Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
20
Kétu ké Kétu e Èsú
Alákétu
Kétu ké Kétu e Elégbára Kétu
Quêtu quê quêtu é Exú alaquêtu
Quêtu quê quêtu é Exú alaquêtu
Ketu grita alto, Ketu, sois vós Exú o Senhor de Ketu
(Rei) Ketu grita alto, Ketu, sois vós o Senhor Poderoso
de Ketu.
21
Yemonja kó nta ródò, Èsú a inón
kò
Yemonja kó nta ródò, Èsú a inón
Iémanjá côntá rôdô, Exú a inã cô
22
Àgòlóònòn àwa pé nbo, àgòlóònòn
e.,
23
Bára jé untam
a unló
Bára jé untam máa ló
ilê.
Bára já comeu, está
satisfeito e irá embora,
Bara já comeu, está
satisfeito e irá embora
da casa.
TRADUÇÃO DA CANTIGAS DE
OGUN
1ª
AWA XIRÊ OGUN Ô ERU JJOJÓ
AWA XIRÊ OGUN Ô, ERÚ JOJÓ ERÚ JÉJÉ
TRD: NÓS ESTAMOS BRINCANDO PARA OGUN COM MEDO
SEGREDAMOS NOSSO MEDO, NOS COMPORTAMOS
EXTREMO
CALMAMENTE MAS COM MUITO MEDO
2ª
OGUN NITAWERE RÉ, OGUN NITAWER
RÉ BA OXOSSI LOKORI A LODÊ
OGUN NITAWE RÉ
TRD: OGUN TEM QUE VENDER SUAS ERVAS
( FOLHAS ) OGUN TEM QUE VENDER SUAS ERVAS
( FOLHAS )
ELE ENCONTRA-SE COM OXOSSI NOS ARREDORES DA
FAZENDA
OGUN TEM QUE VENDER SUAS ERVAS
3ª
5ª
IJÁ PÊ LÊ JÁ PÊ LÊ
JÁ OGUN ONIRE
IJÁ PE LÊ JÁ PÊ LÊ
JÁ
TRD; ELE BRIGA E CHAAMA MAIS BRIGAS, E CHAMA MAIS
BRIGAS É O PROPRIETÁRIO DO AKORO
6ª
E MARIÔ LAXÓ E
MARIÔ E MARIO LAXÓ
Ê MARIO
TRD: O SENHOR QUE TEM ROUPAS E SE VESTE COM ROUPA
DE MARIÔ
OGUN GBAGADA Ê OGUN GBAGADA
TRD: O SENHOR DO AKORO PROTEGE DERRUBANDO O
INIMIGO COM UM GOLPE..
8ª
9ª
T( FRODL:
HOAGSUNOÉVOASEDNEHPOARLMQUEEIRVAISAJADESCFOI
10ª
ONI KOTÔ,ONI KOTÔ NILÊ OGUN, ONI AWA PA
AJÁ ONI KOTÔ O PÁ OBÉ
TRD:
11ª
OGUN NI KOTO GBÁLÊ MARIÔ A
WURÊ OGUN NI KOTO GBÁLÊ MARIÔ
A WURÊ
TRD: OGUN É O SENHOR DA ARENA ( CAMPO DE BATALHA
OU LUGAR DE LUTA ) ELE VARRE E LIMPA A CASA COM
FOLHAS DE MARIÔ
12ª
TRD: SENHOR QUE FAZ BRIGAR OSANIMAIS NA ARENA
SENHOR QUE CUJA CASA É AARENA, NOS TRAGA BOA
SORTE
E PARE , EE CESSE AS BRIGAS, NOS TRAGA BOA SORTE E PARE
AS BRIGAS
13ª
PALMEIRA
QUE O SENHOR NOS DÊ LICÊNÇA, SENHOR DOS
CAMINHOS E QUE ELE ( OS CAMINHOS ) NOS SEJA
FACILITADOS
14ª
1
5ª
DÊWA
DÊ LODÊ KORÔ UMBELÉ DÊWADÊ
LODÊ KORÔ UMBELÉ LAKORÔ KORÔ
OGUNJÁ KORÔ UMBELÉ
TRD: CHEGOU A NÓS VINDO DOS
ARREDORES, O SENHOR DAS ARENAS, QUE DÁ SUPORTE A NOSSA
CASA, O SENHOR DO AKORÔ É OGUN QUE LUTA E DÁ PROTEÇÃO
A NOSSA CASA
1
6ª
APAJÁ
LONON OGUN MAA SÁ A KI BERUJÁ
APAJA OGUN MA AS AKI BERU JÁ
TRD: NÓS SACRIFICAMOS
CACHORRO NO CAMINHO PARA OGUN ELE CERTAMENTE O
RETALHARÁ, ELE NÃO CUSTUMA TER MEO DE BRIGA
O CHEFE DO MUNDO O CUMPRIMRNTA ( SAUDAÇÃO QUE
OGUN GOSTA )
SENHOR DE IRÊ E DO AKORÔ, CHEFE DO MUNDO QUE
ACENDEU A
FOGUEIRA ( BIS )
18ª
19ª
22ª
GBOGBO TRD:
EM DISTANCIAS IGUAIS, ELE PLANTOU SETE SEMENTES
ELE PLANTOU SETE SEMENTES EM TODOS OS
23ª
24ª
25ª
26ª
26ª
ÉRUJÁ OLONAN DÊ, ERUJÁ OLONAN
DÊ OGUN AKORÔ KIJÁ ÉRUJÁ OLONAN
DÊ OGUN AKORÔ KIJÁ ERUJÁ OLONAN
DÊ
TRD: TEMOS MEDO DA BRIGA DO SNHOR DOS CAMINHOS
QUE CHEGA
TRD: TEMOS MEDO DA BRIGA DO SNHOR DOS CAMINHOS
QUE
CHEGA
OGUN USA O AKORO PARA LUTAR, TEMOS MEDO DA BRIGA
DO ENHOR QUE CHEGA DOS CAMINHOS
27ª
29ª
ALADA MEJI Ô SIN IMALÉ, FI EJE WÉ
ALAAKORÔ
A PADÊ ONIBI IJÁ, ONIRÊ OGUNJÁ Ô, OGUN DE ARERÊ IRÊ
IRÊ OGUNJÁ AWA PE É AGOLONAN KOMO UNRI IJARÉ Ô
TRD: O SENHORDEE DUAS ESPADAS QUE CULTUA OS ESPIRITOS E
TOMA BANHO DE SANGUE, DONO DO AKORO, NOS O
ENCONTRAMOS NOS LUGARES DE BRIGA, OGUN O SEENHOR DE
IRÊ LUTA, ELECHEGA ATÉ NÓS BEM CALMO E FELIZ
30ª
É OMÓ AWAMODÊ É UMGBELÊ KIAWÔ,
É AWA FUN AGOLONAN,ONIRÊ OGUN JÁ Ô
OGUN DÊ ARERÊ IRÊ IRÊ OGUN JÁ AKORÔ WADÊ
ARERÊ IRÊ IRÊ OGUN JÁ Ô
TRD: SOMOS VOSSOS FILHOS, SOMOS CRIANÇAS DIANTE DE
VÓS, PROTEJA A NOSSA CASA, VOS SAUDAMOS E
CULTUAMOS,DI-NOS LICÊNÇA NOSS CAMINHOS, SENHOR DE IRÊ
OGGUN DE LUTAS QUE CHEGUE A NÓS BEM FELIZ DE IRÊ
OGUN DE LUTAS ELMO QUE NOS PROTEGE, CHEGUE A NÓS E FAÇA
A NOSSA CASA FELIZ, OGUN.
31ª
32ª
34ª
ÒSÓNYÌN
l
agué meré agué meré ô dáfá ló
sibô agué meré agué meré ô dáfá
ló sibô.
A cabaça pequena tocada habilmente pelos
aldeões Com a cabaça pequena tocada
habilmente pelos aldeões Ele consultou o
oráculo de Ifá para ir ao bosque (floresta) Com
a cabaça pequena tocada habilmente pelos
aldeões, com A cabaça pequena habilmente
tocada, ele consultou Ifá
2ª
quiti quiti ibô ale ni uan ô dáfá ló
sibô quiti quiti ibô ale sicô ale
sicô.
Numerosos bosques à noite ele os tem e
consulta o oráculo De Ifá para ir aos
bosques, numerosos são os bosques para à
Noite se refugiar, para à noite se refugiar
.
3ª
ósanhim
puípuêaláuô uá xauúrê puípuê
orixá
orixáéeuê
Òsónyin ósanhim
nosso aláuô
sacerdote, uá
faça-nos o
euê
xauúrê
encanto Que nos traga boa sorte em
sua totalidade, Ó Orixá das folhas.
4ª
Òsónyin aláwo òrò, age meré ewé
sigbó dáfá Òsónyin aláwo òrò, age
meré ewé sigbó dáfá
Com a cabaça pequena tocada habilmente e a dáfá s folhas Para
ir ao bosque ele consulta o oráculo de Ifá. Òsónyin é o sacerdote
da
palavra. (Ele adivinha através da palavra-ventriloquismo.)
5
ibábó xê mi agué ni oro aê aê ibábó xê mi agué ni oro aê agué.
Cabaça, faça-me crer em Òrò (duende travesso que habita
as árvores), cabaça, faça-me crer em Òrò, aê cabaça.
6ª
itôrôrô agué agué tôrôrô ósanhim itôrôrô agué
agué tôrôrô ósanhim
A cabaça é ungida, e é Òsónyin quem unge a cabaça. A
cabaça é ungida, e é Òsónyin quem unge a cabaça.
7
euê puélé pué âni to pué euê puélé puê àní to pué lacaca a
fum o ni fééréfé puélé pué ªâni to pué.
Pegue a folha gentilmente, demoradamente, bastante demorado
A folha, gentilmente demorado, bastante demorado, e se Esforce
tenazmente (com tenacidade), e a folha nos será
dada Alegremente.
8ª
abêedê euê a bêedê umbó ê a
bêedê abêedê euê a bêedê umbó ê
a bêedê
Nós
entendemos as folhas, nós
entendemos e cultuamos, Nós
9ª
enten
demos, nós entendemos as folhas,
auá
nós dagô lôjú euê auá dagôlôjú é ma ôogum auá dagô lôjú
entendemos
euê auá dagôlôjú é ma ôogum
Nós te pedimos licença para os nossos olhos, folha, Pedimos
licença para os nossos olhos verem vosso Conhecimento da
medicina, nós te pedimos licença Para os nossos olhos, folha,
pedimos licença para Os nossos olhos verem vosso
conhecimento da magia.
10
ojoô ma ôfurufú, ojoô ma ôfurufú ojoô ma ara
inã.
Chuva não permita que tenha vento Chuva
não permita que haja vento, Chuva não
permita o fogo do raio
11ª
.
pêrêgun aláuê titum ô pêrêgum aláuê
titum bobó pêrêgum
Peregaulámuêéleossdeopnoêrdêagsufmolahlaásunêotvitausme
ôfr.escas. Todos os pereguns são donos das folhas novas e
frescas E têm seu próprio suporte, pois pêrêgum é o dono das
Folhas novas e frescas.
12
.
ajále ô peregun látôni ô euê pêrêgum latôni ô a unxê
irumanlé a euê ajébí imanlé a euê qui a jé auá curo iauá
lorí ócan, pêrêgum látòní babá euê pêrêgum látòní babá
euê.
Peregum, ele tem sido a casa de Ààjà (pequeno duende
travesso que
Nosso hIraubnitma acleértdaesfáinrvitoivreos,)s,uafofolhlhadée
hpeêreêdgiutámriatedme sIimdoanolé (no sentido de
força), nossa folha que nós comemos e leva de
Nós o descarrego confiavelmente da cabeça e do coração,
Peregum tem sido o pai das folhas, pêrêgum tem sido o pai das
folhas.
13
euê peregum látòní ô peregum
látòní ô acaba auá élégué peregum
látòní ô.
A folha de peregum tem sido o
cadeado contra Nossas enfermidades,
peregum tem sido o cadeado Contra
nossas
enfermidades.
14
.ô mo jéuê puê mo soro ô mo jéuê puê mo soro ô bê lóuó mi ô bê lóuó mi mo jéuê
puê mo soro.
Ele sabe, ele é a folha a quem demoradamente eu falo, Ele sabe, ele é a folha a quem
demoradamente eu falo, Ele me dá suporte, me dá ajuda, ele me sustenta e me ajuda,
Ele sabe, ele é a folha a quem demoradamente eu falo.
15
euê é ni axá qui o jé euê jé si bobó orixá
euê qui ma axá qui o jé babá euê jé si bobó orixá.
Folha, você é e tem a tradição dos costumes do culto Sagrado, folha você é para todos os
orixás, folha que Entende (conhece) os costumes tradicionais e é o nosso Pai, folha, é
para todos os orixás.
16
.
érú jéjé érú jéjé tauá ni móxá
ni babá jé ô érú jéjé é ni euê ô.
Conduz o carrego tranqüilamente (serenamente)
Conhecud zimo cenartoregosd trcaonsqtuümilaems entrtea,dtieçmõeossqnuoessvoocê
Tem, pai (no sentido em que as folhas tiram os carregos de
nós). Conduziu o carrego tranqüilamente,
Foi você, folha.
17ª
ara auá irôco isso ara auá irôco isso.
Habitante do nosso Irokò que quebra o vento Habitante do nosso irokò que
quebra o vento
18ª
Awede ó ti móòkè kún awede, ó ti móòkè kún. auéde ô ti môoquê cum auédé ô
ti môoquê cum.
A erva usada na consagração Foi completamente bem-sucedida. Ele foi a
erva usada para a consagração Que foi completamente bem-sucedida.
19ª
ô igui igui ôtá aróni ô ô igui igui ôtá aróni ô igui igui ôtá aróni ô ô igui igui ôtá aróni
euê bó igui igui ni auôrô ôogum ma ó igui igui ôtá aróni
arvore, a árvore é a pedra (assento) de ÀrònE a árvore, A árvore é a pedra
( assentamento ) de Àròni, o culto as folhas e à árvore é De àwòrò que conhece
os segredos da medicina e da magia...
20ª
euê ôogum ma euê axá euê ôogum ma lona euê ôogum ma euê mi loque euê
assúxá lona.
Folha que conhece a medicina (cura da)
Folha das tradições e costumes
(litúrgicos) Folha que conhece os
caminhos da magia Folha que conhece
a medicina
Folha leve-me para o alto (ascender na
vida)
Folha que nós trocamos nos caminhos
das tradições.
21ª
opôlé axá xubú nibô ru igui igui
crescer árvores
acaba, Noaxá
opôlé bosque,
xubúárvores que são nossos meios de obtenção De
babá nibô 22
coisas.
