22/01/01, 11:51


638 vocabulrio grego-portugus

sum-for-w, , T sumfor- o acontecimento, evento,


acidente, desgraa
sm-forow-on, T smforo- adequado, conveniente
sum-fuw,w, T sumfus- da mesma natureza, unido
sum-fvna-aw, , T sumfvna- o acordo de sons, acordo, unio
sm-chfow,on, T smchfo- da mesma opinio, do mesmo voto
sn (jn) com, junto com, em compostos indica
reunio no mesmo lugar ou no mesmo
tempo, ou comunidade da ao
sun-aganakt (e), T gahaktej- eu me indigno com
sun-gv, T > gv eu reno, colho
sun-agvg-w, , T > gvg- assemblia, reunio, sinagoga
sun-dv, T > dv eu canto com
sun-ayrozv, T > yrozv eu reno, junto
sun-air (e), T > arv eu reno, eu retiro
sun-arv, T > arv eu levanto junto, socorro, levo ajuda
sun-atiow,on, T sunatio- conivente, co-autor
sun-akolouy (e), T > kolouyej- eu acompanho
sun-ana-bo (a), T > boaj- eu levanto um grito junto
sun-ana-klnomai, T > klnomai eu me deito mesma cama/mesa
sun-ana-xrptomai, T > xrpt- eu cuspo junto sobre
sun-an-stamai, T > stamai eu me ponho de p junto
sun-alzv, T sunalidj- eu reno, junto
sun-apo-ynskv, T > ynskv eu morro junto
sun-apllumi, T > pllumi eu fao perecer junto
sun-ptv, T sunafj- eu conjugo, uno, colo junto,
eu venho s mos, engajo a luta
sun-art(a), T > rtaj- eu ligo, amarro a, junto
sun-armttv (-ssv), T > rmttv eu ajusto com, harmonizo
sun-rxv, T > rxv eu comando junto
sun-depnion-ou, t, T > depnio- o festim, banquete
sun-deipn (e), T > deipn eu almoo junto
sn-deipnow,on, T sndeipno- o conviva, hspede, convidado
sun-dv, T > dv eu amarro junto
sun-dia-lgomai, T > lgv eu tenho uma conversa junto
sun-dia-trbv, T > trbv freqento junto
sun-edrev, T > drev eu tenho assento com
sun-eyzv, T > yzv eu acostumo a
sun-edhsiw-evw, , T sunedhsj-ej-hj- a compreenso, conscincia

mur_ii03.p65 638 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 639

sn-eimi (enai), T > emi eu estou junto, entendo


sun-erv, T > erv eu ligo junto, repito sem cessar
sun-eis-rxomai, T > rxomai eu entro em companhia de
sun-eleuyer (o), T > leuyer eu liberto com
sun-ep-arv, T > arv eu excito ao mesmo tempo
sun-epi-melomai (e), T >melomai eu me ocupo ao mesmo tempo
sun-pomai, T > pomai eu acompanho de perto
sun-epi-tyhmi, T > tyhmi eu acrescento junto
sun-erg (e), T sunergej- eu trabalho junto, ajudo
sn-ergow,on, T snergo- ajudante, colaborador
sun-rgv, T > rgv eu seguro junto, eu paro
sun-rxomai, T > rxomai eu me reno, chego junto
snesiw-evw, , T snesj-ej-ej-hj- o senso, intelecto, razo
sunetw,,n, T sunet--- inteligente, vivo, esperto
sun-ef-pomai, T > pomai eu acompanho, eu escolto
sun-eu-daimon (e), T > edaimonej- eu sou feliz junto
sunexw,w, T sunexs- contnuo, seqente
sunexw, T sunexs- continuamente
sun-xv, T > xv eu tenho junto, seguro, retenho
sun-yeia-aw, , T sunyeia- a familiaridade, vivncia junto
sun-yhw,ew, T sunyes- familiar, ntimo
sun-ykh-hw, , T sunykh- o tratado, testamento, composio
sn-yhma-tow, t, T snyhma- o sinal, o signo
sun-yhr (a), T sunyhraj- eu cao junto
sun-iznv, T sunizn- assento-me, amoleo
sun-hmi, T > hmi eu lano junto, entendo, vou junto
sun-sthmi, T > sthmi eu instalo junto, reno-me com
sun-naumax (e), T sunnaumaxej- eu fao batalha naval com
sun-nv, T sunnej-sunnhsa-
sunnnhmai amonto, eu junto, acumulo
sun-nv, T sunneW- sunnesv-sunneusa eu nado junto
sun-nv, T > nv eu fio, eu costuro junto
sun-nxomai, T sunnx- eu nado junto
sun-nik(a), T > nikaj- eu veno junto, sou covencedor
sun-hmi, T > hmi eu acompanho, compreendo
sun-sthmi, T > sthmi eu constituo, eu arranjo, formo
sun-no(e), T > no eu penso com, acompanho o pensamento
sn-odow-ou, , T snodo- assemblia, reunio, snodo
sun-oda-aw, , T sunoda- a viagem junto

mur_ii03.p65 639 22/01/01, 11:51


640 vocabulrio grego-portugus

sn-oida, T snoida (edon) eu sei com algum, sou confidente


snoida maut eu tenho conscincia
sun-oik(e), T > okej- eu coabito, vivo com
sun-oikzv, T sunoikidj-z- eu fundo uma cidade, uma colnia
sun-oika-aw, , T sunoika- a convivncia, convvio
sn-oikow,on, T snoiko- coabitante, convivente
sn-olow,on, T snolo- total, completo
sun-olon-ou, T snolo- o total, o absoluto
sun-mnumi, T > mnuni eu conjuro, conspiro, compactuo
sun-omolog (e), T > mologej- eu estou de acordo com
sn-optow,on, T snopto- visvel (em conjunto)
sun-or (a), T sunoraj- eu olho junto
sun-ousa-aw, , T sunousa- a presena junto, companhia
sn-tajiw-evw, , T > tjiw a ordenao, imposto
sun-tssv (-ttv), T > tttv/ssv eu disponho em fila, organizo
sun-tel (e), T suntelej- eu contribuo com, cumpro com
sun-tmnv, T > tmnv eu corto, recorto
sun-tyhmi, T > tyhmi eu ponho junto, coordeno
sun-trpezow-ou, , T suntrpezo- o comensal
sun-trfv, T > trfv eu alimento, crio junto
sun-trxv, T > trxv eu corro junto
sun-trv, T > trv eu fao um furo
sun-trbv, T > trfv eu esfrego junto, trituro
sun-tuxa-aw, , T suntuxa- o acontecimento, o acidente
sun-vnomai (e), T sunvnej- eu compro junto
Suraksiow,a,on, T Suraksio-a-o- Siracusano
Surkousai-n a, T Surkousa- Siracusa
srigj-ggow, , T srigg- a flauta de Pan
surzv (-ttv), T suriggj- eu toco a flauta de Pan
surmw-o, , T surm- arrasto, puxada
Srioi-vn o, T Srio- Srios
Sroi-vn, o, T Sro- Srios
su-=rgnumi, T > =gnumi eu quebro em pedaos
surfetw-o, , T surfet- amontoado
srv, T sur- sura-ssurka-sryhn/
srhn-ssurmai eu arrasto, eu puxo
sw - suw, , , T s- o porco, porca, javali
su-skeuzv, T > skeuzv eu preparo, junto as coisas para
su-skhn (e), T suskhnej- eu vivo na mesma tenda

mur_ii03.p65 640 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 641

sskhnow,on, T sskhno- companheiro de tenda


s-skion-ou, t, T sskio- a sombra
su-sit (e), T susitej- eu tomo minha refeio com
su-sp (a), T suspaj- eu aperto, contraio
su-stllomai, T > stllv eu preparo uma expedio com
su-stllv, T > stelj->ll- eu reno, convoco
su-stratev, T > sustrateu- eu fao campanha com
su-stratithw-ou, ,
T sustratith-/a- o companheiro de armas
su-sxolzv, T > sxolzv eu me educo com, freqento com
sufew-o, , T sufe- o chiqueiro, mangueiro
suxnw,,n, T suxn--- contnuo, extenso, numeroso
sfagew-vw, T sfagW o assassino, degolador
sfag-w, , T sfag- o assassinato, a degola
sfagizv, T sfagiagj- eu imolo
sfgion-ou, t, T sfgio- a vtima imolada
sfara-aw, , T sfara- a bola, a esfera
sfairzv, T sfairidj- eu jogo bola
sfairo-eidw,w, T sfairoeids- esferide
sfair(o), T sfairoj- eu arredondo
sfalerw,,n, T sfaler--- que escorrega, incerto
sfllv, T sfalj/>ll-sfal(e)-
sfhla-sfalka-sflhn-sfalmai eu abato, fao cair, vacilo, deslizo
sfllomai, T > sfllv eu me engano
sflma-tow, t, T sflmat- escorregada, queda, tombo
sfttv (-ssv /-zv), T sfagj->tt/ss-
sfazon-sfjv-sfaja-sfxyhn/
sfghn-sfagmai eu degolo, mato
sfew-sfw-sfn-sfn eles-eles (os)-deles-lhes
sfendon (a), T sfendonaj- eu atiro com a funda
sfendon-w, , T sfendon- a funda
sfendnhsiw-evw, , T sfendnhsj-ej-hj- o lanamento da funda
sfendonthw-ou, , T sfendonth-/a- o atirador com funda
sfendonik-w, , T sfendonik- a arte do fundeiro
sfterow,a,on, T sftero-a-o- seu, sua = deles, delas
sfhki-w, , T sfhki- o vespeiro
sfj-hkw, , T sfk- a vespa
sfggv, T sfgg-sfgjv-sfigja eu aperto, cerro, sufoco
sfigktr-row, , T sfigktr- o esfncter, o lao

