Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Ementa
A idia de cincia ao longo da histria ocidental. A Episteme na cultura grega. A
"cincia" medieval e renascentista. A emergncia da cincia moderna e seus
desdobramentos at o sculo XX. Procurar-se- analisar as relaes entre as idias
cientficas e os aspectos sociais, culturais etc. que caracterizaram a cultura ocidental.
1- Historiografia da Cincia
COHEN, I. B., Revolucin en la ciencia. Barcelona: Gedisa, 1989. Prefcio, primeira e segunda partes.
SHAPIN, S. The scientific revolution. Chicago: The university of Chicago Press, 1996. Introduo.
OLIVEIRA, Bernado Jefferson de, Historiografia da Cincia e a Revoluo Cientfica. In: Francis
Bacon e a fundamentao da cincia como tecnologia. Belo Horizonte: Editora da UFMG, 2002.
MERTON, Robert, Ciencia, tecnologia y sociedad en la Inglaterra del siglo XVII. Madrid: Alianza,
1974.
KUHN, Thomas, "the History of Science". In: The Essential Tension. Chicago: University of Chicago
Press, 1977. (Tem edio em portugus)
COND, M. L. L., "Paradigma versus Estilo de Pensamento na Histria da Cincia". In: Mauro Lcio
Leito Cond; Betnia Gonalves Figueiredo. (Org.). Cincia, Histria e Teoria. Belo Horizonte:
Argvmentvm, 2005.
FLECK, Ludwik, Genesis and Development of a Scientific Fact. Chicago: The University of
Chicago Press, 1979. (Tem verso em espanhol)
COND, M. L. L., "Paradigma versus Estilo de Pensamento na Histria da Cincia". In: Mauro Lcio
Leito Cond; Betnia Gonalves Figueiredo. (Org.). Cincia, Histria e Teoria. Belo Horizonte:
Argvmentvm, 2005.
LATOUR, Bruno; WOOLGAR, Steve, Vida de Laboratrio: a produo dos fatos cientficos. Rio de
Janeiro: Relume-Dumar, 1997.
BLOOR, David. Knowledge and Social Imagery. Chicago: University of Chicago Press, 1991.
BARNES, Barry. T. S. Kuhn and Social Science. Londres: The Macmillan Press, 1982.
PORTOCARRERO, Vera (Org.), Filosofia, histria e sociologia das cincias. Rio de Janeiro: Fiocruz,
1994.
- A "episteme" Grega
ANDERY, M. A. et al., Para Compreender a Cincia. 6 ed. So Paulo: Educ, 1996. Primeira parte
(Captulos I, II, III e IV.).
2.2- Os Pr-socrticos
MOTTA PEANHA, J., "Vida e obra". In. Os Pr-Socrticos. So Paulo: Abril Cultural, 1978.
CHTELET, F. (Org.), Histria da Filosofia, Idias, Doutrinas. Rio de Janeiro: Zahar, 1981.
Captulos I-II.
2.3- Scrates/Plato
CHTELET, F. (Org.), Histria da Filosofia, Idias, Doutrinas. Rio de Janeiro: Zahar, 1981. Captulo
III.
2.4- Aristteles
BEN-DOV, Yoav, "Elementos e Causas". In: Convite Fsica. Rio de Janeiro: Zahar, 1996.
____________, Fsica I e II. Traduo e notas Lucas Agioni. Campinas: IFCH/Unicamp, 2002.
____________, Physics, Oxford; New York: Oxford University Press, 1996.
LE BLOND, J. M. Logique et methode chez Aristote: etude sur la recherche des principes dans la
physique aristotelicienne. Paris: J. Vrin, 1939.
CHTELET, F. (Org.), Histria da Filosofia, Idias, Doutrinas. Rio de Janeiro: Zahar, 1981. Captulo
IV.
COHEN, I. B., The birth of a new physics. London: Peguin, 1992 [1961]. (Tem verso em portugus).
Captulos I e II.
CROMBIE, A. C., "Propagation de la science grco-arabe dans le monde occidental chrtien". In:
Histoires des Sciences de Saint Augustin a Galile - 400-1650. Paris: Presses Universitaire de France,
1959. (Tem verso em espanhol).
GILSON, tienne, La Philosophie au Moyen Age. Paris: Payot, 3ed. 1947. Captulos V, VII, VIII e
IX. (Tem edio em portugus).
KOYR, Do Mundo Fechado ao Universo Infinito. Rio de Janeiro: Forense - universitria, 1979.
Captulos I, II e III.
CROMBIE, A. C., "La mthode et les progrs de la physique la fin du moyen age". In: Histoires des
Sciences de Saint Augustin a Galile - 400-1650. Paris: Presses Universitaire de France, 1959. (Tem
edio em espanhol).
KOYR, A., "As origens da cincia moderna: uma nova interpretao". In. Estudos de Histria do
Pensamento Cientfico. Rio de Janeiro: Forense - Universitria, Braslia: Ed. Unb, 1982.