. ru igui acaba. ª
Pilareuê
queacaba bó na
sustenta énhim
terra euê acaba bóe
as tradições
énhim pêrêgum
os costumes euê acaba
Impedindo-os bóque
de cair, énhim
euê euê.
faz brotar e
Folha, que é o meio de conseguirmos algo e cultuarmos a Vós, folha, que é o meio de
alcançarmos algo e cultuarmos A vós, peregum, folha que é o meio de alcançarmos algo, a vós
Cultuamos, folha.
23ª
euê quíti quití óiá bale ô euê quíti quití óiá bale
euê mi lóssanhim euê mi cô silé euê quíti quití oiá bale.
Numerosas folhas Oya varreu, numerosas folhas Oya varreu, Minhas folhas são de Òsónyin,
Oya
não jogue minhas folhas no Chão, numerosas folhas Oya varreu.
24ª
iíá omi imanlé ni euê auô iíá omi imanlé assêqui óbé euê, iíá omi imanlé ni euê
auô iíá omi imanlé assêqui óbé euê ôju ôdo assêqui ojú oro ôxibatá oro olôoquê
omi olôomi aiê assêqui óbé euê.
A mãe dos imanlé das águas (espíritos) tem folhas para o culto
A mãe dos imanlé das águas preparou uma grossa sopa de folhas,
No olho do rio (dentro d'água) preparou sopa de alface d'águaE golfão. Proprietária das águas
(dona) que vêm do alto (cachoeiras), dona das águas da vida, que preparou uma grossa Sopa de
folhas (Sassanha cantada para oxun macerando as ervas ).
E golfão. Proprietária das águas (dona) que vêm25ªdo alto (cachoeiras), dona das águas da vida,
que môofo
preparouéfóuma
já égro sa Sopa
môofo de folhas
jé môofo (Sassanha
éfó já é môofocantada para Òsún, macerando as ervas).
jé éfó já babá euê môofo uá môofo jé. e
escolhidos para vós são Firmemente enraizados, os vegetais e folhas escolhidos Para vós
folhas
são firmemente enraizados, os Vegetais e folhas escolhidos, pai das folhas são,
Firmemente enraizados, faça-nos os vegetais como eles são
26
. auá rúmbó mojúba auô rúmbó mojúba babá auá rúmbó mojúba auô rúmbó mojúba
babá óba mi euê mojúba babá auá rúmbó mojúba auô. Faça-nos crescer na adoração e
nos abençoe no culto, Faça-nos crescer na adoração e nos abençoe no culto pai. Meu Rei
das folhas me
abençoe pai, faça-nos crescer Em adoração e nos abençoe no culto.
27
agué máà inã ô pá àdá agué máà inã ô pá àdá ô.
28
ó ó ó, ó ó ó ósanhim irúnmanlé irúnmanlé qui a dê ó ó .
Vos glorificamos, vos honramos Òsónyin ó Irunmalé Vos glorificamos Irunmalé que chegou até
nós.
29
. aurê cutú ósanhim aurê cutú nieuê ó .
Nós recebemos boa sorte em torno de Òsónyin, Nós recebemos boa sorte ao redor das folhas.
30
euê euê euê agué isso to adáfá.
Folha, folha, folha de agué, quando quebra O vento nós consultamos o oráculo de Ifá.
31
.
agué fíbô é ti môoquê cum agué fíbô é ti môoquê cum
Agué usou as matas e foi completamente Bem-sucedido Agué usou as matas
e foi Completamente bem-sucedido.
32
ósanhim ilé aráalé ô ósanhim
ilé aráalé ô ósanhim é ti
môoquê cum é ti môoquê cum
ósanhim ilé ô ósanhim é ti
môoquê cum é ti môoquê cum
ósanhim ilé ô.
Òsónyin está na casa, somos
seus familiares. Òsónyin está
na casa, somos seus
familiares.
Òsónyin é aquele que pode fazer-
ÒSÓÒSÌ
nos completamente Bem-sucedidos,
Òsónyin está na casa,
l
Òsónyin é Aquele que pode fazer-
Olówó giri-giri lóòde, ó giri-giri
nos completamente bem-Sucedidos, lóòde Ó wà nígbó òrò ode òkè ó dará sáà ló gbéerçn. olôwô
guirí guirí lôodê ô guirí guirí lôodê ô uá nibô órô ódé ôkê ô dará xáa lô bérã.
Òsónyin está na casa.
Abastado senhor que faz barulho com os pés, como se fosse Muitas pessoas ao redor (tática de
caça africana), ele faz Barulho com os pés como se fosse muitas pessoas ao redor, Ele está no
bosque (na floresta), a fala (voz) do caçador é Alta e ele é bom na rapidez (tempo) em ferir a
caça.
02
Omo rode sé ré ewé irokò, sé ré ewà ló igbó Omo rode sé ré ewé irokò, sé ré ewà ló
igbó Oní aráayé ode a rere ó pé omorode sé ré ewé íokò se ré ewà ló igbó.
ómóródé xé ré euê irôco xé ré euá Io ibó ómóródé xé ré euê irôco xé ré euá Io
ibô ô ni aráiê ódé a rere ô puê ómóródé xé ré euê irôco xé ré éua lô ibô .
O filho do caçador origina-se das folhas de Irokò, Origina-se da beleza e poder das
florestas, o filho
O filho do caçador origina-se das folhas de Iroko, origina-se Da beleza e poder das florestas.
Senhor da humanidade, Nosso bom caçador, nós o chamamos. O filho do caçador Origina-se
das folhas de
Iroko, origina-se da beleza E poder das florestas.
04
Olúwàiyé wà rere àgògbó, olúwàiyé àgògbó Olúwàiyé wà rere àgògbó, olúwàiyé àgògbó.
olúuaiê ua rere agôbô olúuaiê agôbô olúuaiê ua rere agôbô olúuaiê agô bô
Senhor da terra, faça com que estejamos bem E dê-nos licença nas matas, senhor da
terra Faça com que estejamos bem e dê-nos licença Nas matas.
05
06
Ode ki a mo dódé, ode ki a mo dódé, ode a rere Ode ki a mo dódé NíMawo, ode ki a mo
dódé oníye.
ódé qui a mo dódé ódé qui a mo dódé ódé a rere ódé qui a mo dódé ní mauô ódé qui
a mo
dódé oníiê.
Caçador que nos faz saber como ir à caça, caçador que nos faz Saber como ir à caça nosso
bom caçador, caçador que nos faz Saber como ir à caça, NÍMawo (cumprimento para
importante Governante) caçador que nos faz saber como ir à caça e Senhor que nos
favorece.
07
10
Ewà tire òkè, ewà tire ní lê igbó ré ó. éua tire ôkê éua tire ni lê ibô ré ô .
Sua beleza é elevada (está acima de tudo) Sua beleza em nossa casa e em
vossas matas.
11
Ele chegou do lado esquerdo da floresta, ele chegou Do lado esquerdo da floresta para que haja
ajuda mútua No cultivo de nossa casa, ele chegou do lado esquerdo Da floresta.
15
17
Bi ode, ode káre rere, káre rere, káre rere ode.
bí ódé ódé cárê rere cárê rere cáre rere ódé.
Se és o caçador, caçador traga-nos boa sorte, Boa sorte, caçador, traga-nos boa sorte.
18
Omo rode ode ní ó àjàfún lê lê
Omo rode ode ní ó àjàfún lê lê
ómóródé ódé niô aja f um lêlê
ómóródé ódé niô aja fum lêlê
Filho de caçador caçador é, ele quem paira Sobre o teto
da nossa casa.
19
21
Omo rode láé-láé omorode ki wajó
Aba wa bo l'oko kò igbó, omorode olúwàiyé.
ómóródé láê láê ómóródé qui ua jó aba ua bó loco cô ibô ómóródé olú uaiê.
Filho do caçador para sempre, filho do caçador Para quem nós dançamos, no sa
comunidade de agricultores O cultua (adora) na fazenda e não no bosque, o filho do
Caçador senhor da terra.
22
Omo rode l' oní, omorode lúwàiyé Omo rode l' oní, omorode lúwàiyé
ómóródé lôní ómóródé lúuaiê ómóródé lôní ómóródé lú uaiê
O filho do caçador é o senhor,
O filho do caçador é o senhor da terra.
23
Ó ní iwo níiwo, bèrú bèrú bèrú Ó ní iwo níiwo, bèrú bèrú bèrú
Ô ní iuó niiuó béru béru béru Ô ní iuó niiuó béru béru béru
Ele possui veneno, possui veneno (para caçar e para os inimigos) Que nos amedronta, nos
mete medo.
24
Ó idáró ó idáró írúnmonlè, ó idáró lê Gbè mi ó ó idáró Írúnmonlè ó
idáró lê Gbè mi ó ó idáró írúnmonlè
ô idarô ô idarô irunmalé o idarô lê bêmi ô ô idarô irunmalé ô idarô lê
bêmi ê o idarô irunmalé.
Ele é auto-suficiente é o Irunmalé independente Ele sustenta-se a si próprio e pode
sustentar-me Também, ele é o Irunmalé independente. Ele é Auto-suficiente e pode proteger-
me, ele é o
Irunmalé Independente.
25
Ofààmi ló sé ààbò wa, ààbò wa aláààbò Ofààmi ló sé ààbò wa, ààbò wa aláààbò
ófaami lô sé aabô ua aabôua alaabô ófaami lô sé aabô ua aabôua alaabô
Minha flecha pode errar o alvo, proteja-nos, Proteja-nos nosso guardião e protetor.
26
Alákétu e sé a lóòtun odára, sé a lóòtun O dará Àárò lê sé a lóòtun odára.
27
Mo bo isè isè irokò e ààbò wa, e ààbò
wa Mo bo isè isè irokò ààbò wa e ààbò
wa.
mo bó ixé ixé irôco é aabôua é
aabôua mo bó ixé ixé irôco aabôua
é aabôua.
Eu cultuo (adoro) aquele que se
originou de Irokò ,
Vos pedimos que nos dê proteção, a vós pedimos
proteção. (Proteja-nos, proteja-nos.)
28
Ofà ofà bèrújà, ofà ofà bèrújà
Ofà ofà bèrújà níigbó ofà ofà bèrújà lóòde
ófa ófa béru já ófa ófa béru já
ófa ófa béru já niibô ófa ófa béru já lôodê.
A flecha mete medo na guerra, a flecha mete medo na guerra, A flecha mete medo na
floresta, a flecha mete medo Nas redondezas (arredores).
29
Àwa tàfà-tàfà rode, àwa tàfà-tàfà awo Àwa aráayé, àwa tàfà-tàfà rode.
auá táfa-táfa rode auá táfa-táfa auô
auá aráaiê auá táfa-táfa rode.
Nosso arqueiro e caçador, nosso arqueiro sagrado, É o arqueiro e caçador sagrado
da humanidade.
l
OMOLU
ADàjgí òdàilgéòilóéò,
ndòàngòklíówòanòsanwkoíwoaros,a
wo oro, Dàgò ilé ilé.
a ji dagôlônã qui uá xauôrô dagô
ilêilê dagôlônã qui uá xauôrô
dagô ilêilê.
Ao acordar pedimos licença ao senhor no caminho aquele a quem fazemos o culto
tradicional, dê licença À nossa casa, que pede licença no caminho a quem nós Fazemos o
culto tradicional.
2
3
ôníléuá auá lesse orixá ópué ire ôníléuá a lesse orixá ópué ire é côlôbô é côlôbô sim
sim, sim sim côlôbô é côlôbô sim sim, sim sim côlôbo
O Senhor da
Terra está entre nós que cultuamos Orixá, Agradecemos felizes pelo Senhor da Terra estar
entre
Nós que cultuamos Orixá, agradecemos felizes. Em sua Pequena jarra (cabaça) ele traz
feitiço (encantamento) Para livrar-nos das doenças.
4
Omolú pé olóre a àwúre e kú àbò Omolúpè olóre a àwúre e kú àbò .
ómólú puê olôrê auúrê écuabó ómólú puê olôrê auúrê écuabó.
Omolu te pedimos Senhor da sorte, que use o teu Feitiço para nos trazer boa sorte e sejas
bem- vindo. Omolu te pedimos Senhor da sorte, que use o teu Feitiço para nos trazer boa
sorte, e
sejas bem-vindo.
5
Omolú sóbóló ojú wa ó-nòn wa lê j é nifojúrí. Omolú solo ojú wa ó nòn wa lêjé
nifojú rí.
ómólú sóbólójú uá ô nan uá lêjé ni
fojúri. ómólú sólójú uá ô nan uá lêjé ni
fojúri.
Se Omolu põe os olhos aquilinos sobre nós ele nos deixa Estirados, pois ele é forte e pode
causar- nos doenças E tomar-nos miseráveis.
6
ómólú puê a juba a écó ôniiê ómólú puê a juba a écó ôniiê ómólú aráiê
puê a juba a écó ôniiê ómólú puê a juba a écó ô niiê.
Ommemoluór,ian.óOs mhaoblitu,anótes
hdabtietarrantevsodsaptedrriamvoossqpuednimosoAs
qbenueçnoeseAnboesneçnoseineen, oSseehnn soirndeeS, beonahor de boa
memória.
Senhor que tem boa memória e pode tornar-me inteligente, Pois eu sou insignificante, é ele
quem pode dar suporte (proteção) ao nosso mundo, é ele quem pode dar-me inteligência,
pois eu sou pequeno (insignificante), Rei, Senhor da Terra, podeis tornar-me inteligente.
10
Ó ijenüyà babá a sln e gbogbo wa lê Ó Ijenílyà babá a sln e gbogbo wa lê ó.
ô ijéniia babá a sim é bobó uálê ô ijéniia babá a sim é bobó
Ele é o pai que castiga (aplica
Nós uálê ô.
vos cultuamos,
punições), Senhor, e toda a nossa
casa. Ele é o pai que castiga (aplica
punições),
Nós vos cultuamos, Senhor, e toda a nossa
casa.
1
1
ají unsum aráaiê ô lô ijéninha é uá calo sápada aráaiê lô ijéninha é ua calo
ijéninha aráaiê ê ajénininha, ajénininha agô ajénininha máa calo ajénininha.
Acordamos e dormimos habitantes do mundo, ele pode Castigar e levar-nos embora,
mandar-nos de volta Correndo para habitar o mundo; pode castigar-nos e Levar-nos
embora, castigar os habitantes do mundo. A vós punidor (aquele que castiga), punidor te
pedimos
Licença, punidor, não nos leve embora, punidor.
12
Ó Táálá bé okúnrin wa ki Io kun, Táálá bé okúnrin Abénilórí ibé ri ó níje oluwàiyé
Táálá bé okúnrin. Ó nía ló ijeníiya ajàgun to ló ijeníiya oluwàiyé Táálá bé
okúnrin.