mur_ii03.p65 641 22/01/01, 11:51


642 vocabulrio grego-portugus

sfgj-sfiggw, ,T sfgg- a esfinge


sfdra muito, fortemente
sfodrw,,n, T sfodr--- forte, violento
sfodrthw-thtow, , T sfodrth- a veemncia, impetuosidade
sfodrw, T sfodr- fortemente, intensamente
sfragw-dow, , T sfragd- o selo, o carimbo
sfrgisma-tow, , T sfrgismat- o selo, a marca, o carimbo
sfzonta-tvn, t, T sfzont- as veias e artrias
sfzv, T sfugj-sfuzon-sfjv-sfuja eu palpito, eu bato com fora
sfurn-o, t, T sfur- o calcanhar
sxeda-aw, , T sxeda- a jangada, o barco
sxdon quase
sxen, T sxej- inf. aor. at. de xv
sxtliow,a,on, T sxtlio-a-o feio, horrvel
sxma-tow, t, T sxmat- a maneira de ser, forma, postura
sxhmatzv, T sxhmatidj- eu assumo, dou uma atitude
sxzv, T sxidj-sxzv-sxisa-sxisyhn-
sxismai eu fendo, racho
sxsiw-evw, , T sxsj-ej-hj- a ao de fender, a fenda
sxsma-tow, t, T sxsmat- a ciso, o cisma
sxistw,,n, T sxist--- fcil de fender
sxomi / sxomhn, T sx- opt. aor. at. e md. de xv
sxonow-ou, , T sxono- o junco
sxolzv, T sxoldj- eu estou de folga
sxolaow,a,on, T sxolao-a-o- folgado, dado ao lazer
sxolaithw-thtow, , T sxolaitht- a lentido, folga
sxolastikw,,n, T sxolastik--- instrudo, escolstico
sxol-w, , T sxol- o lazer, o estudo
sxn, T sxnt- part. aor. n. at. de xv
sxosa-hw, T sxontja part. aor. fem. at. de xv
sx, / sxmaiT sx- subj. at. e md. de xv
sxn, T sxnt- part. aor. masc. at. de xv
szv, T stj-svsa-ssvka-syhn-
ssvmai-ssvsmai salvo, ponho ao abrigo
Svkrthw-ouw, , T Skrates- Scrates
sma-tow, t, T smat- o corpo
svmato-flaj-kow, , T > flak- o guarda-costas, guarda pessoal
sow,a,on/T sw,s,sn salvo, so
svrev, T svreu- eu amonto, junto, empilho

mur_ii03.p65 642 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 643

svrw-o, , T svr- o monte, amontoado, pilha


sstron-ou, t, T sstro- resgate, instrumento de salvao
svtr-row, , T svtr- o salvador
svthra-aw, , T svthra- a salvao
svtriow,a,on,T svtrio- salutar, salvador
svfron (e), T svfronej- eu sou prudente, moderado
svfronzv, T svfronidj- eu sou prudente, moderado
svfronismw-o, , T svfronism- a lio, a correo
svfronistw-o, , T svfronist-/- o conselheiro, o monitor
svfrosnh-hw, , T svfrosnh- a moderao, prudncia
sfrvn,on, T sfron- de mente s, moderado, prudente

t 300
,t 300.000
t, T t- art. neutro pl.
t, T t- estas coisas, que (Herd. arc.)
tagea-aw, , T tagea- o comando da tropa
tagev, T tageu- eu tenho o comando, eu ordeno
tgma-tow, t, T tgmat- ordem, arranjo, tropa
tagw-o, , T tag- o chefe, o comandante
tde, T t-de estas (coisas, neutro pl.)
ta, T ta-/th- estas, estas que (Herd. arc.)
taina-aw, , T taina- a tiara, diadema
taktik-w, , T taktik- a ttica, a colocao em fileiras
taktikw,,n, T taktik--- regular, referente s fileiras
tkv /tkv, T tak-/thk-tjv-thja-
txyhn/tkhn-tthgmai eu fundo, derreto
talai-pvr (e), T > pvrej- eu sofro, sou infeliz
talai-pvra-aw, , T > pvra- a misria, o sofrimento
talai-pvromena-vn, t,
T > -meno-h-o- os sofrimentos
tala-pvrow,on, T > -pvro- desgraado, infeliz
tlanton-ou, t, T tlanto- o talento, prato da balana
tlarow-ou, , T tlaro- a cesta

mur_ii03.p65 643 22/01/01, 11:51


644 vocabulrio grego-portugus

tlaw,aina,an. T tlan-talanj- infeliz, desgraado


talasi-ourgikw,,n, T > -ik--- prprio do trabalho com l
tal, (a), T talaj- eu sofro, eu suporto
tlla T t lla quanto ao resto, e as outras coisas
tama-aw, , T tama- a intendncia, a intendente
tamiw-o, ,T tami- o intendente, o fiscal de rendas, questor
tamaw-ou, T tama- o intendente, o fiscal de rendas, questor
tamiea-aw, , T tamiea- a administrao, a intendncia
tamieon-ou, t, T tamieo- o celeiro, emprio, venda,
o tesouro pblico
tameuma-tow, t, T tameumat- a administrao, a repartio
tamieomai, T tamieu- eu administro, sou intendente
Tntalow-ou, , T Tntalo- Tntalo
tanv, T tanu- eu tendo, estiro, distendo
taji-rxow-ou,, T tajirxo- o comandante de ala
tjiw-evw, , T tjj-ej-hj- a ordem, fila, ala da tropa
tapeinw,,n, T tapein--- humilde, baixo, simples, modesto
tapein (o), T tapeinoj- eu rebaixo, humilho
tapenvsiw-evw, , T tapenvsj-ej-hj- a humilhao, o rebaixamento
taragmw-o, , T taragm- a perturbao, desordem
taraktikw,,n, T taraktik--- perturbador
tarssv (-ttv), T taragj->tt/ss eu turvo, perturbo, confundo
traja-tetraxa-tarxyhn-
tetragmai
tarax-w, , T tarax- a perturbao
traxow-ou, , T traxo- o barulho, perturbao
taraxdhw,ew, T taraxdes- perturbador, perturbado
tari-xeutw-o, , T tarixeut-- o embalsamador
tarixev, T tarixeu- eu embalsamo, defumo, salgo
trixow-ou, , T trixo- peixe salgado,
tarsw-o, , T tars- a parte anterior do p, o p
Trtarow-ou, , T Trtaro- o Trtaro, o Inferno
tssv (-ttv), T tagj- taja-ttaxa-
txyhn/tghn-ttagmai disponho em ordem, em fila
tarow-ou, , T taro- o touro
tata, T tata essas coisas, (neutro plural de toto)
tat, T tath- por a, dessa maneira
tat / t at o mesmo, a mesma coisa
taf-w, ,T taf- o sepulcro, o funeral

mur_ii03.p65 644 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 645

tfow-ou,, T tfo- o sepulcro, o tmulo, a cova


tfrh-hw, , T tfrh- o poo, o fosso
tfrow-ou,, T tfro- o poo, o fosso
txa,T taxW- depressa, rapidamente
taxvw, T taxeW- rapidamente
txow-ouw, t, T txes- a velocidade
txistow,h,on, T txisto-h-o- o mais rpido
taxnv, T taxun- eu apresso, me apresso
taxw,ea,, T taxW-/taxeW-taxea- rpido, clere
taxthw-htow, , T taxtht- a rapidez, velocidade
taw-ta, , T taj- o pavo
te e (conetivo -que latino)
tggv, T tegg-tegja-tgxyhn eu molho, amoleo
tenv, T tenj-ten-/tn-ten(e)-teina-
ttaka-tyhn-ttamai eu estico, tendo, estendo
terv, T terj-/ter-teira-ttora eu gasto, tiro a fora, raspo
teixzv, T teixdj->z- eu fao muro, muralha, fortifico
texisiw-evw, , T texisj-ej-hj- a construo de muralha, parede
texisma-tow, t, T texismat- a fortificao, o forte
texow-ouw, t, T texes- o muro, muralha
teken, T tek- inf. aor. at. de tktv
tekmarv, T tekmarj-/terman- eu determino, ponho um sinal
tekmaromai, T tekmarj-/terman- eu testemunho, eu fao conjecturas
tkmar, t, T tkmar- a prova, o sinal, o prodgio
tekmrion-ou, t, T tekmrio- a prova, indcio, argumento
teknon-ou, t, T tekno- a criancinha
tknon-ou, t, T tkno- a criana
tekno-poi(e), T > poiej- eu fao filhos, eu procrio
tekn (o), T teknoj- eu engendro, en crio
tekosa, T tekontja- part. aor. fem. at. de tktv (tekon)
tektonikw,,n, T tektonik--- de carpinteiro, de armador
tktvn-onow, , T tkton- o carpinteiro, marceneiro
tleiow,a,on, T tleio-a-o- acabado, perfeito
telet-w, , T telet- a celebrao dos mistrios, iniciao
teleutaow,a,on, T teleutao-a-o- ltimo, derradeiro
teleut (a), T teleutaj- eu completo, acabo, findo, morro
teleut-w, , T teleut- o fim, trmino, morte
telvw, T telses- perfeitamente, completamente
tel (e), T telej- eu completo, termino

mur_ii03.p65 645 22/01/01, 11:51


646 vocabulrio grego-portugus

tlow-ouw, t, T tles- a realizao, o fim, trmino, morte,


maturidade, o imposto, cargo pblico
telnhw-ou, , T telnh-/a- o fiscal de renda
tmaxow-ouw, t, T tmaxes- a fatia, o corte
tmenow-ouw, t, T tmenes- o lugar sagrado, o templo
tmnv, T temn-/tem-/tm-tem(e)-
teima/temon/tamon-ttmhka/
ttoma-tmyhn-ttmhmai eu corto, retalho, devasto
tnagow-ouw, t, T tnages- o charco, o brejo, o lixo, o chiqueiro
traw-atow, t, T trat-/tras- o portento, o milagre
terstiow.a,on, T terstio- prodigioso, portentoso, milagroso
terateomai, T terateu- eu narro prodgios
terebnyinow,h,on, T terebnyino- de terebinto
trma-tow, t, T trmat- o termo, limite, meta
terpnw,,n, T terpn--- agradvel, charmoso
trpv, T terp-terca-tterfa-
trfyhn/trfyhn/trphn eu sacio, eu agrado
trciw-evw, , T trcj-ej-hj- o agrado, o gozo
tessarkonta/tettarkonta quarenta
tssarew,a/tttarew,a quatro
tetagmnow,h,on,T tetagmno-h-o- em ordem, ordenado
ttanow-ou, , T ttano- a tenso dos msculos, ttano
ttartow,h,on, T ttarto-h-o- quarto
tetrgvnow,on, T tetrgvno- quadrado, de 4 ngulos
tetrkiw quatro vezes
tetrakisxlioi,ai,a, T xlio-a-o- quatro mil
tetrpouw,oun, T tetrpou- quadrpede, de quatro ps
tetrpouw-podow,T tetrpod- quadrpede, de quatro ps
tetrrrumow,on, T tetrrrumo- que tem quatro lemes
tttij-igow, , T tttig- a cigarra
texow-ouw, t, T texes- o utenslio, instrumento
tfra-aw, , T tfra- a cinza
texnzv, T texnadj->z- eu invento, eu maquino
txnasma-tow, T txnasmat- estratagema, armao, artifcio
texnmai (a), T texnaj- eu fabrico
txnh-hw, , T txnh- a arte
txnhma-tow, t, T txnhmat- o artifcio
texnikw,,n, T texnik--- que concerne arte ou tcnica
texnikw, T texnik- com arte, habilmente

