Você está na página 1de 7

28/06/2015 RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSPTheInternationalClassificationofPublicHealthNursingPracticesCIPESC:apedagogicaltoolfor

RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSP
PrintversionISSN00806234

Rev.esc.enferm.USPvol.46no.3SoPauloJune2012

ServicesonDemand
Article
textinEnglish

http://dx.doi.org/10.1590/S008062342012000300032

English(pdf)|Portuguese

RELATODEEXPERINCIA

(pdf)
English(epdf)|Portuguese
(epdf)

ClassificaoInternacionaldasPrticasde
EnfermagememSadeColetivaCIPESC:
instrumentopedaggicodeinvestigao
epidemiolgica

Articleinxmlformat

Automatictranslation

ClasificacinInternacionaldelasPrcticasde
EnfermeraenSaludColectivaCIPESC:instrumento
pedaggicodeinvestigacinepidemiolgica

Sendthisarticlebyemail

Articlereferences
Howtocitethisarticle
CurriculumScienTI

Indicators
CitedbySciELO
Accessstatistics

LciaYasukoIzumiNichiataIMariaClaraPadovezeIISuelyItsuko
CiosakIIIAnnaLuizadeFtimaPinhoLinsGryschekIVngela
AparecidaCostaVRenataFerreiraTakahashiVIMariaRita
BertolozziVIINbiaVirgniaD'vilaLimeiradeArajoVIIIrica
GomesPereiraIXVniaFerreiraGomesDiasXMarciaReginaCubasXI
I Enfermeira.ProfessoraAssociadadoDepartamentodeEnfermagemem

Relatedlinks
Share
More
More
Permalink

SadeColetivadaEscoladeEnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.
SoPaulo,SP.Brasil.izumi@usp.br
II Enfermeira.ProfessoraDoutoradoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEscolade
EnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.SoPaulo,SP,Brasil.padoveze@usp.br
III Enfermeira.ProfessoraAssociadadoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEscolade
EnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.SoPaulo,SP,Brasil.siciosak@usp.br
IVEnfermeira.ProfessoraDoutoradoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEscolade
EnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.SoPaulo,SP,Brasil.gryschek@usp.br
VEnfermeira.MestreemSadePblica.EnfermeiraChefedoServioEspecialdeSadedeAraraquarada
FaculdadedeSadePblicadaUniversidadedeSoPaulo.SoPaulo,SP,Brasil.aapcosta@sc.usp.br
VI Enfermeira.ProfessoraAssociadadoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEscolade
EnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.SoPaulo,SP,Brasil.rftakaha@usp.br
VII Enfermeira.ProfessoraAssociadadoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEscolade
EnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.SoPaulo,SP,Brasil.mrbertol@usp.br
VIII Enfermeira.Professora.MestreemEnfermagempelaEscoladeEnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.
SoPaulo,SP,Brasil.naraujo@usp.br
IXEnfermeira.MestreemEnfermagempelaEscoladeEnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.Especialista
emLaboratriodeEnsino,PesquisaeExtensodoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEscola
deEnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.SoPaulo,SP,Brasil.egpereira@usp.br
XEnfermeira.MestrandaemEnfermagemdaEscoladeEnfermagemdaUniversidadedeSoPaulo.Especialista
emLaboratriodeEnsino,PesquisaeExtensodoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEscola
deEnfermagemdaUniversidadedeSoPauloSoPaulo,SP,Brasil.vaniagd@usp.br
http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S008062342012000300032&script=sci_arttext

1/7

28/06/2015 RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSPTheInternationalClassificationofPublicHealthNursingPracticesCIPESC:apedagogicaltoolfor
XI Enfermeira.ProfessoraDoutoradoProgramadePsGraduaoemTecnologiaemSadedaPontifcia

UniversidadeCatlicadoParan.Curitiba,PR,Brasil.marciacubas@gmail.com
Correspondncia