ô táalábé ócunrim uá quilócum táalábé ócunrim abénilôrí ibéri ônijé ôlúuaiê
táalábé ócunrin. ôni a lô ijéninha ajagum tolo ijéninha ôlúuaiê táalábé ó cunrin.
Ele pode descarnar (emagrecer) fazer a cabeça do homem Levá-lo embora e esculpir (-Iho), ele
pode definhar, morrer (o orí) a cabeça do homem, 1 é o executor, o que decapta a Sua cabeça; ele
éÓogbélé
Senhor ikodasala
Terra,
ré sala
que ré
definha
lórí Gbélé
e decapta
iko, gbélé
O homem;
iko sala
ele ré
pode nos castigar, o guerreiro que
pode 3
lórí. castigar Senhor da Terra, que definha e decapta o homem.
ô bêlê icô xaláré xaláré lórí bêlê icô bêlê icô xaláré
ló rí.
Ele vive em casa de palha (ráfia) que é o seu àlà,
Que cobre a sua cabeça, vive em casa de palha.
Vive em casa de palha, o14seu àlà, que cobre a sua
cabeça.
Ó àfomó ófá ojú ré mofa, aráayé njójó Arâayé a
njó onílé, aráayé njójó.
Ele é contagioso (contagia), ele faz a limpeza (limpa), Seu olhar sabe limpar (tirar o
contágio das doenças). A humanidade dança, dança a humanidade; nós dançamos Para o
Senhor da
casa (ou da terra-z'/è) A humanidade dança.
15
Wúlò níwúlò, a nilè gbèlé ibé kò, Wúlò níwúlò, a nilè gbèlé ibé kò.
uúlô uúlò a nilè bêlê ibécô uúlô uúlô a nilè bêlê ibécô.
Ele é útil e vantajoso para nós da terra, Dá suporte (proteção) à casa, não
permite Que nossa cabeças rolem.
16
Olórípa, olórí ijenüyà a pàdé
Olórípa, olórí ijenüyà a pàdé
olôrípa olôri ijéninha a padê
olôrípa olôri ijéninha a padê.
O chefe (senhor) que mata, o chefe que castiga Vem ao nosso encontro, o chefe
que mata, o chefe Que castiga vem ao nosso encontro.
17
A babá òrun mofe, a babá òrun e njójó A babá òrun mofe, a babá
òrun e njójó.
a babá órum manfé a babá órum é unjôjô a babá órum manfé a babá
órum é unjô jô .
Nosso pai do céu, nós sabemos amá-lo, Nosso pai do céu, nós dançamos
para vós. Nosso pai do céu, nós sabemos amá-lo, Nosso pai do céu, nós
dançamos para vós.
18
O kíní gbèfááràfaroti, ó kíní gbèfáárà Aforada, onípópó oníyè, kíní lylyà wa
ifaradà.
ô quiníbê faara farôti ô quiníbê faara afarada ônipuôpuô ôniiê
quini iinhauá
ifarada.
Ele é aquele que pode aproximar-se e apoiar (dar apoio com sua presença), aquele que pode
dar fortitude (força e energia) com sua proximidade; Senhor das estradas,
Senhor de boa memória que pode nos dar força para resistirmos À dor (sofrimento).
agôjô ilé ómó ómólújô agôjô ilé ómó ómólújô agôjô
Pedimos licença para dançar na casa, o filho de Omolu, Licença para dançar na casa, o
filhoilé.
de Omolu, para dançar, Licença para dançar19na casa.
Àgòjó ilé orno Omolújó, àgòjó ilé Orno Omolújó àgòjó ilé.
20
Eléfúló àiyé eléfúló a lê inón, Eléfúló ajínsún eléfúló Ajagúnnón.
eléfúló aiiê eléfúló ale inã,
eléfúló aji unsum eléfúló ajagunnã.
fogo, pode afligir o Despertar e o adormecer ele pode afligir, ele é Ajagúnnón.
21
Aráayé aje nbo, olúgbàje aje nbo Arâayé aje nbo, olúgbàje aje nbo.
aráiê aje umbó olúbajé aje
umbó aráiê aje umbó olúbajé
aje umbó.
Povo da terra (todo mundo), vamos comer cultuando (fazer adoração, adorá-lo), o Senhor
aceita comer, Vamos comer e adorá-lo.
22
Kóró nló awo, kóró nló awo, sé ó gbèje Kóró nló awo, kóró nló awo, sé ó gbèje
coro unló auô coro unló auô xê ô bêjé coro unló auô coro unló auô xê ô bêjé.
Ele se dirige para ir embora do culto, Ele vai embora do culto, ele aceitou
Comer (terminou).
23
Jó a lê ijó, éjó a lê ijó, éjó a lê ijó Aforada a lê njó ó ngbèlé.
jôalê ijó ê jôalê ijó ê jôalê
ijó afarada ale ijó umbêlê.
Dance em nossa casa, dance, dance em nossa casa, dance, Dance em nossa casa, dance dando
forças e energia à nossa Casa, dançando ele dá proteção à casa.
24
Kínía awo ó níkójójé ó úgbélè
Ki wajó e ki wajó ó níkójójéngbélè ki wajó.
25
Àká kifàbò wíwà, àká kifàbò
wíwà, Àká kifàbò wíwà, àká
kifàbò wíwà. Wáá kalé, wáá kalé
sé awo oro,
Wáá kálé wáá kalç sé awo oro,
wáá kalé wáá kalé sé awo oro
acá quifabó uíuá, acá
quifabiuá acá quifabó uíuá,
acá quifabiuá
acá quifabó uíuá , acá
quifabiuá
uáacálé, uáacálé xêauôrô uáacálé uácálé
xêauôro uáacálé uáacálé xêauôrô uáacálé
uácálé xêauôrô.
Celeiro para onde retoma a existência, Celeiro para
xáxáuá óró fun auô xáxáuá óró xáxáuá óró fun auô xáxáuá ó ró .
Fale-nos claramente para o cultuarmos, Fale-nos claramente. Fale-nos claramente Para o
cultuarmos, fale-nos claramente.
2ª
È é é ajeniníiyá, ajeniníiyá
Àgò ajeniníiyá
Máà kà lo, ajeniníiyá,
Ajínsùn aráaye, ó ló ìjeniníiyá
E wa ká ló
Sápadà aráaye, ló ìjeniníiyá,
E wa ká ló
Ìjeniníiyá aráaye
02
Don hòn há Os de Empé usarão
barreiras contra feitiços,
Don hòn há é à , Empé se tornarão visíveis
Don hòn há e dividirão a sua comida
Don hòn há é à , Empé
Opèré má dó péré
Dó sú, màá dó é Operé não ficará só
Dó sú, màá dó , Dó sú, màá dó ficará cansado, ficará bem
Dó sú, màá má n’gbé ficará cansado e será
ajudado.
Ayò kégbe hún hún Contende gritara, sim ,
sim
Ayò kégbe hún hún
4ª
5ª.
6ª:
7ª
:
8ª
9ª
11ª
O cântico suplica ao Deus , cujo rosto oculto inspira temor e medo, porem
todos sabem que padeceu enfermo, sofreu o flagelo do abandono e, por isso
mesmo, ampara e protege os desafortunados.
12ª
13ª
14ª
Onilè wà àwa lèsé òrisá O Senhor da terra está
entre nós que cultuamos
orixá.
Opé ire onílè wà a lèsé òrisá Opé ire Agradecemos felizes pelo
Senhor da terra
E kòlòbó e kòlòbó sín sín sín estar entre nós que
cultuamos orixá.
Kòlòbó Agradecemos felizes.
E kòlòbó e kòlòbó sín sín sín Em sua pequena cabaça
traz remédios
15ª
16ª
Oobalúwaiyé )
Tó ní gbón mi ó 17ª
Kóró nló awo , kóró nló awo Ele vai embora,
sé ó gbèje embora da cerimônia,
Kóró nló awo , kóró nló awo embora do culto.
sé ó gbèje Ele aceitou comer.
18ª
Aláàkòró lé èmi ô
Aláàkòró lé ìwo O Senhor do àkoró esta
sobre mim.
Aláàkòró lé èmi ô O Senhor do àkoró sobre
você.
Aláàkòró lé ìwo
20ª
21ª
22ª
23ª
Ò iyá wa òré
Ò ní aijalò Ela é nossa mãe e amiga;
Ò iyá wa òré Ela é a Senhora da alta
sociedade.
Ò ní
aijalòòde
24
25ª
26ª
27ª
enfeitar os cabelos
dniívisdàinbdáo-os
da cabeça.
tem o hábito de
Ìyá kòròba
dividindo-os no meio 28ª
Kòròba ní sàbá
29ª
.
ìgbàgbó wa okòn Vós vedes a nós e a
crença em nossos
corações..
Façais com que haja
ÈcÈoynincórrídiàaweam,nìogsbsàag
reunião de xirê ( dançar e
bó wa okòn Ètùtù sé ipadé
Que não causeis
siré
brincar para orixás Pai Ifá.
Kò rú lé, kò rú lé,
Vos cultuaremos em
confusão na casa,
Bàbá Ifá
não causeis confusão em
E sìn sé ipàde siré
nossas reunião de xirê,
Pai Ifá.
Kò rú lé, kò rú lé,
nossa casa,
Bàbá Ifá
31ª
qmueorí
Bée i segura
kò kíìcabeça.
Àjàlá Assim não há ori ( cabeça ) que
não saúde Ajalá.
Bàbá òkè kí a mò rè O Pai que está no topo, nós o
saudamos
Kíì Àjàlá bée orí kò Ajalá , não há ori que não o faça.
32ª
Ò SÚ MÀ RÈ 1
ôxumarê ôdêuálê ôxumarê ôdêuálê o rabatá ôdêuálê ôxumarê
O Deus do arco-íris (Òsúmàrè) chegou à nossa casa, Deus do arco-
íris.
Ele chegou à nossa casa e é imenso (gigantesco). Ele chegou à
nossa casa, o Deus do Arco-íris.
2ª
ôxumarê ô tá quêrê tá quêrê ô tá quêrê ôxumarê ô tá quêrê tá
quêrê ô tá quêrê
O Deus do arco-íris movimenta-se rapidamente Para
adiante, adiante, adiante.
3ª
ôxumarê taní xóóró ôjô ô xóóró
ôjô. ôxumarê taní xóóró ôjô ô
xóóró ô jô .
Deus do arco-íris, quem derrama a chuva? Ele
(Ô xumarê) derrama a chuva.
ôxumarê moópué ôjôun ró é moópué ôjôun
ró. ôxumarê moópué ôjôun ró é moópué
ôjôun ró .
Ele está sobre a casa, eu vi, ele é imenso (gigantesco) Ele está
sobre a casa, eu vi, é Ô xumarê. Ô xumarê está sobre a casa, eu vi
Ô xumarê.
6
alácôrô lêêmi ô alácôrô
ª
lêiuó. alácôrô lêêmi ô
alácôrôdo
O Senhor lêiuó.
àkòró está sobre mim, O senhor do àkòró
está sobre você.
7ª
ô côdádê môxê côjáadê côdádê môxê côjáadê côdádê môxê
côjáadê côdádê môxê cô jáadê.
Ele chegou diferente (de outra maneira) e eu o levei para fora,
ele
chegou diferente e eu O levei para fora.
8ª
rabatá ôdê órum quilo dadé
ilè ô ôxumarê ô, rabatá ôdê
órum quilo dadé ilè ô ôxumarê
o.
Ele é tão gigantesco no céu que pode chegar Até a terra, ele é
Ô xumarê. Ele é tão gigantesco No céu, que pode chegar até a terra,
ele é Ô xumarê.
9ª
10
. ô bará siôcum bará siôcum ale ijó ale ijó bilôqui ôbará si
ocum.
Ele oculta-se rastejando para o mar, oculta-se Rastejando para
o mar, dançando sobre nós, dançando Sobre nós; como ele
pode esconder-se rastejando Para o mar?
11ª
12ª
uulé uuléqué uá
ôjôriô uulé uuléqué
uá ôjôriô.
Ele cava o solo suavemente, vindo com a chuva Sobre ele (solo).
Ele cava o solo suavemente, Vindo com a chuva sobre ele (solo).
13ª
Esolebrestá nó so. bre nós, está sobre nós o trovão, O trovão, o trovão
está
Intimamente, nós conhecemos Ôxumarê intimamente.
16
. amantánhii amantán ôjôô ê ê ê amantánhii amantán ôjôô ófi
ó fi ófé amantánhii amantán ôjôô rabatá lórum ô uulé
amantánhii amantán ôjôô ófi ófi ó fé.
Ele conhece esta chuva ê ê ê, ele conhece esta
chuva, Ele usa feitiço que o faz saltar muito alto,
ele conhece
Esta chuva, ele é gigantesco no céu e fura a terra (adentra),
ele conhece esta chuva, ele usa um feitiço
Que o faz saltar muito alto.
17
arôbóba abóá ôjôuádê icôcum arôbóba ôjôuádê icô cum.
Cultuamos aquele que é o intermediário e Possui recursos para nos dar
dias chuvosos, Com chuvas que vêm encher nossos reservatórios,
Intermediário que
traz chuva para encher os Nossos reservatórios.
18
é. arôbóba êjílési ôum jélé icôcum arôbóba êjílési ôum jélé icôcum
ô um jélé icôcum ôum jélé icôcum ô. O intermediário que traz a chuva
sobre a terra, É ele quem pode abastecer nossos reservatórios, É ele
quem pode abastecer os nossos reservatórios.
19
.
é ôjôfí ama dôtibé é taquêtê
20
SÒNGÓ
1
aganjú orixá auô ôbôni aganjú orixá auô ôbôni auúrê xangô auúrê ô bô ni
2
iba orixá iba ô nilé
ônilé mojubáuô. Rei Orixá, Rei e Senhor da terra, Senhor da terra, meus
respeitos para Cultuar-vos.
aduô dê á d.upuéô óba dôdê auá dupuéô óba dôdê xangô afónjá óba
dôdê auá dupuéô ó ba
Nós agradecemos a presença do Rei que chegou, Agradecemos a presença do Rei
que chegou.
5
dada ô adúpué ni mãba dada ô adúpué ni mã ba.
Dada, a ele nós agradecemos por conhecer o Rei. Dada, a ele nós
auádê félé félé iémanjá uécum.
Ele quer a terra, quer terra (chão) Yemanjá vem para o mar, Yemanjá nada no mar, dê-nos
licença para vermos através dos Seus olhos e conhecermos Ajàká, que vem num poderoso
cavalo,
Num poderoso cavalo chegou a nós, ele gosta de terra, gosta De chão, Yemanjá (gosta) de
nadar no mar.
7
sambá sambá didêô níibôrro ódé nimó sinhiiô ôni xambá .
Ele executou feitos maravilhosos, feitos maravilhosos E pairou sobre Igbòho, os
caçadores sabem disto.
8
Òní Dada, àgò oba ènyin, ó níDàda.