mur_ii03.p65 646 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 647

texnthw-ou, , T texnth-/a- o arteso, o artista


tvw at que, o quanto de tempo possvel
t, T t- esta, esta que, (Herd. arc.)
tde desta maneira, assim, por aqui
thkedn-now, , T thkedn- a putrefao
tkv / tkvT tk- thja-tthxa/
tthka-txyhn / tkhn eu derreto, fundo
tle longe
thlikotow,ath,oto de tal tamanbo, de tal idade
tmeron (smeron) hoje
thnikata ento, naquele momento
thr (e), T threj- eu vigio, monto guarda
trhsiw-evw, , T trhsj-ej-hj- o cuidado, a vigilncia
tira-aw, , T tira- a tiara
Tgrhw-htow, , T Tgrht- o Tigre
tiyasea-aw, , T tiyasea- a domesticao
tiyasev, T tiyaseu- eu domestico, amanso
tiyasw,.n, T tiyas--- domesticvel, manso
tyhmi, T tyh-/yh-/ye-ysv- yhka-
tyhka-tyhn-tyemai eu ponho, coloco
tiyhn(e), T tiyhnej- eu entretenho, nutro
tiynh-hw, , T tiynh- a ama-de-leite, nutriz
tktv, T tkt- /tek-/tk-tjv-tekon-
ttoka-txyhn-ttegmai eu gero, crio, dou luz
tllv, T tilj-tila-ttilka eu depeno, despojo de folhas, penas
tim(a), T timaj- eu honro, estimo, dou valor
tim-w, T tim- o valor, honra, preo
tmhma-tow, t, T tmhmat- o prmio, o valor, a pena, a multa
tmhsiw-evw, , T tmhsj-ej-hj- a estimao, a valorizao
timhtw-o, , T timht-- o avaliador, valorizador
tmiow,a,on, T tmio-a-o- de valor, caro
timmenow,h,on, T timmeno-h-o- honrado, apreciado (part.)
timvr (e), T timvrej- eu me vingo, puno, castigo
timvra-aw, , T timvra- a vingana, castigo
tnv, T tin- tesv/tsv-teisa/tisa-
tteika-tesyhn-tteismai eu pago, eu honro, eu cumpro
-tnv dkhn eu cumpro pena
t, T tn- o qu? / (interrogativo neutro
de identidade)

mur_ii03.p65 647 22/01/01, 11:51


648 vocabulrio grego-portugus

ti, T tin- algo, alguma coisa, indefinido neutro


tw;T tn- quem? interrogativo
masc. e fem. de identidade
tiw,T tin- algum, indefinido masc. e fem.
tsiw-evw, , T tsj-ej-hj- a paga, o pagamento, remunerao
tityev, T tityeu- eu amamento
ttyh-hw, , T ttyh- a ama
tityw-o, , T tity- o seio
ttrhmi, T trh-trsv-ttrhmai eu furo, perfuro
titrskv, T titrvsk-
trvsa-ttrvka eu firo, machuco
tv, T ti- tisa-ttika eu estimo, eu honro, eu avalio
tl(a) T tlh-/tla, tlhn-ttlhka eu sofro, sou infeliz
tlmvn,on, T tlmon- infeliz, desgraado
tmma-tow, t, T tmmat- o corte, a pea
tmsiw-evw, , T tmsj-ej-hj- o corte, o ato de cortar
t, T t- artigo neutro sing.
t, T t- isto, isto que (Herd. arc.)
tde, T t-de este (neutro), isto
to, T t- estes, estes que (Herd. arc.)
to part. de apoio, afirmao
toi-gar-on eis por que
to-nun ento, na verdade
toide, T toi-de tal, deste tipo, fem.
toinde, T toi-de tal, deste tipo, neutro
toisde, T toi-de tal, deste tipo, masc.
toiotow, T toioto- tal, desse tipo
toiath, T toiath- tal, desse tipo
toioto, T toioto- tal, desse tipo
toxow-ou, , T toxo- a parede da casa
tokew-vw, , T tokW- o genitor, o gerador
tokzv, T tokidj->z- eu empresto a juros
tkow-ou, , T tko- produto, lucro, juro
tlma-hw, , T tlma-/tlmh- a ousadia, audcia
tolmhrw,,n, T tolmhr--- audacioso
tolmhtw-o, , T tolmht-/- ousado, audacioso
tolm (a), T tolmaj- eu ouso, tento, tenho coragem
tomew-vw, , T tomW o cortador (instrumento e homem)
tom-w, , T tom- o corte, a colheita

mur_ii03.p65 648 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 649

tmiow,a,on, T tmio-a-o- cortado


tomw,,n, T tom--- cortante
tnow-ou, , T tno- a tenso, o tom, o acento
tjeuma-tow, t, T tjeumat- o projtil, a flexa
tojev, T tojeu- eu uso o arco, atiro com o arco
tojik-w, , T tojik- a arte do arco
tjon-ou, t, T tjo- o arco
tojthw-ou, , T tojth-/a- o arqueiro
topzv, T topadj->z- eu conjecturo
topikw,,n, T topik--- tpico, local, referente ao tema
tpow-ou, , T tpo- o lugar, o espao
topo-yesa-aw, , T topoyesa- a localizao (topografia?)
marcao do espao
torev, T toreu- eu torneio, cinzelo
trnow-ou, , T trno- a volta, o giro
toreutw-o, , T toreut-/- o torneiro, o escultor
tornev, T torneu- eu torneio, trabalho em torno
torw,,n, T tor--- penetrante, perfurante
tw, T t- este, este que (Herd. arc.)
tson, T tso- tanto
tosotow, T tosoto- desse valor, desse tamanho
tosath, T tosath- desse tamanho, desse valor
tosoto, T tosoto- desse tamanho, desse valor
tte naquele tempo, ento
tode T t-de deste
tode, T t-de neste lugar
toto, T toto- esse (neutro), isso
trghma-tow, t, T trghmat- a gulodice, a sobremesa
tragikw,,n, T tragik- trgico, de bode
trgow-ou, , T trgo- o bode
tragda-aw, , T tragda- a tragdia
tragdo-poiw-o, , T > poi- o poeta trgico
tragdw-o, , T tragd- o poeta trgico
trpeza-hw, , T trpeza- a bancada, banco, mesa
trapezdhw,ew, T trapezdes- trapezide, de forma de banco
trama-tow, t, T tramat- o ferimento, o choque
traumataw-ou, , T traumata- o ferido
trxhlow-ou, , T trxhlo- o pescoo, a nuca
traxhlzv, T traxhlidj->z- eu derrubo, de ponta-cabea

mur_ii03.p65 649 22/01/01, 11:51


650 vocabulrio grego-portugus

traxnv, T traxun- eu torno spero


traxw-ea,, T traxW
/traxeW-traxea- rude, spero
traxthw-thtow, , T traxtht- a aspereza, rudeza
trew,tra trs
trmv, T trem- eu tremo
trpv, T trep-treca-trapon
-ttrofa/ttrafa-trfyhn/
trphn-ttrammai eu viro, torno, volvo
trpv ew fugn eu ponho em fuga
trfv, T tref-yrcv-yreca-ttrofa-
trfyhn/trfhn-tyrammai eu nutro, crio
trxv, T, trex- eu corro
trv, T treW - treon-tresa eu tremo diante de
trma-tow, t, T trmat- o buraco
trsiw-evw, , T trsj-ej-hj- a perfurao
trikonta trinta
triaksioi,ai,a, T triaksio-a-o- trezentos
triakont-arxa-aw, , T > rxa- o governo dos trinta
triw-dow, , T trid- a trade, trindade
trib-w, , T trib- o uso, atrito, consumo
trbow-ou, , T trbo- o trilho, caminho, curriculum
trbv, T trib-trcv-trica-ttrifa-
trfyhn/trbhn-ttrimmai eu esfrego, raspo, coo, gasto
trbvn-vnow, , T trbvn- o manto grosseiro, surrado
tribnion-ou, t, T tribnio- o manto grosseiro, surrado
trgla-hw, , T trgla-/h- a trilha (peixe de mar)
trglh-hw, , T trglh- a trilha (peixe de mar)
trirhw-ouw, , T trires- a trirreme
tri-kfalow,on, T trikfalo- tricfalo
tr-pouw,oun, T trpou- de trs ps, trpede, trpode
trpouw-odow, T tripod- de trs ps, trpede, trpode
trw trs vezes
tris-kai-dek-forow,on, T > fro- que produz 13 vezes por ano
trissw,,n, T triss--- triplo
tri-slabow,on, T trislabo- de trs slabas
tritaow,a,on, T tritao-a-o- no terceiro lugar
tritea-aw, , T tritea- a terceira fila, lugar
trtow,h,on, T trto-h-o- terceiro

mur_ii03.p65 650 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 651

trittw,,n, T tritt--- triplo


tri-fsiow,a,on, T trifsio-a-o- trplice
Troa-aw, , T Troa- Tria
trmow-ou, , T trmo- o tremor
trpaion-ou, t. T trpaio- o trofu, bandeira
trop-w, , T trop- a volta, o solstcio, a virada, a fuga
trpow-ou, , T trpo- a maneira, modo, costume, carter
tropvtr-row, , T tropvtr- a correia do remo
trofalw-dow, , T trofald- o pedao, poro, naco
trofew-vw, , T trofW- o tutor, nutridor
trof-w, , T trof- o alimento
trofw-o, , T trof- o alimento,
trfow-ou, , T trfo- a ama
troxzv, T troxadj->z- eu corro, desloco-me
trox(a), T troxaj- eu corro, desloco-me
troxzv, T troxidj->z- eu giro a roda
troxw-o, , T trox- a roda
trug(a), T trugaj- eu fao a colheita da uva, colho frutos
trughtw-o, , T trught--- a vindima, a colheita
trup(a)j- eu furo, perfuro
trutnh-hw, , T trutnh- a balana
truf-w, , T truf- o luxo, a moleza, as delcias
truf (a), T trufaj- eu vivo no luxo
trux(o), T truxoj- eu uso, gasto
trxv, T trx-truja-ttruxa eu consumo, gasto, uso
trv, T tru-ttrumai-tetrumnow eu consumo, eu gasto, eu esgoto
trglh-hw, , T trglh- buraco, caverna
trgv, T trvg-trvja-ttrvxa/
ttrvga-ttrvgmai eu devoro, como tudo
Trvikw,,n, T Trvik--- de Tria, troiano
trvktw,,n, T trvkt--- que se pode comer
Trw,Trvw, , T TrvW- o troiano
tugxnv, T tugxan-/tux-/
teux-tejomai-tuxon-tetxhka eu topo, encontro,
obtenho por acaso (partitivo)
Tudew-vw, , T TudW- Tideu
tul(o), T tuloj- eu torno pedregoso, endureo
tlow-ou, , T tlo- calo, dureza
tmpanon-ou, t, T tmpano- o tambor