RESUMO
ACIPESCuminstrumentodetrabalhodoenfermeiroemSadeColetiva,quevisaapoiarasistematizao
desuaprticaassistencial,gerencialedeinvestigao.tambm,instrumentalpedaggicopotenteparaa
formaoequalificaodeenfermeiroscomprometidoscomoSUS.Noensinodasdoenastransmissveis,o
usodaCIPESCauxiliaaanlisesobreasintervenes,aoestimularoraciocnioclnicoeepidemiolgicodo
processosadedoenaedasnecessidadesdesadedosindivduos,famliasegrupossociais.Comopropsito
dedesenvolverrecursosdidticosparagraduaodeenfermagemeestimularareflexosobreoprocessode
trabalhodeenfermagem,esteartigoapresentaorelatodeumaexperinciadeaplicaodaCIPESC,tomando
comoexemploameningitemeningoccica.
Descritores:ClassificaoDoenastransmissveisMeningitebacterianaSadepblicaEnfermagemem
sadepblica
RESUMEN
LaCIPESCesuninstrumentodetrabajodelenfermeroenSaludColectivaquebuscaapoyarlasistematizacin
desuprcticaasistencial,gerencialydeinvestigacin.Estambinuninstrumentopedaggicopotenteparala
formacinycalificacindeenfermeroscomprometidosconelSUS.Enlaenseanzadelasenfermedades
transmisibles,elusodelaCIPESCayudaalanlisisdelasintervencionesrealizadas,alestimularel
razonamientoclnicoyepidemiolgicodelprocesosaludenfermedadydelasnecesidadesdesaludindividuales,
familiaresysociales.ConelpropsitodedesarrollarrecursosdidcticosparaelcurrculodeEnfermeray
estimularlareflexinsobreelprocesodetrabajodeEnfermera,esteartculopresentaelrelatodeuna
experienciadeaplicacindelaCIPESC,tomandocomoejemplolameningitismeningoccica.
Descriptores:ClasificacinEnfermedadestransmisiblesMeningitisbacterianaSaludpblicaEnfermeraen
saludpublica

INTRODUO
AClassificaodasPrticasdeEnfermagememSadeColetiva(CIPESC)umprojetodesenvolvidopela
AssociaoBrasileiradeEnfermagem(ABEn),entre1996e2000,comocontribuiobrasileiraClassificao
InternacionalparaasPrticasdeEnfermagem(CIPE),queresultouuminventriovocabularnocampoda
SadeColetiva(1).
Frentegrandediversidadedetermosutilizadospeloscomponentesdaenfermagem,acreditasesera
CIPESC,umaferramentapotenteparaapadronizaodalinguagememEnfermagememSadeColetiva
(ESC),contribuindoparaasistematizaodaassistncia.
Constituisenummeio/instrumentodotrabalhodoenfermeiro,aosistematizaroselementosdesuaprtica,
possibilitandodarvisibilidade,tantodopontodevistaassistencial,quantodagernciaedainvestigao(23).
ACIPESCcompreendequeoprocessosadedoenaresultadaformacomoasociedadeseorganizaecomo
osgrupossociaisreproduzemse,emtermosdesuascondiesdetrabalhoevida(4).Destaforma,oinventrio
possuitermosquepodemexpressarprticasdeenfermagemancoradasnestatica.
Almdestesaspectos,aCIPESCuminstrumentalpedaggicopotenteparaaformaoequalificaode
enfermeirosbrasileiroscomprometidoscomodesenvolvimentodoSistemanicodeSade(SUS).Noque
tangeparticularmenteaoensinodasdoenastransmissveis(DT)naenfermagem,ousodaCIPESCpode
apoiar,deformasistemticaaproposiodasintervenes,aoestimularodesenvolvimentodoraciocnio
clnicoeepidemiolgico,naanlisedoprocessosadedoenaedasnecessidadesdesadedosindivduos,
famliasegrupossociais.
NointuitodedesenvolverrecursosdidticosparaoensinodasDTnagraduaodeEnfermagemeestimulara
reflexosobreoprocessodetrabalhodaassistnciadeenfermagemnessarea,esterelatodescreveuma
experinciadeaplicaodaCIPESC,emumcasoclnicodemeningitemeningoccica.
http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S008062342012000300032&script=sci_arttext

2/7

28/06/2015 RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSPTheInternationalClassificationofPublicHealthNursingPracticesCIPESC:apedagogicaltoolfor

Aescolhadestecasoenvolveuosseguintesaspectos:magnitudeepidemiolgicanocenrionacionalgravidade
eopotencialparadisseminaodadoenariscodeocorrnciadesurtosaesvoltadasaoseucontroleque
abrangemadimensodosindivduos,famliasegrupossociaisnecessidadedeaesparaaavaliaode
contatoscomvistasindicaodeprofilaxiaeinterrupodacadeiadetransmissoeoenvolvimentodos
diferentesserviosdesadequecompemarededeatenoemsade,daatenobsicaespecializada
(ambulatorialehospitalar).