ôni dada agô óbe énhiim ô ni dada.
Senhor Dada, com licença de Vossa Alteza Real, Ele é Dada.
9
dada mãssôjú ómán dada mãssojú omán ô fééré ô ní fééré ô bêlórum
babá quiní lona áa ri.
Dada é conhecedor dos filhos pela simples visão, É franco, é tolerante, ele mora
(vive) no céu É o pai que olha por nós nos caminhos.
10
fura tínán óba fura tinán fura tinán óba abo isso.
Suspeitamos do fogo, ó rei, suspeitamos do fogo, Suspeitamos do fogo, e é o rei quem
pode dar Proteção, é o rei quem protege os fiéis.
1
.
báanhi quinquim baanhi olá báanhi quinquim fum mi
báanhi olá.
Dê-nos um pouco de perseverança, Perseverança e que sejamos honrados,
Faça- me perseverante e honrado.
12
báanhi a puê puê báanhi ni olôuô báanhi a puê puê
báanhi ni olôuô.
Perseverança completa, dando-nos perseverança E fortuna. Perseverança completa,
dando- nos Perseverança e fortuna.
13
aê aê ô bêlê manso ojú óman aê aê ô bêlê manso ojú óman óba olôrí
legue ô níiê óba olôrí ilú afónjá dêô aê aê ô bé ríô aê aê ô bé rio, aê aê ô
bé rio ô bé rio (icú côjáadê-ô cota bérú )
Chefe dos reis, fino e agradável
(obsequioso), Chefe da terra, ele é Àfònjá
que chega, aê aê Ele existe, eu o vi, aê aê
ele existe, eu o vi, Aê aê ele existe, eu vi,
ele existe, eu vi,
(ele levou a morte para fora — ele vende
os medrosos)
14
ôbériô ní dada sócum auáriô ni dada
só cum.
Ele existe, eu vi, e é Dada quem chora Ele
existe, eu vi, e é Dada quem chora
1
5
.
cáuôô cáuôô xangô darrómi cáuôô cábiiêcí é xangô darró mi.
Vossa Alteza Real, Sua Real Majestade! Poderoso Xangô! Proteja-nos das guerras do
Dàhòmi (Daomé — atual Rep. Popular de Benin)
16
Eléèmü ó gígún, àráfunfun, Eléèmíi ó gígún, àráfunfun.
élémí ô guígum ara
funfum élémí ô guígum
ara funfum.
Ele possui (tem) longa vida,
O raio sagrado. Ele possui longa
vida O raio sagrado.
17
.
ajacá ôquê orixá, ajacá ôquê orixá.
Àjàká, Orixá superior, Àjàká, Orixá
superior.
18
Ó... ô nica uán umbó lónan aicassí ré ô nica uán aabô lónan qui uán ba éinhim jé
éran gutan óba côuônsô uán ô padê lónan uán nicássí ré é uán bó si ara éinhim a
rô dêô barauón nicássi ônijé côssô ara éinhim a rôodê ô barauón nicássi ônijé côssô
ara éinhim a rode...
Ele contou os que caíram no caminho, por desrespeitarem-no, Ele contou os que ele
abençoou no
caminho,equreendlheemd-
elrahemseduesCreosmpeeirtocsar(nheomdeecnargneeniros),. eEleles os governa, e
19
iô quite uúré uúré ô di ôdô óbauá xê lô o difá babá tórum a
babáô auá babá uú rêua
Ele satisfaz-se em esparramar-se subitamente, Subitamente ele pode bloquear o rio, o
nosso rei Pode fazê-lo, ele consulta Ifá, o pai do òrun, Ele é o nosso pai; pai,
deseje-nos boa sorte.
20
Ele satisfaz-se em esparramar-se, ele bloqueia O rio, o rei que pode incendiar a chuva
com o raio.
2
a auúrê uúré a auúrê auá a auúrê uúré a auúrê
1
auá Seja para nós o encantamento que nos
Traz boa sorte, seja para nó s
o encantamento que nós traz boa sorte.
22
auúrê ilé oba auúrê auá auúrê ilé oba auúrê auá auúrê ilé côuá tópué
oba côtôópué aráaíê oba côtôópué ará aiê...
Encantamento que traz boa sorte para a
Nossa casa, rei que tem o encantamento
Que traz boa sorte para nós.
Encantamento
Que traz boa sorte para a nossa casa, ao que nós não
o suficiente, rei a quem a humanidade não agradeceu o
agradecemos
suficiente, não agradeceu o suficiente.
23
oba xéré ôuá féinhiim sim oba xéré ôuá féinhiim sim
óbaauá ôjôôrô ní oba oba xéré ôuá féinhiim sim.
É para o rei que tocamos o xéré, é a este rei Que queremos cultuar, é para o rei que tocamos
O xéré é a este rei que queremos cultuar. Nosso Rei da chuva violenta, ele é o rei, e é para o
Rei que tocamos o xéré, é a este rei que gostamos De cultuar.
24
óba xéréuá féinhiim sim xéréuá féinhiim sim óbalúaiê o bêlórum oba xéréuá
féinhiim sim.
Rei, é com o xéré que nós queremos cultuá-lo, é Com o xéré que queremos cultuá-lo. Rei e
Senhor Da terra que vive no céu, rei, é com o xéré que Desejamos cultuá-lo.
25
óba nixá ré lôôquê ôdô obérí óman óba nixá ré lôôquê ôdô óba côssô aió .
Ele é o Rei que pode despedaçá-lo sobre o Pilão; aquele que cumprimenta militarmente
Os filhos, ele é o Rei que pode despedaçá-lo Sobre o pilão. Rei coroado no templo
sagrado Com alegria.
26
Máà inón inón, máà inón wa, inón inón oba kòso Máà inón inón, olóko só aráayé, máà
inón inón Oba kòso aráayé, máà inón, máà inón inón.
má inã inã má inã uá inã iná óba côssô má inã inã olôcô só aráiê má
inã inã óba côssô aráiê má inã, má inã inã.
Não mande fogo, não mande o fogo sobre nós, Vos pedimos em vosso templo sagrado, não
mande fogo; O fazendeiro pede pela humanidade, não mande o fogo Rei que governa a
humanidade, não
mande o fogo, não Mande o fogo.
27
alácossô é mojúba áló si óba
éninhiim. óba tanjé ló sibé Io si óba
éninhiim.
Aquele que nos organiza (governa) a vós meus respeitos, Nós iremos a vós, rei a quem
iremos (relatar lá a vós, rei) Fazer o relatório.
28
auá daquéqué soro olúuaami só man man ô
xéré orixá quinixê réuá a iirá a iirá aiê.
Nós ficamos em silêncio quando o nosso Senhor Está falando, ele fala, nós sabemos e
entendemos O xéré, ele é o Orixá que pode fazer coisas belas (maravilhosas) ou pode
fazer-
nos nos contorcer na Terra.
29
a ire ô lêlê a ire ô lêê a ire ô lêlê a ire ô lêê.
Estamos felizes, ele está sobre a casa, Estamos felizes, ele está sobre a casa (. .)
30
a óréguêdê pá, óréguêdê a óréguêdê pá, óréguêdê
Nos presenteie afastando o que pode Nos matar, presenteie afastando.
31
a sim é dóbá ara aráinhiim ló síbè énhiim aráinhiim Io síbè énhiim a sim é dóbá ara
aráinhiim ló síbè énhiim.
Nós vos cultuamos, rei dos raios, que estes raios Vão para (lá) longe de vós. Nós vos
cultuamos, rei Dos raios, que estes raios vão para (lá) longe de vós.
O Rei nos apavora com seu oxê (machado), Senhor da justiça, nosso rei
que lança Raios luminosos; que o pavor não esteja Sobre nós, permita-
nos, ó Rei.
33
alado quiníibá quiníibá
aráuónpuê quiníibá aganjú issóla
á uú rê.
Poderoso Senhor que racha o pilão
e Esconde-se, que impinge os
raios e
Os chama de volta, Agonjú Isola
abençoe-nos (dê-nos boa sorte).
34
auúrêlê auúrêlê cole auú rêlê
auúrêlê côôlê auúrêlê
auú rêlê cole auúrêlê auúrêlê
côôlê auá máarí auá jalê
bó ninhiim
auúrêlê cô ô lê.
auúrêlê
Abençoe-nos e traga boa sorte à nossa casa, Que ela não seja roubada,
abençoe-nos e traga Boa sorte à nossa casa, que não venham ladrões, Nós que
vos cultuamos, jamais veremos no sa casa Roubada, abençoe-nos e traga boa
sorte para nossa Casa, e que não venham os ladrõ es.
35
ô fí laba laba ô fí labá ô fí laba laba ô fí labá...
Ele usa saiote de couro e bolsa de couro Para dinheiro, ele usa saiote e
bolsa de couro.
36
ô jigan auálê unpuê o jigan unia jigan auálê unpuê ô
jigan unia.
Ele é imenso, o maior de nossa casa (em nossa casa é o
maior para nós), ele é gigantesco,
Em nossa casa o chamamos de o grande entre os
gigantes.
37
é qui iémanja agô tapa tapa é qui iémanja agô tapa tapa.
Vós (aquele que) que cumprimentais Yemonja Pedindo licença à Nação Tapa, vós
que cumprimentais Yemonja, pedindo licença à Nação Tapa. (Terra da mãe
biológica de Xangô.)
38
Sòngóepábiaráaáyé,SòngóepáBiàráayéó.
40
tójú liémanjá é
aráaiê tójú liémanjá é
aráaiê.
Yemanjá quem cuidou
dele (tomou conta)
Quando (enquanto)
viveu na Terra.
41
baanhii láxé onilá loque baaianni baanhii láxé onilá loque baaianni.
Ele possui um axé enorme, senhor da
riqueza Que governa acima das coroas.
42
bara ô qui bara ô qui bara elébara
niô .
O mausoléu sagrado cumprimentamos, o mausoléu Sagrado cumprimentamos, ele é o Senhor
do mausoléu Sagrado.
43
ajacá mabé cáuô ajacá mábé cauô a é babá ajacá mábé cauô .
Àjàká não implora nem mesmo ao poderoso Xangô, Àjàká não implora nem mesmo ao
poderoso Xangô. Nosso pai Àjàká não implora nem mesmo ao Poderoso Xangô .
.44
óbá xáréuá élémi jééjéé cutu cutu auôdê ré xê óbá xá réuá .
Rei que escolhe a beleza, Senhor que me conduz Serenamente, antes do culto chega
com seu oxê, O Rei que escolhe a beleza.
45
. to ê tôriólá to xangô tôriólá to ê tôriólá to xangô tô rió lá.
É suficiente, é suficiente a riqueza que eu
vi, Xangô, é suficiente a riqueza que eu
vi.
RODA DE XANGO ( TRADUÇÃO )
1ª reza
.
Oba kawòó o Ó Rei, meus cumprimentos.
Oba kawòó o Ó Rei, meus cumprimentos.
O, o, Kabíyèsílè Sua majestade, o Rei mandou construir uma casa.
Oba ni kólé
Oba séré O Rei do xere, o Rei prometeu e traz boa sorte,
Oba njéje o dono do pilão.
Se´re aládó
Bongbose O ( wo ) bitiko Bamboxé abidikô, meus cumprimentos ( ao )
Osé Kawòó Oxé, sua majestade.
O, o, Kábíyèsilé Meus cumprimentos.
2ª reza
:
Ó níìka, ó Níìka Ele é cruel, ele é cruel(o
trovão ).
Áwè jè atètú Eu jejuo para o punidor.
Badé, badé ìyá Tèmi Badé, badé, meu espírito sofre Ó níìka, ó níìka árá ìn álàde o
Ele é cruel, o trovão é cruel sim. O dono da coroa é cruel.
Ó níìka àwe jé atètu Ele é cruel, ele é cruel(o trovão )Eu jejuo para o punidor.
Aira ma sá re awo, ariwo, ale odó Airá(o trovão), verdadeiramente voa e cai
rMuaidsoèsaFmoertnetec.omo um pilão, como um tambor ( barulho ).
Aira ma sá re awo, ariwo, ale odó Airá(o trovão), verdadeiramente voa e cai
ruidosamente.
Ma sè Forte como um pilão, como um tambor ( barulho ).
Yèyé, kèrè-kèrè lo ni joko ayagba O pássaro vagarosamente senta e chora para as
grandes mães.
Ale odó ma sè Forte como um pilão, como um tambor ( barulho ).
A reza diz que o trovão é cruel, implorando a Badé... "ele é a voz estrepitosa e
aterrorizante do Trovão, é a força que deflagra a carga irregular dos raios". Os nagôs
dizem ser Badé é um vodum, isto é, de origem jêje, e que os jêjes do maranhão,
dizem que é um orixá nagô e que, quando ele se apresenta na Casa –das –Minas,
fala por sinais para não revelar os segredos dos nagôs.
Os pássaros lembram as feiticeiras que ameaçam os seres humanos, é necessário
implorar as grandes mães senhora dos pássaros, para que não flagelem os homens.
3ª reza
4ª reza
3ª
4ª
Sàngbá sàngbá Ele executou feitos maravilhosos, feitos maravilhosos.
Didè ó ní Ígbòdo Pairou sobre Igbodo,
Ode ni mó os caçadores
Syìí ní, òní ó sabem disto.
O cântico fala de Ajaká, destronado por seu irmão Xangô, refugiando-se em Igbodo.
Ficou nesta cidade por sete anos, período em que reinou sobre Oió seu irmão Xangô.
5ª
Òní Dàda , àgò lá rí Senhor Dadá, permita-nos vê-lo !!
Dàda má sokun mò
Dàda má sokun mò Dadá não chore mais.
Ò feere ó ní feere É franco tolerante,
Ó bgé l´orun ele vive no orun,
Bàbá kíní l´onòn da rí é o pai que olha por nós nos caminhos.
Ajaká além deste nome , também era conhecido como Baaiyani e também como
Dadá, em razão de seus cabelos anelados. O Ritmo forte e cadenciado do batá louva
Dadá ou Ajaká.
6ª
Báyànni gidigidi , Báyànni olà Baiani ( Ajaká ) é forte como um animal e muito ,
muito rico.
Báyànni adé , Báyànni òwò A coroa de Baiani é honrosa e muito rica.
Báyànni adé , Báyànni òwò
7ª
Fura ti ´ná, Fura ti ´ná e , Fura ti ´ná, Desconfie do fogo, desconfie do fogo.
Àrá lò si sá jó O raio é a certeza de que ele queimará.
Fura ti ´ná, Fura ti ´ná e , Fura ti ´ná, Desconfie do fogo, desconfie do fogo.
Àrá lò si sá jó O raio é a certeza de que ele queimará.
O cântico chama a atenção para que os descuidados, não tenham a devida cautela e
respeito com o fogo.