mur_ii03.p65 651 22/01/01, 11:51


652 vocabulrio grego-portugus

Tundreuw-vw, , T TundrhW Tndaro


tpow-ou, , T tpo- o golpe, a marca
tup(o), T tupoj- eu moldo, eu martelo, fao
tptv, T tpt-/tup-tupon/
tuca-ttufa-tphn-ttummai eu bato, percuto
turann (e), T turannej- eu sou tirano
turannev, T turaneu- eu sou tirano
turanna-aw, , T turanna- a realeza, a tirania
turannikw,,n, T > -id--- tirnico, prprio de tirano
turannzv, T turannidj- eu sou tirano
turannw-dow, , T turannd- a tirania
turannikw,,n, T turannik-- da tirania, tirnico
trannow-ou, , T tranno- o patro, tirano
tur(e), T turej- eu coalho o leite, fao queijo
turw-o, , T tur- o queijo
trsiw-evw, , T trsj-ej-hj- a torre de defesa
tuflw,,n, T tufl--- cego, obscuro, escondido
tuflthw-thtow, , T tufltht- a cegueira
tufl(o), T tufloj- eu torno cego, causo cegueira
tfow-ou, , T tfo- a fumaa, a vaidade, o orgulho
tuf(o), T tufoj- eu encho de fumaa, de orgulho
tufn-now, , T tufn- a tromba dgua, a tempestade
txh-hw, , T txh- a sorte, o acaso
txoimi, T tux- opt. aor. at. de tugxnv
tuxosa, T tuxontja-/tux- part. aor. at. f. de tugxnv
tuxn-ntow, T tuxnt-/tux- part. aor. at. n. de tugxnv
tuxn-ntow, T tuxnt-/tux- part. aor. at. masc. de tugxnv

u 400
,u 400.000
aknyinow,h,on, T aknyino-h-o- da cor do jacinto
akinyinobafw,w, T > -bafs- tingido da cor do jacinto
kinyow-ou, , T kinyo- jacinto
brzv, T bridj->z- eu sou insolente, ofendo, ultrajo

mur_ii03.p65 652 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 653

briw-evw, , T brj-ej-hj- o descomedimento, insolncia


brisma-tow, t, T brismat- a ofensa, o ultraje
bristw-o, , T brist-/- briguento, insolente
bristikw,,n, T bristik--- de maneira ofensiva, ofensivo
bristow,on, T bristo- arrogante, exagerado, insolente
gianv, T gianj- eu tenho sade
geia-aw, , T geia- a sade
giw,w, T gis- so, com sade, saudvel
granv, T granj- eu umedeo
grw,,n, T gr--- mido, molhado
grthw-thtow, , T grtht- a umidade
dapthw,ew, T daptes- aguado, cheio de gua
darw,w, T dars- molhado, mido
derow-ou, , T dero- a hidropisia
dra-aw, , T dra- a hidra
dra-aw, , T dra- o vaso para gua
dro-fbow-,on, T > -fbo- que teme a gua, hidrfobo
dro-for (e), T > -forej- eu carrego gua
dr-forow-ou, , T >-foro- a aguadeira, carregadora de gua
dvr, datow, t, T dat- a gua
ow-ou, , T o- o filho
etw-o, , T et- a chuva forte
hn(e), T hnej- vivo como porco, sou grosseiro
ylow-ou, , T ylo- futilidade, inutilidade, nugae
udow-o, , T udo- o neto
ikw,,n, T ik--- de porco, grosseiro
uew-vw, , T uW- o filho
iw-io, , T i- o filho
lagmw-o, , T lagm- o latido, o uivo
lak-w, , T lak- o latido, o ladrido
lakt(e), T laktej- eu dou latidos
laman (e), T lamanej- estou coberto de bosques
lh-hw, , T lh- a floresta, madeira, arbusto, matria
lo-tmow-ou, , T > -tmo- o lenhador
mw acus. de mew
mew vs (suj.)
mn dat. de mew
mnaiow,on, T mnaio- referente ao himeneu, ao canto nupcial
mterow,a,on, T mtero-a-o- vosso, vossa

mur_ii03.p65 653 22/01/01, 11:51


654 vocabulrio grego-portugus

mew/mw/mn/mn vs/vos/de vs/vos (a vs)


Umhttw-o, , T Umhtt- o Himeto, montanha da tica
mn (e), T mnej- eu canto, fao hinos, hineio
mnow-ou, , T mno- o hino, o canto
mn gen. de mew
w-o, , T - o filho
p-gv, T > pgv eu levo sob (os tribunais)
p-dv, T > pdv eu canto baixinho
p-atiow,on, T patio- censurvel, que pode ser acusado
p-akov, T > pakov eu atendo, escuto, eu obedeo
p-alefv, T > palefv eu unto por completo
p-an-stamai, T > stamai eu me levanto diante de, eu me elevo
p-ant (a), T > pantaj- eu vou ao encontro de, enfrento
p-rxv, T > prxv eu j estou l, sou o primeiro a comear,
eu estou disponvel, eu j existo, sou
p-aspistw-o, , T > paspist-/- o porta-escudo, escudeiro
p-atev, T pateu- sou da classe alta, sou cnsul
patow-ou, , T pato- o alto dignatrio, o cnsul
p-auxnion-ou, t, T > axnio- o apoio (almofada) do pescoo
p-ekv, T pek- eu fluo para o interior
p-eis-rv, T > peisreW- eu cedo o lugar, retiro-me
p-en-ntiow,on, T > penntio- colocado em face de
p-en-ntion-ou, t, T penntio- o contrrio
p-ej-emi, T > emi eu saio de baixo, sem ser percebido,
de soslaio
pr por cima, em defesa, em favor de;
em composio exprime posio superior
ou enfatiza a palavra simples
pra-aw, , T pra- a corda
per-agap (a), T > gapaj- eu mimo, amo em excesso
per-augw,w, T peraugs- brilhante, cintilante
per-banv, T > banv eu passo por cima, transgrido
per-bllv, T > bllv eu supero, eu excedo
per-bol-w, , T > bol- o excesso, exagero, superioridade
per-xv, T > xv eu estou por cima, supero
per-zv, T > zv eu fervo, estou quente, ardente
per-domai, T > domai eu tenho imenso prazer
per-hfana-aw, , T perhfana- a soberba, orgulho desmedido
per-fanow,on, T perfano- orgulhoso, altaneiro

mur_ii03.p65 654 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 655

per-yen em cima, por cima


per-megyhw,ew, T > mgeyes- grandioso, gigantesco
per-ora-vn, t, T peroro- as coisas alm da fronteira (dos bens etc.)
peron-ou, t, T pero- o pilo, a mo de pilo
perow-ou, , T pero- o pilo, a mo do pilo
per-or (a), T peroraj- eu olho de cima, eu desprezo
pertera-aw, , T pertera- a parte superior da carruagem
pr-terow,a,on, T prtero-a-o- o mais elevado, superior
per-chlow,on, T perchlo- muito alto, elevado, nobre
per-fobomai, T fobej- eu temo em excesso
per-fomai, T > fu- eu naso sobre, eu ultrapasso
pr-tatow,h,on, T prtato-h-o- o mais alto, supremo
pr-terow,a,on, T prtero-a-o- mais alto do que
per-tyhmi, T > tyhmi eu ponho acima de, por sobre
per-chlow,on, T chlo- super, hiper elevado, grandioso
per-xarv, T > xarv eu me alegro em excesso
p-rxomai, T > rxomai eu me ponho em baixo, submeto-me
pr-frvn,on, T fron- arrogante, altivo, altaneiro
p-eyunow,on, T peyuno- que deve prestar contas
p-xv, T > xv eu ponho embaixo, sustento, suporto
p-koow,on, T pkoo- que escuta, dcil, submisso, subordinado
p-nemow,on, T pnemo- ao abrigo do vento
p-hresa-aw, , T peresa- conjunto de remadores, servio, assistncia
p-hret (e), T phretej- eu sou servidor, sou remador, servial
p-hrthw-ou, , T phrth-/a- o servial, servidor, remador
p-hx (e), T > xoj- eu fao ressoar a fundo
p-isxnomai (e),
T sxnej-posxsomai-
pesxmhn-psxhmai eu prometo, eu me engajo
pnow-ou, , T pno- o sono
pnssv/ttv, T pntj- eu cochilo, estou sonolento
p sob, embaixo de, sob o efeito de;
em compostos exprime sentido
e posio inferior
p-basiw-evw, , T > bsiw a descida, baixa (das guas)
po-bssv, T > bssv eu tusso um pouco
po-bol-w, , T > bol- a suposio
po-brxv, T > brxv eu molho, irrigo de leve
p-geiow,on, T pgeio- subterrneo

mur_ii03.p65 655 22/01/01, 11:51


656 vocabulrio grego-portugus

po-graf-w, , T > graf- o contorno, traado, projeto, plano


po-deknumi (upo-deiknv), T > deknumi eu mostro, ofereo um exemplo
po-deipn (e), T > deipn eu substituo na mesa
po-dxomai, T > dxomai eu recebo, acolho, concebo
po-dv, T > dv eu amarro por baixo, eu me calo
p-dhma-tow, t, T pdhmat- o calado, sandlia
p-dikow,on, T pdiko- que est sob juzo, que pode ser citado
po-dox-w, ,T podox- o abrigo, acolhimento
po-domai, T > d- eu me jogo por baixo, eu me afundo,
eu me escondo em
p-zugon-ou, t, T pzugo- o animal de tiro, de jugo, de canga
p-yesiw-evw, , T > ysiw o fundamento, o princpio
po-kav, T > kav eu ponho fogo, eu queimo
po-kata-klnv, T > klnv eu fao deitar sob um outro
p-keimai, T > kemai eu estou posto sob, estou proposto
po-klnv, T > klnv eu curvo sob, eu dobro sob
po-korzv (omai), T > korzv eu falo como criana, em diminutivos,
eu diminuo, denigro
po-krnomai, T > krnv eu explico
p-krisiw-evw, , T > krsiw fingimento, julgamento subreptcio,
hipocrisia
po-kritw-o, , T pokrit-/- o ator, comediante, hipcrita
po-krov, T > krov eu interrompo
po-lambnv, T > lambnv eu pego por baixo, aceito, capto,
entendo por baixo, suspeito,
po-lmpv, T > lmpv eu brilho em baixo
po-lepv, T > lepv eu deixo para trs
p-leptow,on, T plepto- fraco, franzino
po-logzomai, T > logzomai eu tomo, levo em considerao
po-lv, T > lv eu desligo, desamarro em baixo, descalo
po-meidi(a), T > meidiaj- eu sorrio, rio
po-mevn,on, T > meon- um pouco menos, menor
po-mnv, T > mnv eu suporto, tenho pacincia
po-mimnskv, T > mimnskv eu fao lembrar, advirto
p-mnhma-tow, t, T > mnma a lembrana, o monumento
po-mnhmneuma-tow, t,
T mnhmneumat- a palavra ou o ato memorvel
p-mnhsiw-evw, , T > mnsiw a recordao, a meno
po-mon-w, , T > mon- a pacincia, persistncia