PROCESSODEAPROPRIAODEUMAMETODOLOGIAPARAUSODACIPESC
PesquisadoresedocentesenvolvidoscomatemticadasDT,tmempreendidoesforosparaaperfeiola,
quantoaoscontedostericoprticos(56)esuasestratgiaspedaggicas(7).VisandoutilizaraCIPESCno
ensinodasDT,em2009,foicriado,umgrupodetrabalhonaEscoladeEnfermagemdaUniversidadedeSo
Paulo(EEUSP),compostopordocentesdadisciplinadegraduaoEnfermagememDoenasTransmissveisea
SadeColetiva,porenfermeirasdoDepartamentodeEnfermagememSadeColetivadaEEUSPeenfermeiras
dasUnidadesBsicasdeSadedaSupervisodeSadedoButantdaSecretariaMunicipaldeSadedeSo
Paulo,doServioEspecialdeSadedeAraraquaradaFaculdadedeSadePblicadaUSPedaCoordenadoria
deAssistnciaSocialdaUSP.
Houveassessoriatcnicainicialrealizadaporumaespecialista,paraembasamentosobreautilizaoterica,
prticaepedaggicadaCIPESC.Posteriormente,foramelaboradoscasosclnicosdepacientescom
diagnsticossuspeitosouconfirmadosdeDT.Oscasosforamdiscutidosnogrupodetrabalho,aplicandoseuma
sequnciametodolgicapropostapelaassessoriatcnica(1),eutilizandoaCIPEverso2.0(8)eoinventrio
vocabulardaCIPESC(9).
Combasenoestudodecasosobremeningitemeningoccica,asetapasaplicadasobedeceramaoitopassos:1)
seleodasexpresses,palavraseinformaesmaisrelevantes2)classificaodasinformaesselecionadas
empotenciaisdedesgaste/problemase/oupotenciaisdefortalecimento(dosindivduos,famliasegrupos
sociais)3)organizaodasinformaes,segundoasnecessidadesafetadase/ouenvolvidas4)seleodeat
trsnecessidadesprioritriasparaintervenonomomentoinicialdoatendimentoeescolhadostermosdoEixo
FocodaCIPE2.0(naausnciadeumtermocapazderepresentarofocodeatenodaenfermagemnesta
classificao,realizaraescolhadeumtermodoEixoFoconoinventriovocabulardaCIPESC)5)seleode
termosdoEixoJulgamentoadequadosaostermosdoEixoFoco,anteriormenteselecionados6)construodo
enunciadodosdiagnsticosdeenfermagem,pelacomposioentreostermosdoFocoeJulgamento7)
descriodosresultadosesperados,utilizandoamesmacomposiodetermos,ouseja,FocoeJulgamentoe,
8)elaboraodalistacomasintervenesdeenfermagemparacadadiagnstico.
Emrelaoaosegundopasso,cabedestacaroconceitoatribudopelogrupodetrabalhosobrepotenciaisde
desgaste/problemasepotenciaisdefortalecimento.Considerasequesodimensesdamesmarealidade,
entretanto,parafinalidadedidtica,soapresentadasseparadamente.Comoperfazemumatotalidade/parte
dinmica,adependerdacondioexistentenumamesmasituao,oraseconstituicomoproblema,oracomo
potncia.Entendesequepotenciaisdedesgaste/problemasepotenciaisdefortalecimento,expressammltiplas
dimensesdarealidadeedizemrespeitoscondiesamplasdevidaedesadedosindivduos,dasfamlias,
dosgrupossociaisedosprocessosmaisgeraisdeestruturaodasociedade(4).Damesmamaneira,so
compreendidasasnecessidadesdesade.Ogrupodetrabalhoentendequeestassosocialehistoricamente
determinadas.Concretizamsenosindivduosdemaneiradesigual,apartirdolugarqueocupamnareproduo
social (10).
Nessesentido,asnecessidadesdesadesonecessidadesimpostaspelavidasocial,ouseja,nose
restringemaquelasreferidasaombitodoindivduo,nosseusaspectosbiopsicossocial.Estaconcepo
confrontasecomaprticaconcretadosEnfermeirosnosserviosdesade,namedidaemquedemodogeral,
estastmcomobasearespostasNecessidadesHumanasBsicas,modeloconceitualdesenvolvidoporWanda
deAguiarHortae,apesardassuaslimitaes,optousenesteensaio,iniciarporestaabordagem(11),das
necessidadesafetadas.