Este elemento, fundamental na vida do homem, pode lhe proporcionar conforto, mas
quando sem controle, pode significar a morte. O raio é a certeza de que ele queimará,
pois seu direcionamento é incerto.
8ª
Ìbà òrìsà
Ìbà Onílè Abenção dos orixás,
Onílè mo júbà o Abenção do Senhor da terra,
Ìbà òrìsà , Ìbà Onílè Ao Senhor da terra (Onilê)
Onílè mo júbà o minhas saudações.
O cântico saúda Onilê o "Senhor da terra",
nas cerimônias dedicadas a Xangô,
oferendas são destinadas á terra, para que este orixá permita sobre seu templo, " A
Terra" ser acesa a fogueira de Xangô.
O canto a seguir fala que o "rei não se enforcou" , por tanto não morreu, sumiu chão
adentro como convém a um orixá.
9ª
Òràn in a lóòde o Sim, a circunstância o colocou de fora.
Bara enì já, ènia rò ko O mausoléu real quebrou ( não foi usado )
Oba nù Ko´so nù rè lé o O homem não se pendurou.
Bara enì já, ènia rò ko O rei sumiu, não se enforcou, sumiu no chão e reapareceu.
Ó níìka wòn bò lórun kéréjé O mausoléu real quebrou ( não foi usado )
Ó níìka wòn bò lórun O homem não se pendurou.
Kéréjé àgùtòn Ele é cruel, olhou, retornou para o rum,
Ìtenú pàdé wá lóna deu um grito enganando ( seus inimigos ).
Í níìka si relé O carneiro mansamente procura e encontra o caminho
Ibo si òràn in a lóòde o Ele é cruel contra os que humilham.
Bara enì já, ènia rò ko A consulta ao oráculo foi negativa.
Oní máa, ni wó èjé O verdadeiro senhor é contra juras ( falsas ) .
Bara enì já, ènia rò ko Sim, a circunstância o colocou de fora. O homem não se
pendurou.
10ª
Oba sérée la fèhinti Incline-se o rei do xere salvou-se
Oba ni wá ìyé bè l´órun Suplique ao rei que existe e vive no orum.
Oba sérée la fèhinti Incline-se o rei do xere salvou-se
Dizem que o rei recebeu um cesto contendo ovos de papagaio. Era o sinal
determinado pela tradição de que deveria renunciar á coroa e talvez á vida. Xangô
retira-se para o interior seguido de alguns amigos e de sua esposa Oiá, que volta para
sua cidade de origem, Irá. O mito diz que entristecido o Rei enforca-se em um pé de
Arabá. Seus companheiros vão a Oió e relatam o fato, quando retornam ao local,
encontram um buraco vazio, por onde ele teria entrado, após uma crise de fúria,
tornando-se assim um Orixá. Em Oió os que admitiam a sua morte ( inimigos )
falavam "Obá so" que significa "o rei enforcou-se"
Os seus partidários falam ”Obá ko so" o que significa "o rei não se enforcou"
afirmando o Rei virou Orixá.
Xangô não morreu, ele existe e vive no Orum, esta é a crença dos seus fiéis súditos.
11ª
12º
O orixá do fogo é múltiplo, reconhecem seus fiéis, e nesta acepção seus súditos
imploram a Xangô Airá,
para que as chuvas não sejam destruidoras, que elas apenas limpem e fecundem a
Aira òjo A chuva de Airá,
terra.
Mó péré sè apenas limpa e faz barulho como um tambor.
A mó péré sè Ele apenas limpa e faz barulho como um tambor.
A Roda-de-Xangô atinge o seu clímax com este canto, mais rápido e vibrante.
13ª
Quando um raio atingia alguma casa, podia ser um sinal de que a justiça de Xangô
estava sendo aplicada cabia ao dono da casa provar sua inocência. O fogo sempre
presente nos mitos adquire significado especial quando relacionado a Xangô, o fogo
originado dos fenômenos naturais, como raios, meteoritos e vulcões.
Barú de sobo ada Barú faz emboscada em Sobô de facão.
se ké èré, se ké èré Faz gritar e é vitorioso.
de sobo ada
Xangô Barú era muito destemido, o cântico alude às guerras empreendidas ás
diferentes cidades-estado e esta refere-se a Sobo uma cidade localizada no reino do
Benin.
14ª
Os mitos apontam Ajaká como terceiro rei ou oba da cidade de Oió. Foi destronado
por Xangô, seu meio irmão, por parte de pai, Oranian. Ajaká é também conhecido
como Baayani ou Dadá, segundo P.Verger.
Àjàká máa bè ká wòóo Ajaká não implora nem mesmo ao poderoso Xangô.
Àjàká máa bè ká wòóo Ajaká não implora nem mesmo ao poderoso Xangô.
A e bàbá àjàká máa bè ká wòóo Nosso pai Ajaká
Àjàká máa bè ká wòóo não implora nem mesmo ao poderoso Xangô.
Àjàká máa bè ká wòóo
Àjàká òké Òrìsá O orixá do monte Ájàká.
Ò be ri ó, ní Dàda sókun, Ele existe, eu vi, e é Dada quem chora
Àwa ri ó ó ní Dada sókun. Ele existe, eu vi, e é Dada quem chora
Ajaká mesmo destronado não implora clemência, mas após 7 anos ele retorna a ser o
Oba da cidade de Oió em virtude de Xangô ter sido forçado à abdicar. O Canto a
seguir faz referencia a fundação da cidade de Oió por Oranian no topo de um monte
chamado Àjàká e assim o meio irmão de Xangô tomou este nome para si. Àjàká
também conhecido por Dadá, durante seu primeiro reinado impunha pesados
impostos a seus súditos a fim de financiar as guerras empreendidas, e quando os
recursos demoravam a chegar punha-se a chorar, e dançava alegre quando estes
chegavam em boa hora.
15ª
Aé aé ó gbè lê mònsó ojú omon Aê aê ele reconhece pelo olhar seus filhos.
Aé aé ó gbè lê mònsó ojú omon Aê aê ele reconhece pelo olhar seus filhos.
Oba olórí légé ó ni yé oba olórí Chefe dos Reis, fino e agradável
Ilú Àfonjá dé ó, aé aé bé, ri ó Chefe da terra, ele é Àfonjá que chega aê aê
aé aé bé, ri ó aé aé bé, ri ó Ele existe, eu o vi, aê aê ele existe, eu o vi,
Ò bé, ri ó ( ikú kójáàdé-ó kótà èrú) eu o vi, (ele levou a morte para fora - ele vende
os medrosos)
Áfonjá foi um general, isto é, Kakanfô, do Alafin Aolé. Empreendeu
inúmeras
batalhas, sendo considerado um grande comandante militar. O cântico fala do “chefe
da terra”, comandante que reconhece os seus pelo olhar.
16
Agonjú Órìsá awo Ògbóni Aganjú orixá do culto Ògbóni
Agonjú Órìsá awo Ògbóni Aganjú orixá do culto Ògbóni
Àwúre, Sàngò àwúre Nos dê boa sorte, Xangô, nos dê Boa sorte.
Ògbóni, Ògbóni, Ògbóni Ògbóni, Ògbóni, Ògbóni
Àwúre, Sàngò àwúre Nos dê boa sorte, Xangô, nos dê Boa sorte.
Aganjú um dos Alafin Oió, filho de Ajaká, e seu nome consta das genealogias
levantadas pelo Instituto Francês da África Negra e por diversos historiadores
dedicados à historia Yorubá. Ògbóni é um das sociedades secretas extremamente
poderosa em território Yorubá, e uma das mais antiga. É uma sociedade que presta
homenagens a “ONILÉ”, o "dono da terra” e zela pela ordem dos velhos costumes.
17ª
Oba sérée òwa fé yìí sìn É para o rei que tocamos o xere, e é a este rei que
queremos cultuar
Oba sérée òwa fé yìí sìn É para o rei que tocamos o xere, e é a este rei que
queremos cultuar
19ª
Oba àwa òjòó oro ní oba Nosso rei da tempestade, ele é o rei
Oba sérée oba fé yìí sìn É para o rei que tocamos o xere, e é a este rei que
queremos cultuar
Os Xeres, instrumentos musicais que, segundo as comunidades-terreiros e alguns
autores reproduzem o barulho das chuvas quando tocados juntos, soariam como o das
tempestades. Instrumento sagrado utilizado para invocar Xangô o senhor dos trovões
e das tempestades.
20ª
Kíní ba, kíní ba, àrá won pè Poderoso Senhor que racha o pilão e oculta-se
Kíní ba, o sérée alado àwúre. Que impõe os raios e os chama de volta, abençoe-nos.
Obaladô é um dos títulos de Xangô significando “o rei que racha o pilão”
21ª
Àwúre lê, Àwúre lé kólé Abençoe-nos e traga boa sorte à nossa casa, que ela não
seja roubada.
Àwúre lê, Àwúre lé kólé Abençoe-nos e traga boa sorte à nossa casa, que ela não
seja roubada.
Àwa bo nyin maá ri àwa jalè Nós que o cultuamos, jamais veremos nossa casa
roubada.
Àwúre lê, Àwúre lé kólé Abençoe-nos e traga boa sorte à nossa casa, e que
não
venham ladrões.
Trata-se de uma louvação ao orixá justiceiro que protege a comunidade contra os mal
feitores. destaca as bolsas de couro que adornam os eleguns de Xangô. Delas é dito
22
Jìgòn àwa lé npé ó jìgòn nlá Em nossa casa o chamamos de o maior entre os
gigantes.
O cântico que se segue faz alusão a Tapa, território dos Nupes, situado a
noroeste da
cidades de Oió.
23ª
24ª
Xangô é considerado sempre como muito rico e poderoso, sendo destacado em seus
mitos a vaidade como um dos elementos que compõe a sua principal característica. A
25ª
26ª
28ª
29ª
Um novo canto saúda agora Iemanjá, e é Ogum, seu filho mítico que, dirigindo-se até
o local onde sua mãe estava placidamente sentada, a saúda. Ele levanta-a com
carinho e se despede de todos, retirando-se.
E kà máà ro ni ngbà ÒRÌSÁ rè Que nos jamais sejamos magoados por você Orixá do
rio
Lodò e
E kà máà ro ni ru ngbà òrìsá rè que você carregue( a magoa ) em seu rio Orixá.
Lodò e
Nmaãequdaelidtoadaes daes pcraobgeçnaitso”rae édosoc,
smerestehutítumalonos,q,upeoés suaiuodatídtualonades pIárinOcripí,aisisto é, “
cerimônias do Candomblé.
aquela que é a senhora do rio.
Àwa je omon àwa je omon Nós somos seus filhos, ela é a mãezinha.
31ª
Yemonjá sàgbàwí, sàgbàwí rere
Yemonjá sàgbàwí, sàgbàwí rere Iemanjá intercedeu a nosso favor
Ò Sàgbàwí rere Yemonjá intercedeu para nosso bem Iemanjá
sàgbàwí rere intercedeu para nosso bem.
Os cânticos a Iemanjá ressaltam sempre a sua relação maternal, a
imagem da grande
mãe protetora é o que se no seu culto. Na África o local preferido para colocar suas
oferendas é no rio Iemanjá. Sua louvação é sempre entoada com entusiasmo, Odô ia,
além do seu lado maternal, também tem seu lado guerreiro, portando por vezes uma
espada, para defender aqueles que necessitam de sua proteção. Terminado o bailado
32ª
Oyá kooro nilé ó geere-geere Oiá ressoou na casa incandescente e brilhante.
Oyá kooro nlá ó gè àrá gè àrá Oiá ressoou com grande barulho, ela corta com o
raio. Obìrim sapa kooro nílé geere-geere Ela corta com o raio, é divindade
arrasadora que ressoou na casa.
Oyá Kíì mò rè ló Saudamos a Oiá para conhece-la melhor.
33
Odò hò yà-yà-yà Redemoinho dos rios.
Dá ni a padá lóodò Quem pode cessa-lo para podermos voltar pelo rio Oyá
Oyá ó odò hò yà-yà-yà O redemoinho do rio, quem pode cessar é Oiá.
No primeiro cântico nos mitos relativos ao fogo ela sempre está presente, ora
como emissária e portadora deste poder, dividindo com seu real esposo Xangô, o
medo e a admiração por ele infundido.
34ª
No próximo, Oiá está relacionada como as outras Iabás às águas. O rio Oiá, na
Nigéria é a ela dedicado, suas águas turbulentas forma em alguns trechos
redemoinhos. Aplacar a ira de Oiá é garantir uma boa travessia.
Após vários cânticos e danças cessam os atabaques, Oiá está dirigindo-se à orquestra
ritual, abraça todos os músicos e se despede dos presentes.
35
36ª
Òsun e lóolá imolè lóomi Oxum, senhora que é tratada com todas as honras.
Òsun e lòolá Senhora dos espíritos das águas
37
Ayaba imolè lòomi Oxum, senhora que é tratada com todas as honras.
Yèyé yé olóomi ó, yèyé yé, Mãe compreensiva, dona das águas
AOlóyaobma ibóa.l.è. Òsun A grande mãe Oxum toca (reverencia) o chão ( a terra ).
Ayaba balè Òsun
38
Ìyá dò sìn máa gbè ìyá wa oro A mãe do rio a quem cultuamos nos protegerá.
Ìyá dò sìn máa gbè ìyá wa oro Mãe que nos guiará nas tradições e costumes.
Os cânticos reverenciam a Senhora dos espíritos das águas e dos rios. Foi na beira de
um riacho que o Rei Larô, o primeiro Ataojá, título dos Obás da região de Ijexá, na
Nigéria, fez um pacto com este Orixá. Sob a forma de peixe, ela dirige-se ao rei, que
faz construir, neste local mítico, o templo de Oxum, em Osogbo, onde ainda se cultua
o orixá Oxum. Os iyêiyê, aves míticas ligadas aos ancestrais femininos, são lembrados
também nos cânticos e de forma especial nas louvações dedicadas a Oxum – ora
Iyêiyê ô – saudando uma das mais prestigiosas e muitas vezes temida, mãe ancestral.
39ª
Igbá ìyawó igbá si Òsun ó réwà Ibá iawó(cabaça contendo tecidos, roupas.
alimentos e pertences
Igbá ìyawó igbá si Òsun ó réwà da noiva)é para Oxum no dia do seu
casamento.
Àwá sin e ki igbá réwà réwà Nós cultuamos a formosa noiva que recebeu linda
cabaça de
Igbá ìyawó igbá si Òsun ó réwà presente de casamento. Oxum estava linda no
dia
do seu casamento.
pverinmeerairodocsânteicsota, rseolecmiebdraadned,oéo
cpualtpuealddaengousar‘dteiãrredioross s’ eLgerseedoÒs rdìsaàs. oTceiermdaindaedEo
leksóte, Obá retoma o seu Ofá guardado no atacã e, com um gesto incisivo, solicita o
escudo, que ela confiara a um dos presentes. Um novo ritmo laudatório se aproxima
saudando a guerreira das florestas, através de passos rápidos, numa caçada, onde
numa das mãos, exibe o arco e flecha, mostrando destreza daquela que se rivaliza,
no ofício, com o maior dos caçadores, Oxossi.
