Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
Tecnologiaeconhecimentoladoalado
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL
1DEJUNHODE20151DEJUNHODE2015 ~ ANHANGUERAARQUITETURAA
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/capa.jpg)
DOBARROCO
MovimentoartsticoculturalSurgidoaprincpionaItliaentreonaldoSec.XVIseestendendoat
omeiodoSec.XVII,primeiroempasesdepredominnciacatlicaimpulsionadopela
contrarreforma,edepoisumtantoalteradonoorienteepasesprotestantes.
ObarrocoumestiloartsticoquesediferenciadeseuantecessoroRenascimento,poisesteprimava
pelamoderao,austeridadeeharmonia,enquantoqueoBarrocoeramarcadopelodinamismo,
contrastesmarcantes,dramaticidadeexacerbada,opulncia,exubernciaemaiorrealismo,
frequentementevoltadoespiritualidade.
Maisqueummovimentoartstico.Inuenciadograndementepelacontrarreforma,oBarrocoera
marcadopelacontradioentreoprofanoeosagrado,acarneeoesprito,buscavaumanovaforma
deentenderomundo,Deuseohomem,sendodefatoumnovoperodohistrico,bemcomo,nova
realidadesociocultural,semprebuscandoasuperaopelacriaodeobrasoriginais.
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
DAARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL
1/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
DAARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL
OmovimentoBarrocoseiniciaemPortugalnosculoXVporvoltadoano1600,assim,tardiamente
emrelaoaorestodaEuropa.Talfatosedeu,pois,Portugalviviaumregimeabsolutistaemrazo
dodomnioEspanholqueprovocouumacriseeconmica,polticaedeidentidadesocial,ondepara
tentarpreservarsuaidentidadesocioculturalosPortuguesessefecharamparaorestodaEuropa.
OutraquestoimportanteparaoestilotopeculiarnaarquiteturabarrocaemPortugalofatodea
culturaportuguesanapocabuscarsediferenciardosmovimentosnaEspanha,bemcomo,pelofato
deareformaprotestantenotertidorepercussoemPortugal,assim,omovimentoBarrocoligado
contrarreforma(igrejacatlica),seinstaloutardiamenteemPortugal.
NalinhadasrazesparaseentenderascaractersticasprpriasdomovimentoemPortugal,hofato
dequeaarquiteturanoestiloBarroconecessitavadedinheiroquePortugalnodispunhapoca,
pois,atravessavaperododecrisenanceiracomadominaoespanholaeaperdadasriquezas
vindasdecolniascomooBrasil,aexemplopelodomnioholandsnonordesteBrasileiro.
Sendoeconomiadependentedascolniasesemproduolocaldependendodemateriais
importados,afaltadedinheiroimpossibilitavataisimportaes,situaoquesfoisenormalizarno
naldoSec.XVII,sendoestatambmumadasrazespeloatrasododesenvolvimentodaarquitetura
BarrocaemPortugal,nestepontoinuenciandonaescolhadosmateriais,dandopormtraos
prpriosnostrabalhosbarrocosdesenvolvidosemPortugal,pelousodemateriaisalternativose
regionais.
Defato,e,tambmporestasrazes,aarquiteturaBarrocaemPortugalmuitoparticulareocorreu
emperododiferentedaEuropa.Condicionadapordiversosfatorespolticos,artsticoseeconmicos
queoriginamvriasfasesediferentestiposdeinunciasexteriores,resultandonumamistura
original,frequentementemalcompreendidaporquemprocuraveraarteitaliana,mascomformase
carcterprprios.
OutracausaquedeuarquiteturabarrocaemPortugaloscontornosparticularesquepossui,a
existnciachamadaArquiteturach.Referidaarquiteturabasicamentemaneirista(sosticao
intelectualista,valorizaodaoriginalidadeedasinterpretaesindividuais,dinamismo,
complexidadedeformasearticialismonotratamentodostemas),apenasmaisdiscretamarcada
pelapoucadecoraomaiscontidaesimplistasobretudopelaslimitaeseconmicasdapoca.
Dentrodasquestesvistasainuenciaraarquiteturabarroca,aeconmicatrazparticularinteresse.
Obarroconaverdadenosentegrandefaltadeedifciosporquepermitetransformaratravsdatalha
dourada,(pintura,azulejo,etc.)espaosridosemaparatososcenriosdecorativos.Omesmose
poderiaaplicaraosexteriores.Permitemposteriormenteaplicardecoraoousimplesmenteconstruir
omesmotipodeedifcioadaptandoadecoraoaogostodapocaedolocal.Prticoeeconmico.