AAPLICAODOMTODOEMUMCASODEMENINGITE
1)Seleodasexpresses,palavraseinformaesmaisrelevantes
Apsaleituraatentadocaso,foramsublinhadasasexpresses,palavraseinformaesmaisrelevantessobre
otempodecorridoentreoinciodossintomaseaprocurapelaassistnciaosprincipaissintomasinformaes
sobreascondiesdetrabalhoevidapossveiscomunicantesserviosdesadeacessadoseoutras(Quadro
1).
Nestahistria,oSr.Jooesuafamliaestoinseridosnumdeterminadocontextosocialdenecessidadesde
sade.Aclassificaoutilizadapeloenfermeiroduranteaassistnciadeveconterostermoscapazesde
capturareexporospotenciaisdefortalecimentoededesgastequecontriburamparaoproblemadesadedo
http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S008062342012000300032&script=sci_arttext

3/7

28/06/2015 RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSPTheInternationalClassificationofPublicHealthNursingPracticesCIPESC:apedagogicaltoolfor

SrJoo.
2)Classificaodasinformaesselecionadasempotenciaisdedesgaste/problemasepotenciaisde
fortalecimento
Posteriormente,asinformaesrelevantesforamagru
padassegundoospotenciaisdedesgaste/problemase
potenciaisdefortalecimento:
2.1)Potenciaisdedesgaste/problemas
Fortedordecabeaegripe:sintomasdeadoecimentoTomouAAS:automedicao,principalmenteporque
contraindicadonaatualsituaoepidemiolgicadadengueMoranumbarracodeumcmodo(...)emuma
favela:localvulnervelqueexpressapotencialsituaoderiscoTrabalhacomoajudantegeral:ocupaono
qualificadaMdicoqueoatendeudissetratarsedesinusite,deulheAASeoencaminhouparacasa:
investigaoclnicabaseadaapenasnossintomasreferidospelopacienteBarraco(dairm)deumcmodona
mesmafavela:localinsalubreecompotencialsituaoderisco(airm)moracomomaridoequatrofilhosde
13,10,9e4anos:aglomeradodepessoas,potencialparatransmissodadoenaNofoitrabalhar.Voltouao
PSM(...)mdicodissetratarsedecervicalgia(...)antiinflamatrio:adoecimentoocasionouabsentesmono
trabalho.Seuproblemanofoiresolvido,faltadeinvestigaodiagnstica,denotaqualidadeprecriado
serviodesadeMadrugadadasextafeira(...)vmitoserigideznanuca,voltoupelaterceiravezaoPSM
(...)mdicoreforouahiptesedecervicalgia:faltadeinvestigaodiagnsticaedequalificaodo
profissionalInciodamanhdasextafeira(...)trocadoplanto(...)mdicoqueentrouexaminouoe(...)
quadroclnicodecefalia,nusea,vmitoerigidezdenuca:sinaisindicativosdemeningite(...)Alta
incidnciademeningitenacidade(...):maiorriscodeinfecoefalhanavigilnciaepidemiolgica.
2.2)Potenciaisdefortalecimento
Quartafeira:informaotilparaaidentificaodeinciodossintomasFoideitarse:repousoMora(...)com