41ª
42ª
Ele nú o !! A proprietária o perdeu.
Ìya ele nú o (Quando) A mãe está enfraquecida.
Obà e’léékò délé Obá da sociedade Elekô, volta para casa,
Obà Sábà o faz adivinhação, prepara uma armadilha e
Obà ó dìbò ké ré volta a sair.
E bárin è pò E vai em direção ( à casa )
Ó dìbò ké ré Faz adivinhação, prepara armadilha e volta a
sair.
Obá é rápida como a sua flecha. Dela é dito ser uma caçadora ta eficiente, e talvez
melhor, que a maioria dos caçadores. Foi por isso que teve o respeito de Oxossi, o
grande caçador. Dizem que foi ele quem ensinou a ela esta arte, e ela aprendeu com
maestria. Oba é obsessiva, e seu instinto guerreiro sempre a faz pelejar. Porém,
seus direitos e obrigações. Agora quem dança majestoso, tranqüilo e de porte altivo é
Oxaguiã, o mais novo e guerreiro dos Orixás Funfun, empunhando uma espada evolui
em passos firmes e cadenciados. Segundo antigas lendas, ele faz parte da trilogia dos
Orixás guerreiros juntamente com Ogunjá e Iemanjá-Ogunté.
44ª
Ajagùnnòn (n)gbá wa o !!! Ajagùnnòn Ajagunan ( guerreiro ) nos acuda nos socorra,
Ajagunan
Elémòsó, Bàbá Òssóòginyón Senhor dos lindos ornamentos, Pai Oxaguiã
Ajagùnnòn (n)gbá wa o !!! Ajagunan ( guerreiro ) nos acuda nos socorra.
Elémòsó ,Bàbá olóroògùn Pai das guerras ( guerreiro ), Senhor de Elemesó,
Ajagùnnòn (n)gbá wa o !!! nos acuda nos socorra.
O povo ioruba o relaciona como um dos filhos de Odudua que, a partir de Ifé,
povoam
o mundo, e assim funda a cidade de Elejigbo, sendo este considerado seu
primeiro
Obá ou Rei.
É hora da partida, as exclamações de Exeuê babá são pronunciadas com entusiasmo ao rei
da benevolência. Todos solicitam a sua boa vontade. Seu afeto e imprescindível, e mais do
que isso, sua estima, para que possa nos envolver com a ternura do seu abraço e a proteção
de sua espada que ampara e luta ao nosso lado.......
OYA
l
.
Oyá côorô nilê ô guerê-guerê oiá côorô unia ô gué ara
gué ara ôbinrim xápa côorô nilé o guerê-guerê oiá qui a
móréló.
Oya tiniu (ressoou) na casa incandescendo brilhantemente, Oya tiniu
(ressoou) com grande barulho, ela corta com o raio, Ela corta com o
raio, é mulher arrasadora que ressoou na casa Sensual e
inteligentemente. A Oya
6
a pada cô bé un ôjô óiá níbalé a pada cô bé un ôjô óiá níbalé
Nós voltamos para não perdermos as cabeças, Morrermos naquela
chuva e sermos vamdos por Oya.
7
bíri ibí bó uan lojú ôbérí côman manriuô bíri ibí bó uan lojú ôbérí
côman manriuô
Esta é uma pequena porção do culto, mas os olhos Dos não
iniciados nos mistérios do culto, não conhecem os segredos
encobertos pelas folhas da palmeira.
11
^
ô qui manlé alábá é quimanlé alábá é mabó é
mabó quimanlé alábá é, ô qui manlé alábá é
quimanlé alábá é mabó.
É ela quem compreende o Senhor dos Egúngún,
12
Pé ènyin ààbò,pè ènyin ààbòfàrá òjòó,
Pé ènyin ààbòfàrá òjòó, pé ènyin ààbòfàrá òjòó.
puêénhiim aabô puêénhiim aabô faráôjô. puêénhiim aabô fará
ôjô puêénhiim aabô fará ôjo.
Vos pedimos proteção, vos pedimos proteção Contra os
raios na chuva.
13
finibô óiá finibô óiá ô guêrê ô nimanlé laríô
17
Ó nílaba-lábá, ó lábá ó, ó laba-lába, ó lábá
ó.
ô labalába ô lábaô ô labalába ô lábaô.
Ela (Oyá) é uma borboleta, ela é uma
borboleta.
18
20
óiá bale élariô óiá bale
óiá bale élariô óiá bale
adamadê fará
guémbêlê óiá bale
élariô.
Oya
tocou a
terra, ela
é de alto
valor,
Oya
tocou a
terra.
Oya tocou a terra. Ela é de alto valor. Oya tocou a
terra. Que a sua espada não chegue até nós, nem Use
cumprimentamos tocando a terra. Nós a cumprimentamos tocando a terra.
Ela po sui Alto valor. Nós a cumprimentamos tocando a te ra. Tocamos a
terra cumprimentando aquela que toma o rio Sagrado. A cumprimentamos
tocando a terra. Ela possui Alto valor. A cumprimentamos tocando a terra
para podermos mandar os raios embora.
22
A dê gbálè láárí ó a dê gbálè A dê gbálè láárí ó a dê gbálè,
nílé won, Oya mo nísé oro odò E ki bebe won e ní Oya ki àrá
Gbálè
nló.
adê bale lariô adê
bale adê bale lariô
adê bale
bale nilêuan óiá man
nixê orôodô
é qui bébéuan é ni
óiá qui ara unló.
etelamqpuoedmerPesodpearfa
zmearncdoaisraosmrairoasveilmhobsoarsa.por eles, é Oya
Quem
24
E Oyá gbèlé gbèlé, Oyá gbèlé gbè mi ó, E Oyá gbèlé gbèlé,
Oyá gbèlé gbè mi ó,
é óiá belêbelê óiá belêbemiô é óiá belêbelê
óiá belêbemiô.
É Oyá quem pode dar proteção para a casa, Oyá pode dar
proteção à casa e a mim. É Oyá quem pode dar proteção
paraóiádê Oyáláárí
a casa,élariô podeó, dar
ônijé
ó níproteção
caráló
Jé K cará lójinnòn
à casa
jinan siauá.
si
e a mim.
óiádê élariô ôni
àwa.
jé caráló ninan siauá.
Oyá chegou ela possui alto 25valor, ela é quem pode Mandar os raios para
longe de nós. Oyá chegou,
Oyá dê eelaláárí
Possui
ó óalto
níjévalor,
k'ar áela
ló éJinnòn
quem pode mandar
os raios Para longe de nós.
26
Té-n-té Oyá kinijé, té-n-té Oyá kinijé.
têuntê óiá quinijé têuntê óiá
quinijé.
É Oyá quem está acima de todos,
É Oyá quem está acima de todos (no
topo).
ÒSUN
l
Yèyé, yèyé yíyé ó ó, olúféwa ase omi odò. E oba kó só ayaba 6,
olúféwa ase omi odò.
iêiê iêiê inhiêô ô ôluféuáxé ômiôdô
ê óbacôssô aiabáô ôluféuáxé ômiôdô.
Mamãe, mamãe sobrevive, ela nos ama e dá o axé às águas
do rio
R(oauindhas qáugeuagsovdeorsnario
aso).lado do Rei Senhora que nos
ama e tem
O axé das águas do rio.
2
ª
4ª
chegou, oh! Mamãe Oxum chegou, oh! Mamãe Oxum chegou, oh! Mamãe..
5ª.
Ayaba gèdègé sé ré egé o sé ré egé Ayaba gèdègé sé ré egé o sé ré egé
aiabá guédégué xêréégue ô xêréégué aiabá guédégué xêréégue
ô xêréégué.
Rainha que separa a parte sólida da água (sedimenta) Ela pode transformar-se
numa armadilha, ela pode Transformar-se numa armadilha.
6ª
yá omi ní ibú (odòomi rò) Òrisà ó lê lê lyá omi níibú (odòomi rò) Òrisà ó lê lê.
ia ôminibú ôdoômirô orixá ô Iêiê ia ôminibú ôdoômirô orixá ô Iêiê
Mãe das águas profundas que correm no rio, E que torna as águas do rio
sagradas Orixá que paira sobre a nossa casa
7ª
8ª
Ayaba gèdègé sé ré egé o sé ré egé Ayaba gèdègé sé ré egé o sé
ré egé
aiabá guédégué xêréégue ô xêréégué aiabá guédégué
xêréégue
Rainha ô xêréégué.
que separa a parte sólida da água (sedimenta) Ela pode transformar-se
numa armadilha, ela pode Transformar-se numa armadilha.
9ª
lyá omi ní ibú (odòomi rò) Òrisà ó lê lê lyá omi níibú
(odòomi rò) Òrisà ó lê lê.
Mãe das águas profundas que correm no rio, E que torna as águas do rio
sagradas Orixá que paira sobre a nossa casa
.10
Òní koto üé o òní koto ilé, ó yèyé Omi ní ibú òní koto ilé.
ôni coto ilé ô ôni coto ilé ô iêiê
ôminibú ôni coto ilé.
Proprietária cuja casa é uma cabaça profunda, Senhora cuja casa é uma
cabaça profunda, ela é A mãe das águas profundas, senhora cuja casa é
Uma cabaça profunda.
11
12
preparou sopa de alface dágua, golfão e parietária; Senhora das águas que vêm do
alto (cachoeiras), Senhora das águas da vida, que preparou uma grossa sopa De
folhas para os filhos.
16
A ri be dê ó omi r o a ara wa omi rò A ri be dê ó omi r o a ara wa
omi rò A ri be dê l' omi ó, omi r o a ara wa Omi ròó,a ri be dê l'
omi ó, Omi ro a ara wa omi rò.
aribèdêô ômirôá aráuá
ômirô aribédêô ômirôá aráuá
ômirô aribédê lômiô ômirôá
aráuá ômirôô aribédê lômiô
ômirôá aráuá ômirô.
Nós vimos o brilho da sua coroa, a água pingou em nós, Em nossos corpos água
sagrada. Nós vimos o brilho da Sua coroa, a água pingou em nós, em nossos
corpos água Sagrada. Nós vimos o brilho da coroa na água, e a água Pingou
sobre nós, em nossos corpos a água sagrada, nós vimos o brilho da coroa na
água, a
água pingou sobre nós, Em nossos corpos a água sagrada.
17
Omi níwè náà ki gbúré omi níwè, Omi níwè náàjínsún omi
níwè, Séké-sékè náà dó ojú e máà ojú omi Níwè olówó.
omi niué nan qui buré ôminiué omi niué nanji unsum ôminiué xeque
xeque nandô ôjúé máa ojú omi niué ôlôuô.
Banha-se nas águas do rio aquela que subitamente Sai nadando, banha-se
nas águas do rio aquela que Acorda e dorme banhando-se; é preso
aquele que vai Ao rio olhá-la, nós não olhamos (espiamos) o banho Da
rica senhora.
18
Igbá iyàwó igbá si Òsun ó réwà, Igbá iyàwó igbá si Òsun ó
réwà, Àwa sin e ki Igbá réwà réwà, Igbá iyàwó igbá si Òsun
ó réwà.
ibáiáuô ibá si óxum
ôréuá auá sim é quiibá
réuá réuá ibáiáuô ibá si
óxum ôréuá.
Ibá iauô (cabaça contendo tecidos, roupas, alimentos e
pertences, como presente para noiva) é para Óxum no dia
Do seu casamento; nós a cultuamos, a formosa noiva que
Recebeu uma linda cabaça, a cabaça é para a noiva Óxum,
Q(Cuoesteusmtaevausliandoa
pnaoradianodiovasseduecapsriammeeirnatso.núpcias.)
19
Gbàyiíl'àse, bgàylíVàse ó,
21
Róra yèyé omi a sã wè ré o, r ora yèyé omi A sã wè ré,
àwa omon e yèyé ó.
róra iêiê omi axáuéréô róra iêiê omi axáuéré auá
óman é iêiêô.
Cuidadosa mãe das águas, nós queremos tomar Banho com você, cuidadosa mãe
das águas nós Queremos tomar banho com você, nós somos Vossos filhos ó mãe,
22
A yèyé só ojú bo èyin só, só ojú bo e, A yèyé só ojú bo èyin só, só ojú bo e, Só
èyin só Só ojú bo e.
a iêiê sóôjúbó énhiinsó sóôjúbó é a iêiê sóôjúbó énhiinsó
sóôjúbó
é só ehim só só-ojú bó é.
24
Olóomi máà, olóomi máà iyò
Olóomi máà iyó ènyin ayaba odò (iyáàgbà)
25
Aláadé Òsun, Òsun mi yèyé ó,Aláadé Òsun, Òsun mi yèyé ó.
aládê óxum óxum miiêiêô aládê óxum óxum miiêiêô.
Óxum dona (proprietária) da coroa, Óxum é minha mãe. Óxum dona da
coroa Óxum é minha mãe.
26
Ó yèyé omi ní ibú, aláadé irúnmonlè, Yèyé omi níibú, aláadé
irúnmonlè.
ôiêiê ôminibú aládê irunmanlé iêiê ôminibú aládê
irunmanlé.
Ó mãe das águas frias e profundas, proprietária Da coroa dos irunmalé (rainha).
Mãe das águas frias E profundas, rainha dos irunmalé.
27
E Irúnmonlè ayaba e kú àbò, omi ayè sé. E irúnmonlè ayaba e kú àbò,
omi ayè sé.
é irunmalé aiabá écúabó omi aiêxê é irunmalé aiabá écúabó
omi
aiêxê.
Senhora Rainha dos irunmalé sede bem-vinda. É bem-vinda aquela que faz a
água da vida. Senhora Rainha dos irunmalé sede bem-vinda. É bem-vinda
aquela que faz a água da vida.
28
Yèyé e yèyé s' oròodò,yèyéóyèyé s' oròodò, Olóomi ayè s' oro omonfées'
oròodò.
Iêiê ê iêiê xôrôôdô iêiê ô iêiê xôrôôdô ôlôomi aiê xôrô ómanféé
xôrôôdô.
30
32
Léwà léwà léwà, Òsun a dê àwa omi sé oro, Léwà léwà léwà, Òsun a dê àwa
omi sé oro. léuá léuá léuá óxum adê auáômi xêôrô léuá léuá léuá óxum
adê auáômi xêôrô.
É linda, linda, linda Óxum que chegou a nós E consagrou a nossa água.
É linda, linda, Linda Óxum que chegou a nós e consagrou a Nossa água.