DOAPOGEUARQUITETNICO
DuranteoreinadodeD.JooV(h p://pt.wikipedia.org/wiki/D._Jo%C3%A3o_V),naprimeira
metadedoSec.XVIII,aarquiteturabarrocaviveumapocadeesplendoreriquezacompletamente
novasemPortugal(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Portugal).Apesardeoterremotode1755
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Terremoto_de_1755),terdestrudomuitosedifcios,oquechegouaos
nossosdiasaindaimpressionante.
PRINCIPAISOBRAS
Lisboa
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
OPalcioNacionaldeMafra(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Pal%C3%A1cio_Nacional_de_Mafra)2/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
OPalcioNacionaldeMafra(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Pal%C3%A1cio_Nacional_de_Mafra)
omaisinternacionaldosedifciosbarrocosportuguesese,noseguimentodamodaentreosmonarcas
europeus,reeteaArquitecturaabsolutista,iniciadanoPalciodeVersalhesemFrana.Constitudo
porumpalcioreal,umabaslicaeumconvento,resultadeumapromessafeitapeloreiemrelao
suasucesso.(ComprojetodeCynthiaRodrigueseJohannFriedrichLudwig),arquitetoalemo
estabelecidoemPortugal,iniciaasobrasem1717eterminaem1730.umedifcioimenso,possuina
fachadadoistorrees,inspiradosnodesaparecidotorreodoPaodaRibeira
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Pa%C3%A7o_da_Ribeira),comabaslicaaocentroeduastorres
sineirasdominadasporumaimponentecpula.
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/palacio_nacional_de_mafra1.jpg)
NesteconjuntooConventodeMafra,cujoarquitetofoiLudovice,envolveunasuaconstruo
milharesdetrabalhadoresepossuiumamagncabibliotecade88metrosdecomprimento
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/livros.jpg)
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
3/12
OutracaractersticadaarquiteturaBarrocaportuguesasoasdiferenasregionais.Foinapartenorte
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
OutracaractersticadaarquiteturaBarrocaportuguesasoasdiferenasregionais.Foinapartenorte
dePortugal(PortoeBraga),queobarrocoseimplantoucommaisfora,atravsdeinmerasigrejase
solares.
RegiodoPortocominunciasespanholas(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Espanha)edecorao
exuberante,associadassideiasvindasdeItlia(h p://pt.wikipedia.org/wiki/It%C3%A1lia).
IgrejadeBomJesusdeMatosinhos;
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/matosinhos.jpg)
PaoEpiscopal;
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/pac3a7oepiscopal.jpg)
LoggiadaS;Igreja
SCatedral,TerreirodaSconstrudanosculoXIIemestiloromnico,sofreudiversasalteraesna
pocabarroca.Nointeriordestacamseoretbulomor,emtalhadourada,eoaltarempratado
SantssimoSacramento.Aindadeestilobarrocosodignosdenotaosazulejosdoclaustro,agalil
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
setentrional,bemcomoanotvelescadariaqueligaoclaustroCasadoCabidoe,nestaltima,o
4/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
setentrional,bemcomoanotvelescadariaqueligaoclaustroCasadoCabidoe,nestaltima,o
tetodaSaladoCaptulo.
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/loggiase.jpg)
TorredosClrigos.
UmaobramarcanteaTorredosClrigos,deNicolauNasoni.Esteconjuntoarquitetnicofoi
edicado,entre1732e1773,pelaIrmandadedosClrigos.NaconstruodaIgrejatrabalharam
vriosartistas,destacandoseNicolauNasonieomestrepedreiroAntnioPereira.ATorreque
remataoedifciodoladopoenteumadasobrasprimasdeNicolauNasoni.
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
5/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/torre.jpg)
MagncaIgrejaeescadariadoscincosentidos,BomJesusdePragaEstetemplofoiprojetadopelo
arquitetoCarlosAmarante(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Carlos_Amarante),porencomendadoento
ArcebispodeBraga,D.GaspardeBragana
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Gaspar_de_Bragan%C3%A7a),parasubstituiraanterior,erguidapor
D.RodrigodeMouraTeles(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Rodrigo_de_Moura_Teles).Assuasobras
iniciaramsea1dejunho(h p://pt.wikipedia.org/wiki/1_de_junho)de1784
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/1784),tendocadoconcludasem1811
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/1811).
escadaria
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/escadaria.jpg)
Oseuinteriorfoirevestidoatalhadourada,daprimeirametadedosculoXVIII.Verdadeirajiado
Barroco,impressionaovisitantepelasuaexubernciadecorativaepelafelizcombinaoentreatalha
eoazulejoincrveloseuinterior.