umirmo:tmumamoradiaeapoiodafamliaTrabalha:acessarendaProntoSocorroMunicipaldefcil
acesso:disponibilidadedeequipamentodesadeparaatendimentodeurgnciaefacilidadedeacessoIrm,
(...)haviaacompanhadoaomdico,achoumelhoreleirparaacasadela:rededeapoioNamadrugada(...)
procurouPSM:autonomiaparabuscarcuidadodeurgnciaVoltoupelaterceiravezaoPSM:disponibilidadede
equipamentodesadeparaatendimentodeurgnciaefacilidadedeacessoEncaminhadodeambulnciaao
hospital:disponibilidadederecursopararemoo:atenoimediataTreinamento(...)levantouahiptesede
meningite,solicitandoaolaboratriodereferncia,coletadelquor,queteveresultadopositivoparameningite
meningoccica:avaliadoporprofissionalcapacitado,disponibilidadedelaboratrioderefernciaparao
esclarecimentodiagnstico.
3)Organizaodasinformaes,segundoasnecessidadesafetadase/ouenvolvidas
Oterceiropassodizrespeitoorganizaodasnecessidadesafetadase/ouenvolvidas,quenocasorelatado,
soclassificadascomo:
3.1)Necessidadepsicobiolgicateraputica:buscaraajudaprofissionalparaauxiliarnocuidadoasadecom
oobjetivodepromover,mantererecuperarasade.
Potenciaisdedesgaste/problemas:quartafeirafortedordecabeaegripetomouAASMdicoqueoatendeu
dissetratarsedeumasinusite,deulheAASeoencaminhouparacasaVoltouaoPSM(...)mdicodisse
tratarsedecervicalgia(...)antiinflamatrioMadrugadadasextafeira(...)vmitoserigideznanuca,voltou
pelaterceiravezaoPSM(...)mdicoreforouahiptesedecervicalgiaInciodamanhdasextafeira(...)
trocadoplanto(...)mdicoqueentrouexaminouoe(...)quadroclnicodecefalia,nusea,vmitoerigidez
denuca.
Potenciaisdefortalecimento:prontosocorromunicipaldefcilacessonamadrugada(...)procurouPSM
Treinamento(...),levantouahiptesedemeningite,solicitandoaolaboratriodereferncia,coletadelquor,
queteveresultadopositivoparameningitemeningoccicaEncaminhadodeambulnciaaohospital.
3.2Necessidadepsicobiolgicasonoerepouso:manterduranteumcertoperododirio,asuspensonatural,
peridicaerelativadaconscinciacorpoementeemestadodeimobilidadeparcialoucompletaeasfunes
corporaisparcialmentediminudascomobjetivodeobterrestaurao.
Potenciaisdedesgaste/problemas:Pensandotratarsedegripe,tomouAAS.
Potenciaisdefortalecimento:Foideitarse.
3.3Necessidadepsicobiolgicaseguranafsicaemeioambiente:manterummeioambientelivredeagentes
agressoresvidacomobjetivodepreservaraintegridadepsicobiolgica.
Potenciaisdedesgaste/problemas:Moranumbarracodeumcmodo(...)emumafavelaIrmmoranum
barracodeumcmodonamesmafavelacomomaridoequatrofilhosde13,10,9e4anosAltaincidnciade
meningitenacidade.