33
Orno ní mi kà e odò máà bú wè kà e odò, Orno ními kà e odò máà bú
ré kà e odò.
ómó nimi cáéôdô mábuué
cáéôdô ómó nimi cáéôdô máburé
cáéôdô.
Sou o filho que compreende o significado do vosso Rio, jamais nado em sua
parte profunda, eu compreendo O significado do vosso rio, jamais vou à sua
parte
Profunda.
Òsun máà inón, Òsun máà inón, káàbò lodo, Òsun a dê àwa omi sé
oro. óxum máinã óxum máinã cabo lodo
óxum adê auá ôtni xêôrô. Oxum não é do fogo, Oxum não é do
fogo, nós a
Saudámos no rio, Oxum chega até nós e consagra As águas.
35
íjèsà mo ríbo òun, ó íjèsà Mo ri bo òun ó.
ijexá moríbó ôum ô
ijexá moribó òun ô.
Eu vi os Ijexá fazendo culto
para ela, Eu vi os Ijexá
fazendo culto para ela.
1ª
Lóòtun l'ààbò, igbó Òrisà a kofà awo. Lóòtun 1'ààbò, igbó Òrisà à
kofà awo.
lóotum labô ibô orixá a cófa auô lóotum labô ibô orixá a
cófa
auô
Renove-nos e nos dê proteção, Orixá das matas e Nós vamos pegar o
arco e a flecha para cultuá-lo. Renove-nos e nos dê proteção, Orixá
das matas e Nós vamos pegar o arco e a flecha para cultuá-lo.
2ª
Oníigbó olóodò wà nilé Oníigbó olóodò wà nilé
ônibô olôdô uá nilé ônibô olôdô uá nilé
Senhor das florestas, Senhor dos rios Está na casa, Senhor
das Florestas, Senhor dos rios, está na casa
3ª
4ª
5ª
6ª
babá ódé euê éjé babá ódé euê éjé niibô ni babá orixá niibô
ni babá logum ódé babáií dacôja mi ojú aarô o ticóla axé é
tinhim ófa babá ibô ódé éinhim.
Pai caçador há sangue nas
folhas Pai caçador há sangue
nas folhas
O pai Orixá está nas florestas, está nas
Florestas o pai e guerreiro caçador. Este
pai
Mmuetuobamseervnate), o,lhelea afoiinm oha
cooperação (em ajudar-nos Primeiro a tornar-se rico
(obter riquezas)
Com o poder do seu arco e flecha, pai das
Florestas e caçador sois vós.
7ª
ô ibô ô lôgum ô a ódé qui ibô ní ô bi igui
ibô euê ófaré níbô lôgum ódé lôgum ódé lôgum
ódé ófaré níbô lôgum ódé.
coque
O arco e a flecha do caçador faz (a caça) contorcer-se Na floresta acima
do rio.
9ª
10ª
uá uô ódé nilêuá ódé qui fíbô auá uô ódé nilêuá ódé qui fíbô
Nós vimos o caçador em nossa casa, O caçador que utiliza
láxé
as miro láê láê ô ni tófa dódé ódé ni
Elematas.
assim tem o axé de ficar na água, O caçador assim tem o axé de
tófa.
ficar na água E sempre tem o arco e flecha para caçar, O caçador
tem arco e flecha.
14ª
15ª
Ofà ní ó gbé wa kòséni Lògún ó Ofà ní ó gbé wa kòséni.
Não crave a sua flecha em ninguém de nós, Logum Não crave a sua
flecha em ninguém.
16ª
17ª
a lôgum é macófa ódé lona
é macófa olôrígum é macó fa.
A Logum não nos recuse o arco e a flecha,
caçador Dos caminhos, não nos recuse o arco e
a flecha,
Chefe que sabe flechar, não nos recuse o arco e a
flecha.
18ª
Aé aé Ode Lògún Ode Lògún ní báàyií Aé aé Ode
Lògún Ode Lògún lofà mòn.
19
ê ê ê ê ê ê lógum dele coque ê ê ê ê ê ê lógum
dele coque
Logum chegou na casa e gritou alto (ê ê...) Ê ... Logum chegou
na casa e gritou alto.
20
aiê oba nixá lógum
dêlêré aiê oba nixá
lógum dêlêuá.
O Rei da terra (lugar) quem escolheu Logum que chegou À sua casa, o
rei da terra quem escolheu Logum que Chegou à nossa casa.
22
lógum ódé cóia cóia lógum ódé cóia cóia ijô ijô fírí laia
có ia. Logum o caçador,
lógum não
ódé castiga,
có ia Logum o caçador,
castiga,
não Quem tem a dança livremente no peito Logum, o caçador,
nã o castiga.
23
lógum uá olórí lógum a lanu a quê unjó lógum uá olórí
lógum a lanu a quê unjó
24
lógum ódé é móófá ô si ôpô lógum ara lógum ódé é móófá ô si
ôpô lógum ara
Logum caçador sois quem conheceis o arco e a flecha E
sustentais o vosso povo.
25
Alá lá láayé é é ode máà nsé, Alá lá láayé é é ode
máà nsé,
Awaaàuàá bòaaba
5ª
quiníjé quiníjé olhudo iemanjá qui a soro
puéléé iá ô dô iá ô dô .
Quem, quem é a dona dos rios? É Yemanjá. A quem nos
dirigimos expressando simpatia. Mãe do rio, mãe do rio.
6ª
Ògún ó Yemonja, Ògún ó Yemonja e lodo e lodo sà wè a Ògún ó
Yemonja. l Iyá àwa sé wè, Yemonja dó Ó rere Yemonja, iyá àwa sé
wè, Yemonja dó ó rere Yemonja.
ôgum ô iémanja ôgum ô iémanja é Iodo é lodo xauéá ôgum ô
iáauá xêué iémanjadô ô rere iémanja, iáauá xêué iémanjadô ô
iémanja /
rere iémanja.
O Rio Ogun é de Yemanjá, o rio Ogun é de Yemanjá. Ela tem o rio, tem
o rio que escolhemos para nos banharmos, O Rio Ogun que é de
Yemanjá. Mã e, vamos nos banhar, Yemanjá que o rio esteja bom,
Yemanjá .
íyá odò si orno gbè ki ènyin àwa oro, íyá odò si orno
gbè ki ènyin àwa oro
iáôdô siómóbê qui énhiim auáôrô iáôdô siómóbê
qui énhiim auá ô rô
Mãe do rio que sustenta os filhos, cumprimentamos A
vós que sois para nó s
sagrada.
íyá ki orno won bí omon eja ele ngbè Wçn darúgbó, íyá ki orno
won bí omon eja Ele ngbè won darúgbó.
ia quiómó uan bi Oman eja éléumbê uan darubô ia quiómó
uan bí Oman eja éléumbê uan darubô .
Mãe, cujos filhos nasceram peixes, senhora que os protegeu Até eles
ficarem velhos. Mãe, cujos filhos nasceram peixes, Senhora que os
protegeu até eles ficarem velhos.
Ògbrèís. à iyá íyá e sogbè íyá dê gbè, Òrisà íyá íyá sogbè iyá dê
orixá iáiá é sobe iádêbê orixá iáiá sobe iá dêbê.
Orixá e mãe, sois a pró xima a chegar para nos Dar proteçã o
10
Awa yó ibà ngbà, ibà ngbà
Àwa y ó ibà ngbà a fé ré ni olúwàse.
auáiô ibáumba ibáumba auáiô ibáumba aféréni oluuaxé.
Nós ficamos satisfeitos (repletos) com as bênçãos Recebidas, bênçãos
recebidas, nós ficamos satisfeitos Com as bênçãos recebidas e nós lhe
amamos,
é a Senhora do axé.
11
K'a máà ro ni ngbà Òrisà ré lodo, e K'a máà ro ni rú ngbà Òrisà ré
12
A kírídò ó ki olüwa odò e iyá kékeré A kírídò ki olüwa odò
e iyá kékeré. Àwajé omon àwajé omon, iyá kékeré A kí ri dó
ó ki olüwa odò, iyá kékeré Àwajé omon àwajé omon, iyá
kékeré.
aquiridô ô qui oluua ôdô é ia quêquêrê aquiridô qui oluua
ôdô é ia
quêquêrê auájé óman auájé óman ia quêquêrê aquiridô ô qui oluua ôdô,
ia quêquêrê auájé óman auájé óman ia quêquêrê.
Nós a cumprimentamos vendo no rio aquela que
é a Senhora do rio (da existência), é a
mãezinha.
Nós somos filhos, ela é vendo
a
Nós
Nós aa cumprimentamos
cumprimentamos vendo no no rio
rio aquela que
mãezinha,
é a Senhora
aquela Que édoa rio, é a mãezinha.
Senhora do rio, é aNós somos
filhos,
mãezinha.
Nós somos filhos, nós somos filhos, ela é
a mãezinha.
13
Yemonja sàgbàwí, sàgbàwírere Yemonja sàgbàwí,
sàgbàwírere Ó sàgbàwírere Yemonja, sàgbàwírere.
iémanja xabauí xabauí rêrê iémanja xabauí xabauí
rêrê ô xabauí rêrê iémanja xabauí rêrê.
Yemanja intercedeu (em nosso favor), intercedeu para o
Nosso bem. Yemanja
binetmer.cYedeemua(nejma
Innotessrcoefdaevuopr)a,rianoterbceemde.u Para o
lyálóòde àwa yó lodo ibà ngbà, lyálóòde, Àwa ààyò lóòde
ibà ngbà.
iálôdê auáiô lodo ibáumba iálôdê auáaiô lôdê
ibá umba.
Senhora da alta sociedade que nos enche de bênçãos No rio, Senhora
da alta sociedade, nós ficamos satisfeitos No rio com as bênçãos
recebidas, favorita, nós aceitamos Vossas bênçãos.
15
Yemonja odò, çmonjé ré, Yemonja odò, çmonjé ré.
iémanja ôdô ó manjéré
iémanja ôdô ómanjéré. Yemanjá do rio somos
seus filhos, Yemanjá do rio somos seus filhos.
16
A odò nílé Yemonja a dó nílé àwa ààyò. a ôdô nilê iémanja adô
nilê auaaiô .
17
E ntó òun gbà ara nitó náà dòjé odò kàwa E ntó, ni to ààyò
náà dòjé odò kàwa, e ntó, Ni to ààyò náà dòjé odò k'àwa, e
ntó.
é untô ôumbará nitó nandôjé ôdô cáuá é untó nitó aiô nandôjé ôdô
cáuá é untó nitó aiô nandôjé ôdô cáuá é untó. Ela conduz, ela salva
(resgata) os corpos e guia no rio, É ao rio que nós cumprimentamos, ela
conduz, nossa guia Favorita, é ao rio que nós cumprimentamos, ela guia,
é a Nossa condutora favorita no rio, é ao rio que nós cumprimentamos.
NÀNÁ
l
Eni koríko odò Id wàlè, omon nílè kò ràjò, Naná ikú ré omon
ràjò, kò ràjò, kò Ràjò, ófélé lê, kò ràjò, Naná ikú ré omon
nílè
Nílè kò
kò ràjò.
éni côricôôdô quiuálé ómónilé
côrajô nana icúré ómónilé côrajô
côrajô cô rajô ô félélé côrajô nana
icúré ó mó nilé cô rajô .
Esteira de capim que cobre o rio e está rente ao chão (charco, pântano),
por onde os filhos da terra (do lugar) Não viajam (transitam). Nana é sua
morte, os filhos da Terra não viajam, não transitam, não viajam, a terra é
fina E frá gil (pode afundar). Não viaje. Nana é sua morte, filhos Da terra
não viajem.
2ª
ÒdiNàná níewà, léwà léwà e
Òdi Naná ní ewà, léwà léwà e ôdi nana ní éuá léuá
léuá ê ôdi naná ní éuá léuá léuá ê.
A outra face (outro lado) de Nana é bonita, A outra face de
Nana é bonita.
3ª
E Naná olúwàiyé e pá e pá E Naná olúwàiyé e pá e pá.
ê nana oluuaiê é pá é pá ê
nana oluuaiê é pá é
pá.
Nana, a Senhora da terra, a
senhora da te ra que mata,
Nana, a Senhora da
terra, a senhora da terra que
é taláiajô oluuôdo quiuajô é taláiajô
oluuôdo quiuajô .
Senhora que pode exasperar-nos numa viagem Senhora
do rio (das margens) quando estamos Viajando.
5ª
6ª
Awa ló bímon ayò Olóko, Naná ayò, Àwa ló bímon ayò Olóko, Naná
ayò.
auá lóbiman aió ólócó nana aió
auá lóbiman aió ólócó nana aió .
Nós podemos tomar outra direção para termos a alegria
Do nascimento de filhos. Nana Ó lócó (aquela que tem
poderes para chamar um parente morto para aparecer
como Egú ngú n), faça-nos felizes; nós podemos tomar outra
direção para termos a alegria do nascimento de filhos.
Nana Ó lócó, faça-nos felizes.
7ª
Naná iyá kò lodo, Naná
e Òrisà, Naná e Naná
a ayò, Naná iyá kò
lodo.
nana iácôlôdô nana é orixá nana é nana aaió
nana iácô lô dô .
Nana, mãe que não tem rio, Nana, Senhora e Orixá, Senhora Nana,
faça-nos felizes, Nana, mãe que não tem rio.
8ª
Òdi Naná ayò ó ibi rin sá-sá ó lóòde, Ó ibin rin sá-
sá, ôdi Naná ayò, Naná ayò Olúwodò sésé.
ôdi nanãaió ô ibirin xaxá ôlôdê ô ibirin xaxá
ôdi nanãaió nanãaió ôluuôdô xéxé.
O outro lado alegre de Nana é que ela pode caminhar firme ao Redor
9ª
10
Ibi rin odàra to sé àwa àárè kò mo ré dide, Ibi rin ódára
to sé a àwa àárè Naná olúwàiyé.
ibirim ódára tôxêauáré cómóré didê
ibirim ódára tôxêauáré nana ô luuaiê.
Ali ela caminha bem, mas para nó s toma-se cansativo, Pois
nã o temos o seu conhecimento para nos mantermos de pé.
Ali ela caminha bem, mas para nó s (pode) tornar-se
cansativo, Nana é a Senhora da terra.
11
Ó iyá wa òré ó níayalóòde, ó iyá wa òré Ó
níayalóòde.
ô íiáua òré ôni aialôôdê ô iáuá òré ôni aialô ô dê.
Ela é a nossa mãe e amiga, ela é Senhora da alta
sociedade.
12
Ni çdun kéèta ti babá ré ikú ó ni òun náà baÀó Tèdó níinú igbó
ó nísè ara ré sé iyálóòde ilú yií.
ni odum quééta ti babáré icúô nioum nan balo tédó niinú ibô
ônixé aráré xê iálôôdê ilú nhii.