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
6/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/pragainterior.jpg)
FachadadaIgrejadaMisericrdia,RuadasFlores
umdosmaissignicativosexemplaresdaarquitecturasetecentistadoPorto,sendooriscoda
autoriadeNicolauNasoni.Aobra,queseencontradatadade1750,deumgrandeefeito
cenogrcoenelajsefaznotarainunciadanovagramticadecorativadorococ.
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/misericorsdia.jpg)
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
RegiodeBraga(tardobarroco),emqueadecoraotpicadoromnicoemanuelinoseassociam7/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
RegiodeBraga(tardobarroco),emqueadecoraotpicadoromnicoemanuelinoseassociam
sideiasbarrocasechinesas,marcadasporumadecoraoextica.
IgrejaSoVicentedeBraga
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/igreja_de_svicente10.jpg)
IgrejadeSantaMadalena.
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/igreja4.jpg)
Nosultambmencontramos.
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
AltoAlentejo,quenosapresentaumbarrocomaisneoclssico,simpleseregular.Porexemplo.
8/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
AltoAlentejo,quenosapresentaumbarrocomaisneoclssico,simpleseregular.Porexemplo.
AIgrejadeNossaSenhoradaLapaemVilaViosa.
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/vic3a7osa.jpg)
EmCoimbradestacaseaBibliotecadosGeraisdaUniversidade(BibliotecaJoanina).
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/biblioteca.jpg)
OaquedutodasguasLivresem1731.NoreinadodeD.JooV,autorizadaaconstruodo
aqueduto.Em1748,entraemfuncionamentoabastecendodeguaacidadeoqueaconteceat1967
quandoretiradodosistemadeabastecimento.
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
9/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/aquaduto.jpg)
SanturiodaNossaSenhoradosRemdiosemLamego,oatualsanturiofoiprincipiadoem1750
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/1750),econcludoapenasem1905(h p://pt.wikipedia.org/wiki/1905).
Otemploapresenta,emsuafachada,traosdoestilobarroco
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Estilo_barroco)erococ(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Rococ%C3%B3)
(rocaille(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Rocaille)).Afachadaladeadaportorressineiras
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Torre_sineira).Emsuaconstruofoiempregadaapedradegranito
(h p://pt.wikipedia.org/wiki/Granito)
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/fotos_29776_lamego_santuario_de_nos
sa_senhora_dos_remedios.jpg)
IgrejadeSantoIldefonso,PraadaBatalha.AnovaIgrejadeSantoIldefonsofoiedicadaentreos
anosde1730e1737,nosesabendooautordoseuprojeto.Contrariamenteaoquesucedena
fachada,desprovidadegraciosidade,oretbulodacapelamorrevelatodaaelegnciadasuanova
estruturaretabilstica.AobradetalhateveoriscodeNicolauNasoni.
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
10/12
06/10/2016
ARQUITETURABARROCAEMPORTUGAL|ArquiteturaeUrbanismoTurmaA
(h ps://anhangueraarquiteturaa.les.wordpress.com/2015/06/idelfonso.jpg)
CONCLUSO
Comovisto,estebreveestudonopretende,nemtemcomo,esgotarotemasobreaArquitetura
BarrocaemPortugal,mas,servecomoguiaintrodutrioparaaumestudoaprofundado,pois,a
importnciadomovimentobarroconaarquiteturaportuguesatoprofundoquepodeatmesmo
serapontadocomodenidordoestiloquerepresentaoapogeudograndeimpriocolonialistaque
foiPortugalnossculosdosdescobrimentosedaocupaocolonizadora.
Talfatopodesercomprovadonumestudosobreodesenvolvimentodaarquiteturanospases
colonizadospelacoroaPortuguesa,onde,apresenadoestilobarrocomarcantedevidoainuencia
dodomniolusitanosendoobarrocomuitasvezesoapogeudaarquiteturanestespases
especialmentepelaadaptaoaculturaslocaisqueoestiloBarrocosofreu.
Fontes
Anotaesemsaladeaula
h p://www.notapositiva.com/trab_estudantes/trab_estudantes/historia/historia_trab/barroco.htm
(h p://www.notapositiva.com/trab_estudantes/trab_estudantes/historia/historia_trab/barroco.htm)
https://anhangueraarquiteturaa.wordpress.com/2015/06/01/arquiteturabarrocaemportugal/
11/12