mur_ii03.p65 656 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 657

po-pptv, T > pptv eu sucumbo, baixo a cabea


po-poiomai (e), T > poiej- eu submeto a mim
po-pptv, T > pptv eu caio sob (os golpes, o poder)
po-ptev, T popteu- eu suspeito, apreendo
po-ptssv, T > ptssv eu tremo de medo
po-shmei (o), T > shmeioj- eu anoto, tomo notas
p-spondow,on, T pspondo- como tratado, segundo um tratado
po-seiv, T > sev eu agito por baixo, sacudo
po-shmei(o), T shmeioj- eu anoto, tomo notas
po-stnv, T > stnv eu gemo baixo, eu abafo os gemidos
po-sthrzv, T > sthrzv eu escoro, estaqueio, sustento
po-strfv, T > strfv eu volto, retorno, reviro
p-sxesiw-evw, , T > sxsiw a promessa, profisso
po-tmnv, T > tmnv eu corto por baixo, na base
po-tyhmi, T > tyhmi eu tomo por base, coloco sob
po-tptv, T > tptv eu bato por baixo
p-ourg (e), T pourgej- eu presto servios
po-fanv, T > fanv eu comeo a aparecer, mostro pouco,
aponto, apareo
po-fegv, T > fegv eu fujo secretamente
po-fht (e), T pofhtej- eu interpreto a mensagem dos deuses
po-xvr (e), T > xvrej- eu cedo o lugar, eu me retiro
p-oca-aw, , T peroca- a suspeita
ptiow,a,on, T ptio-a-o- de costas, deitado, supino
w-w, , T - o porco, o javali
statow,h,on, T stato- o ltimo
steraa-aw, , T steraa- o dia seguinte, amanh
steraow,a,on, T sterao-a-o- posterior, sucessivo, tardio
ster (e), T sterej- eu chego tarde, estou atrasado
sterzv, T steridj->z- eu estou atrasado, eu atraso
steron, T stero- mais tarde, depois
sterow,a,on, T stero-a-o- posterior, tardio, inferior
f-anv, T fanj- eu tramo, fao uma armadilha, eu teo
f-airomai (e), T > arej- eu retiro, subtraio
fnthw-ou, , T fnth-/a- o tecelo
fasma-tow, t, T fasmat- a tela, o tecido
f-w, , T f- a tecelagem, o tecido
f-hgomai (e), T > gej- eu suspeito, imagino, eu conduzo
passo a passo

mur_ii03.p65 657 22/01/01, 11:51


658 vocabulrio grego-portugus

f-hnoxow-ou, , T fhnsko- o ajudante do cocheiro


f-hmi, T > hmi eu jogo por baixo, deixo passar
f-stamai, T > stamai eu ponho como base, eu afronto
f-sthmi, T > sthmi eu ponho como base, alego
f-ormai (a), T > foraj- eu suspeito
chlw,,n, T chl--- alto, elevado
cow-ouw, t, T ces- a altura, cimo, sumidade
v, T - eu fao chover

f 500
,f 500.000
fagdaina-hw, , T fagdaina- a gangrena
fagen, T fag- inf. aor. at. de comer
fgomai, T fag- eventual-futuro de comer
fagn-ntow, T fagnt-/ fag- part. aor. at. n. de comer
fagosa-hw, T fagosa-/fag- part. aor. at. f. de comer
fagn-ntow, T fagnt-/fag- part. aor. at. m. de comer
Feyvn-ontow, , T Fatont- Faton
faidrw,,n, T faidr--- brilhante, luminoso, alegre
faidrnv, T fadrun- eu alegro, clareio, ilumino
fanomai, T fanj-fansomai-fhnmhn-
/fnhn/fnyhn-pfasmai- eu me mostro, apareo
fanv, T fanj-fan(e)-fhna-
pfagka-pfhna-fnyhn-pfasmai eu mostro, revelo
faiw,,n, T fai--- cinzento, escuro
fkellow-ou, , T fkello- o feixe (de palha, de lenha)
flagj-ggow, , T flagg- a linha de batalha, a falange (do dedo)
falggion-ou, t, T falggio- a tarntula
falaggomax(e), T > maxej- eu combato com, em falange
flaina-hw, , T flaina- a baleia
Flariw-idow, , T Flarid- Flaris, tirano de Agrigento
fallw-o, , T fall- o obelisco, o falo
fnai, T fh-/fa- inf. de fhmi
fanerw,,n, T faner--- evidente, claro, manifesto

mur_ii03.p65 658 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 659

fanw,,n, T fan--- claro, evidente, ilustre


fantzomai, T fantadj->z- eu apareo, fao apario
fantasa-aw, , T fantasa- imaginao, fantasia, aparncia
fntasma-tow, t, T fntasmat- apario, viso, fantasma
fantastikw,,n, T > -ik--- imaginrio, fantstico
fow-ouw, t, T fos- a luz
fragj-ggow, , T fragg- o abismo, precipcio
fretra-aw, , T fretra- a aljava, o cesto porta-flechas
fartrh-hw, , T fartrh- a aljava, o cesto porta-flechas
farmakea-aw, , T farmakea- o emprego, administrao de drogas
farmakew-vw, , T farmakW- o que droga, que encanta
farmkeusiw-evw, ,
T farmkeusj-ej-hj o emprego, administrao de drogas
farmaks-dow, , T farmakd- a drogadora, mgica
farmakev, T farmakeu- eu medico, administro drogas
frmakon-ou, t, T frmako- a droga, o remdio
farmakw-o, , T farmak- o envenenador
frmajiw-evw, , T frmajj-ej-hj- o emprego, administrao de drogas
farmttv, T farmakj->ss/tt-
farmjv pefragmai eu medico, alivio
frugj-ggow, , T frugg- a faringe
fsiw-evw, , T fsj-ej-hj- apario, fase (da lua) denncia,
Fsiw-idow, , T Fsid- Fsis, rio do Ponto-Euxino, por onde
entraram os Argonautas
fskv, T fa-sk- eu falo, digo, afirmo
fsma-tow, t, T fsmat- a apario
ftnh-hw, o estbulo, cocheira
faulzv, T faulidj->z- eu deprecio, desprezo, rebaixo
falow,h,on inferior, ruim, vulgar
faulthw-thtow, a leviandade, vanidade, m qualidade,
baixa condio
fv, T fa- eu brilho (potico/arcaico)
fbomai, T fb- eu temo
fggow-ouw, t, T fgges- a claridade, o claro, a luz
fedomai, T feid- eu poupo, agrado, cuido
feid-ow, , T feidj- a poupana, economia
feidvla-aw, , T feidvla- a poupana, economia
feidvlw,,n, T feidvl--- econmico, avaro
fellew-vw, , T fellW o solo pedregoso

mur_ii03.p65 659 22/01/01, 11:51


660 vocabulrio grego-portugus

fellon-ou, t, T fello- o solo pedregoso


fellw-o, , T fell- a cortia / pedra porosa
fenakzv, T fenakidj->z- eu engano
fenakismw-o, , T femakism- o engano, o dolo
fnaj-kow, , T fnak- o crpula, enganador, falso
fristow,h,on, T fristo-h-o- muito dcil, fcil (de suportar)
fern-w, , T fern- o dom, o dote, o aporte
frv, T fer- eu porto, levo, trago
feu; interjeio de dor
fegv, T feug-/fug-fejomai-fugon-
pfeuga-fexyhn-pfugmai eu evito, fujo de
fhgw-o, , T fhg- carvalho de bolotas comestveis
fmh-hw (fma-aw), a fama, o boato
fhmi / fami, T fh-/
fa-fsv-fhsa-fhn eu me manifesto, eu digo, afirmo
fynv, T fya-/fyh- fysomai-
fyasa-fyhn eu me antecipo (chegando)
fyartw,,n corruptvel, destrutvel
fyggomai, T fyegg-fyegja-fyeg eu produzo um som, eu falo
fygma-tow, t, T fygmat-/fyggmat- o som, o rudo
fyerv, T fyerj-/fyer-fyer-fyeira-
fyarka/fyora- fyrhn-fyarmai eu destruo, corrompo
fynv, T fyin- eu pereo, eu me consumo, arruno
fyisikw,,n, T fyisik--- atingido de tsica, de consumao
fysiw-evw, , T fysj-ej-hj- a consumao, a runa, a tsica
fyh-hw, , T fyh- a consumao, a runa, a tsica
fyggow-ou, , T fyggo- o som, o rudo
fyonerw,,n, T fyoner--- invejoso
fynow-ou, , T fyno- a inveja, avareza
fyon (e), T fyonej- eu invejo
fyor-w, , T fyor- a runa, destruio, corrupo
fyrow-ou, , T fyro- a runa, destruio, corrupo
filh-hw, , T filh- a taa para libao
filion-ou, t, T filio- dimin. de taa
fil-amatow,on, T filamato- que gosta de sangue, sanguinrio
fil-anyrvpa-aw, , T filanyrvpa- o amor aos homens, sentimento de
humanidade
fil-nyrvpow,on, T filnyrvpo- caridoso, amigo dos homens
fil-rgurow-ou, , T filrguro- o avarento