3.4- "Saber pensar" versus "saber fazer": filosofia, technica e a preparao para a scientia.
ROSSI, Paolo, "Artes mecnicas e filosofia no sculo XVI". In. Os Filsofos e as Mquinas. So
Paulo: Cia das Letras, 1989.
ZILSEL, Edgar, "Die sozialen Ursprnge der neuzeitlichen Wissenschaft". In: Die sozialen Ursprnge
der neuzeitlichen Wissenschaft. Frankfurt am Main: Suhrkamp, 1976.
KOYR, A., "A contribuio cientfica da renascena". In. Estudos de Histria do Pensamento
Cientfico. Rio de Janeiro: Forense - Universitria, Braslia: Ed. Unb, 1982.
4- A cincia moderna
COPRNICO, Nicolau, As Revolues dos Orbes Celestes (De Revolutionibus Orbium Coelestium),
Trad. A . Dias Gomes; G. Domingues, Ed. Fundao Calouste Gulbenkian, Lisboa, 1984.
KOYR, A., "Galileu e a revoluo cientfica do sculo XVII". In. Estudos de Histria do Pensamento
Cientfico. Rio de Janeiro: Forense - Universitria, Braslia: Ed. Unb, 1982.
COND, Mauro L. L., De Galileu a Armstrong: as vrias faces da lua. Cronos Revista de Histria.
No. 5, 2002.
KOYR, Do Mundo Fechado ao Universo Infinito. Rio de Janeiro: Forense - universitria, 1979.
Captulo V.
COHEN, I. B., The birth of a new physics. London: Peguin, 1992 [1961]. (Tem verso em portugus).
Captulos III, IV, V e VI.
OLIVEIRA, Bernado Jefferson de, Francis Bacon e a fundamentao da cincia como tecnologia.
Belo Horizonte: Editora da UFMG, 2002.
COHEN, I. B., Revolucin en la ciencia. Barcelona: Gedisa, 1989. Terceira parte, captulo 9; quarta
parte, captulo 15.
NEWTON, I., Princpios matemticos - Trechos selecionado. So Paulo: Nova Cultural, 1987.
WESTFALL, Richard, "Newtonian Dynamics". In: The Construction of Modern Science. Cambridge
University Press, 1971. (Tem edio em espanhol).
__________, The life of Isaac Newton. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
KOYR, Do Mundo Fechado ao Universo Infinito. Rio de Janeiro: Forense - universitria, 1979.
Captulo V, IX, X e XII.
PRIGOGINE, Ilya, STENGERS, Isabelle, La Nouvelle Alliance: Paris: ditions Gallimard, 1979.
Captulos 1 e 2. (Tem edio em portugus).
COHEN, I. B., The birth of a new physics. London: Peguin, 1992 [1961]. (Tem verso em portugus).
Captulo VII.
_________, Revolucin en la ciencia. Barcelona: Gedisa, 1989. Terceira parte, captulo 9; quarta
parte, captulo 15.
COHEN, I. B., Revolucin en la ciencia. Barcelona: Gedisa, 1989. Quarta parte, captulo 15.
WESTFALL, Richard, "Organization of the Scientific enterprise". In: The Construction of Modern
Science. Cambridge University Press, 1971. (Tem edio em espanhol).
4.6- O iluminismo
COHEN, I. B., Revolucin en la ciencia. Barcelona: Gedisa, 1989. Quarta parte, captulos 12, 13 e 14.
CASSIRER, Ernst, "La naturaleza y su conocimiento en la ilustracin". In filosofia de la Ilustracin.
Mexico: Fundo de Cultura Economica, 1943. (Tem edio em Portugus)
- A cincia contempornea
GARGANI, Aldo, (Org.). Introduo. In: Crisis de la Razn. Cidade do Mxico: Ed. Siglo Veintiuno,
1983.
PRIGOGINE, I. O fim das certezas: tempo, caos e as leis da natureza. So Paulo: Unesp, 1996.
5.2 - Fsica
PRIGOGINE, Ilya, STENGERS, Isabelle, La Nouvelle Alliance: Paris: ditions Gallimard, 1979.
Captulos 4, 5 e 6. (Tem edio em portugus).
5.3 - Matemtica
POINCAR, H., La Science et L'Hypothse. Paris: Flammarion, 1968. Captulos: I-IV, XI. (Tem
edio em portugus).
5.4 -Biologia
DARWIN, C. The origin of species by means of natural selection or the preservation of favoured
races in the struggle for life. New York: Avenel Books, 1979. (Tem edio em portugus).
JACOB, Franois. La logique du vivant. Une histoire de l'hrdit. Paris: Gallimard, 1970. (Tem
verso em Portugus).
Bernhardt, Jean, Qumica e Biologia no sculo XIX. In. Chtelet, Histria da Filosofia, vol VI.