http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S008062342012000300032&script=sci_arttext

4/7

28/06/2015 RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSPTheInternationalClassificationofPublicHealthNursingPracticesCIPESC:apedagogicaltoolfor

Potenciaisdefortalecimento:ProntoSocorroMunicipaldefcilacesso.
3.4Necessidadepsicobiolgicaregulaoneurolgica:preservare/ourestabelecerofuncionamentodo
sistemanervosocomoobjetivodecontrolarecoordenarasfuneseatividadesdocorpoealgunsaspectosdo
comportamento.
Potenciaisdedesgaste/problemas:Madrugadadasextafeira(...)vmitoserigideznanuca,voltoupela
terceiravezaoPSM(...)mdicoreforouahiptesedecervicalgiaInciodamanhdasextafeira(...)troca
doplanto(...)mdicoqueentrouexaminouoe(...)quadroclnicodecefalia,nusea,vmitoerigidezde
nuca.
Potenciaisdefortalecimento:voltoupelaterceiravezaoPSMmdicoqueentrouexaminouo.
3.5Necessidadepsicossocialliberdadeeparticipao:agirconformeasuaprpriadeterminaodentrode
umasociedadeorganizada,respeitandooslimitesimpostospornormasdefinidas(sociais,culturais,legais).
Potenciaisdedesgaste/problemas:Trabalhacomoajudantegeral.
Potenciaisdefortalecimento:Trabalha.
3.6Necessidadepsicossocialgregria:viveremgrupocomobjetivodeinteragircomosoutroserealizar
trocassociais.
Potenciaisdedesgaste/problemas:Irmmoracomomaridoequatrofilhosde13,10,9e4anosnumbarraco.
Potenciaisdefortalecimento:Mora(...)comumirmoIrm,(...)haviaacompanhadoaomdico,achou
melhoreleirparaacasadela.
3.7Necessidadepsicossocialamoreaceitao:tersentimentoseemoesemrelaospessoasemgeral
comoobjetivodeseraceitoeintegradoaosgrupos,deteramigosefamlia.
Potenciaisdedesgaste/problemas:nenhum
Potenciaisdefortalecimento:Mora(...)comumirmoIrm,(...)haviaacompanhadoaomdico,achou
melhoreleirparaacasadela.
NaanlisedasNecessidadesHumanasBsicasfoipossvelobservarqueasnecessidadessociaisficamdiludas
emseuconjuntoe,paracontemplaraamplitudedasprticas,exigeseaincorporaodeoutrosreferenciais,
comoodaSadeColetiva,queconsideraaspolticasvoltadasprevenoecontroledasDT,reflexoda
presenadoEstado.
4)Seleodeattrsnecessidadesprioritriasparaintervenonomomentoinicialdoatendimento
Noquartopassodomtodo(Quadro2),devemserpriorizadasattrsnecessidadesparaintervenono
primeiroatendimento.Nocasorelatadoforamidentificadasasnecessidadesdeteraputica,seguranafsicae
meioambienteeregulaoneurolgica.Aescolhadasnecessidadesforamconsensuadaspelogrupode
trabalho,considerandoseaprioridadeparaoprimeiroatendimentodoSrJooeaurgnciarequeridaem
termosdepotencialtransmissibilidadedadoena.
ParaconstruodasintervenesalmdalistagemdisponibilizadapeloinventrioCIPESC,foiutilizadacomo
baseanorma18.104/2003daOrganizaoInternacionaldeNormalizao(InternacionalOrganizationof
StandardisationISO),quegaranteousoearticulaodaterminologiadeEnfermagemcomoutros
profissionaisdesade,contribuindoparaoavanodosregistroseletrnicos(12).
Oeixofocodaprticareadeatenorelevanteparaaenfermagemomesmoparaasnecessidadesde
sadeteraputicaeregulaoneurolgica.Porsuavez,oeixojulgamentoopinioclnicaoudeterminao
relacionadaaofocodaprticadeenfermagem,limitaseseguranafsicaeambiente,conformeindicadono
Quadro2.
5)Construodosdiagnsticosdeenfermagem,descriodosresultadosesperadoseelaboraoda
listacomasintervenesdeenfermagemparacadadiagnstico
Osdiagnsticosdeenfermagemrepresentamoestadodousuriocomseusproblemas,necessidadese
potencialidades(9).AconstruodosDiagnsticoseResultadosdeEnfermagem,aCIPEsugereainclusode
umtermodoEixoFocodaPrticaedeumtermoparaoEixoJulgamento.Nessesentido,oResultadoEsperado
seramedidaoucondiodeumdiagnstico,numintervalodetempo,apsumainterveno.Naconstruo
dasIntervenesdeEnfermagemdevemserincludosumtermodoEixoAoetermosdequalqueroutroeixo,
comexceodoEixoJulgamento,comafinalidadedeproduzirumresultado.
ComopodeserverificadonoQuadro3,tratasedeumasistematizaodoconhecimentodeenfermagem,
orientadoproposiodeintervenes.OusodeumaclassificaodetermosedoinventrioCIPESC,como
ancoragemparanominardiagnsticosdeenfermagem,apiamoraciocnioclnicoepossibilitamamplavisodo
cuidadoemrelaoaopacienteeaogrupoaoqualpertence.Assim,nodeveserperdidaaperspectivade
http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S008062342012000300032&script=sci_arttext

5/7

28/06/2015 RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSPTheInternationalClassificationofPublicHealthNursingPracticesCIPESC:apedagogicaltoolfor

atuaonasdemaisdimensesdarealidadeobjetiva,quesereferemdimensoparticularformacomose
reproduzotrabalhoeavidaenadimensoestrutural,nestecaso,contribuioparaareorganizaodas
prticasnosserviosdesadepercorridospeloSr.Joo.