mur_ii03.p65 660 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 661

fil-llhn-hnow, T filllhn- fileleno, amigo dos gregos


fil-erga-aw, , T filerga- o amor ao trabalho
fl-ergow,on, T flergo- que ama o trabalho, ativo
fil-tairow,on, T filtairo- que ama os companheiros
flhma-tow, t, T flhmat- o ato de amor, o beijo
fil (e), T filej- eu amo, gosto de, eu beijo
fila-aw, , T fila- a amizade
filikw,,n, T filik- amigvel, em amigo
fliow,a,on, T flio-a-o- amigo, companheiro
fili(o), T filioj- eu torno amigo
Flippow-ou, , T Flippo- Filipe, rei da Macednia
filo-dkaiow,on, T filodkaio- amante do justo
fil-zvow,on, T filzvo- que ama a vida
fil-yhrow,on, T filyhro- amante da caa
fil-kalow,on, T filkalo- que ama o belo
filo-kndunow,on, T filoknduno- que ama o perigo, valente
filo-lodoros,on, T filolodoro- que ama a injria, maldizente
filo-mayw,w, T filomays- que ama o estudo
filo-mla-hw, , T filomla- o rouxinol
filo-neika-aw, , T filoneika- o amor da discusso, inveja
filo-nika-aw, , T filonika- o amor da discusso, da querela
filonik(e), T filonikej- eu procuro querela
filo-jena-aw, , T filojena- a hospitalidade
filo-pagmvn,on, T filopagmon- que ama o jogo, a brincadeira
filo-paw-dw, T filopaid- que ama as crianas, os jovens
fil-patriw, idow, T filpatrid- patriota
fil-ponow, on, T filpono- laborioso, que ama o trabalho
filo-pthw-ou, , T filopth- amigo da bebida, beberro
filo-rmaiow,on, , T filormaio- amigo dos romanos
flow-ou, , T flo- o amigo
flow,h,on, T flo-h-o- amigo, a
filo-sof (e), T filosofej- eu sou filsofo, eu cultivo a filosofia
filo-sofa-aw, , T filosofa- a filosofia, amor da sabedoria
fil-sofow-ou, , T filsofo- o filsofo
filo-stfanow,on, T filostfano- que gosta de coroa
fil-storgow,on, T filstorgo- que tende a amar, ao carinho
fil-teknow-ou, , T filtekno- que ama os filhos
filthw-thtow, , T filtht- a amizade, o amor
filothsa-aw, , T filothsa- a companhia amiga, banquete

mur_ii03.p65 661 22/01/01, 11:51


662 vocabulrio grego-portugus

filo-tsiow,a,on, T filotsio-a-o- que concerne o amor, os prazeres


filo-timomai, T filotimej- empenho-me pela honra, tenho ambio
filo-tmhma-tow, t, T filotmhmat- a faanha, o amor por feitos grandiosos
filo-tima-aw, , T filotima- a presuno, ostentao, ambio
fil-timow,on, T filtimo- ambicioso, que ama a honra
filomenow,h,on, T filomeno-a-o- amado, a
fil-filow,on, T filfilo- amigo dos amigos
filo-fronomai, T filofronej- eu manifesto sentimentos de amizade
filo-frosnh-hw, , T filofrosnh- benevolncia, amabilidade
fil-frvn,on, T filfron- benevolente, bom carter
filo-cux (e), T filocuxej- eu amo a vida
fltron-ou, t, T fltro- o filtro, instrumento do amor, mandinga
fl-umnow,on, T flumno- amante de hinos, canoro
flarow,a,on, T flaro-a-o- ruim, de m qualidade, malvado
flgma-tow, t, T flgmat- a queimao, combusto, inchao,
inflamao
flegmanv, T flegmanj-flegman- eu estou em chamas
flegmon-w, , T flegmon- a bolha, inflamao sob a pele
flgv, T fleg-fleja-pfloga-
flxyhn-pflegmai eu queimo
flc-bw, , T flb- a veia
flogerw,,n, T floger--- ardente, inflamado
flj-gw, , T flg- a chama
floiw-o, , T floi- a casca de rvore, cortia
fluar (e), T fluarej- eu digo bobagens
fluara-aw, , T fluara- a tagarelice, conversa-fiada
flarow-ou, , T flaro- o parlador, o conversa-fiada
flv, T flu- eu balbucio, falo bobagens
fobomai (e), T fobej- eu temo
foberw,,n, T fober--- terrvel, assustador
fob (e), T fobej- eu assusto, aterrorizo
fbow-ou, , T fbo- o medo, temor
fobow,h,on, T foibo-h-o- brilhante
foinkeiow,on, T foinkeio- de palmeira, de tamareira
foinkiow,a,on, T foinkio-a-o- de cor prpura, escarlate
foinikistw-o, , T foinikist-/- o purpurado, dignatrio persa
foinikw-dow, , T foinikd- o tecido de prpura, vermelho escuro
Fonij-ikow, , T Fonik- a Fencia
fonij-ikow, , , T fonik- a palmeira, a tamareira, a prpura

mur_ii03.p65 662 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 663

Fonissa-hw, , T Fonissa- a fencia (mulher)


foit (a),T foitaj- eu freqento, sou assduo
fothsiw-evw, , T foithsj-ej-hj- a freqncia, a escola, o encontro
foithtw-o, , T foitht-/- o freqentador, o discpulo
fonew, vw, , T fonW- o matador, assassino
fonev, T foneu- eu mato
fonikw,,n, T fonik--- assassino, sanguinrio
fniow,a,on, T fnio-a-o- mortal, mortfero
fnow-ou, , T fno- a morte, o assassinato
for-w, , T for- o porte, dom, paga, tributo
fordhn, T for- transportado, em liteira, cadeira
for (e), T forej- eu porto, eu levo e trago
frmigj-ggow, , T frmigg- a harpa (que se levava dependurada
nos ombros)
formw-o, , T form- o cesto, medida de trigo
frow-ou, , T fro- o tributo, o imposto, o aporte
fortikw,,n, T fortik--- pesado, cansativo
forton-ou, t, T forto- o fardo, a carga
frtow-ou, , T frto- o fardo, a carga, o peso
forutw-o, (-tn-o, t),T forut- o despejo, imundcie
frgma-tow, t, T frgmat- a cerca, barragem, defesa
fragmw-o, , T fragm- a cerca, barragem, defesa, palissada
frzv, T fradj->z-frsv-frasa-
pfraka eu digo, afirmo, exprimo
frsiw-evw, , T frsj-ej-hj- a expresso, elocuo
frssv, T fragj->ss/tt- frjv-
fraja-pfraga-fraxyhn eu aperto, eu fecho, obstruo
frastr-row, , T frastr- o indicador, o que afirma
fratr-row, T fratr- membro de uma fratria
frtra-aw, , T frtra- a fratria
fratra-aw, , T fratra- a fratria
fratrizv, T fratriadj->z- eu sou membro de uma fratria
frtvr-orow, T frtor- membro de uma fratria
frar-fratow, t, T frat- o poo
freata-aw, , T freata- a cisterna
fren(o), T frenoj- eu torno prudente
frn-frenw, , T frn- o diafragma (entranhas),
o corao, a mente
frkh-hw, , T frkh- a frisso, o arrepio

mur_ii03.p65 663 22/01/01, 11:51


664 vocabulrio grego-portugus

frssv/ttv, T frikj->tt/ss-frjv-
frija-pfrika eu tenho frisso, eu arrepio
fron (e), T fronej- eu penso, tenho em mente
meinon fron eu penso melhor, sou mais sensato
e fron eu sou sensato
kakw fron sou insensato, tenho ms idias
mga fron eu penso grande, sou orgulhoso
frnhma-tow, t, T frnhmat- o pensamento (expresso)
fronhmataw-ou, , T fronhmata- o que tem a mente elevada
frnhsiw-evw, , T frnhsj-ej-hj- o pensamento, o pensar
frnimow,h,on, T frnimo-h-o- sensato, prudente
frontzv, T frontidj->z- eu medito, penso em
frontw-dow, , T frontd- o pensamento, cuidado, preocupao
frontistw-o, , T frontist-/- o pensador, o observador
frour-w, , T frour- a guarnio, o servio militar
frorarxow-ou, , T frorarxo- o comandante da guarda, do forte
frour (e), T frourej- eu monto guarda, eu presto servio militar
frorion-ou, t, T frorio- o forte, fortim, fortaleza, bastio
frourw-o, , T frour- o guarda, a guarda
frganon-ou, t, T frgano- a lenha (para queimar), gravetos
Fruga-aw, , T Fruga- a Frgia
Frgiow,a,on, T Frgio-a-o- frgio
Frugw-o, , T Frug- o frgio
frgv, T frug-frjv-fruja-
frxyhn/frghn-pfrugmai
(frssv/ttv) fao grelhar, assar
fruktw,,n, T frukt--- grelhado, assado
frssv/ttv, T frugj->tt/ss-
(frgv) eu asso, grelho
fugadev, T fugadeu- eu exilo, expulso
fugad (e), T fugadej- eu exilo, expulso
fugw-dow, , T fugd- o exilado, desterrado
fugen, T fug- inf. aor. at. de fegv
fug-w, , T fug- a fuga
fgoimi, T fug- opt. aor. at. de fegv
fugn-ntow, T fugnt-/fug- part. aor. at. n. de fegv
fugosa-hw, T fugosa-/fug- part. aor. at. f. de fegv
fgv, T fug- subj. aor. at. de fegv
fugn-ntow, T fugnt-/fug- part. aor. at. de fegv

mur_ii03.p65 664 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 665

fulak-w, , T fulak- a guarda, a vigilncia


fulakikw,,n, T fulakik--- prprio, relativo guarda
flakow-ou, , T flako- o guarda
flaj-kow, , T flak- o guarda, o vigilante
fulaktrion-ou, t, T fulaktrio- o forte (guarnio)
fulaktriow,a,on, T fulaktrio-a-o- vigilante, que guarda
fulaktikw,,n, T fulaktik--- vigilante, que guarda
fl-arxow,ou, , T flarxo- o comandante da guarda
fulttomai, T fulakj->tt/ss- eu me guardo de, tomo precauo de
fulttv (-ssv), T fulakj->ss/tt-
fuljv-flaja-peflaxa-
fulxyhn-peflagmai eu vigio, eu guardo, monto guarda
fulthw-ou, , T fulth- o membro da tribo
fuletikw,,n, T fuletik--- relativo tribo
ful-w, , T ful- a tribo, classe
fullw-dow, , T fulld- a folhagem
fllon-ou, t, T fllo- a folha da rvore
flon-ou, t, T flo- a raa, tribo
fma-tow, t, T fmat- excrescncia, calombo, tumor, caroo
frdhn, T fur- misturado, em baguna
fur(a), T furaj- eu fao po, amasso
frv, T fur- eu misturo, eu sujo
fus (a), T fusaj- eu incho, eu sopro encho de ar
fsa-hw, , T, fsa- o assopro, o apito, o fole
fshma-tow, t, T fshmat- a exalao, sopro, vapor do mar
fusikw,,n, T fusik--- relativo natureza, natural, fsico
fsiw-evw, , T fsj-ej-hj- a natureza
fteuma-tow, t, T fteumat- a planta
futev, T futeu- eu planto
futn-o, t, T fut- a planta, o vegetal
fomai, T fu-fsomai-fun-pfuka eu sou de nascena, naso
fut-ourg (e), T futourgej- eu cultivo plantas
fv, T fu-fsomai-fun-pfuka eu gero, produzo, fao nascer
fkh-hw, , T fkh- a foca, o peixe-boi
fvn (e), T fvnej- eu falo
fvneiw,essa,en, T fvnen-essa que produz som, vocal, vogal
fvnhtikw,,n, T fvnhtik--- relativo ao som, voz, fontico
fvn-w, , T fvn- o som, a voz
fr-fvrw, , T fr- o gatuno, ladro, mo-leve