No terceiro ano após a morte de seu pai ela refugiou-se e Foi fundar
uma comunidade na floresta, ela tomou-se entre os seus a primeira-dama
(a cabeça da comunidade).
tíman sanfum ómóódé é ti man jéô é tíman
ómóódé
sanfum é ti man 13ª
Senhora
jéô . que sabe ser boa para os filhos dos caçadores,
é ela sabe
ser boa (protege).
14ª
Ó Iyá àbíkú ó, ó iyá àbíkú ó, ó iyá àbíkú ó, Ó iyá àbíkú
ó, àbíkú olóyíyè, ó iyá àbíkú ó Ó iyá àbíkú ó, ó iyá...
ô ia abícú ô ô ia abícú ô ô ia
abícú ô ô ia abícú ô abícu
ô lô iê ô ia abícú ô ô ia abícú ô ô
ia...
Ela é a mã e dos abicú , ela é a mã e dos abicú , Ela é a mã e
dos abicú , ela é a mã e dos abicú , Senhora da
sobrevivência dos abicú (sobreviveu).
15ª
E àbíkú olóyíyè, àbíkú olóyíyè, olóyíyè . Nyin won
yèyé, olóyíyè nyin wçn yèyé.
ÒSÀLÀ
ajalá môôrí môôrí môió ala
fôrican ê agô firimi.
À jàlá fez o meu orí (minha
cabeça), minha cabeça, Me
germinou e fez
crescer, ala que segura e mantém
A minha cabeça.
2
.
béôricô qui ajalá babá ôquê
quiamóré qui ajalá béô ricô .
Assim nã o há orí (cabeça) que nã o saú de (cumprimente)
À jà lá . O pai que está no topo, e nó s o conhecemos e saudá mos
À jà lá , nã o há orí que nã o o faça.
Ajagunã (guerreiro vitorioso) é o mais velho do culto (segredo),
Ajagunã; Ajagunã é o pai, Ajagunã Senhor que entende o dia (antes do
seu começo
— raiar), nosso Rei, Senhor que vê e conhece a magia (o segredo),
Ajagunã
é O pai.
babá ôdê órum é babá ôdê órum é ê babá ôquê babá ôdê órum
é ô . O pai do céu é o Senhor, o pai do céu é o Senhor,
O pai que está acima de todos, o pai do céu é o Senhor.
6
ô puêréquêtê ô puêréquêtê babá ibá ôni ala cô ijéniinha auá ô
puêréquêtê babá .
A vasilha de azeite-de-dendê fresco, a vasilha de azeite-de-dendê
fresco,
pai, é a cabaça que está sobre o ala, não nos castigue. É aquela a vasilha
de azeite-de-dendê fresco, pai.
7
orixá réuá mora babá êê mora babá nilêuáô mora babá epuaêê.
Orixá lindo eu vi, o nosso pai é este, eu vi o Nosso pai em nossa casa,
eu vi o nosso pai, eèpàà! É este (eèpaà! saudação a Oxalá ).
8
!
auá babá quiilêuá auô auá babá ni
epuaêê orixá éréuá auá baba ni
epuaêê.
É nosso pai quem vamos cultuar em
nossa casa (cultuamos) É para o nosso
pai esta saudação; sois um Orixá lindo,
Nosso pai a quem saudámos!
9
axó funfum auábí (ô uábí) ala funfum ti ôrixaunlá aláaiê ajaláô ala
funfum ti ô rixaunlá.
Sobre o pano branco nós nascemos (ou ele nasceu),
ôuú sílé ibim é tôrôrô, babá a fé aba qui é mo auô .
O algodão está sobre a terra (chão) e o vosso caracol O unta (e
consagra), pai, nós queremos encontrar e cumprimentar-vos, pois que
conheceis os segredos do culto.
11
.
éinhim a como dengue ôôrê éinhim a como éinhim a como dengue
ô ô rê
éinhim a como.
Nós somos vossos filhos, manipulados (orientados) com Delicadeza e
bondade, de vós somos
filhos. 12
êbô babá êbô unjéauá êbô babá êbô unjéauá orixá xalá bôriô êbô babá
êbô unjéauá .
Milho branco cozida, pai, estamos comendo milho branco cozido,
Orixá
que nos cobre com seu lençol branco, milho branco cozido Pai,
estamos comendo milho branco
nó s 13
cozido.
éinhiim ri auá ibabóuá ócan, éinhiim ri auá ibábóuá ócan êtutu xê ipadê
xirê côrulê côrulê babá ifá côrulê côrulê babá ifá, é sim xê ipadê xirê
côrulê côrulê babá ifá, côrulê côrulê babá ifá .
Vós vedes a nós e a crença em nossos corações, vós vedes a Nós e a
crença
em nossos corações; façais com que haja Concórdia em nossa reunião
de xirê (para dançar, brincar para os Orixás); que não causeis confusão
na Casa, Pai Ifá. Vos cultuaremos em nossa reunião do xirê, não
causeis confusão em nossa Casa, não causeis confusão em nossa
Casa, Pai Ifá .
14
!
Ò fuurufú êmiré lê babá, babá quérrindê êlêêjibô
(orixá oguinhã),
ô quiilê ifá émójuuá babá, auá ómóinhim é mojubá
auô ,
Ò fuurufú êmiré lê babá , babá quérrindê êlêêjibô ,
ô quiilê ifá émó juuá babá auá ó mó inhim é
mojubá auô . Oluuami emó auô
é a êêpuaê élémóuô êlêêjibô, cmó auô é a êêpuaê
élémó uô
auá ócan émó auô é a êêpuaê.
O ar da atmosfera é o vosso hálito sobre a terra, pai.
Pai que (retornou)
Saudámos, Senhor, que conheceis o que é secreto. Chefe
de È jlgbò ,
A vós que conheceis os segredos (do culto) nós
saudámos,
Senhor,
Que conheceis os segredos dos nossos corações; a vós
que Conheceis os segredos, a nossa saudaçã o.
15
ele babá béré quiô émó auô, ele babá béré quiô émó
auô .
Senhor e pai, começamos a cumprimentar-vos, Sois
aquele que conhece os
segredos (do
culto). 16
.
paoelcohTeeguaromlhoasrasotiberue mfuiimco;
!
ôfurufú é aláiê ô ajalá babá qui iêiê êlêjibô
ilê ire qui ôjué babá êjibôré é môjubáuô,
ôfurufú é aláiê ô ajalá babá qui iêiê êlêjibô ilé
ire qui
ojúé babá êjibôré é môjubáuô, émó auô émóua
ccan
élémóuô é a êpuaê élémóuô émóua ócan babá
émóuô é a êpuaê.
Ar da atmosfera, sois aquele que nos conduz (chefia), Aquele que
molda nossos orí (cabeça), Pai que sobreviveu E tomou-se o Senhor
de È jigbò (Chefe), terra feliz que Pôde vê-lo foi a sua Èjigbò pai; vos
pedimos que
nos abençoe No culto (ao cultuá-lo). Entendeis o culto, entendeis Os
segredos dos nossos corações, Senhor que conheceis os Segredos, nó s
22
.
éni féua ôrô ôluua odó éni féuaa ôrô ôluua
odó éni féua ôrô éni féua ôrô ô béri ó man.
É aquele (pessoa) que deseja o nosso culto
tradicional, Senhor do pilão; é
aquele que deseja o nosso culto tradicional, Senhor do pilão. É aquele
que deseja o nosso Culto tradicional e saúda os filhos.
23
ójó nibi uan nibôôrêó élécómó orixá xirê ójó nibi uan nibôôrêó
élécómó orixá xirê.
Nos dias de nascimentos, somos cobertos por tua benevolência,
Senhor
para quem os filhos de Orixá brincam
(xirê). 24
ônixê aauurê a unlajé ônixê aauurê a unlajé
onixê aauurê ô béri óman ô nixê
aauurê a unlajé babá ônixê aauurê ô béri
ó man.
Senhor que faz com que tenhamos boa sorte e com que Sejamos
grandes; Senhor que faz com que tenhamos boa Sorte e com que
sejamos grandes; Senhor que nos dá o Encantamento da boa sorte,
cumprimenta os filhos. Senhor Que nos dá boa sorte e nos torna
grandes, Pai e Senhor, Que nos dá boa sorte cumprimenta seus filhos.
ólórum a quiibáxéô é babá ôni ólórum a quiibáxé é babá ô ni.
Senhor do céu nós cumprimentamos e pedimos
a bênção a vós, pai; Senhor dos céu nós
cumprimentamos e pedimos a bênção a vós, pai.
27
.
ô fila alaiêô ire ilé auá é babá aauurêô ire ilé auá .
Ó Senhor do mundo que usa ala (lençol, pano branco) Faça nossa
casa feliz, Senhor e pai, dê-nos boa sorte E faça nossa casa feliz.
28
ô duro, ô duro ôni ala éman man ójó ôxô guinhã
éni man man ójó ôxôguinhã éni man man ójó ô xô lufã .
Ele parou para descansar, ele parou para descansar, Senhor do ala,
aquele que entende o dia. é Oxoguinhã, Senhor que tem o
conhecimento e dia É
entendimento do
29
Oxolufã.
éró babá mi xéró, éró mi babá côjáadê éró babá mi xéró, éró mi
babá cô já adê
Propiciação, o pai me propiciou, o pai me propiciou Levando
embora (os
males, pesos
etc.). 30
aráaiê babá
unjcjé babá
môriô aráaiê
babá unjéjé babá
mô riô .
A humanidade foi conduzida serenamente pelo pai, Eu o vi; a
humanidade foi conduzida serenamente Pelo pai, eu o vi.
31
32
ê. miirê miirê babá ólórum babá môriê abáôdô ala sorí auá ô .
Façai-me
ni órum ô feliz,
ônirêfaçai-me
midê babá feliz, pai e ni
môdurô senhor
órumdoô céu,
ônirêPai,
midêeubabá
vos vi,
senhor
mô durôvelho
. No do
céu,pilão,
ó bom ponhai vosso
senhor, ala Sobrepai
eu chegarei, nó s.
vou parar e
descansar. No céu, ó bom senhor, eu chegarei, pai vou parar e
descansar.
33
.
babá ôquê eêpá eêpá ôlôdô babá ôquê eêpá eêpá ô lô dô .
36
a ire a ire babá a ire a ire babá a ire a ire babá a ire a ire babá .
Faça-nos felizes, faça-nos felizes, pai, Faça-nos felizes, faça-nos
felizes pai.
37
aua aláiêêê babá unia êpuaêê aua aláiêêê babá unia
êpuaêê.
Nosso chefe, grande pai, vos saudámos. Nosso chefe, grande pai,
saudámos.
vos
38
é iinhê
niifá éró
é iinhê
niifá éró
oxalá
quiô
môxaqué
39
oxalá qui
aua uurê
ê
auurêô
oxalá babá qui a féé jóuó a auurêô
babá qui.a fé éninhim éninhim a puê é
cô jadêô
irunmalé,
Aquele queéninhim a puêcom
sobreviveu é irunmalé.
a propiciação de Ifá, Aquele que sobreviveu
Dê-nos boa sorte, pai,
com a propiciação nósOxalá
de Ifá; desejamos e vos
vos saudámos, ele acariciou-me. Oxalá
pedimos por favor, Dê-nos boa
que Nos dá boa sorte. Oxalá leve embora os nossos pesos.
sorte, pai, nós vos amamos e a vós chamamos
Senhor dos irunmalé.
40
ala ô ala ôrô ala eêpá babá ala ô ala ôrô ala
eêpá babá .
O pano branco, o pano branco é sagrado, O pano branco vos saúda,
pai! 41
.
Yéwà , Yéwà a má a jó , Yé wà ,
lésè
Àwa má sá Yéwà a má sá
A mò ré lé o, awa má sá
Yéwà A má sá a mò ré lé
nossa casa.
A sé yin, sé yin, a ni
ni omo
Iyá t´olodé, a ni
ni omo
Nós descendemos
de vós,
descendemos de
vós, somos filhos
somos filhos 5
ilé o
wa ilé
Fun ní gbè é ni Yéwà, dé
wa ilé
Yéwà alágbe, ológbón obìnrin,
ayé
Ìrokò, Ìrokò, ye o
Yéwà tété ki o má ló sé sé
Iroco, Iroco, ó mã e.
10
Akíkonjú mi, yo yòrò
me desfiz em lá grimas.
11
o mà
e mantém permanentemente .
Yèyé ké ye kan ké, omo ló Yewà ó
podermos alcançá-la,
13
Ó filhos de Ewá ,
Ewá é aquela que dá benesses
permanentes.
CANTIGAS DE OBÁ
1
Obà ló ojà, là ó
jé Obà ló ojà, là
ó jé
T´inú ojà pààrá
mòn inú ojà là ò
jé.
2
E olúwo é m´`a si ò ni là jé
Obà ayaba ó , l´obà gbogbo
rere A ri é kó
È ObaaSé enahroairnahdao,
Obà eléèkó a jà
sodi Obà eléèkó a
jà sodi Olú wo
Obà a ò pó .
Obà ayaba eléèkó a
jà sodi
Obá lutou e fortificou
Eléèkó Obá lutou e
fortificou Eléèkó
Obá é senhora do culto e
nosso suporte
Obá, a rainha que lutou e
fortificou Eléèkó
4
Fí wéré Obà ló
wéré Fí wéré Obà
ló wéré
5
Èrú gbogbo won gbé l´awo, eru
gbogbo Èrú gbogbo won gbé l´awo,
eru gbogbo
Obà, Obà bèrù iyá ló ode.
7
Obà, Obà, Obà ojowú
orisá Eketà aya Sangó
Ó tori owú ò kólà sí
gbogbo ara
8
Ó dírònú ajá
Ajá gbé kookó l
´anu Ó dírònú ajá
Won gbòkò l`ówó
Obà
Ò dírònú
Obà Ò rò to
ba rújú E ké
sí Obà
Obà ló wéré,
Obà abo
wéré
O cão ficou
preocupado
O cão carregou uma batata na
boca Roubaram o marido de
Obá ,
Obá entristeceu.
Para um caso em que não se sabe como
resolver, Chamem Obá, a esposa de Sangó .
O sin nile Ogun awa
Akoro Mobo uré Iroko
Ogun ó nirê mobo uré ô
Awa de le a oio
Éró ti tó aye awa de
nã Awa de le a oio
oniê
03
Lésé ko ma fo, lésé Orixá
Lésé ko ma fo, lésé
Orixá Orixá wéré wéré
Lésé ko ma fo, lésé
Orixá.
Ao encontrarmos
perguntamos ao
Senhor da Casa
pelo dinheiro
09
AO jé okyaourifi ji nãye
A oyo fi ji nãye
O jé kauri
Anabuku araiye
o
Senhor, chega-nos em
casa o seu título
SAeqnuheoler,qcuhegnaó -