CONCLUSO
Aslimitaesdogrupodetrabalhoestiveramrelacionadaspoucahabilidadenaoperacionalizaoda
classificaoCIPESC,oqueexigiuumtemposignificativoparaconsensuaranomenclaturapertinente,
sinalizandoqueesseprocessodevesercontnuoparamaioraprofundamento.
OusodoinventrioCIPESCedaCIPEpermitiramaidentificaodasnecessidadesdesadediretamente
vinculadasaoSrJooeaotrabalhoemrede,almdadetecodepontosquedevemserreorganizadosno
processodeproduoemsade.
ConsiderasequeautilizaodaCIPESCnorteiaaelaboraodepadresdecuidadosemenfermagem,
propiciandosuaaplicao,deformauniversalpelosenfermeiros.Essapadronizaotrazagilidadeeprontido
nadefiniodediagnsticoseintervenes,almdepossibilitaraavaliaodaqualidadedaassistnciade
enfermagemeousodeumrepertriocomum,quetrazapossibilidadededilogonombitointernacional,
aindaqueoscontextosculturais,sociaisedesadesejamdistintos.Possibilita,ainda,interlocuocomos
demaismembrosdaequipe,aovalersedetermostcnicoscorrentesnareadasade.

REFERNCIAS
1.EgryEY,CubasMR.OtrabalhodaenfermagememsadecoletivanocenrioCIPESC:guiapara
pesquisadores.Curitiba:ABEnSeoParan2006.[Links]
2.CubasMR,EgryEY.ClassificaoInternacionaldePrticasdeEnfermagememSadeColetivaCIPESC.
RevEscEnfermUSP.200842(1):1816.[Links]
3.BezerraSTF,CoelhoMMF,SilvaLF,FreitasMC,GuedesMVC.NursingactionsattheCIPESCprojectabout
educativepracticeforhypertensiveclients:anexploratorystudy.OnlineBrazJNurs[Internet].2006[citado
2011jul.22]5(2).Disponvelem:
http://www.objnursing.uff.br/index.php/nursing/article/view/353[Links]
4.EgryEY.Sadecoletiva:construindoumnovomtodoemenfermagem.SoPaulo:cone1996.
[Links]
5.MargaridoSA.Situaodoensinodasdoenassexualmentetransmissveisnoscursosdegraduaoem
enfermagemdoMunicpiodeSoPaulo.RevEscEnfermUSP.198115(3):27584.[Links]
6.ArajoMRN,ChomprRR.SituaodoensinodaenfermagememdoenastransmissveisnoBrasil.RevEsc
EnfermUSP.198418(2):10111.[Links]
7.NichiataLYI,BorgesALV,ZoboliELCP.Enfermagememsadecoletiva:odiagramadecontrolecomo
estratgiadeensinodevigilnciaepidemiolgicadasdoenastransmissveis.REMERevMinEnferm.
20059(4):36770.[Links]
8.CubasMR,SilvaSH,RossoM.ClassificaoInternacionalparaaPrticadeEnfermagem(CIPE):uma
revisodeliteraturaRevEletrEnferm[Internet].2010[citado2011jul.22]12(1):18694.Disponvelem:
http://www.revistas.ufg.br/index.php/fen/article/view/9536/6606[Links]
9.ConselhoInternacionaldeEnfermagem.CIPEbeta2ClassificaoInternacionalparaasPrticasde
Enfermagem.Trad.deHeimardeFtimaMarin.SoPaulo2003.p.2146.[Links]
10.HellerA.TeoriadelasnecesidadesemMarx.2ed.Barcelona:Peninsola1986.[Links]
11.BenedetSA,BubMBC.Manualdediagnsticosdeenfermagem:umaabordagembaseadanateoriadas
necessidadeshumanasbsicasenaclassificaodaNANDA.2ed.Florianpolis:Bermcia2001.
[Links]
12.OrdemdosEnfermeiros.LinhasdeorientaoparaaelaboraodecatlogosCIPE.Lisboa2009.
[Links]

Correspondncia:
LciaYasukoIzumiNichiata
http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S008062342012000300032&script=sci_arttext

6/7

28/06/2015 RevistadaEscoladeEnfermagemdaUSPTheInternationalClassificationofPublicHealthNursingPracticesCIPESC:apedagogicaltoolfor

Av.Dr.EnasdeCarvalhoAguiar,419
CEP05403000SoPaulo,SP,Brasil
Recebido:22/09/2011
Aprovado:11/12/2011

Av.Dr.EnasdeCarvalhoAguiar,419
05403000SoPauloSP/Brasil
Tel./Fax:(5511)30617553

reeusp@usp.br

http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S008062342012000300032&script=sci_arttext

7/7

Você também pode gostar