mur_ii03.p65 665 22/01/01, 11:51


666 vocabulrio grego-portugus

fvr(a), T fvraj- eu pego em flagrante, descubro


fw-fvtw, /, T ft- o homem, o ser que brilha > fala
fw-fvtw, t, T ft- a luz

x 600
,x 600.000
xanv, T xanj-xanomai - xanon-
kxhna eu abro a boca, a gela
xare/xarete, T xair-/xar- salve! bom dia! ave/avete,
xarv, T xarj- xairsv - xrhn eu (me) alegro
Xairneia-aw, , T Xairneia- Queronia, na Becia, onde Filipe
bateu os atenienses
xath-hw, , T xath- a cabeleira
xlaza-hw, , T xlaza- a tempestade, o granizo
xalarw,,n, T xalar--- mole, efeminado
xlasiw-evw, , T xlasj-ej-hj- o relaxamento, a moleza
xalv, T xala-xalsv-xlasa eu largo, relaxo
Xaldaoi-vn, o, T Xaldao-a-o- os Caldeus
xalepanv, T xalepanj-xalepan- eu maltrato, prejudico
xalepw,,n, T xalepw--- difcil, duro
xalepthw-thtow, , T xaleptht- mau-carter, humor difcil, incmodo
xalptv, T xalepj->pt-xalep- eu zango, eu irrito, prejudico
xalepw, T xalep- duramente, com dificuldade
xalinw-o, , T xalin- o freio, a rdea
xalin(o), T xalinej- eu freio, ponho freio a
xalnvsiw-evw, , T xalnvsj-ej-hj- o freio, o ato de frear
xalkeon-ou, t, T xalkeo- a forja, o objeto de bronze
xalkew-vw, , T xalkW- metaleiro, trabalhador com bronze
Xalkidew,vw, , T XalkidW- o habitante da Clcdica
xlkeow,a,on, T xlkeo-a-o- de bronze
xalkw-o, , T xalk- o bronze
xalkow,,on, T xalko-a-o- de bronze
xalkow-o, , T xalko- o chalque (1/8 de bolo)
xalko-tpow-ou, , T > tpo- trabalhador em bronze

mur_ii03.p65 666 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 667

xlkvma-tow, t, T xlkvmat- o objeto, artefato de bronze


xama por terra
xamai-petw,w, T xamaipets- cado por terra, deitado por terra,
que voa em terra
xow-ouw, t, T xaWes- o caos (buraco negro?)
xar-w, , T xar- a alegria
xragma-tow, t, T xragmat- a marca, o sinal, distintivo
xardra-aw, , T xardra- a corrente, o leito, a margem do rio
xardrh-hw, , T xardrh- a corrente, o leito, a margem do rio
xaradriw-o, , T xaradri- o chuveiro
xaradrdhw,ew, T xaradrdes- torrencial, torrentoso
xaraktr-row, , T xaraktr- a marca, a impresso, o carter
xarkvma, tow, t, T xarkvmat- a trincheira, a cerca, barreira
xraj-gow, , T xrag- o pino, o poste
xarssv/ttv, T xaragj->tt/ss eu marco, imprimo, entalho
xareiw,essa,en, T xarent-essa- gracioso, agradvel, amvel
xarientismw-o, , T xarientism- a graa, o agrado
xarientzomai, T xarientidj->z- eu brinco, sou agradvel
xarintvw, T xarent- com graa, com fineza
xarzomai, T xaritj->z-xarid- eu agrado, fao favores
xrin, T xrit- graas a, por causa de
xriw-itow, . T xrit- a graa, favor, agradecimento
xaristrion-ou, t, T xaristrio- a cerimnia de ao de graas
xarita-aw, , T xarita- o ato gracioso, agradvel
xrma-tow, t, T xrmat- a alegria, deleite
xarmon-w, , T xarmon- a alegria, prazer
xaropw,,n, T xarop--- alegre, deleitoso, prazeroso
xrthw-ou, , T xrth- o mapa, o papel
xskv, T xa-sk- > xanv eu fico de boca aberta
xsma-tow, t, T xsmat- a abertura (da boca) ou outra
xsmh-hw, , T xsmh- o bocejo
xanow,h,on, T xano-h-o- mole, relaxado, frvolo
xaunthw-thtow, , T xauntht- o relaxamento, a frivolidade
xelow-ouw, t, T xeles- o lbio, borda
xema-tow, t, T xemat- o inverno, tempo ruim
xeimzv, T xeimatj->z- eu agito, perturbo (a tempestade),
eu hiberno
xeimerinw,,n, T xeimerin--- hibernal, referente ao inverno
xeimriow,a,on, T xeimrio-a-o- hibernal, referente ao inverno

mur_ii03.p65 667 22/01/01, 11:51


668 vocabulrio grego-portugus

xeimn-now, , T xeimn- o tempo ruim, o inverno


xer-xeirw, , T xer-/xer- a mo
xeir-agvg (e), T > gvgej- eu conduzo pela mo
xeirw-dow, , T xeird- a luva
xeristow,h,on, T xeristo-a-o- pssimo, o pior (superl.)
xeiromai (e), T xeirej- eu submeto, avassalo
xeirmaktron-ou, t, T > maktro- a toalha de mos
xeiro-txnhw-ou, , T > txnh-/a- o arteso
xeiro-ton (e), T > tonej- eu voto com as mos (levantadas, esticadas)
xeirorgow-ou, , T xeirorgo- trabalhador manual, cirurgio
xervn,on, T xeron- pior (compar.)
xelidn-now, , T xelidn- a andorinha
xluw-uow, , T xlu- a tartaruga
xelnh-hw, , T xelnh- a tartaruga
xrhw,ew, T xres- mau, m, pobre ( > xervn,on)
xersaow,a,on, T xersao-a-o- da terra firma, terrestre
xersev, T xerseu- eu fico estril, inculto, no-cultivado
Xersnhsow-ou, , T > nso- Khersoneso, quase ilha
xrsow,on, T xrso- duro, slido, estril
xrsow-ou, , T xrso- o continente
xv, T xeW-/xW- xea-xyhn-kxumai eu derramo, verto (lqidos)
xhl-w, , T xhl- o casco aberto, pinas, dique, desaguadouro
xn-xhnw, , T xn- o ganso
xneiow,a,on, T xneio-a-o- de ganso
xra-aw, , T xra- a viuva
xrow,a,on, T xro-a-o- vazio, deserto
xrow-ou, , T xro- o vivo
xhr (o), T xhroj- eu esvazio, espolio, deixo seco
xyamalw,,n, T xyamal--- que est no cho, baixo, rasante
xyw ontem
xyniow,a,on, T xynio-a-o- da terra, subterrneo, local
xyn-onw, , T xyn- a terra, o torro natal
xiliw-dow, , T xilid- o milheiro
xlioi,ai,a, T xlio-a-oi- mil
xiliostw,,n, T xiliost--- o milsimo
xil(o), T xiloj- eu fao pastar, dou feno
xilw-o, , T xil- a forragem verde, o feno
Xmaira-aw, , T Xmaira- a Quimera
xmarow-ou, , T xmaro- o cabrito

mur_ii03.p65 668 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 669

Xow-ou, , T xo- o habitante de Quios


xitn-now, , T xitn- a veste, a tnica
xitnion-ou, t, T xitnio- a pequena tnica, a sobrepeliz
xitvnskow-ou, , T xitvnsko- a pequena tnica, sobrepeliz
xin-now, , T xin- a neve
xlana-hw, , T xlana- a tnica, o manto, o cobertor
xlamw-dow, , T xlamd- a clmide, casaco militar sem mangas
xleuzv, T xleuadj-z-xleuad- eu brinco, eu provoco
xleuasa-aw, , T xleuasa- a brincadeira, provocao
xleuasmw-o, , T xleuasm- a brincadeira, a provocao
xleh-hw, , T xleh- a brincadeira, provocao
xliarw,,n, T xliar--- tpido, morno
xlidanv, T xlidanj-xlidan- eu amoleo
xlid-w, , T xlid- a moleza, tepidez
xlh-hw, , T xlo- a erva, verdura
xloerw,,n, T xloer--- verde
xlvrw,,n, T xlhr--- verde
xoew-vw, , T xoW- a co (kho) - 3,28 litros
xo-w, , T xo- a libao
xonij-ikow, , T xonik- a chenice (rao de trigo +/- 1,08 de litro)
xoreiow,a,on, T xoreo-a-o- de porco
xoiron-ou, t, T xoiro- o porquinho, o leito
xoirdion-ou, t, T xoirdio- o porquinho, leito
xorow-ou, , T xoro- o porquinho, o leito
xolra-aw, , T xolra- o clera
xol-w, , T xol- o fel, a bile
x(o) T xoj- eu amonto, empilho
xord-w, , T xord- a corda (da lira, da ctara)
xorea-aw, , T xorea- a dana
xoreh, , T xoreh- a dana
xreuma-tow, t, T xreumat- a dana, o ballet
xoreutw-o, T xoreut-/- o danarino
xoreutw-o, , T xoreut-/- o danarino
xorev, T xoreu- eu dano
xorhgw-o, , T xorhg- o corega, chefe do coro
xorw-o, , T xor- o coro
xortzv, T xortadj->z-xortad- eu trato, eu engordo
xrtow-ou, , T xrto- a pasto, forragem, feno

mur_ii03.p65 669 22/01/01, 11:51


670 vocabulrio grego-portugus

xr(a/h), T xraj-/xrhj-xrsv-
xrhsa-kxrhka-xrsyhn-kxrhmai eu empresto, dou um orculo
xrmai (a/h), T xraj-/xrhj-xrsomai-
xrhsmhn-xrsyhn-kxrhmai eu me sirvo de, eu uso
xranv, T xranj-xran- eu pinto, eu mancho, eu sujo
xra-n, t, T xrs- a dvida, a necessidade, o uso
xrea-aw. , T xrea- a necessidade, preciso, uso
xremetzv, T xremetidj->z-xremetid- eu relincho (o cavalo)
xrmptomai, T xrembj->pt- eu tusso, cuspo forte
xrow-ouw, t, T xres- a dvida
xren stin necessrio, bom, til
xr, xrhn/xrn-xrsei preciso, bom (til)
xrzv, T xrtj->z-xrd- eu peo, desejo, tenho necessidade
xrma-tow, t, T xrmat- a coisa (de uso), o bem, o objeto, o negcio
xrmata-tvn, t, T xrmat- os bens, a riqueza
xrhmatzv, T xrhmatidj->z-xrhamatid- eu entesouro, eu junto dinheiro, negocio
xrhmatismw-o, , T xrhmatism- o manejo com o dinheiro, o negcio
xrhmatistrion-ou, t, T > trio- o lugar de negcios, mercado
xrhmatistw-o, , T xrhmatist-/- o comerciante, negociante
xrhmatistikw,,n, T > -ik--- referente a negcios com dinheiro
xrsimow,h,on, T xrsimo-h-o- til, proveitoso
xrsiw-evw, , T xrsj-ej-hj- o uso, o ato de usar, utilizao
xrhsmkogow-ou, , T > logo- o que profere orculos
xrhsmw-o, , T xrhsm- o orculo (a mensagem)
xrhstrion-ou, t, T xrhstrio- o orculo (o local)
xrhstw-o, , T xrhst-/- o credor, que empresta
xrhstw,,n, T xrhst--- bom, til, honesto, que presta
xrhstthw-thtow, , T xrhsttht- bondade, presteza, servibilidade
xromai (xrmai), T xrhj- eu interrogo um orculo
xrv/xrv, T xraj-/xrhj- eu fao um orculo
xrzv, T xrdj->z-xrhd- eu fao um orculo
xrma-tow, T xrmat- a uno, o ungento
xrsma-tow, t a uno, o ungento
xristianw,,n, T xristian--- cristo
xrv, T xrisa-kxrika-xrsyhn-
kxrimai eu unto, eu unjo, engraxo
xra-aw, , T xra- a pele, a cor da pele, colorao
xroi-w, , T xroi- a cor
xronzv, T xronidj->z-xronid- eu levo tempo, contemporizo

mur_ii03.p65 670 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 671

xrniow,a,on, T xrnio-a-o- tardio, demorado, longo


xrnow-ou, , T xrno- o tempo
xrusallw-dow, , T xrusalld- a crislida
Xrshw-ou, , T Xrsh-/a- Khrises, sacerdote de Apolo,
na Ilada, Canto I
xruseon-ou, t, T xruseo- mina, extrao de ouro
xrseow,a,on, T xriso-a-o- de ouro
xrusa-vn, t, T xruso- as moedas, jias
xruson-ou, t, T xruso- o ouro-dinheiro
Xrsippow-ou, , T Xrsippo- Crisipo
xrusdetow,on, T xrusdeto- encrustado em ouro (em anel)
xruspeplow,on, T xruspeplo- de peplon dourado, manto de ouro
xrusoxataw/thw, , T > xaith-/a- de cabeleira de ouro
xrusw-o, , T xrus- o ouro
xrusow,,on, T xruso-a-o- de ouro
xrusoxlinow,on, T xrusoxlino- de freios de ouro
xrus(o), T xrusoj- eu cubro de ouro, eu douro
xrma-tow, t. T xrmat- a cor, a pintura
xrvmatikw,,n, T T > -ik--- colorido, cromtico
xrnnumi, T xrv-xrsv-xrvsa eu dou cores, pinto
xrw-xrvtw, , T xrt- a pele, a ctis, a cor da pele
xdhn, T xW- esparramado, em desordem
xulw-o, , T xul- a seiva, o suco
xumw-o, , T xum- a seiva, o suco
xtra-aw, , T xtra- vaso de argila, moringa, marmita
xutrew-vw, , T xutrW o poteiro, fabricante de vasos
xvlanv, T xvlanj-xulan- eu manco, claudico
xvlea-aw, , T xvlea- a claudicao
xolev, T xvle- eu manco, eu claudico
xvlw,,n, T xvl--- manco, aleijado
xmai, T xvoj-xsomai-xvsmhn eu estou irritado, bravo
xma-tow, t, T xmat- o canteiro, o tmulo (monte de terra)
xnnumi, T xv-nnu-/ xv- eu amonto terra, levanto um tmulo
xra-aw, , T xra- a terra, o pas, regio
xvr (e), T xvrej- eu ocupo lugar, eu avano, ando,
eu percorro
xvrzv, T xvridj->z-xvrid- eu separo
xvron-ou, t, T xvro- o lugar, o pas, a terra
xvrismw-o, , T xvrism- a separao, a distncia

mur_ii03.p65 671 22/01/01, 11:51


672 vocabulrio grego-portugus

xvrthw-ou, , T xvrth-/a- o campons


xvrw separado, fora, sem, exceto
xrow-ou, , T xro- a regio, o pas
xsiw-evw, , T xsj-ej-hj- o aterro, o ato de aterrar

c 700
,c 700.000
clion-ou, t, T clio- a rdea, o cabresto
cllv, T clj->ll-cal-chla-
calka- eu toco um instrumento de cordas
clthw-ou, , T clth-/a- o harpista, o tocador de harpa
cmayow-ou, t, T cmayo- a areia
cmmow-ou, , T cmmo- a areia
cav, T cau- eu toco de leve, acaricio
cv, (c), T caj- eu raspo, arranho (a lira)
cgv, T cg- eu censuro, admoesto
cekzv, T cekdj->z-cekad- caio em chuva fina
ckthw-ou, , T ckth-/a- o censor, quem censura
clion-ou, t, T clio- o bracelete
ceudw,w, T ceuds- falso, mentiroso
cedomai, T ceud- eu minto, conto mentiras
cedow-ouw, t, T cedes- a mentira, o engano
cedv T ceud- eu engano, eu minto
ceudomartur(e), T > marturej- eu presto falso testemunho
cesma-tow, t, T cesmat- a mentira, a peta
cesthw-ou, , T cesth-/a- o mentiroso
cjiw-evw, , T cjj-ej-hj- o ato de coar, de arranhar
chfzomai, T chfidj->z-chfid- eu voto, delibero, decreto
cfisma-tow, t, T cfismat- o decreto
chfo-logeon-ou, t, T > logeo- o baco, contador dos votos
cfow-ou, , T cfo- o voto (a pedrinha, a bolinha)
cxv, T chx- eu coo, arranho
ciyurzv, T ciyuridj->z-ciyurid- eu chilreio, eu gorjeio
cilo-n, o, T cil- a infantaria ligeira, os velitas

mur_ii03.p65 672 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 673

cilw,,n, T cil--- desguarnecido, nu, liso


cimyion-ou, t, T cimyio- a brancura, o p de arroz, cosmtico
cimuyi(o), T cimuyioj- eu me pinto, eu uso cosmtico
cgow-ou, , T cgo- a censura
cgon-ou, t, T cgo- a censura
cfow-ou, . T cfo- o barulho
cof (e), T cofej- eu fao barulho
cuktr-row, , T cuktr- o vaso para refrescar
clla-hw, . T clla- a pulga
cux-agvga-aw, , T > gvga- o arrebatamento da alma, xtase, alegria
cuxeinw,,n, T cuxein--- fresco, frio
cux-w, , T cux- a alma, o sopro de vida, nimo
cxow-ouw, t, T cxes- o frio
cjiw-evw, , T cjj-ej-hj- o resfriamento, a friagem
cuxrw-o, , T cuxr- o frio
cuxrw,,n, T cuxr--- frio
cuxrthw-thtow, , T cuxrtht- o frio, a friagem
cxv, T cux-cuja-cuxa-cxyhn-/
cghn - cugmai eu seco, fao secar
cra-aw, , T cra- a sarna
cvralow,a,on, T cvralo-a-o- sarnento

v 800
,v 800.000
oh, partcula exlamativa (vocativo)
1a pes. do sing. do subj. infec. de emi
(eu seja, eu for)
/ i dat./loc./instr. do relativo masc. ou neutro
drion-ou, t, T drio- pequena ode
de, T de assim, deste modo, aqui
deon-ou, t, T deo- odeon, odeo, edifcio destinado
aos exerccios de canto
d-w, , T d- o canto

mur_ii03.p65 673 22/01/01, 11:51


674 vocabulrio grego-portugus

dw-o, T d- o cantor
eidw,w, T eids- oval, feito ovo
yomai (e), T yej- eu rechao
y(e), T yej- eu empurro, arranco
yismw-o, , T yism- o choque, a batida, o confronto
y (e), T yej- eu rechao
keanw,o, , T kean- o oceano
kw,ea,, T kW, keW rpido
kthw-htow, , T ktht- rapidez
mhn, T o- imperf. de oomai / omai
mnun, T mnu- imperf. de mnumi
mo-beiow,on, T mobeio- de couro de boi no curtido
mo-yetomai (e), T > yetej- eu ponho no altar as partes cruas
mow-ou, , T mo- o ombro, a espdua
mw,,n, T m--- cru
mthw-thtow, , T mtht- a crueza, a crueldade
n-ntow, T nt- part. pres. masc. de emi
nomai (e), T nej- eu compro
n-w, , T n- a compra, a aquisio
nhsiw-evw, , T nhsj-ej-hj- a compra, o ato de comprar
nhtw-o, , T nht-/- o comprador
nhtw,,n, T nht--- comprvel
niow,on, T nio- comprvel, venal
nomai (e), T nej- eu compro
n- o, t, T -/- o ovo
ra-aw, , T ra- a estao, o tempo, a hora
raow,a,on, T rao-a-o- sazonal, da estao, no ponto, gracioso
raithw-thtow, , T raitht- a flor da idade
Wrvn-vnow, , T Wrvn- Oron (constelao)
w / ti que (integrante), consecutiva
w como (comparativo/ causal/ temporal)
w para (preposio/ conjuno)
satvw da mesma maneira
sp-er como - enftico
s-te que - consecutivo
tw-dow, , T td- a abelarda (auis tarda)
fleia-aw, , T fleia- a vantagem, a utilidade, ajuda
fel (e), T felej- eu ajudo, sou til
flimow,h,on, T flimo-h-o- til, vantajoso

mur_ii03.p65 674 22/01/01, 11:51


vocabulrio grego-portugus 675

flhma-tow, T flhmat- a ajuda, o socorro, a utilidade


flimon-ou, t, T flimo- a utilidade, o til
xrw,,n, T xr--- ocre, amarelo escuro, plido
xrthw-thtow, , T xrtht- a palidez
c-pw, , T p- o rosto, aspecto, olhar

mur_ii03.p65 675 22/01/01, 11:51


mur_ii03.p65 676 22/01/01, 11:51
mur_iisum.p65 677 22/01/01, 11:51
mur_iisum.p65 678 22/01/01, 11:51
sumrio

Exerccios de aplicao 9
Introduo 11
Texto grego I 23
Texto grego II 53
Texto grego III 81
Texto grego IV 112
Texto grego V 155
Texto grego VI 221
Texto grego VII 232
Texto grego VIII 299
Texto grego IX 331
Texto grego X 406

Vocabulrio grego-portugus 437

mur_iisum.p65 679 22/01/01, 11:51


mur_iisum.p65 680 22/01/01, 11:51

Você também pode gostar